Aralin 4: Implasyon
- 2. Gawain 1: Larawan Suriin! 1.Ano ang ipinahihiwatig ng larawan? 2.Ano ang basehan ng inyong naging obserbasyon? 3.Sa inyong palagay, ano ang maaaring maging dahilan ng ganitong sitwasyon?
- 4. Ang Implasyon Ang pagbabago sa presyo ng mga produkto at serbisyo sa iba’t ibang panahon ay pangkaraniwang nagaganap. Subalit, kung ang pagbabago ay dulot ng pangkalahatang pagtaas ng presyo, pagbaba sa halaga ng salapi at may negatibong epekto sa tao, ang kalagayang ito ay bunga ng implasyon. The Economics Glossary: Ang implasyon ay tumutukoy sa pagtaas ng pangkalahatang presyo ng mga piling produkto na nakapaloob sa basket of goods.
- 5. Ang Implasyon “Economics” nina Parkin at Blade (2010): Ang implasyon ay pataas na paggalaw ng presyo at ang deplasyon ay ang pagbaba ng halaga ng presyo. Kaya sa tuwing may pagtaas sa pangkalahatang presyo ng mga bilihin sa isang ekonomiya, ang kondisyon ng implasyon ay nagaganap. Dahil dito, naaapektuhan ang dami ng produkto na maaaring mabili ng mamimili.
- 6. Ang Implasyon Kahit sa kasalukuyang panahon, ang implasyon ay isang suliraning hindi mapigilan. Ang mga pangunahing produkto tulad ng bigas, asukal, manok, karne, isda, at iba pa ay hindi nakaliligtas sa pagtaas ng presyo o implasyon.
- 7. Hyperinflation Ang hyperinflation ay ang patuloy na pagtaas ng presyo bawat oras, araw at linggo. Naganap ito sa Germany noong dekada 1920. Maging sa Pilipinas ay nararanasan ang ganitong sitwasyon sa panahon ng pananakop ng Japan kung kalian ang salapi ay nawalan ng halaga. Dahil sa napakataas na presyo ng bilihin at pagbagsak sa halaga ng pera, kakaunti na lamang ang kayang mabili ng salapi noong panahon ng digmaan.
- 8. Pagsukat ng Pagtaas ng Presyo Karaniwang ginagamit sa pagsukat ng implasyon ang Consumer Price Index (CPI) upang mapag- aralan ang pagbabago sa presyo ng mga produkto. Ang pamahalaan ay nagtatalaga ng mga piling produktong nakapaloob sa basket of goods. Ang mga nasasabing produkto ay kumakatawan sa mga pangunahing pangangailangan at pinagkakagastusan ng mamamayan. Tinitignan ang halaga ng mga produktong ito upang masukat ang bilis at laki ng pagbabago sa presyo.
- 9. Pagsukat ng Pagtaas ng Presyo Mula sa market basket, ang price index ay nabubuo na siyang kumakatawan sa kabuuan at average na pagbabago ng mga presyo sa lahat ng bilihin. Ang price index ay depende sa uri ng bilihin na gustong suriin.
- 10. Iba’t ibang uri ng Price Index
- 11. 1. GNP Implicit Price Index o GNP Deflator Ito ang average price index na ginagamit para mapababa ang halaga ng kasalakuyang GNP at masukat ang totoong GNP. Ito ang sumusukay sa pangkalahatang antas ng presyo ng mga produkto at serbisyong nagawa ng ekonomiya sa loob ng isang taon.
- 12. 2. Wholesale or Producer Price Index (PPI) Index ng mga presyong binabayaran ng mga tindahang nagtitingi para sa mga produktong muli nilang ibebenta sa mga mamimili.
- 13. 3. Consumer Price Index (CPI) Sinusukat ang pagbabago sa presyo ng mga produkto at serbisyong ginagamit ng mga konsyumer. Batayan sa pagkompyut ng CPI ang presyo at dami ng produktong kadalasang kinokonsumo ng bawat pamilya na nasa loob ng tinatawag na market basket. Ang market basket ay ginagamit din upang masukat ang antas ng pamumuhay ng mga konsyumer.
- 14. Aytem 2011 2012 Bigas 700 750 Asukal 120 130 Mantika 200 220 Isda 175 190 Karne ng Baboy 250 300 Total Weighted Price 1,445 1,590 𝑪𝑷𝑰 = 𝐓𝐨𝐭𝐚𝐥 𝐖𝐞𝐢𝐠𝐡𝐭𝐞𝐝 𝐏𝐫𝐢𝐜𝐞 𝐧𝐠 𝐊𝐚𝐬𝐚𝐥𝐮𝐤𝐮𝐲𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 𝐓𝐨𝐭𝐚𝐥 𝐖𝐞𝐢𝐠𝐡𝐭𝐞𝐝 𝐏𝐫𝐢𝐜𝐞 𝐧𝐠 𝐁𝐚𝐬𝐞𝐡𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 × 𝟏𝟎𝟎 𝑪𝑷𝑰 = 𝟏𝟓𝟗𝟎 𝟏𝟒𝟒𝟓 × 𝟏𝟎𝟎 𝑪𝑷𝑰 = 𝟏𝟏𝟎. 𝟎𝟑
- 15. 𝑨𝒏𝒕𝒂𝒔 𝒏𝒈 𝑰𝒎𝒑𝒍𝒂𝒔𝒚𝒐𝒏 = 𝐂𝐏𝐈 𝐧𝐠 𝐊𝐚𝐬𝐚𝐥𝐮𝐤𝐮𝐲𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 − 𝐂𝐏𝐈 𝐧𝐠 𝐍𝐚𝐠𝐝𝐚𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 𝐂𝐏𝐈 𝐧𝐠 𝐍𝐚𝐠𝐝𝐚𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 × 𝟏𝟎𝟎 𝑨𝒏𝒕𝒂𝒔 𝒏𝒈 𝑰𝒎𝒑𝒍𝒂𝒔𝒚𝒐𝒏 = 𝟏𝟏𝟎. 𝟎𝟑 − 𝟏𝟎𝟎 𝟏𝟎𝟎 × 𝟏𝟎𝟎 𝑨𝒏𝒕𝒂𝒔 𝒏𝒈 𝑰𝒎𝒑𝒍𝒂𝒔𝒚𝒐𝒏 = 𝟏𝟎. 𝟎𝟑% 𝑷𝒖𝒓𝒄𝒉𝒂𝒔𝒊𝒏𝒈 𝑷𝒐𝒘𝒆𝒓 = 𝐂𝐏𝐈 𝐧𝐠 𝐁𝐚𝐭𝐚𝐲𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 𝐂𝐏𝐈 𝐧𝐠 𝐊𝐚𝐬𝐚𝐥𝐮𝐤𝐮𝐲𝐚𝐧𝐠 𝐓𝐚𝐨𝐧 × 𝟏𝟎𝟎 𝑷𝒖𝒓𝒄𝒉𝒂𝒔𝒊𝒏𝒈 𝑷𝒐𝒘𝒆𝒓 = 𝟏𝟎𝟎 𝟏𝟏𝟎. 𝟎𝟑 × 𝟏𝟎𝟎 𝑷𝒖𝒓𝒄𝒉𝒂𝒔𝒊𝒏𝒈 𝑷𝒐𝒘𝒆𝒓 = 𝟎. 𝟗𝟎𝟖𝟖
- 16. Gawain 4: Ikaw naman ang Magkompyut Taon Total Weighted Price CPI Antas ng Implasyon Purchasing Power 2008 1300 - - 2009 1500 2010 1660 2011 1985 2012 2000 2013 2300 1. Mula sa talahanayan, ano ang may pinakamataas na CPI? 2. Anong taon ang may pinakamalaking bahagdan ng pagtaas sa pangkalahatang presyo ng mga pangunahing produkto na kabilang sa basket of goods? 3. Ano ang kahalagahan sa iyo, bilang miyembro ng pamilya ninyo, na matukoy ang tunay na halaga ng piso? Ipaliwanag. 4. Paano mo mailalarawan ang karaniwang reaksyon ng iyong mga magulang sa tuwing may pagtaas ng presyo sa mga bilihin? Pangatwiranan.