Silde tài chính quốc tế
1 like5,808 views
Môn học Tài chính Quốc tế cung cấp kiến thức cơ bản về các khía cạnh tài chính-tiền tệ quốc tế, giúp sinh viên hiểu và phân tích chính sách kinh tế cũng như dòng lưu chuyển tài chính quốc tế. Chương trình học gồm các nội dung chính như tỷ giá hối đoái, sự phát triển của các thị trường tài chính quốc tế và đánh giá rủi ro tỷ giá. Phương pháp đánh giá bao gồm đánh giá quá trình và bài thi cuối khóa với nhiều hình thức khác nhau.
Silde tài chính quốc tế
- 1. 1 Nguyen Thi Hong Vinh TÀI CHÍNH QUỐC TẾ Nguyen Thi Hong Vinh GIỚI THIỆU MÔN HỌC • Mục tiêu • Nội dung chính • Điều kiện cần thiết • Giáo trình và tài liệu tham khảo • Phương pháp đánh giá kết quả học tập Nguyen Thi Hong Vinh GIỚI THIỆU MÔN HỌC • Số đơn vị học trình: 3 đvht (45 tiết) • Điều kiện tiên quyết: đã nghiên cứu môn Kinh tế vĩ mô
- 2. 2 Nguyen Thi Hong Vinh Mục tiêu môn học Giúp Sinh Viên: • Nắm được kiến thức cơ bản về các khía cạnh tài chính-tiền tệ quốc tế • Hiểu và phân tích được các chính sách kinh tế mà các Chính Phủ có thể áp dụng để tác động đến các dòng lưu chuyển tài chính quốc tế. • Đánh giá và phân tích các hoạt động kinh doanh đầu tư trên các thị trường tài chính và tác động đến các dòng lưu chuyển TCQT. Nguyen Thi Hong Vinh Nội dung chính • Cơ sở hạ tầng của các quan hệ tiền tệ tài chính quốc tế • Sự biến động của tỷ giá hối đoái và tác động của nó đến dòng lưu chuyển TCQT • Các lý thuyết về tỷ giá • Sự hình thành và phát triển của các thị trường tài chính quốc tế Nguyen Thi Hong Vinh Giáo trình và tài liệu tham khảo • N.V.Tiến, Giáo trình Tài chính quốc tế, NXB Thống kê, 2010 • Hồ Diệu, Nguyễn Văn Tiến (2001) Giáo trình Tài chính quốc tế. Học viện Ngân hàng. • N.V.Tiến, 2001, “Tài chính quốc tế hiện đại trong nền kinh tế mở”, tái bản lần I, NXB Thống kê • Trần Ngọc Thơ, Nguyễn Ngọc Định (2005) Giáo trình Tài chính Quốc tế. Đại học Kinh tế TP.HCM. • Moosa, I.M., 1998, “International Finance: an analytical approach” The McGraw-Hill Companies, INC., Australia • Maurice D.Levi (1996) International Finance, Mc.Graw-Hill, Inc. • Keith Pilbeam(1998), International Finance, Macmillan, London
- 3. 3 Nguyen Thi Hong Vinh Phương pháp đánh giá SV • Đánh giá theo quá trình: 30% (lên lớp đầy đủ, tham gia thuyết trình, kiểm tra…) • Bài thi cuối khóa: 70% Hình thức thi: trắc nghiệm, câu hỏi trả lời ngắn, bài tập, tình huống, … Nguyen Thi Hong Vinh CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH QUỐC TẾ 1. Khác biệt giữa TCQT và TC nội địa? 2. Tại sao cần nghiên cứu TCQT ? 3. TCQT nghiên cứu vấn đề gì? Nguyen Thi Hong Vinh NỘI DUNG 1. Đối tượng nghiên cứu của TCQT 2. Đặc trưng của TCQT 3. Tầm quan trọng của TCQT 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể
- 4. 4 Nguyen Thi Hong Vinh 1. Đối tượng nghiên cứu của TCQT • TCQT nghiên cứu các quan hệ tài chính quốc tế phát sinh từ các lưu chuyển quốc tế của hàng hóa, dịch vụ, tài sản và các yếu tố sản xuất như vốn, lao động và kỹ thuật. • Các khía cạnh tiền tệ - tài chính quốc tế Nguyen Thi Hong Vinh Khía cạnh tiền tệ quốc tế • Giá trị đồng tiền quốc gia • Tương quan giá trị giữa các đồng tiền quốc gia (tỷ giá) • Sự hình thành và sự vận động của tỷ giá trong đời sống kinh tế quốc tế • Can thiệp tỷ giá của chính phủ Nguyen Thi Hong Vinh Khía cạnh tài chính quốc tế • Sự vận động của các dòng vốn quốc tế • Mối liên hệ giữa dòng hàng hóa (thương mại) và dòng vốn (tài chính) trong nền kinh tế mở • Các mối liên hệ giữa tỷ giá, lãi suất, và mức giá chung • Các hoạt động kinh doanh tiền tệ và tài chính quốc tế
- 5. 5 Nguyen Thi Hong Vinh 1. Đối tượng nghiên cứu của TCQT • Ở tầm vĩ mô, TCQT nghiên cứu: - Cơ sở hạ tầng của các quan hệ TCQT - Tác động của các quan hệ TCQT đến nền kinh tế các quốc gia và hệ thống TCQT - Tác động của biến động tỷ giá tới các quan hệ tài chính và thông qua đó tới nền kinh tế các quốc gia - Mối liên hệ giữa các chính sách kinh tế của các chính phủ và các quan hệ TCQT Nguyen Thi Hong Vinh 1. Đối tượng nghiên cứu của TCQT • Ở tầm vi mô, TCQT nghiên cứu: - Các hoạt động huy động vốn và đầu tư quốc tế của các doanh nghiệp; - Các hoạt động quản trị rủi ro tỷ giá của các doanh nghiệp. - Các thị trường tài chính quốc tế cụ thể: thị trường trái phiếu quốc tế, options, swaps… Nguyen Thi Hong Vinh 2. Đặc trưng của TCQT • Rủi ro hối đoái • Rủi ro chính trị • Sự thiếu hoàn hảo của thị trường • Cơ hội kinh doanh toàn cầu
- 6. 6 Nguyen Thi Hong Vinh Rủi ro tỷ giá hối đoái Hãy nhận diện rủi ro về tỷ giá đối với hoạt động sau: • Xuất khẩu • Nhập khẩu • Đầu tư • Đi vay Nguyen Thi Hong Vinh Tình huống • Giả sử bạn muốn mua 100 cổ phiếu công ty Toyota với mức giá ¥10,000/1 cổ phiếu và nắm giữ cổ phiếu này trong 1 năm. • Tỷ giá hiện tại là $1 = ¥100 và mức sinh lời trên cổ phiếu là 10% • Tỷ giá thay đổi như thế nào thì bạn sẽ đối mặt với rủi ro tỷ giá sau 1 năm? Nguyen Thi Hong Vinh Rủi ro tỷ giá hối đóai - Rủi ro do tỷ giá hối đoái biến động bất lợi lợi nhuận của đồng ngoại tệ có thể biến mất - Giả sử $1 = ¥100 và bạn mua 100 cổ phiếu của Toyota với mức giá ¥10,000/1 cổ phiếu - Một năm sau, nhà đầu tư thu được lãi 10% bằng yen: ¥100,000 - Nhưng nếu đồng yen giảm giá $1 = ¥120, việc đầu tư thật sự đã thua lỗ
- 7. 7 Nguyen Thi Hong Vinh Rủi ro chính trị - Các chính phủ có quyền điều chỉnh sự biến động của hàng hóa, vốn,và nhân lực xuyên biên giới. - Những luật này có thể thay đổi theo hướng không mong đợi Nguyen Thi Hong Vinh Thị trường không hoàn hảo - Những giới hạn luật pháp về sự di chuyển của hàng hóa, nhân lực và vốn - Chi phí giao dịch - Chi phí vận chuyển - Thuế lợi tức Nguyen Thi Hong Vinh Ví dụ về thị trường không hòan hảo • Nestlé đã phát hành 2 loại cổ phiếu là cổ phiếu vô danh và cổ phiếu định danh - Người nước ngoài chỉ được phép mua cổ phiếu vô danh - Công dân Thụy Sĩ được mua cổ phiếu định danh - Cổ phiếu vô danh đắt hơn Vào 18/11/1988, Nestlé bãi bỏ việc giới hạn đối với người nước ngoài, cho phép họ nắm giữ cả cổ phiếu định danh và vô danh
- 8. 8 Nguyen Thi Hong Vinh Giới hạn sở hữu vốn của người nước ngoài tại Nestlé 12,000 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0 11 20 31 9 18 24 Source: Financial Times, November 26, 1988 p.1. Adapted with permission. SF Bearer share Registered share Nguyen Thi Hong Vinh Ví dụ về thị trường không hòan hảo • Sau đó, biên độ giá giữa hai loại cổ phiếu nhanh chóng thu hẹp lại - Điều này cho thấy có một sự chuyển đổi tài sản từ người sở hữu CP nước ngòai sang người sở hữu CP Thụy Sĩ • Người nước ngoài nắm giữ cổ phiếu vô danh của Nestlé phải đối mặt với rủi ro chính trị của một quốc gia • Tình huống minh họa của Nestlé bao gồm cả tầm quan trọng của thị trường không hoàn hảo và nguy cơ của rủi ro chính trị Nguyen Thi Hong Vinh Toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới • Sự nổi lên của thị trường tài chính tòan cầu • Sự nổi lên của đồng Euro như một đồng tiền toàn cầu • Tự do hóa thương mại và liên kết kinh tế • Tư nhân hóa
- 9. 9 Nguyen Thi Hong Vinh Sự nổi lên của thị trường tài chính tòan cầu • Bãi bỏ những quy định trên thị trường tài chính cộng với phát triển công nghệ làm giảm chi phí giao dịch và chi phí thông tin, dẫn đến: • Sự đổi mới tài chính, như: - Thị trường tiền tệ options và futures - Trái phiếu với nhiều đồng tiền khác nhau - Cổ phiếu niêm yết xuyên biên - Các quỹ tài chính quốc tế Nguyen Thi Hong Vinh Sự nổi lên của đồng Euro như một đồng tiền toàn cầu • Một sự kiện quan trọng trong lịch sử hệ thống tiền tệ thế giới • Hơn 300 triệu người Châu Âu của 22 quốc gia đang sử dụng chung một đồng tiền trong nhu cầu hằng ngày • Vào tháng 5 2004, hơn 10 quốc gia tham gia vào khối Châu Âu và sử dụng đồng euro • Phạm vi giao dịch của đồng euro có thể trở nên rộng lớn hơn đôla trong tương lai gần Nguyen Thi Hong Vinh Euro Area • Austria • Belgium • Cyprus • Czech Republic • Estonia • Finland • France • Germany • Greece • Hungary • Ireland 22 Countries participating in the euro: • Italy • Latvia • Lithuania • Luxembourg • Malta • Poland • Portugal • Slovak Republic • Slovenia • Spain • The Netherlands
- 10. 10 Nguyen Thi Hong Vinh Giá trị của đồng Euro so với Đôla Mỹ Nguyen Thi Hong Vinh Thảo luận Lợi ích và chi phí của liên minh tiền tệ? Nguyen Thi Hong Vinh Lợi ích và chi phí của liên minh tiền tệ Lợi ích Khuyến khích thương mại từ việc giảm chi phí và giảm thiểu những yếu tố không lường được Tạo lập 1 CSTT mới (hoặc tăng cường) .. Và thẩm quyền tiền tệ Chi phí Mất đi tính độc lập của CSTT Đa dạng hoá thương mại khi ưu tiên thương mại dành cho những đối tác OCA Mất đi chủ quyền về đồng tiền (khi đô la hoá) Quá trình hội tụ/tương đồng (lạm phát, tỷ lệ cân bằng ngân sách và nợ chính phủ, và ổn định tỷ giá) và việc thúc đẩy sự đồng thuận đòi hỏi sự tham gia rất tích cực trước khi 1 đồng tiền chung có thể ra đời.
- 11. 11 Nguyen Thi Hong Vinh Sự liên kết kinh tế • Trên 50 năm, thương mại quốc tế đã tăng gấp đôi, mức tăng nhanh như GDP thế giới • Có sự thay đổi lớn trong thái độ của nhiều chính phủ trên thế giới khi có tầm nhìn mở rộng lợi ích và ủng hộ tự do hóa thương mại như một cách chắc chắn nhất đem lại sự thịnh vượng cho công dân của họ Nguyen Thi Hong Vinh Nguyen Thi Hong Vinh Những chủ đề “nóng” hiện nay về hội nhập quốc tế Những cú sốc từ bên ngoài và cách kiểm soát (hội nhập quốc tế ngân hàng; các luồng vốn vào VN; các vấn đề về mảng thị trường cho vay bất động sản dưới tiêu chuẩn (sub-prime) của Mỹ và đồng USD đang yếu đi, giá dầu cao, kiểm soát vốn) “Tiết kiệm dư thừa” toàn cầu (do thiếu hụt đầu tư vốn của Châu Á và những công ty sản xuất dầu mỏ), dẫn tới “những vấn đề hắc búa của thị trường trái phiếu thế giới” (chênh lệnh tín dụng và chênh lệch lợi tức trái phiếu quá nhỏ) Lợi ích và chi phí của chính sách “đồng RMB yếu” của Trung quốc (Dự trữ ngoại tệ bây giờ là 2 nghìn tỷ USD, hình thành một “quỹ tài sản không giới hạn”) Đồng tiền chung của Châu Á? (Những khu vực tiền tệ tối ưu, và vấn đề đô la hóa với việc thành lập đồng tiền chung và một ngân hàng trung ương mới)
- 12. 12 Nguyen Thi Hong Vinh Tự do hoá thương mại • Hiệp định chung về thương mại và thuế quan (GATT) một hiệp định nhiều bên giữa các quốc gia thành viên đã giúp giảm những hàng rào thuế quan • Tổ chức thương mại thế giới WTO có quyền củng cố những luật thương mại quốc tế • Vào ngày 1 tháng 1 năm 2005, kết thúc thời kỳ hạn ngạch nhập khẩu hàng dệt • Đây là một sự kiện trong lịch sử XNK Nguyen Thi Hong Vinh MNCS • Một công ty được thành lập ở một quốc gia và sản xuất, bán hàng ở nhiều quốc gia khác • Có khỏang 60 ngàn MNCs trên thế giới • Nhiều MNCs thu nguồn nguyên liệu thô từ một quốc gia, vốn tài chính từ quốc gia khác, sản xuất hàng hóa với lao động và trang thiết bị vốn tại quốc gia thứ ba và bán sản phẩm của nó tại thị trường một quốc giá khác nữa Nguyen Thi Hong Vinh MNC – công ty Mẹ Công ty con ở nước ngoài Mạng lưới công ty toàn cầu Thị trường tiền tệ quốc tế Thị trường trái phiếu quốc tế Thị trường cổ phiếu quốc tế Thị trường hối đoái Xuất khẩu & Nhập khẩu Xuất khẩu & Nhập khẩu Tài trợ ngắn hạn Tài trợ dài hạn Giao dịch hối đoái Tài trợ trung dài hạn Tài trợ nội bộ Tài trợ dài hạn Tài trợ trung-dài hạn Tài trợ ngắn hạn
- 13. 13 Nguyen Thi Hong Vinh Top 10 MNCs United StatesExxonMobile Corporation10 FranceFrance Telecom9 FranceTotal Fina Elf8 JapanToyota Motor Corporation7 UK/NetherlandsRoyal Dutch/Shell Group6 United StatesGeneral Motors5 United KingdomBritish Petroleum Co. PLC4 United StatesFord Motor Company3 United KingdomVodafone Group PLC2 United StatesGeneral Electric1 Nguyen Thi Hong Vinh 3. Tầm quan trọng của TCQT • Nền kinh tế một nước luôn là đối tượng chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các sự kiện xảy ra ở nước ngoài. • Tính chất mở cửa của nền kinh tế ảnh hưởng đến chính sách kinh tế, tiền tệ của một quốc gia. Nguyen Thi Hong Vinh 3. Tầm quan trọng của TCQT • Trước thập kỷ 1970: TCQT chỉ được giảng dạy như một phần của môn học Kinh tế quốc tế • Từ thập kỷ 1970: TCQT trở thành một lĩnh vực riêng biệt trong nghiên cứu kinh tế
- 14. 14 Nguyen Thi Hong Vinh 3. Tầm quan trọng của TCQT Từ thập niên 1970: Rủi ro tỷ giá do sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods năm 1971; Tự do hóa các hoạt động kinh tế và tiến bộ trong lĩnh vực giao thông vận tải và viễn thông; Sự liên kết của các thị trường tài chính Nguyen Thi Hong Vinh 3. Tầm quan trọng của TCQT Các quan hệ TCQT trở nên phức tạp hơn: Các hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài Các hoạt động đầu tư trên các thị trường tiền tệ quốc tế, thị trường trái phiếu quốc tế và thị trường cổ phiếu quốc tế; Xuất hiện và lớn mạnh của các MNCs, các hoạt động mua lại – sát nhập công ty (M&A) xuyên biên; Các luồng vốn ODA Nguyen Thi Hong Vinh 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể • Phần 1: Giới thiệu tổng quan • Phần 2: Môi trường tài chính quốc tế • Phần 3: Tỷ giá và các lý thuyết về tỷ giá • Phần 4: Các thị trường tài chính quốc tế
- 15. 15 Nguyen Thi Hong Vinh 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể • Phần 1: Giới thiệu tổng quan • Phần 2: Môi trường tài chính quốc tế • Phần 3: Tỷ giá và các lý thuyết về tỷ giá • Phần 4: Các thị trường tài chính quốc tế - Chương 1: Tổng quan về TCQT Nguyen Thi Hong Vinh 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể • Phần 1: Giới thiệu tổng quan • Phần 2: Môi trường tài chính quốc tế • Phần 3: Tỷ giá và các lý thuyết về tỷ giá • Phần 4: Các thị trường tài chính quốc tế - Chương 2: Cán cân thanh toán quốc tế - Chương 3: Hệ thống tiền tệ quốc tế - Chương 4: Thị trường ngoại hối Nguyen Thi Hong Vinh 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể • Phần 1: Giới thiệu tổng quan • Phần 2: Môi trường tài chính quốc tế • Phần 3: Tỷ giá và các lý thuyết về tỷ giá • Phần 4: Các thị trường tài chính quốc tế - Chương 5: Mô hình cung cầu ngoại tệ và cơ chế xác định tỷ giá - Chương 6: các học thuyết về tỷ giá
- 16. 16 Nguyen Thi Hong Vinh 4. Nội dung nghiên cứu cụ thể • Phần 1: Giới thiệu tổng quan • Phần 2: Môi trường tài chính quốc tế • Phần 3: Tỷ giá và các lý thuyết về tỷ giá • Phần 4: Các thị trường tài chính quốc tế - Chương 7: Thị trường tiền tệ quốc tế - Chương 8: Thị trường trái phiếu quốc tế
- 17. 1 ©2006 Nguyen Thi Hong Vinh CHƯƠNG 2 CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ THE BALANCE OF PAYMENT ©Nguyen Thi Hong Vinh Mục tiêu Tìm hiểu các khái niệm liên quan đến cán cân thanh toán Tìm hiểu cấu trúc cán cân thanh toán Tiếp cận cách phân tích và đánh giá tình trạng cán cân thanh toán Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố đến cán cân thanh toán ©Nguyen Thi Hong Vinh NỘI DUNG CHÍNH 2.1 Khái niệm,đặc điểm và nguyên tắc hạch toán BOP 2.2 Cấu trúc của BOP 2.3 Thặng dư và thâm hụt BOP 2.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến BOP
- 18. 2 Nguyen Thi Hong Vinh 3.1 Khái niệm,đặc điểm và nguyên tắc hạch toán BOP ©Nguyen Thi Hong Vinh Khái niệm Cán cân thanh toán là gì? Cán cân thanh toán (Balance of Payment) của một quốc gia là một bản báo cáo thống kê tổng hợp có hệ thống, ghi chép tất cả các giao dịch kinh tế giữa người cư trú và người không cư trú trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm. ©Nguyen Thi Hong Vinh Khái niệm Các giao dịch kinh tế là các giao dịch về: - Xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ; - Thu nhập của người lao động, thu nhập từ hoạt động đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp; - Chuyển giao vãng lai một chiều; - Chuyển giao vốn một chiều; - Chuyển giao vốn vào trong nước và chuyển vốn ra nước ngoài trong lĩnh vực đầu tư trực tiếp, đầu tư vào các giấy tờ có giá;
- 19. 3 ©Nguyen Thi Hong Vinh Khái niệm Người cư trú bao gồm các tổ chức hoặc cá nhân trong nước Ngoài ra, người cư trú còn bao gồm: - Văn phòng đại diện ở nước ngoài của các tổ chức trong nước; - Công dân trong nước cư trú ở nước ngoài dưới 12 tháng; - Công dân trong nước đi du lịch, học tập, chữa bệnh và thăm viếng nước ngoài không kể thời hạn - Người nước ngoài cư trú ở VN từ 12 tháng trở lên (Theo quy định điều 3 Nghị định 164/1999/NĐ CP về quản lý Cán cân thanh toán quốc tế của VN) ©Nguyen Thi Hong Vinh Khái niệm Người không cư trú bao gồm các tổ chức hay cá nhân ở nước ngoài Ngoài ra, người không cư trú còn bao gồm: - Văn phòng đại diện của các tổ chức nước ngoài ở trong nước - Công dân trong nước cư trú ở nước ngoài trên 12 tháng - Công dân nước ngoài đi du lịch, học tập, chữa bệnh và thăm viếng trong nước không kể thời hạn - Người nước ngoài cư trú ở trong nước dưới 12 tháng ©Nguyen Thi Hong Vinh Khái niệm Ở Việt Nam: - Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì, lập, theo dõi và phân tích cán cân thanh toán - Đồng tiền hạch toán là USD
- 20. 4 ©Nguyen Thi Hong Vinh Ý nghĩa BOP –Trạng thái BOP ảnh hưởng trực tiếp lên tỷ giá hối đoái, là công cụ quan trọng phát tín hiệu về tình trạng của nền kinh tế, về các vấn đề kinh tế vĩ mô –BOP có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Chính phủ Doanh nghiệp ©Nguyen Thi Hong Vinh Đặc điểm BOP Ghi chép các luồng chu chuyển hàng hóa, dịch vụ hay tài sản Ghi chép các thay đổi về TS Nợ và TS Có giữa Người cư trú và Người không cư trú Giống b/c về nguồn vốn và sử dụng vốn của doanh nghiệp, cán cân thanh toán cho biết, trong một thời kỳ nhất định, một quốc gia có các nguồn tiền từ đâu và sử dụng nguồn tiền đó như thế nào Minh hoạ ©Nguyen Thi Hong Vinh Nguyên tắc hạch toán BOP Nguyên tắc bút toán kép: một bút toán ghi nợ bao giờ cũng có một bút toán ghi có tương ứng và ngược lại; Các giao dịch được ghi nợ là các giao dịch làm phát sinh cầu ngoại tệ Các giao dịch được ghi có là các giao dịch làm phát sinh cung ngoại tệ
- 21. 5 ©Nguyen Thi Hong Vinh BOP – bút toán kép -Chuyển trả thu nhập -Cấp viện trợ, chuyển tiền đi -Tiếp nhận thu nhập -Tiếp nhận viện trợ, chuyển tiền về -Giảm tài sản trong nước của người không cư trú -Tăng tài sản ở nước ngoài của người cư trú -Tăng tài sản trong nước của người không cư trú -Giảm tài sản ở nước ngoài của người cư trú -Chuyển giao vốn, tài sản-Tiếp nhận vốn, tài sản -Nhập khẩu hàng hóa -Nhập khẩu dịch vụ -Xuất khẩu hàng hóa -Xuất khẩu dịch vụ Ghi NợGhi Có Lưu ý: - “trong nước” / “nước ngoài” căn cứ theo quốc gia của người cư trú ©Nguyen Thi Hong Vinh Ví dụ Hãy hạch toán các nghiệp vụ vào BOP của Việt Nam 1. Nhà XK gạo VN 1triệu tấn gạo trị giá 2triệu USD sang Mỹ. Tiền được chuyển vào TK Vietcombank mở tại Mỹ 2. VN NK 10triệu JPY máy móc từ Nhật. Tiền được chuyển trả từ TK ACB mở tại Nhật. 3. Dự án FDI vào VN của Singapore trị giá 10tr USD trong đó 5triệu là máy móc, 2triệu là tiền chuyên viên, 3 triệu chuyển vào TK của STB ở Singapore Nguyen Thi Hong Vinh 3.2 Cấu trúc của BOP
- 22. 6 ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.2 CẤU TRÚC CỦA BOP Cán cân thanh toán gồm 4 bộ phận chính: - Cán cân vãng lai - Cán cân vốn - Cán cân tổng thể - Cán cân bù đắp chính thức ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.2 CẤU TRÚC CỦA BOP Cán cân vãng lai (CA) – Phản ánh tập trung các giao dịch trao đổi tài sản thực (hàng hóa, dịch vụ), chi trả thu nhập (lương, lãi), và các khoản chuyển giao một chiều vì mục đích tiêu dùng (viện trợ, kiều hối) Cán cân vốn (KA) – Phản ánh tập trung các giao dịch trao đổi tài sản tài chính (chứng khoán, tín dụng, tiền gởi, tiền mặt, và các chứng quyền sở hữu tài sản khác) Cán cân dự trữ chính thức (OR) – Phản ánh tập trung các giao dịch liên quan đến dự trữ ngoại hối của chính phủ nhằm can thiệp tỷ giá, hoặc điều chỉnh trạng thái mất cân bằng BOP Nhầm lẫn và sai sót thống kê (eo) ©Nguyen Thi Hong Vinh Có (+)Nợ (-)Khoản mục giao dịch 00CÁN CÂN THANH TOÁN +5Dự trữ Vàng, ngoại tệ, SDR, Tín dụng IMF, Vay khác +59. Dự trữ chính thức +5CÁN CÂN DỰ TRỮ CHÍNH THỨC -108. Nhầm lẫn và sai sót thống kê + 30-1307. Tài sản khác (tín dụng, tiền gởi, khác) + 206. Đầu tư gián tiếp (ra nước ngoài, vào trong nước) + 1205. Đầu tư trực tiếp (ra nước ngoài, vào trong nước) + 30CÁN CÂN VỐN + 234. Chuyển giao vãng lai một chiều (viện trợ, kiều hối) + 2-103. Tiếp nhận, Chi trả thu nhập (lương, lãi, cổ tức) -4502. Xuất khẩu, Nhập khẩu dịch vụ + 4001. Xuất khẩu, Nhập khẩu hàng hóa -35CÁN CÂN VÃNG LAI
- 23. 7 ©Nguyen Thi Hong Vinh Cán cân Vãng lai (BCA) Thương mại hàng hóa – Xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa Thương mại dịch vụ – Xuất khẩu và nhập khẩu dịch vụ Thu nhập – Thu và chi trả lương, thu nhập từ đầu tư (tiền lãi, cổ tức) Chuyển giao một chiều vì mục đích tiêu dùng – Viện trợ không hoàn lại, chuyển tiền tư nhân, quà biếu Cán cân Vãng lai = số dư tài khoản Vãng lai ©Nguyen Thi Hong Vinh Cán Cân Vốn (BKA) Chuyển giao vốn một chiều – Viện trợ phát triển cơ sở hạ tầng, Xóa nợ vay Đầu tư trực tiếp – Đầu tư mới, Hợp nhất và Sát nhập Đầu tư gián tiếp – Cổ phiếu, trái phiếu, chứng khoán phái sinh Đầu tư khác – Tín dụng thương mại, Tín dụng ngân hàng, Tiền mặt, Tiền gởi Cán cân Vốn = số dư tài khoản Vốn ©Nguyen Thi Hong Vinh CÁN CÂN CƠ BẢN (BB) Cán cân cơ bản bằng tổng hai cán cân: cán cân vãng lai + cán cân vốn dài hạn Cán cân cơ bản phản ánh tương đối tổng quát tình trạng nợ nước ngoài của một quốc gia Tình trạng cán cân cơ bản ảnh hưởng lâu dài đến nền kinh tế và tỷ giá hối đoái
- 24. 8 ©Nguyen Thi Hong Vinh Dự trữ chính thức Dự trữ vàng và ngoại tệ của chính phủ Dự trữ SDR tại IMF Tài sản dự trữ khác Tài trợ ngoại lệ – Quan hệ tín dụng với chính phủ các nước (các NHTW khác) Cán cân dự trữ (bù đắp) chính thức ©Nguyen Thi Hong Vinh CÁN CÂN TỔNG THỂ (OB) Cán cân tổng thể bằng tổng hai cán cân: cán cân vãng lai + cán cân vốn; Trong thực tế, cán cân tổng thể còn bao gồm một hạng mục được gọi là nhầm lẫn và sai sót ©Nguyen Thi Hong Vinh
- 25. 9 ©Nguyen Thi Hong Vinh Nguyen Thi Hong Vinh 3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN THANH TOÁN ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN THANH TOÁN Với nguyên tắc bút toán kép, cán cân thanh toán luôn cân bằng Khi nói cán cân thanh toán thâm hụt hay thặng dư là các nhà kinh tế muốn nói đến thâm hụt hay thặng dư của một nhóm các cán cân bộ phận nhất định trong cán cân thanh toán
- 26. 10 ©Nguyen Thi Hong Vinh Đẳng thức cơ bản của BOP Trạng thái cán cân bộ phận – Thâm hụt (Tổng Có < Tổng Nợ) – Thặng dư (Tổng Có > Tổng Nợ) – Cân bằng (Tổng Có ~ Tổng Nợ) Đẳng thức cơ bản của BOP – Cán cân tổng thể luôn ở trạng thái cân bằng CA + KA + OR = 0 (không có sai sót thống kê, nghĩa là eo = 0) ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.1 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN THƯƠNG MẠI CCTM có thể cho biết: - Xu hướng vận động của CCVL - Mức độ mở cửa của nền kinh tế - Năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Tình trạng CCTM ảnh hưởng trực tiếp và nhanh chóng đến tỷ giá, tăng trưởng kinh tế và lạm phát Ví dụ, CCTM thâm hụt thường tác động làm tỷ giá tăng, đồng nội tệ giảm giá… ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.2 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN VÃNG LAI Tình trạng CCVL ảnh hưởng trực tiếp và nhanh chóng đến tỷ giá, tăng trưởng kinh tế và lạm phát Nếu thặng dư, nó phản ánh tài sản có ròng của quốc gia tăng lên Nếu thâm hụt, nó phản ánh tài sản nợ ròng của quốc gia tăng lên
- 27. 11 ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN CƠ BẢN Cán cân cơ bản phản ánh tổng quát tình trạng nợ nước ngoài của một quốc gia vì vốn dài hạn có đặc trưng của sự phân phối lại thu nhập tương đối ổn định trong một thời gian dài giữa một quốc gia và phần thế giới còn lại ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN CƠ BẢN Sự bù đắp cho nhau giữa thặng dư của CCVL và thâm hụt cán cân vốn dài hạn có thể được duy trì lâu dài ©Nguyen Thi Hong Vinh 33 BOP 1 2 3 4 5 6 7 CA 0 -5 -5 -5 +5 +5 -5 KA 0 +5 +3 +6 -6 -3 -5 BOP 0 0 -2 +1 -1 +2 -10 R 0 0 +2 -0.8 +0.7 0 +5.8 0 0 0 +0.2 -0.3 +2 -4.2
- 28. 12 ©Nguyen Thi Hong Vinh Câu hỏi Phân tích trường hợp quốc gia ở trong tình huống 4, 5, 6, 7. Moät nöôùc ngheøo neân choïn tröôøng hôïp naøo? Neáu BOP 0, R 0 thì tyû giaù hoái ñoaùi thay ñoåi theá naøo? ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN CƠ BẢN Một quốc gia có CCVL thâm hụt đồng thời có các luồng vốn dài hạn ròng chạy ra; điều này làm cho cán cân cơ bản bị thâm hụt nặng nề, đây có phải là một tín hiệu xấu của nền kinh tế? Giải thích ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.3 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN CƠ BẢN Một quốc gia có cán cân cơ bản thặng dư, trong đó luồng vốn ròng dài hạn chảy vào lớn hơn mức thâm hụt CCVL. Bạn đánh giá nền kinh tế này như thế nào?
- 29. 13 ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.4 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN TỔNG THỂ Dưới chế độ tỷ giá cố định: - Tình trạng mất cân bằng cán cân tổng thể cho biết áp lực dẫn đến phá giá hay nâng giá nội tệ; - Để duy trì tỷ giá cố định, NHTW dùng dự trữ ngoại hối để can thiệp CA + KA = - OR ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.3.4 THẶNG DƯ VÀ THÂM HỤT CÁN CÂN TỔNG THỂ Dưới chế độ tỷ giá thả nổi: - Cán cân tổng thể luôn có xu hướng vận động trở lại trạng thái cân bằng CA + KA = 0 hoặc CA = - KA –Trạng thái thâm hụt (thặng dư) của CA được tài trợ bằng trạng thái thặng dư (thâm hụt) của KA –Tỷ giá tự động thay đổi, qua đó điều chỉnh trạng thái BOP ©Nguyen Thi Hong Vinh Các mối liên hệ kinh tế vĩ mô (đơn giản hóa) C là tiêu dùng, I là vốn chi tiêu cố định (đầu tư), X là xuất khẩu, M là nhập khẩu, S là tiết kiệm Chi phí GDP = C + I + (X - M) Thu nhập GDP = C + S Tài khoản vãng lai CAB = X – M – Cán cân thương mại về hàng hoá và dịch vụ cộng với thu nhập ròng của các tài sản có/nợ quốc tế Sắp xếp lại: CAB = S – I – Nói cách khác: tài khoản vãng lai phản ánh quyết định về tiết kiệm và đầu tư cũng như năng lực cạnh tranh (tỷ giá và lạm phát) hay cũng là các rào cản thương mại
- 30. 14 ©Nguyen Thi Hong Vinh Cán cân thanh toán phải cân bằng Cán cân tài khoản vốn KAB = I – S CAB = – KAB (bao gồm bất cứ thay đổi nào về dự trữ ngoại tệ (tăng = –)) Trong cơ chế tỷ giá thả nổi và không có can thiệp tỷ giá – NHTW có thể không bao giờ bị không còn dự trữ ngoại tệ – Những điều chỉnh do mất cân đối giữa tài khoản vãng lai và tài khoản vốn sẽ được thực hiện trên thị trường – Tích luỹ trên tài khoản vãng lai qua hàng năm sẽ củng cố trạng thái đầu tư ròng quốc tế của một quốc gia (giá trị theo giá hiện thời) Nguyen Thi Hong Vinh 3.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến BOP •Các yếu tố tác động đến cán cân vãng lai •Các yếu tố tác động đến cán cân vốn ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.1 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vãng lai Tăng trưởng kinh tế Tỷ giá hối đoái Lạm phát Các rào cản thương mại
- 31. 15 ©Nguyen Thi Hong Vinh Tăng trưởng kinh tế Quốc gia có mức tăng trưởng kinh tế cao thường trải qua thời kỳ thâm hụt cán cân thương mại ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Tỷ giá biến động tác động lên XK và NK Trong điều kiện hệ số co giãn của cầu hàng hóa XK và cầu hàng hóa NK tương đối cao thì khi tỷ giá tăng sẽ làm tăng XK và giảm NK; điều này có thể dẫn đến cải thiện CCVL ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Trong quá khứ, nhiều nền kinh tế thường sử dụng biện pháp phá giá nội tệ để cải thiện CCVL Ngày nay, nhiều nền kinh tế thực hiện chính sách duy trì đồng tiền yếu để tạo lợi thế cạnh tranh về giá và cải thiện CCVL
- 32. 16 ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Cơ sở lý thuyết (điều kiện Marshall- Lerner) cũng như bằng chứng thực nghiệm (hiệu ứng tuyến J) chỉ ra rằng phá giá không phải lúc nào cũng dẫn đến cải thiện CCVL; ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Về mặt lý thuyết, điều kiện Marshall- Lerner chỉ ra rằng: - Phá giá nội tệ sẽ có ảnh hưởng tích cực đến CCVL nếu như tổng giá trị hệ số co giãn (hệ số co giãn cầu XK +hệ số co giãn cầu NK) lớn hơn 1 ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Điều kiện Marshall-Lerner chỉ ra rằng: - Phá giá tạo ra hai hiệu ứng, hiệu ứng giá và hiệu ứng lượng - Hiệu ứng giá là nhân tố làm cho CCVL xấu đi - Hiệu ứng lượng là nhân tố góp phần cải thiện CCVL - Tình trạng CCVL sau khi phá giá phụ thuộc vào tính trội của hiệu ứng khối lượng hay hiệu ứng giá cả
- 33. 17 ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Các bằng chứng thực nghiệm chỉ ra rằng: - Phá giá thường không tránh được hiệu ứng tuyến J - CCVL thường xấu đi sau khi phá giá, sau đó dần dần mới được cải thiện theo thời gian ©Nguyen Thi Hong Vinh TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Hiệu ứng tuyến J: Cán cân vãng lai Thặng dư(+) Thâm hụt (+) 0 t1 t2 t3 Tuyến J ©Nguyen Thi Hong Vinh Ba nguyên nhân chính giải thích hiệu ứng tuyến J: - Phản ứng của người tiêu dùng diễn ra chậm - Phản ứng của người sản xuất diễn ra chậm - Cạnh tranh không hoàn hảo TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
- 34. 18 ©Nguyen Thi Hong Vinh LẠM PHÁT Một quốc gia có mức lạm phát cao hơn so với các đối tác thương mại thường trải qua thời kỳ thâm hụt CCVL ©Nguyen Thi Hong Vinh Các rào cản thương mại Nhiều quốc gia sử dụng các rào cản thương mại để bảo vệ CCVL Biện pháp này không thích hợp trong bối cảnh tự do hóa thương mại ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vốn Lãi suất Các loại thuế Các biện pháp kiểm soát vốn Các kỳ vọng về thay đổi tỷ giá
- 35. 19 ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vốn Lãi suất Các loại thuế Các biện pháp kiểm soát vốn Các kỳ vọng về thay đổi tỷ giá - Lãi suất ở một quốc gia tăng sẽ làm cho các tài sản tài chính của quốc gia đó hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài cán cân vốn có thể được cải thiện trong ngắn hạn ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vốn Lãi suất Các loại thuế Các biện pháp kiểm soát vốn Các kỳ vọng về thay đổi tỷ giá - Áp dụng các loại thuế đánh trên lãi vốn (capital gain) hoặc đánh trên các khoản thu nhập đầu tư (cổ tức và lãi cho vay) sẽ làm cho các chứng khoán không còn hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài cán cân vốn có thể bị xấu đi ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vốn Lãi suất Các loại thuế Các biện pháp kiểm soát vốn Các kỳ vọng về thay đổi tỷ giá - Các nhà đầu tư lựa chọn đầu tư vào các chứng khoán nước ngoài nếu mức sinh lợi cao hơn - Mức sinh lợi của chứng khoán nước ngoài phụ thuộc vào mức sinh lợi danh nghĩa của chứng khoán và mức thay đổi tỷ giá
- 36. 20 ©Nguyen Thi Hong Vinh 3.4.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến cán cân vốn Lãi suất Các loại thuế Các biện pháp kiểm soát vốn Các kỳ vọng về thay đổi tỷ giá - Khi một đồng tiền tăng giá, mức sinh lợi của chứng khoán ghi bằng đồng tiền đó sẽ tăng - Một đồng tiền được kỳ vọng là tăng giá thì các chứng khoán ghi bằng đồng tiền đó sẽ hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài - Cán cân vốn của một quốc gia có thể được cải thiện nếu đồng tiền của quốc gia đó được kỳ vọng là tăng giá ©Nguyen Thi Hong Vinh Việt Nam Định hướng chính sách – Tự do hóa các giao dịch vãng lai – Tiếp tục lộ trình từng bước tự do hóa các giao dịch vốn một cách thận trọng và có chọn lọc – Tiếp tục thực hiện chế độ tỷ giá hối đoái cố định đơn tệ có điều chỉnh theo hướng thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu và thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài – Phát triển thị trường ngoại tệ theo hướng đa dạng hóa các công cụ giao dịch – Từng bước chuyển các quan hệ vay mượn-hoàn trả sang quan hệ mua-bán tài sản tài chính, hạn chế tình trạng đô-la-hóa, và cải thiện khả năng chuyển đổi của đồng VND ©Nguyen Thi Hong Vinh
- 37. 21 ©Nguyen Thi Hong Vinh ©Nguyen Thi Hong Vinh
- 38. 1 ©2003 Paragon Solutions, Inc. ChươngChương 33 THTHỊỊ TRƯTRƯỜỜNG NGONG NGOẠẠI HI HỐỐII (THE FOREIGN EXCHANGE(THE FOREIGN EXCHANGE MARKETMARKET -- FOREX)FOREX) © HV 2006 | Slide 2 FOREX MMỤỤC TIÊUC TIÊU Giới thiệu các đặc trưng của TTNH Xác định các chủ thể tham gia TTNH Các khái niệm cơ bản về tỷ giá, các loại tỷ giá Các giao dịch ngoại hối cơ bản © HV 2006 | Slide 3 FOREX NNỘỘI DUNGI DUNG 2.1 Khái niệm và đặc trưng TTNH 2.2 Chức năng và vai trò của TTNH 2.3 Chủ thể tham gia thị trường 2.4 Tỷ giá và các vấn đề về tỷ giá 2.5 Các giao dịch ngoại hối cơ bản
- 39. 2 © HV 2006 | Slide 4 FOREX 2.12.1 KhKhááii niniệệmm vvàà đđặặcc trưngtrưng THTHỊỊ TRƯTRƯỜỜNG NGONG NGOẠẠI HI HỐỐII © HV 2006 | Slide 5 FOREX KhKhááii niniệệmm ThThịị TrưTrườờngNgongNgoạạii HHốốii Thị trường Ngoại hối là gì? Là thị trường ở đó các đồng tiền của các quốc gia khác nhau được mua bán với nhau Ngoại hối ở đây chủ yếu là các khoản tiền gửi ngân hàng Ngoại hối khác với ngoại tệ như thế nào? © HV 2006 | Slide 6 FOREX ĐĐặặcc trưngtrưng ccủủaa TTNHTTNH Thị trường tài chính lớn nhất Thị trường cạnh tranh hoàn hảo nhất Hoạt động hiệu quả Thị trường Over-The-Counter(OTC) Có tính toàn cầu, hoạt động liên tục 24/24giờ Trung tâm là thị trường liên ngân hàng Các đồng tiền giao dịch chủ yếu: USD, EUR, YEN, GBP, CHF, CAD, AUD, NZD, SGD…
- 40. 3 © HV 2006 | Slide 7 FOREX 2.22.2 ChChứứcc năngnăng vvàà vaivai tròtrò THTHỊỊ TRƯTRƯỜỜNG NGONG NGOẠẠI HI HỐỐII © HV 2006 | Slide 8 FOREX ChChứứcc năngnăng ccủủaa ththịị trưtrườờngng ngongoạạii hhốốii Cung cấp các dịch vụ cho khách hàng thực hiện các giao dịch thương mại quốc tế Giúp luân chuyển vốn quốc tế Là nơi xác định tỷ giá hối đoái Cung cấp các công cụ bảo hiểm rủi ro tỷ giá © HV 2006 | Slide 9 FOREX VaiVai tròtrò ccủủaa ththịị trưtrườờngng ngongoạạii hhốốii Thúc đẩy thương mại và đầu tư quốc tế Tạo điều kiện để NHTW có thể can thiệp và tác động lên tỷ giá theo hướng có lợi cho nền kinh tế
- 41. 4 © HV 2006 | Slide 10 FOREX 2.32.3 CCáácc chchủủ ththểể thamtham giagia THTHỊỊ TRƯTRƯỜỜNG NGONG NGOẠẠI HI HỐỐII © HV 2006 | Slide 11 FOREX PhânPhân loloạạii theotheo hhììnhnh ththứứcc ttổổ chchứứcc Ngân hàng thương mại (commercial banks) Ngân hàng trung ương (central banks) Doanh nghiệp (Firms) Quỹ đầu tư (Investment funds) Các nhà môi giới (broker companies) Khách hàng mua bán lẻ (private customers) Mục đích của các chủ thể trên thị trường? © HV 2006 | Slide 12 FOREX SơSơ đđồồ mmốốii quanquan hhệệ gigiữữaa ccáácc ththàànhnh viênviên NHTW KH mua bán lẻ NHTM NHTM KH mua bán lẻ Môi giới
- 42. 5 © HV 2006 | Slide 13 FOREX 2.4 T2.4 TỶỶ GIGIÁÁ VVÀÀ CCÁÁC VC VẤẤN ĐN ĐỀỀ VVỀỀ TTỶỶ GIGIÁÁ Tỷ giá là gì? Tỷ giá được yết như thế nào? Tỷ giá chịu tác động bởi những yếu tố nào? © HV 2006 | Slide 14 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ VVÀÀ CCÁÁC VC VẤẤN ĐN ĐỀỀ VVỀỀ TTỶỶ GIGIÁÁ Khái niệm về tỷ giá Các loại tỷ giá Yết tỷ giá Yết giá trực tiếp và gián tiếp Tỷ giá chéo © HV 2006 | Slide 15 FOREX KHKHÁÁI NII NIỆỆM TM TỶỶ GIGIÁÁ Tỷ giá hối đoái là giá của một đồng tiền được biểu thị thông qua đồng tiền khác Tỷ giá là tỷ lệ trao đổi giữa hai đồng tiền Ví dụ: 1USD=19.050VND 1GBP=1.258EUR 1EUR=1.3250USD 1USD=112.36JPY
- 43. 6 © HV 2006 | Slide 16 FOREX CCÁÁC LOC LOẠẠI TI TỶỶ GIGIÁÁ Tỷ giá cố định và tỷ giá thả nổi Tỷ giá giao ngay và tỷ giá kỳ hạn Tỷ giá mua vào và tỷ giá bán ra Tỷ giá chính thức Tỷ giá thị trường tự do/ chợ đen Tỷ giá tiền mặt và tỷ giá chuyển khoản Tỷ giá chéo © HV 2006 | Slide 17 FOREX YYẾẾT TT TỶỶ GIGIÁÁ 1Đôla Mỹ đổi được 118.54 yên Nhật 1USD= 118.54 JPY USD1= 118.54 JPY 118.54 JPY/USD JPY 118.54/USD USD/JPY 118.54 USDJPY 118.54 S(JPY/USD)=118.54 © HV 2006 | Slide 18 FOREX YYẾẾT TT TỶỶ GIGIÁÁ Quy ước cách ước tỷ giá: Với hai đồng tiền x và y: Tỷ giá giữa hai đồng tiền được yết như sau: Số đơn vị đồng tiền x trên một đơn vị đồng tiền y Ví dụ: 19.650VND/USD hay S(VND/USD)=19.650 y là đồng yết giá, có đơn vị là 1 x là đồng định giá, biểu thị giá trị đồng tiền y S(x/y) tăng y tăng giá so với x S(x/y)
- 44. 7 © HV 2006 | Slide 19 FOREX YYẾẾT TT TỶỶ GIGIÁÁ Quy ước cách ước tỷ giá: Tỷ giá nghịch đảo của S(x/y) là S(y/x) Mối quan hệ giữa hai tỷ giá này: Ví dụ: S(USD/GBP)=1.3518 S(GBP/USD) =1/S(USD/GBP) =0.7397 S y x S x y ( / ) ( / ) 1 © HV 2006 | Slide 20 FOREX YYẾẾT GIT GIÁÁ TRTRỰỰC TIC TIẾẾP VP VÀÀ GIGIÁÁNN TITIẾẾPP Yết giá trực tiếp Cho biết một đơn vị ngoại tệ bằng bao nhiêu đơn vị nội tệ Yết giá gián tiếp Cho biết một đơn vị nội tệ bằng bao nhiêu đơn vị ngoại tệ 6 đồng tiền yết gián tiếp: GBP, IEP, AUD, NZD, EUR, SDR Phân biệt cách yết trực tiếp hay gián tiếp chỉ mang tính tương đối, dưới giác độ của một quốc gia © HV 2006 | Slide 21 FOREX CâuCâu hhỏỏii Các quốc gia yết trực tiếp hay gián tiếp? - Việt Nam, Thái Lan, Singapore - Mỹ, Canada - Úc, Anh, New Zealand, Iceland - Khu vực đồng EUR
- 45. 8 © HV 2006 | Slide 22 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ MUA VMUA VÀÀO VO VÀÀ BBÁÁN RAN RA Tỷ giá mua vào (Bid rate) Là tỷ giá mà tại đó nhà tại đó nhà tạo giá sẵn sàng mua vào đồng tiền yết giá Tỷ giá bán ra (Ask rate/Offer rate) Là tỷ giá mà tại đó nhà tạo giá sẵn sàng bán ra đồng tiền yết giá Thông thường tỷ giá bán ra lớn hơn tỷ giá mua vào Ví dụ: 19500 – 19530 VND/USD © HV 2006 | Slide 23 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ MUA VMUA VÀÀO VO VÀÀ BBÁÁN RAN RA Chênh lệch tỷ giá mua vào – bán ra Spread = Ask rate – Bid rate Spread = Ask – Bid100% Bid Spead phụ thuộc vào các yếu tố nào? © HV 2006 | Slide 24 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ MUA VMUA VÀÀO VO VÀÀ BBÁÁN RAN RA Spread phụ thuộc vào: - Giá trị giao dịch - Thị trường ngoại hối nơi diễn ra giao dịch - Tính ổn định của đồng tiền giao dịch - Tỷ trọng giao dịch của đồng tiền trên thị trường - Ngoại tệ tiền mặt hay chuyển khoản hay séc…
- 46. 9 © HV 2006 | Slide 25 FOREX ĐIĐIỂỂM TM TỶỶ GIGIÁÁ 1USD = 1.3540 CHF 1 điểm là 0.0001 CHF 1GBP = 1.7350 USD 1 điểm là 0.0001 USD 1USD = 118.02 JPY 1 điểm là 0.01 JPY 1USD = 19500 VND 1 điểm là 1 VND © HV 2006 | Slide 26 FOREX ĐIĐIỂỂM TM TỶỶ GIGIÁÁ Thông thường là mức thay đổi tối thiểu của tỷ giá được yết Điểm tỷ giá là đơn vị (thông thường là số thập phân) cuối cùng của tỷ giá được yết theo thông lệ trong các giao dịch ngoại hối. 1 điểm tỷ giá (1 point) có giá trị khác nhau tùy thuộc vào đồng tiền liên quan và cách yết tỷ giá © HV 2006 | Slide 27 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Khái niệm: Tỷ giá chéo là tỷ giá giữa hai đồng tiền được suy ra từ tỷ giá của hai đồng tiền đó với đồng tiền thứ ba Tỷ giá chéo giản đơn: Giả sử: có 3 đồng tiền x, y, z Không có chi phí giao dịch Có tỷ giá giữa x và z, y và z Cần tính tỷ giá giữa x và y
- 47. 10 © HV 2006 | Slide 28 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo giản đơn: Trường hợp 1: Biết S(x/z) và S(y/z) (z là đồng tiền yết giá trong cả 2 tỷ giá) Ví dụ: Cho S(JPY/USD)=118,54 S(VND/USD)=19.511 S(JPY/VND)=? S x y S x z S y z ( / ) ( / ) ( / ) © HV 2006 | Slide 29 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo giản đơn: Trường hợp 2: biết S(x/z) và S(z/y) (z vừa là đồng yết giá, vừa là đồng định giá) Ví dụ: Cho S(JPY/USD)=118,54 S(USD/EUR)=1,2708 S(JPY/EUR)=? S(x/y)=S(x/z).S(z/y) © HV 2006 | Slide 30 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo giản đơn: Trường hợp 3: biết S(z/x) và S(z/y) (z là đồng định giá trong cả 2 tỷ giá) Ví dụ: Cho S(USD/AUD)=0.5871 S(USD/EUR)=1.3108 S(EUR/AUD)=? Sx y Sz y Sz x ( / ) ( / ) ( / )
- 48. 11 © HV 2006 | Slide 31 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo mua vào – bán ra: Nguyên tắc xác định: Nhà tạo thị trường (ngân hàng) luôn mua thấp – bán cao © HV 2006 | Slide 32 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo mua vào – bán ra: Trường hợp 1: Đồng tiền trung gian là đồng yết giá trong cả 2 tỷ giá Biết S(VND/USD)=(a,b) S(HKD/USD)=(c,d) S(VND/HKD)=(x/y) x=a/d y=b/c © HV 2006 | Slide 33 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo mua vào – bán ra: Trường hợp 2: Đồng tiền trung gian vừa là đồng định giá, vừa là đồng yết giá Biết S(VND/USD)=(a,b) S(USD/GBP)=(c,d) S(VND/GBP)=(x/y) x= a.c y = b.d
- 49. 12 © HV 2006 | Slide 34 FOREX TTỶỶ GIGIÁÁ CHCHÉÉOO Tỷ giá chéo mua vào – bán ra: Trường hợp 3: Đồng tiền trung gian là đồng định giá trong cả 2 tỷ giá Biết S(USD/AUD)=(a,b) S(USD/GBP)=(c,d) S(AUD/GBP)=(x/y) x = c/b y = d/a © HV 2006 | Slide 35 FOREX VVíí ddụụ 1. S(JPY/USD) = 120.55 - 60 S(SGD/USD) = 7.5600 – 10 Tính S(JPY/SGD) =? 2. S(USD/AUD) = 0.5650 – 90 S(JPY/USD) = 120.60 – 70 Tính S (JPY/AUD) =? 3. S(USD/GBP) = 1.7950 – 60 S(USD/AUD) = 0.5700 – 15 Tính S(AUD/GBP) = ? © HV 2006 | Slide 36 FOREX NghiNghiệệpp vvụụ kinhkinh doanhdoanh chênhchênh llệệchch ttỷỷ gigiáá (triangular arbitrage)(triangular arbitrage) Quá trình loại bỏ sự không thống nhất về tỷ giá giữa 3 đồng tiền 2 bước thực hiện nghiệp vụ triangular arbitrage: Kiểm tra xem tỷ giá giữa các đồng tiền có thống nhất không? Xác định quá trình thực hiện nghiệp vụ Sử dụng mô hình hình tam giác (triangle) để xác định quy trình kinh doanh
- 50. 13 © HV 2006 | Slide 37 FOREX NghiNghiệệpp vvụụ kinhkinh doanhdoanh chênhchênh llệệchch ttỷỷ gigiáá (triangular arbitrage)(triangular arbitrage) x y z © HV 2006 | Slide 38 FOREX NghiNghiệệpp vvụụ kinhkinh doanhdoanh chênhchênh llệệchch ttỷỷ gigiáá (triangular arbitrage)(triangular arbitrage) Ví dụ: Nếu thị trường Sydney, Wellington, HongKong yết: 5.9809 HKD/AUD 1.1162 NZD/AUD 5.3860HKD/NZD Có cơ hội kinh doanh chênh lệch giá không?Nếu có thì nghiệp vụ kinh doanh chênh lệch giá thực hiện như thế nào? © HV 2006 | Slide 39 FOREX Sydney S(AUD/GBP) = 2.0960 – 2.1040 London S(GBP/AUD) = 0.4480 – 0.4713 Có tồn tại cơ hội KDCL TG? Nếu có, nhà KDCLTG làm gì? Lợi nhuận thu được bao nhiêu?
- 51. 14 © HV 2006 | Slide 40 FOREX 2.52.5 CCÁÁC GIAO DC GIAO DỊỊCH NGOCH NGOẠẠII HHỐỐI CƠ BI CƠ BẢẢNN © HV 2006 | Slide 41 FOREX CCÁÁC GIAO DC GIAO DỊỊCH NGOCH NGOẠẠI HI HỐỐII CƠ BCƠ BẢẢNN Giao dịch ngoại hối giao ngay (forex spot transactions) Giao dịch ngoại hối kỳ hạn (outright forex forward transactions) Giao dịch hoán đổi ngoại hối (forex swaps) Giao dịch quyền chọn tiền tệ (currency options) Giao dịch tiền tệ tương lai (currency futures) © HV 2006 | Slide 42 FOREX FORWARD SWAPS FUTURES OPTIONSSPOT FOREX MARKETS GIAO DỊCH NGOẠI HỐI CƠ SỞ GIAO DỊCH NGOẠI HỐI PHÁI SINH Sơ đồ các giao dịch ngoại hối
- 52. 15 © HV 2006 | Slide 43 FOREX CCÁÁC GIAO DC GIAO DỊỊCH NGOCH NGOẠẠI HI HỐỐI CƠI CƠ BBẢẢNN Giao dịch giao ngay (Forex Spot) Giao dịch Kỳ hạn (Forward) © HV 2006 | Slide 44 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii giaogiao ngayngay ((ForexForex Spot Transaction)Spot Transaction) Forex Spot là giao dịch trong đó hai bên thỏa thuận mua bán ngoại hối theo tỷ giá được thỏa thuận ngày hôm nay và việc giao hàng được thực hiện trong vòng 2 ngày làm việc Đối tượng mua bán trong một giao dịch ngoại hối giao ngay là các khoản tiền gửi ngân hàng ghi bằng các đồng tiền khác nhau © HV 2006 | Slide 45 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii giaogiao ngayngay ((ForexForex Spot Transaction)Spot Transaction) Hai ngày làm việc là thời gian cần thiết để làm thủ tục ghi có tài khoản ngân hàng đối tác số tiền thỏa thuận Mỗi giao dịch ngoại hối có hai ngày liên quan: ngày giao dịch và ngày giá trị
- 53. 16 © HV 2006 | Slide 46 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii giaogiao ngayngay ((ForexForex Spot Transaction)Spot Transaction) 2xx10 210 T2CNT7T6T5T4T3 Ngày giao dịch Ngày giá trị Ngày giao dịch Ngày giá trị © HV 2006 | Slide 47 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii kkỳỳ hhạạnn Giao dịch ngoại hối kỳ hạn (outright forex forward transastion) là giao dịch mua bán ngoại hối trong đó tỷ giá được hai bên thỏa thuận ngày hôm nay và việc giao hàng (chuyển đổi tiền tệ) được thực hiện tại mức tỷ giá đó vào một ngày xác định trong tương lai © HV 2006 | Slide 48 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii kkỳỳ hhạạnn Ngày giao dịch và ngày giá trị 14/09 16/09 16/12 Mua USD kỳ hạn 3T Nhận USD &thanh toán VND Giao dịch Spot value date Forward value date
- 54. 17 © HV 2006 | Slide 49 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii kkỳỳ hhạạnn Giao dịch ngoại hối kỳ hạn sử dụng để bảo hiểm rủi ro tỷ giá: Các khoản phải thanh toán nhập khẩu Các khoản phải thu xuất khẩu Các khoản đầu tư bằng ngoại tệ Các khoản đi vay bằng ngoại tệ © HV 2006 | Slide 50 FOREX CÔNG THCÔNG THỨỨC TC TÍÍNH TNH TỶỶ GIGIÁÁ KKỲỲ HHẠẠNN Fn là tỷ giá kỳ hạn S(A/B) là tỷ giá giao ngay iA là lãi suất kỳ hạn của đồng định giá (tính %/năm) iB là lãi suất kỳ hạn của đồng yết giá Ví dụ: S(VND/USD) = 19010 ivnd kỳ hạn 6 tháng= 1%/tháng iUSD kỳ hạn 6 tháng = 5%/năm Tính F6tháng(VND/USD) )1( )1( )/()/( B A n i i xBASBAF © HV 2006 | Slide 51 FOREX GiaoGiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii kkỳỳ hhạạnn Điểm kỳ hạn số tuyệt đối(p): p =F(A/B)-S(A/B) Điểm kỳ hạn tương đối: N xx BAS BASBAF p 12 100 )/( )/()/(
- 55. 18 © HV 2006 | Slide 52 FOREX ĐiĐiểểmm kkỳỳ hhạạnn Tỷ lệ % lên giá (hay giảm giá) là tương đương với chênh lệch lãi suất giữa hai đồng tiền p = iA – iB © HV 2006 | Slide 53 FOREX TăngTăng trưtrưởởngng doanhdoanh ssốố giaogiao ddịịchch ngongoạạii hhốốii totoàànn ccầầuu trungtrung bbììnhnh mmỗỗii ngngààyy Tăng trưởng doanh số giao dịch ngoại hối toàn cầu trung bình mỗi ngày 534 776 1137 1430 1174 1773 27 58 97 128 131 208 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 1989 1992 1995 1998 2001 2004 NĂM TỶUSD Total Forward Nguồn: Triennial Central Bank Survey of Foreign Exchange and Derivatives Market Activity in April 2004 - BIS © HV 2006 | Slide 54 FOREX ThThờờii giangian giaogiao ddịịchch ởở ccáácc trungtrung tâmtâm ngongoạạii hhốốii 23:0015:30San Francisco 21:0014:00Chicago 20:0013:00NewYork 16:3008:30London 15:3007:30Frankfurt 10:3005:30Bahrain 11:3003:00Singapore 10:0002:00Hong Kong 09:0001:00Tokyo 09:0001:00Sydney Close Time (GMT)Open Time (GMT)Trung tâm
- 56. 19 © HV 2006 | Slide 55 FOREX VaiVai tròtrò ccủủaa ththịị trưtrườờngng liênliên ngânngân hhààngng FOREX Interbank 85% Non-Interbank 15% Vai trò của NH 99% Bank – KH 14% KH – KH 1%
- 57. 1 Nguyen Thi Hong Vinh Chương 4 HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ VÀ CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ – (THE INTERNATIONAL MONETARY SYSTEM) Nguyen Thi Hong Vinh Mục tiêu • Tìm hiểu khái niệm Hệ thống Tiền tệ quốc tế • Tìm hiểu các chế độ tỷ giá • Khảo sát lịch sử phát triển Hệ thống tiền tệ quốc tế Nguyen Thi Hong Vinh HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾHỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ BẢN VỊ (CHUẨN DỰ TRỮ QUỐC TẾ) BẢN VỊ (CHUẨN DỰ TRỮ QUỐC TẾ) CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ CƠ CHẾ ĐiỀU CHỈNH BOP CƠ CHẾ ĐiỀU CHỈNH BOP BẢN VỊ VÀNG BẢN VỊ HỐI ĐOÁI VÀNG HỆ THỐNG BRETTON WOODS HỆ THỐNG TIỀN TỆ CHÂU ÂU (EMS)
- 58. 2 Nguyen Thi Hong Vinh Nội dung 1. Khái niệm cơ bản về HTTTQT 2. Các chế độ tỷ giá 3. Quá trình phát triển của HTTTQT Nguyen Thi Hong Vinh 1. Hệ Thống Tiền Tệ Quốc Tế 1.1 Khái niệm về HTTQT 1.2 Vai trò của HTTQT 1.3 Hai bộ phận cấu thành HTTQT 1.4 Tiêu chí phân loại HTTQT Nguyen Thi Hong Vinh 1.1 Khái niệm HTTTQT • HTTTQT là một hệ thống các quy tắc, các quy định, các tổ chức quốc tế điều chỉnh các quan hệ tài chính giữa các quốc gia
- 59. 3 Nguyen Thi Hong Vinh 1.1 Khái niệm HTTTQT • HTTTQT cho biết: - Tỷ giá giữa các đồng tiền được xác định như thế nào; - Dự trữ quốc tế gồm những gì; - Sự mất cân đối cán cân thanh toán của một quốc gia được điều chỉnh như thế nào Nguyen Thi Hong Vinh 1.1 Khái niệm HTTTQT • Cơ sở đánh giá hiệu quả vận hành của hệ thống – Khả năng hỗ trợ các quốc gia điều chỉnh và tái lập trạng thái cân bằng BOP của mình – Khả năng tiếp cận nguồn dự trữ Tiền tệ Quốc tế của các quốc gia (khả năng thanh khoản quốc tế) – Khả năng duy trì giá trị của Tiền tệ Quốc tế (độ tin cậy của Hệ thống) Nguyen Thi Hong Vinh 1.2 Vai trò của HTTTQT • HTTTQT đóng vai trò quan trọng vì: - Tính chất của HTTTQT ảnh hưởng đến thương mại và đầu tư quốc tế; - Tính chất của HTTTQT ảnh hưởng đến sự phân bổ các nguồn tài nguyên trên thế giới; - HTTQT chỉ rõ vai trò của chính phủ và các định chế tài chính quốc tế trong việc xác định tỷ giá khi mà chúng không được phép vận động theo các thế lực thị trường.
- 60. 4 Nguyen Thi Hong Vinh 1.3 Hai bộ phận cấu thành HTTTQT • Hai bộ phận cấu thành của HTTTQT: - Khu vực công: các thỏa thuận giữa các Chính phủ và chức năng của các định chế tài chính quốc tế công - Khu vực tư: ngành công nghiệp ngân hàng và tài chính Nguyen Thi Hong Vinh 1.4 Tiêu chí phân loại HTTTQT • Hai tiêu chí phân loại của HTTTQT: - Mức độ linh hoạt của tỷ giá: hệ thống tỷ giá cố định, hệ thống tỷ giá thả nổi, hệ thống tỷ giá thả nổi có điều tiết… - Đặc điểm của dự trữ ngoại hối quốc tế: Bản vị hàng hóa (pure commodity standards) Bản vị ngoại tệ (pure fiat standards) Bản vị kết hợp (mixed standards) Nguyen Thi Hong Vinh 2. Phân loại chế độ tỷ giá theo mức độ linh hoạt của tỷ giá • Chế độ tỷ giá cố định • Chế độ tỷ giá thả nổi/linh hoạt • Chế độ tỷ giá thả nổi có quản lý • Chế độ tỷ giá cố định nhưng có điều chỉnh • Chế độ tỷ giá cố định, tuy nhiên được linh hoạt trong phạm vi một biên độ • Chế độ tỷ giá bò trườn • Chế độ hai loại tỷ giá
- 61. 5 Nguyen Thi Hong Vinh 2.1 Chế độ tỷ giá cố định (Fixed Exchange Rate regime/ Arrangement) • NHTW ấn định mức tỷ giá ngang giá • NHTW chịu trách nhiệm duy trì tỷ giá cố định • Để duy trì tỷ giá cố định, NHTW can thiệp trực tiếp bằng cách thay đổi dự trữ ngoại hối • NHTW cũng có thể can thiệp bằng các biện pháp khác Nguyen Thi Hong Vinh 2.1 Chế độ tỷ giá cố định • Trường hợp cầu vượt cung: NHTW can thiệp thế nào? (St)1 (Df)0 Qf S(d/f) S(o) (St)o Qo Sự can thiệp của NHTW (Df)1 Nguyen Thi Hong Vinh • Trường hợp cung vượt cầu: (Df)1 Qo Qf S(d/f) So (St)o (Df)0 Sự can thiệp của NHTW 2.1 Chế độ tỷ giá cố định Q1 (St)1 S1
- 62. 6 Nguyen Thi Hong Vinh • Trong thực tế: - Thị trường dường như không bao giờ cân bằng ở mức tỷ giá cố định - Thường xảy ra trường hợp tỷ giá được cố định ở dưới mức cân bằng của thị trường nội tệ được định giá cao (overvalued) 2.1 Chế độ tỷ giá cố định Nguyen Thi Hong Vinh • Tỷ giá cố định dưới mức cân bằng và áp lực đẩy tỷ giá về phía cân bằng của thị trường Df S(d/f) Sf S(fixed) Qs Qd Qf Cầu vượt cung Điểm cân bằng của thị trường (point of market equilibrium) 2.1 Chế độ tỷ giá cố định Nguyen Thi Hong Vinh • NHTW phải làm gì để duy trì tỷ giá cố định? - Lựa chọn 1: Can thiệp vào TTNH - Lựa chọn 2: Đưa ra các biện pháp kiểm soát ngoại tệ - Lựa chọn 3: Giảm phát nền kinh tế Tác động của sự can thiệp đến nền kinh tế như thế nào? 2.1 Chế độ tỷ giá cố định
- 63. 7 Nguyen Thi Hong Vinh Nhận xét • Tổng hợp các biện pháp: • Can thiệp trên thị trường ngoại hối • Kiểm soát ngoại hối • Giảm phát nền kinh tế S(d/f) Sfixed Sf Df Qf Nguyen Thi Hong Vinh Nhận xét • Các biện pháp mà NHTW đưa ra có thể đẩy đường cầu về bên trái và duy trì được tỷ giá cố định như mong muốn • Nhưng các điều chỉnh kinh tế vĩ mô như vậy nhiều khi gây đau đớn cho nền kinh tế và tỷ giá không còn là công cụ của chính sách kinh tế vĩ mô Nguyen Thi Hong Vinh 2.2 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ THẢ NỔI (Perfectly floating exchange rate regime) • Tỷ giá thay đổi liên tục để duy trì sự cân bằng của thị trường ngoại hối • Tỷ giá vận động theo quy luật cung cầu • NHTW không can thiệp vào tỷ giá
- 64. 8 Nguyen Thi Hong Vinh 2.2 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ THẢ NỔI (Dt)o S(d/f) S0 QfQ0 (Sf)0 S1 Q1 (Dt)1 Nguyen Thi Hong Vinh S(d/f) T 2.2 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ THẢ NỔI Nguyen Thi Hong Vinh 2.3 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ THẢ NỔI CÓ QUẢN LÝ (Managed floating exchange rate regime) • Tỷ giá về cơ bản là được thả nổi/ linh hoạt • NHTW có thể can thiệp vào thị trường để hạn chế mức biến động của tỷ giá, nhưng không cam kết là sẽ duy trì một mức tỷ giá cố định nào hoặc biên độ dao động xung quanh tỷ giá trung tâm
- 65. 9 Nguyen Thi Hong Vinh 2.4 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ CỐ ĐỊNH NHƯNG CÓ ĐIỀU CHỈNH (Fixed but adjustable exchange rate regime) • Tỷ giá cố định được chính thức điều chỉnh khi NHTW thấy sự điều chỉnh như vậy là cần thiết • Hai loại điều chỉnh: phá giá và nâng giá - Phá giá (devaluation): là hành động NHTW tăng tỷ giá cố định làm giảm giá đồng giá trị đồng nội tệ một cách chính thức - Nâng giá (Revaluation): là hành động NHTW giảm tỷ giá cố định làm tăng giá trị đồng nội tệ một cách chính thức Nguyen Thi Hong Vinh 2.4 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ CỐ ĐỊNH NHƯNG CÓ ĐIỀU CHỈNH • NHTW có nên phá giá mạnh đồng nội tệ? Nguyen Thi Hong Vinh 2.5 CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ CỐ ĐỊNH VÀ ĐỒNG THỜI LINH HOẠT TRONG PHẠM VI MỘT BIÊN ĐỘ (Regime of fixed exchange rate and flexible within a band) • Tỷ giá được phép linh hoạt trong phạm vi một biên độ được xác định bởi hai giới hạn: giới hạn trên và giới hạn dưới tỷ giá ngang giá (par value); • Tỷ giá được hiểu là cố định ở chỗ nó không được phép vận động ra khỏi giới hạn của biên độ • Ví dụ: Hệ thống tiền tệ Bretton Woods và Hệ thống tiền tệ Châu Âu (European Monetary System – EMS)
- 66. 10 Nguyen Thi Hong Vinh 2.5 Chế độ tỷ giá cố định và đồng thời linh hoạt trong một phạm vi biên độ Upper Limit Par value Lower Limit T S(d/f) Nguyen Thi Hong Vinh 2.6 Chế độ tỷ giá bò trườn (Crawling Peg) • Peg: cố định/ bình quân • Tỷ giá được điều chỉnh theo tỷ giá bình quân của một giai đoạn trước đó hay được gắn với một chỉ số kinh tế • Ví dụ: - Tỷ giá được điều chỉnh bằng mức bình quân tuần trước hay tháng trước - Tỷ giá được điều chỉnh theo mức lạm phát Nguyen Thi Hong Vinh 2.7 Chế độ hai tỷ giá (Dual exchange rate regime) • Chế độ này pha trộn hai loại tỷ giá: tỷ giá cố định và tỷ giá linh hoạt • Tỷ giá cố định áp dụng cho các giao dịch vãng lai • Tỷ giá linh hoạt áp dụng cho các giao dịch vốn • Mục đích: tách biệt các giao dịch thương mại khỏi các biến động tỷ giá do các hoạt động lưu chuyển vốn ngắn hạn mang tính chất đầu cơ tạo nên
- 67. 11 Nguyen Thi Hong Vinh 3. Quá trình phát triển của hệ thống tiền tệ quốc tế • 3.1 Hệ thống song bản vị vàng trước 1875 • 3.2 Hệ thống bản vị vàng cổ điển 1875 – 1914 • 3.3 Giai đoạn giữa hai thế chiến • 3.4 Hệ thống Bretton Woods 1945 – 1971 • 3.5 Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành Nguyen Thi Hong Vinh 3.1 Hệ thống song bản vị vàng trước 1875 • Vàng và bạc thực hiện chức năng làm phương tiện trao đổi và lưu thông trong nền kinh tế • Các quốc gia định nghĩa đơn vị tiền tệ quốc gia vừa theo vàng vừa theo bạc • Tỷ lệ chuyển đổi giữa hai kim loại được quy định chính thức • Vàng và bạc đều được sử dụng làm phương tiện thanh toán quốc tế • Tỷ giá giữa các đơn vị tiền tệ được xác định theo giá trị của vàng và bạc Nguyen Thi Hong Vinh 3.1 Hệ thống song bản vị vàng trước 1875 • Quy luật Gresham: “tiền xấu đẩy tiền tốt ra khỏi lưu thông” giải thích sự sụp đổ của hệ thống song bản vị • Từ cuối những năm 1860, do bạc được khai thác và sản xuất nhiều, bạc dần bị mất giá và không còn được sử dụng để định nghĩa cho đơn vị tiền của nhiều quốc gia • Hệ thống song bản vị bạc vàng lần lượt sụp đổ
- 68. 12 Nguyen Thi Hong Vinh 3.2 Hệ thống bản vị vàng cổ điển 1875 – 1914 (Gold standard) • Những đặc điểm chính của hệ thống bản vị vàng: • NHTW mỗi nước ấn định giá vàng bằng nội tệ • Tỷ giá giữa hai đồng tiền được xác lập trên cơ sở hàm lượng vàng của hai đồng tiền tỷ giá ngang giá vàng (min parity) • Tỷ giá trên thị trường có thể dao động lên xuống xung quanh tỷ giá ngang giá vàng và trong phạm vi một biên độ được giới hạn bởi các điểm vàng (gold point) • Cán cân thanh toán được điều chỉnh dựa trên cơ chế lưu thông giá vàng (price – specie flow mechanism) Nguyen Thi Hong Vinh Hệ thống Bản vị Vàng(1875 – 1914) • Cơ chế Dòng vàng-Giá cả (PSF : price- specie-flow) BOP trở về trạng thái cân bằngBOP trở về trạng thái cân bằng giảm xuất khẩutăng nhập khẩu tăng xuất khẩugiảm nhập khẩu tăng mức giá hàng trong nước tăng mức thu nhập trong nước giảm mức giá hàng trong nước giảm mức thu nhập trong nước cung tiền tăngcung tiền giảm X>M có dòng nhập vàngX<M có dòng xuất vàng Quốc gia có thặng dư BOPQuốc gia có thâm hụt BOP Nguyen Thi Hong Vinh Đánh giá hệ thống bản vị vàng cổ điển • Mặt tích cực và hạn chế của hệ thống BVV cổ điển là gì?
- 69. 13 Nguyen Thi Hong Vinh 3.3 Giai đoạn giữa hai thế chiến • Trước 1926: - Tình trạng lạm phát phi mã - Hệ thống tỷ giá thả nổi • 1926 – 1931: - Chế độ hối đoái vàng dựa trên đồng bảng Anh: Đồng bảng chuyển đổi ra vàng Các đồng tiền khác chuyển đổi sang bảng Anh - Năm 1931, các nước yêu cầu chuyển đổi bảng Anh ra vàng - Anh Quốc phải thả nổi đồng bảng • 1929 – 1939: thập kỷ Đại suy thoái Nguyen Thi Hong Vinh 3.3 Giai đoạn giữa hai thế chiến • Lý do thất bại của chế độ hối đoái vàng dựa trên đồng bảng: - Kinh tế thế giới đã trải qua những biến động lớn bởi chiến tranh và đại suy thoái, vì vậy: Mức tỷ giá trước chiến tranh không còn thích hợp; Giá cả và tiền lương trở nên cứng nhắc; Các quốc gia theo đuổi chính sách vô hiệu hóa mãi lực của vàng; London không còn là trung tâm tài chính có ưu thế nhất; Nguyen Thi Hong Vinh 3.4 Hệ thống Bretton Woods (1945 – 1971) • Sự ra đời • Các quy ước của hệ thống • Vai trò của IMF và hạn mức tín dụng • Các vấn đề của hệ thống • Sự sụp đổ của hệ thống
- 70. 14 Nguyen Thi Hong Vinh Sự ra đời của hệ thống BWs • Sự cần thiết phải có một hệ thống tiền tệ quốc tế mới để thúc đẩy thương mại và đầu tư quốc tế sau chiến tranh • Hệ thống tiền tệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới II ra đời ở Bretton Woods, New Hampshire • Hệ thống tiền tệ quốc tế BW gắn với việc thành lập 2 tổ chức tài chính quốc tế: - Ngân hàng Thế giới (World Bank – WB) - Quỹ tiền tệ quốc tế (International Monetary Fund) Nguyen Thi Hong Vinh Các quy ước của hệ thống Bretton Woods • Hệ thống tỷ giá cố định nhưng có thể điều chỉnh với các quy ước như sau: - Đồng USD là đồng tiền duy nhất được định giá theo vàng, cố định ở mức USD35/Ounce và Mỹ sẵn sàng mua vào và bán ra vàng ở mức giá này với số lượng không hạn chế; Nguyen Thi Hong Vinh Các quy ước của hệ thống Bretton Woods - Các nước xác định và công bố mức ngang giá của các đồng tiền của họ đối với vàng hoặc USD, và duy trì mức ngang giá đó trên thị trường ngoại hối bằng cách bán ra và mua vào USD; - Các nước có trách nhiệm duy trì tỷ giá hối đoái với dao động cho phép là +/-1%; - Trong trường hợp BOP mất cân đối cơ bản, các quốc giá có thể tiến hành phá giá hoặc nâng giá đồng tiền; mức thay đổi trên 10% phải có sự chấp thuận của IMF
- 71. 15 Nguyen Thi Hong Vinh Bretton Woods System German markBritish pound French franc U.S. dollar Gold Pegged at $35/oz. Par Value ParValue Par Value Nguyen Thi Hong Vinh Vai trò của IMF - Đảm bảo hệ thống hoạt động một cách trơn tru và hiệu quả, giảm thiểu nhu cầu phá giá và nâng giá đồng tiền của các quốc gia thành viên; - Có nguồn tiền sẵn sàng tài trợ cho thâm hụt tạm thời cán cân thanh toán của các quốc gia thành viên; Nguyen Thi Hong Vinh Hạn chế của Hệ thống BWs • Cơ chế điều chỉnh cán cân thanh toán thiếu sự ổn định, chắc chắn và tự động của hệ thống bản vị vàng và tính linh hoạt của hệ thống tỷ giá thả nổi; • Các hoạt động đầu cơ bắt nguồn từ khả năng phá giá hoặc nâng giá của các đồng tiền và điều này dễ dàng gây bất ổn cho hệ thống; • Cơ chế tạo thanh khoản có vấn đề (Nghịch lý Triffin – Triffin Dilemma)
- 72. 16 Nguyen Thi Hong Vinh Hạn chế của Hệ thống BWs • Nghịch lý Triffin – Triffin Dilemma Để tránh tình trạng thiếu hụt thanh khoản, Mỹ phải chịu sự thâm hụt của cán cân thanh toán và điều này làm giảm lòng tin vào USD; Để phòng ngừa rủi ro đối với USD, mức thâm hụt cán cân thanh toán của Mỹ phải thu hẹp và điều này lại gây nên sự thiếu hụt thanh khoản cho hệ thống Nguyen Thi Hong Vinh 3.5 Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành • Hiệp ước Smithsonian (12/1971) • 1973 • Hiệp ước Jamaica (1976) • Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành Nguyen Thi Hong Vinh Hiệp ước Smithsonian (12/1971) • Giá vàng chính thức 38USD/ounce • Mỹ không tái lập việc chuyển đổi USD ra vàng • Các nước đánh giá lại các đồng tiền với USD • Tỷ giá được phép dao động trong biên độ +/-2.5% không giải quyết thiếu sót của hệ thống BWs
- 73. 17 Nguyen Thi Hong Vinh Năm 1973 • Nhiều đồng tiền được thả nổi • Các nước châu Âu áp dụng hệ thống “Snake in the tunnel” và sau đó là Hệ thống Tiền tệ Châu Âu – EMS Upper Limit Par value Lower Limit T S(d/f) Nguyen Thi Hong Vinh Hiệp ước Jamaica (1976) • Các nước tự do lựa chọn chế độ tỷ giá • Giá vàng dao động theo các thế lực thị trường • IMF khuyến cáo không nên phá giá tiền tệ để tạo lợi thế cạnh tranh Nguyen Thi Hong Vinh Tác động của Chính phủ đến tỷ giá Chính sách tài khóa và tiền tệ của Chính Phủ Lãi suất Tăng trưởng Thu nhập Chu chuyển vốn Quốc tế TỶ GIÁ Thương mại Quốc tế Sự can thiệp của Chính Phủ Các luật thuế Thuế quan, hạn ngạch Mua bán ngoại tệ Lạm phát
- 74. 18 Nguyen Thi Hong Vinh Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành • Là một hệ thống “không hệ thống” • Có nhiều chế độ tỷ giá song song tồn tại: - Đô-la hóa (Offical Dolarization) - Chế độ hội đồng tiền tệ (Currency Board) - Tỷ giá được neo cố định với một đồng tiền hoặc với một rổ tiền tệ - Thả nổi hạn chế - Thả nổi có điều tiết - Thả nổi hoàn toàn Nguyen Thi Hong Vinh Đô la hóa (Official Dolarization) • Sử dụng ngoại tệ (thường là USD) làm đồng tiền hợp pháp trong nền kinh tế: Panama, Ecuador, Guatemala, Elsalvador… • Tại sao lựa chọn “Đô-la hóa”? - Với chế độ này, các chính trị gia không kiểm soát chính sách tiền tệ và vì vậy không làm rối tung nền kinh tế Nguyen Thi Hong Vinh Chế độ hội đồng tiền tệ (Currency Board) • Gắn đồng tiền của mình với một đồng tiền khác • Quốc gia chỉ có thể phát hành thêm tiền nếu có đủ dự trữ ngoại tệ đảm bảo • Ví dụ: Argentina (1991 – 1999)
- 75. 19 Nguyen Thi Hong Vinh Thất bại của hệ thống tiền tệ quốc tế hiện hành • Tỷ giá giữa các đồng tiền không phản ánh các điều kiện kinh tế cơ bản • Thất bại trong việc đảm bảo tự chủ về chính sách cho các quốc gia • Tỷ giá ở mức sai lệch đã bóp méo vị thế cạnh tranh của các nền kinh tế và gây áp lực buộc các chính phủ áp dụng các chính sách bảo hộ
- 76. 1 Chương 5 MÔ HÌNH CUNG CẦU NGOẠI TỆ VÀ CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ MỤC TIÊU Hiểu bản chất khoa học của đường cung và đường cầu ngoại tệ Sử dụng mô hình cung cầu ngoại tệ để giải thích sự biến động của tỷ giá NỘI DUNG 5.1 Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 5.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá
- 77. 2 5.1 Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 5.1. Hình thành mô hình cung cầu ngoại tệ 1. Cung cầu ngoại tệ phát sinh 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ 3. Hình thành đường cung ngoại tệ 4. Mô hình cung cầu ngoại tệ và cơ chế xác định tỷ giá 1. Cung cầu ngoại tệ phát sinh Cầu một đồng tiền phát sinh từ cầu hàng hóa, tài sản và dịch vụ thanh toán bằng đồng tiền đó; Cầu ngoại tệ phát sinh từ nhu cầu người trong nước mua hàng hóa, tài sản và dịch vụ từ nước ngoài; Cung ngoại tệ phát sinh từ nhu cầu người nước ngoài mua hàng hóa, tài sản và dịch vụ trong nước Cung cầu ngoại tệ là phái sinh, có nguồn gốc từ lưu chuyển hàng hóa, vốn đầu tư, lao động và dịch vụ trong phạm vi quốc tế
- 78. 3 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Coi cầu hàng hóa NK là nguồn phát sinh cầu ngoại tệ chủ yếu Phân tích mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu hàng hóa nhập khẩu để chỉ ra mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu ngoại tệ 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Các bước tiến hành: 1. Xác định các đường cung cầu hàng hóa NK 2. Xác định hàm cầu hàng hóa NK 3. Xác định mối quan hệ giữa cầu hàng hóa NK và tỷ giá xác định sự thay đổi của chi tiêu nhập khẩu, tức cầu ngoại tệ 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Các ký hiệu: - P*m: Giá hàng hóa NK tính bằng ngoại tệ - Pm: Giá hàng hóa NK tính bằng nội tệ - Qm: Số lượng hàng hóa NK - Sm: Đường cung hàng hóa NK - Dm: Đường cầu hàng hóa NK - Dt: Đường cầu ngoại tệ - Qt: Số lượng ngoại tệ trên thị trường ngoại hối - S: Tỷ giá yết trực tiếp
- 79. 4 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Các đường cung cầu hàng hóa nhập khẩu: P*m Qm Sm Dm C A B D Diện tích hình chữ nhật ABCD là gì? 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Hàng hóa NK là hàng hóa sản xuất ở nước ngoài và được tiêu thụ trong nước Người tiêu dùng trong nước quyết định mua bao nhiêu hàng hóa NK trên cơ sở giá NK tính bằng nội tệ Hàm cầu hàng hóa NK được xem như là hàm số của giá NK tính bằng nội tệ, có giá như sau: Trong đó: là các thông số dương không đổi Q Pm m0 1 0 1, 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Với Pm=SP*m Hàm cầu hàng hóa NK có thể viết thành: Nhận xét: Nếu P*m không đổi, S tăng giá hàng hóa NK bằng nội tệ tăng lượng cầu hàng hóa NK Qm giảm Q S Pm m0 1 *
- 80. 5 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Ứng với 4 mức tỷ giá tăng dần: S1<S2<S3<S4 Là 4 mức cầu hàng hóa NK giảm dần: Q1>Q2>Q3>Q4 Đường cầu hàng hóa NK sẽ dịch chuyển sang trái khi tỷ giá tăng 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu hàng hóa NK dịch chuyển sang trái: Diện tích hình chữ nhật (cầu ngoại tệ) thay đổi thế nào? Cầu ngoại tệ giảm dần (Dm)4 Qm P*m S0 (Dm)3 (Dm)1 (Dm)2 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu ngoại tệ là tập hợp các điểm có tọa độ là các mức tỷ giá và lượng cầu ngoại tệ tương ứng Qm P*m S0 (Dm)3 (Dm)1 (Dm)2 S1 S4 S3 S2 S(d/f) Qf (Qf)4(Qf)3 (Qf)1(Qf)2 Đường cầu ngoại tệ
- 81. 6 2. Hình thành đường cầu ngoại tệ Đường cầu ngoại tệ là đường dốc xuống từ trái qua phải Tỷ giá tăng cầu ngoại tệ giảm 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Coi cầu hàng hóa XK là nguồn phát sinh cung ngoại tệ chủ yếu Phân tích mối liên hệ giữa tỷ giá và cầu hàng hóa XK để chỉ ra mối liên hệ giữa tỷ giá và cung ngoại tệ 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Các bước tiến hành: 1. Xác định các đường cung cầu hàng hóa XK 2. Xác định hàm cầu hàng hóa XK 3. Xác định mối quan hệ giữa cầu hàng hóa XK và tỷ giá xác định sự thay đổi của doanh thu XK, tức cung ngoại tệ
- 82. 7 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Các ký hiệu: - P*x: Giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ - Px: Giá hàng hóa XK tính bằng nội tệ - Qx: số lượng hàng hóa XK - Sx: Đường cung hàng hóa XK - Dx: Đường cầu hàng hóa XK - St: Đường cung ngoại tệ - Qt: Số lượng ngoại tệ trên thị trường ngoại hối - S: Tỷ giá yết trực tiếp 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Các đường cung cầu hàng hóa XK: C P*x Qx Sx Dx A B D Diện tích hình chữ nhật ABCD là gì? 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Hàng hóa XK là hàng hóa sản xuất trong nước và được tiêu thụ ở nước ngoài Người nước ngoài quyết định mua bao nhiêu hàng hóa XK trên cơ sở giá XK tính bằng ngoại tệ Hàm cầu hàng hóa XK được xem như là một hàm số của giá XK tính bằng ngoại tệ, có dạng như sau: Trong đó: là các thông số dương không đổi Q Px x0 1 * 0 1,
- 83. 8 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Với P*x=Px/S Hàm cầu hàng hóa XK có thể viết thành: Nhận xét: - Nếu Pxkhông đổi, S tăng giá hàng hóa XK bằng ngoại tệ P*xgiảm lượng cầu hàng hóa XK Qx tăng - Doanh thu XK = (P*x)x(Qx) tăng hay giảm? Q P Sx x0 1( / ) 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Ứng với 4 mức tỷ giá tăng dần: S1<S2<S3<S4 Là 4 mức giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ giảm dần: (P*x)1> (P*x)2> (P*x)3> (P*x)4 Ứng với 4 mức giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ là 4 mức cầu hàng hóa XK được xác định bởi đường cầu hàng hóa XK 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Tỷ giá tăng giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ giảm cầu hàng hóa XK tăng (P*x )1 P*x (P*x)2 (P*x)3 (P*x)4 (Sx)1 (Sx)2 (Sx)3 (Sx)4 Qx(Qx)1 (Qx)2 (Qx)3(Qx)4
- 84. 9 3. Hình thành đường cung ngoại tệ Tỷ giá tăng giá hàng hóa XK tính bằng ngoại tệ giảm cầu hàng hóa XK tăng (Sx)3 P*x (P*x )1 (P*x)2 (P*x)3 (P*x)4 (Sx)1 (Sx)2 (Sx)4 Qx(Qx)1 (Qx)2 (Qx)3(Qx)4 S(d/f) Qf S4 S3 S2 S1 (Qf)1 (Qf)2 Phần này đại diện cho đường cung 4. Mô hình cung cầu ngoại tệ Mô hình cung cầu ngoại tệ được hình thành dựa trên sự kết hợp hai đường cung cầu ngoại tệ được hình thành ở phần trên S(d/f) S0 Sf Df Qf (Qf)0 Điểm cân bằng của thị trường 4. Mô hình cung cầu ngoại tệ Tỷ giá phản ánh sự cân bằng trên thị trường Cung cầu trên thị trường thay đổi các đường cung cầu dịch chuyển tỷ giá thay đổi Nhiều yếu tố tác động làm dịch chuyển các đường cung cầu Sf S(d/f) S0 Df Qf (Qf)0
- 85. 10 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Bất cứ yếu tố nào làm tăng cầu ngoại tệ đường cầu dịch chuyển sang phải tỷ giá tăng lên Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cầu sang phải? Sf Df S(d/f) S0 Qf (Qf)0 Df Df 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Bất cứ yếu tố nào làm giảm cầu ngoại tệ đường cầu dịch chuyển sang trái tỷ giá giảm Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cầu sang trái?Df Sf S(d/f) S0 Qf (Qf)0 Df Df 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Bất cứ yếu tố nào làm tăng cung ngoại tệ đường cung dịch chuyển sang phải tỷ giá giảm Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cung sang phải? Sf S(d/f) S0 Df Qf (Qf)0 Sf Sf
- 86. 11 4 Mô hình cung cầu ngoại tệ Bất cứ yếu tố nào làm giảm cung ngoại tệ đường cung dịch chuyển sang trái tỷ giá tăng Các yếu tố nào làm dịch chuyển đường cung sang trái? Sf S(d/f) S0 Df Qf (Qf)0 Sf Sf 5.2 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG LÊN TỶ GIÁ 1 Mức lạm phát tương đối 2 Mức lãi suất tương đối 3 Mức tăng trưởng thu nhập tương đối 4 Vai trò của chính phủ 5 Kỳ vọng của giới đầu cơ 1 Mức lạm phát tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu lạm phát trong nước cao hơn lạm phát ở nước ngoài? - Mức giá cả hàng hóa trong nước thay đổi như thế nào so với mức giá cả hàng hóa nước ngoài? - Cầu hàng hóa trong nước và cầu hàng hóa nước ngoài thay đổi thế nào? - Cung cầu ngoại tệ thay đổi thế nào?
- 87. 12 2 Mức lãi suất tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu lãi suất (thực) trong nước tăng cao hơn so với lãi suất (thực) ở nước ngoài? - Các nhà đầu tư điều chỉnh danh mục đầu tư của mình thế nào? - Cung cầu ngoại tệ trên thị trường ngoại hối chịu sự tác động như thế nào? 3 Mức tăng trưởng thu nhập tương đối Tỷ giá thay đổi thế nào nếu mức tăng trưởng thu nhập trong nước cao hơn so với mức tăng trưởng thu nhập ở nước ngoài? - Xuất khẩu và nhập khẩu tăng trưởng như thế nào? - Cung cầu ngoại tệ trên thị trường ngoại hối diễn biến thế nào? 4 Vai trò của Chính Phủ NHTW can thiệp trực tiếp vào thị trường ngoại hối tác động lên tỷ giá Chính sách kinh tế vĩ mô của chính phủ tác động làm thay đổi các biến số như lạm phát, lãi suất và tăng trưởng thu nhập tác động lên tỷ giá Chính Phủ ban hành hoặc hủy bỏ các hàng rào thương mại tác động lên tỷ giá Các loại thuế tác động đến các dòng lưu chuyển hàng hóa và lưu chuyển vốn tác động lên tỷ giá
- 88. 13 Tác động của Chính phủ đến tỷ giá Chính sách tài khóa và tiền tệ của Chính Phủ Lãi suất Tăng trưởng Thu nhập Chu chuyển vốn Quốc tế TỶ GIÁ Thương mại Quốc tế Sự can thiệp của Chính Phủ Các luật thuế Thuế quan, hạn ngạch Mua bán ngoại tệ Lạm phát 5 Kỳ vọng của giới đầu cơ Giới đầu cơ tác động mạnh lên cung cầu các đồng tiền và do đó tác động lên tỷ giá Giới đầu cơ kỳ vọng một đồng tiền tăng giá mua vào đồng tiền đó và làm nó lên giá Giới đầu cơ kỳ vọng một đồng tiền giảm giá bán ra đồng tiền đó và làm cho nó giảm giá Hoạt động của giới đầu cơ vừa có thể làm cho thị trường bất ổn vừa có thể làm thị trường bình ổn ĐẦU CƠ GÂY BẤT ỔN THỊ TRƯỜNG S(d/f) Q S Q S(d/f) S3 S4 S2 S0 Thị trường giá lên Thị trường giá xuống D0 D1 D2 D3 D4 Sf Df Sf Sf Sf Sf
- 89. 14 ĐẦU CƠ GÂY BẤT ỔN THỊ TRƯỜNG Thời gian Thị trường có Hoạt động đầu cơ Thị trường không có Hoạt động đầu cơ S(d/f) ĐẦU CƠ GIÚP BÌNH ỔN THỊ TRƯỜNG Thời gian Thị trường không có Hoạt động đầu cơ Thị trường có Hoạt động đầu cơ S(d/f) Các yếu tố liên quan đến thương mại Các yếu tố tài chính Chênh lệch Lạm phát Chênh lệch Thu nhập Giới hạn thương mại của Chính Phủ Cầu hàng hóa nước ngoài của người trong nước Cầu hàng hóa trong nước của người nước ngoài Cầu ngoại tệ Cung ngoại tệ Tỷ giá Chênh lệch Lãi suất Giới hạn chu chuyển vốn của Chính Phủ Cầu chứng khoán nước ngoài của người trong nước Cầu chứng khoán trong nước của người nước ngoài Cầu ngoại tệ Cung ngoại tệ
- 90. 1 ©2006 HongVinh 1 Chương 6 CÁC HỌC THUYẾT VỀ TỶ GIÁ ©2006 2 MỤC TIÊU Giúp tiếp cận các học thuyết về tỷ giá Vận dụng các học thuyết về tỷ giá để phân tích và dự báo sự biến động của tỷ giá Vận dụng các học thuyết này để đưa ra các quyết định trong các hoạt động vay vốn và đầu tư ©2006 3 Nội dung chính 6.1 Ngang giá sức mua 6.2 Ngang giá lãi suất có bảo hiểm 6.3 Ngang giá lãi suất không bảo hiểm 6.4 Lý thuyết kỳ vọng không thiên lệch 6.5 Hiệu ứng Fisher Quốc Tế 6.6 Mối quan hệ giữa các học thuyết
- 91. 2 ©2006 HongVinh 4 Học thuyết ngang giá sức mua Purchasing Power Parity-PPP ©2006 5 Nội dung 6.1.1 Quy luật một giá 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối 6.1.4 Ngang giá sức mua kỳ vọng 6.1.5 Các nghiên cứu thực nghiệm kiểm chứng PPP 6.1.6 PPP trong thực tế ©2006 HongVinh 6 QUY LUẬT MỘT GIÁ THE LAW OF ONE PRICE – LOP
- 92. 3 ©2006 7 6.1.1 Quy luật một giá (The Law of One Price – LOP) Trong điều kiện thị trường cạnh tranh hoàn hảo và không tồn tại các yếu tố như cước phí và các rào cản thương mại, thì các mặt hàng giống hệt nhau ở các quốc gia khác nhau phải bằng nhau nếu đo lường bằng một đồng tiền chung Hoạt động kinh doanh chênh lệch giá là động lực duy trì điều kiện cân bằng theo LOP ©2006 8 6.1.1 Quy luật một giá (The Law of One Price – LOP) Công thức: Với Pi là giá cả hàng hoá tính bằng nội tệ Pi * là giá của hàng hoá tính bằng ngoại tệ S là tỷ giá biểu thị số đơn vị nội tệ trên đơn vị ngoại tệ Pi =S.Pi * ©2006 9 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối (Absolute PPP) Giả thiết: - Hàng hoá lưu chuyển tự do - Không tồn tại cước phí vận chuyển - Các nhà kinh doanh trung lập với rủi ro - LOP duy trì cho tất cả các mặt hàng Nội dung: Tại một thời điểm, giá của rổ hàng hoá tiêu chuẩn trong nước bằng giá của rổ hàng hoá tiêu chuẩn nước ngoài nếu quy đổi về chung một đồng tiền
- 93. 4 ©2006 10 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối (Absolute PPP) Xác định tỷ giá theo PPP tuyệt đối: Tại thời điểm, nếu biết P và P* tỷ giá có thể xác định theo biểu thức sau: Nếu P tăng S tăng, tức nội tệ giảm giá PPP tuyệt đối đưa ra mối quan hệ giữa tỷ giá và mức giá cả hàng hoá tại một thời điểm S P P * ©2006 11 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối (Absolute PPP) Nhược điểm của PPP tuyệt đối? ©2006 12 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối (Absolute PPP) Ví dụ: Giả sử Việt Nam và Mỹ sử dụng rổ hàng hoá tiêu chuẩn như nhau để tính chỉ số giá cả. Giả sử giá của rổ hàng hoá này ở Việt Nam là VND 18.000.000 và giá của cùng một rổ hàng hoá như thế ở Mỹ là USD1.000. Tỷ giá cân bằng theo PPP tuyệt đối là bao nhiêu? Tỷ giá này sẽ thay đổi thế nào nếu giá của rổ hàng hoá tăng lên VND19.000.000 ở Việt Nam?
- 94. 5 ©2006 13 6.1.2 Ngang giá sức mua tuyệt đối (Absolute PPP) Đáp án Tỷ giá theo PPP tuyệt đối: S=P/P*=11.000.000VND/1000USD =11.000VND/USD Khi P=12.000.000VND, tỷ giá sẽ là: S=P/P*=12.000.000VND/1000USD =12.000VND/USD Như vậy, tỷ giá tăng từ 11.000VND/USD lên 12.000VND/USD ©2006 14 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối (Relative PPP) Nội dung: PPP tương đối nói rằng, mức thay đổi tỷ giá giữa hai thời điểm bằng mức chênh lệch lạm phát của hai đồng tiền. Đồng tiền nào có mức lạm phát cao hơn đồng tiền đó sẽ giảm giá. Mức giảm giá (gần) bằng mức chênh lệch lạm phát của hai đồng tiền. ©2006 15 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối (Relative PPP) Ta có biểu thức gần đúng: Biểu thức trên biểu diễn mối quan hệ giữa mức thay đổi tỷ giá và tỷ lệ lạm phát ở hai quốc gia Mức thay đổi tỷ giá bằng mức chênh lệch lạm phát Lạm phát trong nước cao hơn tỷ giá tăng đồng tiền trong nước (nội tệ) giảm giá s=p-p*
- 95. 6 ©2006 16 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối (Relative PPP) PPP tương đối dễ được chấp nhận hơn so với PPP tuyệt đối vì: - PPP tương đối chấp nhận sự tồn tại của các yếu tố như cước phí vận chuyển và rào cản thương mại - Theo PPP tương đối, giá các mặt hàng giống hệt nhau ở các quốc gia khác nhau không nhất thiết bằng nhau khi được đo lường bằng một đơn vị tiền tệ chung ©2006 17 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối (Relative PPP) PPP tương đối dùng để xác định tỷ giá: Biểu thức chính xác: Biểu thức gần đúng: S S p p1 0 1 1 * S1=S0(1+s)=S0(1+p-p*) ©2006 18 6.1.3 Ngang giá sức mua tương đối (Relative PPP) Ví dụ:Trong một khoảng thời gian nhất định, mức lạm phát ở Việt Nam là 10%, còn mức lạm phát ở Mỹ là 6%. Giả sử PPP tương đối được duy trì một cách chính xác. Tỷ giá thay đổi như thế nào nếu tỷ giá ban đầu là 19.000VND/USD?
- 96. 7 ©2006 19 6.1.4 Ngang giá sức mua kỳ vọng (Ex-ante PPP) PPP tuyệt đối và PPP tương đối được gọi là các mẫu ngang giá sức mua quy ước PPP kỳ vọng được gọi là mẫu ngang giá sức mua của thị trường hiệu quả Biểu thức biểu diễn PPP kỳ vọng được hình thành trên cơ sở phân tích hành vi của nhà kinh doanh tham gia hoạt động đầu cơ trên thị trường hàng hoá quốc tế ©2006 20 6.1.4 Ngang giá sức mua kỳ vọng (Ex-ante PPP) Mức lợi nhuận kỳ vọng trong việc mua và nắm giữ một rổ hàng hoá trên thị trường hàng hoá trong nước là mức lạm phát kỳ vọng trong nước (p*) Mức lợi nhuận kỳ vọng trong việc mua và nắm giữ một rổ hàng hoá trên thị trường nước ngoài bằng tổng của mức lạm phát kỳ vọng ở nước ngoài (p*e) và mức thay đổi tỷ giá kỳ vọng (se) Nếu các nhà kinh doanh hoạt động trên thị trường hàng hoá là những người trung lập với rủi ro và các thị trường hàng hoá là các thị trường hiệu quả thì mức lợi nhuận trên hai thị trường phải như nhau ©2006 21 6.1.4 Ngang giá sức mua kỳ vọng (Ex-ante PPP) Biểu thức biểu diễn Ex-ante PPP: Hay Mức thay đổi tỷ giá kỳ vọng bằng mức chênh lệch lạm phát kỳ vọng pe=p*e+se se=pe-p*e
- 97. 8 ©2006 22 6.1.5 Các nghiên cứu kiểm chứng PPP Các nghiên cứu kiểm chứng PPP đưa đến kết luận chung sau: - Ngang giá sức mua thường không được duy trì trong ngắn hạn; trong ngắn hạn, luôn tồn tại sai biệt giữa tỷ giá áp dụng trên thị trường ngoại hối và tỷ giá được quy định bởi PPP - Tuy nhiên, có các bằng chứng thực nghiệm cho thấy ngang giá sức mua được duy trì trong dài hạn ©2006 23 6.1.5 Các nghiên cứu kiểm chứng PPP Các lý do giải thích tại sao PPP không được duy trì trong ngắn hạn: - Sự tồn tại cước phí và các rào cản thương mại làm cho PPP tuyệt đối không được duy trì - Sự tồn tại của các mặt hàng không trao đổi mua bán quốc tế - Các nước sử dụng các tỷ trọng hàng hoá khác nhau để xây dựng các chỉ số giá cả - Tỷ giá còn chịu sự tác động của các yếu tố khác, như: lãi suất, tăng trưởng kinh tế, chính sách kinh tế, tâm lý, hoạt động của giới đầu cơ… ©2006 24 6.1.6 Ưng dụng PPP PPP có thể sử dụng như một quy tắc kinh doanh trên thị trường ngoại hối Tỷ giá Thời gian P/P0 Sppp S
- 98. 9 ©2006 25 6.1.6 Ưng dụng PPP Sử dụng quy tắc PPP để mua bán ngoại tệ Thời gian S(d/f) S- tỷ giá thị trường Sppp- tỷ giá theo PPP U U UO O O ©2006 ©2006 HongVinh 27 HỌC THUYẾT NGANG GIÁ LÃI SUẤT CÓ BẢO HIỂM CIP-COVERED INTEREST PARITY
- 99. 10 ©2006 28 Ngang giá lãi suất có bảo hiểm (Covered Interest Parity – CIP) 6.2.1 Xây dựng biểu thức điều kiện cân bằng CIP và nội dung CIP 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm CIA 6.2.3 Học thuyết CIP trong thực tế 6.2.4 Ý nghĩa của CIP trong thực tế ©2006 29 6.2.1 Biểu thức điều kiện cân bằng CIP và nội dung CIP 6.2.1.1 Các giả thiết của CIP 6.2.1.2 Xây dựng biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP 6.2.1.3 Nội dung CIP 6.2.1.4 Triển khai biểu thức CIP ©2006 30 6.2.1.1 Giả thiết của CIP - Các thị trường tài chính hoạt động hiệu quả và cạnh tranh hoàn hảo - Các nhà đầu tư trung lập đối với rủi ro - Vốn được lưu chuyển tự do giữa các quốc gia - Không tồn tại chi phí giao dịch
- 100. 11 ©2006 31 6.2.1.2 Tình huống Giả sử nhà đầu tư Việt Nam có lượng tiền nhàn rỗi thời hạn 1năm và quyết định đầu tư trên thị trường tiền tệ. Có 2 lựa chọn đầu tư: - Thị trường tiền tệ trong nước; và - Thị trường tiền tệ nước ngoài Nhà đầu tư Việt Nam sẽ quyết định đầu tư bằng ngoại tệ hay nội tệ? Tại sao? ©2006 32 Tình huống Các ký hiệu: - S là tỷ giá giao ngay, yết trực tiếp - F là tỷ giá kỳ hạn, yết trực tiếp - i là lãi suất đồng nội tệ - i* là lãi suất đồng ngoại tệ ©2006 33 Tình huống Lựa chọn đầu tư bằng nội tệ: - Nhà đầu tư có M nội tệ - Nhà đầu tư mua tín phiếu kho bạc kỳ hạn 1 năm - Hưởng mức lãi suất i - Sau 1 năm, nhà đầu tư thu về cả vốn lẫn lãi số tiền: V = M (1+i)
- 101. 12 ©2006 34 Tình huống Lựa chọn đầu tư bằng ngoại tệ: - Nhà đầu tư chuyển số tiền sang ngoại tệ: M ngoại tệ S - Mua tín phiếu kho bạc nước ngoài kỳ hạn 1 năm - Hưởng mức lãi suất i* - Sau một năm, NĐT thu về: V*= M(1+i*) S ©2006 35 Tình huống Lựa chọn đầu tư bằng ngoại tệ: Nhà đầu tư đối mặt với rủi ro hối đoái Để phòng ngừa rủi ro này, NĐT ký hợp đồng bán ngoại tệ kỳ hạn 1 năm ngay khi quyết định đầu tư vào thị trường này Với tỷ giá kỳ hạn F, cuối kỳ NĐT sẽ thu về cả vốn lẫn lãi bằng nội tệ: V’* = M(1+i*)F S ©2006 36 Tình huống So sánh hai lựa chọn đầu tư Trường hợp 1: Nhà đầu tư sẽ lựa chọn đầu tư bằng đồng tiền nào? Đầu tư bằng nội tệ có lợi hơn Fi S M iM )1()1( *
- 102. 13 ©2006 37 Tình huống Trường hợp 2: Nhà đầu tư sẽ lựa chọn đồng tiền nào? Đầu tư bằng ngoại tệ có lợi hơn Fi S M iM )1()1( * ©2006 38 Tình huống Trường hợp 3: Hai lựa chọn cho kết quả đầu tư như nhau. Đây chính là điều kiện cân bằng của thị trường Fi S M iM )1()1( * ©2006 39 Nhận xét Hai lựa chọn đầu tư như nhau thì phải cho kết quả đầu tư (lợi tức đầu tư) như nhau Trường hợp 1 và 2 nếu xảy ra chỉ là trạng thái tạm thời của thị trường, bởi khi đó các hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất sẽ diễn ra và đưa thị trường trở về cân bằng (trường hợp 3)
- 103. 14 ©2006 40 6.2.1.3 Nội dung CIP (Covered Interest Parity) Nội dung CIP: Khi rủi ro hối đoái được bảo hiểm thông qua thị trường hối đoái kỳ hạn thì lợi tức của một tài sản tài chính ở trong nước phải bằng lợi tức của một tài sản tài chính có những đặc tính tương tự ở nước ngoài ©2006 41 6.2.1.3 Nội dung CIP (Covered Interest Parity) Áp dụng CIP vào thị trường tiền tệ: Khi rủi ro hối đoái được bảo hiểm thông qua thị trường hối đoái kỳ hạn thì lợi tức đầu tư vào thị trường tiền tệ trong nước bằng lợi tức đầu tư vào thị trường tiền tệ nước ngoài Nếu điều kiện cân bằng này bị vi phạm, các hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm sẽ xảy ra cho đến khi điều kiện cân bằng được tái lập ©2006 42 6.2.1.4 Triển khai biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Từ biểu thức cân bằng (3) có thể triển khai để có 4 biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Biểu thức 1: Biểu diễn CIP theo thu nhập gộp Biểu thức 2: Biểu diễn CIP theo thu nhập ròng Biểu thức 3: Tỷ giá kỳ hạn theo điều kiện CIP Biểu thức 4: Điểm kỳ hạn theo điều kiện CIP
- 104. 15 ©2006 43 6.2.1.4 Triển khai biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Biểu thức 1: Biểu diễn CIP theo thu nhập gộp Thu nhập gộp của hoạt động đầu tư trong nước bằng thu nhập gộp của hoạt động đầu tư có bảo hiểm rủi ro tỷ giá ở nước ngoài )1(1 * i S F i ©2006 44 6.2.1.4 Triển khai biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Biểu thức 2: Biểu diễn CIP theo thu nhập ròng Thu nhập ròng của hoạt động đầu tư trong nước bằng thu nhập ròng của hoạt động đầu tư có bảo hiểm rủi ro tỷ giá ở nước ngoài 1)1( * i S F i ©2006 45 6.2.1.4 Triển khai biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Biểu thức 3: Tỷ giá kỳ hạn theo CIP Tỷ giá kỳ hạn được tính bằng cách điều chỉnh tỷ giá giao ngay với một thông số phản ánh lãi suất của hai đồng tiền F S i i ( ) ( )* 1 1
- 105. 16 ©2006 46 6.2.1.4 Triển khai biểu thức biểu diễn điều kiện cân bằng CIP Biểu thức 4:Điểm kỳ hạn Điểm kỳ hạn bằng chênh lệch lãi suất của hai đồng tiền Đồng tiền có lãi suất cao hơn giảm giá kỳ hạn Đồng tiền có lãi suất thấp hơn tăng giá kỳ hạn f F S S i i * ©2006 47 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm CIA (Covered Interest Arbitrage) Giả sử thị trường ở trường hợp: Nhà kinh doanh chênh lệch sẽ kiếm lợi nhuận bằng cách nào? Nên kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay nội tệ và đầu tư có bảo hiểm rủi ro tỷ giá vào ngoại tệ Fi S M iM )1()1( * ©2006 48 Ví dụ S(VND/USD)=19.200 iVND/3tháng=10.5%/năm iUSD/3tháng =4%/năm F3 tháng= 19.500 Nếu là nhà đầu tư sẽ đầu tư vào VND hay USD? Đi vay sẽ vay VND hay USD?
- 106. 17 ©2006 49 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm - CIA Việc kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay nội tệ và đầu tư có bảo hiểm rủi ro tỷ giá vào ngoại tệ (hay ngược lại) gọi là hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm rủi ro tỷ giá (CIA) CIA là động lực tái lập điều kiện cân bằng theo CIP ©2006 50 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm - CIA Các nhà kinh doanh có thể tiến hành CIA theo các bước sau: Hiện tại: B1: Vay nội tệ với lãi suất i B2: Mua ngoại tệ theo tỷ giá giao ngay S; một đơn vị nội tệ mua được 1/S đơn vị ngoại tệ; B3: Đầu tư vào ngoại tệ hưởng lãi suất i*; Lượng ngoại tệ cuối kỳ dự tính thu được (1/S)(1+i*) B4: Ký hợp đồng bán kỳ hạn số ngoại tệ (1/S)(1+i*) theo tỷ giá kỳ hạn F ©2006 51 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm - CIA Sau một năm: B5: Thu hồi vốn đầu tư bằng ngoại tệ; số ngoại tệ thu được là (1/S)(1+i*); B6: Thực hiện bán ngoại tệ theo hợp đồng kỳ hạn đã ký; số nội tệ thu được là (F/S)(1+i*) B7: Hoàn trả vốn vay và thanh toán lãi vay; số tiền 1+i Lợi nhuận thu được = (F/S)(1+i*)- (1+i)>0
- 107. 18 ©2006 52 6.2.2 Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm - CIA Các hoạt động CIA làm thay đổi cung cầu trên thị trường tiền tệ trong và ngoại nước, thị trường ngoại hối giao ngay va kỳ hạn Phân tích sự biến động của các yếu tố i, F, S, i* Trường hợp 2: Fi S M iM )1()1( * ©2006 53 Trình bày cơ chế duy trì điều kiện cân bằng CIP thông qua hoạt động CIA? ©2006 54 6.2.3 Điều kiện CIP trong thực tế 6.2.3.1 Nghiên cứu kiểm chứng CIP 6.2.3.2 Điều kiện CIP với chi phí giao dịch
- 108. 19 ©2006 55 6.2.3.1 Các nghiên cứu thực nghiệm kiểm chứng CIP Kết quả nghiên cứu kiểm chứng CIP cho thấy: CIP có khuynh hướng được duy trì tương đối chính xác đối với các tài sản tài chính phát hành trên các thị trường Eurocurrency. CIP không được duy trì đối với các tài sản tài chính phát hành trong phạm vi các quốc gia, tuy nhiên các sai lệch không lớn ở mức làm cho các giao dịch kinh doanh chênh lệch lãi suất có lời ©2006 56 6.2.3.1 Các nghiên cứu thực nghiệm kiểm chứng CIP Những nhân tố làm CIP lệch trong thực tế Chi phí cho các giao dịch Can thiệp của Chính Phủ Rủi ro chính trị Các rào cản trong việc lưu chuyển vốn Tính không đồng nhất của các tài sản trên thị trường ©2006 57 Đường CIP Điểm Cân bằng nằm trên đường CIP Điểm không cân bằng sẽ tiến dần về cân bằng Đường CIP f 450 A B C D E F i-i*
- 109. 20 ©2006 58 6.2.3.2 Điều kiện CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch Các ký hiệu Sa: Tỷ giá bán ra giao ngay Sb: Tỷ giá mua vào giao ngay Fa : Tỷ giá kỳ hạn bán ra Fb: Tỷ giá kỳ hạn mua vào ia: lãi suất cho vay đồng nội tệ ib: lãi suất tiền gởi của đồng nội tệ i*a: lãi suất cho vay của đồng ngoại tệ i*b: lãi suất tiền gởi của đồng ngoại tệ ©2006 59 6.2.3.2 Điều kiện CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch Điều kiện thị trường cho phép nhà kinh doanh kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay nội tệ và đầu tư có phòng ngừa rủi ro ngoại hối vào ngoại tệ? Khi: )1(1 * b a b a i S F i ©2006 60 6.2.3.2 Điều kiện CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch Điều kiện thị trường cho phép nhà kinh doanh kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay ngoại tệ và đầu tư có phòng ngừa rủi ro ngoại hối vào nội tệ? Khi: )1(*1 b a b a i F S i
- 110. 21 ©2006 61 6.2.3.2 Điều kiện CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch Điều kiện thị trường không cho phép các nhà kinh doanh kiếm lợi nhuận bằng hoạt động CIA? Khi: Và Đây chính là điều kiện cân bằng CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch )1(1 * b a b a i S F i )1(1 * b a b a i F S i ©2006 62 6.2.3.2 Điều kiện CIP với sự hiện diện của chi phí giao dịch Ví dụ: S(VND/USD)=19.200-19.300 iVND/3tháng = 1%- 1.1%/tháng iUSD/3 thang =5% - 5.2%/năm F3tháng(VND/USD)=19.300 – 19.500 Nên đầu tư bằng đồng tiền nào? Đi vay bằng đồng tiền nào? ©2006 63 6.2.4 Ý nghĩa của CIP trong thực tế CIP dùng để xác định tỷ giá kỳ hạn CIP dùng để đo lường mức lưu chuyển vốn quốc tế Nếu các thế lực thị trường được phép vận hành một cách tự do thì các nguồn tài chính sẽ được phân bổ trên thế giới một cách tối ưu nhất CIP giúp các doanh nghiệp đưa ra các quyết định đầu tư và tài trợ ngắn hạn
- 111. 22 ©2006 HongVinh 64 Lý thuyết về tỷ giá: Ngang giá lãi suất không bảo hiểm (Uncovered Interest Parity) ©2006 65 Nội dung 6.3.1 Nội dung UIP 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP 6.3.3 Ý nghĩa của UIP trong thực tế ©2006 66 6.3.1 Nội dung UIP Giả thiết: Có cùng giả thuyết với CIP Nội dung: Mặc dù rủi ro hối đoái không được bảo hiểm thông qua thị trường hối đoái có kỳ hạn, lợi tức đầu tư vào một tài sản tài chính trong nước bằng lợi tức đầu tư vào một tài sản tài chính có những đặc tính tương tự nước ngoài
- 112. 23 ©2006 67 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Các ký hiệu: i là lãi suất nội tệ i* là lãi suất ngoại tệ S là tỷ giá giao ngay, yết trực tiếp S* là tỷ giá giao ngay kỳ vọng vào cuối kỳ đầu tư se là mức thay đổi tỷ giá theo tỷ lệ ©2006 68 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Tình huống: Một nhà đầu tư có số tiền ban đầu K và muốn làm cho số tiền này sinh lợi bằng cách đầu tư trên thị trường tiền tệ kỳ hạn 1 năm Hai lựa chọn đầu tư: Thị trường tiền tệ trong nước; và Thị trường tiền tệ nước ngoài ©2006 69 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Lựa chọn đầu tư vào TTTT trong nước: Nhà đầu tư mua tín phiếu kho bạc kỳ hạn 1 năm Hưởng mức lãi suất i Sau một năm, NĐT thu về cả vốn lẫn lãi số tiền: M(1+i)
- 113. 24 ©2006 70 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Lựa chọn đầu tư vào TTTT nước ngoài NĐT phải chuyển số tiền M sang ngoại tệ theo tỷ giá giao ngay S Mua tín phiếu kho bạc nước ngoài kỳ hạn 1 năm Hưởng mức lãi suất i* Sau một năm, NĐT thu về cả vốn lẫn lãi số tiền ngoại tệ M(1+i) ©2006 71 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Lựa chọn đầu tư vào TTTT nước ngoài: NĐT phải chuyển số tiền K sang ngoại tệ theo tỷ giá giao ngay S Mua tín phiếu kho bạc nước ngoài kỳ hạn 1 năm Hưởng mức lãi suất i* Sau một năm, NĐT thu về cả vốn lẫn lãi số tiền ngoại tệ M S i( )* 1 ©2006 72 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Lựa chọn đầu tư vào TTTT nước ngoài Với tỷ giá giao ngay kỳ vọng Se, cuối kỳ NĐT sẽ thu được cả vốn lẫn lãi bằng nội tệ là: M S i S e ( *)1
- 114. 25 ©2006 73 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Theo UIP, hai lựa chọn đầu tư có thể nói là như nhau, đều đầu tư vào tín phiếu kho bạc và do vậy kết quả đầu tư (lợi tức đầu tư) như nhau Điều kiện cân bằng theo UIP M i M S i Se ( ) ( *)1 1 ©2006 74 6.3.2 Biểu thức biểu diễn UIP Biểu thức tương đương Mức thay đổi tỷ giá kỳ vọng bằng mức chênh lệch lãi suất của hai đồng tiền Đồng tiền nào có lãi suất cao hơn, đồng tiền đó sẽ giảm giá; mức giảm giá bằng mức chênh lệch lãi suất của hai đồng tiền se=i-i* ©2006 75 6.3.3 Ý nghĩa của UIP trong thực tế Tính hiệu lực thực nghiệm của UIP hàm ý là các thị trường tài chính liên kết chặt chẽ với nhau mặc dù có sự hiện hữu của rủi ro hối đoái UIP có thể sử dụng để khảo sát mối liên kết lãi suất giữa các quốc gia UIP cũng có ý nghĩa đối với các quyết định đầu tư và đi vay của các doanh nghiệp
- 115. 26 ©2006 76 Vốn đầu tư ban đầu (K)Vốn đầu tư ban đầu (K) Đầu tư trong nướcĐầu tư trong nướcĐầu tư ra nước ngoàiĐầu tư ra nước ngoài )iK(1 S 1 * t K S 1 )iK(1 S F * t t )iK(1 S S * t t )iK(1 t Ft St CIP = UIP = IRP thị trường tài chính hoàn hảo ©2006 HongVinh 77 Học thuyết về tỷ giá: Lý thuyết kỳ vọng không thiên lệch ©2006 78 Nội dung 6.4.1 Giả thiết 6.4.2 Khái niệm lý thuyết kỳ vọng không thiên lệch 6.4.3 Nguyên lý thị trường hiệu quả 6.4.4 Ví dụ minh hoạ
- 116. 27 ©2006 79 6.4.1 Giả thiết Thị trường ngoại hối hoạt động hiệu quả và cạnh tranh hoàn hảo Không có chi phí giao dịch Các nhà kinh doanh trung lập với rủi ro Các tài sản tài chính được định giá theo các đồng tiền khác nhau có thể thay thế cho nhau một cách hoàn hảo ©2006 80 6.4.2 Nội dung Lý thuyết kỳ vọng không thiên lệch nói rằng tỷ giá kỳ hạn mà chúng ta hiện đang quan sát trên thị trường là dự báo không thiên lệch về tỷ giá giao ngay kỳ vọng trong tương lai Biểu thức: F=Se ©2006 81 6.4.3 Nguyên lý thị trường hiệu quả Nếu như tỷ giá kỳ hạn không bằng tỷ giá giao ngay mà thị trường kỳ vọng vào ngày mà hợp đồng kỳ hạn đáo hạn thì các nhà đầu cơ sẽ tiến hành các giao dịch trên thị trường ngoại hối cho đến khi tỷ giá kỳ hạn bằng với tỷ giá giao ngay kỳ vọng
- 117. 28 ©2006 HongVinh 82 Học thuyết về tỷ giá HIỆU ỨNG FISHER QUỐC TẾ ©2006 83 Hiệu ứng Fisher quốc tế 6.5.1 Biểu thức Fisher 6.5.2 Nội dung hiệu ứng Fisher Quốc Tế 6.5.3 Ý nghĩa của Hiệu ứng Fisher Quốc Tế ©2006 84 6.5.1 Biểu thức Fisher Biểu thức Fisher đưa ra mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa (i), lãi suất thực kỳ vọng (re) và mức lạm phát kỳ vọng (pe) Biểu thức Fisher dạng chính xác: 1+i=(1+re)(1+pe)
- 118. 29 ©2006 85 6.5.1 Biểu thức Fisher Biểu thức Fisher dạng gần đúng: Hay: Lãi suất thực kỳ vọng bằng mức chênh lệch giữa lãi suất danh nghĩa và mức lạm phát kỳ vọng i=re+pe re=i - pe ©2006 86 6.5.2 Nội dung hiệu ứng Fisher Quốc Tế Nội dung: Hiệu ứng Fisher Quốc tế nói rằng lãi suất thực kỳ vọng là như nhau giữa các quốc gia có nối kết với nhau về kinh tế Biểu thức re = r*e ©2006 87 6.5.3 Ý nghĩa của hiệu ứng Fisher Quốc Tế Ý nghĩa của biểu thức Fisher? Nếu như lãi suất thực kỳ vọng là một số âm thì, thay vì đầu tư vào thị trường tiền tệ, nhà đầu tư sẽ bỏ vốn đầu tư vào các lĩnh vực đầu tư khác
- 119. 30 ©2006 88 6.5.3 Ý nghĩa của hiệu ứng Fisher Quốc Tế Hiệu ứng Fisher Quốc Tế • Hiệu ứng Fisher Quốc Tế có thể được dùng như một chỉ số biểu thị: Tính hiệu quả của các thị trường hàng hoá và tài chính quốc tế Mức độ liên kết giữa các thị trường vốn quốc tế Mức độ liên kết giữa các thị trường hàng hoá quốc tế Mức độ lưu chuyển vốn giữa các quốc gia ©2006 89 6.6 Mối quan hệ giữa các điều kiện cân bằng Mức thay đổi tỷ giá S kỳ vọng Mức chênh lệch lãi suất danh nghĩa Mức chênh lệch lạm phát kỳ vọng Điểm kỳ hạn gia tăng hay khấu trừ Ngang giá lãi suất không bảo hiểm (UIP) Ngang giá Sức mua kỳ vọng Kỳ vọng không Thiên lệch Ngang giá lãi suất có bảo hiểm (CIP) Hiệu ứng Fisher Quốc Tế
- 120. 1 Nguyen Thi Hong Vinh Chương 7 Th trư ng ti n t Eurocurrency Nguyen Thi Hong Vinh M c tiêu • ð nh nghĩa và mô t th trư ng Eurocurrency • S hình thành và phát tri n c a th trư ng Eurocurrency • Tìm hi u cơ ch t o Eurocurrency • Xác ñ nh ch c năng c a các th trư ng Eurocurrency • Tìm hi u mô hình ñơn gi n xác ñ nh lãi su t trên th trư ng Eurocurrency Nguyen Thi Hong Vinh N i dung 1. ð nh nghĩa th trư ng Eurocurrency 2. Các ñ c trưng c a th trư ng Eurocurrency 3. S hình thành và phát tri n Eurocurrency 4. Xác ñ nh m c lãi su t trên th trư ng 5. Ch c năng c a th trư ng Eurocurrency 6. Cơ ch t o và s d ng Eurocurrency
- 121. 2 Nguyen Thi Hong Vinh 1. ð nh nghĩa th trư ng Eurocurrency • Là th trư ng c a các ngân hàng h i ngo i (Eurobanks) trong lĩnh v c huy ñ ng và cho vay ng n h n các ñ ng ti n lưu thông bên ngoài nư c phát hành. • Ví d : Ngân Hàng Citibank Singapore nh n ti n g i ng n h n b ng USD Eurodollar deposit • NH Tokyo – Mitsubishi chi nhánh Hongkong nh n ti n g i NH b ng GBP Nguyen Thi Hong Vinh 1. ð nh nghĩa th trư ng Eurocurrency • Các Eurobanks là nh ng ngân hàng nh n ti n g i và cho vay ng n h n các ñ ng ti n c a qu c gia b t kỳ, không ch u s chi ph i c a các NHTW phát hành ñ ng ti n này. • Eurocurrency là ñ ng ti n c a m t nư c ñư c duy trì trên tài kho n c a các Eurobanks. Nguyen Thi Hong Vinh 2. ð c trưng c a th trư ng Eurocurrency • Trung tâm Eurocurrency: là nơi t p trung các Eurobanks: London, Paris, Zurich, Hongkong, Singapore, IBF, JOM… • Các ñ ng ti n giao d ch chính: Eurodollar, euroyen, euroeuro, eurosterling • Eurobanking là m t ph n c a ho t ñ ng kinh doanh ngân hàng qu c t
- 122. 3 Nguyen Thi Hong Vinh Thành viên tham gia • Eurobank • MNCs • Các Ngân hàng trung ương • Ngân hàng thương m i • Các t ch c tài chính qu c t : World Bank, IMF… Nguyen Thi Hong Vinh Quy ch ñi u ch nh Các Eurobank ho t ñ ng ñ c l p v i chính ph • Không ph i duy trì d tr b t bu c • Không ch u s qu n lý v tr n lãi su t • Không tham gia b o hi m ti n g i Nguyen Thi Hong Vinh ð c ñi m c a tài s n n • Tài s n n c a Eurobanks là các kho n ti n g i có kỳ h n ch không ph i ti n g i thanh toán, có tính lưu ho t cao • Các kho n ti n g i ñư c t o ra khi m t Eurobank nh n ti n g i kỳ h n t khách hàng và chuy n s ti n ñó sang m t Eurobank khác. • Các Eurobank có th phát hành ch ng ch ti n g i kh như ng.
- 123. 4 Nguyen Thi Hong Vinh ð c ñi m các tài s n có • Eurobank cho khách hàng vay v n Eurocurrency thông qua h n m c tín d ng và cam k t tín d ng tu n hoàn. • H n m c tín d ng: do Eurobank xem xét c p cho khách hàng. Có th ñư c ñi u ch nh h ng năm • Cam k t tín d ng tu n hoàn: Eurobank cho khách hàng vay b ng cách quay vòng kho n vay trong th i h n t 3 ñ n 5 năm. Nguyen Thi Hong Vinh ð c ñi m các giao d ch • Quy mô l n: t 1 tri u USD tr lên, là th trư ng bán buôn • Ph n l n là giao d ch liên ngân hàng (kho ng 70%) • V n lưu chuy n gi a các ngân hàng h u hi u hơn t ngư i cho vay ròng ñ n ngư i vay ròng phân b ngu n l c tài chính t i ưu • “Lan truy n b nh d ch”: khó khăn phát sinh t i m t ngân hàng có th lan truy n kh p h th ng Nguyen Thi Hong Vinh Lãi su t áp d ng • Lãi su t cho vay v n liên ngân hàng (interbank offered rate):lãi su t t i ñó các ngân hàng s n sàng cho vay l n nhau, LIBOR, HIBOR, PIBOR, SIBOR… • Lãi su t ti n g i v n liên ngân hàng(interbank bid rate):lãi su t t i ñó các ngân hàng nh n ti n g i c a nhau LIBID, HIBID, SIBID… • Chênh l ch gi a hai lãi su t này là 1/8 c a 1% ñ i v i các lo i ti n g i quan tr ng • Kỳ h n chu n m c là 1,2,3,6,9 và 12 tháng • Chênh l ch gi a các lãi su t liên ngân hàng gi a các trung tâm ñ i v i t ng lo i Eurocurrency là r t nh
- 124. 5 Nguyen Thi Hong Vinh 3. S hình thành và phát tri n th trư ng Eurocurrency • ð u 1950s, hình thành vì lý do chính tr : chi n tranh l nh, Liên Xô g i các kho n ti n dollar t XK vào các ngân hàng châu Âu • Năm 1957- 1958, hai quá trình phát tri n tăng c u và cung Eurodollar: - 1957: Ngân hàng Anh th c hi n giao d ch v i khách hàng không cư trú -1958: các ñ ng ti n châu Âu ñư c chuy n ñ i t do • Th p k 1970: các nư c OPEC tích lũy s dư dollar t vi c tăng giá d u 1973/1974 S phát tri n nhanh chóng c a MNCs: cung và c u USD tăng nhanh Nguyen Thi Hong Vinh • Eurobank ho t ñ ng hi u qu vì: • ð c l p v i quy ch c a chính ph • Giao d ch v i kh i lư ng l n • B máy ho t ñ ng g n nh • C nh tranh cao ñ • Khách hàng có ñ tín nhi m cao Nguyen Thi Hong Vinh 4. Xác ñ nh m c lãi su t trên Eurocurrency Lãi su t cho vay M Lãi su t cho vay Eurodollar Lãi su t ti n g i Eurodollar Lãi su t ti n g i M Chênhlch Eurodollar Chênhlch M
- 125. 6 Nguyen Thi Hong Vinh 4. Xác ñ nh m c lãi su t trên Eurocurrency • Eurobank tr lãi su t ti n g i cao hơn và thu lãi su t cho vay th p hơn, vì: • Ngân hàng trong nư c ph i tuân th quy ch ki m soát c a chính ph • Do quy lu t cung c u bu c các Eurobank ph i áp d ng m c lãi su t c nh tranh trên Nguyen Thi Hong Vinh 5. Ch c năng c a th trư ng Eurocurrency • T o m t ngu n v n qu c t ñ c bi t h p d n MNCs • Là nơi tích tr kh năng thanh kho n th ng dư • T o ñi u ki n thu n l i cho thương m i và ñ u tư qu c t phát tri n Nguyen Thi Hong Vinh QUÁ TRÌNH T O Ti N EUROCURRENCY
- 126. 7 Nguyen Thi Hong Vinh Trình t giao d ch – Nhà xu t kh u ð c (GEREX) ñư c nhà nh p kh u M (USIM) thanh toán ti n hàng b ng USD thông qua tài kho n ti n g i thanh toán b ng USD t i Ngân hàng M – Nhà xu t kh u ð c chuy n ti n g i b ng USD t tài kho n ti n g i thanh toán t i Ngân hàng M sang tài kho n ti n g i kỳ h n t i Ngân hàng Anh (Eurobank UK) ñ hư ng lãi su t cao hơn – Ngân hàng Anh cho doanh nghi p Ý (ITALIM) vay USD ñ thanh toán ti n hàng nh p kh u – Doanh nghi p Ý s d ng ti n vay ñ chi tr ti n hàng nh p kh u cho doanh nghi p M (AMEX) Nguyen Thi Hong Vinh GEREXGEREX USIMUSIM ITALIMITALIM AMEXAMEX EUROBANK UK EUROBANK UK U.S.A. BANK U.S.A. BANKQuan h tài kho n ti n g i liên ngân hàng Ti n g i kỳ h n Eurodollar Tín d ng Eurodollar Nguyen Thi Hong Vinh Nhu c u vay ngo i tNhu c u vay ngo i t Eurobank 1Eurobank 1 EuroCD Eurocurrency Euroloan Eurocredit Ngu n thu ngo i tNgu n thu ngo i t Eurobank 3Eurobank 3 Eurobank 2Eurobank 2 Eurobank 4Eurobank 4 Thương m i & ð u tư Thương m i & ð u tư Eurocurrency Interbank Market
- 127. 8 Nguyen Thi Hong Vinh USIM thanh toán ti n nh p kh u cho GEREX Ti n g i thanh toán •Nhà nh p kh u M - 100$ * Nhà xu t kh u ð c +100$ Ngân hàng M Nguyen Thi Hong Vinh GEREX g i ti n có kỳ h n t i Eurobank UK Ti n g i thanh toán •Nhà xu t kh u ð c - 100$ * Ngân hàng Anh +100$ Ngân hàng M Ti n g i kỳ h n * Nhà xu t kh u ð c +100$ Ti n g i thanh toán * Ngân hàng M +100$ Ngân hàng Anh (eurobank) Nguyen Thi Hong Vinh Eurobank UK c p tín d ng cho ITALIM Ti n g i thanh toán * Ngân hàng M - 100$ Tín d ng * Nhà nh p kh u Ý +100$ Ngân hàng Anh (eurobank) Ti n g i thanh toán * Ngân hàng Anh - 100$ * Nhà nh p kh u Ý +100$ Ngân hàng M N vay * T Ngân hàng Anh +100$ Ti n g i thanh toán * T i Ngân hàng M +100$ Nhà nh p kh u Ý
- 128. 9 Nguyen Thi Hong Vinh ITALIM thanh toán ti n nh p kh u cho AMEX Ti n g i thanh toán * T i Ngân hàng M - 100$ Hàng nh p kh u +100$ Nhà nh p kh u Ý Ti n g i thanh toán * Ngân hàng M +100$ Hàng xu t kh u - 100$ Nhà xu t kh u M Ti n g i thanh toán * Nhà nh p kh u Ý - 100$ * Nhà xu t kh u M +100$ Ngân hàng M Nguyen Thi Hong Vinh Nh n xét • Không có m t USD nào ch y ra kh i h th ng Ngân hàng M trong quá trình t o Eurodollar. • 100$ ti n g i thanh toán thay ñ i quy n s h u, t thu c quy n s h u nhà nh p kh u M sang nhà xu t kh u M . Nhưng s ti n 100$ g c v n không r i kh i h th ng NH M
- 129. 1 Nguyen Thi Hong Vinh Chương 8: TH TRƯ NG TRÁI PHI U Qu C T Nguyen Thi Hong Vinh M C TIÊU • Tìm hi u các khái ni m trái phi u Eurobond và trái phi u nư c ngoài • Tìm hi u các lý do d n ñ n s hình thành và phát tri n th trư ng Eurobond • Phân lo i các lo i trái phi u qu c t • Các v n ñ xung quanh vi c phát hành Eurobond Nguyen Thi Hong Vinh N i dung 1. Trái phi u Eurobond và trái phi u nư c ngoài 2. S hình thành và phát tri n th trư ng Eurobond 3. Tình hình th trư ng trái phi u qu c t 4. Phân lo i trái phi u qu c t 5. X p h ng tín nhi m trái phi u qu c t 6. Quá trình phát hành Eurobond 7. Th trư ng th c p
- 130. 2 Nguyen Thi Hong Vinh 1. Trái phi u Eurobond và Trái phi u nư c ngoài Nguyen Thi Hong Vinh Eurobonds • Trái phi u ñư c ñ nh danh b ng m t ñ ng ti n c th , ñư c bán cho các nhà ñ u tư trên th trư ng v n c a m t qu c gia không ph i là qu c gia có ñ ng ti n ñó • Ví d : ngư i ñi vay phát hành trái phi u b ng JPY cho các nhà ñ u tư Anh Nguyen Thi Hong Vinh Trái phi u nư c ngoài • Là trái phi u do ngư i ñi vay nư c ngoài phát hành cho nhà ñ u tư trên th trư ng v n n i ñ a và ñư c ñ nh danh b ng ñ ng ti n c a nư c ñó. • Ví d : công ty MNCs c a ð c phát hành trái phi u ñô la M cho các nhà ñ u tư M M • Trái phi u Yankee (TP nư c ngoài t i M ), Samurai (Nh t), Matilda (Úc), Bulldog (Anh)
- 131. 3 Nguyen Thi Hong Vinh 2. S hình thành và phát tri n th trư ng Eurobond Nguyen Thi Hong Vinh S hình thành và phát tri n th trư ng Eurobond • Eurobond ñ u tiên phát hành năm 1963 và phát tri n nhanh, ñ c bi t 1980 và 1990. • Năm 1963, Chính Ph M ñánh thu thu nh p lãi su t v i công dân M n m gi trái phi u USD phát hành t i M TP nư c ngoài kém h p d n và kích thích ngư i n ơc ngoài phát hành Eurobond • Chính Ph M ñánh thu thu nh p lãi su t ñ i v i ngư i nư c ngoài mua TP n i ñ a M kích thích ngư i nư c ngoài n m gi Eurobonds. Nguyen Thi Hong Vinh • Các công ty khó ti p c n v n ngân hàng do cu c kh ng ho ng n nh ng năm 1980 • V i h s tín nhi m cao, các công ty gi m b t chi phí v n thông qua phát hành Eurobond • Ngân hàng không s n sàng cho vay trung và dài h n v i lãi su t c ñ nh • V i vi c phát hành Eurobond, quy ch ñi u ch nh nư c ch nhà ít hà kh c hơn và yêu c u v cáo b ch ít hơn • Eurobonds thư ng phát hành theo hình th c vô danh(không có tên c a ngư i s h u) giúp b o m t thông tin.
- 132. 4 Nguyen Thi Hong Vinh 3. Tình hình th trư ng trái phi u qu c t Nguyen Thi Hong Vinh Tình hình th trư ng trái phi u qu c t • T ng giá tr th trư ng c a th trư ng trái phi u th gi i l n hơn 50% so v i các th trư ng n khác. • H u h t ñư c ñ nh danh b i USD, EUR và JPY. Nguyen Thi Hong Vinh Tình hình th trư ng trái phi u qu c t 10051,395.8Total 13.87,068.1Other 16.88,633.6Yen 25.813,270.9Euro 43.622,423.2U.S. Dollar Ph n trăm (%) (U.S. $ billions) Lo i ngo i t Ngu n: EUN / RESNICK, the International Financial Management, Mc Graw Hill Co.,2007
- 133. 5 Nguyen Thi Hong Vinh Giá tr c a các trái phi u n i ñ a và TP qu c t $ 51,395.8$ 11,102.5$40,293.3Total $ 5,014.8$ 508.2$ 4,506.6Other $ 8,633.6$ 488.6$ 8,145.0Yen $ 2,053.3$ 778.7$ 1,274.6Pound $ 13,270.9$ 4,834.5$ 8,436.4Euro $ 22,423.2$ 4,492.5$17,930.7U.S. dollar T ngQu c tN i ñ aNgo i t (As of Year-End 2004 in U.S. $Billions) Ngu n: EUN / RESNICK, the International Financial Management, Mc Graw Hill Co.,2007 Nguyen Thi Hong Vinh Trái phi u n i ñ a và trái phi u qu c t 0.0% 5.0% 10.0% 15.0% 20.0% 25.0% 30.0% 35.0% 40.0% 45.0% 50.0% U.S. dollar Euro Pound Yen Other Domestic International Total (As of Year-End 2004 in U.S. $Billions) Nguyen Thi Hong Vinh Lo i Ngo i t dùng phát hành trái phi u qu c t Currency 2003 U.S. dollar 51% Euro 32 Yen 6 Pound Sterling 7 Swiss franc 2 Other 2 Total 100 (As of Year-End 2003 in U.S. $Billions) Ngu n: EUN / RESNICK, the International Financial Management, Mc Graw Hill Co.,2007
- 134. 6 Nguyen Thi Hong Vinh Phân lo i phát hành TPQT theo qu c gia Qu c gia 2003 Australia 162 Canada 267.2 France 700.8 Germany 1,810.3 Italy 510.5 Japan 255.5 Netherlands 532.8 United Kingdom 1,032.1 United States 3,011.8 Total 11,102.5U.S. $B Ngu n: EUN / RESNICK, the International Financial Management, Mc Graw Hill Co.,2007 Nguyen Thi Hong Vinh Phân lo i ngư i phát hành trái phi u qu c t Ngư i phát hành 2003 Chính Ph 1,122.3 Các ñ nh ch tài chính 8,032.5 Doanh nghi p 1,446.6 T ch c qu c t 501.1 T ng 11,102.5 (As of Year-End 2003 in U.S. $Billions) Ngu n: EUN / RESNICK, the International Financial Management, Mc Graw Hill Co.,2007 Nguyen Thi Hong Vinh 4. Phân lo i trái phi u qu c t
- 135. 7 Nguyen Thi Hong Vinh Phân lo i trái phi u qu c t • Trái phi u lãi su t c ñ nh thông thư ng (Straight Fixed- Rate Bonds) • Kỳ phi u có lãi su t th n i (Floating Rates Notes) • Trái phi u có th chuy n ñ i thành c phi u (Convertible Bonds) • Trái phi u v i quy n mua c phi u (Bonds with Equity Warrants) • Trái phi u không phi u lãi (Zero – Coupon Bonds) • Trái phi u lư ng t • Trái phi u toàn c u Nguyen Thi Hong Vinh Lo i Straight Fixed- Rate Floating Rate Note Convertible Bond H ng năm C ñ nh B ng ti n theo m nh giá ho c chuy n ñ i thành c phi u Straight fixed rate with equity warrants H ng năm C ñ nh B ng ti n theo m nh giá c ng thêm c phi u theo ch ng nh n th c hi nZero Không zero B ng ti n theo m nh giá Dual Currency Bond H ng năm C ñ nh Lư ng t ð nh kỳ tr lãi H ng năm Lo i lãi su t Thanh toán khi ñ n h n ð C ði M C A CÁC LO I TRÁI PHI U B ng ti n theo m nh giá C ñ nh 3-6 tháng 1 l n Thay ñ i B ng ti n theo m nh giá Nguyen Thi Hong Vinh X p h ng tín d ng trái phi u qu c t • Trái phi u là các cam k t v các kho n thu nh p thư ng kỳ • Trái phi u Chính Ph có th coi là không có r i ro v sai h n. • Trái phi u công ty có th r i ro cho nhà ñ u tư là không nh n ñư c thanh toán n u công ty phá s n • Moody và Standard&Poor th c hi n x p h ng trái phi u qu c t phát hành. Các ch tiêu ñánh giá trái phi u qu c t gi ng như TP n i ñ a. Vi c x p h ng ph n ánh uy tín c a ngư i ñi vay, không ph n ánh r i ro v h i ñoái.
- 136. 8 Nguyen Thi Hong Vinh Các c p h ng ñ u tư Caa C Ba B A Baa Aaa Aa Moody’s CCC D BB B A BBB AAA AA Standard & Poor’s Very Poor Speculat ive High Quality Very high quality Nguyen Thi Hong Vinh Y u t nh hư ng ñ n ñ t phát hành • Nhà ñ u tư thư ng không d a trên các d ch v x p h ng trái phi u hay các phân tích v báo cáo tài chính • Danh ti ng c a công ty phát hành và nhóm ngân hàng b o lãnh m i là y u t chính • Các MNCs l n, các DNNN và Chính Ph có th phát hành TP v i m c lãi su t th p Nguyen Thi Hong Vinh 5. Quá trình x p h ng tín nhi m
- 137. 9 Nguyen Thi Hong Vinh Quá trình x p h ng tín nhi m • Các t ch c x p h ng thư ng th c hi n x p h ng theo yêu c u c a ngư i phát hành • Ngư i phát hành quy t ñ nh vi c x p h ng có công b không • Phàn l n các trái phi u ñư c x p h ng thư ng rơi vào lo i cao nh t. Nguyen Thi Hong Vinh 6. Quá trình phát hành Eurobond Nguyen Thi Hong Vinh Quá trình phát hành Eurobond Quy t ñ nh phát hành Eurobond THông báo phát hành Eurobond Offering date with final terms Nhóm ngân hàng b o lãnh thanh toán cho ngư i phát hành
- 138. 10 Nguyen Thi Hong Vinh 7. Th trư ng th c p Nguyen Thi Hong Vinh Th trư ng th c p • Eurobond ñư c mua bán trên th trư ng th c p • Nơi giao d ch: London, Zurich, Luxembourg, Frankfurt, Amsterdam • Thành viên: các nhà kinh doanh và môi gi i Nguyen Thi Hong Vinh Th trư ng th c p • Các nhà kinh doanh: - Ngân hàng ñ u tư và ngân hàng thương m i - Y t 2 lo i giá: giá ñ t mua và giá chào bán - Giao d ch thông qua môi gi i ho c tr c ti p v i ngư i bán l - Thu nh p là chênh l ch giá mua và bán - Là thành viên c a Association of Inter’l Bond Dealers (Zurich) • Ngư i môi gi i - Nh n l nh mua ho c bán v i ngư i kinh doanh - giao d ch tr c ti p v i khách hàng l - Thu nh p là hoa h ng cho m i giao d ch
- 139. 11 Nguyen Thi Hong Vinh Th trư ng th c p • Th t c thanh toán bù tr - H th ng chuy n giao quy n s h u và thanh toán (Euro – Clear và Cedel) - Euro – Clear ñư c thành l p Brussels, ho t ñ ng dư i s b o lãnh c a Morgan - Cedel ñư c thành l p Luxembourg b i m t nhóm ngân hàng Châu Âu.
- 140. PDF Merger Thank you for evaluating AnyBizSoft PDF Merger! To remove this page, please register your program! Go to Purchase Now>> Merge multiple PDF files into one Select page range of PDF to merge Select specific page(s) to merge Extract page(s) from different PDF files and merge into one AnyBizSoft