Nang VS Ng
Download as PPTX, PDF7 likes15,236 views
Ang dokumento ay naglalarawan ng iba't ibang gamit ng mga bahagi ng pananalita tulad ng pang-ukol, pangatnig, at pang-angkop sa wikang Filipino. Inilalarawan nito kung paano ginagamit ang salitang 'ng' bilang pang-ukol sa pag-aari, layon, at tagaganap ng pandiwa, pati na rin ang ibang gamit nito sa pangungusap. Bukod dito, tinatalakay din ang kahalagahan ng mga pangatnig at pang-angkop sa pagpapahayag ng ugnayan ng mga salita at ideya.
Nang VS Ng
- 3. 1. Ginagamit bilang pang-ukol (preposition) sa pagpapahayag ng pag-aari. –Ang salitang ng ay isinusulat sa pagitan ng dalawang pangngalan (noun). –Ang pangngalan na sinusundan ng salitang ng ang nagmamay-ari ng unang pangngalan na binanggit.
- 4. Halimbawa: • pagkain ng aso • magulang ng mga bata • kalabaw ng magsasaka • presyo ng karne • karapatan ng mamamayan • bisperas ng Pasko • ambulansya ng ospital • kabesera ng lalawigan
- 5. 2. Ang ng ay ginagamit bilang pang-ukol (preposition) na pananda ng layon ng pandiwa (direct object of the verb).
- 6. Halimbawa: • Si Ate April ay nagluto ng empanada. –(Si Ate April ay nagluto ng ano?/Ano ang iniluto ni Ate April?) • Magtatanim ng palay ang mga magsasaka. • (Ang mga magsasaka ay magtatanim ng ano?/Ano ang itatanim ng mga magsasaka?)
- 7. 3. Ginagamit bilang pang-ukol (preposition) na pananda ng tagaganap ng pandiwa (doer of the action verb).
- 8. Halimbawa: • Ibinigay ng guro ang sulat kay Mario. –(Ibinigay nino kay Mario ang sulat?) • Ang matanda ay tinulungan ng pulis. –(Ang matanda ay tinulungan nino?)
- 9. NANG
- 10. 1. Ginagamit bilang pananda na sinusundan ng pang-abay (adverb).
- 11. Halimbawa: • Tumakbo nang mabilis ang aso. –(Paano tumakbo ang aso?) • Nagkita kami nang alas-otso. –(Kailan kayo nagkita?) • Nag-aaral nang tahimik ang mga estudyante. –(Paano nag-aaral ang mga estudyante?)
- 12. 2. Ginagamit bilang pangatnig (conjunction) katumbas ng salitang noon sa pagtukoy sa nakalipas na aksiyon.
- 13. Halimbawa: • Tumigil ang iyak ng sanggol nang bumalik ang nanay. • Nang umalis ang guro, nagpulong ang mga mag-aaral. • Ikinuwento ni Juan ang tungkol kay Maria nang isinulat niya ang kanyang huling liham.
- 14. 3. Ang nang ay ginagamit bilang pangatnig (conjunction) katumbas ng mga salitang upang o para sa pagtukoy ng dahilan o resulta ng nabanggit na aksiyon.
- 15. Halimbawa: • Manood tayo ng balita nang malaman natin kung ano ang nangyari sa Bohol. • Tulungan mo ako sa mga gawain nang makaalis tayo kaagad. • Kausapin mo si Lorna nang malaman mo ang buong katotohanan.
- 16. 4. Ang nang ay ginagamit bilang pang-angkop (ligature/linker) kapag inuulit ang pandiwa o mala- pandiwa upang magpahayag ng matindi o patuloy na aksiyon.
- 17. Halimbawa: • Sigaw nang sigaw ang babaeng ninakawan. • Ang tamad na guwardiya ay tulog nang tulog. • Aral nang aral si Bea para sa kanyang board exam.
- 18. 5. Ang nang ay ginagamit bilang pinagsamang na at na.
- 19. Halimbawa: • Aalis ka nang hindi nagpapaalam? (Aalis ka na, na hindi nagpapaalam?) • (b) Gawin mo nang hindi nagrereklamo. (Gawin mo na, na hindi nagrereklamo.)
- 20. 6. Ang nang ay ginagamit bilang pinagsamang na at ng.
- 21. Halimbawa: • Bigyan nang libreng pagkain ang mga pamilya sa evacuation center. – (Bigyan na ng libreng pagkain ang mga pamilya sa evacuation center.) • Isinarado nang tindera ang kanyang tindahan. – (Isinarado na ng tindera ang kanyang tindahan.)
- 22. 7. Ang nang ay ginagamit bilang pinagsamang na at ang.
- 23. Halimbawa: • Sobra nang pang-aabuso na ginagawa ng opisyal ng pamahalaan. – (Sobra na ang pang-aabuso na ginagawa ng opisyal ng pamahalaan.) • Malapit nang pagdiriwang ng anibersaryo ng paaralan. –(Malapit na ang pagdiriwang ng anibersaryo ng paaralan.)
- 24. PANG- UGNAY mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang yunit sa pangungusap, maaaring salita, dalawang parirala o ng dalawang sugnay. GAMIT KOHESIBO (CONNECTIVES/COHESIVE DEVICES)
- 25. 1. Pang-angkop (ligature) – ginagamit upang pag-ugnayin ang salitang nagbibigay-turing at sa salitang tinuturingan nito. • Ang pang-angkop na “na” – ginagamit ito kapag ang unang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa katinig maliban sa n. Hal: malakas na ulan mababait na tao mababaw na dahilan
- 26. • Pang-angkop na “ng” – ginagamit kapag ang unang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa patinig. Hal: tuyong damit buong bahay matandang pulubi mababang puno Ginagamit din ito kapag ang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa katinig na “n”. Sapagsulat, kinakaltas ang n at ikinakabit ang pang-angkop na ng. Hal: niyugan ng malawak niyugang malawak taon ng masagana taong masagana
- 27. 2. Pang-ukol (preposition) – ang tawag sa mga kataga, salita, o pariralang iniuugnay sa iba pang bahagi ng pangungusap upang ipakita ang pinag-uukulan, pinanggalingan, pinaglalaanan ng kilos o layon. Narito ang ilang halimbawa ng pang-ukol. alinsunod sa/ sa mga/ kay / kina labag sa/ sa mga/ kay/ kina sang-ayon sa/ sa mga/ kay / kina ayon sa/ sa mga/ kay/ kina laban sa/ sa mga/ kay/ kina ukol sa/ sa mga/ kay/ kina
- 28. tungkol sa/ sa mga/ kay/ kina hinggil sa/ sa mga/ kay/kina batay sa/ sa mga/ kay/ kina tungo sa/ sa mga/ kay/ kina dahil sa/ sa mga/ kay/ kina para sa/ sa mga/ kay/ kina ni/nina * Ayon kay G. Santos, napakasarap pag-aralan ang asignaturang Filipino. * Ang ikinuwento ng lola ko ay tungkol sa mapagmataas na matsing. * May panalangin ang klase para sa mga nasalanta ng Bagyong Vinta.
- 29. Pangatnig (conjunction) – mga kataga o salitang nag-uugnay sa dalawang salita, parirala, o sugnay. Ito ay may iba’t ibang uri ayon sa gamit. 1. Paninsay – ginagamit sa mga pangungusap na may dalawang kaisipan na magkasalungat. Binubuo ito ng pangatnig na: bagaman, habang, kahit, subalit, ngunit, pero. Hal: • Natapos ni Isko ang kaniyang proyekto ngunit nahuli naman siya sa pagpasok sa paaralan. • Kumakain si Gino habang nag-aaral naman si Kyle.
- 30. 2. Pananhi – nag-uugnay ng mga salita, parirala o sugnay na nagsasaad ng kadahilanan at kinalabasan ng pangyayari tulad ng sapagkat, palibhasa, kasi, dahil, upang , at kaya naman. • Hal: Maagang natulog si Dennis dahil siya ang magluluto ng kanilang agahan bukas. • Nag-aral nang mabuti si Frank kaya naman mataas ang nakuha niyang marka sa pagsusulit. 3. Pamukod – ginagamit kung may paghihiwalay, pagtatangi, o pagtatakwil sa ilang bagay o isipan. Halimbawa nito ay mga pangatnig na o, ni , man, at maging. Hal: • Alin ang mas pipiliin mo, ang makatapos ng pag-aaral o manatiling mamang habambuhay? • Ang pagtatanghal ni Wesley ang pinakamaganda sa lahat.
- 31. 4. Panlinaw – ginagamit upang maging mas malinaw ang nasabing pahayag. Ginagamit dito ang mga pangatnig na : samakatuwid, kung gayon, kaya, ibig sabihin, at magkagayon. Hal: • Nakakuha si Henry ng iskolarsyip, kung gayon, makapag-aaral na siya sa Maynila sa darating na pasukan. • Walang pasok ngayon sa paaralan kaya ililipat ng ibang araw ang programa. 5. Panubali – ginagamit kapag nagsasaad ng pag-aalinlangan o pagbabakasakali tulad ng mga pangatnig na kung, sana, baka, pagka, kapag, at sakali. Hal: • Baka walang dumalo sa seminar dahil sa hindi magandang lagay ng panahon.
- 32. 6. Panapos – nagpapahayag ng pagbabadya ng nalalapit na pagwawakas ng pagsasalita. Ilang halimbawa ay mga pangatnig na sa wakas, dahil dito, bunga nito, at sa bandang huli. Hal: • Sa wakas, tumigil na rin ang ulan. • Sa kabuuan, maganda ang ipinakitang pagtatanghal ng lahat ng pangkat. 7. Panimbang – ginagamit na pang-ugnay ng mga magkatimbang na salita o magkasingkahulugang parirala o sugnay. Ilan sa mga halimbawa nito ay mga pangatnig na at, saka, at saka, gaya ng, pati, katulad, at gayundin. Hal: • Kumain si Ning ng mainit na tsamporado at dilis.