Giao trinh sketch up

MÔÛ ÑAÀU
1. Về tập tài liệu này Sử dụng tài liệu như thế nào?

Cũng như các tài liệu tham khảo phần mềm tin học hiện nay, tôi • Nên có kiến thức căn bản về máy tính – đồ họa trước khi
chỉ là người biên soạn chứ không phải tác giả. Mong ý kiến đóng học bất kì phần mềm đồ họa nào, SketchUp cũng vậy.
góp của các bạn để tài liệu tốt hơn.
• Tài liệu này chỉ hỗ trợ giai đoạn đầu. Muốn phát triển kĩ
Tài liệu được biên soạn dựa trên năng cao hơn các bạn nên tham khảo website
www.sketchup.com. Ngoài ra, mọi sự tham khảo chỉ có
• Help File, Tutorial, Video Tutorial của SketchUp 5.0.
giá trị khi bạn thực sự ứng dụng trong thực tế.
• Kinh nghiệm thực tế.
Tài liệu này dùng tham khảo nội bộ 9X9. Tuy phi thương mại, nhưng
Quan niệm trình bày nếu có sử dụng lại ở bất kì đâu, xin định rõ nguồn gốc.

• Tài liệu biên soạn trong ngữ cảnh của ngành kiến trúc.

• Ngắn gọn! Những kiến thức căn bản sẽ được lướt qua.
Chẳng hạn ai cũng biết một công cụ có thể kích hoạt từ
Thanh công cụ, Thanh menu hoặc Phím tắt. Tôi cung cấp
phương pháp còn hướng đi là của các bạn.

• Thực tế! Những tính năng trùng lặp hoặc ít dùng trong
kiến trúc sẽ được lược bỏ. Trong tài liệu, cần lưu ý các
biểu tượng sau:

Chú thích thêm

Thủ thuật

Chú ý

Hướng dẫn sử dụng SketchUp 5.0 Mở đầu Trang 1

đường – mặt với chuỗi thao tác vẽ, chia, nối, di chuyển, xoay,
2. Về phần mềm SketchUp
thu phóng, nâng khối, cắt khối, trượt dẫn, tô màu, áp vật liệu, vẽ
SketchUp là phần mềm đồ họa 3D do hãng @Last Solfware phát địa hình, thêm cảnh quan, giả lập bóng đổ, xuất ảnh, làm slide
triển, chuyên ứng dụng vào thiết kế sơ phác, xây dựng mô hình show … các hoạt động này đều trực quan trong môi trường 3D.
trong các lĩnh vực kiến trúc, nội thất, cảnh quan, xây dựng, thiết Mọi tính năng chỉ được xây dựng vừa đủ dùng nhưng khả năng
kế cảnh quay trong điện ảnh, thiết kế sân khấu. thể hiện ý tưởng sơ phác khá hiệu quả.

Ứng dụng đồ họa 3D trong các giai đoạn thiết kế kiến trúc là xu b. Nhanh nhưng Chính xác
hướng tất yếu. Nhưng :
Do đơn giản nên người dùng SketchUp có thể vẽ rất nhanh,
• KTS, sinh viên kiến trúc ngày càng phải đầu tư vào kĩ nhưng không có nghĩa kém chính xác. SketchUp có khả năng dò
năng sử dụng máy tính, trong khi vẫn còn nhiều kĩ năng điểm nội suy, nhập liệu tới chính xác 6 số lẻ phần thập phân, giả
quan trọng khác. lập bóng đổ theo thời gian thực, tạo mặt cắt tương tác …

• Các phần mềm 3D nổi tiếng hiện nay rất chuyên nghiệp
và xuất sắc ở giai đoạn thể hiện chi tiết ý tưởng với hiệu
Hãy đặt SketchUp vào đúng vai trò của nó trong giai đoạn
quả chuyên sâu về ánh sáng, vật liệu. Nhưng ở giai đoạn
sơ phác. Một công cụ nhẹ nhàng và hiệu quả cho một mục đích
sơ phác ý tưởng, trình diễn sơ bộ với khách hàng hoặc
xác định chứ không phải công cụ toàn năng.
thảo luận nội bộ nhóm thiết kế … chúng trở nên nặng nề
không cần thiết và kém thích ứng. Các phần mềm này
thường phức tạp và đòi hỏi đầu tư đào tạo rất cao.

Nhận biết điều đó, SketchUp được phát triển theo 2 xu hướng:

a. Đơn giản nhưng Hiệu quả

Đánh giá trên cùng một hiệu quả mang lại, SketchUp là phần
mềm 3D dễ học, tốn ít công học. Có thể có phần mềm dễ hơn
nhưng sẽ quá thô sơ hoặc không khả thi.

Để đơn giản và hiệu quả, SketchUp trực quan hóa mọi hoạt
động tương tự như khi vẽ tay. Đơn vị cơ bản trong SketchUp là

• Kiểu file nhập vào và xuất ra hỗ trợ thêm một số chuẩn
3. Có gì mới trong phiên bản SketchUp 5.0
mới. Đầu vào có thêm 3D Studio (3DS), Digital Elevation
• Nhóm công cụ Sandbox nhằm tạo và hiệu chỉnh bề mặt Mode (DEM). Đầu ra có thêm (OBJ), (XSI) và (FBX).
địa hình hoặc mặt lưới tam giác hóa bất kì, vốn rất hạn
• Tương tác với Component có vài thay đổi. Trong hộp
chế trong các phiên bản trước đó. Theo hãng sản xuất,
thoại Component Browser, menu động có thêm dòng lệnh
Sandbox còn có thể tạo các mặt cong hữu cơ, thậm chí
Replace Selected để thay thế 1 component đã chọn
cả mặt người. Tất nhiên không thể có hiệu quả như các
trước trong mô hình bằng 1 component đang chọn trong
công cụ chuyên biệt của 3ds Max, Maya hay Rhino.
hộp thoại. Khi chọn 1 component, menu động có thêm
• Extension Manager dùng để tắt bật các tính năng mở dòng lệnh Make Unique để ngắt riêng định nghĩa của
rộng – ít dùng của SketchUp (như nhóm công cụ Sandbox component đó ra, không bị chỉnh sửa hàng loạt.
chẳng hạn) nhằm đơn giản hóa giao diện người dùng
• Công cụ Walk mặc định nhận biết vật cản trước và sau
• Khóa Component và Group để không vô ý di chuyển camera, hạn chế việc đi xuyên vật cản. Có thêm tính tăng
hay chỉnh sửa. di chuyển trên địa hình mà không thay đổi điểm đích.

• Kiểu hiển thị nét có thêm tùy chọn Depthcue (nét gần • Hệ thống hộp thoại được sắp xếp dạng “stack windows”
dày nét xa mảnh) và tùy chọn Endpoints (nhấn hai đầu trong đó các title bar có thể neo với nhau, có thể trôi tùy ý
nét). Ngoài ra bạn có thể tắt mở hiển thị toàn bộ nét trong trên màn hình. Có thể tắt bật toàn hộp thoại bằng phím tắt
mô hình. Các phiên bản trước đây tắt mở nét phải gián hoặc menu Show/Hide Windows. Muốn truy nhập hộp
tiếp qua lệnh Hide/Unhide rất thủ công. thoại nào chỉ cần click lên title bar hộp thoại đó.

• Component Outliner giúp bạn quản lí theo cây phả hệ • Lệnh Push/Pull có thể kết hợp với phím Ctrl để tạo thêm
các Group và Component đã dùng trong mô hình. Rất hoặc chia đoạn mới, rất hữu dụng khi tạo sơ đồ không
hữu ích khi vẽ một mô hình lớn gian cho công trình

• Giao diện người dùng được thiết kế lại với các icon và • Hỗ trợ ngôn ngữ Ruby cho phép tạo các ứng dụng,
con trỏ chuột mới plug-in của riêng mình trong SketchUp

• Fractional Units là loại đơn vị thợ mộc ở Mĩ hay dùng
cũng được hỗ trợ trong phiên bản này.


MUÏC LUÏC
MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG V: AÙNH SAÙNG, VAÄT LIEÄU, HIEÅN THÒ
CHÖÔNG I: GIAO DIEÄN VÔÙI NGÖÔØI DUØNG 1. AÙnh saùng
CHÖÔNG II: VEÕ CAÊN BAÛN 2. Vaät lieäu
1. Coâng cuï Veõ 3. Hieån thò
2. Coâng cuï Thieát yeáu PHUÏ LUÏC
3. Coâng cuï Quan saùt
4. Coâng cuï Hieäu chænh
CHÖÔNG III: VEÕ NAÂNG CAO
1. Noäi suy
2. Khoùa höôùng
3. Heä truïc toïa ñoä
4. Coâng cuï Xaây döïng
5. Coâng cuï taïo ñòa hình
CHÖÔNG IV: VEÕ COÙ HEÄ THOÁNG
1. Quaûn lí Layer
2. Quaûn lí Component
3. Quaûn lí Outliner
4. Thieát laäp vaø quaûn lí moâ hình

Hướng dẫn sử dụng SketchUp 5.0 Chương I – Giao diện với người dùng Trang 1

–
I. GIAO DIEÄN VÔÙI NGÖÔØI DUØNG
1. Toolbars (Thanh công cụ) Display Modes Toolbar Views Toolbar
Các chế độ hiển thị Các hình chiếu
Title Bar
Thanh tiêu đề

Menu Bar = Thanh menu
Standard Toolbar
Công cụ Chuẩn

Principal Toolbar
Công cụ Thiết yếu

Drawing Toolbar
Công cụ Vẽ

Drawing Axes = Hệ trục
Modification Toolbar
Công cụ Hiệu chỉnh

Construction Toolbar Origin = Gốc hệ trục
Công cụ Xây dựng

Camera Toolbar
Công cụ Quan sát Drawing Area = Không gian vẽ

VCB

Walkthrough Toolbar
Công cụ Bộ hành

Status Bar
Thanh trạng thái

Select = Chọn Move = Di chuyển
Shift = nghịch đảo Shift = khóa hướng Iso = Trục đo Wireframe = Khung dây New = Tạo file mới
Ctrl = thêm vào Ctrl = sao chép
Shift+Ctrl = bớt ra Shift+Ctrl = bớt ra Top = Mặt bằng Hidden Line = Nét thấy Open = Mở file đã có
Trái qua phải = chọn bao Alt = ép biến dạng
Phải qua trái = chọn cắt VCB: nhập khoảng cách Front = Mặt Nam Shaded = Tô bóng Save = Lưu file
Paint Bucket = Tô
Push/Pull = Kéo/Nén
Alt = lấy mẫu Right = Mặt Đông
Click đúp = lặp lại trị số cuối Make Component
Ctrl = tô những gì nối liền Shaded with Textture
Ctrl = sao chép đoạn mới = Tạo Component
Shift = thay thế toàn bộ Back = Mặt Bắc = Vật liệu và bóng
VCB: nhập khoảng cách
Shift+Ctrl = thay thế nối liền
Cut = Cắt
Eraser = Xóa X-Ray = Xuyên sáng
Rotate = Quay Left = Mặt Tây
Shift = tắt hiển thị
Ctrl = sao chép khi quay Copy = Sao chép
Ctrl = làm mềm
VCB: góc, độ dốc
Shift+Ctrl = làm sắc
Paste = Dán
Nút lăn
Rectangle = Hình chữ nhật Follow Me = Trượt dẫn
Click rà = xoay nhìn
VCB: nhập dài, rộng Alt = tự động dò mặt phẳng Eraser = Xóa
Shift + Click rà = dời nhìn
Scale = Thu phóng Lăn = thu phóng nhìn
Line = Đoạn thẳng Undo = Hồi lại lệnh
Shift = nghịch đảo đồng dạng
Shift = khóa hướng Nút trái Nút phải
Ctrl = hướng tâm
VCB: nhập khoảng cách Click = menu động Redo = Lặp lại lệnh
VCB: tỉ lệ, độ dài mới (mm) Click = kích hoạt
Offset = Sao chép đồng dạng công cụ, chọn điểm,
Circle = Hình tròn đối tượng, bắt điểm. Print = In file
Click đúp = dùng lại trị số cuối
VCB: số đoạn (s), bán kính (r)
VCB: khoảng cách đồng dạng
Model Info
Arc = Cung tròn = Thông số mô hình
Orbit = Xoay – nhìn
VCB: số đoạn, bán kính (r),
Ctrl = bỏ khóa trục Z
đoạn dây cung (length), đoạn Context Help
Shift = di chuyển
trung trực dây cung (bulge) = Hướng dẫn nóng
Polygon = Đa giác
VCB: số đoạn (s), bán kính Pan = Dời – nhìn
ngoại tiếp (r)
Zoom = Thu phóng – nhìn
Free Hand = Phác tay Shift = thay đổi trường nhìn
Shift = đa tuyến 3 chiều VCB: tiêu cự (mm), góc nhìn Value Control Box (VCB)
(deg) Hộp nhập trị số
Tape Measure = Đo dài
Ctrl = chỉ đo Zoom Window = Cửa sổ
VCB: thay đổi tỉ lệ toàn cục

Dimension = Ghi kích thước Zoom Extents = Phóng khít Nhập trị số và Enter để áp dụng lên
Section Plane Toolbar công cụ hiện hành. Không cần click
Hiện mặt phẳng cắt / Hiện nét cắt chuột vào vùng này khi nhập trị
Text = Ghi chú Zoom Previous = Hồi lại

Walk = Bộ hành
Protractor = Đo góc Shift = di chuyển phương đứng
Shift = chỉ đo Ctrl = chạy nhanh Layer Toolbar Sandbox Tools
VCB: góc, độ dốc Alt = đi xuyên vật cản Truy nhập layer / Hộp thoại layer Công cụ tạo địa hình
VCB: cao độ điểm nhìn
Look Around = Nhìn quanh
Section = Mặt cắt
VCB: cao độ điểm nhìn

Position Camera = Định vị
Axes = Hệ trục tọa độ Shadow Toolbar = Công cụ giả lập bóng đổ
điểm nhìn
Hộp thoại bóng / Tắt bật bóng / Tháng trong năm / Giờ trong ngày


2. Dialogs Boxes (Hộp thoại) • Khi chọn trước đối tượng

Khi làm việc với SketchUp hay bất kì phần mềm đồ họa nào, bạn • Khi hiện hành trong một số
luôn phải trao đổi với máy tính 2 vấn đề: hộp thoại (Material Browser,
Components …)
• Tôi muốn máy tính làm gì? Ứng với việc thao tác lệnh.
• Trong giao diện SketchUp
• Máy tính làm điều đó như thế nào? Ứng với việc cung cấp
(trang màn hình, hệ trục).
tham số lệnh hoặc tham số môi trường.
4. Value Control Box -
Nếu Toolbars là nơi cung cấp thao
VCB (Hộp nhập trị số)
tác lệnh thì tham số lệnh và tham số
môi trường có thể tìm thấy trong VCB nằm góc dưới bên phải màn hình. Nó hiển thị trị số hiện
Dialog Boxes (các hộp thoại). hành và cũng là nơi bạn nhập trị số khi thao tác lệnh. Đặc tính:

Chỉ 9/14 hộp thoại là có thể kết • Enter để xác nhận trị số. Sau
thành bè trôi nổi tự do như hình bên, khi xác nhận vẫn có thể thay
5 hộp thoại còn lại luôn đứng độc đổi trị số miễn là bạn chưa kích hoạt công cụ khác.Không
lập. cần thiết click vào VCB khi nhập trị, VCB luôn chờ tín hiệu
phím số từ bàn phím.
Để tắt – bật từng hộp thoại vào menu
Windows>Tên hộp thoại. Để cuốn – • Trị số lẻ (gần đúng) sẽ hiển thị kèm dấu “~” phía trước.
thả từng hộp thoại, click thanh tiêu đề hộp thoại. Để kết một Đôi khi trị số phải có đơn vị chính xác đi kèm. Đơn vị có
hộp thoại vào bè, click rê thanh tiêu đề hộp thoại tới gần nhau, thể cùng hoặc khác với đơn vị hệ thống hiện hành.
chúng sẽ tự bắt dính. Để tắt - bật cùng lúc tất cả các hộp thoại
• Nhập tọa độ tuyệt đối [x,y,z] hoặc tương đối <x,y,z>. Dấu
vào menu Windows/Show-Hide Dialogs. Di chuyển thanh tiêu
“,” hay “;” ngăn cách tùy thiết lập của hệ điều hành.
đề của hộp thoại trên cùng sẽ di chuyển cả bè hộp thoại.
• Không nhập trị số trước dấu ngăn cách hàm ý lấy lại trị số
3. Context Menu (Menu động)
cũ trước đó.
Nội dung menu động thay đổi tùy theo bối cảnh. Kích hoạt menu
động bằng cách click phải chuột. Menu động có hiệu lực :

II. VEÕ CAÊN BAÛN
1. Drawing Tools (Công cụ Vẽ) Chia mặt phẳng bằng cách vẽ đoạn thẳng có điểm đầu điểm
cuối thuộc chu vi mặt phẳng
Line Tool (Đoạn thẳng)
Đoạn thẳng phủ qua chu vi 2 mặt phẳng (overlapping lines)
Kích hoạt công cụ > click chọn điểm đầu đoạn > kéo chuột định
không có tác dụng chia mặt.
độ dài và hướng > click chọn điểm cuối đoạn.

Có thể nhập trị số trong VCB thay cho việc kéo chuột. Có
thể nhập tọa độ tương đối trong không gian của điểm tiếp theo Arc Tool (Cung tròn)
dạng [x,y,x] hoặc <x;y;z> (tùy thiết lập trong hệ điều hành).
Kích hoạt công cụ > nhập độ
Tạo mặt phẳng bằng trơn đường cong nếu muốn
cách vẽ 3 hay nhiều hơn (mặc định là 12) > click chọn
3 đoạn thẳng đồng điểm đầu cung > kéo và click
phẳng khép kín. Có thể chọn điểm cuối cung > kéo và click đoạn trung trực dây cung.
hàn mặt phẳng khuyết
Các trị số đặc trưng cho một cung đều có thể nhập trong
cạnh bằng cách vẽ bổ sung cạnh bị khuyết.
VCB thay cho việc kéo chuột.
Chia đoạn thẳng bằng cách vẽ thêm đoạn thẳng khác có ít nhất
Khi thao tác cung tròn qua trạng thái nửa đường tròn
một điểm On Edge trên đoạn cần chia.
SketchUp sẽ hiện điểm và thông báo qua Tooltip.

Khi vẽ nhiều đoạn cung nối tiếp, đoạn cung nào đang vẽ bật
sáng xanh lơ là đoạn cung tiếp tuyến với đoạn cung trước nó.

Thêm kí tự “r” sau trị số nhập trong VCB để xác định bán kính
cung tròn thay cho chiều dài đoạn trung trực dây cung. Thêm kí
tự “s” sau trị số để thay đổi độ trơn của cung
Để chia đều đoạn thẳng click phải lên đoạn > chọn Divide >
nhập số đoạn bằng nhau cần chia.
Hướng dẫn sử dụng SketchUp 5.0 Chương II – Vẽ căn bản Trang 1

Freehand Tool (Phác tay)
Kích hoạt công cụ > click chọn điểm bắt đầu > nhấn giữ phím trái
chuột trong khi kéo > thả phím
trái chuột ở điểm kết thúc.
Đường tạo ra có thể khép kín
hoặc không.

Để vẽ 3D Polyline giữ Khi thao tác hình chữ nhật qua trạng thái hình vuông hoặc
phím Shift trong khi thao tác. hình có tỉ lệ vàng SketchUp sẽ báo hiệu bằng đường chéo nét
3D Polyline là đối tượng phi đứt và Tooltip.
hình học trong môi trường SketchUp, không thể truy bắt, dùng
để đồ lại nét ảnh nền nhập vào. Circle Tool (Hình tròn)
Click phải đường 3D Polyline > chọn Explode để phá 3D Tạo mặt phẳng có chu vi hình tròn, thuộc một mặt phẳng hiện
polyline thành đa tuyến hình học, có thể truy bắt. hữu hoặc mặt phẳng hệ trục hiện hành.

Kích hoạt công cụ > click chọn tâm > kéo chuột định bán kính và
click hoàn tất.
Rectangle Tool (Hình chữ nhật)
Các trị số đặc trưng cho hình tròn đều có thể nhập trong
Dùng tạo ra một mặt phẳng có chu vi hình chữ nhật hoặc vuông. VCB thay cho việc kéo chuột. Thêm kí tự “s” sau trị số để thay
Cạnh của hình luôn song song với hệ trục tọa độ hiện hành. đổi độ trơn đường tròn.

Kích hoạt công cụ > click chọn góc đầu > di chuyển chuột và
click chọn góc đối diện.

Có thể nhập trị số dài và rộng trong VCB. Xoay hệ trục nếu
muốn vẽ hình chữ nhật khác hướng hệ trục hiện hành.


Nghịch đảo trạng thái được chọn
Shift + Click đơn
– không được chọn
Polygon Tool (Hình đa giác)
Click đúp cạnh Chọn cạnh và mặt nối với nó
Dùng vẽ đa giác thường nội tiếp hình tròn từ 3 đến 100 cạnh
Click đúp mặt Chọn mặt và cạnh bao
thuộc mặt phẳng hiện hữu hoặc mặt phẳng hệ trục hiện hành.
Chọn tất cả các mặt và cạnh nối
Kích hoạt công cụ > chọn số cạnh đa giác > click chọn tâm > kéo Click 3 lần liên tiếp
liền với đối tượng
chuột định bán kính đường tròn nội tiếp > click hoàn tất.
Ctrl+A Chọn toàn bộ mô hình
Các trị số đặc trưng cho đa giác đều có thể nhập trong VCB
thay cho việc kéo chuột hoặc sau khi vẽ Ctrl+T hoặc click vùng trắng Hủy chọn toàn bộ

Dùng menu động để có thêm các tùy chọn

2. Principle Tool (Công cụ Thiết yếu) Bounding Edges - Chọn cạnh bao
Connected Faces – Chọn mặt nối liền
All Connected – Chọn tất cả các phần nối liền
Select Tool (Chọn đối tượng) All on same layer – Chọn tất cả đối tượng cùng Layer
All with same material – Chọn tất cả đối tượng cùng vật liệu

Thao tác chuột Hiệu quả

Click đơn Chọn đối tượng đơn Paint Bucket Tool (Tô đối tượng)
Chọn đối tượng nằm trong và Dùng để tô màu sắc hoặc vật liệu cho đối tượng.
Rê từ phải sang trái
giao cắt với vùng chọn
Kích hoạt công cụ > Chọn màu hoặc vật liệu trong Material
Chọn đối tượng nằm trong vùng Browser được kích hoạt cùng lúc với công cụ > Click một đối
Rê từ trái sang phải
chọn
tượng hoặc một tập hợp chọn.
Ctrl + Click đơn Thêm đối tượng vào tập chọn
Cần chuyển chế độ hiển thị Shaded hoặc Shaded with
Ctrl + Shift + Click đơn Loại đối tượng khỏi tập chọn Texture để có thể nhìn thấy những gì bạn tô.


Kết hợp với các mặt phẳng chiếu cơ bản sẽ tạo được hầu hết
Qui ước khi tô
các hình chiếu mong muốn
• Khi tô mặt trước hoặc sau một mặt phẳng nằm trong tập
hợp các mặt phẳng được chọn, các mặt phẳng còn lại sẽ
được tô mặt trước hoặc sau tương ứng.

• Có thể áp lệnh tô lên một hay nhiều cạnh. Để có thể thấy Truy cập nhanh các công cụ theo bảng
hiệu quả này cần chọn chế độ hiển thị Windows > Display
Settings > Edge color > By Material. Thao tác Hiệu quả

Lăn lên nút giữa chuột Phóng to khung nhìn
• Kết hợp phím Ctrl để tô tất cả những mặt liên kết và có
cùng vật liệu ban đầu với mặt đang tô. Lăn xuống nút giữa chuột Thu nhỏ khung nhìn

• Kết hợp phím Shift để chuyển đổi tất cả các mặt có cùng Ctrl+Shift+E Phóng toàn bộ khít màn hình
loại vật liệu sang vật liệu mới đang tô.
Ctrl+Shift+W (tự đặt) Phóng một phần khít màn hình
• Kết hợp phím Ctrl + Shift để chuyển đổi tất cả các mặt có
Shift+Rê nút giữa chuột Trượt khung nhìn
cùng loại chất liệu và có liên kết với nhau sang vật liệu
mới đang tô Rê nút giữa chuột Xoay khung nhìn giới hạn trục Z

• Kết hợp phím Alt để lấy mẫu vật liệu từ đối tượng nào đó Ctrl+Rê nút giữa chuột Xoay tự do khung nhìn
trong mô hình thành vật liệu hiện hành

• Khi áp vật liệu lên Group hoặc Component, những mặt
phẳng đã áp vật liệu khác trước đó sẽ không bị ảnh Khi dựng hình nên chọn phép chiếu trục đo.
hưởng bởi vật liệu mới. Những tính năng nâng cao liên quan đến camera, chế độ
3. Camera Tool (Công cụ Quan sát) hiển thị trong mô hình có thể xem chương V.

Không gian vẽ có thể chuyển đổi giữa phép chiếu phối cảnh
(Perspective) hoặc hình chiếu trục đo (Paraline) trong menu
Camera > Perspective.


này, giữ phím Alt trong khi Schetch, ta sẽ có tính năng biến
4. Modification Tools (Công cụ Hiệu chỉnh)
dạng cưỡng bức (Forcing Autofold).

Sao chép đối tượng (Copy) bằng cách giữ phím Ctrl sau
Move Tool (Di chuyển đối tượng) khi kích hoạt công cụ và trước khi chọn điểm đầu.

Chọn một hoặc nhiều đối tượng > Kích hoạt công cụ > Click Tạo dãy tuyến tính với khoảng cách chỉ định (Linear Array)
chọn điểm đầu > Click chọn điểm đến. bằng cách gõ từ khóa nx hoặc *n. Với n là số đối tượng của dãy.

Để di chuyển một cách chính xác nên kết hợp với truy bắt điểm Tạo dãy tuyến tính chia
khóa hướng và nhập liệu trong VCB. quãng đều giữa 2 điểm cho
trước bằng cách gõ từ khóa
Có thể dùng công cụ Move di
n/ hoặc /n. Với n là số đối
chuyển một phần đối tượng để thực hiện
tượng của dãy. Tính năng này
lệnh Schetch (co dãn đối dượng).
rất hữu ích khi tạo hàng rào, cầu hoặc bố trí bàn ghế …
Lệnh Sketch tùy theo bối cảnh sẽ tạo ra
nếp gấp (Moving/Schetching with
Autofold) hoặc không tạo ra nếp gấp. Rotate Tool (Xoay đối tượng)
Chọn một hoặc nhiều đối tượng >
Kích hoạt công cụ > Click chọn tâm
quay > Click chọn điểm đầu góc quay
> Click chọn điểm cuối góc quay.

Để xoay một cách chính xác nên kết
hợp với truy bắt điểm khóa hướng và
nhập liệu trong VCB.
Xu hướng chung của SketchUp là hạn chế tối đa việc phát sinh
Công cụ xoay có thể tạo ra hiệu ứng Vặn (Twist) hoặc Gấp
các nếp gấp và mặt phẳng khi Schetch bằng cách khóa các
(Fold) nếu tác động lên một phần của đối đượng.
hướng di chuyển gây ra biến dạng quá lớn. Để bỏ qua tính năng


Có thể dùng công cụ Rotate để Sao chép đối tượng Grips (Tay nắm) Hiệu quả
(Copy) bằng cách giữ phím Ctrl sau khi kích hoạt công cụ và Coner grip – Góc Thu phóng theo hệ số tỉ lệ chung 3 phương
trước khi chọn điểm đầu góc xoay.
Edge grip – Cạnh Thu phóng theo hệ số tỉ lệ riêng 2 phương
Tạo dãy hướng tâm với góc chỉ định (Radial Array) bằng
Face grip – Mặt Thu phóng theo hệ số tỉ lệ 1 phương
cách gõ từ khóa nx hoặc *n. Với n là số đối tượng của dãy.

Tạo dãy hướng tâm chia góc đều trong góc cho trước bằng Thao tác khác nhau cũng mang lại hiệu quả khác nhau
cách gõ từ khóa n/ hoặc /n. Với n là số đối tượng của dãy. Thao tác Hiệu quả

Thử tỉ lệ tùy ý cho đến khi click
Kéo chuột
chuột xác nhận

Thu phóng với điểm neo là tâm
Giữ phím Ctrl + Kéo chuột
của tập chọn

Đôi khi việc xác định mặt phẳng, tâm và trục quay gặp khó Đảo ngược tính năng thu phóng
Giữ phím Shift + Kéo chuột
khăn, đòi hỏi phải dời trục – dựng mặt phụ. Thay vì thế, có thể theo hệ số tỉ lệ chung hoặc riêng
dùng tính năng chọn trục quay và mặt phẳng quay bằng cách
Tất cả các hệ số tỉ lệ có thể nhập chính xác trong VCB thay
Click-giữ nguyên nút trái chuột khi thao tác chọn tâm quay.
cho việc kéo chuột.

Tính năng thay đổi trị số sau khi
Scale Tool (Thu phóng đối tượng) Enter rất hữu ích khi Scale hướng tâm
có tỉ lệ. Không thể cùng lúc nhấn Ctrl
Chọn đối tượng > Kích hoạt công cụ > Click chọn grip (tay nắm)
và chữ số, hãy scale hướng tâm với hệ
cần tác động >Thao tác chuột, phím hoặc VCB.
số tỉ lệ bất kì sau đó nhập lại tỉ lệ đúng.
Mỗi khi chọn một grip, grip tương ứng đối diện được điểm sáng Tương tự cho việc dò tìm hệ số tỉ lệ
và trở thành điểm neo của phép thu phóng, loại grip khác nhau ưng ý nhất.
có tính năng khác nhau
Nhập trị số kèm theo đơn vị trong VCB tương ứng việc thu
phóng theo tham số khoảng cách giữa 2 grips.


Việc thu phóng chỉ tác động lên kích thước đường bao tập Tiết diện phải tương đối vuông
chọn (Bounding Box). Do chúng ta thường chọn duy nhất góc với đường dẫn.
một đối tượng và đường bao thường hay trùng khớp với chu vi
Giữ phím Alt khi chọn tiết diện
đối tượng nên rất dễ quên điều này.
để kích hoạt chế độ tự động dò
Một số trường hợp bắt buộc dời trục để scale chính xác đường dẫn và trượt dẫn khép kín.

Chọn mặt phẳng > Kích hoạt công
cụ > Chọn tiết diện tạo sẽ ra hiệu
Push/Pull Tool (Kéo/Nén đối tượng)
ứng tiết diện tự động trượt dẫn khép
Kích hoạt công cụ > Click chọn mặt phẳng > Kéo rồi click chuột kín theo chu vi mặt phẳng.
hoặc nhập trong VCB khoảng cách kéo/nén.
Trượt dẫn một tiết diện theo đường dẫn hình tròn có tâm nằm
Copy mặt nền mới (starting face) bằng cách giữ phím Ctrl trên trục đối xứng của tiết diện sẽ tạo ra khối tròn xoay.
sau khi kích hoạt và trước khi chọn mặt.

Click đúp khi chọn mặt để tự động
Offset Tool (Sao chép đồng dạng)
áp trị số kéo/nén trước đó.
Chọn một mặt phẳng, hai hay
Có thể dùng công cụ Push/Pull
nhiều đoạn thẳng đồng
đục khoảng thông một khối khi
phẳng > Kích hoạt công cụ >
nén mặt phẳng thành phần xuống
Click chuột lên tập hợp đã
hết chiều cao khối.
chọn > Kéo chuột định miền
và khoảng cách sao chép > Nhập trị số trong VCB hoặc click
chuột xác nhận.
Follow Me Tool (Trượt dẫn đối tượng)
Click đúp lên tập hợp chọn khi thao tác lệnh Offset để lập lại
Kích hoạt công cụ > Click chọn tiết diện > Kéo chuột dọc theo
miền và khoảng cách sao chép trước đó.
đường dẫn > Click chuột tại vị trí kết thúc.

Để trượt dẫn chính xác hơn nên : Chọn đường dẫn > Kích hoạt
công cụ > Chọn tiết diện.

Intersect with Model (Giao cắt khối)
Dùng để lấy giao tuyến và mặt tạo bởi các hình khối giao nhau.

Xếp các hình khối về trạng thái giao cắt > Quét chọn > Click phải
hiện menu động > Chọn Intersect with Model > Xóa phần thừa.

Nếu thành phần giao cắt là Group hoặc Component, giao
tuyến và mặt tạo thành sẽ nằm trong cùng bối cảnh tương ứng.


III. VEÕ NAÂNG CAO
Ngoài tính năng hiển thị - nhập số trong VCB đã đề cập, để có Hình dưới minh họa cho khả năng dò điểm và dò đường trong
thể vẽ chính xác cần nắm vững các tính năng sau SketchUp

1. Inference (Nội suy) Tên vết Màu vết Mô tả
On Axis Đỏ Vết song song hoặc trên trục X
On Axis Xanh lục Vết song song hoặc trên trục Y
On Axis Xanh đen Vết song song hoặc trên trục Z
Parallel to Edge Tím Vết song song với đoạn
Chế độ bắt điểm luôn thường trú mà không có tùy chọn nào Perdendicular to
Điểm đỏ, vết tím Vết vuông góc với đoạn
khác, giúp bạn nhận biết và truy bắt các điểm đặc biệt. Khi bắt Edge
điểm, các tooltip bật tên theo bảng bên dưới, điểm đặc biệt bật Màu như trên –
From Point Dò điểm
sáng theo chỉ thị màu. vết có nét đứt

Tên điểm Màu Mô tả
Endpoint Xanh lục Điểm đầu – cuối đoạn hay cung
Midpoint Xanh lơ Điểm giữa đoạn hoặc cạnh
Intersection Đen Giao đoạn - đoạn hay đoạn – mặt
On Face Xanh đen Điểm thuộc mặt
On Edge Đỏ Điểm thuộc cạnh
Equi-Dist on Edge Điểm đỏ, vết tím Điểm vạt góc đều
Half Circle - Tạo đường tròn khi vẽ cung
Center Xanh lục Điểm tâm hình tròn

Chế độ dò vết giúp xác định một điểm bất kì nằm trên 1 vết đặc
biệt. Vết đặc biệt có nét liền và màu như bảng bên dưới

Chế độ dò điểm giúp xác định 1 điểm bất kì nằm trên 1 vết đặc
biệt đi qua 1 điểm đặc biệt hiện hữu. Chế độ này có tooltip “From
point” kèm theo vết đặc biệt nhưng thể hiện bằng nét đứt.
Hướng dẫn sử dụng SketchUp 5.0 Chương III – Vẽ nâng cao Trang 1

và vẽ chính xác. Có thể tương tác với hệ trục thông qua menu
Khi thao tác chuột trên một mặt hiện hữu, chương trình tự
động bằng cách click phải lên thành phần bất kì của hệ trục.
động vẽ trên mặt đó. Nếu không có mặt hiện hữu, không có chỉ
định bắt điểm nào khác, chương trình tự động vẽ trên mặt tạo Dời và xoay tùy ý chọn Place > click chọn gốc tọa độ mới >
bởi hệ trục và mặt hình chiếu thời điểm đó. click chọn hướng trục X > click chọn hướng trục Y.

Mọi chế độ nội suy đều bảo toàn dù các đối tượng hình học nằm Dời và xoay chính
trong Group hoặc Component. xác chọn Move >
hộp thoại Move
2. Inference Locking (Khóa hướng)
Sketching Context >
Trong một không gian vẽ quá hẹp, dị chuyển chuột dễ dàng gây nhập khoảng cách
nhiễu khi nội suy. Cách tốt nhất là khóa hướng. Hình bên cho trục mới so với trục
thấy cách khóa hướng để dò được vết song song trục Z như ý cũ, SketchUp tự
muốn mà không lẫn lộn sang động hiểu đơn vị mặc định của hệ thống (hình trên).
trục khác hoặc điểm khác.
Khôi phục hệ trục gốc chọn Reset
Để khóa hướng chỉ cần giữ
Tắt hiển thị hệ trục chọn Hide
phím Shift ngay sau khi nhá
chọn được vết mong muốn. Khi xuất file, hệ trục tự động tắt.
Vết sẽ nổi đậm lên. Lúc này Việc dời trục rất cần thiết khi cần vẽ,
bất kể chuột ở đâu, chương hiệu chỉnh các đối tượng, mặt
trình chỉ hiểu 1 vết duy nhất. phẳng, đoạn thẳng không song
song với hệ trục.
3. Drawing Axes (Hệ trục
tọa độ) Kết hợp các tính năng trên với
các lệnh vẽ cơ bản đã trình bày ở chương I cũng như các tín
Gồm 3 đường thẳng với 3 màu Đỏ - Lục
năng từ phần này trở về sau, bạn sẽ mở rộng sự linh hoạt và
– Xanh ứng với trục X – Y – Z vuông
chính xác một cách đáng kể. Các tính năng này có giá trị xuyên
góc với nhau. Origin là điểm gốc hệ trục
suốt SketchUp. Đừng quên áp dụng chúng bất cứ lúc nào có thể.
khi vừa khởi tạo 1 mô hình. Hệ trục giúp
bạn định vị trong không gian 3D, dò vết

Một tính năng quan trọng khác của Tape Measure là Thu phóng
4. Construction Tools (Công cụ Xây dựng)
toàn cục mô hình. Thao tác như sau
Tính khả thi được hiểu là mức độ chi tiết của thông tin mà bạn
• Xác định đoạn thẳng dự định làm cơ sở thu phóng toàn
cung cấp cho cho chương trình khác, cho người khác hoặc cho
mô hình. Dùng Tape Measure đo độ dài thuần túy của
quá trình tái tạo lại mô hình ngoài đời thực.
đoạn, quan sát trị số trong VCB.
Tape Measure (Đo dài)
• Nhập độ dài mới. Tỉ lệ độ dài mới / cũ sẽ là tỉ lệ thu phóng
Kích hoạt công cụ > click chọn điểm đầu > click chọn điểm cuối. tất cả các độ dài khác trong mô hình.

• Nếu cả 2 điểm là Enpoint: đo dài thuần túy, đọc trị số Thu phóng toàn cục chỉ có tác dụng với component tạo mới
trong VCB trong mô hình hiện hành. Component trong thư viện, component
là bản vẽ tham chiếu không bị ảnh hưởng của thao tác này.
• Nếu chỉ có 1 điểm là
Endpoint: đo dài kết hợp tạo Protractor (Đo góc)
đoạn dóng (thể hiện nét
Kích hoạt công cụ > Click chọn vị trí
đứt). Điểm cuối của đoạn
tâm thước góc > Click chọn hướng
dóng được đánh dấu và có
đường 00 > tùy chọn như sau
thể truy bắt. Điểm dóng này gọi là Construction Point
• Để đo góc thuần túy > Click
• Chỉ click 1 điểm On Edge và
chọn hướng còn lại. Trị số góc
kéo chuột ra ngoài: tạo một
sẽ hiển thị trong VCB. Đồng
đường trục song song với
thời một đường trục (Construction Line) được tạo ra trên
đoạn, khoảng cách song
hướng click sau cùng
song có thể nhập trong
VCB. Đường trục này gọi là • Để dựng góc > nhập góc hoặc độ dốc x : y trong VCB.
Construction Line.
Thước góc tự động bắt dính theo nấc 150, tự động bắt dính
Trong mọi trường hợp, giữ phím Ctrl trong lúc thao tác để đo vào mặt phẳng gần nhất. Góc âm xuôi chiều kim đồng hồ, góc lẻ
dài thuần túy. thể hiện dạng thập phân. Có thể khóa hướng để định vị tâm
thước góc chính xác hơn .


Dimension Tool (Ghi kích thước) Text Tool (Ghi chú)
Ghi kích thước thẳng: kích hoạt công cụ > chọn điểm đầu cho Ghi chú thuần túy: Kích hoạt công cụ > click vào khoảng trắng
đường dóng > chọn điểm tiếp theo cho đường dóng > kéo chuột màn hình > nhập chữ. Ghi chú đối tượng: Kích hoạt công cụ >
chọn phương của đường kích thước. click chọn điểm đầu mũi tên trỏ vào > click chọn phương dòng
chữ > nhập chữ.
Có thể ghi kích thước đoạn nhanh bằng cách kích hoạt công
cụ > click điểm On Edge trên đoạn > kéo chuột chọn phương
của đường kích thước.

Ghi kích thước đường kính - bán kính: kích hoạt đối tượng >
click chọn cung tròn (Arc) hoặc hình tròn (Circle) > kéo chuột
chọn phương của đường kích thước.

Chuyển đổi kích thước bán kính
sang đường kính hoặc ngược lại Mũi tên trỏ có 2 loại: luôn
bằng cách: click phải đường kích hướng theo màn hình (View Based) và luôn hướng theo không
thước > chọn Type > chọn gian vật thể (Pushpin), thiết lập trong hộp thoại Model Info.
Radius hoặc Diameter.
Khi ghi chú đồi tượng, nếu không thay đổi, mặc định dòng
Khi bạn quay – dời đối tượng Text thể hiện các thông số tùy theo loại đối tượng (độ dài, diện
đã ghi kích thước, đường kích tích, dài x rộng x cao … )
thước sẽ quay – dời chuyển theo.
Click đúp lên mặt phẳng bất kì khi đang thao tác Text Tool để lấy
Có thể chỉnh sửa số kích thước thông qua menu động.
con số diện tích dạng text, rất hữu ích khi ghi chú nhanh diện
Chữ số kích thước nằm trên phương đứng hoặc nằm trên tích phòng.
đường kích thước tùy theo thiết lập toàn cục trong hộp thoại
Khác với chữ số kích thước có tính toàn cục. Các chữ ghi chú
Model Info, xin xem các chương sau.
trong một mô hình có thể mang các thuộc tính khác nhau.


Slice. Thao tác này tạo ra vết cắt đa tuyến, độc lập với
Section Plane (Mặt phẳng cắt)
đồi tượng bị cắt, có bối cảnh riêng và thuộc tính riêng.
Công cụ này tạo ra mặt phẳng cắt (section plane) và vết cắt
• Chọn Align View để dóng mặt phẳng chiếu theo mặt
(section slice). Thao tác: kích hoạt công cụ rồi > chọn phương
phẳng cắt. Rất hữu ích khi cần tạo mặt cắt 2D hoặc mặt
hướng cắt thích hợp.
cắt phối cảnh 1 điểm tụ.
Khi kích hoạt, mặt phẳng cắt tự động bắt dính mặt phẳng và hệ
• Chọn Hide để tắt hiển thị mặt phẳng cắt.
trục gần nhất. Vì vậy nên tận dụng tính năng khóa hướng để có
kết quả chính xác. Tại một thời điểm, trong một bối cảnh (context) chỉ có một
mặt phẳng cắt duy nhất có thể hiện hành và cho hiệu ứng cắt.
Có thể dùng công cụ hiệu chỉnh Move hoặc Rotate để dời –
xoay mặt phẳng cắt. Nếu muốn có nhiều hiệu ứng cắt trong cùng một thời điểm,
cần tạo ra nhiều bối cảnh, mỗi bối cảnh chứa một section plane.
Không thể giới hạn một mặt phẳng cắt trong cùng một bối
Thủ thuật này cũng được dùng khi cần tạo mặt cắt không đồng
cảnh (context). Một mặt phẳng cắt luôn cắt qua tất cả các đối
phẳng (gập đoạn)
tượng giao với mặt phẳng đó trong cùng một bối cảnh (context).
Hiệu ứng cắt có thể xuất ra file ảnh điểm hoặc ảnh vectơ. Chỉ có
Tạo một group các đối tượng cần cắt > chuyển đến bối cảnh
vết cắt thật (section slice) mới xuất ra ảnh vectơ được.
group đó > tạo section plane trong bối cảnh > chuyển về bối
cảnh mô hình. Bằng cách đó ta đã giả lập việc giới hạn mặt Sử dụng Pages (trang màn hình) để lưu giữ hiển thị của hiệu
phẳng cắt, chỉ cho nó cắt qua một số đối tượng nhất định. ứng cắt. Hiệu ứng cắt có thể tham gia vào hoạt cảnh.

Tương tác với mặt phẳng cắt bằng cách click phải lên mặt
phẳng cắt > menu động. Có các tùy chọn:

• Đảo hướng cắt chọn Reverse

• Nếu có nhiều hơn một mặt phẳng cắt chọn Active Cut để
kích hoạt mặt phẳng cắt tương ứng.

• Giao tuyến màu đỏ trên màn hình là vết cắt ảo chỉ có giá
trị hiển thị. Để tạo vết cắt thật chọn Create Group from


5. Sandbox Tools (Công cụ Tạo địa hình)
Sandbox from Scratch (Tạo từ mặt TIN phẳng)
Điểm cải tiến đáng kể nhất của phiên bản 5.0 so với trưóc đó.
Nhóm công cụ nâng cao này mặc định ẩn sau khi cài đặt Kích hoạt công cụ > clich chọn điểm đầu lưới TIN phẳng > kéo
SketchUp. Để có thể sử dụng cần bật nó lên qua menu Window rồi click chuột định chiều dài lưới (trị sồ trong VCB) > kéo rồi
> Preferences > Extension > check vào mục Sandbox Tools. click chuột định chiều rộng lưới (trị số trong VCB).

Sandbox from Contours (Tạo từ đường đồng
mức).

Trước hết cần có các đường đồng mức như hình trên. Có thể
tạo đường đồng mức bằng các công cụ vẽ trong SketchUp hoặc
Khoảng cách đơn vị lưới (Grid Spacing)mặc định là 10 đơn
nhập đường đồng mức từ phần mềm khác vào SketchUp.
vị. bạn có thể thay đổi trị số này trong VCB trưóc khi vẽ lưới.
Thao tác: vào menu Draw > Sandbox > From Contour. Mặt địa Chiều dài – rộng của lưới cũng có thể nhập trong VCB khi vẽ.
hình sẽ tự động tạo ra dựa trên cơ sở các đường đồng mức.
Sau khi tạo lưới, đối tượng lưới sẽ là một group, nếu muốn
hiệu chỉnh cần phải vào bối cảnh tương ứng hoặc phá vỡ group.

Smoove Tool (Tạc bề mặt địa hình)
Kích hoạt công cụ > xác định bán kính ảnh hưởng đỉnh (thông
qua VCB) > click chọn ví trí địa hình cần tạc > di chuyển chuột
tạo cao độ mong muốn > làm mềm mặt địa hình để có hiệu quả
Đôi khi do độ dốc quá ít, công cụ tạo lại tạo ra một mặt dốc
cuối cùng.
không như ý. Hãy dùng chức năng Flip Edge (lật cạnh tam giác
đơn vị) để khắc phục tình trạng đó.

Tuy mặc định công cụ Smoove di chuyển các đỉnh TIN theo
phương đứng để đảm bảo các địa hình tồn tại phù hợp nguyên lí
trượt đất. Nhưng vẫn có thể ép các đỉnh di chuyển theo phương
khác nếu giữ phím Shift khi thao tác.

Cần cân nhắc việc ép đỉnh TIN di chuyển theo phương khác
phương đứng. Việc này có thể vô tình tạo ra mặt địa hình không
dùng được trong san nền (hàm ếch chẳng hạn) song cũng có thể
Đảm bảo đã rã group mặt TIN địa hình hoặc đã vào bối tạo ra các mặt hữu cơ sinh động (mặt vải, chi tiết trang trí).
cảnh tương ứng trước khi thao tác lệnh này.
Stamp Tool (San nền)
Công cụ tạo một hay nhiều mặt nền phẳng để đặt khối kiến trúc
lên trên bề mặt địa hình. Thao tác:

• Tạo hoặc chọn mặt nền của khối mô hình. Định vị mặt
nền lên phía trên mặt TIN, không nhất thiết phải tiếp xúc.

• Kích hoạt Stamp Tool và click chọn mặt nền. Hộp VCB
chờ nhập khoảng cách chân nền so với mặt nền .

• Click lên mặt TIN địa hình. Di chuyển chuột để xác định
cao độ mặt nền so với địa hình. Click chuột sau khi hoàn
tất. Làm mềm mặt địa hình cho hiệu quả sau cùng
Có thể chọn một nhóm đỉnh – cạnh trên mặt TIN trước khi
kích hoạt công cụ Smoove. Thủ thuật này rất hữu ích khi vẽ
Mặt nền khối mô hình có thể là một hay nhiều mặt phẳng,
đường phân thủy - hợp thủy trên địa hình.
group hoặc component đều được.
Click đúp khi đang thao tác để lấy lại phạm vi chọn và cao
độ lần vị trí trước đó áp dụng cho vị trí mới. Stamp Tool sẽ không có tác dụng trên group hoặc
component đang mở để hiệu chỉnh.


Drape Tool (Phủ mặt địa hình) Nếu mặt TIN đang trong một group hoặc component thì
đường phủ mặt địa hình sẽ không nằm trong bối cảnh của group
Công cụ này chiếu một đối tượng (con đường chẳng hạn) thành
hoặc component đó.
những đoạn thẳng phủ trên bề mặt địa hình. Thao tác:
Nếu không chọn trước đối tượng phủ mặt vẫn có thể thao
• Tạo hoặc nhập mặt địa hình trong SketchUp
tác lệnh. Lúc đó SketchUp sẽ yêu cầu bạn chọn đối tượng phủ
• Tạo đối tượng phủ mặt địa hình (đường hoặc mặt phẳng). mặt địa hình trước khi chọn địa hình.
Đặt chúng nằm trên mặt địa hình (không nhất thiết tiếp
xúc).
Add Detail Tool (Chi tiết hóa mặt TIN)
• Chọn đối tượng phủ mặt địa hình. Kích hoạt Drape Tool
Tạo mặt TIN từ lưới > kích hoạt công cụ > click chọn đỉnh, cạnh
• Chọn mặt TIN địa hình. Phần nét phủ mặt địa hình sẽ
hoặc mặt tam giác đơn vị trên mặt TIN.
được tạo ra như hình dưới
Tính năng chi tiết hóa mặt TIN thường tập trung vào một vài
Dù đối tượng phủ mặt là mặt phẳng cũng chỉ có đường bao trị trí cần độ mềm cao khi thao tác với công cụ Smoove.
của nó được chiếu lên mặt địa hình.
Sử dụng những nơi thật cần thiết, tránh làm nặng thêm mô
hình một cách không cần thiết.


Flip Edge Tool (Lật cạnh tam giác đơn vị của
mặt TIN)
Tái tạo mặt địa hình là việc tương đối phức tạp, trong vài trường
hợp, SketchUp tạo ra những mặt dốc không như ý. Khi đó, cần
dùng công cụ này để lật cạnh các mặt tam giác cơ sở lưới TIN

Kích hoạt công cụ > di chuyển chuột trên mặt dốc để điểm sáng
những cạnh tam giác có thể lật > click xác nhận cạnh lật.

Không thể thấy được các tam giác đơn vị trên mặt địa hình
đã làm mềm. Thay vì làm sắc nét trở lại, hãy vào menu View >
Hidden Geometry.

Chỉ có những cạnh tam giác đơn vị có thể lật mới phát sáng
khi rà chuột qua. Việc nhận biết này do SketchUp quyết định.


IV. VEÕ COÙ HEÄ THOÁNG
1. Layer Manager (Quản lí lớp bản vẽ) Đối tượng thuộc layer0 nhưng nằm trong group-component
thuộc layer khác vẫn hiển thị dù đã tắt layer0.
Bật tắt hộp thoại qua menu Window/ Layers. Hoặc bật tắt nhóm
công cụ qua menu View/Toolbar/Layers Khi xóa một layer không rỗng, SketchUp cho 3 tuỳ chọn : Xóa
triệt để _ Xóa layer nhưng chuyển nội dung layer về layer mặc
Thao tác với hộp thoại
định ( thường hiểu là layer0 )_ Xóa layer nhưng chuyển nội dung
• Nút Add, Delete dùng Tạo, Xóa layer layer về layer hiện hành

• Dấu option check dùng chuyển đổi layer hiện hành. Sự hiển thị hay không hiển thị của một đối tượng được xác
định theo thứ tự ảnh hưởng giảm dần như sau
• Click đơn vào cột Name để thiết lập, thay đổi tên layer.
Dùng check box tương ứng cột Visible để tắt bật layer. • Thiết lập hiển thị của group_component chứa đối tượng.
Click đơn vào màu tương ứng cột Color để chỉnh màu
• Thiết lập hiển thị của bản thân đối tuợng
hiển thị của layer
• Thiết lập hiển thị của layer chứa group_component
Click vào nút hình tam giác tô đen nằm ngang, góc trên bên phải
hộp thoại để kích hoạt Details Menu với các tính năng: Select • Thiết lập hiển thị của layer chứa đối tượng
All (chọn tất cả các layer), Purge (xóa các layer rỗng), Color by
Layer (màu hiển thị lấy theo màu layer thay vì màu đối tượng)

Thao tác với nhóm công cụ

• Chọn tên layer trong list box để chuyển layer hiện hành. Hộp thoại Layer Manager và
Nếu trước đó đã chọn một hay nhiều đối tượng sẽ đồng nhóm công cụ Layers.
thời gán các đối tượng đã chọn vào layer đó.

Có thể tắt nhưng không thể xóa layer0. Không thể tắt layer
hiện hành.


• Erase để xóa component trong mô hình. Hide để tắt hiển
2. Component Browser (Quản lí Component)
thị component. Lock dùng để khóa component, tránh tác
Bật tắt hộp thoại qua menu động vô ý.
Window/Components. Thông
• Edit Component để cô lập,
qua hộp thoại, sử dụng các phím
đồng thời chuyển vào bối
mũi tên, danh sách các library để
cảnh tương ứng để hiệu
tìm kiếm các component.
chỉnh component. Việc hiệu
Để chèn một component vào mô chỉnh đương nhiên ảnh
hình, đơn giản click hiện hành hưởng tất cả các bản sao
component trong hộp thoại trong mô hình, trừ khi trước
browser sau đó click lên vùng vẽ. đó đã chọn Make Unique để
tách component khỏi sự
Để tạo một component: chọn các
ràng buộc với các bản sao
đối t ượng cần tạo, click phải
khác (tạo thành 1 compo
chọn Make Component. Sau đó
nent mới).
đặt tên cho component. Tất cả các
component dùng trong mô hình được hiển thị trong thư viện “In • Explode để phá vỡ component thành các đối tượng rời.
Model”.
• Unglue dùng để hủy thuộc tính tự động dán mặt.
Khi import 1 mô hình SketchUp khác vào mô hình hiện
• Reload cập nhật lại các thay đổi của file gốc vào
hành nó sẽ tạo thành 1 component tương ứng.
component hiện tại. Kết hợp với thủ thuật import một mô
Menu động khi click phải lên một component trong mô hình: hình vào mô hình khác ta có hiệu ứng tương tự xref.

• Entities Info hiển thị và hiệu chỉnh các thuộc tính như: • Save As lưu component đang chọn thành file riêng.
tên, mô tả thành phần hình học, số bản sao, layer chứa
• Change Axes thay đổi điểm chèn của một component.
nó, thuộc tính tự động dán mặt, luôn quay về camera …
Sau khi thay đổi các component trong thư viện “In Model”
sẽ mang điểm chèn mới (component trong các thư viện
khác không ảnh hưởng).


• Reset Scale/Reset Skew khôi phục lại tỉ lệ, hình dáng • Reload cập nhật thay đổi file nguồn vào component trong
gốc của componetn khi thu phóng hay biến dạng một thư viện cũng như bản sao tương ứng trong mô hình.
component bên ngoài bối cảnh của nó (không thông qua
• Save As lưu thành file riêng
lệnh Edit Component).
• Select Instances chọn tất cả các bản sao tương ứng
• Scale Definition cập nhật tỉ lệ mới của một component
trong mô hình.
vào định nghĩa component. Sau khi cập nhật, các
component đã chèn trước đó không thay đổi tỉ lệ nhưng • Replace Selected thay thế component đã chọn trước đó
các component từ lúc đó trở vể sau khi chèn vào mô hình trong mô hình bằng component đang chọn trong thư viện.
sẽ mang tỉ lệ mới.
Click vào nút hình tam giác tô đen nằm ngang, góc trên bên phải
• Intersect with Model thực hiện giao cắt component. hộp thoại để kích hoạt Details Menu với các tính năng:

• Flip Along lật component theo các trục của nó. • Icon View/List View duyệt component theo tên hay icon.

• Zoom Extents phóng khít component lên khung nhìn. • Refresh cập nhật component khi có thay đổi trong hệ
thống.
Menu động khi click phải lên component trong browser:
• Purge Unused xóa scomponent thừa trong mô hình.
•Properties dùng hiển
thị và chỉnh một số • Add to / Remove from Favorites tạo hay xóa các thư
thuộc tính tương tự như viện component cá nhân.
Entities Info, ngoại trừ
các tính năng có thêm
như: bật tắt tính năng
Expand để thống kê
thành phần hình học có
tính tới componetn con
hay không, nguồn load component …

• Delete xóa component khỏi thư viện In Model cùng với tất
cả các bản sao tương ứng trong mô hình.

3. Component Outliner (Quản lí Outliner)
Có thể cấu trúc lại các group_component trong phả hệ bằng
Bật tắt hộp thoại qua menu Window/Outliner. Chức năng chính
cách xác định vị trí nguồn, vị trí, dùng chuột thao tác kéo thả.
của Component Outliner là quản lí theo cấu trúc phả hệ
(hierarchical tree) các group_component trong mô hình, rất hữu Có thể dùng bộ lọc các kí tự có trong tên group_component
ích khi phải làm việc với 1 mô hình lớn và phức tạp. bằng cách gõ kí tự vào ô Filter đầu hộp thoại.

Trong hộp thoại, click tên group_component để chọn, click Cần phân biệt 2 loại:
đúp để mở bối cảnh tương ứng. Các thao tác khác có thể thực Instance name và
hiện thông qua menu động tương tự ngoài không gian vẽ. Definition name. Các bản
sao group_component cùng
Với group_component có cấp độ con, dùng kí hiệu (+) hay (-)
loại trong mô hình cùng chia
trước nó để thả hay cuộn từng nhánh phả hệ. Chọn Expand All
sẻ một định nghĩa chung. Vì
hay Collapse All trong Details Menu để thả hay cuộn toàn bộ
thế, các group_component
phả hệ.
cùng loại có thể mang nhiều
Có thể nhận dạng trạng thái mỗi group_component theo hệ instance name giống hoặc
thống kí hiệu hình_chữ sau (xuất hiện đầu mỗi nhánh phả hệ) khác nhau nhưng chỉ có duy
nhất 1 definition name.
Ý nghĩa Kí hiệu
Instance name đứng đầu nhánh phả hệ còn Definition name nằm
Component 4 điểm vuông đen đặc trong dấu ngoặc nhọn.
Group 1 điểm vuông đen đặc Sửa đổi instance name của group_component bằng cách
Component đã khóa 4 điểm vuông xám + ổ khóa chọn mục Rename trong menu động. Sửa đổi definition name
thông qua mục Entity Info trong menu động.
Group đã khóa 1 điểm vuông xám + ổ khóa

Component đang mở 4 điểm vuông xanh rỗng Đầu tư cho việc đặt instance name, definition name cũng quản lí
cấu trúc phả hệ group_component ngay từ đầu mang lại hiệu
Group đang mở 1 điểm vuông xanh rỗng
quả rất lớn trong việc cập nhật mô hình sau này.
Component_Group ẩn Tên in nghiêng mờ


Có thể check Show component axes để hiển thị hệ trục của
4. Model Settings and Managers (Thiết lập và
mỗi group, component.
quản lí mô hình)
4.1.3 Dimension : điều khiển
hiển thị toàn cục các đường
4.1 Model Info Dialog Box kích thước.

Kích hoạt qua menu Window/Model Info. Có chức năng quản lí Mục Text cho chọn kiểu, cỡ và
các tham số toàn cục ảnh hưởng đến mô hình, mang yếu tố “đồ màu của chữ số kích thước.
họa”. Các đề mục theo thứ tự Check mục Show radius/diam
prefix để hiển thị tiền tố bán
4.1.1 Colors : điều khiển màu sắc hiển thị của các thành phần
kính, đường kính.
trong không gian vẽ như Edge (cạnh), Face front/Face back (mặt
trước/sau) Hightlight (màu đánh dấu chọn), Constr lines (màu Mục Leader Lines cho chọn
nét trục), Lock (màu đối tượng bị khóa). kiểu nhấn đầu đường kích thước và đường dóng với các tùy
chọn None, Slash, Dot, Closed và Open như hình vẽ mô tả
Lưu ý mục Background, Sky, Ground cho chọn màu
phông nền, màu trời, màu mặt phẳng ngang. Thang trượt Mục Dimension với tùy chọn Horizontal to screen hoặc Align
Transparency và mục Show ground from below điều chỉnh to dimesion line qui định chữ số kích thước luôn đối diện với
chế độ hiển thị khối nằm dưới mặt phẳng nền OXY và nhìn khung nhìn hay luôn nằm trên đường kích thước.
ngược dưới đáy nền lên.

4.1.2 Component : điều khiển hiển thị của các group,
component trong không gian vẽ.
Các thang trượt Hide when foreshorten, Hide when too small
Thang trượt Fade similar component chỉnh độ mờ của các bản điều chỉnh ngưỡng ẩn đường kích thước khi quá ngắn hoặc
sao còn lại khi mở bối cảnh của một trong số chúng. Có thể khung nhìn thu lại quá nhỏ.
check mục Hide để ẩn các bản sao còn lại.
Mục Troubleshooting cho tùy chọn điểm sáng những đường
Thang trượt Fade rest of model chỉnh độ mờ của phần mô hình kích thước vô định, không bắt vào đối tượng.
còn lại khi mở bối cảnh của một group, component. Có thể check
mục Hide để ẩn phần mô hình còn lại.

4.1.4 File : chứa các thông tin về thuộc tính file đang vẽ như tên, mô hình, thay đổi thuộc tính rồi áp dụng thay đổi cho tất cả các
dung lượng, địa chỉ thư mục, mô tả … đối tượng text đã chọn.

Mục Alignment cho chọn trước tính năng tự động dán mặt, luôn 4.1.9 Tourguide : qui định thời gian chuyển động của mỗi khung
quay về phía khung nhìn, bóng đổ bất biến … để có thể chèn file nhìn và thời gian chuyển đổi giữa các khung nhìn khi làm slide
hiện hành vào như một component trong file khác. trình chiếu.

4.1.5 Location : giả lập địa điểm đặt mô hình với các địa danh 4.1.9 Units : qui định hệ đơn vị toàn cục của mô hình. Đơn vị đã
cho trước hoặc tự thiết lập theo tọa độ địa lí. Có thể chỉ định chọn trong hộp thoại này sẽ trở thành mặc định, không cần nhập
hướng Bắc trong mục Solar Orientation. Hộp thoại Location rất kèm đơn vị trong VCB. Tuy nhiên, vẫn có thể chỉ định đơn vị bất
quan trọng khi muốn giả lập bóng đổ chính xác cho mô hình. kì cho một giá trị cụ thể, nếu cố tình nhập kèm đơn vị đó trong
VCB.
4.1.6 Section Planes : cho phép hiệu chỉnh độ dày nét cắt, màu
nét cắt, màu của mặt phẳng cắt hiện hành và không hiện hành. 4.2 Entity Info Dialog Box
4.1.7 Statistics : thống kê các đối đượng hình học trong mô Kích hoạt que menu
hình. Tùy chọn xóa các đối tượng thừa Purge unused và sửa Window/Entity Info. Không
các lỗi hình học Fix errors thể khái quát do rất linh động
và hoàn toàn phụ thuộc vào
4.1.8 Text : điều khiển hiển thị toàn cục các chú thích.
đối tượng được chọn trước
Mục Text cho chọn kiểu, cỡ và màu của chữ ghi chú. khi kích hoạt. Hộp thoại này
mang tính “hướng đối
Mục Leader Lines với
tượng”, ứng dụng tùy lúc, tùy sự linh động của người dùng.
tùy chọn End point cho
các kiểu đầu mũi tên
chú thích như None,
4.3 System Preferences Dialog Box
Slash, Dot, Closed Arrow và Open Arrow như hình vẽ mô tả.
Tùy chọn Leader qui định hiển thị chú thích theo kiểu View Kích hoạt qua menu Window/Preferences. Có chức năng quản
Based (luôn giữ trạng thái 2 chiều của chữ) và Pushpin (quay lí các tham số toàn cục ảnh hưởng đến môi trường làm việc của
chữ trong không gian tùy theo khung nhìn). Tùy chọn Select all phần mềm SketchUp, mang yếu tố “kĩ thuật”
text và Update selected text để chọn tất cả đối tượng text trong

4.3.1 Drawing : với các tùy chọn cho kiểu click chuột, kiểu vẽ đơn hay tổ hợp phím để gán. Nên ưu tiên phím đơn cho các lệnh
liên hoàn, hiển thị dây tóc … với mục đích dung hòa thói quen thường dùng nhất. Tổ hợp phím nên có tính gợi nhắc.
sử dụng các phần mềm đồ họa khác nhau trước đó.
Không đặt 2 phím tắt cho 1 lệnh hoặc 1 phím tắt cho 2 lệnh.
4.3.2 Extensions : Tắt, bật các nhóm công cụ nâng cao trong
SketchUp như Ruby Script, Utilities Tools (Creat Face và Query
Tool), Sandbox Tools. Hệ thống phím tắt có thể thiết lập riêng tùy theo mỗi người
dùng trên cùng một máy (nếu sử dụng mạng và phân quyền
4.3.3 Files : lưu giữ đường dẫn các thư mục chuẩn.
đăng nhập).
4.3.4 General : qui định chế độ lưu bản backup, thời gian tự
Hệ thống phím tắt có thể xuất_nhập thông qua file .dat bằng
động lưu, chế độ tự động kiểm tra lỗi hình học khi mở file …
cách click nút Import_Export, rất hữu ích để di chuyển hoặc
4.3.5 OpenGL : qui định các thiết lập về chuẩn OpenGL. Không thống nhất hệ thống phím tắt giữa các máy, giữa các người dùng
nên hiệu chỉnh phần này nếu không nắm chắc, vì nó can thiệp
4.3.7 Template : dùng mở một file mẫu có sẵn khi cần vẽ mới
sâu vào chế độ hiển thị của SketchUp.
một mô hình. Mặc định SketchUp có sẵn các file mẫu ứng với
4.3.6 Shortcuts : dùng đặt phím tắt cho hệ thống. Rất hữu ích các hệ đơn vị : Architectural – US, Centimeter, Meter, Millimeter.
để nâng cao tốc độ vẽ. Mục Function liệt kê tất cả các lệnh theo
Cũng có thể tải một file SketchUp đã có làm file mẫu bằng cách
menu, mục Assigned báo cho biết lệnh đó đã được gán phím
click vào nút Browser.
tắt nào trước đó
chưa. Nếu ô assigned Các file Template nên chép vào thư mục C:.Program Files @
còn trống có thể gán Last SolfwareSketchUp 5Templates.
phím tắt mới trong ô
Add Shortchut

Click dấu (+) và
(-) để gán và gỡ phím
tắt trong ô tương ứng.
Có thể dùng phím


• From edges bật tắt chế độ lấy bóng đổ của đường nét
V. AÙNH SAÙNG, VAÄT LIEÄU, HIEÅN THÒ
1. Ánh sáng
Các thiết lập này mang tính toàn cục ảnh hưởng tất cả các
Trong SketchUp chỉ có khái niệm về ánh sáng trực tiếp ban ngày
đối tượng. Nếu muốn một số đối tượng có hay không có bóng
với đặc thù phân định các mảng bóng đổ, mảng sáng tối không
đổ, có thể thiết lập qua hộp thoại Entity Info của từng đối tượng.
có vùng mờ chuyển tiếp. Ánh sáng nhân tạo, hiệu ứng ánh sáng
chuyên sâu không được phát Muốn giả lập ánh sáng như địa điểm thực cần kết hợp với
triển trong SketchUp. mục Location trong hộp thoại Model Info đã trình bày chương
trước. Muốn giả lập ánh sáng như thời gian thực cần kếp hợp với
Các thiết lập cơ bản về ánh
kĩ năng làm slide show sẽ được trình bày sau.
sáng nằm trong hộp thoại
Window/Shadow Settings Trong SketchUp, vật trong suốt dưới ngưỡng 70% sẽ không
hoặc truy cập nhanh trên có bóng đổ cũng như không nhận bóng đổ từ vật khác.
nhóm công cụ với các mục
chính
2. Vật liệu
• Display Shadow bật,
tắt chế độ hiển thị ánh sáng. Nên tắt đi khi đang dựng 2.1 Material Browser
hình. (Chọn vật liệu)
• Time Chọn giờ trong ngày. Khi chọn công cụ Paint
Bucket, hộp thoại Material
• Date Chọn ngày trong năm
Browser sẽ tự động kích hoạt
• Light chỉnh cường độ sáng của mảng sáng để thao tác chọn màu hoặc vật
liệu, sau đó click lên đối tượng
• Dark chỉnh cường độ sáng của mảng tối
để gán màu hoặc vật liệu vừa
• On face bật tắt chế độ đổ bóng lên vật khác chọn.

• On ground bật tắt chế độ đổ bóng lên nền


• Material swatch ô thể hiện mẫu vật liệu hiện hành, nằm Kích hoạt menu động của một mẫu tô trong browser, chọn
góc trên bên trái hộp thoại. Area để biết tổng diện tích của vật liệu đó trong mô hình.

• Library tab các nhóm thư viện màu, vật liệu có sẵn trong Vẫn còn một số tính năng linh hoạt khác nằm trong menu động
SketchUp hoặc browse tới thư viện cá nhân người dùng. của mẫu vật liệu trong Library tab và In Model tab phục vụ cho
các phương pháp vẽ khác nhau của mỗi người.
• In Model tab các vật liệu đang dùng trong mô hình.
Không nên tùy tiện thay đổi nội dung, cấu trúc các nhóm
• Create/Edit nút tạo mới / chỉnh vật liệu thông qua hộp
thư viện chuẩn của SketchUp, thay vào đó, hãy Save As chúng
thoại Material Editor. Có thể chọn lệnh Edit nhanh bằng
thành thư viện cá nhân trước khi thiết lập các tùy biến.
cách click đúp vào mẫu vật liệu.

Các tính năng khác trong Details Menu của hộp thoại
2.2 Material Editor (Chỉnh mẫu vật liệu)
• Display Size chỉnh cỡ hiển thị mẫu vật liệu trong browser
Hộp thoại Material Editor luôn xuất hiện khi tiến hành tạo mới,
• Insert Material chèn vật liệu hiện hành trên material
hiệu chỉnh vật liệu hoặc khi click đúp vào mẫu vật liệu bất kì. Các
swatch vào nhóm thư viện hiện hành trong browser.
tính năng của hộp thoại
• Purge Unused xóa các vật liệu thừa trong mô hình.
• Material Name tên vật
• Clear/Open/Merge Library xóa, mở, ghép thư viện. liệu.

• Sort by Name mặc định SketchUp sắp xếp vật liệu trong • Material loại vật liệu.
một thư viện theo sắc thái màu, chọn mục này để sắp
• Color Picker xóa các vật
theo tên.
liệu thừa trong mô hình.
• Save/Save As Library lưu lại các thay đổi hoặc lưu thư
• Undo Color Changes
viện hiện hành thành thư viện mới.
xóa, mở, ghép thư viện.
Ngoại trừ vật liệu đơn thuần màu sắc, các vật liệu có sử
• Match Color of Object
dụng mẫu tô thường có dung lượng khá lớn. Nên thường xuyên
in Model lấy mẫu vật liệu từ đối tượng trong mô hình áp
sử dụng tính năng Purge Unused.
lên vật liệu đang chỉnh sửa.


• Match Color from Library Sample lấy mẫu vật liệu trong Vật liệu sẽ được hiển thị dưới dạng lưới đơn vị, một trong số
thư viện áp lên vật liệu đang chỉnh sửa chúng hiển thị 4 điểm neo. Có 2 loại neo

• Use Texture Image - Texture File bật tắt tính năng dùng Neo cố định (Fixed Pin) khi thao tác vẫn giữ tương quan với các
hình ảnh làm mẫu tô. Chỉ định file ảnh sẽ lấy làm mẫu tô điểm neo còn lại. Dùng thu phóng, di chuyển, quay mẫu tô …
bảng icon và tính năng như sau
• Reset Color trả lại trạng thái màu sắc ban đầu của mẫu
vật liệu, trước khi chỉnh sửa

• Colorize chức năng đồng bộ sắc thái màu, giúp cho việc Icon neo cố định Tính năng
chỉnh sửa màu sắc không làm thay đổi tương quan Click rê chuột để di chuyển mẫu tô.
nguyên thủy giữa các màu với nhau.
Click rê chuột theo góc đồng hổ để scale, rê
chuột vòng tròn để xoay mẫu tô
• Dimensions điều chỉnh kích thước hiển thị mẫu tô dùng
trong mô hình Kéo xiên mẫu tô theo hình bình hành

• Lock/Unlock Aspect Ratio khóa-mở khóa tỉ lệ ngang- Hiệu chỉnh độ méo phối cảnh của mẫu tô
dọc của mẫu tô
Neo tự do (Free Pin)
• Opacity điều chỉnh độ trong suốt của vật liệu, độ trong khi thao tác không giữ
suốt dưới ngưỡng 70% sẽ không có bóng đổ. tương quan với các
• Add thêm một mẫu vật liệu vừa chỉnh sửa vào thư viện điểm neo còn lại. Dùng
hiệu chỉnh độ méo phối
2.3 Position Texture Tool (Tô vật liệu trong 3D) cảnh của mẫu tô
Ngoài nhu cầu hiệu chỉnh bề mặt hiển thị vật liệu, ta còn có nhu
cầu hiệu chỉnh cách áp vật liệu trong không gian cũng như biến
hình cách áp đó. Thao tác chung Click đơn lên neo
để di chuyển vị trí neo
Click phải bề mặt đã được tô vật liệu > Texture > Position > trên mẫu tô. Lưu ý neo cố định thích hợp với các mẫu tô có qui
Thao tác hiệu chỉnh > Kế thúc bằng mục Done trong menu động tắc như gạch, ngói. Neo tự do thích hợp với mẫu tô là ảnh nền.
hoặc phím Enter hoặc click ra vùng trống
Các tính năng trong menu động của neo cố định, neo tự do

Fixed Pin chuyển đổi qua lại giữa 2 loại neo Thao tác hiệu chỉnh cách tô không có tác dụng với vật liệu
trên mặt cong. Nếu muốn, phải hiện thị các nét khuất chia mặt
Done kết thúc thao tác hiệu chỉnh và lưu kết quả. Tương đương
cong (View/Hidden Geometry) rồi hiệu chỉnh trên từng mặt
click chuột ra khoảng trống để kết thúc lệnh, lưu kết quả.
phẳng thành phần
Reset khôi phục trạng thái trước khi chỉnh sửa. Tương đương
phím Ecs trong để thoát khỏi lệnh, không lưu kết quả
3. Hiển thị
Flip lật mẫu tô theo phương ngang hoặc đứng
3.1 Quản lí trang màn hình (Pages)
Rotate xoay mẫu tô các góc 90,180,270 độ
Trong SketchUp, có thể thiết lập nhiều trang màn hình (Pages),
Undo/Redo phục hồi thao tác tới hoặc lui từng bước, hhác với
mỗi trang lưu giữ một kết quả hiển thị với các thiết lập tương
Undo/Redo toàn cục
ứng đi kèm. Thao tác quản lí page thực hiện thông qua hộp thoại
Khi tô một ảnh nền lên mặt gấp khúc, mỗi mặt sẽ nhận tọa Window > Pages với các nội dung
độ ảnh riêng biệt, không liền mạch. Để tô hình nền liền
• Add/Delete thêm hoặc xóa
mạch qua các mặt gấp khúc thao tác như sau:
một trang màn hình. Tên
• Tô mặt đầu tiên như thông thường trang và mô tả trang có thể
nhập vào mục Name và
• Click phải mặt vừa tô > Texture > Position nhưng không
Description
chỉnh gì cả. Sau đó chọn Done
• Update lưu lại các thiết lập đi
• Chuyển công cụ Paint Bucket, dùng phím Alt lấy mẫu ảnh
kèm với trang màn hình sau
nền trên mặt vừa tô.
khi ta thay đổi. Các thiết lập
• Tiến hành tô các mặt tiếp theo, ảnh nền sẽ liền mạch trên này bao gồm các mục bên
các mặt sau đó. dưới hộp thoại (Properties to
save) : camera, bóng đổ, ẩn-hiện, mặt cắt, kiểu hiển thị,
Tính năng này ứng dụng khi cần tô ảnh một dòng chữ liền mạch
hệ trục và layer. Chỉ có mục được đánh dấu mới lưu
qua các mặt gấp khúc chẳng hạn.
lại.


• Include in slideshow chỉ trang nào có đánh dấu mục này Hàng icon khối lập phương từ trái sang phải với các chế độ hiển
mới được tính vào chuỗi slideshow để làm hoạt cảnh. thị cho mặt phẳng (Face Rendering)

• Nút mũi tên lên xuống để điều chỉnh thứ tự trước sau của • X-Ray Mode làm cho tất cả
trang màn hình. Nút mũi tên thu gọn hộp thoại các mặt phẳng trong
SketchUp trong mờ, giúp
Sau khi khởi tạo trang màn hình đầu tiên, hàng trên cùng không
thao tác với các đối tượng bị
gian vẽ xuất hiện thanh Page Tab mà qua đó có thể thao tác
che khuất. Chế độ hiển thị
menu động với các nội dung
này có thể kết hợp với tất cả
• Add/Update/Delete có tính năng tương tự trong hộp thoại các chế độ, hiệu ứng hiển thị
khác (nêu dưới đây)
• Slideshow trình diễn hoạt cảnh tạm thời trên màn hình
• Wireframe hiển thị khung
• Page Manager mở hộp thoại quản lí
dây. Hiển thị tất cả các nét khuất và thấy. Không hiển thị
Luôn lưu lại các thiết lập đi kèm mỗi khi thay đổi chúng, mặt phẳng. Các công cụ thao tác mặt phẳng cũng không
nếu không bạn sẽ phải thực hiện lại các thao tác hiệu chỉnh có tác dụng.

Trình tự Pages cũng là trình tự slideshow trong hoạt cảnh, • Hidden Line chỉ hiển thị mặt phẳng và nét thấy. Không
thời gian lưu ảnh và chuyển động thiết lập trong hộp thoại hiển thị bóng đổ và vật liệu. Thích hợp để xuất bản vẽ nét
Model Info, sau cùng xuất ra kiểu file thích hợp để có hoạt cảnh. sau đó vẽ tay hoặc xứ lí bằng các phần mềm khác.

3.2 Chế độ hiển thị (Display Settings) • Monochrome cũng là chế độ hidden line nhưng bật hiển
thị bóng đổ.
Trong SketchUp, kết quả hiển thị trên màn hình cũng chính là kết
quả hiển thị của thành phẩm. Tất nhiên có thể dùng thêm các • Shaded hiển thị mặt phẳng, nét thấy và bóng bản thân
phần mềm đồ họa khác tác động lên thành phẩm nhưng khả dưới ảnh hưởng của ánh sáng
năng này tương đối hạn chế. Vì thế, nên chủ động thiết lập hiển
• Shaded with Textures hiển thị bóng bản thân và vật liệu.
thị mong muốn ngay trong SketchUp thông qua hộp thoại
Chế độ này làm chậm tốc độ xử lí của phần mềm, không
Window > Display Settings với cấu trúc sau
nên dùng khi đang vẽ.


Các tính năng hiển thị của cạnh (Edge Rendering) Các tính năng bổ sung cho hiển thị mặt (Additional Face
Rendering Options)
• Show Edges bật tắt hiển thị cạnh
• Use sun for shading cố định bóng bản thân theo mặt
• Show Profile bật tắt hiển thị cạnh viền của đối tượng
trời. Nếu không chọn tính năng này, bóng bản thân thay
hoàn chỉnh trong 3D. Nhập độ dày nét bằng đơn vị pixel
đổi bất kì theo vị trí camera.
• Depth Cue hiệu ứng nhấn nét theo nguyên tắc gần đậm
• Enable Transparency bật tắt hiệu ứng của vật liệu trong
xa nhạt. Nhập độ dày nét gần điểm nhìn nhất bằng đơn vị
suốt với 3 mức độ ưu tiên tăng dần cho diễn họa nhưng
pixel.
chậm dần cho tốc độ xử lí: Faster, Medium, Nicer
• Jitter Lines hiệu ứng đồ một nét nhiều lần như vẽ tay.
3.3 Độ trơn hiển thị (Soften/Smooth Edges)
• Extension Lines hiệu ứng vẽ dư đầu nét. Nhập độ dài
Tính năng Soften/Smooth Edges điều chỉnh độ chi tiết của mặt
đoạn dư bằng đơn vị pixel
cong. Độ trơn thấp, mặt cong thể hiện như tập hợp các mặt
• Endpoint hiệu ứng nhấn đậm đầu nét. Nhập độ dài đoạn phẳng rõ nét. Độ trơn càng cao,
nhấn đậm bằng đơn vị pixel mặt cong càng mịn, nét mất dần.
Truy nhập hộp thoại
Phối hợp các hiệu ứng nét và mặt phẳng với nhau, bạn sẽ
Soften/Smooth Edges thông qua
có rất nhiều tùy chọn sáng tạo.
menu động trong khi vẽ là cách
Edge Colors cho các tùy chọn về màu sắc của nét nhanh nhất. Các tùy chọn

• All Same chuyển tất cả các nét theo màu mặc định trong • Angle between normals ngưỡng giới hạn của góc giữa
hộp thoại Model Info. Đây chỉ là màu hiển thị, không thật hai mặt phẳng sẽ bị làm trơn. Tất cả các mặt phẳng hợp
sự thay thế màu đã gán cho nét (nếu có) với nhau góc nhỏ hơn hoặc bằng trị số này sẽ bị làm trơn

• By Material hiển thị nét theo màu đã gán cho nó. Vì trong • Soften coplanar làm trơn, xóa nét giữa nhóm các mặt
SketchUp bạn có thể tô màu cho nét. phẳng hay gần như phẳng.

• By Axis hiển thị nét theo 3 màu của 3 trục hiện hành mà Khi làm trơn, các nét không thật sự bị xóa mà chỉ ẩn đi. Có thể
nó song song. Tính năng này rất hữu ích để phát hiện các hiển thị chúng dưới dạng nét đứt qua menu View > Hidden
nét không song song với hệ trục hiện hành Geometry

3.4 Tinh chỉnh khung nhìn Công cụ này dùng để quay camera 360 độ trên chân
chống cố định, tương ứng việc đảo mắt nhìn bao quát.
Nhóm công cụ quan sát cơ bản (Camera Tools) đủ hỗ trợ dựng
Sau khi kích hoạt công cụ thì rê chuột để thao tác.
và hiệu chỉnh hình. Nhưng trước khi xuất ra thành phẩm cần trải
qua vài thao tác tinh chỉnh.

3.5 Slideshow và Animation
Position Camera (Định vị camera) Có thể xem hiệu ứng chuyển động quanh công trình như thế nào
qua công cụ Walk. Nhưng nhìn chung công cụ này còn thiếu tiện
Chọn công cụ, độ cao tầm mắt tự động thiết lập 5 feet, 6 inches
lợi trong điều khiển và hiệu quả mang lại không bằng slideshow.
(tương ứng 1676mm).
Nguyên tắc thực hiện
Click chuột bất kì trong không gian vẽ để xác lập khung nhìn
• Tổ chức thật tốt trình tự và các thiết lập hiển thị của
không điểm đích. Hoặc click > giữ chuột > kéo xác định tia nhìn
Pages. Trình tự, thiết lập của page chính là kết quả sẽ thể
và đích đến > thả chuột để thiết lập khung nhìn có điểm đích.
hiện trong slideshow và animation.
Có thể điều chỉnh độ cao tầm mắt trong VCB trước hay sau khi
• Số Pages càng ít càng tốt. Chỉ tạo page ở các điểm nút
định vị. Có thể dựng trước các đường trục (construction line) để
thay đổi về kịch bản hoặc hiển thị
định vị chính xác camera
• Thiết lập thời gian lưu trang màn hình và thời gian lưu
ảnh hợp lí.
Hiệu chỉnh trường nhìn phối cảnh
• Thiết lập kiểu nén video, số khung hình trên giây và độ
Kích hoạt công cụ zoom > Thanh VCB hiển thị tiêu đề Field of phân giải khung hình thật hợp lí
View cho phép thay đổi trường nhìn phối cảnh thông qua
Khi đã đảm bảo tốt các nguyên tắc trên, chỉ còn việc xuất ra định
đơn vị (deg) của góc nhìn hoặc (mm) của tiêu cự ống kính
dạng video rất đơn giản qua menu File > Export > Animation.
tùy theo đơn vị nhập vào. Mặc định là đơn vị góc.

Look Around (Nhìn quanh)


PHUÏ LUÏC
A - Thuật ngữ hỗ trợ PNG (Portable Network Graphics): Phổ biến tương tự chuẩn
JPEG nhưng việc nén ảnh không làm mất dữ liệu điểm ảnh.
Tính chất công việc tuy khác với giới tin học nhưng có những
Thận trọng khi dùng chuẩn PNG cho mô hình thô trong
kiến thức thuộc diện “phổ cập” mà kiến trúc sư nên hiểu biết
SketchUp (mô hình chưa có mẫu tô – texture)
nguyên lý cơ bản của nó.
TIFF (Tagged Image File Format): Kém thông dụng do có quá
1. Ảnh điểm (Raster images)
nhiều chuẩn TIFF và không tương thích hoàn toàn giữ các hệ
a. Khái niệm: ảnh điểm được cấu thành từ các điểm hình vuông thống khác nhau. Thường dùng khi in ấn với độ phân giải cao.
mang thông tin màu sắc riêng biệt (pixels). Khi ghép sát các
BMP (Bitmap): nguyên thủy được phát triển cho Clipboard của
điểm với nhau theo một trật tự ngang và dọc sẽ thể hiện nội
hệ điều hành Microsoft Windows. Các ứng dụng dễ dàng tiếp
dung ảnh. Lưu ý:
cận chỉnh sửa. Dung lượng rất lớn, không thich hợp cho môi
• Kích thước ảnh lớn, số pixels càng nhiều, dung lượng tập trường truyền dữ liệu và lưu trữ.
tin càng lớn, ảnh càng rõ nét và màu sắc trung thực.
TGA (Truevision Advanced Raster Graphics Adapter or Tagar):
• Không thể tăng kích thước ảnh lớn hơn số điểm ảnh thực chuẩn TGA phát triển bởi hãng AT&T dùng kém với “Truevision
tế có được mà không làm giảm chất lượng ảnh. video boards” mang lại độ phân giải cao và tính tương thích màu
cho máy tính cổ lỗ sĩ thời kì đầu. Ngày nay, mọi máy tính cá
b. Vài loại file ảnh điểm
nhân với bo mạch đồ họa đầy năng lực có thể quên đi bo mạch
JPEG (Joint Photographic Expert Groups): cực kì phổ biến hiện Targar. Tuy vậy, chuẩn TGA vẫn được sử dụng bởi tính chất
nay do khả năng nén rất cao, giảm dung lượng tối đa, rất thích nén không mất dữ liệu, ổn định và có hỗ trợ kênh alpha.
hợp cho việc truyền gởi ảnh giữa các thiết bị, email và xem trên
Epix: chuẩn riêng của chương trình Piranesi, một chương trình
trang web. Việc nén ảnh sẽ lược bỏ dữ liệu, giảm chất lượng
diễn họa kiến trúc.
ảnh một cách không thể hồi phục.

Hướng dẫn sử dụng SketchUp 5.0 Phụ lục Trang 1

2. Ảnh vectơ (Raster images) DXF (Data Exchange File): chuẩn đồ họa 2D được hỗ trợ bởi
hầu hết các ứng dụng CAD trên nền Macintosh và PC, nên dùng
a. Khái niệm: nội dung ảnh được lưu trữ, thể hiện qua thông số
để trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng CAD khác nhau.
các vectơ hình học và thông số về màu.
3. Hoạt cảnh (Animation)
• Dung lượng ảnh vectơ thường rất nhỏ.
a. Khái niệm: hoạt cảnh thực chất là một loạt các ảnh vectơ
• Từ một file ảnh vectơ có thể xuất ra các độ phân giải bất
hoặc ảnh điểm có liên hệ với nhau phát lại theo thời gian thực.
kì mà chất lượng ảnh vẫn được giữ nguyên
Chất lượng và dung lượng hoạt cảnh hoàn toàn phụ thuộc vào
b. Vài loại file ảnh vectơ thời gian chiếu, thuật toán nén, số khung hình/giây và kích thước
khung hình.
EPS (Encapsulated PostScript): xây dựng trên chuẩn PostScript
của hãng Adobe, là chuẩn giao tiếp giữa các chương trình và b. Vài chuẩn nén video trong SketchUp
máy in, được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp in và đồ họa
CinepakCodec by Radius: chuẩn mặc định trong SketchUp. Dù
PDF (Portable Document Format): cực kì phổ biến trong hoạt không mới mẻ nhưng cho ra những đoạn film đáng tin cậy, chạy
động trao đổi ấn bản điện tử trên Internet. Chuẩn PDF bảo lưu suôn sẻ trên bất kì hệ thống nào cũng như trên CD-ROM, nén
font chữ, định dạng, đối tượng đồ họa của văn bản gốc, đặc biệt lượng tốt. Cinepak là chuẩn nén bất đối xứng và lược bỏ dữ liệu
lưu ý đến chương trình và hệ thống đã tạo ra văn bản gốc. Bất kì khung hình.
ai sử dụng phần mềm Adobe Reader (miễn phí) cũng có thể chia
Intel Indeo Video R3.2: chuẩn thiết kế riêng cho việc chạy file
sẻ, tiếp cận, in ấn một cách chính xác như ý các tài liệu PDF.
video từ đĩa CD-ROM, tính chất tương tự Cinepak nhưng ít phổ
Lưu ý: nhiều yếu tố của một mô hình SketchUp như mẫu tô biến hơn.
(texture), bóng đổ (shadow), bóng bản thân (smooth shading),
Microsoft Video 1: thiết kế riêng cho Window 3.1, chất lượng
hậu cảnh (background), xuyên sáng (transparency) không thể
không cao và ngày nay rất hiếm khi sử dụng.
xuất sang chuẩn PDF và EPS.
Intel Indeo Video 4.2 - Intel Indeo Video 5.10: chuẩn nén video
DWG (AutoCAD Drawing File): chuẩn của phần mềm AutoCAD
lược bỏ dữ liệu khung hình, tốc độ, linh hoạt, tương thích tốt với
phát triển bởi hãng Autodesk với nhiều phiên bản khác nhau
một chất lượng ảnh trung bình. Việc khai thác đôi khi đòi hỏi các
(R12,R14,R2000,R2004).
phần mềm chuyên biệt của Intel.


Full Frame Uncompressed: xuất hoạt cảnh trọn vẹn, không thực
hiện bất kì việc nén dữ liệu nào. Nên xuất hoạt cảnh dạng này
trước khi tiến hành trích xuất các phương án chất lượng khác
nhau.

4. Chỉnh màu sắc trong SketchUp (Color Picker): được hỗ trợ
hạn chế theo hệ màu HSB (Hue, Saturation, Brightness), HLS
(Hue, Light, Saturation) và RGB (Red, Green, Blue). Điều này
cho thấy việc in ấn không phải là mục tiêu hướng tới của
SketchUp. Để có được ấn bản sau cùng, chúng ta phải kết hợp
xử lí với các công cụ đồ họa khác.

5. Ruby API: bạn có thể sử dụng ngôn ngữ lập trình Ruby để
xây dựng thêm các tiện ích, menu, macro, plug-in … cho
SketchUp theo chuẩn API (Application Programming Interface).
Ruby là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng mới do Nhật
Bản phát triển.

Bản thân SketchUp cũng tích hợp khả năng truy cập trực tiếp cú
pháp ngôn ngữ Ruby trong một cửa sổ console. Việc khai thác
Ruby API trong SketchUp có ý nghĩa tương tự như AutoLISP
trong AutoCAD.

7. OpenGL: cũng như các ứng dụng 3D khác, SketchUp đòi hỏi
tài nguyên hệ thống khá cao. Bên cạnh bộ vi xử lý mạnh (CPU)
và bộ nhớ RAM đủ lớn, bạn nên có bo mạch đồ họa mạnh và
trình điều khiển bo mạch hỗ trợ 100% chuẩn OpenGL.

OpenGL là một chuẩn công nghiệp sử dụng trong hầu hết các
ứng dụng và trò chơi có nhu cầu thể hiện hình học không gian.


B - Thuật ngữ dùng trong SketchUp Drawing Tools: các công cụ dùng để vẽ các thành tố hình học
(entities) trong SketchUp.
Autofold: việc chọn một điểm thuộc cạnh hoặc mặt của một đối
tượng hình học, di chuyển chúng, dẫn đến kết quả đối tượng Entity: các thành tố hình học tạo nên một mô hình.
hình học bị xô kéo, vặn xoắn hay gập.
Group: nhóm. Là một trong các thành tố hình học của
Component: là một trong các thành tố hình học của SketchUp, SketchUp, có khả năng chứa đựng các thành tố khác. Việc chia
có thể bao gồm các thành tố khác. Có thể sử dụng lại nhiều lần nhóm hay giữ trạng thái “sticky” cần cân nhắc theo chiều hướng
giữa các mô hình hoặc trong cùng mô hình. Thuộc tính các có lợi nhất cho mô hình.
Component tham chiếu với nhau nên có thể áp dụng việc thay
Ground Plane: mặt phẳng nằm ngang tượng trưng cho mặt đất.
đổi hàng loạt.
SketchUp qui ước mặt phẳng OXY tuyệt đối là Ground Plane,
Construction Tools: các công cụ hình học chuẩn, đảm bảo các mọi cao độ đều được so với Ground Plane.
đại lượng trong xây dựng.
Healing: hàn 2 mặt phẳng đồng phẳng riêng rẽ bằng cách xóa
Context: bối cảnh. Là khái niệm cô lập hóa các thành tố hình phân tuyến.
học theo từng cấp độ phả hệ. Khi chạy SketchUp, mặc định bạn
Inference: nội suy trong SketchUp, khi dùng kèm tính năng khóa
đang làm việc trong “model context”. Khi tạo Component hoặc
hướng sẽ rất hữu dụng cho việc dựng hình.
Group đồng thời bạn đã tạo context con của model context và có
thể tiếp tục có các context nhỏ hơn nữa nếu bạn tiếp tục tạo Insertion Point: điểm chèn của component
Group trong Group, Component trong Component. Hầu hết các
Layer: lớp đối tượng điều khiển việc hiển thị, hệ thống hóa các
thao tác lệnh của bạn chỉ có giá trị trong context hiện hành.
đối tượng trong mô hình. Layer trong SketchUp tương tự layer
Context Menu: menu động có nội dung tùy theo bối cảnh. Kích trong AutoCAD với các thuộc tính Tên, Màu, Hiển thị nhưng
hoạt context menu bằng cách chọn đối tượng và click phải. không có Kiểu nét và Độ dày nét.

Default Material: vật liệu mặc định, mặc nhiên gán cho tất cảc Layer Manager: hộp thoại quản lí hệ thống layer trong mô hình.
các mặt phẳng tạo mới trong SketchUp cho đến khi bạn thay đổi
Origin: điểm gốc hệ trục tọa độ trong SketchUp
vật liệu của mặt phẳng đó. Với vật liệu mặc định, mặt trước và
mặt sau của 1 mặt phẳng được hiểu là khác nhau. Page: trang hiển thị. Giống như khái niệm “slice” trong các ứng
dụng trình chiếu. Mỗi trang hiển thị chứa mô hình hiện hành và


các thiết lập hiển thị như điểm nhìn, bóng đổ, kiểu hiển thị và TIN (Triangulated Irregular Network): mặt địa hình đã tam giác
mặt cắt. Các trang hiển thị có thể kết hợp với nhau tạo thành hóa. Mặt TIN có thể xem như Sandbox hoặc Mesh.
hoạt cảnh trình diễn TourGuide.
Two-Point Perspective: phối cảnh 2 điểm tụ, tất cả các đoạn
Principal Tool: các công cụ cơ bản trong SketchUp. song song trục Z (Xanh) đều vuông góc với mặt phẳng ngang.

Ruby Console: môi trường mở rộng trong SketchUp, nơi bạn có Value Control Box: hộp nhập – hiển thị trị số trong khi vẽ, nằm
thể thao tác cú pháp ngôn ngữ Ruby góc dưới bên phải màn hình giao diện SketchUp

Ruby Programming Language: một loại ngôn ngữ lập trình Walkthrough Tool: công cụ giả lập việc đi bộ xung quanh và
hướng đối tượng. bên trong mô hình

Ruby Script: những đoạn mã chương trình nhỏ viết bằng ngôn X-Ray Mode: chế độ hiển thị mà tất cả các mặt trong mô hình
ngữ Ruby, mục đích thêm các tính năng tuỳ biến cho SketchUp đều xuyên sáng. Rất hữu dụng để xem và chỉnh sửa các phần bị
che khuất bên trong hoặc phía sau của mô hình.
Sandbox: mặt đã được tam giác hóa, giống như sân cát,
thường dùng để vẽ địa hình trong SketchUp. Có thể tạo Sanbox
bằng nhóm công cụ Sandbox Tools.

Section Plane: mặt phẳng cắt dùng để định vị, định hướng nhát
cắt trong mô hình.

Section Slice: vết cắt. Là giao tuyến giữa mặt phẳng cắt và đối
tượng bị cắt.

Split: chia một mặt phẳng thành 2 hay nhiều phần khác nhau
bằng cách vẽ trên đó 1 hay nhiều đoạn thẳng

Sticky - Stickiness: trạng thái các đối tượng dính vào nhau, khi
di chuyển thành phần này sẽ biến dạng thành phần dính với nó.

Three-Point Perspective: phối cảnh 3 điểm tụ.


Giao trinh sketch up

More Related Content

Similar to Giao trinh sketch up (20)

Recently uploaded (20)

Giao trinh sketch up