SlideShare a Scribd company logo
8
Most read
14
Most read
17
Most read
Татварын тооцоолол
Багш: Л.Гүнжаргал
Агуулга
• Татвар ногдуулалтын тухай
• Татварын суурь
• Татварын хувь хэмжээ
• Татварын хуулиудыг хэрэгжүүлэх нь
Çàõ çýýë õºãæñºí äýëõèéí àëèâàà óëñ
îðíóóäûí ïðàêòèêò èðãýä íü îðëîãî,
òàòâàðàà ººðºº òîäîðõîéëæ òºëäºã íèéòëýã
áºãººä øóäàðãà çàð÷ìûã áàðèìòàëäàã.
Татвар төлөгч өөрөө татвараа
тодорхойлон төлөхийн тулд ямар хуулийн
хүрээнд юунаас ямар хэмжээгээр татвар
төлөх вэ гэдгийг мэдэх шаардлагатай.
Татвар ногдуулалтын үйл ажиллагаа нь
татвар төлөгчийн санхүүгийн бүртгэлд
үндэслэн татвараа тооцоолох, тайлагнах,
төлөх үүрэг хариуцлагыг илэрхийлнэ. Ямар
хэмжээний орлого, ашигтай болох,
хөнгөлөлт чөлөөлөлт эдлэх үү, ямар
хэмжээний зардал гарсан зэргээр татвараа
ногдуулах нь хуулийн хүрээнд төлөх
татвараа үнэн зөв тодорхойлоход оршино.
Татвар төлөгч
Татвар ногдох
орлого гэж юу вэ?
Ашиг гэж юу вэ?
Татвар ногдуулах
орлого гэж юу вэ?
Ашиг гэж юу вэ?
Орлого, зарлага хоёрын
хоорондох зөрүү
Татвар ногдох орлого
Татварын хууль тогтоомжид татвар
ногдуулахаар заасан орлогын нийт дүнг
хэлнэ.
Татвар ногдуулах орлого гэж юу вэ?
Татварын хууль тогтоомжийн дагуу
татварын өглөгийг тодорхойлохоор тооцсон
дүнг хэлнэ.
Татвар ногдуулах орлогыг тодорхойлоход
зарим орлого өөрө шууд татвар ногдуулах
орлого болох ч зарим орлогоос түүнийг
олоход зарцуулсан хасагдвал зохих зүйлсийг
хасаад үлдсэн нь юм.
Татварын өглөг = Татварын суурь х Татварын хэмжээ
Жишээ нь:
Хэрэв та 2000 төг-ний үнэтэй дэвтэр худалдан авбал
НӨАТ-ийн хуулийн дагуу 10%-иар татвар төлөх учир
(2000x10)/100=200 төг буюу худалдан авагч нь дэвтрийн
үнэд нийт 2200 төг-ийг төлнө.
Татвар тооцох татварын суурь нь дэвтрийн үнэ 2000төг
бөгөөд татвар ногдуулах объект нь борлуулалтын үйл
ажиллагаа юм.
Татвар тооцох суурь бол татвар ногдуулалтын объект
болох орлого, хөрөнгө, бараа, тодорхой эрх бусад
зүйлсийн татвар тооцох үзүүлэлт юм.
Татварын өглөгийг тооцох татварын бодит суурыг
тодорхойлоход татварын хөнгөлөлт, татварын чөлөөлөлт,
хасахгүй зардал зэрэг нөлөөллийг авч үзэх хэрэгтэй.
Татварын суурь = нийт орлого - хуулийн дагуу
хасагдах зардал - татвараас чөлөөлөгдөх орлого,
хөнгөлөгдөх үйл ажиллагааны дүн
Òàòâàðûí ñóóðü: òàòâàð òîîöîõ ñóóðü áîë òàòâàð íîãäóóëàõ ç¿éëñ áîëîí
îðëîãî, õºðºíãº, áàðàà, áóñàä ç¿éëñ îðíî. Òàòâàðûí áîäèò ñóóðèéã
òîäîðõîéëîõîä òàòâàðûí õºíãºëºëò, ÷ºëººëºëò, õàñàãäàõã¿é çàðäàë
çýðãèéã òîîöíî.
Òàòâàðûí ñóóðü = íèéò îðëîãî- õàñàãäàõ çàðäàë- òàòâàðààñ ÷ºëººëºãäºõ
îðëîãî /õºíãºëºëò/
Æ: Îðõîí êîìïàíèé îðëîãî 200 ñàÿ, õàñàãäàõ зардал нь 150 сая, хөнгөлөлт
нь 10 сая гэвэл тус компаний татвар тооцох суурийг тодорхойльё.
200-150 = 50-10 = 40 сая /татвар ногдох орлого/, үүний 10% нь 4сая
төгрөг ба энэ татварын өр юм.
Татварын чөлөөлөлт гэдэг нь татвар ногдуулахгүйгээр
хуулиар зөвшөөрөгдсөн татвар төлөх үүргээс
чөлөөлөгдөж буйг хэлнэ.
Чөлөөлөлтийг үзүүлэхдээ :
-Татвар ногдуулах орлого
- татвар төлөгчийг
- тодорхой үйл ажиллагааг чөлөөлнө
Татварын хөнгөлөлт гэдэг нь татвар төлөх үүргээс хэсэгчлэн болон
бүрэн хөнгөлөлт эдлэхийг хэлнэ..
Ж: ААН –н албан татварын хуулинд үр тариа, хүнсний ногоо, жимс,
тэжээлийн ургамлын үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа ААН-н зөвхөн тухайн
үйлдвэрлэлээс олсон орлогод ногдох татварыг 50 %-р хөнгөлнө гэсэн
заалтыг хэрэгжүүлэхэд Орхон компани дээр тооцвол: Тус компаний
хөнгөлөлт эдлэх үр тарианы татвар ноогдуулах орлого 8 сая төгрөг
гэвэл түүнд ногдох татвар нь :
8 саяын 10 % нь 0,8 сая төг, хуульд 50% -г хөнгөлнө гэснээр 0,8 сая
төг төлөх ёстой байсан бол 50 %-г хөнгөлснөөр 0, 8 саяын 50 %
нь 0,4 сая төгрөгний татвар төлнө .
Татварын хувь хэмжээ гэдэг нь татвар
ногдуулахаар тогтоосон татварын сууриас татварын
төлбөрийг тодорхойлох хэмжээ юм.
Татварын хувь хэмжээг:
1. Proportional - хувь тэнцүү татварын хувь
2. Progressive - өсөн нэмэгдэх татварын хувь
3. Regressive - ухрах шинжтэй татварын хувь
Proportional - татвар төлөгч бүрт адил хувь хэмжээгээр
татварыг ногдуулна.
Progressive - татварын суурь өсөх тутам татвар ногдох
хувь хэмжээ нь өсөх байдлаар татварыг ногдуулна.
Regressive - татварын суурь өсөх тутам татвар ногдох
хувь хэмжээ нь буурах байдлаар татварыг ногдуулна.
МУ-ын татварын хуулиудад татварын хувь хэмжээ
нь дараах хэлбэрүүдээр туссан байна:
1. Шаталсан хувь хэмжээгээр
2. Тодорхой буюу тусгайлсан дүнгээр
3. Тодорхой дүнгээр
Жишээ нь:
Орлогын албан татварт шаталсан хувь хэмжээ,
тодорхой хувиудыг хэрэглэдэг бол хөрөнгийн албан
татвар, төлбөр, хураамж, онцгой албан татваруудад
тодорхой үнийн дүн, тодорхой хувийг хэрэглэж байна.

More Related Content

PPTX
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 10 ШИДС
PPT
Lecture №5,6,7,8
PPTX
Бүлэг5
PPTX
Бүлэг7
PPTX
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл
PPTX
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС
PPTX
лекц 13
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 10 ШИДС
Lecture №5,6,7,8
Бүлэг5
Бүлэг7
урт хугацаат өр төлбөрийн бүртгэл
Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс хичээл 11 ШИДС
лекц 13

What's hot (20)

PDF
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
PDF
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
PPTX
Маркетингийн онол арга зүйн үндэс
PPTX
татварын тухай ойлголт
PDF
НББ-ийн сургалтын өнөөгийн байдлын судалгаа
PPTX
арилжааны банкууд
PPT
монгол улсын татварын тогтолцоо
PPTX
Rate
PDF
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
PDF
Инфляци гэж юу вэ? Инфляци /Хэрэглээний үнийн индекс, ДНБ-ний дефлятор гэх м...
PPTX
банкны байгууллага
PDF
Sanhuugiin undes L1.2019 - 2020 on
POT
буяа нбб үндэс
PPTX
Санхүүгийн хөшүүрэг
PDF
Financial management lecture 1
PDF
Зардлын бүртгэл Лекц 2
PPT
Татварын бүртгэлийн тухай ойлголт
PPT
Shuud ba shuud bus tatwar
Санхүүгийн эрсдэл ба өгөөж
Бонд, бондын үнэлгээ, бондын зах зээл
Маркетингийн онол арга зүйн үндэс
татварын тухай ойлголт
НББ-ийн сургалтын өнөөгийн байдлын судалгаа
арилжааны банкууд
монгол улсын татварын тогтолцоо
Rate
Олон улсын санхүүгийн асуудал /төлбөрийн баланс-төлбөрийн тэнцэл/, валютын ханш
Инфляци гэж юу вэ? Инфляци /Хэрэглээний үнийн индекс, ДНБ-ний дефлятор гэх м...
банкны байгууллага
Sanhuugiin undes L1.2019 - 2020 on
буяа нбб үндэс
Санхүүгийн хөшүүрэг
Financial management lecture 1
Зардлын бүртгэл Лекц 2
Татварын бүртгэлийн тухай ойлголт
Shuud ba shuud bus tatwar
Ad

Viewers also liked (9)

PPTX
PPTX
Ногдол ашгийн бодлого
PPTX
төрийн санхүү
PDF
Төрийн эдийн засгийн зохицуулалт, татвар, төсөв
PPTX
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээл
PPTX
санхүүгийн зах зээл, ббсб
PDF
О.Баасансүрэн Э.Уранзаяа Б.Цэнгүүнжав - БАЙГАЛИЙН БАЯЛГААС ОРЖ ИРЭХ ИХ ХЭМЖЭЭ...
DOCX
маркетингийн орчны судалгаа
PDF
Байгууллагын орчин , байгууллагын дотоод болон гадаад орчин, эрхэм зорилго гэ...
Ногдол ашгийн бодлого
төрийн санхүү
Төрийн эдийн засгийн зохицуулалт, татвар, төсөв
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээл
санхүүгийн зах зээл, ббсб
О.Баасансүрэн Э.Уранзаяа Б.Цэнгүүнжав - БАЙГАЛИЙН БАЯЛГААС ОРЖ ИРЭХ ИХ ХЭМЖЭЭ...
маркетингийн орчны судалгаа
Байгууллагын орчин , байгууллагын дотоод болон гадаад орчин, эрхэм зорилго гэ...
Ad

Similar to Lecture 2 (20)

PDF
Tatvariin mun chanar ba togtoltsoo
DOC
Tatvariin onol
PDF
DOCX
монгол улсын хууль.Doc
PPT
Албан татвар тооцох, бүртгэх, тайлагнах
PPTX
Tatvariin bagts huuliin haritsuulalt
DOC
Tatvariin erunhii huuli
DOC
Tatvariin erunhii huuli
DOCX
М. Оюунжаргал, А.Хэрлэн, Ж. Батцэцэг - ТАТВАРЫН ЗАРЧМЫН ХЭРЭГЖИЛТ
PDF
2014.02.19 Татварын багц хуулийн өөрчлөлт хувийн хэвшилд, Ч. Хашчулуун
PDF
2014.02.19 Татварын багц хуулийн өөрчлөлт хувийн хэвшилд, Ч. Хашчулуун
PPTX
АЖ АХУЙН НЭГЖИЙН ОРЛОГЫН АЛБАН ТАТВАРЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТАН...
PDF
Б.Баасандорж Ч.Баттөр С.Дашдорж - МОНГОЛ УЛСЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ЭДИЙН ЗАСАГТ ШИЛЖС...
PPTX
Aanoat 180502
DOC
Aj ahui negjiin orlogiin alban tatvariin tuhai
PPTX
PPTX
PPTX
Сангийн бодлого бодох томъёонууд ЭЗО
PPTX
Tatvariin mun chanar ba togtoltsoo
Tatvariin onol
монгол улсын хууль.Doc
Албан татвар тооцох, бүртгэх, тайлагнах
Tatvariin bagts huuliin haritsuulalt
Tatvariin erunhii huuli
Tatvariin erunhii huuli
М. Оюунжаргал, А.Хэрлэн, Ж. Батцэцэг - ТАТВАРЫН ЗАРЧМЫН ХЭРЭГЖИЛТ
2014.02.19 Татварын багц хуулийн өөрчлөлт хувийн хэвшилд, Ч. Хашчулуун
2014.02.19 Татварын багц хуулийн өөрчлөлт хувийн хэвшилд, Ч. Хашчулуун
АЖ АХУЙН НЭГЖИЙН ОРЛОГЫН АЛБАН ТАТВАРЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН НЭМЭЛТ, ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТАН...
Б.Баасандорж Ч.Баттөр С.Дашдорж - МОНГОЛ УЛСЫН ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ЭДИЙН ЗАСАГТ ШИЛЖС...
Aanoat 180502
Aj ahui negjiin orlogiin alban tatvariin tuhai
Сангийн бодлого бодох томъёонууд ЭЗО

More from Gunjargal (20)

PDF
Investment lecture 15
PDF
Investment lecture 12
PDF
Investment lecture 10,11
PDF
Investment lecture 8,9
PDF
Investment lecture 7
PDF
Investment lecture 6
PDF
Investment lecture 5
PDF
Investment lecture 4
PDF
Investment lecture 3
PDF
Investment lecture 2
PDF
Investment lecture 1
PDF
Санхүү үндэс Лекц 12
PDF
Санхүү үндэс Лекц 11
PDF
Санхүү үндэс Лекц 10
PDF
Санхүү үндэс Лекц 8
PDF
Санхүү үндэс Лекц 7
PDF
Санхүү үндэс Лекц 5
PDF
Санхүү үндэс Лекц 9
PDF
Санхүү үндэс Лекц 4
PDF
Санхүү үндэс Лекц 2
Investment lecture 15
Investment lecture 12
Investment lecture 10,11
Investment lecture 8,9
Investment lecture 7
Investment lecture 6
Investment lecture 5
Investment lecture 4
Investment lecture 3
Investment lecture 2
Investment lecture 1
Санхүү үндэс Лекц 12
Санхүү үндэс Лекц 11
Санхүү үндэс Лекц 10
Санхүү үндэс Лекц 8
Санхүү үндэс Лекц 7
Санхүү үндэс Лекц 5
Санхүү үндэс Лекц 9
Санхүү үндэс Лекц 4
Санхүү үндэс Лекц 2

Lecture 2

  • 2. Агуулга • Татвар ногдуулалтын тухай • Татварын суурь • Татварын хувь хэмжээ • Татварын хуулиудыг хэрэгжүүлэх нь
  • 3. Çàõ çýýë õºãæñºí äýëõèéí àëèâàà óëñ îðíóóäûí ïðàêòèêò èðãýä íü îðëîãî, òàòâàðàà ººðºº òîäîðõîéëæ òºëäºã íèéòëýã áºãººä øóäàðãà çàð÷ìûã áàðèìòàëäàã. Татвар төлөгч өөрөө татвараа тодорхойлон төлөхийн тулд ямар хуулийн хүрээнд юунаас ямар хэмжээгээр татвар төлөх вэ гэдгийг мэдэх шаардлагатай.
  • 4. Татвар ногдуулалтын үйл ажиллагаа нь татвар төлөгчийн санхүүгийн бүртгэлд үндэслэн татвараа тооцоолох, тайлагнах, төлөх үүрэг хариуцлагыг илэрхийлнэ. Ямар хэмжээний орлого, ашигтай болох, хөнгөлөлт чөлөөлөлт эдлэх үү, ямар хэмжээний зардал гарсан зэргээр татвараа ногдуулах нь хуулийн хүрээнд төлөх татвараа үнэн зөв тодорхойлоход оршино.
  • 5. Татвар төлөгч Татвар ногдох орлого гэж юу вэ? Ашиг гэж юу вэ? Татвар ногдуулах орлого гэж юу вэ?
  • 6. Ашиг гэж юу вэ? Орлого, зарлага хоёрын хоорондох зөрүү
  • 7. Татвар ногдох орлого Татварын хууль тогтоомжид татвар ногдуулахаар заасан орлогын нийт дүнг хэлнэ.
  • 8. Татвар ногдуулах орлого гэж юу вэ? Татварын хууль тогтоомжийн дагуу татварын өглөгийг тодорхойлохоор тооцсон дүнг хэлнэ. Татвар ногдуулах орлогыг тодорхойлоход зарим орлого өөрө шууд татвар ногдуулах орлого болох ч зарим орлогоос түүнийг олоход зарцуулсан хасагдвал зохих зүйлсийг хасаад үлдсэн нь юм.
  • 9. Татварын өглөг = Татварын суурь х Татварын хэмжээ Жишээ нь: Хэрэв та 2000 төг-ний үнэтэй дэвтэр худалдан авбал НӨАТ-ийн хуулийн дагуу 10%-иар татвар төлөх учир (2000x10)/100=200 төг буюу худалдан авагч нь дэвтрийн үнэд нийт 2200 төг-ийг төлнө. Татвар тооцох татварын суурь нь дэвтрийн үнэ 2000төг бөгөөд татвар ногдуулах объект нь борлуулалтын үйл ажиллагаа юм.
  • 10. Татвар тооцох суурь бол татвар ногдуулалтын объект болох орлого, хөрөнгө, бараа, тодорхой эрх бусад зүйлсийн татвар тооцох үзүүлэлт юм. Татварын өглөгийг тооцох татварын бодит суурыг тодорхойлоход татварын хөнгөлөлт, татварын чөлөөлөлт, хасахгүй зардал зэрэг нөлөөллийг авч үзэх хэрэгтэй. Татварын суурь = нийт орлого - хуулийн дагуу хасагдах зардал - татвараас чөлөөлөгдөх орлого, хөнгөлөгдөх үйл ажиллагааны дүн
  • 11. Òàòâàðûí ñóóðü: òàòâàð òîîöîõ ñóóðü áîë òàòâàð íîãäóóëàõ ç¿éëñ áîëîí îðëîãî, õºðºíãº, áàðàà, áóñàä ç¿éëñ îðíî. Òàòâàðûí áîäèò ñóóðèéã òîäîðõîéëîõîä òàòâàðûí õºíãºëºëò, ÷ºëººëºëò, õàñàãäàõã¿é çàðäàë çýðãèéã òîîöíî. Òàòâàðûí ñóóðü = íèéò îðëîãî- õàñàãäàõ çàðäàë- òàòâàðààñ ÷ºëººëºãäºõ îðëîãî /õºíãºëºëò/ Æ: Îðõîí êîìïàíèé îðëîãî 200 ñàÿ, õàñàãäàõ зардал нь 150 сая, хөнгөлөлт нь 10 сая гэвэл тус компаний татвар тооцох суурийг тодорхойльё. 200-150 = 50-10 = 40 сая /татвар ногдох орлого/, үүний 10% нь 4сая төгрөг ба энэ татварын өр юм.
  • 12. Татварын чөлөөлөлт гэдэг нь татвар ногдуулахгүйгээр хуулиар зөвшөөрөгдсөн татвар төлөх үүргээс чөлөөлөгдөж буйг хэлнэ. Чөлөөлөлтийг үзүүлэхдээ : -Татвар ногдуулах орлого - татвар төлөгчийг - тодорхой үйл ажиллагааг чөлөөлнө
  • 13. Татварын хөнгөлөлт гэдэг нь татвар төлөх үүргээс хэсэгчлэн болон бүрэн хөнгөлөлт эдлэхийг хэлнэ.. Ж: ААН –н албан татварын хуулинд үр тариа, хүнсний ногоо, жимс, тэжээлийн ургамлын үйлдвэрлэл эрхэлж байгаа ААН-н зөвхөн тухайн үйлдвэрлэлээс олсон орлогод ногдох татварыг 50 %-р хөнгөлнө гэсэн заалтыг хэрэгжүүлэхэд Орхон компани дээр тооцвол: Тус компаний хөнгөлөлт эдлэх үр тарианы татвар ноогдуулах орлого 8 сая төгрөг гэвэл түүнд ногдох татвар нь : 8 саяын 10 % нь 0,8 сая төг, хуульд 50% -г хөнгөлнө гэснээр 0,8 сая төг төлөх ёстой байсан бол 50 %-г хөнгөлснөөр 0, 8 саяын 50 % нь 0,4 сая төгрөгний татвар төлнө .
  • 14. Татварын хувь хэмжээ гэдэг нь татвар ногдуулахаар тогтоосон татварын сууриас татварын төлбөрийг тодорхойлох хэмжээ юм.
  • 15. Татварын хувь хэмжээг: 1. Proportional - хувь тэнцүү татварын хувь 2. Progressive - өсөн нэмэгдэх татварын хувь 3. Regressive - ухрах шинжтэй татварын хувь
  • 16. Proportional - татвар төлөгч бүрт адил хувь хэмжээгээр татварыг ногдуулна. Progressive - татварын суурь өсөх тутам татвар ногдох хувь хэмжээ нь өсөх байдлаар татварыг ногдуулна. Regressive - татварын суурь өсөх тутам татвар ногдох хувь хэмжээ нь буурах байдлаар татварыг ногдуулна.
  • 17. МУ-ын татварын хуулиудад татварын хувь хэмжээ нь дараах хэлбэрүүдээр туссан байна: 1. Шаталсан хувь хэмжээгээр 2. Тодорхой буюу тусгайлсан дүнгээр 3. Тодорхой дүнгээр Жишээ нь: Орлогын албан татварт шаталсан хувь хэмжээ, тодорхой хувиудыг хэрэглэдэг бол хөрөнгийн албан татвар, төлбөр, хураамж, онцгой албан татваруудад тодорхой үнийн дүн, тодорхой хувийг хэрэглэж байна.