1. Prof. dr. Pieter Verdegem
(MICT)
Het meten van sociale mediawijsheid
RT @EMSOC meet #(sociale)mediawijsheid2.0
2. (Sociale) Mediawijsheid?
Mediawijsheid: altijd al belangrijk onderwerp geweest
in media- en communicatiewetenschappen
MAAR: nieuwe uitdagingen
o Nieuwe ontwikkelingen
o Risico op ontstaan van nieuwe digitale ongelijkheden
o ..
Waarom nood aan nieuw onderzoek?
o Gebrek aan indicatoren en (betrouwbare) data
o Wat met het concept ‘sociale mediawijsheid’?
o Voornamelijk focus op ‘klassieke ICT vaardigheden’,
nood aan nieuwe focus op sociale media
o ..
3. Waarom sociale media?
o Toenemende populariteit (en dus belang)
o ‘Nieuwe web ervaring’: meer mogelijkheden voor creatie,
participatie en collaboratie (UGC, etc.)
o MAAR: voordelen + nadelen: empowerment <->
disempowerment
Daarom nood aan onderzoek inzake sociale mediawijsheid!
4. MAAR voor we sociale mediawijsheid kunnen
meten, moeten we eerst weten wat (sociale)
mediawijsheid precies is en waaruit het is
opgebouwd…
DUS: nood aan een conceptueel
framework
5. Verschillende benaderingen
inzake mediawijsheid
• Mediageletterdheid: negatieve effecten van
mediaboodschappen & kritische evaluatie ervan
(kritische + cognitieve benadering)
• Informatiegeletterdheid: probleemidentificatie &
vinden, evalueren en gebruik van informatie in functie van
probleemoplossing (kritische + actiegerichte benadering)
• Computergeletterdheid: operationele of technische
vaardigheden (actiegerichte benadering)
• Internetgeletterdheid: gebruik van het Internet
(actiegerichte benadering)
• Digitale geletterdheid: geletterdheid als persoonlijke
vervulling (idealistische benadering)
6. Belangrijke uitdagingen
Gezien de eigenheid van sociale media:
nood aan actiegerichte & kritische benadering
Drie uitdagingen:
1) beide benaderingen combineren
2) conceptualisering die breed genoeg is om
aandacht te hebben voor verschillende aspecten
3) moet toepasbaar zijn op alle sociale media met
eigen specifieke kenmerken
7. Social Media Literacy is…
“ Social media literacy includes not only access to
social media applications but also the knowledge, skills,
attitudes and self-efficacy of individuals that are
necessary to use social media applications and to
analyze, evaluate, share and create social media
content in an appropriate way”
9. Social Media Competences
• Media competences =
• Competences vs. skills:
“ The terms ‘ competence’ and ‘ key competence’ are preferred to
‘ basic skills’ which was considered too restrictive as it was generally
taken to refer to basic literacy and numeracy and to what are known
variously as ‘ survival’ or ‘ life’ skills. ‘ Competence’ is considered
to refer to a combination of skills, knowledge, aptitudes and attitude,
and include the disposition to learn in addition to know-how.” (Martin
& Grudziecki, 2006, p.256)
12. Attitudes
Self-efficacy
= de inschatting van en het geloof in eigen
kennis en vaardigheden
≠ attitudes
13. Naast ‘wat?’ ‘hoe?’
Zeer moeilijk om alles in 1 keer te meten …
Daarom:
•Onderdelen van sociale mediawijsheid meten en
relaties ertussen nagaan
•Verschillende theorieë & methoden (kwalitatief &
n
kwantitatief)
Multitrait-multimethod methode:
Kijken wat de beste methode is om een bepaald
concept te meten
DUS: nood aan gediversifieerde aanpak voor
het meten van sociale mediawijsheid
14. Conclusies & next steps
Het meten van sociale mediawijsheid:
•Breder dan enkel operationele vaardigheden
•Aandacht voor mediagebruik op zich en de relatie
met media competenties
•Toepasbaar op verschillende sociale media EN
verschillende doelgroepen
•Bijkomend aandachtspunt (vooral bij het meten):
individuele en sociale factoren die een impact kunnen
hebben op sociale mediageletterdheid
Next steps:
•Via verschillende deelonderzoeken sociale
mediawijsheid in kaart brengen!
