Ανάλυση πηγών ΙΣΤΟΡΙΑ Α Γυμνασίου .pptx
- 2. ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ Ή ΠΗΓΕΣ • ΤΙ ΕΙΝΑΙ ; Τα παραθέματα ή πηγές είναι συνήθως κείμενα (ή εικόνες, χάρτες, σχεδιαγράμματα κτλ.) που μας δίνουν πληροφορίες για τα γεγονότα που παρουσιάζονται στην ενότητα του βιβλίου μας. Γράφτηκαν ή από ανθρώπους που έζησαν από κοντά τα γεγονότα ή από παλαιότερους και σημερινούς ιστορικούς. • ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ; Μας βοηθούν να καταλάβουμε καλύτερα τα ιστορικά γεγονότα , γιατί συμπληρώνουν όσα αναφέρει το βιβλίο μας. Επίσης μελετώντας τα, μπορούμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας.
- 3. ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ; Ο σκοπός μας είναι : να βρούμε τις πληροφορίες που μας δίνουν, να τις συγκεντρώσουμε και να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα, όχι απλά να αντιγράψουμε ό, τι λένε. Ακολουθούμε τα εξής βήματα : 1. Διαβάζουμε προσεχτικά το παράθεμα, για να καταλάβουμε το περιεχόμενό του. 2. Υπογραμμίζουμε πάνω στο παράθεμα τις πληροφορίες που είναι σημαντικές και όχι τις λεπτομέρειες. 3. Γράφουμε την απάντησή μας σε μια παράγραφο. Ξεκινάμε κάνοντας μια θεματική πρόταση, όπου αναφέρουμε το κεντρικό θέμα του παραθέματός μας. Ακολουθεί η απάντηση στα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε. Εδώ προσπαθούμε να συνδέσουμε όσα στοιχεία έχουμε από το παράθεμα με όσα αναφέρει η ενότητα του βιβλίου μας. Αν θέλουμε, η απάντησή μας ολοκληρώνεται με μια πρόταση - κατακλείδα, όπου μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με το θέμα μας.
- 4. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΠΗΓΗΣ • - Παρατηρούμε όσα στοιχεία τη συνοδεύουν ( συγγραφέας, παραλήπτης, πότε γράφτηκε) • - Τη διαβάζουμε και βρίσκουμε άγνωστες λέξεις και όρους δύσκολους. • - Βρίσκουμε τι πληροφορίες μας δίνει, τις σχολιάζουμε, τις κρίνουμε. • - Γράφουμε ένα δικό μας κείμενο σε γ΄ πρόσωπο : Η πηγή αναφέρεται σε…. ή Το κείμενο προέρχεται από….. (κοιτάμε κάτω κάτω στη πηγή το τίτλο του ιστορικού κειμένου από το οποίο αυτή προέρχεται)
- 5. Η ζωή στη Σπάρτη (σελ. 49) • Διαβάστε την πηγή , απαντήστε στην ερώτηση: Ποια ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της ζωής των Σπαρτιατών; • Η πηγή αναφέρεται στα χαρακτηριστικά της ζωής στη Σπάρτη. Αρχικά τονίζει πως η πόλη αυτή έμοιαζε με ένα στρατόπεδο , όπου οι νόμοι ενδιαφέρονταν μόνο για τη δημιουργία καλών στρατιωτών! Στη συνέχεια επισημαίνει ότι στην ιδιωτική ζωή επικρατούσε η λιτότητα, η απλότητα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ζωής στη Σπάρτη ήταν η έλλειψη ατομικής πρωτοβουλίας! Σπαρτιάτης δεν είχε ατομική ζωή, αλλά έβαζε πάντα πιο ψηλά κι από τον εαυτό του το συμφέρον της πόλης. Από την πηγή καταλαβαίνουμε γιατί η Σπάρτη έμεινε κλεισμένη στον εαυτό της και δεν ανέπτυξε αξιόλογο πολιτισμό, όπως η αντίζηλός της, η Αθήνα!
- 6. Γιατί ψηφίστηκε ο νόμος του Οστρακισμού (σελ. 53) • Αφού διαβάσετε την πηγή , απαντήστε στην ερώτηση: Πιστεύετε ότι ο νόμος του Οστρακισμού βοήθησε στο να γίνει πιο δημοκρατικό το πολίτευμα την εποχή του Κλεισθένη; • Η πηγή είναι απόσπασμα από την «Αθηναίων πολιτεία» του Αριστοτέλη και αναφέρεται σε ένα νόμο που ψήφισε ο Κλεισθένης, το νόμο του Οστρακισμού. Αρχικά ο Αριστοτέλης λέει κάτι πολύ σημαντικό! Ισχυρίζεται πως το πολίτευμα της Αθήνας την εποχή του Κλεισθένη ήταν πιο δημοκρατικό από το αντίστοιχο στην εποχή του Σόλωνα! Πιστεύει πως σ΄ αυτή την αλλαγή έπαιξε ρόλο και ο νόμος του Οστρακισμού που ο Κλεισθένης ψήφισε, γιατί ενίσχυσε τη λαϊκή δύναμη. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, τα μέλη της Εκκλησίας του Δήμου έγραφαν σε όστρακο (= κομμάτι σπασμένου αγγείου)το όνομα όποιου συμπολίτη τους θεωρούσαν επικίνδυνο για τη δημοκρατία. Όποιος συγκέντρωνε τις πιο πολλές ψήφους, εξοριζόταν από την πόλη για δέκα χρόνια! Ο νόμος αυτός, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, έκανε πιο δημοκρατικό το πολίτευμα, γιατί ο λαός μπορούσε έτσι να προστατευθεί από επίδοξους τυράννους, όπως ο Πεισίστρατος. Βέβαια ο Αριστοτέλης δεν αναφέρει πως ο νόμος αυτός συχνά δημιουργούσε μίση, αντιπάθειες, έχθρες, με αποτέλεσμα να εξορίζονται και σωστοί πολίτες!
- 7. Ο Θουκυδίδης σκιαγραφεί τον όλεθρο του πολέμου (σελ. 85) όλεθρος= καταστροφή • Ο Ηρόδοτος έγραψε για τους Περσικούς πολέμους και ο Θουκυδίδης για τον Πελοποννησιακό πόλεμο. Αφού διαβάσετε το παράθεμα να απαντήσετε στο ποιος κατά τη γνώμη σας, είχε δυσκολότερο έργο και γιατί; • Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού Θουκυδίδη , ο οποίος αντικειμενικά κατέγραψε στο έργο του που έχει τίτλο “Ιστορία” όσα έγιναν κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου . Αρχικά ο ιστορικός συγκρίνει τον Πελοποννησιακό πόλεμο με τους Περσικούς πολέμους που έγιναν νωρίτερα στην Ελλάδα. Καταλήγει στο συμπέρασμα πως ο Πελοποννησιακός ήταν η πιο καταστροφική σύγκρουση που γνώρισε η Ελλάδα και στη συνέχεια αιτιολογεί αυτόν τον ισχυρισμό. Πιστεύει λοιπόν πως ο εμφύλιος αυτός πόλεμος κράτησε περισσότερα χρόνια και κατά τη διάρκειά του κυριεύτηκαν και καταστράφηκαν πιο πολλές πολιτείες. Επίσης υπενθυμίζει πως οι νεκροί και οι εξόριστοι ήταν πολύ περισσότεροι σε σχέση με άλλους πολέμους. Πολύ σωστά τονίζει πως ο Πελοποννησιακός πόλεμος υπήρξε ο χειρότερος από όλους όσους προηγήθηκαν στην Ελλάδα!
- 8. • Επιπλέον δεδομένου ότι πρόκειται για ένα εμφύλιο πόλεμο, η θέση του ήταν πιο λεπτή , καθώς δεν έπρεπε να αδικήσει κανένα. • Επομένως ο Θουκυδίδης είχε δυσκολότερο έργο από τον Ηρόδοτο.
- 9. Η κτίση της Αλεξάνδρειας (σελ. 100) • Γιατί ο Αλέξανδος έχτισε ναό στην Ίσιδα; Να αναλύσετε σύντομα από ένα πολιτικό μέτρο που πήρε ο Αλέξανδρος στους τομείς της κοινωνίας, του πολιτισμού και της οικονομίας • Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του Αρριανού «Αλεξάνδρου Ανάβασις». Ο συγγραφέας επισημαίνει πως ο μεγάλος Μακεδόνας στρατηγός έδωσε μεγάλη σημασία στη δημιουργία ναών για τις ελληνικές θεότητες. Τονίζει πως δεν ξέχασε να δημιουργήσει ιερό και για την Αιγύπτια θεότητα, την Ίσιδα. • Η δημιουργία ιερού και για την Ίσιδα, δείχνει πως ο Μακεδόνας στρατηγός έδειχνε σεβασμό στο πολιτισμό , τις παραδόσεις και τη θρησκεία των άλλων λαών. Δεν συμπεριφερόταν στους λαούς ως κατακτητής , αλλά ως αγαθός ηγεμόνας, ο οποίος επιθυμούσε την αρμονική συνύπαρξη των λαών! Οι θυσίες που έκανε στο τέλος δείχνουν πόσο ευσεβής ήταν! Ο Αλέξανδρος ουσιαστικά κατανοούσε την αξία της ανεξιθρησκίας και επέτρεπε στον καθένα να πιστεύει ότι θέλει.