ساختن سایلج(Silage Making)
ساختن سایلج(Silage Making)
سایلیج یا سیلو كردن (Silage) عبارت ار نگهداری و ذخیرهسازی علوفه بمقدار زیاد میباشد.كه به وسیله آن بعضی از علوفه جات حیوانی در یک محل محفوظ، مناسب و بدون هوا و با دخالت مایکروارگانیزم ها تحت تخمیر قرار گرفته و نگهداری میگردد، که این محل سیلو نامیده می شود. و مواد سیلو شده را خوراک تخمیر شده، علوفه تخمری، غذای ترش و یا سایلج می نامند. که به اثر همین دخالت میکروبهای تخمر کننده علوفه جات درنتیجه غنی میگردد که ارزش غذایی علوفه بالا رفته و کیفیت غذائی آن نسبت به سایر روش های نگهداری كمتر و در نتیجه می توان بدینوسیله خوراک آبدار و ارزان را در اختیار حیوانات قرار داد.
فرآیند تخمیر:
تخمیر مواد سیلو شده به وسیله عمل بیولوژیکی موجودات ذره بینی كه همراه علوفه داخل سیلو می شوند، انجام می گیرد.
كه مهم ترین این موجودات بكتریا های که تولید لكتیک اسید مینمایند می باشند. و توصیه ما برای تهیه سیلوی مناسب و یا ساختن سایلج محلول پاش ۱ لیتر ه Effective Micro organisms با ۲ لیتر آب رقیق بوده وباید بر همه نقاط توده علوفه جات پخش گردد تا تمام علوفه با محلول متذکره مرطوب گردد. که بعد ار مرطوب نمودن تمام علوفه، سر سیلو با پلاستیک پوشانیده شده و نیز بالای آن خاک و گل انداخته شود و تا مرحلۀ ترش کردن یا به تخمر رسیدن (که مدت آن نظر به اقلیم منطقه متفاوت است) بدون دخالت هوا نگهداری و بعد از مدت ۱۵ زور مورد استفاده حیوانات قرار بگیرد.
مزایای نگهداری خوراک حیوان به روش سیلو كردن:
• وابسته نبودن به آب و هوا و تغییرات جوی یعنی در هر شرایطی می توان علوفه را سیلو نمود.
• مقدار ضایعات در روش سیلو كردن كمتر از روش خشك كردن است ، ضایعات در روش سیلو ۱۵ فیصد و در خشک كردن بیش از ۲۰ فیصد می باشد.
• از لحاظ ساعات كاری، روش سیلو كردن كار كمتری می طلبد.
• احتیاج به ماشین آلات در روش سیلو كردن كمتر است.
• نگهداری آن بعد از سیلو كردن تا مدت طولانی امكان پذیر است.
• در مقابل یك کیلو گرام ماده خشک موجود در این علوفه ها، روش سیلو نمودن جای كمتری احتیاج دارد و یك متر مكعب سیلو حدود ۳ برابر بیشتر از یك متر مكعب علوفه خشك دارای ماده خشك غذایی است.
• امكان آتش سوزی در این روش وجود ندارد. در حالی كه در روش خشک امكان آن زیاد است.
• در این روش علوفه را می توان زودتر برداشت كرد.
• علف های هرزه و تخم آنها در روش سیلو كردن از بین می رود.
• در این روش می توان در طول زمستان علوفه آبدار و تازه در اختیار حیوان گذاشت.
• علوفه سیلو شده اشتها آور بوده و تا حدودی دارای خاصیت نرم كنندگی دستگاه هضمی می باشد.
• روش سیلو كردن بهترین روش نگهداری مواد فرعی كارخانجات است.
روش¬ های نگهداری علوفه مرطوب:
در ساختار نباتی انواع علوفه جات، مواد غذایی وجود دارد که محیط مناسبی برای رشد میکروبها و قارچهاست. این موجودات در حالت عادی در رطوبت بالا به سرعت باعث فاسد میگردد. برای جلوگیری از فاسد شدن علوفه، محیط باید اسیدی یا قلوی شود.
علوفههایی همچون شبدر، برگ لبلبو، جواری ، جو و تفاله لبلبو و سایر ضایعات مرطوب زراعتی از این جملهاند.
ایجاد محیط اسیدی:
برای ایجاد یک محیط اسیدی ما میتوانیم از اسیدهای خوراکی استفاده کنیم اما این مواد قیمت است. بنابراین بهترین راه حل استفاده از میکروبهای مفیده و تخمر دهندۀ میباشد. این دسته از میکروبها در محیط واطراف ما وجود دارند ولی فقط در محیطی که هوا یا اوکسیجن موجود نباشد میتوانند بر میکروبها و قارچهای مضر غلبه کنند. برای این کار باید محیط مناسب جهت رشد آنها فراهم گردد. حال سئوال این است که محیط مناسب برای رشد میکروبهای مفید چگونه محیطی باید باشد؟ جواب :محیطی که از نظر رطوبت، مواد قندی مناسب بوده و فاقد هوا باشد.
رطوبت علوفه:
رطوبت مناسب برای علوفه ۶۵-۷۰ فیصد است. اگر میزان رطوبت بیشتر باشد (به علت اسیدی شدن بیش از حد مشکل ایجاد میشود). جهت کاهش رطوبت، به علوفه باید کاه خشک اضافه گردد، اما رطوبت کمتر از ۵۵ فیصد باعث تولید اسید کمتر شده و سیلو فاسد میشود. برای تامین رطوبت با افزودن آب، رطوبت باید به ۶۵ فیصد رسانده شود.
برای تخمین میزان رطوبت یک مشت از علوفه را در دست گرفته و محکم فشار داده شود، اگر آب از آن خارج شد رطوبت آن بیشتر از ۷۰ درصد است و اگر دست شما تر نشد رطوبت آن کمتر از ۵۰ درصد میباشد. رطوبت مناسب زمانی است که فقط دست تر و یا مرطوب گردد.
در علوفه جات مانند جواری علوفة، شبدر ، جو، تفاله تر لبلبو ، برگ لبلبو، بطور طبیعی مواد قندی (کاربوهایدریت) به اندازه کافی وجود دارد. اما در علوفه های چون شبدر، رشقه، تفاله بادنجان رومی تر، مواد قندی کمتر است و باید با علاوه کردن شیره و یا آرد جو مواد قندی کافی به آن اضافه شود. برای اینکار در مقابل هر ده کیلو گرام ماده خشک علوفه، نیم کیلوگرام شیره لبلبو و یا سیصد گرام آرد اضافه و مخلوط گردد.
خروج هوا از علوفه:
برای خارج کردن هوا از علوفه آن را با فشار اجسام سنگین مثل لگد مال نمودن یا فشار تایر تراکتور یا وسایل نقلیه دیگر پرس گردد یا فشار داده شود. و سپس با استفاده از پلاستیک از عبور هوا بداخل سیلو جلوگیری گردد. اگر سیلوی کوچک در اختیار دارید با کشیدن پلاستیک عریض(عرض ۶ متر) و سپس ریختن خاک بر روی آن از ورود هوا جلوگیری گردد. در غیر این صورت باید بر روی زمین یک پلاستیک عریض پهن کرده و پس از ریختن مواد روی آن را دوباره با پلاستیک بپوشانید و با اجسام سنگین مثل خاک یا پلاستیک فرسوده از باد و باران و عبورنور آفتاب محافظت شود؛ البته میتوان در هر محیطی که فاقد هوا باشداین کار را انجام داد.
نکته:
دقت کنید محل سیلو در زمین طوری انتخاب شود تا در هنگام بارنده گی، در آنجا آب جمع نشده و موش و سایر جوندگان نتوانند با حفر سوراخ باعث ایجاد منفذ جهت دخول هوا و فا سد شدن علوفه گردد.