More Related Content
วิเคราะห์มาตรฐาน ( งานใหม่) What's hot (17)
คำยืมภาษาต่างประเทศในภาษาไทย จำแนก คำเป็น ตำตาย ครุ ลหุ ฯลฯ 1 ธรรมชาติและพลังของภาษาไทย(5-34) Viewers also liked (20)
การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แนวทางการจัดกิจกรรมลลดเวลาเรียน เร่งเวลารู้ เพิ่มภาระครู โครงงานสมุนไพรพื้นบ้านตะโหมด รายงานเชิงวิชาการสีย้อมผ้าจากเปลือกมังคุด ใบความรู้ การแต่งคำประพันธ์กลอน Creativity and innovation training action ระบบเสียงและอวัยวะในการออกเสียงในภาษาไทย Presentacion proyecto lautaro (1) Ricardo J. Rodríguez - Mejora en el Proceso de Desempacado usando Técnicas DB... Present simple indefinite tense De la tiza y pizarrón a nuevas competencias (2) Competencias tic docentes. cartilla generica13 Similar to สอนเสริมหลักภาษาไทย O netขยาย (20)
วิเคราะห์หลักสุตรที่ใช้ในการอบรม สรุปเนื้อหาภาษาไทย..ม.ต้น ข้อสอบโควต้ามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปี 51 วิชา ภาษาไทย Thai daily life activities-week1 ฟรี สอนเสริมหลักภาษาไทย O netขยาย
- 1. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 1
ประมวลรายวิช ากลุ่ม สาระการเรีย นรู้
ภาษาไทย
1. ภ า ษ า ศ า ส ต ร์ ว่ า ด้ ว ยลั ก ษณะเฉพาะ
ของภาษาไทย ข้อสอบประกอบด้ วย ระบบ
เ สี ย ง ใ น ภ า ษ า ไ ท ย พ ยั ญ ช น ะ ส ร ะ
วรรณยุกต์
พ ยัญ ชน ะ มักถามเรื่อง พยัญชนะต้นเดี่ยว
พยัญชนะควบกลำ้า พยัญชนะท้าย มาตราตัว
สะกดแม่ต่างๆ พยางค์เปิด พยางค์ปิด
สระ มักถามเรื่องสระเสียงสั้น สระเสียงยาว
สระประสม โดยมีตัวลวงคือรูปสระที่ไม่ตรง
กับเสียงสระ
ว ร ร ณ ยุ ก ต์ มั ก ใ ห้ ผั น ว ร ร ณ ยุ ก ต์ ต า ม
ข้อความที่กำา หนด ข้อควรระวังคือการตอบ
ให้ตรงคำาถาม
โ ค ร ง ส ร้ า ง ข อ ง พ ย า ง ค์ ความเหมื อ น
ความแตกต่างของพยางค์ คำาเป็น - คำาตาย
ธรรมชาติของภาษา การเปลี่ยนแปลงของภาษา
ลักษณะเฉพาะของภาษาไทย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 2. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 2
คำา ไทยแท้ – คำา ยืม (คำา บาลี คำา สั นสกฤต คำา
เขมร คำาต่างประเทศตระกูลยุโรป)
การสร้างคำาการเพิ่มคำา คำาประสม คำาซ้อน คำา
ซำ้า คำา สมาสทั้ ง คำา สมาสที่ ไ ม่ มี ส นธิ แ ละคำา
สมาสแบบมีสนธิ
2 ห ลั ก ภ า ษ า ข้ อ สอบมั ก ออกเรื่ อ งความถู ก
ต้ อ งตาม ห ลั ก ภ าษ าไท ย ประ โ ย ค ก ลุ่ ม คำา
ประโยคสมบูรณ์ การเน้นประโยค(รูปประโยค)
เจตนาของประโยค โครงสร้ า งของประโยค
ชนิดของประโยค (ความเดียว ความ
รวม ความซ้อน) ข้อบกพร่องของประโยค
1. การใช้คำาฟุ่มเฟือย / กะทัดรัด
2. การใช้ภาษากำากวม / ชัดเจน
3. การวางส่วนขยายผิดที่
4. การใช้สำานวนต่างประเทศ
5. ความสัมพันธ์ของประโยค
6. ประโยคไม่ครบกระแสความ
7. การใช้ คำา ผิ ด หน้ า ที่ ห รื อ ความหมาย
ในประโยค
3. ก า ร ใ ช้ ค ำา – สำา น ว น แ ล ะ ก า ร
ใช้โ วหาร
การใช้คำาให้ตรงกับความหมาย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 3. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 3
การใช้คำาราชาศัพท์
ระดับของภาษา
หน้าที่และชนิดของคำา
การใช้คำาเชื่อม
การใช้สำานวน
การใช้โวหาร
4. วรรณคดีแ ละความงามของภาษา
การสรรคำา การเล่นเสียง ลักษณะเด่นและศิลปะ
ในการแต่งคำาประพันธ์
ฉั น ทลั ก ษณ์ และลั ก ษณเด่ น ของฉั น ทลั ก ษณ์
(คำาเอก คำาโท คำาครุ คำาลหุ)
การใช้ภาพพจน์ในวรรณคดีหรือวรรณกรรม
จินตภาพ
แนวคิด ค่านิยม ความเชื่อที่ปรากฏในวรรณคดี
หรือวรรณกรรม
ประเพณี สังคม วัฒนธรรมที่ปรากฏในวรรณคดี
หรือวรรณกรรม
5. ก า ร ใ ช้ ภ า ษ า เ พื่ อ ก า ร แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด
และการแสดงออก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 4. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 4
ภาษาและเหตุผ ล โครงสร้างของเหตุ ผล การ
อนุมาน การแสดงทรรศนะ การโต้แย้ง การโน้ม
น้าวใจ
6. การใช้ภ าษาไทย
การพู ด ทั้ ง ระหว่ า งบุ ค คลและการพู ด ในที่
ประชุมชน การสัมภาษณ์
การฟัง
การอ่ า น เน้ น การอ่ า นจั บ ใจความและการ
ตีความ
ก า ร เ ขี ย น เ รี ย ง ค ว า ม ย่ อ ค ว า ม จ ด ห ม า ย
ประกาศ
การประชุม
คุณธรรมและมารยาทในการสื่อสาร
กลวิ ธี ก ารเขี ย นอธิ บ าย การบรรยาย การ
พรรณนา เทศนาโวหาร สาธกโวหาร อุ ป มา
โวหาร
7. เบ็ด เตล็ด
เครื่ องหมายวรรคตอน การเขี ยนตั วสะกด
การันต์ การอ่านคำา การใช้ลักษณนาม การ
ใช้พจนานุกรม ฯลฯ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 5. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 5
บทที่ 1
ระบบเสีย งในภาษาไทย
ระบบเสียงในภาษาไทยมีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่
1. รูป สระ - เสีย งสระ
รูป สระ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 6. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 6
ะ เรีย วิ ส ร ร ช นี เ เรีย ไม้หน้า
กว่า ย์ กว่า
า เรีย ลากข้าง ไ เรีย ไม้มลาย
กว่า กว่า
ิ เรีย พินทุ์อิ ใ เรีย ไม้ม้วน
กว่า กว่า
| เรีย ฝนทอง โ เรีย ไม้โอ
กว่า กว่า
|| เรีย ฟันหนู อ เรีย ตัว ออ
กว่า กว่า
๐
เรีย นิคหิต, ย เรีย ตัว ยอ
กว่า หยาด กว่า
นำ้าค้าง
เรีย ตี น ว เรีย ตัว วอ
กว่า เหยียด กว่า
เรีย ตีนคู้ ฤ เรีย ตัว รึ
กว่า กว่า
ั เรีย ไม้ผัด ฤๅ เรีย ตัว รือ
กว่า กว่า
็ เรีย ไม้ไต่คู้ ฦ เรีย ตัว ลึ
กว่า กว่า
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 7. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 7
ฦๅ เรีย ตัว ลือ
กว่า
ประเภทของสระ
1. เสียงสระ (สระเดี่ยว มี 18 เสียง)
สระเสียงสั้น สระเสียงยาว (ทีฆสระ)
(รัสสระ)
/ อะ/ /อา/
/อิ/ /อี/
/อึ/ /อือ /
/อุ/ /อู/
/เอะ/ /เอ/
/แอะ/ /แอ/
/เออะ/ /เออ/
/เอาะ/ /ออ/
/โอะ/ /โอ/
2. สระประสม (สระเลื่อน) คือ การนำา เสีย ง
สระเดี่ยว 2 เสียงมาประสมกัน ได้แก่
/อิ/ + /อะ/ = / /อี/ + /อา/ = /
เอีย ะ/ เอีย /
/อึ/ + /อะ/ = / /อือ / + /อา/ = /
เอือ ะ/ เอือ /
/อุ/ + /อะ/ = / /อู/ + /อา/ = /
อัว ะ/ อัว /
หมายเหตุ ท า ง ภ า ษ า ศ า ส ต ร์ ถื อ ว่ า ส ร ะ
ประสมเสี ย งสั้ น เป็ น หน่ ว ยเสี ย งเดี ย วกั บ
เสียงยาว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 8. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
จึงถือว่าสระประสม มี 3 เสียง คือ /เอีย/
หน้า ที่ 8
/เอือ/ /อัว/
ข้อ ควรจำา
อำา ไอ ใอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ
2. รูป พยัญ ชนะ - เสีย งพยัญ ชนะ
รูปพยัญชนะ มี 44 รูป คือ
อัก ษร อัก ษร อัก ษรคู่ อัก ษร
กลาง สูง เดี่ย ว
ก ข ฃ คฅ ฆ ง
จ ฉ ช ฌ ญ
ฎฏ ฐ ฑ ฒ ณ
ดต ถ ท ธ น
บป ผฝ พฟ ภ ม
อ ศษส ห ซ ฮ ยรลวฬ
เ สีย ง พ ยัญ ช น ะ ป ร า ก ฏ ไ ด้ 2 ตำา แ ห น่ง ใ น
พยางค์ คือ
1. เสีย งพยัญ ชนะต้น
1.1 เสียงพยัญชนะต้นเดี่ยว มี 21 เสียง
คือ
1. / 1 /
ก/ 2. บ/
2. / 1 /
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 9. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 9
ค/ 3. ป/
3. / 1 /
ง/ 4. พ
/
4. / 1 /
จ/ 5. ฟ
/
5. / 1 /
ช 6. ม/
/
6. / 1 /
ซ 7. ร/
/
7. / 1 /
ย/ 8. ล/
8. / 1 /
ด/ 9. ว/
9. / 2 /
ต/ 0. ฮ/
1 / 2 /
0. ท 1. อ/
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 10. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 10
/
1 /
1. น
/
1.2 เสี ย งพยั ญ ชนะต้ น ประสม (เสี ย งควบ
กลำ้า ) คื อ พยางค์ ที่ มี เสี ย งพยั ญ ชนะต้ น สองตั ว
ออกเสีย งควบกัน ในระบบเสียงภาษาไทย มี 5
ชุด คือ
ร ล ว ข้อ ควรระวัง
คำา ควบไม่แ ท้จ ัด
ก / / / เป็น เสีย งพยัญ ชนะ
ต้น เสีย งเดี่ย ว
ค / / / เช่น จริง(จิง)
ป / / × สร้าง(ส้าง)
พ / / ×
ต / × ×
2. เ สี ย ง พ ยั ญ ช น ะ ท้ า ย คื อ เ สี ย ง
พยัญชนะที่ทำาหน้าทีเป็นตัวสะกดมี 9 เสียง คือ
่
1. /ก/ เช่น เลข โรค เมฆ ครก
นาก ฯลฯ
2. /บ/ หรือ /ป/ เช่ น พบ ลาภ กบ
จับ กราฟ ฯลฯ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 11. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 11
3. /ด/ หรือ /ต/ เช่ น มด กาจ คช
กฎ พุทธ ฯลฯ
4. /ง/ เช่ น โมง หาง สู ง แกง
กิ่ง ฯลฯ
5. /ม/ เช่น กรรม หาม ชิม ทำา
สัมมนา ฯลฯ
6. /น/ เ ช่ น ก า ร ณ์ ก ล อ น
สัญญาณ เขิน ฯลฯ
7. /ย/ เช่ น ชาย หน่ อ ย รวย
ได้ ใน ฯลฯ
8. /ว/ เช่น ขาว เลว แน่ว ชาย
หิว ฯลฯ
9. /?/ หมายถึ ง พยางค์ ที่ เ ป็ น เสี ย ง
สั้น ลงเสียงหนักท้ายพยางค์ เช่น ชะ กะปิ สมาธิ
3. ว ร ร ณ ยุ ก ต์ คื อ ระดั บ เสี ย งสู ง ตำ่า ของ
พยางค์ (tone) มี 4 รูป 5 เสียง คือ
รูป ่
เสีย สามัญ เอก โท ตรี จัตว
ง า
พยางค์ป ิด - พยางค์เ ปิด
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 12. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 12
พยางค์ป ิด คือ พยางค์ที่มีเสียงพยัญชนะ
ท้ า ย เ ช่ น กิ น ข้ า ว ไ ห ม ชิ ช ะ จ ะ น ะ
ชัยชนะ (มีเ สีย ง /?/)
พยางค์เ ปิด คื อ พ ย า ง ค์ ที่ ไ ม่ มี เ สี ย ง
พยัญชนะท้าย เช่น มา หรือ หนู
โ ค ร ง ส ร้ า ง ข อ ง พ ย า ง ค์ หมายถึ ง ส่ ว น
ประกอบของแต่ละพยางค์ โดยพิจารณาจาก
เสีย งของพยัญ ชนะท้า ย พ ย า ง ค์ ปิ ด
หรือพยางค์เปิด
เสีย งของพยัญ ชนะต้น เดี่ ย วหรื อ ควบ
กลำ้า
เสีย งของสระ สระสัน สระยาว
้
เสีย งของวรรณยุก ต์ เสี ย งสามั ญ เอก
โท ตรี จัตวา
คำา เป็น คำา ตาย
1. คำาเป็น หมายถึง คำาที่ประสมด้วยสระ
เสียงยาว หรือคำาที่มีเสียงสะกด แต่ยกเว้น แม่
กก กบ กด เช่น น้า ตี งู จง อาง ให้ เห็น
2. คำาตาย หมายถึง คำาที่ประสมด้วยสระ
เสียงสันและไม่มเสียงสะกด รวมทั้งคำาที่อยู๋ใน
้ ี
แม่ กก กบ กด เช่น กระทะ มะระ ก็ บ่ ธ ณ เป็ด
กฎ ศพ
อ้า งอิง
กาญจนา นาคสกุล. 2541. ระบบเสียงภาษา
ไทย. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 13. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
วิชาการ,กรม กระทรวงศึกษาธิการ. 2541.
หน้า ที่ 13
วรรณลักษณ์วิจารณ์ เล่มที่ 1. กรุงเทพฯ : คุรุ
สภาลาดพร้าว.
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 1
เรื่อ งระบบเสีย งในภาษาไทย
1. ข้อใดมีเสียงสระสัน ทุกพยางค์
้
1. นำ้า แ ข็ ง 2. นมข้ น นมผง
นำ้า ใ จ นำ้า เ ชื่ อ ม นมกล่อง นมสด
นำ้ามัน
3. น ง นุ ช 4. น พ เ ก้ า
นงเยาว์ นงคราญ น พ คุ ณ น พ
นงลักษณ์ เคราะห์ นพรัต น์
2. ข้อใดมีจำานวนพยางค์ที่ประกอบด้วยสระลด
รูปมากที่สุด
1. กวนขนม ทุ่มทุน ทางขนาน 2.
ปลดปลง ปกปอ ง ครบครัน
3. ตกใจ สิ้นเคราะห์ กราบกราน 4.
เกรียวกราด กลบเกลื่อน เกรงกริ่ง
้
3. ข้อใดไม่มีเสียงสระประสม
1. มโนมอบพระผู้ เสวยสวรรค์
2. พูดมากเปล่าเปลืองปน ปดเหล้น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 14. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 14
3. สิ่งใดในโลกล้วน เปลี่ยนแปลง
4. คำาแสลงเสียดแทงระคน คำา ห ย า บ
หยอกฤา
4. ข้อใดมีคำาที่ประกอบด้วยเสียงสระประสมทุก
คำา (2/2546)
1. เฟื้อ งฟา 2. มัวหมอง เชื่อ
รำ่า รวย เสีย ใจ เลิศลำ้า
หน้า
3. เปรี้ยวปาก 4. เรื่องราว
เกรอะกรัง เพลียงพลำ้า
่
พรำ่าเพรื่อ แท่นพิมพ์
5. ข้อใดไม่มีสระประสม (O-NET 50)
1. ใครดูถ ูก ผู้ช ำา นาญในการช่า ง
2. ความคิดขวางเฉไฉไม่เข้าเรื่อง
3. เหมือนคนป่าคนไพรไม่รุ่งเรือง
4. จะพูดด้วยนั้นก็เปลืองซึ่งวาจา
6.พยางค์ท้ายข้อใดมีเสียงสระตรงกับพยางค์ที่
ขีดเส้นใต้ “จราจร จลาจล” (A-NET 50)
1. ถนน ถนอม 2. ขนอน โขนง
3. ฉลอง ฉงน 4. สนม สนน
7. ข้อใดมีเสียงพยัญชนะต้นเดี่ยวซำ้ากันมาก
ที่สุด (2/2546)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 15. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 15
1. นุ่งยกนอก 2. โจงกระเบน
ดอกวิเศษ ประคดคาดไม่
เกล็ดพิมเสน หวาดไหว
3. บ้า งใส่เ สื้อ 4. ข้างนอกใส่
ส้า ระบับ เข้ม ครุยกรองทอง
ขาบใน สำาริด
8. ข้อใดมีจำานวนเสียงพยัญชนะต้นเดี่ยวน้อย
ที่สุดโดยไม่นับเสียงซำ้า(A-NET 50)
1. สุดสายตาข้าเห็นเป็นทุกเวิ้ง
2. ในโลกนี้มีอะไรเป็นไทยแท้
3. ของไทยแน่น ั้น หรือ คือ ภาษา
4. ชลล้นเจิ่งแผ่นดินหมองร้องครวญครำ่า
9. ข้อใดมีทั้งอักษรควบและอักษรนำา (A-
Net 49)
1. สงครามครานี้ห นัก ใจเจ็บ
ใจมา
2. เรียมเร่งแหนงหนาวเหน็บ อกโอ้
3. ลูกตายฤๅใครเก็บ ผีฝาก พระเอย
4. ผีจักเท้งที่โพล้ ที่เพล้ใครเผา
10. คำาขวัญต่อไปนี้มีเสียงพยัญชนะสะกดกี่
เสียง (ไม่นับเสียงซำ้า)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 16. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 16
“รักในหลวง ห่วงลูกหลาน ช่วยกันต้านยา
เสพติด”
1. 5 เสียง 2. 6 เสีย ง 3. 7 เสียง
4. 8 เสียง
11. ข้อใดมีเสียงพยัญชนะสะกดมากที่สุด (ไม่
นับเสียงซำ้า)
1. จงรู้จักรักษาคุณค่าหญิง
2. อย่าทอดทิ้งทางงาม
ทุกความหมาย
3. แม้นราคีมีหมองต้อง
เสียดาย 4. จะอับ อายออกนาม
คนหยามเรา
12. ข้อใดมีเสียงพยัญชนะท้ายพยางค์ทุกคำา
(A-Net 49)
1. เขาทำา งานจนภารโรงปิด ห้อ ง
2. คุณยายเป็นลมเมื่ออ่านจดหมายจบ
3. ต้นกล้วยริมรั้วลวดหนามออกเครือแล้ว
4. ภาคใต้ได้รับความเสียหายจากคลื่นยักษ์
13.ข้อใดมีเสียงพยัญชนะท้ายน้อยที่สุดโดยไม่
นับเสียงซำ้า(A-NET 50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 17. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 17
1.จงจำาไว้ว่าอนาคตที่สดใสต้องเริ่มต้น
เดี๋ยวนี้
2. จงมองหาโอกาสทีซ่อนอยู่ในอุปสรรคที่
่
เผชิญ
3.จงจำา ไว้ว ่า คำา พูด ที่อ ่อ นหวานช่ว ย
สมานใจได้ด ี
4. จงวางดินสอกับกระดาษโน้ตไว้ข้าง
โทรศัพท์ทกเครื่อง
ุ
14. ข้อใดมีคำาที่สะกดด้วยแม่กดมากทีสุด ่
(O-Net 49)
1. อุบ ัต ิเ หตุอ าจเกิด ขึ้น เป็น นิต ย์ใ น
โอกาสวัน สุด สัป ดาห์
2. งานเฉลิมฉลองพระเกียรติในวโรกาส
การประสูติพระโอรส
3. ขอตั้งสัจจะอธิษฐานยึดมันในชาติ
่
ศาสน์ กษัตริย์ชั่วนิรนดร์ั
4. ยศถาบรรดาศักดิ์ไม่สามารถสกัดกั้น
ให้แคล้วคลาดปราศจากอุปัทวันตรายได้
15. ข้อใดมีเสียงวรรณยุกต์ครบห้าเสียง
(O-Net 49)
1. โง่ไม่เป็นใหญ่ยากฝากให้คิด
2. ทางชีว ิต จะรุ่ง โรจน์โ สตถิผ ล
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 18. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 18
3. ต้องรู้โง่ฉลาดปราดเปรื่องตน
4. โง่สิบหนดีกว่าเบ่งเก่งเดี๋ยวเดียว
16. ข้อใดมีเสียงวรรณยุกต์ครบ 5 เสียง (O-
NET 50)
1. เจ้า คุม แค้น แสนโกรธพิโ รธพี่ 2. แต่
เดือนยีย่างเข้าเดือนสาม
่
3. จนพระหน่อสุริยวงศ์ทรงพระนาม 4. จาก
อารามแรมร้างทางกันดาร
17. เสียงวรรณยุกต์ข้อใดต่างกับข้ออื่น(A-
NET 50)
1. ทรงธรรมลำ้ามะนุษ- 2. ฤทธิรุทมหา
ศาล
3. บำาเพ็ญพะลีการ 4. ทุก อย่า งงาม
ตามวิส ัย
18. คำาคู่ใดต่างกันเฉพาะเสียงสระเท่านั้น
(A-Net 49)
1. ทรัพย์ - ทราบ 2. เนิบ
- นับ
3. หมั้น - ม่า น 4. โชค
- ชัก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 19. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
19. เสียงของพยางค์ในข้อใดมีโครงสร้างต่าง
หน้า ที่ 19
กับข้ออื่น (ข้อสอบ O NET 2551)
1. ข ว า น 2. ห ล า ม
3. เผย 4. ฝูง
20. คำา ในข้อใดมีโครงสร้างพยางค์เหมือนกัน
ทั้งสองคำา
1. ตั้งร้าน 2. ข้างขึ้น 3.
คล่อ งแคล่ว 4. ทรุดโทรม
21. ข้อใดมีคำาตายมากที่สุด (A-Net
49)
1. ประดุจทรงวราภรณ์สุนทรสวัสดิ์
2. เรืองจรัสยิ่งมกุฎสุดสง่า
3. ประดับ พระวรเดชวิเ ศษฤทธิ์
4. ที่สถิตอานุภาพสโมสร
22. ข้อใดมีคำาตายน้อยที่สุด (1/2546)
1. ทั้ง ไพร่น ายรายเรีย งกัน เรีย ดไป
ตัด ใบไม้ม ุง เหมือ นหลัง คาบัง
2. พระเปรมปรีดิ์ดีใจอยู่ในพักตร์ มิให้
ประจักษ์คนทั้งหลาย
3. คำาโบราณท่านผูกถูกทุกสิ่ง เขาว่า
ลิงจองหองมันพองขน
4. เสพอาหารหวานคาวเมื่อคราวยาก ล้วน
ของฝากเฟื่องฟูค่อยชูชื่น
23. ทุกพยางค์ในข้อใดเป็นคำาเป็น (O-NET
50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 20. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 20
1. พระเสด็จโดยแดนชล 2. ทรงเรือต้นงาม
เฉิดฉาย
3. เรือ ชัย ไวว่อ งวิ่ง 4. รวดเร็วจริงยิ่ง
อย่างลม
บทที่ 2
การใช้ค ำา
คำา และความหมาย
คำา ในภาษาไทยมี ค ว า ม ห ม า ย ก ว้ า ง แ ล ะ
แคบไม่เท่ากัน เช่น ดอกไม้ มีความหมายกว้าง
แต่ ดอกกุหลาบ มีความหมายแคบ นอกจากนี้
ความหมายของคำา แบ่ ง ออกเป็ น 3 ลั ก ษณะ
ดังนี้
1.คำา ที่ ม ี ค ว า ม ห ม า ย ต ร ง คื อ แปลความ
หมายตามพจนานุกรม มี 2 ลักษณะ คือ
1.1 คำาที่มีความหมายเดียว เช่น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 21. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 21
ตกลง หมายถึง ยิ น ยอมพร้ อ มใจ
กัน
ผลัด หมายถึง เปลียน
่
แกน หมายถึง วัตถุแข็งที่อยู่ส่วน
กลาง
โก่ง หมายถึง ทำาให้โค้ง
1.2 คำาที่มีหลายความหมาย เช่น
ขัน หมายถึง ภาชนะตักนำ้า
ผลัด
” ทำาให้ตึง
” แข็งแรง
ขึ้น หมายถึง เน่าพอง (ศพขึน) ้
” อ่ อ น น้ อ ม สั ง กั ด
(เมืองขึ้น)
” ผุดโผล่ (ตะวันขึ้น)
” งอก (ต้นไม้ขึ้น)
” เพิ่ม (ขึ้นราคา)
2. คำา ที่ม ีค วาม หม ายนัย ประ ห วัด คือ คำา ที่
มีความหมายไม่ตรงตามศัพท์ แต่มีนัยให้เข้าใจ
เป็นอย่างอื่น
3. คำา ที่ม ีค วามหมายเปรีย บเทีย บ (อุป มา)
หรือ การใช้ส ำา นวนโวหารเช่น
เสือ หมา ความ ปลา หมา ค ว า ม
ยถึง ดุร้าย ซิว ยถึง ใจเสาะ
ลิง หมา ความ ฤาษี หมา ค ว า ม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 22. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 22
ยถึง ซน ยถึง สงบเสงียม
่
ค ว หมา ความ แก้ ว หมา เป็นที่รัก
าย ยถึง โง่ ตา ยถึง
ข้อ ควรจำา
การใช้ค ำา ต้อ งให้
ตรงกับ ความหมาย
และบริบ ท
การใช้ภาษาในชีวิตประจำาวันนัน การใช้คำา
้
ที่ถูกต้องเหมาะสม ตามหลักไวยากรณ์และ
ความหมายเป็นสิ่งทีสำาคัญที่จะสื่อความหมาย
่
ได้ตรงประเด็นตามจุดมุ่งหมายของผู้ส่งสาร
หลักสำาคัญในการใช้คำาโดยสรุปมีดังนี้
1. ใช้คำาให้ถูกตาม
ตำาแหน่ง และหน้าที่ เช่น คำานาม คำา
สรรพนาม ใช้ทำาหน้าที่เป็นประธาน
กรรมของประโยค คำากริยา แสดงอาการ
กระทำา ผู้เรียนต้องรู้จักว่าคำาใดควรอยู่
ในตำาแหน่งใดของประโยค
2. การเรียงลำาดับคำาหรือ
พยางค์ให้ถูกต้อง ถ้าเรียงกลับกันความ
หมายอาจเปลี่ยนไป เช่น ใจชำ้า-
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 23. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 23
ชำ้าใจ หนวกหู-หูหนวก กินอยู่-อยู่กน ิ
เป็นต้น
3. ต้องรู้สึกเลือกใช้คำาให้
เหมาะกับกาลเทศะ ถึงแม้บางคำาจะมี
ความหมายคล้ายคลึงกัน แต่ไม่สามารถ
แทนทีกันได้ เช่น ภายในโรงฆ่าสัตว์
่
ตลบอบอวล ไปด้วยกลิ่นซากสัตว์ ควร
แก้ไขเป็นคละคลุ้ง
4. ใช้คำาให้ตรงกับความ
หมาย ภาษาไทยมีคำามากมายที่มีความ
หมาย คล้ายกัน บางคำามีความหมายแฝง
อยู่ จึงจำาเป็นต้องเลือกคำาให้เหมาะสม
และตรงความหมายมากที่สุด เช่น แล่
ฝาน ปอก ผ่า เฉือน เฉาะ สับ เป็นต้น
สรุปง่าย ๆ คือ หลักของการใช้คำา ต้อง
ใช้คำาให้ตรงความหมาย
ตรง : ตรงตามพจนานุกรม
คำา = ความหมายนัย : ตีความตามปริ
บท
แฝง : ซ่อนอารมณ์ และ
ความรู้สึก
แคบ กว้าง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 24. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 24
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 2 การใช้ค ำา
1. คำาในข้อใดสามารถใช้ได้ทั้งความหมาย
โดยตรงและโดยนัยทุกคำา
1. เข้าฌาน เข้าถึง เข้าเนื้อ 2.
แก้ลำา แก้เผ็ด แก้เกี้ยว
3. ขึ้นหม้อ ขึ้นสาย ขึ้นชื่อ 4.
คอแข็ง คอตก คอสูง
2. คำาในข้อใดทุกคำาในข้อใดมีทั้งความหมาย
โดยตรงและเชิงอุปมา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 25. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 25
1. ตกเบ็ด ลอยแพ ไหว้ผี เอียงซ้าย
2. จับตา ลอกคราบ นิ้วก้อย จับตาย
3. ติด ตา ลายคราม ขึ้น หิ้ง จับ เข่า
4. ปากนำ้า ตัดต่อ ร้อนตัว ตกข่าว
3. คำาว่า "ทิ้ง" ในข้อใดมีความหมายในตรง
ทุกคำา
1. ทิ้งจดหมาย ทิ้งท้าย ทิ้งไพ่ 2.
ทิ้ง ทาน ทิ้ง กระจาด เททิ้ง
3. ผ้าเนื้อทิ้ง ทิ้งทวน ทิ้งธุระ 4. ทิ้ง
เพือน ทิ้งขว้าง ทิ้งตา
่
4. ข้อใดใช้คำาแสดงความหมายแคบกว้าง
ต่างกันได้อย่างเหมาะสม
1. เขาสนใจทั้งกีฬาและมวย
2. เขาชอบปลูกต้นไม้และไม้ผล
3. ฤดูน ี้ม ีผ ลไม้ม ากทั้ง เงาะและทุเ รีย น
4. ประชาชนและชาวนามาชุมนุมกัน
มากมาย
5. ข้อใดไม่มีความหมายกว้างแคบอยู่ด้วยกัน
1. กิจวัตรประจำาวันของสาวิตรี ได้แก่ การ
อ่านหนังพิมพ์ในเวลาเช้าและดูโทรทัศน์ใน
เวลากลางคืน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 26. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 26
2. การพกอาวุธ เช่น มีด ปืน ระเบิดขวด ใน
ที่สาธารณะเป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำา
3. การสอบคัด เลือ กเข้า มหาวิท ยาลัย
เป็น โอกาสที่น ัก เรีย นจากโรงเรีย นต่า งๆ
ได้แ ข่ง ขัน กัน
4. การเดินทางไปต่างจังหวัดในปัจจุบันนี้
เราสามารถเดินทางได้หลายวิธี เช่น โดยทาง
เครื่องบิน รถไฟ รถยนต์
6. ข้อใดใช้คำาถูกต้องตรงความหมาย
1. ผมว่ากรณีนี้ยังมีอะไรเคลือบแคลงอยู่อีก
มาก
2. พนักงานคนใหม่พมพ์หนังสือตกหายไป
ิ
หลายวรรค
3. ระวัง กระเปา ให้ด ีๆ นะ อย่า ให้ใ คร
ฉกชิง เอาไปได้
4. อย่ามาพูดข่มขวัญคนอื่นเลย เธอน่ะชอบ
บอกว่าตัวดีกว่าเพื่อนๆ อยู่เรื่อย
7. ข้อใดใช้ภาษาได้ถ ูก ต้อ ง
1. แม่ค้าขายส้มตำาไก่ย่างเป็นอาชีพที่มีราย
ได้ดีและไม่ตกงาน
2. อาหารประเภทยำามีรสชาติเผ็ดร้อน
กลมกล่อมถูกปากคนไทย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 27. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 27
3. แม้ฐ านะของเราจะไม่ค ่อ ยดี พ่อ แม่
ก็ส ่ง เสีย ให้ล ูก ทุก คนได้เ รีย นจนจบ
มหาวิท ยาลัย
4. แม้ว่าชื่อเสียงของพ่อจะไม่เป็นที่ประจักษ์
แก่สายตาผู้อื่น แต่ฉันก็ภูมิใจในตัวท่าน
8. ข้อใดใช้คำาไม่ตรงความหมาย
1. อาจารย์ปฐมท่านเป็นพหูสูต คุณอ่าน
เรื่องอะไรไม่เข้าใจก็ถามท่านได้ทุกเรื่อง
2. คนสมถะอย่า งอาจารย์ช ัย นาท ใคร
อย่า ไปขอร้อ งให้ท ำา อะไรเลย ท่า นไม่
ช่ว ยหรอก
3. บ้านเล็กๆ หลังนันอาจารย์พังงาอาศัยอยู่
้
กับครอบครัวอย่างสันโดษ ไม่ค่อยติดต่อกับ
ใคร
4. บ้านอาจารย์ประจวบเล็กและแทบจะไม่มี
ของใช้ในบ้านเลย ท่านค่อนข้างอัตคัด
9. ข้อใดใช้คำาได้ถูกต้องตามความหมาย
1. เธอปักผ้าผิดจึงต้องเราะออกแล้วปักใหม่
2. คุณปู่ขลิบผมไฟหลานคนแรกเมื่ออายุ
ครบเดือน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 28. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 28
3. เธอมีนำ้าตากลบตาเมื่อฟังข่าวเด็กถูกทิ้ง
ถังขยะ
4. แม่บ อกลูก ว่า อย่า ปล่อ ยผมยาว
รุ่ย ร่า ยเวลาไปโรงเรีย น
10. ข้อใดใช้คำาถูกต้องตรงความหมาย
1. วิชัยทำาผิดระเบียบของบริษัทเป็นครั้งแรก
ผู้จัดการจึงยอมผ่อนผันให้ลงโทษเพียง
ภาคทัณฑ์เท่านั้น
2. บ้านของเขาถูกเวนคืน จึงโยกย้าย
ครอบครัวไปอยู่กับน้องชายที่ต่างจังหวัด
3. พอได้ฤกษ์ทำาพิธีเปิดร้านใหม่ ฝนก็ตก
ประปรายลงมาพอดี
4. คุณ แม่ค ัด เลือ กมะม่ว งผลงามๆ ไว้
ทำา บุญ ตอนเช้า
11. คำาในข้อใดเหมาะสมที่จะใช้เติมในช่อง
ว่างต่อไปนี้
“เธอ…พวกเพื่อนๆ ที่พากัน…เสนอผลงาน
ให้เจ้านายโดยไม่รอเธอ เธอเสียใจมากแทบ
อยากจะ…เพือนๆ จนฉันต้องเป็นฝ่าย…
่
เหตุการณ์จึงค่อยสงบลง”
1. ตัดรอน ตัดตอน ตัดทาง ตัดประเด็น
2. ตัด พ้อ ตัด หน้า ตัด ขาด ตัด บท
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 29. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 29
3. ตัดรอน ตัดหน้า ตัดญาติขาดมิตร ตัด
ประเด็น
4. ตัดพ้อ ตัดบท ตัดรอน ตัดตอน
12. ข้อใดไม่มีคำาพ้องความหมาย
1. ไอยรา ราชสีห์ กุญชร 2. ลำาธาร
ชลาสินธุ์ มัจฉา
3. เทเวศร์ อัจฉรา สุรารักษ์ 4. สิง ขร
เวหาสน์ วนาดร
บทที่ 3
คำา ไทยแท้แ ละคำา ยืม ภาษาต่า งประเทศ
คำา ไทยแท้
หลัก การสัง เกตคำา ไทยแท้
1. คำาไทยแท้ส่วนมากมีพยางค์เดียว
เช่น กิน นอน วิ่ง ผัด จิก เคียว ไล่ ตี
้
ฉัน ข้า เขา เจ้า ท่าน มัน แก พ่อ แม่ พี่
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 30. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 30
น้อง ลูก ดิน นำ้า ไฟ ตา หู ปาก ดี ขาว
สูง หอม กลม หนา แบน ใน นอก บน
อ่าง ริม และ กับ แต่ ต่อ ถ้า แม้ จึง ฯลฯ
2. คำาไทยแท้ส่วนใหญ่มักมีคำากร่อนเสียง
คำากร่อนเสียงเหล่านี้เป็นคำาไทยแท้ เช่น
ฉะนัน กร่อนมา ฉันนัน
้ ้
จาก
ตะขบ กร่อนมา ต้นขบ
จาก
ตะเคียน กร่อนมา ต้นเคียน
จาก
ตะขาบ กร่อนมา ต้นขาบ
จาก
มะพร้าว กร่อนมา หมากพร้าว
จาก
มะตูม กร่อนมา หมากตูม
จาก
มะปราง กร่อนมา หมากปราง
จาก
ตะวัน กร่อนมา ตาวัน
จาก
ตะปู กร่อนมา ตาปู
จาก
สะดือ กร่อนมา สายดือ
จาก
สะใภ้ กร่อนมา สาวใภ้
จาก
3. คำาไทยแท้มีตัวสะกดตรงตามมาตรา
แม่กก ใช้ เช่น ผัก รัก
“ก” สะกด มาก ลาก จาก
ฯลฯ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 31. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 31
แม่กบ ใช้ เช่น ดับ ตับ สูบ
“บ” สะกด ทุบ ยุบ พบ ฯลฯ
แม่กด ใช้ เช่น มัด รัด ฟัด
“ด” สะกด จุด สุด ชุด ฯลฯ
แม่กง ใช้ เช่น วัง มุง ลุง
“ง” สะกด ชั่ง นาง ฯลฯ
แม่กน ใช้ เช่น เรือน ลาน
“น” ฟัน ปาน ฯลฯ
สะกด
แม่กม ใช้ เช่น ผม ลม สม
“ม” สะกด ปูม เข็ม งม
ฯลฯ
แม่เกย เช่น หาย ควาย
ใช้ “ย” ลาย นาย สวย
สะกด ฯลฯ
แม่เกอว เช่น ผิว ดาว
ใช้ “ว” แมว ข้าว เหว
สะกด ฯลฯ
ข้อ ควรระวัง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 32. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 32
บางคำาสะกดตรงตามมาตราก็ไม่ใช่ไทยแท้
เช่น
โลก มาจาก บาลี
สันสกฤต
กาย มาจาก บาลี
สันสกฤต
ยาน มาจาก บาลี
สันสกฤต
พน มาจาก บาลี
สันสกฤต
ชน มาจาก บาลี
สันสกฤต
มน มาจาก บาลี
คำาเขมร มีดังนี้ จมูก เดิน จะบันหมาก ทะเลสาบ
ละออง บายศรี เลอโฉม ดินสอ ปล้นสะดม เขลา
ฯลฯ
4. คำาไทยแท้ไม่มการันต์
ี
คำาที่มีตัวการันต์มาจากภาษาอื่น ยกเว้น 4 คำานี้
(แม้มีตัวการันต์ก็เป็นไทยแท้) ผีว์ บ่าห์ เยียร์
อาว์
5. คำาไทยแท้มกปรากฏรูปวรรณยุกต์
ั
แต่มีอีกมากมายที่ไม่ปรากฏรูปวรรณยุกต์ เช่น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 33. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 33
พอ พ่อ พ้อ
แม แม่ แม้
เสือ เสื่อ เสื้อ
ปา ป่า ปา
6. คำาไทยแท้มกไม่ปรากฏพยัญชนะต่อไปนี้
ั
ฆ ณ ญ ฏ ฑ ฒ ฎ ธ ศ ษ ฬ
ยกเว้นบางคำาเป็นไทยแท้ เช่น หญิงใหญ่ ณ
ระฆัง ฆ่า เฆี่ยน ศอก เศิก ศึก ธ เธอ
7. คำาไทยแท้ใช้ “ใ ” 20 ตัว คือ
ผู้ใหญ่หาผ้าใหม่ ให้สะใภ้ใช้คล้อง
คอ
ใฝ่ใจเอาใส่ห่อ มิหลงใหลใครขอดู
จะใคร่ลงเรือใบ ดูนำ้าใสและปลาปู
สิ่งใดอยู่ในตู้ มิใช่อยู่ใต้ตั่งเตียง
บ้าใบ้ถือใยบัว หูตามัวมาใกล้เคียง
เล่าท่องอย่าละเลียง ่ ยี่สิบม้วนจำาจงดี
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 34. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 34
คำา บาลี – สัน สกฤต
ภาษาบาลี มีพยัญชนะ 33 ตัว สระ 8 ตัว
คือ อะ อา อิ อี อุ อู เอ โอ
ภาษาสันสกฤต มีพยัญชนะ 35 ตัว (เพิ่ม ศ,ษ)
สระ 18 ตัว (เพิ่ม ไอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ)
1 2 3 4 5
ฐาน ก ข ค ฆ ง
คอ
ฐาน จ ฉ ช ฌ ญ
เพดา
น
ฐาน ฏ ฐ ฑ ฒ ณ
ปุ่ม
เหงือ
ก
ฐาน ต ถ ท ธ น
ฟัน
ฐาน ป ผ พ ภ ม
ริม
ฝีปา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 35. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 35
ก
เศษ ย ร ล ว ส ห ฬ o
วรรค
สู ต ร ยายเราเล่าว่าเสือหิวฬา
กตากลม
า
ร
จ
ำำ
หลัก การสัง เกตคำา บาลี - สัน สกฤต
1. สัง เกตสระ คำาใดประสมด้วย ไอ เอา ฤ
ฤา ฦ ฦา เป็นคำาสันสกฤต (เพราะบาลีไม่มสระ
ี
เหล่านี้)
เช่น ไวทย ฤษี เอารส ไมตรี เสาร์ เยาวชน
นฤมล พฤศจิกายน ไอศูรย์ ฤดู ไปรษณีย์ ฯลฯ
2. สัง เกตพยัญ ชนะ คำาใดประสมด้วย ศ ษ
เป็นคำาสันสกฤต
เช่น ภิกษุ ศาสนา พิษณุ กษัย พฤษภาคม
ราษฎร รัศมี เกษตร มหัศจรรย์ ศักดิ์ ฯลฯ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 36. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 36
3. สัง เกตคำา ควบกลำ้า คำาใดมีคำาควบกลำ้า
เป็นคำาสันสกฤต (เพราะบาลีไม่นิยมควบกลำ้า)
เช่น ประถม จักร ปราชญ์ อัคร อินทร์ บุตร
เนตร สตรี ราตรี จันทรา นิทรา กษัตริย์ ฯลฯ
4. สัง เกต “รร” คำาใดที่มี “รร” เป็นคำา
สันสกฤต (เพราะบาลีไม่มี “รร”)
เช่น ธรรม จรรยา พรรษา สรรพ กรรม
สวรรค์ วิเคราะห์ ฯลฯ
5. สัง เกต “เคราะห์” คำาใดที่มี “เคราะห์”
เป็นคำาสันสกฤต เช่น อนุเคราะห์ สังเคราะห์
สงเคราะห์ ฯลฯ
6. สัง เกต ตัว สะกด ตัว ตาม
คำาใดมีตัวสะกด แล้วมีอักษรตามมา 1 ตัว
(เบิ้ล) มาจาก บาลี
ตัวสะกดตัวตามต้องเป็นพยัญชนะวรรค
เดียวกันจะเป็นไปตามกฎนี้
6.1 พยัญชนะแถวที่ 1 เป็นตัวสะกด
พยัญชนะวรรคแถวที่ 1 หรือ 2 ในวรรค
เดียวกันตาม
เช่น สัจจะ สัตตะ อัตตะ สักกะ รุกข ปัจฉิม
ทุกข์ บุปผา ฯลฯ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 37. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 37
6.2 พยัญชนะแถวที่ 3 เป็นตัวสะกด
พยัญชนะวรรคแถวที่ 3 หรือ 4 ในวรรค
เดียวกันตาม
เช่น วิชชา อัคคี พยัคฆ์ พุทธ วัทฒน
อัชฌาศัย ฯลน
6.3 พยัญชนะแถวที่ 5 เป็นตัวสะกด
พยัญชนะวรรคแถวไหนก็ได้ในวรรค
เดียวกันตาม
เช่น สังกร องค์ สงฆ์ กัณฑ์ จันทนา
บัญญัติ ฯลฯ
6.4 เศษวรรคสะกดตามตัวเอง
เช่น เวสสันดร วัลลภ อัยยิกา ฯลฯ
หมายเหตุ
ภาษาสันสกฤตมีตัวสะกดตัวตามก็จริง แต่ไม่
เป็นไปตาม 6.1 – 6.3
เช่น อัคนี มุกดา รักษา วิทยา สัตว์ อาชญา
ฯลฯ
คำา เขมร
หลัก การสัง เกตคำา เขมร
1. คำาเขมรมักสะกดด้วย จ ญ ล ร ส ย และมัก
จะไม่มีตัวตาม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 38. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 38
สูต รการจำา จาน หญิง ลิง เรือ เสือ
จ สะกด เช่น อำานาจ เสร็จ สมเด็จ ตำารวจ
ฯลฯ
ญ สะกด เช่น เพ็ญ เผอิญ สำาราญ ผจญ
ครวญ ชำานาญ ฯลฯ
ล สะกด เช่น กังวล ถกล ถวิล ดล ดาล
จรัล กำานัล ฯลฯ
รสะกด เช่น ขจร อร กำาธร ควร ฯลฯ
ส สะกด เช่น ดำารัส จรัส ตรัส ฯลฯ
2. คำาที่มาจากเขมรมักเป็นคำาควบกลำ้า
เช่น กรวด กระบือ เกลือ ขลาด กระแส ไพร
ตระกอง โปรด กราน กรม กระทรวง
กระเพาะ โขลน ฯลฯ
3. คำาที่มาจากเขมรมักใช้อักษรนำา
เช่น โฉนด เขม่า ขนอง ขลาด เขลา จมูก
ถวาย ฉนำา เฉลียง ถวาย ขนุน ขยำา ฉลู ฯลฯ
4. คำาที่มาจากเขมร มักขึ้นต้นด้วย บัง บัน บำา
(เพราะมาจาก บ เติมคำาหน้า)
เช่น บัง บังควร บังอาจ บังคม บังคับ บังเกิด
บัน บันทึก บันเทิง บันดาล บันได
บำา บำาเพ็ญ บำานาญ บำาเหน็จ บำาบัด
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 39. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 39
5. คำาที่มากจากเขมรมักขึ้นต้นด้วย กำา คำา จำา
ชำา ดำา ตำา ทำา สำา อำา
เช่น กำาหนด คำารบ จำาแนก ชำานาญ ชำารุด
ดำาเนิน ดำารัส ตำารวจ ตำารา ทำานบ สำาราญ
อำานวย ฯลฯ
ข้อสังเกต ภาษาบาลี, สันสกฤต และเขมร มัก
ไม่มีวรรณยุกต์กำากับ
คำา ยื ม จ า ก ภ า ษ า จี น แ ล ะ ภ า ษ า ช ว า
การเขียนคำาที่มาจากภาษาจีน และภาษาชวา
ใช้หลักง่าย ๆ
คือ เขียนรูปตามเสียงที่ออก หรือได้ยินโดยใช้
ตัวสะกดตรงตามมาตรา และมักใช้รูป
วรรณยุกต์กำากับเสียง
คำา ยืม จากภาษาตระกูล ยุโ รป
1. ใช้ศ ัพ ท์บ ัญ ญัต ิ คือ การกำาหนดคำาไทย
บาลี สันสกฤต หรือเขมร ที่มีความหมาย หรือ
สื่อความหมาย
เหมือนศัพท์คำาเดิม อาจใช้ในการ
แปลคำาศัพท์ หรือสร้างคำาศัพท์ก็ได้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 40. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 40
เช่น vision - วิสยทัศน์
ั
bus - รถโดยสารประจำาทาง
stamp - ดวงตราไปรษณียากร
2. การทับ ศัพ ท์ คือ การถอดรูปอักษรจาก
ต้นฉบับเป็นอักษรไทย
ยึดหลักตามราชบัณฑิต
สภา ดังนี้
2.1 ถอดรูปอักษรตัวต่อตัวตาม
แนวเทียบ มักไม่ใช้รูปวรรณยุกต์
เช่น clinic – คลินก ิ
computer – คอมพิวเตอร์
dollar –
ดอลลาร์
guitar – กีตาร์
2.2 คำาบางคำาที่เคยใช้รูป
วรรณยุกต์อนุโลมให้ใช้ได้
เช่น แท็กซี่ ท็อฟฟี่
เค้ก เป็นต้น
3. ศัพ ท์เ ทคนิค หรือ ชื่อ เฉพาะ สามารถ
ใช้ทับศัพท์ได้ แต่ยึดหลักการใช้แนวเทียบตัว
อักษร
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 41. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 41
อ้า งอิง
ประสิทธิ์ กาพย์กลอน และไพบูลย์ ดวงจันทร์,
2527, ความรู้เกี่ยวกับภาษาไทย, กรุงเทพฯ:
ไทยวัฒนาพานิช
ราชบัณฑิตยสถาน, 2539, พจนานุกรมฉบับ
ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525, กรุงเทพฯ:
อักษรเจริญทัศน์
อุปกิตศิลปสาร, 2531, หลักภาษาไทย,
กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 42. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 42
ตัว อย่า งข้อ สอบเรื่อ งคำา ไทยแท้แ ละคำา ยืม
ภาษาต่า งประเทศ
1. ข้อใดเป็นคำาไทยแท้ทุกคำา (O-Net
49)
1. รู้กนเพิ่มพลังงาน
ิ รู้อ่านเพิ่ม
กำาลังปัญญา
2. นำ้ามันขาดแคลน คุยกับแฟนก็ต้อง
ดับไฟ
3. รัก บ้า นต้อ งล้อ มรั้ว รัก
ครอบครัว ต้อ งล้อ มรัก
4. ภาษาบอกความเป็นชาติ เอกราช
บอกความเป็นไทย
2. ข้อใดไม่มีคำาที่มาจากภาษาเขมร (A-
Net 49)
1. โปรดเอื้อเฟื้อแก่เด็กและคนชรา 2.
เราจะไปรับ หลานสาวที่ส ถานีบ างซื่อ
3. นวนิยายเรื่องนี้ดำาเนินเรื่องได้กระชับดี
4. เขาเป็นคนเจ้าสำาราญมาตั้งแต่ยังหนุม ่
3. ข้อใดไม่มีคำาที่มาจากภาษาบาลีหรือภาษา
สันสกฤต (ข้อสอบ O NET 2551)
1. เราต้องใช้ภาษาไทยให้ถูกต้อง
2. อย่าเลี้ยงลูกให้เป็นเทวดา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 43. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 43
3. ชื่อ ของเขาอยู่ใ นทำา เนีย บรุ่น
4. ภรรยาของเขาทำางานอยู่ที่นี่
4. ข้อใดมีคำาที่มาจากภาษาต่างประเทศมาก
ที่สุด (กข/2540)
1. จ ง เ จ 2. ปราชญ์ แ สดง
ริ ญ ช เ ย ศ ด้ ว ย ดำาริด้วย ไตรยางศ์
เดชะ
3. อ้ า จ อ ม 4. บั ณ ฑิ ต วิ นิ จ
จั ก ร พ ร ร ดิ ผู้ เลิศ แถลงสาร
เพ็ญยศ
5. คำาประพันธ์ต่อไปนี้คำายืมมาจากภาษาต่าง
ประเทศรวมกี่คำา (สามัญ 2/2539)
“บำา รุง บิด ามา ตุร ะด้ว ยหทัย ปรีย ์
หากลูก และเมีย มี ก็ถ นอมประหนึ่ง ตน”
1. 5 2. 6 3. 7 คำา 4. 8 คำา
คำา คำา
6. คำาซ้อนทุกคำาในข้อใดเกิดจากคำาไทย
ทั้งหมด (สามัญ 1/2541)
1. ภูเขา ข้าทาส 2. ข้าวของ มูลค่า 3.
แก่นสาร กาลเวลา 4. แก่เ ฒ่า หยาบช้า
7. ข้อใดใช้คำาภาษาต่างประเทศโดยไม่จำาเป็น
(2/2543)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 44. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 44
1. เมื่อไฟดับควรตรวจดูว่าเป็น เพราะฟิ วส์
ขาดหรือปลั๊กหลุด
2. เ ด็ ก ๆ ช อ บ รั บ ป ร ะ ท า น ไ อ ศ ก รี ม
ช็อกโกแลตมากกว่าไอศกรีมกะทิสด
3. ก่ อ น เ ข้ า แ บ ง ก์ ผู้ ขั บ ขี่ ร ถ
จัก รยานย นต์ ต้อ งถ อดห ม วก กัน น็อ ก และ
แว่น ตาดำา ออก
4. นักกอล์ ฟ หลายคน อยากเปลี่ยนวงสวิ ง
ให้ ค ล้ า ยกั บ ไทเกอร์ วู ด ส์ เพื่ อ ให้ ตี ลู ก ได้ แ ม่ น
และไกล
8. ข้อใดจำาเป็นต้องใช้คำาทับศัพท์ภาษาต่าง
ประเทศ (1/2544)
1. โรงพิ ม พ์ ส่ ง งานพิ ม พ์ ม าให้ ต รวจปรู๊ ฟ ที่
สองแล้ว
2. ห้ า งสรรพสิ น ค้ า ที่ เ ปิ ด ใหม่ มั ก จะมี ข อง
แถมแจกฟรีแก่ลูกค้า
3. นั ก ศึ ก ษาที่ เ รี ย นได้ เ กรดเอ ห้ า วิ ช าใน
เทอมใดจะได้ รั บ การยกเว้ น ค่ า หน่ ว ยกิ ต ใน
เทอมต่อไป
4. นั ก กี ฬ า วี ล แ ช ร์ ข อ ง ไ ท ย ไ ด้ เ ห รี ย ญ
ท อ ง จ า ก ก า ร แ ข่ ง ขั น กี ฬ า ค น พิ ก า ร ที่
ประเทศออสเตรเลีย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 45. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 45
9. ข้อใดใช้คำาภาษาต่างประเทศ โดยไม่จำาเป็น
(2/2544)
1. เวลาไปเที่ยวป่า ฉันชอบสวมกางเกงยีน
ส์และหมวดแก๊ป
2. ขณะนี้ นำ้า มั น เบนซิ น ราคาแพงมาก อี ก
ทั้งแก๊สก็กำาลังขึ้นราคา
3. พ อ ถึ ง ส น า ม ห ล ว ง ค น ขั บ ร ถ เ ม ล์
เหยีย บเบรกกะทัน หัน จนเราหัว คะมำา
4. ที่ ทำา งานของฉั น กำา ลั ง ซ่ อ มลิ ฟ ต์ ที่ ห้ อ ง
ทำางานก็ต้องซ่อมสวิตช์ไฟด้วย
10. ข้อใดจำาเป็นต้องใช้คำาต่างประเทศ
(O-Net 49)
1. ราคานำ้า มัน ดีเ ซลและเบนซิน ขึ้น
ๆ ลง ๆ ตามกลไกการตลาด
2. รัฐบาลประกาศกำาจัดคอร์รัปชั่นให้
หมดไปจากประเทศไทย
3. ยักษ์ใหญ่มือถือทุ่มโปรโมชั่นใหม่ ๆ
เฉือนกันดุเดือน
4. เวลาขับรถต้องคาดเซฟตีเบลต์ทุกครั้ง
11. ข้อใดเขียนคำาทับศัพท์ภาษาอังกฤษได้
ถูกต้องทุกคำา (O-NET 50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 46. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 46
1. เปอร์เซ็น พลาสติค คลินิก
2. ซอส เต็น ท์ เบนซิน
3. กร๊าฟ ช้อค สปริง
4. สวิตซ์ เชิ้ต ดีเปรสชั่น
12. ข้อใดไม่มีคำาภาษาไทยแทนคำาภาษาต่าง
ประเทศ (O-NET 50)
1. วัยรุนส่วนใหญ่ชอบร้องเพลงฮิตติด
่
อันดับ 2. รัฐบาลมีโปรเจ็กต์พัฒนาชนบท
มากมาย
3. พ่อค้ารับออร์เดอร์สั่งสินค้าจากอเมริกา
4. ปัจ จุบ ัน อิน เทอร์เ น็ต มีค วามจำา เป็น
อย่า งยิ่ง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 47. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 47
บทที่ 4
การสร้า งคำา
1. คำา ประสม หมายถึง การเอาคำามารวมกัน
ให้เกิดความหมายใหม่ (คำาประสม = คำาต้น +
คำาเติม)
- คำาประสมจะมีความหมายโดยตรงหรือโดย
นัยก็ได้
- คำาประสมเกิดจากคำาต่างชนิดรวมกันเมื่อปะ
สมกันแล้วอาจเป็นคำาชนิดเดิมหรือชนิดใหม่
ก็ได้
เช่น แม่(นาม) + พริก(นาม) = นำ้าพริก
(นาม) ห่อ (กริยา) + หมก (กริยา) = ห่อหมก
(นาม)
- ถ้าขึ้นต้นด้วย การ ของ เครื่อง ควา ช่าง
ชาว ผู้ ที่ นัก หมอ มักเป็นคำาประสม
2. คำา ซ้อ น มี 2 ประเภท
2.1 คำาซ้อนเพื่อความหมาย มี 3 ลักษณะ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 48. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 48
(1) คำาซ้อนที่เกิดจากการนำาคำาที่ค วาม
หมายเหมือ นกัน มาซ้อนกัน เช่น ใหญ่โต
สวยงาม บ้านเรือน ทรัพย์สน ข้อ สอบชอบ
ิ
ออกคำา ซ้อ นภาษาไทยภาษาถิ่น เช่น พัดวี
ทองคำา เสื่อสาด เป็นต้น
(2) คำาซ้อนที่เกิดจากการนำาคำาที่ค วาม
หมายคล้า ยกัน มาซ้อนกัน เช่น เงินทอง เพชร
พลอย หน้าตา แขนขา
(3) คำาซ้อนที่เกิดจากการนำาคำาที่ค วาม
หมายตรงข้า มกัน มาซ้อนกัน เช่น เป็นตาย
ร้ายดี ถี่ห่าง
2.2 คำาซ้อนเพื่อเสียง ต้องมีพยัญชนะต้นเป็น
เสียงเดียวกันโดยที่แต่ละคำาจะมีความหมายหรือ
ไม่มีก็ได้
เช่น เกะกะ งอแง จอแจ เจียวจ๊าว เตาะแตะ
๊
ฟูมฟาย อึดอัด ฯลฯ
คำาซ้อนจะมีความหมาย กว้างขึ้นแคบลง คง
เดิม หรือเปลี่ยนไปก็ได้
3. คำา ซำ้า หมายถึง การใช้คำาเดิมซำ้ากันสอง
ครั้ง คำาที่ใช้ซำ้าสามาถแทนด้วยไม้ยมก (ๆ) ได้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 49. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 49
ความหมายของคำาซำ้า ได้แก่ บอกลักษณะ
บอกพหูพจน์ เพิ่มจำานวน บอกความถี่(ความต่อ
เนือง) ไม่เจาะจง อ่อนลง เน้นยำ้า เปลียนความ
่ ่
หมาย
4. คำา สมาส เป็นการสร้างคำาแบบบาลีลันสก
ฤต โดยแบ่งเป็น 2 วิธี คือ สมาสแบบไม่มี
สนธิ(ชนคำา) และสมาแบบมีสนธิ (เชื่อมคำา)
กฎของคำาสมาสมี 3 ข้อ
1. คำาทีนำามาสมาสกันต้องเป็นคำาบาลีสัสนก
่
ฤตเท่านั้น
2. แปลความหมายจากหลังไปหน้า
3. อ่านออกเสียงต่อเนื่องระหว่างคำา
4.1 คำา สมาสแบบไม่ม ีส นธิ (ชนคำา )
เช่น คุณธรรม (คุณ+ธรรม) ราชการ (ราช
+การ) สัตวแพทย์(สัตว์ + แพทย์) ชีววิทยา
(ชีวะ+วิทยา)
ถ้าเจอคำาใดที่ลงท้ายด้วย ธรรม ศาสตร์
สถาน ศึกษา กิจ กรรม วิทยา กร ภาพ ศิลป์
การ ภัย = มักเป็นคำาสมาสแบบไม่มีสนธิ
4.2 คำา สมาสแบบมีส นธิ (เชื่อ มคำา )
***โจทย์เน้นเฉพาะ สระสนธิ เท่านัน
้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 50. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 50
1. สระสนธิ เช่น ชลาลัย (ชล+อาลัย) ปรมิ
นทร์ (ปรม+อินทร์) ราชูปถัมภ์ (ราช+อุปถัมภ์)
จุฬาลงกรณ์ (จุฬา +อลงกรณ์) สุริยโยทัย
(สุริยะ+ อุทัย)
2. พยัญชนะสนธิ จำาเป็นคำาไปเลยเพราะมีแค่
ไม่กี่คำา ได้แก่ พรหมชาติ อาตมภาพ รโหฐาน
มโนภาพ เตโชธาตุ นิรทุกข์ นิรภัย ทุรชน
ทรชน ฯลฯ
3. นิคหิตสนธิ สังเกตคำาที่ขึ้นต้นด้วย สง สัง
สัม สัญ สัณ สมา สมุ สโม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 51. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 51
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 4 เรื่อ งการสร้า งคำา
1. คำาประสมทุกคำาในข้อใดมีโครงสร้างเหมือน
คำาว่า “เครื่องซักผ้า” (O-NET 50)
1. ผ้าขาวม้า หม้อหุงข้าว 2. แปรงสีฟน ตู้
ั
กับข้าว
3. รถไถนา นำ้าพริกเผา 4. ยาหยอดตา
ไม้จ ิ้ม ฟัน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 52. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 52
2. ข้อใดเป็นคำาประสมทุกคำา (O-Net
49)
1. บ้านเรือน พ่อแม่ ลูก
หลาน
2. ขาดเหลือ บ้านนอก อ้วนพี
3. ห่อหมก ชั่วดี บ้านพัก
4. กล้ว ยไม้ เสื้อ คลุม แผ่น เสีย ง
3. ข้อความต่อไปนี้มีคำาประสมจำานวนเท่าใด
(ไม่นับคำาซำ้า)
“ปัจจุบันสินค้าต่าง ๆ ที่ขายได้ ไม่ได้ขาย
ด้วยคุณภาพอย่างเดียวแล้ว แต่ขายด้วยภาพ
ลักษณ์ ที่ดีด้วย นันหมายความว่าห้างนัน
่ ้
บริษัทนันมีชื่อเสียงดี มีสนค้าดี มีภมิหลังดี
้ ิ ู
และสินค้านันเป็นทีน่าเชื่อถือในวงการค้า”
้ ่
1. 4 คำา 2. 5 คำา 3. 6 คำา
4. 7 คำา
4. ข้อความต่อไปนี้มีคำาซ้อนกี่คำา (O-Net
49)
การระเบิดของภูเขาไฟทำาให้หินร้อน
จากใต้พิภพดันตัวขึ้นมาเหนือผิวโลก ก่อ
ให้เกิดคลื่นยักษ์ถาโถมเข้าทำาลายบ้านเรือน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 53. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 53
และชีวิต ท้องทะเลปั่นป่วน ท้องฟามืดมิด
ทำาให้ผู้คนหวาดกลัวคิดว่าโลกจะแตก
1. 4 คำา 2. 5 คำา
3. 6 คำา 4. 7 คำา
5. ข้อใดไม่มีคำาซ้อน (ฉบับตุลาคม 2546)
1. ธรรมดาเกิดมาเป็นสตรี ชั่วดีคงได้คู่มา
สู่สม
2. ตาปะขาวเฒ่าแก่แซ่กันมา พร้อมนั่ง
ปรึกษาที่วัดนั้น
3. ได้ถือนำ้าพระพิพัฒน์สัจจา จะหลบลี้หนี
หน้าไปทำาไม
4. แสนรโหโอฬาร์น ่า สบาย หญิง และ
ชายต่า งกลุ้ม ประชุม กัน
6. ข้อใดไม่มีคำาซ้อน (๒/๒๕๔๕)
1. หน้าตาของสลวยดูสดใสขึ้นเมื่อทราบ
ข่าวคนรักของเธอ
2. สาลินไม่รู้จกมักคุนกับอัศนีย์แต่เขาก็มา
ั ้
ชวนเธอทำางาน
3. รจนาตกอยู่ใ นวัง วนของความทุก ข์
ที่ด ูจ ะหาทางออกไม่ไ ด้
4. กนกเรขาไม่เดือดร้อนที่คนเข้าใจผิด
เรื่องการทำางานของเธอ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 54. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 54
7.ข้อใดเป็นคำาซ้อนทุกคำา(A-NET 50)
1. ลอดลายมังกร สิงห์สาราสัตว์ นำ้าท่า
2.โมโหโกรธา ดั้งเดิม ปางก่อน
3.เสกสรร เก็บ งำา บาปบุญ คุณ โทษ
4.วิชาความรู้ ข้าวปลาอาหาร แม่ไม้
มวยไทย
8.ข้อใดมีคำาที่สลับคำาแล้วไม่เป็นคำาซ้อน(A-
NET 50)
1. ปนปลอม ยียวน
2. ร่อนเร่ เลือนราง
3. ทนทาน โลมเล้า
4. กลับ กลอก ลอกเลีย น
9. ข้อใดไม่มีคำาซ้อน (O-NET 50)
1. กินข้าวเสร็จแล้วต้องช่วยกันเก็บถ้วยชาม
ให้เรียบร้อย
2. ประชาชนกำาลังยื้อแย่งกันซื้อเสื้อเหลืองที่
เมืองทองธานี
3. เด็กวัยรุ่นทุกวันนี้ชอบกินเหล้าเมายา
ประพฤติตนเหลวแหลก
4. รัฐ บาลยอมให้ร าคานำ้า มัน ลอยตัว ได้
จึง ทำา ให้น ำ้า มัน มีร าคาแพง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 55. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 55
10. ข้อใดมีทั้งคำาซ้อนและคำาประสม (A-
Net 49)
1. ของของใคร ของใครก็ห่วง ของใคร
ใครก็ต้องหวง ห่วงใยรักใคร่ถนอม
2. ชอบไหม ชอบไหม รูปร่างหน้าตา
อย่างนี้ ถามหน่อยเถอะพี่ ชอบไหม
ชอบไหม
3. น้อ งเปิ้ล น่า รัก น้อ งเปิ้ล น่า รัก ผม
เหงาอ้า งว้า งเปล่า เปลี่ย ว ผมอยู่ค น
เดีย วในความมืด
4. ไก่ไหมครับไก่ ซื้อไหมครับ จะกลับ
แล้วไก่ ไก่ขายถูกถูกแถมกระดูกกับไม้
เสียบไก่
11. ข้อใดไม่ใช้คำาซำ้า (A-Net 49)
1. มีความเหงาเยียบเย็นเป็นที่อยู่
วันวันรับรู้การไหลผ่าน
2. เยียมเยี่ยมมองมองแล้วร้องว่า
่
อะไรนี่บ่นบ้าน่าหนวกหู
3. สงสารใจใจเจ้า เอ๋ย ไม่เ คยว่า ง
ทุก ก้า วย่า งหยุด ใจไม่ไ ด้ห นอ
4. ปูน้อยน้อยวิ่งร่อยตามริมหาด
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 56. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 56
ทั้งสองมาดหมายตะครุบปุบเปิดหาย
12. คำาซำ้าในข้อใดไม่สามารถใช้เป็นคำาเดี่ยว
ได้ (O-NET 50)
1. กับ ข้า วพื้น ๆ ใครก็ท ำา ได้ 2. แท็กซี่
คันไหน ๆ ก็ไม่รับฉันสักคัน
3. หาซื้อเมล็ดพันธุ์ดี ๆ มาเพาะปลูก 4. จุด
ตะเกียงกระปองเล็ก ๆ ท่องหนังสือ
13. คำาซำ้าในข้อใดมีความหมายต่างจากข้ออื่น
(ฉบับตุลาคม 2546)
1. น้อยมีเสื้อผ้าสวยเป็นตู้ๆ
2. เมื่อ ตอนเด็ก ๆ ฉัน ไม่ช อบว่า ยนำ้า
3. ฉันเห็นทหารเดินมาเป็นแถวๆ
4. เขาไปเทียวกับเพื่อนๆ ในวันอาทิตย์
่
14. ข้อใดเป็นคำาสมาสทุกคำา (ฉบับตุลาคม
2546)
1. พลความ นาฏศิลป์ สรรพสัตว์ 2.
ชลบุร ี ธนบัต ร พิธ ีก ร
3. ราชดำาเนิน สหกรณ์ ชีวประวัติ 4.
ยุทธวิธี คริสตจักร เอกภาพ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 57. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 57
15. ข้อใดไม่มคำาสมาส
ี (O-Net 49)
1. ในลักษณ์นนว่าปัจจามิตร
ั้ มาตั้ง
ติดดาหากรุงใหญ่
2. ผงคลีม ืด คลุ้ม โพยมบน บดบัง
สุร ิย นในท้อ งฟา
3. ตรัสขาดว่าราชบุตรี จรกาธิบดี
มากล่าวขาน
4. เกียรติยศจะไว้ในธรณินทร์ จน
สุดสิ้นดินแดนแผ่นฟา
16. ข้อใดไม่มีคำาสมาส (O-NET 50)
1. บทความบางเรื่อ งมีแ ผนภูม ิป ระกอบ
2. คณะนาฏศิลป์ไทยไปแสดงต่างประเทศ
3. หนังสือที่มีอายุครบ 50 ปีแล้วไม่มีค่า
ลิขสิทธิ์
4. ทหารที่สละชีพเพื่อชาติได้รับการยกย่อง
ให้เป็นวีรบุรุษ
17. ข้อใดเป็นคำาสมาสที่มีสนธิทุกคำา (O-NET
50)
1. โลกาภิวัตน์ เอกภพ ศานติสุข 2.
สิง หาสน์ วชิร าวุธ นิล ุบ ล
3. ฉัพพรรณรังสี อิทธิฤทธิ์ ปริศนา 4.
มโหฬาร เจตนารมณ์ เบญจเพส
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 58. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 58
18. ข้อใดเป็นคำาสมาสที่มสนธิทุกคำา
ี
(1/2547)
1. ทิวากร อมรินทร์ รัตติกาล 2.
สรรพางค์ ธันวาคม อรัญวาสี
3. กุศโลบาย มิจฉาทิฐิ บุญญาธิการ 4.
ธรรมาสน์ มหัศ จรรย์ อรุโ ณทัย
19. การสร้างคำาในข้อใดมีลักษณะต่างจากข้อ
อื่น (A-Net 49)
1. อุทกภัย คณิตศาสตร์ มนุษยชาติ
2. กาลเทศะ ธุรกิจ แพทยศาสตร์
3. อุณหภูมิ เทพบุตร ประวัติศาสตร์
4. ภัต ตาคาร อรุโ ณทัย วชิร าวุธ
20. ข้อใดมีคำาที่เกิดจากการสร้างคำามากชนิด
ที่สุด (ฉบับตุลาคม 2546)
1. ผู้ส ูง อายุค วรรู้จ ัก ดูแ ลสุข ภาพให้แ ข็ง
แรง
2. ใบหน้ายิ้มแย้มของเธอทำาให้ความโกรธข
องเราเบาบางลง
3. ถ้าอยากเป็นคนน่ารักอย่างไทย จิตใจควร
งามและเป็นธรรม
4. หัวใจของศาสนาพุทธคือละชั่ว ทำาดี และ
ทำาจิตใจให้ผ่องแผ้ว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 59. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 59
บทที่ 5
ระบบประโยคในภาษาไทย
ประ โย ค คือ การนำาถ้อยคำา มาเรียงกันอย่าง
เป็นระเบียบ และมีเนื้อความครบถ้วนสมบูรณ์
โครงสร้า งของ
ประโยค
ภาค ภาค
ประธาน แสดง +
ประธา ขยาย กริย กรร ขยาย ขยาย
น ประธาน า ม กรรม กริยา
เช่น นกน้อยสองตัว กำาลังบินอยู่บน
ท้องฟา
ตำารวจร่างใหญ่ จับคนร้ายคนนัน ้
การเน้น ประโยค
การเน้น รูป แบบประโยค หมายถึง การวาง
รูปแบบของคำาในประโยค
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 60. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 60
เรียกตามการวางชนิดของคำาที่ทำาหน้าที่ใน
ประโยค มี 4 ชนิด คือ
1. ประโยคเน้น ประธาน
คือ การวางส่วนผู้กระทำาไว้ส่วนต้นของ
ประโยค
เช่น แดงเล่นฟุตบอล
โรงเรียนนีมีนกเรียนน่ารักจำานวนมาก แมว
้ ั
ตัวนั้นกระโดดสูงมาก
2. ประโยคเน้น กรรม
คือ การวางส่วนผู้ถูกกระทำาไว้ส่วนต้นของ
ประโยค
เช่น ขนมเค้กนี้แม่ทำาให้ฉัน รถยนต์
ล้างเสร็จแล้ว ปาถูกแมวกัด
3. ประโยคเน้น กริย า
คือ การวางกริยา 3 คำา มี เกิด ปรากฏ ไว้ส่วน
ต้นของประโยค
เช่น มีข้าวในนา เกิดฟาผ่าเมื่อวาน
ปรากฏนำ้าท่วมภาคใต้
4. ประโยคมีผ ู้ร ับ ใช้
คือ ประโยคประธาน หรือกรรม มีผู้รับใช้ เข้า
มาแทรก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 61. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 61
เช่น คุณพ่อให้ฉันล้างรถ ครูใหญ่บอก
ให้นักเรียนเข้าเรียน
เจตนาของประโยค
ประโยคแบ่งตามเจตนาได้ 3 ประเภท คือ
1. ประโยคแจ้ง ให้ท ราบ
หมายถึง ประโยคที่ผู้ส่งสารมีเจตนาในการเล่า
เรื่องใดเรื่องหนึ่ง เป็นการกล่าวทั่วไป
เช่น นักเรียน ม.6 ของโรงเรียนนี้ น่ารัก
ทุกคน
ผู้หญิงสวมเสื้อสีฟาเป็นน้องสาวของฉัน
หนังสือเล่มนี้ราคาแพงมาก
2. ประโยคถามให้ต อบ
หมายถึง ประโยคที่ผู้ส่งสารมีเจตนา ในการ
ถามเพื่อให้อีกฝ่ายตอบ
เช่น ใครไม่ชอบวิชาภาษาไทยบ้าง
คุณจะไปเรียนต่อที่ไหน
อะไรที่เธอต้องการบ้าง
3. ประโยคบอกให้ท ำา
หมายถึง ประโยคที่ผู้ส่งสารมีเจตนา ให้ผู้รับ
สารปฏิบัติตามความต้องการของตน
มักอยู่ในรูปแบบ คำาสั่งขอร้อง อ้อนวอน แนะนำา
ตักเตือน และสั่งห้าม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 62. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 62
เช่น ห้ามเดินลัดสนาม
คุณไปดูหนังกับฉันเย็นนี้นะ
ตอนกลับอย่าลืม ซื้อโจ๊กมาฝากด้วย
ชนิด ของประโยค
1. ประโยคความเดีย ว
คือ ประโยคที่มีใจความเพียงหนึง มีภาค
่
ประธาน และภาคแสดงอย่างละ 1 ส่วน
ข้อ สัง เกต ประโยคความเดียวจะมีกริยา
สำาคัญเพียงตัวเดียว
เช่น ปาตัดผม คุณพ่อของเธอเป็น
ตำารวจใจดี
โปรดทิ้งขยะลงถัง
2. ประโยคความรวม
คือ การนำาประโยคความเดียวตั้งแต่สอง
ประโยคขึ้นไปมารวมกัน มักใช้คำาสันธาน
เป็นตัวเชื่อม
แบ่งเป็น 4 ชนิด ดังนี้
2.1 ประโยคความรวมแบบคล้อยตามกัน
เช่น ปรีชาทำางานเสร็จแล้วเขาก็รีบกลับ
บ้าน
พอโรงเรียนเลิก เธอก็รีบกลับบ้าน
2.2 ประโยคความรวมแบบขัดแย้งกัน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 63. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 63
เฃ่น กว่าเธอจะมาถึงเขาก็หลับพอดี
น้องชอบดูหนัง แต่พี่ชอบฟังเพลง
แม้เธอจะไม่สวยแต่ก็มเสน่ห์
ี
2.3 ประโยคความรวมแบบเป็นเหตุเป็นผล
เช่น เพราะฝนตกหนักจึงเกิด
นำ้าท่วม นิตยาเป็นคนจู้จี้ลูก ๆ
เลยไม่ค่อยรัก
อารีหิวมากเธอก็เลยทานข้าวสองจาน
2.4 ประโยคความรวมแบบให้เลือกอย่าง
ใดอย่างหนึ่ง
เช่น เธอควรเลือกระหว่างฉันหรือไม่ก็เขา
ไม่ลุงก็ปาต้องให้ของขวัญแก่ฉันแน่
ๆ
จะดูหนังสือหรือฟังเพลงก็เลือกเอาสัก
อย่างสิ
ข้อ ควรระวัง ออกสอบทุกปี
คนรูปหล่อสวมเสื้อ
ขาว
คนรูปหล่อสวมเสื้อขาว ยืนสอนหนังสืออยู่
หน้าห้อง
คนรูปหล่อยืนสอน
หนังสืออยู่หน้าห้อง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 64. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 64
เด็กซนว่ายนำ้า
เด็กซนว่ายนำ้าไปเกาะเรือ
เด็กซนไปเกาะเรือ
ปู่นอนอย่างมีความสุข
ปู่นอนฟังเพลงอย่างมีความสุข
ปู่ฟังเพลงอย่างมีความสุข
3. ประโยคความซ้อ น
คือ ประโยคที่มีประโยคย่อยทำาหน้าที่ขยาย
ประโยคหลัก แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
3.1 ประโยคย่อยทำาหน้าที่หน่วยนาม
(หน่วยนาม = นาม นามวลี สรรพนาม
สรรพนามวลี = ประธาน กรรม ส่วนเติมเต็ม
ของประโยค) จะมีประพันธสรรพนาม ผู้ ,ที่,
ซึง, อัน เชื่อม
่
เช่น คุณปาใส่นาฬิกาที่คุณลุงซื้อ
ให้ แมวตัวที่ขโมยปลาถูกจับได้แล้ว
รถเมล์ซงเธอรอเกือบสองชั่วโมง
ึ่
มาถึงแล้ว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 65. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 65
3.2 ประโยคย่อยทำาหน้าที่ขยายหน่วย
กริยา (กริยา กริยาวลี) จะมี “ที,ว่า” เชื่อม
ซึงทำาหน้าที่ขยายกริยาหรือวิเศษณ์
่
เช่น ผมยินดีด้วยที่คุณได้รับรางวัล
แม่บอกว่า พ่อจะมารับไปเที่ยวภูเก็ต
ข้อ ควรจำา ระวังประโยคที่ไม่จบความ ไม่
ถือว่าไม่เป็นประโยค เช่น
รถยนต์คันทีชนเด็กนักเรียน (ขาด
่
ภาคแสดง)
ขณะที่เธอเดินอยู่บนถนนอย่างเหม่อ
ลอย (ประโยคไม่จบความ)
พ่อขุนรามคำาแหงมหาราชกษัตริย์
แห่งกรุงสุโขทัยองค์ที่ 3 (ขาดภาคแสดง)
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 5 เรื่อ งระบบ
ประโยคในภาษาไทย
1. ข้อใดเป็นประโยคสมบูรณ์ (O-Net 49)
1. ภาษาไทยพัฒ นามาตลอดเวลา
2. ประเทศชาติบ้านเมืองของเรา
3. เด็กหญิงตัวเล็กผิวขาวคนนั้น
4. ทะเลสาบข้างหมู่บ้านเจ้าพระยา
2. ข้อใดเป็นประโยคสมบูรณ์ (O-NET 50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 66. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 66
1. การแต่งกายตามสมัยหรือตามแฟชั่นของ
วัยรุ่น
2. มีข ่า วโรคไข้ห วัด นกระบาดในหลาย
จัง หวัด ของไทย
3. บุคลิกภาพหรือชื่อเสียงของผู้พูดและการ
ยอมรับจากผู้ฟัง
4. ความเชื่ อ สิ่ ง ศั ก ดิ์ สิ ท ธิ์ ปาฏิ ห าริ ย์ ตลอด
จนเรื่องไสยศาสตร์
3. ข้อใดเป็นประโยคไม่สมบูรณ์ (A-Net
49)
1. ร้านสวยรับสั่งทำาเพชรทุกชนิดด้วยฝีมือดี
และงานประณีต
2. โรงแรมเบิร์ดพาราไดซ์ หรูแบบมี
สไตล์ ห้องพักสะอาด บริการดี
3. ร้า นเอก ศูน ย์ร วมวัส ดุก ่อ สร้า ง
ครบวงจรที่ใ หญ่ท ี่ส ุด ในพิษ ณุโ ลก
4. พลอยเพชรศูนย์ศัลยกรรมความงาม
ศัลยกรรมตกแต่ง มีแพทย์ผู้เชียวชาญ ่
เฉพาะทาง
4.กลุมคำาในข้อใดเป็นนามวลีทั้งหมด
่ (A-
Net 49)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 67. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 67
1. นกบนต้นไม้ วิ่งออกกำาลังกาย
ข้างหลังภาพ
2. โรงเรียนของเรา สูงเทียมฟา
วิมานดิน
3. ผู้บ ริห ารโรงเรีย น นายกสมาคม
ทหารประจำา การ
4. ฟาเพียงดิน สุดแดนสยาม เด็ก
เลี้ยงแกะ
5.ใ น ข้ อ ค ว า ม นี้ มี ป ร ะ โ ย ค ที่ ส ม บู ร ณ์ กี่
ประโยค(A-NET 50)
พิ ธี ก ระทำา สั ต ย์ ส าบานต่ อ กษั ต ริ ย์ นี้ เป็ น พิ ธี
ของศาสนาพราหมณ์ที่ได้เข้าไปมีบทบาทอยู่ใน
ราชสำา นั ก ของกษั ต ริ ย์ รั ฐ สั ง คมทาสของสมั ย
นครหลวง
1. 1 ประโยค 2. 2 ประโยค
3. 3 ประโยค 4. 4 ประโยค
6. ข้อความต่อไปนี้มีกี่ประโยค (A-Net
49)
ปัจจุบันหมู่บ้านบ่อเหล็กนำ้าพี้ได้เปิด
พิพิธภัณฑ์ให้นักท่องเที่ยวเข้าชมการตีเหล็ก
ซึ่งใช้วัตถุดิบในท้องถิ่น ทางหมู่บ้านได้มี
การรวมกลุ่มกันเปิดโรงทำามีดเหล็กนำ้าพี้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 68. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 68
โบราณ ทั้งดาบอาคม มีดหมอ มีดตัดลูก
นิมิต และมีดใช้สอย ท่านจะหาชมการตี
มีดได้ทั่วไปในหมู่บ้านบ่อเหล็กนำ้าพี้
จังหวัดอุตรดิตถ์
1. 1 ประโยค 2. 2
ประโยค 3. 3 ประโยค 4. 4
ประโยค
7. ข้อใดเป็นประโยคคำาถาม (O-Net 49)
1. อะไรฉันก็กนได้ทั้งนั้น
ิ 2.
เธอนั่นเอง ฉันนึกว่าใครเสียอีก
3. ทำา ไมเธอไม่อ ่า นคำา สั่ง ให้ด ีเ สีย
ก่อ น 4. เมือไรเขาจะมาก็ไมรู้
่
8. ประโยคในข้อใดต้องการคำาตอบ (A-
Net 49)
1. ไหนจะเก่งเหมือนเธอล่ะ 2. อะไร
เธอจะให้ฉ ัน อยู่ค นเดีย วจริง ๆ หรือ
3. ใครอยากไปก็ไปได้ 4. ทำาไม
ฉันจะต้องบอกเธอด้วย
9. ข้อใดเป็นประโยคกรรม
1. ประโยชน์ที่เกิดจากโครงการนีมีผลดีต่อ
้
สังคมในระยะยาว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 69. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 69
2. เพราะแม่สูบบุหรี่จัดลูกที่คลอดออกมาจึง
มีขนาดเล็กกว่าปกติ
3. คนที่เป็นเบาหวานมีโอกาสติดเชื้อทาง
กรวยไตมากกว่าคนทั่วไป
4. อาคารผู้ป ่ว ยนอกหลัง นี้ส ร้า งเสร็จ
ภายในห้า เดือ นด้ว ยเงิน บริจ าคของ
ประชาชน
10. ข้อใดไม่ใช่ประโยคเดี่ยว (A-Net
49)
1. ขับรถไม่เกิน 90 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
2. ไม่ค วรเร่ง เครื่อ งก่อ นออกรถ
3. ใช้เกียร์ให้สัมพันธ์กับรอบความเร็ว
4. ตรวจเช็คเครื่องยนต์ปีละ 2 ครั้ง
11. ข้อใดเป็นประโยคความเดียว
1. สมบัติขึ้นรถไฟไปเที่ยวทางใต้ทุกปี
2. คุณยายตื่น ขึ้นมาทำา อะไรกุ กกัก ตอนดึ ก
บ่อยๆ
3. เ รื่อ ง สั้น ข อ ง “วิน ท ร์ ” มัก จ ะ จ บ แ บ บ
หัก มุม 4. ตอนเด็ ก ๆ เขาว่ า ยนำ้า ไปเกาะเรื อ
โยงเสมอ
12. ข้ อ ใดเป็ น ประโยคความรวม (O-NET
50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 70. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 70
1. กระแสนำ้า ไหลแรงจนเซาะตลิ่ง พัง ไป
แถบหนึ่ง
2. มี ห ลั ก ฐ า น ว่ า ม นุ ษ ย์ ยุ ค หิ น ใ ช้ ข ว า น
ทองแดงในการล่าสัตว์
3. ฟาทะลายโจรเป็นพื ชสมุน ไพรที่นิยมใช้
รักษาอาการเจ็บคอ
4. การ ส่ ง เ ส ริ ม ก า ร อ่ า น เ ป็ น ก า ร พั ฒ น า
ทรัพยากรบุคคลอย่างหนึ่ง
13. . ข้อใดเป็นประโยคความรวม (ข้อสอบ O
NET 2551)
1. ฉั น ก็ อ ย าก ทำา อะ ไรตาม ใจ ตั ว เ อ งบ้ าง
2. อะไรที่ดี ๆ ก็น่าจะทำาเสียก่อน
3. ร้ า น นี้ อ า ห า ร อ ะ ไ ร ก็ อ ร่ อ ย ทั้ ง นั้ น
4. อะไรมาก่อ นเราก็ก ิน ไปพลาง ๆ
14. ข้อใดไม่ใช่ประโยครวม (O-Net 49)
1. พอฝนจะตกเราก็รีบกลับบ้านทันที
2. คนไทยรักสงบแต่ยามรบก็ไม่ขลาด
3. ใคร ๆ ก็ร ู้ว ่า แถวสีล มอากาศเป็น
พิษ
4. ประชาชนไม่ใช้สะพานลอยตำารวจจึง
ต้องตักเตือน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 71. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 71
15. ลักษณะความสัมพันธ์ของเนื้อความใน
ประโยคใดต่างจากข้ออื่น (A-Net 49)
1. มาโนชไปว่ายนำ้าทุกเช้า สุขภาพของ
เขาจึงดีกว่าทุกคนในครอบครัว
2. พอเสร็จ จากกล่า วเปิด งานเลี้ย งวัน นี้
ท่า นก็ข ับ รถออกไปทัน ที
3. บ้านของวิไลดูไม่เก่าเลย ก็เธอเพิ่งให้
ช่างมาทาสีใหม่เมื่อเดือนที่แล้ว
4. สมบัติต้องทำางานหารายได้พิเศษ เลย
สอบได้คะแนนน้อยกว่าคราวที่แล้ว
16. ข้อใดเป็นประโยคความซ้อน
1. สมชายวางมือจากกิจการทุกอย่างที่บริษัท
2. แม่ใ ส่น าฬิก าเรือ นใหม่ท ี่พ ่อ ให้
3. คุณยายถือศีลแปดที่วัดทุกวันพระ 4.
วันนีพ่อประชุมที่ทำางานตลอดวัน
้
17. ข้อใดไม่ใช่ประโยคความซ้อน
1.สิงที่เขาตั้งใจกระทำาให้พ่อแม่คือการตั้งใจ
่
เรียนและการเป็นคนดี
2.สะพานแห่งใหม่ทเพิ่งจะเปิดใช้ช่วยให้การ
ี่
จราจรคล่องตัวขึ้น
3.ตึก แถวริม ถนนใหญ่ท ี่ห น้า บ้า นฉัน ถูก
ทุบ ทิ้ง ไปแล้ว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 72. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 72
4.เขาขายรถยนต์คันทีถูกรางวัลกาชาดไป
่
เมือวานนี้
่
18. ข้อใดเป็นประโยคต่างชนิดกับข้ออื่น
(A-Net 49)
1. ทุกวันนี้สิ่งที่สำาคัญทีสุดในการดำารงชีวิต
่
คือสติ
2. การแก้ปัญหาทีเกิดขึ้นในสังคมจะต้องทำา
่
ด้วยสติ
3. การถือ ศีล เป็น เรื่อ งไม่ย ากแต่ค น
ส่ว นใหญ่ป ฏิบ ัต ิไ ม่ไ ด้
4. ระบบการศึกษาในปัจจุบันไม่สอนให้มี
คุณธรรมจริยธรรมซึ่งจำาเป็นมาก
19. ข้อใดเป็นประโยคต่างชนิดกับข้ออื่น (O-
NET 50)
1. ลูก ที่ด ีเ ป็น ที่พ ึ่ง ของพ่อ แม่ใ นวัย ชรา
2. ไม่ว่าลูกจะเป็นอย่างไรพ่อแม่ก็ยังคงรักลูก
เสมอ
3. หากลู ก ทุ ก คนดู แ ลเอาใจใส่ พ่ อแม่ ท่ า นก็
จะมีความสุข
4. การดู แ ลเอาใจใส่ พ่ อ แม่ เ ป็ น หน้ า ที่ แ ละ
ความรับผิดชอบของลูก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 73. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 73
20. ข้ อ ความต่ อ ไปนี้ ส่ ว นใดเป็ น ประโยคต่ า ง
ชนิดกับข้ออื่น (ข้อสอบ O NET 2551)
(1) ก า ร บ ริโ ภ ค อ า ห า ร ท ะ เ ล มีป ร ะ โ ย ช น์
อย่า งยิ่ง ต่อ ร่า งกายคนเรา (2) ในเนื้อปลามี
ก ร ด ไ ข มั น ไ ม่ อิ่ ม ตั ว ซึ่ ง มี ส่ ว น ช่ ว ย ล ด
ค อ เ ล ส เ ต อ ร อ ล ใ น เ ลื อ ด (3) ค น ที่ ช อ บ รั บ
ประทานกุ้ ง ส่ ว นมากไม่ รั บ ประทานหางและ
เปลื อ ก (4) ทั้ ง หางและเปลื อ กกุ้ ง เป็ น อาหารที่
อุดมไปด้วยแคลเซียมและไคโตซาน
1. ส่ ว น ที่ 1 2. ส่ ว น ที่ 2
3. ส่วนที่ 3 4. ส่วนที่ 4
อ้า งอิง
นววรรณ พันธุเมธา. ม.ป.ป. ไวยากรณ์ไทย.
กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำาแหง.
ไพบูลย์ ดวงจันทร์. 2542. การใช้ภาษา.
ภาควิชาภาษาไทย และภาษาตะวันออก.
กรุงเทพฯ
: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 74. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 74
วิจินตน์ ภาณุพงศ์. 2520. โครงสร้างภาษา
ไทย : ระบบไวยากรณ์. กรุงเทพฯ :
มหาวิทยาลัยรามคำาแหง
อุปกิตศิลปสาร, พระยา. 2511. หลักภาษา
ไทย. พระนคร : ไทยวัฒนาพานิช.
บทที่ 6
ข้อ บกพร่อ งในการใช้ภ าษา
1.การใช้ ภ าษาผิ ด เข่ น การใช้ คำา ผิ ด ความ
หมาย ผิดหน้าที่ ผิดบริบท
2.การใช้ ภ าษาไม่ เ หมาะสม การใช้ ภ าษาผิ ด
ระดับ
3.การใช้ภาษาไม่กระจ่าง
4.การใช้ภาษาไม่สละสลวย
5.การใช้สำานวนแบบภาษาต่างประเทศ
6.การใช้ประโยคไม่จบความ
1. การใช้ภ าษาผิด
1.1 การใช้คำาผิดความหมาย
เช่น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 75. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 75
พ่ อ แม่ เ สี้ ย ม ส อ น ให้ เ ขาเอื้ อ อารี แ ก่ ผู้ อื่ น
ตำารวจรัว กระสุนปืนใส่ผู้ร้ายหนึ่ง นัด
น ที ทั้ ง ฉ ล า ด แ ล ะ ข ยั น ทำา ง า น ที่ ไ ด้ เ ลื่ อ น
ตำาแหน่งครั้งนี้ส าสมแล้ว
เขาสร้า งสรรค์ ความผิดวันละเล็กวันละน้อย
รู้ว่าเขาเจ็บไข้ได้ป่วยก็ควรไปดูด ายเขาบ้าง
เขาหมกมุ่น กับการเรียนจนล้มป่วย
1.2 ใช้ ก ลุ่ ม คำา และสำา นวน
ผิดความหมาย เช่น
ลืมหน้าอ้าปาก ต้องใช้ ลืมตาอ้าปาก
ทันฟืนทันควัน ต้องใช้ ทันทีทนควัน ั
ปัญญาเท่าฝาหอย ต้องใช้ ปัญญาแค่หาง
อึ่ง
1.3 การเรียงคำา หรือกลุ่มคำา ผิดลำา ดับ มักเกิด
จากการวางกลุ่ ม คำา ขยายไว้ ห่ า งจากคำา ที่
ต้องการขยายมากเกินไป
เช่น ในเรื่ อ งนิ ก กั บ พิ ม มี ก ารกล่ า วถึ ง มนุ ษ ย์
ในทัศนะของสุนัขต่า ง ๆ กัน
(…มีการ กล่าวถึงมนุษย์ในทัศนะต่าง ๆ
กันของสุนัข)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 76. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 76
เขาแลเห็ น เด็ ก น้ อ ยไร้ เ ดี ย งสาข้ า งหญิ ง
สาวกำาลังกระโดดเต้น
(เขาแลเห็ น เด็ ก น้ อ ยไร้ เ ดี ย งสากำา ลั ง
กระโดดโลดเต้นข้างหญิงสาว)
2. การใช้ภ าษาไม่เ หมาะสม
2.1 ใช้ ภ าษาพู ด ในการเขี ย นทางวิ ช าการ
เช่น
- ยังไง (อย่างไร)
- นิดหน่อย (เล็กน้อย)
- เผาศพ (ฌาปนกิจศพ)
- เ อ า ก า ร (มี ค วามรั บ ผิ ด
เอางาน ชอบในหน้ า ที่
การงาน)
- เยอะแยะ (มาก)
2.2 ใช้ ภ าษาต่ า งประเทศโดยไม่ จำา เป็ น ใน
ภาษาเขียน เช่น
- แอร์ (เ ค รื่ อ ง ป รั บ
อากาศ)
- แอนตี้ (ต่อต้าน)
- เซ็นเซอร์ (ต ร ว จ
พิจารณา)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 77. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 77
- รถเมล์ (ร ถ โ ด ย ส า ร
ประจำาทาง)
2.3 ใช้ภาษาต่างระดับในบริบทเดียวกัน เช่น
- ม า ร ด า ของข้าพเจ้าเสียชีวิตตั้งแต่
ข้าพเจ้ายังเล็ก ๆ คุณ พ่อ จึงมีภรรยา
ใหม่
- ก ร ะ ผ ม ขอเรี ย นว่ า ก ร ะ ผ ม ไม่ ไ ด้
เ ก ง า น เมียก ร ะ ผ ม ออกลูกเมื่อวานนี้
กระผมเลยต้องหยุด งาน
2.4 ใช้ภาษาไม่เหมาะสมกับโวหาร เช่น
- เ ด็ ก น้ อ ย ค่ อ ย ๆ
เ ดิ น ไ ป โ ร ง เ รี ย น
อย่างเร่ง รีบ
- เขาเดิ น เ ต ร่ มาหา
ฉันทันทีที่รถไปจอด
สนิท
- เธอส วมเ สื้ อ บาง
จนดู ต ั ว เ ป ล่ า เ ล่ า
เปลือ ย
- เ รื อค่ อย ๆ แ ล่ น
ผ่ า น ไ ป อ ย่ า ง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 78. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 78
รวดเร็ว
3. การใช้ภ าษาไม่ก ระจ่า ง
3.1 ใช้คำาไม่ชัดเจน เช่น
- เขาถูกไล่ออก (ต้ อ ง บ อ ก ว่ า ไ ม่
เ พ ร า ะ ไ ม่ ซื่อสัตย์อย่างไร)
ซื่อสัตย์
- เรื่องนี้ผู้แต่งมี (คำา ว่ า ดี ค วามหมา
จินตนาการที่ดี ยก้วางเกินไป)
- มี อ ะไร ๆ อี ก หลายประการที่ เ ธอ
ยังเขียนคลาดเคลื่อน จากความเป็น
จริง (ควรให้ข้อเท็จจริง)
3.2 ใช้ภาษากำากวม คือตีความได้หลายอย่าง
เช่น
- ไ ห ล่ เ ข า - พ่ อ ต า ไ ม่
ลาดดีจริง สบาย
- ที่ นี่ รั บ แ ก้ - ค น ที่ จั บ
กางเกง เชื อ กควรจะ
เป็นคนสาว
- ร ถ บ ร ร ทุ ก - ที่ นี่ รั บ อั ด
ของไปตั้ ง แต่ พระ
เช้า
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 79. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 79
- พ่อเลี้ยงเธอ - ถึ ง ไ ม่ มี
ดี ที่ น อ น ก็ ไ ม่
ร้อนใจเลย
4. การใช้ภ าษาไม่ส ละสลวย
4.1 ใช้ภาษาฟุ่มเฟือย เช่น
- ใ น อ น า ค ต - นำา ศ พ ข อ ง ผู้
ข้างหน้า ตายไปไว้ที่วัด
- ใ น อ ดี ต ที่ - เ ข า ถู ก จั บ ใ น
ผ่านมา ข้ อ ห า ลั ก ท รั พ ย์
ของผู้อื่น
- - การจราจร
ประวัติศาสตร์ ติ ด ขั ด ถ น น
ที่ เ กิ ด ขึ้ น ใ น แออัดด้วยรถ
อดีต
- มี - ผ ล สื บ เ นื่ อ ง ที่
สั ม พั น ธไมตรี ตามมา
อันดี
- บ้ า น เ รื อ น - ทำาการ, รับฟัง
ของผู้ ค นมี อ ยู่
เป็นระยะ ๆ
4.2 ลำาดับคำาไม่เหมาะสม เช่น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 80. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 80
- ลี ล าขอ งชี วิ ต
เธอเปลี่ยนแปลง
- เขาเป็นคนดีถ้า
เขาไม่ดื่มเหล้า
5. ใช้ส ำา นวนต่า งประเทศ เช่น
- ใช้ชีวิต - จะนำามาซึ่ง….
- พบตัวเอง - ง่ า ย ต่ อ ก า ร
ทำาความเข้าใจ
- ม า ใ น - หกโรคร้าย (ขา
เพลง ดลักษณนาม)
- มาในชุด - สำา ห รั บ , มั น
(ไว้ต้นประโยค)
- ภ า ย ใ ต้ - ต้ อ ง อ บ อุ่ น
การนำา ร่างกาย
- ภ า ย ใ ต้ - พ ร้ อ ม ด้ ว ย ,
การควบคุม ปราศจาก
6. การใช้ป ระโยคไม่จ บความ
ลักษณะการใช้ประโยคไม่จบความ มักจะ
หลอกโดยใช้ ส่ ว นต่ า ง ๆ ของประโยคที่ ทำา
ห น้ า ที่ ข ย า ย
(ประโยคความซ้อน) แต่ขาดใจความหลัก
ข อ ง ป ร ะ โ ย ค เ ช่ น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 81. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 81
- เด็ ก ที่ เ ดิ น - บ้ า น ซึ่ ง
อยู่บนถนน ใ ก ล้ จ ะ พั ง
แล้วนัน้
- เขามั ก จะ ฯลฯ
พู ด เสมอ ๆ
ว่า
อ้า งอิง
ปรี ย า หิ รั ญ ประดิ ษ ฐ์ . 2532. การใช้ ภ าษา
ไทยในวงราชการ. กรุงเทพฯ : โอ เอส พริ้น
ติ้ง เฮ้าส์.
ไพบูลย์ ดวงจันทร์. 2542. การใช้ภาษา.
กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วิจินต์ ภาณุพงศ์. 2520. โครงสร้างภาษา
ไทย: ระบบไวยกรณ์. กรุงเทพฯ :
มหาวิทยาลัยรามคำาแหง.
วิชาการ, กระทรวงศึกษาธิการ. 2541.
วรรณลักษณ์วิจารณ์ เล่มที่ 1. กรุงเทพฯ : คุรุ
สภาลาดพร้าว.
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 82. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 82
เอกฉัท จารุเมธีชน. 2541. ภาษาไทยธุรกิจ.
กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์.
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 6 เรื่อ งข้อ บกพร่อ ง
ในการใช้ภ าษา
1.ประโยคใดไม่กำากวม
1. ใครตามหมอมา 2. เขาเหยียบ
แก้วแตก
3. ถ้าเขาตกลงไปคุณจะเสียใจ 4. เขาไป
เชีย งใหม่ก ับ เพื่อ นอีก สองคน
2.ข้อใดมีความหมายกำากวม
1.ผู้ได้รับรางวัลเป็นกวีที่มีชื่อเสียงชาวญี่ปุ่น
2.ตำา รวจจับ ผู้ค ้า ยาเสพติด จำา นวนมาก
ที่ก ลางกรุง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 83. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 83
3.แม่ค้าหยิบเหรียญบาทออกมาทอน 4
เหรียญ
4.แผ่นดินไหวทำาให้บ้านเรือนพังพินาศและ
ผู้คนล้มตายมาก
3.ข้อใดใช้คำาฟุ่มเฟือย (2/2544)
1. ความเครี ย ดนั บ วั น จะเป็ น สาเหตุ ใ ห้ เ กิ ด
ปัญหาสังคมถึงขั้นวิกฤต
2. ปัญหาสุขภาพจิตเป็นผลจากความเครียด
ทั้งทางร่างกายและจิตใจ
3. ผู้ค นในหลายประเทศกำา ลัง ให้ค วาม
สนใจในการใช้ส มุน ไพรลดความเครีย ด
4. สมุ น ไพรคลายเครี ย ดมี ทั้ ง ที่ เ ป็ น อาหาร
เครื่ อ งดื่ ม เช่ น ชาชงสมุ น ไพรชนิ ด ต่ า ง ๆ และ
นำ้ามันหอมระเหย
4.ข้อใดใช้ภาษาได้กระชับที่สุด (2/2544)
1. ห้ อ งเรี ย นควรมี ก ารถ่ า ยเทของอากาศ
และการปรับแสงสว่างอย่างเหมาะสม
2. ห้อ ง ป ฏิบ ัต ิก า ร ท า ง ภ า ษ า ค ว ร บุว ัส ดุ
กัน เสีย งและติด ตั้ง เครื่อ งปรับ อากาศ
3. นิ สิ ต สามารถหาความรู้ เ กี่ ย วกั บ เรื่ อ ง
ทั่วไปที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำา วันได้จากห้อง
สมุด
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 84. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 84
4. ห้ อ งสมุ ด เป็ น สถานที่ ที่ ไ ม่ มี เ สี ย งรบกวน
จากสิ่งต่าง ๆ ทำาให้การอ่านหนังสือมีสมาธิดียิ่ง
ขึ้น
5.ประโยคใช้ภาษากะทัดรัดที่สุด (1/2542)
1. ง า น เ ป็ น สิ่ ง ที่ ทำา ใ ห้ ค น มี ชี วิ ต ที่
สมบูร ณ์แ ละเป็น คนที่ใ คร ๆ ยอมรับ
2. โรงแรมขอขอบคุณที่ท่านให้ความสนใจ
ในการให้บริการของเรา
3. อาหารที่ซื้อตามข้างถนน ก่อนรับประทาน
ก็ควรทำาให้อุ่นอีกครั้ง
4. ขอเชิญผู้สนใจชมประติมากรรมกลางแจ้ง
นี้ด้วยตาตนเองที่ถนนสีลม
6. ข้อใดใช้ภาษาได้กระชับ (O-NET 50)
1. ผู้ร้ายถูกฆ่าตายที่หน้าตลาดเมื่อคืนวานนี้
2. ขอเชิญทุกท่านได้โปรดกรุณาช่วยเหลือผู้
ประสบภัยด้วย
3. ใ น ก า ร พั ฒ น า ช า ติ ร ั ฐ บ า ล ค ว ร ส่ ง
เสริม การศึก ษาเป็น ประการแรก
4. อนุชนคนรุ่นหลังควรรักษาศิลปวัฒนธรรม
ของชาติให้คงอยู่สืบไป
7.ข้อใดเป็นประโยคที่มีใจความกะทัดรัด
(2/2544)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 85. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 85
1. ท า ง เ ดิ น ขึ้ น 2. เขาเดิ น ไปจน
ภู เ ข า ข รุ ข ร ะ ไ ม่ สุ ด ถนนก็ พ บบ้ า น
เ รี ย บ ทำา ใ ห้ เ ดิ น คนหลังหนึ่ง
ลำาบาก
3. ส า ว น้ อ ย เ ดิ น 4. เ ด็ ก น้ อ ย ร้ อ ง
พ ล า ง วิ่ ง พ ล า ง ไ ป ตะโกนเสียงดังลั่น
ตลอดทาง
8.ข้อใดใช้ถ้อยคำาฟุ่มเฟือยที่สุด (1/2544)
1. ข้ า วหอมมะลิ ข องไทยเป็ น ข้ า วหอมชนิ ด
เดี ย วที่ มี ก ลิ่ น หอมตามธรรมชาติ คนจึ ง นิ ย ม
บริโภคกันทั่วโลก
2. เพื่ อ นบ้ า นที่ ดี ต้ อ งไม่ ก ระทำา สิ่ ง ที่ จ ะนำา
ความทุ ก ข์ ค วามรำา คาญมาให้ เพื่ อนบ้ า นนี่ เ ป็ น
ความจริง
3. เมื่ อ จะคิ ด ชั่ ว พู ด ชั่ ว ทำา ชั่ ว ขอให้ นึ ก ว่ า
ตนเป็นที่รักของตน จึงไม่ควรทำาลายตน
4. การก่อ สร้า งในซอยนี้ นายช่า งผูค วบคุม ้
การก่อ ส ร้า งค วรจ ะ ม าดูแ ลก า รก่อ ส ร้า ง บ้า ง
เพือ ความเรีย บร้อ ยของงาน
่
9.ข้อใดสื่อความหมายได้ชัดเจนที่สุด
(1/2544)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 86. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 86
1. อาทิตย์ที่ 1 ตุลาคม การไฟฟาจะดับไฟ
ตั้งแต่ 9.00 น
2. วั น ที่ 23 ตุ ล าคมนี้ พ วกเรานั ด พบกั น ที่
หน้าตึกสี่ เวลา 6 โมงตรง
3. วันนี้ผมจะไปกินข้าวด้วย ขอหมี่กรอบสัก
จาน ต้มยำากุ้งสักถ้วยนะ
4. พ า ยุ เ ม ข ล า จ ะ เ ค ลื่ อ น เ ข้ า สู่ จ ั ง ห วั ด
ชุม พรประมาณบ่า ย 3 โมง วัน ที่ 28 เดือ น
นี้
10. ข้อใดสื่อความไม่ชัดเจน (2/2543)
1.พ รุ่ ง นี้ 2. คุ ณ ย่ า ช อ บ ดู
หั ว ห น้ า จ ะ ละครโทรทั ศ น์ ห ลั ง
เ รี ย ก ป ร ะ ชุ ม ข่าวภาคคำ่า
ตอนบ่า ย ๆ
3. ส ม สิ ริ ม า ห า 4. เมื่ อ วานนี้ แ ม่ แ วะ
ครู ต อนเช้ า ก่ อ น ม า ห า ต อ น กิ น ข้ า ว
เข้าห้องเรียน เย็น
11. ข้อความใดมีความหมายเหมือนกัน
(1/2542)
ก. แนวทางการสร้ า งงานวิ จั ย ของสถาบั น
อุดมศึกษาทีมีคุณภาพ
่
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 87. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 87
ข. แนวทางการสร้ า งงานวิ จั ย ที่ มี คุ ณ ภาพ
ของสถาบันอุดมศึกษา
ค. แนวทางที่มีคุณภาพในการสร้างงานวิจัย
ของสถาบันอุดมศึกษา
ง. แนวทางของสถาบั น อุ ด มศึ ก ษาในการ
สร้างงานวิจัยที่มีคุณภาพ
1. ก 2. ข 3. ก 4. ข
และ ค และ ค และ ง และ ง
12. ข้อใดวางส่วนขยายผิดที่ (2/2544)
1. การตั้งครรภ์โดยไม่ทราบว่าเป็นเบาหวาน
มาก่อนมีปัจจัยความเสียงอยู่หลายอย่าง
่
2. สตรีม ีค รรภ์แ ละเป็น เบาหวานมีค วาม
เสี่ย งที่จ ะแท้ง หรือ มีล ูก พิก ลพิก ารมาก
3. การควบคุมนำ้าตาลอย่างจริงจังช่วยทำาให้
คนไข้เบาหวานตั้งครรภ์ได้เป็นปกติมากขึ้น
4. ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่างๆโดยเฉพาะกรรมพันธุ์
และความอ้วนต้องใช้สูติแพทย์ตรวจเบาหวาน
อย่างละเอียด
13. ข้อใดวางส่วนขยายผิดที่ (1/2544)
1. กรมประชาสงเคราะห์ไ ด้พ ยายาม
ช่ว ยเหลือ เด็ก ยากจนเร่ร ่อ นให้ม ีผ ู้
ปกครองคอยดูแ ลที่เ หมาะสม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 88. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 88
2. ทุกคนตั้งแต่ระดับผู้บริหารจนถึงพนักงาน
ทำางานด้วยความมุ่งมั่นเพื่อความสำาเร็จและชื่อ
เสียงขององค์การ
3. ในการรับตำาแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัด
ครั้งนี้ ข้าพเจ้าตั้งใจอย่างยิ่งทีจะฟื้นฟู
่
ประเพณีเก่า ๆ ขึ้นมา
4. สำานักงานตำารวจแห่งชาติได้ปรับปรุง
บริการรับแจ้งเหตุต่าง ๆ ทางโทรศัพท์ให้มี
ประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
14. ข้อใดเรียงลำาดับคำาในประโยคได้เหมาะ
สมทีสุด (1/2542)
่
1. ปรากฏว่าเด็กมีแผลฟกชำ้าดำาเขียวที่ต้นขา
จากการตรวจของแพทย์
2. ประวัติศาสตร์แบบอาณานิคมไม่น้อย ให้
อิทธิพลแก่การศึกษาประวัติศาสตร์ไทย
3. ใ น ท า ง ก ลั บ กั น วิ ช า ก า ร เ ก ษ ต ร ก็ ม ี
ส่ว นช่ว ยเสริม วิธ ีก ารจัด การต่า ง ๆ
4. เหมื อ นตุ๊ ก ตาที่ ผู้ ถื อ ปล่ อ ยมื อ เขาสิ้ น
สติสัมปชัญญะและหล่นลงไปกองอยู่บนพืน ้
15. ประโยคใดวางส่วนขยายถูกต้อง
(2/2541)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 89. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 89
1. ห้ามเด็ดขาดนั่งหลังคารถไฟ
2. ก า ร อ่า น เ ป็น ปุย อ ย่า ง ดี ท ี่บ ำา รุง ส ม อ ง
เด็ก
3. ครู เ ป็ น ทรั พ ยากรบุ ค คลในการส่ ง เสริ ม
การศึกษาที่สำาคัญ
4. เ ข า เ ริ่ ม พั ฒ น า อ ย่ า ง เ ร่ ง รี บ เ รื่ อ ง
สาธารณูปโภคในหมู่บ้าน
16. ข้อใดใช้ภาษาได้ถูกต้อง (1/2546)
1. แม่ค้าขายส้มตำา ไก่ย่างเป็นอาชีพที่มีราย
ได้ดี และไม่ตกงาน
2. อ า ห า ร ป ร ะ เ ภ ท ยำา มี ร ส ช า ติ เ ผ็ ด ร้ อ น
กลมกล่อมถูกปากคนไทย
3. แ ม้ฐ า น ะ ข อ ง เ ร า จ ะ ไ ม่ค ่อ ย ดี พ่อ แ ม่
ก็ ส่ ง เ สี ย ใ ห้ ลู ก ทุ ก ค น ไ ด้ เ รี ย น จ น จ บ
มหาวิท ยาลัย
4. แม้ว่าชื่อเสียงของพ่อจะไม่เป็นที่ประจักษ์
แก่สายตาผู้อื่น แต่ฉนก็ภูมิใจในตัวท่าน
ั
17. ข้อใดไม่ใช่สำานวนภาษาต่างประเทศ
(2/2542)
1. โรคตั บ อั ก เสบในผู้ ใ หญ่ มี อ าการรุ น แรง
และเป็นนานกว่าเด็กเล็ก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 90. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 90
2. เราควรเลื อ กซื้ อผั ก ที่ มี รู พ รุ น จากการถู ก
แมลงกัดกินบ้างจะดีกว่า
3. วิธีทำาไม่ยาก เมื่อผักสุกตักออกแช่นำ้าเย็น
เพือหยุดการสุกของผัก
่
4. โ ร ง เ รี ย น ค ว ร ก ร ะ ตุ้ น ผู้ ป ก ค ร อ ง ใ ห้
ช่ ว ย กั น เ อ า ใ จ ใ ส่ เ รื่ อ ง ก า ร เ รี ย น ข อ ง ลู ก
หลาน
18. ข้อใดไม่ใช่สำานวนภาษาต่างประเทศ
(1/2542)
1. ชาวต่างชาติมักจะกล่าวว่าวิชาภาษาไทย
ยากแก่การเรียน
2. รัฐ บาลพยายามประชาสัม พัน ธ์ใ ห้ค น
ไทยช่ว ยกัน ประหยัด อย่า งจริง จัง
3. คณะกรรมการชมรมนักเรียนเก่าชุดนี้ถูก
จับตามองจากสมาชิกตลอดเวลา
4. การนำา ชาวบ้ า นมาชุ ม นุ ม ประท้ ว งครั้ ง นี้
ทำาให้ประเทศได้รับความเสียหายมาก
19. ข้อใดไม่ใช่สำานวนต่างประเทศ
(2/2543)
1. ประชากรโลกกำาลังเผชิญโศกนาฎกรรม
เงียบจากโรคร้าย ทั้งเอดส์ มาลาเรียและ
วัณโรค
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 91. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 91
2. ต่อข้อซักถามของผู้สื่อข่าว ตัวแทนสภา
กาชาดสากลแถลงว่าสถานการณ์โรคร้ายใน
ปัจจุบันกำาลังน่าวิตก
3. สภากาชาดสากลพร้อมด้วยผู้นำาจาก
ประเทศในเอเซียแถลงว่าประเทศในทวีป
แอฟริกาเป็นพืนที่ที่มีโรคเอดส์ระบาดมากที่สุด
้
4. รัฐ บาลแต่ล ะประเทศควรสนใจปัญ หา
โรคเอดส์ เพราะปัจ จุบ น โรคเอดส์เ ป็น
ั
มหัน ตภัย ทีท ำา ลายเศรษฐกิจ และสัง คม
่
20. ข้อใดไม่ใช้สำานวนต่างประเทศ
(1/2544)
1. เป็นเวลา 3 วัน ที่หน่วยกู้ภัยค้นหาผู้
ประสบอุบัติเหตุเครื่องบินตก
2. ปัจ จุบ ัน ประเทศไทยส่ง ผัก และผลไม้
ไปจำา หน่า ยที่อ ัง กฤษและญี่ป ุ่น เดือ นละ
กว่า 120 ตัน
3. กระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรี่พร้อมด้วย
นักบินอวกาศ 7 คน เดินทางกลับถึงพื้นโลก
โดยสวัสดิภาพ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 92. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 92
4. สถานการณ์หวาดผวาโรควัวบ้า ซึ่ง
เกียวข้องกับโรคสมองฝ่อในมนุษย์ยงคุกคาม
่ ั
ประเทศเพื่อนบ้านอยู่ขณะนี้
21. ข้อใดใช้สำานวนภาษาต่างประเทศ
(2/2544)
1. ข้ อ มู ล ที่ ป ร า ศ จ า ก ก า ร ตี ค ว า ม อ า จ
เป็น ข้อ มูล ขยะก็ไ ด้
2. ประเทศไทยขาดแคลนทรั พ ยากรบุ ค คล
ด้านสิ่งแวดล้อม
3. ค่านิยมของสังคมไทยอาจเป็นอุปสรรคต่อ
การพัฒนาประเทศ
4. คุ ณ ภาพของคนในประเทศเป็ น ดั ช นี วั ด
ความสำาเร็จในการพัฒนาประเทศ
22. ประโยคใดไม่ใช้สำานวนต่างประเทศ
(1/2543)
1. ถ้าเราช่วยกันแยกขยะ ก็จะง่ายต่อการนำา
ไปผ่านกระบวนการผลิตใหม่
2. ปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นพิษประการสำา คัญ
คื อ การเพิ่ ม ขึ้ น อย่ า งรวดเร็ ว ของขยะที่ ย่ อ ย
สลาย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 93. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 93
3. ก า ร ที่ พ ล า ส ติ ก แ ล ะ โ ฟ ม ถู ก นำา ม า
ผ ลิ ต ใ ห ม่ จ ะ ทำา ใ ห้ ข ย ะ ที่ ย ่ อ ย ส ล า ย ย า ก มี
ปริม าณเพิ่ม ขึ้น
4. ถ้ า เรารู้ จั ก นำา ถุ ง พลาสติ ก และกล่ อ ง
โฟมกลั บ มาใช้ ใ หม่ จ ะทำา ให้ ปั ญ หาเรื่ อ งขยะ
น้อยลง
23. ข้อใดไม่ใช้สำานวนภาษาต่างประเทศ
(O-NET 50)
1. ในความคิดของผมหนังสือเล่มนี้ดีที่สุดใน
สถานการณ์ปัจจุบัน
2. ไม่เป็นการยากที่เราจะสืบค้นประวัติชีวิต
ของท่านผู้รู้
3. ปั จ จุ บั น นี้ ช า ว ก รุ ง เ ท พ ฯ ป ร ะ ส บ
ปัญ หาการจราจรติด ขัด
4. คนไทยกำาลังให้ความสนใจข่าวเศรษฐกิจ
22.ข้ อ ใดมี ข้ อ บกพร่ อ งต่ า งกั บ ข้ อ อื่ น (A-NET
50)
1.อิส รภาพก็ต กเป็น ของเขาในที่ส ุด
2.เรื่องนี้ดูยังไงก็ยังไม่ค่อยเข้าใจ
3.มีผู้คนมารวมกันเยอะแยะเลย
4.อย่าลืมนะวันพรุ่งนีเชิญไปงานด้วยกัน
้
23.ประโยคข้อใดไม่มีข้อบกพร่อง(A-NET 50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 94. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 94
1.บุ ค ค ล ค ว ร มี ม า ร ย า ท ใ น ก า ร สื่ อ ส า ร
2. เมือสองสหายมาพบกัน ความดีใจก็เกิดขึ้น
่
3.ข้ อ สอบชุ ด นี้ ไ ม่ ย ากที่ จ ะทำา ความเข้ า ใจ
เลย 4. รัฐบาลบรรลุ ข้อตกลงในการ
เจรจากับเพื่อนบ้าน
บทที่ 7
ความงามในภาษาและการอ่า นวรรณคดี
ความงามในภาษาเกิด จาก
1. การสรรคำา
2. การเรียบเรียงถ้อยคำา
3. ภาพพจน์
การสรรคำา
การสรรคำา หมายถึง การเลือ กใช้
ถ้อ ยคำา โดย
1.1 คำานึงถึงความหมาย
ความ
หมาย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 95. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 95
บริบท ความ แสงจัน ทร์บ ส ่อ งสมร
่
แวดล้อม หมดเทวษ
สะพานตา เชื่อมความจริงที่ยงใหญ่
ิ่
สะพานใจ เชื่อมความรักที่ศักดิ์สิทธิ์
กวีโวหาร สะพานกาย เชื่อมความรู้ที่บชิต
ู
สะพานมิต รภาพลาวไทย … เข้า ใจกัน (ชูเกียรติ วรรณ
ศูท)
(สะพานตา = ภาพปรากฏการณ์ที่พบ
สะพานใจ = ความรื่นรมย์ สะพาน
กาย = ประสบการณ์)
1.2 คำานึงถึงเนื้อเรื่องและบุคคลในเรื่อง
1.3 คำานึงถึงลักษณะของคำาประพันธ์
1.4 คำานึงถึงเสียง
- คำาเลียนเสียงธรรมชาติ
- คำาที่เล่นเสียงวรรณยุกต์
- คำาที่เล่นเสียงสัมผัส
- คำาที่เล่นเสียงหนักเบา
- คำาพ้องเสียงและคำาซำ้า
สัมผัสสระ ดูหนูสู่รูงู งูสุดสู้หนูสู้
งู
หนูงูสู้ดูอยู่ รูงูทู่หนู
เสี มูทู
เสียงสัมผัส
สัมผัส ฉับฉวยชกฉกชำ้า ฉุบฉับ
อักษร โถมทุบทุ่มถองทับ ถีบท้าว
ตบตีต่อยตุบตับ ตบตัก
หมดหมู่เมงมอญม้าว ม่าน
เสียงหนักเบา = ครุ ลหุ เมื้อหมางเมิน
(กรมหลวงพิช ิต ปรีช ากร)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 96. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 96
โ ว ห า ร ภ า พ พ จ น์
1. อุป มา คือ การเปรียบเทียบสิงหนึ่งว่า
่
เหมือ นกับอีกสิ่งหนึง
่
(เหมือน เสมือน ดุจ ประดุจ ราว ราวกับ เพียง
เพียง พ่าง ปูน กล เฉก คล้าย อย่าง)
้
คุณ แม่ห นา
หนัก เพี้ย ง
พสุธ า
คุณ บิด รดุจ อา-
กาศกว้า ง
คุณ พี่พ ่า งศิข ร
า
เมรุม าศ
คุณ พระ
อาจารย์อ ้า ง
อาจสู้ส าคร
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 97. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 97
2. อุป ลัก ษณ์ คือ การเปรียบสิ่งหนึ่งเป็นอีก
สิ่งหนึง โดยใช้คำาว่า “คือ, เป็น”
่
(เปรียบเทียบโยงความคิดอย่างหนึ่งไปสู่ความ
คิดหนึ่ง)
คือ นำ้า ผึ้ง คือ
นำ้า ตาคือ ยา
พิษ
คือ หยาดนำ้า
อมฤตอัน ชื่น
ชุ่ม
คือ เกสร
ดอกไม้ค ือ ไฟ
รุม
คือ ความกลุ้ม
คือ ความฝัน
นัน แหละ “รัก ”
่
(ไฟรัก ไฟลาไฟชัง : รยงค์
เวนุร ัก ษ์)
3. บุค ลาธิษ ฐาน บุค คลวัต บุค คลสมมติ
คือ การสมมติให้สิ่งต่าง ๆ แสดงกิริยาอาการ
เหมือนมนุษย์ สามารถแสดงอารมณ์ความรู้สึก
นึกคิดได้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 98. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 98
หลัง คาโบสถ์
โอดครวญ
เมื่อ จวนผุ
ระแนงลุล ่ว ง
หล่น บนพื้น
หญ้า
เสาอิฐ ปูน (แสงธรรม : สุธ น พัน ธุ
ทรุด เซตาม เมฆ)
เวลา
พระประธาน
สั่น หน้า ระอา
ใจ
4. อติพ จน์
คือ การพรรณนาเกินขอบเขตความเป็นจริง
เอีย งอกเทออก
อ้า ง อวด
องค์ อรเอย
เมรุช ุบ สมุท รดิน ลง
เลขแต้ม
อากาศจัก จารผจง
จารึก พอฤา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 99. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 99
โฉมแม่ห ยาดฟา
แย้ม อยู่ร ้อ น
ฤาเห็น
(นิร าศนริน ทร์)
ธรร
5. ปฏิพ ากย์ คือ กล่าวตรงกันข้าม
เช่น หน้าชืนอกตรม
่ จักรวาลวุ่นวายไร้
สำาเนียง
6. สัท พจน์ หมายถึง การเลียนเสียงธรรมชาติ
เช่น บัดเดี๋ยวดังหงั่ง เหง่ง วังเวงแว่ว
7. นามนัย
คือ การใช้คุณสมบัติเด่น ๆ หรือเอกลักษณ์
สิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือสิ่งที่สำาคัญที่สุดในเรื่องนั้น
แทนความหมายทั้งหมด เช่น ฉัตร สำาคัญ
ที่สุดในประเภทเครื่องสูง จึงใช้ฉัตรแทน
ราชบัลลังก์ ราชสมบัติ
รอยย่น ที่ข อบตา
ชายหน้า เศร้า
เหลือ เพีย งเงา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 100. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 100
ความทรงจำา
เหมือ นรำ่า ไห้
เคยพร่า สาว
บริส ุท ธิ์ด ุจ พราน
ไพร
นำ้า ตาไหลอาบ
รอยย่น ตราบพ้น
กรรม
(อดีต รำา ลึก : วาสนา
บุญ สม)
รอยย่นที่ขอบตา
= ความแก่ชรา
8. สัญ ลัก ษณ์
หมายถึง การนำาคำาหนึ่ง มากหมายความ
แทนอีกคำาหนึ่ง
โดยถือว่าคำาที่นำามาใช้แทนกันได้นั้นต้อง
เป็นทีเข้าใจกันทั่วไป
่
สีขาว =ความบริสุทธิ์ ความไร้
เดียงสา
สิงโต สิงห์ =ผู้มีอำานาจ
นกขมิน =คนร่อนเร่พเนจร
้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 101. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 101
ระฆัง =ความมีเกียรติ มีชื่อ
เสียง
9. อุป มานิท ัศ น์
คือ การยกเรื่องสั้น ๆ มาเล่าประกอบให้
เข้าใจในเรื่องนั้น ๆ ชัดเจนขึ้น
เช่น เรื่องกบในกะลาครอบ ประกอบความ
เข้าใจเรื่อง การมีว ิส ัย ทัศ น์แ คบ
ศิล ปะการประพัน ธ์
1. สัม ผัส สระ
ต้องเป็นสระเสียงเดียวกันและเสียงพยัญชนะ
สะกดมาตราเดียวกัน เช่น ฉันเห็นหมีที่ด ำา น่า
ขำา ยิ่ง
2. สัม ผัส อัก ษร(สัม ผัส พยัญ ชนะ)
พยัญชนะเสียงเดียวกันจะสัมผัสกันได้ เช่น
ผ่องแผ้ว เพลี่ยงพลำ้า (อักษรสูงและอักษรตำ่า
สัมผัสอักษรกันได้เพราะจัดเป็นเสียงเดียวกัน(ท
ธ ฑ ฒ สามารถสัมผัส กับ ถ ฐ ได้ เป็นต้น)
3. เล่น เสีย งวรรณยุก ต์ บางปีข้อสอบ
เรียกการเล่นเสียงสูง – ตำ่า หรือการใช้เสียง
ดนตรี
เช่น ธรณีนนี้ เป็นพยาน
ี่
4. การซำ้า คำา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 102. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 102
การซำ้าคำาคือการใช้คำาๆเดียวกันซำ้าใน
หลายๆจุด มี 2 แบบ คือ เป็นคำาซำ้าและไม่เป็น
คำาซำ้า
5. การเล่น คำา
การเล่นคำาคือการเอาคำาพ้องเสียงมาใช้ใน
หลายๆแห่งในคำาประพันธ์(คำาพ้องเสียง=คำาที่
อ่านเหมือนกันแต่ความหมายต่างกัน)
****เล่น คำา ต่า งกับ ซำ้า คำา ตรงที่ เล่นคำา
ความหมายจะต่างกัน ซำ้าคำาความหมายจะ
เหมือนกัน)
6. การซำ้า คำา เล่น คำา ใช้ทั้งสองวิธีประกอบ
กัน
7. การดุล เสีย งและดุล ความหมาย
นำ้าหนักความของข้อความจะเท่ากัน
8. ปฏิป ุจ ฉา(คำา ถามเชิง วาทศิล ป์)
คำาถามที่ไม่ต้องการคำาตอบแต่พูดให้คิด
เช่น ลงกาเป็นสองเมืองหรือ ให้น้องแล้วมารื้อ
ให้พี่
9. คำา ไวพจน์(การหลากคำา )
คำาที่ความหมายเหมือนกัน(Synonym) เช่น
วารี =ชล=ธาร=นที =นำ้า ฯลฯ
10. การใช้ค ำา ที่ม ีเ สีย งหนัก เบา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 103. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 103
หนัก=ครุ(ยาวหรือสะกด) เบา=ลหุ (สั้นและ
ต้องไม่สะกด)
11. คำา อัพ ภาส
คำาซำ้าที่กร่อนเสียงพยางค์หน้า เช่น ระเรื่อย
ระริน วะวาว วะวับ ยะยิ้ม ยะยุ่ง
12. สัท พจน์
การเลียนเสียงธรรมชาติ (สัทพจน์เป็นทั้ง
ภาพพจน์และศิลปะการแต่งคำาประพันธ์)
จิน ตภาพ
จินตภาพ หมายถึง ประสาทสัมผัสในการ
จินตนาการ ได้แก่
1. รูป (ภาพ สี แสง การเคลื่อนไหว)
2. รส
3. กลิน
่
4. เสียง
การอ่า นวรรณคดีแ ละวรรณกรรม
ควรพิจารณาถึง
1. วัฒนธรรมกับภาษา คือ การใช้ภาษา
ในการแสดงออกทางวัฒนธรรม หรือการแทรก
วัฒนธรรมในการสื่อสารตลอดจนเนื้อหาทาง
วรรณคดี
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 104. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 104
วัฒนธรรม หมายถึง สิงที่มนุษย์สร้างขึ้น
่
และปฏิบัติสืบต่อกันมา ทำาให้เกิดความเจริญ
งอกงามแก่หมู่คน วิถีชีวิต สภาพความเป็นอยู่ที่
แสดงถึงความเจริญงอกงามของชาติ ศีลธรรม
อันดี วิทยาการ และพฤติกรรมร่วมของสังคมใน
ข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัย มักถามถึงวัฒนธรรม
ที่ปรากฏในวรรณกรรม เช่น ความรัก วิถีชีวิต
ขนบธรรมเนียม ประเพณี ค่านิยม ศาสนา
ความเชื่อ ภูมิปัญญา เป็นต้น
2. นิสัยและพฤติกรรมของตัวละคร ว่าการ
แสดงบทบาทของตัวละครนั้นๆเป็นเช่นใด อยู
ภายใต้เงื่อนไขใดหรือไม่
3. คุณค่าของวรรณคดีหรือวรรณกรรม
โดยพิจารณาจาก
3.1 คุณค่าทางด้านวรรณศิลป์
3.2 คุณค่าทางด้านสังคม
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 7 ความงามใน
ภาษาและการอ่า นวรรณคดี
อ่านคำาประพันธ์ต่อไปนี้ แล้วตอบคำาถามข้อ 1-
2(ข้อสอบ O NET 2551)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 105. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 105
(1) เป็นกลุ่มกลุ่มกลุ้มกายเหมือนทรายซัด
ต้องนั่งปัดแปะไปมิได้นอน
(2) ครั้นยามเย็นเห็นเหมือนหนึ่งเมฆพลุ่ง
เป็นควันฟุงราวกับไฟไกลหนักหนา
(3) ดูเหย้าเรือนหาเหมือนอย่างไทยไม่
หลังคาใหญ่พื้นเล็กเป็นโรงผี
(4) เราเป็นมนุษย์สุดรักต้องลักพา เหมือน
อินทราตรึงส์ตรัยเป็นไรมี
1. ข้อใดไม่ใช้ภาพพจน์ชนิดอุปมา
1. ข้อ 1 2. ข้อ 2 3.
ข้อ 3 4. ข้อ 4
2. ข้อใดใช้ภาพพจน์ชนิดอุปลักษณ์
1. ข้อ 1 2. ข้อ 2 3.
ข้อ 3 4. ข้อ 4
3. ข้อใดใช้ภาพพจน์มากกว่าหนึ่งชนิด
(O-Net 49)
1. ตายระดับ ทับ กัน ดัง ฟอนฟาง
เลือ ดคนองท้อ งช้า งเหลวไหล
2. เปรียบหนักชนกคุณ ชนนี
คือภูผา
3. ปัญญาค่าเปรียบแก้ว ก่องเก็จ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 106. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 106
4. ดังหับดับหิ่งห้อย เหือดแห้ง
แสงหาย
4. ข้อใดใช้ภาพพจน์ต่างจากข้ออื่น (O-
Net 49)
1. เธอคือโคมทองของชีวิตพี่ นำา
ส่องทางไว้ให้ดีเพื่อชีวิตนี้รื่นรมย์
2. เอาลำานำ้าใสเย็นนี่หรือมาเป็นเมรุทอง
เอานำ้าตกก้องเป็นกลองประโคม
3. แม้มิได้เป็นจันทร์อันสกาว ขอเป็น
ดาวดวงแจ่มแอร่มตา
4. ถึง โลกแตกแหลกเป็น ผงคลี รัก
เต็ม ปรี่ไ ม่ม ีร ู้ค ลาย
5. ข้อใดไม่ใช่ภาพพจน์ชนิดบุคคลวัต (ข้อสอบ
O NET 2550)
1.เมฆไหลลงห่มเงื้อม ผาชะโงก
2.งามม่า นเงาไม้โ ศก ซับ ซ้อ น
3.ดอกหญ้าป่าลมโบก ผงกช่อ
4.ซ่าซ่าธาราฉะอ้อน เร่งร้อนระหายฝัน
6. โคลงต่อไปนี้บาทใดใช้สัมผัสอักษรเด่นชัด
ที่สุด (O-NET 50)
ร้อนอากาศอาบนำ้า บรรเทา
ร้อนแดดพอแฝงเงา ร่มได้
ร้อนในอุระเรา เหลือหลีก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 107. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
ร้อนนอกราคหมกไหม้ หม่นเพียง้
หน้า ที่ 107
เพลิงรุม
1. บาทที่ 1 2 บาทที่ 2 3. บาทที่ 3
4. บาทที่ 4
7. ข้อใดไม่มีการเล่นคำา (O-NET 50)
1. เบญจวรรณวันจากเจ้า กำาสรดเศร้า
แทบวายวาง
2. นามแก้วดอกแก้วคือ แก้วเนตรพี่นี้
ใช่ใคร
3. งามทรงวงดัง วาด งามมารยาท
นาดกรกราย
4. นางแย้มดุจเรียมยล น้อยแย้มยิ้ม
พริ้มพรายงาม
8. ข้อใดไม่มการเล่นคำา
ี (O-Net 49)
1. มาคลองบางกอกกลุ้ม ลางใจ
ฤๅบ่กอกหนอใน อกชำ้า
2. สละสละสมร เสมอชื่อ
ไม้นา
นึกระกำานามไม้ แม่นแม้นทรวง
เรียม
3. โฉมแม่จ ัก ฝากฟา เกรงอิน ทร์
หยอกนา
อิน ทรท่า นเทอกเอา สู้ฟ า
4. นางนวลจับแมกไม้ นางนวล
นวลนุชแนบเรียมควร คู่แคล้ว
9. ข้อใดไม่มคำาอัพภาส
ี (O-Net 49)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 108. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 108
1. ลอยละลิ่วปลิวไปไพรระหง
2. แสงเรื่อเรืองแดง
ยะยับสลับคราม
3. กุหลาบงามหอมระรื่นชื่นนาสา
4. เจ้า ละเลยเร่ร ่อ น
ไปหนไหน
10. ข้อใดใช้คำาอัพภาส (O-NET 50)
1. ประยงค์ทรงพวงห้อย ระย้าย้อย
ห้อยพวงกรอง
2. ลวดลายระบายระบุกระหนาบ
กระแหนะภาพกระหนกพัน
3. สามยอดตลอดระยะระยับ วะ
วะวับ สลับ พรรณ
4. ความรักที่ยังรักระบมใจ อย่าตัด
ไมตรีตรึงให้ตรอมตรม
11. ข้อใดไม่ใช่คำาถามเชิงวาทศิลป์ (O-NET
50)
1. นามวงศ์พ งศ์ใ ดจงบอกมา แจ้ง
กิจ จาแล้ว จึง จะรบกัน
2. เมือผันแปรแลพบก็หลบพักตร์
่ จะ
เห็นรักฤาไม่เห็นเป็นไฉน
3. อันของสูงหมายปองต้องจิต ถ้าไม่
คิดปีนป่ายจะได้หรือ
4. ยังมิทันสูสมภิรมยา
่ เวราสิ่งใด
ให้ไกลกัน
12. ข้อใดสื่อจินตภาพต่างกับข้ออื่น (ข้อสอบ
O NET 2550)
1. เสนาะเสียงสังคีตประณีตฉำ่า
2. ทั้งทุมตำ่าเรื่อยจะเจื้อยแจ้ว
้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 109. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 109
3. วะแว่วเพียงเสียงพ้อซอสายเอก
4. ประกายพรึก กะพริบ พลิ้ว พ้น ทิว ไม้
13. ข้อใดไม่แสดงจินตภาพการเคลื่อนไหว
(ข้อสอบ O NET 2551)
1. อุกคลุกพลุกเงยงัด คอคช เศิกแฮ
2. บัดราชฟาดแสงพล พ่ายฟอน
3. สารทรงราชรามัญ ลงล่าง แลนา
4. หน่อ นเรนทรทิศ ตกด้า ว
14. ข้อใดสื่อภาพและเสียงได้เด่นชัดที่สุด
(O-Net 49)
1. คูบกระโดกโยกอย่างทุกย่างเดิน
เขยื้อนเยินยอบยวบยะยวบกาย
2. เงื้อมตลิ่งงิ้วงามตระหง่านยอด
ระกะกอดเกะกะกิ่งไสว
3. ย่า มกระสอบกรอบแกรบกระไกร
กริก กลัก พริก พลิก แพลงตะแคงหงาย
4. ทั้งจากที่จากคลองเป็นสองข้อ ยัง
จากกอนั้นก็ขึ้นในคลองขวาง
15. ข้อใดไม่ปรากฏในคำาประพันธ์ต่อไปนี้
(O-Net 49)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 110. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 110
ฝนเป็นสายปรายโปรยเมื่อใกล้คำ่า ฟา
รำ่าคำารณอยู่เลื่อนลั่น
แปลบประกายปลายคุ้งทุ่งสุพรรณ
ลมกระชันกระโชกกระชากแรง
้
1. สี 2. แสง 3.
เสียง 4. การ
เคลื่อนไหว
16. คำาประพันธ์ต่อไปนี้แสดงคุณค่าด้านใด
น้อยที่สุด (O-Net 49)
เขียวขจีระริกใบไหวเอนอ่อน
นำ้าค้างซ้อนฝากไว้จูบใบเขียว
อุ้มหยาดนำ้าราวมณีที่ริ้วเรียว เติบโต
ต่อรอเดียวมาเกี่ยวคน
1. การสรรคำาใช้ 2.
การเสนอแนวคิด
3. การเล่นสัมผัส 4.
การใช้ภาพพจน์
17. ข้อใดไม่ใช่จุดเด่นของคำาประพันธ์ต่อไป
นี้ (O-NET 50)
อันว่าโกสุมสโรชก็โรยรายร่วงรสเรณูนวล
ผกาเกสร หมูแมลงมาศภมรก็มัวเมาเอาชาติ
่
ละอองอันละเอียด เสียดแทรกไซร้สร้อย
เสาวคนธ์ขจร หึ่งหึ่งบินวะวู่ว่อนร่อนร้องอยู่โดย
รอบขอบจตุรสระศรี
1. การสรรคำา 2. ภาพชัดเจน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 111. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
3. เสียงไพเราะ 4. เนื้อ ความ
หน้า ที่ 111
ลึก ซึ้ง
18. คำาประพันธ์ต่อไปนี้ไ ม่ปรากฏคุณค่าทาง
วรรณศิลป์ตามข้อใด (O-Net 49)
ขึ้นทรงรถทองผ่องพรรณ งามงอน
อ่อนฉัน
เฉกนาคราชกำาแหง
งามกงวงจักรรักต์แดง งามกำาสำ่าแสง
งามคุมประดับเพชรพราย
1. การสรรคำาใช้
2. การเสนอแนวคิด
3. การเล่นสัมผัส
4. การใช้ภาพพจน์
19. คำาที่ขีดเส้นใต้ในคำาประพันธ์ต่อไปนี้หมาย
ถึงใคร (O-Net 49)
ฤๅรามเริ่มรณฤทธิ์ รบราพณ์ แลฤๅ
1. อินทรชิต 2. ไพจิตราสูร
3. ทศกัณ ฐ์ 4. กุมภกรรณ
20. ข้อใดไม่มการเสนอแนวคิด
ี (O-Net
49)
1. ก้านบัวบอกลึกตื้น ชลธาร
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 112. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 112
มารยาทส่อสันดาน ชาติเชื้อ
2. ความรู้อาจเรียนทัน กันหมด
ยกแต่ชั่วดีกระด้าง อ่อนแก้ฤๅไหว
3. นางแย้ม เหมือ นแม่แ ย้ม ยวนสมร
ใบโบกกลกวัก อร เรีย กไท้
4. โลกนีมิอยู่ด้วย
้ มณี เดียว
นา
ทรายและสิ่งอื่นมี ส่วนสร้าง
21. ข้อใดมีแนวคิดที่เป็นอุดมการณ์เพื่อบ้าน
เมือง (O-Net 49)
1. คนเดียวเท่านั้นในชีวิติ คน
เดียวสนิทแนบอุรา
2. ขอคนเมืองอยูเมืองสร้างเมืองแล้ว
่
อย่าทิ้งแนวธรรมชาติวิบัติก่อน
3. จะแน่ว แน่แ ก้ไ ขในสิ่ง ผิด จะ
รัก ชาติจ นชีว ิต เป็น ผุย ผง
4. อันของดีมีมากทั่วแดนไทย น่า
หวงแหนไว้ให้ลูกหลาน
22. พิธีกรรมใดสะท้อนความเชื่อเรื่องภูตผี
วิญญาณ (O-Net 49)
1. เบิกโขลนทวาร 2. ปวง
ละว้า เซ่น ไก่
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 113. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 113
3. ตัดไม้ข่มนาม 4.
เคลื่อนพลตามเกล็ดนาค
23. ข้อใดไม่แสดงความเชื่อในสังคมไทย
(O-Net 49)
1. อนึ่งพบปะพระสงฆ์ทรงศีลา
ไม่วันทาถอยถดทั้งยศทรัพย์
2. ถึง ร้อ ยรสบุป ผาสุม าลัย
จะชื่น ใจเหมือ นสตรีไ ม่ม ีเ ลย
3. หนึ่งนักปราชญ์ราชครูซึ่งรู้หลัก
อย่าถือศักดิ์สนทนาอัชฌาสัย
4. วันจันทร์นนควรสีนวลขาว
ั้ จะ
ยืนยาวชันษาสถาผล
24. ข้อใดแสดงภูมิปัญญาไทย (O-Net
49)
1. ลัก จั่น วัล ย์เ ปรีย งแก่น ปรูล าย เป็น
ยาหายโรคภัย ที่ใ นตัว
2. ทิศประจิมริมฐานมณฑปนั้น มี
ดาบสรูปปั้นยิงฟันขาว
3. คะเนนับยำ่ายามได้สามครา ดู
เวลาปลอดห่วงทักทิน
4. เสนาะเสียงเทศนาปุจฉาถาม ใน
สนามเสียงสนั่นเนินสิงขร
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 114. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 114
25. ข้อใดไม่เกี่ยวกับวิถีชีวิตไทย (O-Net
49)
1. ทีมีเกวียนเกณฑ์บรรทุกลำาเลียง ใส่
่
เสบียงครบคนละสิบถัง
2. อัน ชิง นางอย่า งนี้ไ ม่ผ ิด ธรรม์
ธรรมเนีย มนั้น มีแ ต่บ ุร าณมา
3. มือถือสมุกหมากตามยากไร้
ดอกไม้ธูปเทียนถือติดมา
4. ทีนอนหมอนมุงเสื่ออ่อน
่ ้ ผ้า
ผ่อนดีดีมีในบ้าน
26. ภาพสะท้อนทางสังคมข้อใดไม่ปรากฏใน
คำาประพันธ์ต่อไปนี้ (O-Net 49)
อันนารีทยังสาวพวกชาวบ้าน
ี่ ถีบ
กระดานถือตระกร้าเที่ยวหาหอย
ดูแคล่วคล่องล่องแล่นแฉลบลอย เอาขา
ห้อยเป็นหางไว้กลางเลน
อันพวกเขาชาวประมงไม่หย่งหยิบ ล้วน
ตีนถีบปากกัดขัดเขมร
จะได้กินข้าวเช้าก็ราวเพล ดูจัดเจน
โลดโผนในโคลนตม
1. ลักษณะนิสยของชาวประมง
ั
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 115. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 115
2. การประกอบอาชีพของชาวประมง
3. การแต่งกายของชายชาวประมง
4. การละเล่น ของสาวชาวประมง
27. ข้อใดแสดงเวลาต่างกับข้ออื่น (O-NET
50)
1. พืนนภางค์เผือดดาว
้ แสงเงิน
ขาวจับฟา
2. ดาวเดือนก็เลื่อนลับ แสงทอง
พยับโพยมหน
3. พอพระสุร ิย งค์เ ธอเยื้อ งรถบทจร
ทิพ ากรยอแสงคลาไคล
4. แสงทองระรองรุ่ง รวิปรุงชโลม
สรรพ์
28. เนือความในข้อใดไม่ใช่การถาม (O-NET
้
50)
1. อ้อ จิตระรถเจ้าไป ตามที่กูใช้
สำาเร็จประสงค์ฤาหวา
2. ไปถึง ซึ่ง แคว้น แดนใด ข้า
บาทก็ไ ด้
วาดรูป อนงค์ง ามงอน
3. หากเราจะขอให้ท่าน ช่วยเปลื้อง
รำาคาญ
จะได้ละหรือว่ามา
4. ท่านมีเวทมนตร์คาถา อาจดลหัท
ยา
ใครใครได้หมดฤาไฉน
29. ข้อความที่ขีดเส้นใต้ในคำาประพันธ์ต่อไป
นี้หมายถึงข้อใด (O-NET 50)
เมือสุกงอมหอมหวนจึงควรหล่น
่ อยู่กับ
ต้นอย่าให้พรากไปจากที่
อย่าชิงสุกก่อนห่ามไม่งามดี เมือบุญมี
่
คงจะมาอย่าปรารมภ์
1. ลาภยศ 2. ทรัพย์สิน
3. คู่ค รอง 4. ผู้อุปถัมภ์
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 116. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
30. คำาประพันธ์ต่อไปนี้อนุมานได้ว่าผู้เขียน
หน้า ที่ 116
เป็นคนลักษณะใด (O-NET 50)
คราหิวใช่จักต้อง เสียศรี
อุทกกลั้วนาภี อยู่ได้
เย็นซ่านผ่านอินทรีย์ พอชื่น จิต
นา
แม้มิได้อิ่มไซร้ ใช่ต้องวางวาย
1. หยิ่งยโส 2. รัก เกีย รติข อง
ตน
3. แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ 4. สู้ชีวิต
อย่างมีความหวัง
31. ข้อใดไม่ได้แสดงวัฒนธรรม (O-NET 50)
1. เสนาะเสียงเทศนาปุจฉาถาม ใน
สนามเสียงสนั่นเนินสิงขร
เป็นวัณบัณรสีรวีวร พระจันทร
ทรงกลดรจนา
2. ม่านนี้ฝีมือวันทองทำา จำาได้ไม่ผิด
นัยน์ตาพี่
เส้นไหมแม้นเขียนแนบเนียนดี สิ้น
ฝีมือแล้วแต่นางเดียว
3. แม้ล ูก เรือ อวดดีม ีท ิฐ ิ และเริ่ม ริ
เฉโกยุ่ง โยเส
เมื่อ คลื่น ลมแรงจัด ซัด โซเซ เรือ
จะเหล่ม ระยำา ควำ่า ไป
4. เริ่มผูกลายลวดเลิศประเสริฐก่อน
อรชรก้านกิ่งยิ่งประสงค์
สลับสีเพียบเพ็ญเบญจรงค์ จัด
ประจงเป็นภาพพิไลตา
32. ข้อใดไม่อาจอนุมานได้ว่าเป็นบุคลิกของผู้
พูด (A-Net 49)
พระคุณเอ่ย จะคิดดูมั่งเป็นไรเล่า ว่ามัท
รีนี้เป็นข้าเก่าแต่ก่อนมา ดั่งเงาตามพระ
บาทาก็เหมือนกัน นอกกว่านั้นที่แน่นอน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 117. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 117
คือนางไหนอันสนิทชิดใช้แต่ก่อนกาลยังจะ
ติดตามพระราชสมภารมาบ้างละหรือ ได้แต่
มัทรีที่แสนดื้อผู้เดียวดอก ไม่รู้จักปลิ้นปลอก
พลิกไพล่เอาตัวหนี
1. จงรักภักดี 2. ไม่เห็นแก่ตัว 3.
ขาดเหตุผ ล 4. เจ้าโวหาร
33. คำาประพันธ์ต่อไปนี้ตรงกับสำานวนไทยข้อ
ใด
ความรักขุนแผนก็แสนรัก ด้วยร่วม
ยากมานักไม่เดียดฉันท์
สู้ลำาบากบุกป่ามาด้วยกัน สารพัน
อดออมถนอมใจ
ขุนช้างแต่อยู่ด้วยกันมา คำาหนักหา
ได้ว่าให้เคืองไม่
เงินทองกองไว้มิให้ใคร ข้าไทใช้สอย
เหมือนของตัว
1. เหยียบเรือสองแคม 2. จับปลาสองมือ
3. รัก พี่เ สีย ดายน้อ ง 4. ไม้หลักปักเลน
34. คำาสอนในข้อใดแตกต่างจากข้ออื่น
(2/2546)
1. อย่าเท้าแขนเท้าคางให้ห่างกาย อย่า
กรีดกรายกรอมเพลาะเที่ยวเราะเริง
2. เห็น ผู้ด ีม ีท รัพ ย์ป ระดับ แต่ง อย่า
ทำา แข่ง วาสนากระยาหงัน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 118. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
3. เมื่อยามยิ้มยิ้มไว้แต่ในพักตร์ อย่ายิม
้
หน้า ที่ 118
นักเสียงสง่าพาสลาย
4. อย่าลืมตัวมัวเดินให้เพลินจิต ระวังปิด
ปกปองขอสงวน
35. ข้อใดสอนผู้ที่จะเข้ารับราชการ
(1/2547)
1. อัน เผ่า พงศ์ว งศาสุร ารัก ษ์
สามิภ ัก ดิ์พ ึ่ง ปิ่น บดิน ทร์ส ูร ย์
ที่ส ิ่ง ไรไม่ท ราบได้ก ราบทูล จึง
เพิ่ม พูน ภาคหน้า ปรีช าชาญ
2. อันคนดีมีศีลสัตย์สนทัดเที่ยง
ั ช่วย
ชุบเลี้ยงชูเชิดให้เฉิดฉาย
เอาไว้ใช้ใกล้บพิตรไม่คิดร้าย เขา
รักตายด้วยได้ด้วยใจตรง
3. อันโซ่ตรวนพวนพันมันไม่อยู่ คง
หนีสซ่อนมุนในฝุ่นผง
ู้ ่
แม้นผูกใจไว้ด้วยปากไม่จากองค์
อุตส่าห์ทรงทราบแบบที่แยบคาย
4. จงโอบอ้อมถ่อมถดพระยศศักดิ์
ถ้าสูงนักแล้วก็เขาเข้าไม่ถึง
ครั้งตำ่านักมักจะผิดคิดรำาพึง พอ
กำ้ากึงกลางนันขยันนัก
่ ้
บทที่ 8
โวหารในการเขีย น
1. การอธิบาย
การอธิบาย เป็นการใช้โวหารเพื่อให้เกิด
ความเข้าใจ ด้วยวิธีการดังนี้
1.1 การใช้คำานิยาม
1.2 การยกตัวอย่างประกอบ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 119. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 119
1.3 การเปรีบเทียบความเหมือนและความ
แตกต่าง
1.4 การชี้สาเหตุและผลลัพธ์ที่สัมพันธ์กัน
1.5 การอธิบายตามลำาดับ
1.6 การกล่าวซำ้าด้วยถ้อยคำาที่แปลกออกไป
2. บรรยายโวหาร
บรรยายโวหารเป็นการใช้โวหารเพื่อมุ่งเน้น
การดำาเนินเรื่องโดยจะกล่าวถึงใคร ทำาอะไร
ที่ไหน เมื่อไร อย่างไร
3. พรรณนาโวหาร
พรรณนาโวหารเป็นโวหารที่มุ่งเน้นการให้
รายละเอียด ภาพที่เด่นชัดและความรู้สึก โดยม
วิธีการดังนี้
3.1 การแยกส่วนประกอบ
3.2 การชี้ลักษณะเด่น
3.3 การใช้โวหารภาพพจน์
4. อุปมาโวหาร
อุปมาโวหารเป็นโวหารที่มีการเปรียบเทียบ
5. สาธกโวหาร
สาธกโวหารเป็นโวหารที่มีการยกตัวอย่าง
ประกอบ
6. เทศนาโวหาร
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 120. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 120
เทศนาโวหารเป็นโวหารที่มุ่งเน้นการสั่งสอน
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 8 โวหารในการ
เขีย น
1. คำาประพันธ์ต่อไปนี้ใช้โวหารแบบใด (O-
NET 2549)
ณ ร่มไม้สาละพนาสัณฑ์ นามสุม
พินีวันมหาสถาน
พระนางเริมเจ็บครรภ์มิทันนาน
่ ประสูติ
กาลพระโอรสแสนงดงาม
วิสาขะวันเพ็ญเพลาเลิศ พระกุมารผู้
ประเสริฐแห่งโลกสาม
บัวบูชารองพระบาทยาตราตาม บุญญา
ยามจิตพร้อมน้อมประณต
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 121. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 121
1. บรรยายโวหาร 2. พรรณนา
โวหาร 3. เทศนาโวหาร 4. สาธก
โวหาร
2. ข้อความต่อไปนี้ใช้วิธีอธิบายแบบใด (O-
NET 2549)
การทำาห่อหมกนั้นต้องใช้เวลานาน เตรียม
ใบตอง เจียนใบตองสำาหรับห่อ เลือกใบยอที่
ไม่อ่อนเกินไปมาฉีกเป็นชิน ๆ ปลาช่อนหรือ
้
ปลาสวายแม่นำ้าที่จะนำามาทำาห่อหมกต้องแล่
เอาแต่เนื้อ หัวกับพุงแยกไว้ต่างหาก นำ้าพริก
แกงที่ใช้คือนำ้าพริกแกงเผ็ด แต่ไม่ใส่เครื่อง
เทศ กะทิคนเอาแต่หัว รวมเครื่องปรุงใส่ลงใน
ั้
อ่าง คนจน “ขึ้น” ตักใส่ใบตองห่อ แล้วนำาไป
นิ่งจนสุก
1. ให้นิยาม 2. ใช้ตัวอย่าง
3. ชี้แ จงตามลำา ดับ ขั้น 4.
เปรียบเทียบความเหมือนและความต่าง
3. ข้อความต่อไปนี้เป็นการอธิบายแบบใด
(ข้อสอบ O NET 2550)
การเดินทางในสมัยก่อนใช้เกวียนหรือช้าง
หรือม้าถ้าไปทางบก ถ้าเดินทางเรือก็ใช้เรือ
พายหรือเรือแจว การเดินทางกินเวลานาน ผู้ที่
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 122. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 122
มีนิสัยทางกวีจึงแต่คำาประพันธ์พรรณนาหนทาง
ที่ผ่านไป
1.ใช้ตัวอย่าง
2.กล่าวตามลำาดับ
3.ชี้ส าเหตุแ ละผลลัพ ธ์ท ี่ส ัม พัน ธ์ก ัน
4.เปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่าง
4. ข้อใดไม่ใช่การเขียนแบบบรรยาย (ข้อสอบ
O NET 2550)
1.ปลาหนักสามสิบกิโลกระแทกผิวนำ้าเสียง
ดัง มันหงายท้องขึ้นมาอยู่ครู่หนึ่งก่อนพลิกกลับ
แล้วผลุบหายลงสู่ใต้นำ้า
2.พ่อครัวรีบปีนขึ้นหลังคา อุ้มไอ้โต้ลงมา
ล่ามไว้ หยิบผ้าขนหนูออกมาเช็ดขนให้มัน
3.รถยนต์คันหนึงเลี้ยวจากถนนใหญ่เข้ามา
่
ในซอยและจอดอยู่ใกล้ปากทางหลายนาที
4.เขายัง จำา ใบหน้า ท่า ทางของเธอได้
อย่า งติด ตา เธอเป็น คนอ้ว น หน้า อิ่ม แก้ม
แดงเรื่อ เหมือ นดอกหงอนไก่บ าน
5. บทประพันธ์ต่อไปนี้ใช้โวหารชนิดใด (A-
NET 2549)
“ครั้นถึงเนินนทรายชายทุง แว่นแคว้น
่
แดนกรุงดาหา
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 123. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 123
จึงให้หยุดกองทัพตั้งพลับพลา ที่ต้อง
นามครุฑาเกรียงไกร
แล้วบัญชาให้ตำามะหงง ท่านจงรีบ
เข้าไปกรุงใหญ่
ทูลศรีปัตหราเรืองชัย แก้ไขอย่าให้
เคืองบาทา”
1. พรรณนา 2. อธิบาย 3. เทศนา
4. บรรยาย
6. ข้อความต่อไปนี้ใช้โวหารตามข้อใด (A-
NET 2549)
ไอ้เหลาผอมแห้งแกร่งกรัง เนื้อหนังเหี่ยวย่น
ยังกะผิวลูกมะระแห้ง ตัวเล็กขนาดเด็กประถม
ปลาย ตัดผมสั้นเกรียนทรงนักเรียนมีหงอกแซม
ประปราย เค้าหน้าเหมือนตัวปอปอายหนัง
การ์ตูน ตาตี่เล็กเท่าเม็ดแตงโม เวลายิ้มหรือ
หัวเราะ หนังตาแทบจะปิดหากันจนสนิท ปาก
กว้าง ดั้งแฟบ และฟันหน้าตอนบนหายไปหมด
1. พรรณนา และ อุปมา 2.
พรรณนา และ สาธก
3. บรรยาย และ อุป มา 4.
บรรยาย และ สาธก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 124. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 124
7. ข้อใดใช้โวหารการเขียนต่างกับข้ออื่น
(ข้อสอบ O NET 2550)
1.เสียงเพลงสรรเสริญพระบารมีดังขึ้น
พร้อมกับเสียงที่ทุกคนเปล่งออกมาว่า “ทรงพระ
เจริญ” ก็ดังก้องไปทั่วบริเวณ
2.มองไปทางไหนเห็นแต่สีเหลืองอร่าม
สะพรั่งไปทั่วบริเวณ อาจมีสีอื่นบ้างจากร่มกัน
้
กางกันแดดดูเป็นสีกระดำากระด่างแซมปนอยู่
3.เสีย งผู้ค นตะโกนไปทั่ว ว่า “ทรงพระ
เจริญ ” แสงแดดที่แ ผดกล้า กลับ รู้ส ึก อบอุ่น
มีส ายลมเย็น ๆ แผ่ว ผ่า นมา
4.เสียงเห่เรือก้องกังวานตามผืนนำ้า
ท่ามกลางแสงอาทิตย์ยามเย็นก็สาดแสงสีเหลือง
ทองจับเป็นประกายบริเวณหมู่ยอดเจดีย์
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 125. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 125
บทที่ 9
ความคิด และการแสดงออก
(เหตุผ ลกับ ภาษา การอนุม าน การแสดง
ทรรศนะ การโต้แ ย้ง การโน้ม น้า วใจ)
เหตุผ ลกับ ภาษา
โจทย์จะถาม 3 ประเด็น
1. มีการแสดงเหตุผลหรือไม่(ถ้ามีต้องมีเหตุ
+ผล) ไม่ใช่มีอย่างใดอย่างหนึ่ง
2. ลำาดับการแสดงเหตุผล(เหตุก่อนผลหรือ
ผลก่อนเหตุ)
3. ความสมเหตุสมผล
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 126. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 126
คำา เตือ น เรื่องนี้ให้พยายามหา คำาสำาคัญ
ดังนี้
หลัง เพราะ เพราะว่า ด้วย เหตุที่ว่า
โดยที่ = เหตุ (ข้อสนับสนุน)
หลัง ดังนัน เพราะฉะนั้น จึง ก็เลย
้
= ผล (ข้อสรุป)
การอนุม าน
อนุมาน = เดาอย่างมีเหตุผล
1. นิรนัย เป็นการเดาที่อ้างกฎหรือหลัก
ความจริง ดังนันเวลาเดาแล้วมันจะเป็นความ
้
จริง
ตัว อย่า ง
1) คนทุกคนเกิดมาก็ต้องตาย แม้ตัวเรา
เองก็ตายจากดลกนี้ไปในวันหนีงเป็นแน่
2) อาจารย์วาดจันทร์เป็นคนดีมากๆเลย
นะเพราะอาจารย์เป็นคนมีความ
กตัญญู(สัจธรรมก็คือ ความกตัญญูกตเวทีเป็น
เครื่องหมายของคนดี)
3) คุณสมบัติต้องเป็นผู้หญิงแน่ๆ เพราะ
เป็นปาของคุณสมชาย(เดาจากความจริงที่ว่า
ปาต้องเป็นเพศหญิงเท่านัน )
้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 127. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 127
2. อุปนัย เป็นการเดาจากสิ่งที่เห็นว่าหลายๆ
เหตุการณ์เป็นเช่นนั้น เราก็เลยสรุปว่ามันน่าจะ
เป็นเช่นนันซะเลยซึ่งความจริงอาจไม่ใช่ก็ได้
้
เพราะไม่ได้อ้างจากกฎความจริงหรือ
สัจธรรม(แบบนี้เป็นการคาดเดาเอามากๆเลยให้
พยายามสังเกตจากคำาว่า คง คงจะ อาจ อาจจะ
น่า น่าจะ) ตัว อย่า ง (ตัว ละครและเรื่อ ง
เหล่า นี้เ ป็น การสมมุต ิน ะคะ )
1) ใครๆ เห็นอาจารย์ทิวลิปก็หลงเสน่หกัน์
ทั้งนัน ฉันว่าถ้าไอซ์มาเจออาจารย์ทิวลิปก็คง
้
หลงเสน่ห์ไปอีกคน
2) ปีที่แล้วนะอาจารย์ทิวลิปอกหักวัน
วาเลนไทน์ เดี๋ยวปีนี้อาจารย์ก็คงอกหักอีกรอบ
3) โดมและ ฟิล์มก็เคยเป็นแฟนกับอาจารย์
ทิวลิป เรนก็ยังเคย ไอซ์เองก็น่าจะเคยเป็นแฟน
อาจารย์นะ
การอนุม านจากสาเหตุแ ละผลลัพ ธ์ท ี่
สัม พัน ธ์ก ัน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 128. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 128
1. การอนุมานจากเหตุไปหาผลเห็นเหตุ
แล้ว เดา ผล
- นักเรียนตั้งใจเรียน คงจะสอบติดจุฬาฯ
กันทุกคนแน่เลย
- อาจารย์ทิวลิปทำาตัวน่ารัก ผู้ชายน่าจะ
มารักเป็นร้อยจนเลือกไม่ไหว
- อาจารย์ทาทายังสอนภาษาไทยได้มัน
สะใจสุด ไม่นานก็คงจะดังระเบิดเถิดเทิง
2. การอนุมานจากผลไปหาเหตุ เห็นผล
แล้ว เดา เหตุ
- ฟิล์มแลดูหน้าตาอิดโรย เมือคืนคง
่
ทำางานดึกไปหน่อย (หรือไปทำาอย่างอื่นก็ไม่รู้
นะ)
- อาจารย์ทิวลิปแลดูสวยขึ้น อาจารย์น่า
จะไปทำาศัลยกรรมที่ยนฮีมานะ
ั
- พี่จวงนมใหญ่ขึ้นกว่าเดิมเยอะเลย พี่
จวงคงจะกินยาคุมเพิ่มเป็นวันละ 2 แผงแน่ๆ
3. การอนุมานจากผลไปหาผล เห็นผลตัว
ที่ 1 เดา ผลตัวที่ 2
- อาจารย์วสีแลดูสวยขึ้นนะ เดียวก็คงมี
๋
ผู้ชายมาตามจีบกันจนหัวกระไดไม่แห้ง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 129. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 129
- โดมสอบตกตั้งหลายวิชา เกรดเฉลี่ยก็
คงลดลงด้วย
- บีมได้เกรดเฉลี่ยตั้ง 3.80 ยังงี้คงจะได้
เกียรตินิยมด้วยชัวร์เลย
การแสดงทรรศนะ
โจทย์จะถาม 3 ประเด็นหลักๆ คือ
1. โครงสร้าง (ที่มา/ข้อสนับสนุน/ข้อสรุป)
ถามว่าอยู่ตรงไหน ส่วนไหนเป็นอะไร โดย
เฉพาะข้อสรุปโจทย์ถามหาบ่อยมาก
2. ข้อความนั้นๆ มีการแสดงทรรศนะหรือไม่
ให้สังเกตคำาที่ใช้แสดงทรรศนะ เช่น คิดว่า เห็น
ว่า คงจะ อาจจะ น่าจะ ควรจะ พึงจะ ขอสรุปว่า
ฯลฯ
3. ประเภทของทรรศนะ (ระวังใน 1
ทรรศนะ อาจมีได้หลายประเภท)
- ทรรศนะเชิงข้อเท็จจริง แสดงความ
เห็นทั่วไป เน้นความจริง ความเท็จ
สถานการณ์ที่เกิดขึ้น
- ทรรศนะเชิงนโยบาย เน้นการเสนอ
แนะสิ่งต่างๆ เช่น แผนงาน โครงการ ข้อควร
ทำา เป็นต้น
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 130. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 130
- ทรรศนะเชิงคุณค่าหรือค่านิยม เน้นการ
ตัดสินว่าเป็นอย่างไร ดี/ไม่ดี ควร/ไม่ควร
เหมาะ/ไม่เหมาะ
การโต้แ ย้ง
การโต้แ ย้ง ใช้ความรู้จากเรื่องทรรศนะมา
เชื่อมโยง เพราะการโต้แย้งคือการแสดง
ทรรศนะที่ต่างกันนั่นเอง
Key Words แสดง การโต้แ ย้ง = แต่
แต่ทว่า มิใช่ ใช่ว่า ไม่ว่า หาก
โจทย์จะถามเกี่ยวกับประเด็น การโต้แ ย้ง
บ่อยมากๆ นันก็แปลว่าเขาชอบให้เราตั้งชื่อ
่
หัวข้อการโต้แย้งนั่นเอง จ้ะ
การโน้ม น้า วใจ
โจทย์จะถามเกี่ยวกับกลวิธีการในการโน้ม
น้าวใจและสารโน้มน้าวใจ
กลวิธ ีก ารโน้ม น้า วใจมี 6 วิธ ี คือ
1. แสดงความน่าเชื่อถือของบุคคลผู้โน้ม
น้าวใจ
2. แสดงความหนักแน่นของเหตุผล
3. แสดงให้ประจักษ์ถึงความรู้สึกหรือ
อารมณ์ร่วมกัน
4. แสดงทางเลือกด้านดีและด้านเสีย
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 131. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 131
5. สร้างความหรรษาแก่ผู้รับสาร
6. เร้าให้เกิดอารมณ์อย่างแรงกล้า
สารโน้ม น้า วใจ มี 3 ประเภท คือ
1. คำาเชิญชวน
2. โฆษณาสินค้าและบริการ
3. โฆษณาชวนเชื่อ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 132. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 132
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 9 เรื่อ งความคิด และ
การแสดงออก
(ภาษากับ เหตุผ ล การอนุม าน การแสดง
ทรศนะ การโต้แ ย้ง การโน้ม น้า วใจ)
1. คำาขวัญข้อใดแสดงเหตุผล (O-Net
49)
1. ลูก มาก จะยากจน
2. เด็กวันนี้คือผู้ใหญ่ในวันหน้า
3. นำ้าไหล ไฟสว่าง ทางดี มีงาน
ทำา
4. เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ
2. ข้อใดมีเนื้อความไม่สมเหตุสมผล (O-Net
49)
1. ประเพณีรับน้องใหม่ควรอนุรักษ์ไว้
เพราะเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานานแต่
ต้องเป็นไปในทางสร้างสรรค์
2. การเข้าแถวเคารพธงชาติในตอนเช้าจะ
ช่วยปลูกสำานึกให้เกิดความรักและภูมิใจใน
ชาติ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 133. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 133
3. การปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างเคร่งครัด
จะช่วยลดการเกิดอุบัติเหตุได้มาก
4. การออกกำา ลัง กายในตอนเช้า ดีต ่อ
สุข ภาพ เพราะเป็น ช่ว งเวลาที่ค นไม่
พลุก พล่า นมากนัก
3. ข้อความต่อไปนี้มีโครงสร้างการแสดง
เหตุผลตามข้อใด (O-Net 49)
(1) ความสนุกเกิดจากใจและกายที่
สอดคล้องกันเป็นอันหนึ่งอันเดียว / (2) ใจ
อยากสนุก ร่างกายไม่เป็นใจ ก็นึกสนุกไม่
ได้ / (3) ในทางกลับกัน ร่างกายพร้อมที่
จะสนุกใจไม่เป็นไปด้วย ก็หมดโอกาสสนุก
1. (1) เป็นข้อสรุป (2) และ (3)
เป็นข้อสนับสนุน
2. (1) เป็น ข้อ สนับ สนุน (2) และ
(3) เป็น ข้อ สรุป
3. (1) และ (3) เป็นข้อสรุป (2)
เป็นข้อสนับสนุน
4. (1) และ (3) เป็นข้อสนับสนุน
(2) เป็นข้อสรุป
4.ข้อความตอนใดมีการใช้เหตุผล (A-Net
49)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 134. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 134
(1) พายุใหญ่ที่พัดกระหนำ่านาวาชีวิต
ครอบครัวคุณนั้นหนักหน่วง คุณควรถือ
ประสบการณ์ครั้งนี้เป็นบทเรียนอันยิ่งใหญ่ /
(2) หากคุณเป็นคนเดินเรือคุณจะต้องรู้ว่า
พายุนนมีอยู่คู่ทะเลเสมอ / (3) คุณจะหวัง
ั้
ว่าชั่วชีวิตคุณจะโชคดี ไม่ต้องเผชิญพายุ
นันไม่ได้ / (4) ธรรมชาติอันยิ่งใหญ่ให้บท
้
เรียนที่มนุษย์สามารถเรียนรู้ได้ตลอดไป
1. ตอนที่ 1 2. ตอนที่ 2 3.
ตอนที่ 3 4. ตอนที่ 4
5.ข้อใดเสนอผลก่อนเหตุ (A-Net 49)
1. การผลักดันเรื่องป่าชุมชนเป็นบทเรียน
สำาคัญทำาให้คนในป่าชุมชนเรียกรู้ที่จะรัก
และหวงแหนทรัพยากรของตนเอง
2. ช่วงปี 2534-2535 ป่าถูกทำาลาย
ชุมชนยำ่าแย่ จากนั้นชาวบ้านได้จัดตั้งคณะ
กรรมการป่าชุมชนขึ้นมาดูแลป่า
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 135. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 135
3. โดยที่คณะกรรมการจัดทำาโครงการคำานึง
ถึงวิถีชีวิตและการทำามาหากินของชาวบ้าน
ชาวบ้านยังคงเข้าไปหาปูหาปลาได้
4. รัฐ ควรชี้แ จงโครงการแก่ป ระชาชน
อย่า งชัด เจน เรื่อ งโครงการหมู่บ ้า นป่า
ไม้แ ผนใหม่เ ป็น เรื่อ งละเอีย ดอ่อ น
6.คำาขวัญในข้อใดมีการแสดงเหตุผลอย่างสม
เหตุสมผล (A-Net 49)
1. หนึ่งเสียงของท่าน รังสรรค์บ้านเมือง
2. ระบบพรรคดี ผู้สมัครมีคุณธรรม
3. ไม่ปองกันคนพาล ไม่อภิบาลคนชั่ว
4. บ้า นเมือ งใช่ข องใคร อย่า แยก
ค่า ยแยกมุ้ง
7. ข้อใดเป็นการแสดงเหตุผลด้วยวิธีนิรนัย
1. นุชเคยยากจนมาก่อนจึงรู้ค่าของเงิน
มากกว่าศิราที่รำ่ารวย
2. จ๋อมแจ๋มชอบฟังนิทาน ดังนั้นเมื่อโตขึ้นน่า
จะชอบอ่านหนังสือ
3. เจือ มีค วามกตัญ ญู ดัง นั้น จึง กล่า วได้
ว่า เป็น ผู้ม ีค ุณ ธรรมอัน ประเสริฐ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 136. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 136
4. เรืองรองเป็นคนขาดวิจารณญาณ เรียน
มาจากระบบที่ไม่ส่งเสริมความคิด
8. ข้อใดเป็นอนุมานแบบอุปนัย
1. กฎหมายห้ามสูบบุหรี่ในเขตปลอดบุหรี่
ถ้าใครฝ่าฝืนจะถูกปรับไม่เกิน 1,000 บาท
2. ปลาทูเ ป็น อาหารทะเลที่ม ีค ุณ ค่า ทาง
อาหารสูง สัต ว์ท ะเลอื่น ๆ ก็น ่า จะมีค ุณ ค่า
ทางอาหารสูง ด้ว ย
3. มลพิษทางนำ้ามีผลกระทบต่อสัตว์นำ้าและ
ผู้คน ผู้อยู่ริมนำ้าจึงต้องร่วมมือกันแก้ปัญหา
4. ปรากฏการณ์เอลนิโน่มีผลกระทบต่อ
ประเทศต่างๆ ปีหน้าประชากรโลกจึงต้อง
ประสบภาวะขาดแคลนอาหารแน่นอน
9.ข้อใดเป็นการอธิบายจากผลไปหาเหตุ (A-
Net 49)
1. พี่ช มแล้ว ให้ต รมระบมกาย ด้ว ย
เจ้า สายสุด ใจมิไ ด้ม า
2. เห็นลมอื้อจะใครสื่อสาราสั่ง ถึงร้อยชั่งคู่
ชมเคยถนอม
3. ประจวบจนถึงตำาบลบ่อโศก ยามวิโยค
ออกชื่อก็ครือหู
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 137. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 137
4. พี่จากจรดวงใจมาไกลเชย โอ้อกเอ๋ย
แทบพังเหมือนฝั่งชล
10. ข้อใดใช้วิธีอนุมานต่างกับข้ออื่น
1. กิน ข้า วกับ นำ้า พริก ปลาทูแ บบไทยๆ
จะไม่เ ป็น โรคมากมายอย่า งแน่น อน
2. คนที่เป็นโรคอ้วน โรคเบาหวานและโรค
หัวใจนั้นเป็นเพราะไม่ได้ออกกำาลังกาย
3. คนเราจะได้รับวิตามินและเกลือแร่อย่าง
ครบถ้วนจากอาหารทั่วไป หากรู้จักเลือกกิน
4. เราควรเลือกอาหารที่มีประโยชน์ เพราะ
อาหารที่ดีช่วยให้ร่างกายแข็งแรง
11. ข้อความต่อไปนี้ใช้วิธีอนุมานแบบใด
ขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำาคัญ
ประการหนึ่งของประเทศไทย เพราะยังไม่
สามารถเก็บขยะมูลฝอยต่างๆ ไปกำาจัดได้หมด
มีขยะมูลฝอยตกค้าง ก่อให้เกิดปัญหาสิ่ง
แวดล้อมและเกิดผลกระทบต่อสุขภาพผู้คน
1. อนุมานจากเหตุไปหาผล 2.
อนุมานจากผลไปหาเหตุ
3. อนุมานจากเหตุไปหาเหตุ 4.
อนุม านจากผลไปหาผล
12. ข้อใดใช้ภาษาแสดงทรรศนะ (O-
Net 49)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 138. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่
1. พวกเราทุกคนขอแสดงความคิดเห็นใน
138
เรื่องการเข้าค่ายพักแรมของโรงเรียน
2. พวกเราทุกคนขอยืนยันว่าโรงเรียน
ต้องจัดให้มีการเข้าค่ายพักแรม
3. พวกเราทุกคนต้องการให้โรงเรียนจัด
ให้มีการเข้าค่ายพักแรม
4. พวกเราทุก คนเห็น ว่า โรงเรีย นควร
จัด ให้ม ีก ารเข้า ค่า ยพัก แรม
13. ข้อใดไม่ใช่การแสดงทรรศนะ (A-
Net 49)
1. ทุก ๆ องค์กรในสังคมน่าจะร่วมมือจัด
กิจกรรมสาธารณประโยชน์กนอย่างทั่วถึง
ั
2. ครูควรปลูกฝังคุณธรรมเพื่อส่งเสริม
ความดีให้นักเรียนได้รู้คุณค่าและศักดิ์ศรีความ
เป็นคน
3. หากพ่อแม่ให้ความรักความเอาใจใส่ลก ู
และสนับสนุนให้ทำากิจกรรมเยาวชนปัญหาของ
เด็กก็คงจะไม่เกิด
4. เพื่อ น ๆ ที่เ ป็น กัล ยาณมิต รกัน จะ
ช่ว ยชัก จูง กัน ไปในทางที่ด ีเ พื่อ ชีว ิต ที่ด ีง าม
ของแต่ล ะคน
14. ข้อความต่อไปนี้แสดงทรรศนะประเภท
ใด (A-Net 49)
แนวคิดการกำาหนดสัดส่วนการรับนักเรียน
ชั้น ม. 1 โดยเพิมการรับเด็กนอกเขตพืนที่เป็น
่ ้
40% เป็นการเพิ่มโอกาสให้เด็กที่อยู่ห่างไกล
โรงเรียนที่มีคุณภาพได้มีโอกาสเข้าเรียนใน
โรงเรียนที่มีคุณภาพได้มากขึ้น และต้องการส่ง
เสริมและพัฒนาคุณภาพโรงเรียนที่เคยมี
คุณภาพสูง ๆ แต่ถกลดคุณภาพลงในช่วง 5
ู
ปีที่ผ่านมา ให้กลับมามีคุณภาพอีกครั้งหนึ่ง
1. ทรรศนะเชิงนโยบาย 2.
ทรรศนะเชิงข้อเท็จจริง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 139. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 139
3. ทรรศนะเชิง นโยบายและเชิง คุณ ค่า
4. ทรรศนะเชิงคุณค่าและข้อเท็จจริง
15. ข้อใดต่อไปนี้เป็นการแสดงทรรศนะ
ประเภทใด (O-Net 49)
เมือไรหนอ พวกหนุ่ม ๆของเราจึงเข้าใจ
่
ได้บ้างว่า การเป็นชาวนา ชาวสวนหรือ
กรรมกรอื่น ๆ นัน ก็มีเกียรติเท่ากับที่จะเป็น
้
ผู้ทำางานด้วยปากกาเหมือนกัน
1. ทรรศนะเกี่ยวกับนโยบาย
2. ทรรศนะเกี่ยวกับข้อเท็จจริง
3. ทรรศนะเกี่ยวกับเหตุการณ์
4. ทรรศนะเกี่ย วกับ คุณ ค่า
16. ข้อความต่อไปนี้แสดงทรรศนะประเภท
ใด (O-Net 49)
พระภิกษุฟาเหียนเป็นนักธรรมจาริกรูป
แรกที่เดินทางไปอินเดียใน ค.ศ. 399 ท่าน
เดินทางผ่านเทือกเขาหิมาลัยด้วยความยาก
ลำาบาก บันทึกของท่านเป็นประโยชน์อย่าง
มากในการเรียนรู้พระพุทธศาสนา และชีวิต
สังคมอื่น ๆ ในขณะนั้น
1. ทรรศนะเชิงคุณค่า 2.
ทรรศนะเชิงข้อเท็จจริง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 140. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 140
3. ทรรศนะเชิง ข้อ เท็จ จริง และคุณ ค่า
4. ทรรศนะเชิงข้อเท็จจริงและนโยบาย
อ่า นข้อ ความต่อ ไปนี้แ ล้ว ตอบคำา ถาม
(1) การเรียนในระดับมหาวิทยาลัยนัน ้
ปรัชญาสำาคัญคือการสอนให้นิสิตนักศึกษาคิด
เป็น / (2) และให้เขาเหล่านันสามารถตัดสินใจ
้
เลือกเส้นทางชีวิตของตนเองได้ / (3) ดังนัน ้
การกระทำาแบบมัดมือชกโดยให้พวกเขาได้เข้า
ร่วมกิจกรรมรับน้องใหม่ / (4) รวมทั้งการใช้
ยุทธวิธีจน ทำาให้รุ่นน้องนอกแถวกลายเป็น
แกะดำานั้น ไม่น่าจะสอดคล้องกับปรัชญาการ
เรียนใ o ระดับอุดมศึกษา
17. ข้อความข้างต้นใช้วิธีสื่อความตามข้อใด
1. โต้แย้ง และแนะแนวทางที่ควรปฏิบัติ
2. โต้แ ย้ง และชี้ใ ห้เ ห็น ข้อ บกพร่อ ง
3. ชี้ให้เห็นข้อบกพร่อง และเสนอให้แก้ไข
ปรับเปลี่ยน
4. เสนอให้แก้ไขปรับเปลี่ยน และแนะแนว
ทางที่ควรปฏิบัติ
18. ข้อความส่วนใดใช้ถ้อยคำาที่เข้าใจได้
โดยไม่ต้องตีความ
1. ส่ว นที่ 1 2. ส่วนที่ 2 3.
ส่วนที่ 3 3. ส่วนที่ 4
19. ข้อใดไม่มีการโต้แย้ง (A-Net 49)
1. แม้ว่าภาษาจะเป็นสมบัติของมนุษย์
แต่เป็นสมบัติที่ต้องมีการเรียนรู้ มีการ
ถ่ายทอด
มนุษย์ไม่ได้รับมาเองโดยอัตโนมัติ
2. ในสังคมไทยปัจจุบัน คนไทยสนใจ
การพูด การเสนอความคิดเห็นกันมากก็จริง
แต่ไม่สนใจทีจะใช้ภาษาไทยให้ถูกต้อง
่
3. คนไทยทุก คนควรศึก ษา
ทำา ความเข้า ใจและมีห น้า ที่ด ูแ ลรัก ษา
ภาษาไทย เพื่อ ความ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 141. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
มั่น คงและความทัน สมัย ของภาษา
หน้า ที่ 141
ของชาติ
4. ใช่ว่ากวีทุกคนที่ใช้ภาษาไทยได้อย่าง
ถูกต้องไพเราะจะได้รับการยกย่องเป็นบุคคล
สำาคัญของชาติเสมอ
20. ข้อความต่อไปนี้เป็นข้อโต้แย้งของข้อใด
“การตัดพันธุกรรมพืชมีปัญหาอยู่ไม่น้อย ทั้ง
ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม ปัญหาด้านสุขภาพและ
ปัญหาด้านเศรษฐกิจ ถึงแม้ว่ามีข้อบ่งชี้ไม่ชัด
ทั้งหมด แต่กสร้างความหวาดระแวงได้มาก”
็
1. ปัญ หาจากการตัด ต่อ พัน ธุก รรมพืช
เป็น เรื่อ งที่แ ก้ไ ขได้เ สมอ
2. การปรับปรุงพันธุ์พืชเป็นวิทยาการที่น่า
พอใจและมีประโยชน์มาก
3. การปรับปรุงพันธุ์พืชแสดงความก้าวหน้า
ของวิทยาการสมัยใหม่ในตะวันตก
4. เทคโนโลยีการตัดต่อพันธุกรรมพืชเป็น
สิ่งที่ต้องตามให้ทันและรู้เท่าทัน
21. นิทานเป็นงานศิลปะประเภทวรรณศิลป์
ซึ่งโดยทั่วไปเกิดจากแรงบันดาลใจของกวีหรือ
ผู้แต่ง แรงบันดาลใจอาจเกิดจากความทุกข์
ความสุข ความเกลียดชัง ความเครียดแค้น
ฯลฯ จะเป็นความรู้สึกฝ่ายดีหรือไม่ดีก็ได้ แต่
เมือกลั่นกรองผ่านใจของผู้แต่ง แล้วเจือด้วย
่
จินตนาการ และปรุงด้วยภาษาศิลป์แล้ว
ภาพที่ออกมาควรประณีตละเมียดละไม
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 142. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 142
ข้อใดเป็นประเด็นโต้แย้งของข้อความข้าง
ต้นไม่ได้ (A-Net 49)
1. นิทานเป็นเรื่องที่ผู้เขียนต้องใช้ภาษา
ศิลป์
2. แรงบันดาลใจของผู้แต่งนิทานอาจมา
จากเรื่องดีหรือไม่ดี
3. นิทานควรเป็นเรื่องราวที่งดงามเสมอไป
4. นิท านเป็น เรื่อ งที่เ กิด จาก
จิน ตนาการเท่า นั้น
22. ข้อใดไม่ต้องใช้หลักการโน้มน้าวใจ
(O-Net 49)
1. การโฆษณาสินค้า 2. การหาเสียง
3. การประกาศแจ้ง ความ 4. การ
ปราศรัย
23. การโฆษณาบริการในข้อใดมีการโน้ม
น้าวใจแฝงอยู่ด้วย (O-Net 49)
1. รัคลิสมัินกิคครแพทย์
คลิ กปากนำ้า
น ปากนำ้า
รับสมั รแพทย์
บ
2. ก ารอาหารไทยใน -
บริ
แม่ช ้อ ยครัว ไทย
เงินเดือน 10,000 บาท +
เงินเดือน 10,000 บาท + นอกสถานที่
คอม ++ที่พักัก
คอม ที่พ รสชาติด ง เดิม แบบ
ั้
โทร.. 0-3456-6541
โทร 0-3456-6541 ชาววัง
เป็นเจ้าของธุรกิจสุขภาพ สถาบันกวดวิชาเลิศวิทย์
คู่กับงานประจำา
คลินิกปากนำ้า รับสมัครครูเพศหญิง
3 เริ่มต้บสมัครแพทย์ วัน
รัน 2-3 ชม. / 4 ปริญญาตรี ไม่จำากัด
ทำางานด้วย FAX้ บาท +
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ,าษาไทย
เงินเดือน 10,000 Tel. สาขา
โรงเรีย นประชาบำา รุง
คอม + ที ฯลฯ
Internet ่พัก รักการสอนเด็ก
โทร. 0-5213-7864
โทร. 0-3456-6541 โทร. 0-8925-3144
- 143. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 143
24. ข้อใดเป็นการแสดงการโน้มน้าวใจ
1. เจียนกระดาษให้พอดีกรอบด้านนอก
เจาะช่องกลางเอารูปถ่ายที่ต้องการจะใส่มา
ใส่ในช่องกรอบ จัดเส้นฉากให้ดี ติดเทป
หลังกรอบทั้งสี่มุม
2. ใครจะเชื่อว่า “นก” ผู้เป็นสัญลักษณ์แห่ง
เสรีภาพบนท้องฟามีวิวัฒนาการมาจากสัตว์
เลื้อยคลานซึ่งอาศัยอยู่บนพืนดิน
้
3. การท่อ งเที่ย วในฟาร์ม หรือ เขต
เกษตรกรรมอื่น ๆ เป็น การท่อ งเที่ย ว
เชิง นิเ วศ เพราะคุณ จะได้ท ั้ง สาระและ
ความรื่น รมย์ใ นขณะเดีย วกัน
4. การแห่ลูกแก้ว ก็คือการแห่นาค ผิดกับ
ทางภาคกลางก็เพียงแต่ว่านาคทางภาค
กลางนันนุงขาวห่มขาว แต่ลูกแก้วทางภาค
้ ่
เหนือนั้นแต่งตัวเป็นกษัตริย์โดยไปเช่า
เครื่องแต่งกายมาจากพวกลิเก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 144. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 144
25. ข้อความต่อไปนี้ใช้กลวิธีในการโน้มน้าว
ใจตามข้อใด (A-Net 49)
คนเราไม่ควรพูดเพราะอดไม่ได้ที่จะต้อง
พูด เราควรพูดเฉพาะสิ่งทีเป็นประโยชน์ต่อ
่
ผู้อื่น เนื้อหาที่พูดต้องมีสาระสำาคัญ มีหลัก
การที่ดี มีคุณค่าควรแก่การฟัง จึงจะส่ง
เสริมบุคลิกภาพและความน่าเชื่อถือให้แก่ผู้
พูด
1. แสดงให้เห็นความเชื่อถือของผู้เขียน
2. แสดงให้เ ห็น ความหนัก แน่น ของ
เหตุผ ล
3. แสดงให้ประจักษ์ถึงอารมณ์ร่วม 4.
แสดงให้เห็นทางเลือกด้านดีและด้านเสีย
บททึ่ 10
การวิเ คราะห์แ ละวิน ิจ สาร
การวิเ คราะห์ส าร
หมายถึง การแยกแยะเนื้อหาที่อ่านหรือ
ฟังออกเป็นส่วน ๆ
เช่น การวิเคราะห์โครงสร้าง วิเคราะห์
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 145. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 145
ลักษณะคำาประพันธ์ เป็นต้น
การวิน ิจ สาร
หมายถึง การพิจารณาสารอย่างละเอียด
สามารถตีความสารโดยใช้เหตุผลประกอบการ
พิจารณา
การวิเ คราะห์แ ละวิน ิจ สาร
หมายถึง การแยกแยะองค์ประกอบของสาร
และพิจารณาอย่างละเอียดโดยใช้เหตุผล
การวิเ คราะห์ส าร
- ลักษณะคำาประพันธ์ ร้อยแก้ว ร้อยกรอง
ข่าว บทความ ฯลฯ
- อ่านจับใจความ สามารถตอบได้ว่า ใคร ทำา
อะไร ที่ไหน เมื่อไร กับใคร อย่างไร ฯลฯ
- พิจารณาแต่ละส่วนให้ละเอียด หาใจความ
และพลความ
- พิจารณากลวิธีในการนำาเสนอสาร
การวิน ิจ สาร
- พิจารณาเนื้อความ หาใจความหลัก
- ตีความจากเนื้อหา หาจุดมุ่งหมายในการส่ง
สาร อารมณ์ ความคิดของผู้ส่งสาร
- พิจารณาสาร หาแนวคิดหลัก และแนวคิด
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 146. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 146
เสริม
บรรณานุก รม
นิมนวล หาญทนงค์. 2541. การแต่งคำา
่
ประพันธ์. กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์.
วินัย ภูระหงษ์. ม.ป.ป. “วรรณคดีกับความ
่
งามทางวรรณศิลป์”, มนุษย์กับความงาม.
กรุงเทพฯ.
: วิชัยพาณิชย์ และการพิมพ์
ตัว อย่า งข้อ สอบบทที่ 10 เรื่อ งการ
วิเ คราะห์แ ละวิน ิจ สาร
1. ข้อใดเป็นใจความสำาคัญของข้อความต่อไป
นี้
ความไม่พอใจจนเป็นคนเข็ญ พอแล้ว
เป็นเศรษฐีมหาศาล
จนทังนอกทั้งในไม่ได้การ
้ จงคิดอ่าน
แก้จนเป็นคนมี
1. ต้องรู้จักหาวิธีแก้จน 2. ไม่มี
ใครปรารถนาความจน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 147. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 147
3. จนทรัพย์แล้วอย่าจนความคิด
4. จะไม่จ นถ้า เป็น คนรู้จ ัก พอ
2. ข้อใดเป็นใจความสำาคัญของข้อความต่อไป
นี้
ความตายเป็นเพียงการเดินทางไปสู่บ้าน
หลังใหม่ ไม่มีใครเคย “ตาย” ไปจากหัวใจของ
คนที่รัก ตราบใดที่เรายังระลึกถึง คนที่เรารักก็
ยังคง “มีชีวิต” อยู่ตราบนั้น ไม่มีวันแตกดับไป
ตามกาลเวลา
1. ความตายเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องพบ
2. การตายเป็นการเปลี่ยนที่อยู่ใหม่
3. ผู้ต ายยัง คงอยู่ ในใจของผู้ท ี่ร ัก
เขา 4. ผู้ที่ตายแล้วยังมีผู้ระลึกถึงอยู่
เสมอ
3. ข้อใดเป็นใจความสำาคัญของข้อความต่อไป
นี้ (ข้อสอบ O NET 2551)
อาหารญี่ปุ่นที่เด่น ๆ คือ ปลาซึ่งมี
โปรตีนที่ดีกว่าเนื้อสัตว์ชนิดอื่นเพราะมีโอเมก้า
3 ซึงช่วยลดอัตราเสี่ยงต่อโรคหัวใจและโรค
่
หลอดเลือด และยังมีวิตามิน เกลือแร่มากอีกทั้ง
อาหารญี่ปุ่นมักใช้สาหร่ายเป็นส่วนประกอบ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 148. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 148
หลักซึ่งมีทั้งโปรตีน ไอโอดีนและใยอาหารสูง
จึงช่วยเรื่องการย่อยและระบบขับถ่าย
1. อาหารญี่ป ุ่น มีค ุณ ค่า ทางโภชนาการ
สูง
2. อาหารญี่ปุ่นให้โปรตีนสูงกว่าอาหารชาติ
อื่น
3. อาหารญี่ปุ่นช่วยรักษาโรคต่าง ๆ ได้
4. อาหารญี่ปุ่นช่วยควบคุมนำ้าหนักได้
4. อ่านข้อความต่อไปนี้แล้วตอบคำาถามข้อ
การรู้ ค วามจริ ง ของธรรมชาติ จึ ง เป็ น เรื่ อ ง
สำาคัญอย่างยิ่ง เมื่อเรารู้แล้วเราก็จะปฏิบัติต่อสิ่ง
ทั้ ง ห ล า ย ไ ด้ ถู ก ต้ อ ง เ ห มื อ น กั บ ใ น ท า ง
วิทยาศาสตร์ ฝ่า ยวั ตถุ ที่ค้ นพบความจริง คือ กฎ
ธรรมชาติบางอย่างหรือบางส่วน เมื่อค้นพบแล้ว
ก็นำาเอากฎธรรมชาติบางส่วนนั้นมาใช้ทำาอะไร
ต่างๆ ได้ เช่น การสร้างสิ่งประดิษฐ์ต่างๆ ตั้งแต่
เ รื อ ก ล ไ ฟ ร ถ ไ ฟ เ รื อ บิ น ต ล อ ด จ น
คอมพิวเตอร์
. ข้อใดเป็นวิธีส่งสารข้อความนี้(A-NET 50)
1. การนำาเข้าเรื่อง
2.การสรุปโดยให้เหตุผล
3.การแสดงข้อมูลรายละเอียด
4.การขยายเนื้อ เรื่อ งพร้อ มทั้ง ตัว อย่า ง
5. ใจความสำา คั ญ ของข้ อ ความนี้ คื อ ข้ อ ใด
(A-NET 50)
1.การรู้กฎสำาคัญของธรรมชาติ
2.การประจักษ์ในความสำาคัญของธรรมชาติ
3.ก า ร ใ ช้ ป ร ะ โ ย ช น์ จ า ก ค ว า ม จ ริ ง ข อ ง
ธรรมชาติ
4.การประดิษฐ์สิ่งของสำาคัญจากการค้นพบกฎ
ธรรมชาติ
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 149. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 149
6. ข้อใดเป็นจุดประสงค์ของผู้แต่งคำาประพันธ์
ต่อไปนี้
บ้านเมืองลำาบากยากเข็ญ หนุ่ม
สาวยังเล่นขายข้าวของ
บ้านเมืองเร่งหาปัญญาครอง หนุ่ม
สาวยังฉลองไม่เลิกรา
ขึ้นอุดมศึกษายังทารก โลก
แข่งขันสกปรกไม่รอท่า
พวกกินเมืองย่อมยินดีปรีดา เมืองนี้
นักศึกษาไม่ยอมโต
1. ต้องการเห็นนักศึกษาเป็นปัญญาชน
ที่แท้จริง
2. ต้องการให้นักศึกษาเห็นความสำาคัญ
ของกิจกรรม
3. ชี้ใ ห้เ ห็น ว่า ปัจ จุบ ัน บ้า นเมือ งอยู่ใ น
ภาวะวิก ฤต
4. ชี้ให้เห็นปัญหาการฉ้อราษฎร์บังหลวง
7. ข้อใดแสดงเจตนาที่ชัดเจนทีสุดของ ่
ข้อความต่อไปนี้
ขวานไทยไม่มีด้ามนำาไปใช้ย่อมไร้พลัง คน
ไทยไม่เคยแบ่งข้างไทย แขก จีน ฝรั่งที่เกิด
เมืองไทยใต้ร่มบรม โพธิสมภาร พระเจ้าอยู่หัว
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 150. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 150
พระราชินีทรงห่วงใย ลูกเอยหลานเอยล้วนคน
ไทย มาสร้างฝันวันใหม่ให้ขวานไทยใจหนึ่ง
เดียว
1. ชี้ให้เห็นความสำาคัญของแผ่นดินไทย
ทุกส่วน 2. ยำ้าให้สำานึกในพระ
มหากรุณาธิคุณ
3. กระตุ้นให้คนไทยมีความหวัง
4. เตือ นให้ค นไทยรัก สามัค คี
8. ผู้กล่าวข้อความต่อไปนี้มีจุดประสงค์ตามข้อ
ใด
ต้นไม้น้อย ๆ ยังให้ออกซิเจนแก่โลก
ดอกไม้น้อย ๆ ยังให้ความเพลินตาแก่มนุษย์
ผีเสื้อและนกกาบินไปมายังให้ความสบายตาแก่
ผู้พบเห็น เราเกิดมาชาติหนึงจะไม่ให้อะไรแก่
่
แผ่นดินทีเราเกิดมาบ้างหรือ
่
1. ให้เห็นคุณค่าของทรัพยากรของโลก
2. ให้รู้จักบุญคุณของธรรมชาติ
3. ให้ท ำา ตนให้ม ีป ระโยชน์ต ่อ ส่ว นร่ว ม
4. ให้เห็นประโยชน์ของสรรพสิ่งในโลก
9. ข้ อ ค ว า ม ต่ อ ไ ป นี้ ผู้ เ ขี ย น มี จุ ด มุ่ ง ห ม า ย
อย่างไร (O-NET 50)
วั ย รุ่ น จะรั ก เพื่ อ นมาก เพราะมองเห็ น ว่ า
เพื่ อ นมี ปั ญ หาคล้ า ยกั บ ตนเอง จึ ง มั ก เห็ น อก
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 151. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
เห็นใจกัน และมักคิดว่าผู้ใหญ่ไม่เข้าใจ จึงได้
หน้า ที่ 151
พยายามเกาะกลุ่มกันเอง พูดคุยกันเอง ปรึกษา
กันเอง พ่อแม่หลายคนไม่เข้าใจไปตำาหนิว่าเห็น
เพื่อนดีกว่าพ่อแม่ จึงทำา ให้น้อยใจและโต้ตอบ
กลับมา เกิดเป็นความขัดแย้งในครอบครัว
1. ให้ผ ู้ใ หญ่เ ข้า ใจวัย รุ่น 2.
แสดงความเห็นใจวัยรุ่น
3. แสดงพฤติกรรมของวัยรุ่นในแง่ลบ
4. แก้ปัญหาการคบเพื่อนของวัยรุ่น
10. ข้อความต่อไปนี้ ข้อใดไม่อาจอนุมานได้
(O-NET 50)
สั ง คมปั จ จุ บั น เป็ น สั ง คมที่ ต้ อ งดิ้ น รนเพื่ อ
ความอยู่ ร อดของตนเองและครอบครั ว ความ
สั ม พั น ธ์ ข อ ง ส ม า ชิ ก ใ น ค ร อ บ ค รั ว จึ ง ไ ม่
แน่นแฟนเท่าที่ควร
1. ครอบครัวส่วนมากพ่อแม่ทำางานนอกบ้าน
2. พ่อแม่ไม่มีเวลารับฟังปัญหาของลูก
3. สมาชิ ก ของครอบครั ว มี เ วลาอยู่ ร่ ว มกั น
น้อย
4.เ ว ล า ส่ ว น ใ ห ญ่ ข อ ง ลู ก อ ยู่ ก ั บ เ พื่ อ น ที่
โรงเรีย น
11. ข้ อ ความต่ อ ไปนี้ ผู้ เ ขี ย นต้ อ งการโน้ ม น้ า ว
ใจผู้อ่านในเรื่องใด (O-NET 50)
หากพวกเราทั้งหลายอยากให้ลูกหลานของ
เราเจริญเติบโตเป็นคนดีที่มีความฉลาด มีความ
เพียร ก็จงหมั่นจัดหาหนังสือดี ๆ ให้พวกเขาได้
อ่านกัน และร่วมสร้างกุศลจัดซื้อหนังสือบริจาค
ส่ ง ไปให้ ห้ อ งสมุ ด เพื่ อ ลู ก หลานของเราได้ มี
โอกาสอ่านเถอะ เพราะเด็กที่ฉลาดมีความเพียร
ย่อมส่งผลให้ประเทศชาติเจริญ
1. การรักการอ่าน 2. ก า ร บ ริ จ า ค
หนัง สือ
3. การส่งเสริมให้เด็กฉลาด 4. ก า ร
พัฒนาประเทศด้วยการอ่าน
12. ข้อความต่อไปนี้ข้อใดไม่ใช่ลักษณะของผู้
พูด (O-NET 50)
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 152. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
แม้ว่าฉันจะตายในการรับใช้ชาติ ฉันก็รู้สึก
หน้า ที่ 152
ภูมิใจเป็นอย่างมาก เพราะเลือดทุกหยดที่รินรด
ออกมาจะสร้างความเจริญให้ประเทศชาติ และ
ก่อให้เกิดความเข้มแข็งอันทรงพลัง
1. ความเสีย สละ 2. ความมุ่งมั่น 3.
ความซื่อสัตย์ 4. ความรับผิดชอบ
13. คำา ประพัน ธ์ต่อไปนี้ผู้เขียนสื่อความหมาย
ตามข้อใด (O-NET 50)
ถ้าโลกคือละครโรงใหญ่ ผู้ กำา กั บ คื อ
ใครที่แอบซ่อน
เราจะยอมเขากำาหนดทุกบทตอน ห รื อ จ ะ
ต้อนผู้กำากับให้อับจน
1. เยาะเย้ยโชคชะตาอันรันทด 2.
ต้อ งการลิข ิต ชีว ิต ด้ว ยตนเอง
3. ปลงตกกับชีวิตที่พลิกผัน 4. ครุ่ น คิ ด
เรื่องอำานาจพรหมลิขิต
14. ข้ อ ใดไม่ ไ ด้ ก ล่ า วถึ ง ในข้ อ ความต่ อ ไปนี้
(O-NET 50)
แพทย์ไทยเห็นว่าเด็กไทยกำา ลังถูกโรคอ้วน
รุมเร้าอันเป็นผลจากการกินอาหารฟาสต์ฟูด จึง
ร่วมกันจัดการประกวดการลดนำ้า หนักเพื่อขจัด
ความเสี่ยง เป็นการจูงใจคนทุกวัยให้เห็นความ
สำาคัญของการลดนำ้าหนักมากกว่าที่จะปล่อยให้
ตนเองอ้วนต่อไป
1. ผลเสียของโรคอ้วน 2. ก า ร
แข่งขันลดความอ้วน
3. ภัยของการบริโภคอาหารจานด่วน 4.
วิธ ีก ารปอ งกัน และรัก ษาโรคอ้ว น
อ่านข้อความต่อไปนี้แล้วตอบคำาถามข้อ 15-16
ผู้ใดทำา กรรมใดไว้จะได้รับผลของกรรม
นั้น การก่อทุกข์โทษแก่ผู้อื่นเป็นการทำา กรรม
ทางกาย ทางวาจา และทางใจด้วย เพราะใจ
ต้องก่อขึ้นก่อนจึงจะออกมาทางกาย ทางวาจา
เพราะฉะนั้ น ความคิ ด นั่ น แหละจึ ง เป็ น ตั ว ก่ อ
กรรมที่สำาคัญ อย่าว่าแต่จะถึงกับแสดงออกแล้ว
จึงจะเป็นกรรมเลย เพียงแต่คิดอยู่ในใจไม่ทัน
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 153. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
ได้ แ สดงออกหรื อ ปกปิ ด เสี ย ไม่ แ สดงออกก็ ยั ง
หน้า ที่ 153
เป็ น กรรมแล้ ว อย่ า งแน่ น อนให้ โ ทษแก่ ต นเอง
แล้ว อย่ างแน่น อน ฉะนั้น จึ ง ต้ องระวั ง ความคิ ด
หรือใจนั่น แหละให้ดี พยายามทำา สติให้ติด ต่อ
เพือจะได้ดูใจตนเองได้ติดต่อกันให้มากที่สุด
่
15. ข้อใดเป็นแนวคิดหลัก(A-NET 50)
1. .ทำาดีได้ดี ทำาชั่วได้ชั่ว 2.ใ จ
เป็น ต้น ทางแห่ง กรรม
3. .กรรมทุกอย่างเกี่ยวเนื่องกัน
4.ใจเป็นกาย นายเป็นบ่าว
16. ข้อความนี้ใช้การขยายความด้วยวิธีใด(A-
NET 50)
1.ยกตัวอย่าง 2. ใ ช้
เหตุผ ล
3.โต้แย้ง 4. เปรียบเทียบ
17. ตามสาระของข้อความต่อไปนี้ ข้อใดกล่าว
ผิด (ข้อสอบ O NET 2551)
การเรียบเรียงลำาดับข้อความผิดที่ใน
ประโยคเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ทำาให้อ่านยากและ
กำากวม จะเห็นกันอยูเสมอถ้าผู้เขียนหรือผู้
่
พิสจน์อักษรอ่านทบทวนและจัดลำาดับเสียใหม่
ู
ก่อนปล่อยผ่านออกไปก็จะช่วยให้การอ่านราบ
รื่นไม่สะดุด
1. ความกำากวมของข้อความเกิดจากการ
เรียงลำาดับความผิดตำาแหน่ง
2. ผู้เขียนสามารถขจัดความกำากวมของข้อ
เขียนได้ด้วยตนเอง
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 154. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 154
3. การตรวจทานเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้มีการ
เรียงลำาดับความได้
4. ความบกพร่อ งด้า นการเรีย งลำา ดับ
ข้อ ความเกิด ขึ้น เป็น ประจำา จนแก้ไ ขไม่ไ ด้
18. ข้อใดคือความคิดรวบยอดของคำาประพันธ์
ต่อไปนี้ (ข้อสอบ O NET 2551)
ครืนครืนเสียงครวญคราง
ไม่สนสร่างที่โศกหา
ิ้
พืนแผ่นพสุธา
้
ท่วมนำ้าตาตลอดไป
1. ความปั่นป่วนของธรรมชาติ
2. ความรุนแรงของพายุฝน
3. ความสูญเสียอันยิ่งใหญ่
4. ความเสีย หายร้า ยแรง
19. ตามรายงานต่อไปนี้ ข้อใดไม่ใช่สาเหตุ
โดยตรงของโรคอ้วน (ข้อสอบ O NET 2551)
ผลสำารวจล่าสุดในจีนพบว่า หนึ่งใน
สี่ของเด็กวัยรุ่นชายในเมืองใหญ่ได้กลายสภาพ
เป็นเด็กอ้วนไปแล้ว อันเป็นผลมาจากความนิยม
ตะวันตกและการเติบโตทางเศรษฐกิจ ทำาให้
ประชาชนอยู่ดีกนดีขึ้น เด็กต้องครำ่าเคร่งกับการ
ิ
เรียนจนไม่มเวลาได้ออกกำาลังกาย นโยบาย
ี
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 155. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 155
จำากัดให้แต่ละครอบครัวมีบุตรได้เพียงคนเดียว
ของทางการจีนก็เป็นอีกปัจจัยสำาคัญที่ส่งผลต่อ
โรคอ้วนในเด็กชาย เพราะลูกชายโทนจะได้รับ
การปรนเปรอเยียง “จักรพรรดิน้อย”
่
1. เด็กครำ่าเคร่งเรียนหนังสือมากเกินไป
2. เด็กไม่ได้ออกกำาลังเพียงพอ
3. เด็กอยู่ดีกินดีมากเกินไป
4. เด็ก นิย มกิน อาหารที่ไ ม่เ ป็น
ประโยชน์
20. ข้อใดอนุมานได้จากข้อความต่อไปนี้
(ข้อสอบ O NET 2551)
ความสะดวกสบายในการอยู่หอพักของ
นักศึกษาเป็นไปตามกำาลังเงิน อยู่หอพักที่สถาน
ศึกษาจัดให้อาจสะดวกสบายน้อยกว่า เสียเงิน
น้อยกว่า แต่มีสิ่งหนึ่งที่หอพักเอกชนไม่มีให้ คือ
การรู้จักอยู่ร่วมกัน รู้จกอดทนต่อความไม่พอใจ
ั
คนอื่น เป็นการฝึกให้มีมนุษยสัมพันธ์ได้อย่างดี
1. หอพักของสถานศึกษามีความปลอดภัย
มากกว่าหอพักเอกชน
2. นักศึกษาชอบอยู่หอพักเอกชนมากกว่า
หอพักที่สถานศึกษาจัดให้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง
- 156. เอกสารประกอการสอนเสริม วิช าภาษาไทย
หน้า ที่ 156
3. หอพัก เอกชนมีส ิ่ง อำา นวยความ
สะดวกให้ม ากกว่า หอพัก ของสถานศึก ษา
4. สถานศึกษามีงบประมาณจำากัดในการ
สร้างหอพัก จึงไม่อาจแข่งขันกับเอกชนได้
กลุ่ม สาระการเรีย นรูภ าษาไทย
้ โรงเรีย นประชาบำา รุง