Rebolusyong pangkaisipan
- 1. Rebolusyong Pangkaisipan By: Abuel and Pahayac
- 2. Rebolusyong Pangkaisipan Tumutukoy ang rebolusyon sa mabilisang pagbabago ng isang institusyon o lipunan. Isa sa mga bunga ng pamamarang makagham ang pagbabagong ginawa nito sa iba-ibang aspekto ng buhay ng tao. Marami ang nagmungkahi na gamitin ang pamamaraang ito upang mapaunlad ang buhay ng tao sa larangang pangkabuhayan, pampolitika,panrelihiyon at maging sa edukasyon
- 3. Tinawag itong Panahon ng Kaliwanagan (Enlightenment). Nakasentro ang ideyang ito sa paggamit ng reason o katuwiran sa pagsagot sa suliraning panlipunan,pampolitikal,at pag ekonomiya.
- 4. Kaisipang Politikal Umunlad ang Enlightenment o Rebolusyong Pangkaisipan noong ika-8 na siglo (1700s). Baron de Montesquieu(Mon tehs kyoo) - Isa sa kilalang pilosopo sa panahong ito dahil sa kaniyang tahasang pagtuligsa sa absolutong monarkiyang nararanasan sa France sa panahong iyon.
- 5. Sa kaniyang aklat na “The Spirit of the Laws”(1748), tinalakay niya ang iba’t ibang pamahalaang namayani sa Europe. Hinangaan niya ang mga British dahil sa pagbuo nito ng isang uri ng pamahalaang monarkiya na ang kapangyarihan ay nililimitahan ng parliament . Mas kinilala ang kaisipang balace of power Montesquieu na tumutukoy sa paghahati ng kapangyarihan pamahalaan sa tatlong sangay (ehekutibo,lehislatura,at hudikatura).
- 6. Philosophes Sa kalagitnaang bahagi ng ika-18 na siglo,isang pangkat ng mga taong tinawag na philosophes ang nakilala sa France. LIMANG MAHALAGANG KAISIPAN NA BUMUBUO SA KANILANG PILOSOPIYA 1. Naniniwala ang mga philosophes na ang katotohanan(truth)ay maaaring malaman gamit ang kayuwiran. 2. May paggalang ang mga philosophes sa kalikasan (nature)sa isang bagay.
- 7. 3. Ang kaligayahan para sa mga philosophes ay matatagpuan ng mga taong sumusunod sa batas ng kalikasan. 4. Ang mga philosophes ang unang Europeong naniwala na maaaring umunlad kung gagamit ng “makaagham na paraan”. 5. Nagnanais ng kalayaan ang mga philosophes.
- 8. Francois Marie Arouet Isa sa itinuturing na maimpluwensiyang philosophes Mas kilala sa tawag na Voltaire Siya ay nakapagsulat ng higit 70 aklat na may temang kasaysayan,pilosopiya,politika,at maging drama. Madalas gumamit ng satiriko so Voltaire laban sa kaniyang mga katunggali tulad ng mga pari,aristocrats,at maging ang pamahalaan. Dahil sa tahasang pagtuligsa sa mga ito,ilang beses siyang nakulong.
- 9. Ipinatapon siya sa England ng dalawang taon at ang kaniyang nasaksihan at hinangaan ang pamahalaang Ingles. Nang makabalik sa Paris,ipinagpatuloy niya ang pambabatikos sa batas at kaugaliang Pranses at maging sa relihiyong Kristiyanismo. Nagkaroon man siya ng maraming kaaway dahil sa kaniyang opinyon, hindi siya huminto sa pakikipaglaban upang matamasa ang katuwiran,kalayaan sa pamamahayag,at pagpili ng relihiyon at tolerance.
- 10. Thomas Hobbes at John Locke - may magkataliwas na ideya tungkol sa katangian ng pamamahalang nararapat na mamuno sa mamamayan.
- 11. Jean Jacques Rousseau Nagmula sa isang mahirap na pamilya Kinilala dahil sa kahusayan sa pagsulat ng mga sanaysay na tumatalakay sa kahalagahan ng kalayaang pang-indibiduwal (individual freedom). Binigyang diin niya ang kasamaan ng lipunan (evils of the society) ay mauugat sa hindi pantay na distribusyon ng yaman at labis na kagustuhan sa pagkamal nito. Inihain niya ang paniniwala tungkol sa mabuting pamahalaan sa kaniyang aklat na The Social Contract.
- 12. Naniniwala siya na magkakaroon lamang ng maayos na pamahalaan kung ito ay nilikha ayon sa ‘pangkalahatang kagustuhan’ (general will). Ang Social Contract niya ang naging saligan ng mga batas ng rebolusyon sa France.
- 13. Pagpapalaganap ng Ideyang Liberal Denis Diderot(dee DROH) - nagpalaganap sa ideya ng mga philosophe sa pamamagitan ng pagsulat at pagtipon 28-volume na Encyclopedia na tumatalakay sa iba-ibang paksa. Binatikos nila ang Divine Right at ang tradisyonal na relihiyon. Bilang tugon, pinigil ng pamahalaan at simbahan ang pagkalat ng Encyclopedia at binantaan ang mga Katolikong bibili at babasa nito.
- 14. Sa kabila ng mga pagpigil na ito, humigit-kumulang na 20,000 kopya ang naimpenta sa mga taong 1751-1789. Naipalaganap ang mga ideya ng Enlightment o Rebolusyong Pangkaisipan hindi lamang sa kabuuan ng Europa kundi maging sa America at kalaunan ay sa Asya at Africa.
- 15. Mga Kababaihan sa Panahon ng Enlightenment Ang islogang “kalayaan at pagkakapantay” ay tinitignan ng mga philosophes na hindi akma sa kababaihan Unti-unting nabago ang pananaw na ito sa kalagitnaan ng ika-18 na siglo (1700s) nang magprotesta ang ilang kababaihan sa ganitong uri ng pagtingin Kinuwestiyon nila ang paniniwalang mas mababa ang uring kababaihankaysa kalalakihan.