bài giảng lập trình java - huỳnh công pháp

BÀI GIẢNG LẬP TRÌNH JAVA
GV : HUỲNH CÔNG PHÁP
KHOA : CNTT-ĐHBK

Chương 1
Giới thiệu ngôn ngữ
lập trình Java

Giới thiệu
• Sự phát triển của Java
• Hướng tới người dùng
• Giống với C / C++

Các đặc trưng của Java
 Đơn giản
 Hướng đối tượng
 Độc lập phần cứng
 Mạnh
 Bảo mật
 Phân tán
 Đa luồng
 Động

Các chương trình dịch
truyền thống

Các loại chương trình Java
Applets
Ứng dụng độc lập (console Application)
Ứng dụng giao diện (GUI Application)
Servlet
Ứng dụng cơ sở dữ liệu

Máy ảo Java
• Là một phần mềm dựa trên cơ sở máy tính ảo
• Là tập hợp các lệnh logic để xác định hoạt
động của máy tính
• Được xem như là một hệ điều hành thu nhỏ
• Nó thiết lập lớp trừu tượng cho:
– Phần cứng bên dưới
– Hệ điều hành
– Mã đã biên dịch

Quá trình dịch chương trình
Java
• Trình biên dịch chuyển mã nguồn thành tập
các lệnh không phụ thuộc vào phần cứng cụ
thể
• Trình thông dịch trên mỗi máy chuyển tập
lệnh này thành chương trình thực thi
• Máy ảo tạo ra một môi trường để thực thi các
lệnh bằng cách:
– Nạp các file .class
– Quản lý bộ nhớ
– Dọn “rác”

Trình dịch Java
Java Development Kit
• Java 1.0 - Sử dụng lần đầu vào năm
1995
• Java 1.1 – Đưa ra năm 1997
• Java 2 – Phiên bản mới nhất

Bộ công cụ JDK
• Trình biên dịch, 'javac'
– javac [options] sourcecodename.java
• Trình thông dịch, 'java'
– java [options] classname
• Trình dịch ngược, 'javap'
– javap [options] classname
• Công cụ sinh tài liệu, 'javadoc'
– javadoc [options] sourcecodename.java

• Chương trình tìm lỗi - Debug, 'jdb‘
– jdb [options] sourcecodename.java
OR
– jdb -host -password [options]
sourcecodename.java
• Chương trình xem Applet ,
'appletviewer‘
– appletviewer [options]
sourcecodename.java / url

Các gói chuẩn của Java
• java.lang
• java.applet
• java.awt
• java.io
• java.util
• java.net
• java.awt.event
• java.rmi
• java.security
• java.sql

Các đặc trưng mớI của
Java2
• Swing
• Kéo và thả
• Java 2D API
• Âm thanh
• RMI

Chương 2
Các phần tử cơ bản ngôn ngữ Java

Cấu trúc một
chương trình Java
• Xác lập thông tin môi trường
• Khai báo lớp đối tượng (Class)
• Các thành phần (Tokens):
– Định danh
– Từ khóa / từ dự phòng
– Ký tự phân cách
– Nguyên dạng (Literals)
– Toán tử

Ví dụ một chương trình Java
mẫu
// This is a simple program called “Ex1.java”
class Ex1
{
public static void main(String args[])
{
System.out.println(“My first program in Java”);
}
}

Biên dịch chương trình java
• ..jdkbin>javac Ex1.java
• ..jdkbin>java Ex1
• Kết quả:
My first program in Java

Truyền đối số trong dòng lệnh
class Pass
{
public static void main(String parameters[])
{
System.out.println("This is what the main method
received");
System.out.println(parameters[0]);
}
}

Truyền đối số trong dòng lệnh
(Tiếp theo…)

Các phần tử cơ bản củangôn ngữ
Java
• Lớp và phương thức (Classes &
Methods)
• Kiểu dữ liệu
• Biến số
• Toán tử
• Cấu trúc điều khiển

Lớp trong Java
• Cú pháp khai báo lớp (Class)
class Classname
{
var_datatype variablename;
:
met_datatype methodname(parameter_list)
:
}

Các lớp lồng nhau (Nested
Classes)
Việc định nghĩa một lớp bên trong một
lớp khác được gọi là “xếp lồng” (Nesting)
Các kiểu xếp lồng:
Tĩnh (Static)
Động (Non-static)

Kiểu dữ liệu
 Kiểu dữ liệu cơ sở (Primitive Data Types)
 Kiểu dữ liệu tham chiếu (Reference data types)

Kiểu dữ liệu cơ sở
• byte
• char
• boolean
• short
• int
• long
• float
• double

Kiểu dữ liệu tham chiếu
• Mảng (Array)
• Lớp (Class)
• Interface

Ép kiểu (Type Casting)
• Kiểu dữ liệu này được chuyển đổi sang
một kiểu dữ liệu khác
• Ví dụ
float c = 34.89675f;
int b = (int)c + 10;

Biến số
• Khai báo biến số gồm 3 thành phần:
– Kiểu dữ liệu của biến số
– Tên biến
– Giá trị ban đầu của biến (không bắt buộc)
• Cú pháp
datatype identifier [=value][,
identifier[=value]...];

Khai báo mảng
• Ba cách để khai báo mảng:
– datatype identifier [ ];
– datatype identifier [ ] = new
datatype[size];
– datatype identifier [ ]= {value1,value2,
….valueN};

Phương thức
(Methods in Classes)
• Phương thức được định nghĩa như là
một hành động hoặc một tác vụ thật sự
của đối tượng
• Cú pháp
access_specifier modifier datatype
method_name(parameter_list)
{
//body of method
}

Ví dụ về sử dụng phương thức
class Temp {
static int x = 10; // variable
public static void show( ) { // method
System.out.println(x);
}
public static void main(String args[ ]) {
Temp t = new Temp( ); // object 1
t.show( ); // method call
Temp t1 = new Temp( ); // object 2
t1.x = 20;
t1.show( );
}

Access specifiers
• public
• private
• protected

Method Modifiers
• static
• abstract
• final
• native
• synchronized
• volatile

Những phương thức được nạp chồng :
(Methods Overloading)
• Những phương thức được nạp chồng :
– Cùng ở trong một lớp
– Có cùng tên
– Khác nhau về danh sách tham số
• Những phương thức được nạp chồng là
một hình thức đa hình (polymorphism)
trong quá trình biên dịch (compile time)

Ghi đè phương thức
(Methods Overriding)
• Những phương thức được ghi đè:
– Có mặt trong lớp cha (superclass) cũng
như lớp kế thừa (subclass)
– Được định nghĩa lại trong lớp kế thừa
(subclass)
• Những phương thức được ghi đè là một
hình thức đa hình (polymorphism) trong
quá trình thực thi (Runtime)

Phương thức khởi tạo
(Class Constructors)
• Là một phương thức đặc biệt dùng để khởi
tạo giá trị cho các biến thành viên của lớp
đối tượng
• Có cùng tên với tên lớp và không có giá trị
trả về
• Được gọi khi đối tượng được tạo ra
• Có 2 loại:
– Tường minh (Explicit constructors)
– Ngầm định (Implicit constructors)

Phương thức khởi tạo của lớp dẫn xuất
(Derived class constructors)
• Có cùng tên với lớp dẫn xuất (subclass)
• Mệnh đề gọi constructor của lớp cha
(superclass) phải là mệnh đề đầu tiên
trong constructor của lớp dẫn xuất
(subclass)

Các toán tử
• Các loại toán tử:
– Toán tử số học (Arithmetic operators)
– Toán tử dạng Bit (Bitwise operators)
– Toán tử so sánh (Relational operators)
– Toán tử logic (Logical operators)
– Toán tử điều kiện (Conditional operator)
– Toán tử gán (Assignment operator)

Toán tử số học
Arithmetic Operators
+ Addition (Phép cộng)
- Subtraction (Phép trừ)
* Multiplication (Phép nhân)
/ Division (Phép chia)
% Modulus (Lấy số dư)
++ Increment (Tăng dần)
-- Decrement (Giảm dần)

+= Phép cộng và gán
-= Phép trừ và gán
*= Phép nhân và gán
/= Phép chia và gán
%= Phép lấy số dư và gán

Toán tử Bit
(Bitwise Operators)
~ Phủ định (NOT)
& Và (AND)
| Hoặc (OR)
^ Exclusive OR
>> Dịch sang phải (Shift right)
<< Dịch sang trái (Shift left)

Toán tử so sánh
(Relational Operators)
== So sánh bằng
!= So sánh khác
< Nhỏ hơn
> Lớn hơn
<= Nhỏ hơn hoặc bằng
>= Lớn hơn hoặc bằng

Toán tử Logic
(Logical Operators )
&& Logical AND
|| Logical OR
! Logical unary NOT

Toán tử điều kiện
(Conditional Operator)
• Cú pháp
Biểu thức 1 ? Biểu thức 2 : Biểu thức 3;
• Biểu thức 1
Điều kiện kiểu Boolean trả về giá trị True hoặc False
• Biểu thức 2
Trả về giá trị nếu kết quả của mệnh đề 1 là True
• Biểu thức 3
Trả về giá trị nếu kết quả của mệnh đề 1 là False

Toán tử gán
(Assignment Operator)
= Assignment (Phép gán)
Giá trị có thể được gán cho nhiều biến số
• Ví dụ
a = b = c = d = 90;

Thứ tự ưu tiên của các toán tử
 Thứ tự của các toán tử có thể được thay đổi bằng
cách sử dụng các dấu ngoặc đơn trong mệnh đề
Thứ tự Toán tử
1. trong ngoặc tính trước
2. Các toán tử đơn như +,-,++,--
3. Các toán tử số học và các toán tử dịch như
*,/,+,-,<<,>>
4. Các toán tử quan hệ như >,<,>=,<=,= =,!=
5. Các toán tử logic và Bit như &&,II,&,I,^
5. Các toán tử gán như =,*=,/=,+=,-=

Các kí tự định dạng xuất dữ liệu
(Escape Sequences)
Escape
Sequence
Mô tả
n Xuống dòng mới
r Chuyển con trỏ đến đầu dòng hiện hành
t Chuyển con trỏ đến vị trí dừng Tab kế tiếp
(ký tự Tab)
In dấu
’ In dấu nháy đơn (’)
’’ In dấu nháy kép (’’)

Các lệnh điều khiển
• Điều khiển rẻ nhánh:
– Mệnh đề if-else
– Mệnh đề switch-case
• Vòng lặp (Loops):
– Vòng lặp while
– Vòng lặp do-while
– Vòng lặp for

Lệnh if-else
• Cú pháp
if (condition)
{
action1 statements;
}
else
{
action2 statements;
}

Lệnh switch-case
• Cú pháp
switch (expression)
{
case 'value1': action1 statement(s);
break;
case 'value2': action2 statement(s);
break;
:
:
case 'valueN': actionN statement(s);
break;
default: default_action statement(s);
}

Lệnh lặp while
 Cú pháp
while(condition)
{
action statements;
:
:
}

Lệnh lặp do-while
• Cú pháp
do
{
action statements;
:
:
} while(condition);

Vòng lặp for
• Cú pháp
for(initialization statements; condition;
increment statements)
{
action statements;
:
:
}

bài giảng lập trình java - huỳnh công pháp

Chương 3
Gói & Interface
(Packages & Interfaces)

Giới thiệu
•Những thành phần cơ bản của 1 chương
trình Java:
– Gói (Packages)
– Giao diện (Interfaces)
•Những phần của một chương trình Java:
– Lệnh khai báo gói(package )
– Lệnh chỉ định gói được dùng (Lệnh import)
– Khai báo lớp public (một file java chỉ chứa 1 lớp
public class)
– Các lớp khác (classes private to the package)
•Tập tin nguồn Java có thể chứa tất cả hoặc
một vài trong số các phần trên.

Interfaces
• Chương trình Java chỉ có thể kế thừa
từ 1 lớp duy nhất trong cùng một thời
điểm, nhưng có thể dẫn xuất cùng lúc
nhiều Interfaces
• Không được phép có những phương
thức cụ thể (concrete methods)
• interface cần phải được hiện thực
(implements).

Các bước tạo interface
• Định nghĩa Interface
• Biên dịch Interface
• Hiện thực Interface
• Tính chất của interface:
– Tất cả phương thức trong interface phải là
public.
– Các phương thức phải được định nghĩa
trong lớp dẫn xuất giao diện đó.

Sử dụng Interface
• Không thể dẫn xuất từ lớp khác, nhưng có
thể dẫn xuất từ những interface khác
• Nếu một lớp dẫn xuất từ một interface mà
interface đó dẫn xuất từ các interface khác
thì lớp đó phải định nghĩa tất cả các phương
thức có trong các interface đó
• Khi định nghĩa một interface mới thì một kiểu
dữ liệu tham chiếu cũng được tạo ra.

Gói (Packages)
• Tương tự nhưthư mục lưu trữ những
lớp, interface và các gói con khác. Đó
là những thành viên của gói

• Những ưu điểm khi dùng gói (Package):
– Cho phép tổ chức các lớp vào những đơn
vị nhỏ hơn
– Giúp tránh được tình trạng trùng lặp khi đặt
tên.
– Cho phép bảo vệ các lớp đối tượng
– Tên gói (Package) có thể được dùng để
nhận dạng chức năng của các lớp.

• Những lưu ý khi tạo gói:
– Mã nguồn phải bắt đầu bằng lệnh ‘package’
– Mã nguồn phải nằm trong cùng thư mục mang tên
của gói
– Tên gói nên bắt đầu bằng ký tự thường (lower case)
để phân biệt giữa lớp đối tượng và gói
– Những lệnh khác phải viết phía dưới dòng khai báo
gói là mệnh đề import, kế đến là các mệnh đề định
nghĩa lớp đối tượng
– Những lớp đối tượng trong gói cần phải được biên
dịch
– Để chương trình Java có thể sử dụng những gói
này, ta phải import gói vào trong mã nguồn

• Import gói (Importing packages):
– Xác định tập tin cần được import trong gói
– Hoặc có thể import toàn bộ gói

Các bước tạo ra gói
(Package)
• Khai báo gói
• Import những gói chuẩn cần thiết
• Khai báo và định nghĩa các lớp đối
tượng có trong gói
• Lưu các định nghĩa trên thành tập
tin .java, và biên dịch những lớp đối
tượng đã được định nghĩa trong gói.

Sử dụng những gói do người dùng định
nghĩa (user-defined packages)
• Mã nguồn của những chương trình này phải ở
cùng thư mục của gói do người dùng định
nghĩa.
• Để những chương trình Java khác sử dụng
những gói này, import gói vào trong mã nguồn
• Import những lớp đối tượng cần dùng
• Import toàn bộ gói
• Tạo tham chiếu đến những thành viên của gói

Xác lập CLASSPATH
• Là danh sách các thư mục, giúp cho
việc tìm kiếm các tập tin lớp đối tượng
tương ứng
• Nên xác lập CLASSPATH trong lúc
thực thi (runtime), vì như vậy nó sẽ xác
lập đường dẫn cho quá trình thực thi
hiện hành

Gói và điều khiển truy xuất
(Packages & Access Control)

Gói java.lang
• Mặc định thì bất cứ chương trình Java
nào cũng import gói java.lang
• Những lớp Wrapper (bao bọc) cho các
kiểu dữ liệu nguyên thủy:

Lớp String
• Phương thức khởi tạo (Constructor):
– String str1 = new String();
– String str2 = new String(“Hello World”);
– char ch[ ] = {“A”,”B”,”C”,”D”,”E”};
– String str3 = new String(ch);
– String str4 = new String(ch,0,2);

String Pool
• ‘String Pool’ đại diện cho tất cả các ký
tự được tạo ra trong chương trình
• Khái niệm ‘String Pool’

Những phương thức của lớp String
• charAt( )
• startsWith()
• endsWith( )
• copyValueOf( )
• toCharArray( )
• indexOf( )
• toUpperCase( )
• toLowerCase( )
• trim( )
• equals( )

Lớp StringBuffer
• Cung cấp những phương thức khác nhau để
thao tác trên đối tượng string (chuỗi ký tự)
• Những đối tượng của lớp này khá linh hoạt
• Cung cấp những phương thức khởi tạo
(constructor) đã được nạp chồng (overloaded)
• Những phương thức của lớp StringBuffer:
– append( )
– insert( )
– charAt( )
– setCharAt( )
– setLength( )
– getChars( )
– reverse( )

Lớp java.lang.Math
• abs()
• ceil()
• floor()
• max()
• min()
• round()
• random()
• sqrt()
• sin()
• cos()
• tan()

Lớp Runtime
• Đóng gói (Encapsulates) môi trường thực thi
• Dùng để quản lý bộ nhớ, và thi hành những
tiến trình cộng thêm
• Phương thức:
– exit(int)
– freeMemory( )
– getRuntime( )
– gc( )
– totalMemory( )
– exec(String)

Lớp System
• Cung cấp những hạ tầng chuẩn như nhập (Input),
xuất (Output) và các luồng lỗi(Error Streams)
• Cung cấp khả năng truy xuất đến những thuộc
tính của hệ thống thực thi Java, và những thuộc
tính môi trường như phiên bản, đường dẫn, nhà
cung cấp…
– exit(int)
– gc()
– getProperties()
– setProperties()
– currentTimeMillis()
– arraCopy(Object, int, Object, int, int)

Lớp Class
• Thể hiện (Instance) của lớp này che giấu
tình trạng thực thi của đối tượng trong
một ứng dụng Java
• Đối tượng hoặc thể hiện của lớp này có
thể tạo ra bằng 1 trong 3 cách sau:
– Sử dụng phương thức getClass( ) của đối tượng
– Sử dụng phương thức tĩnh forName( ) của lớp để
tạo ra một thể hiện của lớp đó trong lúc đặt tên cho
lớp
– Sử dụng đối tượng ClassLoader để nạp một lớp mới

Lớp Object
• Là lớp cha (superclass) của tất cả các lớp
– equals(Object)
– finalize()
– notify()
– notifyAll()
– toString()
– wait()

Gói java.util
• Cung cấp phần lớn những lớp Java
hữu dụng và thường xuyên cần đến
trong hầu hết các ứng dụng
• Giới thiệu những lớp trừu tượng sau:
– Hashtable
– Random
– Vector
– StringTokenizer

Lớp Hashtable
• Mở rộng lớp trừu tượng Dictionary
• Dùng để nối kết những khóa vào những
giá trị cụ thể
• Phương thức khởi tạo Hashtable:
–Hashtable(int)
–Hashtable(int, float)
–Hashtable( )

Những phương thức của lớp
Hashtable
• clear()
• done()
• contains(Object)
• containsKey(Obj
ect)
• elements()
• get(Object key)
• isEmpty()
• keys()
• put(Object, Object)
• rehash()
• remove(Object
key)
• size()
• toString()

Lớp Random
• Tạo ra những số ngẫu nhiên theo thuật toán pseudo
• Những phương thức nhận giá trị ngẫu nhiên:
– nextDouble( )
– nextFloat( )
– nextGaussian( )
– nextInt( )
– nextLong( )
• Phương thức khởi tạo (Constructors):
– random()
– random(long)

Random
• nextDouble()
• nextFloat()
• nextGaussian()
• nextInt()
• nextLong()
• setSeed(long)

Lớp Vector
• Cung cấp khả năng co giản cho mảng khi thêm
phần tử vào mảng
• Lưu trữ những thành phần của kiểu Object
• Một Vector riêng rẽ có thể lưu trữ những phần
tử khác nhau, đó là những instance của những
lớp khác nhau
– Vector(int)
– Vector(int, int)
– Vector()

Vector
• addElement(Object)
• capacity( )
• clone( )
• contains(Object)
• copyInto(Object [ ])
• elementAt(int)
• elements( )
• ensureCapacity(int)
• firstElement( )
• indexOf(Object)
• indexOf(Object, int)
• insertElementAt(Object, int)
• isEmpty( )
• lastElement( )
• lastIndexOf(Object)
• lastIndexOf(Object, int)
• removeAllElements( )
• removeElement(Object)
• removeElementAt(int)
• setElementAt(Object, int)
• setSize(int)
• size( )
• toString( )
• trimToSize( )

Lớp StringTokenizer
• Có thể được dùng để tách một chuỗi thành
những thành phần cấu thành của nó (constituent
tokens)
• Ký tự phân cách có thể được chỉ định khi một đối
tượng StringTokenizer được khởi tạo
– StringTokenizer(String)
– StringTokenizer(String, String)
– StringTokenizer(String, String, Boolean)
• Lớp StringTokenizer sử dụng giao diện liệt kê
(enumeration interface)

StringTokenizer
• countTokens( )
• hasMoreElements( )
• hasMoreTokens( )
• nextElement( )
• nextToken( )
• nextToken(String)

Chương 4
Xử lý biệt lệ

Giới thiệu về biệt lệ
• Là một kiểu lỗi đặc biệt
• Nó xảy ra trong thời gian thực thi đoạn lệnh
• Thông thường các điều kiện thực thi chương
trình gây ra biệt lệ
• Nếu các điều kiện này không được quan
tâm, thì việc thực thi có thể kết thúc đột ngột

Mục đích của việc xử lý biệt lệ
• Giảm thiểu việc kết thúc bất thường của hệ
thống và của chương trình.
• Ví dụ, thao tác xuất/nhập trong một tập tin,
nếu việc chuyển đổi kiểu dữ liệu không thực
hiện đúng, một biệt lệ sẽ xảy ra và chương
trình bị hủy mà không đóng tập tin. Lúc đó
tập tin sẽ bị hư hại và các nguồn tài nguyên
được cập phát cho tập tin không được thu
hồi lại cho hệ thống.

Xử lý biệt lệ
• Khi một biệt lệ xảy ra, đối tượng tương ứng với biệt
lệ đó sẽ được tạo ra.
• Đối tượng này sau đó được truyền tới phương thức
nơi mà biệt lệ xảy ra.
• Đối tượng này chức các thông tin chi tiết về biệt lệ.
Thông tin này có thể nhận được và xử lý.
• Lớp ’throwable’ mà Java cung cấp là lớp trên nhất
của lớp biệt lệ.

Mô hình xử lý biệt lệ
• Mô hình được biết đến là mô hình ‘catch and
throw’
• Khi một lỗi xảy ra, biệt lệ sẽ đuợc chặn và
được vào một khối.
• Từ khóa để xử lý biệt lệ:
– try
– catch
– throw
– throws
– finally

Cấu trúc của mô hình xử lý biệt lệ
• Cú pháp
try { …. }
catch(Exception e1) { …. }
catch(Exception e2) { …. }
catch(Exception eN) { …. }
finally { …. }

Mô hình ‘Catch and Throw’ nâng cao
• Người lập trình chỉ quan tâm tới các lỗi
khi cần thiết.
• Một thông báo lỗi có thể được cung cấp
trong exception-handler.

Khối ‘try’ và ‘catch’
• Được sử dụng để thực hiện trong mô hình
‘catch and throw’ của xử lý biệt lệ.
• Khối lệnh ‘try’ gồm tập hợp các lệnh thực thi
• Một phương thức mà có thể bắt biệt lệ,
cũng bao gồm khối lệnh ‘try’.
• Một hoặc nhiều khối lệnh ‘catch’ có thể tiếp
theo sau một khối lệnh ‘try’
• Khối lệnh ‘catch’ này bắt biệt lệ trong khối
lệnh ‘try’.

Khối lệnh ‘try’ và ‘catch’ Blocks
(tt)
• Để bắt bất kỳ loại biệt lệ nào, ta phải chỉ ra
kiểu biệt lệ là ‘Exception’
catch(Exception e)
• Khi biệt lệ bị bắt không biết thuộc kiểu nào,
chúng ta có thể sử dụng lớp ‘Exception’ để
bắt biệt lệ đó.
• Lỗi sẽ được truyền thông qua khối lệnh ‘try
catch’ cho tới khi chúng bắt gặp một ‘catch’
tham chiếu tới nó, hoặc chương trình sẽ bị
kết thúc

Khối lệnh chứa nhiều Catch
• Các khối chứa nhiều ‘catch()’ xử lý các kiểu
biệt lệ khác nhau một cách độc lập.
• Ví dụ
try
{ doFileProcessing(); displayResults(); }
catch(LookupException e)
{ handleLookupException(e); }
catch(Exception e)
{
System.err.println(“Error:”+e.printStackTrace());
}

Khối lệnh chứa nhiều Catch
(tt)
• Khi sử dụng các ‘try’ lồng nhau, khối ‘try’ bên
trong được thi hành đầu tiên
• Bất kỳ biệt lệ nào bị chặn trong khối lệnh ‘try’
sẽ bị bắt giữ trong khối lệnh ‘catch’ tiếp ngay
sau.
• Nếu khối lệnh ‘catch’ thích hợp không được
tìm thấy, thì các khối ‘catch’ của khối ‘try’ bên
ngoài sẽ được xem xét
• Ngược lại, Java Runtime Environment sẽ xử
lý biệt lệ.

Khối ‘finally’
• Thực hiện tất cả các việc thu dọn khi biệt lệ
xảy ra
• Có thể sử dụng kết hợp với khối ‘try’
• Chứa các câu lệnh thu hồi tài nguyên về cho
hệ thống hay lệnh in ra các câu thông báo:
– Đóng tập tin
– Đóng lại bộ kết quả (được sử dụng trong chương
trình cơ sở dữ liệu)
– Đóng lại các kết nối được tạo trong cơ sở dữ liệu.

Khối ‘finally’ (tt)
• Ví dụ
try
{
doSomethingThatMightThrowAnException( );
}
finally
{
cleanup( );
}

Khối ‘finally’ (tt)
• Là tùy chọn không bắt buộc
• Được đặt sau khối ‘catch’
• Khối ‘finally’ bảo đảm lúc nào cũng được
thực hiện bất chấp biệt lệ có xảy ra hay
không.

Các biệt lệ được định nghĩa
với lệnh ‘throw’ và ‘throws’
• Các biệt lệ thì được chặn với sự trợ giúp của từ
khóa ‘throw’
• Từ khóa ‘throw’ chỉ ra một biệt lệ vừa xảy ra.
• Toán hạng của throw là một đối tượng của một lớp,
mà lớp này được dẫn xuất từ lớp ‘Throwable’
• Ví dụ của lệnh ‘throw’
try{
if (flag < 0)
{
throw new MyException( ) ; // user-defined
}
}

Các biệt lệ được định nghĩa vớ
lệnh ‘throw’ và ‘throws’(tt)
• Một phương thức đơn có thể chặn nhiều hơn một
biệt lệ
• Ví dụ từ khóa ‘throw’ xử lý nhiều biệt lệ
public class Example {
public void exceptionExample( ) throws
ExException, LookupException {
try
{ // statements }
catch(ExException exmp)
{ …. }
catch(LookupException lkpex)
{ …. } } }

Các biệt lệ được định nghĩa với
lệnh ‘throw’ và ‘throws’(tt)
• Lớp ‘Exception’ thực thi giao diện
‘Throwable’ và cung cấp các tính năng
hữu dụng để phân phối cho các biệt lệ.
• Một lớp con của lớp Exception là một
biệt lệ mới có thể bắt giữ độc lập các
loại Throwable khác.

Danh sách các biệt lệ
• RuntimeException
• ArithmeticException
• IllegalAccessException
• IllegalArgumentException
• ArrayIndexOutOfBoundsException
• NullPointerException
• SecurityException
• ClassNotFoundException

Danh sách các biệt lệ (tt)
• NumberFormatException
• AWTException
• IOException
• FileNotFoundException
• EOFException
• NoSuchMethodException
• InterruptedException

Chương V
LẬP TRÌNH GIAO DIỆN VỚI AWT

• AWT viết tắt của Abstract Windowing
Toolkit
• AWT là tập hợp các lớp Java cho phép
chúng ta tạo một GUI
• Cung cấp các mục khác nhau để tạo hoạt
động và hiệu ứng GUI như
–Containers
–Components
–Layout managers
–Graphics và drawing capabilities
–Fonts
–Events
GIỚI THIỆU VỀ AWT

• AWT bao gồm các lớp, interfaces và các gói khác

Components
• Tất cả các thành phần cấu tạo nên chương
trình GUI được gọi là component.
• Ví dụ
– Containers,
– textfields, labels, checkboxes, textareas
– scrollbars, scrollpanes, dialog

Containers
• Là thành phần mà có thể chứa các
thành phần khác. có thể vẽ và tô màu.
• Có các frames, panes,latches, hooks
• Java.awt chứa một lớp có tên là
Container. Lớp này dẫn xuất trực tiếp
và không trực tiếp theo 2 cách là:
– Frames
– Panels

Frames
• Là các cửa sổ
• Là lớp con của Windows
• Được hiển thị trong một cửa sổ và có đường
viền

Panels
• Là các vùng chứa trong một cửa sổ.
• Hiển thị trong một cửa sổ mà trình duyệt hoặc
appletviewer cung cấp và không có đường viền.
• Được sử dụng để nhóm một số các thành phần
• Một panel không có sẳn vì thế chúng ta cần
phải thêm nó vào frame.
• Hàm dựng
– Panel()

Dialog
• Là một lớp con của lớp Window
• Đối tượng dialog được cấu trúc như sau :
Frame myframe = new Frame(“My frame”);
String title = “Title”;
boolean modal = true;
Dialog dlg = new Dialog( myframe, title, modal);

Các Components khác
• Ví dụ
– textfields, labels, checkboxes, textareas
– scrollbars, scrollpanes, dialog

Label
• Được dùng để hiển thị chuỗi (String)
• Các hàm dựng:
– Label( )
– Label(String labeltext)
– Label(String labeltext, int alignment)
• Các phương thức:
– setFont(Font f)
– setText(String s)
– getText( )

TextField
• Là điều khiển text cho phép hiển thị text hoặc
cho user nhập dữ liệu vào.
– TextField( )
– TextField(int columns)
– TextField(String s)
– TextField(String s, int columns)
– setEchoChar(char)
– setTest(String s)
– getText( )
– setEditable(boolean)
– isEditable( )

TextArea
• Được dùng khi text có nội dung từ hai
dòng trở lên
• Là điều khiển text có thể soạn thảo
được với nhiều dòng
• Các bước để tạo TextArea:
– Tạo một phần tử (element)
– Chỉ ra số dòng hay số cột (tùy chọn)
– Chỉ ra vị trí của điều khiển trên màn hình

TextArea (tt…)
– TextArea( )
– TextArea(int rows, int cols )
– TextArea(String text)
– TextArea(String text, int rows, int cols)

Các phương thức của
TextArea
• setText(String)
• getText( )
• setEditable(boolean)
• isEditable( )
• insertText(String, int)
• replaceText(String, int, int)

Button
• Các nút Push hay Command là cách dễ nhất để
lấy các sư kiện của user
• Các bước để tạo button:
– Tạo một phần tử button, nên tạo cho nó một caption
để chỉ ra mục đích của nó
– Chỉ ra vị trí đặt button trên màn hình
– HIển thị ra trên màn hình
– Button( )
– Button(String text)

Checkboxes and
RadioButtons
• Checkboxes được dùng khi cho phép user nhiều cọn
chọn lựa
• Radiobuttons được dùng để user chỉ ra một lựa chọn
duy nhất
• Các bước để tạo checkbox hoặc radiobutton:
– Tạo một phần tử (element)
– Khởi tạo giá trị ban đầu (có giá trị selected hay unselected)
– Chỉ ra vị trí trên màn hình
– Hiển thị ra màn hình
• Các hàm dựng để tạo checkbox:
– Checkbox( )
– Checkbox(String text)
• Để tạo radiobutton, ta phải tạo đối tượng
CheckBoxGroup trước khi tạo button

Choice Lists
• Lớ p ‘Choice’ cho phép ta tạo danh sách có nhiều
chọn lựa
• Khi list được tạo lần đầu tiên, nó được khởi tạo là
empty
• Các bước để tạo danh sách chọn lựa:
– Tạo một phần tử
– Thêm các mục (có kiểu Strings) vào danh sách đó,
từng mục một
– Chỉ ra vị trí trên màn hình
– Hiển thị ra màn hình
• Ví dụ
Choice colors=new Choice( );
colors.addItem(“Red”);
colors.addItem(“Green”);

Trình quản lý bố trí
Layout Manager
• Các loại layout khác nhau:
– Flow Layout
– Border Layout
– Card Layout
– Grid Layout
– GridBag Layout
• Trình quản lý layout được thiết lập bằng
cách gọi phương thức ‘setLayout( )’

FlowLayout
• Là trình quản lý layout mặc định cho các
applet và các panel
• Với FlowLayout các thành phần sẽ được
xắp xếp từ góc trái trên đến góc phải dưới
của màn hình
• Các constructor:
FlowLayout mylayout = new FlowLayout();
FlowLayout exLayout = new
flowLayout(FlowLayout.RIGHT);

BorderLayout
• Là trình quản lý layout mặc định cho
Window, Frame và Dialog
• Trình quản lý này có thể xắp xếp đến 5 thành
phần trong container
• Các thành phần có thể được đặt vào 5
hướng NORTH, EAST, SOUTH, WEST và
CENTER của container
• Ví dụ: Để thêm một thành phần vào vùng
North của container
Button b1= new Button(“North Button”);
setLayout(new BorderLayout( ));
add(b1, BorderLayout.NORTH);

CardLayout
• Có thể lưu trữ một danh sách các kiểu
layout khác nhau
• Mỗi layout được xem như một thẻ (card)
• Thẻ thường là đối tượng Panel
• Một thành phần độc lập như button sẽ điều
khiển các thẻ được đặt ở phía trên nhất
• Các bước để tạo CardLayout:
– Bố trí layout của panel chính là CardLayout
– Lần lượt thêm các panel khác vào panel chính

GridLayout
• Hỗ trợ việc chia container thành một lưới
• Các thành phần được bố trí trong các dòng
và cột
• Một ô lưới nên chứa ít nhất một thành phần
• Kiểu layout này được sử dụng khi tất cả
các thành phần có cùng kích thước
• Hàm constructor
GridLayout gl = new GridLayout(no. of rows, no.
of columns);

GridBagLayout
• Bố trí các thành phần một cách chính xác
• Các thành phần không cần có cùng kích
thước
• Các thành phần được xắp xếp trong một
lưới chứa các dòng và các cột
• Thứ tự đặt các thành phần không tuân
theo hướng từ trái-sang-phải và trên-
xuống-dưới
• Hàm constructor
GridBagLayout gb = new GridBagLayout( );

GridBagLayout
• Để sử dụng layout này, bạn cần phải
biết thông tin về kích cỡ và cách bố trí
của các thành phần
• Lớp ‘GridBagLayoutConstraints’ lưu
trữ tất cả các thông tin mà lớp
GridLayout yêu cầu: Vị trí và kích
thuớc mỗi thành phần

Xử lý các sự kiện
• Các sự kiện (Events) được xử lý bằng các
công cụ sau:
– Abstract Windowing Toolkit
– Trình duyệt.
– Các trình xử lý sự kiện do các lập trình viên tạo
riêng.
• Các ứng dụng cần đăng ký trình xử lý sự kiện
với đối đối tượng
• Các trình xử lý này được gọi khi có một sự
kiện tương ứng xảy ra

Xử lý các sự kiện (tt…)
• Event Listener sẽ lắng nghe một sự kiện cụ
thể mà một đối tượng tạo ra
• Mỗi event listener cung cấp các phương
thức để xử lý các sự kiện này
• Lớp có cài đặt listener cần định nghĩa
những phương thức này

Xử lý các sự kiện(tt…)
• Các bước cần tuân thủ để sử dụng mô hình
Event Listener:
– Cài đặt Listener tương ứng
– Nhận diện được tất cả các thành phần tạo ra sự
kiện
– Nhận diện được tất cả các sự kiện được xử lý
– Cài đặt các phương thức của listener, và viết các
đoạn mã để xử lý sự kiện trong các phương thức
đó
• Interface định nghĩa các phương thức khác
nhau để xử lý mỗi sự kiện

Các sự kiện và Listener tương
ứng
• ActionEvent
• AdjustmentEvent
• ComponentEvent
• FocusEvent
• ItemEvent
• WindowEvent
• TextEvent
• MouseEvent
• KeyEvent
 ActionListener
 AdjustmentListener
 ComponentListener
 FocusListener
 ItemListener
 WindowListener
 TextListener
 MouseListener
 MouseMotionListener
 KeyListener

Menus
• Các loại menu :
– Pull-down
– Pop-up menu
• Chỉ có thể đặt các thanh menubar vào
trong các Frame mà thôi
• Các thành phần của menu:
– Menubar
– MenuItems

Applets
• Là một chương trình Java mà chạy với
sự hổ trợ của trình duyệt web
• Tất cả các applets là lớp con của lớp
‘Applet’
• Để tạo một applet, bạn cần import hai
gói sau:
– java.applet
– java.awt

Cấu trúc applet
• Định nghĩa một applet từ bốn sự kiện xảy ra
trong quá trình thực thi
• Đối với mỗi sự kiện được định nghĩa bởi một
phương thức tương ứng.
– init( )
– start( )
– stop( )
– destroy( )

• Các phương thức khác:
– paint( )
– repaint( )
– showStatus( )
– getAppletInfo( )
• Các phương thức init(), start(), stop(),
destroy(), and paint() được thừa kế từ applet.
• Mỗi phương thức này mặc định là rỗng. Vì thế
các phương thức này phải được nạp chồng.

Biên dịch và thực thi applet
• Một applet thì được biên dịch theo cú pháp
sau
javac Applet1.java
• Để thực thi một applet, tạo một tập tin HTML
có sử dụng thẻ applet
– Thẻ applet có hai thuộc tính:
• Width
• Height
– Để truyền tham số tới applet, sử dụng thẻ ‘param’,
và tiếp theo là thẻ ‘value’
• Applet có thể được thực thi bằng applet viewer

Điểm khác biệt giữa applet và một ứng dụng
• Các ứng dụng khi thực thi phải sử dụng
trình biên dịch Java, trong khi các applets
thực thi được trên bất kỳ trình duyệt nào
mà hổ trợ Java, hoặc sử dụng
‘AppletViewer’ trong JDK.
• Một ứng dụng bắt đầu với phương thức
‘main()’. Còn đối với applet thì không sử
dụng phương thức này
• Một ứng dụng sử dụng
‘System.out.println()’ để hiển thị, trong khi
môt applet thì sử dụng phương thức
‘drawstring()’ để hiển thị.

Những hạn chế về bảo mật
trong applet
• Không thể đọc hoặc viết các tập tin trên hệ
thống tập tin của người sử dụng
• Không thể giao tiếp với một site trên internet.
Mà chỉ giao tiếp với một dịch vụ trên trang
web có applet.
• Không thể chạy bất kỳ chương trình nào trên
hệ thống của người đọc
• Không thể load bất kỳ chương trình nào
được lưu trên hệ thống của người sử dụng

Chu trình sống của applet

Truyền tham số tới một applet
• Để truyền tham số, sử dụng PARAM
trong thẻ HTML
• Ví dụ
<applet code = "Mybutton1" width = “100” height = “100”>
<PARAM NAME = “Mybutton” value = “Display Dialog”>
</applet>

Lớp đồ họa
• Được cung cấp bởi gói AWT
• Cung cấp một tập hợp các phương thức để
vẽ như sau:
– Oval
– Rectangle
– Square
– Circle
– Lines
– Text in different fonts

Graphical Background
• Các phương thức để vẽ nền :
– getGraphics( )
– repaint( )
– update(Graphics g)
– paint(Graphics g)

Hiển thị chuổi, ký tự và bytes
• Phương thức để vẽ hoặc hiển thị một chuổi
trên frame
Cú pháp
– drawString(String str, int xCoor, int yCoor);
• Phương thức để vẽ hoặc hiển thị các ký tự trên
frame
Cú pháp
– drawChars(char array[ ], int offset, int length, int
xCoor, int yCoor);
• Phương thức để vẽ hoặc hiển thị bytes trên
frame
Cú pháp
– drawBytes(byte array[ ], int offset, int length, int
xCoor, int yCoor);

Vẽ các hình thể
• Phương thức được sử dụng để vẽ
đường thẳng như sau
Cú pháp
– drawLine(int x1, int y1, int x2, int y2);
• Các phương thức được sử dụng để vẽ
đường tròn như sau
Cú pháp
– drawOval(int xCoor, int yCoor, int width,
int height);
– setColor(Color c);
– fillOval(int xCoor, int yCoor, int width, int
height);

• Phương thức sử dụng để vẽ hình vuông:
Cú pháp
– drawRect(int xCoor, int yCoor, int width, int
height);
– fillRect(int xCoor, int yCoor, int width, int
height);
hình vuông có góc tròn
Cú pháp
– drawRoundRect(int xCoor, int yCoor, int
width, int height, int arcWidth, int
arcHeight);
– fillRoundRect (int xCoor, int yCoor, int
width, int height, int arcWidth, int
arcHeight);

3D Rectangles & Arcs
hình 3D Cú pháp
– draw3DRect(int xCoord, int yCoord, int
width, int height, boolean raised);
– drawArc(int xCoord, int yCoord, int width,
int height, int arcwidth, int archeight);
– fillArc(int xCoord, int yCoord, int width, int
height, int arcwidth, int archeight);

Drawing PolyLines
nhiều được thẳng
Cú pháp
– drawPolyline(int xArray[ ], int yArray[ ], int
totalPoints);
– g.setFont(new Font("Times Roman",
Font.BOLD,15));

Vẽ và tô các hình đa giác
• Các phương thức để vẽ và tô các hình đa
giác
Cú pháp
– drawPolygon(int x[ ], int y[ ], int
numPoints);
– fillPolygon(int x[ ], int y[ ], int numPoints);

Màu
• Java sử dụng màu RGB
• Bảng các giá trị màu
Element Range
Red 0-255
Green 0-255
Blue 0-255
 Cú pháp của hàm dựng để tạo một màu
color(int red, int green, int blue);

• Bảng trình bày các giá trị màu RGB thôn
thường
Color Red Green Blue
White 255 255 255
Light Gray 192 192 192
Gray 128 128 128
Dark Gray 64 64 64
Black 0 0 0
Pink 255 175 175
Orange 255 200 0
Yellow 255 255 0

Font
• Gói java.awt package cung cấp bởi lớp
‘Font’
• Các phương thức của lớp Font:
– getAllFont( )
– getLocalGraphicsEnvironment( )
– getFont( )
– getFontList( )

• Hàm dựng Font nhận 3 tham số
– Tên font trong chuổi định dạng; tên này
có trong phương thức getFontList( ).
– Kiểu của font. Ví dụ như: Font.BOLD,
Font.PLAIN, Font.ITALIC
– Kích thước của font.
• Ví dụ
Font f1 = new Font("SansSerif", Font.ITALIC, 16);
g.setFont(f1);

Lớp FontMetrics
• Đo lường các ký tự khác nhau hiển thị trong
các font khác nhau.
• Việc đo lường bao gồm ‘height’, ‘baseline’,
‘ascent’, ‘descent’ và ‘leading’ của font.
• Nó không cụ thể vì nó là một lớp trừu tượng

Lớp FontMetrics (tiếp theo…)
– getFontMetrics(f1)
– getHeight( )
– getAscent( )
– getDescent( )
– getLeading( )
– getName( )

Kiểu vẽ
• Các đối tượng để vẽ được sử dụng.
• Method used to make old and new
contents visible on the screen
setXORMode(Color c)
• Method used to revert to the overwrite
mode
setPaintMode( )

Chương VII
Lập trình đa tuyến

Tuyến
• Lập trình đa tuyến là một đặc trưng
của Java
• Tuyến là đơn vị nhỏ nhất của đoạn mã
có thể thi hành được mà thực hiện một
công việc riêng biệt

Đa tuyến
• Là khả năng làm việc với nhiều tuyến
• Đa tuyến chuyên sử dụng cho việc
thực thi nhiều công việc đồngthời
• Đa tuyến giảm thời gian rỗi của hệ
thống đến mức thấp nhất.

Tạo và quản lý tuyến (1)
• Khi chương trình Java thực thi hàm
main() tức là tuyến main được thực thi.
Tuyến này được tạo ra một cách tự
động. tại đây :
- Các tuyến con sẽ được tạo ra từ đó
- Nó là tuyến cuối cùng kết thúc việc thực
hiện. Trong chốc lát tuyến chính ngừng
thực thi, chương trình bị chấm dứt
• Tuyến có thể được tạo ra bằng 2 cách:
– Dẫn xuất từ lớp Thread
– Dẫn xuất từ Runnable.

Vòng đời của một tuyến

Trạng thái của tuyến và các
phương thức của lớp tuyến
• trạng thái:
– born
– ready to run
– running
– sleeping
– waiting
– ready
– blocked
– dead
– start( )
– sleep( )
– wait( )
– notify( )
– run( )
– stop( )

Các phương thức Khác
• enumerate(Thread t)
• getName( )
• isAlive( )
• getPriority( )
• setName(String name)
• join( )
• isDaemon( )
• setDaemon(Boolean on)
• resume( )
• sleep( )
• start( )

Phân chia thời gian giữa các tuyến
• CPU chỉ thực thi chỉ một tuyến tại một
thời điểm nhất định.
• Các tuyến có độ ưu tiên bằng nhau thì
được phân chia thởi gian sử dụng bộ
vi xử lý.

tuyến Daemon(ngầm)
• Hai kiểu tuyến trong một chương trình
Java:
– Các tuyến người sử dụng
– tuyến ngầm
• tuyến ngầm dọn rác

Đa tuyến với Applets
• Các chương trình Java dựa trên Applet thường
sử dụng nhiều hơn một tuyến
• Trong đa tuyến với Applets, Lớp
‘java.applet.Applet’ là lớp con được tạo ra một
Applet người sử dụng đã định nghĩa
• nó không thể thực hiện được trực tiếp lớp con của
lớp tuyến trong các applet
• Con đường để lớp con sử dụng lớp tuyến:
– Sử dụng một đối tượng của tuyến người sử dụng định
nghĩa, mà, lần lượt, dẫn xuất lớp tuyến
– Thực thi chạy giao tiếp (interface)

Sự đồng bộ tuyến
• Thâm nhập các tài nguyên/dữ liệu bởi
nhiều tuyến
• Sự đồng bộ (Synchronization)
• Sự quan sát (Monitor)
• Mutex

Mã đồng bộ
• Để thâm nhập sự quan sát của một đối
tượng, lập trình viên sử dụng từ khóa
‘synchronized’ để gọi một phương
thức hiệu chỉnh (modified method)
• Khi một tuyến đang được thực thi
trong phạm vi một phương thức đồng
bộ (synchronized), bất kỳ tuyến khác
hoặc phương thức đồng bộ khác mà
cố gắng gọi nó trong thời gian đó sẽ
phải đợi

Khuyết điểm của các phương
thức đồng bộ
• Các trạng thái chắc chắn không lợi ích
cho đa tuyến
• Trình biên dịch Java từ Sun không
chứa nhiều phương thức đồng bộ
• Các phương thức đồng bộ chậm hơn
từ ba đến bốn lần so với các phương
thức tương ứng không đồng bộ.

Kỹ thuật “wait-notify” (đợi –
thông báo) (1)
• tuyến chia các tác vụ thành các đơn vị riêng
biệt và logic (hợp lý)
• Để tránh trường hợp kiểm soát vòng, Java
bao gồm một thiết kế tốt trong tiến trình kỹ
thuật truyền thông sử dụng các phương thức
“wait()” (đợi), “notify()” (thông báo) và
“notifyAll()” (thông báo hết) :
– wait( )
– notify( )
– notifyAll( )

Kỹ thuật “wait-notify” (đợi –
thông báo) (1)
• Các chức năng của các phương thức
“wait()”, “notify()”, và “notifyAll()” là :
– wait( )
– notify( )
– notifyAll( )
• tuyến ưu tiên cao nhất chạy đầu tiên
• Cú pháp của các phương thức:
– final void wait( ) throws IOException
– final void notify( )
– final void notifyAll( )

Một số điểm cần nhớ trong khi
sử dụng phương thức wait():
• tuyến đang gọi đưa vào CPU
• tuyến đang gọi đưa vào khóa
• tuyến đang gọi đi vào vùng đợi của
monitor

Các điểm chính cần nhớ về
phương thức notify()
• Một tuyến đưa ra ngoài vùng đợi của monitor, và vào
trạng thái sẵn sàng
• tuyến mà đã được thông báo phải thu trở lại khóa của
monitor trước khi nó có thể bắt đầu
• Phương thức notify() là không chính xác
• Trong một số trường hợp này, các phương thức của
monitor đưa ra 2 sự đề phòng:
– Trạng thái của monitor sẽ được kiểm tra trong một vòng lặp
“while” tốt hơn là câu lệnh if
– Sau khi thay đổi trạng thái của monitor, phương thức notifyAll()
sẽ được sử dụng, tốt hơn phương thức notify().

Sự bế tắt (Deadlocks)
• Một “deadlock” (sự bế tắt) xảy ra khi hai tuyến có
một phụ thuộc vòng quanh trên một cặp đối tượng
đồng bộ
• Nó khó để gỡ lỗi một bế tắt bởi những nguyên nhân
sau:
– Nó hiểm khi xảy ra, khi hai tuyến chia nhỏ thời
gian trong cùng một con đường
– Nó có thể bao hàm nhiều hơn hai tuyến và hai đối
tượng đồng bộ
• Nếu một chương trình đa tuyến khóa kín thường
xuyên, ngay lập tức kiểm tra lại điều kiện bế tắt

Thu dọn “rác” (Garbage
collection)
• Cải tạo hoặc làm trống bộ nhớ đã định
vị cho các đối tượng mà các đối tượng
này không sử dụng trong thời gian dài
• Sự dọn rác thực thi như là một tuyến
riêng biệt có quyền ưu tiên thấp
• Sử dụng câu lệnh sau để tắt đi sự dọn
rác trong ứng dụng:
java –noasyncgc…

Phương thức finalize() (hoàn
thành)
• Java cung cấp một con đường để làm sạch một
tiến trình trước khi điều khiển trở lại hệ điều
hành
• Phương thức finalize(), nếu hiện diện, sẽ được
thực thi trên mỗi đối tượng, trước khi sự dọn rác
• Câu lệnh của phương thức finalize() như sau :
– protected void finalize( ) throws Throwable
• Tham chiếu không phải là sự dọn rác; chỉ các
đối tượng mới được dọn rác

Chương VIII
Các luồng I/O

Các luồng
• Các luồng là những đường ống dẫn để gửi và
nhận thông tin trong các chương trình java.
• Khi một luồng đọc hoặc ghi , các luồng khác
bị khoá.
• Nếu lỗi xẩy ra trong khi đọc hoặc ghi luồng,
một ngoại lệ sẽ kích hoạt.
• Lớp ‘java.lang.System’ định nghĩa luồng nhập
và xuất chuẩn.

Các lớp luồng I/O
• Lớp System.out.
• Lớp System.in.
• Lớp System.err.

Lớp InputStream
• Là lớp trừu tượng
• Định nghĩa cách nhận dữ liêu
• Cung cấp số phương thức dùng để đọc và
các luồng dữ liệu làm đầu vào.
– read( )
– available( )
– close ( )
– mark ( )
– markSupported( )
– reset( )
– skip( )

Lớp OutputStream
• Là lớp trừu tượng.
• Định nghĩa cách ghi dữ liệu vào luồng.
• Cung cấp tập các phương thức trợ giúp.
trong việc tạo, ghi và xử lý các luồng xuất.
– write(int)
– write(byte[ ])
– write(byte[ ], int, int)
– flush( )
– close( )

Nhập mảng các Byte
• Sử dụng các đệm bộ nhớ
• Lớp ByteArrayInputStream
• Tạo ra một luồng nhập từ đệm bộ nhớ
không gì cả về mảng các byte.
– Không hỗ trợ các phương thức mới
– Các phương thức nộp chồng của lớp
InputStream, giống như ‘read()’, ‘skip()’,
‘available()’ và ‘reset()’.

Byte Array Output
• sử dụng các vùng đệm bộ nhớ
• Lớp ByteArrayOutputStream
– Tạo ra một luồng kết xuất trên mảng byte
– Cung cấp các khả năng bổ sung cho
mảng kết xuất tăng trưởng nhằm chừa
chổ cho dữ liệu mới ghi vào.
– Cũng cung cấp các phương thức để
chuyển đổi luồng tới mảng byte, hay đối
tượng String.

• Phương thức của lớp
ByteArrayOutputStream :
– reset( )
– size( )
– writeTo( )

Các lớp nhập/xuất tập tin
• Các lớp này trợ giúp trong Java để hổ trợ các
thao tác nhập và xuất:
– File
– FileDescriptor
– FileInputStream
– FileOutputStream
• Các lớp File, FileDescriptor, và
RandomAccessFile được sử dụng hỗ trợ trực
tiếp hoặc truy cập nhập/xuất ngẫu nhiên.

Lớp tập tin
• Được sử dụng truy cập các đối tượng tập tin
và thw mục
• Những tập tin có tên được đặt tên theo qui
ước của hệ điều hành chủ
• Lớp này cung cấp phương thức khởi tạo để
tạo ra các thư mục và tập tin
• Tất cả các thao tác thư mục và tập tin đều
được sử dụng các phương thức truy cập và
các phương thức thư mục mà các lớp tập tin
cung cấp

Lớp FileDescriptor
• Cung cấp việc truy cập tới các tập tin
mô tả
• Không cung cấp bất kỳ tính rõ nét nào
tới thông tin mà hệ điều hành duy trì.
• Cung cấp chỉ một phương thức gọi là
‘valid( )’

Lớp FileInputStream
• Cho phép đầu vào đọc từ một tập tin
trong một mẫu của một dòng
• Các đối tượng được tạo ra sử dụng
chuỗi tên tập tin, tập tin, đối tượng
FileDescriptor như một tham số.
• Các phương thức nạp chồng của lớp
InputStream. nó cung cấp phương thức
‘finalize( )’ và ‘getFD( )’

Lớp FileOutputStream
• Cho phép kết xuất để ghi ra một luồng
tập tin
• Các đối tượng cũng tạo ra sử dụng một
chuỗi tên tập tin, tạp tin, hay đối tượng
FileDescriptor như một tham số.
• Lớp này nạp chồng các phương thức
của lớp OutputStream và cung cấp
phương thức ‘finalize( )’ và ‘getFD( )’

Nhập xuất lọc
• Lọc:
– Là kiểu luồng sửa đổi cách điều quản một luồng
hiện có.
– về cơ bản được sử dụng để thích ứng các luồng
theo các nhu cầu của chương trình cụ thể.
– Bộ lọc nằm giữa luồng nhập và luồng xuất.
– Thực hiện một số tiến trình đặt biệt trên các byte
được chuyển giao từ đầu vào đến kết xuất.
– Có thể phối hợp để thực hiện một dãy các tuỳ
chọn lọc.

Lớp FilterInputStream
• Là lớp trừu tượng.
• Là cha của tất cả các lớp luồng nhập đã lọc.
• Cung cấp khả năng tạo ra một luồng từ luồng khác.
• Một luồng có thể đọc và cung cấp cung cấp dưới
dạng kết xuất cho luồng khác.
• duy trì một dãy các đối tượng của lớp ‘InputStream’
• Cho phép tạo ra nhiều bộ lọc kết xích (chained
filters
• ).

Lớp FilterOutputStream
• Là dạng bổ trợ cho lớp
‘FilterInputStream’.
• Là cha của tất cả các lớp luồng kết xuất.
• Duy trì đối tượng của lớp ‘OutputStream’
như là một biến ‘out’.
• Dữ liệu ghi ra lớp này có thể sửa đổi để
thực hiện các thao tác lọc, và sau đó
phản hồi đến đối tượng ‘OutputStream’.

Vùng đệm nhập/xuất
• Vùng đệm:
– Là kho lưu trữ dữ liệu.
– Có thể cung cấp dữ liệu thay vì quay trợ lại nguồn dữ
liệu gốc ban đầu.
– Java sử dụng vùng đệm nhập và kết xuất để tạm thời
lập cache dữ liệu được đọc hoặc ghi vào một luồng.
• Trong khi thực hiện vùng đệm nhập:
– Số lượng byte lớn được đọc cùng thời điểm, và lưu
trữ trong một vùng đệm nhập.
– Khi chương trình đọc luồng nhập, các byte nhập được
đọc vào vùng đệm nhập.

Vùng đệm nhập/xuất (tt…)
• Trong trường hợp vùng đệm kết xuất, một
chương trình ghi ra một luồng.
• Dữ liệu kết xuất đựơc lưu trữ trong một vùng
đệm kết xuất.
• Dữ liệu được lưu trữ cho đến khi vùng đệm
trợ nên đầy, hay luồng kết xuất được xả trống.
• Kết thúc, vùng đệm kết xuất được chuyển gửi
đến đích của luồng xuất.

Lớp BufferedInputStream
• Tự động tạo ra và duy trì vùng đệm để hổ trợ
vùng đệm nhập.
• bởi lớp ‘BufferedInputStream’ là một bộ đệm,
nó có thể áp đụng cho một số các đối tượng
nhất định của lớp ‘InputStream’.
• Cũng có thể phối hợp các tập tin đầu vào
khác.
• Sử dụng vài biến để triển khai vùng đệm nhập.

Lớp BufferedInputStream
(Contd…)
• Định nghĩa hai phương thức thiết lập:
– Một chó phép chỉ định kích thước của vùng đệm nhấp.
– phương thức kia thì không.
• Cả hai phương thức thiết lập đều tiếp nhận một
đối tượng của lớp ‘InputStream’ như một tham
số.
• Nạp chồng các phương thức truy cập mà
InputStream cung cấp, và không đưa vào bất kỳ
phương thức mới nào.

Lớp BufferedOutputStream
• Thực hiện vùng đệm kết xuất theo cách
tương ứng với lớp ‘BufferedInputStream’.
• Định nghĩa hai phương thức thiết lập. Nó
cho phép chúng ta ấn định kích thước của
vùng đệm xuất trong một phương thức thiết
lập, cũng giống như cung cấp kích thước
vùng đệm mặc định.
• Nạp chồng tất cả phương thức của lớp
‘OutputStream’ và không đưa vào bất kỳ
phương thức nào.

Lớp Reader và Writer
• Là các lớp trừu tượng.
• Chúng nằm tại đỉnh của hệ phân cấp
lớp, hỗ trợ việc đọc và ghi các luồng ký
tự unicode.

Lớp Reader
• Hỗ trợ các phương thức sau:
– read( )
– reset( )
– skip( )
– mark( )
– markSupported( )
– close( )
– ready( )

Lớp Writer
• Hỗ trợ các phương thức sau :
– write( )
– flush( )
– close( )

Nhập/xuất chuỗi và mảng ký
tự
• Hỗ trợ nhập và xuất từ các vùng đệm
bộ nhớ
• Hỗ trợ 8 bít ký tự nhập và kết xuất
• Lớp ‘CharArrayReader’ không bổ sung
phương thức mới vào các phương
thức mà lớp ‘Reader’ cung cấp.

Nhập/xuất chuỗi và mảng ký tự
(tt)
• Lớp ‘CharArrayWriter’ bổ sung phương
thức sau đây vào phương thức của lớp
‘Writer’ cung cấp:
– reset( )
– size( )
– toCharArray( )
– toString( )
– writeTo( )

Nhập/xuất chuỗi và mảng ký tự
(tt)
• Lớp ‘StringReader’ trợ giúp đọc các ký tự đầu
vào từ sâu chuỗi.
• Nó không bổ sung bất kỳ phương thức nào
mà lớp Reader cung cấp.
• Lớp ‘StringWriter’ trợ giúp để ghi luồng kết
xuất ký tự ra một đối tượng ‘StringBuffer’.
• Lớp này bổ sung thêm các phương thức sau:
– getBuffer( )
– toString( )

Lớp PrinterWriter
• Thực hiện một kết xuất.
• Lớp này có phương thức bổ sung , trợ giúp in các
kiểu dữ liệu cơ bản .
• Lớp PrintWriter thay thế lớp ‘PrintStream’
• Thực tế cải thiện lớp ‘PrintStream’; lớp này dùng
một dấu tách dòng phụ thuộc nền tảng điểm các
dòng thay vì ký tự ‘n’.
• Cung cấp phần hỗ trợ cho các ký tự unicode so
với PrintStream.
– checkError( )
– setError( )

Giao diện DataInput
• Được sử dụng để đọc các byte từ luồng nhị phân,
và
• Is used to read bytes from a binary stream, and
xây dựng lại dữ liệu trong một số kiểu dữ liệu
nguyên thuỷ.
• Cho phép chúng ta chuyển đổi dữ liệu từ từ khuôn
dạng UTF-8 được sửa đổi Java đến dạng chuỗi
• Định nghiã số phương thức, bao gồm các phương
thức để đọc các kiểu dữ liệu nguyên thuỷ.

Những phương thức giao diện
DataInput
• boolean readBoolean(
)
• byte readByte( )
• char readChar( )
• short readShort( )
• long readLong( )
• float readFloat( )
• int readInt( )
• double readDouble
• String readUTF( )
• String readLine( )

Giao diện DataOutput
• Được sử dụng để xây dựng lại dữ liệu một số
kiểu dữ liệu nguyên thuỷ vào trong dãy các
byte
• Ghi các byte dữ liệu vào luồng nhị phân
• Cho phép chúng ta chuyển đổi một chuỗi vào
khuôn dạng UTF-8 được sửa đổi Java và viết
nó vào trong một dãy.
• Định nghĩa một số phương thức và tất cả
phương thức kích hoạt IOException trong
trường hợp lỗi.

Các phương thức giao diện
DataOutput
• void writeBoolean(boolean b)
• void writeByte( int value)
• void writeChar(int value)
• void writeShort(int value)
• void writeLong(long value)
• void writeFloat(float value)
• void writeInt(int value)
• void writeDouble(double value)
• void writeUTF(String value)

Lớp RandomAccessFile
• Cung cấp khả năng thực hiện I/O theo các vị trí
cụ thể bên trong một tập tin.
• dữ liệu có thể đọc hoặc ghi ngẫu nhiên ở những
vị trí bên trong tập tin thay vi một kho lưu trữ
thông tin liên tục.
• phương thức ‘seek( )’ hỗ trợ truy cập ngẫu nhiên.
• Thực hiện cả đầu vào và đầu ra dữ liệu.
• Hỗ trợ các cấp phép đọc và ghi tập tin cơ bản.
• Kế thừa các phương thức từ các lớp ‘DataInput’
và ‘DataOutput’

Các phương thức của lớp
RandomAccessFile
• seek( )
• getFilePointer( )
• length( )

Gói java.awt.print
• Gồm có các giao diện
– Pageable:
• Định nghĩa các phương thức dùng để các đối tượng
biểu thị các trang sẽ được in.
• Chỉ định số trang đã được in, và trang hiện tại hay là
tranh giới trang đã được in
– Printable:
• Chi định phương thức ‘print( )’ sử dụng để in một trang
trên đối tượng ‘Graphics’
– PrinterGraphics:
• Cung cáp khả năng truy cập đối tượng ‘PrinterJob’

• Giao diê n ‘PrinterGraphics’ cung cấp các lớp
sau:
– Paper
– Book
– PageFormat
– PrinterJob
• Gói ‘java.awt.print’ kích hoạt các ngoại lệ:
– PrinterException
– PrinterIOException
– PrinterAbortException

Chương IX
KẾT NỐI CSDL
Java Database Connectivity

Tổng quan
• JDBC cung cấp tập các lớp và interface
cho phép chương trình Java có thể nói
chuyện được với hệ CSDL
• Tập các lớp của JDBC
có thể làm việc được với
mọi hệ csdl.

• Có 3 bước chính để kết nối CSDL.
– Nạp database drivers
– Tạo nối kết, Tạo đối tượng Connection
– Tạo đối tượng Statement để thực thi các
lệnh sql..

Ví dụ
try{
Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver");
Connection con=DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:ATM");
Statement stmt = con.createStatement();
:
:
:
:

Database URL
• Database URL là một chuổi được dùng
để kết nối csdl.
• cú pháp :
• jdbc:subprotocol name:other_stuff
• The subprotocol name được dùng tuỳ
vào loại driver sử dụng để kết nối csdl.
• ví dụ : subprotocol name là odbc nếu
driver là cầu nối jdbcodbc
• Other_stuff cũng phụ thuộc vào loại
driver nào được sử dụng. ví dụ nếu
driver là cầu nối jdbcodbc thì thành
phần này là tên của đối tượng ODBC

Database Driver
• Bảo đảm ứng dụng java tương tác với mọi
csdl dưới một cách thức chuẩn và duy nhất.
• Bảo đảm những yêu cầu từ chương trình sẽ
được biểu diễn trong csdl dưới một ngôn ngữ
mà csdl hiểu được
• nhận các yêu cầu từ client, chuyển nó nó vào
định dạng mà csdl có thể hiểu được và thể
hiện trong csdl.
• Nhận các phản hồi, chuyển nó ngược lại định
dạng dữ liệu java và thể hiện trong ứng dụng.

Nạp Driver
• Lớp DriverManager chịu trách nhiệm nạp driver
và tạo kết nối đến csdl.
DriverManager.registerDriver(new sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver());
• hoặc
Class.forName(String);
– This returns the object associated with the class with
the given string name.
– Class.forName(“sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver”);
• Equivalent to:
new sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver();
If you have a driver from another vendor, then
find out the class name of that driver and load it
instead.

JDBC Driver
• Có 4 loại JDBC Driver
–Loại 1: JDBC/ODBC
–Loại 2: Native-API
–Loại 3: Open Protocol-Net
–Loại 4: Proprietary-Protocol-Net
• Loại 2,3,4 nói chung được viết bởi nhà
cung cấp csdl. hiệu quả hơn loại 1
nhưng thực hiện phức tạp hơn.

Loại I JDBC/ODBC
• jdk hỗ trợ cầu nối jdbc-odbc (jdbc-odbc
bridge).
• Mềm dẻo nhưng không hiệu quả.
Database
Network Interface
Server
Aplication
JDBC Driver
ODBC Driver
Network Interface
Disk
Client

Loại 2: Native-API
• Tốt hơn loại 1, loại này cho phép JDBC giao
tiếp trực tiếp với các driver hay các hàm API
của CSDL.
Database
Network Interface
Server
Aplication
JDBC Driver
Native Database Library
Network Interface
Disk
Client

Loại 3: Open Protocol-Net
• Drivers
– Có thể chuyển các yêu cầu đến các csdl nằm ở
xa.
– Có thể giao tiếp với nhiều loại CSDL.
– Không phải của nhà cung cấp csdl
– Tất cả bằng mã java
Database
Network Interface
Server
Aplication
JDBC Driver Client
Network Interface
Disk
Client
JDBC Driver Server
Native Database Library

Loại 4: Proprietary-Protocol Net
• 100% java
• Có khả năng giao tiếp trực tiếp với hệ
CSDL không cần chuyển đổi
Database
Network Interface
Server
Aplication
JDBC Driver
Network Interface
Disk
Client

Gói Java.sql
• Cung cấp tập hợp các lớp và interface dùng
để trao đổi với CSDL.
• Các lớp
– DriverManager
– Date, Time
– Timestamp
– Types
• Các Interfaces
 Driver
 Connection
 DatabaseMetaData
 Statement
 PreparedStatement
 CallableStatement
 ResultSet
 ResultSetMetaData

Đối tượng Statement
• Đối tượng Connection chứa liên kết trực
tiếp đến csdl.
• Sử dụng đối tượng Connection để tạo
đối tượng Statement.
– Statement s = con.createStatement();
• Đối tượng này có nhiệm vụ gửi các câu
lệnh sql đến csdl.
• executeQuery(String) or
executeUpdate(String) method
• Cùng một đối tượng Statement có thể sử
dụng cho nhiều câu lệnh sql khác nhau.

• Có 3 phương thức thực thi
– executeQuery()
– executeUpdate()
– execute()
• The executeQuery()
– Nhận câu lệnh SQL (select) làm đối số, trả lại đối
tượng ResultSet
• ResultSet rs = s.executeQuery(“SELECT *
FROM Books”);

• Phương thức executeUpdate()
– Nhận các câu lệnh sql dạng cập nhật
– Trả lại số nguyên biểu thị số hàng được
cập nhật.
– UPDATE, INSERT, or DELETE.
• Phương thức execute()
– Được áp dụng cho trường hợp không rõ
loại sql nào được thựưc hiện.
– Được áp dụng cho trường hợp câu lệnh
sql đwocj tạo ra tự động bởi chương trình.

ResultSet
• Chứa một hoặc nhiều hàng dữ liệu từ việc
thực hiện câu lệnh truy vấn.
• Có thể lấy dữ liệu từng hàng dữ liệu một
trong ResultSet.
• Sử dụng phương thức next() để di chuyển
đến hàng dữ liệu tiếp theo trong ResultSet.
• Hàm next() trả lại true chỉ rằng hàng chứa dữ
liệu, trả lại false hàng cuối không chứa dữ
liệu.
• Thực hiện
while (rs.next()){
// examine a row from the results
}

• Để lấy dữ liệu ở các cột trên mỗi hàng
của ResultSet, ta dùng các phương
thức.
– get type(int | String)
• Đối số là chỉ số cột tính từ 1.
• Áp dụng cho các cột có kiểu dữ liệu là int, float,
Date.....
– Ví dụ :
• String isbn = rs.getString(1); // Column 1
• float price = rs.getDouble(“Price”);

ResultSet Metadata
• Đối tượng này cho biết thông tin về ResultSet
• ResultSet rs = stmt.executeQuery(SQLString);
ResultSetMetaData rsmd = rs.getMetaData();
int numberOfColumns = rsmd.getColumnCount();
• getColumnName(int column)

Prepared Statements
• To execute a Statement object many times, it will reduce
execution time to use PreparedStatement object
• PreparedStatement object
– unlike a Statement object, it is given an SQL statement when it
is created.
– The advantage to this is that in most cases, this SQL statement
will be sent to the DBMS right away, where it will be compiled.
– As a result, the PreparedStatement object contains not just an
SQL statement, but an SQL statement that has been
precompiled.
– This means that when the PreparedStatement is executed, the
DBMS can just run the PreparedStatement 's SQL statement
without having to compile it first

Các đối tượng Statement
khác
• Prepared Statements
• Callable Statement

Database Metadata
• Đối tượng này cho biết thông tin về
csdl.

Chương trình mẫu
import java.sql.*;
class JDBCDemo1 {
public static void main(String[] args) {
try{
Class.forName("sun.jdbc.odbc.JdbcOdbcDriver");
Connection con=DriverManager.getConnection("jdbc:odbc:Accserver");
Statement stmt = con.createStatement();
ResultSet rs = stmt.executeQuery(args[0]);
ResultSetMetaData rsmd = rs.getMetaData();
int numberOfColumns = rsmd.getColumnCount();
for(int j=1; j<=numberOfColumns;j++) {
System.out.println(rsmd.getColumnLabel(j));
}
while(rs.next()) {
for(int i=1; i<=numberOfColumns;i++){
System.out.println(rs.getObject(i));
}}
rs.close();
stmt.close();
} catch(Exception e){ System.out.println("Error " + e);
}
}

bài giảng lập trình java - huỳnh công pháp

More Related Content

Similar to bài giảng lập trình java - huỳnh công pháp (20)

Recently uploaded (20)

bài giảng lập trình java - huỳnh công pháp