[Book Review] TRÍ TUỆ CẢM XÚC - Emotional Intelligence

TRÍ TUỆ CẢM XÚC - CUỐN SÁCH ĐỊNH NGHĨA LẠI THÀNH CÔNG

[English below]

Năm 1995, giữa thời điểm thế giới vẫn đang mê mải với chỉ số IQ (Intelligent Quotient), Daniel Goleman đã mang đến một quan điểm gây chấn động: IQ không phải là yếu tố quyết định thành công trong cuộc sống. Thông qua cuốn sách "Emotional Intelligence", vị tiến sĩ Harvard này đã chứng minh rằng khả năng nhận biết, thấu hiểu và quản lý cảm xúc mới thực sự là chìa khóa của một cuộc đời viên mãn. Goleman không đơn thuần là một học giả khô khan. Với vai trò nhà báo khoa học cho New York Times, ông đã phát triển khả năng kể chuyện độc đáo, biến những khái niệm phức tạp về não bộ thành những câu chuyện cuốn hút. Chính tài năng này đã giúp ông truyền tải được những nghiên cứu khoa học sâu sắc đến độc giả một cách sinh động và dễ hiểu.

Trí tuệ cảm xúc (EQ), theo Goleman, bao gồm năm yếu tố: tự nhận thức (Self-awareness), tự điều chỉnh (Self-regulation), động lực ra quyết định (Decision-making), đồng cảm (Empathy) và kỹ năng xã hội (Social Skills). Cụ thể:

1. Tự Nhận Thức: Sự hiểu biết về cảm xúc, suy nghĩ và ý định của bản thân. Một người có tự nhận thức khi họ có thể xác định rõ những gì mình đang cảm thấy và lý do tại sao.
2. Tự Điều Chỉnh: Khả năng quản lý hành vi của bản thân trong các môi trường khác nhau. Một người quản lý tốt bản thân khi họ tránh bị cảm xúc chi phối và đưa ra những lựa chọn kém.
3. Đồng Cảm: Khả năng đánh giá và hiểu trải nghiệm của người khác. Một người có lòng đồng cảm khi họ có thể cảm nhận và trân trọng quan điểm của người khác, ngay cả khi nó khác biệt với quan điểm của mình.
4. Ra Quyết Định: Khả năng xác định và đưa ra những lựa chọn có trách nhiệm. Quyết định tốt bao gồm việc hành động trong khi hiểu và chấp nhận kết quả.
5. Kỹ Năng Xã Hội: Các phương tiện cần thiết để xây dựng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh với người khác. Một người có kỹ năng xã hội tốt khi họ hiểu những gì cần thiết để tạo ra mối liên kết với người khác và bảo tồn chúng.

Điều thú vị là những yếu tố này không phải là những đặc điểm cố định từ khi sinh ra. Ngược lại, chúng giống như những cơ bắp có thể được rèn luyện và phát triển qua thời gian. Goleman đã khéo léo đan xen giữa các dẫn chứng khoa học và câu chuyện thực tế để minh họa cho quan điểm này.

Sức ảnh hưởng của "Emotional Intelligence" vượt xa khuôn khổ của một cuốn sách tâm lý học thông thường. Nó đã thay đổi cách các trường học giáo dục trẻ em, cách các công ty tuyển dụng và đào tạo nhân viên, thậm chí cả cách chúng ta nhìn nhận về bản thân và xây dựng các mối quan hệ. Từ phòng học đến phòng họp, những ý tưởng của Goleman đã góp phần định hình lại cách con người tương tác với nhau.

Với hơn 5 triệu bản được bán ra và được dịch sang 40 ngôn ngữ, cuốn sách đã chạm đến trái tim của độc giả khắp thế giới. Điều này không có gì ngạc nhiên, bởi ai trong chúng ta cũng khao khát hiểu rõ hơn về cảm xúc của mình và của người khác. Từ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đến những bậc phụ huynh, từ giáo viên đến sinh viên, cuốn sách mang đến những hiểu biết và công cụ thiết thực cho tất cả mọi người. Khi ranh giới giữa con người và máy móc (với sự phát triển của trí thông minh nhân tạo) ngày càng mờ nhạt, thì những kỹ năng như đồng cảm, thấu hiểu và khả năng xây dựng mối quan hệ sâu sắc trở nên quý giá hơn bao giờ hết.

"Emotional Intelligence" không chỉ là một cuốn sách về tâm lý học, mà còn là một lời nhắc nhở sâu sắc về bản chất của con người và điều làm nên một cuộc sống đáng sống. Có lẽ giá trị lớn nhất của cuốn sách nằm ở thông điệp đầy hy vọng của nó: trí tuệ cảm xúc không phải là món quà may mắn từ khi sinh ra, mà là một kỹ năng có thể học hỏi và phát triển. Thông điệp này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay, khi mà việc hiểu và làm chủ cảm xúc trở thành một trong những kỹ năng quan trọng nhất của con người.

Sau đây là những tóm tắt những điểm quan trọng được trình bày trong cuốn sách này:

• Bộ não cảm xúc và bộ não lý trí: Bộ não người có hai trung tâm - hệ viền (não cảm xúc) và vỏ não mới (não lý trí. Sự hài hòa giữa hai phần này quyết định khả năng kiểm soát cảm xúc và ra quyết định hiệu quả, giúp ta cân bằng giữa phản ứng bản năng và suy nghĩ logic.
• Cửa sổ cơ hội: Giai đoạn từ 3-15 tuổi là thời điểm quan trọng để phát triển EQ. Trong giai đoạn này, não bộ có khả năng hấp thụ và hình thành các mạch thần kinh liên quan đến cảm xúc và kỹ năng xã hội một cách hiệu quả nhất.
• Mô hình SODA: Nghĩa là Stop (Dừng lại) - Observe (Quan sát) - Detach (Tách rời) - Aware (Nhận thức) là công cụ hiệu quả để kiểm soát cảm xúc trong tình huống căng thẳng, giúp tránh được những phản ứng tiêu cực.
• Hiệu ứng lan truyền cảm xúc: Cảm xúc có khả năng lây lan trong nhóm người. Người có EQ cao có thể nhận biết và điều chỉnh không khí cảm xúc tập thể, tạo môi trường làm việc tích cực.
• Kỹ thuật đồng cảm tích cực: Lắng nghe chủ động, thấu hiểu quan điểm người khác và phản hồi phù hợp giúp xây dựng mối quan hệ bền vững và giải quyết xung đột hiệu quả.
• Nguyên tắc phản hồi Sandwitch: Khi đưa ra phản hồi tiêu cực, hãy bắt đầu bằng điểm tích cực, sau đó nêu vấn đề cần cải thiện, và kết thúc bằng nhận xét khích lệ để giữ động lực cho đối phương.
• Quản lý xung đột bằng EQ: Sử dụng kỹ năng đọc cảm xúc, kiểm soát phản ứng và tìm giải pháp Win-Win trong xung đột. Người có EQ cao thường giải quyết mâu thuẫn hiệu quả hơn.
• Tự đối thoại tích cực: Thay đổi cách nói chuyện với bản thân từ tiêu cực sang tích cực giúp cải thiện tâm trạng và năng suất làm việc, đồng thời tăng khả năng phục hồi sau thất bại.
• Chu kỳ học tập EQ: Nhận thức - Thực hành - Phản hồi - Điều chỉnh là quy trình liên tục để phát triển trí tuệ cảm xúc. EQ không phải là tài năng bẩm sinh mà có thể học được bằng cách rèn luyện suốt đời.

Tham khảo: https://asantelim.files.wordpress.com/2018/05/daniel-goleman-emotional-intelligence.pdf

EMOTIONAL INTELLIGENCE - A BOOK THAT REDEFINES SUCCESS

In 1995, at a time when the world was still enamored with IQ scores, Daniel Goleman brought forth a groundbreaking perspective: IQ is not the determining factor for success in life. Through his book "Emotional Intelligence," this Harvard doctor demonstrated that the ability to recognize, understand, and manage emotions is truly the key to a fulfilling life. Goleman is not merely a dry scholar; as a science journalist for the New York Times, he developed a unique storytelling ability that transforms complex concepts about the brain into engaging narratives. This talent has allowed him to convey profound scientific research to readers in a lively and comprehensible manner.

According to Goleman, emotional intelligence (EQ) consists of five components: self-awareness, self-regulation, motivation for decision-making, empathy, and social skills. In particular,

1. Self-Awareness: the understanding of one’s emotions, thoughts and intentions. One is self-aware when they can pinpoint what they are feeling and why.
2. Self-Regulation: the capacity to manage one’s behavior in various environments. One is managing themselves well when they avoid being overtaken by emotion and making poor choices.
3. Empathy: the ability to value and understand the experiences of another. One is empathetic when they can appreciate the perspective of others, even when they differ from one’s own.
4. Decision-making: the capacity to identify and make responsible choices. Good decision-making involves taking action while understanding and accepting the outcome.
5. Social Skills: the means required to build and maintain healthy connections with others. One is socially apt when they have the understanding of what it takes to create bonds with others and preserve them.

Interestingly, these components are not fixed traits from birth. Instead, they are akin to muscles that can be trained and developed over time. Goleman skillfully weaves scientific evidence with real-life stories to illustrate this perspective.

The influence of "Emotional Intelligence" extends far beyond the confines of a typical psychology book. It has transformed how schools educate children, how companies recruit and train employees, and even how we perceive ourselves and build relationships. From classrooms to boardrooms, Goleman's ideas have helped reshape the way people interact with one another.

With over 5 million copies sold and translated into 40 languages, the book has touched the hearts of readers worldwide. This is no surprise, as we all yearn to understand our own emotions and those of others better. From business leaders to parents, from teachers to students, the book offers insights and practical tools for everyone. As the boundary between humans and machines (with the rise of artificial intelligence) become increasingly blurred, then skills like empathy, understanding, and the ability to build deep relationships are more valuable than ever.

"Emotional Intelligence" is not just a book about psychology; it is a profound reminder of human nature and what makes life worth living. Perhaps the greatest value of the book lies in its hopeful message: emotional intelligence is not a fortunate gift from birth, but a skill that can be learned and developed. This message remains relevant today, as understanding and mastering emotions have become some of the most important skills for humans.

Here are summaries of the main contents presented in this book:

• The Emotional Brain and the Rational Brain: The human brain has two centers—the limbic system (emotional brain) and the neocortex (rational brain). The harmony between these two parts determines our ability to control emotions and make effective decisions, helping us balance instinctive reactions with logical thinking.
• Window of Opportunity: The period from ages 3 to 15 is crucial for developing EQ. During this time, the brain is most capable of absorbing and forming neural connections related to emotions and social skills.
• SODA Model: This stands for Stop - Observe - Detach - Aware, an effective tool for managing emotions in stressful situations, helping to avoid negative reactions.
• Emotional Contagion: Emotions can spread among groups. Individuals with high EQ can recognize and adjust the collective emotional atmosphere, creating a positive work environment.
• Positive Empathy Techniques: Active listening, understanding others’ perspectives, and providing appropriate feedback help build sustainable relationships and effectively resolve conflicts.
• Sandwich Feedback Principle: When giving negative feedback, start with a positive point, then state the area needing improvement, and finish with encouraging remarks to maintain motivation.
• Managing Conflict with EQ: Utilize emotional reading skills, control reactions, and seek Win-Win solutions in conflicts. Individuals with high EQ often resolve disputes more effectively.
• Positive Self-Talk: Changing the way you talk to yourself from negative to positive improves mood and productivity while enhancing resilience after setbacks.
• EQ Learning Cycle: Awareness - Practice - Feedback - Adjustment is a continuous process for developing emotional intelligence. EQ is not an innate talent but can be learned through lifelong training.

Reference:

https://asantelim.files.wordpress.com/2018/05/daniel-goleman-emotional-intelligence.pdf

https://thinkpsych.com/blogs/posts/the-five-components-of-emotional-intelligence

https://ensearch.com/the-role-of-emotional-intelligence-in-job-success/