![11
Programlama
int sum(int[] x) {
int sum = 0;
n = 0;
while (n < x.length) {
sum += x[n];
}
return sum;
}
00101010101010
10101011111010
11101010101110
00101010101010
...](https://image.slidesharecdn.com/blm1-250209091250-9a9552c7/85/programming-language-software-developer-handbook-11-320.jpg)
![Okunabilirlik (Readability)
Ortogonalite
• Ortogonalite, "A'yı değiştirmek B'yi değiştirmez"anlamına gelen
özelliktir.
• Bir programlama dilinde ortogonallik, nispeten küçük bir ilkel yapı
kümesinin, dilin kontrol ve veri yapılarını oluşturmak için nispeten az
sayıda yolla birleştirilebileceği anlamına gelir.
• opcode [ operand ] [ operand ] …](https://image.slidesharecdn.com/blm1-250209091250-9a9552c7/85/programming-language-software-developer-handbook-27-320.jpg)
programming language software developer handbook
- 1. Programlama Dilleri Dr. Öğr. Üyesi Murat AYDOĞAN
- 2. 2 Amaç • Dil öğretmek değil. Bu derste, programlama dillerinin temel kavramları ve bu kavramlar için çeşitli dillerde sağlanan yapılar incelenecektir. Tanıtılan kavramları örneklemek için, Pascal, C, C++, Java, Lisp, Prolog gibi çeşitli programlama dilleri kullanılacaktır. • Programlama dillerinin ortak kavramlarını incelemek. • Farklı paradigmaları, yaklaşımları incelemek. • Programlama dilinin “daha iyi” olması ne demektir, ne programlama dilini daha nitelikli yapar? • Derleyici tasarımı, yazılım mühendisliği, nesneye yönelik tasarım, bilgisayar insan etkileşimi gibi diğer konulara temel oluşturmak. • Kısaca bu dersin amacı, öğrencinin hem programlama dillerinin temelindeki kavramları öğrenmesini, hem de programlama dilleri alanında kapsamlı bir bakış açısına sahip olmasını sağlamaktır.
- 3. Dersin amacı Program geliştirme fikirleri ifade etme becerisini arttırma Projeye uygun programlama dillerini seçmek Yeni diller öğrenme becerisini attırma Uygulamanın öneminin daha iyi anlaşılması Zaten bilinen dillerin daha iyi kullanılması Gelişime ayak uydurma
- 4. 4 Neden Programlama Dilleri Dersi? • Fikirlerimizi uygularken daha kolay ve daha iyi yapabilmek kısaca etkin algoritmalar geliştirebilmek. • Seçeneklerimizin ne olduğunu bilirsek iyiyi seçebiliriz. Programlama dilleri arasındaki seçimin kolaylaştırılması için gereklidir. • Dil öğrenmede yetkinlik. Dillerin özelliklerini bilmeyen, belli bir dille çalışmaya alışmış kişi, farklı bir dili öğrenmesi gerektiğinde zorlanır. • Belli bir dilin önemli özelliklerini anlayarak daha iyi kullanabilmek , var olan programlama dillerinin kullanımının geliştirilmesi için • Dilleri daha iyi değerlendirebilirsek, doğru seçimler yaparız, doğru teknolojilerin gelişmesine destek olmuş oluruz. • Hata ayıklarken özelliklerini bilmemiz faydalıdır. • Programlama yapıları hakkındaki bilginimiz artar, özellikleri öğreniriz, olmayan özelliklerine öykünürüz (emulate). • Yeni bir dil öğrenilmesinin kolaylaştırılması • Yeni bir dil tasarlamanın kolaylaştırılması
- 5. Genel Kavramlar • DONANIM Bilgisayarı oluşturan fiziksel parçaların tümüne donanım denir. • YAZILIM Kullanıcı ile donanım arasındaki iletişimi sağlayan programlama ve programlamayla ilgili konuların geneline yazılım denir.
- 6. 6 Doğal Dil- Programlama Dili (1) • Bir programlama dili birçok yönden doğal dillere benzer. • Her programlama dilinin kendisine özgü kelimeleri (söz varlığı, sözlüğü), işaretleri (yazım işaretleri) ve yazım kuralları bulunmaktadır. • Programlama dillerinde, o dilin dilbilgisi kurallarına o dilin sözdizimi (syntax) adı verilmektedir. • Bir programcı, o anda kullandığı programlama dilinin sözdizim kurallarına göre kelime ve işaretleri bir araya getirerek, bilgisayara bir şeyleri yapmasını anlatan, bilgisayar açısından bir anlama sahip olan bir deyim oluşturmaktadır.
- 7. 7 Doğal Dil- Programlama Dili (2) • Doğal dillerde konuşma veya yazma sırasında hata yapılabilir. • Programlama dillerinde hataya yer yoktur. • Herhangi bir hata yapılması durumunda o deyimin bilgisayar açısından hiçbir anlamı olmamakta, bilgisayar o deyimi anlamamaktadır. • Bir program yazmak için programcının o dilin tüm sözdizim kurallarını bilmesi gerekmektedir. • Programcının programlama dilinin kurallarına uymaması durumunda program hatalara sahip olacaktır. • Bilgisayar hatalı programı anlamayacak, dolayısıyla çalıştırmayacaktır.
- 8. Genel Kavramlar Yazılım uygulama alanlarına göre; 1. Scientific and Engineering Software 2. Business Software 3. Artificial Intelligence Software 4. Image Processing Software 5. System Software
- 9. 9 Programlama Dili Nedir? • Her dilin, nesneleri, özellikleri, ilişkileri ve işlemleri göstermek için çeşitli sembolleri ve bu sembolleri birleştirmek için kuralları vardır. • Bir doğal dil, bir grup insan arasında ortak olarak anlaşılan sembolik bir iletişim dili olarak tanımlanabilir ve iletişim insanlar arasında gerçekleşir. • Programlama dili ise, insanlar ve bilgisayarlar arasındaki iletişimi sağlarlar. • Bir programlama dili, bir problemin çözümünün bilgisayardaki gerçekleştirimini ifade etmek amacıyla programlar oluşturulması için kullanılan bir dildir.
- 10. 10 Programlama Dili Nedir? • Programlama dili, bir problemin çözümünün bilgisayardaki gerçekleştirimini ifade etmek amacıyla tasarlanmış ve o programlama dili için hem insanlar hem de bilgisayarlar tarafından ortak olarak anlaşılacak kurallar ve semboller dizisidir. Programlama Dili 10000010010110100100101…… Bu bir program
- 11. 11 Programlama int sum(int[] x) { int sum = 0; n = 0; while (n < x.length) { sum += x[n]; } return sum; } 00101010101010 10101011111010 11101010101110 00101010101010 ...
- 12. 12 program gcd(input, output); var i, j: integer; begin read(i, j); while i <> j do if i > j then i := i – j; else j := j – i; writeln(i) end. Bilgisayara neden ihtiyaç duyarız?
- 13. 13
- 14. 14 Programlama Dili Nedir? Makine Dili • Bir programlama dilinin bilgisayar tarafından anlaşılması için, o dilin sözdiziminin ve anlamının makine diline çevrilmesi gereklidir. • Makine dili, bir bilgisayarın doğrudan anladığı gösterim olup, bilgisayarların ana dili olarak nitelenebilir. • Programlama dillerinin makine diline çevrilmesi, derleme veya yorumlama yöntemleriyle sağlanır.
- 15. 15 Neden Farklı Programlama Dilleri? (1) • Programlama dillerinin zaman içinde gelişimidir. • Araştırmacıların programlama dillerinde daha iyi tasarımlar yapmaları sonucunda gelişme olmaktadır. • İlk programlama dilleri 1950’lerin başlarında geliştirilmiştir. • Bugünkü programlama dilleri ile karşılaştırıldıklarında oldukça zayıf bir dil tasarımına sahiplerdi. • Modern programlama dilleri ilk programlama dillerinden çok farklı özelliklere sahip olacak şekilde geliştirilmişlerdir.
- 16. 16 Neden Farklı Programlama Dilleri? (1) • Değişik programlama gereksinimleri ortaya çıkmıştır. • Gereksinimlere göre, birbirlerinden çok farklı özelliklere sahip olan çok sayıda programlama dili geliştirilmiştir. • Bilgisayarlarda kullanılan programlar genel olarak “sistem programları” ve “uygulama programları” olmak üzere ikiye ayrılmaktadırlar. • Bazı programlama dilleri sistem programları, bazıları ise uygulama programları yazmak üzere tasarlanmışlardır. • Farklı uygulama türleri bulunduğundan, bu uygulamalara cevap verebilecek çeşitlilikte programlama dilleri de geliştirilmiştir. • Bir iş için uygun olan programlama dili, diğer iş için uygun olmayabilmektedir. Bilgisayarlar birbirinden farklı amaçlar için kullanıldığından, çok sayıda programlama dili geliştirilmiştir.
- 17. Programlama Dillerinin Sınıflandırılması 1. Seviyelerine göre sınıflandırma 2. Uygulama alanlarına göre sınıflandırma 3. Dillerin tasarım paradigmalarına göre sınıflandırma
- 18. Uygulama Alanlarına Göre Sınıflandırma 1. Bilimsel ve mühendislik uygulama dilleri Dizi ve matrislerin etkin kullanımı • Fortran, C, Pascal 2. Mesleki uygulama dilleri • Raporlar oluşturun • COBOL 3. Yapay zeka uygulamaları dilleri • Sayılar yerine semboller; bağlantılı listeleri(Linked List) kullanır • LISP, Prolog, Python 4. Sistem programlama dilleri • Sürekli kullanım nedeniyle verimliliğe ihtiyaç var • C, Assembler 5. Veritabanı dilleri • Çoklu verilerin yönetiminde etkinlik sağlarlar. • MSSQL, Oracle Forms
- 19. Uygulama Alanlarına Göre Sınıflandırma 6. Genel Amaçlı programlama dilleri • Bir çok kesimin kullanımına olanak sağlar. • Java, C#, Basic, Pascal 7. Modelleme yapmak için geliştirilen diller • Gerçek hayat problemlerinin tam olarak koda yansıtılmasını sağlarlar • Simula67
- 20. Programlama Dillerinin Seviyelerine Göre Sınıflandırılması • Makine Dili: 1 ve 0 • Düşük Seviyeli: Assembly • Orta Seviye: C, C++ • Yüksek Seviye: Pascal, Basic, Fortran, Cobol • Çok Yüksek Seviye: Dbase, Visual Basic, Java, SQL, Paradox, Access, FileMaker, C#
- 22. Programlama Dili Değerlendirme Kriterleri • Okunabilirlik (Readability): programların okunma ve anlaşılma kolaylığı • Yazılabilirlik (Writability): bir dilin programları oluşturmak için kullanılma kolaylığı • Güvenilirlik (Reliability): spesifikasyonları yerine getirme • Maliyet (Cost): nihai toplam maliyet • Bir yazılım mühendisi dil değerlendirme ölçütlerini çok iyi bilmelidir.
- 23. Programlama Dili Değerlendirme Kriterleri
- 24. Okunabilirlik (Readability) • Bir programlama dilinin değerlendirilmesinde en önemli kriterlerden birisi, programların okunabilme ve anlaşılabilme kolaylığıdır. • Programlama dillerinin okunabilir olmaları, programlarda hata olasılığını azaltır ve programların bakımını kolaylaştırır. • Bir programlama dilinde yer alan kavramlar, yapılar ve dilin sözdizimi, dilin okunabilirliğini doğrudan etkiler.
- 25. Okunabilirlik (Readability) • Genel basitlik (Simplicity) • Ortogonalite (Orthogonality) • Veri tipleri (Data Types) • Sözdizimi ile ilgili hususlar (Syntax Design)
- 26. Okunabilirlik (Readability) • Çok sayıda basit yapıdan oluşan bir dilin okunabilirliği az sayıda olandan daha azdır. • Yönetimi kolay kullanışlı nitelikler (features) ve yapılar (constructs) kümesi bulunması genel kolaylığı arttırır. • Özellik çokluğu (feature multiplicity) (aynı işi yapmanın birkaç tane yolu olması) istenmez Örneğin JAVA’da bir değişkenin değerini 1(bir) artırmak istersek: Count=Count+1 Count+=1 Count++ ++Count Minimum operatör aşırı yükleme (operator overloading)
- 27. Okunabilirlik (Readability) Ortogonalite • Ortogonalite, "A'yı değiştirmek B'yi değiştirmez"anlamına gelen özelliktir. • Bir programlama dilinde ortogonallik, nispeten küçük bir ilkel yapı kümesinin, dilin kontrol ve veri yapılarını oluşturmak için nispeten az sayıda yolla birleştirilebileceği anlamına gelir. • opcode [ operand ] [ operand ] …
- 28. Okunabilirlik (Readability) • Veri tipleri • Yeterli önceden tanımlanmış veri türleri • C’de Boolean veri tipi yoktur • Java, C#, Python… gibi dillerde Boolean veri tipivardır. • timeout = false
- 29. Okunabilirlik (Readability) • Sözdizimi ile ilgili hususlar • Özel Kelimeler • Döngü için özel kelimeler: while, class, and for • Birleşik özel kelimeler • static kelimesi (compile time’da yüklenir) • public static
- 30. Yazılabilirlik (Writability) Basitlik ve Ortogonalite • Az sayıda yapı, az sayıda ilkel, bunları birleştirmek için küçük bir kurallar dizisi Soyutlama desteği • Karmaşık yapıları veya işlemleri ayrıntıların göz ardı edilmesine izin verecek şekilde tanımlama ve kullanma yeteneği (Kütüphaneler ve Framework'ler) İfade • İşlemleri belirlemenin nispeten uygun bir yolu • Operatörlerin gücü ve sayısı ve önceden tanımlanmış işlevler (yapı kurmaktan kurtarır)
- 31. Güvenilirlik (Reliability) Tip kontrolü • Derleme zamanında yapılmalıdır (Çalışmazamanında kötü sonuçlar doğurabilir.) • Tip hatalarını: int, float, string int a = 10.2; ? (tip kontrolüne girer)
- 32. Güvenilirlik (Reliability) İstisna işleme (Exception Handling) • Çalışma zamanı hatalarını önleyin ve düzelticiönlemler alın. • try-catch • Ada, C++, Java, and C# bu konuya önem vermiştir.
- 33. Güvenilirlik (Reliability) Takma ad (Aliasing) • Aynı bellek konumu için iki veya daha fazla farklı referans alma yönteminin varlığı • Özellikle Nesne Yönelimli Programlama dillerinde yapılabilir.
- 34. Güvenilirlik (Reliability) Okunabilirlik ve yazılabilirlik • Bir program ne kadar kolay yazılırsa, doğru olma olasılığı da o kadar yüksektir. • Bir algoritmayı ifade etmenin 'doğal' yollarını desteklemeyen bir dil, 'doğal olmayan' yaklaşımların kullanılmasına ve dolayısıyla daha düşük güvenilirliğe yol açar. Bu durum, programcıların daha fazla hata yapmasına ve kodun doğru çalışmama olasılığının artmasına neden olur. Örneğin, daha eski ve karmaşık yapıya sahip dillerde (Assembly gibi), bir işlemi gerçekleştirmek için çok fazla adım gerekebilir ve bu adımlar arasında hataya açık pek çok yer olabilir. Ancak, daha modern dillerde (Python, Java gibi), aynı işlem çok daha basit ve doğal bir şekilde ifade edilebilir
- 35. Cost (Maliyet) • Programcıları dili kullanmak için eğitmek • Program yazma (belirli uygulamalara yakınlık) • Programları derleme: Zaman önemli • Programları çalıştırma • Ücretsiz derleyicilerin kullanılabilirliği • Güvenilirlik: zayıf güvenilirlik yüksek maliyetlere yol açar • Programların bakımı
- 36. Programlama Dili Değerlendirme Kriterleri Diğerleri • İfade gücü • Veri Türleri ve Yapıları • Giriş çıkış kolaylığı • Taşınabilirlik • Altprogramlama • Verimlilik • Esneklik • Öğrenme kolaylığı • Genellilik
- 38. Dil Tasarımında Karşılaştırmalar • Güvenilirlik vs. yürütme maliyeti Örnek: Java, dizi öğelerine yapılan tüm referansların düzgün indeksleme için kontrol edilmesini ister, bu da yürütme maliyetlerinin artmasına neden olur • Okunabilirlik vs. yazılabilirlik Örnek: APL, karmaşık hesaplamaların kompakt bir programda ancak okunabilirliğin düşük olması pahasına yazılmasına olanak tanıyan birçok güçlü operatör (ve çok sayıda yeni sembol) sağlar • Yazılabilirlik (esneklik) vs. güvenilirlik Örnek: C ++ işaretçileri güçlü ve çok esnektir ancak güvenilmezdir
- 40. Programlama Dilinin Hedefleri Bilgisayar Mimarisi Diller: • Birçok modern programlama dili, Von Neumann mimarisine dayanır. Bu mimari, bilgisayarın temel çalışma yapısını açıklar ve günümüzdeki çoğu bilgisayar bu yapıyı kullanır. Von Neumann mimarisinde veri ve talimatlar aynı hafızada saklanır, böylece merkezi bir işlem birimi (CPU) bu veriler üzerinde işlemler yapar. Programlama dilleri, bu yapıyı en iyi şekilde kullanacak şekilde tasarlanır. Bu yüzden dillerin çoğu, bu mimariye uygun şekilde optimize edilmiştir. Program Tasarım Metodolojileri • Yeni yazılım geliştirme metodolojileri (ör. Nesne yönelimli yazılım geliştirme) yeni programlama paradigmalarına ve dolayısıyla yeni programlama dillerine yol açmıştır.
- 41. Programlama Paradigmaları • Diller uygulama alanlarına, düzeylerine göre sınıflandırılacağı gibi dilin tasarım metodolojisine göre de sınıflandırılabilir. • Paradigma; bir grubun ortak kararlarını temsil edene ve grubun konuya yeni bir şekilde bakışını sağlayan bir kavramsal şemadır. Programlama paradigmaları 4 farklı grupta incelenebilir; 1. Emir Esaslı (Imperative) programlama 2. Nesneye Yönelik (Object Oriented) programlama 3. Fonksiyonel (Functional) programlama 4. Mantıksal (Logical) programlama
- 42. Programlama Paradigmaları • Bir yazılım sisteminin geliştirilmesinde kullanılan tasarım yöntemi ve programlama dili paradigması aynıysa, yazılım geliştirme süreci daha kolay hale gelir. Ayrıca, paradigmalar arasında ortak kavramlar bulunduğu için bir paradigmayı öğrenmek, aynı gruptaki diğer dilleri öğrenmeyi kolaylaştırır. • Paylaşılan kavramlar nedeniyle, programlama paradigmalarına göre gruplanan diller arasında yoğun benzerlik bulunmaktadır. Bu nedenle bir paradigma grubunun bir üyesini öğrenmek, aynı gruptaki bir diğer dili öğrenmeyi kolaylaştırır.
- 43. Programlama Paradigmaları Paradigma-Yönelik Diller: • Belirli bir paradigmayı destekleyen dillere paradigma-yönelik diller denir. • Örneğin, Python ve Ruby gibi diller nesneye yönelik programlama paradigmasını destekler. Benzer şekilde, C, Go, ve Rust, imperative (emir esaslı) paradigmayı destekler. • Öte yandan, bazı diller birden fazla paradigmayı destekler. • Örneğin, JavaScript ve Python hem imperative hem de fonksiyonel paradigmayı destekler. Aynı şekilde, Kotlin ve Scala da hem imperative hem de nesneye yönelik programların geliştirilmesini destekler. • C++ hem imperative hem de nesneye yönelik programların geliştirilmesini destekler.
- 44. Programlama Paradigmaları • Imperative (Zorunlu, komut merkezli, emirsel) Paradigmayı Destekleyen Diller • Imperative paradigma'daki programlama dilleri işlem tabanlı olup bir program, bir dizi işlem olarak görülür. Komutlar ve prosedürler kullanarak değişkenleri güncellemesi ile karakterize edilir. • Programlardaki deyimler, birbirleri ile değişkenler aracılığı ile iletişim kurar. Bu dillerde bir program, bir dizi deyimden oluşur ve her deyimin çalışması, bellekteki bir veya daha fazla yerleşim değerinin değiştirilmesine neden olur. • Örneğin, iki değişkenin toplanması ve üçüncü bir değişkenin elde edilmesi, bu değerlerin birleştirilerek sonucun yeni bir yerleşimde saklanması olarak gösterilebilir.
- 45. Programlama Paradigmaları • Imperative (Zorunlu) Paradigmayı Destekleyen Diller • Söz dizimi: • Deyim 1; ‐ • Deyim 2; • …………… • …………… • Deyim n; ‐ • Imperative diller, yaygın olarak kullanılan ilk dil grubudur. Imperative programlama paradigması, C, FORTRAN, PL/I, Pascal, COBOL, Ada gibi birçok dil tarafından desteklenmektedir.
- 46. C’de OBEB (Öklit) Algoritması #include <stdio.h> int gcd(int a, int b) { while (a != b) { if (a > b) a = a - b; else b = b - a; } return a; } Programlama Paradigmaları Algoritma, 2000 yıl önce Euclid tarafından keşfedilmiştir a ve b'nin OBEB'i, b ve a'nın b'ye bölümünden kalan sayının OBEB'iyle aynıdır
- 47. Programlama Paradigmaları Imperative (Zorunlu, Komut merkezli) Diller
- 48. Programlama Paradigmaları • Nesneye Yönelik Paradigmayı Destekleyen Diller • Bu diller nesnelerin sınıflandırılması esasına dayanır. • Birbirini etkileyen nesnelerden oluşmuş diller olarak tanımlanabilir. Nesne, belli bir durumda paylaşılan işlemlerin bir topluluğudur. Veriler, fonksiyon ve prosedürler tek bir nesnede tutulabilir. Nesne temelli yaklaşımı kullanan dillere örnek olarak Simula, Smalltalk, C+ +, Java ve C# gibi diller verilebilir.
- 49. Programlama Paradigmaları • Fonksiyonel Paradigmayı Destekleyen Diller • Burada bilgisayara bir işlemi nasıl yapacağı bildirilir. Veriler ve sonucu elde etmek için veriye uygulanacak fonksiyonel dönüşümler, paradigmanın temelini oluşturur. • Sadece fonksiyonlar üzerine kurulmuş bir modeldir. Fonksiyonlar bir çok değer alır ve geriye sadece bir değer döndürürler. Fonksiyonlar başka fonksiyonları çağırır ya da başka fonksiyonun parametresi olur.
- 50. Programlama Paradigmaları • Fonksiyonel Paradigmayı Destekleyen Diller • Bu dillerde, alt yordamlar, fonksiyonlar (prosedürler) kullanılarak program daha alt parçalara bölünür. • İlk fonksiyonel dil Lisp’dir. • ML ve HASKELL modern fonksiyonel dillerdir. Bu diller fonksiyonlara rasgele değerler gibi davranmaktadır • ML ile Lisp karışık programlama dilleridir. Değişken ve atama işlemlerini desteklemektedir. • Haskell ise tamamen saf fonksiyonel bir dildir. Değişken ve atama işlemlerini desteklememektedir.
- 51. Programlama Paradigmaları (define gcd2 ; 'gcd' is built-in to R5RS (lambda (a b) (cond ((= a b) a) ((> a b) (gcd2 (- a b) b)) (else (gcd2 (- b a) a))))) Scheme’de OBEB (Öklit) Algoritması
- 52. Programlama Paradigmaları • Mantık Paradigmayı Destekleyen Diller • Mantık programlama paradigmasında programlama, bir işin nasıl yapılacağının belirtilmesi yerine, ne yapılması istendiğinin belirtilmesi olarak görülür. • Bu diller, belirli bir koşulun varlığını kontrol ederek ve koşul sağlanıyorsa, uygun bir işlem gerçekleştirerek çalışırlar. • Bu modeldeki dillere en tanınmış örnek, Prolog programlama dilidir.
- 53. Programlama Paradigmaları • Mantıksal diller kural tabanlı dillerdir. İmperative dillerde çözülecek algoritmanın tanımı ayrıntılı yapılır, komutların ve işlemlerin sırası bellidir. • Mantıksal programlamada ise ayrıntı da yoktur. Sıralama da belli değildir. Programlama dili, sonucu elde etmek için hangi kuralı hangi sırayla kullanacağını belirlemelidir. • Bu yaklaşım diğer dil kategorilerine göre çok radikaldir. Hiçbir kategoriye girmediği ve kendi başına ayrı bir kategori olduğu açıktır. En yaygın mantıksal dil Prolog’dur
- 54. Programlama Paradigmaları • Mantık Paradigmayı Destekleyen Diller • Mantık tabanlı bir dilin çalışması imperative bir dilin çalışmasına benzemekle birlikte, deyimler sıralı olarak işlenmez. • Bu dillerin sözdizimi genel olarak şu şekildedir:
- 55. Programlama Paradigmaları • Mantık Paradigmayı Destekleyen Diller • Doğal dil işleme, mantık programlamanın yaygın olarak kullanıldığı bir alandır. • Prolog dili, aşağıdaki örnekte olduğu gibi insan-makine etkileşimlerine uygundur. Prolog, özel bir mantık yürütme şeklini kullanarak kendisine yöneltilen sorgulara yanıt verir. • Gerçekler-Kurallar • 1-Ali insandır. 2-İnsanlar ölümlüdür. (Bilgisayar öğrenir) • Hedef • Ali ölümlüdür? (Bilgisayar gerçeklere bakarak cevap bulur) • Sonuc: • Ali ölümlüdür.
- 56. Programlama Paradigmaları gcd(A,B,G) :- A = B, G = A. gcd(A,B,G) :- A > B, C is A-B, gcd(C,B,G). gcd(A,B,G) :- B > A, C is B-A, gcd(C,A,G). Prolog’da OBEB (Öklit) Algoritması
- 57. Şekil: Brian Hayes, “The Semicolon Wars.” American Scientist, July- August 2006, pp.299-303