ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 17.2.2021

JOIN(2021) 3 final

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ EMPTY

για την ενίσχυση της συμβολής της ΕΕ στην πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων

I.Εισαγωγή

Ο κόσμος μας διανύει μια μεταβατική περίοδο, η οποία χαρακτηρίζεται από σημαντικές γεωπολιτικές και οικονομικές μετατοπίσεις ισχύος. Οι αναδυόμενοι παράγοντες δημιουργούν νέες δυναμικές. Εντείνονται οι αντιπαραθέσεις και η μονομέρεια στις σχέσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Υπάρχουν ανταγωνιστικά οράματα και θεματολόγια για την παγκόσμια τάξη, τα οποία θέτουν υπό αμφισβήτηση τους καθιερωμένους πολυμερείς κανόνες και οργανισμούς. Ωστόσο, οι αυξανόμενες παγκόσμιες προκλήσεις απαιτούν πιο πολυμερή διακυβέρνηση και βασιζόμενη σε κανόνες διεθνή συνεργασία.

Οι τρέχουσες γεωπολιτικές αντιπαλότητες έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις προσπάθειες για προώθηση της ειρήνης και πρόληψη των συγκρούσεων: παρεμποδίζουν τις ανθρωπιστικές παρεμβάσεις, υπονομεύουν την εμπιστοσύνη και περιπλέκουν την παροχή παγκόσμιων δημόσιων αγαθών. Οι βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου τίθενται υπό αμφισβήτηση. Οι υφιστάμενοι φορείς που προασπίζουν αυτές τις αξίες πολύ συχνά παρακάμπτονται ή χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για στενά εθνικά ή ιδεολογικά συμφέροντα. Ισχυροί μη κρατικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών και των πολυεθνικών εταιρειών, έχουν καταστεί διαμορφωτές διεθνών κανόνων εκτός των καθιερωμένων διαύλων. Οι πολίτες αισθάνονται όλο και περισσότερο αποσυνδεδεμένοι από όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Όλ’ αυτά οδηγούν σε έναν πιο απρόβλεπτο και άνισο κόσμο.

Παρά ταύτα, η κρίση της νόσου COVID-19 καταδεικνύει την ανάγκη για πολυμερείς λύσεις: πρόκειται για μια σοβαρή παγκόσμια απειλή που έχει δημιουργήσει την απαραίτητη δυναμική για συντονισμένη, καθολική αντιμετώπιση της κρίσης. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020, τα διεθνή φόρουμ και οι διεθνείς οργανισμοί ηγήθηκαν της παγκόσμιας αντίδρασης και πέτυχαν απτά αποτελέσματα, όπως ο επιταχυντής πρόσβασης στα εργαλεία κατά της COVID-19 (ACT-A) και ο μηχανισμός COVAX ή το σχέδιο δράσης της G20 για την αντιμετώπιση της πανδημίας 1 .

Από την ίδια τη φύση της, η πολυμέρεια υπόκειται σε συνεχή προσαρμογή. Πρόκειται για ένα πολύπλοκο σύστημα, το οποίο όμως συνεπάγεται απτά οφέλη για όλους. Στα σημαντικά και διαρκή επιτεύγματα περιλαμβάνονται οι πράξεις για τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, η Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, η Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων και οι κανόνες που διέπουν το διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς επενδύσεις. Η απόφαση της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ να προσχωρήσει εκ νέου στη συμφωνία του Παρισιού και να παραμείνει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι κινήσεις ευπρόσδεκτες που θα δημιουργήσουν θετική δυναμική συνολικά για την επίτευξη φιλόδοξων πολυμερών στόχων κατά τα επόμενα έτη.

Αυτός ο πολυπολικός κόσμος αποτελεί τεράστια και επείγουσα πρόκληση την οποία η ΕΕ μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς, υπό δύο προϋποθέσεις. Η ΕΕ πρέπει να γίνει πιο δυναμική υπό το πρίσμα του περισσότερο αλληλεπιδραστικού χαρακτήρα του παγκόσμιου συστήματος και να οικοδομήσει και να ενισχύσει τους συνασπισμούς εταίρων που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις σχετικά με βασικές προτεραιότητες. Η πολυμερής προσέγγιση υπήρξε και θα παραμείνει η βασική αρχή της ΕΕ ως το πλέον αποτελεσματικό μέσο για τη διαχείριση των παγκόσμιων σχέσεων με αμοιβαίως επωφελή τρόπο. Η πολυμέρεια όμως δεν μπορεί να αφορά μόνο εμάς ούτε μπορεί να αποτελεί αυτοσκοπό. Η πολυμερής προσέγγιση πρέπει να είναι αποτελεσματική, δίκαιη και να παράγει αποτελέσματα που εξυπηρετούν τόσο τα ενωσιακά όσο και τα παγκόσμια συμφέροντα και αξίες. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει να τηρεί σταθερά τις αρχές της και να είναι ευέλικτη στη συμπεριφορά της.

Επομένως, η παρούσα κοινή ανακοίνωση:

·καθορίζει σαφέστερα τι επιθυμεί η ΕΕ για το πολυμερές σύστημα και τι περιμένει απ’ αυτό,

·καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ μπορεί να επιτύχει ό, τι επιθυμεί ενισχύοντας το σύστημα και την ικανότητά του να παράγει αποτελέσματα, και

·δείχνει τι μπορεί να κάνει η ΕΕ για να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα την ισχύ της.

Τι επιθυμεί η ΕΕ: Η ΕΕ επιθυμεί να προωθήσει την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια και να προασπίσει τα θεμελιώδη δικαιώματα, τις οικουμενικές αξίες και το διεθνές δίκαιο που αποτελούν τις βάσεις των σχέσεων συνεργασίας μεταξύ χωρών και λαών. Θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των υπαρξιακών κρίσεων της κλιματικής αλλαγής και της βιοποικιλότητας που απειλούν την ανθρωπότητα, και αυτό θα καθοδηγήσει και την προσέγγισή μας όσον αφορά το πολυμερές σύστημα. Η ΕΕ προτίθεται να προωθήσει συνεργατικές λύσεις για την «καλύτερη ανοικοδόμηση» — την ενίσχυση της παγκόσμιας ανάκαμψης, την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της δημόσιας υγείας, την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένης της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Οι προσπάθειες αυτές συμβαδίζουν με μια προσέγγιση που βασίζεται περισσότερο στα συμφέροντα. 

Πώς μπορεί η ΕΕ να επιτύχει κάτι τέτοιο: η πολυμερής τάξη πρέπει να αναζωογονηθεί ώστε να είναι κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, και να μπορεί έτσι να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις και τη γεωπολιτική σκηνή του 21ου αιώνα. Για να παραμείνει νόμιμη, πρέπει να ανταποκριθεί στα αυξανόμενα αιτήματα των πολιτών όσον αφορά τη διαφάνεια, την ποιότητα, τη συμμετοχικότητα και την επίτευξη αποτελεσμάτων. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι και θα παραμείνουν ένθερμοι υποστηρικτές της βασιζόμενης σε κανόνες διεθνούς τάξης, επίκεντρο της οποίας είναι ο ΟΗΕ. Ωστόσο, ο κόσμος δεν μοιάζει πλέον με αυτόν που ήταν όταν ιδρύθηκε ο ΟΗΕ 75 χρόνια πριν. Η διαδικασία που δρομολογήθηκε στη σύνοδο κορυφής για την πρωτοβουλία «UN75» τον Σεπτέμβριο του 2020 2 παρέχει την ευκαιρία για ανανέωση της πολυμερούς προσέγγισης, ώστε να εκφράζεται αποτελεσματικότερα και πληρέστερα. Η ΕΕ θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στην υποστήριξη της διαδικασίας προβληματισμού του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με το θέμα αυτό («Το κοινό μας θεματολόγιο»). Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να προωθήσει τον φιλόδοξο εκσυγχρονισμό βασικών θεσμικών οργάνων, όπως ο ΠΟΕ και ο ΠΟΥ, και να ηγηθεί της ανάπτυξης νέων παγκόσμιων κανόνων, διεθνών προτύπων και πλαισίων συνεργασίας σε τομείς όπως η ψηφιακή τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης και άλλων νέων τεχνολογιών.

Τι μπορεί να κάνει η ΕΕ: Η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει μια πιο αυστηρή και στρατηγική προσέγγιση έναντι της πολυμερούς της δέσμευσης και να συμβάλει στην αποτελεσματική μεταρρύθμιση των πολυμερών θεσμών. Προς τούτο απαιτούνται αποτελεσματικότεροι μηχανισμοί συντονισμού μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της γύρω από κοινές προτεραιότητες, καθώς και μεγαλύτερη προθυμία για μόχλευση της συλλογικής ισχύος της ΕΕ για την προβολή των αξιών και των προτεραιοτήτων της στο εξωτερικό. Η ΕΕ θα αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα τη ρυθμιστική ισχύ της και τη μοναδική ενιαία αγορά και την κοινωνική οικονομία της αγοράς, τη θέση της ως πρώτης παγκόσμιας εμπορικής υπερδύναμης και τη σημασία του ευρώ 3 . Η ΕΕ θα ενισχύσει τον ηγετικό της ρόλο και θα αξιοποιήσει καλύτερα την ικανότητά της να ενεργεί ως παγκόσμιος φορέας διαλόγου, έντιμος διαμεσολαβητής και γεφυροποιός. Τα δυνατά σημεία της ΕΕ όσον αφορά τον δημοκρατικό της χαρακτήρα και τον κανονιστικό της ρόλο συνιστούν πλεονεκτήματα που θα συμβάλουν στην οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου, ενώ η αξιοπιστία της ως παράγοντα ειρήνης και οι οικείες δομές ασφάλειας και άμυνας μπορούν να συμβάλουν στη στήριξη πολυμερών προσπαθειών για τη διαφύλαξη, τη διατήρηση και την οικοδόμηση της ειρήνης.

Η επιτυχής παγκόσμια δέσμευση σημαίνει επίσης ότι η ΕΕ πρέπει να εμβαθύνει τις εταιρικές σχέσεις και τις συμμαχίες με τρίτες χώρες, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς, καθώς και με άλλους εταίρους, ιδίως με εκείνους με τους οποίους συμμεριζόμαστε τις δημοκρατικές αξίες και προτεραιότητες. Ωστόσο, η ΕΕ θα επιδιώξει επίσης κοινό έδαφος συνεννόησης με άλλους για κάθε θέμα ξεχωριστά — μεταξύ άλλων και όσον αφορά τα παγκόσμια δημόσια αγαθά.

Η ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να διαδραματίζει ρόλο στη διεθνή σκηνή συνεπάγεται επίσης τη διασφάλιση της συνοχής μεταξύ των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ και των εσωτερικών πολιτικών της. Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο ρόλος μας και η επιρροή μας είναι απαραίτητη μια ενωμένη και συνεκτική φωνή της ΕΕ στα παγκόσμια φόρουμ. Η ΕΕ πρέπει να «παράγει αποτελέσματα ως σύνολο» για να «επιτύχει ως σύνολο».

II.Ένα πολυμερές σύστημα που είναι «κατάλληλο για τον επιδιωκόμενο σκοπό» 

Τα στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ στο πολυμερές σύστημα είναι διττά. Αφενός, πρέπει να αποσαφηνίσει τις προτεραιότητες που επιθυμεί να επιδιώξει στο πλαίσιο του πολυμερούς συστήματος. Αφετέρου, η εύρυθμη λειτουργία ενός πολυμερούς συστήματος αποτελεί αυτοτελές στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ.

1.    Επικέντρωση του πολυμερούς θεματολογίου της ΕΕ («τι επιθυμεί η ΕΕ»)

Η ΕΕ πρέπει να καθορίσει σαφέστερες στρατηγικές προτεραιότητες και στόχους για την πολυμερή δράση της. Αυτό είναι απολύτως συμβατό με μια πολυμερή στάση, δεδομένου ότι οι αρχές στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι οι ίδιες με εκείνες των Ηνωμένων Εθνών. Η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά το διεθνές κράτος δικαίου και τα οικουμενικά θεματολόγια, όπως ορίζονται στα Ηνωμένα Έθνη και πέραν αυτών, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ισότητα των φύλων, η Ατζέντα του 2030 και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, το παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα και η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Αυτά εξακολουθούν να καθοδηγούν τις δράσεις της ΕΕ, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε εξωτερικό επίπεδο.

I)Κάνοντας τον κόσμο πιο ασφαλή

Σ’ έναν κόσμο αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, συγκρούσεων και απειλών για τη διεθνή και περιφερειακή σταθερότητα, η ΕΕ έχει μεγάλο συμφέρον να εντείνει τις προσπάθειές της για την πρόληψη των συγκρούσεων, την προώθηση της ειρήνης και της ασφάλειας, την προάσπιση των θεμελιωδών αξιών και την ενίσχυση της ικανότητάς της να ενεργεί, από κοινού με άλλους εταίρους. Η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια σταθερότητα και τη χρηστή διακυβέρνηση, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις ανεμπόδιστες εμπορικές ροές και τις αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς και από την ελεύθερη ροή ιδεών και γνώσεων.

Με την πολιτική της επιρροή, τις πολιτικές και τα χρηματοδοτικά μέσα της, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, η ΕΕ συμβάλλει στη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με τις προσπάθειες του ΟΗΕ, η ΕΕ ακολουθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τις συγκρούσεις και τις κρίσεις, από την πρόληψη των συγκρούσεων έως τη διαχείριση των κρίσεων και την οικοδόμηση της ειρήνης 4 .

Η ΕΕ συνεργάζεται επίσης στενά με τον ΟΗΕ και άλλους εταίρους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας τρομοκρατίας 5 , του βίαιου εξτρεμισμού, του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος και του κυβερνοεγκλήματος 6 , της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα πρέπει, συνεπώς, να χρησιμοποιήσει όλα τα σχετικά εργαλεία της που προσδιορίζονται στη στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας.

Προκειμένου να διατηρηθούν η ειρήνη και η σταθερότητα, καθώς και η πολυμερής τάξη στην περιοχή, η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω τις εταιρικές σχέσεις της με τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ), καθώς και με άλλους περιφερειακούς οργανισμούς όπως η Αφρικανική Ένωση (ΑΕ), η Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC) και ο Σύνδεσμος κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).

Ταυτόχρονα, η ΕΕ θα πρέπει να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για τις δράσεις του ΟΗΕ ανταποκρινόμενη σε συγκρούσεις που προκαλούν βλάβες στους αμάχους και απειλούν την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα. Κατά τον καθορισμό της επόμενης δέσμης προτεραιοτήτων ΕΕ-ΟΗΕ για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διαχείριση κρίσεων για την περίοδο 2022-2024, η αντιμετώπιση των συνεπειών του μεταβαλλόμενου παγκόσμιου πλαισίου και η ενίσχυση της συνεργασίας σχετικά με απειλές όπως η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος θα αποτελέσουν βασικό σημείο εστίασης για την ΕΕ.

Είναι θεμελιώδους σημασίας να υποστηρίζουν και να βελτιώνουν όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας την εφαρμογή των διεθνών κανόνων για τον έλεγχο των όπλων, τον αφοπλισμό και τη μη διάδοση, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι κανόνες συμβαδίζουν με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην προάσπιση των συμφερόντων της στον τομέα της ασφάλειας, συμφερόντων τα οποία βασίζονται σε πολυμερείς ρυθμίσεις. Θα εδραιώσει τα επιτεύγματα του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης με το Ιράν ως βασικού πυλώνα της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής για τη μη διάδοση 7 .

Η ΕΕ είναι φυσικός σύμμαχος του ΟΗΕ και περιφερειακών οργανισμών (π.χ. Συμβούλιο της Ευρώπης, Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη) για τη στήριξη της δημοκρατίας και την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών 8 και του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, συμπεριλαμβανομένων της ισότητας των φύλων 9 , των δικαιωμάτων του παιδιού 10 , και των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ 11 . Η ΕΕ θα προασπίσει και θα προωθήσει τις αρχές αυτές και θα καταπολεμήσει αποφασιστικά τις απόπειρες υπονόμευσης τους. Θα αντιταχθεί σε κάθε απόπειρα οπισθοδρόμησης όσον αφορά την αρχή ότι όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά, αδιαίρετα, αλληλεξαρτώμενα και αλληλένδετα. Η ΕΕ θα συνεργαστεί με όλους όσοι υποστηρίζουν τη δημοκρατία, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και τους υποκείμενους σε λογοδοσία και χωρίς αποκλεισμούς θεσμούς.

Η ανθρωπιστική πολιτική και δράση της ΕΕ βασίζεται στον κεντρικό συντονιστικό ρόλο του ΟΗΕ σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Η σύνδεση μεταξύ ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ειρήνης συνιστά βασική έννοια για την ΕΕ, σύμφωνα με τη θέση της ως κορυφαίου χορηγού αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας και κορυφαίου φορέα χάραξης πολιτικής 12 . Η ΕΕ θα παραμείνει ένθερμη υποστηρίκτρια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, της απρόσκοπτης πρόσβασης σε άτομα που έχουν ανάγκη και της βάσει αρχών παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

II)Καλύτερη ανοικοδόμηση

Η πανδημία COVID-19 καταδεικνύει πόσο αλληλένδετες είναι οι παγκόσμιες προκλήσεις. Το παγκόσμιο σύστημα υγείας είναι τόσο ισχυρό όσο και ο πιο αδύναμος κρίκος του. Η αντιμετώπιση της παγκόσμιας φτώχειας, της ανισότητας, της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας να αποφευχθούν μελλοντικές πανδημίες και να διασφαλιστεί καλύτερη ετοιμότητα.

Καθώς ο κόσμος εξέρχεται από αυτήν την κρίση, η ΕΕ τονίζει την ανάγκη καλύτερης ανοικοδόμησης και προωθεί σταθερά την εξεύρεση πολυμερών λύσεων που εστιάζουν στην οικοδόμηση βιώσιμων και ανθεκτικών συστημάτων —είτε πρόκειται για τον τομέα της υγείας, των υπηρεσιών μεταφοράς ή των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή ποιοτική εκπαίδευση—, και ταυτόχρονα παρέχουν πράσινα και ψηφιακά επενδυτικά πλαίσια και εξασφαλίζουν μακροπρόθεσμα βιώσιμη αναπτυξιακή χρηματοδότηση. Η αντιμετώπιση της παγκόσμιας φτώχειας και της ανισότητας, καθώς και η στήριξη της ανθρώπινης ανάπτυξης, αποτελούν επίσης αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας να εξασφαλιστεί η βελτίωση της ανθεκτικότητας σε κάθε είδους μελλοντική κρίση.

Στο πλαίσιο της απόκρισης στην πανδημία, η ΕΕ ηγήθηκε των διεθνών προσπαθειών αλληλεγγύης και συνεργασίας συγκεντρώνοντας παγκόσμιους ηγέτες και την κοινωνία των πολιτών σε μια διάσκεψη δωρητών με σκοπό να ενισχυθεί, αφενός, η χρηματοδότηση της έρευνας και, αφετέρου, η δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια, διαγνωστικά μέσα και θεραπευτικές αγωγές κατά της νόσου COVID-19. Η ΕΕ συνεργάζεται στενά με την πρωτοβουλία ACT-Accelerator και τον μηχανισμό COVAX για να διασφαλίσει την προώθηση της ανάπτυξης, της παραγωγής και της ισότιμης παράδοσης ασφαλών εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο, και θα βοηθήσει τους εταίρους της μέσω των προγραμμάτων της που αφορούν την αναπτυξιακή βοήθεια. Στο πλαίσιο αυτό, είναι καίριας σημασίας να μεταρρυθμιστεί και να ενδυναμωθεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο ρόλος του στο πλαίσιο του συντονισμού της παγκόσμιας δράσης για την υγεία, καθώς επίσης να εφαρμοστεί η προσέγγιση «Μία υγεία» 13 .

Η σοβαρή οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία επηρεάζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ). Η παγκόσμια ανάκαμψη πρέπει να είναι πράσινη, ψηφιακή, χωρίς αποκλεισμούς, δίκαιη και βιώσιμη. Πρέπει να προσανατολίζεται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, στους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, του φυσικού περιβάλλοντος και των πόρων του, καθώς και στην καταπολέμηση της ρύπανσης. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή πρότεινε μια πρωτοβουλία για παγκόσμια ανάκαμψη, η οποία συνδέει τις επενδύσεις και την ελάφρυνση του χρέους με την Ατζέντα του 2030 με σκοπό να διασφαλιστεί μια πορεία πραγματικού μετασχηματισμού μετά την πανδημία COVID-19. Η ΕΕ εργάζεται ήδη για την ανάπτυξη πολυμερών δράσεων που έχουν ως στόχο την προώθηση της βιώσιμης χρηματοδότησης, καθώς και της ελάφρυνσης του χρέους σύμφωνα με υφιστάμενες πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας της G20-Λέσχης των Παρισίων για αναστολή της εξυπηρέτησης χρέους (DSSI) και του νέου κοινού πλαισίου για τις δανειακές ρυθμίσεις.

Η οικονομική ανάκαμψη συμβαδίζει επίσης με την κοινωνική δικαιοσύνη, την κοινωνική προστασία και την αξιοπρεπή εργασία. Τα διεθνή πρότυπα εργασίας που καθορίζονται από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας αποτελούν αξιόπιστη βάση για μια ανάκαμψη χωρίς αποκλεισμούς. Ωστόσο, μπορούν να γίνουν ακόμα περισσότερα για την προώθηση της επικύρωσης σημαντικών συμβάσεων της ΔΟΕ 14 σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εύρυθμη λειτουργία της παγκόσμιας οικονομίας απαιτεί επίσης πολυμερείς κανόνες, προσαρμοσμένους στην πραγματικότητα του 21ου αιώνα, που επιτρέπουν το ανοικτό, δίκαιο και βασιζόμενο σε κανόνες εμπόριο και εξασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού για όλους τους οικονομικούς παράγοντες. Η διατήρηση ανοικτών αγορών, η αποφυγή της κλιμάκωσης των εμπορικών συγκρούσεων και ο εκσυγχρονισμός των εμπορικών κανόνων είναι ζωτικής σημασίας για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάκαμψη.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι η αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ, με την οποία καθορίζεται ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης και πράσινης παγκόσμιας ανάκαμψης που δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο. Η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να ενθαρρύνει και άλλους φορείς να έχουν υψηλότερες φιλοδοξίες για το κλίμα και να εκπληρώνουν τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού και άλλων περιβαλλοντικών συμφωνιών, όπως η σύμβαση για τη βιοποικιλότητα, ώστε να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως τα μέσα του αιώνα και να αντιστραφεί η απώλεια βιοποικιλότητας έως το 2030. Οι διασκέψεις των μερών για τη βιοποικιλότητα (COP15) και για την κλιματική αλλαγή (COP26) υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών το 2021, καθώς και η σύνοδος κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για τα συστήματα τροφίμων θα αποτελέσουν σημαντικά γεγονότα στο πλαίσιο αυτό.

Επιπλέον, το Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο της ΕΕ 15 και ο νέος Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ) 16 δίνουν σημαντική ώθηση στις βιώσιμες επενδύσεις, στην ανάπτυξη και στην απασχόληση σε χώρες εταίρους της ΕΕ, με πλήρη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Η ψηφιοποίηση αποτελεί έναν ακόμη βασικό παράγοντα για τη βιώσιμη ανάπτυξη και έναν χώρο στρατηγικού ανταγωνισμού, αλλά και ανεπαρκούς πολυμερούς διακυβέρνησης. Με την έναρξη της «Ψηφιακής Δεκαετίας», η ΕΕ θα δώσει προτεραιότητα στον ψηφιακό μετασχηματισμό στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας της και των εταιρικών της σχέσεων. Επομένως, η ΕΕ θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις για την ανάπτυξη πιο φιλόδοξων παγκόσμιων προτύπων και κανονιστικών προσεγγίσεων στην ψηφιακή οικονομία (βλ. επίσης σ. 8). Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ ηγείται των παγκόσμιων προσπαθειών όσον αφορά τη θέσπιση κατάλληλης νομοθεσίας για όλες τις ψηφιακές υπηρεσίες.

Τέλος, η ολοκληρωμένη και υπό καλή διαχείριση μεταναστευτική πολιτική είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η οικοδόμηση ενός δικαιότερου κόσμου, ενώ επίσης συμβάλλει στην ανάπτυξη, την καινοτομία και τον κοινωνικό δυναμισμό. Με το «νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο» της Επιτροπής 17 παρέχεται μια ενισχυμένη βάση για την επίτευξη βιώσιμης και μακροπρόθεσμης αντιμετώπισης όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης και του ασύλου, η οποία βασίζεται πλήρως στις ευρωπαϊκές αξίες και το διεθνές δίκαιο και υλοποιείται μέσω βελτιωμένων και αμοιβαία επωφελών εταιρικών σχέσεων με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Αυτό θα γίνει με ολοκληρωμένο τρόπο και λαμβανομένων υπόψη των συμφερόντων της ΕΕ και των χωρών εταίρων. Ως παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της επανεγκατάστασης ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να συνεργάζεται με τον ΟΗΕ και χώρες εταίρους προκειμένου να ενισχυθούν οι παγκόσμιες προσπάθειες στο πλαίσιο αυτό.

2.    Ενίσχυση του πολυμερούς συστήματος («με ποιον τρόπο μπορεί η ΕΕ να πετύχει αυτόν τον στόχο»)

Η εύρυθμη λειτουργία ενός πολυμερούς συστήματος αποτελεί αυτοτελές στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ. Οι πολυμερείς οργανισμοί πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι αποτελεσματικοί όσον αφορά την παροχή παγκόσμιων δημόσιων αγαθών. Η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και τον εκσυγχρονισμό των πολυμερών θεσμών. Τον Ιούνιο του 2019, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα για τον καθορισμό μιας στρατηγικής προσέγγισης προκειμένου να συμβάλει στην ενίσχυση της βασισμένης σε κανόνες πολυμέρειας και των θεσμών της: να διατηρηθούν τα στοιχεία που λειτουργούν, να πραγματοποιηθούν μεταρρυθμίσεις στα στοιχεία που χρήζουν αλλαγής και να επεκταθεί η παγκόσμια διακυβέρνηση σε νέους τομείς.

Η ΕΕ θα καταβάλει προσπάθειες για να εξασφαλιστεί μια πραγματικά συμμετοχική πολυμερής προσέγγιση, στην οποία θα ακούγονται οι απόψεις της κοινωνίας των πολιτών, του ιδιωτικού τομέα, των κοινωνικών εταίρων και άλλων βασικών ενδιαφερόμενων μερών. Αυτό είναι καθαριστικό στοιχείο για τη διασφάλιση της συνάφειας του πολυμερούς συστήματος και τη διαφύλαξη της νομιμότητάς του.

Τήρηση των διεθνών κανόνων και συμφωνιών

Η ΕΕ θα στηρίξει την εφαρμογή όλων των βασικών διεθνών πλαισίων που ευθυγραμμίζονται με τις προτεραιότητές της ή στα οποία είναι συμβαλλόμενο μέρος.

Η ΕΕ έχει ισχυρό συμφέρον να εξασφαλίσει ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών μπορεί να εκπληρώσει τον ρόλο του έναντι των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων και αντιπαλοτήτων που παραλύουν το έργο του και εμποδίζουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του. Η ΕΕ αναγνωρίζει τη σημασία των ενεργών και συνεπών προσπαθειών ευαισθητοποίησης των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Μέσω της διασφάλισης πλήρους συμμόρφωσης με όλες τις σχετικές αρχές του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα τηρεί και θα εφαρμόζει περιοριστικά μέτρα (κυρώσεις) που έχουν εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και θα συνεχίσει να επιβάλλει τις αυτόνομες κυρώσεις της, όποτε είναι αναγκαίο, και να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την ευρεία συνεργασία ΕΕ-ΟΗΕ για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Η ΕΕ θα καταβάλει επίσης προσπάθειες για την ενίσχυση του συμβουλευτικού ρόλου της επιτροπής του ΟΗΕ για την Εδραίωση της Ειρήνης, καθώς και της δικής της συνεργασίας με τον εν λόγω φορέα.

Η ΕΕ θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναλαμβάνει αποτελεσματικότερες δράσεις, ότι αντιμετωπίζει τα συναφή θεματικά δικαιώματα και τις καταστάσεις των χωρών με αποτελεσματικό και αξιόπιστο τρόπο και ότι εξασφαλίζει συνέργειες με άλλα πολυμερή φόρουμ που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για να διαφυλαχθεί η ακεραιότητα και η ανεξαρτησία των μηχανισμών του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ΕΕ θα ενθαρρύνει τον αυξημένο δημόσιο έλεγχο των υποχρεώσεων που υπέχουν τα μέλη του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των υποχρεωτικών διασκέψεων δωρητών στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με τη συμμετοχή υποψηφίων του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει τα διεθνή δικαστικά και διαιτητικά όργανα και τους διεθνείς φορείς επιβολής που ενισχύουν τη βασιζόμενη σε κανόνες διεθνή τάξη —ιδίως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, την αρχιτεκτονική του ΟΗΕ για τη συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων— όσον αφορά τόσο τη δικαιοδοσία τους όσο και την αποτελεσματικότητά τους 18 . 

Η ΕΕ θα καταπολεμήσει αποφασιστικά κάθε απόπειρα υπονόμευσης του διεθνούς δικαίου —ιδίως όσον αφορά τις οικουμενικές αξίες στις οποίες βασίζονται τα Ηνωμένα Έθνη και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο— ή δημιουργίας παράλληλων θεσμών ή εκμετάλλευσης των υφιστάμενων θεσμών για εθνικά ή ιδεολογικά συμφέροντα που αντιβαίνουν στο κοινό καλό. Η ΕΕ καλεί όλα τα κράτη να καταβάλουν πλήρως και εγκαίρως τις καθορισμένες συνεισφορές τους σε διεθνείς οργανισμούς. Οι οργανισμοί που είναι ζωτικής σημασίας για την τήρηση του διεθνούς δικαίου και των δεσμεύσεων πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη χρηματοδότηση.

Μεταρρύθμιση των πολυμερών οργανισμών ώστε να είναι κατάλληλοι για τον επιδιωκόμενο σκοπό

Στο σημερινό πλαίσιο, η αποτελεσματικότητα και η συνοχή του πολυμερούς συστήματος είναι υψίστης σημασίας ώστε να υπόκειται σε χρηστή διαχείριση και να λαμβάνει βιώσιμη χρηματοδότηση, και να προστατεύονται οι οικουμενικές αξίες και το διεθνές δίκαιο.

Η συνέχεια που δόθηκε στην 75η επέτειο του ΟΗΕ, και ιδίως η εφαρμογή της δήλωσης με αφορμή τον εορτασμό της, αποτελεί μοναδική συγκυρία για να εξασφαλιστεί η πραγματική ανανέωση. Η ΕΕ προσβλέπει στη συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Guterres, στο πλαίσιο μιας ευρείας και χωρίς αποκλεισμούς διαδικασίας διαβούλευσης που θα οδηγήσει στην παρουσίαση της έκθεσής του τον Σεπτέμβριο του 2021. Η ενισχυμένη πρωτοβουλία «Ενωμένοι στη δράση» του ΟΗΕ πρέπει να προωθεί αποτελεσματικά την ειρήνη και την ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιώσιμη ανάπτυξη, να εφαρμόζει την Ατζέντα του 2030 και να στηρίζει και να παρακολουθεί την εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών με αποτελεσματικό τρόπο. Η ΕΕ θα διαρθρώσει τη συμμετοχή της κατά τρόπο που θα βοηθά τους οργανισμούς, τα ταμεία και τα προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών να εργάζονται προς αυτήν την κατεύθυνση, μεταξύ άλλων μέσω πιο συνεκτικής δράσης σε εσωτερικό επίπεδο, και σε συνεργασία με άλλους φορείς παροχής βοήθειας και μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Η ΕΕ στηρίζει τη διαδικασία μεταρρύθμισης που ξεκίνησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ώστε να καταστεί ο ΟΗΕ «κατάλληλος για τον επιδιωκόμενο σκοπό» 19 . Η ΕΕ διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην έγκριση των ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που επέτρεψαν να σημειωθεί πρόοδος στους τρεις άξονες της μεταρρύθμισης – τη διαχείριση, την οικοδόμηση ειρήνης και ασφάλειας και το αναπτυξιακό σύστημα. Ένα σύστημα των Ηνωμένων Εθνών που λειτουργεί με πιο υπεύθυνο, διαφανή και αποτελεσματικό τρόπο θα είναι προς το συμφέρον όλων. Συνεπώς, η ΕΕ είναι έτοιμη να στηρίξει την αντιμετώπιση των προκλήσεων που απομένουν, καθώς και την εφαρμογή και τον αντίκτυπο επί τόπου, μεταξύ άλλων μέσω των μόνιμων συντονιστών των Ηνωμένων Εθνών. Η αναζωογόνηση της Γενικής Συνέλευσης, καθώς και η συνολική μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, θα είναι ουσιαστικής σημασίας για να εξασφαλιστεί ότι ο ΟΗΕ θα μπορέσει πραγματικά να ανταποκριθεί στις ευθύνες του βάσει του χάρτη του κατά τον 21ο αιώνα.

Επίσης, είναι ζωτικής σημασίας ο εκσυγχρονισμός και οι μεταρρυθμίσεις συγκεκριμένων οργανισμών του ΟΗΕ και διεθνών οργανισμών. Για τον λόγο αυτόν, η ΕΕ ηγείται της διαδικασίας ενδυνάμωσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μέσω μιας συγκεκριμένης πρότασης για την ενίσχυση της διεθνούς ετοιμότητάς του και της ικανότητας αντίδρασής του σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι ο ΠΟΥ θα έχει ισχυρότερη και πιο ανεξάρτητη εντολή και ότι θα διαθέτει επαρκείς και βιώσιμους πόρους για να την εκτελέσει.  Επιπλέον, η ΕΕ ηγείται των προσπαθειών μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου σε όλες τις λειτουργίες του 20 με σκοπό να παρέχει σταθερότητα, βεβαιότητα και δίκαιη μεταχείριση στο πλαίσιο του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος 21 . Η μεταρρύθμιση του ΠΟΕ θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διευκόλυνση της οικονομικής ανάκαμψης από την πανδημία, στην επίτευξη των στόχων στον τομέα της βιωσιμότητας, καθώς και στην ανάπτυξη εμπορικών κανόνων που είναι πιο σχετικοί με τον σημερινό ψηφιακό κόσμο.

Τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ιδίως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και η Παγκόσμια Τράπεζα, τροποποιούν τη δομή διακυβέρνησής τους ώστε να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τη σημερινή παγκόσμια οικονομία, αυξάνοντας τις ποσοστώσεις και μετοχές με δικαίωμα ψήφου των αναπτυσσόμενων και αναδυόμενων μελών και επικεντρώνοντας τις εργασίες τους στις τρέχουσες προκλήσεις 22 . Η ΕΕ στηρίζει τον εκσυγχρονισμό των εν λόγω ιδρυμάτων για να ενισχυθεί η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητά τους. Ταυτόχρονα, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει με πιο αποτελεσματικό τρόπο το συνδυασμένο βάρος των κρατών μελών της σε αυτά τα φόρουμ, με σκοπό να ενισχυθεί η συμβολή τους στην καλύτερη ανοικοδόμηση σε παγκόσμιο επίπεδο χάρη στην ομοφωνία και την επιδίωξη συνεκτικότερης εξωτερικής εκπροσώπησης 23 . Τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ιδίως η ΕΤΕπ και η ΕΤΑΑ, με την επιφύλαξη της μελλοντικής ευρωπαϊκής χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής για την ανάπτυξη, θα συνεργαστούν επίσης στενά με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Επέκταση της πολυμερούς προσέγγισης σε νέα παγκόσμια ζητήματα.

Η επέκταση των διεθνών κανόνων και προτύπων και της παγκόσμιας συνεργασίας σε τομείς προτεραιότητας, στους οποίους η παγκόσμια διακυβέρνηση είναι περιορισμένη ή μηδενική ή οι οποίοι χρήζουν ενίσχυσης, είναι προς στο συμφέρον της ΕΕ. Σε αυτούς συγκαταλέγονται η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, η διεθνής φορολογία, η ψηφιακή συνεργασία, η προστασία των καταναλωτών, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι ωκεανοί, η διακυβέρνηση των φυσικών πόρων και η ασφάλεια και βιωσιμότητα των πρώτων υλών, καθώς και οι πράσινες τεχνολογίες και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για ρυθμιστική συνεργασία, μεταξύ άλλων στους διεθνείς οργανισμούς καθορισμού προτύπων, αξιοποιώντας την οικονομική και ρυθμιστική της ισχύ για να συμβάλει στη διαμόρφωση παγκόσμιων κανόνων και προτύπων. Αξιοσημείωτα παραδείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών είναι η Παγκόσμια Σύμπραξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη (GPAI) 24 , η ειδική επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη του Συμβουλίου της Ευρώπης (CAHAI), η διεθνής πλατφόρμα για τη βιώσιμη χρηματοδότηση 25 , οι αρχές μεταφορών υψηλού επιπέδου για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 της G7 του 2020, o συνασπισμός υψηλής φιλοδοξίας για τη βιοποικιλότητα, ο παγκόσμιος συνασπισμός για μια συνθήκη ανοικτής θάλασσας 26 και οι παγκόσμιες συμμαχίες για την κυκλική οικονομία και την αποδοτική χρήση των πόρων.

Οι επιπτώσεις των νέων ψηφιακών τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, πρέπει να αντιμετωπιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο και σε πλήρη συμμόρφωση με έναν ανθρωποκεντρικό και συμμετοχικό ψηφιακό μετασχηματισμό, με τα ανθρώπινα δικαιώματα και με το κράτος δικαίου, μέσα από πιο φιλόδοξα παγκόσμια πρότυπα και κανόνες. Οι σύγχρονοι κανόνες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής που ισχύουν στην ΕΕ, καθώς και ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες και ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές που προτάθηκαν πρόσφατα αποσκοπούν, εν προκειμένω, στη δημιουργία ενός ασφαλούς διαδικτυακού περιβάλλοντος για τους πολίτες και στην προώθηση της καινοτομίας, της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας στην ενιαία αγορά. Η δράση της ΕΕ στα πολυμερή φόρουμ θα πρέπει να επιτύχει μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στη διασφάλιση της τεχνολογικής κυριαρχίας, αφενός, και τη διατήρηση του ανοικτού χαρακτήρα του διαδικτύου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, αφετέρου. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ πρέπει να συνεργαστεί με όλους τους διεθνείς εταίρους για να αντιμετωπιστούν οι συνεχιζόμενες προκλήσεις στον τομέα της ψηφιακής διακυβέρνησης. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ψηφιακή φορολογία, η προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής, η αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, το παράνομο διαδικτυακό περιεχόμενο, τα δίκτυα 5G, η διακυβέρνηση του διαδικτύου, η κυβερνοασφάλεια, ο ψηφιακός χρηματοοικονομικός τομέας, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών και των κρυπτονομισμάτων, καθώς και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, όπου οι ισχύοντες κανόνες είναι ανεπαρκείς.

Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ θα προωθήσει τις πολιτικές και ρυθμιστικές προσεγγίσεις της, συμπεριλαμβανομένων της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, της ελεύθερης ροής δεδομένων με εμπιστοσύνη, της δικτυακής ουδετερότητας και της προώθησης δεοντολογικών αρχών στο πλαίσιο μιας ανθρωποκεντρικής και αξιόπιστης τεχνητής νοημοσύνης 27 . Η ΕΕ θα εργαστεί επίσης στα πολυμερή φόρουμ για να καταπολεμήσει τις καταχρήσεις, όπως η δυσανάλογη πρόσβαση των κυβερνήσεων σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα 28 . Τέλος, η ΕΕ θα συμβάλει στην εξεύρεση κοινών λύσεων στα υπάρχοντα φόρουμ, όπως αυτό συμβαίνει στις εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο πλαίσιο της G20 και του ΟΟΣΑ σχετικά με την εξεύρεση παγκόσμιας συναινετικής λύσης για τη φορολόγηση της ψηφιακής οικονομίας.

Η πρόσβαση στο διάστημα και η χρήση του θα πρέπει επίσης να διέπονται από διεθνείς κανόνες ή πρότυπα και από ένα σύστημα διακυβέρνησης που θα αποσκοπεί στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης, βιώσιμης, υπεύθυνης και ειρηνικής χρήσης του διαστήματος.

Δράσεις: ×Ενεργός συμμετοχή στη διαδικασία προβληματισμού σε συνέχεια της εκστρατείας ΟΗΕ75 για τη στήριξη των προσπαθειών για την αναζωογόνηση της αποτελεσματικής και συμμετοχικής πολυμερούς προσέγγισης που δεν θα αφήνει κανέναν στο περιθώριο. ×Στήριξη της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της προσέγγισης «Ενωμένοι στη Δράση» σε επίπεδο χωρών, με προτεραιότητα στη συνεργασία με τους μόνιμους συντονιστές και τις ομάδες χωρών των Ηνωμένων Εθνών. ×Στήριξη της πρωτοβουλίας «Δράση για τη διατήρηση της ειρήνης» του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με την επικαιροποίηση της εταιρικής σχέσης ΕΕ-ΟΗΕ για τη διαχείριση κρίσεων και τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις και τη διερεύνηση ευκαιριών για νέες εταιρικές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας ΕΕ-ΟΗΕ-Αφρικανικής Ένωσης. ×Υποστήριξη της έκκλησης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για παγκόσμια κατάπαυση του πυρός με την προώθηση της νέας έννοιας της διαμεσολάβησης της ΕΕ για τη στήριξη πολυμερών απαντήσεων σε αναδυόμενες ή τρέχουσες καταστάσεις κρίσης. ×Καθοδήγηση και στήριξη της μεταρρύθμισης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. ×Καθοδήγηση των προσπαθειών με στόχο την αύξηση των φιλοδοξιών σε διεθνές επίπεδο ενόψει των διασκέψεων των μερών των Ηνωμένων Εθνών για τη βιοποικιλότητα (COP15) και για την κλιματική αλλαγή (COP26) μέσα στο 2021. ×Καθιέρωση ετήσιου στρατηγικού διαλόγου με την Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε σχέση με την πολιτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη συνεργασία στον τομέα αυτό. ×Ολοκλήρωση της προσχώρησης της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τις Θεμελιώδεις Ελευθερίες. ×Ενίσχυση των προσπαθειών και των δράσεων της ΕΕ για τη στήριξη της συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και τις ανθρωπιστικές αρχές. ×Ευθυγράμμιση της στήριξης της ΕΕ με την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που προωθούν τον ανοικτό χαρακτήρα, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία, την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα όλων των πολυμερών οργανισμών. Εδώ περιλαμβάνονται τα εξορθολογισμένα γενικά έξοδα, τα συντονισμένα πρότυπα, οι συνεργατικές προσεγγίσεις, η χρηστή διακυβέρνηση και διαφάνεια σε συστημικό επίπεδο, η επαρκής προβολή της ΕΕ, καθώς και οι καινοτόμες και απλουστευμένες μέθοδοι χρηματοδότησης. ×Ανάληψη πιο ενεργού ρόλου στις διεθνείς εργασίες τεχνικής τυποποίησης και συμβολή στην ανάπτυξη νέων κανόνων σε τομείς με ανεπαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο, μεταξύ άλλων μέσω της υποστήριξης της ανάπτυξης κανονιστικών πλαισίων για ανθρωποκεντρικές και αξιόπιστες τεχνολογίες ΤΝ. ×Στήριξη της ανάπτυξης κανονιστικών πλαισίων για νέες οπλικές τεχνολογίες και νέες διαστάσεις πολέμου, όπως ο κυβερνοχώρος και το διάστημα.

III.Μια ισχυρότερη Ευρώπη σε συνεργασία με το πολυμερές σύστημα («τι μπορεί να κάνει η ΕΕ»)

Στο μέλλον, ο στρατηγικός στόχος της ΕΕ θα είναι η καλύτερη αξιοποίηση του ρόλου και των συνεισφορών της στο πολυμερές σύστημα έτσι ώστε να προωθεί τα συμφέροντά της και να υπερασπίζεται τις αξίες της αποτελεσματικότερα.

Η συμμετοχή και η συνεισφορά της ΕΕ και των κρατών μελών της στο πολυμερές σύστημα είναι κεντρικής σημασίας. Περίπου το ένα τέταρτο τόσο του τακτικού προϋπολογισμού του ΟΗΕ όσο και του προϋπολογισμού για τη διατήρηση της ειρήνης προέρχεται από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το ίδιο ισχύει και για πάνω από το 30 % της (βασικής και εθελοντικής) χρηματοδότησης όλων των αναπτυξιακών, ειρηνευτικών και ανθρωπιστικών δραστηριοτήτων 29 . Στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα κράτη μέλη της ΕΕ κατέχουν το 26 % των ψήφων στο Εκτελεστικό Συμβούλιο, καθώς συνεισφέρουν το ένα τρίτο των πόρων του ΔΝΤ. Πάνω από το 25 % του κεφαλαίου διαφόρων κλάδων της Παγκόσμιας Τράπεζας και πάνω από το 30 % των συνεισφορών στο Καταπιστευματικό Ταμείο προέρχονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της.

I)Ενίσχυση της συνοχής και του συντονισμού της ΕΕ

Δρώντας από κοινού, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ασκούν ισχυρή επιρροή στο πολυμερές σύστημα, ειδικότερα όταν χρησιμοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο τους συντονιστικούς μηχανισμούς, την εκπροσώπηση και τη χρηματοδοτική ικανότητα ως μια ενωμένη ομάδα 27 κρατών μελών που υποστηρίζει τους πολιτικούς στόχους, τις αξίες και τον ρόλο της ΕΕ ως διεθνούς παράγοντα καθορισμού προτύπων. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει σε όλους τους τομείς, με αποτέλεσμα η ΕΕ να μην αξιοποιεί πάντα πλήρως όλα τα πλεονεκτήματα της συλλογικής επιρροής της.

Για να μεγιστοποιήσει τη συλλογική αυτήν επιρροή, η ΕΕ θα πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω τη συνοχή, την ενότητα και την αλληλεγγύη της στα πολυμερή φόρουμ 30 . Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να συντονίζουν τις θέσεις, τις δράσεις και τα μηνύματά τους και να ενεργούν ως ένα ενιαίο σύνολο, σύμφωνα με τις Συνθήκες.

Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να βελτιώσουν την ανταλλαγή πληροφοριών, τις διαβουλεύσεις και τον συντονισμό μεταξύ τους, ακόμα και στα διοικητικά όργανα και τα συμβούλια πολυμερών οργανισμών όπου η Ένωση δεν εκπροσωπείται. Για παράδειγμα, η ΕΕ θα πρέπει να εργαστεί για τη θέσπιση μηχανισμών συντονισμού σε όλα τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (IFI), όπως το πράττει ήδη στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Δεδομένου ότι ο αριθμός των κρατών μελών της ΕΕ που είναι μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αναμένεται να μειωθεί σε μόλις δύο το 2022 (έως, το νωρίτερο, το 2025), η εξασφάλιση αποτελεσματικής συνεργασίας της ΕΕ σε θέματα που σχετίζονται με το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί προτεραιότητα. Αυτή η συνεργασία θα πρέπει να βασίζεται στη συνεχιζόμενη ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ που είναι μόνιμα ή μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, παρέχοντας έναν δίαυλο προώθησης των θέσεων της ΕΕ στο εν λόγω όργανο.

Η συχνά παρατηρούμενη αλληλεξάρτηση μεταξύ του οικονομικού τομέα, του πολιτικού τομέα και του τομέα της ασφάλειας καθιστά απαραίτητο τον καλύτερο συντονισμό των πολιτικών σε όλα τα επίπεδα. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να αξιοποιήσει τον ρόλο της ως παγκόσμια δύναμη στην έρευνα και την καινοτομία προκειμένου να διασφαλίσει ότι η πολυμερής δράση βασίζεται στα βέλτιστα δυνατά επιστημονικά στοιχεία 31 .

II)Μιλώντας με μια φωνή

Η ικανότητα της ΕΕ να συμμετέχει ενεργά, να εκπροσωπείται αποτελεσματικά και να εκφράζεται με μία φωνή είναι καθοριστικής σημασίας. Η ΕΕ διαθέτει όλα τα αναγκαία χαρακτηριστικά ώστε να είναι πλήρες μέλος διεθνών οργανισμών ή να συμμετέχει σε αυτούς με καθεστώς ενισχυμένου παρατηρητή 32 . Για να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ μιλά με μια φωνή και αναλαμβάνει δράση σε θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της, ο ρόλος της εξωτερικής εκπροσώπησης της ΕΕ σε διεθνείς οργανισμούς έχει ανατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή 33 και, για θέματα που εμπίπτουν στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας, στον Ύπατο Εκπρόσωπο, καθώς και στις αντιπροσωπείες της ΕΕ που δρουν εξ ονόματός τους.

Η Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος θα αξιοποιήσουν την εξουσία πρωτοβουλίας που διαθέτουν με πιο στοχευμένο τρόπο για να βελτιώσουν τη διατύπωση των θέσεων που λαμβάνει η ΕΕ στα διεθνή φόρουμ, με σκοπό να δοθεί, μεταξύ άλλων, μεγαλύτερη τακτική ευελιξία στους εκπροσώπους της ΕΕ. Για να είναι σε θέση να λαμβάνει αποφάσεις ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, το Συμβούλιο πρέπει επίσης να χρησιμοποιεί τις διατάξεις των Συνθηκών που επιτρέπουν την εποικοδομητική αποχή και την έγκριση αποφάσεων της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας με ειδική πλειοψηφία 34 . Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιπτώσεις αντίδρασης σε παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Η προσέγγιση αυτή θα επιτρέψει στην ΕΕ να αντιδρά ταχύτερα και αποτελεσματικότερα σε τέτοιου είδους παραβιάσεις επιβάλλοντας κυρώσεις από την πλευρά της. Η θέσπιση του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα 35 αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την ενίσχυση της συλλογικής μας δράσης στον τομέα αυτό.

Σε πολλές περιπτώσεις και για διάφορους λόγους, η ΕΕ δεν έχει το δικαίωμα να προσχωρήσει σε διεθνείς οργανισμούς ως τακτικό μέλος. Αυτό δεν την έχει εμποδίσει από το να προβαίνει σε επίσημους διακανονισμούς για τη συμμετοχή της με την ιδιότητα του παρατηρητή ή ακόμη και σε ρεαλιστικές ad hoc ρυθμίσεις με τα κράτη μέλη και/ή τους σχετικούς οργανισμούς και τα μέλη τους, παρέχοντας στην ΕΕ και στους εκπροσώπους της την ικανότητα να παρεμβαίνει αποτελεσματικά και να ενεργεί πέραν του επίσημου καθεστώτος της. Η ΕΕ αναγνωρίζεται ως αξιόπιστος εποικοδομητικός εταίρος και διαμεσολαβητής στην επίτευξη συμφωνιών. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας του Μαΐου του 2020, όπου η ΕΕ, παρότι δεν είναι μέλος, αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη πίσω από το ψήφισμα για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19. Ωστόσο, σε άλλες σημαντικές περιπτώσεις, τέτοιου είδους διακανονισμοί είτε δεν υπάρχουν είτε είναι αδικαιολόγητα επαχθείς ή παρωχημένοι είτε εμποδίζουν την Επιτροπή και/ή τον Ύπατο Εκπρόσωπο να εκπροσωπούν αποτελεσματικά την ΕΕ σε θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της ΕΕ. Ένα παράδειγμα είναι ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας, όπου η ικανότητα της ΕΕ να δρα αποτελεσματικά υπονομεύεται από τις παρωχημένες ρυθμίσεις με τα κράτη μέλη που δεν συνάδουν με τις Συνθήκες. Ως εκ τούτου, η ΕΕ θα πρέπει επειγόντως να αξιολογήσει, σε κάθε επιμέρους περίπτωση, κατά πόσον το καθεστώς της σε έναν συγκεκριμένο διεθνή οργανισμό, ταμείο ή πρόγραμμα χρήζει προσαρμογής ή αναβάθμισης, σύμφωνα με τις Συνθήκες της ΕΕ, και θα πρέπει να πράξει τα αναγκαία για την επίτευξη της απαιτούμενης προσαρμογής ή αναβάθμισης.

III)Χρηματοδότηση του πολυμερούς συστήματος

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση του πολυμερούς συστήματος σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, με την προσέγγιση «ομάδα Ευρώπη» 36  αξιοποιούνται πιο αποτελεσματικά οι συλλογικές συνεισφορές της ΕΕ και των κρατών μελών, προς υποστήριξη και σε σχέση με την εφαρμογή των συμφωνημένων προτεραιοτήτων πολιτικής και τη διασφάλιση περισσότερης συνέπειας στα διεθνή φόρουμ. Η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να καθιστά σαφείς τις προσδοκίες της από τους εταίρους της και να αξιοποιεί καλύτερα τη συλλογική επιρροή της. Αυτό σημαίνει ότι, εάν είναι αναγκαίο, η ΕΕ θα πρέπει να είναι έτοιμη να προσαρμόσει τη χρηματοδότησή της προς συγκεκριμένες πολυμερείς πρωτοβουλίες ή οργανισμούς ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνονται οι εν λόγω προτεραιότητες πολιτικής. Γενικά, θα πρέπει να διασφαλίζεται η προβολή της στήριξης της ΕΕ.

IV)Η παρουσία της ΕΕ στους πολυμερείς οργανισμούς

Η ΕΕ θα πρέπει να στηρίζει την ανάδειξη σε ηγετικές θέσεις πολυμερών οργανισμών υποψηφίων που τηρούν τα υψηλότερα επαγγελματικά, διοικητικά, δεοντολογικά και πολιτικά πρότυπα. Ταυτόχρονα, χρειάζεται επειγόντως να αναπτυχθεί πιο συντονισμένη και στρατηγική προσέγγιση και να βελτιωθεί η ανταλλαγή πληροφοριών, μεταξύ άλλων και με τρίτες χώρες εταίρους. Το ίδιο ισχύει και για τις εκλογές σε όργανα των Ηνωμένων Εθνών, όπως το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οι διαβουλεύσεις στο Συμβούλιο θα πρέπει να ενταθούν. Ομοίως, η ΕΕ θα πρέπει να εστιάσει στην ανάπτυξη πολιτικής για την ανταλλαγή και παρουσία υπαλλήλων της ΕΕ σε διεθνείς οργανισμούς, σε όλα τα επίπεδα.

V)Συμμαχίες, εταιρικές σχέσεις και περιφερειακή συνεργασία

 
Σε ένα ολοένα και πιο πολυπολικό και αλληλεξαρτώμενο περιβάλλον, η ΕΕ αναγνωρίζεται ως σταθερός και προβλέψιμος εταίρος, καθώς και ως φορέας υποστήριξης και προώθησης του πολυμερούς συστήματος που βασίζεται σε κανόνες.

Στο τρέχον πλαίσιο απαιτείται η ανάπτυξη σαφέστερης και καλύτερα διαρθρωμένης στρατηγικής προσέγγισης όσον αφορά τη συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους μας. Η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει τέτοιες εταιρικές σχέσεις όχι μόνο για να προωθήσει τις δικές της προτεραιότητες, αλλά ως κοινή προσπάθεια για την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων στις παγκόσμιες προκλήσεις με βάση το κράτος δικαίου και όχι τον νόμο του ισχυρότερου. Η ΕΕ πρέπει να διαφοροποιήσει τη δράση της σε παγκόσμιο επίπεδο αξιοποιώντας τις δυνατότητες συνεργασίας σε πολυμερή φόρουμ, με βάση τις ακόλουθες αρχές:

·Ενίσχυση της συνεργασίας με ομοϊδεάτες εταίρους για την προάσπιση οικουμενικών αρχών και κανόνων. Η ΕΕ θα συντονίσει καλύτερα τις προσπάθειές της με όλους τους ενδιαφερόμενους εταίρους για την προάσπιση του πολυμερούς κεκτημένου 37 , ιδίως όσον αφορά τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας τρίτων χωρών να ευθυγραμμίζονται με τις δηλώσεις της ΕΕ σε πολυμερείς οργανισμούς και φόρουμ. Θα συνεργαστούμε επειγόντως με εταίρους που συμμερίζονται τις αξίες και τις αρχές μας με σκοπό την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, την καταπολέμηση της διαφθοράς, του αυταρχισμού και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά τον κόσμο, καθώς και την προώθηση ενός κοινού θεματολογίου βασισμένου στη δημοκρατία, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην ισότητα και στο κράτος δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό, η έλευση της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ δημιουργεί θετική δυναμική 38 και η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει κάθε ευκαιρία για την αποκατάσταση των σχέσεων με τις ΗΠΑ και τη διατήρηση ισχυρών δεσμών, για παράδειγμα με το Ηνωμένο Βασίλειο. Τέλος, στα διοικητικά συμβούλια των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, θα αξιοποιήσουμε επίσης την κατανομή των κρατών μελών της ΕΕ σε περιφερειακές ομάδες ως ευκαιρία για τη συστηματική ανάπτυξη κοινών στόχων με τους ενδιαφερόμενους εταίρους.

·Συνεργασία και κοινές πρωτοβουλίες βάσει συγκεκριμένων θεμάτων. Η ΕΕ θα επεκτείνει τη δράση της σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση διακρατικών προκλήσεων όπως η υγεία, οι απειλές κατά της ασφάλειας, η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας ή άλλων τομέων κοινού ενδιαφέροντος, όπως η εκπαίδευση, η νεολαία, η επιστήμη, η τεχνολογία και η καινοτομία 39 . Η διακοπή των αλυσίδων εφοδιασμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας κατέδειξε τη σημασία των θαλάσσιων διαδρομών για την παγκόσμια οικονομία. Η ΕΕ θα συνεργαστεί με τους εταίρους της για την προώθηση του σεβασμού των βασικών αρχών της θαλάσσιας διέλευσης και της θαλάσσιας ασφάλειας και προστασίας, καθώς και της προστασίας των ωκεανών.

·Διαφοροποίηση των εταιρικών σχέσεων και συνεργασία με περιφερειακούς οργανισμούς. Η ΕΕ θα αξιοποιήσει καλύτερα και με πιο συνεκτικό και στρατηγικό τρόπο τη συνεργασία της με τρίτες χώρες και περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς, ιδίως όταν υπάρχει στρατηγικό πλαίσιο ή διεθνής συμφωνία που καλύπτει τη διεθνή συνεργασία. Μια τέτοια περίπτωση είναι η Αφρικανική Ένωση (μεταξύ άλλων σε τριμερείς συνθέσεις με τον ΟΗΕ), αλλά, για παράδειγμα, και τα μέλη της Οργάνωσης των Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (OACPS), με την οποία καταβάλλονται κοινές προσπάθειες για την ενίσχυση της πολυμέρειας. Όσο περισσότεροι είναι οι συνεργαζόμενοι περιφερειακοί και παγκόσμιοι οργανισμοί, τόσο αυξάνεται η συλλογική ισχύς μας και ενισχύεται το πολυμερές σύστημα. Η ΕΕ θα συνεχίσει να συμμετέχει στην προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας μέσω σχετικών πολυμερών περιφερειακών οργανισμών και πολυμερών πλατφορμών όπως η Ανατολική Εταιρική Σχέση (EaP), η Ένωση για τη Μεσόγειο (UfM) και η Ευρωασιατική σύνοδος (ASEM).

·Δημιουργία συμμαχιών για την προώθηση προτύπων και κανονιστικών προσεγγίσεων. Η ΕΕ θα αναπτύξει και θα βελτιώσει τις συμμαχίες της στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών τυποποίησης 40 . Όταν εξετάζει ή υιοθετεί νέες εσωτερικές πρωτοβουλίες με διεθνή διάσταση, η Επιτροπή θα αναλαμβάνει δράση και σε διεθνές επίπεδο. Η ΕΕ θα επιδιώξει, για παράδειγμα, να δημιουργήσει συνασπισμό χωρών που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις για μια ανθρωποκεντρική διακυβέρνηση των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης βάσει κανόνων. Θα προτείνει την ανάπτυξη έγκαιρης συνεργασίας με τους ενδιαφερόμενους εταίρους σχετικά με τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα.

 
Θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες «μη παραδοσιακών» συνασπισμών και συνθέσεων, με βάση τα διδάγματα από διαδικασίες όπως η υπουργική σύνοδος που συγκάλεσαν από κοινού η ΕΕ, η Κίνα και ο Καναδάς σχετικά με τη δράση για το κλίμα, το Φόρουμ του Παρισιού για την Ειρήνη και η σύνοδος κορυφής «Finance in Common». Οι πολυσυμμετοχικές εταιρικές σχέσεις μεταξύ κυβερνήσεων, του ιδιωτικού τομέα, της κοινωνίας των πολιτών, της πανεπιστημιακής κοινότητας και της επιστημονικής κοινότητας είναι καίριας σημασίας για τη διαμόρφωση μιας συμμετοχικής πολυμερούς προσέγγισης και ενεργούν ως καταλύτης για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων. Για παράδειγμα, η ΕΕ συνεργάστηκε με τον Συνασπισμό για Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI) και με την πρωτοβουλία GAVI για την ανάπτυξη και διανομή εμβολίων κατά της COVID-19.

Για να διευκολυνθεί η δημιουργία συμμαχιών, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει πιο ενεργά το δίκτυο των 140 αντιπροσωπειών της, σε συνεργασία με τις πρεσβείες των κρατών μελών, προκειμένου να υποστηρίξει την πολυμέρεια και να κινητοποιήσει στήριξη για πρωτοβουλίες της ΕΕ. Με άλλα λόγια, η ΕΕ θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των πολυμερών και διμερών διπλωματικών προσπαθειών της, προσδίδοντας πολυμερή διάσταση στις διμερείς σχέσεις της και διμερή διάσταση στην πολυμερή προσέγγιση. Η πολυμερής διάσταση θα πρέπει να ενσωματώνεται συστηματικότερα σε όλους τους πολιτικούς διαλόγους της ΕΕ με τρίτες χώρες, από τις συνόδους κορυφής έως τις επαφές εργασίας. Η ΕΕ θα καταστήσει σαφές ότι αναμένει από τους εταίρους να εφαρμόζουν στην πράξη τις κοινές δεσμεύσεις και θα χρησιμοποιήσει το δίκτυό της και την επιρροή της για τον σκοπό αυτό.  

Τέλος, η ΕΕ θα ενισχύσει περαιτέρω τον ρόλο και την επιρροή της σε άτυπα πολυμερή φόρουμ, όπως οι ομάδες G20 και G7, ώστε να αυξηθεί η ικανότητά τους να παράγουν αποτελέσματα, καθώς διαμορφώνουν και ενισχύουν το πολυμερές θεματολόγιο και προσφέρουν ισχυρές λύσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων και συγκεκριμένες λύσεις σε παγκόσμια προβλήματα. Άμεση προτεραιότητα εν προκειμένω είναι να εξασφαλιστεί ο ισχυρός συντονισμός της οικονομικής και υγειονομικής πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο, ο οποίος θα συμβάλει στην επίτευξη βιώσιμης, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτικής ανάκαμψης. Το 2021 θα είναι σημαντικό έτος σε αυτά τα φόρουμ, καθώς η Ιταλία θα αναλάβει την προεδρία της G20 και το Ηνωμένο Βασίλειο της G7, ενώ οι δύο χώρες θα συνδιοργανώσουν τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26). Η ΕΕ θα διοργανώσει από κοινού με την Ιταλία την παγκόσμια σύνοδο κορυφής για την υγεία τον Μάιο του 2021 με σκοπό την ενίσχυση της ετοιμότητας σε πανδημίες.

VI)Συνεργασία με πολυμερείς οργανισμούς

Η ΕΕ θα καθορίσει τις εταιρικές σχέσεις της με πολυμερείς οργανισμούς ως συνάρτηση της ευθυγράμμισής τους με οικουμενικά θεματολόγια και με τα συμφέροντα της ΕΕ, καθώς και της ικανότητάς τους να τα ακολουθούν. Η ΕΕ είναι φυσική σύμμαχος πολλών πολυμερών οργανισμών. Υπάρχουν πολλές επιτυχημένες περιπτώσεις και τομείς στους οποίους οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση της παγκόσμιας διακυβέρνησης και, πάνω απ’ όλα, έχουν φέρει αποτελέσματα στον τομέα του συντονισμού της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής πολιτικής, της ανάπτυξης, της ανθρωπιστικής δράσης, της κλιματικής αλλαγής, του περιβάλλοντος, της ειρήνης και της ασφάλειας.

Οι πολυμερείς φορείς, και ιδίως οι φορείς των Ηνωμένων Εθνών, επιτελούν σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση της παροχής της αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ. Κάποιες φορές έχουν, επίσης, σημαντικές εντολές θέσπισης κανόνων και προτύπων, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον όσον αφορά τις περιβαλλοντικές συμφωνίες, ή η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών όσον αφορά τον καθορισμό διαλειτουργικών και ανοικτών προτύπων του διαδικτύου. Μπορεί, επίσης, να είναι σημαντικοί συνομιλητές σε πολιτικά και στρατηγικά θέματα, σε συνεργασία με τους οποίους εξετάζονται κοινές προτεραιότητες και διαρθρωτικά ζητήματα —όπως, για παράδειγμα, μέσω των τακτικών διαλόγων υψηλού επιπέδου με την Παγκόσμια Τράπεζα. Όσον αφορά τη διατήρηση και την οικοδόμηση της ειρήνης, οι αποστολές και επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων της ΕΕ και οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ που δραστηριοποιούνται στο ίδιο θέατρο επιχειρήσεων συνεργάζονται στενά και παρέχουν αμοιβαία στρατηγική, υλικοτεχνική και ιατρική υποστήριξη, καθώς και υποστήριξη στον τομέα της ασφάλειας.

Βασικό στοιχείο για τις εταιρικές σχέσεις αυτές θα είναι η καθιέρωση πολιτικών διαλόγων υψηλού επιπέδου. Για παράδειγμα, η ΕΕ θα επιδιώξει να ενισχύσει τον συντονισμό με τον ΟΗΕ μέσω τακτικών συνεδριάσεων των ηγετών («σύνοδοι κορυφής ΕΕ-ΟΗΕ»), ανάλογων με τις καθιερωμένες ανταλλαγές υψηλού επιπέδου με την ηγεσία των ιδρυμάτων του Bretton Woods. Το έργο αυτό θα μπορούσε να συμπληρωθεί με πιο τακτική αποτίμηση των εξελίξεων σε πολιτικό επίπεδο σε τομείς προτεραιότητας για την ΕΕ (π.χ. κλίμα και περιβάλλον, ψηφιακός τομέας, ανθρώπινα δικαιώματα και ανάπτυξη), με βάση τα υφιστάμενα πλαίσια.

Η έναρξη του νέου δημοσιονομικού κύκλου της ΕΕ και των καινοτόμων μέσων του, όπως οι οικονομικές εγγυήσεις, έχει επίσης τη δυνατότητα να αποτελέσει έναυσμα για πολυμερείς μεταρρυθμίσεις και αύξηση της αποδοτικότητας. Στη διαδικασία προγραμματισμού στο πλαίσιο του νέου Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (ΜΓΑΔΣ), η ΕΕ θα επικεντρωθεί περισσότερο σε κοινές δράσεις που μπορούν να αναληφθούν σε εθνικό, περιφερειακό και πολυμερές επίπεδο, στο πλαίσιο μιας προσέγγισης βάσει πολιτικών. Η προσέγγιση «ομάδα Ευρώπη» 41 επιτρέπει τον καθορισμό κοινού θεματολογίου και την αξιοποίηση της χρηματοδοτικής και κανονιστικής ισχύος και της ισχυρής παρουσίας της ΕΕ και των κρατών μελών της με στόχο τη συνεργασία με χώρες εταίρους, πολυμερείς οργανισμούς 42 και άλλους εταίρους για την επίτευξη κοινών προτεραιοτήτων σε εθνικό, περιφερειακό και πολυμερές επίπεδο.

Για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της εξωτερικής της δράσης, η ΕΕ θα καταβάλει προσπάθειες για την καλύτερη ευθυγράμμιση της χρηματοδότησης του πολυμερούς συστήματος με τις συμφωνημένες προτεραιότητες πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των προτεραιοτήτων αναπτυξιακής συνεργασίας, τηρώντας παράλληλα τα κριτήρια της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας και τις αρχές για την αποτελεσματικότητα της αναπτυξιακής βοήθειας. Η ΕΕ θα συνεχίσει, επίσης, το έργο της για την ανάπτυξη πιο στρατηγικής προσέγγισης όσον αφορά την ποιοτική εθελοντική χρηματοδότηση για βασικά ταμεία, προγράμματα και ειδικευμένους οργανισμούς του ΟΗΕ, καθώς και για άλλους διεθνείς οργανισμούς. Θα αξιολογεί τακτικά και με στρατηγικό τρόπο τη χρηματοδότησή της προς βασικούς πολυμερείς οργανισμούς, διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και οργανισμούς, ταμεία και προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να προσδιορίζει σαφέστερες προτεραιότητες ανά οντότητα και να τις επικαιροποιεί, να παρακολουθεί την εφαρμογή και να αυξάνει την προβολή της 43 .

Δράσεις: ×Καθιέρωση τακτικών συνόδων κορυφής ΕΕ-ΟΗΕ. ×Διατήρηση και περαιτέρω ενίσχυση των ετήσιων στρατηγικών διαλόγων με τους σημαντικότερους οργανισμούς, τα ταμεία και τα προγράμματα του ΟΗΕ και με τα ιδρύματα του Bretton Woods. ×Συστηματικός καθορισμός των συμφερόντων και των προτεραιοτήτων της ΕΕ στους διάφορους πολυμερείς οργανισμούς και προσδιορισμός της δράσης της ΕΕ με βάση τα στρατηγικά της συμφέροντα και την παρουσία της στους εν λόγω οργανισμούς, καθώς και τις εντολές τους και τη δυνατότητα υλοποίησης των προτεραιοτήτων της ΕΕ. ×Συνεργασία με τους σχετικούς πολυμερείς οργανισμούς με βάση τις καθορισμένες προτεραιότητες της ΕΕ μέσω των πρωτοβουλιών της «ομάδας Ευρώπη» σε εθνικό, περιφερειακό και πολυμερές επίπεδο.

IV.Συμπεράσματα

Η ειρήνη και η ευημερία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των πολιτών της εξαρτώνται από την ειρήνη και την ευημερία στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου, καθώς και από την υγεία του πλανήτη. Για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι απαραίτητη η παρουσία ενός εύρυθμου, αξιόπιστου και αποτελεσματικού πολυμερούς συστήματος.

Η ΕΕ μπορεί να συμβάλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης 44 ενεργώντας σε πολυμερές επίπεδο όποτε μπορεί και επιδεικνύοντας ετοιμότητα για αυτόνομη δράση στις περιπτώσεις που χρειάζεται. Οι αρχές αυτές βρίσκονται στο επίκεντρο των προσπαθειών μας για την επίτευξη ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας.

Αρχές της πολυμερούς δράσης της ΕΕ: ·Η ΕΕ θα επιδιώξει μια ανανεωμένη πολυμερή προσέγγιση βάσει κανόνων, η οποία θα εξυπηρετεί την παγκόσμια διακυβέρνηση και τα ενωσιακά και παγκόσμια συμφέροντα και αξίες. ·Η ΕΕ θα υπερασπιστεί τις οικουμενικές αξίες και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αποτελούν το θεμέλιο των σχέσεων συνεργασίας μεταξύ χωρών και λαών, και θα προωθήσει παγκόσμια θεματολόγια όπως το θεματολόγιο με ορίζοντα το 2030 και οι ΣΒΑ των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και η Συμφωνία του Παρισιού. ·Η ΕΕ θα καθορίσει τις δικές της στρατηγικές προτεραιότητες —ιδίως σε τομείς όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι δημοκρατικές αξίες και το κράτος δικαίου, η βιώσιμη ανάπτυξη και η ανθρώπινη ασφάλεια, η προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος και οι ψηφιακές τεχνολογίες— και θα αξιοποιήσει στο έπακρο την πολιτική, διπλωματική και οικονομική της επιρροή για την υπεράσπιση των συμφερόντων της και την προώθηση των αξιών της. ·Η ΕΕ θα προωθήσει τη μεταρρύθμιση, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του πολυμερούς συστήματος και μια πραγματικά συμμετοχική πολυμερή προσέγγιση που διασφαλίζει τη συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, της κοινωνίας των πολιτών, του ιδιωτικού τομέα, της πανεπιστημιακής κοινότητας και άλλων ενδιαφερόμενων μερών. ·Η ΕΕ θα ενισχύσει την ηγετική της θέση και θα αξιοποιήσει καλύτερα την ικανότητά της να ενεργεί ως φορέας ενθάρρυνσης του διαλόγου, έντιμος διαμεσολαβητής και γεφυροποιός, θα εμβαθύνει τις εταιρικές σχέσεις και τις συμμαχίες με τρίτες χώρες, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς, και θα ενισχύσει τους συνασπισμούς για την επίτευξη βασικών προτεραιοτήτων. ·Η ΕΕ θα είναι ο καλύτερος σύμμαχος των πολυμερών εταίρων, αλλά θα απαιτεί εστίαση που ευνοεί τον μετασχηματισμό και την ανάπτυξη πραγματικά στρατηγικών σχέσεων. ·Η ΕΕ θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ της πολυμερούς και διμερούς διπλωματίας της και θα εκφράζει συνεκτικές και ενιαίες απόψεις σε παγκόσμια φόρουμ. Η ΕΕ πρέπει να «παράγει αποτελέσματα ως σύνολο» για να «επιτύχει ως σύνολο».

Η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος καλούν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την προσέγγιση που καθορίζεται στην παρούσα κοινή ανακοίνωση και να συνεργαστούν για την εφαρμογή και την επανεξέταση των δράσεων που προτείνονται σε αυτήν.

(1)

 Από τα 15,9 δισ. EUR που συγκεντρώθηκαν το διάστημα 4 - 28 Μαΐου 2020 στο πλαίσιο της παγκόσμιας αντίδρασης στον κορονοϊό με πρωτοβουλία της ΕΕ, 11.9 δισ. EUR προήλθαν από δεσμεύσεις των κρατών μελών, της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ έχει συνεισφέρει στον επιταχυντή (ACT) 1,4 δισ. EUR. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της συνεισέφεραν 853 εκατ. EUR στον μηχανισμό COVAX. 

(2)

 Δήλωση σχετικά με τον εορτασμό της 75ης επετείου των Ηνωμένων Εθνών: ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης, A/RES/75/1

(3)

 COM (2021) 32 «Το οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ: προώθηση του ανοικτού χαρακτήρα, της ισχύος και της ανθεκτικότητας»

(4)

 Από τις 17 αποστολές και επιχειρήσεις της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ, οι 13 αναπτύσσονται παράλληλα με τις αποστολές των Ηνωμένων Εθνών στο Σαχέλ, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, τη Λιβύη και τα Δυτικά Βαλκάνια, στηρίζοντας την εφαρμογή των εντολών του ΟΗΕ ή συμβάλλοντας άμεσα σε αυτήν.

(5)

COM(2020) 795 final, «Θεματολόγιο της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας: πρόβλεψη, πρόληψη, προστασία και αντιμετώπιση».

(6)

Στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας COM (2020) 605 final της 24.7.2020.

(7)

Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 2231 (2015). Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει οργανισμούς επαλήθευσης, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) και ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ).

(8)

JOIN (2020) 5 της 25.3.2020, Σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία 2020-2024.

(9)

JOIN (2020) 17 final, της 25.11.2020, Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ισότητα των φύλων (GAP) III· βλ. επίσης «Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025»,

(10)

COM(2020) 607 final, της 24.7.2020, Στρατηγική της ΕΕ για αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών· βλ. επίσης την επικείμενη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού (2021-24).

(11)

COM (2020) 698 final, της 12.11.2020, «Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ 2020-2025.»

(12)

Το 2019, η ΕΕ δαπάνησε πάνω από 75,2 δισ. EUR για επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια και κινητοποίησε σχεδόν 2 δισ. EUR για επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας σε περισσότερες από 80 χώρες. Περίπου το 60 % του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ για ανθρωπιστική βοήθεια παρέχεται στους εταίρους του ΟΗΕ και στο Διεθνές Κίνημα Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου.

(13)

Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τη βελτίωση της ανίχνευσης και του ελέγχου των αναδυόμενων νόσων και της μετάδοσης νόσων από ζώο σε άνθρωπο, ιδίως σε συντονισμό με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων.

(14)

Έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Shared responsibility, global solidarity: Responding to the socio-economic impacts of COVID-19» («Κοινή ευθύνη, παγκόσμια αλληλεγγύη: αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της νόσου COVID-19»).

(15)

COM (2018) 644 final της 12.9.2018.

(16)

COM (2018) 460 final της 14.6.2018.

(17)

Εκδόθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2020

(18)

 Στο ίδιο πνεύμα, η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στη δημιουργία ενός πολυμερούς επενδυτικού δικαστηρίου, στο πλαίσιο της επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο.

(19)

 Για παράδειγμα, η ΕΕ θα στηρίξει την προσπάθεια του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ να βελτιώσει την παγκόσμια ψηφιακή συνεργασία. Βλ. τον χάρτη πορείας του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την ψηφιακή συνεργασία.

(20)

Βλ. ανακοίνωση της Επιτροπής για την εμπορική πολιτική της 17ης Φεβρουαρίου 2021 και το παράρτημά της «Μεταρρύθμιση του ΠΟΕ: προς ένα βιώσιμο και αποτελεσματικό πολυμερές εμπορικό σύστημα».

(21)

 Η μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων θα είναι επίσης σημαντική στο πλαίσιο αυτό.

(22)

Για παράδειγμα, ο μηχανισμός Umbrella 2.0 του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη μεταρρύθμιση των καταπιστευματικών ταμείων και η ιδέα να διαμορφώνεται το χαρτοφυλάκιο των καταπιστευματικών ταμείων και των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών ταμείων με βάση λιγότερα, μεγαλύτερα προγράμματα Umbrella 2.0.

(23)

 COM(2015) 602 final, 21.10.2015 «Χάρτης πορείας προς μια συνεκτικότερη εξωτερική εκπροσώπηση της ζώνης του ευρώ σε διεθνή φόρα».

(24)

 Καθοδηγεί την υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση της ΤΝ, με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ένταξη, τη διαφορετικότητα, την καινοτομία και την ανάπτυξη.

(25)

 Επιτρέπει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να συζητούν τον καθορισμό προτύπων και να καθιερώνουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τους τρόπους κατεύθυνσης των επενδύσεων προς πράσινες δραστηριότητες.

(26)

 Η ΕΕ αξιώνει τη σύναψη, το 2021, μιας διεθνούς συμφωνίας για τη θαλάσσια βιολογική ποικιλότητα σε περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας στο πλαίσιο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

(27)

 Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα είναι η δρομολόγηση από την Επιτροπή και το Διαπεριφερειακό Ίδρυμα Ερευνών των Ηνωμένων Εθνών για το Έγκλημα και τη Δικαιοσύνη (UNICRI) ενός ειδικού έργου για την ανάπτυξη μιας παγκόσμιας εργαλειοθήκης πρακτικής καθοδήγησης για μια δεοντολογική και υψηλής ποιότητας τεχνητή νοημοσύνη, η οποία θα είναι ικανή να μεταφέρει στην πράξη τη δεοντολογία στον τομέα της επιβολής του νόμου.

(28)

COM (2020) 66 final της 19.2.2020, «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα».

(29)

 Για την τριετία 2019-2021, οι συνεισφορές των 27 κρατών μελών της ΕΕ αντιστοιχούν στο 23,94 % του τακτικού προϋπολογισμού του ΟΗΕ και στο 23,8 % του προϋπολογισμού για τη διατήρηση της ειρήνης.

(30)

Η συνεργασία αυτή αποτελεί υποχρέωση που απορρέει από το καθήκον καλόπιστης συνεργασίας που προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της ΣΕΕ ή στις αποφάσεις του Συμβουλίου που εκδίδονται δυνάμει του άρθρου 218 παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ και, για θέματα ΚΕΠΠΑ, στο άρθρο 34 της ΣΕΕ. Η Συνθήκη προβλέπει επίσης ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να ενεργούν με πνεύμα πίστης και αμοιβαίας αλληλεγγύης και να απέχουν από κάθε δράση ικανή να θίξει την αποτελεσματικότητα της Ένωσης ως συνεκτικής δύναμης στις διεθνείς σχέσεις (άρθρο 24 παράγραφος 3 της ΣΕΕ).

(31)

Παραδείγματα: η διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή και η διακυβερνητική πλατφόρμα επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων, που υποστηρίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από το πρόγραμμα-πλαίσιο της ΕΕ για την Ε & Α.

(32)

Το ψήφισμα 65/276 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 3ης Μαΐου 2011, σχετικά με τη συμμετοχή της ΕΕ στις εργασίες των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί τη σαφέστερη διεθνή αναγνώριση της ικανότητας της Ένωσης να ενεργεί σε διεθνές επίπεδο.

(33)

Η ΕΕ είναι, για παράδειγμα, μέλος της Συνδιάσκεψης της Χάγης για το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, όπου η Επιτροπή εκπροσωπεί την ΕΕ για θέματα που εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητά της.

(34)

Άρθρο 31 της ΣΕΕ. Βλ. επίσης ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Σεπτεμβρίου 2018, «Ένας ισχυρότερος παγκόσμιος παράγοντας: μια πιο αποτελεσματική διαδικασία λήψης αποφάσεων για την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ» (COM (2018) 647 final).

(35)

  Κανονισμός (ΕΕ) 2020/1998 του Συμβουλίου και απόφαση , της 7ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων , ΕΕ L 410I της 7.12.20.

(36)

Η προσέγγιση «ομάδα Ευρώπη» αντλεί συνεισφορές από όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και συνδυάζει πόρους που κινητοποιούνται από τα κράτη μέλη και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της ΕΕ, με σεβασμό στις αρμοδιότητες και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της ΕΕ που ορίζονται στις Συνθήκες.

(37)

Η συμμαχία για την πολυμέρεια και η παγκόσμια συμμαχία για την κυκλική οικονομία και την αποδοτική χρήση των πόρων (απόφαση C(2021) 15/1 της Επιτροπής) αποτελούν καλά παραδείγματα τέτοιου είδους πολιτικής καινοτομίας.

(38)

Βλ. ανακοίνωση σχετικά με «ένα νέο θεματολόγιο ΕΕ-ΗΠΑ για την παγκόσμια αλλαγή»· JOIN(2020) 22 final της 2.12.2020.

(39)

 Παραδείγματα αυτής της προσέγγισης είναι η συνεργασία της ΕΕ με την Κίνα για την κλιματική αλλαγή και με την Ινδία για την ηλιακή ενέργεια, η παγκόσμια συμμαχία για την κυκλική οικονομία και την αποδοτική χρήση των πόρων, ο συνασπισμός υψηλών φιλοδοξιών για τη φύση και τους ανθρώπους, καθώς και η πρωτοβουλία Mission Innovation για την καθαρή ενέργεια και η διατλαντική συμμαχία ωκεανογραφικής έρευνας (AORA).

(40)

Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης, της Διεθνούς Ηλεκτροτεχνικής Επιτροπής και της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών.

(41)

JOIN (2020) 11 final της 8.4.2020, Ανακοίνωση σχετικά με την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 από την ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.

(42)

Η Επιτροπή παρέχει σημαντική χρηματοδοτική στήριξη σε διάφορα πολυμερή φόρουμ (π.χ. ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες), παρά το γεγονός ότι δεν είναι μέτοχος. Στις περιπτώσεις αυτές, η προσέγγιση «ομάδα Ευρώπη» μπορεί να ενισχύσει τον αντίκτυπο και την επιρροή της ΕΕ στους εν λόγω οργανισμούς.

(43)

Η χρηματοδότηση δεν θα πρέπει να αξιολογείται μόνο σε απόλυτους αριθμούς, αλλά και αναλογικά. Για παράδειγμα, οι περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ) λειτουργούν με σχετικά περιορισμένο προϋπολογισμό και η ΕΕ συνεισφέρει σε εθελοντική βάση τα μεγαλύτερα ποσά στα έργα τους.

(44)

Έγγραφο προβληματισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης, COM(2017) 240 της 10ης Μαΐου 2017.