ОЛОН УЛСЫН УЛААНБААТАРЫН ИХ СУРГУУЛЬ
МОНГОЛ СУДЛАЛЫН ТЭНХИМ
Ìîíãîë õýë ,бичиг найруулгазүй
Лекц 3
ГИЙГҮҮЛЭГЧ АВИАТАЙ ХОЛБОГДОХ ДҮРЭМ
Хоёр. Гийг лэгч авианд холбогдох д рэмүү ү
Эгшигт гийгүүлэгч: МоНГоЛ БааВаР - 7
Зөрчих нь: Саранг дуудаарай. Дүнг тавина.
Ах нь ирлээ. Ах л ирсэн.
Заримдаг гийгүүлэгч
ЦооЖоо ЗаСааД ТуШааЧиХ - 9
Э хэл+ж=хэлж хэлсэн+ий=хэлсний
Э үз+ж=үзэж үзсэн+ий=үзсэний
С, Х-ийн дараах Т, Ч-ийн дүрэм:
С, Х + Т, Ч = эгшиггүй 9+9 боловч
усч, түүхч, хүсч, мөстсөн
төрөлхтөн+ий=төрөлхтний
эрхтэн+ийг=эрхтнийг
дархтан+аас=дархтнаас
шархтан+ы=шархтны
Эмхэтгэл, цомхотгол, номхотгох
эмх +д+гэ+л цомхон+д+го+л
йл г сгэхҮ ү үү -л дагаврын д рэмү :
Эгшигт 7+л=лЭ (МоНГоЛ БааВаР)
үглэ, үзүүрлэ, хайрла, номло, эмээллэ, ажилла,
хэрэглэ, баярлалаа, ажиллалаа, хооллолоо
Заримдаг 9+л=Эл
(ЦооЖоо ЗаСааД ТуШааЧиХ)
хошуучил, доромжил, эхэл, дээдэл, хагасал,
түрээсэл, түрээсэлнэ, эхэлье, адисал,
оношилгоо, адисалдаг
йл г сгэхҮ ү үү -л дагаврын д рэмү :
2 заримдаг+л=лЭ
(Үгийн үндэс эвдрэх тул)
хувцасла, хавтасла, холтосло, үндэслэ, гадасла
(хавтасал хавтсал ts хавцал)
 Ь+л=Ил морил, ханил
Э+л=шууд унагал, тоол гэх мэт.
-я -е -ё н хц л залгах д рэмө ө ү :
Гийг лэгчээрүү т гсс н эр гө ө ү + я,ё ъ
авъя, хуваалцъя, явъя, бодъё, хандъя, суръя,
Гийг лэгчээр т гсс н эм гүү ө ө ү + е ь
дэвш льеүү , г лье, г йльеө үү ү ү , хэлье, мэдье,
х сьеү
Эгшгээр т гсс н гө ө ү + я,е,ё шууд
х ргэеү , зааварлая, ажиллая, саная, залгая,
хийе, таая
Язгууртаа Ь-тэй гсү
авьяас, гавьяа, завьяа,
харьяа, томьёо, овьёос
шавж
Ц.Дамдинс рэн, Б.Осор. “Монгол сгийн д рмийнү ү ү
толь”, Уб., 1984
Д.Т м ртогоо нарын хамтын б тээл. “Монгол хэлнийө ө ү
з в бичих д рмийн журамласан толь”, Уб.,ө ү
SibEjI
GebiIT
Febiye
_
ь и болох ба болохг й д рэмү ү
барь+уу=бариу
харь+х=харих
сахь+лаа=сахилаа тавь+лаа=тавилаа
сахь+даг=сахидаг тавь+даг=тавьдаг
харь+я=харья
хийморь+гүй=хийморьгүй
9+7=и 7+7=и 9+9=и 7+9=Ь
Чээж бичиг
үзүүрлэдэг, хайрласан, түрээсэлсэн,
хувцаслачих
тусалъя, холдъё, дэвшүүлье, эхэлье, хүргэе,
өнжье
гавьяа, томьёо, авьяас
шавж
хольё, хольсон, холимоор, холихоор
тахидаг, тахилаа 20 үг
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.
Та б хэнд амжилт х сье.ү ү

More Related Content

ODP
куб
PPTX
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
PPTX
87 puujiii
DOCX
Daalgavar bolovsruulah arga zui
DOC
БАГА БОЛОВСРОЛ - ХҮН БАЙГАЛЬ
ODP
эцэг эхийн оролцоо
PDF
монгол хэл 3 р анги
DOCX
хэл зүгшрүүлэх үг
куб
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
87 puujiii
Daalgavar bolovsruulah arga zui
БАГА БОЛОВСРОЛ - ХҮН БАЙГАЛЬ
эцэг эхийн оролцоо
монгол хэл 3 р анги
хэл зүгшрүүлэх үг

What's hot (20)

DOCX
магтаал
PDF
илтгэл "БАГШ АЖЛЫН БАЙРАНДАА ТАСРАЛТГҮЙ ХӨГЖИХ НЬ" 2015
ODP
эрүүл мэнд
PPTX
Багшийн эрх үүрэг
DOCX
МОНГОЛ ХЭЛ - II АНГИ МЭДЛЭГ ЧАДВАРЫГ ҮНЭЛЭХ ҮНЭЛГЭЭНИЙ ДААЛГАВАР
DOCX
3-р ангийн математикийн хичээлийн "Хүндийг хэмжих нэгж" нэгж хичээлийн хөтөлбөр
DOCX
2-Р АНГИЙН МАТЕМАТИКИЙН МЭДЛЭГ ЧАДВАРЫГ ҮНЭЛЭХ ЖИШИГ ДААЛГАВАР
DOCX
сургалтын хөтөлбөрүүд 4 р анги
PPTX
сургалтын идэвхитэй аргыг ашиглах тухай зөвлөмж
PPTX
монгол ардын оньсого
PPTX
анги удирдах урлаг
PPTX
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл бичиж хэвлүүлэх
PDF
суралцахуй ба сурагч
PPTX
TTMON402-Хичээл-7
PDF
ээлжит хичээлийн-төлөвлөлт-Tehnologi (1)
ODP
хөдөлгөөний бодлого
DOCX
урлагын үзлэгт 7б
DOCX
урлагын үзлгийн хөтөлбөр
ODP
дүрэм
PPTX
Чөлөөт ажиглалт хүүхдийн хөгжлийн ахицын үнэлгээнд нөлөөлөх нь 
магтаал
илтгэл "БАГШ АЖЛЫН БАЙРАНДАА ТАСРАЛТГҮЙ ХӨГЖИХ НЬ" 2015
эрүүл мэнд
Багшийн эрх үүрэг
МОНГОЛ ХЭЛ - II АНГИ МЭДЛЭГ ЧАДВАРЫГ ҮНЭЛЭХ ҮНЭЛГЭЭНИЙ ДААЛГАВАР
3-р ангийн математикийн хичээлийн "Хүндийг хэмжих нэгж" нэгж хичээлийн хөтөлбөр
2-Р АНГИЙН МАТЕМАТИКИЙН МЭДЛЭГ ЧАДВАРЫГ ҮНЭЛЭХ ЖИШИГ ДААЛГАВАР
сургалтын хөтөлбөрүүд 4 р анги
сургалтын идэвхитэй аргыг ашиглах тухай зөвлөмж
монгол ардын оньсого
анги удирдах урлаг
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл бичиж хэвлүүлэх
суралцахуй ба сурагч
TTMON402-Хичээл-7
ээлжит хичээлийн-төлөвлөлт-Tehnologi (1)
хөдөлгөөний бодлого
урлагын үзлэгт 7б
урлагын үзлгийн хөтөлбөр
дүрэм
Чөлөөт ажиглалт хүүхдийн хөгжлийн ахицын үнэлгээнд нөлөөлөх нь 
Ad

Viewers also liked (20)

PPTX
Ugzuin zadlal
PPTX
GLON303-Хичээл 8
DOCX
оролцогчийн анкет
PDF
цахим 2
PPTX
найруулгын төрөл
PPTX
ярианы найруулгын төрөл
PPTX
Sonin niitleliin niruulg
PPTX
8. ж.нэр бүтэх арга
PPTX
Aldaa 2.3
ODT
Nairuulgiin aldaa
PPTX
найруулгын алдаа түүний үндэс
DOCX
монгол хэлний найруулгазүй 1
PPT
монгол хэлний найруулгын төрөл Altantuya
PPT
албан хэрэг хөтлөлтийн заавар Copy
DOCX
мөнхтуул тодорхойлолт
PPTX
эрдэм шинжилгээний найруулга
PDF
тодорхойлолт бичих
DOCX
лекц 4
DOCX
үйл үгийн нөхцөлүүд
Ugzuin zadlal
GLON303-Хичээл 8
оролцогчийн анкет
цахим 2
найруулгын төрөл
ярианы найруулгын төрөл
Sonin niitleliin niruulg
8. ж.нэр бүтэх арга
Aldaa 2.3
Nairuulgiin aldaa
найруулгын алдаа түүний үндэс
монгол хэлний найруулгазүй 1
монгол хэлний найруулгын төрөл Altantuya
албан хэрэг хөтлөлтийн заавар Copy
мөнхтуул тодорхойлолт
эрдэм шинжилгээний найруулга
тодорхойлолт бичих
лекц 4
үйл үгийн нөхцөлүүд
Ad

Similar to Lecture 3 (20)

PPT
Lecture 13 14
ODP
дүрэм
ODP
зөвлөгөө
ODP
дүрэм
PPTX
Монгол хэлний үгийн сангийн судалгааны тухай
DOCX
даалгавар баярмаа
PPT
Lecture 2
DOCX
бие даалт
PDF
Mon9
ODP
хичээл 10
DOCX
Shijirtuya
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
DOCX
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
ODP
б.лагвасүрэнгийн буруу энгэртэй дээл
ODP
хүн орчин
Lecture 13 14
дүрэм
зөвлөгөө
дүрэм
Монгол хэлний үгийн сангийн судалгааны тухай
даалгавар баярмаа
Lecture 2
бие даалт
Mon9
хичээл 10
Shijirtuya
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
Aj ahuin negjin sanhuu todorhoilolt
б.лагвасүрэнгийн буруу энгэртэй дээл
хүн орчин

More from telmenten (20)

PDF
БГД-ийн 4-р хороонд МАН-аас нэр дэвшигч Болдын БЯМБАСАЙХАН.
PPTX
19.2. ugiin san bayajih
PPTX
19.1. ugiin sangiin bureldehuun
PPTX
18. engiin ba niilmel oguulberiin angilal
PPTX
18. engiin ba niilmel oguulberiin angilal
PPTX
16. tuslah ugiin-aimag(1)
PPTX
15. toloonii ugiin-aimag
PPTX
14. dutmag uil ug
PPTX
13. uiliin togsgoh nohtsol
PPTX
12. uiliin holboh nohtsol
PPTX
11. uil ug+
PPTX
10. toonii ner
PPTX
8. oron tsagiin ner
PPTX
8. oron tsagiin ner
PPTX
7. jinhene ner
PPTX
6. ugsiin aimag-zarchim
PPTX
5. ug buteh yos
PPTX
4. buteewerzui
PPTX
3. helzuin undsen-oilgolt
PPTX
2. egshgiin togtoltsoo
БГД-ийн 4-р хороонд МАН-аас нэр дэвшигч Болдын БЯМБАСАЙХАН.
19.2. ugiin san bayajih
19.1. ugiin sangiin bureldehuun
18. engiin ba niilmel oguulberiin angilal
18. engiin ba niilmel oguulberiin angilal
16. tuslah ugiin-aimag(1)
15. toloonii ugiin-aimag
14. dutmag uil ug
13. uiliin togsgoh nohtsol
12. uiliin holboh nohtsol
11. uil ug+
10. toonii ner
8. oron tsagiin ner
8. oron tsagiin ner
7. jinhene ner
6. ugsiin aimag-zarchim
5. ug buteh yos
4. buteewerzui
3. helzuin undsen-oilgolt
2. egshgiin togtoltsoo

Lecture 3

  • 1. ОЛОН УЛСЫН УЛААНБААТАРЫН ИХ СУРГУУЛЬ МОНГОЛ СУДЛАЛЫН ТЭНХИМ Ìîíãîë õýë ,бичиг найруулгазүй Лекц 3 ГИЙГҮҮЛЭГЧ АВИАТАЙ ХОЛБОГДОХ ДҮРЭМ
  • 2. Хоёр. Гийг лэгч авианд холбогдох д рэмүү ү Эгшигт гийгүүлэгч: МоНГоЛ БааВаР - 7 Зөрчих нь: Саранг дуудаарай. Дүнг тавина. Ах нь ирлээ. Ах л ирсэн. Заримдаг гийгүүлэгч ЦооЖоо ЗаСааД ТуШааЧиХ - 9 Э хэл+ж=хэлж хэлсэн+ий=хэлсний Э үз+ж=үзэж үзсэн+ий=үзсэний
  • 3. С, Х-ийн дараах Т, Ч-ийн дүрэм: С, Х + Т, Ч = эгшиггүй 9+9 боловч усч, түүхч, хүсч, мөстсөн төрөлхтөн+ий=төрөлхтний эрхтэн+ийг=эрхтнийг дархтан+аас=дархтнаас шархтан+ы=шархтны Эмхэтгэл, цомхотгол, номхотгох эмх +д+гэ+л цомхон+д+го+л
  • 4. йл г сгэхҮ ү үү -л дагаврын д рэмү : Эгшигт 7+л=лЭ (МоНГоЛ БааВаР) үглэ, үзүүрлэ, хайрла, номло, эмээллэ, ажилла, хэрэглэ, баярлалаа, ажиллалаа, хооллолоо Заримдаг 9+л=Эл (ЦооЖоо ЗаСааД ТуШааЧиХ) хошуучил, доромжил, эхэл, дээдэл, хагасал, түрээсэл, түрээсэлнэ, эхэлье, адисал, оношилгоо, адисалдаг
  • 5. йл г сгэхҮ ү үү -л дагаврын д рэмү : 2 заримдаг+л=лЭ (Үгийн үндэс эвдрэх тул) хувцасла, хавтасла, холтосло, үндэслэ, гадасла (хавтасал хавтсал ts хавцал)  Ь+л=Ил морил, ханил Э+л=шууд унагал, тоол гэх мэт.
  • 6. -я -е -ё н хц л залгах д рэмө ө ү : Гийг лэгчээрүү т гсс н эр гө ө ү + я,ё ъ авъя, хуваалцъя, явъя, бодъё, хандъя, суръя, Гийг лэгчээр т гсс н эм гүү ө ө ү + е ь дэвш льеүү , г лье, г йльеө үү ү ү , хэлье, мэдье, х сьеү Эгшгээр т гсс н гө ө ү + я,е,ё шууд х ргэеү , зааварлая, ажиллая, саная, залгая, хийе, таая
  • 7. Язгууртаа Ь-тэй гсү авьяас, гавьяа, завьяа, харьяа, томьёо, овьёос шавж Ц.Дамдинс рэн, Б.Осор. “Монгол сгийн д рмийнү ү ү толь”, Уб., 1984 Д.Т м ртогоо нарын хамтын б тээл. “Монгол хэлнийө ө ү з в бичих д рмийн журамласан толь”, Уб.,ө ү SibEjI GebiIT Febiye _
  • 8. ь и болох ба болохг й д рэмү ү барь+уу=бариу харь+х=харих сахь+лаа=сахилаа тавь+лаа=тавилаа сахь+даг=сахидаг тавь+даг=тавьдаг харь+я=харья хийморь+гүй=хийморьгүй 9+7=и 7+7=и 9+9=и 7+9=Ь
  • 9. Чээж бичиг үзүүрлэдэг, хайрласан, түрээсэлсэн, хувцаслачих тусалъя, холдъё, дэвшүүлье, эхэлье, хүргэе, өнжье гавьяа, томьёо, авьяас шавж хольё, хольсон, холимоор, холихоор тахидаг, тахилаа 20 үг
  • 10. Анхаарал тавьсанд баярлалаа. Та б хэнд амжилт х сье.ү ү