SlideShare a Scribd company logo

Sposoby na Excel

Wydawnictwo Helion, profile picture
Wydawnictwo Helion

Excel jest jednym z najpopularniejszych programów biurowych. Ma wiele niezaprzeczalnych zalet, ale niektóre rozwiązania mogą doprowadzić użytkownika do szału. I choć w założeniu miały ułatwiać pracę, zdecydowanie ją utrudniają: pojawiający się znikąd Spinacz skutecznie przeszkadza w zrobieniu czegokolwiek, a prawidłowe wydrukowanie arkusza lub skoroszytu wymaga poświęcenia kilkudziesięciu kartek papieru na testowanie ustawień. Tych problemów można się w łatwy sposób pozbyć, a wtedy praca z Excelem stanie się o wiele łatwiejsza i przyjemniejsza. "Sposoby na Excel" to zbiór porad, dzięki którym wyeliminujesz irytujące cechy Excela. Dowiesz się, jak ujarzmić formaty danych, które zmieniają się z niewiadomych przyczyn, jak posortować dane, które nie dają się posortować, i jak przyspieszyć działanie skomplikowanych formuł. Nauczysz się prawidłowo formatować komórki, wymieniać dane pomiędzy arkuszami i stosować makra, dzięki którym zdecydowanie szybciej wykonasz wiele operacji. Poznasz też tajemnice drukowania i tworzenia wykresów. * Wprowadzanie i importowanie danych * Formatowanie komórek i skoroszytów * Tworzenie i edycja formuł * Filtrowanie i przeszukiwanie danych * Dodawanie wykresów do arkuszy * Wymiana danych z innymi arkuszami * Drukowanie arkuszy * Korzystanie z VBA Przeczytaj tę książkę i oszczędź sobie wielu stresów podczas pracy z Excelem.

TechnologyBusiness
1 of 32
Downloaded 24 times
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
IDZ DO PRZYK£ADOWY ROZDZIA£ SPIS TREŒCI Sposoby na Excel Autor: Curtis Frye KATALOG KSI¥¯EK T³umaczenie: Adam B¹k, Grzegorz Werner ISBN: 83-7361-972-0 KATALOG ONLINE Tytu³ orygina³u: Excel Annoyances Format: 199×248, stron: 256 ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG TWÓJ KOSZYK DODAJ DO KOSZYKA Excel jest jednym z najpopularniejszych programów biurowych. Ma wiele niezaprzeczalnych zalet, ale niektóre rozwi¹zania mog¹ doprowadziæ u¿ytkownika do sza³u. I choæ w za³o¿eniu mia³y u³atwiaæ pracê, zdecydowanie j¹ utrudniaj¹: pojawiaj¹cy CENNIK I INFORMACJE siê znik¹d Spinacz skutecznie przeszkadza w zrobieniu czegokolwiek, a prawid³owe wydrukowanie arkusza lub skoroszytu wymaga poœwiêcenia kilkudziesiêciu kartek ZAMÓW INFORMACJE papieru na testowanie ustawieñ. Tych problemów mo¿na siê w ³atwy sposób pozbyæ, O NOWOŒCIACH a wtedy praca z Excelem stanie siê o wiele ³atwiejsza i przyjemniejsza. „Sposoby na Excel” to zbiór porad, dziêki którym wyeliminujesz irytuj¹ce cechy Excela. ZAMÓW CENNIK Dowiesz siê, jak ujarzmiæ formaty danych, które zmieniaj¹ siê z niewiadomych przyczyn, jak posortowaæ dane, które nie daj¹ siê posortowaæ, i jak przyspieszyæ dzia³anie skomplikowanych formu³. Nauczysz siê prawid³owo formatowaæ komórki, CZYTELNIA wymieniaæ dane pomiêdzy arkuszami i stosowaæ makra, dziêki którym zdecydowanie szybciej wykonasz wiele operacji. Poznasz te¿ tajemnice drukowania i tworzenia FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE wykresów. • Wprowadzanie i importowanie danych • Formatowanie komórek i skoroszytów • Tworzenie i edycja formu³ • Filtrowanie i przeszukiwanie danych • Dodawanie wykresów do arkuszy • Wymiana danych z innymi arkuszami • Drukowanie arkuszy • Korzystanie z VBA Przeczytaj tê ksi¹¿kê i oszczêdŸ sobie wielu stresów podczas pracy z Excelem Wydawnictwo Helion ul. Chopina 6 44-100 Gliwice tel. (32)230-98-63 e-mail: helion@helion.pl
Wstęp 11 Powiększanie wybranego obszaru 17 PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH R. 1. Przemieszczanie się do ostatniego wiersza listy Unieruchamianie nagłówków 18 Podstawowe problemy z wprowadzaniem danych Przeszukiwanie części arkusza Zabij Spinacz Dzielenie arkusza na wiele okien Zachowywanie zer początkowych podczas wprowadzania danych 35 Sprawdzanie poprawności danych Automatyczne rozszerzanie serii Ograniczenie wprowadzania danych przez reguły Tworzenie serii z wykorzystaniem okna dialogowego Serie poprawności Tworzenie serii danych bez użycia myszy Tworzenie formularzy dla łatwiejszego Tworzenie niestandardowych serii wypełnienia wprowadzania danych Jednoczesne wprowadzanie danych do wielu arkuszy Podstawowe formuły sprawdzania poprawności danych Edytowanie plików przez więcej niż jedną osobę w tym Wykorzystanie danych z innego arkusza jako kryteriów samym czasie sprawdzania poprawności danych Umieszczanie znaku podziału akapitu Unikanie powtarzania wpisów w kolumnie Dodawanie symboli do skoroszytu Zasady sprawdzania poprawności wprowadzanych Zmiana ustawień autokorekty danych Hiperłącza Zaznaczanie niepoprawnych danych w arkuszu Kopiowanie reguł sprawdzania poprawności danych 25 Importowanie danych Zbyt szybkie przewijanie arkusza Kopiowanie tabel z pustymi komórkami z Worda do Excela Import danych z plików programu Microsoft Word 43 PROBLEMY Z FORMATOWANIEM R. 2. 27 Kopiuj i wklej Zaawansowane korzystanie ze Schowka 44 Formatowanie komórki Usuwanie Schowka z widoku Formatowanie części zawartości komórek Dostosowywanie formatu kopiowanych komórek Zawijanie tekstu w komórce za pomocą jednego kliknięcia Wstawianie i usuwanie pojedynczych komórek Zmiana koloru karty Transpozycja wierszy i kolumn Zmiana domyślnej lokalizacji zapisywania plików 45 Formatowanie warunkowe Zmiana formatowania komórek w zależności od ich 31 Nawigacja i wyświetlanie zawartości Utrzymywanie aktywnej komórki podczas zmiany arkuszy Błędy w formatowaniu warunkowym Zmniejszanie ekranu Excela Wyszukiwanie komórek z formatowaniem warunkowym SPIS TREŚCI 5
46 Szablony Definiowanie części wspólnej dwóch zakresów w formule Tworzenie szablonu skoroszytu Zagnieżdżanie funkcji Tworzenie szablonu arkusza Usuwanie formuły i zachowywanie wyniku Wyróżnianie komórek, które zawierają formuły 48 Zarządzanie kolorami Wyświetlanie formuł w komórkach Zastępowanie powtarzających się kolorów w palecie Wstawianie własnej procedury do formuły Kolory: pozycja, nazwa i wartość Wykonywanie tej samej operacji na grupie komórek Kopiowanie palety kolorów Monitorowanie wartości Wyświetlanie wartości RGB kolorów Dodawanie komentarzy do formuł Zwiększanie statystycznej dokładności Excela 50 Formatowanie skoroszytu Zmiana domyślnej czcionki 72 Błędy w formułach i inspekcje Styl i format Informowanie Excela, co jest błędem, a co nie Formatowanie za pomocą stylów Znajdowanie poprzedników formuły Wyszukiwanie komórek z określonym formatowaniem Wyświetlanie wszystkich zależnych komórek Sprawa znikających linii Maskowanie komunikatów o błędach Ukrywanie i odkrywanie wierszy oraz kolumn 75 Formuły tablicowe Ukrywanie i odkrywanie arkuszy Stosowanie formuł tablicowych 54 Formatowanie niestandardowe 76 Przeliczanie Niestandardowe formatowanie liczb Dodawanie tekstu do liczb Przelicz teraz! Zaokrąglanie liczb Przyspieszanie przeliczania Zaokrąglanie liczb do milionów i wyświetlanie tekstu 78 Daty i godziny za liczbami Wyrównywanie liczb w kolumnie z wykorzystaniem znaku Wyświetlanie ułamków godzin jako liczb dziesiętnych ułamka dziesiętnego Zaokrąglanie godzin do następnej dziesiątej części godziny Tworzenie formatu daty Zaokrąglanie godzin do następnego kwadransa Tworzenie formatu czasu Zapisywanie daty lub godziny w postaci tekstu Ustawianie daty i czasu z wykorzystaniem Określanie liczby dni roboczych między dwiema datami ustawień lokalnych Dodawanie godzin, minut lub sekund do czasu Dodawanie specjalnych formatów kodów pocztowych Liczby rzymskie Dodawanie symboli obcych walut Określanie numeru tygodnia 82 Nazwane zakresy R. 3. 63 PROBLEMY Z FORMUŁAMI Tworzenie nazwanych zakresów Używanie nowo zdefiniowanych nazw zakresów 64 Wpisywanie i edytowanie formuł w istniejących formułach Tworzenie nazwanych stałych Zapobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych formułach Tworzenie automatycznie rozszerzającego się nazwanego zakresu Przełączanie między odwołaniami bezwzględnymi a względnymi Tworzenie nazwanego zakresu z wielu arkuszy Odwoływanie się do komórek w innym arkuszu Wklejanie listy nazw Notacja W1K1 Zaznaczanie całego nazwanego zakresu Tworzenie odwołania do komórki przestawnej Unikanie zmian odwołań w nazwanym zakresie 6 SPIS TREŚCI
85 Formuły tekstowe 111 Tabele przestawne Analiza składniowa ciągów o stałej długości Podstawy Analiza składniowa danych o zmiennej długości Tworzenie tabeli przestawnej Dzielenie tekstu na kolumny Przestawianie tabeli przestawnej Usuwanie spacji i niewidocznych znaków Filtrowanie danych w tabeli przestawnej Tworzenie zaawansowanych tabel przestawnych 88 Zliczanie i sumowanie warunkowe Dodatkowe kryteria filtrowania tabel przestawnych Sumowanie wartości spełniających kryterium Dodatki Zliczanie wartości spełniających kryterium Autoformatowanie tabel przestawnych Zliczanie niepustych komórek w zakresie Powstrzymywanie tabeli przestawnej od przestawiania Zliczanie pustych komórek w zakresie danych Zliczanie niepowtarzalnych wartości w zakresie Wyświetlanie symboli zamiast liczb Technologia OLAP Formatowanie danych w tabeli przestawnej 91 PROBLEMY Z OPERACJAMI NA DANYCH R. 4. Pola obliczeniowe w tabelach przestawnych Podsumowywanie danych 92 Sortowanie i filtrowanie Brak ukrytych danych w podsumowaniu Sortowanie danych w wielu kolumnach Komunikat błędu „Nieprawidłowe odwołanie” Niestandardowe sortowanie danych Wyświetlanie danych w tabeli przestawnej jako wartości Sortowanie danych z lewej do prawej procentowych Filtrowanie danych w arkuszu Wyświetlanie wartości minimalnych i maksymalnych Tworzenie złożonych filtrów 125 PROBLEMY Z WYKRESAMI R. 5. Wyszukiwanie podwójnych wpisów na liście Kopiowanie wyników filtrowania 126 Tworzenie i formatowanie wykresów Sumowanie wartości widocznych komórek Błyskawiczne tworzenie wykresu Szybkie tworzenie wykresu 97 Funkcje wyszukiwania Aktualizowanie arkusza o nowe dane Odnajdywanie wartości na listach danych Tworzenie i aktualizowanie wykresów na podstawie Wyszukiwanie wartości w dowolnej kolumnie kwerendy Poprawianie błędnych wyników działania funkcji Rozsuwanie wykresu kołowego WYSZUKAJ.PIONOWO() w Excelu 97 Dwa wykresy za cenę jednego Przeszukiwanie zestawów danych tekstowo-liczbowych Prawidłowe kreślenie serii danych Wyszukiwanie z uwzględnieniem wielkości znaków Formatowanie elementów wykresu Praca z błędnymi sekwencjami czasu Kontrola nad osiami Przyspieszanie wielokrotnych wyszukiwań Dodawanie tekstu do osi wykresu Znajdowanie pierwszego lub ostatniego wystąpienia Ciekawsze kolumny wartości w tablicy Dodawanie słupków błędu do arkusza 106 Analizy co-jeśli 136 Manipulowanie wykresami Tworzenie scenariusza Kopiowanie wykresów jako rysunków Odszukiwanie wartości generujących określone wyniki Przenoszenie wykresu do oddzielnego arkusza Użycie Solvera do rozwiązywania zadań z wieloma Drukowanie wykresu bez otaczających go danych zmiennymi Wybór osi Umieszczanie polecenia Analiza danych w menu Szukanie wyniku za pomocą wykresu SPIS TREŚCI 7
138 Wykresy przestawne 163 Importowanie i eksportowanie danych Wykresy przestawne i tabele przestawne pasują do siebie Przenoszenie danych między Excelem a Accessem jak… Obcięte dane w Accessie Najpierw tabela przestawna, potem wykres przestawny Aktualizowanie osadzonego wykresu PowerPointa Tworzenie zwykłych wykresów na podstawie tabeli Dołączanie innego pliku do skoroszytu Excela przestawnej Łączenie łącza między skoroszytem Excela a innym plikiem 139 Interakcje z wykresami Drukowanie wykresu Excela 97 z PowerPointa 167 Format danych Makro powoduje awarię Excela Udostępnianie danych Excela w sieci WWW Wykres powiększa się podczas przesuwania pola Umieszczanie interaktywnego arkusza na stronie WWW tekstowego Modyfikowanie arkusza na stronie WWW Znikające wykresy punktowe na stronach WWW Przerywanie łączy do zewnętrznych danych Wklejony wykres zmienia się w szary prostokąt Usuwanie zewnętrznych łączy Nie można opublikować wykresu, który wykorzystuje Importowanie wybranych pól dane z wielu arkuszy Przygotowywanie danych do zapisu w bazie danych Przeciąganie wykresu Excela powoduje awarię Worda Brak 100 lat w wyeksportowanych danych Wyświetlenie wykresu w trybie podglądu wydruku Wiadomości Outlooka zawierają zbyt wiele danych powoduje awarię Excela 97 z arkusza Błędne procenty na wykresie kołowym Tabela przestawna zawiera dwa pola o takiej samej Znikające etykiety osi nazwie Przycięty obraz wykresu Tabela przestawna działa w Excelu, ale nie w sieci WWW 145 Dodatki i aplikacje pomocnicze Makro eksportujące plik ignoruje ustawienia regionalne Dodatki ułatwiające tworzenie wykresów i diagramów Lepsze wykresy dwu- i trójwymiarowe 177 PROBLEMY Z DRUKOWANIEM R. 7. 147 Wykresy trójwymiarowe Nie można zmienić kolorów trójwymiarowego wykresu 178 Podstawy drukowania w Excelu 97 Drukowanie całego arkusza na jednej stronie Podłoże wykresu trójwymiarowego przybiera czarny kolor Drukowanie wybranych regionów Problemy z trójwymiarowymi, rozsuwanymi wykresami Drukowanie całego skoroszytu albo wielu zaznaczonych kołowymi arkuszy Drukowanie wielu skoroszytów jednocześnie Drukowanie list 149 PROBLEMY Z WYMIANĄ DANYCH R. 6. Jak sprawić, aby za każdym razem drukowany był ten sam obszar arkusza? 150 Microsoft Query i bazy danych 182 Układ wydruku Pobieranie wybranych rekordów bazy danych Rozmieszczanie podziałów strony Unikanie zduplikowanych rekordów Zmiana kolejności drukowania stron Określanie liczby importowanych rekordów Zmiana marginesów arkusza Pobieranie więcej niż 65 536 rekordów do Excela Ustawienie rozmiaru papieru i orientacji strony Dodawanie pola licznika do wyników kwerendy Jedna strona w orientacji pionowej, druga w poziomej Importowanie danych z więcej niż jednej tabeli Niestandardowe numery stron Tłumaczenie komunikatów o błędach na ludzki język Więcej miejsca na stopki i nagłówki 8 SPIS TREŚCI
189 Zawartość wydruku 214 Makra Drukowanie linii siatki Rejestrowanie makra Dodawanie czasu i daty do wydruków Uruchamianie makra Drukowanie liter kolumn i numerów wierszy Rejestrowanie makra z odwołaniami względnymi Drukowanie nagłówków wierszy i etykiet kolumn Umieszczanie makra na pasku narzędzi lub w menu na każdej stronie Krokowe wykonywanie makra Umieszczanie specjalnego tytułu raportu na każdej stronie Edytowanie makra Drukowanie komentarzy w odpowiednim kontekście Uruchamianie makra przechowywanego w innym Drukowanie samej tabeli przestawnej skoroszycie Blokowanie wydruku komunikatów o błędach 217 Makra a bezpieczeństwo 195 Zarządzanie drukarką Unikanie makrowirusów Drukarka domyślna Dodawanie wydawcy do listy zaufanych wydawców Drukowanie arkusza w czerni i bieli Usuwanie wydawcy z listy zaufanych wydawców Ustawianie optymalnej jakości wydruku Nabywanie certyfikatu cyfrowego Sprawdzanie stanu zadania wydruku Cyfrowe podpisywanie skoroszytu Wysyłanie arkusza jako faksu 219 Problemy z VBA Podstawy programowania obiektowego PROBLEMY Z DOSTOSOWYWANIEM, 201 Tworzenie nowego modułu kodu MAKRAMI I VBA R. 8. Oglądanie modelu obiektowego 202 Dostosowywanie interfejsu Tworzenie procedury Sub Rozszerzanie listy ostatnio używanych plików Zabawa ze zmiennymi Wyświetlanie pełnych menu Deklarowanie zmiennych przed ich użyciem Ochrona skoroszytu Dodawanie komentarzy do kodu VBA Ochrona danych Kontynuowanie instrukcji w następnym wierszu Ochrona przed otwarciem i modyfikacją skoroszytu Tworzenie zmiennych odwołujących się do obiektów Otwieranie chronionego arkusza Tworzenie funkcji Zapomnij o hasłach! Używaj szyfrowania Jak zmusić makro do operowania na aktywnym skoroszycie? Prawa dostępu do skoroszytów w Excelu 2003 Zapobieganie wywoływaniu procedury z innego Zwiększanie liczby poziomów cofania skoroszytu 209 Menu i paski narzędzi Migotanie ekranu Makra spowalniają działanie komputera Wyświetlanie wszystkich przycisków Używanie instrukcji warunkowej If…Then Dodawanie standardowych przycisków do pasków narzędzi Tworzenie ciągów z wartości przechowywanych w wielu zmiennych Dodawanie nowego przycisku do paska narzędzi Wykonywanie operacji na każdym elemencie kolekcji Zmiana wyglądu przycisku na pasku narzędzi Uruchamianie makra po wystąpieniu zdarzenia Wyświetlanie i ukrywanie wbudowanego paska narzędzi Ochrona kodu VBA za pomocą hasła Tworzenie niestandardowego paska narzędzi Skracanie odwołań do obiektów w kodzie VBA Przywracanie paska narzędzi albo menu do stanu domyślnego Excel otwiera skoroszyt w trybie naprawy Dodawanie wbudowanego menu do paska narzędzi Nie można zapisać pliku bez połączenia sieciowego Tworzenie i wypełnianie menu niestandardowego Błąd Range.Calculate SPIS TREŚCI 9
231 Przydatne procedury VBA 241 Menu i funkcje Excela 2003 Tworzenie skoroszytu z oddzielnym arkuszem dla każdego Przycisk Zamknij jest niedostępny miesiąca Narzędzie do tworzenia wykresów generuje błędną Losowy wybór pozycji z listy wartość R-kwadrat Generowanie niepowtarzalnych wartości losowych Generator liczb losowych zwraca liczby ujemne 243 Interakcje z innymi programami R.9. 233 PROBLEMY Z EXCELEM 2003 Nie można wyeksportować strony WWW do skoroszytu Excela 234 Problemy z listami w Excelu 2003 Excel ulega awarii, kiedy uruchamiam program LiveMeeting Tworzenie list Usuwanie obramowania listy 236 Excel 2003 i język XML Skorowidz 245 Podstawy języka XML Wywodzenie schematu z danych XML Rozwiązywanie problemów ze schematami Schematy XML Tworzenie mapy danych Pobieranie danych do arkusza z mapą XML Eksportowanie danych z arkusza z mapą XML 10 SPIS TREŚCI
PROBLEMY z wprowadzaniem danych Wprowadzanie danych to serce Excela. Jeżeli nie możesz szybko i dokład- nie wprowadzić danych do swojego arkusza, nie wykorzystasz jego zmyśl- nych narzędzi do ich analizy. Przy wprowadzaniu danych Excel robi wiele rzeczy właściwie, ale w przypadku kilku rozwiązań postępuje naprawdę dziwnie… Jeżeli kiedykolwiek Excel „poprawił” Twoje wpisy, mimo że wie- działeś, że są poprawne, albo przekształcił 6-cyfrowe symbole w daty, wiesz, o czym mówię. W pierwszej części rozdziału zająłem się metodami rozwiązywania kłopo- tów z danymi: od usuwania zer początkowych, po niemal obsesyjne popra- wianie wpisów. Omawiam też trudności z tworzeniem formularzy, importem danych, wycinaniem i wklejaniem, przemieszczaniem się między arkuszami i inne. Na końcu przyjrzymy się praktycznym sposobom sprawdzania po- prawności danych. Wykorzystując je, możesz decydować o rodzaju danych wprowadzanych przez użytkownika. Reguły te mogą ograniczyć działania użytkownika do wstawiania wartości ze zdefiniowanej uprzednio listy albo określić rodzaj danych, które można wprowadzać do komórek. Sprawdzanie poprawności danych może być dobrodziejstwem, ale ustawienie odpowied- nich reguł może stać się przekleństwem… PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 17
PODSTAWOWE PROBLEMY Jeśli używasz Office’a 2003, możesz wyłączyć Spinacz w oknie Dodawanie lub usuwanie programów w panelu sterowania. Z WPROWADZANIEM Z listy Aktualnie zainstalowane programy wybierz Microsoft DANYCH Office 2003 i kliknij przycisk Zmień. Następnie zaznacz pole Dodaj lub usuń funkcje na pierwszej stronie kreatora i kliknij Dalej. W następnym oknie zaznacz Wybierz zaawansowane ZABIJ SPINACZ dostosowywanie aplikacji i ponownie kliknij przycisk Dalej. Rozwiń pole Funkcje wspólne pakietu Office, kliknij Asystent Problem: Mógłbym Ci opowiedzieć, ile razy szczęśliwie pakietu Office, wybierz Niedostępne, a na końcu kliknij Aktu- (jak mi się wydawało) wprowadzałem dane aż do momentu, alizuj. kiedy zobaczyłem, że na ekranie pojawił się ten druciany „po- mocnik”. W czasie gdy się go pozbywałem, traciłem wątek i sporo czasu zajmował mi powrót do miejsca, gdzie prze- rwałem pracę. Gdyby Asystent pakietu Office był prawdzi- Instalator pakietu może poprosić Cię o włożenie do wym pracownikiem, wyrzuciłbym go z pracy lata temu! Jak napędu CD-ROM płyty instalacyjnej Office’a. Unik- się go pozbyć? niesz tej prośby, jeżeli zainstalujesz uprzednio wszystkie komponenty pakietu na dysku twardym. Rozwiązanie: Asystent pakietu to jedna z najbardziej znienawidzonych innowacji w historii Office’a. Microsoft miał dobre przeczucie, że domyślnie wyłączył Spinacz i jego to- ZACHOWYWANIE ZER POCZĄTKOWYCH warzyszy w Excelu 2002 (wersja XP) i późniejszych. PODCZAS WPROWADZANIA DANYCH W Excelu 97 możesz definitywnie wyłączyć Spinacz zmie- Problem: Moja firma używa pięciocyfrowych kodów pro- niając nazwę folderu Actors na np. oldactors lub ha_ha_ha duktów, a niektóre z nich rozpoczynają się od cyfry 0. Kłopot (folder ten znajduje się w Program FilesMicrosoft Office polega na tym, że podczas prób wpisania kodu z zerem na Office). Jeżeli Excel i inne aplikacje Office’a nie będą mogły początku, Excel je wymazuje. Na przykład, kiedy wpisuję pro- znaleźć odpowiedniego folderu, Spinacz nie będzie mógł wy- dukt o numerze 03182, Excel zapisuje produkt o numerze 3182, skoczyć jak królik z kapelusza. co powoduje poważne błędy w makrach, o stanach magazy- Jeśli używasz Office’a 2000 albo XP, możesz wyłączyć Spi- nowych nie wspominając. Jak powstrzymać takie działanie? nacz. Przejdź do panelu sterowania, następnie użyj apletu Do- daj lub usuń programy (nazwa może się różnić w zależności Rozwiązanie: Domyślnie Excel spodziewa się, że bę- dziesz wprowadzał cyfry bez zer początkowych. To może być od Twojego systemu operacyjnego). W Windows Me, 2000 problem w przypadku liczb w formacie naukowym (np. 0,16 i XP wybierz Microsoft Office w oknie Aktualnie zainstalowa- mikrona), które często mają zera początkowe. Na szczęście ne programy i kliknij przycisk Zmień. Następnie wybierz Do- istnieje sposób, aby przekonać Excela do zachowania począt- daj lub usuń funkcje, rozwiń listę Narzędzia Office, wybierz kowych zer przez traktowanie takich wartości jak tekst, a nie Asystent pakietu Office i ustaw opcję Niedostępny, potwierdź jak liczby. Oto jak to zrobić: jeszcze swoje decyzje i sprawa załatwiona. Jeżeli używasz Windows 98, wybierz zakładkę Dodaj/Usuń programy, a kre- 1. Wybierz komórki, w których będziesz przechowywał ator poprowadzi Cię przez wszystkie etapy wyłączania Asy- liczby jako tekst. stenta. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy w zaznaczone ko- mórki i wybierz Formatuj komórki, następnie wybierz zakładkę Liczby. 18 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
3. Wybierz pozycję Tekstowe na liście Kategoria (rysunek 1.1) i kliknij OK. Problemy z formatem importowanych danych Jeżeli wykorzystujesz Excela w bada- niach bioinformatycznych, musisz szcze- gólnie uważać na błędy w imporcie danych z programów przetwarzających sekwencje genów. Excel może zamienić kod genu DEC1 i identyfikator RIKEN 2310009E13 odpowiednio w datę 1-DEC i w liczbę o zapisie naukowym 2.31E+13. Więcej in- formacji na temat tego problemu można znaleźć pod adresem http://www.biomed- central.com/1471-2105/5/80. Rysunek 1.1. Okno dialogowe Formatowanie komórek pozwoli poinformować Excela, jak ma traktować wprowadzane AUTOMATYCZNE ROZSZERZANIE SERII lub importowane do arkusza dane Problem: Mam już dość wpisywania powtarzających się Zmieniłeś format zaznaczonych komórek z Ogólne (używane- serii danych do komórek; najpierw 1 do komórki A1, potem go do liczb lub wartości łatwo dających się zidentyfikować 2 do komórki A2, 3 do A3, 4 do A4 i tak do setnej albo dwu- jako tekst) na Tekstowe, który wszystkie wpisy (nawet licz- setnej pozycji. To nie jest najlepszy sposób gospodarowania by) traktuje jako ciągi alfanumeryczne (jak w dokumentach czasem. Czy jest jakiś sposób na automatyczne wypełnianie Worda). komórek seriami danych, tak aby uniknąć zespołu kanału nadgarstka1? Możesz użyć tego samego sposobu, aby zapobiec zamianie cyfr (typu 100349, 021264) na daty lub godziny (problem Rozwiązanie: Możesz łatwo i szybko wprowadzić te omówiono szerzej w rozdziale 3., „Problemy z formułami”). dane. Wpisz pierwsze dwie wartości w sąsiadujących komór- Na przykład w służbie zdrowia, gdzie poufność danych ma kach. Następnie zaznacz obie komórki i przeciągnij uchwyt ogromne znaczenie, możesz użyć numerów kartotek do iden- wypełnienia (czarny kwadrat, który pojawi się w prawym tyfikacji pacjentów. Jeżeli nie chcesz, aby Excel zmieniał te dolnym rogu zaznaczonego zakresu komórek, widać go w ko- numery na daty, ustaw format komórek na Tekstowe, zanim mórce A3 na rysunku 1.2), aż żądana wartość wyświetli się zaimportujesz lub wprowadzisz dane. w polu tuż obok kursora myszy. 1 Zespół kanału nadgarstka to najczęstsza przyczyna bólu rąk — przyp. tłum. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 19
KOPIOWANIE Możesz skopiować zawartość pojedynczej komórki do komórek w tym samym wierszu lub kolumnie: zaznacz komórkę źródłową i przeciągnij uchwyt wy- pełnienia na komórki, do których chcesz wkleić da- ne. Aby skopiować zawartość komórki do wierszy i kolumn, zaznacz komórkę z danymi i przeciągnij uchwyt wypełnienia na żądaną ilość wierszy. Zwol- nij przycisk myszy, następnie przeciągnij uchwyt na kolumny, do których chcesz skopiować dane (w trak- cie tej operacji podświetlone będą wszystkie ko- mórki, do których chcesz wkleić dane). Rysunek 1.2. Przeciągnięcie uchwytu wypełnienia szybko uzupełni dane w serii Pierwsze dwie liczby decydują o zależności między kolejnymi komórkami w serii. Jeżeli wpiszesz 1 w komórce A1 i 3 w ko- Omówiony tu trend wzrostu przedstawia działanie mórce A2, seria będzie wyglądała następująco: w komórce potęgowania liczby 2. Excel identyfikuje pierwszą wartość jako 20, drugą jako 21, trzecią jako 22 itd. A3 pojawi się wartość 5, w A4 będzie to 7 itd. Wpisanie do Jeżeli pierwszymi czterema elementami serii będą pierwszej komórki liczby 5, a do drugiej 10, zaowocuje w ko- odpowiednio: 1, 2, 4, 8, Excel rozszerzy serię o: lejnych komórkach serią w postaci: 15, 20 itd. 16 (24), 32 (25) i 64 (26) itd. Ale co się stanie, jeśli wpiszesz dane, które nie zwiększają się regularnie? W takim przypadku Excel użyje regresji linio- W oknie dialogowym Serie (rysunek 1.3) można ustawić więk- wej do wyliczenia kolejnych wartości serii na podstawie za- szość właściwości tworzonych serii. Dostęp do niego można leżności w poprzednich komórkach. To może być bardzo cie- uzyskać przez wybór kolejno menu Edycja/Wypełnij/Serie kawe, na przykład, jeżeli masz wyniki sprzedaży z ostatnich danych2. W polu Serie możesz określić, czy seria ma być two- 10 lat i chcesz określić, jak będzie ona wyglądała w następ- rzona w kolumnie czy w wierszu. Pole Typ umożliwia wybór nym okresie przy zachowaniu aktualnego trendu, możesz za- jednego z czterech sposobów tworzenia serii, omówionych znaczyć odpowiednie komórki i przeciągnąć uchwyt wypeł- wcześniej Liniowy i Wzrost oraz Data, Autowypełnianie. Jeżeli nienia do żądanego okresu. zaznaczysz pole Data, aktywuje się pole Jednostka daty. Za- Oczywiście w Excelu jest więcej rodzajów wypełnienia se- znaczenie opcji Autowypełnianie spowoduje utworzenie serii riami danych niż tylko liniowe. Dostęp do nich możesz uzy- w zaznaczonym uprzednio zakresie komórek. Jeżeli chcesz, skać przez przeciągnięcie uchwytu wypełnienia z wciśniętym aby Excel wygenerował trend, po prostu zaznacz pole Trend, prawym przyciskiem myszy. Po zwolnieniu przycisku wyświetli pamiętaj jednak, że w tym przypadku w serii muszą być co się menu, z którego można wybrać typ trendu przyrostu da- najmniej dwie wartości początkowe. Jeżeli masz tylko jed- nych w serii przeznaczonej do wyświetlenia. Jeśli wybierzesz ną wartość początkową, w polu tekstowym Wartość kroku Trend liniowy, wyniki będą zbieżne z omówionymi wcześniej. możesz określić wielkość, o jaką będą zmieniały się kolejne W przypadku wybrania polecenia Trend wzrostu każda war- tość w serii będzie powiększała się geometrycznie. Seria dla 2 Okno dialogowe Serie można również przywołać, przeciągając trendu liniowego będzie wyglądać następująco: 1, 2, 3, 4, uchwyt wypełnienia z wciśniętym prawym przyciskiem myszy, a dla trendu wzrostu: 1, 2, 4, 8. po jego zwolnieniu pojawi się menu, z którego należy wybrać po- zycję Serie danych — przyp. tłum. 20 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
końcowa określa ostatnią wartość w serii. Załóżmy, że w ko- mórce A1 jest wpisana wartość 1; zaznacz kolumnę A, na- stępnie z menu wybierz Edycja/Wypełnij/Serie danych. Jeśli jako wartość kroku wpiszesz 2, a wartość końcową ustalisz na 15, Excel utworzy w komórkach od A1 do A8 serię z na- stępującymi wartościami: 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15. Musisz zaznaczyć w kolumnie co najmniej tyle komórek, ile będzie Rysunek 1.3. Okno Serie pozwala na zachować pełną kontrolę nad potrzebnych do stworzenia całej listy, ponieważ Excel wypełni wprowadzanymi danymi tylko zaznaczone komórki. Jeśli zaznaczysz tylko komórki od A1 do A3 i wykonasz powyższą procedurę, uzyskasz serię pozycje serii. Natomiast w polu Wartość końcowa możesz tylko z trzema wartościami: 1, 3 i 53. wpisać liczbę, na której Excel zakończy wypełnianie serii. Do- datkowe informacje na temat tych dwóch pól znajdują się w następnym punkcie. TWORZENIE SERII DANYCH BEZ UŻYCIA MYSZY Problem: Nie znoszę swojej myszy. Praca z nią zawsze kończy się tym, że przenoszę nie to, co chciałem, albo upusz- Kopiowanie formuł czam wartości do niewłaściwych komórek, a myśl o prze- ciąganiu uchwytu wypełnienia z wciśniętym prawym przyci- Jeżeli nie chcesz, aby proste operacje typu skiem myszy wywołuje panikę. Czy istnieje sposób tworzenia „przeciągnij i upuść” czy „kopiuj i wklej” zamieniały się w wypełnianie serii, prze- serii danych bez klikania i upuszczania? czytaj podrozdział „Zapobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych for- Rozwiązanie: Możesz skorzystać z opcji w oknie dia- mułach” w rozdziale 3. logowym Serie. Możesz także tworzyć serie danych na pod- stawie formatu daty bez przeciągania. Excel wie co nieco o na- stępujących czterech wyliczeniach: • Poniedziałek, Wtorek, Środa, Czwartek, Piątek, Sobota, Niedziela; TWORZENIE SERII Z WYKORZYSTANIEM • Pn, Wt, Śr, Cz, Pt, So, N; OKNA DIALOGOWEGO SERIE • styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, Problem: Jak określić wartość początkową, końcową sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień; i wielkość przyrostu danych w serii? Przeciąganie uchwytu • sty, lut, mar, kwi, maj, cze, lip, sie, wrz, paź, lis, gru. jest przyjemne, ale mój szef powiedział mi, że można two- Możliwe jest również automatyczne rozszerzenie serii zawie- rzyć serię przy użyciu wartości początkowej i końcowej. rającej godziny. Na przykład, jeżeli w komórkach od A1 do A3 są umieszczone kolejno wartości: 09:00, 10:00, 11:00, Rozwiązanie: Na dole okna dialogowego Serie znaj- to po przeciągnięciu uchwytu wypełnienia w komórce A4 dują się pola tekstowe Wartość kroku i Wartość końcowa umożliwiające stworzenie serii danych, rozpoczynającej się 3 Innym sposobem na ominięcie tego ograniczenia jest zaznacze- od wartości umieszczonej w skoroszycie. Wartość kroku to nie tylko komórki z początkową wartością, wówczas Excel utworzy różnica między kolejnymi pozycjami serii, natomiast Wartość serię zgodnie z ograniczeniem umieszczonym w polu Wartość koń- cowa — przyp. tłum. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 21
pojawi się godzina 12:00 itd. Więcej informacji na temat tworzenia własnych serii znajduje się w następnym punkcie „Tworzenie niestandardowych serii wypełnienia”. Interesująca rzecz wydarzy się, jeżeli będziesz konwertował serię cyfr na serię dni lub miesięcy. Jeżeli w komórkach A1:A3 wpiszesz cyfry 1 – 3, następnie przeciągniesz uchwyt wypełnienia na komórkę A4 i klikniesz przycisk opcji Rok, otrzymasz następującą serię: 1, 367, 732, 1097. Wielkość przyrostu to 366 (liczba dni w roku przestępnym) i 365 (liczba dni w roku nieprzestępnym). TWORZENIE NIESTANDARDOWYCH Rysunek 1.4. Po stworzeniu własnej listy możesz ją wykorzystać SERII WYPEŁNIENIA do wypełniania komórek arkusza i sortowania danych Problem: Te głupie listy wbudowane nie zawierają da- 4. Kliknij przycisk Importuj, a następnie przycisk OK. nych, których potrzebuję. Czy mogę tworzyć własne listy wypełniania? Rozwiązanie: Tak, możesz łatwo określać niestandar- Do tworzenia list może być użyty tylko czysty tekst. dowe listy wypełniania. Na przykład, jeżeli chcesz określić Jeśli spróbujesz wpisać CO2, (wzór dwutlenku wę- gla), Excel przekształci nazwę do postaci CO2. ilość chlorku sodu, dwutlenku węgla i wody w reakcjach che- micznych i chcesz stworzyć kolumnę z tymi nazwami powta- rzającymi się w tym samym porządku, możesz je wpisać w komórkach od A1:A3, zaznaczyć te komórki i przeciągnąć JEDNOCZESNE WPROWADZANIE uchwyt wypełnienia do wszystkich komórek, które chcesz DANYCH DO WIELU ARKUSZY wypełnić tymi wartościami. Jeśli sądzisz, że być może wy- Problem: Wprowadzam dane do wielu arkuszy, niektóre korzystasz tę sekwencję w przyszłości lub chcesz jej użyć z komórek w różnych arkuszach zawierają te same dane. Na do sortowania danych w arkuszu, możesz stworzyć własną przykład przez następne trzy miesiące będę prowadził arku- listę. Oto jak: sze z godzinami pracy przedstawicieli handlowych i menedże- 1. Wpisz wartości, które chcesz mieć na liście, w kolej- rów pracujących od dziewiątej rano do południa każdego dnia. nych komórkach w kolumnie lub wierszu. Muszę mieć osobny arkusz dla każdego miesiąca (rysunek 2. Zaznacz komórki z tymi wartościami i wybierz z menu 1.5), a ponowne wpisywanie danych to niewdzięczne zada- polecenie Narzędzia/Opcje i kliknij zakładkę Listy nie- nie. Czy można wpisać dane do komórek C2:C7 jednocze- standardowe (rysunek 1.4). śnie w trzech arkuszach? 3. Sprawdź, czy zaznaczone komórki pojawiły się w oknie Importuj listę z komórek. Jeżeli nie, zwiń okno za pomo- Rozwiązanie: Wpisywanie danych do więcej niż jed- cą małej ikony znajdującej się z lewej strony przycisku nego arkusza w tym samym czasie może wydawać się trudne, Importuj. Następnie zaznacz komórki z wartościami, ale w rzeczywistości jest całkiem proste. Aby to zrobić, z których chcesz utworzyć niestandardową listę, i rozwiń musisz zaznaczyć arkusze, w których chcesz jednocześnie okno Importuj listę z komórek przy użyciu tej samej wpisywać dane. Arkusze zaznacza się klikając ich zakładki, ikony, której użyłeś do zwinięcia. 22 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
IMPORT DANYCH Z PAPIEROWYCH DOKUMENTÓW W maju 2004 roku czekałem na międzynarodowym porcie lotniczym w Portland na lot do Frankfurtu, podszedł do mnie pracownik lotniska i poprosił o wy- pełnienie formularza z pytaniami dotyczącymi jakości usług na lotnisku. Wypełniłem ankietę, a oddając zapytałem, komu przypadnie wątpliwa przyjemność wprowadzania danych do komputera. Pracownik zapewnił mnie, że nikt nie będzie tracił czasu na ręczne wprowadzanie danych, zrobi to komputer. Nie sądzę, żeby na tym lotnisku używali Excela do przetwarzania danych, ale jeżeli masz napięty bu- Rysunek 1.5. Jednoczesne wprowadzanie danych do kilku arkuszy dżet, a chciałbyś umieścić przefaksowane lub ze- oszczędza czas i wysiłek skanowane dane w skoroszytach Excela, możesz wykorzystać program FormIDEA firmy TechVision które znajdują się w dolnym lewym rogu okna Excela. Aby Software (http://www.tkvision.com/). zaznaczyć kilka arkuszy jednocześnie, wykorzystaj standar- FormIDEA pobiera dane z kodów kreskowych, papie- dową technikę znaną z Windows — pojedyncze arkusze rowych formularzy z rubrykami, odczytuje formula- możesz zaznaczać dzięki przytrzymaniu wciśniętego klawisza rze, ma nawet algorytm do rozpoznawania pisma Ctrl, aby zaznaczyć grupę zakładek, trzymaj wciśnięty kla- odręcznego. Istnieje też specjalna wersja dla na- uczycieli. Pełna wersja programu kosztuje 499 dola- wisz Shift. Jeżeli chcesz zaznaczyć wszystkie karty jedno- rów, licencja dla wersji „nauczycielskiej” kosztuje cześnie, kliknij prawym przyciskiem myszy zakładkę arkusza 249 dolarów, przy zakupie większej ilości cenę moż- i wybierz Zaznacz wszystkie arkusze. na negocjować. Rozwiązanie: Jeżeli używasz Excela w wersji 2000 Kiedy zaznaczysz więcej niż jeden arkusz, na pasku lub późniejszej, możesz udostępnić arkusz do jednoczesnej tytułowym skoroszytu będzie wyświetlana nazwa pracy więcej niż jednej osobie. Po pierwsze, umieść arkusz [Grupa]. w takim miejscu, aby mieli do niego dostęp inni użytkownicy. Następnie wybierz z menu polecenie Narzędzia/Udostępnij skoroszyt i zaznacz opcję Pozwalaj na zmiany wprowadzane EDYTOWANIE PLIKÓW PRZEZ WIĘCEJ NIŻ jednocześnie przez wielu użytkowników. To również pozwala JEDNĄ OSOBĘ W TYM SAMYM CZASIE scalać skoroszyty. Problem: Nie jestem szczęśliwy, gdy ktokolwiek sieje Jeżeli chcesz pozwolić na dostęp do arkusza tylko wybra- zamęt w moich skoroszytach. Jednak mamy teraz w firmie nym użytkownikom, wykonaj następujące czynności: krytyczny okres i muszę poprosić jednego ze współpracow- 1. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/Ochrona/Chroń ników o wprowadzenie danych do arkusza w tym samym udostępniony skoroszyt i zaznacz opcję Udostępnianie czasie, gdy ja nad nim pracuję. Oczywiście nie możemy pra- ze śledzeniem zmian. cować na tej samej klawiaturze, czy istnieje jakiś sposób, 2. Wpisz hasło w polu Hasło (opcjonalnie). abyśmy obaj mogli pracować na arkuszu w tym samym czasie? 3. Wybierz OK. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 23
Od tej chwili nikt, komu nie zdradzisz hasła, nie będzie mógł „BYL”. Śmiało, spróbujcie wpisać tę nazwę do komórki, po- otworzyć skoroszytu. czekam. Excel zmienia nazwę na „BYŁ”, nieprawdaż? Próbowaliście UMIESZCZANIE ZNAKU PODZIAŁU AKAPITU zapewne użyć klawisza Backspace i wpisać nazwę ponow- nie? Do szału mnie to doprowadza! Jak to zatrzymać? Problem: Do niektórych komórek Excela wpisuję długie fragmenty tekstu, czasami muszę zaczynać tekst od nowego Rozwiązanie: Diagnoza: cierpisz na „nadczynność au- akapitu. Ale za każdym razem, gdy wcisnę Enter, aby zacząć tokorekty”. I chociaż powinieneś być wdzięczny za te wszyst- pisać od nowej linijki, Excel przenosi mnie do nowej komórki. kie razy, w których zostałeś uchroniony przed wpisaniem „be- Jak do diaska dodać znak podziału akapitu, nowy wiersz czy dzie” zamiast „będzie”, nadal bolesne jest, że Excel zmienia jakkolwiek to nazwać?! Doprowadza mnie to do szału! słowo, o którym wiesz, że wpisałeś je dokładnie tak, jak należy. Rozwiązanie: Spokojnie, możesz dodać nowy akapit w komórce przez wciśnięcie jednocześnie klawisza Alt i Enter. Jeżeli Excel zmienił słowo, które właśnie wpisa- łeś, możesz użyć kombinacji klawiszy Ctrl+Z, aby DODAWANIE SYMBOLI DO SKOROSZYTU cofnąć automatycznie dokonaną zmianę. Możesz Problem: Pracuję w międzynarodowej firmie produkcyj- tak zrobić pod warunkiem, że wcisnąłeś wyłącznie spację po wpisaniu tego wyrazu. Jeśli wcisnąłeś nej i chociaż wykorzystuję wyłącznie język polski, czasem klawisz Enter lub Tab i Excel podświetlił następną muszę wpisać nazwiska w innym języku. Mój szef nalega, aktywną komórkę, kombinacja klawiszy Ctrl+Z spo- żeby zapisywać nazwiska z wykorzystaniem znaków charakte- woduje cofnięcie ostatniej zmiany dokonanej przez rystycznych dla obcych języków (np. duński, niemiecki, fran- użytkownika. cuski). Nie wiem, jak wstawić te litery czy inne znaki w ko- mórkach arkusza. Pomocy! Możesz całkowicie wyłączyć autokorektę. W tym celu wy- Rozwiązanie: W Excelu 2002 i kolejnych wersjach bierz z menu polecenie Narzędzia/Opcje Autokorekty i usuń wybierz z menu polecenie Wstaw/Symbol, aby wyświetlić zaznaczenie w polu Zamieniaj tekst podczas pisania, znaj- okno dialogowe Symbol, a po wybraniu potrzebnego symbolu dujące się na zakładce Autokorekta okna dialogowego o tej kliknij OK. W wersjach 2000 i 97 musisz wykorzystać Tablicę samej nazwie (rysunek 1.6). znaków, aby odnaleźć potrzebne symbole. Aby uruchomić Jeżeli chcesz wyłączyć tylko niektóre z opcji autokorekty, Tablicę znaków w Windows XP, Me lub 98, wybierz z menu możesz odznaczyć odpowiednią opcję na tej samej zakładce. Start kolejno: Programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe/Ta- Dostępne możliwości to: decyzja, czy Excel ma poprawiać wy- blica znaków. Wskaż właściwy znak i kliknij go dwa razy razy, w których dwie pierwsze litery zapisano kapitalikami, (dwukrotne kliknięcie skopiuje wybrany znak do schowka), zdania (lub wyrażenia wydające się być zdaniami) rozpoczy- a następnie wklej znak do komórki. nające się małą literą, nazwy dni tygodnia zapisane wielką literą i błędne uŻYCIE kLAWISZA cAPS lOCK. Możesz nawet ZMIANA USTAWIEŃ AUTOKOREKTY utworzyć własne wpisy autokorekty, wystarczy wpisać wy- raz, który chcesz zmieniać w polu Zamień, natomiast w polu Problem: Excel jest przekonany, że nie potrafię popraw- Na podaj prawidłową pisownię, kliknij OK i od tej pory au- nie przeliterować słów, ale jest w błędzie! W firmie, w któ- tokorekta będzie brała pod uwagę również ten wpis. Przy rej pracuję, jednemu z projektów nadaliśmy nazwę kodową 24 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
HIPERŁĄCZA Problem: Kiedy wpisuję adres URL do komórki, auto- matycznie zmienia się on w hiperłącze, czyli dzieje się to, czego właśnie chcę uniknąć. Jak to zatrzymać? Rozwiązanie: W Excelu 97 zmiana adresów URL na hiperłącza nie następuje automatycznie. W Excelu 2000 nie ma sposobu na uniknięcie takiego formatowania, ale możesz użyć kombinacji klawiszy Ctrl+Z tuż po tym, jak Excel dokona zmiany. Jeżeli nie zdążysz, możesz wybrać z menu polece- nie Wstaw/Hiperłącze/Usuń łącze. W Excelu 2002 i 2003 możesz wyłączyć automatyczne przekształcanie adresów URL w hiperłącza (jest to ustawienie domyślne) za pomocą funkcji Autokorekty. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/ Rysunek 1.6. Jeżeli wiesz, co robisz, to znaczy, że Autokorekta się myli i potrzebuje ręcznych poprawek Opcje Autokorekty i w zakładce Autoformatowanie podczas pisania usuń zaznaczenie w polu Ścieżki internetowe i sie- użyciu tej samej metody możesz zdefiniować wyjątki, które ciowe na hiperłącza. będą ignorowane przy sprawdzaniu błędów związanych z uży- IMPORTOWANIE DANYCH ciem wielkiej litery i podwójnymi kapitalikami. Aby to wy- konać kliknij przycisk Wyjątki i wypełnij odpowiednio pola w oknie dialogowym, które się pojawi. Możesz również wy- mazać pojedyncze wpisy w regułach autokorekty (np. wspo- KOPIOWANIE TABEL Z PUSTYMI mniany BYL i BYŁ) — wybierz wpis na liście i kliknij przy- KOMÓRKAMI Z WORDA DO EXCELA cisk Usuń. Problem: Podczas kopiowania tabel z dokumentów utwo- rzonych w Wordzie do skoroszytu czasami Excel przypisuje DODATKOWE ZASTOSOWANIA AUTOKOREKTY do jednej komórki tabeli dwie komórki w Excelu (rysunek 1.7), Możesz użyć autokorekty do wstawiana niezmien- co gorsza, scala również komórki. Czy mogę jakoś powstrzy- nych fragmentów tekstu o wielkości do 255 zna- mać Excela przed takim zachowaniem? A jeżeli nie, czy mogę ków, np.: opisu kategorii, metod księgowych czy chociaż cofnąć scalanie komórek i wymazać puste wiersze, wyjaśnień dotyczących prezentowanych liczb. Du- które powstaną w efekcie tego działania? żo łatwiej przecież wpisać ciężkazima05 zamiast: Prognozy dotyczące tegorocznej jesieni wydają się optymistyczne, ale przewidujemy, surową zimę, Rozwiązanie: Dawid i Raina Hawley, autorzy książki która skróci o dwa do trzech tygodni sezon tury- 100 sposobów na Excel4, napisali świetne makro do usuwa- styczny w stosunku do zeszłorocznego. nia pustych wierszy z zaznaczonego obszaru. Dodałem u góry procedurę usuwającą zawijanie tekstu i scalanie komórek z importowanej tabeli, tak aby każdy wiersz był oddzielony, co z kolei umożliwi usunięcie pustych wierszy. Aby makro 4 Helion, 2004 — przyp. red. IMPORTOWANIE DANYCH 25
David i Raina zamieścili swoje makro (całość od fragmentu Dim Rw As Range) na stronie http://www.ozgrid.com/VBA/ VBACode.htm. Wykorzystałem je za ich pozwoleniem. IMPORT DANYCH Z PLIKÓW PROGRAMU MICROSOFT WORD Problem: Chciałem zaimportować do Excela dane z pliku, który wcześniej utworzyłem w programie Word i zapisałem z rozszerzeniem .doc. Kiedy próbowałem wybrać plik za po- mocą menu Plik/Otwórz, nie było plików z takim rozszerze- niem na liście rozwijanej Pliki typu. Dlaczego? I co mogę na Rysunek 1.7. Z jakichś przyczyn, po wklejeniu tabeli z Worda to poradzić? zamiast jednego masz dwa wiersze… zadziałało, musisz zaznaczyć obszar pracy. Jeżeli nie zazna- ASAP — PORĘCZNE NARZĘDZIE czyłeś jeszcze obszaru, wybierz jakąś komórkę znajdującą się DO IMPORTOWANIA DANYCH w nim i użyj kombinacji klawiszy Ctrl+*. Następnie uruchom Jeżeli importujesz dużo danych do Excela (tekst, makro, które posprząta w Twoim arkuszu. bazy danych czy inne pliki Excela), prawdopodobnie jesteś już zmęczony ciągłymi sporami z kreatorem Sub PoprawTabele() importu. Zamiast wciąż uruchamiać kreatora i usta- 'Usuwa wszystkie scalone komórki i zawinięty tekst z wklejanej tabeli oraz usuwa puste wiersze wiać w nim opcje albo zamiast pisać kolejne makro do wykonywania często powtarzanych zadań, po- With Selection bierz darmowy program ASAP Utilities ze zbiorów .WrapText = False firmy eGate Internet Solutions (http://www.asap- .MergeCells = False utilities.com). End With ASAP, napisany przez Bastiena Mensinka, zawiera Dim Rw As Range procedury VBA importujące do arkusza dane roz- With Application dzielone standardowymi znakami separującymi, pliki .Calculation = xlCalculationManual tekstowe rozdzielone spacjami i zamienia te ostat- .ScreenUpdating = False nie w zwykłe pliki tekstowe. Pakiet zawiera rów- nież inne narzędzia pomocne w zaznaczaniu komórek Selection.SpecialCells(xlCellTypeBlanks) zgodnie ze zdefiniowanym kryterium, w kopiowa- .Select niu ustawień drukowania z arkuszy, eksportowaniu zaznaczonych komórek do plików w formacie HTML, For Each Rw In Selection.Rows If WorksheetFunction.CountA(Selection. usuwaniu liczb z zaznaczonych komórek z pozo- EntireRow) = 0 Then stawieniem nienaruszonych liter i vice versa oraz Selection.EntireRow.Delete wiele innych. End If Next Rw .Calculation = xlCalculationAutomatic .ScreenUpdating = True End With End Sub 26 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
Rozwiązanie: Dzieje się tak, ponieważ Word zapisuje w plikach o rozszerzeniu .doc o wiele więcej informacji niż KOPIUJ I WKLEJ te, które są widoczne na ekranie. Jeśli Excel zaimportowałby taki plik, prawie na pewno nie poradziłby sobie z mnóstwem ZAAWANSOWANE KORZYSTANIE informacji dotyczących formatowania — Ty i Twój komputer ZE SCHOWKA dostalibyście fiksacji. Aby uniknąć tego niebezpieczeństwa, Problem: Często muszę kopiować dane z jednego arku- należy zapisać dane bez informacji dodatkowych. Zamiast sza do innego, a nawet dane między aplikacjami. Kopiowa- zapisywać plik w formacie .doc, z menu Plik/Zapisz jako wy- nie zawartości jednej komórki, otwieranie kolejnego arkusza bierz pozycję Zwykły tekst (w różnych wersjach Worda nazwa i wklejanie tam danych połączone z koniecznością powta- może być trochę inna) i kliknij przycisk Zapisz. To pozwoli Exce- rzania tej samej operacji wiele razy jest nużące. Czy mogę lowi dokonać udanego importu danych. najpierw zebrać wszystkie dane, przeznaczone do skopiowa- nia, w jednym miejscu, a następnie wklejać je w dowolnej kolejności? SPOSÓB NA OPORNE DANE Informacje z wszelkich programów wyeksportowa- Rozwiązanie: Możesz skopiować najpierw wszystkie ne do plików tekstowych z danymi rozdzielonymi dane w jednym miejscu, a później je wklejać, ale sposób przecinkami to łatwe zadanie dla Excela. Ale nie- wykonania tego zadania drastycznie zmienia się w różnych które aplikacje (zwłaszcza typu mainframe, z innych wersjach Excela. W Excelu 97 musisz stworzyć nowy skoro- niż Windows systemów operacyjnych czy zawie- rające funkcje bezpieczeństwa) tworzą pliki, które szyt lub arkusz i wklejać dane do niego. To żmudne zajęcie, trudno przenieść do Excela. Jeżeli korzystasz z pro- ale daje efekty. Musisz tylko uważać na rozmiar pliku, aby gramów, które zabijają w Tobie chęć importowa- nie spowolnić zanadto pracy systemu. Stosuję 1 MB jako wy- nia, przełącz się na Import Wizard (do pobrania ze znacznik przy tworzeniu takiego „magazynu”, ale jeśli pracu- strony http://beside.com/). Na czym polega prze- jesz na starszym komputerze, być może będziesz musiał zmniej- waga tego dodatku do Excela? Kiedy jakaś apli- szyć tę wielkość o połowę. kacja wysyła dane do druku, zapisuje je najpierw w postaci pliku w kolejce wydruku. Import Wizard Microsoft wprowadził Schowek w Office 2000, od tego mo- tworzy tabele w Excelu z danych znalezionych mentu stał się on częścią pakietu. Schowek — jak nazwa w takim właśnie pliku. Musisz tylko zdefiniować wskazuje — przechowuje ostatnio wycięte lub skopiowane kilka parametrów importu dla każdego raportu, dane (12 w wersji 2000 i 24 w wersji XP i 2003) i udostępnia a kreator przeprowadzi Cię bezpiecznie przez cały proces. Będziesz mógł utworzyć filtr danych, które je dla każdej aplikacji Office razem lub osobno. Co ciekawsze, chcesz importować, zdefiniować dodatkowe for- dane skopiowane w jednej wersji Office są dostępne dla in- maty danych i liczb nieznane w Excelu, umieszczać nych wersji uruchomionych w tym samym czasie. Uruchomi- dane z wielu wierszy w jednym i stosować funk- łem równocześnie: Worda 2003 oraz Excela 97, 2002 i 2003, cje VBA do tworzenia własnych makr do importu i dla każdego z tych programów dostępne były dane przecho- danych. Możesz pobrać 30-dniową wersję testową, wywane w Schowku. po tym okresie jednostanowiskowa licencja kosz- tuje 149 dolarów. Aby korzystać ze Schowka w Excelu 2000 wykonaj nastę- pujące czynności: 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Paski narzędzi/Scho- wek, aby wyświetlić Schowek (rysunek 1.8). KOPIUJ I WKLEJ 27
Rysunek 1.8. Widok zawartości Schowka; możesz korzystać z wielu skopiowanych elementów jednocześnie 2. Wykonaj którąkolwiek z poniższych czynności w celu skorzystania ze Schowka: • zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić dane, a następnie kliknij odpowiednią zawartość Schow- ka, co spowoduje wklejenie jej do uprzednio wy- branej komórki; • kliknij Wklej wszystko, aby umieścić całą zawar- tość Schowka w skoroszycie; • kliknij ostatnią ikonkę (Wyczyść Schowek) w celu usunięcia wszystkich elementów. Aby korzystać ze Schowka w Excelu 2002 i 2003, wykonaj Rysunek 1.9. W Excelu 2002 i 2003 Schowek został wbudowany następujące czynności: w Okienko zadań 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Okienko zadań. 2. Kliknij mały trójkąt znajdujący się u góry okienka zadań USUWANIE SCHOWKA Z WIDOKU i wybierz Schowek, aby wyświetlić jego zawartość (ry- sunek 1.9). Problem: Używam Excela 2002 i gdy tylko coś kopiuję lub wklejam, pojawia się Schowek. Chyba oszaleję! Jak to 3. Wykonaj którąkolwiek z poniższych czynności, aby sko- wyłączyć? rzystać ze Schowka: • kliknij wybrany element w celu umieszczenia go Rozwiązanie: Schowek nie włącza się samoczynnie w arkuszu; w Excelu 2000. Jeśli wcześniej go włączyłeś, a teraz chcesz • kliknij Wklej wszystko, aby umieścić wszystkie się go pozbyć z widoku, po prostu kliknij prawym przyciskiem elementy ze Schowka w arkuszu; wolne pole któregokolwiek paska zadań i odznacz pozycję • kliknij Wyczyść wszystko w celu opróżnienia Schowek. Niestety w Excelu 2002 i 2003 Schowek może Schowka; (i często tak jest) pojawiać się samoczynnie w trakcie ope- • aby usunąć poszczególne elementy, umieść kursor racji kopiowania i wklejania. Aby tego uniknąć, wykonaj na- myszy nad skopiowanym elementem, następnie stępujące czynności: kliknij pole ze strzałką, które pojawi się z prawej 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Okienko zadań. strony, i z menu wybierz polecenie Usuń. 2. Jeżeli okienko zadań już się wyświetla, kliknij mały trój- kąt w polu Okienko innych zadań i wybierz Schowek. 3. Kliknij przycisk Opcje znajdujący się na dole okienka zadań i usuń zaznaczenie pozycji Pokaż automatycznie Schowek pakietu Office. 28 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
DOSTOSOWYWANIE FORMATU KOPIOWANYCH KOMÓREK Problem: Kiedy kopiuję zawartość komórek z jednego miejsca w inne, zostaje zachowane oryginalne formatowanie, przez co nie zawsze mieszczą się między danymi w nowym arkuszu. Czy jest jakiś szybki sposób na zmianę formatowania kopiowanych komórek, tak aby dostosować je do miejsca wklejania? Rozwiązanie: W Excelu 97 i 2000 możesz użyć Ma- larza formatów, aby skopiować formatowanie z jednej grupy komórek do innej. Po prostu zaznacz komórki, z których chcesz Rysunek 1.10. W tym skoroszycie brakuje dodatkowej komórki skopiować format, następnie kliknij przycisk Malarz forma- w polu B4 tów znajdujący się na standardowym pasku narzędzi (szukaj 2. Wybierz z menu polecenie Wstaw/Komórki, aby wy- ikony z malutkim pędzlem), następnie zaznacz obszar prze- świetlić okno dialogowe Wstawianie. znaczony do sformatowania. Po zwolnieniu przycisku myszy komórki zostaną sformatowane. W Excelu 2002 i 2003 pod- 3. Zależnie od tego, co chcesz zrobić, wybierz Przesuń czas wklejania czegoś do komórek pojawia się przycisk Opcje komórki w prawo albo Przesuń komórki w dół i kliknij wklejania, kliknij go i z listy wybierz opcję Dopasuj formato- przycisk OK. Jeżeli wybierzesz Przesuń komórki w dół, wanie docelowe, wówczas kopiowane dane przejmą forma- rezultaty będą takie, jak na rysunku 1.11; zaznaczona towanie komórek, w których sąsiedztwie się znajdą. komórka (rysunek 1.10) zostanie przesunięta w dół, a na jej miejscu pojawi się nowa, zupełnie pusta. WSTAWIANIE I USUWANIE POJEDYNCZYCH KOMÓREK Problem: Dość łatwo jest wstawić wiersz lub kolumnę do arkusza, wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy nagłówek np. kolumny i wybrać Wstaw, ale czasami trzeba wstawić pojedynczą komórkę. Poprawnie wpisałem w arku- szu liczbowe oznaczenie miesięcy, ale pomyliłem się przy po- dawaniu nazw (błędny wpis w komórce B4, rysunek 1.10). Mogę oczywiście wyciąć i wkleić listę miesięcy, ale czy istnieje wygodniejszy sposób na dodanie jednej komórki? I czy jest sposób na pozbycie się jednej komórki? Rysunek 1.11. Nowa komórka pojawi się dokładnie tam, gdzie jest Rozwiązanie: Aby dodać potrzebną komórkę, wyko- potrzebna naj następujące czynności: Aby wstawić jednocześnie wiele komórek, zaznacz odpowied- 1. Zaznacz komórkę, w miejscu której chcesz umieścić nie miejsce w arkuszu i postępuj wg powyższych instrukcji. nową. KOPIUJ I WKLEJ 29
W celu usunięcia jednej lub wielu komórek: Rozwiązanie: Zamiana kolumn na wiersze nie jest 1. Zaznacz komórki przeznaczone do skasowania. taka trudna: 2. Wybierz z menu polecenie Edycja/Usuń5. 1. Zaznacz dane, które chcesz przenieść łącznie ze wszyst- 3. Zaznacz pole wyboru Przesuń komórki w lewo lub Prze- kimi nagłówkami kolumn i wierszy, i wybierz z menu suń komórki do góry i kliknij OK. polecenie Edycja/Kopiuj. 2. Zaznacz komórkę spoza obszaru kopiowania i wybierz z menu polecenie Edycja/Wklej specjalnie. 3. W oknie dialogowym Wklejanie specjalne zaznacz opcję Komórki, które chcesz usunąć, nie muszą znajdować Transpozycja (znajduje się w dolnym prawym rogu okna) się w tej samej kolumnie czy wierszu, nie muszą i kliknij OK. nawet znajdować się obok siebie. Trzymając wci- śnięty klawisz Ctrl, zaznacz odpowiednie komórki, 4. Zaznacz oryginalne, nieprzetransponowane dane łącznie a następnie wybierz z menu polecenie Edycja/Usuń. ze wszystkimi nagłówkami kolumn oraz wierszy i wy- bierz z menu polecenie Edycja/Wyczyść/Wszystko. 5. Zaznacz dane, które właśnie wkleiłeś, i wybierz z me- TRANSPOZYCJA WIERSZY I KOLUMN nu polecenie Edycja/Wytnij. Problem: Moja szefowa kazała mi zrobić zestawienie 6. Zaznacz komórkę w górnym lewym rogu arkusza (tam, wyników sprzedaży wszystkich przedstawicieli handlowych gdzie chcesz, aby pojawiły się dane) i wybierz z menu z naszego oddziału w poszczególnych tygodniach. Z jakiegoś polecenie Edycja/Wklej. Wynik tych działań widać na powodu chciała, aby nazwiska przedstawicieli pojawiły się rysunku 1.13. jako nagłówki kolumn, a numery tygodni jako nagłówki wier- szy (fragment tego raportu znajduje się na rysunku 1.12). Nie ma problemu, wedle życzenia. Kiedy zobaczyła, że lista nazwisk nie mieści się na ekranie, zmieniła zdanie i kazała mi zamienić miejscami wiersze i kolumny. Czy mogę to zro- bić bez narażania mojej ręki na zdrętwienie od ciągłego wy- cinania i wklejania? Rysunek 1.13. Nie przepisuj danych — przetransponuj je! Niestety w wyniku powyższej operacji może ucier- pieć formatowanie. Usuń obramowanie, wypełnie- nie komórek itp. z komórek, które chcesz transpono- wać. Przywróć potrzebne formatowanie po ostatnim wklejeniu danych (punkt 6.). Rysunek 1.12. Niewłaściwie zaplanowałeś wiersze i kolumny? Jest sposób, aby je obrócić 5 Jeżeli zależy Ci na czasie, możesz po prostu kliknąć prawym przyci- skiem myszy w zaznaczonym obszarze i z listy, która się pojawi, wybrać pozycję Usuń — przyp. tłum. 30 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
ZMIANA DOMYŚLNEJ LOKALIZACJI się w aktywnym arkuszu w tym samym miejscu, w którym ZAPISYWANIA PLIKÓW był uprzednio. Problem: Nie odpowiada mi fakt, że gdy próbuję zapi- Rozwiązanie: Excel został zaprojektowany tak, by pa- sać jakiś skoroszyt, Excel zawsze proponuje mi folder Moje miętać położenie ostatniej aktywnej komórki i aktywować ją dokumenty. Zwykle chcę zapisać plik gdzie indziej. Jakiś po ponownym otwarciu arkusza. Jeżeli to nie wystarcza, poni- pomysł? żej znajduje się makro, które przeniesie Cię do następnego arkusza i ustawi kursor w komórce odpowiadającej ostatniej Rozwiązanie: Zamiast wskazywać za każdym razem aktywnej komórce w poprzednio otwartym arkuszu: folder, w którym chcesz zapisać plik, po prostu podaj lokali- Sub TaSamaKomorka() zację, która ma być domyślną dla Twoich plików. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/Opcje i kliknij zakładkę Ogólne Dim shtMySheet As Worksheet (rysunek 1.14). W polu tekstowym Domyślna lokalizacja pli- Dim strCellAddress As String ków wpisz ścieżkę do folderu, w którym chcesz zapisywać 'strCellAddress = ActiveCell.Address pliki, np.: C:Raporty2005), kliknij OK i problem rozwiązany. 'Jeżeli ma być zaznaczona tylko jedna komórka, usuń powyższy apostrof i umieść go w wierszu poniżej strCellAddress = ActiveWindow.RangeSelection.Address Set shtMySheet = ActiveWindow.ActiveSheet If Worksheets.Count > shtMySheet.Index Then shtMySheet.Next.Activate Range(strCellAddress).Activate Else Worksheets(1).Activate Range(strCellAddress).Activate Rysunek 1.14. W zakładce Ogólne możesz podać domyślny folder do zapisywania plików End If Set shtMySheet = Nothing NAWIGACJA End Sub I WYŚWIETLANIE Makro pozwala przemieszczać się między aktywnymi komór- kami (lub zaznaczonymi obszarami obejmującymi wiele ko- mórek) tak, jak między arkuszami. Makro zapisuje adres za- UTRZYMYWANIE AKTYWNEJ KOMÓRKI znaczonej komórki (lub komórek), przechodzi do następnego PODCZAS ZMIANY ARKUSZY arkusza w skoroszycie (albo powraca do pierwszego, jeżeli Problem: Przełączam się między wieloma dość podob- zaznaczona komórka była w ostatnim) i zaznacza w nim ko- mórkę (komórki) spod zapamiętanego adresu. Jeżeli chcesz nymi arkuszami i zaoszczędziłbym sobie sporo kłopotów, gdy- zmienić makro tak, aby była podświetlana tylko jedna komórka by podczas przechodzenia między kartami kursor pojawiał (nawet jeżeli zaznaczonych jest ich więcej), umieść apostrof NAWIGACJA I WYŚWIETLANIE 31
przed wierszem strCellAddress = ActiveWindow.Range- Innym sposobem zmieszczenia zbyt dużego skoroszytu na Selection.Address i usuń apostrof z wiersza strCellAd- ekranie komputera jest użycie mniejszej czcionki, a następnie dress = ActiveCell.Address. zmiana rozmiaru wierszy i kolumn: Jeżeli to makro będzie dla Ciebie użyteczne, możesz przypi- 1. Użyj kombinacji klawiszy Ctrl+A w celu zaznaczenia sać je do przycisku umieszczonego na pasku zadań. Aby do- całego skoroszytu, następnie z paska narzędzi z listy wiedzieć się, jak to zrobić, przeczytaj podrozdział „Dodawa- rozwijanej Rozmiar czcionki wybierz mniejszy rozmiar. nie nowego przycisku do paska narzędzi” w rozdziale 8. 2. Jeżeli cały arkusz jest nadal zaznaczony, wybierz z menu polecenie Format/Kolumna/Autodopasowanie obszaru. 3. Następnie, jeżeli cały arkusz jest nadal zaznaczony, wy- ŁATWA NAWIGACJA bierz z menu polecenie Format/Wiersz/Autodopasowanie. Jeżeli Twój skoroszyt rozrośnie się do wielu arku- szy, spędzisz mnóstwo czasu na próbach odnale- zienia i wybrania odpowiedniego. Możesz ułatwić POWIĘKSZANIE WYBRANEGO OBSZARU Problem: Wykorzystuję niewielką ilość komórek w arku- sobie to zadanie dzięki pobraniu narzędzia share- ware ze strony http://www.robbo.com.au/downlo- ad.htm. Navigator Utilites może ukrywać i chronić szu, chciałbym wyświetlić te komórki w największym moż- arkusze, szybko odnajdywać łącza i rozbudować liwym powiększeniu. Próbowałem użyć narzędzia Powiększe- możliwości polecenia Znajdź i zamień. Podstawo- nie ze standardowego paska narzędzi, ale mi się nie udało. wy pakiet jest darmowy, ale za 20 dolarów (cena Czyżbym nie miał szczęścia? rejestracji) otrzymasz dodatkowe funkcje, jak np. Rozwiązanie: Masz. Zaznacz komórki, które chcesz łamacz haseł. powiększyć, a następnie wykonaj następujące czynności: ZMNIEJSZANIE EKRANU EXCELA 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Powiększenie, aby wy- świetlić okno dialogowe Powiększenie (rysunek 1.16). Problem: W moim arkuszu jest zbyt wiele danych, aby zmieściły się na ekranie komputera. Czy mogę zmniejszyć wielkość okna tak, aby zobaczyć wszystko naraz? Rozwiązanie: Możesz kontrolować rozmiar obszaru wy- świetlania danych, wykorzystując Powiększenie ze standar- dowego paska narzędzi (rysunek 1.15). Po rozwinięciu listy możesz wybrać jedną z dostępnych wartości lub po prostu wpisać w polu taką, jakiej potrzebujesz. Maksymalna war- tość, którą można wpisać to 400%, a minimalna — 10%. Rysunek 1.16. Okno dialogowe Powiększenie pozwala na ustawienie żądanej wielkości zbliżenia 2. Wybierz pole Dopasuj do zaznaczenia. 3. Kliknij OK. Rysunek 1.15. Narzędzie Powiększenie umożliwia kontrolę wielkości wyświetlanego obszaru roboczego w oknie Excela. Możesz wybrać jedną z dostępnych wartości albo wpisać własną 32 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
PRZEMIESZCZANIE SIĘ 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. DO OSTATNIEGO WIERSZA LISTY W celu zblokowania jednego lub więcej wierszy przy górnej Problem: Właśnie zaimportowałem bazę danych do mo- krawędzi arkusza: jego Excela, ale nie pamiętam, ile wierszy liczy sobie tabela. 1. Zaznacz pierwszą komórkę (lub nagłówek) wiersza tuż Nie znoszę przewijania listy w sytuacji, w której nie znam poniżej tego, który będzie zablokowany jako ostatni (za- jej rozmiarów. Czy istnieje sposób, abym dostał się od razu blokowane wiersze znajdują się powyżej zaznaczonej do ostatniego wiersza tabeli? komórki lub nagłówka wiersza). 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. Rozwiązanie: Użyj kombinacji klawiszy Ctrl+↓ (strzał- Aby zablokować wiersze i kolumny między górną i lewą kra- ka w dół), aby przejść do ostatniej komórki w aktywnej ko- wędzią arkusza: lumnie. Kombinacja Ctrl+↑ (strzałka w górę) ustawi jako aktywną pierwszą komórkę w danej kolumnie. Jednoczesne 1. Zaznacz komórkę poniżej i z prawej strony wierszy i ko- wciśnięcie klawiszy Ctrl+→ (strzałka w prawo) przeniesie Cię lumn, które chcesz zablokować (komórka B3 na rysun- do ostatniej komórki w danym wierszu, a wciśnięcie Ctrl+← ku 1.17). (strzałka w lewo) do pierwszej. Kombinacji Ctrl+End użyj, 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. jeżeli chcesz znaleźć się w dolnym prawym rogu arkusza6, a Ctrl+Home, jeżeli chcesz się znaleźć w komórce A1. UNIERUCHAMIANIE NAGŁÓWKÓW Problem: Mój arkusz ma dziewięć kolumn, a każda z nich Rysunek 1.17. Łatwiej jest pracować z danymi w arkuszu, gdy ma z kolei kilkaset wierszy. Kiedy przewijam arkusz w dół, nagłówki kolumn i wierszy pozostają widoczne pomimo przewijania nagłówki, dzięki którym identyfikuję kolumny, znikają. Moja koleżanka, która zwykle pracowała razem ze mną w pokoju, Aby odblokować wiersze i kolumny, wybierz z menu pole- umiała sprawić, żeby nagłówki kolumn pozostały widoczne cenie Okno/Odblokuj okienka. niezależnie od tego, jak daleko przewija się arkusz. Niestety w minionym tygodniu dostała lepszą ofertę pracy i zostawiła mnie, nie zdradzając swojej sztuczki. Jak ona to robiła? Nie możesz wykorzystać omówionej techniki do te- Rozwiązanie: Możesz zablokować jeden lub więcej go, aby najpierw zablokować kolumny, a następnie wierszy, kolumn albo równocześnie jedne i drugie tak, aby wiersze (lub odwrotnie). Jeżeli spróbujesz, zoba- czysz, że w menu Okno aktywna jest tylko opcja były widoczne w czasie, gdy poruszasz się po arkuszu. Aby Odblokuj okienka. W celu jednoczesnego zabloko- zablokować jedną lub więcej kolumn z lewej strony arkusza: wania odpowiednich kolumn i wierszy musisz zazna- 1. Zaznacz pierwszą komórkę (lub nagłówek) kolumny, czyć komórkę poniżej i z prawej strony tych wier- która nie będzie zablokowana (zablokowane kolumny szy i kolumn. znajdują się na lewo od zaznaczonej komórki lub na- główka). 6 Wciśnięcie klawiszy Ctrl+End podświetli komórkę, która znajduje się na przecięciu ostatniego wiersza i ostatniej kolumny, w któ- rych wpisano dane — przyp. tłum. NAWIGACJA I WYŚWIETLANIE 33
PRZESZUKIWANIE CZĘŚCI ARKUSZA Okno/Podziel. Okna arkusza zostaną rozdzielone linią (rysu- nek 1.18), co pozwoli oglądać dwa całkiem różne obszary ar- Problem: Jestem redaktorem naczelnym w dużym wy- kusza jednocześnie. dawnictwie informatycznym, dlatego na co dzień pracuję na rozbudowanych skoroszytach. Niektóre z arkuszy mają obję- tość 10 – 12 drukowanych stron (zawierają kolumny z datami wysłania umów i odesłania podpisanych kontraktów, z datą otrzymania materiałów itp.). Mój problem polega na tym, że podczas prób odnalezienia wpisu w danej kolumnie (a nawet w określonym zakresie komórek) Excel nalega na przeszuka- nie całego skoroszytu. Musi być sposób na zawężenie pola wyszukiwania. Rozwiązanie: Rozumiem Twoją trudną sytuację, zwła- szcza od momentu, kiedy wszystkich moich smutków i ra- dości doświadczam z rąk redaktorów. Na szczęście możesz określić obszar poszukiwań przez zaznaczenie go w arkuszu, a następnie wybranie z menu Edycja/Znajdź. Jeżeli chcesz Rysunek 1.18. Podzielenie arkusza umożliwia łatwe przeglądnie danych, nawet jeżeli są rozmieszczone daleko od siebie przeszukać pojedynczą kolumnę, po prostu kliknij jej nagłó- wek. Aby sprawdzić dany obszar, zaznacz go myszką, a na- Za pomocą powyższej metody możesz również podzielić arkusz stępnie użyj skrótu klawiaturowego Ctrl+F. Excel po znale- pionowo z tą tylko różnicą, że musisz zaznaczyć kolumnę na zieniu odpowiedniej komórki podświetli ją (czy raczej „odwróci” prawo od ostatniej, która będzie należała do okna po lewej podświetlenie). stronie. Aby zlikwidować okna, wybierz z menu polecenie Okno/ DZIELENIE ARKUSZA NA WIELE OKIEN Usuń podział. Problem: Z nieznanych mi powodów jeden ze współpra- Kiedy arkusz jest podzielony na osobne okna, możesz poru- cowników umieścił w jednym arkuszu dwa różne rodzaje szać się po nich naciskając klawisz F6 (aby przemieszczać danych. W pierwszych 50 wierszach umieścił dane dotyczące się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara) lub naszych produktów, natomiast w 53 – 66 informacje o dostaw- kombinację klawiszy Shift+F6 (aby przemieszczać się w kie- cach. Podzielenie tego arkusza na dwa osobne spowodowałoby runku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara). zbyt dużo zamieszania w formułach w wielu skoroszytach. Byłbym szczęśliwy, gdybym mógł przewijać informacje o pro- Możesz tworzyć obszary i manipulować nimi przy użyciu my- duktach i jednocześnie porównywać je z danymi o dostawcach. szy. Po prostu przeciągnij do odpowiedniego wiersza mały Czy to możliwe? prostokąt znajdujący się na tuż ponad strzałką skierowaną w górę, a umieszczoną na pionowym pasku przewijania (po Rozwiązanie: Metodą jest podzielenie arkusza na skierowaniu na niego wskaźnik kursora zmieni się w dwie dwa oddzielne okna, które możesz niezależnie przewijać. Za- poziome linie ze strzałkami z obu stron). W celu zaznaczenia znacz wiersz znajdujący się tuż poniżej ostatniego, który będzie odpowiednich kolumn przeciągnij mały prostokąt znajdujący należał do pierwszego obszaru, i wybierz z menu polecenie się na prawo od poziomego paska przewijania. 34 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH OGRANICZENIE WPROWADZANIA DANYCH PRZEZ REGUŁY POPRAWNOŚCI Problem: Jestem kierownikiem w firmie budowlanej, zatrudniliśmy bezrobotnego studenta nauk politycznych do wprowadzania danych i innych biurowych czynności. Nie pła- cimy mu dużo, ale zgodnie z umową może skorzystać z na- szego sprzętu do nauki obsługi komputera. Jest tylko jeden problem, kiepsko idzie mu korzystanie z klawiatury; popełnia Rysunek 1.19. Ograniczanie kolegów jeszcze nigdy nie było tak proste masę błędów: dodaje dodatkowe liczby, inne opuszcza, a nawet wstawia litery zamiast cyfr. Czy Excel mógłby jakoś sygnali- zować popełniane błędy, zanim zapisze dane? Rozwiązanie: Można zastosować sprawdzanie popraw- ności wprowadzanych danych. Zaznacz komórkę (albo grupę Formaty specjalne komórek) i przejdź do menu Dane/Sprawdzanie poprawno- Możesz ustawić pięć dostępnych forma- ści, następnie wybierz zakładkę Ustawienia. Z listy rozwijanej tów. W tym celu wybierz z menu polece- Dozwolone wybierz kryterium poprawności, które chcesz wy- nie Format/Komórki i na zakładce Liczby korzystać, a następnie określ parametry w rozwijanym me- wskaż pozycję Specjalne. Do dyspozycji masz: kod pocztowy, sześcio- i siedmio- nu, które pojawi się poniżej. Od typu określonego na liście cyfrowy numer telefonu, NIP i Pesel. Pa- rozwijanej Dozwolone kryterium zależy rodzaj operacji, które miętaj, że rodzaj dostępnych formatów pojawią się poniżej. Jeżeli wybierzesz typ Pełna liczba, bę- jest zależny od ustawień lokalnych w kom- dziesz mógł określić, czy wartość ma zawierać się między puterze. dwiema liczbami, czy może ma nie mieścić się w danym za- kresie, czy ma być równa, większa lub mniejsza od określo- nych wielkości. Możesz sprecyzować liczbę, jeżeli wybierzesz z menu Wartość danych pozycję równa i wpiszesz daną liczbę w polu Wartość. Na rysunku 1.19 widać dostępne kryteria. Aby uzyskać pewność, że nie zostanie pominięta żadna waż- na komórka, usuń zaznaczenie pola Ignoruj puste w oknie Jeżeli w arkuszu należy wpisywać numer Pesel, a chcesz dialogowym Sprawdzanie poprawności danych. To wymusi mieć pewność, że żadne cyfry nie zostaną pominięte ani też na użytkowniku wpisanie czegokolwiek do komórki; możesz dodane, możesz jako dozwolone kryterium poprawności wy- zdecydować, że w danej komórce może być wpisana tylko brać Długość tekstu, Wartość danych ustawić na pomiędzy, i wyłącznie konkretna wartość, wystarczy tylko wybrać od- a w polach Maksimum i Minimum wpisać 11. Jeżeli zamiast powiednią pozycję z listy Dozwolone. Jeżeli pole Ignoruj puste 19010101111 zostanie wpisany numer 9010101111, pojawi jest nieaktywne, wybierz tymczasowo z listy inną pozycję się okno z komunikatem o następującej treści: Wprowadzona niż Dowolna wartość, co pozwoli na uaktywnienie pola i umoż- wartość jest nieprawidłowa. Użytkownik ograniczył warto- liwi usunięcie zaznaczenia. Po tej operacji, nawet jeżeli pole ści, które mogą być wprowadzane w tej komórce. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 35
Ignoruj puste będzie nieaktywne, to i tak nie będzie zazna- czone, co wymusi na użytkowniku wprowadzenie danych do komórki. Jeżeli nie chcesz pozwolić, aby użytkownicy wpisywali ręcznie dane do komórek, możesz nakazać im wybór wartości z listy. Oto jak: z listy rozwijanej Dozwolone wybierz pozycję Lista. Kiedy to zrobisz, pojawi się pole Źródło. Listę wartości mo- żesz zbudować na dwa sposoby: albo zaznaczyć komórki (wówczas zostaną użyte znajdujące się w nich wartości), albo wpisać wartość wprost do pola Źródło. Wpisy w tym polu mogą zawierać spacje, przecinki, niemal wszystkie znaki; je- dynym, którego nie możesz użyć, jest średnik. Dzieje się tak dlatego, że rozdziela on kolejne pozycje na liście. Oto przykła- Rysunek 1.20. Formularz udostępnia przejrzysty interfejs służący dowy wpis zawierający cztery kategorie: Serwis;Akceso- do wprowadzania danych wprost do arkusza ria;Sprzedaż;Wyniki. Powinieneś zwrócić uwagę na kilka szczegółów dotyczących danych w arkuszu. TWORZENIE FORMULARZY • Jak widać na rysunku, z nagłówków pierwszego wiersza DLA ŁATWIEJSZEGO (identyfikator, nazwa produktu, cena itd.) utworzono na- WPROWADZANIA DANYCH zwy pól tekstowych do wprowadzania danych. Problem: Jestem technikiem w trakcie przyuczenia do • Kolumny z listy danych muszą dotykać lewej krawędzi arkusza albo musi być pusta kolumna z każdej strony listy. zawodu. Częścią mojej umowy z pracodawcą jest ustalenie, że nim zacznę uczyć się czegoś interesującego, muszę codzien- nie harować, wprowadzając dane do Excela. Problem w tym, że ja nie znoszę wprowadzania danych do arkusza. Popełniam Możesz sprawdzić, które komórki Excel włączył błędy, gubię się. Czy mógłbym wprowadzać je za pośrednic- do listy danych; zaznacz komórkę, która na pewno twem czegoś, co bardziej przypomina papierowe dokumenty, znajduje się w tej liście, a następnie użyj kombi- których stos zresztą leży przede mną? nacji klawiszy Ctrl+Shift+8. To działanie sprawi, że zostaną podświetlone wszystkie komórki znaj- Rozwiązanie: Oczywiście! Jedyne, co musisz zrobić, dujące się na liście danych. Informacja dla progra- to zaznaczyć listę danych, której Excel użyje do zbudowania mistów VBA: ten skrót to odpowiednik wywołania funkcji ActiveCell.CurrentRegion.Select powodu- formularza uwzględniającego każdą pozycję, która została za- jącej podświetlenie wszystkich komórek z listy. znaczona. Twoim następnym pytaniem pewnie będzie: „Co to jest lista danych?”. Nie znam ostatecznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ wersje Excela 97, 2000 i 2002 oficjal- Aby stworzyć formularz do wprowadzania danych, zaznacz nie nie używają czegoś takiego, jak lista danych. Pokażę Ci komórkę (lub grupę komórek) łącznie z nagłówkami i wybierz jednak coś, co Excel identyfikuje jako listę, a dalej pójdzie z menu polecenie Dane/Formularz. Excel utworzy formularz, już łatwo. Na rysunku 1.20 znajduje się lista danych i utwo- tak jak przedstawiono na rysunku 1.20. Wpisz nowe dane rzony na jej podstawie formularz. i naciśnij Enter albo kliknij przycisk Nowy, wówczas dane zo- staną dopisane do arkusza. Możesz poruszać się po polach 36 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
tekstowych formularza za pomocą klawisza Tab; jeżeli chcesz Jeżeli łączna wartość nowego zamówienia przekroczy wy- wrócić do poprzedniego pola, wciśnij Shift+Tab, natomiast sokość dostępnego limitu kredytowego (pomniejszonego po istniejących wpisach możesz poruszać się, korzystając o aktualne zadłużenie), Excel wyświetli okno z informacją z przycisków Znajdź poprzedni i Znajdź następny. o złamaniu reguły sprawdzania poprawności danych. Znak dolara ($) poprzedzający oznaczenie kolumny i wiersza oznacza, że odwołania w tej komórce nie zmienią się po sko- piowaniu formuły. Jeśli oznaczenia komórek w formule zosta- Powyższa metoda działa we wszystkich wersjach Excela (od 97 do 2003). Pamiętaj jednak, że w Ex- łyby zapisane w postaci C2, C1 itd., po skopiowaniu formuły celu 2003 termin lista jest zastrzeżony dla tworzenia zmieniłyby się odwołania. Więcej informacji o odwołaniach danych z wykorzystaniem Extensible Markup Langu- względnych i bezwzględnych znajdziesz w rozdziale 3., „For- age (XML). Dowiesz się więcej o połączeniu Excela muły” w podrozdziale „Zapobieganie zmianom odwołań do i XML-a w rozdziale 9., „Problemy z Excelem 2003”. komórek w kopiowanych formułach”. PODSTAWOWE FORMUŁY SPRAWDZANIA WYKORZYSTANIE DANYCH POPRAWNOŚCI DANYCH Z INNEGO ARKUSZA JAKO KRYTERIÓW SPRAWDZANIA POPRAWNOŚCI DANYCH Problem: Używam arkusza do obserwacji zamówień klien- tów. Uwielbiam dodawać reguły sprawdzania poprawności Problem: Mam listę 16 województw zapisaną w arku- danych tak, aby informowały mnie, gdy ktoś próbuje złożyć szu. Dobija mnie to, że nie mogę użyć tej listy jako źródła zamówienie, którego wartość przekracza dostępny limit kre- w celu sprawdzania poprawności danych dla komórki znaj- dytowy. Wiem, że mogę utworzyć taką formułę w następnej dującej się w innym arkuszu. Czy jest jakaś możliwość wy- komórce po tej, w której będzie całkowita wartość zamówie- korzystania danych z jednego arkusza do kontroli popraw- nia. Jednak wolałbym, aby reguła poprawności ostrzegała ności danych w innym arkuszu? mnie, zanim zostanie zakończone wprowadzanie zamówienia. Gdzie tkwi sekret? Rozwiązanie: Sztuczka polega na tym, aby w polu tek- stowym Źródło okna dialogowego Sprawdzanie poprawności Rozwiązanie: Możesz użyć formuły kontroli popraw- danych utworzyć odwołanie do listy województw jako za- ności danych. Załóżmy, że w komórce C2 znajduje się stan kresu nazw. Oto, jak to zrobić: zadłużenia klienta, w C1 wysokość dostępnego kredytu, a do 1. Zaznacz komórki zawierające odpowiednie dane. komórki C3 będzie wprowadzona łączna wartość nowego za- 2. Wybierz z menu polecenie Wstaw/Nazwa/Definiuj, aby mówienia (oczywiście możesz dostosować formułę do wła- wyświetlić okno dialogowe Definiowanie nazw (rysu- snych potrzeb): nek 1.21). 1. Zaznacz komórkę C3, do której będzie wpisywana war- 3. Wpisz nazwę dla zaznaczonych danych w polu Nazwy tość nowego zamówienia. w skoroszycie, kliknij przycisk Dodaj, a następnie przy- 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- cisk OK. ności. 4. Przełącz się do innego arkusza, zaznacz komórki, w któ- 3. Wybierz zakładkę Ustawienia. rych chcesz wykorzystać stworzoną listę, i wybierz z me- 4. Z listy rozwijanej Dozwolone wybierz Niestandardowe. nu polecenie Dane/Sprawdzanie poprawności. 5. Wpisz: =SUMA($C$2:$C$3)<=$C$1 w polu Formuła i klik- 5. W zakładce ustawienia rozwiń listę Dozwolone i wy- nij OK. bierz pozycję Lista. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 37
2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- ności. 3. Z listy rozwijanej Dozwolone wybierz pozycję Niestan- dardowe. 4. Wpisz LICZ.JEŻELI($C$2:$C$65536; C2)=1 w polu Formuła i kliknij OK. 5. Przeciągnij uchwyt wypełnienia od komórki C2 tak da- leko, jak chcesz, by sięgała reguła sprawdzania popraw- ności wprowadzanych danych. Rysunek 1.21. W oknie dialogowym Definiowanie nazw możesz Powyższa formuła sprawdza wartość w komórce C2 i następ- utworzyć odwołanie do grupy komórek nie zlicza ilość wystąpień takiej samej wartości w zakresie 6. W polu Źródło wpisz znak równości, a w nim ustaloną $C$2:$C$65536. Zawsze sprawdzana jest aktywna komórka, nazwę zakresu (patrz punkt 3.), np. =województwa, i kliknij więc zawsze będzie przynajmniej jedno wystąpienie. Jeżeli OK. W przypadku nazw zakresów nie ma znaczenia, czy Excel odnajdzie dwa wystąpienia, program rozpozna wartość użyjesz wielkich, czy małych liter. Dlatego zapis =woje- jako duplikat i odrzuci ją. wództwa i =Województwa Excel potraktuje tak samo. Ponieważ w zapisie został użyty znak dolara, przy kopiowaniu reguły sprawdzania poprawności danych zakres sprawdza- UNIKANIE POWTARZANIA WPISÓW nia (C2:C65536) pozostanie niezmieniony (więcej informacji W KOLUMNIE o odwołaniach znajdziesz w rozdziale 3., w podrozdziale „Za- pobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych Problem: Odbieram połączenia w telefonicznym centrum formułach”). Komórka C2 zmieni się natomiast na C3, C4 itd. pomocy technicznej. Zapisujemy informacje na temat roz- Wybrałem zakres $C$2:$C$65536, dlatego że Excel może mieć mówców, a identyfikujemy ich przez numery telefonów zapi- maksymalnie 65 536 wierszy, więc w ten sposób wszystkie sywane w skoroszycie. Numery różnych rozmówców są po- zostaną sprawdzone. dobno istotnymi informacjami, a mój szef jest poważnie poirytowany, jeśli przypadkowo wpiszę dwa razy ten sam numer. Jak mogę się upewnić, że nie powtórzyłem tego sa- ZASADY SPRAWDZANIA POPRAWNOŚCI mego numeru w arkuszu? WPROWADZANYCH DANYCH Problem: Dałem każdemu z pracowników zajmujących Rozwiązanie: Możesz ustalić kryteria sprawdzania po- się wprowadzaniem danych do Excela wydruki z regułami prawności danych z wykorzystaniem formuły, aby sprawdzić sprawdzania poprawności danych dla każdej komórki w ar- wcześniejsze wpisy i wykluczyć zdublowanie wartości. Ale kuszu, które wcześniej wprowadziłem. Ale po tygodniu lub nim wpiszesz nowe dane, musisz odpowiednio przygotować dwóch wszyscy zgubili wydruki i podczas wprowadzenia arkusz. Oto jak: niepoprawnych danych otrzymują komunikat: Wprowadzana 1. W kolumnie, dla której chcesz ustalić kryteria spraw- wartość jest nieprawidłowa. Użytkownik ograniczył dzania poprawności danych (w naszym przypadku niech wartości, które mogą być wprowadzone w tej komórce. będzie to kolumna C), zaznacz drugą komórkę (czyli C2). Problem w tym, że trudno odtworzyć z pamięci, jak ma wy- Zakładam, że w wierszu 1 umieszczono nagłówki ko- glądać prawidłowy wpis. Czy jest jakiś sposób, aby Excel lumn, jeżeli jest inaczej, możesz dostosować formułę wyświetlał bardziej pomocne komunikaty? podaną w punkcie 4. do odpowiedniej komórki. 38 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
Rozwiązanie: Oczywiście. Możesz stworzyć niestan- dardowe okno komunikatu podczas określania własnych reguł sprawdzania poprawności wprowadzanych danych. Okno dia- logowe Sprawdzanie poprawności danych ma trzy zakładki: • Ustawienia — umożliwia utworzenie reguł sprawdza- nia poprawności danych. • Komunikat wejściowy — umożliwia wyświetlanie okna, gdy użytkownik zaznaczy komórkę z ustawioną regułą sprawdzania poprawności danych. • Alert o błędzie — wyświetla okna z komunikatami alar- mowymi w sytuacji, gdy użytkownik próbuje wpisać do komórki niewłaściwe dane. Istnieją więc dwa sposoby na zrealizowanie celu: użycie okna Rysunek 1.22. Typ użytego okna wymusza odpowiednią reakcję Komunikat wejściowy albo Alert o błędzie. użytkownika Możesz użyć komunikatu wejściowego, aby przypomnieć oso- bom odpowiedzialnym za wprowadzanie danych, co powin- pozostanie aktywna). Jeżeli nie dobierzesz dobrze tytułu no znaleźć się w odpowiednich komórkach. Oto, jak tego okna i treści komunikatu, użytkownik może poczuć się dokonać: zagubiony. Dlatego powinieneś umieścić tam informacje 1. Zaznacz komórkę, którą chcesz zmodyfikować. w rodzaju: „Powinieneś wpisać pięć cyfr”, a komunikat mógłby wyglądać następująco: „Jeżeli wybierzesz OK, 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- zostaną zapisane błędne dane. Wybierz Anuluj, aby wpi- ności i wybierz zakładkę Komunikat wejściowy. sać poprawne dane”. 3. Zaznacz opcję Pokazuj komunikat wejściowy przy wy- borze komórki. Ostrzeżenie: Dla odmiany to okno dialogowe informuje, że 4. Wpisz nazwę i treść wiadomości w odpowiednich po- użytkownik wprowadził niewłaściwe dane i daje trzy lach, np.: „Tylko kod pocztowy”. możliwości wyboru: Tak (nieprawidłowe dane zostaną wpisane, okno zamknięte i podświetlona zostanie Jedyną niedogodnością związaną z komunikatem wejściowym następna komórka), Nie (przenosi kursor z powrotem do jest fakt, że będzie on wyświetlany za każdym razem, gdy komórki i pozwala zmienić wpis) i Anuluj (wpis zosta- użytkownik wybierze komórkę, nawet jeżeli zapamiętał już, nie usunięty, a wybrana komórka pozostanie aktywna). jaki rodzaj danych może tam wpisać. To bywa irytujące… Podobnie jak w poprzednim przypadku, konieczne jest Jeżeli wolisz poprawiać użytkowników już po tym, jak po- dostarczenie jasnego i logicznego komunikatu. pełnili błędy, użyj okna Alert o błędzie. Dostępne są trzy ro- Zatrzymaj: Ten typ okna nie pozwoli użytkownikowi przejść dzaje okien komunikatu: Zatrzymaj, Ostrzeżenie i Informacje do następnej komórki, dopóki nie wpisze on prawidło- (rysunek 1.22). Oto, jak działają: wych danych (rysunek 1.23). Okno ma dwa przyciski: Informacja: Użytkownik ma dwie możliwości, może wybrać Ponów próbę (przenosi kursor z powrotem do komórki OK (nieprawidłowe dane zostaną wpisane, okno zam- i pozwala zmienić wpis) i Anuluj (wpis zostanie usu- knięte i podświetlona zostanie następna komórka) lub nięty, a wybrana komórka pozostanie aktywna). Tu rów- Anuluj (wpis zostanie usunięty, a wybrana komórka nież wskazany jest prosty i jasny komunikat. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 39
Wyświetl pasek narzędzi Inspekcja. Następnie kliknij znajdu- jący się na pasku przycisk Zakreśl nieprawidłowe dane, aby narysować czerwone zakreślenia dookoła komórek zawiera- jących niewłaściwe dane (rysunek 1.24). Rysunek 1.23. Okno typu Zatrzymaj pojawi się tylko po wpisaniu niewłaściwych danych W celu stworzenia okna komunikatu wykonaj następujące czynności: 1. Zaznacz komórkę, którą chcesz zmodyfikować. 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- ności i wybierz zakładkę Alert o błędzie. 3. Zaznacz opcję Pokazuj alerty po wprowadzeniu niepra- widłowych danych. 4. Z listy rozwijanej Styl wybierz typ komunikatu, który chcesz zastosować i wpisz nazwę oraz treść wiado- mości w odpowiednich polach, a następnie kliknij OK. Rysunek 1.24. Excel znalazł komórki niespełniające ustalonych kryteriów sprawdzania poprawności danych ZAZNACZANIE NIEPOPRAWNYCH DANYCH W ARKUSZU W Excelu 2002 i 2003 układ menu nieco się zmienił, ale pro- cedura pozostała ta sama. Wybierz z menu polecenie Narzę- Problem: Zapewniam obsługę informatyczną hurtowni dzia/Inspekcja formuł/Pokaż pasek narzędzi Inspekcja for- artykułów budowlanych, a jednym z moich głównych zadań muł. Następnie kliknij znajdującą się na pasku ikonę Zakreśl jest opieka nad arkuszem zawierających m.in. informacje nieprawidłowe dane, aby Excel narysował czerwone zakre- o kontrahentach (np. o wysokości przyznanych limitów kre- ślenia dookoła komórek zawierających niewłaściwe dane. dytowych). Przez ostatnich kilka miesięcy wprowadziłem kilkaset rekordów i właśnie się dowiedziałem, że minimalna W celu usunięcia zaznaczeń kliknij przycisk Wyczyść zakre- kwota przyznanego kredytu wynosi 1000 zł, a wiem, że nie- ślenia nieprawidłowych danych znajdujący się na pasku na- którym klientom przypisałem wcześniej niższe limity. Wpro- rzędzi Inspekcja formuł. wadziłem regułę sprawdzania poprawności danych dla każ- dej komórki; ich zawartość powinna być równa lub większa KOPIOWANIE REGUŁ SPRAWDZANIA od 1000. Miałem nadzieję, że Excel zaznaczy komórki z wpi- POPRAWNOŚCI DANYCH sami niespełniającymi tego warunku, ale nic się nie stało. Czy będę zmuszony sprawdzić arkusz wiersz po wierszu, Problem: Używam Excela do rejestrowania godzin pra- aby odnaleźć wszystkie komórki z liczbami mniejszymi od cy wolontariuszy w szpitalu. Stworzyłem listę zawierającą 1000? Musi być szybszy sposób na odnalezienie wszystkich wszystkie ich nazwiska i używam jej jako źródła danych dla komórek z niewłaściwymi wartościami. mojej reguły sprawdzania poprawności danych. Problem polega na tym, że chciałbym skopiować regułę sprawdzania popraw- Rozwiązanie: W Excelu 97 i 2000 możesz sprawić, ności danych (i tylko tę regułę) do innej komórki w moim że zostaną zakreślone wszystkie komórki niespełniające arkuszu, aby uniknąć wpisywania jej za każdym razem od założonych kryteriów. Wybierz z menu Narzędzia/Inspekcja/ nowa. Powiedzcie proszę, jak to zrobić? 40 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
Rozwiązanie: Aby skopiować regułę sprawdzania po- kontrolowaną prędkością. Jeżeli nie masz takiej myszy, to prawności danych, wykonaj następujące czynności: doskonały pretekst, by ją kupić. No, daj spokój, przecież 1. Zaznacz komórkę zawierającą regułę sprawdzania po- są tanie. prawności danych, następnie wybierz z menu polecenie Jeżeli koniecznie chcesz pracować z myszą starego typu Edycja/Kopiuj. i sprawować kontrolę nad prędkością przewijania, zalecam 2. Zaznacz komórkę, do której chcesz skopiować regułę klikanie w pasek przewijania tuż poniżej lub powyżej suwaka sprawdzania poprawności danych, i wybierz z menu po- pionowego (albo tuż obok — dla suwaka poziomego). To od- lecenie Edycja/Wklej specjalnie, aby otworzyć okno dia- powiednik użycia klawiszy Page Up i Page Down. Przy użyciu logowe Wklejanie specjalne (rysunek 1.25). kombinacji klawiszy Alt+Page Up przesuniesz się o jeden ekran w lewo, a Alt+Page Down o jeden ekran w prawo. EXCEL DLA GOLFISTÓW Jednym z moich celów, obranych podczas pisania Excel Annoyances, było pomóc Ci zaoszczędzić czas, abyś miał go więcej na przyjemności, na przykład na golfa. Firma DJI Computer Solutions wydała pierwszą wersję Handicap Manager for Excel w maju 1997 roku i wciąż go rozwija. Program może śledzić wyni- ki wielu użytkowników, graczy i lig, tworzyć raporty (również w formacie HTML), punkty dla kombinowa- nych 9- i 18-dołkowych handicapów i wiele więcej. Rysunek 1.25. Zaznacz w oknie dialogowym Wklejanie specjalne to, co chcesz wkleić W chwili obecnej dostępne są trzy wersje: Personal Version (dla 10 golfistów), kosztuje 3. W oknie dialogowym Wklejanie specjalne zaznacz po- 19 dolarów; zycję Sprawdzanie poprawności i kliknij OK. League Version (dla 100 golfistów), kosztuje 39 dolarów; ZBYT SZYBKIE PRZEWIJANIE ARKUSZA Golf Club Version (bez ograniczeń), kosztuje 79 dolarów. Problem: W każdej kolejnej wersji Excela dla Windows, Możesz pobrać w pełni funkcjonalną, 30-dniową której kiedykolwiek używałem, przewijanie skoroszytu zaczy- wersję testową ze strony http://www.djicompu- nało się miło i powoli — przez jakąś sekundę lub dwie, a później ter.com/HandicapManager.htm, po upływie tego Excel przyspieszał do prędkości „warpowej” i lądowałem ty- okresu będziesz musiał wykupić kod aktywacyjny, siące wierszy dalej, niż zamierzałem. Jak powstrzymać Excela aby uruchomić program. DJI oferuje bezpłatne lub od włączania tego turbo? dyskontowe aktualizacje do wyższych wersji w za- leżności od okresu, jaki upłynął od momentu reje- Rozwiązanie: To znany błąd w Excelu 2002 i wcze- stracji poprzedniej wersji programu. śniejszych wersjach. Microsoft nareszcie poprawił go w wer- sji 2003, ale nie zmieniło to sytuacji użytkowników wcześniej- szych edycji. Jeżeli masz mysz z rolką, problem nie istnieje, po prostu użyj rolki do przewijania arkusza z całkowicie SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 41

More Related Content

PDF
Excel 2007 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
PDF
SQL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Access 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Access 2007 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
PDF
SQL dla SQL Server 2005. Wprowadzenie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
PostgreSQL 8.3. Ćwiczenia
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2007 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
SQL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
Access 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
Access 2007 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
SQL dla SQL Server 2005. Wprowadzenie
Wydawnictwo Helion
 
PostgreSQL 8.3. Ćwiczenia
Wydawnictwo Helion
 

What's hot (6)

PDF
Access 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Cwac23 4
Piotr Stefański
 
PDF
Access 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel. Profesjonalna analiza i prezentacja danych
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Word 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel. Leksykon kieszonkowy
Wydawnictwo Helion
 
Access 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
Cwac23 4
Piotr Stefański
 
Access 2003 PL. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
Excel. Profesjonalna analiza i prezentacja danych
Wydawnictwo Helion
 
Word 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
Excel. Leksykon kieszonkowy
Wydawnictwo Helion
 
Ad

Similar to Sposoby na Excel (20)

PDF
Po prostu Excel 2007 PL
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Po prostu Excel 2003 PL
Wydawnictwo Helion
 
PDF
ABC Excel 2007 PL
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2003 PL. Ilustrowany przewodnik
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel. Funkcje w przykładach
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2007 PL. 222 gotowe rozwiązania
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel. Indywidualne szkolenie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2007 PL. Ilustrowany przewodnik
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel 2007 PL. Formuły
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel. Praktyczne zastosowania w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Excel w nauce i technice. Receptury
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Microsoft Excel 2007 PL. Formuły i funkcje. Rozwiązania w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
PPTX
Excel podstawy
Radek Oryszczyszyn
 
PDF
Excel z elementami VBA w firmie
Wydawnictwo Helion
 
PPTX
Cognity kurs Excel- skróty klawiszowe, wprowadzanie danych
COGNITY Szkolenia
 
PPTX
Cognity kurs Excel, kurs VBA w Excelu-skróty klawiszowe, praca w komórkach
COGNITY Szkolenia
 
PDF
Excel 2003 PL. Kurs
Wydawnictwo Helion
 
PPTX
Excel Zaawansowany - Lekcja 3
Wojtek Mroczkowski
 
PDF
Od zera-do-ecedeela-cz-4
Przemysław Wolny
 
PDF
Od zera-do-ecedeela-cz-4
Przemysław Wolny
 
Po prostu Excel 2007 PL
Wydawnictwo Helion
 
Po prostu Excel 2003 PL
Wydawnictwo Helion
 
ABC Excel 2007 PL
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2003 PL. Ilustrowany przewodnik
Wydawnictwo Helion
 
Excel. Funkcje w przykładach
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2007 PL. 222 gotowe rozwiązania
Wydawnictwo Helion
 
Excel. Indywidualne szkolenie
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2007 PL. Ilustrowany przewodnik
Wydawnictwo Helion
 
Excel 2007 PL. Formuły
Wydawnictwo Helion
 
Excel. Praktyczne zastosowania w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
Excel w nauce i technice. Receptury
Wydawnictwo Helion
 
Microsoft Excel 2007 PL. Formuły i funkcje. Rozwiązania w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
Excel podstawy
Radek Oryszczyszyn
 
Excel z elementami VBA w firmie
Wydawnictwo Helion
 
Cognity kurs Excel- skróty klawiszowe, wprowadzanie danych
COGNITY Szkolenia
 
Cognity kurs Excel, kurs VBA w Excelu-skróty klawiszowe, praca w komórkach
COGNITY Szkolenia
 
Excel 2003 PL. Kurs
Wydawnictwo Helion
 
Excel Zaawansowany - Lekcja 3
Wojtek Mroczkowski
 
Od zera-do-ecedeela-cz-4
Przemysław Wolny
 
Od zera-do-ecedeela-cz-4
Przemysław Wolny
 
Ad

More from Wydawnictwo Helion (20)

PDF
Tworzenie filmów w Windows XP. Projekty
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Blog, więcej niż internetowy pamiętnik
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Access w biurze i nie tylko
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
PDF
E-wizerunek. Internet jako narzędzie kreowania image&#39;u w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Microsoft Visual C++ 2008. Tworzenie aplikacji dla Windows
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Co potrafi Twój iPhone? Podręcznik użytkownika. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Makrofotografia. Magia szczegółu
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Windows PowerShell. Podstawy
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Java. Efektywne programowanie. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
PDF
JavaScript. Pierwsze starcie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Ajax, JavaScript i PHP. Intensywny trening
Wydawnictwo Helion
 
PDF
PowerPoint 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i moderacja
Wydawnictwo Helion
 
PDF
AutoCAD 2008 i 2008 PL
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Bazy danych. Pierwsze starcie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Inventor. Pierwsze kroki
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Serwer SQL 2008. Administracja i programowanie
Wydawnictwo Helion
 
PDF
USB. Praktyczne programowanie z Windows API w C++
Wydawnictwo Helion
 
PDF
Microsoft Visual Studio 2008. Księga eksperta
Wydawnictwo Helion
 
Tworzenie filmów w Windows XP. Projekty
Wydawnictwo Helion
 
Blog, więcej niż internetowy pamiętnik
Wydawnictwo Helion
 
Access w biurze i nie tylko
Wydawnictwo Helion
 
Pozycjonowanie i optymalizacja stron WWW. Ćwiczenia praktyczne
Wydawnictwo Helion
 
E-wizerunek. Internet jako narzędzie kreowania image&#39;u w biznesie
Wydawnictwo Helion
 
Microsoft Visual C++ 2008. Tworzenie aplikacji dla Windows
Wydawnictwo Helion
 
Co potrafi Twój iPhone? Podręcznik użytkownika. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
Makrofotografia. Magia szczegółu
Wydawnictwo Helion
 
Windows PowerShell. Podstawy
Wydawnictwo Helion
 
Java. Efektywne programowanie. Wydanie II
Wydawnictwo Helion
 
JavaScript. Pierwsze starcie
Wydawnictwo Helion
 
Ajax, JavaScript i PHP. Intensywny trening
Wydawnictwo Helion
 
PowerPoint 2007 PL. Seria praktyk
Wydawnictwo Helion
 
Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i moderacja
Wydawnictwo Helion
 
AutoCAD 2008 i 2008 PL
Wydawnictwo Helion
 
Bazy danych. Pierwsze starcie
Wydawnictwo Helion
 
Inventor. Pierwsze kroki
Wydawnictwo Helion
 
Serwer SQL 2008. Administracja i programowanie
Wydawnictwo Helion
 
USB. Praktyczne programowanie z Windows API w C++
Wydawnictwo Helion
 
Microsoft Visual Studio 2008. Księga eksperta
Wydawnictwo Helion
 

Sposoby na Excel

  • 1. IDZ DO PRZYK£ADOWY ROZDZIA£ SPIS TREŒCI Sposoby na Excel Autor: Curtis Frye KATALOG KSI¥¯EK T³umaczenie: Adam B¹k, Grzegorz Werner ISBN: 83-7361-972-0 KATALOG ONLINE Tytu³ orygina³u: Excel Annoyances Format: 199×248, stron: 256 ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG TWÓJ KOSZYK DODAJ DO KOSZYKA Excel jest jednym z najpopularniejszych programów biurowych. Ma wiele niezaprzeczalnych zalet, ale niektóre rozwi¹zania mog¹ doprowadziæ u¿ytkownika do sza³u. I choæ w za³o¿eniu mia³y u³atwiaæ pracê, zdecydowanie j¹ utrudniaj¹: pojawiaj¹cy CENNIK I INFORMACJE siê znik¹d Spinacz skutecznie przeszkadza w zrobieniu czegokolwiek, a prawid³owe wydrukowanie arkusza lub skoroszytu wymaga poœwiêcenia kilkudziesiêciu kartek ZAMÓW INFORMACJE papieru na testowanie ustawieñ. Tych problemów mo¿na siê w ³atwy sposób pozbyæ, O NOWOŒCIACH a wtedy praca z Excelem stanie siê o wiele ³atwiejsza i przyjemniejsza. „Sposoby na Excel” to zbiór porad, dziêki którym wyeliminujesz irytuj¹ce cechy Excela. ZAMÓW CENNIK Dowiesz siê, jak ujarzmiæ formaty danych, które zmieniaj¹ siê z niewiadomych przyczyn, jak posortowaæ dane, które nie daj¹ siê posortowaæ, i jak przyspieszyæ dzia³anie skomplikowanych formu³. Nauczysz siê prawid³owo formatowaæ komórki, CZYTELNIA wymieniaæ dane pomiêdzy arkuszami i stosowaæ makra, dziêki którym zdecydowanie szybciej wykonasz wiele operacji. Poznasz te¿ tajemnice drukowania i tworzenia FRAGMENTY KSI¥¯EK ONLINE wykresów. • Wprowadzanie i importowanie danych • Formatowanie komórek i skoroszytów • Tworzenie i edycja formu³ • Filtrowanie i przeszukiwanie danych • Dodawanie wykresów do arkuszy • Wymiana danych z innymi arkuszami • Drukowanie arkuszy • Korzystanie z VBA Przeczytaj tê ksi¹¿kê i oszczêdŸ sobie wielu stresów podczas pracy z Excelem Wydawnictwo Helion ul. Chopina 6 44-100 Gliwice tel. (32)230-98-63 e-mail: helion@helion.pl
  • 2. Wstęp 11 Powiększanie wybranego obszaru 17 PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH R. 1. Przemieszczanie się do ostatniego wiersza listy Unieruchamianie nagłówków 18 Podstawowe problemy z wprowadzaniem danych Przeszukiwanie części arkusza Zabij Spinacz Dzielenie arkusza na wiele okien Zachowywanie zer początkowych podczas wprowadzania danych 35 Sprawdzanie poprawności danych Automatyczne rozszerzanie serii Ograniczenie wprowadzania danych przez reguły Tworzenie serii z wykorzystaniem okna dialogowego Serie poprawności Tworzenie serii danych bez użycia myszy Tworzenie formularzy dla łatwiejszego Tworzenie niestandardowych serii wypełnienia wprowadzania danych Jednoczesne wprowadzanie danych do wielu arkuszy Podstawowe formuły sprawdzania poprawności danych Edytowanie plików przez więcej niż jedną osobę w tym Wykorzystanie danych z innego arkusza jako kryteriów samym czasie sprawdzania poprawności danych Umieszczanie znaku podziału akapitu Unikanie powtarzania wpisów w kolumnie Dodawanie symboli do skoroszytu Zasady sprawdzania poprawności wprowadzanych Zmiana ustawień autokorekty danych Hiperłącza Zaznaczanie niepoprawnych danych w arkuszu Kopiowanie reguł sprawdzania poprawności danych 25 Importowanie danych Zbyt szybkie przewijanie arkusza Kopiowanie tabel z pustymi komórkami z Worda do Excela Import danych z plików programu Microsoft Word 43 PROBLEMY Z FORMATOWANIEM R. 2. 27 Kopiuj i wklej Zaawansowane korzystanie ze Schowka 44 Formatowanie komórki Usuwanie Schowka z widoku Formatowanie części zawartości komórek Dostosowywanie formatu kopiowanych komórek Zawijanie tekstu w komórce za pomocą jednego kliknięcia Wstawianie i usuwanie pojedynczych komórek Zmiana koloru karty Transpozycja wierszy i kolumn Zmiana domyślnej lokalizacji zapisywania plików 45 Formatowanie warunkowe Zmiana formatowania komórek w zależności od ich 31 Nawigacja i wyświetlanie zawartości Utrzymywanie aktywnej komórki podczas zmiany arkuszy Błędy w formatowaniu warunkowym Zmniejszanie ekranu Excela Wyszukiwanie komórek z formatowaniem warunkowym SPIS TREŚCI 5
  • 3. 46 Szablony Definiowanie części wspólnej dwóch zakresów w formule Tworzenie szablonu skoroszytu Zagnieżdżanie funkcji Tworzenie szablonu arkusza Usuwanie formuły i zachowywanie wyniku Wyróżnianie komórek, które zawierają formuły 48 Zarządzanie kolorami Wyświetlanie formuł w komórkach Zastępowanie powtarzających się kolorów w palecie Wstawianie własnej procedury do formuły Kolory: pozycja, nazwa i wartość Wykonywanie tej samej operacji na grupie komórek Kopiowanie palety kolorów Monitorowanie wartości Wyświetlanie wartości RGB kolorów Dodawanie komentarzy do formuł Zwiększanie statystycznej dokładności Excela 50 Formatowanie skoroszytu Zmiana domyślnej czcionki 72 Błędy w formułach i inspekcje Styl i format Informowanie Excela, co jest błędem, a co nie Formatowanie za pomocą stylów Znajdowanie poprzedników formuły Wyszukiwanie komórek z określonym formatowaniem Wyświetlanie wszystkich zależnych komórek Sprawa znikających linii Maskowanie komunikatów o błędach Ukrywanie i odkrywanie wierszy oraz kolumn 75 Formuły tablicowe Ukrywanie i odkrywanie arkuszy Stosowanie formuł tablicowych 54 Formatowanie niestandardowe 76 Przeliczanie Niestandardowe formatowanie liczb Dodawanie tekstu do liczb Przelicz teraz! Zaokrąglanie liczb Przyspieszanie przeliczania Zaokrąglanie liczb do milionów i wyświetlanie tekstu 78 Daty i godziny za liczbami Wyrównywanie liczb w kolumnie z wykorzystaniem znaku Wyświetlanie ułamków godzin jako liczb dziesiętnych ułamka dziesiętnego Zaokrąglanie godzin do następnej dziesiątej części godziny Tworzenie formatu daty Zaokrąglanie godzin do następnego kwadransa Tworzenie formatu czasu Zapisywanie daty lub godziny w postaci tekstu Ustawianie daty i czasu z wykorzystaniem Określanie liczby dni roboczych między dwiema datami ustawień lokalnych Dodawanie godzin, minut lub sekund do czasu Dodawanie specjalnych formatów kodów pocztowych Liczby rzymskie Dodawanie symboli obcych walut Określanie numeru tygodnia 82 Nazwane zakresy R. 3. 63 PROBLEMY Z FORMUŁAMI Tworzenie nazwanych zakresów Używanie nowo zdefiniowanych nazw zakresów 64 Wpisywanie i edytowanie formuł w istniejących formułach Tworzenie nazwanych stałych Zapobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych formułach Tworzenie automatycznie rozszerzającego się nazwanego zakresu Przełączanie między odwołaniami bezwzględnymi a względnymi Tworzenie nazwanego zakresu z wielu arkuszy Odwoływanie się do komórek w innym arkuszu Wklejanie listy nazw Notacja W1K1 Zaznaczanie całego nazwanego zakresu Tworzenie odwołania do komórki przestawnej Unikanie zmian odwołań w nazwanym zakresie 6 SPIS TREŚCI
  • 4. 85 Formuły tekstowe 111 Tabele przestawne Analiza składniowa ciągów o stałej długości Podstawy Analiza składniowa danych o zmiennej długości Tworzenie tabeli przestawnej Dzielenie tekstu na kolumny Przestawianie tabeli przestawnej Usuwanie spacji i niewidocznych znaków Filtrowanie danych w tabeli przestawnej Tworzenie zaawansowanych tabel przestawnych 88 Zliczanie i sumowanie warunkowe Dodatkowe kryteria filtrowania tabel przestawnych Sumowanie wartości spełniających kryterium Dodatki Zliczanie wartości spełniających kryterium Autoformatowanie tabel przestawnych Zliczanie niepustych komórek w zakresie Powstrzymywanie tabeli przestawnej od przestawiania Zliczanie pustych komórek w zakresie danych Zliczanie niepowtarzalnych wartości w zakresie Wyświetlanie symboli zamiast liczb Technologia OLAP Formatowanie danych w tabeli przestawnej 91 PROBLEMY Z OPERACJAMI NA DANYCH R. 4. Pola obliczeniowe w tabelach przestawnych Podsumowywanie danych 92 Sortowanie i filtrowanie Brak ukrytych danych w podsumowaniu Sortowanie danych w wielu kolumnach Komunikat błędu „Nieprawidłowe odwołanie” Niestandardowe sortowanie danych Wyświetlanie danych w tabeli przestawnej jako wartości Sortowanie danych z lewej do prawej procentowych Filtrowanie danych w arkuszu Wyświetlanie wartości minimalnych i maksymalnych Tworzenie złożonych filtrów 125 PROBLEMY Z WYKRESAMI R. 5. Wyszukiwanie podwójnych wpisów na liście Kopiowanie wyników filtrowania 126 Tworzenie i formatowanie wykresów Sumowanie wartości widocznych komórek Błyskawiczne tworzenie wykresu Szybkie tworzenie wykresu 97 Funkcje wyszukiwania Aktualizowanie arkusza o nowe dane Odnajdywanie wartości na listach danych Tworzenie i aktualizowanie wykresów na podstawie Wyszukiwanie wartości w dowolnej kolumnie kwerendy Poprawianie błędnych wyników działania funkcji Rozsuwanie wykresu kołowego WYSZUKAJ.PIONOWO() w Excelu 97 Dwa wykresy za cenę jednego Przeszukiwanie zestawów danych tekstowo-liczbowych Prawidłowe kreślenie serii danych Wyszukiwanie z uwzględnieniem wielkości znaków Formatowanie elementów wykresu Praca z błędnymi sekwencjami czasu Kontrola nad osiami Przyspieszanie wielokrotnych wyszukiwań Dodawanie tekstu do osi wykresu Znajdowanie pierwszego lub ostatniego wystąpienia Ciekawsze kolumny wartości w tablicy Dodawanie słupków błędu do arkusza 106 Analizy co-jeśli 136 Manipulowanie wykresami Tworzenie scenariusza Kopiowanie wykresów jako rysunków Odszukiwanie wartości generujących określone wyniki Przenoszenie wykresu do oddzielnego arkusza Użycie Solvera do rozwiązywania zadań z wieloma Drukowanie wykresu bez otaczających go danych zmiennymi Wybór osi Umieszczanie polecenia Analiza danych w menu Szukanie wyniku za pomocą wykresu SPIS TREŚCI 7
  • 5. 138 Wykresy przestawne 163 Importowanie i eksportowanie danych Wykresy przestawne i tabele przestawne pasują do siebie Przenoszenie danych między Excelem a Accessem jak… Obcięte dane w Accessie Najpierw tabela przestawna, potem wykres przestawny Aktualizowanie osadzonego wykresu PowerPointa Tworzenie zwykłych wykresów na podstawie tabeli Dołączanie innego pliku do skoroszytu Excela przestawnej Łączenie łącza między skoroszytem Excela a innym plikiem 139 Interakcje z wykresami Drukowanie wykresu Excela 97 z PowerPointa 167 Format danych Makro powoduje awarię Excela Udostępnianie danych Excela w sieci WWW Wykres powiększa się podczas przesuwania pola Umieszczanie interaktywnego arkusza na stronie WWW tekstowego Modyfikowanie arkusza na stronie WWW Znikające wykresy punktowe na stronach WWW Przerywanie łączy do zewnętrznych danych Wklejony wykres zmienia się w szary prostokąt Usuwanie zewnętrznych łączy Nie można opublikować wykresu, który wykorzystuje Importowanie wybranych pól dane z wielu arkuszy Przygotowywanie danych do zapisu w bazie danych Przeciąganie wykresu Excela powoduje awarię Worda Brak 100 lat w wyeksportowanych danych Wyświetlenie wykresu w trybie podglądu wydruku Wiadomości Outlooka zawierają zbyt wiele danych powoduje awarię Excela 97 z arkusza Błędne procenty na wykresie kołowym Tabela przestawna zawiera dwa pola o takiej samej Znikające etykiety osi nazwie Przycięty obraz wykresu Tabela przestawna działa w Excelu, ale nie w sieci WWW 145 Dodatki i aplikacje pomocnicze Makro eksportujące plik ignoruje ustawienia regionalne Dodatki ułatwiające tworzenie wykresów i diagramów Lepsze wykresy dwu- i trójwymiarowe 177 PROBLEMY Z DRUKOWANIEM R. 7. 147 Wykresy trójwymiarowe Nie można zmienić kolorów trójwymiarowego wykresu 178 Podstawy drukowania w Excelu 97 Drukowanie całego arkusza na jednej stronie Podłoże wykresu trójwymiarowego przybiera czarny kolor Drukowanie wybranych regionów Problemy z trójwymiarowymi, rozsuwanymi wykresami Drukowanie całego skoroszytu albo wielu zaznaczonych kołowymi arkuszy Drukowanie wielu skoroszytów jednocześnie Drukowanie list 149 PROBLEMY Z WYMIANĄ DANYCH R. 6. Jak sprawić, aby za każdym razem drukowany był ten sam obszar arkusza? 150 Microsoft Query i bazy danych 182 Układ wydruku Pobieranie wybranych rekordów bazy danych Rozmieszczanie podziałów strony Unikanie zduplikowanych rekordów Zmiana kolejności drukowania stron Określanie liczby importowanych rekordów Zmiana marginesów arkusza Pobieranie więcej niż 65 536 rekordów do Excela Ustawienie rozmiaru papieru i orientacji strony Dodawanie pola licznika do wyników kwerendy Jedna strona w orientacji pionowej, druga w poziomej Importowanie danych z więcej niż jednej tabeli Niestandardowe numery stron Tłumaczenie komunikatów o błędach na ludzki język Więcej miejsca na stopki i nagłówki 8 SPIS TREŚCI
  • 6. 189 Zawartość wydruku 214 Makra Drukowanie linii siatki Rejestrowanie makra Dodawanie czasu i daty do wydruków Uruchamianie makra Drukowanie liter kolumn i numerów wierszy Rejestrowanie makra z odwołaniami względnymi Drukowanie nagłówków wierszy i etykiet kolumn Umieszczanie makra na pasku narzędzi lub w menu na każdej stronie Krokowe wykonywanie makra Umieszczanie specjalnego tytułu raportu na każdej stronie Edytowanie makra Drukowanie komentarzy w odpowiednim kontekście Uruchamianie makra przechowywanego w innym Drukowanie samej tabeli przestawnej skoroszycie Blokowanie wydruku komunikatów o błędach 217 Makra a bezpieczeństwo 195 Zarządzanie drukarką Unikanie makrowirusów Drukarka domyślna Dodawanie wydawcy do listy zaufanych wydawców Drukowanie arkusza w czerni i bieli Usuwanie wydawcy z listy zaufanych wydawców Ustawianie optymalnej jakości wydruku Nabywanie certyfikatu cyfrowego Sprawdzanie stanu zadania wydruku Cyfrowe podpisywanie skoroszytu Wysyłanie arkusza jako faksu 219 Problemy z VBA Podstawy programowania obiektowego PROBLEMY Z DOSTOSOWYWANIEM, 201 Tworzenie nowego modułu kodu MAKRAMI I VBA R. 8. Oglądanie modelu obiektowego 202 Dostosowywanie interfejsu Tworzenie procedury Sub Rozszerzanie listy ostatnio używanych plików Zabawa ze zmiennymi Wyświetlanie pełnych menu Deklarowanie zmiennych przed ich użyciem Ochrona skoroszytu Dodawanie komentarzy do kodu VBA Ochrona danych Kontynuowanie instrukcji w następnym wierszu Ochrona przed otwarciem i modyfikacją skoroszytu Tworzenie zmiennych odwołujących się do obiektów Otwieranie chronionego arkusza Tworzenie funkcji Zapomnij o hasłach! Używaj szyfrowania Jak zmusić makro do operowania na aktywnym skoroszycie? Prawa dostępu do skoroszytów w Excelu 2003 Zapobieganie wywoływaniu procedury z innego Zwiększanie liczby poziomów cofania skoroszytu 209 Menu i paski narzędzi Migotanie ekranu Makra spowalniają działanie komputera Wyświetlanie wszystkich przycisków Używanie instrukcji warunkowej If…Then Dodawanie standardowych przycisków do pasków narzędzi Tworzenie ciągów z wartości przechowywanych w wielu zmiennych Dodawanie nowego przycisku do paska narzędzi Wykonywanie operacji na każdym elemencie kolekcji Zmiana wyglądu przycisku na pasku narzędzi Uruchamianie makra po wystąpieniu zdarzenia Wyświetlanie i ukrywanie wbudowanego paska narzędzi Ochrona kodu VBA za pomocą hasła Tworzenie niestandardowego paska narzędzi Skracanie odwołań do obiektów w kodzie VBA Przywracanie paska narzędzi albo menu do stanu domyślnego Excel otwiera skoroszyt w trybie naprawy Dodawanie wbudowanego menu do paska narzędzi Nie można zapisać pliku bez połączenia sieciowego Tworzenie i wypełnianie menu niestandardowego Błąd Range.Calculate SPIS TREŚCI 9
  • 7. 231 Przydatne procedury VBA 241 Menu i funkcje Excela 2003 Tworzenie skoroszytu z oddzielnym arkuszem dla każdego Przycisk Zamknij jest niedostępny miesiąca Narzędzie do tworzenia wykresów generuje błędną Losowy wybór pozycji z listy wartość R-kwadrat Generowanie niepowtarzalnych wartości losowych Generator liczb losowych zwraca liczby ujemne 243 Interakcje z innymi programami R.9. 233 PROBLEMY Z EXCELEM 2003 Nie można wyeksportować strony WWW do skoroszytu Excela 234 Problemy z listami w Excelu 2003 Excel ulega awarii, kiedy uruchamiam program LiveMeeting Tworzenie list Usuwanie obramowania listy 236 Excel 2003 i język XML Skorowidz 245 Podstawy języka XML Wywodzenie schematu z danych XML Rozwiązywanie problemów ze schematami Schematy XML Tworzenie mapy danych Pobieranie danych do arkusza z mapą XML Eksportowanie danych z arkusza z mapą XML 10 SPIS TREŚCI
  • 8. PROBLEMY z wprowadzaniem danych Wprowadzanie danych to serce Excela. Jeżeli nie możesz szybko i dokład- nie wprowadzić danych do swojego arkusza, nie wykorzystasz jego zmyśl- nych narzędzi do ich analizy. Przy wprowadzaniu danych Excel robi wiele rzeczy właściwie, ale w przypadku kilku rozwiązań postępuje naprawdę dziwnie… Jeżeli kiedykolwiek Excel „poprawił” Twoje wpisy, mimo że wie- działeś, że są poprawne, albo przekształcił 6-cyfrowe symbole w daty, wiesz, o czym mówię. W pierwszej części rozdziału zająłem się metodami rozwiązywania kłopo- tów z danymi: od usuwania zer początkowych, po niemal obsesyjne popra- wianie wpisów. Omawiam też trudności z tworzeniem formularzy, importem danych, wycinaniem i wklejaniem, przemieszczaniem się między arkuszami i inne. Na końcu przyjrzymy się praktycznym sposobom sprawdzania po- prawności danych. Wykorzystując je, możesz decydować o rodzaju danych wprowadzanych przez użytkownika. Reguły te mogą ograniczyć działania użytkownika do wstawiania wartości ze zdefiniowanej uprzednio listy albo określić rodzaj danych, które można wprowadzać do komórek. Sprawdzanie poprawności danych może być dobrodziejstwem, ale ustawienie odpowied- nich reguł może stać się przekleństwem… PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 17
  • 9. PODSTAWOWE PROBLEMY Jeśli używasz Office’a 2003, możesz wyłączyć Spinacz w oknie Dodawanie lub usuwanie programów w panelu sterowania. Z WPROWADZANIEM Z listy Aktualnie zainstalowane programy wybierz Microsoft DANYCH Office 2003 i kliknij przycisk Zmień. Następnie zaznacz pole Dodaj lub usuń funkcje na pierwszej stronie kreatora i kliknij Dalej. W następnym oknie zaznacz Wybierz zaawansowane ZABIJ SPINACZ dostosowywanie aplikacji i ponownie kliknij przycisk Dalej. Rozwiń pole Funkcje wspólne pakietu Office, kliknij Asystent Problem: Mógłbym Ci opowiedzieć, ile razy szczęśliwie pakietu Office, wybierz Niedostępne, a na końcu kliknij Aktu- (jak mi się wydawało) wprowadzałem dane aż do momentu, alizuj. kiedy zobaczyłem, że na ekranie pojawił się ten druciany „po- mocnik”. W czasie gdy się go pozbywałem, traciłem wątek i sporo czasu zajmował mi powrót do miejsca, gdzie prze- rwałem pracę. Gdyby Asystent pakietu Office był prawdzi- Instalator pakietu może poprosić Cię o włożenie do wym pracownikiem, wyrzuciłbym go z pracy lata temu! Jak napędu CD-ROM płyty instalacyjnej Office’a. Unik- się go pozbyć? niesz tej prośby, jeżeli zainstalujesz uprzednio wszystkie komponenty pakietu na dysku twardym. Rozwiązanie: Asystent pakietu to jedna z najbardziej znienawidzonych innowacji w historii Office’a. Microsoft miał dobre przeczucie, że domyślnie wyłączył Spinacz i jego to- ZACHOWYWANIE ZER POCZĄTKOWYCH warzyszy w Excelu 2002 (wersja XP) i późniejszych. PODCZAS WPROWADZANIA DANYCH W Excelu 97 możesz definitywnie wyłączyć Spinacz zmie- Problem: Moja firma używa pięciocyfrowych kodów pro- niając nazwę folderu Actors na np. oldactors lub ha_ha_ha duktów, a niektóre z nich rozpoczynają się od cyfry 0. Kłopot (folder ten znajduje się w Program FilesMicrosoft Office polega na tym, że podczas prób wpisania kodu z zerem na Office). Jeżeli Excel i inne aplikacje Office’a nie będą mogły początku, Excel je wymazuje. Na przykład, kiedy wpisuję pro- znaleźć odpowiedniego folderu, Spinacz nie będzie mógł wy- dukt o numerze 03182, Excel zapisuje produkt o numerze 3182, skoczyć jak królik z kapelusza. co powoduje poważne błędy w makrach, o stanach magazy- Jeśli używasz Office’a 2000 albo XP, możesz wyłączyć Spi- nowych nie wspominając. Jak powstrzymać takie działanie? nacz. Przejdź do panelu sterowania, następnie użyj apletu Do- daj lub usuń programy (nazwa może się różnić w zależności Rozwiązanie: Domyślnie Excel spodziewa się, że bę- dziesz wprowadzał cyfry bez zer początkowych. To może być od Twojego systemu operacyjnego). W Windows Me, 2000 problem w przypadku liczb w formacie naukowym (np. 0,16 i XP wybierz Microsoft Office w oknie Aktualnie zainstalowa- mikrona), które często mają zera początkowe. Na szczęście ne programy i kliknij przycisk Zmień. Następnie wybierz Do- istnieje sposób, aby przekonać Excela do zachowania począt- daj lub usuń funkcje, rozwiń listę Narzędzia Office, wybierz kowych zer przez traktowanie takich wartości jak tekst, a nie Asystent pakietu Office i ustaw opcję Niedostępny, potwierdź jak liczby. Oto jak to zrobić: jeszcze swoje decyzje i sprawa załatwiona. Jeżeli używasz Windows 98, wybierz zakładkę Dodaj/Usuń programy, a kre- 1. Wybierz komórki, w których będziesz przechowywał ator poprowadzi Cię przez wszystkie etapy wyłączania Asy- liczby jako tekst. stenta. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy w zaznaczone ko- mórki i wybierz Formatuj komórki, następnie wybierz zakładkę Liczby. 18 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 10. 3. Wybierz pozycję Tekstowe na liście Kategoria (rysunek 1.1) i kliknij OK. Problemy z formatem importowanych danych Jeżeli wykorzystujesz Excela w bada- niach bioinformatycznych, musisz szcze- gólnie uważać na błędy w imporcie danych z programów przetwarzających sekwencje genów. Excel może zamienić kod genu DEC1 i identyfikator RIKEN 2310009E13 odpowiednio w datę 1-DEC i w liczbę o zapisie naukowym 2.31E+13. Więcej in- formacji na temat tego problemu można znaleźć pod adresem http://www.biomed- central.com/1471-2105/5/80. Rysunek 1.1. Okno dialogowe Formatowanie komórek pozwoli poinformować Excela, jak ma traktować wprowadzane AUTOMATYCZNE ROZSZERZANIE SERII lub importowane do arkusza dane Problem: Mam już dość wpisywania powtarzających się Zmieniłeś format zaznaczonych komórek z Ogólne (używane- serii danych do komórek; najpierw 1 do komórki A1, potem go do liczb lub wartości łatwo dających się zidentyfikować 2 do komórki A2, 3 do A3, 4 do A4 i tak do setnej albo dwu- jako tekst) na Tekstowe, który wszystkie wpisy (nawet licz- setnej pozycji. To nie jest najlepszy sposób gospodarowania by) traktuje jako ciągi alfanumeryczne (jak w dokumentach czasem. Czy jest jakiś sposób na automatyczne wypełnianie Worda). komórek seriami danych, tak aby uniknąć zespołu kanału nadgarstka1? Możesz użyć tego samego sposobu, aby zapobiec zamianie cyfr (typu 100349, 021264) na daty lub godziny (problem Rozwiązanie: Możesz łatwo i szybko wprowadzić te omówiono szerzej w rozdziale 3., „Problemy z formułami”). dane. Wpisz pierwsze dwie wartości w sąsiadujących komór- Na przykład w służbie zdrowia, gdzie poufność danych ma kach. Następnie zaznacz obie komórki i przeciągnij uchwyt ogromne znaczenie, możesz użyć numerów kartotek do iden- wypełnienia (czarny kwadrat, który pojawi się w prawym tyfikacji pacjentów. Jeżeli nie chcesz, aby Excel zmieniał te dolnym rogu zaznaczonego zakresu komórek, widać go w ko- numery na daty, ustaw format komórek na Tekstowe, zanim mórce A3 na rysunku 1.2), aż żądana wartość wyświetli się zaimportujesz lub wprowadzisz dane. w polu tuż obok kursora myszy. 1 Zespół kanału nadgarstka to najczęstsza przyczyna bólu rąk — przyp. tłum. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 19
  • 11. KOPIOWANIE Możesz skopiować zawartość pojedynczej komórki do komórek w tym samym wierszu lub kolumnie: zaznacz komórkę źródłową i przeciągnij uchwyt wy- pełnienia na komórki, do których chcesz wkleić da- ne. Aby skopiować zawartość komórki do wierszy i kolumn, zaznacz komórkę z danymi i przeciągnij uchwyt wypełnienia na żądaną ilość wierszy. Zwol- nij przycisk myszy, następnie przeciągnij uchwyt na kolumny, do których chcesz skopiować dane (w trak- cie tej operacji podświetlone będą wszystkie ko- mórki, do których chcesz wkleić dane). Rysunek 1.2. Przeciągnięcie uchwytu wypełnienia szybko uzupełni dane w serii Pierwsze dwie liczby decydują o zależności między kolejnymi komórkami w serii. Jeżeli wpiszesz 1 w komórce A1 i 3 w ko- Omówiony tu trend wzrostu przedstawia działanie mórce A2, seria będzie wyglądała następująco: w komórce potęgowania liczby 2. Excel identyfikuje pierwszą wartość jako 20, drugą jako 21, trzecią jako 22 itd. A3 pojawi się wartość 5, w A4 będzie to 7 itd. Wpisanie do Jeżeli pierwszymi czterema elementami serii będą pierwszej komórki liczby 5, a do drugiej 10, zaowocuje w ko- odpowiednio: 1, 2, 4, 8, Excel rozszerzy serię o: lejnych komórkach serią w postaci: 15, 20 itd. 16 (24), 32 (25) i 64 (26) itd. Ale co się stanie, jeśli wpiszesz dane, które nie zwiększają się regularnie? W takim przypadku Excel użyje regresji linio- W oknie dialogowym Serie (rysunek 1.3) można ustawić więk- wej do wyliczenia kolejnych wartości serii na podstawie za- szość właściwości tworzonych serii. Dostęp do niego można leżności w poprzednich komórkach. To może być bardzo cie- uzyskać przez wybór kolejno menu Edycja/Wypełnij/Serie kawe, na przykład, jeżeli masz wyniki sprzedaży z ostatnich danych2. W polu Serie możesz określić, czy seria ma być two- 10 lat i chcesz określić, jak będzie ona wyglądała w następ- rzona w kolumnie czy w wierszu. Pole Typ umożliwia wybór nym okresie przy zachowaniu aktualnego trendu, możesz za- jednego z czterech sposobów tworzenia serii, omówionych znaczyć odpowiednie komórki i przeciągnąć uchwyt wypeł- wcześniej Liniowy i Wzrost oraz Data, Autowypełnianie. Jeżeli nienia do żądanego okresu. zaznaczysz pole Data, aktywuje się pole Jednostka daty. Za- Oczywiście w Excelu jest więcej rodzajów wypełnienia se- znaczenie opcji Autowypełnianie spowoduje utworzenie serii riami danych niż tylko liniowe. Dostęp do nich możesz uzy- w zaznaczonym uprzednio zakresie komórek. Jeżeli chcesz, skać przez przeciągnięcie uchwytu wypełnienia z wciśniętym aby Excel wygenerował trend, po prostu zaznacz pole Trend, prawym przyciskiem myszy. Po zwolnieniu przycisku wyświetli pamiętaj jednak, że w tym przypadku w serii muszą być co się menu, z którego można wybrać typ trendu przyrostu da- najmniej dwie wartości początkowe. Jeżeli masz tylko jed- nych w serii przeznaczonej do wyświetlenia. Jeśli wybierzesz ną wartość początkową, w polu tekstowym Wartość kroku Trend liniowy, wyniki będą zbieżne z omówionymi wcześniej. możesz określić wielkość, o jaką będą zmieniały się kolejne W przypadku wybrania polecenia Trend wzrostu każda war- tość w serii będzie powiększała się geometrycznie. Seria dla 2 Okno dialogowe Serie można również przywołać, przeciągając trendu liniowego będzie wyglądać następująco: 1, 2, 3, 4, uchwyt wypełnienia z wciśniętym prawym przyciskiem myszy, a dla trendu wzrostu: 1, 2, 4, 8. po jego zwolnieniu pojawi się menu, z którego należy wybrać po- zycję Serie danych — przyp. tłum. 20 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 12. końcowa określa ostatnią wartość w serii. Załóżmy, że w ko- mórce A1 jest wpisana wartość 1; zaznacz kolumnę A, na- stępnie z menu wybierz Edycja/Wypełnij/Serie danych. Jeśli jako wartość kroku wpiszesz 2, a wartość końcową ustalisz na 15, Excel utworzy w komórkach od A1 do A8 serię z na- stępującymi wartościami: 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15. Musisz zaznaczyć w kolumnie co najmniej tyle komórek, ile będzie Rysunek 1.3. Okno Serie pozwala na zachować pełną kontrolę nad potrzebnych do stworzenia całej listy, ponieważ Excel wypełni wprowadzanymi danymi tylko zaznaczone komórki. Jeśli zaznaczysz tylko komórki od A1 do A3 i wykonasz powyższą procedurę, uzyskasz serię pozycje serii. Natomiast w polu Wartość końcowa możesz tylko z trzema wartościami: 1, 3 i 53. wpisać liczbę, na której Excel zakończy wypełnianie serii. Do- datkowe informacje na temat tych dwóch pól znajdują się w następnym punkcie. TWORZENIE SERII DANYCH BEZ UŻYCIA MYSZY Problem: Nie znoszę swojej myszy. Praca z nią zawsze kończy się tym, że przenoszę nie to, co chciałem, albo upusz- Kopiowanie formuł czam wartości do niewłaściwych komórek, a myśl o prze- ciąganiu uchwytu wypełnienia z wciśniętym prawym przyci- Jeżeli nie chcesz, aby proste operacje typu skiem myszy wywołuje panikę. Czy istnieje sposób tworzenia „przeciągnij i upuść” czy „kopiuj i wklej” zamieniały się w wypełnianie serii, prze- serii danych bez klikania i upuszczania? czytaj podrozdział „Zapobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych for- Rozwiązanie: Możesz skorzystać z opcji w oknie dia- mułach” w rozdziale 3. logowym Serie. Możesz także tworzyć serie danych na pod- stawie formatu daty bez przeciągania. Excel wie co nieco o na- stępujących czterech wyliczeniach: • Poniedziałek, Wtorek, Środa, Czwartek, Piątek, Sobota, Niedziela; TWORZENIE SERII Z WYKORZYSTANIEM • Pn, Wt, Śr, Cz, Pt, So, N; OKNA DIALOGOWEGO SERIE • styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, Problem: Jak określić wartość początkową, końcową sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień; i wielkość przyrostu danych w serii? Przeciąganie uchwytu • sty, lut, mar, kwi, maj, cze, lip, sie, wrz, paź, lis, gru. jest przyjemne, ale mój szef powiedział mi, że można two- Możliwe jest również automatyczne rozszerzenie serii zawie- rzyć serię przy użyciu wartości początkowej i końcowej. rającej godziny. Na przykład, jeżeli w komórkach od A1 do A3 są umieszczone kolejno wartości: 09:00, 10:00, 11:00, Rozwiązanie: Na dole okna dialogowego Serie znaj- to po przeciągnięciu uchwytu wypełnienia w komórce A4 dują się pola tekstowe Wartość kroku i Wartość końcowa umożliwiające stworzenie serii danych, rozpoczynającej się 3 Innym sposobem na ominięcie tego ograniczenia jest zaznacze- od wartości umieszczonej w skoroszycie. Wartość kroku to nie tylko komórki z początkową wartością, wówczas Excel utworzy różnica między kolejnymi pozycjami serii, natomiast Wartość serię zgodnie z ograniczeniem umieszczonym w polu Wartość koń- cowa — przyp. tłum. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 21
  • 13. pojawi się godzina 12:00 itd. Więcej informacji na temat tworzenia własnych serii znajduje się w następnym punkcie „Tworzenie niestandardowych serii wypełnienia”. Interesująca rzecz wydarzy się, jeżeli będziesz konwertował serię cyfr na serię dni lub miesięcy. Jeżeli w komórkach A1:A3 wpiszesz cyfry 1 – 3, następnie przeciągniesz uchwyt wypełnienia na komórkę A4 i klikniesz przycisk opcji Rok, otrzymasz następującą serię: 1, 367, 732, 1097. Wielkość przyrostu to 366 (liczba dni w roku przestępnym) i 365 (liczba dni w roku nieprzestępnym). TWORZENIE NIESTANDARDOWYCH Rysunek 1.4. Po stworzeniu własnej listy możesz ją wykorzystać SERII WYPEŁNIENIA do wypełniania komórek arkusza i sortowania danych Problem: Te głupie listy wbudowane nie zawierają da- 4. Kliknij przycisk Importuj, a następnie przycisk OK. nych, których potrzebuję. Czy mogę tworzyć własne listy wypełniania? Rozwiązanie: Tak, możesz łatwo określać niestandar- Do tworzenia list może być użyty tylko czysty tekst. dowe listy wypełniania. Na przykład, jeżeli chcesz określić Jeśli spróbujesz wpisać CO2, (wzór dwutlenku wę- gla), Excel przekształci nazwę do postaci CO2. ilość chlorku sodu, dwutlenku węgla i wody w reakcjach che- micznych i chcesz stworzyć kolumnę z tymi nazwami powta- rzającymi się w tym samym porządku, możesz je wpisać w komórkach od A1:A3, zaznaczyć te komórki i przeciągnąć JEDNOCZESNE WPROWADZANIE uchwyt wypełnienia do wszystkich komórek, które chcesz DANYCH DO WIELU ARKUSZY wypełnić tymi wartościami. Jeśli sądzisz, że być może wy- Problem: Wprowadzam dane do wielu arkuszy, niektóre korzystasz tę sekwencję w przyszłości lub chcesz jej użyć z komórek w różnych arkuszach zawierają te same dane. Na do sortowania danych w arkuszu, możesz stworzyć własną przykład przez następne trzy miesiące będę prowadził arku- listę. Oto jak: sze z godzinami pracy przedstawicieli handlowych i menedże- 1. Wpisz wartości, które chcesz mieć na liście, w kolej- rów pracujących od dziewiątej rano do południa każdego dnia. nych komórkach w kolumnie lub wierszu. Muszę mieć osobny arkusz dla każdego miesiąca (rysunek 2. Zaznacz komórki z tymi wartościami i wybierz z menu 1.5), a ponowne wpisywanie danych to niewdzięczne zada- polecenie Narzędzia/Opcje i kliknij zakładkę Listy nie- nie. Czy można wpisać dane do komórek C2:C7 jednocze- standardowe (rysunek 1.4). śnie w trzech arkuszach? 3. Sprawdź, czy zaznaczone komórki pojawiły się w oknie Importuj listę z komórek. Jeżeli nie, zwiń okno za pomo- Rozwiązanie: Wpisywanie danych do więcej niż jed- cą małej ikony znajdującej się z lewej strony przycisku nego arkusza w tym samym czasie może wydawać się trudne, Importuj. Następnie zaznacz komórki z wartościami, ale w rzeczywistości jest całkiem proste. Aby to zrobić, z których chcesz utworzyć niestandardową listę, i rozwiń musisz zaznaczyć arkusze, w których chcesz jednocześnie okno Importuj listę z komórek przy użyciu tej samej wpisywać dane. Arkusze zaznacza się klikając ich zakładki, ikony, której użyłeś do zwinięcia. 22 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 14. IMPORT DANYCH Z PAPIEROWYCH DOKUMENTÓW W maju 2004 roku czekałem na międzynarodowym porcie lotniczym w Portland na lot do Frankfurtu, podszedł do mnie pracownik lotniska i poprosił o wy- pełnienie formularza z pytaniami dotyczącymi jakości usług na lotnisku. Wypełniłem ankietę, a oddając zapytałem, komu przypadnie wątpliwa przyjemność wprowadzania danych do komputera. Pracownik zapewnił mnie, że nikt nie będzie tracił czasu na ręczne wprowadzanie danych, zrobi to komputer. Nie sądzę, żeby na tym lotnisku używali Excela do przetwarzania danych, ale jeżeli masz napięty bu- Rysunek 1.5. Jednoczesne wprowadzanie danych do kilku arkuszy dżet, a chciałbyś umieścić przefaksowane lub ze- oszczędza czas i wysiłek skanowane dane w skoroszytach Excela, możesz wykorzystać program FormIDEA firmy TechVision które znajdują się w dolnym lewym rogu okna Excela. Aby Software (http://www.tkvision.com/). zaznaczyć kilka arkuszy jednocześnie, wykorzystaj standar- FormIDEA pobiera dane z kodów kreskowych, papie- dową technikę znaną z Windows — pojedyncze arkusze rowych formularzy z rubrykami, odczytuje formula- możesz zaznaczać dzięki przytrzymaniu wciśniętego klawisza rze, ma nawet algorytm do rozpoznawania pisma Ctrl, aby zaznaczyć grupę zakładek, trzymaj wciśnięty kla- odręcznego. Istnieje też specjalna wersja dla na- uczycieli. Pełna wersja programu kosztuje 499 dola- wisz Shift. Jeżeli chcesz zaznaczyć wszystkie karty jedno- rów, licencja dla wersji „nauczycielskiej” kosztuje cześnie, kliknij prawym przyciskiem myszy zakładkę arkusza 249 dolarów, przy zakupie większej ilości cenę moż- i wybierz Zaznacz wszystkie arkusze. na negocjować. Rozwiązanie: Jeżeli używasz Excela w wersji 2000 Kiedy zaznaczysz więcej niż jeden arkusz, na pasku lub późniejszej, możesz udostępnić arkusz do jednoczesnej tytułowym skoroszytu będzie wyświetlana nazwa pracy więcej niż jednej osobie. Po pierwsze, umieść arkusz [Grupa]. w takim miejscu, aby mieli do niego dostęp inni użytkownicy. Następnie wybierz z menu polecenie Narzędzia/Udostępnij skoroszyt i zaznacz opcję Pozwalaj na zmiany wprowadzane EDYTOWANIE PLIKÓW PRZEZ WIĘCEJ NIŻ jednocześnie przez wielu użytkowników. To również pozwala JEDNĄ OSOBĘ W TYM SAMYM CZASIE scalać skoroszyty. Problem: Nie jestem szczęśliwy, gdy ktokolwiek sieje Jeżeli chcesz pozwolić na dostęp do arkusza tylko wybra- zamęt w moich skoroszytach. Jednak mamy teraz w firmie nym użytkownikom, wykonaj następujące czynności: krytyczny okres i muszę poprosić jednego ze współpracow- 1. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/Ochrona/Chroń ników o wprowadzenie danych do arkusza w tym samym udostępniony skoroszyt i zaznacz opcję Udostępnianie czasie, gdy ja nad nim pracuję. Oczywiście nie możemy pra- ze śledzeniem zmian. cować na tej samej klawiaturze, czy istnieje jakiś sposób, 2. Wpisz hasło w polu Hasło (opcjonalnie). abyśmy obaj mogli pracować na arkuszu w tym samym czasie? 3. Wybierz OK. PODSTAWOWE PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH 23
  • 15. Od tej chwili nikt, komu nie zdradzisz hasła, nie będzie mógł „BYL”. Śmiało, spróbujcie wpisać tę nazwę do komórki, po- otworzyć skoroszytu. czekam. Excel zmienia nazwę na „BYŁ”, nieprawdaż? Próbowaliście UMIESZCZANIE ZNAKU PODZIAŁU AKAPITU zapewne użyć klawisza Backspace i wpisać nazwę ponow- nie? Do szału mnie to doprowadza! Jak to zatrzymać? Problem: Do niektórych komórek Excela wpisuję długie fragmenty tekstu, czasami muszę zaczynać tekst od nowego Rozwiązanie: Diagnoza: cierpisz na „nadczynność au- akapitu. Ale za każdym razem, gdy wcisnę Enter, aby zacząć tokorekty”. I chociaż powinieneś być wdzięczny za te wszyst- pisać od nowej linijki, Excel przenosi mnie do nowej komórki. kie razy, w których zostałeś uchroniony przed wpisaniem „be- Jak do diaska dodać znak podziału akapitu, nowy wiersz czy dzie” zamiast „będzie”, nadal bolesne jest, że Excel zmienia jakkolwiek to nazwać?! Doprowadza mnie to do szału! słowo, o którym wiesz, że wpisałeś je dokładnie tak, jak należy. Rozwiązanie: Spokojnie, możesz dodać nowy akapit w komórce przez wciśnięcie jednocześnie klawisza Alt i Enter. Jeżeli Excel zmienił słowo, które właśnie wpisa- łeś, możesz użyć kombinacji klawiszy Ctrl+Z, aby DODAWANIE SYMBOLI DO SKOROSZYTU cofnąć automatycznie dokonaną zmianę. Możesz Problem: Pracuję w międzynarodowej firmie produkcyj- tak zrobić pod warunkiem, że wcisnąłeś wyłącznie spację po wpisaniu tego wyrazu. Jeśli wcisnąłeś nej i chociaż wykorzystuję wyłącznie język polski, czasem klawisz Enter lub Tab i Excel podświetlił następną muszę wpisać nazwiska w innym języku. Mój szef nalega, aktywną komórkę, kombinacja klawiszy Ctrl+Z spo- żeby zapisywać nazwiska z wykorzystaniem znaków charakte- woduje cofnięcie ostatniej zmiany dokonanej przez rystycznych dla obcych języków (np. duński, niemiecki, fran- użytkownika. cuski). Nie wiem, jak wstawić te litery czy inne znaki w ko- mórkach arkusza. Pomocy! Możesz całkowicie wyłączyć autokorektę. W tym celu wy- Rozwiązanie: W Excelu 2002 i kolejnych wersjach bierz z menu polecenie Narzędzia/Opcje Autokorekty i usuń wybierz z menu polecenie Wstaw/Symbol, aby wyświetlić zaznaczenie w polu Zamieniaj tekst podczas pisania, znaj- okno dialogowe Symbol, a po wybraniu potrzebnego symbolu dujące się na zakładce Autokorekta okna dialogowego o tej kliknij OK. W wersjach 2000 i 97 musisz wykorzystać Tablicę samej nazwie (rysunek 1.6). znaków, aby odnaleźć potrzebne symbole. Aby uruchomić Jeżeli chcesz wyłączyć tylko niektóre z opcji autokorekty, Tablicę znaków w Windows XP, Me lub 98, wybierz z menu możesz odznaczyć odpowiednią opcję na tej samej zakładce. Start kolejno: Programy/Akcesoria/Narzędzia systemowe/Ta- Dostępne możliwości to: decyzja, czy Excel ma poprawiać wy- blica znaków. Wskaż właściwy znak i kliknij go dwa razy razy, w których dwie pierwsze litery zapisano kapitalikami, (dwukrotne kliknięcie skopiuje wybrany znak do schowka), zdania (lub wyrażenia wydające się być zdaniami) rozpoczy- a następnie wklej znak do komórki. nające się małą literą, nazwy dni tygodnia zapisane wielką literą i błędne uŻYCIE kLAWISZA cAPS lOCK. Możesz nawet ZMIANA USTAWIEŃ AUTOKOREKTY utworzyć własne wpisy autokorekty, wystarczy wpisać wy- raz, który chcesz zmieniać w polu Zamień, natomiast w polu Problem: Excel jest przekonany, że nie potrafię popraw- Na podaj prawidłową pisownię, kliknij OK i od tej pory au- nie przeliterować słów, ale jest w błędzie! W firmie, w któ- tokorekta będzie brała pod uwagę również ten wpis. Przy rej pracuję, jednemu z projektów nadaliśmy nazwę kodową 24 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 16. HIPERŁĄCZA Problem: Kiedy wpisuję adres URL do komórki, auto- matycznie zmienia się on w hiperłącze, czyli dzieje się to, czego właśnie chcę uniknąć. Jak to zatrzymać? Rozwiązanie: W Excelu 97 zmiana adresów URL na hiperłącza nie następuje automatycznie. W Excelu 2000 nie ma sposobu na uniknięcie takiego formatowania, ale możesz użyć kombinacji klawiszy Ctrl+Z tuż po tym, jak Excel dokona zmiany. Jeżeli nie zdążysz, możesz wybrać z menu polece- nie Wstaw/Hiperłącze/Usuń łącze. W Excelu 2002 i 2003 możesz wyłączyć automatyczne przekształcanie adresów URL w hiperłącza (jest to ustawienie domyślne) za pomocą funkcji Autokorekty. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/ Rysunek 1.6. Jeżeli wiesz, co robisz, to znaczy, że Autokorekta się myli i potrzebuje ręcznych poprawek Opcje Autokorekty i w zakładce Autoformatowanie podczas pisania usuń zaznaczenie w polu Ścieżki internetowe i sie- użyciu tej samej metody możesz zdefiniować wyjątki, które ciowe na hiperłącza. będą ignorowane przy sprawdzaniu błędów związanych z uży- IMPORTOWANIE DANYCH ciem wielkiej litery i podwójnymi kapitalikami. Aby to wy- konać kliknij przycisk Wyjątki i wypełnij odpowiednio pola w oknie dialogowym, które się pojawi. Możesz również wy- mazać pojedyncze wpisy w regułach autokorekty (np. wspo- KOPIOWANIE TABEL Z PUSTYMI mniany BYL i BYŁ) — wybierz wpis na liście i kliknij przy- KOMÓRKAMI Z WORDA DO EXCELA cisk Usuń. Problem: Podczas kopiowania tabel z dokumentów utwo- rzonych w Wordzie do skoroszytu czasami Excel przypisuje DODATKOWE ZASTOSOWANIA AUTOKOREKTY do jednej komórki tabeli dwie komórki w Excelu (rysunek 1.7), Możesz użyć autokorekty do wstawiana niezmien- co gorsza, scala również komórki. Czy mogę jakoś powstrzy- nych fragmentów tekstu o wielkości do 255 zna- mać Excela przed takim zachowaniem? A jeżeli nie, czy mogę ków, np.: opisu kategorii, metod księgowych czy chociaż cofnąć scalanie komórek i wymazać puste wiersze, wyjaśnień dotyczących prezentowanych liczb. Du- które powstaną w efekcie tego działania? żo łatwiej przecież wpisać ciężkazima05 zamiast: Prognozy dotyczące tegorocznej jesieni wydają się optymistyczne, ale przewidujemy, surową zimę, Rozwiązanie: Dawid i Raina Hawley, autorzy książki która skróci o dwa do trzech tygodni sezon tury- 100 sposobów na Excel4, napisali świetne makro do usuwa- styczny w stosunku do zeszłorocznego. nia pustych wierszy z zaznaczonego obszaru. Dodałem u góry procedurę usuwającą zawijanie tekstu i scalanie komórek z importowanej tabeli, tak aby każdy wiersz był oddzielony, co z kolei umożliwi usunięcie pustych wierszy. Aby makro 4 Helion, 2004 — przyp. red. IMPORTOWANIE DANYCH 25
  • 17. David i Raina zamieścili swoje makro (całość od fragmentu Dim Rw As Range) na stronie http://www.ozgrid.com/VBA/ VBACode.htm. Wykorzystałem je za ich pozwoleniem. IMPORT DANYCH Z PLIKÓW PROGRAMU MICROSOFT WORD Problem: Chciałem zaimportować do Excela dane z pliku, który wcześniej utworzyłem w programie Word i zapisałem z rozszerzeniem .doc. Kiedy próbowałem wybrać plik za po- mocą menu Plik/Otwórz, nie było plików z takim rozszerze- niem na liście rozwijanej Pliki typu. Dlaczego? I co mogę na Rysunek 1.7. Z jakichś przyczyn, po wklejeniu tabeli z Worda to poradzić? zamiast jednego masz dwa wiersze… zadziałało, musisz zaznaczyć obszar pracy. Jeżeli nie zazna- ASAP — PORĘCZNE NARZĘDZIE czyłeś jeszcze obszaru, wybierz jakąś komórkę znajdującą się DO IMPORTOWANIA DANYCH w nim i użyj kombinacji klawiszy Ctrl+*. Następnie uruchom Jeżeli importujesz dużo danych do Excela (tekst, makro, które posprząta w Twoim arkuszu. bazy danych czy inne pliki Excela), prawdopodobnie jesteś już zmęczony ciągłymi sporami z kreatorem Sub PoprawTabele() importu. Zamiast wciąż uruchamiać kreatora i usta- 'Usuwa wszystkie scalone komórki i zawinięty tekst z wklejanej tabeli oraz usuwa puste wiersze wiać w nim opcje albo zamiast pisać kolejne makro do wykonywania często powtarzanych zadań, po- With Selection bierz darmowy program ASAP Utilities ze zbiorów .WrapText = False firmy eGate Internet Solutions (http://www.asap- .MergeCells = False utilities.com). End With ASAP, napisany przez Bastiena Mensinka, zawiera Dim Rw As Range procedury VBA importujące do arkusza dane roz- With Application dzielone standardowymi znakami separującymi, pliki .Calculation = xlCalculationManual tekstowe rozdzielone spacjami i zamienia te ostat- .ScreenUpdating = False nie w zwykłe pliki tekstowe. Pakiet zawiera rów- nież inne narzędzia pomocne w zaznaczaniu komórek Selection.SpecialCells(xlCellTypeBlanks) zgodnie ze zdefiniowanym kryterium, w kopiowa- .Select niu ustawień drukowania z arkuszy, eksportowaniu zaznaczonych komórek do plików w formacie HTML, For Each Rw In Selection.Rows If WorksheetFunction.CountA(Selection. usuwaniu liczb z zaznaczonych komórek z pozo- EntireRow) = 0 Then stawieniem nienaruszonych liter i vice versa oraz Selection.EntireRow.Delete wiele innych. End If Next Rw .Calculation = xlCalculationAutomatic .ScreenUpdating = True End With End Sub 26 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 18. Rozwiązanie: Dzieje się tak, ponieważ Word zapisuje w plikach o rozszerzeniu .doc o wiele więcej informacji niż KOPIUJ I WKLEJ te, które są widoczne na ekranie. Jeśli Excel zaimportowałby taki plik, prawie na pewno nie poradziłby sobie z mnóstwem ZAAWANSOWANE KORZYSTANIE informacji dotyczących formatowania — Ty i Twój komputer ZE SCHOWKA dostalibyście fiksacji. Aby uniknąć tego niebezpieczeństwa, Problem: Często muszę kopiować dane z jednego arku- należy zapisać dane bez informacji dodatkowych. Zamiast sza do innego, a nawet dane między aplikacjami. Kopiowa- zapisywać plik w formacie .doc, z menu Plik/Zapisz jako wy- nie zawartości jednej komórki, otwieranie kolejnego arkusza bierz pozycję Zwykły tekst (w różnych wersjach Worda nazwa i wklejanie tam danych połączone z koniecznością powta- może być trochę inna) i kliknij przycisk Zapisz. To pozwoli Exce- rzania tej samej operacji wiele razy jest nużące. Czy mogę lowi dokonać udanego importu danych. najpierw zebrać wszystkie dane, przeznaczone do skopiowa- nia, w jednym miejscu, a następnie wklejać je w dowolnej kolejności? SPOSÓB NA OPORNE DANE Informacje z wszelkich programów wyeksportowa- Rozwiązanie: Możesz skopiować najpierw wszystkie ne do plików tekstowych z danymi rozdzielonymi dane w jednym miejscu, a później je wklejać, ale sposób przecinkami to łatwe zadanie dla Excela. Ale nie- wykonania tego zadania drastycznie zmienia się w różnych które aplikacje (zwłaszcza typu mainframe, z innych wersjach Excela. W Excelu 97 musisz stworzyć nowy skoro- niż Windows systemów operacyjnych czy zawie- rające funkcje bezpieczeństwa) tworzą pliki, które szyt lub arkusz i wklejać dane do niego. To żmudne zajęcie, trudno przenieść do Excela. Jeżeli korzystasz z pro- ale daje efekty. Musisz tylko uważać na rozmiar pliku, aby gramów, które zabijają w Tobie chęć importowa- nie spowolnić zanadto pracy systemu. Stosuję 1 MB jako wy- nia, przełącz się na Import Wizard (do pobrania ze znacznik przy tworzeniu takiego „magazynu”, ale jeśli pracu- strony http://beside.com/). Na czym polega prze- jesz na starszym komputerze, być może będziesz musiał zmniej- waga tego dodatku do Excela? Kiedy jakaś apli- szyć tę wielkość o połowę. kacja wysyła dane do druku, zapisuje je najpierw w postaci pliku w kolejce wydruku. Import Wizard Microsoft wprowadził Schowek w Office 2000, od tego mo- tworzy tabele w Excelu z danych znalezionych mentu stał się on częścią pakietu. Schowek — jak nazwa w takim właśnie pliku. Musisz tylko zdefiniować wskazuje — przechowuje ostatnio wycięte lub skopiowane kilka parametrów importu dla każdego raportu, dane (12 w wersji 2000 i 24 w wersji XP i 2003) i udostępnia a kreator przeprowadzi Cię bezpiecznie przez cały proces. Będziesz mógł utworzyć filtr danych, które je dla każdej aplikacji Office razem lub osobno. Co ciekawsze, chcesz importować, zdefiniować dodatkowe for- dane skopiowane w jednej wersji Office są dostępne dla in- maty danych i liczb nieznane w Excelu, umieszczać nych wersji uruchomionych w tym samym czasie. Uruchomi- dane z wielu wierszy w jednym i stosować funk- łem równocześnie: Worda 2003 oraz Excela 97, 2002 i 2003, cje VBA do tworzenia własnych makr do importu i dla każdego z tych programów dostępne były dane przecho- danych. Możesz pobrać 30-dniową wersję testową, wywane w Schowku. po tym okresie jednostanowiskowa licencja kosz- tuje 149 dolarów. Aby korzystać ze Schowka w Excelu 2000 wykonaj nastę- pujące czynności: 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Paski narzędzi/Scho- wek, aby wyświetlić Schowek (rysunek 1.8). KOPIUJ I WKLEJ 27
  • 19. Rysunek 1.8. Widok zawartości Schowka; możesz korzystać z wielu skopiowanych elementów jednocześnie 2. Wykonaj którąkolwiek z poniższych czynności w celu skorzystania ze Schowka: • zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić dane, a następnie kliknij odpowiednią zawartość Schow- ka, co spowoduje wklejenie jej do uprzednio wy- branej komórki; • kliknij Wklej wszystko, aby umieścić całą zawar- tość Schowka w skoroszycie; • kliknij ostatnią ikonkę (Wyczyść Schowek) w celu usunięcia wszystkich elementów. Aby korzystać ze Schowka w Excelu 2002 i 2003, wykonaj Rysunek 1.9. W Excelu 2002 i 2003 Schowek został wbudowany następujące czynności: w Okienko zadań 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Okienko zadań. 2. Kliknij mały trójkąt znajdujący się u góry okienka zadań USUWANIE SCHOWKA Z WIDOKU i wybierz Schowek, aby wyświetlić jego zawartość (ry- sunek 1.9). Problem: Używam Excela 2002 i gdy tylko coś kopiuję lub wklejam, pojawia się Schowek. Chyba oszaleję! Jak to 3. Wykonaj którąkolwiek z poniższych czynności, aby sko- wyłączyć? rzystać ze Schowka: • kliknij wybrany element w celu umieszczenia go Rozwiązanie: Schowek nie włącza się samoczynnie w arkuszu; w Excelu 2000. Jeśli wcześniej go włączyłeś, a teraz chcesz • kliknij Wklej wszystko, aby umieścić wszystkie się go pozbyć z widoku, po prostu kliknij prawym przyciskiem elementy ze Schowka w arkuszu; wolne pole któregokolwiek paska zadań i odznacz pozycję • kliknij Wyczyść wszystko w celu opróżnienia Schowek. Niestety w Excelu 2002 i 2003 Schowek może Schowka; (i często tak jest) pojawiać się samoczynnie w trakcie ope- • aby usunąć poszczególne elementy, umieść kursor racji kopiowania i wklejania. Aby tego uniknąć, wykonaj na- myszy nad skopiowanym elementem, następnie stępujące czynności: kliknij pole ze strzałką, które pojawi się z prawej 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Okienko zadań. strony, i z menu wybierz polecenie Usuń. 2. Jeżeli okienko zadań już się wyświetla, kliknij mały trój- kąt w polu Okienko innych zadań i wybierz Schowek. 3. Kliknij przycisk Opcje znajdujący się na dole okienka zadań i usuń zaznaczenie pozycji Pokaż automatycznie Schowek pakietu Office. 28 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 20. DOSTOSOWYWANIE FORMATU KOPIOWANYCH KOMÓREK Problem: Kiedy kopiuję zawartość komórek z jednego miejsca w inne, zostaje zachowane oryginalne formatowanie, przez co nie zawsze mieszczą się między danymi w nowym arkuszu. Czy jest jakiś szybki sposób na zmianę formatowania kopiowanych komórek, tak aby dostosować je do miejsca wklejania? Rozwiązanie: W Excelu 97 i 2000 możesz użyć Ma- larza formatów, aby skopiować formatowanie z jednej grupy komórek do innej. Po prostu zaznacz komórki, z których chcesz Rysunek 1.10. W tym skoroszycie brakuje dodatkowej komórki skopiować format, następnie kliknij przycisk Malarz forma- w polu B4 tów znajdujący się na standardowym pasku narzędzi (szukaj 2. Wybierz z menu polecenie Wstaw/Komórki, aby wy- ikony z malutkim pędzlem), następnie zaznacz obszar prze- świetlić okno dialogowe Wstawianie. znaczony do sformatowania. Po zwolnieniu przycisku myszy komórki zostaną sformatowane. W Excelu 2002 i 2003 pod- 3. Zależnie od tego, co chcesz zrobić, wybierz Przesuń czas wklejania czegoś do komórek pojawia się przycisk Opcje komórki w prawo albo Przesuń komórki w dół i kliknij wklejania, kliknij go i z listy wybierz opcję Dopasuj formato- przycisk OK. Jeżeli wybierzesz Przesuń komórki w dół, wanie docelowe, wówczas kopiowane dane przejmą forma- rezultaty będą takie, jak na rysunku 1.11; zaznaczona towanie komórek, w których sąsiedztwie się znajdą. komórka (rysunek 1.10) zostanie przesunięta w dół, a na jej miejscu pojawi się nowa, zupełnie pusta. WSTAWIANIE I USUWANIE POJEDYNCZYCH KOMÓREK Problem: Dość łatwo jest wstawić wiersz lub kolumnę do arkusza, wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy nagłówek np. kolumny i wybrać Wstaw, ale czasami trzeba wstawić pojedynczą komórkę. Poprawnie wpisałem w arku- szu liczbowe oznaczenie miesięcy, ale pomyliłem się przy po- dawaniu nazw (błędny wpis w komórce B4, rysunek 1.10). Mogę oczywiście wyciąć i wkleić listę miesięcy, ale czy istnieje wygodniejszy sposób na dodanie jednej komórki? I czy jest sposób na pozbycie się jednej komórki? Rysunek 1.11. Nowa komórka pojawi się dokładnie tam, gdzie jest Rozwiązanie: Aby dodać potrzebną komórkę, wyko- potrzebna naj następujące czynności: Aby wstawić jednocześnie wiele komórek, zaznacz odpowied- 1. Zaznacz komórkę, w miejscu której chcesz umieścić nie miejsce w arkuszu i postępuj wg powyższych instrukcji. nową. KOPIUJ I WKLEJ 29
  • 21. W celu usunięcia jednej lub wielu komórek: Rozwiązanie: Zamiana kolumn na wiersze nie jest 1. Zaznacz komórki przeznaczone do skasowania. taka trudna: 2. Wybierz z menu polecenie Edycja/Usuń5. 1. Zaznacz dane, które chcesz przenieść łącznie ze wszyst- 3. Zaznacz pole wyboru Przesuń komórki w lewo lub Prze- kimi nagłówkami kolumn i wierszy, i wybierz z menu suń komórki do góry i kliknij OK. polecenie Edycja/Kopiuj. 2. Zaznacz komórkę spoza obszaru kopiowania i wybierz z menu polecenie Edycja/Wklej specjalnie. 3. W oknie dialogowym Wklejanie specjalne zaznacz opcję Komórki, które chcesz usunąć, nie muszą znajdować Transpozycja (znajduje się w dolnym prawym rogu okna) się w tej samej kolumnie czy wierszu, nie muszą i kliknij OK. nawet znajdować się obok siebie. Trzymając wci- śnięty klawisz Ctrl, zaznacz odpowiednie komórki, 4. Zaznacz oryginalne, nieprzetransponowane dane łącznie a następnie wybierz z menu polecenie Edycja/Usuń. ze wszystkimi nagłówkami kolumn oraz wierszy i wy- bierz z menu polecenie Edycja/Wyczyść/Wszystko. 5. Zaznacz dane, które właśnie wkleiłeś, i wybierz z me- TRANSPOZYCJA WIERSZY I KOLUMN nu polecenie Edycja/Wytnij. Problem: Moja szefowa kazała mi zrobić zestawienie 6. Zaznacz komórkę w górnym lewym rogu arkusza (tam, wyników sprzedaży wszystkich przedstawicieli handlowych gdzie chcesz, aby pojawiły się dane) i wybierz z menu z naszego oddziału w poszczególnych tygodniach. Z jakiegoś polecenie Edycja/Wklej. Wynik tych działań widać na powodu chciała, aby nazwiska przedstawicieli pojawiły się rysunku 1.13. jako nagłówki kolumn, a numery tygodni jako nagłówki wier- szy (fragment tego raportu znajduje się na rysunku 1.12). Nie ma problemu, wedle życzenia. Kiedy zobaczyła, że lista nazwisk nie mieści się na ekranie, zmieniła zdanie i kazała mi zamienić miejscami wiersze i kolumny. Czy mogę to zro- bić bez narażania mojej ręki na zdrętwienie od ciągłego wy- cinania i wklejania? Rysunek 1.13. Nie przepisuj danych — przetransponuj je! Niestety w wyniku powyższej operacji może ucier- pieć formatowanie. Usuń obramowanie, wypełnie- nie komórek itp. z komórek, które chcesz transpono- wać. Przywróć potrzebne formatowanie po ostatnim wklejeniu danych (punkt 6.). Rysunek 1.12. Niewłaściwie zaplanowałeś wiersze i kolumny? Jest sposób, aby je obrócić 5 Jeżeli zależy Ci na czasie, możesz po prostu kliknąć prawym przyci- skiem myszy w zaznaczonym obszarze i z listy, która się pojawi, wybrać pozycję Usuń — przyp. tłum. 30 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 22. ZMIANA DOMYŚLNEJ LOKALIZACJI się w aktywnym arkuszu w tym samym miejscu, w którym ZAPISYWANIA PLIKÓW był uprzednio. Problem: Nie odpowiada mi fakt, że gdy próbuję zapi- Rozwiązanie: Excel został zaprojektowany tak, by pa- sać jakiś skoroszyt, Excel zawsze proponuje mi folder Moje miętać położenie ostatniej aktywnej komórki i aktywować ją dokumenty. Zwykle chcę zapisać plik gdzie indziej. Jakiś po ponownym otwarciu arkusza. Jeżeli to nie wystarcza, poni- pomysł? żej znajduje się makro, które przeniesie Cię do następnego arkusza i ustawi kursor w komórce odpowiadającej ostatniej Rozwiązanie: Zamiast wskazywać za każdym razem aktywnej komórce w poprzednio otwartym arkuszu: folder, w którym chcesz zapisać plik, po prostu podaj lokali- Sub TaSamaKomorka() zację, która ma być domyślną dla Twoich plików. Wybierz z menu polecenie Narzędzia/Opcje i kliknij zakładkę Ogólne Dim shtMySheet As Worksheet (rysunek 1.14). W polu tekstowym Domyślna lokalizacja pli- Dim strCellAddress As String ków wpisz ścieżkę do folderu, w którym chcesz zapisywać 'strCellAddress = ActiveCell.Address pliki, np.: C:Raporty2005), kliknij OK i problem rozwiązany. 'Jeżeli ma być zaznaczona tylko jedna komórka, usuń powyższy apostrof i umieść go w wierszu poniżej strCellAddress = ActiveWindow.RangeSelection.Address Set shtMySheet = ActiveWindow.ActiveSheet If Worksheets.Count > shtMySheet.Index Then shtMySheet.Next.Activate Range(strCellAddress).Activate Else Worksheets(1).Activate Range(strCellAddress).Activate Rysunek 1.14. W zakładce Ogólne możesz podać domyślny folder do zapisywania plików End If Set shtMySheet = Nothing NAWIGACJA End Sub I WYŚWIETLANIE Makro pozwala przemieszczać się między aktywnymi komór- kami (lub zaznaczonymi obszarami obejmującymi wiele ko- mórek) tak, jak między arkuszami. Makro zapisuje adres za- UTRZYMYWANIE AKTYWNEJ KOMÓRKI znaczonej komórki (lub komórek), przechodzi do następnego PODCZAS ZMIANY ARKUSZY arkusza w skoroszycie (albo powraca do pierwszego, jeżeli Problem: Przełączam się między wieloma dość podob- zaznaczona komórka była w ostatnim) i zaznacza w nim ko- mórkę (komórki) spod zapamiętanego adresu. Jeżeli chcesz nymi arkuszami i zaoszczędziłbym sobie sporo kłopotów, gdy- zmienić makro tak, aby była podświetlana tylko jedna komórka by podczas przechodzenia między kartami kursor pojawiał (nawet jeżeli zaznaczonych jest ich więcej), umieść apostrof NAWIGACJA I WYŚWIETLANIE 31
  • 23. przed wierszem strCellAddress = ActiveWindow.Range- Innym sposobem zmieszczenia zbyt dużego skoroszytu na Selection.Address i usuń apostrof z wiersza strCellAd- ekranie komputera jest użycie mniejszej czcionki, a następnie dress = ActiveCell.Address. zmiana rozmiaru wierszy i kolumn: Jeżeli to makro będzie dla Ciebie użyteczne, możesz przypi- 1. Użyj kombinacji klawiszy Ctrl+A w celu zaznaczenia sać je do przycisku umieszczonego na pasku zadań. Aby do- całego skoroszytu, następnie z paska narzędzi z listy wiedzieć się, jak to zrobić, przeczytaj podrozdział „Dodawa- rozwijanej Rozmiar czcionki wybierz mniejszy rozmiar. nie nowego przycisku do paska narzędzi” w rozdziale 8. 2. Jeżeli cały arkusz jest nadal zaznaczony, wybierz z menu polecenie Format/Kolumna/Autodopasowanie obszaru. 3. Następnie, jeżeli cały arkusz jest nadal zaznaczony, wy- ŁATWA NAWIGACJA bierz z menu polecenie Format/Wiersz/Autodopasowanie. Jeżeli Twój skoroszyt rozrośnie się do wielu arku- szy, spędzisz mnóstwo czasu na próbach odnale- zienia i wybrania odpowiedniego. Możesz ułatwić POWIĘKSZANIE WYBRANEGO OBSZARU Problem: Wykorzystuję niewielką ilość komórek w arku- sobie to zadanie dzięki pobraniu narzędzia share- ware ze strony http://www.robbo.com.au/downlo- ad.htm. Navigator Utilites może ukrywać i chronić szu, chciałbym wyświetlić te komórki w największym moż- arkusze, szybko odnajdywać łącza i rozbudować liwym powiększeniu. Próbowałem użyć narzędzia Powiększe- możliwości polecenia Znajdź i zamień. Podstawo- nie ze standardowego paska narzędzi, ale mi się nie udało. wy pakiet jest darmowy, ale za 20 dolarów (cena Czyżbym nie miał szczęścia? rejestracji) otrzymasz dodatkowe funkcje, jak np. Rozwiązanie: Masz. Zaznacz komórki, które chcesz łamacz haseł. powiększyć, a następnie wykonaj następujące czynności: ZMNIEJSZANIE EKRANU EXCELA 1. Wybierz z menu polecenie Widok/Powiększenie, aby wy- świetlić okno dialogowe Powiększenie (rysunek 1.16). Problem: W moim arkuszu jest zbyt wiele danych, aby zmieściły się na ekranie komputera. Czy mogę zmniejszyć wielkość okna tak, aby zobaczyć wszystko naraz? Rozwiązanie: Możesz kontrolować rozmiar obszaru wy- świetlania danych, wykorzystując Powiększenie ze standar- dowego paska narzędzi (rysunek 1.15). Po rozwinięciu listy możesz wybrać jedną z dostępnych wartości lub po prostu wpisać w polu taką, jakiej potrzebujesz. Maksymalna war- tość, którą można wpisać to 400%, a minimalna — 10%. Rysunek 1.16. Okno dialogowe Powiększenie pozwala na ustawienie żądanej wielkości zbliżenia 2. Wybierz pole Dopasuj do zaznaczenia. 3. Kliknij OK. Rysunek 1.15. Narzędzie Powiększenie umożliwia kontrolę wielkości wyświetlanego obszaru roboczego w oknie Excela. Możesz wybrać jedną z dostępnych wartości albo wpisać własną 32 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 24. PRZEMIESZCZANIE SIĘ 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. DO OSTATNIEGO WIERSZA LISTY W celu zblokowania jednego lub więcej wierszy przy górnej Problem: Właśnie zaimportowałem bazę danych do mo- krawędzi arkusza: jego Excela, ale nie pamiętam, ile wierszy liczy sobie tabela. 1. Zaznacz pierwszą komórkę (lub nagłówek) wiersza tuż Nie znoszę przewijania listy w sytuacji, w której nie znam poniżej tego, który będzie zablokowany jako ostatni (za- jej rozmiarów. Czy istnieje sposób, abym dostał się od razu blokowane wiersze znajdują się powyżej zaznaczonej do ostatniego wiersza tabeli? komórki lub nagłówka wiersza). 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. Rozwiązanie: Użyj kombinacji klawiszy Ctrl+↓ (strzał- Aby zablokować wiersze i kolumny między górną i lewą kra- ka w dół), aby przejść do ostatniej komórki w aktywnej ko- wędzią arkusza: lumnie. Kombinacja Ctrl+↑ (strzałka w górę) ustawi jako aktywną pierwszą komórkę w danej kolumnie. Jednoczesne 1. Zaznacz komórkę poniżej i z prawej strony wierszy i ko- wciśnięcie klawiszy Ctrl+→ (strzałka w prawo) przeniesie Cię lumn, które chcesz zablokować (komórka B3 na rysun- do ostatniej komórki w danym wierszu, a wciśnięcie Ctrl+← ku 1.17). (strzałka w lewo) do pierwszej. Kombinacji Ctrl+End użyj, 2. Wybierz z menu polecenie Okno/Zablokuj okienka. jeżeli chcesz znaleźć się w dolnym prawym rogu arkusza6, a Ctrl+Home, jeżeli chcesz się znaleźć w komórce A1. UNIERUCHAMIANIE NAGŁÓWKÓW Problem: Mój arkusz ma dziewięć kolumn, a każda z nich Rysunek 1.17. Łatwiej jest pracować z danymi w arkuszu, gdy ma z kolei kilkaset wierszy. Kiedy przewijam arkusz w dół, nagłówki kolumn i wierszy pozostają widoczne pomimo przewijania nagłówki, dzięki którym identyfikuję kolumny, znikają. Moja koleżanka, która zwykle pracowała razem ze mną w pokoju, Aby odblokować wiersze i kolumny, wybierz z menu pole- umiała sprawić, żeby nagłówki kolumn pozostały widoczne cenie Okno/Odblokuj okienka. niezależnie od tego, jak daleko przewija się arkusz. Niestety w minionym tygodniu dostała lepszą ofertę pracy i zostawiła mnie, nie zdradzając swojej sztuczki. Jak ona to robiła? Nie możesz wykorzystać omówionej techniki do te- Rozwiązanie: Możesz zablokować jeden lub więcej go, aby najpierw zablokować kolumny, a następnie wierszy, kolumn albo równocześnie jedne i drugie tak, aby wiersze (lub odwrotnie). Jeżeli spróbujesz, zoba- czysz, że w menu Okno aktywna jest tylko opcja były widoczne w czasie, gdy poruszasz się po arkuszu. Aby Odblokuj okienka. W celu jednoczesnego zabloko- zablokować jedną lub więcej kolumn z lewej strony arkusza: wania odpowiednich kolumn i wierszy musisz zazna- 1. Zaznacz pierwszą komórkę (lub nagłówek) kolumny, czyć komórkę poniżej i z prawej strony tych wier- która nie będzie zablokowana (zablokowane kolumny szy i kolumn. znajdują się na lewo od zaznaczonej komórki lub na- główka). 6 Wciśnięcie klawiszy Ctrl+End podświetli komórkę, która znajduje się na przecięciu ostatniego wiersza i ostatniej kolumny, w któ- rych wpisano dane — przyp. tłum. NAWIGACJA I WYŚWIETLANIE 33
  • 25. PRZESZUKIWANIE CZĘŚCI ARKUSZA Okno/Podziel. Okna arkusza zostaną rozdzielone linią (rysu- nek 1.18), co pozwoli oglądać dwa całkiem różne obszary ar- Problem: Jestem redaktorem naczelnym w dużym wy- kusza jednocześnie. dawnictwie informatycznym, dlatego na co dzień pracuję na rozbudowanych skoroszytach. Niektóre z arkuszy mają obję- tość 10 – 12 drukowanych stron (zawierają kolumny z datami wysłania umów i odesłania podpisanych kontraktów, z datą otrzymania materiałów itp.). Mój problem polega na tym, że podczas prób odnalezienia wpisu w danej kolumnie (a nawet w określonym zakresie komórek) Excel nalega na przeszuka- nie całego skoroszytu. Musi być sposób na zawężenie pola wyszukiwania. Rozwiązanie: Rozumiem Twoją trudną sytuację, zwła- szcza od momentu, kiedy wszystkich moich smutków i ra- dości doświadczam z rąk redaktorów. Na szczęście możesz określić obszar poszukiwań przez zaznaczenie go w arkuszu, a następnie wybranie z menu Edycja/Znajdź. Jeżeli chcesz Rysunek 1.18. Podzielenie arkusza umożliwia łatwe przeglądnie danych, nawet jeżeli są rozmieszczone daleko od siebie przeszukać pojedynczą kolumnę, po prostu kliknij jej nagłó- wek. Aby sprawdzić dany obszar, zaznacz go myszką, a na- Za pomocą powyższej metody możesz również podzielić arkusz stępnie użyj skrótu klawiaturowego Ctrl+F. Excel po znale- pionowo z tą tylko różnicą, że musisz zaznaczyć kolumnę na zieniu odpowiedniej komórki podświetli ją (czy raczej „odwróci” prawo od ostatniej, która będzie należała do okna po lewej podświetlenie). stronie. Aby zlikwidować okna, wybierz z menu polecenie Okno/ DZIELENIE ARKUSZA NA WIELE OKIEN Usuń podział. Problem: Z nieznanych mi powodów jeden ze współpra- Kiedy arkusz jest podzielony na osobne okna, możesz poru- cowników umieścił w jednym arkuszu dwa różne rodzaje szać się po nich naciskając klawisz F6 (aby przemieszczać danych. W pierwszych 50 wierszach umieścił dane dotyczące się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara) lub naszych produktów, natomiast w 53 – 66 informacje o dostaw- kombinację klawiszy Shift+F6 (aby przemieszczać się w kie- cach. Podzielenie tego arkusza na dwa osobne spowodowałoby runku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara). zbyt dużo zamieszania w formułach w wielu skoroszytach. Byłbym szczęśliwy, gdybym mógł przewijać informacje o pro- Możesz tworzyć obszary i manipulować nimi przy użyciu my- duktach i jednocześnie porównywać je z danymi o dostawcach. szy. Po prostu przeciągnij do odpowiedniego wiersza mały Czy to możliwe? prostokąt znajdujący się na tuż ponad strzałką skierowaną w górę, a umieszczoną na pionowym pasku przewijania (po Rozwiązanie: Metodą jest podzielenie arkusza na skierowaniu na niego wskaźnik kursora zmieni się w dwie dwa oddzielne okna, które możesz niezależnie przewijać. Za- poziome linie ze strzałkami z obu stron). W celu zaznaczenia znacz wiersz znajdujący się tuż poniżej ostatniego, który będzie odpowiednich kolumn przeciągnij mały prostokąt znajdujący należał do pierwszego obszaru, i wybierz z menu polecenie się na prawo od poziomego paska przewijania. 34 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 26. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH OGRANICZENIE WPROWADZANIA DANYCH PRZEZ REGUŁY POPRAWNOŚCI Problem: Jestem kierownikiem w firmie budowlanej, zatrudniliśmy bezrobotnego studenta nauk politycznych do wprowadzania danych i innych biurowych czynności. Nie pła- cimy mu dużo, ale zgodnie z umową może skorzystać z na- szego sprzętu do nauki obsługi komputera. Jest tylko jeden problem, kiepsko idzie mu korzystanie z klawiatury; popełnia Rysunek 1.19. Ograniczanie kolegów jeszcze nigdy nie było tak proste masę błędów: dodaje dodatkowe liczby, inne opuszcza, a nawet wstawia litery zamiast cyfr. Czy Excel mógłby jakoś sygnali- zować popełniane błędy, zanim zapisze dane? Rozwiązanie: Można zastosować sprawdzanie popraw- ności wprowadzanych danych. Zaznacz komórkę (albo grupę Formaty specjalne komórek) i przejdź do menu Dane/Sprawdzanie poprawno- Możesz ustawić pięć dostępnych forma- ści, następnie wybierz zakładkę Ustawienia. Z listy rozwijanej tów. W tym celu wybierz z menu polece- Dozwolone wybierz kryterium poprawności, które chcesz wy- nie Format/Komórki i na zakładce Liczby korzystać, a następnie określ parametry w rozwijanym me- wskaż pozycję Specjalne. Do dyspozycji masz: kod pocztowy, sześcio- i siedmio- nu, które pojawi się poniżej. Od typu określonego na liście cyfrowy numer telefonu, NIP i Pesel. Pa- rozwijanej Dozwolone kryterium zależy rodzaj operacji, które miętaj, że rodzaj dostępnych formatów pojawią się poniżej. Jeżeli wybierzesz typ Pełna liczba, bę- jest zależny od ustawień lokalnych w kom- dziesz mógł określić, czy wartość ma zawierać się między puterze. dwiema liczbami, czy może ma nie mieścić się w danym za- kresie, czy ma być równa, większa lub mniejsza od określo- nych wielkości. Możesz sprecyzować liczbę, jeżeli wybierzesz z menu Wartość danych pozycję równa i wpiszesz daną liczbę w polu Wartość. Na rysunku 1.19 widać dostępne kryteria. Aby uzyskać pewność, że nie zostanie pominięta żadna waż- na komórka, usuń zaznaczenie pola Ignoruj puste w oknie Jeżeli w arkuszu należy wpisywać numer Pesel, a chcesz dialogowym Sprawdzanie poprawności danych. To wymusi mieć pewność, że żadne cyfry nie zostaną pominięte ani też na użytkowniku wpisanie czegokolwiek do komórki; możesz dodane, możesz jako dozwolone kryterium poprawności wy- zdecydować, że w danej komórce może być wpisana tylko brać Długość tekstu, Wartość danych ustawić na pomiędzy, i wyłącznie konkretna wartość, wystarczy tylko wybrać od- a w polach Maksimum i Minimum wpisać 11. Jeżeli zamiast powiednią pozycję z listy Dozwolone. Jeżeli pole Ignoruj puste 19010101111 zostanie wpisany numer 9010101111, pojawi jest nieaktywne, wybierz tymczasowo z listy inną pozycję się okno z komunikatem o następującej treści: Wprowadzona niż Dowolna wartość, co pozwoli na uaktywnienie pola i umoż- wartość jest nieprawidłowa. Użytkownik ograniczył warto- liwi usunięcie zaznaczenia. Po tej operacji, nawet jeżeli pole ści, które mogą być wprowadzane w tej komórce. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 35
  • 27. Ignoruj puste będzie nieaktywne, to i tak nie będzie zazna- czone, co wymusi na użytkowniku wprowadzenie danych do komórki. Jeżeli nie chcesz pozwolić, aby użytkownicy wpisywali ręcznie dane do komórek, możesz nakazać im wybór wartości z listy. Oto jak: z listy rozwijanej Dozwolone wybierz pozycję Lista. Kiedy to zrobisz, pojawi się pole Źródło. Listę wartości mo- żesz zbudować na dwa sposoby: albo zaznaczyć komórki (wówczas zostaną użyte znajdujące się w nich wartości), albo wpisać wartość wprost do pola Źródło. Wpisy w tym polu mogą zawierać spacje, przecinki, niemal wszystkie znaki; je- dynym, którego nie możesz użyć, jest średnik. Dzieje się tak dlatego, że rozdziela on kolejne pozycje na liście. Oto przykła- Rysunek 1.20. Formularz udostępnia przejrzysty interfejs służący dowy wpis zawierający cztery kategorie: Serwis;Akceso- do wprowadzania danych wprost do arkusza ria;Sprzedaż;Wyniki. Powinieneś zwrócić uwagę na kilka szczegółów dotyczących danych w arkuszu. TWORZENIE FORMULARZY • Jak widać na rysunku, z nagłówków pierwszego wiersza DLA ŁATWIEJSZEGO (identyfikator, nazwa produktu, cena itd.) utworzono na- WPROWADZANIA DANYCH zwy pól tekstowych do wprowadzania danych. Problem: Jestem technikiem w trakcie przyuczenia do • Kolumny z listy danych muszą dotykać lewej krawędzi arkusza albo musi być pusta kolumna z każdej strony listy. zawodu. Częścią mojej umowy z pracodawcą jest ustalenie, że nim zacznę uczyć się czegoś interesującego, muszę codzien- nie harować, wprowadzając dane do Excela. Problem w tym, że ja nie znoszę wprowadzania danych do arkusza. Popełniam Możesz sprawdzić, które komórki Excel włączył błędy, gubię się. Czy mógłbym wprowadzać je za pośrednic- do listy danych; zaznacz komórkę, która na pewno twem czegoś, co bardziej przypomina papierowe dokumenty, znajduje się w tej liście, a następnie użyj kombi- których stos zresztą leży przede mną? nacji klawiszy Ctrl+Shift+8. To działanie sprawi, że zostaną podświetlone wszystkie komórki znaj- Rozwiązanie: Oczywiście! Jedyne, co musisz zrobić, dujące się na liście danych. Informacja dla progra- to zaznaczyć listę danych, której Excel użyje do zbudowania mistów VBA: ten skrót to odpowiednik wywołania funkcji ActiveCell.CurrentRegion.Select powodu- formularza uwzględniającego każdą pozycję, która została za- jącej podświetlenie wszystkich komórek z listy. znaczona. Twoim następnym pytaniem pewnie będzie: „Co to jest lista danych?”. Nie znam ostatecznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ wersje Excela 97, 2000 i 2002 oficjal- Aby stworzyć formularz do wprowadzania danych, zaznacz nie nie używają czegoś takiego, jak lista danych. Pokażę Ci komórkę (lub grupę komórek) łącznie z nagłówkami i wybierz jednak coś, co Excel identyfikuje jako listę, a dalej pójdzie z menu polecenie Dane/Formularz. Excel utworzy formularz, już łatwo. Na rysunku 1.20 znajduje się lista danych i utwo- tak jak przedstawiono na rysunku 1.20. Wpisz nowe dane rzony na jej podstawie formularz. i naciśnij Enter albo kliknij przycisk Nowy, wówczas dane zo- staną dopisane do arkusza. Możesz poruszać się po polach 36 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 28. tekstowych formularza za pomocą klawisza Tab; jeżeli chcesz Jeżeli łączna wartość nowego zamówienia przekroczy wy- wrócić do poprzedniego pola, wciśnij Shift+Tab, natomiast sokość dostępnego limitu kredytowego (pomniejszonego po istniejących wpisach możesz poruszać się, korzystając o aktualne zadłużenie), Excel wyświetli okno z informacją z przycisków Znajdź poprzedni i Znajdź następny. o złamaniu reguły sprawdzania poprawności danych. Znak dolara ($) poprzedzający oznaczenie kolumny i wiersza oznacza, że odwołania w tej komórce nie zmienią się po sko- piowaniu formuły. Jeśli oznaczenia komórek w formule zosta- Powyższa metoda działa we wszystkich wersjach Excela (od 97 do 2003). Pamiętaj jednak, że w Ex- łyby zapisane w postaci C2, C1 itd., po skopiowaniu formuły celu 2003 termin lista jest zastrzeżony dla tworzenia zmieniłyby się odwołania. Więcej informacji o odwołaniach danych z wykorzystaniem Extensible Markup Langu- względnych i bezwzględnych znajdziesz w rozdziale 3., „For- age (XML). Dowiesz się więcej o połączeniu Excela muły” w podrozdziale „Zapobieganie zmianom odwołań do i XML-a w rozdziale 9., „Problemy z Excelem 2003”. komórek w kopiowanych formułach”. PODSTAWOWE FORMUŁY SPRAWDZANIA WYKORZYSTANIE DANYCH POPRAWNOŚCI DANYCH Z INNEGO ARKUSZA JAKO KRYTERIÓW SPRAWDZANIA POPRAWNOŚCI DANYCH Problem: Używam arkusza do obserwacji zamówień klien- tów. Uwielbiam dodawać reguły sprawdzania poprawności Problem: Mam listę 16 województw zapisaną w arku- danych tak, aby informowały mnie, gdy ktoś próbuje złożyć szu. Dobija mnie to, że nie mogę użyć tej listy jako źródła zamówienie, którego wartość przekracza dostępny limit kre- w celu sprawdzania poprawności danych dla komórki znaj- dytowy. Wiem, że mogę utworzyć taką formułę w następnej dującej się w innym arkuszu. Czy jest jakaś możliwość wy- komórce po tej, w której będzie całkowita wartość zamówie- korzystania danych z jednego arkusza do kontroli popraw- nia. Jednak wolałbym, aby reguła poprawności ostrzegała ności danych w innym arkuszu? mnie, zanim zostanie zakończone wprowadzanie zamówienia. Gdzie tkwi sekret? Rozwiązanie: Sztuczka polega na tym, aby w polu tek- stowym Źródło okna dialogowego Sprawdzanie poprawności Rozwiązanie: Możesz użyć formuły kontroli popraw- danych utworzyć odwołanie do listy województw jako za- ności danych. Załóżmy, że w komórce C2 znajduje się stan kresu nazw. Oto, jak to zrobić: zadłużenia klienta, w C1 wysokość dostępnego kredytu, a do 1. Zaznacz komórki zawierające odpowiednie dane. komórki C3 będzie wprowadzona łączna wartość nowego za- 2. Wybierz z menu polecenie Wstaw/Nazwa/Definiuj, aby mówienia (oczywiście możesz dostosować formułę do wła- wyświetlić okno dialogowe Definiowanie nazw (rysu- snych potrzeb): nek 1.21). 1. Zaznacz komórkę C3, do której będzie wpisywana war- 3. Wpisz nazwę dla zaznaczonych danych w polu Nazwy tość nowego zamówienia. w skoroszycie, kliknij przycisk Dodaj, a następnie przy- 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- cisk OK. ności. 4. Przełącz się do innego arkusza, zaznacz komórki, w któ- 3. Wybierz zakładkę Ustawienia. rych chcesz wykorzystać stworzoną listę, i wybierz z me- 4. Z listy rozwijanej Dozwolone wybierz Niestandardowe. nu polecenie Dane/Sprawdzanie poprawności. 5. Wpisz: =SUMA($C$2:$C$3)<=$C$1 w polu Formuła i klik- 5. W zakładce ustawienia rozwiń listę Dozwolone i wy- nij OK. bierz pozycję Lista. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 37
  • 29. 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- ności. 3. Z listy rozwijanej Dozwolone wybierz pozycję Niestan- dardowe. 4. Wpisz LICZ.JEŻELI($C$2:$C$65536; C2)=1 w polu Formuła i kliknij OK. 5. Przeciągnij uchwyt wypełnienia od komórki C2 tak da- leko, jak chcesz, by sięgała reguła sprawdzania popraw- ności wprowadzanych danych. Rysunek 1.21. W oknie dialogowym Definiowanie nazw możesz Powyższa formuła sprawdza wartość w komórce C2 i następ- utworzyć odwołanie do grupy komórek nie zlicza ilość wystąpień takiej samej wartości w zakresie 6. W polu Źródło wpisz znak równości, a w nim ustaloną $C$2:$C$65536. Zawsze sprawdzana jest aktywna komórka, nazwę zakresu (patrz punkt 3.), np. =województwa, i kliknij więc zawsze będzie przynajmniej jedno wystąpienie. Jeżeli OK. W przypadku nazw zakresów nie ma znaczenia, czy Excel odnajdzie dwa wystąpienia, program rozpozna wartość użyjesz wielkich, czy małych liter. Dlatego zapis =woje- jako duplikat i odrzuci ją. wództwa i =Województwa Excel potraktuje tak samo. Ponieważ w zapisie został użyty znak dolara, przy kopiowaniu reguły sprawdzania poprawności danych zakres sprawdza- UNIKANIE POWTARZANIA WPISÓW nia (C2:C65536) pozostanie niezmieniony (więcej informacji W KOLUMNIE o odwołaniach znajdziesz w rozdziale 3., w podrozdziale „Za- pobieganie zmianom odwołań do komórek w kopiowanych Problem: Odbieram połączenia w telefonicznym centrum formułach”). Komórka C2 zmieni się natomiast na C3, C4 itd. pomocy technicznej. Zapisujemy informacje na temat roz- Wybrałem zakres $C$2:$C$65536, dlatego że Excel może mieć mówców, a identyfikujemy ich przez numery telefonów zapi- maksymalnie 65 536 wierszy, więc w ten sposób wszystkie sywane w skoroszycie. Numery różnych rozmówców są po- zostaną sprawdzone. dobno istotnymi informacjami, a mój szef jest poważnie poirytowany, jeśli przypadkowo wpiszę dwa razy ten sam numer. Jak mogę się upewnić, że nie powtórzyłem tego sa- ZASADY SPRAWDZANIA POPRAWNOŚCI mego numeru w arkuszu? WPROWADZANYCH DANYCH Problem: Dałem każdemu z pracowników zajmujących Rozwiązanie: Możesz ustalić kryteria sprawdzania po- się wprowadzaniem danych do Excela wydruki z regułami prawności danych z wykorzystaniem formuły, aby sprawdzić sprawdzania poprawności danych dla każdej komórki w ar- wcześniejsze wpisy i wykluczyć zdublowanie wartości. Ale kuszu, które wcześniej wprowadziłem. Ale po tygodniu lub nim wpiszesz nowe dane, musisz odpowiednio przygotować dwóch wszyscy zgubili wydruki i podczas wprowadzenia arkusz. Oto jak: niepoprawnych danych otrzymują komunikat: Wprowadzana 1. W kolumnie, dla której chcesz ustalić kryteria spraw- wartość jest nieprawidłowa. Użytkownik ograniczył dzania poprawności danych (w naszym przypadku niech wartości, które mogą być wprowadzone w tej komórce. będzie to kolumna C), zaznacz drugą komórkę (czyli C2). Problem w tym, że trudno odtworzyć z pamięci, jak ma wy- Zakładam, że w wierszu 1 umieszczono nagłówki ko- glądać prawidłowy wpis. Czy jest jakiś sposób, aby Excel lumn, jeżeli jest inaczej, możesz dostosować formułę wyświetlał bardziej pomocne komunikaty? podaną w punkcie 4. do odpowiedniej komórki. 38 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 30. Rozwiązanie: Oczywiście. Możesz stworzyć niestan- dardowe okno komunikatu podczas określania własnych reguł sprawdzania poprawności wprowadzanych danych. Okno dia- logowe Sprawdzanie poprawności danych ma trzy zakładki: • Ustawienia — umożliwia utworzenie reguł sprawdza- nia poprawności danych. • Komunikat wejściowy — umożliwia wyświetlanie okna, gdy użytkownik zaznaczy komórkę z ustawioną regułą sprawdzania poprawności danych. • Alert o błędzie — wyświetla okna z komunikatami alar- mowymi w sytuacji, gdy użytkownik próbuje wpisać do komórki niewłaściwe dane. Istnieją więc dwa sposoby na zrealizowanie celu: użycie okna Rysunek 1.22. Typ użytego okna wymusza odpowiednią reakcję Komunikat wejściowy albo Alert o błędzie. użytkownika Możesz użyć komunikatu wejściowego, aby przypomnieć oso- bom odpowiedzialnym za wprowadzanie danych, co powin- pozostanie aktywna). Jeżeli nie dobierzesz dobrze tytułu no znaleźć się w odpowiednich komórkach. Oto, jak tego okna i treści komunikatu, użytkownik może poczuć się dokonać: zagubiony. Dlatego powinieneś umieścić tam informacje 1. Zaznacz komórkę, którą chcesz zmodyfikować. w rodzaju: „Powinieneś wpisać pięć cyfr”, a komunikat mógłby wyglądać następująco: „Jeżeli wybierzesz OK, 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- zostaną zapisane błędne dane. Wybierz Anuluj, aby wpi- ności i wybierz zakładkę Komunikat wejściowy. sać poprawne dane”. 3. Zaznacz opcję Pokazuj komunikat wejściowy przy wy- borze komórki. Ostrzeżenie: Dla odmiany to okno dialogowe informuje, że 4. Wpisz nazwę i treść wiadomości w odpowiednich po- użytkownik wprowadził niewłaściwe dane i daje trzy lach, np.: „Tylko kod pocztowy”. możliwości wyboru: Tak (nieprawidłowe dane zostaną wpisane, okno zamknięte i podświetlona zostanie Jedyną niedogodnością związaną z komunikatem wejściowym następna komórka), Nie (przenosi kursor z powrotem do jest fakt, że będzie on wyświetlany za każdym razem, gdy komórki i pozwala zmienić wpis) i Anuluj (wpis zosta- użytkownik wybierze komórkę, nawet jeżeli zapamiętał już, nie usunięty, a wybrana komórka pozostanie aktywna). jaki rodzaj danych może tam wpisać. To bywa irytujące… Podobnie jak w poprzednim przypadku, konieczne jest Jeżeli wolisz poprawiać użytkowników już po tym, jak po- dostarczenie jasnego i logicznego komunikatu. pełnili błędy, użyj okna Alert o błędzie. Dostępne są trzy ro- Zatrzymaj: Ten typ okna nie pozwoli użytkownikowi przejść dzaje okien komunikatu: Zatrzymaj, Ostrzeżenie i Informacje do następnej komórki, dopóki nie wpisze on prawidło- (rysunek 1.22). Oto, jak działają: wych danych (rysunek 1.23). Okno ma dwa przyciski: Informacja: Użytkownik ma dwie możliwości, może wybrać Ponów próbę (przenosi kursor z powrotem do komórki OK (nieprawidłowe dane zostaną wpisane, okno zam- i pozwala zmienić wpis) i Anuluj (wpis zostanie usu- knięte i podświetlona zostanie następna komórka) lub nięty, a wybrana komórka pozostanie aktywna). Tu rów- Anuluj (wpis zostanie usunięty, a wybrana komórka nież wskazany jest prosty i jasny komunikat. SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 39
  • 31. Wyświetl pasek narzędzi Inspekcja. Następnie kliknij znajdu- jący się na pasku przycisk Zakreśl nieprawidłowe dane, aby narysować czerwone zakreślenia dookoła komórek zawiera- jących niewłaściwe dane (rysunek 1.24). Rysunek 1.23. Okno typu Zatrzymaj pojawi się tylko po wpisaniu niewłaściwych danych W celu stworzenia okna komunikatu wykonaj następujące czynności: 1. Zaznacz komórkę, którą chcesz zmodyfikować. 2. Wybierz z menu polecenie Dane/Sprawdzanie popraw- ności i wybierz zakładkę Alert o błędzie. 3. Zaznacz opcję Pokazuj alerty po wprowadzeniu niepra- widłowych danych. 4. Z listy rozwijanej Styl wybierz typ komunikatu, który chcesz zastosować i wpisz nazwę oraz treść wiado- mości w odpowiednich polach, a następnie kliknij OK. Rysunek 1.24. Excel znalazł komórki niespełniające ustalonych kryteriów sprawdzania poprawności danych ZAZNACZANIE NIEPOPRAWNYCH DANYCH W ARKUSZU W Excelu 2002 i 2003 układ menu nieco się zmienił, ale pro- cedura pozostała ta sama. Wybierz z menu polecenie Narzę- Problem: Zapewniam obsługę informatyczną hurtowni dzia/Inspekcja formuł/Pokaż pasek narzędzi Inspekcja for- artykułów budowlanych, a jednym z moich głównych zadań muł. Następnie kliknij znajdującą się na pasku ikonę Zakreśl jest opieka nad arkuszem zawierających m.in. informacje nieprawidłowe dane, aby Excel narysował czerwone zakre- o kontrahentach (np. o wysokości przyznanych limitów kre- ślenia dookoła komórek zawierających niewłaściwe dane. dytowych). Przez ostatnich kilka miesięcy wprowadziłem kilkaset rekordów i właśnie się dowiedziałem, że minimalna W celu usunięcia zaznaczeń kliknij przycisk Wyczyść zakre- kwota przyznanego kredytu wynosi 1000 zł, a wiem, że nie- ślenia nieprawidłowych danych znajdujący się na pasku na- którym klientom przypisałem wcześniej niższe limity. Wpro- rzędzi Inspekcja formuł. wadziłem regułę sprawdzania poprawności danych dla każ- dej komórki; ich zawartość powinna być równa lub większa KOPIOWANIE REGUŁ SPRAWDZANIA od 1000. Miałem nadzieję, że Excel zaznaczy komórki z wpi- POPRAWNOŚCI DANYCH sami niespełniającymi tego warunku, ale nic się nie stało. Czy będę zmuszony sprawdzić arkusz wiersz po wierszu, Problem: Używam Excela do rejestrowania godzin pra- aby odnaleźć wszystkie komórki z liczbami mniejszymi od cy wolontariuszy w szpitalu. Stworzyłem listę zawierającą 1000? Musi być szybszy sposób na odnalezienie wszystkich wszystkie ich nazwiska i używam jej jako źródła danych dla komórek z niewłaściwymi wartościami. mojej reguły sprawdzania poprawności danych. Problem polega na tym, że chciałbym skopiować regułę sprawdzania popraw- Rozwiązanie: W Excelu 97 i 2000 możesz sprawić, ności danych (i tylko tę regułę) do innej komórki w moim że zostaną zakreślone wszystkie komórki niespełniające arkuszu, aby uniknąć wpisywania jej za każdym razem od założonych kryteriów. Wybierz z menu Narzędzia/Inspekcja/ nowa. Powiedzcie proszę, jak to zrobić? 40 ROZDZIAŁ 1. PROBLEMY Z WPROWADZANIEM DANYCH
  • 32. Rozwiązanie: Aby skopiować regułę sprawdzania po- kontrolowaną prędkością. Jeżeli nie masz takiej myszy, to prawności danych, wykonaj następujące czynności: doskonały pretekst, by ją kupić. No, daj spokój, przecież 1. Zaznacz komórkę zawierającą regułę sprawdzania po- są tanie. prawności danych, następnie wybierz z menu polecenie Jeżeli koniecznie chcesz pracować z myszą starego typu Edycja/Kopiuj. i sprawować kontrolę nad prędkością przewijania, zalecam 2. Zaznacz komórkę, do której chcesz skopiować regułę klikanie w pasek przewijania tuż poniżej lub powyżej suwaka sprawdzania poprawności danych, i wybierz z menu po- pionowego (albo tuż obok — dla suwaka poziomego). To od- lecenie Edycja/Wklej specjalnie, aby otworzyć okno dia- powiednik użycia klawiszy Page Up i Page Down. Przy użyciu logowe Wklejanie specjalne (rysunek 1.25). kombinacji klawiszy Alt+Page Up przesuniesz się o jeden ekran w lewo, a Alt+Page Down o jeden ekran w prawo. EXCEL DLA GOLFISTÓW Jednym z moich celów, obranych podczas pisania Excel Annoyances, było pomóc Ci zaoszczędzić czas, abyś miał go więcej na przyjemności, na przykład na golfa. Firma DJI Computer Solutions wydała pierwszą wersję Handicap Manager for Excel w maju 1997 roku i wciąż go rozwija. Program może śledzić wyni- ki wielu użytkowników, graczy i lig, tworzyć raporty (również w formacie HTML), punkty dla kombinowa- nych 9- i 18-dołkowych handicapów i wiele więcej. Rysunek 1.25. Zaznacz w oknie dialogowym Wklejanie specjalne to, co chcesz wkleić W chwili obecnej dostępne są trzy wersje: Personal Version (dla 10 golfistów), kosztuje 3. W oknie dialogowym Wklejanie specjalne zaznacz po- 19 dolarów; zycję Sprawdzanie poprawności i kliknij OK. League Version (dla 100 golfistów), kosztuje 39 dolarów; ZBYT SZYBKIE PRZEWIJANIE ARKUSZA Golf Club Version (bez ograniczeń), kosztuje 79 dolarów. Problem: W każdej kolejnej wersji Excela dla Windows, Możesz pobrać w pełni funkcjonalną, 30-dniową której kiedykolwiek używałem, przewijanie skoroszytu zaczy- wersję testową ze strony http://www.djicompu- nało się miło i powoli — przez jakąś sekundę lub dwie, a później ter.com/HandicapManager.htm, po upływie tego Excel przyspieszał do prędkości „warpowej” i lądowałem ty- okresu będziesz musiał wykupić kod aktywacyjny, siące wierszy dalej, niż zamierzałem. Jak powstrzymać Excela aby uruchomić program. DJI oferuje bezpłatne lub od włączania tego turbo? dyskontowe aktualizacje do wyższych wersji w za- leżności od okresu, jaki upłynął od momentu reje- Rozwiązanie: To znany błąd w Excelu 2002 i wcze- stracji poprzedniej wersji programu. śniejszych wersjach. Microsoft nareszcie poprawił go w wer- sji 2003, ale nie zmieniło to sytuacji użytkowników wcześniej- szych edycji. Jeżeli masz mysz z rolką, problem nie istnieje, po prostu użyj rolki do przewijania arkusza z całkowicie SPRAWDZANIE POPRAWNOŚCI DANYCH 41