Garis Panduan menu taska KKM
- 1. KANDUNGAN Pengenalan Sihat Dengan Piramid Makanan Malaysia 1-6 Gunakan Cara Memasak Yang Lebih Sihat 7 Contoh Makanan Yang Disarankan & Makanan Yang Tidak Disarankan 8-11 Perancangan Menu Bayi Dan Kanak-kanak Di Bawah Umur 4 Tahun Berilah Yang Terbaik Untuk Si Kecil 13 Contoh Sukatan Makanan Bagi Hidangan Utama Dan Minum Pagi / Minum Petang 14-15 Ilustrasi Contoh Menu Sehari Bagi Bayi 6 – 8 Bulan (Makanan dilecek / dipuri) 16-17 Contoh Menu Seminggu Bagi Bayi 6 – 8 Bulan (Makanan dilecek / dipuri) 18-19 Ilustrasi Contoh Menu Sehari Bagi Bayi 9 – 11 Bulan (Makanan dicincang / dipotong kecil) 20-21 Contoh Menu Seminggu Bagi Bayi 9 – 11 Bulan (Makanan dicincang / dipotong kecil) 22-23 Ilustrasi Contoh Menu Sehari Bagi Kanak-kanak 1 - <4 Tahun (Makanan dipotong kecil / tanpa tulang) 24-25 Contoh Menu Seminggu Bagi Kanak-kanak 1 - <4 Tahun (Makanan dipotong kecil / tanpa tulang) 26-27 TASKA Meal Guidebook.indd 1 17/6/14 11:48:58 AM
- 2. TASKA Meal Guidebook.indd 2 17/6/14 11:48:58 AM
- 3. Mesej Utama Makanan yang diberi kepada bayi dan kanak-kanak seharusnya tepat pada masanya, mencukupi dari segi kualiti dan kuantiti, diberi mengikut kekerapan yang disarankan, selamat dan sesuai untuk dimakan. Ia boleh dicapai dengan mengamalkan panduan-panduan berikut: Pemakanan memainkan peranan yang penting dalam mengekalkan kesihatan seseorang. Oleh itu, seiring dengan keperluan ini, Akta Taman Asuhan Kanak-kanak (TASKA) 1984 mewajibkan pengendali TASKA menyediakan makanan yang seimbang kepada kanak- kanak. Dalam konteks ini, TASKA merujuk kepada mana-mana premis yang mempunyai empat orang atau lebih kanak-kanak di bawah umur empat tahun dari lebih daripada satu isi rumah diterima masuk untuk dijaga dengan upah. Pengendali TASKA perlu menyediakan makanan yang berkhasiat, seimbang, sihat dan selamat kepada semua kanak-kanak bawah jagaan mereka. Ini dapat menjamin kanak-kanak mendapat tenaga dan nutrien yang diperlukan untuk menjalankan aktiviti harian mereka. Panduan ini bertujuan memberi penerangan secara terperinci berkaitan cadangan sukatan makanan dan menu dalam bentuk gambar kepada pengendali TASKA. Ini akan memudahkan mereka untuk menyedia hidangan yang sihat kepada kanak-kanak. Panduan 1 Beri bayi SUSU IBU SAHAJA, tanpa air, susu tambahan dan makanan lain kepada bayi dari lahir hingga berusia enam bulan. Panduan 2 Berikan makanan pelengkap kepada bayi bermula pada usia enam bulan (180 hari) sama ada yang menyusu susu ibu atau rumusan bayi. Penyusuan susu ibu perlu diteruskan mengikut kehendak bayi sehingga berumur dua tahun. Panduan 3 Beri makanan yang mencukupi bagi memenuhi keperluan tenaga bayi dan kanak-kanak. Tingkatkan kuantiti makanan mengikut umur. Panduan 4 Perkenalkan pelbagai jenis makanan kepada bayi dan kanak-kanak. Kepelbagaian makanan dapat membekalkan kesemua nutrien yang diperlukan untuk pertumbuhan dan perkembangan bayi dan kanak-kanak. Panduan 5 Ubah tekstur dan cara penyediaan makanan secara beransur-ansur mengikut pertumbuhan bayi, bersesuaian dengan perkembangan dan keupayaan mereka. Panduan 6 Tingkatkan kekerapan pemberian makanan mengikut umur. Panduan 7 Amalkan pemberian makanan yang sesuai. Panduan 8 Amalkan penyediaan, pengendalian dan penyimpanan makanan yang selamat. Panduan 9 Berikan penjagaan yang khusus semasa kanak- kanak sakit. PENGENALAN TASKA Meal Guidebook.indd 1 17/6/14 11:48:59 AM
- 4. 2 Sihat Dengan Piramid Makanan Malaysia Pemakanan yang baik memastikan tubuh kita memperolehi tenaga dan nutrien yang berterusan dan mencukupi bagi pengekalan fungsi sistem tubuh, melakukan aktiviti-aktiviti harian dan mengurangkan risiko masalah pemakanan serta melindungi kita daripada jangkitan penyakit. Ikutilah saranan Piramid Makanan Malaysia (gambar rajah di sebelah). Ia merupakan asas untuk mencapai keseimbangan, kepelbagaian dan keserderhanaan dalam pengambilan makanan: Keseimbangan ● Sajikan menu secara seimbang - merangkumi makanan daripada 5 kumpulan makanan dalam Piramid Makanan Malaysia. ● Contohnya, sajikan roti bersama susu atau telur pada waktu sarapan. Elak menyajikan roti kosong sahaja. Kepelbagaian ● Sajikan pelbagai pilihan makanan dalam setiap kumpulan makanan supaya mendapat kombinasi nutrien daripada makanan berlainan. ● Contohnya elak menghidang ayam sahaja setiap hari, cuba hidang makanan lain seperti ikan atau sotong. Kesederhanaan Sajikan makanan dalam kuantiti yang sesuai, supaya kanak-kanak●● tidak makan terlalu sedikit ataupun terlalu banyak. Makanan yang terletak di aras lebih bawah Piramid Makanan●● Malaysia harus dimakan dalam kuantiti yang lebih berbanding makanan yang terletak di aras-aras yang lebih atas. Lemak, garam dan gula terletak di aras paling atas Piramid●● Makanan Malaysia harus dikurangkan. Kurangkan menghidang makanan bergoreng dan manis. TASKA Meal Guidebook.indd 2 17/6/14 11:49:01 AM
- 5. 3 TASKA Meal Guidebook.indd 3 17/6/14 11:49:01 AM
- 6. 4 Kebaikan: Sumber tenaga utama.●● Membekalkan karbohidrat kompleks●● dan serat. Membekalkan vitamin B dan mineral.●● Sumber: Nasi, mi, roti, kentang, keledek,●● bijirin sarapan, oat. Kumpulan Nasi, Mi, Roti, Bijirin, Produk Bijirin Dan Ubi-Ubian Kebaikan: Membekalkan vitamin A, vitamin C dan●● asid folik. Membekalkan mineral.●● Membekalkan serat untuk mencegah●● sembelit. Mengurangkan risiko penyakit kronik.●● Sumber: Pisang, betik, nenas, tembikai, jambu●● batu dan buah-buahan lain. Tomato, peria, kacang bendi, lobak●● merah, sawi, kailan, kubis bunga, brokoli dan sayur-sayuran lain. Kumpulan Buah-Buahan Dan Sayur-Sayuran Contoh satu sajian bijirin: 2 cawan bubur nasi 2 senduk nasi 6 keping biskut kraker2 keping roti Petua! Pilih produk bijirin penuh yang mengandungi lebih nutrien terutamanya serat, tiamin, niasin, zat besi dan fosforus. Contoh satu sajian sayur-sayuran: Contoh satu sajian buah-buahan: 1 cawan sayur mentah (contoh: ulam, daun salad) 2 biji tomato saiz sederhana 1 potong betik 2 biji pisang emas saiz sederhana Petua! Pilih pelbagai jenis buah dan sayur yang berwarna-warni untuk mendapat vitamin dan mineral yang berlainan. TASKA Meal Guidebook.indd 4 17/6/14 11:49:12 AM
- 7. 5 Kumpulan Ikan, Daging, Ayam, Telur Dan Kekacang Kumpulan Susu dan Produk Tenusu Kebaikan: Membekalkan protein yang menggalakkan●● pertumbuhan dan membaiki tisu badan. Membekalkan zat besi yang membantu untuk●● mencegah anemia (kekurangan sel darah merah). Membekalkan zink dan vitamin B kompleks.●● Kekacang membekalkan serat dan magnesium.●● Sumber: Ikan, ayam, daging, telur, ikan kembung, ikan selar.●● Kacang kuda, dal, kacang pis, tempeh, tauhu.●● Contoh satu sajian ikan / ayam / daging / telur / kekacang: 1 ekor ikan kembung saiz sederhana 2 biji telur 1 cawan kacang kuda (dimasak) 1 ketul paha ayam saiz sederhana Kebaikan: Membekalkan protein, retinol, vitamin D dan●● vitamin B2. Membekalkan kalsium bagi menguatkan tulang dan●● gigi serta memaksimumkan pertumbuhan pada usia muda untuk mengurangkan risiko osteoporosis. Sumber: Susu tepung penuh krim, susu rendah lemak,●● yogurt, keju. Contoh satu sajian hasil tenusu: 1 cawan yogurt 1 keping keju 1 gelas susu Petua! Pilih ikan lebih kerap kerana ia membekalkan iodin dan asid lemak omega-3 serta kurang kolesterol berbanding daging dan ayam. Petua! Gunakan susu tepung atau susu UHT dalam minuman atau masakan untuk menggantikan susu pekat manis atau krimer manis. TASKA Meal Guidebook.indd 5 17/6/14 11:49:15 AM
- 8. 6 Kumpulan Lemak, Minyak, Garam Dan Gula Kebaikan: Lemak – membekalkan tenaga dan asid lemak perlu seperti●● asid lemak poli tak tepu (PUFA), asid lemak mono tak tepu (MUFA), omega-3 dan omega-6. Lemak dan minyak membantu penyerapan vitamin A, D, E●● dan K. Gula – hanya membekalkan tenaga tanpa nutrien lain.●● Garam – membantu mengawal keseimbangan bendalir tubuh.●● Petua! Hadkan pengambilan makanan tinggi kolesterol, lemak haiwan dan asid lemak trans serta kurangkan penggunaan gula dan garam atau perisa dalam minuman dan masakan. TASKA Meal Guidebook.indd 6 17/6/14 11:49:15 AM
- 9. 7 Gunakan Cara Memasak Yang Lebih Sihat Mereneh (Simmer) Merebus (Boil) Mengukus (Steam) Memanggang (Grill) Goreng ringkas (Stir-fry)Rendidih (Stew) TASKA Meal Guidebook.indd 7 17/6/14 11:49:19 AM
- 10. 8 A. Makanan Yang Disarankan Contoh Makanan Yang Disarankan Dan Makanan Yang Tidak Disarankan Senarai makanan yang disarankan dan makanan tidak disarankan di pusat jagaan adalah merujuk makanan yang disediakan di pusat jagaan berkenaan (in-house). 1. Bijirin sedia dimakan Oat segera Emping jagung Bijirin campuran Petua: Hidangkan bersama susu rendah lemak dan buah-buahan seperti pisang atau kismis. 2. Roti Roti dengan keju Tose (Dosai) Roti naan Petua: Hidangkan roti dengan keju, telur hancur (scrambled egg) atau kacang panggang (baked beans) dan hidangkan tose (dosai) atau roti naan dengan dal. 3. Nasi / bubur Nasi dengan lauk Bubur sayur Nasi ayam dengan sayur Petua: Lebihkan sayur-sayuran dalam hidangan nasi, contohnya timun, tomato dan salad dalam nasi ayam ataupun acar dan dalca sayur dalam nasi beriani. TASKA Meal Guidebook.indd 8 17/6/14 11:49:23 AM
- 11. 9 4. Mi / bihun / kuetiau / laksa Mi sup Bihun Tom Yam Laksa utara Petua: Lebihkan sayur-sayuran pelbagai warna dalam hidangan. 5. Sayur-sayuran Ulam Sup sayur Sayur goreng Petua: Hidangkan pelbagai jenis sayur-sayuran pada waktu makan utama. 6. Buah-buahan Jambu batu Betik Petua: Tambahkan buah-buahan segar ke dalam agar-agar atau puding. Puding buah 7. Kekacang Kacang hijau Kacang dal Tauhu Petua: Tambahkan kekacang ke dalam masakan berkuah atau sup, contohnya pes kacang hijau, kari dhal atau sup tauhu. TASKA Meal Guidebook.indd 9 17/6/14 11:49:26 AM
- 12. 10 8. Ikan / ayam / daging / makanan laut Ikan asam rebus Ayam panggang Sup daging Petua: Sediakan hidangan yang lebih sihat dan kurang lemak dengan cara membakar, mengukus atau merebus ikan. 9. Snek / kuih-muih Pau kukus Popia basah Apam kukus Petua: Hidangkan snek / kuih-muih yang dikukus dan kurang manis sebagai pilihan snek yang lebih sihat berbanding snek / kuih-muih yang digoreng. 10. Minuman Air kosong Jus buah- buahan Susu soya Petua: Sentiasa sediakan air kosong di pusat jagaan bagi menggalakkan pengambilan air. Jus buah yang tidak ditambah gula dan susu soya juga sesuai untuk dihidang. TASKA Meal Guidebook.indd 10 17/6/14 11:49:28 AM
- 13. 11 B. Makanan Yang Tidak Disarankan Makanan-makanan berikut adalah makanan yang tidak disarankan kerana ia mempunyai nutrien yang rendah dan tinggi kandungan gula, garam atau lemak. Ia boleh menyebabkan kesan negatif pada kesihatan dalam jangka masa panjang. Mi segera Minuman kordial atau bersirap Gula-gula Minuman berkarbonat (bergas) Makanan atau minuman yang dilarang bagi sesetengah agama (contohnya, minuman beralkohol) Makanan ringan TASKA Meal Guidebook.indd 11 17/6/14 11:49:32 AM
- 14. 12 Perancangan Menu Bayi Dan Kanak-kanak Di Bawah Umur 4 Tahun TASKA Meal Guidebook.indd 12 17/6/14 11:49:33 AM
- 15. 13 Berilah Yang Terbaik Untuk Si Kecil Umur Kekerapan Hidangan Sehari Kekerapan Snek Sehari Lahir – 6 bulan Penyusuan susu ibu secara eksklusif mengikut kehendak bayi Penyusuan susu ibu secara eksklusif mengikut kehendak bayi 6 – 8 bulan 2 – 3 kali 1 – 2 kali 9 – 11 bulan 3 – 4 kali 1 – 2 kali 1 – 4 tahun 4 – 5 kali 1 – 2 kali Dari lahir hingga 6 bulan SUSU IBU●● adalah makanan terbaik untuk bayi. Bayi tidak perlu diberi air atau susu tambahan. Bayi perlu diberi susu ibu mengikut kehendaknya.●● Penyusuan susu ibu harus diteruskan sehingga bayi berumur 2 tahun.●● Jika bayi diberi susu formula, ia harus disediakan mengikut arahan pada●● label susu. Dari 6 hingga 8 bulan SUSU IBU●● masih diteruskan di samping pengenalan makanan pelengkap. Perkenalkan makanan pelengkap kepada bayi bermula pada usia 6 bulan●● supaya pertumbuhannya dapat disokong oleh zat-zat makanan yang mencukupi selain susu ibu / formula. Mulakan pemberian makanan pelengkap dalam jumlah yang kecil (¼ – ½ sudu teh) setiap kali.●● Berikan makanan yang dikisar halus untuk tempoh seminggu yang pertama, diikuti makanan yang dipuri, dilecek●● dan separa pejal. Celur dan kisar sayur berdaun sebelum ditambah ke dalam bubur.●● Elakkan penambahan garam, gula atau perisa tiruan dalam makanan bayi.●● Dari 9 hingga 11 bulan Berikan bayi makanan yang dicincang atau dipotong kecil dan dimasak sehingga lembut.●● Makanan jejari (contoh biskut bayi, lobak merah rebus, potongan buah-buahan yang lembut) boleh diberi kepada●● bayi. Beri bayi makanan dengan tekstur yang bersesuaian untuk mengelak daripada tercekik.●● Dari 1 hingga 4 tahun Berikan makanan keluarga yang lembut dan tidak pedas.●● Berikan makanan yang berkuah atau bersup dalam pelbagai bentuk untuk meningkatkan selera dan merangsang●● keinginan untuk makan. Berikan hidangan ayam atau ikan yang disediakan tanpa tulang.●● Sediakan makanan yang kurang garam, gula dan tanpa perisa tiruan.●● Jadual Kekerapan Pengambilan Makanan Sehari Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun TASKA Meal Guidebook.indd 13 17/6/14 11:49:35 AM
- 16. 14 Contoh Sukatan Makanan Bagi Hidangan Utama Dan Minum Pagi / Minum Petang Bagi memudahkan penjaga menyediakan hidangan utama dan minum pagi / minum petang yang seimbang, berikut disertakan contoh sukatan satu hidangan makanan bagi bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun. Umur Tekstur makanan Satu set hidangan utama (sarapan / makan tengah hari / makan malam) Satu set minum pagi / petang 6 – 8 bulan 9 – 11 bulan Susu Susu 1 – 2 sudu makan buah Makanan dikisar Makanan dipuri Makanan dilecek Makanan separa pejal Susu Susu ½ potong betik (dipotong kecil) Makanan dicincang / dipotong kecil Makanan direbus ½ cawan atau 1 senduk bubur nasi ditambah ½ sudu teh minyak masak/ marjerin Susu / air kosong Susu 1 sudu teh ikan dikisar 1 sudu makan sayur hijau dikisar ¾ cawan atau 1½ senduk bubur nasi ditambah ½ sudu teh minyak masak/ marjerin Susu / air kosong Susu 1 sudu makan bayam dicincang halus 1 ½ sudu makan lobak merah dipotong dadu kecil 1 sudu teh daging / ayam dipotong kecil Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun TASKA Meal Guidebook.indd 14 17/6/14 11:49:43 AM
- 17. 15 Umur Tekstur makanan Satu set hidangan utama (sarapan / makan tengah hari / makan malam) Satu set minum pagi / petang 1 - 4 tahun 1 biji pisang mas Makanan lembut, tidak pedas Makanan berkuah Sup Tanpa tulang atau biji Susu Nota: 1. Saranan sajian adalah dikira berasaskan Saranan Pengambilan Nutrien, RNI (MOH, 2005). 2. Semua makanan harus disediakan tanpa garam, gula atau perisa tiruan bagi makanan bayi di bawah umur 1 tahun. ½ cawan atau 1 senduk nasi putih 2 sudu makan lobak merah 2 sudu makan bayam ½ ekor ikan masak kicap (dibuang tulang) ½ potong betik Air kosong Air kosong TASKA Meal Guidebook.indd 15 17/6/14 11:49:52 AM
- 18. 16 Ilustrasi Contoh Menu Sehari Bagi Bayi 6 – 8 Bulan Makanan Dilecek / Dipuri (640 kcal) Sarapan pagi Minum pagi susu 1 sudu makan ubi kentang 1 sudu makan lobak merah dilecek Makan tengah hari 1 sudu teh isi ikan dikisar susu / air kosong 1 sudu makan bayam dikisar ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun 1½ cawan bubur 2 sudu makan sayur dimasak 2 sudu teh ikan / daging 1 sudu teh minyak tambahan Susu ibu mengikut kehendak bayi ¼ potong buah 1 sudu makan betik susu Saranan sukatan makanan sehari: 1 senduk bubur 1 senduk bubur TASKA Meal Guidebook.indd 16 17/6/14 11:49:56 AM
- 19. 17 Nota: Rujuk muka surat sebelah untuk contoh menu seminggu bagi bayi 6 – 8 bulan. Minum petang Makan malam Minum malam 1 sudu makan pisang mas susu 1 sudu teh ayam dikisar susu / air kosong 1 sudu makan sawi dikisar ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin susu 1 senduk bubur TASKA Meal Guidebook.indd 17 17/6/14 11:49:59 AM
- 20. 18 Hari Sarapan pagi 8.00 pagi Minum pagi 10.00 pagi Makan tengah hari 12.30 tengah hari Isnin ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu makan bayam 1 sudu makan lobak merah Susu 2 sudu makan pisang Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh daging 1 sudu makan tomato Air kosong Selasa ½ keping roti (direndam) Susu 2 sudu makan buah lai Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu makan ikan bilis 1 sudu makan siew pak choy 1 sudu teh marjerin Air kosong Rabu 2 sudu makan kentang dilecek bersusu 2 sudu makan lobak merah dilecek Susu 2 sudu makan tembikai susu Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 2 sudu makan tauhu 1 sudu makan saderi 1 sudu teh marjerin Air kosong Khamis 2 sudu makan bijirin sarapan / oat bersama susu 1 sudu teh kismis Susu 2 sudu makan epal Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu makan brokoli 1 sudu makan lobak merah Air kosong Jumaat ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu makan sawi 1 sudu makan ubi kentang Susu 2 sudu makan buah naga Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh isi ayam 1 sudu makan labu kuning Air kosong Sabtu 2 sudu makan bijirin sarapan / oat bersama susu 1 sudu makan pisang Susu 2 sudu makan jambu air Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh isi ikan 1 sudu makan tomato 1 sudu teh marjerin Air kosong Ahad ½ keping roti (direndam) Susu 2 sudu makan buah lai Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh ikan goreng 1 sudu makan ubi keledek 1 sudu makan sawi Air kosong Nota: 1. Beri susu ibu mengikut kehendak bayi, manakala bagi susu formula, ikuti arahan pada label. 2. Bijirin sarapan / ayam / daging / ikan bilis / sayur-sayuran / buah kering perlu dikisar sebelum dihidangkan. 3. Makanan yang dicadangkan dalam menu boleh ditukar dengan makanan lain dalam kumpulan makanan yang sama. Contoh: buah naga boleh diganti dengan tembikai. Contoh Menu Seminggu Bagi Bayi 6 – 8 Bulan Makanan Dilecek / Dipuri (640 kcal) Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun TASKA Meal Guidebook.indd 18 17/6/14 11:49:59 AM
- 21. 19 Minum petang 4.00 petang Makan malam 6.30 petang Minum malam 9.00 malam 1 sudu makan betik Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh isi ikan 1 sudu makan sawi 1 sudu teh minyak sayuran Air kosong Susu 1 sudu makan oren Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh ayam 1 sudu makan labu kuning Air kosong Susu 1 sudu makan pisang Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh daging 1 sudu makan kacang buncis 1 sudu teh marjerin Air kosong Susu 1 sudu makan buah lai Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh isi ikan 1 sudu makan tomato Air kosong Susu 1 sudu makan pisang Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh ikan bilis 1 sudu makan bayam merah 1 sudu teh marjerin Air kosong Susu 1 sudu makan betik Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu teh daging 1 sudu makan lobak merah Air kosong Susu 1 sudu makan tembikai susu Susu ½ - 1 senduk bubur nasi 1 sudu makan tauhu 1 sudu makan kangkung 1 sudu teh minyak sayuran Air kosong Susu TASKA Meal Guidebook.indd 19 17/6/14 11:50:00 AM
- 22. 20 1 biji pisang mas susu Sarapan pagi Minum pagi Makan tengah hari Contoh Menu Sehari Bagi Bayi 9 – 11 Bulan Makanan Dicincang / Dipotong kecil (640 kcal) Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun 1½ sudu makan sawi susu ½ biji kuning telur 1½ senduk bubur nasi pekat ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin 1½ sudu makan lobak merah 2½ cawan bubur pekat ½ cawan sayur dimasak 1 potong buah 2 sudu teh ikan / daging 1½ sudu teh minyak tambahan Susu ibu mengikut kehendak bayi 1 senduk bubur nasi pekat 1½ sudu makan tomato 1½ sudu makan bayam ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin susu Saranan sukatan makanan sehari: TASKA Meal Guidebook.indd 20 17/6/14 11:50:03 AM
- 23. 21 Minum petang Makan malam Nota: Rujuk muka surat sebelah untuk contoh menu seminggu bagi bayi 9 – 11 bulan. Minum malam ½ biji epal susu 1 sudu makan labu kuning 1½ senduk bubur nasi pekat ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin 2 sudu teh isi ikan 1½ sudu makan bayam susu susu TASKA Meal Guidebook.indd 21 17/6/14 11:50:05 AM
- 24. 22 Hari Sarapan pagi 8.00 pagi Minum pagi 10.00 pagi Makan tengah hari 12.30 tengah hari Isnin 1 senduk bubur nasi pekat 1½ sudu makan tomato 1 sudu makan bayam Susu ¼ potong betik Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh daging (empuk) 1½ sudu makan labu kuning 1 sudu makan sawi ½ sudu teh marjerin Air kosong Selasa ½ keping roti ½ sudu teh marjerin Susu ¼ potong tembikai susu Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 senduk sup ayam yang mengandungi 3 1½ sudu makan lobak merah 3 1 sudu makan ubi kentang 3 1 sudu teh isi ayam dicarik 1 sudu makan bayam tumis bawang ½ sudu teh minyak sayuran Air kosong Rabu 2 sudu makan bijirin sarapan / oat (dikisar) bersama susu 1 sudu makan pisang Air kosong / susu ¼ potong tembikai Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh isi ikan 1 sudu makan ubi keledek 1½ sudu makan kacang buncis ½ sudu teh minyak sayuran Air kosong Khamis ½ keping roti ½ sudu teh jem Susu 1 biji pisang mas Susu ¾ cawan mi sup 1 sudu teh isi ayam 1 sudu teh tauhu 1 sudu makan bayam 1½ sudu makan tomato ½ sudu teh minyak sayuran Air kosong Jumaat 2 sudu makan kentang dilecek bersusu 2 sudu makan lobak merah dilecek Susu ¼ potong betik Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat ¼ biji telur kuning lecek 1 sudu teh ikan bilis hancur 1 sudu makan keledek merah 1½ sudu makan sawi ½ sudu teh marjerin Air kosong Sabtu ½ potong kek Susu 2 potong epal Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh ikan kembung goreng 1½ sudu makan kangkung 1 sudu makan labu kuning ½ sudu teh marjerin Air kosong Ahad 2 sudu makan bijirin sarapan / oat dikisar bersama susu 1 sudu teh kismis dikisar Susu 2 potong buah lai Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu makan ikan bilis (dikisar) 1 sudu makan tauhu 1½ sudu makan bayam 1 sudu makan tomato 1 sudu teh minyak sayuran Air kosong Contoh Menu Seminggu Bagi Bayi 9 – 11 Bulan Makanan Dicincang / Dipotong kecil (640 kcal) Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun TASKA Meal Guidebook.indd 22 17/6/14 11:50:05 AM
- 25. 23 Minum petang 4.00 petang Makan malam 6.30 petang Minum malam 9.00 malam 1 biji pisang mas Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh isi ikan 1½ sudu makan lobak merah 1½ sudu makan brokoli 1 sudu teh minyak sayuran ¼ potong tembikai Air kosong Susu ½ biji epal Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh minyak sayuran 1 sudu teh isi ikan kembung goreng 1½ sudu makan tomato 1½ sudu makan kangkung ½ potong belimbing Air kosong Susu ½ potong buah naga Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 senduk sup ikan yang mengandungi 3 2 sudu teh ikan 3 1½ sudu makan lobak merah 3 1½ sudu makan kubis 1 sudu teh minyak sayuran ½ potong belimbing Air kosong Susu 1 biji jambu air Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 sudu teh daging 1½ sudu makan kacang panjang 1½ sudu makan lobak merah 1 sudu teh marjerin 1 biji pisang mas Air kosong Susu 1 biji pisang mas Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 senduk sup daging yang mengandungi 3 1 sudu teh daging 3 1 sudu teh kentang 3 1½ sudu makan lobak merah 3 1½ sudu makan tomato 3 1 sudu teh minyak sayuran 2 potong oren Air kosong Susu ½ potong tembikai susu Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat 1 senduk sup ayam yang mengandungi 3 1 sudu teh isi ayam 3 1 sudu teh tauhu lembut 3 1½ sudu makan tomato 3 1½ sudu makan kubis cina 3 1 sudu teh minyak sayuran 1 potong mangga Air kosong Susu ½ potong tembikai Susu 1 - 1½ senduk bubur nasi pekat ¼ biji kuning telur dilecek 1½ sudu makan keledek merah 1½ sudu makan sawi ½ sudu teh marjerin 1 potong buah kiwi Air kosong Susu Nota: 1. Beri susu ibu mengikut kehendak bayi, manakala bagi susu formula ikuti arahan pada label. 2. Semua makanan perlu dicincang atau dipotong dadu sebelum dihidangkan. 3. Makanan yang dicadangkan dalam menu ini boleh ditukar dengan makanan lain dalam kumpulan makanan yang sama. Contoh: buah naga boleh diganti dengan tembikai. TASKA Meal Guidebook.indd 23 17/6/14 11:50:06 AM
- 26. 24 1 potong betik 1 gelas susu Sarapan pagi 1 gelas susu ½ sudu teh kismis ½ mangkuk cina bijirin sarapan pagi Minum pagi Ilustrasi Contoh Menu Sehari Bagi Kanak-kanak1 - 4 Tahun Makanan Dipotong Kecil / Tanpa Tulang (950 kcal) Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun Makan tengah hari 2 cawan nasi 1 cawan sayur dimasak 1 potong buah ½ ekor ikan / 1 biji telur 1 sudu teh minyak tambahan 3 gelas susu 1 gelas air kosong 2 sudu makan ikan tenggiri goreng Saranan sukatan makanan sehari: 2 sudu makan bayam 2 sudu makan labu kuning ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin 1 senduk nasi TASKA Meal Guidebook.indd 24 17/6/14 11:50:09 AM
- 27. 25 Minum petang Makan malam Nota: Rujuk muka surat sebelah untuk contoh menu seminggu bagi kanak-kanak 1 – 4 tahun. Minum malam 1 gelas susu 1 keping roti bakar 1 gelas susu soya 1 gelas air kosong 1 senduk nasi 1 biji telur goreng 2 sudu makan kangkung 2 sudu makan tomato ½ sudu teh minyak sayuran / marjerin TASKA Meal Guidebook.indd 25 17/6/14 11:50:13 AM
- 28. 26 Hari Sarapan pagi 8.00 pagi Minum pagi 10.00 pagi Makan tengah hari 12.30 tengah hari Isnin 1 keping roti bakar ½ sudu teh marjerin Susu 1 biji pisang mas Susu 1 mangkuk mi sup yang mengandungi 3 1 senduk mi 3 1 sudu teh daging 3 2 sudu makan lobak merah 3 2 sudu makan bayam ¼ potong betik Air kosong Selasa ½ mangkuk cina bijirin sarapan ½ sudu teh kismis Susu ½ potong tembikai susu Minuman susu bercoklat 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin 1 senduk sup ayam yang mengandungi 3 2 keping ayam 3 2 ketul kentang 3 2 sudu makan lobak merah ¼ potong tembikai Air kosong Rabu 2 keping lempeng pisang Susu 4 – 5 biji anggur Minuman susu bermalt 1 senduk nasi ayam 2 keping ayam kukus 2 keping timun 1 senduk sup ayam yang mengandungi daun salad dan tomato 1 biji pisang mas Air kosong Khamis 1 keping sandwic telur Susu ½ potong buah naga Susu 2 senduk bubur nasi pekat ½ sudu teh minyak sayuran 1 sudu makan ikan kembung goreng 1 sudu makan labu kuning 3 sudu makan sayur campur 1 biji jambu air Air kosong Jumaat 1 senduk bihun goreng yang mengandungi 3 2 sudu makan isi ayam 3 2 sudu makan sawi 3 2 sudu makan lobak merah Susu ½ biji buah lai Susu 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin 2 keping daging dimasak kicap 2 sudu makan brokoli goreng ala Cina 2 sudu makan labu kuning ¼ potong betik Air kosong Sabtu 1 biji kentang dilecek bersusu Susu ½ biji epal Minuman susu bermalt 1½ senduk mi goreng basah yang mengandungi 3 1 sudu makan udang dipotong halus 3 2 sudu makan bayam 3 2 sudu makan lobak merah 3 1 sudu makan kepingan tauhu 1 potong jambu batu Air kosong Ahad 1 senduk nasi goreng yang mengandungi 3 2 sudu makan sayur campur 3 ½ biji telur Susu 1 potong belimbing Susu 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin 2 keping ayam dimasak kurma 2 sudu makan kacang bendi goreng 2 sudu makan lobak merah 1 biji pisang Air kosong Contoh Menu Seminggu Bagi Kanak-kanak 1 - 4 Tahun Makanan Dipotong Kecil / Tanpa Tulang (950 kcal) Perancangan Menu Bayi dan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun TASKA Meal Guidebook.indd 26 17/6/14 11:50:13 AM
- 29. 27 Nota: 1. Kanak-kanak berumur 1 – 2 tahun sedang mengalami proses peralihan dari makanan bayi ke makanan keluarga. Sekiranya terdapat kanak-kanak daripada kategori umur ini, masakan yang berkuah dan lembut seperti makanan untuk bayi 9 – 11 bulan perlu kerap dihidangkan. 2. Beri susu ibu mengikut kehendak bayi, manakala bagi susu formula ikuti arahan pada label. 3. Semua makanan perlu dipotong kecil sebelum dihidangkan. 4. Masakan yang menggunakan santan boleh diganti dengan susu untuk mengurangkan pengambilan asid lemak tepu. Masukkan susu apabila masakan siap dimasak, kemudian tutup api. Ini dapat mengelakkan susu dimasak hingga pecah lemak. 5. Makanan yang dicadangkan dalam menu ini boleh ditukar dengan makanan lain dalam kumpulan makanan yang sama. Contoh: buah naga boleh diganti dengan tembikai, isi ayam atau ikan boleh diganti dengan isi daging. Minum petang 4.00 petang Makan malam 6.30 petang Minum malam 9.00 malam 2 ketul cekodok bijirin 1 gelas jus tembikai Air kosong 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin ½ ekor ikan kembung masak pindang 2 sudu makan kangkung 2 sudu makan tomato 1 potong epal Air kosong Susu ½ biji ban kacang Air barli Air kosong 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin 2 sudu makan sardin tumis 2 sudu makan tomato 2 sudu makan siew pak choy (sawi) tumis air 2 potong oren Air kosong Susu 1 ketul sardin gulung bersayur Susu soya Air kosong 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin ½ ekor ikan masak taucu 2 sudu makan kacang buncis goreng 2 sudu makan lobak merah 1 potong belimbing Air kosong Susu 1 senduk bubur gandum bersusu Air kosong 1½ senduk nasi goreng yang mengandungi 3 2 sudu makan isi ayam 3 2 sudu makan hirisan lobak merah 1 senduk sup tauhu yang mengandungi 3 2 keping tauhu 3 2 sudu makan bayam 3 1 sudu teh jagung 1 potong jambu batu Air kosong Susu 1 ketul donut kecil Air barli Air kosong 4 – 6 ketul nasi himpit dihidang bersama sup yang mengandungi 3 2 sudu makan cendawan butang 3 2 sudu makan lobak merah 3 2 sudu makan isi ayam 3 ½ sudu teh minyak sayuran 1 potong mangga Air kosong Susu ½ senduk jagung rebus bermarjerin Susu soya Air kosong 1 senduk nasi putih + ½ sudu teh marjerin 2 keping daging goreng dengan lada besar 1 senduk sup tauhu telur + tomato 1 potong oren Air kosong Susu 1 potong kek mentega Susu Air kosong 1 mangkuk bihun sup yang mengandungi 3 1 senduk bihun 3 2 sudu makanan hirisan daging 3 2 sudu makan sawi 3 2 sudu makan tomato 3 ½ sudu teh minyak sayuran 1 potong mangga Air kosong Susu TASKA Meal Guidebook.indd 27 17/6/14 11:50:13 AM
- 30. 28 Nota TASKA Meal Guidebook.indd 28 17/6/14 11:50:13 AM