Zwrot dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa UE

Niniejszy akt prawny Unii Europejskiej (UE) doprecyzowuje i poszerza istniejące przepisy dotyczące zwrotu wszelkich dóbr kultury uznanych przez dany kraj UE za narodowe dobra kultury, które zostały niezgodnie z prawem wyprowadzone z terytorium tego kraju po dniu 1 stycznia 1993 r.

AKT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (wersja przekształcona)

STRESZCZENIE

JAKI JEST CEL TEJ DYREKTYWY?

Niniejszy akt prawny Unii Europejskiej (UE) doprecyzowuje i poszerza istniejące przepisy dotyczące zwrotu wszelkich dóbr kultury uznanych przez dany kraj UE za narodowe dobra kultury, które zostały niezgodnie z prawem wyprowadzone z terytorium tego kraju po dniu 1 stycznia 1993 r.

GŁÓWNE ZAGADNIENIA

Zakres

Niniejszy akt prawny obejmuje zbiory o znaczeniu historycznym, paleontologicznym, etnograficznym lub numizmatycznym lub o wartości naukowej. Obiekty te podlegają niniejszej dyrektywie niezależnie od tego, czy są pojedynczymi przedmiotami, czy stanowią część zbiorów publicznych lub innych zbiorów. Mogą one pochodzić z wykopalisk legalnych bądź nielegalnych, ale muszą być sklasyfikowane lub zdefiniowane jako narodowe dobra kultury.

Zniesiony zostaje wymóg przynależności takich dóbr do określonych kategorii lub odpowiadania progom związanym z ich wiekiem lub wartością finansową, aby mogły kwalifikować się do zwrotu.

Współpraca między krajami UE

Krajowe agencje rządowe państw UE powinny skutecznie współpracować ze sobą i wymieniać informacje związane z wyprowadzonymi niezgodnie z prawem dobrami kultury poprzez wykorzystywanie systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym.

Terminy na sprawdzenie i zwrot

Po zawiadomieniu przez inne państwo UE o odkryciu obiektu dane państwo UE ma sześć miesięcy na ustalenie, czy jest on narodowym dobrem kultury.

Państwo, z którego obiekt ten został wyprowadzony niezgodnie z prawem ma trzy lata na wniesienie roszczenia o zwrot. Czas ten liczony jest od chwili uzyskania przez to państwo informacji o miejscu, w którym znajduje się dobro kultury, oraz o tożsamości jego posiadacza lub dzierżyciela.

Roszczenie o zwrot nie może zostać wniesione po upływie 30 lat od wyprowadzenia dobra kultury niezgodnie z prawem z terytorium wnioskującego państwa członkowskiego. Czas ten jest wydłużony do 75 lat w przypadku przedmiotów stanowiących część zbiorów publicznych i instytucji kościelnych (w państwach członkowskich, w których są one objęte szczególnymi rozwiązaniami ochronnymi).

Odszkodowanie

Stosownie do okoliczności danej sprawy, pod warunkiem że posiadacz dowiedzie, że wykazał należytą ostrożność i staranność przy nabyciu tego dobra kultury (np. nie mógł wiedzieć, że przedmiot znalazł się w handlu nielegalnie), sąd w państwie UE, do którego wniosek jest kierowany, przyznaje posiadaczowi odpowiednie odszkodowanie. Dowód taki jest oparty na dokumentacji dotyczącej pochodzenia danego dobra, wszelkich pozwoleniach na wywóz wymaganych zgodnie z przepisami państwa wnioskującego, zapłaconej cenie, a także tym, czy posiadacz sprawdził dostępny rejestr skradzionych dóbr kultury.

OD KIEDY ZACZYNA OBOWIĄZYWAĆ TA DYREKTYWA?

Dyrektywa 2014/60/UE uchyla obowiązujący akt prawny, dyrektywę 93/7/EWG, ze skutkiem od dnia 19 grudnia 2015 r.

Ostatnia aktualizacja: 10.09.2015