SlideShare a Scribd company logo

Zajtech

S
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
1 of 64
Download to read offline
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
Urszula Bia∏ka ZAJ¢CIA TECHNICZNE PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM Gdynia 2009
Projekt ok∏adki: Artur Tarasiewicz Redaktor prowadzàcy: Sebastian Przybyszewski Redakcja j´zykowa: Zespół Redakcja graficzna i sk∏ad: Micha∏ Fi∏onowicz Korekta: Magdalena Sikora Program nauczania do nowej podstawy programowej (Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodo- wej z dn. 23.12.2008 r.) skonsultowany przez: mgr. Paw∏a Kowalskiego – doradc´ metodycznego (ODN Olsztyn) © Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Urszula Białka. Gdynia 2009 Wszelkie prawa zastrze˝one. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. 8-9/IX Wydawca: Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. 81-212 Gdynia, ul. Hutnicza 3 tel. centrali 058 679 00 00 e-mail: info@operon.pl http://www.operon.pl ISBN 978-83-7680-058-5
3 Spis treÊci I. Wprowadzenie 4 II. Ogólne za∏o˝enia programu 5 III. Cele edukacyjne 6 IV. Podstawa programowa a program nauczania 8 V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów 9 VI. Procedury osiàgania celów 20 VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika 22 VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia 34 IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych 38
4 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum I. Wprowadzenie Rozwój techniki w XX i XXI wieku jest bardzo dynamiczny. Technika wkracza we wszyst- kie dziedziny ˝ycia cz∏owieka, wià˝àc si´ z nim w sposób nierozerwalny. Zmusza go tym samym do aktywnego poznawania nowych technologii, urzàdzeƒ, maszyn, narz´dzi oraz korzystania z nich w codziennym ˝yciu. M∏odzie˝ na trzecim etapie edukacyjnym ma ju˝ podstawowy zasób wiedzy o otacza- jàcym Êwiecie i korzysta z najnowszych zdobyczy technicznych. Niewàtpliwie wa˝ne jest, aby wiedza ta zosta∏a usystematyzowana i ugruntowana oraz po∏àczona z prak- tycznym dzia∏aniem, przez co pozwoli na w∏aÊciwe funkcjonowanie uczniów w codzien- nym ˝yciu. Istotne jest równie˝ uÊwiadomienie im zagadnieƒ etycznych zwiàzanych z wykorzystaniem zdobyczy techniki oraz ochronà Êrodowiska naturalnego.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 5 II. Ogólne za∏o˝enia programu Wspó∏czesna szko∏a, wychodzàc naprzeciw wymogom, jakie sà stawiane m∏odzie˝y, ma na celu przygotowanie jej do ˝ycia w cywilizacji technicznej, a tak˝e uÊwiadomiç uczniom w∏asnà proorientacj´ zawodowà i przygotowaç ich w ten sposób do wyboru przysz∏ego zawodu. Rozporzàdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w po- szczególnych typach szkó∏ wprowadzono zmiany w sposobie nauczania techniki. TreÊci nauczania poszerzono o elementy praktycznej dzia∏alnoÊci ucznia, a nazwa przedmiotu otrzyma∏a brzmienie zaj´cia techniczne. Zadaniem szko∏y jest wi´c przygotowanie dla oferty zaj´ç edukacyjnych (tak zwanych modu∏ów) dostosowanych do zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów. Niniejszy program zosta∏ opracowany na podstawie najnowszej podstawy progra- mowej zaj´ç technicznych. Mo˝e byç realizowany w ka˝dym gimnazjum w wymia- rze 60 godzin w cyklu rocznym (po 2 godziny w tygodniu) lub w cyklu dwuletnim (po 1 godzinie tygodniowo). Uczeƒ powinien wybraç i zrealizowaç minimum dwa mo- du∏y z oferty szko∏y. Program zosta∏ opracowany w ten sposób, aby mo˝na by∏o zró˝nicowaç ofert´ edu- kacyjnà skierowanà do uczniów. Nauczyciel mo˝e wybraç konkretny dzia∏ i wzbogaciç go dodatkowo o zaj´cia praktyczne, realizujàc jako odr´bny modu∏ tematyczny. W rozdziale V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów zaproponowano podzia∏ na konkretne bloki tematyczne, które mogà stanowiç podstaw´ do realizacji wybranych modu∏ów tematycznych.
6 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum III. Cele edukacyjne 1. Cele ogólne Celem g∏ównym zaj´ç technicznych jest przygotowanie m∏odzie˝y gimnazjalnej do ˝ycia w cywilizacji technicznej. Odbywa si´ to poprzez realizacj´ okreÊlonych treÊci nauczania. Zadaniem szko∏y jest zorganizowanie uczniom takich warunków, aby mogli oni samodzielnie planowaç i podejmowaç dzia∏ania techniczne przy wykorzystaniu ty- powych metod stosowanych w podstawowych dziedzinach techniki, bezpiecznie si´ pos∏ugujàc narz´dziami i przyrzàdami. 2. Cele szczegó∏owe Cele szczegó∏owe sà formu∏owane i realizowane w zgodzie z podstawà programowà. Sà to: a) cele kszta∏cenia Uczeƒ: • zna i stosuje zasady bezpieczeƒstwa pracy • wymienia i stosuje zasady ochrony przeciwpo˝arowej • opisuje zasady dzia∏ania urzàdzeƒ oraz sprawnie i prawid∏owo si´ nimi pos∏uguje • czyta i analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzeƒ oraz tabliczki znamionowe • czyta i sporzàdza dokumentacj´ technologicznà • planuje prac´ oraz opracowuje proces technologiczny • wymienia i charakteryzuje rodzaje w∏ókien i omawia ich zastosowanie • omawia sposób powstawania tkaniny i dzianiny • rozró˝nia i stosuje podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • przedstawia zasady wykonywania ubioru (projektuje, planuje i wykonuje prace prak- tyczne z wykorzystaniem poznanych Êciegów; sporzàdza wykroje prostych modeli ubraƒ) • omawia sposoby konserwacji odzie˝y i czyta oznaczenia na metkach • analizuje schematy obwodów elektrycznych, montuje obwody elektryczne oraz wy- konuje pomiary • wymienia i charakteryzuje elementy elektroniczne, przedstawia ich rol´ oraz parame- try (sporzàdza projekty prostych schematów elektronicznych; montuje proste uk∏a- dy elektroniczne) • zna i stosuje zasady bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej • wymienia zasady dzia∏ania urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu • wymienia zasady bezpiecznego u˝ytkowania i konserwacji urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu (dokonuje konserwacji urzàdzeƒ z najbli˝szego otoczenia)
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 7 • omawia etapy produkcji papieru i surowce do jego produkcji • charakteryzuje gatunki papieru • nazywa i stosuje ró˝ne techniki i formy papieroplastyki (projektuje formy papieropla- styki i wykonuje je) • wymienia i tworzy ró˝ne rodzaje modeli (planuje i wykonuje ró˝ne rodzaje modeli) • omawia i stosuje zasady prawid∏owego ˝ywienia • wymienia przepisy ruchu drogowego dotyczàce pieszych i rowerzystów oraz stosu- je si´ do nich • umie udzieliç pierwszej pomocy przedlekarskiej • dba o Êrodowisko naturalne (dokonuje segregacji odpadów) b) cele wychowania Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà, rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia- ∏ania • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç • wspó∏dzia∏a w grupie • kszta∏tuje poczucie estetyki i wra˝liwoÊç • rozumie znaczenie ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • potrafi okreÊliç swoje mocne i s∏abe strony • dokonuje wyborów zgodnych z powszechnie uznawanymi wartoÊciami • tworzy w∏asny system wartoÊci
8 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum IV Podstawa programowa . a program nauczania Podstawa programowa zaj´ç technicznych okreÊlona Rozporzàdzeniem Ministra Edu- kacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wycho- wania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó∏ wy- mienia cele kszta∏cenia – wymagania ogólne, czyli: • rozpoznawanie urzàdzeƒ technicznych i rozumienie zasad ich dzia∏ania; • opracowanie kompetencji rozwiàzaƒ typowych problemów technicznych oraz przy- k∏adowych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych; • planowanie pracy o ró˝nym stopniu z∏o˝onoÊci, przy ró˝nych formach organizacyj- nych pracy; • bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami i przyrzàdami. Na podstawie celów ogólnych zaj´ç technicznych oraz po rozpoznaniu (diagnozie) zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów nauczyciel mo˝e opracowaç lub wybraç odpowied- ni program nauczania do realizacji zaj´ç technicznych.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 9 V TreÊci programu i osiàgni´cia . szczegó∏owe uczniów Proponowane treÊci programu nauczania zosta∏y pogrupowane w modu∏y przezna- czone do realizacji na lekcjach zaj´ç technicznych: 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki 2. Rysunek techniczny 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny 4. Krawiectwo 5. Fotografia 6. Elektrotechnika 7. Papieroplastyka 8. Modelarstwo 9. Kulinaria 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Forma realizacji modu∏ów jest uzale˝niona od zaplecza technicznego szko∏y, predys- pozycji nauczyciela oraz liczby uczniów w klasie. Ka˝dy modu∏ zawiera treÊci teoretycz- ne, a tak˝e przewiduje inspirowanie uczniów do wykonywania samodzielnych lub gru- powych projektów technicznych oraz Êwiadomego pos∏ugiwania si´ urzàdzeniami i narz´dziami znajdujàcymi si´ w jego najbli˝szym otoczeniu. Realizacja treÊci nauczania nie wymaga specjalistycznych pracowni, mo˝e byç prowadzona w zwyk∏ej sali lekcyjnej wyposa˝onej w pomoce dydaktyczne. Ka˝dy modu∏ mo˝e zostaç rozbudowany o two- rzenie przez uczniów prac praktycznych o wy˝szym stopniu trudnoÊci i zaanga˝owaniu. Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON przygotowa∏o siedem osobnych publikacji te- matycznych (modu∏ów) do realizacji na zaj´ciach technicznych. Sà to: • Zaj´cia krawieckie, • Zaj´cia fotograficzne, • Zaj´cia elektrotechniczne, • Zaj´cia papieroplastyczne, • Zaj´cia modelarskie, • Zaj´cia kulinarne, • Wychowanie komunikacyjne.
10 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Poni˝ej przedstawiono zakres treÊci nauczania w poszczególnych modu∏ach, jeÊli na- uczyciel zechce realizowaç podr´cznik w ca∏oÊci. 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki • ochrona przeciwpo˝arowa w szkole • instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • zna przedmiotowe zasady oceniania • zna i omawia regulamin pracowni • omawia wyposa˝enie apteczki i sprz´t przeciwpo˝arowy • opisuje drog´ ewakuacyjnà w szkole oraz sposób og∏oszenia alarmu • omawia rodzaje Êrodków gaÊniczych i ich zastosowanie • wyjaÊnia symbole znaków ewakuacyjnych • omawia zasady post´powania w razie wypadku • zna funkcj´ instrukcji obs∏ugi i tabliczki znamionowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje si´ do regulaminu pracowni technicznej • potrafi rozpoznaç zagro˝enia wyst´pujàce przy obs∏udze urzàdzeƒ • udziela pierwszej pomocy przedmedycznej Wychowanie Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka 2. Rysunek techniczny Czas realizacji: 8 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich • pismo techniczne proste – çwiczenia • przekroje bry∏ w rysunku technicznym • rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy • zasady rzutowania • dimetria w rysunku technicznym
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 11 • izometria w rysunku technicznym • sporzàdzanie modelu bry∏y na podstawie rzutu prostokàtnego Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia normy techniczne i ich znaczenie • zna i wymienia zasady wykonywania rysunku technicznego • omawia rodzaje linii, symbole • definiuje poj´cie normalizacja • omawia zasady wymiarowania • przedstawia wzory liter i cyfr • omawia zasady wykonywania przekrojów i ich rodzaje • opisuje ró˝nice pomi´dzy rysunkiem poglàdowym, z∏o˝eniowym i wykonawczym • wymienia zasady rzutowania i rodzaje rzutów • wymienia zasady rysowania bry∏ w dimetrii • wymienia zasady rysowania bry∏ w izometrii • wymienia zasady wykonywania bry∏ na podstawie siatki Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje rysunek techniczny • rozpoznaje i nazywa rodzaje linii, symbole • stosuje zasady wymiarowania • rysuje przekroje bry∏ • rozpoznaje rodzaje przekrojów • dobiera i stosuje odpowiedni rodzaj rysunku technicznego do dokumentacji • wykonuje prostà dokumentacj´ technologicznà • przedstawia bry∏y w dimetrii i izometrii • wykonuje siatki prostych bry∏ • wykorzystuje programy komputerowe do wykonywania rysunku technicznego Wychowanie Uczeƒ: • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny Czas realizacji: 7 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces technologiczny • operacja technologiczna • planowanie pracy • formy organizacji pracy • narz´dzia i przyrzàdy pomiarowe
12 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • budowa i zasada dzia∏ania lutownicy • budowa i zasada dzia∏ania wiertarki • rodzaje i zastosowanie przek∏adni Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wyjaÊnia poj´cia dokumentacja technologiczna, proces i operacja technologiczna, produkcja jednostkowa, wieloseryjna, ciàg∏a, ergonomia • przedstawia etapy procesu technologicznego • omawia rodzaje operacji technologicznych i ich funkcje • wyjaÊnia formy organizacji pracy i ich zastosowanie w praktyce • omawia rodzaje narz´dzi i ich zastosowanie • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania lutownicy • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania wiertarki • opisuje rodzaje przek∏adni i ich zastosowanie Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • okreÊla czas niezb´dny do wykonania danej operacji technologicznej • opracowuje proces technologiczny powstania dowolnego przedmiotu • dobiera narz´dzia odpowiednie do danej operacji technologicznej • podaje przyk∏ady produkcji ciàg∏ej, potokowej i seryjnej • korzysta z narz´dzi zgodnie z ich przeznaczeniem • dokonuje pomiarów suwmiarkà i mikrometrem • charakteryzuje rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • stosuje poj´cia spoina, lutowanie mi´kkie, twarde • omawia rodzaje lutownic • wymienia i rozpoznaje rodzaje przek∏adni Wychowanie Uczeƒ: • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç 4. Krawiectwo Czas realizacji: 9 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien • wyrób tkanin i dzianin – sploty • podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • zasady wykonania ubioru
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 13 • konserwacja odzie˝y • oznaczenia na metkach Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych • omawia pochodzenie w∏ókien i zna ich zastosowanie • omawia etapy powstawania w∏ókien • okreÊla w∏aÊciwoÊci w∏ókien • wyjaÊnia sposób powstawania tkanin • omawia podstawowe Êciegi maszynowe i r´czne • omawia sposób wykonania Êciegów • opisuje budow´ maszyny do szycia • omawia sposób zdejmowania miary • omawia sposoby konserwacji odzie˝y • definiuje symbole umieszczone na metce • omawia budow´ ˝elazka Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozpoznaje w∏ókna i podaje przyk∏ady ich zastosowania • porównuje w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych • omawia sposób powstawania dzianin • rozró˝nia wàtek i osnow´, oczko lewe i oczko prawe • wykonuje dzianin´ • szyje r´cznie i maszynowo • wykonuje wykrój prostych modeli ubraƒ • dobiera sposób konserwacji odpowiedni do rodzaju materia∏u i zabrudzenia • odczytuje sk∏ad surowca, z którego wykonano tkanin´ na podstawie oznaczeƒ nitek Wychowanie Uczeƒ: • starannie i dok∏adnie wykonuje prac´ • wspó∏dzia∏a w grupie • dba o rzeczy swoje i innych • stosuje zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania 5. Fotografia Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • fotografia tradycyjna • fotografia cyfrowa • zasady wykonania zdj´cia, obróbka komputerowa
14 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje aparatów • omawia budow´ poszczególnych aparatów fotograficznych • wymienia zasady u˝ytkowania aparatów Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia elementy budowy aparatu na podstawie schematu • opisuje sposób powstawania zdj´ç w poszczególnych rodzajach aparatów • wykonuje zdj´cia • czyta i analizuje treÊç instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • charakteryzuje programy do obróbki artystycznej zdj´ç • wybiera rodzaj aparatu w zale˝noÊci od potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • umiej´tnie korzysta z urzàdzeƒ technicznych • kszta∏tuje poczucie estetyki, wra˝liwoÊç 6. Elektrotechnika Czas realizacji: 13 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego przez obwody elektryczne • rezystor – rola, rodzaje, parametry oraz odczytywanie rezystancji • kondensator – rola, rodzaje oraz odczytywanie parametrów • dioda pó∏przewodnikowa – rola, rodzaje, parametry • tranzystor – rola, rodzaje, parametry • cewka (zwojnica) – rola, rodzaje, parametry • zasilacz – schemat blokowy i zasada dzia∏ania • mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania • radioodbiornik i odbiornik telewizyjny – budowa i zasada dzia∏ania • telefon – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • odtwarzacz DVD – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • kuchenka mikrofalowa – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia i nazywa symbole stosowane w schematach obwodów elektrycznych • opisuje przyrzàdy pomiarowe • omawia rol´ i rodzaje: rezystora, kondensatora, diody, tranzystora, cewki
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 15 • omawia zastosowanie zasilacza i zasad´ jego dzia∏ania • podaje zasad´ odczytywania parametrów elementów elektronicznych • omawia budow´ mikrofonu i g∏oÊnika • zna zasad´ dzia∏ania mikrofonu i g∏oÊnika; wymienia symbole i parametry • wyjaÊnia istot´ przesy∏ania i odbierania dêwi´ku • wymienia zastosowanie poszczególnych fal radiowych • omawia schemat transmisji radiowej • opisuje budow´ i sposób dzia∏ania radioodbiornika • omawia schemat blokowy przekazu telewizyjnego • przedstawia zasady dzia∏ania poszczególnych rodzajów telewizorów: kineskopowego, ciek∏okrystalicznego, plazmowego • okreÊla poj´cie sieç telefoniczna oraz budow´ telefonu stacjonarnego i komórko- wego • odczytuje symbole umieszczone na obudowie urzàdzenia • omawia sposób dzia∏ania odtwarzacza DVD • wymienia systemy dekodowania dêwi´ku • wyjaÊnia zasad´ odczytu obrazu i dêwi´ku z p∏yty CD/DVD • omawia budow´ i zasad´ dzia∏ania kuchenki mikrofalowej • wymienia rodzaje uk∏adów sterowania kuchenki mikrofalowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • czyta i analizuje schematy obwodów elektrycznych oraz oblicza parametry • porównuje po∏àczenia szeregowe i równoleg∏e odbiorników w obwodzie • montuje dowolne obwody wed∏ug schematów z zastosowaniem danego elementu • wykonuje schematy obwodów elektrycznych z zastosowaniem danego elementu • wyciàga wnioski z doÊwiadczeƒ • charakteryzuje poszczególne parametry urzàdzenia • korzysta z urzàdzeƒ zgodnie z ich przeznaczeniem • analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • dobiera odpowiednie parametry urzàdzenia do okreÊlonej jego funkcji Wychowanie Uczeƒ: • w∏aÊciwie i racjonalnie korzysta ze zdobyczy techniki • przestrzega zasad bezpieczeƒstwa i higieny pracy 7. Papieroplastyka Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces produkcji papieru • w∏aÊciwoÊci papieru, jego gatunki i zastosowanie • techniki i formy papieroplastyki, • narz´dzia i materia∏y wykorzystywane w papieroplastyce
16 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia znaczenie papieru w codziennym ˝yciu • wymienia surowce wykorzystywane do produkcji papieru • omawia etapy produkcji papieru na podstawie schematu • wymienia i charakteryzuje produkty i pó∏produkty powsta∏e podczas produkcji pa- pieru • charakteryzuje podstawowe w∏aÊciwoÊci papieru • omawia podstawowe gatunki papieru • okreÊla jakoÊç produktów papierowych • wymienia sposoby uszlachetniania papieru • opisuje techniki papieroplastyki: orgiami, kirigami, papier-mâché • wymienia charakterystyczne ozdoby z papieru ze swojego regionu Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozró˝nia podstawowe gatunki papieru • dokonuje podzia∏u papieru • okreÊla przeznaczenie danego rodzaju papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • wykonuje przedmioty technikà origami • podaje przyk∏ady ozdób z papieru Wychowanie Uczeƒ: • rozumie potrzeb´ ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • starannie i dok∏adnie wykonuje prace • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 8. Modelarstwo Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje modeli i ich tworzenie • materia∏y modelarskie • obróbka i sposoby ∏àczenia drewna Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • charakteryzuje rodzaje modelarstwa: redukcyjne, ko∏owe, figurkowe • omawia sposób wykonania modeli kartonowych • omawia sposób wykonywania modeli zapa∏czanych • wymienia rodzaje materia∏u i opisuje sposób wykonania modeli plastikowych • opisuje budow´ drewna
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 17 • wie, na czym polega obróbka drewna • okreÊla materia∏y drewnopochodne • omawia podstawowe w∏aÊciwoÊci drewna • rozpoznaje i nazywa podstawowe przyrzàdy pomiarowe oraz narz´dzia do obróbki drewna • nazywa i opisuje operacje technologiczne: trasowanie, wiercenie, ci´cie, struganie, pi∏owanie, szlifowanie, bejcowanie, lakierowanie • dokonuje podzia∏u po∏àczeƒ drewna na roz∏àczne i nieroz∏àczne Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje modele obiektów wybranà technikà modelarskà • omawia na przyk∏adach wady i zalety drewna • rozpoznaje rodzaje przekrojów drewna oraz je charakteryzuje • rozpoznaje materia∏y drewnopochodne i omawia ich zastosowanie • wykonuje przedmioty z drewna lub z elementami drewnianymi (np. latawiec) Wychowanie Uczeƒ: • uÊwiadamia sobie koniecznoÊç ochrony Êrodowiska naturalnego • rozumie koniecznoÊç odzyskiwania surowców wtórnych • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 9. Kulinaria Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady prawid∏owego ˝ywienia • grupy produktów • przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych • budowa i dzia∏anie ch∏odziarki • przygotowywanie posi∏ków • nakrywanie do sto∏u Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia zasady racjonalnego od˝ywiania • wie, jaka jest rola sk∏adników pokarmowych w organizmie cz∏owieka • wymienia i charakteryzuje grupy pokarmowe przedstawione na piramidzie zdrowia • podaje metody i funkcje konserwacji ˝ywnoÊci • omawia funkcje i budow´ ch∏odziarki • wymienia rodzaje obróbki termicznej • definiuje poj´cia: jad∏ospis, norma ˝ywieniowa • omawia zasady nakrycia do sto∏u i w∏aÊciwego zachowania si´ przy stole
18 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia choroby uk∏adu pokarmowego • wymienia skutki z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • tworzy jad∏ospis oraz okreÊla normy ˝ywieniowe • racjonalnie planuje posi∏ki • kalkuluje koszty zwiàzane z przygotowaniem posi∏ków • planuje menu dostosowane do swoich potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia, zw∏aszcza ˝ywienia • stosuje zasady higieny przy sporzàdzaniu posi∏ków • umie odpowiednio zachowaç si´ przy stole 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • wypadki na drodze • pierwsza pomoc Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia przepisy ruchu drogowego obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasad´ ostro˝noÊci i zasad´ ograniczonego zaufania na drodze • rozpoznaje i nazywa znaki obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasady udzielania pierwszej pomocy Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje przepisy ruchu drogowego • rozpoznaje ró˝ne rodzaje urazów • udziela pierwszej pomocy • umie u∏o˝yç poszkodowanego w pozycji bezpiecznej • zna numery s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i numer alarmowy (112) Wychowanie Uczeƒ: • bezpiecznie porusza si´ na drodze • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • szanuje swoje i cudze ˝ycie
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 19 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • korzystanie z instalacji domowych • recykling – wed∏ug ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r. nr 62, poz. 628) pod poj´ciem recyklingu rozumie si´ taki odzysk, który polega na po- wtórnym przetwarzaniu substancji lub materia∏ów zawartych w odpadach w proce- sie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materia∏u o przeznaczeniu pier- wotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym te˝ recykling organiczny, z wyjàtkiem odzysku energii. Segregacja odpadów jest elementem recyklingu. Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia rodzaje instalacji domowych • omawia rol´ bezpiecznika • wymienia i charakteryzuje czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za pràd • planuje zakup odbiorników ze wzgl´du na ich energooszcz´dnoÊç • przedstawia czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za wod´ • omawia sposoby zmniejszania zu˝ycia gazu • wymienia i charakteryzuje znaki stosowane na opakowaniach produktów zwiàzane z recyklingiem (wylicza zasady dzia∏ania recyklingu) Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • bezpiecznie i racjonalnie korzysta z instalacji domowych • wie, jak postàpiç w razie wykrycia ulatniania si´ gazu • czyta plany instalacji domowych • rozumie koniecznoÊç segregacji Êmieci • segreguje Êmieci we w∏asnym gospodarstwie domowym Wychowanie Uczeƒ: • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia
20 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VI. Procedury osiàgania celów Procedury osiàgania celów sà zale˝ne od metod nauczania i wynikajà ze specyfiki przedmiotu. Ich zadaniem jest rozwijanie twórczej aktywnoÊci uczniów, zainteresowa- nie wytworami wspó∏czesnej techniki oraz zdeterminowanie do rozwijania swoich umie- j´tnoÊci poznawczych. Najcz´Êciej stosowanymi metodami nauczania na zaj´ciach technicznych sà: 1. Metody podajàce – polegajàce na podaniu uczniowi przez nauczyciela gotowych treÊci lub prac´ ze êród∏ami informacji. Sà to przede wszystkim: pogadanka, wyk∏ad, wyg∏oszenie referatu, dyskusja, praca z ksià˝kà – çwiczeniami. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody podajàce: • Zasady bezpieczeƒstwa i pracy na lekcjach techniki. • Ochrona przeciwpo˝arowa w szkole. • Instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe. • Rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien. 2. Metody problemowe – to stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie przez uczniów sposobu jej rozwiàzania. Wykorzystuje si´ przy tym: burz´ mózgów, anali- z´ SWOT, map´ myÊli, drzewko decyzyjne. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody problemowe: • Obwody elektryczne – zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego. • Obróbka i sposoby ∏àczenia drewna. • Przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych. • Recykling – segregacja odpadów. 3. Metody eksponujàce – polegajà na przyswajaniu okreÊlonej wiedzy poprzez oglàd, czyli na przyk∏ad film, foliogramy, pokaz. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody eksponujàce: • Mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania. • Zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów. • Wypadki na drodze – pierwsza pomoc. 4. Metody praktyczne – praktyczne dzia∏anie uczniów, wykonywanie zadaƒ, projek- tów, schematów. Sà one charakterystyczne dla lekcji wytwórczych. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody praktyczne: • Podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich. • Pismo techniczne proste – çwiczenia.
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 21 • Przekroje bry∏ w rysunku technicznym. • Rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy. • Zasady rzutowania. • Dimetria w rysunku technicznym. Istotne znaczenie w nauczaniu techniki ma metoda projektów, dzi´ki której ucznio- wie majà mo˝liwoÊç kszta∏cenia umiej´tnoÊci zwiàzanych z podejmowanymi przez nich konkretnymi dzia∏aniami. Pozwala na zrealizowanie zaplanowanego zadania zgodnie z okreÊlonymi przyj´tymi za∏o˝eniami, planem realizacji. Najcz´Êciej metod´ projektu re- alizuje si´ w grupie w czasie pozalekcyjnym. Efekty pracy sà prezentowane szerokiemu gronu odbiorców, cz´sto poza klasà, w atrakcyjny, zrozumia∏y dla wszystkich sposób. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metod´ projektu: • Proces technologiczny. Operacja technologiczna. Planowanie pracy. • Wykonanie pracy praktycznej w ramach poszczególnych modu∏ów.
22 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika I PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 1. Lekcja organizacyjna. 1 • program nauczania • analiza treÊci podr´cznika Zasady Zasady bezpieczeƒ- • przedmiotowe zasady • przedstawienie przed- bezpieczeƒstwa stwa i higieny pracy oceniania miotowych zasad oce- i higieny pracy na lekcjach techniki. • regulamin pracowni niania na lekcjach techniki • apteczka i sprz´t prze- • analiza regulaminu pra- ciwpo˝arowy cowni • post´powanie w razie • zapoznanie z drogà wypadku ewakuacyjnà • zapoznanie z post´powa- niem w razie wypadku Ochrona 1 • rodzaje Êrodków gaÊni- • zapoznanie z rodzajami przeciwpo˝arowa czych Êrodków gaÊniczych w szkole. • droga ewakuacyjna • poznanie drogi ewaku- w szkole acyjnej na terenie szko∏y • znaki ewakuacyjne oraz sposobów og∏asza- • sposoby og∏aszania alar- nia alarmu mu w szkole • rozpoznawanie i odczy- tywanie znaków ewaku- acyjnych • dobór w∏aÊciwego Êrod- ka gaÊniczego do dane- go rodzaju po˝aru Instrukcje obs∏ugi 1 • funkcja instrukcji obs∏ugi • poznanie zasady dzia∏a- i tabliczki i tabliczki znamionowej nia danego urzàdzenia znamionowe. • dane zawarte w instruk- • poznanie zasad u˝ytko- cji obs∏ugi wania i konserwacji • dane techniczne na ta- urzàdzeƒ bliczce znamionowej • odczytanie i analiza tre- • odczytywanie i wykorzy- Êci instrukcji obs∏ugi stanie w praktyce da- urzàdzenia nych znajdujàcych si´ • odczytywanie symboli w instrukcji obs∏ugi i na umieszczonych na obu- tabliczce znamionowej dowie urzàdzenia
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 23 • symbole i oznaczenia stosowane w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej 2. Podstawowe 1 • normy techniczne i ich • zapoznanie z normami Rysunek techniczny wiadomoÊci znaczenie stosowanymi w rysunku o rysunku • zasady wykonywania ry- technicznym i z ich zna- technicznym sunku technicznego czeniem – wymiarowanie • rodzaje linii, symbole • zapoznanie z zasadami figur p∏askich. • normalizacja wykonywania rysunku • zasady wymiarowania technicznego • doskonalenie umiej´t- • zapoznanie z zasadami noÊci wymiarowania rysunku technicznego • wymiarowanie figury p∏askiej Pismo techniczne 1 • wzory liter i cyfr • poznanie rodzaju liter proste – çwiczenia. • normalizacja pisma i cyfr charakterystycz- nych dla danego rodza- ju pisma • pisanie pismem tech- nicznych danych oso- bowych i nazwy szko∏y Przekroje bry∏ 1 • zasady wykonania prze- • zapoznanie z przekroja- w rysunku krojów mi i sposobami ich wy- technicznym. • rodzaje przekrojów kreÊlania • sposoby oznaczenia • rozpoznawanie rodza- przekrojów jów przekrojów • wykreÊlanie przekroju bry∏y Rysunek 1 • zasady sporzàdzania ry- • rozpoznawanie rysunku poglàdowy, sunku poglàdowego, poglàdowego, z∏o˝enio- z∏o˝eniowy z∏o˝eniowego i wyko- wego i wykonawczego i wykonawczy. nawczego • sporzàdzanie rysunku • funkcje rysunku poglàdowego, z∏o˝enio- wego i wykonawczego Zasady rzutowania. 1 • rodzaje rzutów • rozpoznawanie rodzaju • zasady rzutowania rzutu • sposób wykonania rzutu • wykonywanie rzutów fi- • widok gur • uzupe∏nianie brakujàce- go rzutu Dimetria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- technicznym. w dimetrii Êlania rysunku • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w di- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Izometria 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- w rysunku w izometrii Êlania rysunku technicznym. • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w izo- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Sporzàdzanie 1 • zasady wykonania bry∏y • rozrysowywanie poszcze- modelu bry∏y • sposób wykonania siatki gólnych p∏aszczyzn bry∏y na podstawie rzutu na podstawie bry∏y • wykonanie siatki bry∏y prostokàtnego. • sporzàdzanie modelu bry∏y
24 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 3. Proces 1 • poj´cia: dokumentacja • omówienie dokumenta- Planowanie technologiczny. technologiczna, proces cji technologicznej pracy. Proces Operacja i operacja technologiczna • przedstawienie zasad technologiczny technologiczna. • rodzaje operacji tech- w∏aÊciwego doboru ma- Planowanie pracy. nologicznych teria∏u w zale˝noÊci • etapy procesu techno- od rodzaju pracy logicznego • omówienie rodzajów • planowanie pracy operacji technologicz- nych • omówienie etapów pro- cesu technologicznego • umiej´tnoÊç wykonania podstawowej dokumen- tacji technologicznej Formy 1 • poj´cie produkcja • wyjaÊnienie poj´cia pro- organizacji pracy. • organizacja pracy dukcji • formy organizacji pracy: • znaczenie w∏aÊciwej or- produkcja jednostkowa, ganizacji pracy wieloseryjna, ciàg∏a • omówienie form orga- • ró˝nice mi´dzy po- nizacji produkcji – ich szczególnymi rodzajami ró˝nice i podstawowe produkcji zastosowania • zastosowanie poszcze- • omówienie poj´cia gólnych form produkcji ergonomia • poj´cie i znaczenie er- gonomii Narz´dzia 1 • rodzaje narz´dzi – ich • omówienie rodzajów i przyrzàdy nazwy, w∏aÊciwe wyko- narz´dzi pomiarowe. rzystanie, konserwacja • omówienie zasady dzia- • przyrzàdy pomiarowe ∏ania suwmiarki i mikro- • budowa suwmiarki i za- metru sady pomiaru • umiej´tnoÊç odczytu • budowa mikrometru pomiaru z uwzgl´dnie- i zasady pomiaru niem skali dok∏adnoÊci • skale dok∏adnoÊci suw- miarki i mikrometru Rodzaje po∏àczeƒ 1 • rodzaje po∏àczeƒ mate- • scharakteryzowanie ro- materia∏ów. ria∏ów dzajów po∏àczeƒ mate- • klasyfikacja po∏àczeƒ ria∏ów • dobór odpowiedniego • omówienie zasady do- rodzaju po∏àczenia boru odpowiedniego ro- do danego materia∏u dzaju po∏àczenia do da- i funkcji i przedmiotu nego materia∏u i funkcji, lub urzàdzenia jakà ma spe∏niaç • sposoby oznaczenia po- • przedstawienie sposobu ∏àczeƒ oznaczenia po∏àczenia Budowa i zasada 1 • poj´cia: spoina, lutowa- • wyjaÊnienie poj´ç spo- dzia∏ania lutownicy. nie mi´kkie, twarde ina, lutowanie mi´kkie, • rodzaje lutownic twarde i ich omówienie • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasady nia lutownicy dzia∏ania lutownicy • sposób wykonania po∏à- • przedstawienie zasad czenia czyszczenia i konserwacji • bezpieczeƒstwo i higie- • odczytanie i analiza tre- na pracy Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • umiej´tnoÊç lutowania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 25 Budowa i zasada 1 • rodzaje wiertarek • przedstawienie zasady dzia∏ania wiertarki. • budowa i zasada dzia∏a- dzia∏ania wiertarki nia wiertarki • przedstawienie zasad • budowa wiert∏a czyszczenia i konserwacji • instrukcja obs∏ugi • odczytanie i analiza tre- • bezpieczeƒstwo i higie- Êci instrukcji obs∏ugi na pracy urzàdzenia • bezpieczne korzystanie • umiej´tnoÊç wiercenia z wiertarki Rodzaje 1 • rodzaje przek∏adni • omówienie zasady dzia- i zastosowanie • zasada przenoszenia ru- ∏ania przek∏adni przek∏adni. chu • zapoznanie z rodzajami • sposoby oznaczenia przek∏adni przek∏adni – symbole • obliczanie prze∏o˝enia • zastosowanie przek∏adni przek∏adni • poj´cie prze∏o˝enia i je- • omówienie praktyczne- go obliczanie go zastosowania prze- k∏adni 4. Rodzaje materia∏ów 2 • rodzaje materia∏ów w∏ó- • rozpoznawanie rodza- Krawiectwo w∏ókienniczych kienniczych jów materia∏ów w∏ó- – pochodzenie • zastosowanie materia- kienniczych i zastosowanie ∏ów w∏ókienniczych • omówienie zastosowa- w∏ókien. • poj´cia: w∏ókno, mate- nia poszczególnych ma- ria∏ w∏ókienniczy, tkani- teria∏ów w∏ókienniczych na, dzianina, wyroby • poznanie poj´ç: w∏ók- plecione, prz´dzina, no, materia∏ w∏ókienni- w∏óknina, nitka czy, tkanina, dzianina, • podzia∏ w∏ókien wyroby plecione, prz´- • etapy otrzymywania dzina, w∏óknina, nitka w∏ókien i ich rozró˝nianie • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na- • omówienie podzia∏u turalnych i chemicznych w∏ókien oraz ich zastosowanie • omówienie etapów • podzia∏ nitek i ich zasto- otrzymywania w∏ókien sowanie i surowców do ich pro- dukcji • omówienie w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych oraz po- równanie ich w∏aÊciwoÊci • omówienie sposobu otrzymywania nitek i ich podzia∏u Wyrób tkanin 2 • poj´cia: tkanina, dziani- • poznanie poj´ç: tkani- i dzianin – sploty. na, osnowa, wàtek, na, dzianina, osnowa, splot, kolumna, rzàdek wàtek, splot, kolumna, dzianiny, oczko rzàdek dzianiny, oczko • sposób powstawania i ich wyjaÊnianie tkaniny • omówienie sposobu po- • budowa i zasada dzia∏a- wstawania tkanin nia krosna tkackiego • omówienie budowy • rodzaje splotów i zasady dzia∏ania krosna • sposób powstawania tkackiego splotów • omówienie roli osnowy • sposób otrzymywania i wàtku dzianiny • rozró˝nianie w tkaninie • rodzaje dzianiny wàtku i osnowy • zastosowanie tkanin • rodzaje splotów i ich i dzianin charakterystyka
26 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • omówienie sposobu po- wstawania dzianin i ich rodzajów (przedstawie- nie na schemacie) • rozró˝nianie oczka le- wego i oczka prawego • omówienie przeznacze- nia tkanin i dzianin oraz ich w∏aÊciwoÊci • umiej´tnoÊç wykonywa- nia dzianin Podstawowe 2 • poj´cia: Êcieg maszyno- • poznanie poj´ç: Êcieg Êciegi r´czne wy, r´czny, szew maszynowy, r´czny, i maszynowe. • rodzaje Êciegów r´cz- szew i ich wyjaÊnienie nych i sposób ich wyko- • umiej´tnoÊç rozpozna- nywania wania rodzajów Êciegów • rodzaje szwów i ich za- i omówienie sposobu stosowanie ich wykonania • sposób wykonania • rozró˝nianie rodzajów szwów maszynowych szwów, podanie ich za- • budowa i zasada dzia∏a- stosowania nia maszyny do szycia • omówienie sposobu wykonania szwów ma- szynowych • omówienie budowy maszyny do szycia • umiej´tnoÊç wykonania Êciegów • umiej´tnoÊç pos∏ugiwa- nia si´ maszynà do szycia Zasady wykonania 2 • poj´cia: forma, model, • poznanie poj´ç: forma, ubioru. wykrój, miara model, wykrój, miara • dobór odpowiedniego i ich wyjaÊnienie materia∏u do danego • umiej´tnoÊç doboru rodzaju modelu odpowiedniego mate- • cechy materia∏u ria∏u do danego rodzaju • sposoby zdejmowania modelu miary z sylwetki • poprawne zdejmowanie • zasady wykonania wy- miary z sylwetki kroju • wykonanie wykroju pro- • tabela rozmiarów stego modelu • umiej´tnoÊç wykonania wykroju Konserwacja 1 • sposoby konserwacji • omówienie sposobów odzie˝y. odzie˝y konserwacji odzie˝y Oznaczenia • dobór odpowiedniego • umiej´tnoÊç doboru na metkach. rodzaju konserwacji odpowiedniego rodzaju do okreÊlonego rodzaju konserwacji okreÊlone- zabrudzenia i tkaniny go do rodzaju materia∏u • symbole stosowane i zabrudzenia na metkach • odczytywanie symboli • oznaczanie sk∏adu w∏ó- umieszczanych na metce kien za pomocà nitek • odczytanie sk∏adu w∏ó- • budowa i zastosowanie kien na podstawie ozna- ˝elazka czeƒ nitek • bezpieczeƒstwo pod- • omówienie budowy ˝e- czas prasowania lazka • zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 27 5. Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia Fotografia tradycyjna. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia tradycyjnego apara- dzia∏ania aparatu tu fotograficznego • omówienie zasady ro- • zasada robienia zdj´cia bienia zdj´cia aparatem aparatem jednoobiekty- jednoobiektywowym wowym • opis sposobu powstania • sposób powstawania zdj´cia czarno-bia∏ego zdj´cia czarno-bia∏ego i kolorowego i kolorowego • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia • umiej´tnoÊç wywo∏ania zdj´cia Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia cyfrowa. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia aparatu cyfrowego dzia∏ania aparatu • zasada robienia zdj´cia • omówienie zasady ro- aparatem cyfrowym bienia zdj´cia aparatem • sposób powstawania cyfrowym zdj´cia i jego zapis • opis sposobu powstania zdj´cia • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia i jego zapisu Zasady wykonania 1 • parametry decydujàce • omawianie parametrów zdj´cia, obróbka o jakoÊci zdj´cia w apa- decydujàcych o jakoÊci komputerowa. racie cyfrowym zdj´cia • zasady wykonania zdj´- • omówienie zasad wyko- cia aparatem cyfrowym nania zdj´cia • cyfrowa obróbka zdj´ç • umiej´tnoÊç obs∏ugi • programy graficzne programu graficznego do obróbki zdj´ç do obróbki zdj´ç • zdj´cia artystyczne • umiej´tnoÊç poprawne- go wykonania zdj´ç aparatem cyfrowym • tworzenie zdj´ç arty- stycznych II PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 6. Obwody 2 • zasada przep∏ywu pràdu • znajomoÊç symboli Elektrotechnika elektryczne • symbole stosowane i schematów elektrycz- – zasada przep∏ywu na schematach nych pràdu • pomiary w obwodach • przedstawienie zasady elektrycznego. • analiza schematów przep∏ywu pràdu elek- • obwód otwarty, za- trycznego mkni´ty, szeregowy • monta˝ prostych obwo- i równoleg∏y dów elektrycznych • wp∏yw pràdu na orga- • analiza schematów nizm cz∏owieka • bezpieczne korzystanie z energii elektrycznej
28 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Rezystor – rola, 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów rezystancji. • ∏àczenie rezystorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà rezystor spe∏nia Êwiadczenia w obwodzie elektrycz- nym Kondensator 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów parametrów. • ∏àczenie kondensatorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà kondensator spe∏- Êwiadczenia nia w obwodzie elek- trycznym Dioda 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli pó∏przewodnikowa obwodu • ∏àczenie obwodów we- – rola, rodzaje, • montowanie obwodu d∏ug schematów parametry. • dioda w obwodach prà- • prawid∏owy odczyt pa- du sta∏ego rametrów • odczytywanie parame- • przedstawienie funkcji, trów jakà dioda pó∏przewod- • rodzaje diod nikowa spe∏nia w obwo- • wnioski wysnute z do- dzie elektrycznym Êwiadczenia Tranzystor – rola, 1 • funkcje tranzystora • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. • rodzaje i oznakowanie • ∏àczenie obwodów we- • wyznaczanie wspó∏czyn- d∏ug schematów nika wzmocnienia prà- • prawid∏owy odczyt pa- dowego rametrów • przedstawienie funkcji, jakà tranzystor spe∏nia w obwodzie elektrycz- nym Cewka (zwojnica) 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje obwodu • ∏àczenie obwodów we- parametry. • montowanie obwodu d∏ug schematów • odczytywanie parame- • prawid∏owy odczyt pa- trów rametrów • wnioski wysnute z do- • przedstawienie funkcji, Êwiadczenia jakà cewka spe∏nia w ob- wodzie elektrycznym Zasilacz – schemat 1 • zasada dzia∏ania i budo- • czytanie schematu blokowy i zasada wa zasilacza • prawid∏owy odczyt pa- dzia∏ania. • funkcja zasilacza rametrów • budowa i dzia∏anie • przedstawienie funkcji, transformatora jakà zasilacz spe∏nia • budowa uk∏adu pro- w obwodzie elektrycz- stowniczego nym • budowa i funkcja bez- piecznika
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 29 Mikrofon i g∏oÊnik 1 • budowa mikrofonu • znajomoÊç zasady dzia∏a- – budowa i zasada i g∏oÊnika nia mikrofonu i g∏oÊnika dzia∏ania. • zasada dzia∏ania • przedstawienie zasad u˝ytkowania i konserwacji • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Radioodbiornik 1 • rodzaje fal radiowych • znajomoÊç zasady dzia∏a- i odbiornik • zasada przesy∏ania i od- nia radioodbiornika i od- telewizyjny bierania dêwi´ku biornika telewizyjnego – budowa i zasada • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasad dzia∏ania. nia radioodbiornika i od- u˝ytkowania i konserwacji biornika telewizyjnego • odczytanie i analiza tre- • sposoby u˝ytkowania Êci instrukcji obs∏ugi tych odbiorników urzàdzeƒ • sposób przesy∏ania i od- • odczytywanie symboli bierania dêwi´ku umieszczonych na obu- dowie urzàdzeƒ Telefon – budowa, 1 • budowa telefonu • znajomoÊç zasady dzia- dzia∏anie, • sposób porozumiewania ∏ania telefonu u˝ytkowanie. si´ przez telefon • przedstawienie zasad • sieç telefoniczna u˝ytkowania i konserwacji • telefon przewodowy • odczytanie i analiza tre- i komórkowy Êci instrukcji obs∏ugi te- lefonu • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie telefonu Odtwarzacz DVD 1 • budowa odtwarzacza • znajomoÊç zasady dzia- – budowa, DVD ∏ania odtwarzacza DVD dzia∏anie, • zasady u˝ytkowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • systemy dekodowania u˝ytkowania i konserwacji dêwi´ku • odczytanie i analiza tre- • zasada odczytu obrazu Êci instrukcji obs∏ugi od- twarzacza DVD • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Kuchenka 1 • budowa kuchenki mi- • znajomoÊç zasady dzia- mikrofalowa krofalowej ∏ania kuchenki mikrofa- – budowa, • zasada dzia∏ania lowej dzia∏anie, • uk∏ad sterowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • zasady konserwacji u˝ytkowania i konserwacji i u˝ytkowania • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi ku- chenki mikrofalowej • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia
30 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 7. Proces 2 • poj´cia: papirus, perga- • wyjaÊnienie poj´ç: papi- Papieroplastyka powstawania min, papier rus, pergamin, papier papieru i jego • surowce do produkcji i omówienie produkcja. papieru • omówienie znaczenia • proces powstawania pa- papieru dla cz∏owieka pieru • omówienie surowców • pó∏produkty i produkty do produkcji papieru powsta∏e przy produkcji • omówienie etapów pro- papieru dukcji papieru na pod- • wykorzystanie surow- stawie schematu ców wtórnych • omówienie produktów • ochrona Êrodowiska i pó∏produktów powsta- ∏ych podczas produkcji papieru • uÊwiadomienie znacze- nia ochrony Êrodowiska i wykorzystywania su- rowców wtórnych W∏aÊciwoÊci 2 • podstawowe w∏aÊciwo- • scharakteryzowanie papieru, jego Êci papieru podstawowych w∏aÊci- gatunki • podstawowe gatunki woÊci papieru i zastosowanie. papieru • omówienie podstawo- • jakoÊç produktów pa- wych gatunków papieru pierowych • dokonywanie podzia∏u • zastosowanie papieru papieru • podzia∏ papieru • okreÊlenie przeznacze- • uszlachetnianie papieru nia papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • omówienie jakoÊci pro- duktów papierowych • poznanie sposobów uszlachetniania papieru • okreÊlanie jakoÊci pro- duktów papierowych • umiej´tnoÊç scharakte- ryzowania przyk∏ado- wych gatunków papieru Techniki i formy 1 • poj´cie: papieroplastyka • wyjaÊnienie poj´cia papieroplastyki. • technika orgiami papieroplastyka i jego Narz´dzia • technika kirigami omówienie i materia∏y. • sposób wykonywania • omówienie sposobu papier-mâché wykonania origami, wy- • ozdoby z papieru: wyci- konuje formy technikà nanki, kwiaty z bibu∏y, origami kartki • zna sposób i wykonuje • narz´dzia i materia∏y formy z papier-mâché do obróbki papieru • podaje przyk∏ady ozdób z papieru • omawia sposób ich wy- konania • zna ozdoby z papieru charakterystyczne dla swojego regionu • dba∏oÊç o starannoÊç i dok∏adnoÊç wykonania
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 31 8. Rodzaje 2 • poj´cie: modelarstwo • wyjaÊnienie poj´cia: Modelarstwo modelarstwa. • rodzaje modelarstwa: modelarstwo i jego Tworzenie modeli. redukcyjne, ko∏owe, fi- omówienie gurkowe • omówienie rodzajów • sposób wykonywania modelarstwa i ich cha- modeli kartonowych rakterystyka • charakterystyka mode- • omówienie sposobu wy- larstwa zapa∏czanego konania modeli kartono- • tworzenie modeli z pla- wych i zapa∏czanych stiku • okreÊlenie materia∏ów i sposobu wykonania modeli plastikowych • wskazanie umiej´tnoÊci i cech modelarza • wykonywanie prostych modeli dowolnà technikà • omówienie zastosowa- nia modelarstwa w ró˝- nych dziedzinach dzia- ∏alnoÊci cz∏owieka Materia∏y 2 • budowa drewna • omówienie elementów modelarskie. • wady drewna budowy drewna • przekrój poprzeczny • omówienie wad drewna i wzd∏u˝ny i wskazanie ich na przy- • obróbka drewna k∏adach – od drzewa do goto- • rozpoznawanie rodzaju wego wyrobu przekroju i scharaktery- • materia∏y drewnopo- zowanie go chodne: sklejka, p∏yta • omówienie etapów ob- pilÊniowa i wiórowa, ich róbki drewna na pod- charakterystyka i prze- stawie schematu znaczenie • rozpoznawanie i okre- • podstawowe w∏aÊciwo- Êlanie materia∏ów drew- Êci drewna: fizyczne nopochodnych i mechaniczne • omówienie podstawo- wych w∏aÊciwoÊci drew- na i ich podzia∏ • ochrona Êrodowiska Obróbka i sposoby 1 • podstawowe przyrzàdy • rozpoznawanie i nazy- ∏àczenia drewna. pomiarowe wanie podstawowych • podstawowe operacje przyrzàdów pomiaro- technologiczne wych oraz narz´dzi • podstawowe narz´dzia do obróbki drewna do obróbki drewna • nazwanie i opis operacji • podzia∏ po∏àczeƒ drewna technologicznych • po∏àczenia kszta∏towe • omówienie narz´dzi – rodzaje, sposób wyko- i przyrzàdów stosowa- nania nych przy poszczegól- • po∏àczenia klejowe, nych operacjach ∏àczniki i wkr´ty • dokonanie podzia∏u po- ∏àczeƒ drewna na roz- ∏àczne i nieroz∏àczne i ich charakterystyka • scharakteryzowanie po∏à- czeƒ kszta∏towych, okre- Êlenie ich zastosowania • omówienie przyk∏adów innych po∏àczeƒ • wykonanie pracy z drewna • dba∏oÊç o starannoÊç i estetyk´
32 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 9. Zasady 1 • wp∏yw od˝ywiania • wyjaÊnienie poj´cia od- Kulinaria prawid∏owego na organizm cz∏owieka ˝ywiania i jego wp∏ywu ˝ywienia. • zasady racjonalnego ˝y- na organizm cz∏owieka Grupy produktów. wienia • omówienie zasad racjo- • podzia∏ sk∏adników po- nalnego od˝ywiania karmowych i ich rola • scharakteryzowanie • piramida zdrowia – gru- sk∏adników pokarmo- py produktów wych i ich roli dla orga- • choroby uk∏adu pokar- nizmu cz∏owieka mowego • wymienienie i scharak- teryzowanie grup wchodzàcych w sk∏ad piramidy zdrowia • wdra˝anie do racjonal- nego od˝ywiania si´ • kszta∏towanie nawyków zdrowego trybu ˝ycia Przechowywanie 1 • poj´cie: konserwacja • wyjaÊnienie poj´cia produktów ˝ywnoÊci konserwacja ˝ywnoÊci ˝ywnoÊciowych. • rodzaje metod konser- i jego omówienie Budowa i dzia∏anie wacji ˝ywnoÊci • podzia∏ metod konser- ch∏odziarki. • dobór sposobu konser- wacji ˝ywnoÊci i ich wacji odpowiedniego scharakteryzowanie do rodzaju ˝ywnoÊci • dobór sposobu konser- • funkcja i budowa ch∏o- wacji odpowiedniego dziarki do rodzaju produktu • zasada dzia∏ania ch∏o- • omówienie funkcji kon- dziarki serwacji ˝ywnoÊci • wymienienie skutków z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • omówienie budowy i zasady dzia∏ania ch∏o- dziarki na podstawie schematu Przygotowywanie 1 • sposób przygotowywa- • omówienie obróbki posi∏ków, nia posi∏ków – rodzaje wst´pnej – rodzaje nakrywanie obróbki ˝ywnoÊci i sposób wykonania do sto∏u. • zasady higieny • scharakteryzowanie ro- • zale˝noÊç potrzeb po- dzajów obróbki termicz- karmowych ludzi nej – sposoby jej prze- od ró˝nych czynników prowadzenia • jad∏ospis – zasady jego • stosowanie zasad higie- uk∏adania ny przy sporzàdzaniu • normy ˝ywieniowe posi∏ków • posi∏ki a dobowe zapo- • umiej´tnoÊç tworzenia trzebowanie pokarmowe jad∏ospisu • nakrywanie do sto∏u • umiej´tnoÊç racjonalne- • zasady zachowania si´ go planowania ˝ywienia przy stole • kalkulacja kosztów zwià- zanych z przygotowa- niem posi∏ków • planowanie menu • umiej´tnoÊç odpowied- niego nakrycia sto∏u • stosowanie regu∏ i zasad dobrego zachowania obowiàzujàcych przy stole
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 33 10. Zasady 1 • poj´cia: uczestnik ru- • znajomoÊç poj´ç: Podstawowe infor- obowiàzujàce chu, droga, jezdnia uczestnik ruchu, droga, macje o ruchu dro- pieszych • prawa i obowiàzki pie- jezdnia gowym i rowerzystów. szych • znajomoÊç zasad obo- • prawa i obowiàzki rowe- wiàzujàcych pieszych rzysty i rowerzystów • znaki drogowe obowià- • omówienie zasady zujàce pieszych i rowe- ostro˝noÊci i ograniczo- rzystów nego zaufania • rozpoznawanie i nazy- wanie znaków obowià- zujàcych pieszych i ro- werzystów • znajomoÊç i stosowanie przepisów ruchu drogo- wego Wypadki na drodze 1 • poj´cia: kolizja, wypa- • znajomoÊç poj´ç: koli- – pierwsza pomoc. dek drogowy zja, wypadek drogowy • zasady udzielania pierw- • umiej´tnoÊç udzielania szej pomocy przedme- pierwszej pomocy dycznej • umiej´tnoÊç u∏o˝enia • rodzaje urazów poszkodowanego w po- • wzywanie s∏u˝b ratow- zycji bezpiecznej niczych • rozpoznanie urazu i udzielanie pierwszej pomocy • znajomoÊç numerów s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i nume- ru alarmowego (112) 11. Korzystanie 1 • rodzaje instalacji domo- • omówienie rodzajów in- Ochrona Êrodowiska z instalacji wych stalacji domowych naturalnego domowych. • odbiorniki pràdu, ener- • omówienie roli bez- gooszcz´dnoÊç piecznika • rola bezpiecznika • omówienie czynników • sposoby zmniejszania wp∏ywajàcych na wyso- zu˝ycia energii elek- koÊç rachunku za pràd trycznej • planowanie zakupu od- • bezpieczne korzystanie biorników ze wzgl´du na z instalacji domowych ich energooszcz´dnoÊç • niebezpieczeƒstwo • bezpieczne korzystanie zwiàzane z ulatnianiem z instalacji domowych si´ gazu • omówienie sposobu po- • sposoby zmniejszania st´powania w razie wy- zu˝ycia wody krycia ulatniania si´ gazu • oczyszczanie Êcieków • ograniczenie czynników wp∏ywajàcych na wyso- koÊç rachunku za wod´ Recykling 1 • poj´cia: recykling, odpa- • znajomoÊç poj´ç: recy- – segregacja dy, segregacja odpadów kling, odpady, segrega- odpadów. • rozwój techniki a Êrodowi- cja odpadów sko naturalne cz∏owieka • omówienie znaczenia • êród∏a zanieczyszczeƒ odzyskiwania surowców • surowce wtórne • uÊwiadomienie koniecz- • segregacja Êmieci noÊci segregacji Êmieci • sposoby ochrony Êrodo- • znajomoÊç zasad recy- wiska klingu • recykling • segregowanie Êmieci we w∏asnym gospodar- stwie domowym
34 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia Na poczàtku ka˝dego roku szkolnego uczniowie i ich rodzice powinni zostaç zapo- znani z przedmiotowymi zasadami oceniania na lekcjach zaj´ç technicznych. Nale˝y je opracowaç na podstawie ogólnych wymagaƒ edukacyjnych, standardów wymagaƒ, podstawy programowej, wewnàtrzszkolnego systemu oceniania oraz Rozporzàdzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i s∏uchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szko∏ach publicznych. Przedmiotowe zasady oceniania opracowane przez nauczyciela powinny zawieraç: • zasady bie˝àcego oceniania uczniów, • warunki i zasady poprawiania oceny bie˝àcej, • zasady klasyfikowania Êródrocznego i rocznego, • warunki i zasady uzyskania oceny wy˝szej ni˝ przewidywana, • sposób informowania uczniów i ich rodziców o post´pach w nauce, • przewidywane osiàgni´cia uczniów na poszczególne oceny. Poni˝ej przedstawiono przyk∏ady przedmiotowych zasad oceniania. Zasady bie˝àcego oceniania uczniów: • na lekcjach zaj´ç technicznych sà oceniane nast´pujàce obszary: ß aktywnoÊç na lekcjach, ß prace wytwórcze wykonywane na lekcjach, ß zadania dodatkowe, ß odpowiedzi ustne, ß testy, ß zadania domowe, ß przygotowanie uczniów do zaj´ç; • ocena zale˝y od tego, czy uczeƒ zrealizowa∏ wymagania na dany stopieƒ, od sposo- bu rozwiàzywania zadaƒ, prezentacji rozwiàzania, estetyki i systematycznoÊci (wy- wiàzanie si´ w terminie); • uczeƒ ma obowiàzek systematycznego i estetycznego prowadzenia zeszytu przed- miotowego, który równie˝ podlega ocenie; • po d∏ugiej usprawiedliwionej nieobecnoÊci uczeƒ mo˝e byç nieprzygotowany do lekcji; • w ciàgu pó∏rocza uczeƒ ma prawo zg∏osiç nieprzygotowanie do lekcji jeden raz, bez podania powodu; • za zg∏oszony przed lekcjà brak zeszytu lub materia∏ów uczeƒ otrzymuje minusa;
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 35 • za niezg∏oszony przed lekcjà brak zeszytu lub materia∏ów uczeƒ otrzymuje ocen´ niedostatecznà; • sprawdziany (testy) b´dà zapowiadane z dwutygodniowym wyprzedzeniem i oce- niane w ciàgu dwóch tygodni; • czas trwania sprawdzianu (testu) wynosi 40 min; • sprawdziany sà oceniane na podstawie liczby uzyskanych punktów, wed∏ug nast´pu- jàcych zasad przeliczania: ß 100% punktów + zad. dodatkowe ocena celujàca ß 100–91% punktów ocena bardzo dobra ß 90–75% punktów ocena dobra ß 74–51% punktów ocena dostateczna ß 50–35% punktów ocena dopuszczajàca ß mniej ni˝ 35% punktów ocena niedostateczna • prace pisemne z materia∏u bie˝àcego, obejmujàcego trzy ostatnie tematy lekcyjne, nie b´dà zapowiadane we wczeÊniejszym terminie; • przy realizacji zadaƒ b´dà oceniane: ß przedstawienie rozwiàzania problemu w postaci planu dzia∏ania, schematu, ß umiej´tnoÊç korzystania z ró˝nych êróde∏ informacji, ß przestrzeganie zasad wspó∏˝ycia, ß umiej´tnoÊç wspó∏pracy w grupie, dyscyplina pracy; • ka˝dy uczeƒ mo˝e otrzymaç dodatkowe oceny za udzia∏ w konkursach, przygotowa- nie referatu na temat okreÊlony przez nauczyciela lub stworzenie w∏asnego projek- tu pracy (po uzgodnieniu z nauczycielem); • nieobecnoÊç na lekcji nie zwalnia ucznia od obowiàzku zrobienia zadania domowe- go oraz opanowania wiadomoÊci i umiej´tnoÊci, które by∏y tematem lekcji. Zasady oceniania aktywnoÊci na lekcjach: Uczeƒ otrzymuje „+” z aktywnoÊci na lekcji za: • poprawne i szybkie rozwiàzanie bie˝àcego problemu, • podejmowanie merytorycznej dyskusji, • szybkoÊç i trafnoÊç spostrze˝eƒ trudnych do wykrycia, • przygotowanie dodatkowych materia∏ów do lekcji, • wykazanie si´ szczególnymi wiadomoÊciami lub umiej´tnoÊciami, • pomoc kolegom w przyswajaniu wiedzy i umiej´tnoÊci technicznych, • wykonanie pomocy do pracowni. Uczeƒ otrzymuje „–” za brak aktywnoÊci na lekcji, gdy: • zajmuje si´ na lekcji czynnoÊciami niezwiàzanymi z realizowanym tematem, • wykazuje brak oczywistych umiej´tnoÊci, • niszczy prace kolegów, • nie przestrzega regulaminu pracowni. Ocenianie uczniów z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej: • nauczyciel obni˝a wymagania w zakresie wiedzy i umiej´tnoÊci w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe i choroby uniemo˝liwiajàce sprostanie wymaganiom programowym, potwierdzone orzeczeniem poradni psychologiczno- -pedagogicznej lub opinià lekarza specjalisty;
36 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • w ocenianiu uczniów z dysfunkcjami uwzgl´dnione zostajà zalecenia poradni, takie jak: ß wyd∏u˝enie czasu przeznaczonego na wykonanie çwiczeƒ praktycznych, ß mo˝liwoÊç rozbicia çwiczeƒ z∏o˝onych na prostsze i ocenienie ich wykonania eta- pami, ß koniecznoÊç odczytania na g∏os poleceƒ otrzymywanych przez innych uczniów tylko w formie pisemnej, ß branie pod uwag´ poprawnoÊci merytorycznej wykonanego çwiczenia, a nie je- go walorów estetycznych, ß mo˝liwoÊç (za zgodà ucznia) zamiany pracy pisemnej na odpowiedê ustnà (pra- ca klasowa lub sprawdzian), ß podczas odpowiedzi ustnych – zadawanie wi´kszej liczby prostych pytaƒ zamiast jednego z∏o˝onego, ß obni˝enie wymagaƒ dotyczàcych estetyki zeszytu przedmiotowego, ß udzielanie pomocy przy przygotowywaniu pracy dodatkowej. Wymagania na poszczególne oceny Ocen´ celujàcà uczeƒ otrzymuje, gdy: • biegle pos∏uguje si´ nabytymi wiadomoÊciami i umiej´tnoÊciami w sytuacjach prak- tycznych, a jego wiedza znacznie wykracza poza program nauczania • osiàga sukcesy w konkursach przedmiotowych • systematycznie korzysta z wielu êróde∏ informacji • twórczo rozwija w∏asne uzdolnienia • Êledzi najnowsze osiàgni´cia nauki i techniki • racjonalnie wykorzystuje swoje uzdolnienia na ka˝dych zaj´ciach • stosuje rozwiàzania nietypowe • biegle i w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • wykonuje dokumentacj´ dotyczàcà ciekawych rozwiàzaƒ technicznych Ocen´ bardzo dobrà uczeƒ otrzymuje, gdy: • opanowa∏ pe∏ny zakres wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje samodzielnie problemy teoretyczne • prezentuje wzorowe cechy i postawy podczas zaj´ç • potrafi wspó∏dzia∏aç w grupie podczas realizacji zadaƒ zespo∏owych • ambitnie realizuje zadania indywidualne • bardzo ch´tnie i cz´sto przedstawia swoje zainteresowania techniczne • zna zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy oraz je stosuje • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich cechy • sprawnie pos∏uguje si´ narz´dziami i przyborami • charakteryzuje go systematycznoÊç, konsekwencja dzia∏ania • systematycznie korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie, poprawnie i estetycznie prowadzi dokumentacj´ • w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • bierze udzia∏ w konkursach przedmiotowych Ocen´ dobrà uczeƒ otrzymuje, gdy: • nie opanowa∏ w pe∏ni zakresu wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje samodzielnie zadania teoretyczne
Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 37 • dobrze wykorzystuje czas zaplanowany przez nauczyciela • sporadycznie prezentuje swoje zainteresowania techniczne • zna zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy oraz je stosuje • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich cechy • poprawnie pos∏uguje si´ narz´dziami i przyborami • w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • czasami korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie i poprawnie prowadzi dokumentacj´ Ocen´ dostatecznà uczeƒ otrzymuje, gdy: • opanowa∏ minimum zakresu wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje zadania o Êrednim stopniu trudnoÊci • poprawnie pos∏uguje si´ przyrzàdami i narz´dziami • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich podstawowe cechy • stosuje zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy • ma∏o efektywnie wykorzystuje czas pracy • rzadko korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie prowadzi dokumentacj´, jednak nie zawsze poprawnie Ocen´ dopuszczajàcà uczeƒ otrzymuje, gdy: • ma braki w opanowaniu minimum wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje zadania o niewielkim stopniu trudnoÊci • pos∏uguje si´ prostymi przyrzàdami i narz´dziami • w nieznacznym stopniu potrafi pos∏ugiwaç si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • ma trudnoÊci ze zorganizowaniem pracy, wymaga kierowania • nie korzysta z ˝adnych êróde∏ informacji • prowadzi dokumentacj´ niesystematycznie i niestarannie Ocen´ niedostatecznà uczeƒ otrzymuje, gdy: • nie opanowa∏ minimum wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • nie jest w stanie rozwiàzaç najprostszych zadaƒ • nieumiej´tnie u˝ywa prostych narz´dzi i przyborów • pos∏uguje si´ niektórymi urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • nie potrafi organizowaç pracy • jest niesamodzielny • nie korzysta z ˝adnych êróde∏ informacji • nie prowadzi dokumentacji Wa˝nà rzeczà podczas realizacji programu zaj´ç technicznych jest rozbudzenie u uczniów zainteresowania technikà, ich twórczej aktywnoÊci oraz mobilizowanie ich do umiej´tnego rozwiàzywania problemów technicznych. Niewàtpliwie zaj´cia tech- niczne w znacznej mierze przyczyniajà si´ do okreÊlenia przez ucznia swoich mocnych i s∏abych stron oraz wyboru dalszej drogi kszta∏cenia, a co za tym idzie – przysz∏ego zawodu.
38 IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych I PÓ¸ROCZE Osiàgni´cia szczegó∏owe ucznia WiadomoÊci Umiej´tnoÊci Liczba Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin Podstawowe Ponadpodstawowe Podstawowe Ponadpodstawowe [P] [PP] [P] [PP] Uczeƒ: ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 1 2 3 4 5 6 7 8 1. Lekcja 1 • program nauczania • zna przedmiotowe • omawia wyposa˝e- • stosuje si´ do re- • udziela pierwszej Zasady organizacyjna. • przedmiotowe zasady zasady oceniania nie apteczki gulaminu pracowni pomocy bezpieczeƒstwa Zasady oceniania • omawia regulamin i sprz´t przeciwpo- technicznej i higieny pracy bezpieczeƒstwa • regulamin pracowni pracowni ˝arowy na lekcjach techniki i higieny pracy • apteczka i sprz´t prze- na lekcjach techniki. ciwpo˝arowy • post´powanie w razie wypadku Ochrona 1 • rodzaje Êrodków gaÊni- • zna drog´ ewaku- • omawia rodzaje • wyjaÊnia symbole • nazywa i charakte- przeciwpo˝arowa czych acyjnà w szkole Êrodków gaÊni- znaków ewakuacyj- ryzuje grupy po˝a- w szkole. • droga ewakuacyjna oraz sposób og∏a- czych i ich zastoso- nych rów w szkole szania alarmu wanie • znaki ewakuacyjne • omawia zasady po- • sposoby og∏aszania alar- st´powania w razie mu w szkole wypadku
Instrukcje obs∏ugi 1 • funkcja instrukcji obs∏u- • omawia funkcje in- • czyta symbole • korzysta z danych • charakteryzuje do- i tabliczki gi i tabliczki znamiono- strukcji obs∏ugi i oznaczenia stoso- znajdujàcych si´ wolne urzàdzenie znamionowe. wej i tabliczki znamio- wane w instrukcji w instrukcji obs∏ugi na podstawie da- • dane zawarte w instruk- nowej obs∏ugi i na ta- • potrafi rozpoznaç nych znajdujàcych cji obs∏ugi bliczce znamiono- zagro˝enia wynika- si´ na tabliczce • dane techniczne na ta- wej jàce z obs∏ugi urzà- znamionowej bliczce znamionowej dzeƒ • odczytywanie i wykorzy- stanie w praktyce da- nych znajdujàcych si´ w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej • symbole i oznaczenia stosowane w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej 2. Podstawowe 1 • normy techniczne i ich • zna zasady wyko- • omawia normy • stosuje zasady wy- • podaje wymiary Rysunek techniczny wiadomoÊci znaczenie nywania rysunku techniczne i ich konywania rysunku formatów arkuszy o rysunku • zasady wykonywania ry- technicznego znaczenie technicznego stosowanych technicznym sunku technicznego • zna i wymienia ro- • definiuje poj´cie • rozpoznaje i nazy- w technice – wymiarowanie • rodzaje linii, symbole dzaje linii, ich normalizacja wa rodzaje linii, figur p∏askich. • normalizacja kszta∏t i zastosowa- symbole • zasady wymiarowania nie • stosuje zasady wy- • doskonalenie umiej´t- • zna symbole stoso- miarowania noÊci wane w rysunku • umie wymiarowaç technicznym okr´gi o ró˝nej • zna i stosuje zasa- Êrednicy dy wymiarowania • pracuje starannie i dok∏adnie Pismo techniczne 1 • wzory liter i cyfr • zna rodzaje pisma • rozró˝nia pismo • zna i pisze wzory li- • podaje wielkoÊci proste – çwiczenia. • normalizacja pisma • zna cechy pisma rodzaju A i B ter i cyfr charakterystyczne technicznego i je • potrafi napisaç dla pisma tech- charakteryzuje tekst pismem nicznego • zna wielkoÊci pi- technicznym sma stosowane dla • pracuje starannie arkusza A4 i dok∏adnie Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 39
40 1 2 3 4 5 6 7 8 Przekroje bry∏ 1 • zasady wykonania prze- • zna zasady wyko- • potrafi podaç spo- • wykonuje przekro- • potrafi wykreÊliç w rysunku krojów nywania przekro- sób wykonania je bry∏ przekrój wielo- technicznym. • rodzaje przekrojów jów i ich rodzaje przekroju wielo- • rozpoznaje rodzaje p∏aszczyznowy • sposoby oznaczenia • pracuje starannie p∏aszczyznowego, przekrojów i pó∏przekrój przekrojów i dok∏adnie pó∏przekroju, prze- kroju czàstkowego Rysunek 1 • zasady sporzàdzania ry- • charakteryzuje ry- • opisuje ró˝nice po- • potrafi sporzàdziç • czyta rysunki po- poglàdowy, sunku poglàdowego, sunek poglàdowy, mi´dzy rysunkiem dokumentacj´ glàdowe, z∏o˝enio- z∏o˝eniowy z∏o˝eniowego i wyko- z∏o˝eniowy i wyko- poglàdowym, z∏o- – wype∏nia tabel´ we i wykonawcze i wykonawczy. nawczego nawczy ˝eniowym i wyko- do odpowiedniego • funkcje rysunku • rozpoznaje rysunek nawczym rodzaju rysunku poglàdowy, z∏o˝e- • sporzàdza rysunek niowy i wykonawczy poglàdowy, z∏o˝e- • zna funkcje ró˝nych niowy i wykonaw- rodzajów rysunku czy • zna zasady sporzà- • pracuje starannie dzania rysunku po- i dok∏adnie glàdowego, z∏o˝e- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum niowego i wyko- nawczego Zasady rzutowania. 1 • rodzaje rzutów • zna i stosuje poj´- • potrafi dobraç naj- • stosuje zasady rzu- • wykonuje rzuty • zasady rzutowania cie aksonometrii lepszy sposób towania przedmiotów • sposób wykonania rzutu i rzutu aksonome- ustawienia przed- • rozpoznaje rzut o skomplikowanej – widok trycznego miotu w celu wy- g∏ówny, boczny budowie • zna rodzaje rzutów konania rzutu ak- i z góry • zna zasady rzuto- sonometrycznego • pracuje starannie wania i dok∏adnie • zna sposób wyko- nania rzutu – widok Dimetria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • zna i stosuje zasa- • okreÊla rodzaj rzu- • przedstawia bry∏y • wykreÊla skompli- technicznym. w dimetrii dy wykreÊlania bry∏ tu na podstawie w dimetrii kowane bry∏y • wzajemny uk∏ad osi w dimetrii rysunku bry∏y • rysuje przedmiot na podstawie rzutu • doskonalenie umiej´t- • podaje wzajemny w dimetrii na pod- prostokàtnego noÊci – çwiczenia uk∏ad osi stawie rzutu pro- stokàtnego
• zna etapy rysowa- • pracuje starannie nia bry∏y i dok∏adnie Izometria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • zna i stosuje zasa- • okreÊla rodzaj rzu- • przedstawia bry∏y • wykreÊla skompli- technicznym. w izometrii dy wykreÊlania bry∏ tu na podstawie w izometrii kowane bry∏y • wzajemny uk∏ad osi w izometrii rysunku bry∏y • rysuje przedmiot na podstawie rzutu • doskonalenie umiej´t- • podaje wzajemny w izometrii prostokàtnego noÊci – çwiczenia uk∏ad osi na podstawie rzutu • zna etapy rysowa- prostokàtnego nia bry∏y • pracuje starannie i dok∏adnie Sporzàdzanie 1 • zasady wykonania bry∏y • zna i stosuje zasa- • zna etapy wykony- • wykonuje siatki • wykonuje siatk´ modelu bry∏y • sposób wykonania siatki dy wykonania bry∏y wania siatki skom- prostych bry∏ skomplikowanej na podstawie rzutu na podstawie bry∏y • potrafi wykonaç plikowanej bry∏y • tworzy bry∏´ bry∏y prostokàtnego. siatk´ na podsta- na podstawie siatki wie prostej bry∏y • pracuje starannie i dok∏adnie 3. Proces 1 • poj´cia: dokumentacja • zna i stosuje poj´- • omawia przedsta- • omawia formy or- • przedstawia zasady Planowanie pracy. technologiczny. technologiczna, proces cia: dokumentacja wiony proces tech- ganizacji pracy w∏aÊciwego dobo- Proces Operacja i operacja technologicz- technologiczna, nologiczny i ich zastosowanie ru operacji tech- technologiczny technologiczna. na proces i operacja w praktyce nologicznej do ro- Planowanie pracy. • rodzaje operacji techno- technologiczna • dobiera odpowied- dzaju wykonywa- logicznych • okreÊla czas wyko- nie narz´dzia nego przedmiotu • etapy procesu techno- nania pracy sto- do danej operacji i swój wybór uza- logicznego sownie do operacji technologicznej sadnia • planowanie pracy technologicznej • potrafi opracowaç • wykonanie dokumenta- proces technolo- cji technologicznej giczny powstawa- w zakresie planowania nia prostego pracy przedmiotu Formy organizacji 1 • poj´cie produkcja • zna i stosuje poj´- • przedstawia zasady • opracowuje proces • podaje przyk∏ady pracy. • organizacja pracy cia: produkcja jed- w∏aÊciwego doboru technologiczny produkcji ciàg∏ej, • formy organizacji pracy: nostkowa, wielose- operacji technolo- powstania dowol- potokowej i seryj- produkcja jednostkowa, ryjna, ciàg∏a, ergo- gicznej do rodzaju nego przedmiotu nej wieloseryjna, ciàg∏a nomia wykonywanego przedmiotu i swój wybór uzasadnia Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 41
42 1 2 3 4 5 6 7 8 • ró˝nice mi´dzy poszcze- • omawia rodzaje gólnym rodzajami pro- operacji technolo- dukcji gicznych i ich • zastosowanie poszcze- funkcj´ gólnych form produkcji • poj´cie i znaczenie er- gonomii Narz´dzia 1 • rodzaje narz´dzi i ich • omawia rodzaje • zna i stosuje skale • korzysta z narz´dzi • umie dokonaç po- i przyrzàdy nazwy, w∏aÊciwe wyko- narz´dzi i ich za- dok∏adnoÊci przy- zgodnie z ich prze- miaru i odczytu te- pomiarowe. rzystanie, konserwacja stosowanie rzàdów pomiaro- znaczeniem go pomiaru • przyrzàdy pomiarowe • zna budow´ suw- wych • dokonuje pomiaru z uwzgl´dnieniem • budowa suwmiarki i za- miarki i mikrometru suwmiarkà i mikro- ró˝nych skali do- sady pomiaru • dokonuje konser- metrem k∏adnoÊci • budowa mikrometru wacji narz´dzi i zasady pomiaru • przedstawia zasto- • skale dok∏adnoÊci suw- sowanie suwmiarki miarki i mikrometru i mikrometru • dokonuje pomiaru suwmiarkà i mikro- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum metrem • dokonuje odczytu pomiaru Rodzaje po∏àczeƒ 1 • rodzaje po∏àczeƒ mate- • wymienia rodzaje • przedstawia sposo- • przedstawia zasady • na podstawie materia∏ów. ria∏ów po∏àczeƒ materia- by oznaczenia po- odpowiedniego oznaczenia okreÊla • klasyfikacja po∏àczeƒ ∏ów ∏àczeƒ doboru rodzaju rodzaj po∏àczenia • dobór odpowiedniego • dokonuje klasyfika- po∏àczenia w zale˝- rodzaju po∏àczenia cji po∏àczeƒ noÊci od materia∏u do danego materia∏u • charakteryzuje ro- i funkcji, jakà ma i funkcji przedmiotu lub dzaje po∏àczeƒ spe∏niaç urzàdzenia materia∏ów • sposoby oznaczenia po- • okreÊla rodzaj po- ∏àczeƒ ∏àczenia (roz∏àczne i nieroz∏àczne) Budowa i zasada 1 • poj´cia: spoina, lutowa- • zna i stosuje poj´- • umie dobraç ma- • charakteryzuje ró˝- • analizuje instrukcje dzia∏ania lutownicy. nie mi´kkie, twarde cia: spoina, lutowa- teria∏ na grot ne rodzaje po∏à- obs∏ugi urzàdzenia nie mi´kkie, twarde czeƒ materia∏ów
• rodzaje lutownic • omawia ogólnà • zna i stosuje poj´- • wymienia ró˝nice • budowa i zasada dzia∏a- budow´ i zasad´ cia: spoina, luto- pomi´dzy lutowni- nia lutownicy dzia∏ania lutownicy wanie mi´kkie, cà oporowà • sposób wykonania po∏à- • zna sposób wyko- twarde a transformatoro- czenia nania po∏àczenia za • zna i charakteryzu- wà • bezpieczeƒstwo i higie- pomocà lutownicy je rodzaje lutownic • umie lutowaç na pracy • czyta instrukcj´ • zna zasady bezpie- obs∏ugi lutownicy czeƒstwa i higieny • zna zasady czysz- pracy oraz je sto- czenia i konserwa- suje cji lutownicy Budowa i zasada 1 • rodzaje wiertarek • zna i stosuje poj´- • zna budow´ wier- • wymienia w∏aÊci- • analizuje treÊci in- dzia∏ania wiertarki. • budowa i zasada dzia∏a- cia: wiercenie, t∏a woÊci, jakimi po- strukcji obs∏ugi nia wiertarki ruch roboczy, ruch winno si´ charak- urzàdzenia • budowa wiert∏a posuwowy teryzowaç wiert∏o • umie pos∏ugiwaç • instrukcja obs∏ugi • omawia budow´ • charakteryzuje ro- si´ wiertarkà • bezpieczeƒstwo i higie- wiertarki na pod- dzaje po∏àczeƒ na pracy stawie schematu materia∏ów • bezpieczne korzystanie • zna zasad´ dzia∏a- • dobiera pr´dkoÊç z wiertarki nia wiertarki i wier- wiercenia i rodzaj cenia wiert∏a do materia- • czyta instrukcj´ ∏u, w którym wierci obs∏ugi i swój wybór uza- • zna zasady czysz- sadnia czenia i konserwacji • zna zasady bezpie- • zna i przestrzega czeƒstwa i higieny zasady bezpieczeƒ- pracy oraz je sto- stwa podczas pracy suje Rodzaje i zastoso- 1 • rodzaje przek∏adni • zna i stosuje poj´- • zna wzór na prze- • odczytuje ozna- • potrafi obliczyç wanie przek∏adni. • zasada przenoszenia ru- cia: przek∏adnia, ∏o˝enie przek∏adni czenia przek∏adni prze∏o˝enie dowol- chu element nap´dza- i symbole nej przek∏adni • sposoby oznaczenia jàcy i nap´dzany, • potrafi podaç • na podstawie sym- przek∏adni – symbole prze∏o˝enie przyk∏ad zastoso- bolu okreÊla rodzaj • zastosowanie przek∏adni • zna rodzaje prze- wania danego ro- przek∏adni • poj´cie prze∏o˝enia i je- k∏adni dzaju przek∏adni go obliczanie • zna i omawia zasa- dy przenoszenia ruchu Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 43
44 1 2 3 4 5 6 7 8 4. Rodzaje materia∏ów 2 • rodzaje materia∏ów w∏ó- • zna rodzaje mate- • zna surowce do • rozpoznaje w∏ókna • umie rozpoznawaç Krawiectwo w∏ókienniczych kienniczych ria∏ów w∏ókienni- produkcji w∏ókien i okreÊla ich zasto- rodzaj nitek – pochodzenie • zastosowanie materia- czych chemicznych sowanie i zastosowanie ∏ów w∏ókienniczych • omawia pochodze- • omawia sposób • porównuje w∏aÊci- w∏ókien. • poj´cia: w∏ókno, mate- nie i zastosowanie powstawania nitek woÊci w∏ókien na- ria∏ w∏ókienniczy, tkani- w∏ókien (skr´canie) turalnych i che- na, dzianina, wyroby • charakteryzuje eta- micznych plecione, prz´dzina, py powstawania w∏óknina, nitka w∏ókien • podzia∏ w∏ókien • okreÊla w∏aÊciwoÊci • etapy otrzymywania w∏ókien natural- w∏ókien nych i chemicz- • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na- nych turalnych i chemicznych • omawia podzia∏ ni- oraz ich zastosowanie tek, podaje ich za- • podzia∏ nitek i ich zasto- stosowanie sowanie Wyrób tkanin 2 • poj´cia: tkanina, dziani- • zna poj´cia: tkani- • zna budow´ dzia- • dobiera rodzaj tka- • wykonuje dzianin´ ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum i dzianin – sploty. na, osnowa, wàtek, na, dzianina, osno- ∏ania krosna tkac- nin do przeznacze- splot, kolumna, rzàdek wa, wàtek, splot, kiego nia modelu dzianiny, oczko kolumna, rzàdek • omawia sposób • sposób powstawania dzianiny, oczko powstawania dzia- tkaniny • omawia sposób nin i ich rodzajów • budowa i zasada dzia∏a- powstawania tka- – przedstawia je nia krosna tkackiego nin oraz dzianin na schemacie • rodzaje splotów • zna zasad´ dzia∏a- • rozró˝nia wàtek • sposób powstawania nia krosna tkackie- i osnow´, oczko le- splotów go we i oczko prawe • sposób otrzymywania • omawia rodzaje dzianiny dzianin • rodzaje dzianiny • zastosowanie tkanin i dzianin Podstawowe Êciegi 2 • poj´cia: Êcieg maszyno- • zna poj´cia: Êcieg • zna rodzaje prze- • zna i nazywa ro- • wykonuje proste r´czne wy, r´czny, szew maszynowy, r´cz- k∏adni w maszynie dzaje Êciegów, Êciegi maszynowe i maszynowe. ny, szew do szycia omawia ich zasto-
• rodzaje Êciegów r´cz- • zna podstawowe sowanie nych i sposób ich wyko- Êciegi maszynowe • wykonuje Êciegi nywania i r´czne r´czne • rodzaje szwów i ich za- • omawia sposób • zna Êciegi charak- stosowanie wykonania Êciegów terystyczne dla • sposób wykonania • opisuje budow´ swojego regionu szwów maszynowych maszyny do szycia • budowa i zasada dzia∏a- nia maszyny do szycia Zasady wykonania 2 • poj´cia: forma, model, • zna poj´cia: forma, • okreÊla rodzaj ma- • wykonuje wykrój • wykonuje wykrój ubioru. wykrój, miara model, wykrój, teria∏u prostych modeli dowolnego mode- • dobór odpowiedniego miara ubraƒ lu materia∏u do danego • omawia sposób • odczytuje rozmiar rodzaju modelu zdejmowania miary z tabeli rozmiarów • cechy materia∏u • omawia cechy ma- • sposoby zdejmowania teria∏u miary z sylwetki • zna zasady wyko- • zasady wykonania wy- nania wykroju kroju • tabela rozmiarów Konserwacja 1 • sposoby konserwacji • omawia sposób • omawia budow´ • dobiera rodzaj • zna chemiczne odzie˝y. odzie˝y konserwacji odzie- ˝elazka konserwacji Êrodki czyszczàce Oznaczenia • dobór odpowiedniego ˝y do okreÊlonego ro- i ich zastosowanie na metkach. rodzaju konserwacji • opisuje symbole dzaju materia∏u do okreÊlonego rodzaju umieszczone i zabrudzenia zabrudzenia i tkaniny na metce • odczytuje sk∏ad • symbole stosowane • charakteryzuje w∏ókien na podsta- na metkach oznaczenie sk∏adu wie oznaczeƒ nitek • oznaczanie sk∏adu w∏ó- w∏ókien za pomocà • stosuje zasady kien za pomocà nitek nitek bezpieczeƒstwa • budowa i zastosowanie i higieny podczas ˝elazka prasowania • bezpieczeƒstwo pod- czas prasowania Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 45
46 1 2 3 4 5 6 7 8 5. Fotografia 1 • sposób otrzymywania • zna rodzaje apara- • zna sposób wywo- • omawia budow´ • czyta i analizuje in- Fotografia tradycyjna. zdj´cia tów fotograficznych ∏ywania zdj´ç aparatu na podsta- strukcj´ obs∏ugi • budowa i zasada dzia∏a- • zna budow´ analo- wie schematu aparatu analogo- nia tradycyjnego apara- gowego aparatu • opisuje sposób po- wego tu fotograficznego fotograficznego wstawania zdj´ç • zasada robienia zdj´cia • zna zasady robie- • robi zdj´cia aparatem jednoobiekty- nia zdj´cia apara- wowym tem jednoobiekty- • sposób powstawania wowym zdj´cia czarno-bia∏ego • omawia sposób i kolorowego powstawania zdj´- cia czarno-bia∏ego i kolorowego Fotografia 1 • sposób otrzymywania • zna budow´ cyfro- • podaje parametry • omawia budow´ • czyta i analizuje in- cyfrowa. zdj´cia wego aparatu fo- zdj´ç i kart pami´ci aparatu na podsta- strukcj´ obs∏ugi • budowa i zasada dzia∏a- tograficznego wie schematu aparatu cyfrowego nia aparatu cyfrowego • zna zasady robie- • opisuje sposób po- • zasada robienia zdj´cia nia zdj´cia apara- wstawania zdj´ç ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum aparatem cyfrowym tem cyfrowym • robi zdj´cia • sposób powstawania • omawia sposób zdj´cia i jego zapis powstawania zdj´- cia i jego zapis Zasady wykonania 1 • parametry decydujàce • omawia parametry • porównuje rodzaje • charakteryzuje • obs∏uguje program zdj´cia, obróbka o jakoÊci zdj´cia w apa- decydujàce o jako- aparatów pod kà- programy do ob- graficzny do ob- komputerowa. racie cyfrowym Êci zdj´cia w apa- tem jakoÊci i walo- róbki artystycznej róbki zdj´ç • cyfrowa obróbka zdj´ç racie cyfrowym rów artystycznych zdj´ç • programy graficzne • charakteryzuje cy- zdj´ç • dobiera odpowied- do obróbki zdj´ç frowà obróbk´ ni rodzaj aparatu • zdj´cia artystyczne zdj´ç do potrzeb swoich • omawia poj´cie: i innych zdj´cie artystyczne
II PÓ¸ROCZE Osiàgni´cia szczegó∏owe ucznia WiadomoÊci Umiej´tnoÊci Liczba Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin Podstawowe Ponadpodstawowe Podstawowe Ponadpodstawowe [P] [PP] [P] [PP] Uczeƒ: 1 2 3 4 5 6 7 8 6. Obwody elektryczne 2 • zasada przep∏ywu pràdu • zna i stosuje defi- • przedstawia wp∏yw • czyta i analizuje • potrafi dokonaç Elektrotechnika – zasada przep∏ywu • symbole stosowane nicje: pràd elek- pràdu na organizm schematy, doko- zamiany jednostek pràdu na schematach tryczny, pràd cz∏owieka nuje obliczeƒ stosowanych elektrycznego. • pomiary w obwodach zmienny i sta∏y, na- • porównuje po∏à- w elektronice • analiza schematów pi´cie, nat´˝enie czenia szeregowe • porównuje po∏à- • obwód otwarty, za- • zna zasad´ prze- i równoleg∏e czenia szeregowe mkni´ty, szeregowy p∏ywu pràdu odbiorników i równoleg∏e od- i równoleg∏y • zna i odczytuje w obwodzie biorników w obwo- • wp∏yw pràdu na orga- symbole stosowa- • umie poprawnie dzie nizm cz∏owieka ne w schematach pod∏àczyç miernik • zna przyrzàdy po- do obwodu miarowe • umie bezpiecznie • umie dokonaç po- korzystaç z energii miaru w obwodach elektryczne • analizuje schematy elektryczne • wskazuje obwód otwarty i zamkni´ty, po∏àczenie szere- gowe i równoleg∏e Rezystor – rola, 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna i stosuje wzory • wykonuje schema- • samodzielnie od- rodzaje, parametry. obwodu bol rezystora na obliczenie rezy- ty obwodów czytuje parametry Odczytywanie • montowanie obwodu • przedstawia funk- stancji zast´pczej, elektrycznych dowolnego rezy- rezystancji. • ∏àczenie rezystorów cj´, jakà rezystor napi´cia i nat´˝e- z zastosowaniem stora • odczytywanie parame- spe∏nia w obwo- nia rezystora trów dzie elektrycznym Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 47
48 1 2 3 4 5 6 7 8 • wnioski wysnute z do- • rysuje schemat ob- • wyciàga wnioski • przekszta∏ca wzór Êwiadczenia wodu z szerego- z doÊwiadczeƒ i je U=IR, dokonujàc wym i równole- uzasadnia obliczeƒ g∏ym po∏àczeniem • czyta i analizuje rezystorów schematy obwo- • zna zasad´ odczy- dów, dokonuje ob- tu parametrów re- liczeƒ zystora Kondensator 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna i stosuje wzory • wykonuje schema- • samodzielnie od- – rola, rodzaje. obwodu bol kondensatora na obliczenie po- ty obwodów elek- czytuje parametry Odczytywanie • montowanie obwodu • omawia rodzaj jemnoÊci trycznych z zasto- dowolnego kon- parametrów. • ∏àczenie kondensatorów kondensatorów sowaniem konden- densatora • odczytywanie parame- • przedstawia funk- satora trów cj´, jakà kondensa- • wyciàga wnioski • wnioski wysnute z do- tor spe∏nia w obwo- z doÊwiadczeƒ i je Êwiadczenia dzie elektrycznym uzasadnia • rysuje schemat ob- • czyta i analizuje wodu z szerego- schematy obwo- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum wym i równole- dów, dokonuje ob- g∏ym po∏àczeniem liczeƒ kondensatorów • zna zasad´ odczy- tu parametrów kondensatora Dioda 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje poj´- • rysuje schemat ob- • wykonuje schema- • montuje dowolne pó∏przewodnikowa obwodu cia: napi´cie pro- wodu z diodà ty obwodów elek- obwody wed∏ug – rola, rodzaje, • montowanie obwodu gowe, stan zaporo- trycznych z zasto- schematów z za- parametry. • dioda w obwodach prà- wy, pràd wsteczny sowaniem diody stosowaniem dio- du sta∏ego • zna i stosuje sym- pó∏przewodnikowej dy pó∏przewodni- • odczytywanie parame- bol diody • wyciàga wnioski kowej trów • omawia rodzaje z doÊwiadczeƒ i je • rodzaje diod diod uzasadnia • wnioski wysnute z do- • przedstawia funk- • czyta i analizuje Êwiadczenia cj´, jakà dioda schematy obwo- spe∏nia w obwo- dów, dokonuje ob- dzie elektrycznym liczeƒ
Tranzystor – rola, 1 • funkcje tranzystora • zna i stosuje poj´- • stosuje wzór • wykonuje schema- • samodzielnie od- rodzaje, parametry. • rodzaje i oznakowanie cia: baza, kolektor, na obliczanie ty obwodów elek- czytuje parametry • wyznaczanie wspó∏czyn- emiter wspó∏czynnika prà- trycznych z zasto- dowolnego tranzy- nika wzmocnienia prà- • zna i stosuje sym- dowego sowaniem trans- stora dowego bol tranzystora formatora • oblicza wspó∏czyn- • omawia rodzaje • wyciàga wnioski nik wzmocnienia tranzystorów z doÊwiadczeƒ i je pràdowego dowol- • przedstawia funk- uzasadnia nego tranzystora cj´, jakà tranzystor • czyta i analizuje spe∏nia w obwo- schematy obwo- dzie elektrycznym dów, dokonuje ob- • rysuje schemat ob- liczeƒ wodu z tranzysto- rem Cewka (zwojnica) 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna wzór na obli- • wykonuje schema- • oblicza indukcyj- – rola, rodzaje obwodu bol cewki czanie indukcyjno- ty obwodów elek- noÊç dowolnej parametry. • montowanie obwodu • przedstawia funk- Êci trycznych z zasto- zwojnicy • odczytywanie parame- cj´, jakà cewka sowaniem cewki trów spe∏nia w obwo- • wyciàga wnioski • wnioski wysnute z do- dzie elektrycznym z doÊwiadczeƒ i je Êwiadczenia • rysuje schemat ob- uzasadnia wodu z cewkà • czyta i analizuje schematy obwo- dów, dokonuje ob- liczeƒ Zasilacz – schemat 1 • zasada dzia∏ania i budo- • zna parametry za- • zna wzór na obli- • wykonuje schema- • wyjaÊnia zamian´ blokowy i zasada wa zasilacza silacza czanie przek∏adni ty obwodów elek- napi´cia przemien- dzia∏ania. • funkcja zasilacza • zna i wymienia ele- transformatora trycznych z zasto- nego na sta∏e • budowa i dzia∏anie menty budowy za- sowaniem zasilacza po zastosowaniu transformatora silacza liniowego • wyciàga wnioski filtru w uk∏adzie • budowa uk∏adu pro- niestabilizowanego z doÊwiadczeƒ i je prostowniczym stowniczego i stabilizowanego uzasadnia • budowa i funkcja bez- • zna rodzaje zasila- • czyta i analizuje piecznika czy schematy obwo- • okreÊla funkcj´ za- dów, dokonuje ob- silacza liczeƒ Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 49
50 1 2 3 4 5 6 7 8 • wymienia funkcje: transformatora, uk∏adu prostowni- czego i filtru • zna i stosuje sym- bol transformatora i uk∏adu prostowni- czego • zna budow´ i rol´ bezpiecznika Mikrofon i g∏oÊnik 1 • budowa mikrofonu • zna i stosuje sym- • odczytuje symbole • przedstawia cha- • dobiera odpowied- – budowa i zasada i g∏oÊnika bol mikrofonu umieszczone rakterystyk´ po- nie parametry mi- dzia∏ania. • zasada dzia∏ania i g∏oÊnika na tabliczce zna- szczególnych para- krofonu i g∏oÊnika • wymienia rodzaje mionowej metrów mikrofonu mikrofonów i g∏o- i g∏oÊnika Êników • korzysta z urzà- • zna budow´ mi- dzeƒ zgodnie z ich krofonu i g∏oÊnika przeznaczeniem ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • zna zasad´ dzia∏a- • analizuje treÊci in- nia mikrofonu strukcji obs∏ugi mi- i g∏oÊnika krofonu i g∏oÊnika • zna zasady u˝ytko- wania i konserwacji mikrofonu i g∏oÊni- ka Radioodbiornik 1 • rodzaje fal radiowych • zna i wymienia ro- • wymienia zastoso- • przedstawia cha- • dobiera odpowied- i odbiornik • zasada przesy∏ania i od- dzaje fal radiowych wanie poszczegól- rakterystyk´ po- nie parametry ra- telewizyjny bierania dêwi´ku • przedstawia zasad´ nych fal radiowych szczególnych para- dioodbiornika i od- – budowa i zasada • budowa i zasada dzia∏a- przesy∏ania i odbie- metrów radiood- biornika telewizyj- dzia∏ania. nia radioodbiornika i od- rania dêwi´ku biornika i odbiorni- nego do okreÊlo- biornika telewizyjnego • omawia schemat ka telewizyjnego nych wymagaƒ • sposoby u˝ytkowania transmisji radiowej • korzysta z radiood- tych odbiorników • omawia schemat biornika i telewizo- • sposób przesy∏ania i od- blokowy przekazu ra zgodnie z ich bierania dêwi´ku telewizyjnego przeznaczeniem • odkrycia i osiàgni´cia • analizuje treÊci in-
• wymienia rodzaje strukcji obs∏ugi ra- radioodbiorników dioodbiornika i te- i telewizorów lewizora • zna budow´ i zasa- • omawia zasad´ d´ dzia∏ania radio- dzia∏ania lampy ki- odbiornika neskopowej • przedstawia zasady • zna sposoby w∏a- dzia∏ania poszcze- Êciwego u˝ytkowa- gólnych rodzajów nia radioodbiornika telewizorów i telewizora Telefon – budowa, 1 • budowa telefonu • wymienia rodzaje • zna najnowsze • przedstawia cha- • omawia najnowsze dzia∏anie, • sposób porozumiewania telefonów osiàgni´cia tech- rakterystyk´ po- osiàgni´cia tech- u˝ytkowanie. si´ przez telefon • zna budow´ tele- niczne w telefonii szczególnych para- niczne w telefonii • sieç telefoniczna fonu stacjonarne- komórkowej metrów telefonu komórkowej • telefon przewodowy go i komórkowego stacjonarnego i ko- i komórkowy • zna zasad´ dzia∏a- mórkowego nia telefonu sta- • korzysta z apara- cjonarnego i ko- tów telefonicznych mórkowego zgodnie z ich prze- • odczytuje treÊci znaczeniem symboli umiesz- • analizuje instrukcj´ czonych na obu- obs∏ugi aparatów dowie aparatu te- telefonicznych lefonicznego • zna zasady u˝ytko- wania i konserwacji telefonów Odtwarzacz DVD 1 • budowa odtwarzacza • zna budow´ od- • wymienia systemy • przedstawia cha- • omawia systemy – budowa, DVD twarzacza DVD dekodowania rakterystyk´ po- dekodowania dzia∏anie, • zasady u˝ytkowania • omawia zasady od- dêwi´ku szczególnych para- dêwi´ku u˝ytkowanie. • systemy dekodowania czytu obrazu metrów odtwarza- dêwi´ku i dêwi´ku cza DVD • zasada odczytu obrazu • zna zasady u˝ytko- • korzysta z odtwa- wania odtwarza- rzacza DVD zgod- cza DVD nie z jego przezna- czeniem Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 51
52 1 2 3 4 5 6 7 8 • zna formaty p∏yt • analizuje instrukcj´ odczytywanych obs∏ugi urzàdzenia przez odtwarzacz Kuchenka 1 • budowa kuchenki • zna budow´ ku- • wymienia rodzaje • przedstawia cha- • dobiera odpowied- mikrofalowa • zasada dzia∏ania chenki mikrofalowej uk∏adów sterowania rakterystyk´ po- nie parametry – budowa, • uk∏ad sterowania • omawia zasad´ jej • zna zasady konser- szczególnych para- urzàdzenia dzia∏anie, • zasady konserwacji dzia∏ania wacji i u˝ytkowania metrów kuchenki do okreÊlonych u˝ytkowanie. i u˝ytkowania kuchenki mikrofa- mikrofalowej wymagaƒ lowej • korzysta z kuchen- ki mikrofalowej zgodnie z jej prze- znaczeniem • analizuje instrukcj´ obs∏ugi urzàdzenia 7. Proces powstawania 2 • poj´cia: papirus, perga- • omawia znaczenia • zna sposoby wyko- • wymienia pó∏pro- • omawia sposoby Papieroplastyka papieru min, papier papieru dla cz∏o- rzystania surow- dukty i produkty wykorzystania su- i jego produkcja. • surowce do produkcji wieka ców wtórnych powsta∏e przy pro- rowców wtórnych papieru • zna surowce dukcji papieru ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • proces powstawania pa- do produkcji pa- • rozró˝nia podsta- pieru pieru wowe gatunki pa- • pó∏produkty i produkty • omawia etapy pro- pieru powsta∏e przy produkcji dukcji papieru papieru na podstawie • wykorzystanie surow- schematu ców wtórnych • wymienia i charak- • ochrona Êrodowiska teryzuje produkty i pó∏produkty po- wsta∏e podczas produkcji papieru W∏aÊciwoÊci 2 • podstawowe w∏aÊciwo- • charakteryzuje • zna sposoby uszla- • dokonuje podzia∏u • okreÊla gatunek papieru, Êci papieru podstawowe w∏a- chetniania papieru papieru papieru jego gatunki • podstawowe gatunki ÊciwoÊci papieru • rozró˝nia podsta- i zastosowanie. papieru • omawia podstawo- wowe gatunki pa- • jakoÊç produktów pa- we gatunki papieru pieru pierowych
• zastosowanie papieru • opisuje i okreÊla ja- • podzia∏ papieru koÊç produktów • uszlachetnianie papieru papierowych Techniki i formy 1 • poj´cie: papieroplastyka • omawia sposób • omawia histori´ • wykonuje formy • potrafi dobraç od- papieroplastyki. • technika origami wykonania origa- papieroplastyki technikà origami, powiednià gruboÊç Narz´dzia • technika kirigami mi, kirigamu i wymienia jej ga- kirigami, papier- papieru do stoso- i materia∏y. • sposób wykonywania • zna papier-mâché tunki -mâché wanej techniki papier-mâché i wykonuje ozdoby • podaje przyk∏ady • ozdoby z papieru: wyci- tà technikà ozdób z papieru nanki, kwiaty z bibu∏y, • zna ozdoby z pa- • bezpiecznie pos∏u- kartki pieru charaktery- guje si´ narz´dzia- • narz´dzia i materia∏y styczne dla swoje- mi i materia∏ami do obróbki papieru go regionu do obróbki papieru • zna i stosuje narz´- dzia i materia∏y do obróbki papieru 8. Rodzaje 2 • poj´cie: modelarstwo • omawia rodzaje • omawia histori´ • wykonuje proste • omawia zastoso- Modelarstwo modelarstwa. • rodzaje modelarstwa: modelarstwa i jego modelarstwa modele dowolnà wanie modelar- Tworzenie modeli. redukcyjne, ko∏owe, fi- charakterystyk´ technikà stwa w przemyÊle gurkowe • omawia sposób i podaje przyk∏ady • sposób wykonywania wykonania modeli modeli kartonowych kartonowych • charakterystyka mode- • omawia sposób larstwa zapa∏czanego tworzenia modeli • tworzenie modeli plasti- zapa∏czanych kowych • okreÊla materia∏y • zastosowanie modelar- i sposób wykona- stwa nia modeli plasti- kowych Materia∏y 2 • budowa drewna • omawia elementy • porównuje podsta- • wskazuje na przyk∏a- • okreÊla ró˝nice modelarskie. • wady drewna budowy drewna wowe w∏aÊciwoÊci dach wady drewna mi´dzy materia∏a- • przekrój poprzeczny • omawia na podsta- drewna: fizyczne • rozpoznaje rodzaje mi drewnianymi i wzd∏u˝ny wie schematów i mechaniczne przekrojów drewna i drewnopochod- • obróbka drewna etapy obróbki i je charakteryzuje nymi – od drzewa do goto- drewna a˝ do • rozpoznaje i nazy- wego wyrobu otrzymania goto- wa materia∏y drew- wego elementu nopochodne Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 53
54 1 2 3 4 5 6 7 8 • materia∏y drewnopo- • omawia podstawo- chodne: sklejka, p∏yta we w∏aÊciwoÊci pilÊniowa i wiórowa, ich drewna i jego po- charakterystyka i prze- dzia∏ znaczenie • podstawowe w∏aÊciwo- Êci drewna: fizyczne i mechaniczne Obróbka i sposoby 1 • podstawowe przyrzàdy • rozpoznaje i nazy- • nazywa i opisuje • opisuje charaktery- • dobiera odpowied- ∏àczenia drewna. pomiarowe wa podstawowe operacje technolo- styczne cechy po- nie po∏àczenie • podstawowe operacje przyrzàdy pomia- giczne, okreÊla ∏àczeƒ, stosuje je drewna do potrzeb technologiczne rowe oraz narz´- czas ich trwania w praktyce • podstawowe narz´dzia dzia do obróbki • wykonuje prace do obróbki drewna drewna z drewna • podzia∏ po∏àczeƒ drew- • dokonuje podzia∏u na po∏àczeƒ drewna • po∏àczenia kszta∏towe na roz∏àczne i nie- – rodzaje, sposób wyko- roz∏àczne i je cha- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum nania rakteryzuje • po∏àczenia klejowe, • omawia po∏àczenia ∏àczniki i wkr´ty kszta∏towe – ich rodzaje i sposób wykonania • charakteryzuje po- ∏àczenia klejowe, ∏àczniki i wkr´ty 9. Zasady 1 • zasady racjonalnego ˝y- • omawia zasady ra- • omawia rol´ wita- • omawia wp∏yw z∏e- • wymienia choroby Kulinaria prawid∏owego wienia cjonalnego od˝y- min i sk∏adników go od˝ywiania si´ uk∏adu pokarmo- ˝ywienia. • podzia∏ sk∏adników po- wiania mineralnych na organizm cz∏o- wego Grupy produktów. karmowych i ich rola • opisuje sk∏adniki wieka • piramida zdrowia – gru- pokarmowe i ich • racjonalnie si´ od- py produktów rol´ dla organizmu ˝ywia • choroby uk∏adu pokar- cz∏owieka mowego
• wymienia i charak- teryzuje grupy wchodzàce w sk∏ad piramidy zdrowia • omawia zasady ra- cjonalnego od˝y- wiania si´ Przechowywanie 1 • poj´cie: konserwacja • zna zasady konser- • podaje klasy efek- • omawia ró˝ne me- • wymienia choroby produktów ˝ywnoÊci wacji ˝ywnoÊci tywnoÊci elektrycz- tody konserwacji uk∏adu pokarmo- ˝ywnoÊciowych. • rodzaje metod konser- • omawia dobór nej urzàdzeƒ ch∏o- ˝ywnoÊci wego spowodo- Budowa i dzia∏anie wacji ˝ywnoÊci sposobu konser- dzàcych • wymienienia skutki wane z∏ym prze- ch∏odziarki. • dobór sposobu konser- wacji odpowied- z∏ego przechowy- chowywaniem wacji odpowiedniego niego do rodzaju wania ˝ywnoÊci produktów do rodzaju ˝ywnoÊci ˝ywnoÊci • funkcja i budowa ch∏o- • opisuje funkcj´ dziarki i budow´ ch∏o- • zasada dzia∏ania ch∏o- dziarki dziarki • omawia zasad´ • klasa efektywnoÊci elek- dzia∏ania ch∏o- trycznej urzàdzeƒ ch∏o- dziarki dzàcych Przygotowywanie 1 • sposób przygotowywa- • charakteryzuje ro- • okreÊla normy ˝y- • uk∏ada jad∏ospis, • wymienia choroby posi∏ków, nia posi∏ków – rodzaje dzaje obróbki ter- wieniowe okreÊla normy ˝y- uk∏adu pokarmo- nakrywanie obróbki ˝ywnoÊci micznej oraz spo- wieniowe wego spowodowa- do sto∏u. • zasady higieny soby jej przepro- • racjonalnie planuje ne z∏ym przygoto- • zale˝noÊç potrzeb po- wadzenia ˝ywienie waniem posi∏ków karmowych ludzi • zna zasady uk∏ada- • kalkuluje koszty od ró˝nych czynników nia jad∏ospisu zwiàzane z przygo- • jad∏ospis – zasady jego • umie nakryç i w∏a- towaniem posi∏- uk∏adania Êciwie zachowaç ków • normy ˝ywieniowe si´ przy posi∏ku • umie nakryç • posi∏ki a dobowe zapo- do sto∏u trzebowanie pokarmo- • wymienia zasady we zachowania si´ • nakrywanie do sto∏u przy stole • zasady zachowania si´ przy stole Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 55
56 1 2 3 4 5 6 7 8 10. Zasady 1 • poj´cia: uczestnik ru- • zna zasady obo- • rozpoznaje i nazy- • stosuje przepisy • czyta i omawia sy- Podstawowe obowiàzujàce chu, droga, jezdnia wiàzujàce pieszych wa znaki obowià- ruchu drogowego tuacje drogowe informacje o ruchu pieszych • prawa i obowiàzki pie- i rowerzystów zujàce pieszych • zna i stosuje zasa- na podstawie ilu- drogowym i rowerzystów. szych • omawia zasady i rowerzystów dy bezpiecznego stracji • prawa i obowiàzki rowe- ostro˝noÊci i ogra- uczestnictwa w ru- • omawia manewry rzysty niczonego zaufa- chu drogowym dokonywane przez • znaki drogowe obowià- nia oraz obowiàzki pie- poszczególnych zujàce pieszych i rowe- szych i rowerzy- uczestników ruchu rzystów stów drogowego i je • na podstawie ilu- uzasadnia stracji potrafi okre- Êliç, kto ma pierw- szeƒstwo na dro- dze Wypadki na drodze 1 • poj´cia: kolizja, wypadek • zna poj´cia: kolizja, • okreÊla rodzaje • wymienia podsta- • wie, jak oznakowaç – pierwsza pomoc. drogowy wypadek drogowy urazów wowe zasady po- miejsce wypadku • zasady udzielania pierw- • zna zasady udziela- st´powania w miej- szej pomocy przedme- nia pierwszej po- scu wypadku ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum dycznej mocy • udziela pierwszej • rodzaje urazów • umie u∏o˝yç po- pomocy • wzywanie s∏u˝b ratowni- szkodowanego • zna numery s∏u˝b czych w pozycji bez- ratowniczych piecznej (997, 998, 999) • rozpoznaje urazy i numeru alarmo- i udziela pierwszej wego (112) i umie pomocy z nich korzystaç 11. Korzystanie 1 • rodzaje instalacji domo- • omawia rodzaje in- • omawia etapy • bezpiecznie i racjo- • czyta plany dowol- Ochrona Êrodowiska z instalacji wych stalacji domowych oczyszczania Êcie- nalnie korzysta nej instalacji do- naturalnego domowych. • odbiorniki pràdu, ener- • zna funkcj´ bez- ków z instalacji domo- mowej gooszcz´dnoÊç piecznika wych • rola bezpiecznika • wymienia i charak- • wie, jak postàpiç • sposoby zmniejszenia teryzuje czynniki w razie wykrycia zu˝ycia energii elek- wp∏ywajàce na wy- ulatniania si´ gazu trycznej sokoÊç rachunku • bezpieczne korzystanie za pràd
z instalacji domowych • planuje zakup od- • niebezpieczeƒstwo biorników ze zwiàzane z ulatnianiem wzgl´du na ich si´ gazu energooszcz´d- • sposoby zmniejszania noÊç zu˝ycia wody • przedstawia czyn- • oczyszczanie Êcieków niki wp∏ywajàce na wysokoÊç ra- chunku za wod´ • omawia sposoby zmniejszania zu˝y- cia gazu Recykling 1 • poj´cia: recykling, odpa- • zna i omawia poj´- • omawia zale˝noÊç • ma ÊwiadomoÊç • omawia przetwa- – segregacja dy, segregacja odpadów cia: recykling, od- mi´dzy rozwojem koniecznoÊci se- rzanie metali i sto- odpadów. • rozwój techniki a Êrodo- pady, segregacja techniki a zanie- gregacji Êmieci pów wisko naturalne cz∏owie- • charakteryzuje êró- czyszczeniem Êro- • segreguje Êmieci ka d∏a zanieczyszczeƒ dowiska naturalne- we w∏asnym go- • êród∏a zanieczyszczeƒ • omawia znaki zwià- go spodarstwie do- • surowce wtórne zane z ochronà mowym • segregacja Êmieci Êrodowiska stoso- • sposoby ochrony Êrodo- wane na opakowa- wiska niach produktów • recykling Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 57
58 Notatki
Notatki 59
60 Notatki
Notatki 61
62 Notatki
Zajtech
Zajtech

More Related Content

PDF
Techwk4sp
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Podstawa programowa kształcenia ogólnego
Zespół Szkół Poligraficznych w Warszawie
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.01_u
Emotka
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.04_u
Emotka
 
PDF
7
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
12
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
13
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
14
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Techwk4sp
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Podstawa programowa kształcenia ogólnego
Zespół Szkół Poligraficznych w Warszawie
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.01_u
Emotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.04_u
Emotka
 
7
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
12
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
13
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
14
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 

What's hot (10)

PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_u
Emotka
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Emotka
 
PDF
16
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_u
Emotka
 
PDF
3
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_u
Emotka
 
PDF
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Emotka
 
PDF
6
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
4
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
PDF
18
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z2.02_u
Emotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.02_u
Emotka
 
16
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.01_u
Emotka
 
3
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z1.03_u
Emotka
 
Technik.architektury.krajobrazu 321[07] z4.03_u
Emotka
 
6
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
4
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
18
Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
Ad

More from Szkoła Podstawowa w Kotomierzu (20)

PDF
Stulecie
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Dz prezentacja zad 4
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PDF
Code2017
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PDF
Owsiaksp gim
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Teleskopy
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Historia astronautyki
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
kosmos
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Podbój księżyca
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Wahadłowiec
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Zegar
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPS
Układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Tranzyt merkurego jakub joachim
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Rosetta (sonda kosmiczna)
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPT
Przygoda z gwiazdami_zmiennymi
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Prezentacja
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Prezentacja układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPTX
Prezentacja sonda rosetta
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
PPT
Prdróż po układzie słonecznym
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Stulecie
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Dz prezentacja zad 4
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Code2017
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Owsiaksp gim
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Teleskopy
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Historia astronautyki
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
kosmos
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Podbój księżyca
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Organizatorki festiwalu astronomicznego (1)
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Wahadłowiec
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Zegar
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Tranzyt merkurego jakub joachim
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Rosetta (sonda kosmiczna)
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Przygoda z gwiazdami_zmiennymi
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Prezentacja
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Prezentacja układ słoneczny
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Prezentacja sonda rosetta
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Prdróż po układzie słonecznym
Szkoła Podstawowa w Kotomierzu
 
Ad

Zajtech

  • 1. Urszula Bia∏ka ZAJ¢CIA TECHNICZNE PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM Gdynia 2009
  • 2. Projekt ok∏adki: Artur Tarasiewicz Redaktor prowadzàcy: Sebastian Przybyszewski Redakcja j´zykowa: Zespół Redakcja graficzna i sk∏ad: Micha∏ Fi∏onowicz Korekta: Magdalena Sikora Program nauczania do nowej podstawy programowej (Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodo- wej z dn. 23.12.2008 r.) skonsultowany przez: mgr. Paw∏a Kowalskiego – doradc´ metodycznego (ODN Olsztyn) © Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Urszula Białka. Gdynia 2009 Wszelkie prawa zastrze˝one. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. 8-9/IX Wydawca: Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. 81-212 Gdynia, ul. Hutnicza 3 tel. centrali 058 679 00 00 e-mail: info@operon.pl http://www.operon.pl ISBN 978-83-7680-058-5
  • 3. 3 Spis treÊci I. Wprowadzenie 4 II. Ogólne za∏o˝enia programu 5 III. Cele edukacyjne 6 IV. Podstawa programowa a program nauczania 8 V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów 9 VI. Procedury osiàgania celów 20 VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika 22 VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia 34 IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych 38
  • 4. 4 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum I. Wprowadzenie Rozwój techniki w XX i XXI wieku jest bardzo dynamiczny. Technika wkracza we wszyst- kie dziedziny ˝ycia cz∏owieka, wià˝àc si´ z nim w sposób nierozerwalny. Zmusza go tym samym do aktywnego poznawania nowych technologii, urzàdzeƒ, maszyn, narz´dzi oraz korzystania z nich w codziennym ˝yciu. M∏odzie˝ na trzecim etapie edukacyjnym ma ju˝ podstawowy zasób wiedzy o otacza- jàcym Êwiecie i korzysta z najnowszych zdobyczy technicznych. Niewàtpliwie wa˝ne jest, aby wiedza ta zosta∏a usystematyzowana i ugruntowana oraz po∏àczona z prak- tycznym dzia∏aniem, przez co pozwoli na w∏aÊciwe funkcjonowanie uczniów w codzien- nym ˝yciu. Istotne jest równie˝ uÊwiadomienie im zagadnieƒ etycznych zwiàzanych z wykorzystaniem zdobyczy techniki oraz ochronà Êrodowiska naturalnego.
  • 5. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 5 II. Ogólne za∏o˝enia programu Wspó∏czesna szko∏a, wychodzàc naprzeciw wymogom, jakie sà stawiane m∏odzie˝y, ma na celu przygotowanie jej do ˝ycia w cywilizacji technicznej, a tak˝e uÊwiadomiç uczniom w∏asnà proorientacj´ zawodowà i przygotowaç ich w ten sposób do wyboru przysz∏ego zawodu. Rozporzàdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w po- szczególnych typach szkó∏ wprowadzono zmiany w sposobie nauczania techniki. TreÊci nauczania poszerzono o elementy praktycznej dzia∏alnoÊci ucznia, a nazwa przedmiotu otrzyma∏a brzmienie zaj´cia techniczne. Zadaniem szko∏y jest wi´c przygotowanie dla oferty zaj´ç edukacyjnych (tak zwanych modu∏ów) dostosowanych do zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów. Niniejszy program zosta∏ opracowany na podstawie najnowszej podstawy progra- mowej zaj´ç technicznych. Mo˝e byç realizowany w ka˝dym gimnazjum w wymia- rze 60 godzin w cyklu rocznym (po 2 godziny w tygodniu) lub w cyklu dwuletnim (po 1 godzinie tygodniowo). Uczeƒ powinien wybraç i zrealizowaç minimum dwa mo- du∏y z oferty szko∏y. Program zosta∏ opracowany w ten sposób, aby mo˝na by∏o zró˝nicowaç ofert´ edu- kacyjnà skierowanà do uczniów. Nauczyciel mo˝e wybraç konkretny dzia∏ i wzbogaciç go dodatkowo o zaj´cia praktyczne, realizujàc jako odr´bny modu∏ tematyczny. W rozdziale V. TreÊci programu i osiàgni´cia szczegó∏owe uczniów zaproponowano podzia∏ na konkretne bloki tematyczne, które mogà stanowiç podstaw´ do realizacji wybranych modu∏ów tematycznych.
  • 6. 6 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum III. Cele edukacyjne 1. Cele ogólne Celem g∏ównym zaj´ç technicznych jest przygotowanie m∏odzie˝y gimnazjalnej do ˝ycia w cywilizacji technicznej. Odbywa si´ to poprzez realizacj´ okreÊlonych treÊci nauczania. Zadaniem szko∏y jest zorganizowanie uczniom takich warunków, aby mogli oni samodzielnie planowaç i podejmowaç dzia∏ania techniczne przy wykorzystaniu ty- powych metod stosowanych w podstawowych dziedzinach techniki, bezpiecznie si´ pos∏ugujàc narz´dziami i przyrzàdami. 2. Cele szczegó∏owe Cele szczegó∏owe sà formu∏owane i realizowane w zgodzie z podstawà programowà. Sà to: a) cele kszta∏cenia Uczeƒ: • zna i stosuje zasady bezpieczeƒstwa pracy • wymienia i stosuje zasady ochrony przeciwpo˝arowej • opisuje zasady dzia∏ania urzàdzeƒ oraz sprawnie i prawid∏owo si´ nimi pos∏uguje • czyta i analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzeƒ oraz tabliczki znamionowe • czyta i sporzàdza dokumentacj´ technologicznà • planuje prac´ oraz opracowuje proces technologiczny • wymienia i charakteryzuje rodzaje w∏ókien i omawia ich zastosowanie • omawia sposób powstawania tkaniny i dzianiny • rozró˝nia i stosuje podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • przedstawia zasady wykonywania ubioru (projektuje, planuje i wykonuje prace prak- tyczne z wykorzystaniem poznanych Êciegów; sporzàdza wykroje prostych modeli ubraƒ) • omawia sposoby konserwacji odzie˝y i czyta oznaczenia na metkach • analizuje schematy obwodów elektrycznych, montuje obwody elektryczne oraz wy- konuje pomiary • wymienia i charakteryzuje elementy elektroniczne, przedstawia ich rol´ oraz parame- try (sporzàdza projekty prostych schematów elektronicznych; montuje proste uk∏a- dy elektroniczne) • zna i stosuje zasady bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej • wymienia zasady dzia∏ania urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu • wymienia zasady bezpiecznego u˝ytkowania i konserwacji urzàdzeƒ znajdujàcych si´ w jego otoczeniu (dokonuje konserwacji urzàdzeƒ z najbli˝szego otoczenia)
  • 7. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 7 • omawia etapy produkcji papieru i surowce do jego produkcji • charakteryzuje gatunki papieru • nazywa i stosuje ró˝ne techniki i formy papieroplastyki (projektuje formy papieropla- styki i wykonuje je) • wymienia i tworzy ró˝ne rodzaje modeli (planuje i wykonuje ró˝ne rodzaje modeli) • omawia i stosuje zasady prawid∏owego ˝ywienia • wymienia przepisy ruchu drogowego dotyczàce pieszych i rowerzystów oraz stosu- je si´ do nich • umie udzieliç pierwszej pomocy przedlekarskiej • dba o Êrodowisko naturalne (dokonuje segregacji odpadów) b) cele wychowania Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà, rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia- ∏ania • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç • wspó∏dzia∏a w grupie • kszta∏tuje poczucie estetyki i wra˝liwoÊç • rozumie znaczenie ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • potrafi okreÊliç swoje mocne i s∏abe strony • dokonuje wyborów zgodnych z powszechnie uznawanymi wartoÊciami • tworzy w∏asny system wartoÊci
  • 8. 8 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum IV Podstawa programowa . a program nauczania Podstawa programowa zaj´ç technicznych okreÊlona Rozporzàdzeniem Ministra Edu- kacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wycho- wania przedszkolnego oraz kszta∏cenia ogólnego w poszczególnych typach szkó∏ wy- mienia cele kszta∏cenia – wymagania ogólne, czyli: • rozpoznawanie urzàdzeƒ technicznych i rozumienie zasad ich dzia∏ania; • opracowanie kompetencji rozwiàzaƒ typowych problemów technicznych oraz przy- k∏adowych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych; • planowanie pracy o ró˝nym stopniu z∏o˝onoÊci, przy ró˝nych formach organizacyj- nych pracy; • bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami i przyrzàdami. Na podstawie celów ogólnych zaj´ç technicznych oraz po rozpoznaniu (diagnozie) zainteresowaƒ i oczekiwaƒ uczniów nauczyciel mo˝e opracowaç lub wybraç odpowied- ni program nauczania do realizacji zaj´ç technicznych.
  • 9. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 9 V TreÊci programu i osiàgni´cia . szczegó∏owe uczniów Proponowane treÊci programu nauczania zosta∏y pogrupowane w modu∏y przezna- czone do realizacji na lekcjach zaj´ç technicznych: 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki 2. Rysunek techniczny 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny 4. Krawiectwo 5. Fotografia 6. Elektrotechnika 7. Papieroplastyka 8. Modelarstwo 9. Kulinaria 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Forma realizacji modu∏ów jest uzale˝niona od zaplecza technicznego szko∏y, predys- pozycji nauczyciela oraz liczby uczniów w klasie. Ka˝dy modu∏ zawiera treÊci teoretycz- ne, a tak˝e przewiduje inspirowanie uczniów do wykonywania samodzielnych lub gru- powych projektów technicznych oraz Êwiadomego pos∏ugiwania si´ urzàdzeniami i narz´dziami znajdujàcymi si´ w jego najbli˝szym otoczeniu. Realizacja treÊci nauczania nie wymaga specjalistycznych pracowni, mo˝e byç prowadzona w zwyk∏ej sali lekcyjnej wyposa˝onej w pomoce dydaktyczne. Ka˝dy modu∏ mo˝e zostaç rozbudowany o two- rzenie przez uczniów prac praktycznych o wy˝szym stopniu trudnoÊci i zaanga˝owaniu. Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON przygotowa∏o siedem osobnych publikacji te- matycznych (modu∏ów) do realizacji na zaj´ciach technicznych. Sà to: • Zaj´cia krawieckie, • Zaj´cia fotograficzne, • Zaj´cia elektrotechniczne, • Zaj´cia papieroplastyczne, • Zaj´cia modelarskie, • Zaj´cia kulinarne, • Wychowanie komunikacyjne.
  • 10. 10 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Poni˝ej przedstawiono zakres treÊci nauczania w poszczególnych modu∏ach, jeÊli na- uczyciel zechce realizowaç podr´cznik w ca∏oÊci. 1. Zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy na lekcjach techniki • ochrona przeciwpo˝arowa w szkole • instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • zna przedmiotowe zasady oceniania • zna i omawia regulamin pracowni • omawia wyposa˝enie apteczki i sprz´t przeciwpo˝arowy • opisuje drog´ ewakuacyjnà w szkole oraz sposób og∏oszenia alarmu • omawia rodzaje Êrodków gaÊniczych i ich zastosowanie • wyjaÊnia symbole znaków ewakuacyjnych • omawia zasady post´powania w razie wypadku • zna funkcj´ instrukcji obs∏ugi i tabliczki znamionowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje si´ do regulaminu pracowni technicznej • potrafi rozpoznaç zagro˝enia wyst´pujàce przy obs∏udze urzàdzeƒ • udziela pierwszej pomocy przedmedycznej Wychowanie Uczeƒ: • ma poczucie odpowiedzialnoÊci za drugiego cz∏owieka • przyjmuje postaw´ szacunku dla drugiego cz∏owieka 2. Rysunek techniczny Czas realizacji: 8 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich • pismo techniczne proste – çwiczenia • przekroje bry∏ w rysunku technicznym • rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy • zasady rzutowania • dimetria w rysunku technicznym
  • 11. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 11 • izometria w rysunku technicznym • sporzàdzanie modelu bry∏y na podstawie rzutu prostokàtnego Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia normy techniczne i ich znaczenie • zna i wymienia zasady wykonywania rysunku technicznego • omawia rodzaje linii, symbole • definiuje poj´cie normalizacja • omawia zasady wymiarowania • przedstawia wzory liter i cyfr • omawia zasady wykonywania przekrojów i ich rodzaje • opisuje ró˝nice pomi´dzy rysunkiem poglàdowym, z∏o˝eniowym i wykonawczym • wymienia zasady rzutowania i rodzaje rzutów • wymienia zasady rysowania bry∏ w dimetrii • wymienia zasady rysowania bry∏ w izometrii • wymienia zasady wykonywania bry∏ na podstawie siatki Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje rysunek techniczny • rozpoznaje i nazywa rodzaje linii, symbole • stosuje zasady wymiarowania • rysuje przekroje bry∏ • rozpoznaje rodzaje przekrojów • dobiera i stosuje odpowiedni rodzaj rysunku technicznego do dokumentacji • wykonuje prostà dokumentacj´ technologicznà • przedstawia bry∏y w dimetrii i izometrii • wykonuje siatki prostych bry∏ • wykorzystuje programy komputerowe do wykonywania rysunku technicznego Wychowanie Uczeƒ: • jest dok∏adny, wytrwa∏y i cierpliwy • kszta∏tuje wyobraêni´ przestrzennà 3. Planowanie pracy. Proces technologiczny Czas realizacji: 7 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces technologiczny • operacja technologiczna • planowanie pracy • formy organizacji pracy • narz´dzia i przyrzàdy pomiarowe
  • 12. 12 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • budowa i zasada dzia∏ania lutownicy • budowa i zasada dzia∏ania wiertarki • rodzaje i zastosowanie przek∏adni Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wyjaÊnia poj´cia dokumentacja technologiczna, proces i operacja technologiczna, produkcja jednostkowa, wieloseryjna, ciàg∏a, ergonomia • przedstawia etapy procesu technologicznego • omawia rodzaje operacji technologicznych i ich funkcje • wyjaÊnia formy organizacji pracy i ich zastosowanie w praktyce • omawia rodzaje narz´dzi i ich zastosowanie • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania lutownicy • omawia ogólnà budow´ i zasad´ dzia∏ania wiertarki • opisuje rodzaje przek∏adni i ich zastosowanie Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • okreÊla czas niezb´dny do wykonania danej operacji technologicznej • opracowuje proces technologiczny powstania dowolnego przedmiotu • dobiera narz´dzia odpowiednie do danej operacji technologicznej • podaje przyk∏ady produkcji ciàg∏ej, potokowej i seryjnej • korzysta z narz´dzi zgodnie z ich przeznaczeniem • dokonuje pomiarów suwmiarkà i mikrometrem • charakteryzuje rodzaje po∏àczeƒ materia∏ów • stosuje poj´cia spoina, lutowanie mi´kkie, twarde • omawia rodzaje lutownic • wymienia i rozpoznaje rodzaje przek∏adni Wychowanie Uczeƒ: • dba o bezpieczeƒstwo swoje i innych • korzysta z narz´dzi i przyborów zgodnie z ich przeznaczeniem • stosuje w sposób racjonalny zdobycze techniki • szanuje cudzà w∏asnoÊç 4. Krawiectwo Czas realizacji: 9 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien • wyrób tkanin i dzianin – sploty • podstawowe Êciegi r´czne i maszynowe • zasady wykonania ubioru
  • 13. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 13 • konserwacja odzie˝y • oznaczenia na metkach Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych • omawia pochodzenie w∏ókien i zna ich zastosowanie • omawia etapy powstawania w∏ókien • okreÊla w∏aÊciwoÊci w∏ókien • wyjaÊnia sposób powstawania tkanin • omawia podstawowe Êciegi maszynowe i r´czne • omawia sposób wykonania Êciegów • opisuje budow´ maszyny do szycia • omawia sposób zdejmowania miary • omawia sposoby konserwacji odzie˝y • definiuje symbole umieszczone na metce • omawia budow´ ˝elazka Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozpoznaje w∏ókna i podaje przyk∏ady ich zastosowania • porównuje w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych • omawia sposób powstawania dzianin • rozró˝nia wàtek i osnow´, oczko lewe i oczko prawe • wykonuje dzianin´ • szyje r´cznie i maszynowo • wykonuje wykrój prostych modeli ubraƒ • dobiera sposób konserwacji odpowiedni do rodzaju materia∏u i zabrudzenia • odczytuje sk∏ad surowca, z którego wykonano tkanin´ na podstawie oznaczeƒ nitek Wychowanie Uczeƒ: • starannie i dok∏adnie wykonuje prac´ • wspó∏dzia∏a w grupie • dba o rzeczy swoje i innych • stosuje zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania 5. Fotografia Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • fotografia tradycyjna • fotografia cyfrowa • zasady wykonania zdj´cia, obróbka komputerowa
  • 14. 14 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • opisuje rodzaje aparatów • omawia budow´ poszczególnych aparatów fotograficznych • wymienia zasady u˝ytkowania aparatów Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia elementy budowy aparatu na podstawie schematu • opisuje sposób powstawania zdj´ç w poszczególnych rodzajach aparatów • wykonuje zdj´cia • czyta i analizuje treÊç instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • charakteryzuje programy do obróbki artystycznej zdj´ç • wybiera rodzaj aparatu w zale˝noÊci od potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • umiej´tnie korzysta z urzàdzeƒ technicznych • kszta∏tuje poczucie estetyki, wra˝liwoÊç 6. Elektrotechnika Czas realizacji: 13 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego przez obwody elektryczne • rezystor – rola, rodzaje, parametry oraz odczytywanie rezystancji • kondensator – rola, rodzaje oraz odczytywanie parametrów • dioda pó∏przewodnikowa – rola, rodzaje, parametry • tranzystor – rola, rodzaje, parametry • cewka (zwojnica) – rola, rodzaje, parametry • zasilacz – schemat blokowy i zasada dzia∏ania • mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania • radioodbiornik i odbiornik telewizyjny – budowa i zasada dzia∏ania • telefon – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • odtwarzacz DVD – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie • kuchenka mikrofalowa – budowa, dzia∏anie, u˝ytkowanie Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia i nazywa symbole stosowane w schematach obwodów elektrycznych • opisuje przyrzàdy pomiarowe • omawia rol´ i rodzaje: rezystora, kondensatora, diody, tranzystora, cewki
  • 15. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 15 • omawia zastosowanie zasilacza i zasad´ jego dzia∏ania • podaje zasad´ odczytywania parametrów elementów elektronicznych • omawia budow´ mikrofonu i g∏oÊnika • zna zasad´ dzia∏ania mikrofonu i g∏oÊnika; wymienia symbole i parametry • wyjaÊnia istot´ przesy∏ania i odbierania dêwi´ku • wymienia zastosowanie poszczególnych fal radiowych • omawia schemat transmisji radiowej • opisuje budow´ i sposób dzia∏ania radioodbiornika • omawia schemat blokowy przekazu telewizyjnego • przedstawia zasady dzia∏ania poszczególnych rodzajów telewizorów: kineskopowego, ciek∏okrystalicznego, plazmowego • okreÊla poj´cie sieç telefoniczna oraz budow´ telefonu stacjonarnego i komórko- wego • odczytuje symbole umieszczone na obudowie urzàdzenia • omawia sposób dzia∏ania odtwarzacza DVD • wymienia systemy dekodowania dêwi´ku • wyjaÊnia zasad´ odczytu obrazu i dêwi´ku z p∏yty CD/DVD • omawia budow´ i zasad´ dzia∏ania kuchenki mikrofalowej • wymienia rodzaje uk∏adów sterowania kuchenki mikrofalowej Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • czyta i analizuje schematy obwodów elektrycznych oraz oblicza parametry • porównuje po∏àczenia szeregowe i równoleg∏e odbiorników w obwodzie • montuje dowolne obwody wed∏ug schematów z zastosowaniem danego elementu • wykonuje schematy obwodów elektrycznych z zastosowaniem danego elementu • wyciàga wnioski z doÊwiadczeƒ • charakteryzuje poszczególne parametry urzàdzenia • korzysta z urzàdzeƒ zgodnie z ich przeznaczeniem • analizuje treÊci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • dobiera odpowiednie parametry urzàdzenia do okreÊlonej jego funkcji Wychowanie Uczeƒ: • w∏aÊciwie i racjonalnie korzysta ze zdobyczy techniki • przestrzega zasad bezpieczeƒstwa i higieny pracy 7. Papieroplastyka Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • proces produkcji papieru • w∏aÊciwoÊci papieru, jego gatunki i zastosowanie • techniki i formy papieroplastyki, • narz´dzia i materia∏y wykorzystywane w papieroplastyce
  • 16. 16 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia znaczenie papieru w codziennym ˝yciu • wymienia surowce wykorzystywane do produkcji papieru • omawia etapy produkcji papieru na podstawie schematu • wymienia i charakteryzuje produkty i pó∏produkty powsta∏e podczas produkcji pa- pieru • charakteryzuje podstawowe w∏aÊciwoÊci papieru • omawia podstawowe gatunki papieru • okreÊla jakoÊç produktów papierowych • wymienia sposoby uszlachetniania papieru • opisuje techniki papieroplastyki: orgiami, kirigami, papier-mâché • wymienia charakterystyczne ozdoby z papieru ze swojego regionu Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • rozró˝nia podstawowe gatunki papieru • dokonuje podzia∏u papieru • okreÊla przeznaczenie danego rodzaju papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • wykonuje przedmioty technikà origami • podaje przyk∏ady ozdób z papieru Wychowanie Uczeƒ: • rozumie potrzeb´ ochrony Êrodowiska i wykorzystania surowców wtórnych • starannie i dok∏adnie wykonuje prace • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 8. Modelarstwo Czas realizacji: 5 godzin lekcyjnych TreÊci nauczania • rodzaje modeli i ich tworzenie • materia∏y modelarskie • obróbka i sposoby ∏àczenia drewna Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • charakteryzuje rodzaje modelarstwa: redukcyjne, ko∏owe, figurkowe • omawia sposób wykonania modeli kartonowych • omawia sposób wykonywania modeli zapa∏czanych • wymienia rodzaje materia∏u i opisuje sposób wykonania modeli plastikowych • opisuje budow´ drewna
  • 17. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 17 • wie, na czym polega obróbka drewna • okreÊla materia∏y drewnopochodne • omawia podstawowe w∏aÊciwoÊci drewna • rozpoznaje i nazywa podstawowe przyrzàdy pomiarowe oraz narz´dzia do obróbki drewna • nazywa i opisuje operacje technologiczne: trasowanie, wiercenie, ci´cie, struganie, pi∏owanie, szlifowanie, bejcowanie, lakierowanie • dokonuje podzia∏u po∏àczeƒ drewna na roz∏àczne i nieroz∏àczne Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wykonuje modele obiektów wybranà technikà modelarskà • omawia na przyk∏adach wady i zalety drewna • rozpoznaje rodzaje przekrojów drewna oraz je charakteryzuje • rozpoznaje materia∏y drewnopochodne i omawia ich zastosowanie • wykonuje przedmioty z drewna lub z elementami drewnianymi (np. latawiec) Wychowanie Uczeƒ: • uÊwiadamia sobie koniecznoÊç ochrony Êrodowiska naturalnego • rozumie koniecznoÊç odzyskiwania surowców wtórnych • rozwija pomys∏owoÊç i podejmuje twórcze dzia∏ania 9. Kulinaria Czas realizacji: 3 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady prawid∏owego ˝ywienia • grupy produktów • przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych • budowa i dzia∏anie ch∏odziarki • przygotowywanie posi∏ków • nakrywanie do sto∏u Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia zasady racjonalnego od˝ywiania • wie, jaka jest rola sk∏adników pokarmowych w organizmie cz∏owieka • wymienia i charakteryzuje grupy pokarmowe przedstawione na piramidzie zdrowia • podaje metody i funkcje konserwacji ˝ywnoÊci • omawia funkcje i budow´ ch∏odziarki • wymienia rodzaje obróbki termicznej • definiuje poj´cia: jad∏ospis, norma ˝ywieniowa • omawia zasady nakrycia do sto∏u i w∏aÊciwego zachowania si´ przy stole
  • 18. 18 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • wymienia choroby uk∏adu pokarmowego • wymienia skutki z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • tworzy jad∏ospis oraz okreÊla normy ˝ywieniowe • racjonalnie planuje posi∏ki • kalkuluje koszty zwiàzane z przygotowaniem posi∏ków • planuje menu dostosowane do swoich potrzeb Wychowanie Uczeƒ: • kszta∏tuje nawyki zdrowego trybu ˝ycia, zw∏aszcza ˝ywienia • stosuje zasady higieny przy sporzàdzaniu posi∏ków • umie odpowiednio zachowaç si´ przy stole 10. Podstawowe informacje o ruchu drogowym Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • wypadki na drodze • pierwsza pomoc Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • wymienia przepisy ruchu drogowego obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasad´ ostro˝noÊci i zasad´ ograniczonego zaufania na drodze • rozpoznaje i nazywa znaki obowiàzujàce pieszych i rowerzystów • omawia zasady udzielania pierwszej pomocy Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • stosuje przepisy ruchu drogowego • rozpoznaje ró˝ne rodzaje urazów • udziela pierwszej pomocy • umie u∏o˝yç poszkodowanego w pozycji bezpiecznej • zna numery s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i numer alarmowy (112) Wychowanie Uczeƒ: • bezpiecznie porusza si´ na drodze • jest Êwiadomym uczestnikiem ruchu drogowego • szanuje swoje i cudze ˝ycie
  • 19. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 19 11. Ochrona Êrodowiska naturalnego Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne TreÊci nauczania • korzystanie z instalacji domowych • recykling – wed∏ug ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. z 2001 r. nr 62, poz. 628) pod poj´ciem recyklingu rozumie si´ taki odzysk, który polega na po- wtórnym przetwarzaniu substancji lub materia∏ów zawartych w odpadach w proce- sie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materia∏u o przeznaczeniu pier- wotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym te˝ recykling organiczny, z wyjàtkiem odzysku energii. Segregacja odpadów jest elementem recyklingu. Osiàgni´cia ucznia WiadomoÊci Uczeƒ: • omawia rodzaje instalacji domowych • omawia rol´ bezpiecznika • wymienia i charakteryzuje czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za pràd • planuje zakup odbiorników ze wzgl´du na ich energooszcz´dnoÊç • przedstawia czynniki wp∏ywajàce na wysokoÊç rachunku za wod´ • omawia sposoby zmniejszania zu˝ycia gazu • wymienia i charakteryzuje znaki stosowane na opakowaniach produktów zwiàzane z recyklingiem (wylicza zasady dzia∏ania recyklingu) Umiej´tnoÊci Uczeƒ: • bezpiecznie i racjonalnie korzysta z instalacji domowych • wie, jak postàpiç w razie wykrycia ulatniania si´ gazu • czyta plany instalacji domowych • rozumie koniecznoÊç segregacji Êmieci • segreguje Êmieci we w∏asnym gospodarstwie domowym Wychowanie Uczeƒ: • czuje si´ wspó∏odpowiedzialny za Êrodowisko naturalne • prowadzi proekologiczny styl ˝ycia
  • 20. 20 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VI. Procedury osiàgania celów Procedury osiàgania celów sà zale˝ne od metod nauczania i wynikajà ze specyfiki przedmiotu. Ich zadaniem jest rozwijanie twórczej aktywnoÊci uczniów, zainteresowa- nie wytworami wspó∏czesnej techniki oraz zdeterminowanie do rozwijania swoich umie- j´tnoÊci poznawczych. Najcz´Êciej stosowanymi metodami nauczania na zaj´ciach technicznych sà: 1. Metody podajàce – polegajàce na podaniu uczniowi przez nauczyciela gotowych treÊci lub prac´ ze êród∏ami informacji. Sà to przede wszystkim: pogadanka, wyk∏ad, wyg∏oszenie referatu, dyskusja, praca z ksià˝kà – çwiczeniami. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody podajàce: • Zasady bezpieczeƒstwa i pracy na lekcjach techniki. • Ochrona przeciwpo˝arowa w szkole. • Instrukcje obs∏ugi i tabliczki znamionowe. • Rodzaje materia∏ów w∏ókienniczych – pochodzenie i zastosowanie w∏ókien. 2. Metody problemowe – to stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie przez uczniów sposobu jej rozwiàzania. Wykorzystuje si´ przy tym: burz´ mózgów, anali- z´ SWOT, map´ myÊli, drzewko decyzyjne. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody problemowe: • Obwody elektryczne – zasada przep∏ywu pràdu elektrycznego. • Obróbka i sposoby ∏àczenia drewna. • Przechowywanie produktów ˝ywnoÊciowych. • Recykling – segregacja odpadów. 3. Metody eksponujàce – polegajà na przyswajaniu okreÊlonej wiedzy poprzez oglàd, czyli na przyk∏ad film, foliogramy, pokaz. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody eksponujàce: • Mikrofon i g∏oÊnik – budowa i zasada dzia∏ania. • Zasady obowiàzujàce pieszych i rowerzystów. • Wypadki na drodze – pierwsza pomoc. 4. Metody praktyczne – praktyczne dzia∏anie uczniów, wykonywanie zadaƒ, projek- tów, schematów. Sà one charakterystyczne dla lekcji wytwórczych. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metody praktyczne: • Podstawowe wiadomoÊci o rysunku technicznym – wymiarowanie figur p∏askich. • Pismo techniczne proste – çwiczenia.
  • 21. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 21 • Przekroje bry∏ w rysunku technicznym. • Rysunek poglàdowy, z∏o˝eniowy i wykonawczy. • Zasady rzutowania. • Dimetria w rysunku technicznym. Istotne znaczenie w nauczaniu techniki ma metoda projektów, dzi´ki której ucznio- wie majà mo˝liwoÊç kszta∏cenia umiej´tnoÊci zwiàzanych z podejmowanymi przez nich konkretnymi dzia∏aniami. Pozwala na zrealizowanie zaplanowanego zadania zgodnie z okreÊlonymi przyj´tymi za∏o˝eniami, planem realizacji. Najcz´Êciej metod´ projektu re- alizuje si´ w grupie w czasie pozalekcyjnym. Efekty pracy sà prezentowane szerokiemu gronu odbiorców, cz´sto poza klasà, w atrakcyjny, zrozumia∏y dla wszystkich sposób. Proponowane tematy, w ramach których mo˝na zastosowaç metod´ projektu: • Proces technologiczny. Operacja technologiczna. Planowanie pracy. • Wykonanie pracy praktycznej w ramach poszczególnych modu∏ów.
  • 22. 22 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VII. Przewidywany rozk∏ad treÊci nauczania w poszczególnych dzia∏ach podr´cznika I PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 1. Lekcja organizacyjna. 1 • program nauczania • analiza treÊci podr´cznika Zasady Zasady bezpieczeƒ- • przedmiotowe zasady • przedstawienie przed- bezpieczeƒstwa stwa i higieny pracy oceniania miotowych zasad oce- i higieny pracy na lekcjach techniki. • regulamin pracowni niania na lekcjach techniki • apteczka i sprz´t prze- • analiza regulaminu pra- ciwpo˝arowy cowni • post´powanie w razie • zapoznanie z drogà wypadku ewakuacyjnà • zapoznanie z post´powa- niem w razie wypadku Ochrona 1 • rodzaje Êrodków gaÊni- • zapoznanie z rodzajami przeciwpo˝arowa czych Êrodków gaÊniczych w szkole. • droga ewakuacyjna • poznanie drogi ewaku- w szkole acyjnej na terenie szko∏y • znaki ewakuacyjne oraz sposobów og∏asza- • sposoby og∏aszania alar- nia alarmu mu w szkole • rozpoznawanie i odczy- tywanie znaków ewaku- acyjnych • dobór w∏aÊciwego Êrod- ka gaÊniczego do dane- go rodzaju po˝aru Instrukcje obs∏ugi 1 • funkcja instrukcji obs∏ugi • poznanie zasady dzia∏a- i tabliczki i tabliczki znamionowej nia danego urzàdzenia znamionowe. • dane zawarte w instruk- • poznanie zasad u˝ytko- cji obs∏ugi wania i konserwacji • dane techniczne na ta- urzàdzeƒ bliczce znamionowej • odczytanie i analiza tre- • odczytywanie i wykorzy- Êci instrukcji obs∏ugi stanie w praktyce da- urzàdzenia nych znajdujàcych si´ • odczytywanie symboli w instrukcji obs∏ugi i na umieszczonych na obu- tabliczce znamionowej dowie urzàdzenia
  • 23. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 23 • symbole i oznaczenia stosowane w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej 2. Podstawowe 1 • normy techniczne i ich • zapoznanie z normami Rysunek techniczny wiadomoÊci znaczenie stosowanymi w rysunku o rysunku • zasady wykonywania ry- technicznym i z ich zna- technicznym sunku technicznego czeniem – wymiarowanie • rodzaje linii, symbole • zapoznanie z zasadami figur p∏askich. • normalizacja wykonywania rysunku • zasady wymiarowania technicznego • doskonalenie umiej´t- • zapoznanie z zasadami noÊci wymiarowania rysunku technicznego • wymiarowanie figury p∏askiej Pismo techniczne 1 • wzory liter i cyfr • poznanie rodzaju liter proste – çwiczenia. • normalizacja pisma i cyfr charakterystycz- nych dla danego rodza- ju pisma • pisanie pismem tech- nicznych danych oso- bowych i nazwy szko∏y Przekroje bry∏ 1 • zasady wykonania prze- • zapoznanie z przekroja- w rysunku krojów mi i sposobami ich wy- technicznym. • rodzaje przekrojów kreÊlania • sposoby oznaczenia • rozpoznawanie rodza- przekrojów jów przekrojów • wykreÊlanie przekroju bry∏y Rysunek 1 • zasady sporzàdzania ry- • rozpoznawanie rysunku poglàdowy, sunku poglàdowego, poglàdowego, z∏o˝enio- z∏o˝eniowy z∏o˝eniowego i wyko- wego i wykonawczego i wykonawczy. nawczego • sporzàdzanie rysunku • funkcje rysunku poglàdowego, z∏o˝enio- wego i wykonawczego Zasady rzutowania. 1 • rodzaje rzutów • rozpoznawanie rodzaju • zasady rzutowania rzutu • sposób wykonania rzutu • wykonywanie rzutów fi- • widok gur • uzupe∏nianie brakujàce- go rzutu Dimetria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- technicznym. w dimetrii Êlania rysunku • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w di- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Izometria 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • poznanie zasad wykre- w rysunku w izometrii Êlania rysunku technicznym. • wzajemny uk∏ad osi • wykreÊlanie bry∏y w izo- • doskonalenie umiej´t- metrii noÊci – çwiczenia Sporzàdzanie 1 • zasady wykonania bry∏y • rozrysowywanie poszcze- modelu bry∏y • sposób wykonania siatki gólnych p∏aszczyzn bry∏y na podstawie rzutu na podstawie bry∏y • wykonanie siatki bry∏y prostokàtnego. • sporzàdzanie modelu bry∏y
  • 24. 24 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 3. Proces 1 • poj´cia: dokumentacja • omówienie dokumenta- Planowanie technologiczny. technologiczna, proces cji technologicznej pracy. Proces Operacja i operacja technologiczna • przedstawienie zasad technologiczny technologiczna. • rodzaje operacji tech- w∏aÊciwego doboru ma- Planowanie pracy. nologicznych teria∏u w zale˝noÊci • etapy procesu techno- od rodzaju pracy logicznego • omówienie rodzajów • planowanie pracy operacji technologicz- nych • omówienie etapów pro- cesu technologicznego • umiej´tnoÊç wykonania podstawowej dokumen- tacji technologicznej Formy 1 • poj´cie produkcja • wyjaÊnienie poj´cia pro- organizacji pracy. • organizacja pracy dukcji • formy organizacji pracy: • znaczenie w∏aÊciwej or- produkcja jednostkowa, ganizacji pracy wieloseryjna, ciàg∏a • omówienie form orga- • ró˝nice mi´dzy po- nizacji produkcji – ich szczególnymi rodzajami ró˝nice i podstawowe produkcji zastosowania • zastosowanie poszcze- • omówienie poj´cia gólnych form produkcji ergonomia • poj´cie i znaczenie er- gonomii Narz´dzia 1 • rodzaje narz´dzi – ich • omówienie rodzajów i przyrzàdy nazwy, w∏aÊciwe wyko- narz´dzi pomiarowe. rzystanie, konserwacja • omówienie zasady dzia- • przyrzàdy pomiarowe ∏ania suwmiarki i mikro- • budowa suwmiarki i za- metru sady pomiaru • umiej´tnoÊç odczytu • budowa mikrometru pomiaru z uwzgl´dnie- i zasady pomiaru niem skali dok∏adnoÊci • skale dok∏adnoÊci suw- miarki i mikrometru Rodzaje po∏àczeƒ 1 • rodzaje po∏àczeƒ mate- • scharakteryzowanie ro- materia∏ów. ria∏ów dzajów po∏àczeƒ mate- • klasyfikacja po∏àczeƒ ria∏ów • dobór odpowiedniego • omówienie zasady do- rodzaju po∏àczenia boru odpowiedniego ro- do danego materia∏u dzaju po∏àczenia do da- i funkcji i przedmiotu nego materia∏u i funkcji, lub urzàdzenia jakà ma spe∏niaç • sposoby oznaczenia po- • przedstawienie sposobu ∏àczeƒ oznaczenia po∏àczenia Budowa i zasada 1 • poj´cia: spoina, lutowa- • wyjaÊnienie poj´ç spo- dzia∏ania lutownicy. nie mi´kkie, twarde ina, lutowanie mi´kkie, • rodzaje lutownic twarde i ich omówienie • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasady nia lutownicy dzia∏ania lutownicy • sposób wykonania po∏à- • przedstawienie zasad czenia czyszczenia i konserwacji • bezpieczeƒstwo i higie- • odczytanie i analiza tre- na pracy Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • umiej´tnoÊç lutowania
  • 25. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 25 Budowa i zasada 1 • rodzaje wiertarek • przedstawienie zasady dzia∏ania wiertarki. • budowa i zasada dzia∏a- dzia∏ania wiertarki nia wiertarki • przedstawienie zasad • budowa wiert∏a czyszczenia i konserwacji • instrukcja obs∏ugi • odczytanie i analiza tre- • bezpieczeƒstwo i higie- Êci instrukcji obs∏ugi na pracy urzàdzenia • bezpieczne korzystanie • umiej´tnoÊç wiercenia z wiertarki Rodzaje 1 • rodzaje przek∏adni • omówienie zasady dzia- i zastosowanie • zasada przenoszenia ru- ∏ania przek∏adni przek∏adni. chu • zapoznanie z rodzajami • sposoby oznaczenia przek∏adni przek∏adni – symbole • obliczanie prze∏o˝enia • zastosowanie przek∏adni przek∏adni • poj´cie prze∏o˝enia i je- • omówienie praktyczne- go obliczanie go zastosowania prze- k∏adni 4. Rodzaje materia∏ów 2 • rodzaje materia∏ów w∏ó- • rozpoznawanie rodza- Krawiectwo w∏ókienniczych kienniczych jów materia∏ów w∏ó- – pochodzenie • zastosowanie materia- kienniczych i zastosowanie ∏ów w∏ókienniczych • omówienie zastosowa- w∏ókien. • poj´cia: w∏ókno, mate- nia poszczególnych ma- ria∏ w∏ókienniczy, tkani- teria∏ów w∏ókienniczych na, dzianina, wyroby • poznanie poj´ç: w∏ók- plecione, prz´dzina, no, materia∏ w∏ókienni- w∏óknina, nitka czy, tkanina, dzianina, • podzia∏ w∏ókien wyroby plecione, prz´- • etapy otrzymywania dzina, w∏óknina, nitka w∏ókien i ich rozró˝nianie • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na- • omówienie podzia∏u turalnych i chemicznych w∏ókien oraz ich zastosowanie • omówienie etapów • podzia∏ nitek i ich zasto- otrzymywania w∏ókien sowanie i surowców do ich pro- dukcji • omówienie w∏aÊciwoÊci w∏ókien naturalnych i chemicznych oraz po- równanie ich w∏aÊciwoÊci • omówienie sposobu otrzymywania nitek i ich podzia∏u Wyrób tkanin 2 • poj´cia: tkanina, dziani- • poznanie poj´ç: tkani- i dzianin – sploty. na, osnowa, wàtek, na, dzianina, osnowa, splot, kolumna, rzàdek wàtek, splot, kolumna, dzianiny, oczko rzàdek dzianiny, oczko • sposób powstawania i ich wyjaÊnianie tkaniny • omówienie sposobu po- • budowa i zasada dzia∏a- wstawania tkanin nia krosna tkackiego • omówienie budowy • rodzaje splotów i zasady dzia∏ania krosna • sposób powstawania tkackiego splotów • omówienie roli osnowy • sposób otrzymywania i wàtku dzianiny • rozró˝nianie w tkaninie • rodzaje dzianiny wàtku i osnowy • zastosowanie tkanin • rodzaje splotów i ich i dzianin charakterystyka
  • 26. 26 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • omówienie sposobu po- wstawania dzianin i ich rodzajów (przedstawie- nie na schemacie) • rozró˝nianie oczka le- wego i oczka prawego • omówienie przeznacze- nia tkanin i dzianin oraz ich w∏aÊciwoÊci • umiej´tnoÊç wykonywa- nia dzianin Podstawowe 2 • poj´cia: Êcieg maszyno- • poznanie poj´ç: Êcieg Êciegi r´czne wy, r´czny, szew maszynowy, r´czny, i maszynowe. • rodzaje Êciegów r´cz- szew i ich wyjaÊnienie nych i sposób ich wyko- • umiej´tnoÊç rozpozna- nywania wania rodzajów Êciegów • rodzaje szwów i ich za- i omówienie sposobu stosowanie ich wykonania • sposób wykonania • rozró˝nianie rodzajów szwów maszynowych szwów, podanie ich za- • budowa i zasada dzia∏a- stosowania nia maszyny do szycia • omówienie sposobu wykonania szwów ma- szynowych • omówienie budowy maszyny do szycia • umiej´tnoÊç wykonania Êciegów • umiej´tnoÊç pos∏ugiwa- nia si´ maszynà do szycia Zasady wykonania 2 • poj´cia: forma, model, • poznanie poj´ç: forma, ubioru. wykrój, miara model, wykrój, miara • dobór odpowiedniego i ich wyjaÊnienie materia∏u do danego • umiej´tnoÊç doboru rodzaju modelu odpowiedniego mate- • cechy materia∏u ria∏u do danego rodzaju • sposoby zdejmowania modelu miary z sylwetki • poprawne zdejmowanie • zasady wykonania wy- miary z sylwetki kroju • wykonanie wykroju pro- • tabela rozmiarów stego modelu • umiej´tnoÊç wykonania wykroju Konserwacja 1 • sposoby konserwacji • omówienie sposobów odzie˝y. odzie˝y konserwacji odzie˝y Oznaczenia • dobór odpowiedniego • umiej´tnoÊç doboru na metkach. rodzaju konserwacji odpowiedniego rodzaju do okreÊlonego rodzaju konserwacji okreÊlone- zabrudzenia i tkaniny go do rodzaju materia∏u • symbole stosowane i zabrudzenia na metkach • odczytywanie symboli • oznaczanie sk∏adu w∏ó- umieszczanych na metce kien za pomocà nitek • odczytanie sk∏adu w∏ó- • budowa i zastosowanie kien na podstawie ozna- ˝elazka czeƒ nitek • bezpieczeƒstwo pod- • omówienie budowy ˝e- czas prasowania lazka • zasady bezpieczeƒstwa podczas prasowania
  • 27. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 27 5. Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia Fotografia tradycyjna. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia tradycyjnego apara- dzia∏ania aparatu tu fotograficznego • omówienie zasady ro- • zasada robienia zdj´cia bienia zdj´cia aparatem aparatem jednoobiekty- jednoobiektywowym wowym • opis sposobu powstania • sposób powstawania zdj´cia czarno-bia∏ego zdj´cia czarno-bia∏ego i kolorowego i kolorowego • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia • umiej´tnoÊç wywo∏ania zdj´cia Fotografia 1 • sposób otrzymywania • wykonanie zdj´cia cyfrowa. zdj´cia i otrzymanie go • budowa i zasada dzia∏a- • opis budowy i zasady nia aparatu cyfrowego dzia∏ania aparatu • zasada robienia zdj´cia • omówienie zasady ro- aparatem cyfrowym bienia zdj´cia aparatem • sposób powstawania cyfrowym zdj´cia i jego zapis • opis sposobu powstania zdj´cia • umiej´tnoÊç wykonania zdj´cia i jego zapisu Zasady wykonania 1 • parametry decydujàce • omawianie parametrów zdj´cia, obróbka o jakoÊci zdj´cia w apa- decydujàcych o jakoÊci komputerowa. racie cyfrowym zdj´cia • zasady wykonania zdj´- • omówienie zasad wyko- cia aparatem cyfrowym nania zdj´cia • cyfrowa obróbka zdj´ç • umiej´tnoÊç obs∏ugi • programy graficzne programu graficznego do obróbki zdj´ç do obróbki zdj´ç • zdj´cia artystyczne • umiej´tnoÊç poprawne- go wykonania zdj´ç aparatem cyfrowym • tworzenie zdj´ç arty- stycznych II PÓ¸ROCZE Liczba Procedury osiàgania Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin celów 6. Obwody 2 • zasada przep∏ywu pràdu • znajomoÊç symboli Elektrotechnika elektryczne • symbole stosowane i schematów elektrycz- – zasada przep∏ywu na schematach nych pràdu • pomiary w obwodach • przedstawienie zasady elektrycznego. • analiza schematów przep∏ywu pràdu elek- • obwód otwarty, za- trycznego mkni´ty, szeregowy • monta˝ prostych obwo- i równoleg∏y dów elektrycznych • wp∏yw pràdu na orga- • analiza schematów nizm cz∏owieka • bezpieczne korzystanie z energii elektrycznej
  • 28. 28 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum Rezystor – rola, 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów rezystancji. • ∏àczenie rezystorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà rezystor spe∏nia Êwiadczenia w obwodzie elektrycz- nym Kondensator 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje. obwodu • ∏àczenie obwodów we- Odczytywanie • montowanie obwodu d∏ug schematów parametrów. • ∏àczenie kondensatorów • prawid∏owy odczyt pa- • odczytywanie parame- rametrów trów • przedstawienie funkcji, • wnioski wysnute z do- jakà kondensator spe∏- Êwiadczenia nia w obwodzie elek- trycznym Dioda 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli pó∏przewodnikowa obwodu • ∏àczenie obwodów we- – rola, rodzaje, • montowanie obwodu d∏ug schematów parametry. • dioda w obwodach prà- • prawid∏owy odczyt pa- du sta∏ego rametrów • odczytywanie parame- • przedstawienie funkcji, trów jakà dioda pó∏przewod- • rodzaje diod nikowa spe∏nia w obwo- • wnioski wysnute z do- dzie elektrycznym Êwiadczenia Tranzystor – rola, 1 • funkcje tranzystora • znajomoÊç symboli rodzaje, parametry. • rodzaje i oznakowanie • ∏àczenie obwodów we- • wyznaczanie wspó∏czyn- d∏ug schematów nika wzmocnienia prà- • prawid∏owy odczyt pa- dowego rametrów • przedstawienie funkcji, jakà tranzystor spe∏nia w obwodzie elektrycz- nym Cewka (zwojnica) 1 • rysowanie schematu • znajomoÊç symboli – rola, rodzaje obwodu • ∏àczenie obwodów we- parametry. • montowanie obwodu d∏ug schematów • odczytywanie parame- • prawid∏owy odczyt pa- trów rametrów • wnioski wysnute z do- • przedstawienie funkcji, Êwiadczenia jakà cewka spe∏nia w ob- wodzie elektrycznym Zasilacz – schemat 1 • zasada dzia∏ania i budo- • czytanie schematu blokowy i zasada wa zasilacza • prawid∏owy odczyt pa- dzia∏ania. • funkcja zasilacza rametrów • budowa i dzia∏anie • przedstawienie funkcji, transformatora jakà zasilacz spe∏nia • budowa uk∏adu pro- w obwodzie elektrycz- stowniczego nym • budowa i funkcja bez- piecznika
  • 29. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 29 Mikrofon i g∏oÊnik 1 • budowa mikrofonu • znajomoÊç zasady dzia∏a- – budowa i zasada i g∏oÊnika nia mikrofonu i g∏oÊnika dzia∏ania. • zasada dzia∏ania • przedstawienie zasad u˝ytkowania i konserwacji • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi urzàdzenia • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Radioodbiornik 1 • rodzaje fal radiowych • znajomoÊç zasady dzia∏a- i odbiornik • zasada przesy∏ania i od- nia radioodbiornika i od- telewizyjny bierania dêwi´ku biornika telewizyjnego – budowa i zasada • budowa i zasada dzia∏a- • przedstawienie zasad dzia∏ania. nia radioodbiornika i od- u˝ytkowania i konserwacji biornika telewizyjnego • odczytanie i analiza tre- • sposoby u˝ytkowania Êci instrukcji obs∏ugi tych odbiorników urzàdzeƒ • sposób przesy∏ania i od- • odczytywanie symboli bierania dêwi´ku umieszczonych na obu- dowie urzàdzeƒ Telefon – budowa, 1 • budowa telefonu • znajomoÊç zasady dzia- dzia∏anie, • sposób porozumiewania ∏ania telefonu u˝ytkowanie. si´ przez telefon • przedstawienie zasad • sieç telefoniczna u˝ytkowania i konserwacji • telefon przewodowy • odczytanie i analiza tre- i komórkowy Êci instrukcji obs∏ugi te- lefonu • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie telefonu Odtwarzacz DVD 1 • budowa odtwarzacza • znajomoÊç zasady dzia- – budowa, DVD ∏ania odtwarzacza DVD dzia∏anie, • zasady u˝ytkowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • systemy dekodowania u˝ytkowania i konserwacji dêwi´ku • odczytanie i analiza tre- • zasada odczytu obrazu Êci instrukcji obs∏ugi od- twarzacza DVD • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia Kuchenka 1 • budowa kuchenki mi- • znajomoÊç zasady dzia- mikrofalowa krofalowej ∏ania kuchenki mikrofa- – budowa, • zasada dzia∏ania lowej dzia∏anie, • uk∏ad sterowania • przedstawienie zasad u˝ytkowanie. • zasady konserwacji u˝ytkowania i konserwacji i u˝ytkowania • odczytanie i analiza tre- Êci instrukcji obs∏ugi ku- chenki mikrofalowej • odczytywanie symboli umieszczonych na obu- dowie urzàdzenia
  • 30. 30 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 7. Proces 2 • poj´cia: papirus, perga- • wyjaÊnienie poj´ç: papi- Papieroplastyka powstawania min, papier rus, pergamin, papier papieru i jego • surowce do produkcji i omówienie produkcja. papieru • omówienie znaczenia • proces powstawania pa- papieru dla cz∏owieka pieru • omówienie surowców • pó∏produkty i produkty do produkcji papieru powsta∏e przy produkcji • omówienie etapów pro- papieru dukcji papieru na pod- • wykorzystanie surow- stawie schematu ców wtórnych • omówienie produktów • ochrona Êrodowiska i pó∏produktów powsta- ∏ych podczas produkcji papieru • uÊwiadomienie znacze- nia ochrony Êrodowiska i wykorzystywania su- rowców wtórnych W∏aÊciwoÊci 2 • podstawowe w∏aÊciwo- • scharakteryzowanie papieru, jego Êci papieru podstawowych w∏aÊci- gatunki • podstawowe gatunki woÊci papieru i zastosowanie. papieru • omówienie podstawo- • jakoÊç produktów pa- wych gatunków papieru pierowych • dokonywanie podzia∏u • zastosowanie papieru papieru • podzia∏ papieru • okreÊlenie przeznacze- • uszlachetnianie papieru nia papieru ze wzgl´du na jego w∏aÊciwoÊci • omówienie jakoÊci pro- duktów papierowych • poznanie sposobów uszlachetniania papieru • okreÊlanie jakoÊci pro- duktów papierowych • umiej´tnoÊç scharakte- ryzowania przyk∏ado- wych gatunków papieru Techniki i formy 1 • poj´cie: papieroplastyka • wyjaÊnienie poj´cia papieroplastyki. • technika orgiami papieroplastyka i jego Narz´dzia • technika kirigami omówienie i materia∏y. • sposób wykonywania • omówienie sposobu papier-mâché wykonania origami, wy- • ozdoby z papieru: wyci- konuje formy technikà nanki, kwiaty z bibu∏y, origami kartki • zna sposób i wykonuje • narz´dzia i materia∏y formy z papier-mâché do obróbki papieru • podaje przyk∏ady ozdób z papieru • omawia sposób ich wy- konania • zna ozdoby z papieru charakterystyczne dla swojego regionu • dba∏oÊç o starannoÊç i dok∏adnoÊç wykonania
  • 31. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 31 8. Rodzaje 2 • poj´cie: modelarstwo • wyjaÊnienie poj´cia: Modelarstwo modelarstwa. • rodzaje modelarstwa: modelarstwo i jego Tworzenie modeli. redukcyjne, ko∏owe, fi- omówienie gurkowe • omówienie rodzajów • sposób wykonywania modelarstwa i ich cha- modeli kartonowych rakterystyka • charakterystyka mode- • omówienie sposobu wy- larstwa zapa∏czanego konania modeli kartono- • tworzenie modeli z pla- wych i zapa∏czanych stiku • okreÊlenie materia∏ów i sposobu wykonania modeli plastikowych • wskazanie umiej´tnoÊci i cech modelarza • wykonywanie prostych modeli dowolnà technikà • omówienie zastosowa- nia modelarstwa w ró˝- nych dziedzinach dzia- ∏alnoÊci cz∏owieka Materia∏y 2 • budowa drewna • omówienie elementów modelarskie. • wady drewna budowy drewna • przekrój poprzeczny • omówienie wad drewna i wzd∏u˝ny i wskazanie ich na przy- • obróbka drewna k∏adach – od drzewa do goto- • rozpoznawanie rodzaju wego wyrobu przekroju i scharaktery- • materia∏y drewnopo- zowanie go chodne: sklejka, p∏yta • omówienie etapów ob- pilÊniowa i wiórowa, ich róbki drewna na pod- charakterystyka i prze- stawie schematu znaczenie • rozpoznawanie i okre- • podstawowe w∏aÊciwo- Êlanie materia∏ów drew- Êci drewna: fizyczne nopochodnych i mechaniczne • omówienie podstawo- wych w∏aÊciwoÊci drew- na i ich podzia∏ • ochrona Êrodowiska Obróbka i sposoby 1 • podstawowe przyrzàdy • rozpoznawanie i nazy- ∏àczenia drewna. pomiarowe wanie podstawowych • podstawowe operacje przyrzàdów pomiaro- technologiczne wych oraz narz´dzi • podstawowe narz´dzia do obróbki drewna do obróbki drewna • nazwanie i opis operacji • podzia∏ po∏àczeƒ drewna technologicznych • po∏àczenia kszta∏towe • omówienie narz´dzi – rodzaje, sposób wyko- i przyrzàdów stosowa- nania nych przy poszczegól- • po∏àczenia klejowe, nych operacjach ∏àczniki i wkr´ty • dokonanie podzia∏u po- ∏àczeƒ drewna na roz- ∏àczne i nieroz∏àczne i ich charakterystyka • scharakteryzowanie po∏à- czeƒ kszta∏towych, okre- Êlenie ich zastosowania • omówienie przyk∏adów innych po∏àczeƒ • wykonanie pracy z drewna • dba∏oÊç o starannoÊç i estetyk´
  • 32. 32 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 9. Zasady 1 • wp∏yw od˝ywiania • wyjaÊnienie poj´cia od- Kulinaria prawid∏owego na organizm cz∏owieka ˝ywiania i jego wp∏ywu ˝ywienia. • zasady racjonalnego ˝y- na organizm cz∏owieka Grupy produktów. wienia • omówienie zasad racjo- • podzia∏ sk∏adników po- nalnego od˝ywiania karmowych i ich rola • scharakteryzowanie • piramida zdrowia – gru- sk∏adników pokarmo- py produktów wych i ich roli dla orga- • choroby uk∏adu pokar- nizmu cz∏owieka mowego • wymienienie i scharak- teryzowanie grup wchodzàcych w sk∏ad piramidy zdrowia • wdra˝anie do racjonal- nego od˝ywiania si´ • kszta∏towanie nawyków zdrowego trybu ˝ycia Przechowywanie 1 • poj´cie: konserwacja • wyjaÊnienie poj´cia produktów ˝ywnoÊci konserwacja ˝ywnoÊci ˝ywnoÊciowych. • rodzaje metod konser- i jego omówienie Budowa i dzia∏anie wacji ˝ywnoÊci • podzia∏ metod konser- ch∏odziarki. • dobór sposobu konser- wacji ˝ywnoÊci i ich wacji odpowiedniego scharakteryzowanie do rodzaju ˝ywnoÊci • dobór sposobu konser- • funkcja i budowa ch∏o- wacji odpowiedniego dziarki do rodzaju produktu • zasada dzia∏ania ch∏o- • omówienie funkcji kon- dziarki serwacji ˝ywnoÊci • wymienienie skutków z∏ego przechowywania ˝ywnoÊci • omówienie budowy i zasady dzia∏ania ch∏o- dziarki na podstawie schematu Przygotowywanie 1 • sposób przygotowywa- • omówienie obróbki posi∏ków, nia posi∏ków – rodzaje wst´pnej – rodzaje nakrywanie obróbki ˝ywnoÊci i sposób wykonania do sto∏u. • zasady higieny • scharakteryzowanie ro- • zale˝noÊç potrzeb po- dzajów obróbki termicz- karmowych ludzi nej – sposoby jej prze- od ró˝nych czynników prowadzenia • jad∏ospis – zasady jego • stosowanie zasad higie- uk∏adania ny przy sporzàdzaniu • normy ˝ywieniowe posi∏ków • posi∏ki a dobowe zapo- • umiej´tnoÊç tworzenia trzebowanie pokarmowe jad∏ospisu • nakrywanie do sto∏u • umiej´tnoÊç racjonalne- • zasady zachowania si´ go planowania ˝ywienia przy stole • kalkulacja kosztów zwià- zanych z przygotowa- niem posi∏ków • planowanie menu • umiej´tnoÊç odpowied- niego nakrycia sto∏u • stosowanie regu∏ i zasad dobrego zachowania obowiàzujàcych przy stole
  • 33. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 33 10. Zasady 1 • poj´cia: uczestnik ru- • znajomoÊç poj´ç: Podstawowe infor- obowiàzujàce chu, droga, jezdnia uczestnik ruchu, droga, macje o ruchu dro- pieszych • prawa i obowiàzki pie- jezdnia gowym i rowerzystów. szych • znajomoÊç zasad obo- • prawa i obowiàzki rowe- wiàzujàcych pieszych rzysty i rowerzystów • znaki drogowe obowià- • omówienie zasady zujàce pieszych i rowe- ostro˝noÊci i ograniczo- rzystów nego zaufania • rozpoznawanie i nazy- wanie znaków obowià- zujàcych pieszych i ro- werzystów • znajomoÊç i stosowanie przepisów ruchu drogo- wego Wypadki na drodze 1 • poj´cia: kolizja, wypa- • znajomoÊç poj´ç: koli- – pierwsza pomoc. dek drogowy zja, wypadek drogowy • zasady udzielania pierw- • umiej´tnoÊç udzielania szej pomocy przedme- pierwszej pomocy dycznej • umiej´tnoÊç u∏o˝enia • rodzaje urazów poszkodowanego w po- • wzywanie s∏u˝b ratow- zycji bezpiecznej niczych • rozpoznanie urazu i udzielanie pierwszej pomocy • znajomoÊç numerów s∏u˝b ratowniczych (997, 998, 999) i nume- ru alarmowego (112) 11. Korzystanie 1 • rodzaje instalacji domo- • omówienie rodzajów in- Ochrona Êrodowiska z instalacji wych stalacji domowych naturalnego domowych. • odbiorniki pràdu, ener- • omówienie roli bez- gooszcz´dnoÊç piecznika • rola bezpiecznika • omówienie czynników • sposoby zmniejszania wp∏ywajàcych na wyso- zu˝ycia energii elek- koÊç rachunku za pràd trycznej • planowanie zakupu od- • bezpieczne korzystanie biorników ze wzgl´du na z instalacji domowych ich energooszcz´dnoÊç • niebezpieczeƒstwo • bezpieczne korzystanie zwiàzane z ulatnianiem z instalacji domowych si´ gazu • omówienie sposobu po- • sposoby zmniejszania st´powania w razie wy- zu˝ycia wody krycia ulatniania si´ gazu • oczyszczanie Êcieków • ograniczenie czynników wp∏ywajàcych na wyso- koÊç rachunku za wod´ Recykling 1 • poj´cia: recykling, odpa- • znajomoÊç poj´ç: recy- – segregacja dy, segregacja odpadów kling, odpady, segrega- odpadów. • rozwój techniki a Êrodowi- cja odpadów sko naturalne cz∏owieka • omówienie znaczenia • êród∏a zanieczyszczeƒ odzyskiwania surowców • surowce wtórne • uÊwiadomienie koniecz- • segregacja Êmieci noÊci segregacji Êmieci • sposoby ochrony Êrodo- • znajomoÊç zasad recy- wiska klingu • recykling • segregowanie Êmieci we w∏asnym gospodar- stwie domowym
  • 34. 34 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum VIII. Metody oceniania osiàgni´ç ucznia Na poczàtku ka˝dego roku szkolnego uczniowie i ich rodzice powinni zostaç zapo- znani z przedmiotowymi zasadami oceniania na lekcjach zaj´ç technicznych. Nale˝y je opracowaç na podstawie ogólnych wymagaƒ edukacyjnych, standardów wymagaƒ, podstawy programowej, wewnàtrzszkolnego systemu oceniania oraz Rozporzàdzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i s∏uchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szko∏ach publicznych. Przedmiotowe zasady oceniania opracowane przez nauczyciela powinny zawieraç: • zasady bie˝àcego oceniania uczniów, • warunki i zasady poprawiania oceny bie˝àcej, • zasady klasyfikowania Êródrocznego i rocznego, • warunki i zasady uzyskania oceny wy˝szej ni˝ przewidywana, • sposób informowania uczniów i ich rodziców o post´pach w nauce, • przewidywane osiàgni´cia uczniów na poszczególne oceny. Poni˝ej przedstawiono przyk∏ady przedmiotowych zasad oceniania. Zasady bie˝àcego oceniania uczniów: • na lekcjach zaj´ç technicznych sà oceniane nast´pujàce obszary: ß aktywnoÊç na lekcjach, ß prace wytwórcze wykonywane na lekcjach, ß zadania dodatkowe, ß odpowiedzi ustne, ß testy, ß zadania domowe, ß przygotowanie uczniów do zaj´ç; • ocena zale˝y od tego, czy uczeƒ zrealizowa∏ wymagania na dany stopieƒ, od sposo- bu rozwiàzywania zadaƒ, prezentacji rozwiàzania, estetyki i systematycznoÊci (wy- wiàzanie si´ w terminie); • uczeƒ ma obowiàzek systematycznego i estetycznego prowadzenia zeszytu przed- miotowego, który równie˝ podlega ocenie; • po d∏ugiej usprawiedliwionej nieobecnoÊci uczeƒ mo˝e byç nieprzygotowany do lekcji; • w ciàgu pó∏rocza uczeƒ ma prawo zg∏osiç nieprzygotowanie do lekcji jeden raz, bez podania powodu; • za zg∏oszony przed lekcjà brak zeszytu lub materia∏ów uczeƒ otrzymuje minusa;
  • 35. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 35 • za niezg∏oszony przed lekcjà brak zeszytu lub materia∏ów uczeƒ otrzymuje ocen´ niedostatecznà; • sprawdziany (testy) b´dà zapowiadane z dwutygodniowym wyprzedzeniem i oce- niane w ciàgu dwóch tygodni; • czas trwania sprawdzianu (testu) wynosi 40 min; • sprawdziany sà oceniane na podstawie liczby uzyskanych punktów, wed∏ug nast´pu- jàcych zasad przeliczania: ß 100% punktów + zad. dodatkowe ocena celujàca ß 100–91% punktów ocena bardzo dobra ß 90–75% punktów ocena dobra ß 74–51% punktów ocena dostateczna ß 50–35% punktów ocena dopuszczajàca ß mniej ni˝ 35% punktów ocena niedostateczna • prace pisemne z materia∏u bie˝àcego, obejmujàcego trzy ostatnie tematy lekcyjne, nie b´dà zapowiadane we wczeÊniejszym terminie; • przy realizacji zadaƒ b´dà oceniane: ß przedstawienie rozwiàzania problemu w postaci planu dzia∏ania, schematu, ß umiej´tnoÊç korzystania z ró˝nych êróde∏ informacji, ß przestrzeganie zasad wspó∏˝ycia, ß umiej´tnoÊç wspó∏pracy w grupie, dyscyplina pracy; • ka˝dy uczeƒ mo˝e otrzymaç dodatkowe oceny za udzia∏ w konkursach, przygotowa- nie referatu na temat okreÊlony przez nauczyciela lub stworzenie w∏asnego projek- tu pracy (po uzgodnieniu z nauczycielem); • nieobecnoÊç na lekcji nie zwalnia ucznia od obowiàzku zrobienia zadania domowe- go oraz opanowania wiadomoÊci i umiej´tnoÊci, które by∏y tematem lekcji. Zasady oceniania aktywnoÊci na lekcjach: Uczeƒ otrzymuje „+” z aktywnoÊci na lekcji za: • poprawne i szybkie rozwiàzanie bie˝àcego problemu, • podejmowanie merytorycznej dyskusji, • szybkoÊç i trafnoÊç spostrze˝eƒ trudnych do wykrycia, • przygotowanie dodatkowych materia∏ów do lekcji, • wykazanie si´ szczególnymi wiadomoÊciami lub umiej´tnoÊciami, • pomoc kolegom w przyswajaniu wiedzy i umiej´tnoÊci technicznych, • wykonanie pomocy do pracowni. Uczeƒ otrzymuje „–” za brak aktywnoÊci na lekcji, gdy: • zajmuje si´ na lekcji czynnoÊciami niezwiàzanymi z realizowanym tematem, • wykazuje brak oczywistych umiej´tnoÊci, • niszczy prace kolegów, • nie przestrzega regulaminu pracowni. Ocenianie uczniów z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej: • nauczyciel obni˝a wymagania w zakresie wiedzy i umiej´tnoÊci w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono deficyty rozwojowe i choroby uniemo˝liwiajàce sprostanie wymaganiom programowym, potwierdzone orzeczeniem poradni psychologiczno- -pedagogicznej lub opinià lekarza specjalisty;
  • 36. 36 ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • w ocenianiu uczniów z dysfunkcjami uwzgl´dnione zostajà zalecenia poradni, takie jak: ß wyd∏u˝enie czasu przeznaczonego na wykonanie çwiczeƒ praktycznych, ß mo˝liwoÊç rozbicia çwiczeƒ z∏o˝onych na prostsze i ocenienie ich wykonania eta- pami, ß koniecznoÊç odczytania na g∏os poleceƒ otrzymywanych przez innych uczniów tylko w formie pisemnej, ß branie pod uwag´ poprawnoÊci merytorycznej wykonanego çwiczenia, a nie je- go walorów estetycznych, ß mo˝liwoÊç (za zgodà ucznia) zamiany pracy pisemnej na odpowiedê ustnà (pra- ca klasowa lub sprawdzian), ß podczas odpowiedzi ustnych – zadawanie wi´kszej liczby prostych pytaƒ zamiast jednego z∏o˝onego, ß obni˝enie wymagaƒ dotyczàcych estetyki zeszytu przedmiotowego, ß udzielanie pomocy przy przygotowywaniu pracy dodatkowej. Wymagania na poszczególne oceny Ocen´ celujàcà uczeƒ otrzymuje, gdy: • biegle pos∏uguje si´ nabytymi wiadomoÊciami i umiej´tnoÊciami w sytuacjach prak- tycznych, a jego wiedza znacznie wykracza poza program nauczania • osiàga sukcesy w konkursach przedmiotowych • systematycznie korzysta z wielu êróde∏ informacji • twórczo rozwija w∏asne uzdolnienia • Êledzi najnowsze osiàgni´cia nauki i techniki • racjonalnie wykorzystuje swoje uzdolnienia na ka˝dych zaj´ciach • stosuje rozwiàzania nietypowe • biegle i w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • wykonuje dokumentacj´ dotyczàcà ciekawych rozwiàzaƒ technicznych Ocen´ bardzo dobrà uczeƒ otrzymuje, gdy: • opanowa∏ pe∏ny zakres wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje samodzielnie problemy teoretyczne • prezentuje wzorowe cechy i postawy podczas zaj´ç • potrafi wspó∏dzia∏aç w grupie podczas realizacji zadaƒ zespo∏owych • ambitnie realizuje zadania indywidualne • bardzo ch´tnie i cz´sto przedstawia swoje zainteresowania techniczne • zna zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy oraz je stosuje • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich cechy • sprawnie pos∏uguje si´ narz´dziami i przyborami • charakteryzuje go systematycznoÊç, konsekwencja dzia∏ania • systematycznie korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie, poprawnie i estetycznie prowadzi dokumentacj´ • w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • bierze udzia∏ w konkursach przedmiotowych Ocen´ dobrà uczeƒ otrzymuje, gdy: • nie opanowa∏ w pe∏ni zakresu wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje samodzielnie zadania teoretyczne
  • 37. Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 37 • dobrze wykorzystuje czas zaplanowany przez nauczyciela • sporadycznie prezentuje swoje zainteresowania techniczne • zna zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy oraz je stosuje • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich cechy • poprawnie pos∏uguje si´ narz´dziami i przyborami • w∏aÊciwie pos∏uguje si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • czasami korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie i poprawnie prowadzi dokumentacj´ Ocen´ dostatecznà uczeƒ otrzymuje, gdy: • opanowa∏ minimum zakresu wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje zadania o Êrednim stopniu trudnoÊci • poprawnie pos∏uguje si´ przyrzàdami i narz´dziami • poprawnie rozpoznaje materia∏y i okreÊla ich podstawowe cechy • stosuje zasady bezpieczeƒstwa i higieny pracy • ma∏o efektywnie wykorzystuje czas pracy • rzadko korzysta z ró˝nych êróde∏ informacji • systematycznie prowadzi dokumentacj´, jednak nie zawsze poprawnie Ocen´ dopuszczajàcà uczeƒ otrzymuje, gdy: • ma braki w opanowaniu minimum wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • rozwiàzuje zadania o niewielkim stopniu trudnoÊci • pos∏uguje si´ prostymi przyrzàdami i narz´dziami • w nieznacznym stopniu potrafi pos∏ugiwaç si´ urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • ma trudnoÊci ze zorganizowaniem pracy, wymaga kierowania • nie korzysta z ˝adnych êróde∏ informacji • prowadzi dokumentacj´ niesystematycznie i niestarannie Ocen´ niedostatecznà uczeƒ otrzymuje, gdy: • nie opanowa∏ minimum wiedzy okreÊlonej w programie nauczania • nie jest w stanie rozwiàzaç najprostszych zadaƒ • nieumiej´tnie u˝ywa prostych narz´dzi i przyborów • pos∏uguje si´ niektórymi urzàdzeniami z najbli˝szego otoczenia • nie potrafi organizowaç pracy • jest niesamodzielny • nie korzysta z ˝adnych êróde∏ informacji • nie prowadzi dokumentacji Wa˝nà rzeczà podczas realizacji programu zaj´ç technicznych jest rozbudzenie u uczniów zainteresowania technikà, ich twórczej aktywnoÊci oraz mobilizowanie ich do umiej´tnego rozwiàzywania problemów technicznych. Niewàtpliwie zaj´cia tech- niczne w znacznej mierze przyczyniajà si´ do okreÊlenia przez ucznia swoich mocnych i s∏abych stron oraz wyboru dalszej drogi kszta∏cenia, a co za tym idzie – przysz∏ego zawodu.
  • 38. 38 IX. Plan wynikowy nauczania zaj´ç technicznych I PÓ¸ROCZE Osiàgni´cia szczegó∏owe ucznia WiadomoÊci Umiej´tnoÊci Liczba Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin Podstawowe Ponadpodstawowe Podstawowe Ponadpodstawowe [P] [PP] [P] [PP] Uczeƒ: ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum 1 2 3 4 5 6 7 8 1. Lekcja 1 • program nauczania • zna przedmiotowe • omawia wyposa˝e- • stosuje si´ do re- • udziela pierwszej Zasady organizacyjna. • przedmiotowe zasady zasady oceniania nie apteczki gulaminu pracowni pomocy bezpieczeƒstwa Zasady oceniania • omawia regulamin i sprz´t przeciwpo- technicznej i higieny pracy bezpieczeƒstwa • regulamin pracowni pracowni ˝arowy na lekcjach techniki i higieny pracy • apteczka i sprz´t prze- na lekcjach techniki. ciwpo˝arowy • post´powanie w razie wypadku Ochrona 1 • rodzaje Êrodków gaÊni- • zna drog´ ewaku- • omawia rodzaje • wyjaÊnia symbole • nazywa i charakte- przeciwpo˝arowa czych acyjnà w szkole Êrodków gaÊni- znaków ewakuacyj- ryzuje grupy po˝a- w szkole. • droga ewakuacyjna oraz sposób og∏a- czych i ich zastoso- nych rów w szkole szania alarmu wanie • znaki ewakuacyjne • omawia zasady po- • sposoby og∏aszania alar- st´powania w razie mu w szkole wypadku
  • 39. Instrukcje obs∏ugi 1 • funkcja instrukcji obs∏u- • omawia funkcje in- • czyta symbole • korzysta z danych • charakteryzuje do- i tabliczki gi i tabliczki znamiono- strukcji obs∏ugi i oznaczenia stoso- znajdujàcych si´ wolne urzàdzenie znamionowe. wej i tabliczki znamio- wane w instrukcji w instrukcji obs∏ugi na podstawie da- • dane zawarte w instruk- nowej obs∏ugi i na ta- • potrafi rozpoznaç nych znajdujàcych cji obs∏ugi bliczce znamiono- zagro˝enia wynika- si´ na tabliczce • dane techniczne na ta- wej jàce z obs∏ugi urzà- znamionowej bliczce znamionowej dzeƒ • odczytywanie i wykorzy- stanie w praktyce da- nych znajdujàcych si´ w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej • symbole i oznaczenia stosowane w instrukcji obs∏ugi i na tabliczce znamionowej 2. Podstawowe 1 • normy techniczne i ich • zna zasady wyko- • omawia normy • stosuje zasady wy- • podaje wymiary Rysunek techniczny wiadomoÊci znaczenie nywania rysunku techniczne i ich konywania rysunku formatów arkuszy o rysunku • zasady wykonywania ry- technicznego znaczenie technicznego stosowanych technicznym sunku technicznego • zna i wymienia ro- • definiuje poj´cie • rozpoznaje i nazy- w technice – wymiarowanie • rodzaje linii, symbole dzaje linii, ich normalizacja wa rodzaje linii, figur p∏askich. • normalizacja kszta∏t i zastosowa- symbole • zasady wymiarowania nie • stosuje zasady wy- • doskonalenie umiej´t- • zna symbole stoso- miarowania noÊci wane w rysunku • umie wymiarowaç technicznym okr´gi o ró˝nej • zna i stosuje zasa- Êrednicy dy wymiarowania • pracuje starannie i dok∏adnie Pismo techniczne 1 • wzory liter i cyfr • zna rodzaje pisma • rozró˝nia pismo • zna i pisze wzory li- • podaje wielkoÊci proste – çwiczenia. • normalizacja pisma • zna cechy pisma rodzaju A i B ter i cyfr charakterystyczne technicznego i je • potrafi napisaç dla pisma tech- charakteryzuje tekst pismem nicznego • zna wielkoÊci pi- technicznym sma stosowane dla • pracuje starannie arkusza A4 i dok∏adnie Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 39
  • 40. 40 1 2 3 4 5 6 7 8 Przekroje bry∏ 1 • zasady wykonania prze- • zna zasady wyko- • potrafi podaç spo- • wykonuje przekro- • potrafi wykreÊliç w rysunku krojów nywania przekro- sób wykonania je bry∏ przekrój wielo- technicznym. • rodzaje przekrojów jów i ich rodzaje przekroju wielo- • rozpoznaje rodzaje p∏aszczyznowy • sposoby oznaczenia • pracuje starannie p∏aszczyznowego, przekrojów i pó∏przekrój przekrojów i dok∏adnie pó∏przekroju, prze- kroju czàstkowego Rysunek 1 • zasady sporzàdzania ry- • charakteryzuje ry- • opisuje ró˝nice po- • potrafi sporzàdziç • czyta rysunki po- poglàdowy, sunku poglàdowego, sunek poglàdowy, mi´dzy rysunkiem dokumentacj´ glàdowe, z∏o˝enio- z∏o˝eniowy z∏o˝eniowego i wyko- z∏o˝eniowy i wyko- poglàdowym, z∏o- – wype∏nia tabel´ we i wykonawcze i wykonawczy. nawczego nawczy ˝eniowym i wyko- do odpowiedniego • funkcje rysunku • rozpoznaje rysunek nawczym rodzaju rysunku poglàdowy, z∏o˝e- • sporzàdza rysunek niowy i wykonawczy poglàdowy, z∏o˝e- • zna funkcje ró˝nych niowy i wykonaw- rodzajów rysunku czy • zna zasady sporzà- • pracuje starannie dzania rysunku po- i dok∏adnie glàdowego, z∏o˝e- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum niowego i wyko- nawczego Zasady rzutowania. 1 • rodzaje rzutów • zna i stosuje poj´- • potrafi dobraç naj- • stosuje zasady rzu- • wykonuje rzuty • zasady rzutowania cie aksonometrii lepszy sposób towania przedmiotów • sposób wykonania rzutu i rzutu aksonome- ustawienia przed- • rozpoznaje rzut o skomplikowanej – widok trycznego miotu w celu wy- g∏ówny, boczny budowie • zna rodzaje rzutów konania rzutu ak- i z góry • zna zasady rzuto- sonometrycznego • pracuje starannie wania i dok∏adnie • zna sposób wyko- nania rzutu – widok Dimetria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • zna i stosuje zasa- • okreÊla rodzaj rzu- • przedstawia bry∏y • wykreÊla skompli- technicznym. w dimetrii dy wykreÊlania bry∏ tu na podstawie w dimetrii kowane bry∏y • wzajemny uk∏ad osi w dimetrii rysunku bry∏y • rysuje przedmiot na podstawie rzutu • doskonalenie umiej´t- • podaje wzajemny w dimetrii na pod- prostokàtnego noÊci – çwiczenia uk∏ad osi stawie rzutu pro- stokàtnego
  • 41. • zna etapy rysowa- • pracuje starannie nia bry∏y i dok∏adnie Izometria w rysunku 1 • zasady wykreÊlania bry∏ • zna i stosuje zasa- • okreÊla rodzaj rzu- • przedstawia bry∏y • wykreÊla skompli- technicznym. w izometrii dy wykreÊlania bry∏ tu na podstawie w izometrii kowane bry∏y • wzajemny uk∏ad osi w izometrii rysunku bry∏y • rysuje przedmiot na podstawie rzutu • doskonalenie umiej´t- • podaje wzajemny w izometrii prostokàtnego noÊci – çwiczenia uk∏ad osi na podstawie rzutu • zna etapy rysowa- prostokàtnego nia bry∏y • pracuje starannie i dok∏adnie Sporzàdzanie 1 • zasady wykonania bry∏y • zna i stosuje zasa- • zna etapy wykony- • wykonuje siatki • wykonuje siatk´ modelu bry∏y • sposób wykonania siatki dy wykonania bry∏y wania siatki skom- prostych bry∏ skomplikowanej na podstawie rzutu na podstawie bry∏y • potrafi wykonaç plikowanej bry∏y • tworzy bry∏´ bry∏y prostokàtnego. siatk´ na podsta- na podstawie siatki wie prostej bry∏y • pracuje starannie i dok∏adnie 3. Proces 1 • poj´cia: dokumentacja • zna i stosuje poj´- • omawia przedsta- • omawia formy or- • przedstawia zasady Planowanie pracy. technologiczny. technologiczna, proces cia: dokumentacja wiony proces tech- ganizacji pracy w∏aÊciwego dobo- Proces Operacja i operacja technologicz- technologiczna, nologiczny i ich zastosowanie ru operacji tech- technologiczny technologiczna. na proces i operacja w praktyce nologicznej do ro- Planowanie pracy. • rodzaje operacji techno- technologiczna • dobiera odpowied- dzaju wykonywa- logicznych • okreÊla czas wyko- nie narz´dzia nego przedmiotu • etapy procesu techno- nania pracy sto- do danej operacji i swój wybór uza- logicznego sownie do operacji technologicznej sadnia • planowanie pracy technologicznej • potrafi opracowaç • wykonanie dokumenta- proces technolo- cji technologicznej giczny powstawa- w zakresie planowania nia prostego pracy przedmiotu Formy organizacji 1 • poj´cie produkcja • zna i stosuje poj´- • przedstawia zasady • opracowuje proces • podaje przyk∏ady pracy. • organizacja pracy cia: produkcja jed- w∏aÊciwego doboru technologiczny produkcji ciàg∏ej, • formy organizacji pracy: nostkowa, wielose- operacji technolo- powstania dowol- potokowej i seryj- produkcja jednostkowa, ryjna, ciàg∏a, ergo- gicznej do rodzaju nego przedmiotu nej wieloseryjna, ciàg∏a nomia wykonywanego przedmiotu i swój wybór uzasadnia Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 41
  • 42. 42 1 2 3 4 5 6 7 8 • ró˝nice mi´dzy poszcze- • omawia rodzaje gólnym rodzajami pro- operacji technolo- dukcji gicznych i ich • zastosowanie poszcze- funkcj´ gólnych form produkcji • poj´cie i znaczenie er- gonomii Narz´dzia 1 • rodzaje narz´dzi i ich • omawia rodzaje • zna i stosuje skale • korzysta z narz´dzi • umie dokonaç po- i przyrzàdy nazwy, w∏aÊciwe wyko- narz´dzi i ich za- dok∏adnoÊci przy- zgodnie z ich prze- miaru i odczytu te- pomiarowe. rzystanie, konserwacja stosowanie rzàdów pomiaro- znaczeniem go pomiaru • przyrzàdy pomiarowe • zna budow´ suw- wych • dokonuje pomiaru z uwzgl´dnieniem • budowa suwmiarki i za- miarki i mikrometru suwmiarkà i mikro- ró˝nych skali do- sady pomiaru • dokonuje konser- metrem k∏adnoÊci • budowa mikrometru wacji narz´dzi i zasady pomiaru • przedstawia zasto- • skale dok∏adnoÊci suw- sowanie suwmiarki miarki i mikrometru i mikrometru • dokonuje pomiaru suwmiarkà i mikro- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum metrem • dokonuje odczytu pomiaru Rodzaje po∏àczeƒ 1 • rodzaje po∏àczeƒ mate- • wymienia rodzaje • przedstawia sposo- • przedstawia zasady • na podstawie materia∏ów. ria∏ów po∏àczeƒ materia- by oznaczenia po- odpowiedniego oznaczenia okreÊla • klasyfikacja po∏àczeƒ ∏ów ∏àczeƒ doboru rodzaju rodzaj po∏àczenia • dobór odpowiedniego • dokonuje klasyfika- po∏àczenia w zale˝- rodzaju po∏àczenia cji po∏àczeƒ noÊci od materia∏u do danego materia∏u • charakteryzuje ro- i funkcji, jakà ma i funkcji przedmiotu lub dzaje po∏àczeƒ spe∏niaç urzàdzenia materia∏ów • sposoby oznaczenia po- • okreÊla rodzaj po- ∏àczeƒ ∏àczenia (roz∏àczne i nieroz∏àczne) Budowa i zasada 1 • poj´cia: spoina, lutowa- • zna i stosuje poj´- • umie dobraç ma- • charakteryzuje ró˝- • analizuje instrukcje dzia∏ania lutownicy. nie mi´kkie, twarde cia: spoina, lutowa- teria∏ na grot ne rodzaje po∏à- obs∏ugi urzàdzenia nie mi´kkie, twarde czeƒ materia∏ów
  • 43. • rodzaje lutownic • omawia ogólnà • zna i stosuje poj´- • wymienia ró˝nice • budowa i zasada dzia∏a- budow´ i zasad´ cia: spoina, luto- pomi´dzy lutowni- nia lutownicy dzia∏ania lutownicy wanie mi´kkie, cà oporowà • sposób wykonania po∏à- • zna sposób wyko- twarde a transformatoro- czenia nania po∏àczenia za • zna i charakteryzu- wà • bezpieczeƒstwo i higie- pomocà lutownicy je rodzaje lutownic • umie lutowaç na pracy • czyta instrukcj´ • zna zasady bezpie- obs∏ugi lutownicy czeƒstwa i higieny • zna zasady czysz- pracy oraz je sto- czenia i konserwa- suje cji lutownicy Budowa i zasada 1 • rodzaje wiertarek • zna i stosuje poj´- • zna budow´ wier- • wymienia w∏aÊci- • analizuje treÊci in- dzia∏ania wiertarki. • budowa i zasada dzia∏a- cia: wiercenie, t∏a woÊci, jakimi po- strukcji obs∏ugi nia wiertarki ruch roboczy, ruch winno si´ charak- urzàdzenia • budowa wiert∏a posuwowy teryzowaç wiert∏o • umie pos∏ugiwaç • instrukcja obs∏ugi • omawia budow´ • charakteryzuje ro- si´ wiertarkà • bezpieczeƒstwo i higie- wiertarki na pod- dzaje po∏àczeƒ na pracy stawie schematu materia∏ów • bezpieczne korzystanie • zna zasad´ dzia∏a- • dobiera pr´dkoÊç z wiertarki nia wiertarki i wier- wiercenia i rodzaj cenia wiert∏a do materia- • czyta instrukcj´ ∏u, w którym wierci obs∏ugi i swój wybór uza- • zna zasady czysz- sadnia czenia i konserwacji • zna zasady bezpie- • zna i przestrzega czeƒstwa i higieny zasady bezpieczeƒ- pracy oraz je sto- stwa podczas pracy suje Rodzaje i zastoso- 1 • rodzaje przek∏adni • zna i stosuje poj´- • zna wzór na prze- • odczytuje ozna- • potrafi obliczyç wanie przek∏adni. • zasada przenoszenia ru- cia: przek∏adnia, ∏o˝enie przek∏adni czenia przek∏adni prze∏o˝enie dowol- chu element nap´dza- i symbole nej przek∏adni • sposoby oznaczenia jàcy i nap´dzany, • potrafi podaç • na podstawie sym- przek∏adni – symbole prze∏o˝enie przyk∏ad zastoso- bolu okreÊla rodzaj • zastosowanie przek∏adni • zna rodzaje prze- wania danego ro- przek∏adni • poj´cie prze∏o˝enia i je- k∏adni dzaju przek∏adni go obliczanie • zna i omawia zasa- dy przenoszenia ruchu Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 43
  • 44. 44 1 2 3 4 5 6 7 8 4. Rodzaje materia∏ów 2 • rodzaje materia∏ów w∏ó- • zna rodzaje mate- • zna surowce do • rozpoznaje w∏ókna • umie rozpoznawaç Krawiectwo w∏ókienniczych kienniczych ria∏ów w∏ókienni- produkcji w∏ókien i okreÊla ich zasto- rodzaj nitek – pochodzenie • zastosowanie materia- czych chemicznych sowanie i zastosowanie ∏ów w∏ókienniczych • omawia pochodze- • omawia sposób • porównuje w∏aÊci- w∏ókien. • poj´cia: w∏ókno, mate- nie i zastosowanie powstawania nitek woÊci w∏ókien na- ria∏ w∏ókienniczy, tkani- w∏ókien (skr´canie) turalnych i che- na, dzianina, wyroby • charakteryzuje eta- micznych plecione, prz´dzina, py powstawania w∏óknina, nitka w∏ókien • podzia∏ w∏ókien • okreÊla w∏aÊciwoÊci • etapy otrzymywania w∏ókien natural- w∏ókien nych i chemicz- • w∏aÊciwoÊci w∏ókien na- nych turalnych i chemicznych • omawia podzia∏ ni- oraz ich zastosowanie tek, podaje ich za- • podzia∏ nitek i ich zasto- stosowanie sowanie Wyrób tkanin 2 • poj´cia: tkanina, dziani- • zna poj´cia: tkani- • zna budow´ dzia- • dobiera rodzaj tka- • wykonuje dzianin´ ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum i dzianin – sploty. na, osnowa, wàtek, na, dzianina, osno- ∏ania krosna tkac- nin do przeznacze- splot, kolumna, rzàdek wa, wàtek, splot, kiego nia modelu dzianiny, oczko kolumna, rzàdek • omawia sposób • sposób powstawania dzianiny, oczko powstawania dzia- tkaniny • omawia sposób nin i ich rodzajów • budowa i zasada dzia∏a- powstawania tka- – przedstawia je nia krosna tkackiego nin oraz dzianin na schemacie • rodzaje splotów • zna zasad´ dzia∏a- • rozró˝nia wàtek • sposób powstawania nia krosna tkackie- i osnow´, oczko le- splotów go we i oczko prawe • sposób otrzymywania • omawia rodzaje dzianiny dzianin • rodzaje dzianiny • zastosowanie tkanin i dzianin Podstawowe Êciegi 2 • poj´cia: Êcieg maszyno- • zna poj´cia: Êcieg • zna rodzaje prze- • zna i nazywa ro- • wykonuje proste r´czne wy, r´czny, szew maszynowy, r´cz- k∏adni w maszynie dzaje Êciegów, Êciegi maszynowe i maszynowe. ny, szew do szycia omawia ich zasto-
  • 45. • rodzaje Êciegów r´cz- • zna podstawowe sowanie nych i sposób ich wyko- Êciegi maszynowe • wykonuje Êciegi nywania i r´czne r´czne • rodzaje szwów i ich za- • omawia sposób • zna Êciegi charak- stosowanie wykonania Êciegów terystyczne dla • sposób wykonania • opisuje budow´ swojego regionu szwów maszynowych maszyny do szycia • budowa i zasada dzia∏a- nia maszyny do szycia Zasady wykonania 2 • poj´cia: forma, model, • zna poj´cia: forma, • okreÊla rodzaj ma- • wykonuje wykrój • wykonuje wykrój ubioru. wykrój, miara model, wykrój, teria∏u prostych modeli dowolnego mode- • dobór odpowiedniego miara ubraƒ lu materia∏u do danego • omawia sposób • odczytuje rozmiar rodzaju modelu zdejmowania miary z tabeli rozmiarów • cechy materia∏u • omawia cechy ma- • sposoby zdejmowania teria∏u miary z sylwetki • zna zasady wyko- • zasady wykonania wy- nania wykroju kroju • tabela rozmiarów Konserwacja 1 • sposoby konserwacji • omawia sposób • omawia budow´ • dobiera rodzaj • zna chemiczne odzie˝y. odzie˝y konserwacji odzie- ˝elazka konserwacji Êrodki czyszczàce Oznaczenia • dobór odpowiedniego ˝y do okreÊlonego ro- i ich zastosowanie na metkach. rodzaju konserwacji • opisuje symbole dzaju materia∏u do okreÊlonego rodzaju umieszczone i zabrudzenia zabrudzenia i tkaniny na metce • odczytuje sk∏ad • symbole stosowane • charakteryzuje w∏ókien na podsta- na metkach oznaczenie sk∏adu wie oznaczeƒ nitek • oznaczanie sk∏adu w∏ó- w∏ókien za pomocà • stosuje zasady kien za pomocà nitek nitek bezpieczeƒstwa • budowa i zastosowanie i higieny podczas ˝elazka prasowania • bezpieczeƒstwo pod- czas prasowania Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 45
  • 46. 46 1 2 3 4 5 6 7 8 5. Fotografia 1 • sposób otrzymywania • zna rodzaje apara- • zna sposób wywo- • omawia budow´ • czyta i analizuje in- Fotografia tradycyjna. zdj´cia tów fotograficznych ∏ywania zdj´ç aparatu na podsta- strukcj´ obs∏ugi • budowa i zasada dzia∏a- • zna budow´ analo- wie schematu aparatu analogo- nia tradycyjnego apara- gowego aparatu • opisuje sposób po- wego tu fotograficznego fotograficznego wstawania zdj´ç • zasada robienia zdj´cia • zna zasady robie- • robi zdj´cia aparatem jednoobiekty- nia zdj´cia apara- wowym tem jednoobiekty- • sposób powstawania wowym zdj´cia czarno-bia∏ego • omawia sposób i kolorowego powstawania zdj´- cia czarno-bia∏ego i kolorowego Fotografia 1 • sposób otrzymywania • zna budow´ cyfro- • podaje parametry • omawia budow´ • czyta i analizuje in- cyfrowa. zdj´cia wego aparatu fo- zdj´ç i kart pami´ci aparatu na podsta- strukcj´ obs∏ugi • budowa i zasada dzia∏a- tograficznego wie schematu aparatu cyfrowego nia aparatu cyfrowego • zna zasady robie- • opisuje sposób po- • zasada robienia zdj´cia nia zdj´cia apara- wstawania zdj´ç ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum aparatem cyfrowym tem cyfrowym • robi zdj´cia • sposób powstawania • omawia sposób zdj´cia i jego zapis powstawania zdj´- cia i jego zapis Zasady wykonania 1 • parametry decydujàce • omawia parametry • porównuje rodzaje • charakteryzuje • obs∏uguje program zdj´cia, obróbka o jakoÊci zdj´cia w apa- decydujàce o jako- aparatów pod kà- programy do ob- graficzny do ob- komputerowa. racie cyfrowym Êci zdj´cia w apa- tem jakoÊci i walo- róbki artystycznej róbki zdj´ç • cyfrowa obróbka zdj´ç racie cyfrowym rów artystycznych zdj´ç • programy graficzne • charakteryzuje cy- zdj´ç • dobiera odpowied- do obróbki zdj´ç frowà obróbk´ ni rodzaj aparatu • zdj´cia artystyczne zdj´ç do potrzeb swoich • omawia poj´cie: i innych zdj´cie artystyczne
  • 47. II PÓ¸ROCZE Osiàgni´cia szczegó∏owe ucznia WiadomoÊci Umiej´tnoÊci Liczba Dzia∏ podr´cznika Temat lekcji Materia∏ nauczania godzin Podstawowe Ponadpodstawowe Podstawowe Ponadpodstawowe [P] [PP] [P] [PP] Uczeƒ: 1 2 3 4 5 6 7 8 6. Obwody elektryczne 2 • zasada przep∏ywu pràdu • zna i stosuje defi- • przedstawia wp∏yw • czyta i analizuje • potrafi dokonaç Elektrotechnika – zasada przep∏ywu • symbole stosowane nicje: pràd elek- pràdu na organizm schematy, doko- zamiany jednostek pràdu na schematach tryczny, pràd cz∏owieka nuje obliczeƒ stosowanych elektrycznego. • pomiary w obwodach zmienny i sta∏y, na- • porównuje po∏à- w elektronice • analiza schematów pi´cie, nat´˝enie czenia szeregowe • porównuje po∏à- • obwód otwarty, za- • zna zasad´ prze- i równoleg∏e czenia szeregowe mkni´ty, szeregowy p∏ywu pràdu odbiorników i równoleg∏e od- i równoleg∏y • zna i odczytuje w obwodzie biorników w obwo- • wp∏yw pràdu na orga- symbole stosowa- • umie poprawnie dzie nizm cz∏owieka ne w schematach pod∏àczyç miernik • zna przyrzàdy po- do obwodu miarowe • umie bezpiecznie • umie dokonaç po- korzystaç z energii miaru w obwodach elektryczne • analizuje schematy elektryczne • wskazuje obwód otwarty i zamkni´ty, po∏àczenie szere- gowe i równoleg∏e Rezystor – rola, 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna i stosuje wzory • wykonuje schema- • samodzielnie od- rodzaje, parametry. obwodu bol rezystora na obliczenie rezy- ty obwodów czytuje parametry Odczytywanie • montowanie obwodu • przedstawia funk- stancji zast´pczej, elektrycznych dowolnego rezy- rezystancji. • ∏àczenie rezystorów cj´, jakà rezystor napi´cia i nat´˝e- z zastosowaniem stora • odczytywanie parame- spe∏nia w obwo- nia rezystora trów dzie elektrycznym Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 47
  • 48. 48 1 2 3 4 5 6 7 8 • wnioski wysnute z do- • rysuje schemat ob- • wyciàga wnioski • przekszta∏ca wzór Êwiadczenia wodu z szerego- z doÊwiadczeƒ i je U=IR, dokonujàc wym i równole- uzasadnia obliczeƒ g∏ym po∏àczeniem • czyta i analizuje rezystorów schematy obwo- • zna zasad´ odczy- dów, dokonuje ob- tu parametrów re- liczeƒ zystora Kondensator 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna i stosuje wzory • wykonuje schema- • samodzielnie od- – rola, rodzaje. obwodu bol kondensatora na obliczenie po- ty obwodów elek- czytuje parametry Odczytywanie • montowanie obwodu • omawia rodzaj jemnoÊci trycznych z zasto- dowolnego kon- parametrów. • ∏àczenie kondensatorów kondensatorów sowaniem konden- densatora • odczytywanie parame- • przedstawia funk- satora trów cj´, jakà kondensa- • wyciàga wnioski • wnioski wysnute z do- tor spe∏nia w obwo- z doÊwiadczeƒ i je Êwiadczenia dzie elektrycznym uzasadnia • rysuje schemat ob- • czyta i analizuje wodu z szerego- schematy obwo- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum wym i równole- dów, dokonuje ob- g∏ym po∏àczeniem liczeƒ kondensatorów • zna zasad´ odczy- tu parametrów kondensatora Dioda 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje poj´- • rysuje schemat ob- • wykonuje schema- • montuje dowolne pó∏przewodnikowa obwodu cia: napi´cie pro- wodu z diodà ty obwodów elek- obwody wed∏ug – rola, rodzaje, • montowanie obwodu gowe, stan zaporo- trycznych z zasto- schematów z za- parametry. • dioda w obwodach prà- wy, pràd wsteczny sowaniem diody stosowaniem dio- du sta∏ego • zna i stosuje sym- pó∏przewodnikowej dy pó∏przewodni- • odczytywanie parame- bol diody • wyciàga wnioski kowej trów • omawia rodzaje z doÊwiadczeƒ i je • rodzaje diod diod uzasadnia • wnioski wysnute z do- • przedstawia funk- • czyta i analizuje Êwiadczenia cj´, jakà dioda schematy obwo- spe∏nia w obwo- dów, dokonuje ob- dzie elektrycznym liczeƒ
  • 49. Tranzystor – rola, 1 • funkcje tranzystora • zna i stosuje poj´- • stosuje wzór • wykonuje schema- • samodzielnie od- rodzaje, parametry. • rodzaje i oznakowanie cia: baza, kolektor, na obliczanie ty obwodów elek- czytuje parametry • wyznaczanie wspó∏czyn- emiter wspó∏czynnika prà- trycznych z zasto- dowolnego tranzy- nika wzmocnienia prà- • zna i stosuje sym- dowego sowaniem trans- stora dowego bol tranzystora formatora • oblicza wspó∏czyn- • omawia rodzaje • wyciàga wnioski nik wzmocnienia tranzystorów z doÊwiadczeƒ i je pràdowego dowol- • przedstawia funk- uzasadnia nego tranzystora cj´, jakà tranzystor • czyta i analizuje spe∏nia w obwo- schematy obwo- dzie elektrycznym dów, dokonuje ob- • rysuje schemat ob- liczeƒ wodu z tranzysto- rem Cewka (zwojnica) 1 • rysowanie schematu • zna i stosuje sym- • zna wzór na obli- • wykonuje schema- • oblicza indukcyj- – rola, rodzaje obwodu bol cewki czanie indukcyjno- ty obwodów elek- noÊç dowolnej parametry. • montowanie obwodu • przedstawia funk- Êci trycznych z zasto- zwojnicy • odczytywanie parame- cj´, jakà cewka sowaniem cewki trów spe∏nia w obwo- • wyciàga wnioski • wnioski wysnute z do- dzie elektrycznym z doÊwiadczeƒ i je Êwiadczenia • rysuje schemat ob- uzasadnia wodu z cewkà • czyta i analizuje schematy obwo- dów, dokonuje ob- liczeƒ Zasilacz – schemat 1 • zasada dzia∏ania i budo- • zna parametry za- • zna wzór na obli- • wykonuje schema- • wyjaÊnia zamian´ blokowy i zasada wa zasilacza silacza czanie przek∏adni ty obwodów elek- napi´cia przemien- dzia∏ania. • funkcja zasilacza • zna i wymienia ele- transformatora trycznych z zasto- nego na sta∏e • budowa i dzia∏anie menty budowy za- sowaniem zasilacza po zastosowaniu transformatora silacza liniowego • wyciàga wnioski filtru w uk∏adzie • budowa uk∏adu pro- niestabilizowanego z doÊwiadczeƒ i je prostowniczym stowniczego i stabilizowanego uzasadnia • budowa i funkcja bez- • zna rodzaje zasila- • czyta i analizuje piecznika czy schematy obwo- • okreÊla funkcj´ za- dów, dokonuje ob- silacza liczeƒ Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 49
  • 50. 50 1 2 3 4 5 6 7 8 • wymienia funkcje: transformatora, uk∏adu prostowni- czego i filtru • zna i stosuje sym- bol transformatora i uk∏adu prostowni- czego • zna budow´ i rol´ bezpiecznika Mikrofon i g∏oÊnik 1 • budowa mikrofonu • zna i stosuje sym- • odczytuje symbole • przedstawia cha- • dobiera odpowied- – budowa i zasada i g∏oÊnika bol mikrofonu umieszczone rakterystyk´ po- nie parametry mi- dzia∏ania. • zasada dzia∏ania i g∏oÊnika na tabliczce zna- szczególnych para- krofonu i g∏oÊnika • wymienia rodzaje mionowej metrów mikrofonu mikrofonów i g∏o- i g∏oÊnika Êników • korzysta z urzà- • zna budow´ mi- dzeƒ zgodnie z ich krofonu i g∏oÊnika przeznaczeniem ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • zna zasad´ dzia∏a- • analizuje treÊci in- nia mikrofonu strukcji obs∏ugi mi- i g∏oÊnika krofonu i g∏oÊnika • zna zasady u˝ytko- wania i konserwacji mikrofonu i g∏oÊni- ka Radioodbiornik 1 • rodzaje fal radiowych • zna i wymienia ro- • wymienia zastoso- • przedstawia cha- • dobiera odpowied- i odbiornik • zasada przesy∏ania i od- dzaje fal radiowych wanie poszczegól- rakterystyk´ po- nie parametry ra- telewizyjny bierania dêwi´ku • przedstawia zasad´ nych fal radiowych szczególnych para- dioodbiornika i od- – budowa i zasada • budowa i zasada dzia∏a- przesy∏ania i odbie- metrów radiood- biornika telewizyj- dzia∏ania. nia radioodbiornika i od- rania dêwi´ku biornika i odbiorni- nego do okreÊlo- biornika telewizyjnego • omawia schemat ka telewizyjnego nych wymagaƒ • sposoby u˝ytkowania transmisji radiowej • korzysta z radiood- tych odbiorników • omawia schemat biornika i telewizo- • sposób przesy∏ania i od- blokowy przekazu ra zgodnie z ich bierania dêwi´ku telewizyjnego przeznaczeniem • odkrycia i osiàgni´cia • analizuje treÊci in-
  • 51. • wymienia rodzaje strukcji obs∏ugi ra- radioodbiorników dioodbiornika i te- i telewizorów lewizora • zna budow´ i zasa- • omawia zasad´ d´ dzia∏ania radio- dzia∏ania lampy ki- odbiornika neskopowej • przedstawia zasady • zna sposoby w∏a- dzia∏ania poszcze- Êciwego u˝ytkowa- gólnych rodzajów nia radioodbiornika telewizorów i telewizora Telefon – budowa, 1 • budowa telefonu • wymienia rodzaje • zna najnowsze • przedstawia cha- • omawia najnowsze dzia∏anie, • sposób porozumiewania telefonów osiàgni´cia tech- rakterystyk´ po- osiàgni´cia tech- u˝ytkowanie. si´ przez telefon • zna budow´ tele- niczne w telefonii szczególnych para- niczne w telefonii • sieç telefoniczna fonu stacjonarne- komórkowej metrów telefonu komórkowej • telefon przewodowy go i komórkowego stacjonarnego i ko- i komórkowy • zna zasad´ dzia∏a- mórkowego nia telefonu sta- • korzysta z apara- cjonarnego i ko- tów telefonicznych mórkowego zgodnie z ich prze- • odczytuje treÊci znaczeniem symboli umiesz- • analizuje instrukcj´ czonych na obu- obs∏ugi aparatów dowie aparatu te- telefonicznych lefonicznego • zna zasady u˝ytko- wania i konserwacji telefonów Odtwarzacz DVD 1 • budowa odtwarzacza • zna budow´ od- • wymienia systemy • przedstawia cha- • omawia systemy – budowa, DVD twarzacza DVD dekodowania rakterystyk´ po- dekodowania dzia∏anie, • zasady u˝ytkowania • omawia zasady od- dêwi´ku szczególnych para- dêwi´ku u˝ytkowanie. • systemy dekodowania czytu obrazu metrów odtwarza- dêwi´ku i dêwi´ku cza DVD • zasada odczytu obrazu • zna zasady u˝ytko- • korzysta z odtwa- wania odtwarza- rzacza DVD zgod- cza DVD nie z jego przezna- czeniem Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 51
  • 52. 52 1 2 3 4 5 6 7 8 • zna formaty p∏yt • analizuje instrukcj´ odczytywanych obs∏ugi urzàdzenia przez odtwarzacz Kuchenka 1 • budowa kuchenki • zna budow´ ku- • wymienia rodzaje • przedstawia cha- • dobiera odpowied- mikrofalowa • zasada dzia∏ania chenki mikrofalowej uk∏adów sterowania rakterystyk´ po- nie parametry – budowa, • uk∏ad sterowania • omawia zasad´ jej • zna zasady konser- szczególnych para- urzàdzenia dzia∏anie, • zasady konserwacji dzia∏ania wacji i u˝ytkowania metrów kuchenki do okreÊlonych u˝ytkowanie. i u˝ytkowania kuchenki mikrofa- mikrofalowej wymagaƒ lowej • korzysta z kuchen- ki mikrofalowej zgodnie z jej prze- znaczeniem • analizuje instrukcj´ obs∏ugi urzàdzenia 7. Proces powstawania 2 • poj´cia: papirus, perga- • omawia znaczenia • zna sposoby wyko- • wymienia pó∏pro- • omawia sposoby Papieroplastyka papieru min, papier papieru dla cz∏o- rzystania surow- dukty i produkty wykorzystania su- i jego produkcja. • surowce do produkcji wieka ców wtórnych powsta∏e przy pro- rowców wtórnych papieru • zna surowce dukcji papieru ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum • proces powstawania pa- do produkcji pa- • rozró˝nia podsta- pieru pieru wowe gatunki pa- • pó∏produkty i produkty • omawia etapy pro- pieru powsta∏e przy produkcji dukcji papieru papieru na podstawie • wykorzystanie surow- schematu ców wtórnych • wymienia i charak- • ochrona Êrodowiska teryzuje produkty i pó∏produkty po- wsta∏e podczas produkcji papieru W∏aÊciwoÊci 2 • podstawowe w∏aÊciwo- • charakteryzuje • zna sposoby uszla- • dokonuje podzia∏u • okreÊla gatunek papieru, Êci papieru podstawowe w∏a- chetniania papieru papieru papieru jego gatunki • podstawowe gatunki ÊciwoÊci papieru • rozró˝nia podsta- i zastosowanie. papieru • omawia podstawo- wowe gatunki pa- • jakoÊç produktów pa- we gatunki papieru pieru pierowych
  • 53. • zastosowanie papieru • opisuje i okreÊla ja- • podzia∏ papieru koÊç produktów • uszlachetnianie papieru papierowych Techniki i formy 1 • poj´cie: papieroplastyka • omawia sposób • omawia histori´ • wykonuje formy • potrafi dobraç od- papieroplastyki. • technika origami wykonania origa- papieroplastyki technikà origami, powiednià gruboÊç Narz´dzia • technika kirigami mi, kirigamu i wymienia jej ga- kirigami, papier- papieru do stoso- i materia∏y. • sposób wykonywania • zna papier-mâché tunki -mâché wanej techniki papier-mâché i wykonuje ozdoby • podaje przyk∏ady • ozdoby z papieru: wyci- tà technikà ozdób z papieru nanki, kwiaty z bibu∏y, • zna ozdoby z pa- • bezpiecznie pos∏u- kartki pieru charaktery- guje si´ narz´dzia- • narz´dzia i materia∏y styczne dla swoje- mi i materia∏ami do obróbki papieru go regionu do obróbki papieru • zna i stosuje narz´- dzia i materia∏y do obróbki papieru 8. Rodzaje 2 • poj´cie: modelarstwo • omawia rodzaje • omawia histori´ • wykonuje proste • omawia zastoso- Modelarstwo modelarstwa. • rodzaje modelarstwa: modelarstwa i jego modelarstwa modele dowolnà wanie modelar- Tworzenie modeli. redukcyjne, ko∏owe, fi- charakterystyk´ technikà stwa w przemyÊle gurkowe • omawia sposób i podaje przyk∏ady • sposób wykonywania wykonania modeli modeli kartonowych kartonowych • charakterystyka mode- • omawia sposób larstwa zapa∏czanego tworzenia modeli • tworzenie modeli plasti- zapa∏czanych kowych • okreÊla materia∏y • zastosowanie modelar- i sposób wykona- stwa nia modeli plasti- kowych Materia∏y 2 • budowa drewna • omawia elementy • porównuje podsta- • wskazuje na przyk∏a- • okreÊla ró˝nice modelarskie. • wady drewna budowy drewna wowe w∏aÊciwoÊci dach wady drewna mi´dzy materia∏a- • przekrój poprzeczny • omawia na podsta- drewna: fizyczne • rozpoznaje rodzaje mi drewnianymi i wzd∏u˝ny wie schematów i mechaniczne przekrojów drewna i drewnopochod- • obróbka drewna etapy obróbki i je charakteryzuje nymi – od drzewa do goto- drewna a˝ do • rozpoznaje i nazy- wego wyrobu otrzymania goto- wa materia∏y drew- wego elementu nopochodne Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 53
  • 54. 54 1 2 3 4 5 6 7 8 • materia∏y drewnopo- • omawia podstawo- chodne: sklejka, p∏yta we w∏aÊciwoÊci pilÊniowa i wiórowa, ich drewna i jego po- charakterystyka i prze- dzia∏ znaczenie • podstawowe w∏aÊciwo- Êci drewna: fizyczne i mechaniczne Obróbka i sposoby 1 • podstawowe przyrzàdy • rozpoznaje i nazy- • nazywa i opisuje • opisuje charaktery- • dobiera odpowied- ∏àczenia drewna. pomiarowe wa podstawowe operacje technolo- styczne cechy po- nie po∏àczenie • podstawowe operacje przyrzàdy pomia- giczne, okreÊla ∏àczeƒ, stosuje je drewna do potrzeb technologiczne rowe oraz narz´- czas ich trwania w praktyce • podstawowe narz´dzia dzia do obróbki • wykonuje prace do obróbki drewna drewna z drewna • podzia∏ po∏àczeƒ drew- • dokonuje podzia∏u na po∏àczeƒ drewna • po∏àczenia kszta∏towe na roz∏àczne i nie- – rodzaje, sposób wyko- roz∏àczne i je cha- ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum nania rakteryzuje • po∏àczenia klejowe, • omawia po∏àczenia ∏àczniki i wkr´ty kszta∏towe – ich rodzaje i sposób wykonania • charakteryzuje po- ∏àczenia klejowe, ∏àczniki i wkr´ty 9. Zasady 1 • zasady racjonalnego ˝y- • omawia zasady ra- • omawia rol´ wita- • omawia wp∏yw z∏e- • wymienia choroby Kulinaria prawid∏owego wienia cjonalnego od˝y- min i sk∏adników go od˝ywiania si´ uk∏adu pokarmo- ˝ywienia. • podzia∏ sk∏adników po- wiania mineralnych na organizm cz∏o- wego Grupy produktów. karmowych i ich rola • opisuje sk∏adniki wieka • piramida zdrowia – gru- pokarmowe i ich • racjonalnie si´ od- py produktów rol´ dla organizmu ˝ywia • choroby uk∏adu pokar- cz∏owieka mowego
  • 55. • wymienia i charak- teryzuje grupy wchodzàce w sk∏ad piramidy zdrowia • omawia zasady ra- cjonalnego od˝y- wiania si´ Przechowywanie 1 • poj´cie: konserwacja • zna zasady konser- • podaje klasy efek- • omawia ró˝ne me- • wymienia choroby produktów ˝ywnoÊci wacji ˝ywnoÊci tywnoÊci elektrycz- tody konserwacji uk∏adu pokarmo- ˝ywnoÊciowych. • rodzaje metod konser- • omawia dobór nej urzàdzeƒ ch∏o- ˝ywnoÊci wego spowodo- Budowa i dzia∏anie wacji ˝ywnoÊci sposobu konser- dzàcych • wymienienia skutki wane z∏ym prze- ch∏odziarki. • dobór sposobu konser- wacji odpowied- z∏ego przechowy- chowywaniem wacji odpowiedniego niego do rodzaju wania ˝ywnoÊci produktów do rodzaju ˝ywnoÊci ˝ywnoÊci • funkcja i budowa ch∏o- • opisuje funkcj´ dziarki i budow´ ch∏o- • zasada dzia∏ania ch∏o- dziarki dziarki • omawia zasad´ • klasa efektywnoÊci elek- dzia∏ania ch∏o- trycznej urzàdzeƒ ch∏o- dziarki dzàcych Przygotowywanie 1 • sposób przygotowywa- • charakteryzuje ro- • okreÊla normy ˝y- • uk∏ada jad∏ospis, • wymienia choroby posi∏ków, nia posi∏ków – rodzaje dzaje obróbki ter- wieniowe okreÊla normy ˝y- uk∏adu pokarmo- nakrywanie obróbki ˝ywnoÊci micznej oraz spo- wieniowe wego spowodowa- do sto∏u. • zasady higieny soby jej przepro- • racjonalnie planuje ne z∏ym przygoto- • zale˝noÊç potrzeb po- wadzenia ˝ywienie waniem posi∏ków karmowych ludzi • zna zasady uk∏ada- • kalkuluje koszty od ró˝nych czynników nia jad∏ospisu zwiàzane z przygo- • jad∏ospis – zasady jego • umie nakryç i w∏a- towaniem posi∏- uk∏adania Êciwie zachowaç ków • normy ˝ywieniowe si´ przy posi∏ku • umie nakryç • posi∏ki a dobowe zapo- do sto∏u trzebowanie pokarmo- • wymienia zasady we zachowania si´ • nakrywanie do sto∏u przy stole • zasady zachowania si´ przy stole Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 55
  • 56. 56 1 2 3 4 5 6 7 8 10. Zasady 1 • poj´cia: uczestnik ru- • zna zasady obo- • rozpoznaje i nazy- • stosuje przepisy • czyta i omawia sy- Podstawowe obowiàzujàce chu, droga, jezdnia wiàzujàce pieszych wa znaki obowià- ruchu drogowego tuacje drogowe informacje o ruchu pieszych • prawa i obowiàzki pie- i rowerzystów zujàce pieszych • zna i stosuje zasa- na podstawie ilu- drogowym i rowerzystów. szych • omawia zasady i rowerzystów dy bezpiecznego stracji • prawa i obowiàzki rowe- ostro˝noÊci i ogra- uczestnictwa w ru- • omawia manewry rzysty niczonego zaufa- chu drogowym dokonywane przez • znaki drogowe obowià- nia oraz obowiàzki pie- poszczególnych zujàce pieszych i rowe- szych i rowerzy- uczestników ruchu rzystów stów drogowego i je • na podstawie ilu- uzasadnia stracji potrafi okre- Êliç, kto ma pierw- szeƒstwo na dro- dze Wypadki na drodze 1 • poj´cia: kolizja, wypadek • zna poj´cia: kolizja, • okreÊla rodzaje • wymienia podsta- • wie, jak oznakowaç – pierwsza pomoc. drogowy wypadek drogowy urazów wowe zasady po- miejsce wypadku • zasady udzielania pierw- • zna zasady udziela- st´powania w miej- szej pomocy przedme- nia pierwszej po- scu wypadku ZAJ¢CIA TECHNICZNE • Program nauczania dla gimnazjum dycznej mocy • udziela pierwszej • rodzaje urazów • umie u∏o˝yç po- pomocy • wzywanie s∏u˝b ratowni- szkodowanego • zna numery s∏u˝b czych w pozycji bez- ratowniczych piecznej (997, 998, 999) • rozpoznaje urazy i numeru alarmo- i udziela pierwszej wego (112) i umie pomocy z nich korzystaç 11. Korzystanie 1 • rodzaje instalacji domo- • omawia rodzaje in- • omawia etapy • bezpiecznie i racjo- • czyta plany dowol- Ochrona Êrodowiska z instalacji wych stalacji domowych oczyszczania Êcie- nalnie korzysta nej instalacji do- naturalnego domowych. • odbiorniki pràdu, ener- • zna funkcj´ bez- ków z instalacji domo- mowej gooszcz´dnoÊç piecznika wych • rola bezpiecznika • wymienia i charak- • wie, jak postàpiç • sposoby zmniejszenia teryzuje czynniki w razie wykrycia zu˝ycia energii elek- wp∏ywajàce na wy- ulatniania si´ gazu trycznej sokoÊç rachunku • bezpieczne korzystanie za pràd
  • 57. z instalacji domowych • planuje zakup od- • niebezpieczeƒstwo biorników ze zwiàzane z ulatnianiem wzgl´du na ich si´ gazu energooszcz´d- • sposoby zmniejszania noÊç zu˝ycia wody • przedstawia czyn- • oczyszczanie Êcieków niki wp∏ywajàce na wysokoÊç ra- chunku za wod´ • omawia sposoby zmniejszania zu˝y- cia gazu Recykling 1 • poj´cia: recykling, odpa- • zna i omawia poj´- • omawia zale˝noÊç • ma ÊwiadomoÊç • omawia przetwa- – segregacja dy, segregacja odpadów cia: recykling, od- mi´dzy rozwojem koniecznoÊci se- rzanie metali i sto- odpadów. • rozwój techniki a Êrodo- pady, segregacja techniki a zanie- gregacji Êmieci pów wisko naturalne cz∏owie- • charakteryzuje êró- czyszczeniem Êro- • segreguje Êmieci ka d∏a zanieczyszczeƒ dowiska naturalne- we w∏asnym go- • êród∏a zanieczyszczeƒ • omawia znaki zwià- go spodarstwie do- • surowce wtórne zane z ochronà mowym • segregacja Êmieci Êrodowiska stoso- • sposoby ochrony Êrodo- wane na opakowa- wiska niach produktów • recykling Program nauczania dla gimnazjum • ZAJ¢CIA TECHNICZNE 57
  • 58. 58 Notatki
  • 59. Notatki 59
  • 60. 60 Notatki
  • 61. Notatki 61
  • 62. 62 Notatki