Econom.s5
- 1. ҮЙЛДВЭРЛЭЛ БА ЗАРДАЛ I. Тест 1. Орцыг гарц болгох процесс буюу үйл явц a) Нийлүүлэлт b) Үйлдвэрлэл c) Хэрэгцээ d) Эрэлт 2. Үйлдвэрлэлийн функц гэдэг нь a) Тухайн нөөцийн түвшинд үйлвэрлэсэн бараа, үйлчилгээний тоо хэмжээг харуулдаг ойлголт b) Үйлдвэрлэлд ашиглагдаж байгаа нөөцүүд болон гарцын хоорондын хамаарлыг илэрхийлж буй функц c) Үйлдвэрлэсэн бараа, үйлчилгээний хоорондын хамаарлыг илэрхийлж буй функц d) Нөөцүүдийн түвшинд үйлдвэрлэж чадах бараа, үйлчилгээний тоо хэмжээ e) Нөөцүүд болон түүнд зарцуулж буй зардлын хамаарлыг илэрхийлж буй функц 3. Үйлдвэрлэлийн богино хугацаа гэдэг нь a) Зөвхөн нэг нөөц хувьсан өөрчлөгдөх ба бусад нөөцүүд тогтмол байх үеийг хэлнэ. b) Богино хугацаанд ихэвчлэн хөдөлмөр гэдэг нөөц хувьсах, бусад нөөцүүд тогтмол байдаг. c) Дээрх хариултууд бүгд зөв байна. d) Тохирох хариулт байхгүй байна. 4. Дундаж бүтээгдэхүүн a) Нэгж нөөцөд ноогдох бараа, үйлчилгээ b) Нэмэгдсэн нөөцийн үйлвэрлэсэн бүтээгдэхүүн c) Нэгж тогтмол нөөцийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн d) Дээрх хариултууд бүгд зөв 5. Хувьсах нөөцийн тодорхой түвшнээс эхлэн ахиу бүтээгдэхүүн буурдаг ба үүнийг ______гэж нэрлэдэг. a) Дундаж бүтээгдэхүүн b) Ахиу бүтээгдэхүүн c) Үр өгөөж буурах хууль d) Нийт бүтээгдэхүн 6. Ахиу бүтээгдэхүүн ______харуулдаг. a) Нэмэгдсэн хувьсах нөөцийн нэмж үйлдвэрлэсэн бараа, үйлчилгээний тоо хэмжээг b) Нэмэгдсэн хувьсах нөөцийн бүтээмжийг c) Дундаж бүтээгдэхүүний өөрчлөлтийг d) d) a), b) хариултууд зөв байна. 7. Дараах нөхцөл хангагдвал дундаж бүтээгдэхүүн буурч эхэлдэг. a) Ахиу бүтээгдэхүүн хамгийн их утгаа авах үеэс b) Нийт бүтээгдэхүүн хамгийн их утгаа авах үеэс c) Дундаж бүтээгдэхүүн ахиу бүтээгдэхүүнтэй тэнцэх үед d) Дээрх хариултууд бүгд зөв байна. 8. Үр өгөөж буурах хууль үйлчилж эхлэх цэгийг ______харуулдаг. a) Ахиу бүтээгдэхүүн хамгийн их утгаа авах үеэс b) Дундаж бүтээгдэхүүн хамгийн их утгаа авах үеэс c) Нийт бүтээгдэхүүн хамгийн их утгаа авах үеэс d) Дээрх хариултууд бүгд зөв байна. 9. Нийт бүтээгдэхүүний талаархи мэдээлэл өгөгдөв. Аль нь үр өгөөж буурах хуулийн
- 2. агуулгыг харуулах вэ? a) 40, 50, 60, 70 b) 40, 48, 54, 56 c) 40, 52, 56, 54 d) 40, 38, 35, 33 10. Хувьсах нөөцийн хэмжээ 5 нэгж байхад нийт бүтээгдэхүүн 12 нэгж байв. Хувьсах нөөцийн хэмжээ 6 нэгж болоход нийт бүтээгдэхүүний хэмжээ 15 нэгж болов. 6-р хувьсах нөөцийн ахиу бүтээгдэхүүнийг ол. a) 27 b) 1 c) 3 d) 15 11. Ахиу зардал нь a) Нэмэгдсэн нөөцөд зарцуулсан зардлыг харуулдаг. b) Нэгж бүтээгдэхүүнд ноогдох зардлыг харуулдаг. c) Бүтээгдэхүүний хэмжээг нэгжээр өөрчлөхөд нийт зардал хэдэн нэгжээр өөрчлөгдөж байгааг харуулдаг. d) Хувьсах нөөцийг нэгжээр өөрчлөхөд нийт бүтээгдэхүүн хэдэн нэгжээр өөрчлөгдөж байгааг харуулдаг 12. Тогтмол зардал гэдэг нь a) Бараа, үйлчилгээний тоо хэмжээнээс хамаарч өөрчлөгддөггүй зардал b) Тогтмол нөөцөд зарцуулж буй зардал c) Элэгдэл, удирдлагын зардал, бичиг хэргийн зардал гэх мэт нь тогтмол зардалд орно. d) Дээрх хариултууд бүгд зөв. 13.Урт хугацаанд нийт зардал нь a) Тогтмол ба хувьсах зардлын нийлбэртэй тэнцүү байна. b) Бүх нөөцүүд хувьсан өөрчлөгддөг учраас тогтмол зардалтай тэнцүү байна. c) Нийт зардлыг зөв тодорхойлсон өгүүлбэр байхгүй байна. 14. Дундаж хувьсах зардал гэж a) Нэгж хувьсах нөөцөд зарцуулж буй зардал b) Нэгж бүтээгдэхүүнд оногдож буй хувьсах зардал c) Нэгж бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэхэд гаргасан нийт зардал d) Нэгж бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэхэд зарцуулсан тогтмол зардал 15. Үйлдвэрлэж буй бараа, үйлчилгээг нэгжээр өөрчлөхөд нийт зардалд гарч буй өөрчлөлтийг ….. гэж нэрлэдэг. a) Дундаж хувьсах зардал b) Дундаж нийт зардал c) Ахиу зардал d) Дээрх хариултууд бүгд зөв 16. Бараа, үйлчилгээний тоо хэмжээг нэмэгдүүлэх тусам буурч байдаг зардал ямар зардалд орох вэ? a) Дундаж нийт зардалд b) Дундаж хувьсах зардалд c) Ахиу зардалд d) Дундаж тогтмол зардалд 17. Ахиу зардал дундаж хувьсах зардлаас бага бол a) Дундаж нийт зардал өсөх ѐстой. b) Дундаж хувьсах зардал өсөх ѐстой. c) Дундаж тогтмол зардал өсөх ѐстой. d) Дундаж нийт зардал болон дундаж хувьсах зардал буурах ѐстой. 18. Пүүс нэгж бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг үйлдвэрлэхэд зарцуулж буй зардлаа бууруулж
- 3. байвал a) Өргөжилтийн буурч буй үр өгөөжтэй байна гэж үздэг. b) Өргөжилтийн хэмнэлттэй бус байдал гэж нэрлэдэг. c) Өргөжилтийн хэмнэлттэй байдал гэж нэрлэдэг. d) Үйлдвэрлэлийн үр ашиг хангагддаг гэж үздэг. 19. Ахиу бүтээгдэхүүн дундаж бүтээгдэхүүнтэй тэнцүү үед дараах нөхцөл хангагдана. a) Ахиу зардал буурах ѐстой. b) Дундаж нийт зардал ахиу зардалтай тэнцүү байх ѐстой. c ) Дундаж хувьсах зардал дундаж нийт зардалтай тэнцүү байх ѐстой. d) Дээрх хариултууд бүгд зөв байна. 20. Ахиу зардал буурах үед дараах нөхцөл хангагдана. a) Ахиу бүтээгдэхүүн өсөх ѐстой. b) Дундаж бүтээгдэхүүн буурах ѐстой. c) Нийт бүтээгдэхүүн буурах ѐстой. d) Дээрх хариултууд бүгд зөв байна. II. Бодлого 1. Хүснэгтийг гүйцээж бөглө. 2. Пүүсийн үйлдвэрлэлийн хэмжээ ба нийт зардлын хамаарал өгөгджээ. a) Хүснэгтийг бөглө. b) TC,FC, VC –ийн графикийг байгуул Q TC FC VC MC ATC AFC AVC 0 50 1 90 2 120 3 150 4 200 5 270 3. Лаа үйлдвэрлэдэг пүүс цаг тутамд 50 лаа үйлдвэрлэнэ. Хэрэв цагт 3$ -ын хөдөлмөр зарцуулдаг бол үйлдвэрлэлийн дундаж хувьсах зардлыг ол. Хэрэв сард 5000$ -ын тогтмол зардал гардаг ба сард 10000 ш лаа үйлдвэрлэдэг бол дундаж зардлуудыг тооц. (АТС, AVC, AFC) 4. Талх нарийн боовны үйлдвэрлэл эрхэлдэг нэгэн пүүсийн нийт зардлын функц гэж өгөгдсөн бол дундаж хувьсах зардал хамгийн бага байх үеийн бүтээгдэхүүний хэмжээг тооцож гарга. Хөдөлмөрийн тоо (L) TPL APL MPL 3 32 4 128 5 16 6 152
- 4. 5. Пүүсийн зардлын мэдээлэл өгөгдөв.($) Q FC VC TC ATC AFC AVC MC 0 1000 0 300 500 1000 1000 1000 1500 1000 1500 1800 2000 1900 1000 2500 a) Хүснэгтийн хоосон нүдийг нөхнө үү b) МС, АТС, AVC, AFC – ийн муруйг зур. Зардлын төрлүүдийн хоорондын хоорондын логик холбоог харуулна уу ?