Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse
0 likes926 views
Tworzenie zaawansowanych projektów korporacyjnych w Javie * Poznaj sprawdzone metodologie i procesy * Naucz się stosować praktyczne technologie i narzędzia * Twórz w Javie kompletne rozwiązania w optymalny sposób Chciałbyś tworzyć rozbudowane aplikacje w języku Java szybciej i w prostszy sposób? Liczne narzędzia i technologie budowania programów w Javie często ułatwiają wykonywanie niektórych zadań, ale jednocześnie niepotrzebnie komplikują i wydłużają proces powstawania gotowych produktów. Jak dobrać odpowiednie techniki i zastosować metodologię, która usprawni i przyspieszy pracę? Niektórzy już to wiedzą -- Ty też możesz skorzystać z ich doświadczeń! "Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Spring, Hibernate i Eclipse" to praktyczny poradnik opisujący wydajną i sprawdzoną metodologię szybkiego pisania oprogramowania w języku Java. Dzięki tej książce poznasz techniki programowania ekstremalnego oraz metodologii Agile i nauczysz się stosować je podczas pracy nad programami. Dowiesz się, jak zaprojektować aplikację, przygotować środowisko i korzystać z wiersza poleceń oraz proponowanego zestawu narzędzi -- platformy Spring, mechanizmu odwzorowań Hibernate i IDE Eclipse -- co pozwoli Ci w prosty sposób użyć zaawansowanych rozwiązań. * Techniki programowania ekstremalnego (XP) * Wprowadzenie do metodologii Agile * Korzystanie z platformy Spring * Utrwalanie obiektów za pomocą Hibernate * Praca w IDE Eclipse * Debugowanie oprogramowania * Monitorowanie i profilowanie aplikacji * Refaktoryzacja kodu Zwiększ swą wydajność dzięki zastosowaniu efektywnych procesów i narzędzi do tworzenia oprogramowania w języku Java.
Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse
- 1. Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomoc¹ Springa, Hibernate i Eclipse Autor: Anil Hemrajani T³umaczenie: Konrad Rymczak, Grzegorz Skorczyñski, Ewa Bucka ISBN: 978-83-246-0682-5 Tytu³ orygina³u: Agile Java Development with Spring, Hibernate and Eclipse Format: B5, stron: 352 Tworzenie zaawansowanych projektów korporacyjnych w Javie • Poznaj sprawdzone metodologie i procesy • Naucz siê stosowaæ praktyczne technologie i narzêdzia • Twórz w Javie kompletne rozwi¹zania w optymalny sposób Chcia³byœ tworzyæ rozbudowane aplikacje w jêzyku Java szybciej i w prostszy sposób? Liczne narzêdzia i technologie budowania programów w Javie czêsto u³atwiaj¹ wykonywanie niektórych zadañ, ale jednoczeœnie niepotrzebnie komplikuj¹ i wyd³u¿aj¹ proces powstawania gotowych produktów. Jak dobraæ odpowiednie techniki i zastosowaæ metodologiê, która usprawni i przyspieszy pracê? Niektórzy ju¿ to wiedz¹ — Ty te¿ mo¿esz skorzystaæ z ich doœwiadczeñ! „Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomoc¹ Spring, Hibernate i Eclipse” to praktyczny poradnik opisuj¹cy wydajn¹ i sprawdzon¹ metodologiê szybkiego pisania oprogramowania w jêzyku Java. Dziêki tej ksi¹¿ce poznasz techniki programowania ekstremalnego oraz metodologii Agile i nauczysz siê stosowaæ je podczas pracy nad programami. Dowiesz siê, jak zaprojektowaæ aplikacjê, przygotowaæ œrodowisko i korzystaæ z wiersza poleceñ oraz proponowanego zestawu narzêdzi — platformy Spring, mechanizmu odwzorowañ Hibernate i IDE Eclipse — co pozwoli Ci w prosty sposób u¿yæ zaawansowanych rozwi¹zañ. • Techniki programowania ekstremalnego (XP) • Wprowadzenie do metodologii Agile • Korzystanie z platformy Spring • Utrwalanie obiektów za pomoc¹ Hibernate • Praca w IDE Eclipse • Debugowanie oprogramowania Wydawnictwo Helion • Monitorowanie i profilowanie aplikacji ul. Koœciuszki 1c • Refaktoryzacja kodu 44-100 Gliwice tel. 032 230 98 63 Zwiêksz sw¹ wydajnoœæ dziêki zastosowaniu efektywnych procesów i narzêdzi do e-mail: helion@helion.pl tworzenia oprogramowania w jêzyku Java.
- 2. Spis treści 5 Przedmowa .................................................................................... 13 O autorze ....................................................................................... 17 Podziękowania ............................................................................... 19 Wstęp ............................................................................................ 23 Część I Wprowadzenie .............................................................. 31 Rozdział 1. Wstęp ............................................................................................ 33 Co jest omawiane w tym rozdziale? ................................................................................ 34 Technologie użyte w tej książce ...................................................................................... 34 Technologie uruchomieniowe ................................................................................... 36 Narzędzia programistyczne ....................................................................................... 38 Metodologie wytwarzania oprogramowania użyte w tej książce .................................... 42 Podsumowanie ................................................................................................................. 43 Rekomendowane źródła .................................................................................................. 43 Rozdział 2. Przykładowa aplikacja: Time Expression .......................................... 45 Co jest omawiane w tym rozdziale? ................................................................................ 46 Wymagania biznesowe .................................................................................................... 47 Metodologie wytwarzania oprogramowania ................................................................... 48 Informacje wstępne o XP i AMDD ........................................................................... 48 Etap badań ................................................................................................................. 50 Etap planowania ........................................................................................................ 51 Etap wydania a iteracje (etapowe wytwarzanie oprogramowania) ........................... 52 Zakres projektu .......................................................................................................... 52 Utrzymanie ................................................................................................................ 53 Stosujemy XP i AMDD w naszej przykładowej aplikacji .............................................. 53 Model domenowy ...................................................................................................... 53 Prototyp interfejsu użytkownika (UI) ....................................................................... 53 Scenopis .................................................................................................................... 57 Historie użytkownika ................................................................................................ 57 Plan wydań (i iteracji) ............................................................................................... 60 Słownik ...................................................................................................................... 61 Architektura tablicowa .............................................................................................. 62
- 3. 6 Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse Uwaga na temat oprogramowania Wiki .......................................................................... 63 Podsumowanie ................................................................................................................. 63 Rekomendowane źródła .................................................................................................. 64 Część II Tworzymy przykładową aplikację ................................... 65 Rozdział 3. Metodologie XP i AMDD ................................................................. 67 Co jest omawiane w tym rozdziale? ................................................................................ 68 Projektowanie i wybór artefaktów ................................................................................... 69 Diagram architektury ....................................................................................................... 70 Od historii użytkownika do projektu ............................................................................... 71 Analizujemy klasy przy pomocy kart CRC ..................................................................... 71 Mapa przepływu aplikacji (artefakt domowej roboty) .................................................... 73 Technika uzupełniająca ............................................................................................. 74 Rozszerzamy mapę przepływu aplikacji o kolumny CRUD ..................................... 74 UML — diagram klas ...................................................................................................... 74 Diagramy pakietów UML ................................................................................................ 76 Struktura katalogów ......................................................................................................... 77 Przykładowe nazwy plików ............................................................................................. 77 Wytwarzanie oprogramowania od początku do końca .................................................... 78 Testy akceptacyjne .......................................................................................................... 78 Logowanie ................................................................................................................. 79 Lista kart pracy .......................................................................................................... 79 Wprowadź godziny ................................................................................................... 79 Inne rozważania ............................................................................................................... 79 Podsumowanie ................................................................................................................. 80 Rekomendowane źródła .................................................................................................. 82 Rozdział 4. Konfiguracja środowiska: JDK, Ant i JUnit ....................................... 83 Co jest omawiane w tym rozdziale? ................................................................................ 84 Java Platform Standard Edition Development Kit (JDK) ............................................... 84 Struktura katalogów ......................................................................................................... 85 Ant ................................................................................................................................... 86 Prosty plik budujący .................................................................................................. 86 Złożony plik budujący ............................................................................................... 87 JUnit ................................................................................................................................. 90 Samodzielnie uruchomiony JUnit ............................................................................. 91 JUnit z poziomu Eclipse ............................................................................................ 92 SimpleTest: sprawiamy, że wszystkie narzędzia współpracują razem ............................ 92 SimpleTest.java ......................................................................................................... 93 Rodzaje metod assert w JUnit ................................................................................... 93 Uruchamiamy SimpleTest (pojedynczy test JUnit) .................................................. 94 Uruchamiamy testy JUnit jako zadanie Anta ............................................................ 95 Wstępne testy i refaktoryzacja ......................................................................................... 96 Podsumowanie ................................................................................................................. 97 Rekomendowane źródła .................................................................................................. 98 Rozdział 5. Hibernate — zapewniamy trwałość obiektów ................................... 99 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 100 Zarys odwzorowania obiektowo-relacyjnego (Object-Relational Mapping — ORM) ....................................................................... 101 Relacje i liczebność ................................................................................................. 102 Tożsamość obiektu .................................................................................................. 103 Kaskada ................................................................................................................... 103
- 4. Spis treści 7 Odwzorowanie ........................................................................................................ 103 Obiekty w pamięci kontra obiekty trwałe ............................................................... 104 Projekt naszej przykładowej bazy danych ..................................................................... 104 Denormalizacja ........................................................................................................ 104 Konwencje nazewnicze ........................................................................................... 105 Uwagi do projektowania bazy danych .................................................................... 106 Skrypt DDL ............................................................................................................. 106 Gdzie w naszej aplikacji znajduje się HSQLDB i Hibernate? ...................................... 107 HSQLDB ....................................................................................................................... 108 Serwer HSQLDB i przydatne zadania Anta ............................................................ 108 HSQLDB Database Manager i SqlTool .................................................................. 109 Tryby persistent i in-memory w HSQLDB ............................................................. 109 Dołączamy HSQLDB do archiwum naszej aplikacji .............................................. 110 Pracujemy z Hibernate ................................................................................................... 110 Nie potrzeba DAO ani DTO .................................................................................... 111 Obsługiwane bazy danych ....................................................................................... 111 Hibernate i EJB 3.x ................................................................................................. 111 Przykładowy test konfiguracji Hibernate ................................................................ 112 Instalacja Hibernate ................................................................................................. 115 Podstawy pracy z Hibernate .................................................................................... 117 Tworzymy TimesheetManager.java, korzystając z Hibernate ................................ 120 Employee.* i DepartmentManager.java .................................................................. 124 Pliki wymagane w ścieżce klas ............................................................................... 124 Uruchamiamy zestaw testów przy pomocy Anta .................................................... 124 Usuwamy rekordy ................................................................................................... 125 Interfejs Criteria ...................................................................................................... 125 Obsługa wyjątków ................................................................................................... 126 Pozostałe funkcje Hibernate .......................................................................................... 127 Asocjacje ................................................................................................................. 127 Blokowanie obiektów (kontrola współbieżności) ................................................... 127 Jeszcze więcej Hibernate ......................................................................................... 129 Podsumowanie ............................................................................................................... 129 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 130 Rozdział 6. Wprowadzenie do Spring Framework ............................................. 133 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 135 Czym jest Spring? .......................................................................................................... 135 Pakiety Springa służące do rozwijania aplikacji ........................................................... 136 Pakiety Springa służące do wdrażania aplikacji ............................................................ 137 Przegląd modułów Springa ............................................................................................ 138 Spring Core ............................................................................................................. 138 Spring Context ......................................................................................................... 138 Spring AOP ............................................................................................................. 138 Spring DAO ............................................................................................................. 138 Spring ORM ............................................................................................................ 140 Gdzie w naszej architekturze jest miejsce Spring Framework? .................................... 140 Korzyści płynące z użycia Springa ................................................................................ 141 Główne koncepcje Springa ............................................................................................ 142 Wzorzec wstrzykiwania zależności (i kontenery IoC) ............................................ 143 Dwa style wstrzykiwana .......................................................................................... 143 Bean, BeanFactory i ApplicationContext ................................................................ 144 Edytory właściwości ............................................................................................... 146 Podprojekty Springa ...................................................................................................... 146 Podsumowanie ............................................................................................................... 147 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 147
- 5. 8 Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse Rozdział 7. Framework Spring Web MVC ........................................................ 149 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 150 Zalety Spring MVC ....................................................................................................... 150 Pojęcia związane ze Spring Web MVC ......................................................................... 152 Spring MVC a Java ................................................................................................. 152 Konfiguracja Spring MVC ...................................................................................... 155 Konfiguracja Springa dla Time Expression ................................................................... 156 Instalowanie kontenera serwletów (Apache Tomcat) ............................................. 157 Instalowanie Spring Framework ............................................................................. 158 Uruchomienie SpringTest ....................................................................................... 159 Konfiguracja Spring MVC ...................................................................................... 159 Budowanie interfejsu użytkownika z pomocą Springa ................................................. 160 Ekran: Lista kart pracy ............................................................................................ 160 Ekran: Wprowadź godziny ...................................................................................... 161 Kaskadowe arkusze stylów (Cascading Style Sheets — CSS) ...................................... 162 Ekran: Lista kart pracy — przykład kontrolera bez formularza .................................... 163 Konfiguracja krok po kroku .................................................................................... 163 Kodowanie krok po kroku ....................................................................................... 164 Ekran: Wprowadź godziny — przykład kontrolera formularza .................................... 168 Konfiguracja krok po kroku .................................................................................... 168 Kodowanie krok po kroku ....................................................................................... 170 Wiązanie do niestandardowych (niebiznesowych) obiektów polecenia ................. 174 DateUtil.java ........................................................................................................... 175 Dyrektywy taglib w JSP .......................................................................................... 175 Widok bez kontrolera .................................................................................................... 175 Obiekty przechwytujące w Springu ............................................................................... 175 Uwierzytelnianie w Time Expression ..................................................................... 176 Nasza przykładowa aplikacja — pierwsze uruchomienie ............................................. 177 Nowe biblioteki znaczników w Spring Framework 2.0 ................................................ 177 Słowo o Spring Web Flow i Portlet API ....................................................................... 180 Spring Web Flow .................................................................................................... 180 Spring Portlet API ................................................................................................... 180 Podsumowanie ............................................................................................................... 181 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 181 Rozdział 8. Fenomen środowiska Eclipse ........................................................ 183 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 184 Fundacja Eclipse ............................................................................................................ 185 Eclipse — platforma i projekty ..................................................................................... 186 Koncepcje związane z Eclipse SDK .............................................................................. 188 Workspace — przestrzeń projektów ....................................................................... 189 Workbench — obszar roboczy, perspektywy, edytory i widoki ............................. 189 Projekt ..................................................................................................................... 191 Pluginy .................................................................................................................... 192 Kreatory ................................................................................................................... 192 Instalacja Eclipse ........................................................................................................... 192 Konfiguracja Eclipse na potrzeby Time Expression ..................................................... 195 Java Development Tools (JDT) — narzędzia programistyczne dla Javy ...................... 200 Instalacja pluginów WTP — zestawu narzędzi do rozwoju aplikacji sieciowych ........ 208 Praca z Eclipse — rozwijamy Time Expression ........................................................... 209 Wbudowane pluginy JDT ........................................................................................ 210 Plugin z kategorii Data (dla HSQLDB) .................................................................. 212 Pluginy do obsługi serwerów (dla Tomcata) ........................................................... 212 Plugin Hibernate ...................................................................................................... 214
- 6. Spis treści 9 Plugin Spring IDE ................................................................................................... 215 Inne godne uwagi pluginy WTP .............................................................................. 217 Więcej Eclipse? Tak, jest pełno pluginów ..................................................................... 217 Projekty Eclipse.org ................................................................................................ 217 Katalogi pluginów ................................................................................................... 218 MyEclipseIDE.com ................................................................................................. 218 Google.com ............................................................................................................. 219 Wsparcie dla pracy zespołowej w Eclipse ..................................................................... 219 System pomocy w Eclipse ............................................................................................. 220 Wskazówki i porady ...................................................................................................... 220 Skróty klawiaturowe ............................................................................................... 221 Preferencje ............................................................................................................... 224 Zakładki ................................................................................................................... 225 Uruchamianie zewnętrznych narzędzi i przeglądarki WWW ................................. 225 Historia lokalna ....................................................................................................... 226 Resetowanie perspektywy ....................................................................................... 226 Kopiowanie elementów ........................................................................................... 226 Czyszczenie projektów ............................................................................................ 226 Konwersja znaków końca linii ................................................................................ 227 Parametry startowe Eclipse/JVM ............................................................................ 227 Przeglądanie obcego kodu ....................................................................................... 227 Ukryte pliki Eclipse ................................................................................................. 227 Deinstalowanie Eclipse .................................................................................................. 227 Subiektywne porównanie do IntelliJ i NetBeans ........................................................... 228 IntelliJ 5.0 ................................................................................................................ 228 NetBeans 5.0 ........................................................................................................... 229 Porównanie czasów uruchomienia .......................................................................... 230 Podsumowanie ............................................................................................................... 231 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 232 Część III Zaawansowane cechy ................................................ 233 Rozdział 9. Zapis logów, debugowanie, monitorowanie i profilowanie ................. 235 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 236 Opis koncepcji zapisu logów ......................................................................................... 237 Zapis logów przy użyciu biblioteki Jakarta Commons Logging (z wykorzystaniem Log4j oraz JDK) .......................................................................................................... 238 Jak działa JCL? ........................................................................................................ 239 Programowanie z użyciem JCL ............................................................................... 239 Priorytety komunikatów .......................................................................................... 240 Przykład zapisu logów w TimesheetListController ................................................ 241 Uwaga na temat klas formatujących ....................................................................... 242 Wykorzystanie logowania w Spring i Hibernate ..................................................... 242 Debugowanie aplikacji w Javie z wykorzystaniem środowiska Eclipse ....................... 242 Koncepcje i cechy debugera JDT ............................................................................ 243 Debugowanie aplikacji internetowych z użyciem Firefoksa ......................................... 247 Debuger JavaScript ................................................................................................. 247 Web Developer ........................................................................................................ 248 Inne rozszerzenia Firefoksa ..................................................................................... 248 Konsola JavaScript .................................................................................................. 249 Całościowe debugowanie klasy TimesheetManagerTest (od przeglądarki do bazy danych) ........................................................................................................................ 249 Zarządzanie i monitorowanie z wykorzystaniem technologii JMX .............................. 251 Programy profilujące w Javie ........................................................................................ 252
- 7. 10 Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse Porady przy debugowaniu ............................................................................................. 252 Podsumowanie ............................................................................................................... 253 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 254 Rozdział 10. Elementy zaawansowane .............................................................. 257 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 258 Nowości w Javie 1.5 ...................................................................................................... 258 Importy statyczne .................................................................................................... 259 Typy sparametryzowane — generics ...................................................................... 259 Ulepszone pętle ....................................................................................................... 259 Automatyczne opakowywanie — autoboxing ........................................................ 260 Typ wyliczeniowy — enum .................................................................................... 260 Zmienna liczba argumentów ................................................................................... 260 Inne nowości ........................................................................................................... 261 Zadania narzędzia Ant ................................................................................................... 261 CVS ......................................................................................................................... 262 Exec ......................................................................................................................... 262 Get ........................................................................................................................... 262 Sleep ........................................................................................................................ 262 Ftp ............................................................................................................................ 263 Mail ......................................................................................................................... 263 Obfitość zadań! ....................................................................................................... 263 JUnit ............................................................................................................................... 264 Niestandardowe zestawy testowe ............................................................................ 264 Powtarzający się kod ............................................................................................... 264 Hibernate ....................................................................................................................... 265 Natywne zapytania SQL .......................................................................................... 265 Obiekty przechwytujące .......................................................................................... 266 Spring Framework ......................................................................................................... 266 Zadania zaplanowane .............................................................................................. 267 Spring — wsparcie dla poczty elektronicznej ......................................................... 268 Wsparcie dla JMX ................................................................................................... 269 Więcej Springa ........................................................................................................ 271 Integracja Spring i Hibernate ......................................................................................... 272 Konfiguracja zarządzania transakcjami w Spring ................................................... 272 Mniejszy i czystszy kod .......................................................................................... 274 Testy jednostkowe naszego zintegrowanego kodu ................................................. 276 Podejście bazujące na interfejsie ............................................................................. 276 Biblioteka znaczników JSP ........................................................................................... 277 Displaytag ................................................................................................................ 277 Własna biblioteka znaczników ................................................................................ 278 Refaktoryzacja ............................................................................................................... 279 Przykłady refaktoryzacji w naszej aplikacji ............................................................ 279 Refaktoryzuj bezlitośnie, ale… zachowaj kopię kodu ............................................ 280 Zasoby internetowe związane z refaktoryzacją (refactoring.com i agiledata.org) ...... 281 Uwaga na temat refaktoryzacji w Eclipse ............................................................... 281 Inne rozważania ............................................................................................................. 281 Zarządzanie transakcjami ........................................................................................ 281 Bezpieczeństwo aplikacji ........................................................................................ 283 Obsługa wyjątków ................................................................................................... 285 Łączenie w klastry ......................................................................................................... 287 Wielowątkowość ........................................................................................................... 287 Uwaga na aplikacje Javy z GUI (grubych klientów) ..................................................... 288 Zarządzanie konfiguracją środowisk ............................................................................. 289
- 8. Spis treści 11 AJAX — Asynchroniczny JavaScript i XML ............................................................... 290 Javadoc i komentarze ..................................................................................................... 290 Cały system w jednym pliku WAR ............................................................................... 291 Podsumowanie ............................................................................................................... 291 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 292 Rozdział 11. Co dalej? ..................................................................................... 293 Co jest omawiane w tym rozdziale? .............................................................................. 294 Jak ukończyć aplikację Time Expression ...................................................................... 294 Metodologie XP i AMDD ............................................................................................. 295 Platforma Java ............................................................................................................... 295 Ant ................................................................................................................................. 295 JUnit ............................................................................................................................... 296 Hibernate ....................................................................................................................... 296 Spring Framework ......................................................................................................... 297 Eclipse SDK .................................................................................................................. 297 Zapis logów, debugowanie, monitorowanie i profilowanie .......................................... 298 Gdzie szukać pomocy? .................................................................................................. 299 Fora dyskusyjne ....................................................................................................... 299 Javadoc i kod źródłowy ........................................................................................... 299 Krótka uwaga na temat narzędzi do sprawdzania „jakości” kodu ................................. 300 Podsumowanie ............................................................................................................... 300 Rekomendowane źródła ................................................................................................ 301 Rozdział 12. Końcowe przemyślenia ................................................................. 303 Moje plany na najbliższą przyszłość ............................................................................. 304 Przyszłość, metodologia Agile, technologia Java ......................................................... 304 Wiwat! ........................................................................................................................... 305 Część IV Dodatki ...................................................................... 307 Dodatek A Kod źródłowy ................................................................................ 309 Współdzielony katalog bibliotek zewnętrznych ............................................................ 309 Katalog przykładowej aplikacji ..................................................................................... 310 Pliki Ant .................................................................................................................. 311 Pliki bazy danych HSQLDB ................................................................................... 311 Konfiguracja (pliki) Javy ........................................................................................ 311 Katalog przykładowej aplikacji — wersja po refaktoryzacji ........................................ 313 Integracja Spring i Hibernate — katalog przykładowej aplikacji ................................. 313 Dodatek B Kończymy refaktoryzować kod przykładowej aplikacji .................... 315 SignInController.java: monitorowanie JMX ................................................................. 315 TimesheetListController.java: monitorowanie JMX ..................................................... 316 Klasy zarządzające: integracja Spring i Hibernate ........................................................ 316 timesheetlist.jsp: przechodzimy na plik dołączany i bibliotekę Displaytag .................. 317 enterhours.jsp: przechodzimy na plik dołączany i bibliotekę znaczników Timex Tag ................................................................................................................... 318 Klasy *Test i TimexTestCase ........................................................................................ 318 DateUtil.java: nowa metoda .......................................................................................... 319 timex.css: nowe style ..................................................................................................... 319 timexhsqldb.xml: naprawiamy błąd w danych .............................................................. 319
- 9. 12 Java. Tworzenie aplikacji sieciowych za pomocą Springa, Hibernate i Eclipse Dodatek C Konwencje pisania kodu w Javie ................................................... 321 Dodatek D Zabezpieczamy aplikację sieciową ................................................ 323 Dodatek E Ściągawka z przykładowego procesu wytwarzania oprogramowania ...325 Początki projektu ........................................................................................................... 325 Faza badań ..................................................................................................................... 326 Planowanie ..................................................................................................................... 326 Iteracyjne wytwarzanie oprogramowania ...................................................................... 326 Dodatek F Ściągawka z modelowania Agile .................................................... 327 Dodatek G Ściągawka z programowania ekstremalnego (XP) .......................... 329 Dodatek H Ciekawe narzędzia ........................................................................ 331 Narzędzia wieloplatformowe ......................................................................................... 331 Narzędzia dla Windows ................................................................................................. 332 Narzędzia dla Mac OS X ............................................................................................... 333 Narzędzia dla Linuksa (KDE) ....................................................................................... 333 Dodatek I Badania Visual Patterns ............................................................... 335 Definicja problemu ........................................................................................................ 335 Przeszłość: jak oszukiwaliśmy sami siebie ................................................................... 335 Przyszłość: metody Agile .............................................................................................. 337 Mój punkt widzenia ....................................................................................................... 338 BRUF i BDUF ......................................................................................................... 339 Terminologia ........................................................................................................... 339 Chcesz dołączyć do społeczności? ................................................................................ 339 Skorowidz .................................................................................... 341
- 10. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 67 Rozdział 3. W tym rozdziale w końcu zabierzemy się za technologiczną stronę projektu, więc od teraz zaczyna się prawdziwa zabawa. W prawdziwie iteracyjnym środowisku programistycznym wszystkie zagadnienia doty- czące architektury i projektowania nie muszą być koniecznie definiowane na samym początku. Refaktoryzacja (poprawianie kodu bez naruszania funkcjonalności) odgrywa
- 11. 68 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację ważną rolę w stałej poprawie początkowo opracowanego projektu, ponieważ ciągle będziesz znajdował lepsze sposoby implementacji pewnych funkcji. Ponadto kiedy zakres projektu jest wstępnie zdefiniowany, to wymagania użytkownika mogą ciągle się rozwi- jać; jest to lepsze rozwiązanie niż blokowanie z góry jakichkolwiek zmian. Dobrym pomysłem, oprócz zmiennych wymagań, jest interakcja z użytkownikami, dająca możli- wość zadawania pytań. Chociaż część pracy może zostać wykonana na początku, na przykład historie użytkow- nika, wysokopoziomowa architektura, prototypy interfejsu użytkownika, model dome- nowy, standardy itd., to inne zagadnienia projektowe powinny być rozwiązane w ite- racji, która obejmuje dany problem. Ponadto, jak będziesz mógł zobaczyć w rozdziałach 5. i 7., wstępne pisanie testów może również pomóc w projektowaniu Twoich klas. Nie musisz więc mieć dopracowanych wszystkich szczegółów na samym początku; inaczej mówiąc, możesz stosować przy projektowaniu podejście „w locie” (ang. just-in-time). Jednakże należy opracować jakikolwiek wstępny projekt, być może w iteracji 0 (być może będziesz chciał zaprezentować dowód koncepcji projektu (ang. proof-of-concept), pokazać, jak technologie działają od początku do końca, od interfejsu użytkownika do bazy danych). Prawdopodobnie w iteracjach 1. i 2. zostanie zaimplementowana mniejsza liczba historii użytkownika, ponieważ potrzeba dodatkowego czasu na projekt i przygotowa- nie środowiska pracy — w tym model domenowy (omówiony później), definicje obiektów biznesowych, konwencje nazw Javy, proces (skrypt) budowania (integracji) wspólny dla zespołu itd. W tym rozdziale chcę pokazać od początku do końca metodologię AMDD (Agile Model Driven Development; agilemodeling.com) i metody programowania ekstremalnego (XP; extremeprogramming.org). Co jest omawiane w tym rozdziale? W tym rozdziale zrealizujemy założenia architektury i projektu przyjęte dla naszej przy- kładowej aplikacji Time Expression: t Przygotujemy diagram architektury. t Zbadamy obiekty, korzystając z kart CRC. t Opracujemy mapę witryny (diagram przepływu UI). t Wykonamy diagramy klas i pakietów dla Time Expression. t Założymy strukturę katalogów do przechowywania naszych plików (które utworzymy w kolejnych rozdziałach). t Przyjrzymy się krokom, które wykonamy w następnych rozdziałach w celu kompletnego oprogramowania naszych ekranów.
- 12. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 69 t Przejrzymy listę zaawansowanych pojęć, które będziemy musieli rozważyć, tworząc naszą przykładową aplikację: obsługa wyjątków, zadania zaplanowane, zarządzanie transakcjami, zapis logów i inne. Projektowanie i wybór artefaktów W poprzednim rozdziale przyjrzeliśmy się metodologii XP i jej zastosowaniu przy defi- niowaniu wymagań biznesowych i pracy z klientem. W tym rozdziale pójdziemy o krok dalej i opracujemy minimalną architekturę i projekt, aby ułatwić pracę przy tworzeniu Time Expression, korzystając z popularnych technologii: Hibernate, Spring Framework, Eclipse SDK i wielu innych związanych z nimi narzędzi, na przykład Anta, JUnit itp. Jeśli natknąłeś się na mit, że programiści XP nie projektują i nie dokumentują swojej pracy, to mam nadzieję, że zmienisz błędne zdanie na ten temat pod koniec rozdziału. Pozwól, że przedstawię Ci podstawowe informacje na ten temat. Spójrz na rysunek 3.1, który pokazuje kilka możliwych artefaktów, jakie możesz zreali- zować w kolejnej wersji lub iteracji. Artefakty na poziomie wydania są to te, które two- rzysz przed nowym wydaniem; analogicznie artefakty na poziomie iteracji są wytwarzane przed każdą iteracją. Nie jest to obowiązkowe dla każdego projektu, więc możemy wybrać i używać tego, czego naprawdę potrzebujemy. Jednakże pomiędzy rozdziałem 2., „Przykładowa aplikacja: Time Expression”, a tym rozdziałem zdecydowałem się zapre- zentować jak najwięcej praktycznych informacji o Time Expression. Na końcu tego rozdziału pokażę inny diagram, który będzie wiązać razem wszystkie artefakty, które powstały w wyniku naszych wysiłków pomiędzy poprzednim i tym rozdziałem (ale nie oszukuj i nie zaglądaj tam teraz, ponieważ jest to szczegółowy diagram i nie chciałbym Cię nim teraz przytłoczyć). Rysunek 3.1. XP (AMDD) — poziom wydania i poziom iteracji To, co zobaczysz w tym rozdziale, da Ci przynajmniej pewien punkt widzenia. Ten pro- ces może (lub też nie) zadziałać w Twoim przypadku. Jednakże muszą być jakieś pozy- tywne aspekty użycia tych metodologii, ponieważ deweloperzy uwielbiają je i widziałem wiele pomyślnie ukończonych projektów, które były wynikiem ich użycia. Ponadto w naszym przypadku artefakty przedstawione w tym rozdziale są istotne dla reszty tej książki i omówiony proces może nam tutaj pomóc. Jak widać na rysunku 3.1, mamy do stworzenia w tym rozdziale kilka artefaktów, więc zacznijmy pracę. Jednakże zanim zaczniemy, chciałbym dostarczyć dwóch punktów widzenia użytkowników XP.
- 13. 70 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Szef projektu pracujący w firmie Fortune 50 powiedział mi ostatnio: „Kiedy zaczy- namy iterację, to pierwszy jej dzień zwykle spędzamy na przeglądaniu historii i dzie- leniu ich na zadania. Ćwiczenie polegające na dzieleniu zadań jest tak naprawdę sesją projektową. Na koniec widać, że około 20% czasu każdej iteracji deweloperzy poświę- cają na projektowanie. Jeśli dodasz czas wykorzystywany przez wszystkich dewelope- rów w czasie wszystkich iteracji, to otrzymasz dużą liczbę, która obala stwierdzenie «bez projektu»”. Aby dać Ci również inny punkt widzenia na metodologię XP, przedstawię rozważania starszego architekta, który od dłuższego czasu pracuje w branży IT i ukończył wiele projektów przy pomocy metodologii XP i AMDD: „Jest również inny poziom projekto- wania XP — dzienny. Refaktoryzacja jest częścią projektowania. Chociaż początkowy projekt iteracji jest ważnym krokiem, to projektowanie po napisaniu kodu tworzy różnice pomiędzy projektem dobrym a naprawdę eleganckim”. Różnice tkwiące w podejściu do XP dotyczą architektury i projektowania w całym pro- cesie wytwarzania, a nie tylko na początku projektu. Inaczej mówiąc, aplikacja ciągle ewoluuje w ciągu różnych iteracji. Korzyścią płynącą z takiego podejścia jest to, że pro- jektowanie dotyczy tego, co aktualnie tworzysz, a nie pochłania od trzech do sześciu miesięcy przed kodowaniem, w sytuacji gdy wymagania mogą ewoluować w dzisiejszym ciągle zmieniającym się świecie. Diagram architektury Rysunek 3.2 przedstawia diagram opisujący architekturę naszej przykładowej aplikacji. Zauważ, że został zmieniony na formę elektroniczną z wersji tablicowej, jaką widziałeś w poprzednim rozdziale. Konwersja na formę elektroniczną jest kwestią gustu; mógłbyś zrobić zdjęcie aparatem cyfrowym diagramu znajdującego się na tablicy, ale osobiście wolę jasne i czytelne diagramy. Rysunek 3.2. Diagram architektury dla Time Expression Architektura jest dosyć prosta. Mamy trzy standardowe warstwy architektury sieciowej z warstwą klienta (przeglądarka WWW), warstwą środkową (serwer aplikacji) i naszą warstwą danych (baza danych).
- 14. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 71 Ponadto używamy standardu model-widok-kontroler (MVC); jest to wzorzec projektowy stosowany w większości aplikacji sieciowych bazujących na języku Java. Kontroler jest punktem wejścia żądań sieciowych (HTTP), kontroluje widok i model. Model zaj- muje się danymi, które zostały uzyskane z kontrolera i są przekazywane do widoku, ten z kolei jest odpowiedzialny za wyświetlenie danych. W naszym przypadku widok stworzymy za pomocą JSP (JavaServer Pages). To, co czyni naszą architekturę interesującą, to nie fakt, że korzysta ze wzorca MVC, ale to, że warstwa środkowa zawiera Spring Framework i Hibernate, dwie technologie omówione szczegółowo w dalszej części tej książki. Hibernate, jak będziesz mógł zoba- czyć później, zapewnia proste utrwalanie obiektów w bazie danych, ponieważ pozwala traktować tabele i rekordy jak plain old Java objects (POJO). Spring Framework (springframework.org) dostarcza wielu korzyści, szczególnie jeśli pracujesz z obiektami POJO. Na przykład użyjemy Spring MVC jako naszego frameworka sieciowego, ponie- waż chcemy uczynić kod bardziej przejrzystym (w porównaniu na przykład ze Struts). Inną wartą uwagi cechą frameworka Spring jest wsparcie dla zadań zaplanowanych, nieza- leżnych od zewnętrznych usług, takich jak CRON w systemach uniksowych lub Harmo- nogram zadań w Windows. Oczywiście, główną zaletą jest dostarczana przez Spring funkcja odwrócenia kontroli (ang. inversion of control — IoC), o której dowiemy się więcej w dalszych rozdziałach. Od historii użytkownika do projektu Omówiliśmy różne historie użytkownika w rozdziale 2. Dla zachowania zwięzłości nie zaimplementujemy ich wszystkich w tej książce. Jednakże historie, które wybrałem, dostarczą Ci kompletnych, działających przykładów, obejmujących ekrany zarówno zawierające formularze, jak i niezawierające ich. Dodatkowo przyjrzymy się zawan- sowanym elementom takim jak implementacja zabezpieczeń za pomocą obiektów prze- chwytujących (ang. interceptors), wysyłanie e-maili i zadania zaplanowane, które doty- czą kilku historii omówionych w rozdziale 2. W dalszej części rozdziału dostarczę przykładów bazujących na dwóch historiach użytkownika, nazwanych w rozdziale 2. „Wprowadź godziny” i „Lista kart pracy”. Analizujemy klasy przy pomocy kart CRC Rysunek 3.3 pokazuje model domenowy wykonany w rozdziale 2. Model domenowy umożliwia nam analizę obiektów biznesowych lub domenowych. Historie użytkownika umożliwią nam analizę klas kontrolerów internetowego interfejsu użytkownika. Tak więc przyjrzyjmy się obiektom, które chcemy wykorzystać do implementacji historii „Lista arkuszy”, abyśmy mogli się dokładnie przyjrzeć, jak działają karty CRC.
- 15. 72 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Rysunek 3.3. Model domenowy dla Time Expression Rysunek 3.4 pokazuje prototyp UI „Lista kart pracy” z rozdziału 2. Jak wspomniałem wcześniej, wiemy, że interfejs użytkownika będzie się opierał na przeglądarce WWW i że będziemy korzystać z wzorca MVC. Tak więc przyjrzyjmy się naszym klasom z punktu widzenia wzorca projektowego MVC. Rysunek 3.4. Ekran „Lista kart pracy" W modelu znamy już nazwy niektórych obiektów Time Expression — znajdują się one w naszym modelu domenowym. Znamy również nazwę historii użytkownika dla kontrolera (w tym przypadku Lista kart pracy) z rozdziału 2. Wiedząc to wszystko, możemy zająć się naszymi pierwszymi klasami, korzystając z kart CRC. W tym przypadku karty CRC określają nazwę klasy, odpowiedzialność i klasy współ- pracujące. Tabela 3.1 pokazuje budowę przykładowej karty CRC wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi trzech komponentów, które tam widać. Zauważ, że chociaż skorzystałem tutaj z wersji elektronicznej, to karty możesz wykonać z papieru o wymiarach 7×12 cm i później przetworzyć je na formę elektronicznej (jeśli okaże się to konieczne). Tabela 3.1. Budowa prostej karty CRC Nazwa klasy (rzeczownik) Odpowiedzialność (obowiązki tej klasy, metody Współpracownicy (inne klasy wymagane biznesowe, obsługa wyjątków, metody związane do dostarczenia kompletnego rozwiązania) z bezpieczeństwem, atrybuty, zmienne)
- 16. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 73 Karty CRC dostarczają nieformalnej techniki do zorientowanej obiektowo analizy interakcji zachodzących pomiędzy klasami. Lubię karty CRC, ponieważ mogą być użyte w nieformalnej sesji z deweloperami lub użytkownikami do analizy obiektów bez potrzeby użycia komputera. Ponadto karty CRC mogą być stosowane w celu utworzenia formalnego diagramu klas, jeśli będzie to konieczne (zrobimy do w dalszej części tego rozdziału). Tabele od 3.2 do 3.4 pokazują przykładowe karty CRC dla klas, które stworzymy później w tym rozdziale; zostały przedstawione tutaj, abyśmy mogli zapoznać się z wymaganiami dla ekranu Lista kart pracy. Tabela 3.2. Przykładowa karta CRC dla klasy Timesheet Timesheet Zna datę końca okresu Zna czas Zna kod działu Tabela 3.3. Przykładowa karta CRC dla klasy TimesheetManager TimesheetManager Pobiera kartę(y) pracy z bazy danych Zapisuje kartę pracy w bazie danych Tabela 3.4. Przykładowa karta CRC dla klasy TimesheetListController TimesheetListController Kontroler (ze wzoru MVC) służący do wyświetlania listy kart pracy Omówiliśmy podstawowe pojęcia związane z kartami CRC. Możemy teraz pójść krok dalej. Mapa przepływu aplikacji (artefakt domowej roboty) W starszych projektach korzystałem z tabeli podobnej do tabeli 3.5. Jej format opraco- wałem sam, nie jest on zdefiniowany. Nazwałem ją mapą przepływu aplikacji, ponie- waż pokazuje mi, w jaki sposób będzie działać interfejs użytkownika od początku do końca (jakimi ścieżkami może poruszać się użytkownik). Ta technika również dobrze odwzorowuje historie użytkownika na widoki (litera V we wzorcu MVC), które z kolei odwzorowuje na kontroler i ostatecznie na obiekty modelu.
- 17. 74 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Tabela 3.5. Przykładowa mapa przepływu aplikacji Nazwa Zależne Widok Klasa kontrolera Współpracownicy historii tabele Lista kart timesheetlist TimeSheetListController TimesheetManager Timesheet pracy Wprowadź enterhours EnterHoursController TimesheetManager Timesheet godziny Department Technika uzupełniająca Porównując tę mapę przepływu aplikacji do diagramów klas lub kart CRC, zauważysz, że uzupełnia ona karty CRC i diagramy klas. Lista kart CRC, która zawiera między innymi zakres odpowiedzialności klas, uzupełnia braki mapy przepływu aplikacji. Z dru- giej strony diagramy klas pokazują związki, zachowania (metody), atrybuty i prawdopo- dobnie jeszcze więcej niż zawiera taka mapa. Przy połączeniu wszystkiego razem w postaci tabeli, możemy łatwo znaleźć nazwy klas (nawet przy dużych projektach) i łatwo je sortować przy pomocy arkusza kalkulacyjnego lub innych narzędzi. Rozszerzamy mapę przepływu aplikacji o kolumny CRUD Ta tabela może być również użyta do historii niezawierających interfejsu użytkownika, takich jak „Przypomnienie e-mailowe: Pracownik”. Na przykład kolumny odpowiedzialne za widok i kontroler mogą być zastąpione kolumną nazwaną „Zadanie”. Ponadto możesz rozszerzać tę tabelę, dzieląc kolumnę „Zależne tabele” na cztery kolumny CRUD (od ang. create — tworzenie, read — czytanie, update — aktualizacja, delete — usuwanie). To pozwoli pokazać nie tylko tabele, do których się odwołujemy, ale również to, w jaki sposób wpływają na nie poszczególne klasy. Dodając kolumny CRUD, zasad- niczo dostarczasz pełnej mapy przepływu (od widoku do bazy danych i z powrotem) w jednym wierszu naszej tabeli. UML — diagram klas W dalszej części zajmiemy się podstawowym diagramem klas. Moim zdaniem jest to opcjonalny krok (patrz ramka poniżej), ponieważ nasze karty CRC i mapa przepływu aplikacji dostarczą dostatecznej ilości informacji do implementacji klas. Jednakże dia- gramy klas mogą być dobrą rzeczą, kiedy użyjemy ich w odpowiedni sposób. Rysunek 3.5 pokazuje przykładowy i minimalny diagram klas dla klas zdefiniowanych do tej pory.
- 18. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 75 Rysunek 3.5. Przykładowy diagram klas dla Time Expression Osobista opinia: Diagramy UML Przez wiele lat używałem różnych rodzajów diagramów UML, włączając w to klasyczne diagramy UML, diagramy pakietów (moje ulubione) i rzadko używane diagramy wdrożenia. Jest również rodzaj diagramów, których nie jestem wielkim fanem: diagramy sekwencji. Nie lubię ich, ponieważ zauważyłem, że szybko stają się zbyt złożone i nieporęczne. Jednakże będę pierwszym, który Ci powie, że nie znam innego, lepszego sposobu niż te diagramy (w każdym razie jeszcze nie, ale pracuję obecnie nad lepszymi sposobami modelowania (tworzenia) dia- gramów. Sprawdź stronę visualpatterns.com, jeśli interesuje Cię ten temat). Tymczasem staram się używać diagramów UML wtedy, kiedy wydają się odpowiednie, ponie- waż myślę, że są cenne, gdy są użyte w odpowiednim miejscu i w odpowiednim czasie. W rzeczywistości sądzę, że diagramy UML są najbardziej użyteczne, kiedy są generowane do dokumentacji na postawie istniejącego już systemu (na przykład podczas przekazywania systemu). Mam nadzieję, że nie przedstawiłem UML w całkowicie złym świetle, bo nie to było moim celem, zwłaszcza że przez wiele lat wielu inteligentnych ludzi pracowało nad tym, aby powstał standard UML. (W rzeczywistości opieram całe moje badania na pracy wykonanej wcześniej, zamiast wymyślać od nowa koło). Moim głównym zarzutem wobec diagramów UML jest to, że stają się szybko zbyt skompli- kowane, szczególnie w przypadku dużych projektów. Innym problemem związanym z UML jest fakt, że wymaga specjalnych narzędzi, które są zwykle komercyjne i podnoszą koszty firmy. Dodatkowo niektóre z tych narzędzi mają stromą krzywą uczenia i w związku z tym wymagają specjalnego szkolenia pracowników (najlepszym przykładem jest Rational Rose), w wyniku czego znowu podnoszą się koszty utrzymania projektu.
- 19. 76 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Ponadto proste narzędzia, takie jak OpenOffice.org, Microsoft PowerPoint, Microsoft Visio, umożliwiają łączenie różnych figur (na przykład prostokątów) za pomocą łączników, które są zachowywane nawet w przypadku zmiany położenia któregoś obiektu. Są to potężne narzędzia, ponieważ pozwalają w prosty sposób tworzyć diagramy przepływu. Często korzystam z łącz- ników, jak widać na diagramach umieszczanych w tej książce; w rzeczywistości prawie wszystkie diagramy zrobiłem, korzystając z OpenOffice.org! Ponadto często stosuję praktyki rekomendowane przez metodologię Agile, na przykład mode- lowanie w celu osiągnięcia określonego efektu lub tworzenie wystarczająco dobrych artefaktów. Idąc dalej, uaktualniam je tylko wtedy, gdy jest to niezbędne, ponieważ wiele artefaktów można wyrzucić, gdy spełnią swoje zadanie. Po zaimplementowaniu zaprojektowanego kodu posia- dasz już gotową dokumentację — tak, sam kod. (Jak wspominałem wcześniej, na podstawie kodu jesteśmy w stanie stworzyć niezłe diagramy klas i inne). Głównym powodem tego, że ciężka dokumentacja wydaje się czystym obłędem, jest to, iż nie jestem w stanie sobie przypomnieć projektu, który utrzymał do samego końca kompletną doku- mentację. Dzieje się tak, ponieważ w szybko zmieniającym się świecie, w którym zdarzają się nierealistyczne terminy ukończenia projektów, bardzo trudno jest utrzymać aktualną dokumen- tację. Podsumowując, używaj diagramów UML tam, gdzie są odpowiednie, ale nie wstydź się i nie wahaj użyć prostszych, lecz efektywniejszych własnych diagramów. Na koniec chciałem zacy- tować jedno z haseł reklamowych ze strony agilemodeling.com: „Twoim celem jest budowanie ogólnego zrozumienia, a nie tworzenie szczegółowej dokumentacji”. Diagramy pakietów UML W przypadku naszej przykładowej aplikacji, Time Expression, korzystamy z prefiksu com.visualpatterns.timex dla nazw pakietów. Jeśli pracowałeś już z Javą, to prawdopodobnie wiesz, że pierwszy człon nazwy pakietu to zazwyczaj nazwa domeny pisana od końca. Na przykład nazwa pakietu com.visual- patterns pochodzi od nazwy domeny visualpatterns.com. Część timex w nazwie pakie- tów pochodzi od skróconej nazwy naszej przykładowej aplikacji. Reszta przyrostków nazw jest widoczna na rysunku 3.6 przedstawiającym diagram pakietów UML. Rysunek 3.6. Diagram pakietów UML dla Time Expression
- 20. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 77 Wybrałem bardzo proste nazwy dla pakietów Javy, aby pasowały do wzorca bazują- cego na MVC. Mogliśmy nazwać pakiet zawierający model na przykład czymś w stylu domeny, ale preferuję prostotę i jednoznaczność; staram się dopasować nazwy pakietów do nazw przyjętych w architekturze lub mapie przepływu aplikacji. W ten sposób każdy nowy człowiek, który zajmie się moim kodem, od razu zrozumie jego organizację. Tak więc w pełni kwalifikowana nazwa naszego pakietu zawierającego model będzie miała postać com.visualpatterns.timex.model. Jak możesz się domyślać, pakiet kontrolera posiada w sobie klasy związane z kontrole- rem. Pakiet job zawiera nasze zadania zaplanowane, odpowiedzialne za wysłanie przy- pomnienia. Pakiet util zawiera klasy z kodem pomocniczym. Ostatnim, ale nie mniej ważnym pakietem, jest test, który będzie zawierał kod testów jednostkowych. Chociaż ja wolałem umieścić testy w osobnym pakiecie, to wielu dewe- loperów decyduje się umieszczać kod testowy w tych samych katalogach co testowana klasa. Jest to kwestia gustu, ale moim zdaniem oddzielenie pakietu (katalogu) z klasami testowymi pozwala utrzymać jasną i przejrzystą strukturę pozostałych pakietów. Struktura katalogów Rysunek 3.7 pokazuje strukturę katalogów, jakiej użyjemy w naszej przykładowej apli- kacji. Powinno to wyglądać dosyć prosto i znajomo; najważniejsze podkatalogi to src, build, lib i dist. Będę się odwoływał do tego rysunku w dalszych rozdziałach (na przy- kład w rozdziałach 4., 5. i 7.), a podane w tym rozdziale katalogi będą szerzej omówione, kiedy przyjdzie taka potrzeba. Tymczasem rysunek 3.7 dostarcza krótkiego opisu kluczo- wych katalogów. Przykładowe nazwy plików Mając strukturę katalogów widoczną na rysunku 3.7, możemy teraz przejść do utwo- rzenia kilku przykładowych nazw plików dla klas omawianych wcześniej w tym roz- dziale. Na przykład, implementując ekran Lista kart pracy, omawiany wcześniej w tym rozdziale, utworzymy następujące pliki w katalogu timex/src/java/com/visualpatterns/ timex: t controller/TimesheetListController.java t model/Timesheet.java t model/TimesheetManager.java t test/TimesheetListControllerTest.java t test/TimesheetManagerTest.java t view/timesheetlist.jsp
- 21. 78 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Rysunek 3.7. Struktura katalogów dla Time Expression Wytwarzanie oprogramowania od początku do końca Podsumowując wszystko, czego się do tej pory nauczyliśmy w tym rozdziale, możemy zapisać kolejne kroki wymagane do zaimplementowania (utworzenia) naszej pierwszej historii, od interfejsu użytkownika do bazy danych. Poniżej zamieszczam zadania wyma- gane do ukończenia pierwszej historii użytkownika: t Skonfiguruj środowisko pracy, włączając w to JDK, Ant i JUnit (w rozdziale 4.). t Napisz testy i implementację klas znajdujących się w pakiecie model (korzystając z Hibernate w rozdziale 5.). t Napisz testy i implementację klas znajdujących się w pakiecie controller (korzystając z frameworka Spring w rozdziale 7.). Testy akceptacyjne Testy akceptacyjne mogą dostarczyć nam wielu szczegółowych wymagań, tak jak to dzieje się w wielu projektach opartych na metodologii Agile. Jednym z przykładów jest lista prawidłowych operacji, jakie może wykonać użytkownik na danym ekranie.
- 22. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 79 Pomysł, aby korzystać z testów akceptacyjnych jako specyfikacji wymagań, jest sensowny, ponieważ te testy określają to, czego oczekuje klient od naszej aplikacji. W naszym przy- padku użyjemy ich tylko do testów jednostkowych, aby ustalić szczegółowe wymagania. Jednakże jest wiele więcej zastosowań testów akceptacyjnych w prawdziwym świecie. Poniższy podrozdział jest listą naszych testów akceptacyjnych i elementów historii, które będziemy implementować. Logowanie t Identyfikator pracownika może mieć długość do 6 znaków. Hasło musi się zawierać w 8 – 10 znakach. t Tylko użytkownicy o prawidłowych identyfikatorach mogą się logować. Lista kart pracy t Użytkownik ma dostęp tylko do swoich kart pracy. Wprowadź godziny t Godziny muszą być wprowadzane w formacie numerycznym. t Dzienna liczba godzin nie może przekraczać 16. Tygodniowa liczba godzin nie może przekraczać 96. t Zapłata za godziny wpływa do określonego działu. t Godziny mogą być wprowadzone w postaci dziesiętnej, z dwoma cyframi po przecinku. t Pracownik może oglądać i edytować tylko własne karty pracy. Inne rozważania Jak wspomniałem wcześniej, potrzebujemy opracować minimalny projekt i architekturę, aby można było zacząć. Chociaż stworzyliśmy rozsądnej wielkości architekturę i projekt, w tym rozdziale zostało wiele nieomówionych elementów: t Bezpieczeństwo aplikacji — omówię ten problem w rozdziale 7., „Framework Spring Web MVC”, i 10., „Elementy zaawansowane”. t Zarządzanie transakcjami — omówię ten element w rozdziale 5. Zobaczysz, jak zaimplementować programowe zarządzanie transakcjami z użyciem Hibernate.
- 23. 80 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację t Obsługa wyjątków — w rozdziale 10. przyjrzymy się sprawdzalnym i niesprawdzalnym wyjątkom; przyjrzymy się też, kiedy warto używać jednych, a kiedy drugich. t Inne elementy — funkcje wymagane przez Time Expression, na przykład zadania odpowiedzialne za wysyłanie e-maili, omawiane w rozdziale 10. W dalszych rozdziałach będą omawiane również inne tematy, włączając w to zapis logów, biblioteki znaczników i inne. Duży początkowy projekt czy refaktoryzacja? Odnosząc się do słów Martina Fowlera (refactoring.com), refaktoryzacja „to technika służąca do restrukturyzacji kodu, zmieniająca jego wewnętrzną strukturę bez zmiany zewnętrznego interfejsu”. Wielu deweloperów od lat korzysta z refaktoryzacji kodu, ale dopiero Martin Fowler nadał tej technice formalną nazwę (i cieszę się, że to zrobił). Kiedy zaczniesz pisać kod aplikacji, prawdopodobnie znajdziesz kilka lepszych sposobów na zrealizowanie niektórych funkcji. Na przykład możesz usunąć nadmiarowy kod lub przenieść powtarzający się kod do klasy nadrzędnej. W związku z tym głęboko wierzę, że refaktoryzacja powinna zostać otwartą opcją nie tylko w przypadku kodu, ale również w przypadku bazy danych, architektury, dokumentacji, skryptów do integracji (budowania) i innych. Uwalnia nas to również od tworzenia idealnego projektu i architektury na samym początku pracy. Ostatnio przeczytałem esej na stronie agiledata.org, który podsumowuje ten temat. Warty uwagi jest fragment: „Deweloperzy Agile przechodzą w tę i z powrotem pomiędzy zadaniami takimi jak modelowanie danych, modelowanie obiektów, refaktoryzacja, odwzorowania, imple- mentacja i poprawa wydajności”. Weźmy na przykład tę książkę. W zasadzie dla mnie to jest projekt, ponieważ pisząc książkę, tworzę przykładowy projekt. Część projektu opracowałem na początku, ale nie miałem odpo- wiedzi na wszystkie pytania, kiedy rozpoczynałem pisanie; nie martwiło mnie to jednak, ponie- waż mogłem refaktoryzować architekturę, projekt, kod lub sam proces użyty do tworzenia Time Expression w dalszych rozdziałach, a chciałem ruszyć do przodu, zamiast stać w miejscu, próbując przewidzieć każdy możliwy scenariusz. W skrócie — zdecydowanie powinieneś opracować niewielki początkowy projekt i architekturę, ale pamiętaj że możesz w każdym momencie zmienić lub ulepszyć początkowe założenia, możesz uprościć kod i o ile nie jest za późno (na przykład nie jest to dzień testów akcepta- cyjnych lub wdrożenia), to możesz refaktoryzować. Podsumowanie W tym rozdziale zrealizowaliśmy założenia architektury i projektu przyjęte dla naszej przykładowej aplikacji Time Expression: t Opracowaliśmy diagram architektury. t Zbadaliśmy obiekty, korzystając z kart CRC. t Wykonaliśmy mapę witryny (mapę przepływu aplikacji). t Opracowaliśmy diagramy klas i pakietów dla Time Expression.
- 24. Rozdział 3. ¨ Metodologie XP i AMDD 81 t Założyliśmy strukturę katalogów do przechowywania naszych plików (które utworzymy w kolejnych rozdziałach). t Przyjrzeliśmy się kolejnym etapom tworzenia naszych ekranów w następnych rozdziałach. t Przejrzeliśmy listę zaawansowanych pojęć, które będziemy musieli rozważyć, tworząc naszą przykładową aplikację: obsługa wyjątków, zadania zaplanowane, zarządzanie transakcjami, zapis logów i inne. Na początku rozdziału obiecałem, że przedstawię diagram pokazujący proces tworzenia niektórych artefaktów. (Czyżbyś oszukiwał i wcześniej zerknąłeś na niego?). Rysunek 3.8 pokazuje ten diagram. Oczywiście, dodatkowo jasno pokazuje artefakty XP na róż- nych poziomach — konceptualnym, fizycznym i nawet implementacyjnym. Zauważ, że linie na rysunku 3.8 są jednokierunkowe; pokazują, w jaki sposób tworzyliśmy arte- fakty w tym i poprzednim rozdziale. Jednakże w prawdziwym świecie te linie mogą przebiegać w dwie strony, ponieważ występują sprzężenia zwrotne. Rysunek 3.8. Koncepcja, model fizyczny i implementacja artefaktów dla Time Expression
- 25. 82 Część II ¨ Tworzymy przykładową aplikację Ostatnia myśl związana z tematem artefaktów i dokumentacji. Zapamiętaj, że baza danych i kod to najważniejsze artefakty ze wszystkich. Nie jestem w stanie tego podkre- ślić w sposób wystarczający. Pozostałych artefaktów opisanych w tej książce możesz użyć lub nie (nie są niezbędne). Ponadto wiele z tych opcjonalnych artefaktów może być potencjalnie odrzuconych, ponieważ po tym, jak zostały wykorzystane, wielu ludzi ich nie aktualizuje. Jednakże kod jest zawsze aktualny, ponieważ jest tym, czym aplikacja dla klienta; baza danych przetrwa każdy program napisany do jej obsługi, a więc powinna być uważana za najważniejszy składnik systemu. Skoro mówimy teraz o bazie danych i kodzie — nadszedł czas, aby zakasać rękawy i zacząć przygotowywać nasze środowisko pracy, korzystając z narzędzi Ant i JUnit w kolejnych rozdziałach, abyśmy mogli zacząć pisać właściwy kod. Rekomendowane źródła Poniższe strony dostarczają dodatkowych informacji na tematy omówione w tym rozdziale: t Agile Model Driven Development: http://www.agilemodeling.com t Agile Data: http://www.agiledata.org t Programowanie ekstremalne: http://extremeprogramming.org t Karty CRC: http://c2.com/doc/oopsla89/paper.html