1. e 3x
(2 9 x)dx (2 9 x)e 3x
dx гэж бичиж u (2 9 x); dv e 3x
dx гэсэн
3x
e
орлуулга хийвэл v болно. Хэсэгчлэх аргаар udv uv vdu
3
3x 3x 3x
3x e e e (9 x 2) 1 3x
(2 9 x)e dx (2 9 x) ( ) d (2 9 x) e 3d ( 3 x)
3 3 3 3
3x
e (9 x 2) 3x e 3 x (9 x 2) 3e 3 x e 3 x (9 x 1)
e C C C
3 3 3
1 1
x3 x 2 xdx
2
dx 2
гэж бичээд t x 2 орлуулга хийвэл dt 2 xdt болно. a 0; b 1
0
x 1 0
x 1
1 1 1 1 1 1 1
x3 x 2 xdx tdt 1 t 1 1 1 d (t 1)
dx dt dt dt
0
x2 1 0
x2 1 0
2(t 1) 2 0
t 1 0
t 1 2 0 0
t 1
1 1 1 2 2
1 1
t ln(t 1) | x ln( x 1) | (1 ln 2)
2 0 2 0 2
2. 2
sin xdx sin xdx x
энэ бодлогыг бодоход t tg орлуулга хийнэ.
0
1 sin x cos x 1 sin x cos x 2
2dt2t 1 t2
Тэгвэл dx ; sin x
; cos x ; a 0; b 1
1 t2
1 t2 1 t2
2t 2dt 4t
2 1 1
sin xdx 2
1 t 1 t 2 (1 t 2 ) 2
dt
0
1 sin x cos x 0
2t 1 t2 0
1 t 2 2t 1 t 2
1
1 t2 1 t2 1 t2
1 1
tdt 1 tdt
4 2
4 dt
0
(2t 2)(1 t ) 0
2 (t 1)(1 t 2 )
t A Bt C A At 2 Bt 2 Bt Ct C
2
(t 1)(1 t ) t 1 1 t2 (t 1)(1 t 2 )
A B 0
1 1
B C 1 A ; B C
2 2
A C 0
1 1 1
1 t 1 1 1
1 2 2 2 dt dt t dt
4 2 2
dt
2 0
t 1 1 t 0
t 1 0
1 t 0
1 t2
2
1 1 t2 1
( ln | t 1| ln(1 t ) arctgt ) | (ln arctgt ) | arctg1
0 t 1 0 4
3. 9
9 2x
dx
6
2 x 21
9 2x 9 2x 21t 2 9
t гэвэл t2 9 2x 2t 2 x 21t 2 2(t 2 1) x 21t 2 9 x
2 x 21 2 x 21 2(t 2 1)
1 42t (t 2 1) 2t (21t 2 9) 1 24t 12t
dx dt dt dt
2 (t 2 1) 2 2 (t 1) 2
2
(t 1) 2
2
9 2 6 3 1 9 2 9 9
a( доод хязгаар ) ; b( дээд хязгаар ) 3
2 6 21 9 3 2 9 21 3
9 3 3 3
9 2x 12t 12t 2 1 1
dx t dt dt 12 dt
6
2 x 21 1
(t 1) 2
2
1
(t 2 1) 2 1
t 2
1 (t 2
1) 2
3 3 3
3 3 3
3 dt dt dt
12 arg tgt | болох ба интегралыг бодъё.
1
3 13
(t 1) 2
2
3 13
(t 1) 2
2
13
(t 1) 2
2
1 1 sin 2 y cos 2 y
sin 2 y орлуулга хийхэд 1 t 2 sin 2 y sin 2 y t2 ctg 2 y
t2 1 sin 2 y sin 2 y
dy 1 ;t
t ctgy dt ; tдоодхязгаар ctg ctg 3
sin 2 y 3 дээдхязгаар
3 ctg 3 ctg 3 ctg 3
dt dy
4 2 (1 cos 2 y )
sin y ( ) sin ydy dy
13
(t 1) 2
2
ctg 13
sin 2 y ctg 1 3 ctg 13
2
ctg 3 ctg 3
1 1 1 1 1
(cos 2 y 1) dy sin 2 y y | (sin(2ctg 3) sin(2ctg 1 3)) ( ctg 3 ctg 1 3)
2 ctg 13
2 2 ctg 1 3 4 2
9 3
9 2x dt 1 1
Иймд : dx (sin(2ctg 3) sin(2ctg 1 3)) ( ctg 3 ctg 1 3)
6
2 x 21 3 13
(t 1) 2
2
3 4 2
4. 1 1 1
dx d ( x) d (1 x) 1
2 1 x| 2(0 1) 2
0 1 x 0 1 x 0 1 x 0
y=1/x ; x= -0,1; x= -1; y=0
Энэ бодлогын хувьд зурагт байгаа бид 1-р
дүрсийн талбайг олох ёстой. Гэхдээ 1 ба 2
2 дүрсийн талбай тэнүү учир 2-р дүрсийн
1 талбайг олоход хангалттай.
1
1 1
dx ln x | ln1 ln 0,1 0 ln 0,1 ln 0,1
0,1
x 0,1
0
( x2 2 x 1) sin 3 xdx хэсэгчлэх аргаар бодно.
1
1
u x2 2 x 1; dv sin 3 xdx v cos 3x
3
0 0 0
1 2 0 1
( x2 2 x 1) sin 3 xdx (x 2 x 1) cos 3 x | cos 3 xd ( x 2 2 x 1) co3 x (2 x 2)dx ба
1
3 1
1
3 1
0
1
co3 x (2 x 2)dx бас хэсэгчлэх аргаар бодъё. u 2 x 2; dv cos 3 xdx v sin 3 x
1
3
0 0 0
1 0 1 1 2 1 0
co3 x (2 x 2)dx (2 x 2) sin 3 x | sin 3 xd (2 x 2) 0 2 sin 3 xdx ( cos 3 x | )
1
3 1 3
1
3 1 3 3 1
2 2
(cos 0 cos( 3)) cos 3
9 9
0
1 2 1
Иймд ( x2 2 x 1) sin 3 xdx cos 3 cos 3
1
3 9 9
5. 3
4
(1 x 2 )3
2 6
ба p 3cos
x x
бодлогуудыг бодож чадсангүй.