Social psychology1
- 1. 25/06/55 ั รองศาสตราจารย์ ดร. ชูชย สมิทธิไกร สาขาวิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ ี มหาวิทยาล ัยเชยงใหม่ จิตวิทยา (psychology) ึ การศกษาอยางเปนวทยาศาสตร การศกษาอย่างเปนวิทยาศาสตร์ ็ เกียวก ับพฤติกรรมและกระบวนการ ่ ทางจิตใจของมนุษย์ 1
- 2. 25/06/55 ประเภทของพฤติกรรม ภายนอก (overt) ภายใน • วาจา (covert) • ความคิด •ท่าทาง • ความรู ้สก ึ • ความ ชอ ความเชอ ื่ • การกระทํา ั จิตวิทยาสงคม (social psychology) ึ ิ การศกษาเชงวิทยาศาสตร์วาคนเรา ่ คิดอย่างไรเกียวกับผู ้อืน มีอทธิพล ่ ่ ิ ั ต่อผู ้อืนอย่างไร และมีความสมพันธ์ ่ กับผู ้อืนอย่างไร ่ ่ ึ มุงศกษาว่า ความคิด ความรู ้สก ึ และพฤตกรรมของบุคคลไดรบ และพฤติกรรมของบคคลได ้รับ อิทธิพลจากผู ้อืนอย่างไร ไม่วาผู ้อืน ่ ่ ่ จะปรากฏอยู่ ณ ทีนันจริง หรือ ่ ้ ปรากฏอยูในจินตนาการก็ตาม ่ 2
- 3. 25/06/55 ึ ั ขอบเขตการศกษาด ้านจิตวิทยาสงคม 1. “คนเราคิดอย่างไรเกียวกับผู ้อืน” ่ ่ ื่ ความเชอ (belief) ทัศนคติ (attitude) ค่านิยม (value) ความคิดเห็น (opinion) ภาพลักษณ์ (image) ความเชอฝงแนนื่ ความเชอฝั งแน่น (stereotype) การระบุสาเหตุ (attribution) ั ความรู ้ความเข ้าใจทางสงคม (social cognition) ฯลฯ ึ ั ขอบเขตการศกษาด ้านจิตวิทยาสงคม 2. “คนเรามีอทธิพลต่อผู ้อืนอย่างไร” ิ ่ ความชอบพอ (liking) ความดึงดูดใจ (attraction) ั การใฝ่ สมพันธ์ (affiliation) อคติ (prejudice) การเปลยนทศนคตของคนอน การเปลียนทัศนคติของคนอืน ่ ่ (attitude change) ื่ การโฆษณาชวนเชอ (propaganda) ฯลฯ 3
- 4. 25/06/55 ึ ั ขอบเขตการศกษาด ้านจิตวิทยาสงคม ั 3. “คนเรามีความสมพันธ์กบผู ้อืนอย่างไร” ั ่ ความก ้้าวร ้้าว ((aggression) i ) ่ การชวยเหลือผู ้อืน (helping) ่ พฤติกรรมกลุม (group behavior) ่ ภาวะผู ้นํ า (leadership) การคล ้อยตาม (conformity) การรวมมอ การร่วมมือ (cooperation) การแข่งขัน (competition) ความขัดแย ้งระหว่างกลุม ่ (intergroup conflict) ฯลฯ 1. 1 เพอบรรยายพฤตกรรม เพือบรรยายพฤติกรรม (describe) ่ 2. เพือทําความเข้าใจพฤติกรรม ่ (understand) 3. เพือทํานายพฤติกรรม (predict) ่ 4. เพือควบคุมพฤติกรรม (control) ่ 4
- 5. 25/06/55 สาเหตุของพฤติกรรม “ ิ ์ ป ิ ั “พฤติกรรมของมนุษย์เป็ นผลมาจากปฏิสมพัันธ์์ ิ่ ระหว่างลักษณะของบุคคลกับสงแวดล ้อม” Behavior = f (P, E) ล ักษณะของบุคคลทีบงช ี้ ่ ่ ความแตกต่างระหว่างบุคคล • การรับรู ้ (perception) • การเรียนรู ้ (learning) • บุคลิกภาพ (personality) • สติปั ญญา (intelligence) 5
- 6. 25/06/55 กระบวนการแสดงพฤติกรรม ลกษณะภายในบุคคล ลักษณะภายในบคคล ิ่ สงเร ้า รับรู ้ คิด กระทํา สถานการณ์ ความแตกต่างระหว่างจิตวิทยาสาขาต่างๆ สาขาของจิตวิทยา คําอธิบาย จิตวิทยาสังคม (social มุงศึกษาว่าคนเราคิดอย่างไรเกียวกับผู ้อืน มีอทธิพลต่อผู ้อืน ่ ่ ่ ิ ่ psychology) อย่างไร และมีความสัมพันธ์กบผู ้อืนอย่างไร ั ่ จตวทยาบุคลกภาพ จิตวิทยาบคลิกภาพ มุ ศึกษาว่ามนษย์มความแตกต่างกันอย่างไรในเชิงบคลิกภาพ ม่งศกษาวามนุษยมความแตกตางกนอยางไรในเชงบุคลกภาพ ี (personality psychology) และกระบวนการทีอยูภายในจิตใจ ่ ่ จิตวิทยาคลินก (clinical ิ มุงศึกษาพฤติกรรมอปกติตาง ๆ ของมนุษย์ เช่น โรคจิต ่ ่ psychology) พฤติกรรมเบียงเบน เป็ นต ้น ่ จิตวิทยาพัฒนาการ มุงศึกษาว่ามนุษย์มการเปลียนแปลงและพัฒนาการอย่างไร ่ ี ่ (developmental psychology) ตังแต่แรกเกิดจนถึงวัยชรา ้ จิตวิทยาอุตสาหกรรมและ มุงศึกษาพฤติกรรมการทํางานของมนุษย์ในองค์การ และ ่ องคการ องค์การ (industrial and ประยกต์ใช ้ข ้อเท็จจริงและหลักการทางจิตวิทยา เพือแก ้ไข ประยุกตใชขอเทจจรงและหลกการทางจตวทยา เพอแกไข ่ organizational psychology) ปั ญหาทีเกียวข ้องกับการทํางานของมนุษย์ภายในองค์การ ่ ่ จิตวิทยาการศึกษา มุงศึกษาพฤติกรรมมนุษย์ทเกียวข ้องกับการศึกษาและการเรียนรู ้ ่ ี่ ่ (educational psychology) และประยุกต์ความรู ้ทางจิตวิทยาเพือเพิมประสิทธิภาพของ ่ ่ การศึกษาและการเรียนรู ้ จิตวิทยาชีวภาพ (biological มุงศึกษากระบวนการทํางานของสมอง ระบบประสาท และอวัยวะ ่ psychology) อืน ๆ ทีมความสัมพันธ์กบพฤติกรรมของมนุษย์ ่ ่ ี ั 6