11
Social Media Use by Doctors: Advice
for Safety and for Effectiveness
นพ.นวนรรน ธีระอัมพรพันธุ์
ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล
SlideShare.net/Nawanan
nawanan.the@mahidol.ac.th
February 4, 2017
22
2546 แพทยศาสตรบัณฑิต (รามาธิบดีรุ่นที่ 33)
2554 Ph.D. (Health Informatics), Univ. of Minnesota
อาจารย์ ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
ความสนใจ: Health IT, Social Media, Security & Privacy
nawanan.the@mahidol.ac.th
SlideShare.net/Nawanan
Nawanan Theera-Ampornpunt
Line ID: NawananT
แนะนาตัว
33
Social Media
• “A group of Internet-based applications that build
on ideological and technological foundations of
Web 2.0, and that allow the creation and
exchange of user-generated content”
(Andreas Kaplan & Michael Haenlein)
Kaplan Andreas M., Haenlein Michael (2010). "Users of the world, unite! The
challenges and opportunities of social media". Business Horizons 53 (1). p. 61.
44
Types of Social Media & Examples
• Collaborative projects (Wikipedia)
• Blogs & microblogs (Twitter)
• Social news networking sites (Digg)
• Content communities (YouTube)
• Social networking sites (Facebook)
• Virtual game-worlds (World of Warcraft)
• Virtual social worlds (Second Life)
Kaplan Andreas M., Haenlein Michael (2010). "Users of the world, unite! The
challenges and opportunities of social media". Business Horizons 53 (1). p. 61.
55
The Age of User-Generated Content
Time’s Person
of the Year 2006:
You
66
Thailand Internet User Profile (2016)
• Electronic
Transactions
Development Agency
(Public Organization)
https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
77
Source: ETDA (2016)
Thailand Internet User Profile (2016)
https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
88
Source: ETDA (2016)
Thailand Internet User Profile (2016)
https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
99
Source: ETDA (2016)
Thailand Internet User Profile (2016)
https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
1010
Source: ETDA (2016)
Thailand Internet User Profile (2016)
https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
1111
Let’s look at some
social media case studies...
1212
Social Media Case Study #1: พฤติกรรมไม่เหมาะสม
Disclaimer (นพ.นวนรรน):
นาเสนอเป็นกรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้
เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มี
เจตนาลบหลู่ ดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด
องค์กรใด หรือวิชาชีพใดเสียหาย
โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
1313
Social Media Case Study #1: พฤติกรรมไม่เหมาะสม
Disclaimer (นพ.นวนรรน):
นาเสนอเป็นกรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้
เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มี
เจตนาลบหลู่ ดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด
องค์กรใด หรือวิชาชีพใดเสียหาย
โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
1414
http://news.mthai.com/hot-news/world-news/453842.html
Social Media Case Study #2: Selfie มีประเด็น
1515
http://pantip.com/topic/33678081
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=971229119583658&set=a.37957656541558
6.90794.100000897364762&type=1&theater
Social Media Case Study #3: Selfie มีประเด็น
1616
http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1429341430
Social Media Case Study #4: ดูหมิ่นผู้ป่วย
1717
Social Media Case Study #5: ละเมิดผู้รับบริการ
Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็น
กรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้เรื่อง Social Media
เท่านั้น ไม่มีเจตนาดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด
เสียหาย และไม่มีเจตนาสร้างประเด็นทาง
การเมือง
ชื่อ สัญลักษณ์ หรือเครื่องหมายของบุคคล
หรือองค์กรใด เป็นเพียงการให้ข้อมูลแวดล้อม
เพื่อการทาความเข้าใจกรณีศึกษาเท่านั้น ไม่ใช่
การใส่ความว่าผู้นั้นกระทาการใด อันจะทาให้
ผู้นั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง
โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
1818
Lessons Learned จาก Case Study #5
• องค์กรไม่มีทางห้ามพนักงานไม่ให้โพสต์ข้อมูลได้
– ช่องทางการโพสต์มีมากมาย ไม่มีทางห้ามได้ 100%
– นโยบายที่เหมาะสม คือการกาหนดกรอบไว้ให้พนักงานโพสต์ได้ตามความ
เหมาะสม ภายในกรอบที่กาหนด
• พนักงานย่อมสวมหมวกขององค์กรอยู่เสมอ (แม้จะโพสต์เป็นการส่วนตัว
แต่องค์กรก็เสียหายได้)
– คิดก่อนโพสต์, สร้างวัฒนธรรมภายในองค์กร
• การรักษาความลับขององค์กรและข้อมูลส่วนบุคคลของลูกค้า
• มีนโยบายให้ระบุตัวตนและตาแหน่งให้ชัดเจน
• องค์กรควรยอมรับปัญหาอย่างตรงไปตรงมาและทันท่วงที
http://www.siamintelligence.com/social-media-policy-cathay-pacific-case/
1919
Social Media Case Study #6: Professionalism
2020
http://manager.co.th/Entertainment/View
News.aspx?NewsID=9580000076405
Social Media Case Study #7: ละเมิดผู้รับบริการ
2121
Social Media Case Study #8: Privacy Risks
ข้อความจริง บน
• "อาจารย์ครับ เมื่อวาน ผมออก OPD เจอ คุณ... คนไข้... ที่อาจารย์ผ่าไป
แล้ว มา ฉายรังสีต่อที่... ตอนนี้ Happy ดี ไม่ค่อยปวด เดินได้สบาย คนไข้
ฝากขอบคุณอาจารย์อีกครั้ง -- อีกอย่างคนไข้ช่วงนี้ไม่ค่อยสะดวกเลยไม่ได้
ไป กทม. บอกว่าถ้าพร้อมจะไป Follow-up กับอาจารย์ครับ"
2222
http://pantip.com/topic/35330409/
Social Media Case Study #9: Privacy Risks
2323
Social Media Case Study #10: ไม่แยก Account
2424
Social Media Case Study #11: ไม่ตรวจสอบข้อมูล
Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็น
กรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้เรื่อง Social Media
เท่านั้น ไม่มีเจตนาดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด
เสียหาย
ชื่อ สัญลักษณ์ หรือเครื่องหมายของบุคคล
หรือองค์กรใด เป็นเพียงการให้ข้อมูลแวดล้อม
เพื่อการทาความเข้าใจกรณีศึกษาเท่านั้น ไม่ใช่
การใส่ความว่าผู้นั้นกระทาการใด อันจะทาให้
ผู้นั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง
โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
2525
Social Media Case Study #12: ไม่ตรวจสอบข้อมูล
Source: Facebook Page โหดสัส V2 อ้างอิงภาพจากหน้า 7 นสพ.ไทยรัฐ วันที่ 6 พ.ค. 2557 และ
http://www.reuters.com/article/2013/10/16/us-philippines-quake-idUSBRE99E01R20131016
2626
Social Media Case Study #13: ไม่ตรวจสอบข้อมูล
2727
Social Media Case Study #14: ข้อมูลความรู้ผิดๆ
2828
From a forwarded message in “LINE” in
early July, 2015
Social Media Case Study #15:
ความรับผิดในการให้คาปรึกษาออนไลน์
2929
Social Media Case Study #16: Digital Marketing
3030
Social Media Case Study #17: Relevance?
3131
Social Media Case Study #18: Organizations as
Facebook Profile (Rather than Facebook Page)
3232
Social Media Case Study #18: Organizations as
Facebook Profile (Rather than Facebook Page)
• เพศ, วันเกิด, Relationship status เป็นคุณสมบัติของ
“คน” ไม่ใช่ “หน่วยงาน”
• การ like, share, comment ของ profile ในชื่อหน่วยงาน
อาจถูกตีความเป็นจุดยืนทางการ (official position) หรือ
endorsement ของหน่วยงานต่อเรื่องนั้นๆ ได้
• เกิดการแสดงตนผิด (misrepresentation) หรือเสีย
ภาพพจน์/credibility ของหน่วยงานได้
3333http://c2.likes-media.com/img/c88376b3e79ac46a289879d2178e9b41.600x.jpg
Social Media Case Study #19: Security Awareness
3434
http://www.thairath.co.th/content/413776
Social Media Best Practice Resources
3535
http://www.doctorcpr.com/blog/5-things-
doctors-should-never-post-on-social-
media/
Social Media Best Practice Resources
3636
Risks of Social Media
• Blurring lines between personal & professional lives
• Work-life balance
• Inappropriate & unprofessional conduct
• False/misleading information
• Limitations & liability of online consultations
• Privacy risks
3737
Line เสี่ยงต่อการละเมิด Privacy ผู้ป่วยได้อย่างไร?
• ข้อมูลใน Line group มีคนเห็นหลายคน
• ข้อมูลถูก capture หรือ forward ไป share ต่อได้
• ส่ง/แชร์ ผิดคน
• ข้อมูล cache ที่เก็บใน mobile device อาจถูกอ่านได้ (เช่น ทา
อุปกรณ์หาย หรือเผลอวางเอาไว้)
• ข้อมูลที่ส่งผ่าน network เข้ารหัสหรือไม่? (ข่าวล่าสุดเพิ่งเข้ารหัส end-
to-end encryption ตั้งแต่ ก.ค. 2559)
• ข้อมูลที่เก็บใน server ของ Line ทางบริษัทเข้าถึงได้ และอาจถูก hack
• Password Discovery
3838
เนื่องจาก Social media มีความเสี่ยง
• เราควรหยุดใช้ social media หรือไม่?
• ผู้บริหารไอทีควร ban การใช้ social
media ในองค์กรหรือไม่?
3939
Maslow's Hierarchy of Needs
Image Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Maslow's_hierarchy_of_needs
4040
Why People Use Social Media?
• To seek & to share information/knowledge
• To seek & to share valued opinion
• To seek & to give friendship/relationship
• To seek & to give mental support, respect, love,
acceptance
• In simplest terms: To “socialize”
4141
Some Social Media in Healthcare: PatientsLikeMe
PatientsLikeMe.com
4242
Why People Use Social Media in Healthcare?
• To seek & to share health information/knowledge
– Information asymmetry in healthcare
– Information could be general or personalized
• To seek & to share health-related valued opinion
• To seek & to give friendship/relationship
• To seek & to give mental support, respect, love,
acceptance during medical journeys
• To consult/socialize/give support among colleagues
4343
• Richard Davies deBronkart Jr.
• Cancer survivor & blogger
• Found proper cancer treatment
through online social network after
diagnosis
• Activist for participatory medicine &
patient engagement through
information technology
Meet E-Patient Dave
http://www.epatientdave.com/
4444
• Not “Electronic” Patient
• Engaged
• Equipped
• Empowered
• Educated
• Enlightened
• Etc.
Dave’s E-Patient Definition
From Dr. Danny Sands’ tutorial presentation at AMIA2013
4545
แล้วเราควรใช้ Social media อย่างไร?
4646
ทางออกสาหรับการ Consult Case ผู้ป่วย
• ใช้ช่องทางอื่นที่ไม่มีการเก็บ record ข้อมูล ถ้าเหมาะสม
• หลีกเลี่ยงการระบุหรือ include ชื่อ, HN, เลขที่เตียง หรือ
ข้อมูลที่ระบุตัวตนผู้ป่วยได้ (รวมทั้งในภาพ image)
• ใช้ app ที่ปลอดภัยกว่า
• Limit คนที่เข้าถึง
(เช่น ไม่คุยผ่าน Line group)
• ใช้อย่างปลอดภัย (Password, ดูแลอุปกรณ์ไว้กับตัว,
เช็ค malware ฯลฯ)
4747
Social Media Case Study #20: มั่วนิ่มเรื่องกฎหมาย
4848
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลสุขภาพ
• พรบ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550
• มาตรา 7 ข้อมูลด้านสุขภาพของบุคคล เป็นความลับส่วนบุคคล
ผู้ใดจะนาไปเปิดเผยในประการที่น่าจะทาให้บุคคลนั้นเสียหาย
ไม่ได้ เว้นแต่การเปิดเผยนั้นเป็นไปตามความประสงค์ของ
บุคคลนั้นโดยตรง หรือมีกฎหมายเฉพาะบัญญัติให้ต้องเปิดเผย
แต่ไม่ว่าในกรณีใด ๆ ผู้ใดจะอาศัยอานาจหรือสิทธิตามกฎหมายว่า
ด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการหรือกฎหมายอื่นเพื่อขอเอกสาร
เกี่ยวกับข้อมูลด้านสุขภาพของบุคคลที่ไม่ใช่ของตนไม่ได้
4949
ประมวลกฎหมายอาญา
• มาตรา 323 ผู้ใดล่วงรู้หรือได้มาซึ่งความลับของผู้อื่นโดยเหตุที่เป็นเจ้า
พนักงานผู้มีหน้าที่ โดยเหตุที่ประกอบอาชีพเป็นแพทย์ เภสัชกร คน
จาหน่ายยา นางผดุงครรภ์ ผู้พยาบาล นักบวช หมอความ ทนายความ
หรือผู้สอบบัญชีหรือโดยเหตุที่เป็นผู้ช่วยในการประกอบอาชีพนั้น แล้ว
เปิดเผยความลับนั้นในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด ต้อง
ระวางโทษจาคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจาทั้ง
ปรับ
• ผู้รับการศึกษาอบรมในอาชีพดังกล่าวในวรรคแรก เปิดเผยความลับของ
ผู้อื่น อันตนได้ล่วงรู้หรือได้มาในการศึกษาอบรมนั้น ในประการที่น่าจะเกิด
ความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใดต้องระวางโทษเช่นเดียวกัน
5050
คาประกาศสิทธิผู้ป่วย
• เพื่อให้ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพกับผู้ป่วย ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเข้าใจอันดีและเป็นที่ไว้วางใจซึ่งกันและกัน แพทยสภา สภาการ
พยาบาล สภาเภสัชกรรม ทันตแพทยสภา คณะกรรมการควบคุมการประกอบโรคศิลปะ จึงได้ร่วมกันออกประกาศรับรองสิทธิของผู้ป่วยไว ้ดังต่อไปนี้
1. ผู้ป่วยทุกคนมีสิทธิพื้นฐานที่จะได้รับบริการด้านสุขภาพ ตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ
2. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับบริการจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ เนื่องจากความแตกต่างด้านฐานะ เชื้อชาติ สัญชาติ ศาสนา สังคม ลัทธิ
การเมือง เพศ อายุ และ ลักษณะของความเจ็บป่วย
3. ผู้ป่วยที่ขอรับบริการด้านสุขภาพมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลอย่างเพียงพอ และเข้าใจชัดเจน จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเลือกตัดสินใจ
ในการยินยอมหรือไม่ยินยอมให้ผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพปฏิบัติต่อตน เว้นแต่เป็นการช่วยเหลือรีบด่วนหรือ จาเป็น
4. ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะเสี่ยงอันตรายถึงชีวิต มีสิทธิที่จะได้รับการช่วยเหลือรีบด่วนจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยทันทีตามความจาเป็นแก่กรณี โดยไม่คานึงว่า
ผู้ป่วยจะร้อง ขอความช่วยเหลือหรือไม่
5. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบชื่อ สกุล และประเภทของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพที่เป็น ผู้ให้บริการแก่ตน
6. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะขอความเห็นจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพอื่น ที่มิได้เป็นผู้ให้บริ การแก่ตน และมีสิทธิในการขอเปลี่ยนผู้ให้บริการ และสถานบริการได้
7. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับการปกปิดข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยเคร่งครัด เว้นแต่จะได้รับความยินยอมจากผู้ป่วยหรือการปฏิบัติหน้าที่
ตามกฎหมาย
8. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลอย่างครบถ้วน ในการตัดสินใจเข้าร่วมหรือถอนตัวจากการเป็นผู้ถูกทดลองในการทาวิจัยของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ
9. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลเฉพาะของตนที่ปรากฏใน เวชระเบียนเมื่อร้องขอ ทั้งนี้ ข้อมูลดังกล่าวต้องไม่เป็นการละเมิดสิทธิ
ส่วนตัวของบุคคลอื่น
10.บิดา มารดา หรือผู้แทนโดยชอบธรรม อาจใช้สิทธิแทนผู้ป่วยที่เป็นเด็กอายุยังไม่เกิน สิบแปดปีบริบูรณ์ ผู้บกพร่องทางกายหรือจิต ซึ่งไม่สามารถใช้สิทธิด้วยตนเอง
ได้
7. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับการปกปิดข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง
จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยเคร่งครัด เว้นแต่
จะได้รับความยินยอมจากผู้ป่วยหรือการปฏิบัติหน้าที่
ตามกฎหมาย
5151
คาประกาศสิทธิและข้อพึงปฏิบัติของผู้ป่วย
5252
ตัวอย่างนโยบายด้าน Social Media ขององค์กร/มหาวิทยาลัย
5353
• ข้อความบน Social Network สามารถเข้าถึงได้โดยสาธารณะ
ผู้เผยแพร่ต้องรับผิดชอบ ทั้งทางสังคมและกฎหมาย และอาจ
ส่งผลกระทบต่อชื่อเสียง การทางาน และวิชาชีพของตน
• ระมัดระวังอย่างยิ่ง ในการเผยแพร่ประเด็นที่ Controversial
เช่น การเมือง ศาสนา
• ไม่ได้ห้าม แต่ให้ระวัง เพราะอาจส่งผลลบต่อตนหรือองค์กรได้
MU Social Network Policy
5454
• ความรับผิดชอบทางกฎหมาย
– ประมวลกฎหมายอาญา ความผิดฐานหมิ่นประมาท
– พรบ.ว่าด้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์
– ข้อบังคับสภาวิชาชีพ เกี่ยวกับจริยธรรมแห่งวิชาชีพ
– ข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยจรรยาบรรณของบุคลากรและ
นักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล
– ข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยวินัยนักศึกษา
MU Social Network Policy
5555
• ไม่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาของผู้อื่น อ้างถึงแหล่งที่มาเสมอ
(Plagiarism = การนาผลงานของคนอื่นมานาเสนอเสมือนหนึ่ง
เป็นผลงานของตนเอง)
• แบ่งแยกเรื่องส่วนตัวกับหน้าที่การงาน/การเรียน
– แยก Account ของหน่วยงาน/องค์กร ออกจาก Account บุคคล
– Facebook Profile (ส่วนตัว) vs. Facebook Page (องค์กร/หน่วยงาน)
• ในการโพสต์ที่อาจเข้าใจผิดได้ว่าเป็นความเห็นจากมหาวิทยาลัย/หน่วยงาน ให้
ระบุ Disclaimer เสมอว่าเป็นความเห็นส่วนตัว
MU Social Network Policy
5656
• ห้ามเผยแพร่ข้อมูล sensitive ที่ใช้ภายในมหาวิทยาลัยก่อนได้รับอนุญาต
• บุคลากรทางการแพทย์หรือผู้ให้บริการสุขภาพ
– ระวังการใช้ Social Network ในการปฏิสัมพันธ์กับผู้ป่วย (ความลับผู้ป่วย และการ
แยกแยะเรื่องส่วนตัวจากหน้าที่การงาน)
– ปฏิบัติตามจริยธรรมของวิชาชีพ
– ระวังเรื่องความเป็นส่วนตัว (Privacy) และความลับของข้อมูลผู้ป่วย
– การเผยแพร่ข้อมูล/ภาพผู้ป่วย เพื่อการศึกษา ต้องขออนุญาตผู้ป่วยก่อนเสมอ และลบ
ข้อมูลที่เป็น identifiers ทั้งหมด (เช่น ชื่อ, HN, ภาพใบหน้า หรือ ID อื่นๆ) ยกเว้น
ผู้ป่วยอนุญาต (รวมถึงกรณีการโพสต์ใน closed groups ด้วย)
• ตั้งค่า Privacy Settings ให้เหมาะสม
MU Social Network Policy
5757
ตัวอย่างนโยบายด้านการให้ข้อมูลผ่านสื่อของวิชาชีพ
5858
Example Professional Code of Conduct
5959
Example Professional Code of Conduct
6060
https://www.thaicert.or.th/downloads/files/BROCHURE_Social_Network.jpg
Social Media Best Practices
6161
https://www.thaicert.or.th/downloads/files/BROCHURE_Social_Network.jpg
Social Media Best Practices
6262
จัดทาโดย นพ.นวนรรน ธีระอัมพรพันธุ์
อยู่ระหว่างนาลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาเร็วๆ นี้
Social Media Best Practices
6363
• หลักการเคารพกฎหมาย
• หลักการเคารพในจริยธรรมแห่งวิชาชีพ
• หลักการเคารพในกฎระเบียบและนโยบายขององค์กร
• หลักการเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และการหลีกเลี่ยง
การทาให้ผู้อื่นเสียหาย
• หลักการรายงานพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม
• หลักเสรีภาพทางวิชาการ
Social Media Guidelines: หลักทั่วไป
6464
• หลักการป้องกันอันตรายต่อผู้อื่น (Protection
from Harms)
• หลักการมุ่งประโยชน์ของผู้ป่วยเป็นสาคัญ
(Beneficence)
Social Media Guidelines:
หลักจริยธรรมทั่วไปของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ
6565
• หลักการรักษา Professionalism ตลอดเวลา
• หลัก “คิดก่อนโพสต์”
• หลักการมีพฤติกรรมออนไลน์อย่างเหมาะสม
• หลักการตั้งค่า Privacy อย่างเหมาะสมและแยก
เรื่องส่วนตัวกับวิชาชีพ
• หลักการตรวจสอบเนื้อหาออนไลน์ของตนอยู่เสมอ
Social Media Guidelines:
ความเป็นวิชาชีพ (Professionalism)
6666
• หลักการกาหนดขอบเขตความเป็นวิชาชีพกับ
ผู้ป่วย (Professional Boundaries with
Patients)
• หลักการกาหนดขอบเขตความเป็นวิชาชีพกับผู้อื่น
Social Media Guidelines:
ความเป็นวิชาชีพ (Professionalism)
6767
• หลักการรักษา Security และ Privacy ของข้อมูล
ผู้ป่วย
• หลัก Informed Consent (สาหรับการเก็บ
รวบรวม ใช้ และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลของ
ผู้ป่วย)
Social Media Guidelines:
การคุ้มครอง Patient Privacy
6868
• หลักการไม่โฆษณา
• หลักการเปิดเผยข้อมูลอย่างครบถ้วน
(Full Disclosure)
• หลักการระบุวิชาชีพและความรู้ความชานาญของตน
(Self-Identification)
• หลักการหลีกเลี่ยงการสาคัญผิดว่าเป็นผู้แทนองค์กร
(Avoiding Misrepresentation)
• หลัก “เช็คก่อนแชร์”
Social Media Guidelines: Integrity
(การยึดมั่นในความถูกต้องชอบธรรมและจริยธรรม)
6969
• หลักการปฏิบัติด้วยความระมัดระวังในการให้
คาปรึกษาออนไลน์
• หลักการบันทึกการสื่อสารที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติ
หน้าที่ในวิชาชีพ
Social Media Guidelines:
การให้คาปรึกษาออนไลน์ (Online Consultation)
7070
www.facebook.com/InformaticsRound
ติดตามอัปเดตความรู้ด้าน Health IT
7171
สรุป
• Social Media เป็น trend ของสังคมในปัจจุบันที่ปฏิเสธไม่ได้
• Social Media สาคัญในชีวิตประจาวัน เพราะเป็นโอกาสใน
การเข้าถึงข้อมูล และการเข้าสังคม
• Social Media สาคัญในทางสุขภาพ เพราะเป็นโอกาส
(Help) ในการ empower, engage และ educate ผู้ป่วย
(“e-patient”)
• Social Media สาคัญ เพราะเป็นความเสี่ยง (Harm) ที่หาก
ไม่ตระหนักและระมัดระวัง ก็ส่งผลร้ายต่อผู้ใช้และผู้ป่วยได้
7272
สรุป
• รพ. ควรมีนโยบายและอบรมด้าน Social Media และ Security &
Privacy และควรจากัดการใช้ Social Media ในการ consult หรือ
ส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยเท่าที่จาเป็น โดยไม่ควรระบุตัวตนผู้ป่วยได้ และ
ตระหนักในข้อจากัดของการใช้ IT ในการดูแลผู้ป่วย
• วิชาชีพต่างๆ โดยเฉพาะวิชาชีพทางสุขภาพ ควรมีนโยบายและสร้าง
ความตระหนักเรื่องการใช้ Social Media อย่างเหมาะสมแก่ผู้
ประกอบวิชาชีพนั้นๆ
• บุคคลควรตระหนักถึงความเสี่ยงในการใช้ Social Media อยู่เสมอ
และใช้อย่างระมัดระวัง รับผิดชอบ และมีจริยธรรม

More Related Content

PDF
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง (Security Awareness ...
PDF
20171006 ใช้สารสนเทศอย่างไร ให้ปลอดภัยถูกกฎหมายและจริยธรรม
PDF
Security & Privacy of Patient Information: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (April 17, ...
PDF
Social Media & Personnel Safety (July 27, 2017)
PDF
Security Awareness Training for Ramathibodi Medical Residents and Fellows (Ju...
PDF
Overview of Information Security & Privacy (August 10, 2016)
PDF
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง (บรรยาย ณ รพ.นครนายก...
PDF
Social Media Threats to Patient Privacy and Hospitals
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง (Security Awareness ...
20171006 ใช้สารสนเทศอย่างไร ให้ปลอดภัยถูกกฎหมายและจริยธรรม
Security & Privacy of Patient Information: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (April 17, ...
Social Media & Personnel Safety (July 27, 2017)
Security Awareness Training for Ramathibodi Medical Residents and Fellows (Ju...
Overview of Information Security & Privacy (August 10, 2016)
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง (บรรยาย ณ รพ.นครนายก...
Social Media Threats to Patient Privacy and Hospitals

What's hot (20)

PDF
Ramathibodi Security Awareness Training: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (August 4, 2016)
PDF
Security & Privacy Management (March 19, 2020)
PDF
Ramathibodi Security Awareness Training: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (August 5, 2016)
PDF
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง: เรื่องเล่าจากรามาธิ...
PDF
Information Privacy & Security in Healthcare (January 10, 2020)
PDF
Information Security & Privacy for Hospital Executives: เรื่องเล่าจากรามาธิบด...
PDF
Social Media: คุณอนันต์ โทษมหันต์ (June 30, 2017)
PDF
20150915 Ramathibodi Security & Privacy Training for Health Personnel
PDF
Social Media & Internet Applications (February 19, 2018)
PDF
Ramathibodi Security & Privacy Training for Health Personnel (June 22, 2015)
PDF
Safety of Patient Information: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (April 28, 2016)
DOCX
เอกสารรู้เท่าทันสื่อ
PPTX
รู้เท่าทันสื่อ
PPT
Network security
PPS
Network security
DOCX
PDF
02 บทที่ 2-เอกสารที่เกี่ยวข้อง
PDF
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ...
PDF
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
PDF
Overview of Information Security & Privacy (March 11, 2019)
Ramathibodi Security Awareness Training: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (August 4, 2016)
Security & Privacy Management (March 19, 2020)
Ramathibodi Security Awareness Training: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (August 5, 2016)
ใช้ไอทีอย่างปลอดภัย พวกเราสบายใจ คนไข้ได้รับความคุ้มครอง: เรื่องเล่าจากรามาธิ...
Information Privacy & Security in Healthcare (January 10, 2020)
Information Security & Privacy for Hospital Executives: เรื่องเล่าจากรามาธิบด...
Social Media: คุณอนันต์ โทษมหันต์ (June 30, 2017)
20150915 Ramathibodi Security & Privacy Training for Health Personnel
Social Media & Internet Applications (February 19, 2018)
Ramathibodi Security & Privacy Training for Health Personnel (June 22, 2015)
Safety of Patient Information: เรื่องเล่าจากรามาธิบดี (April 28, 2016)
เอกสารรู้เท่าทันสื่อ
รู้เท่าทันสื่อ
Network security
Network security
02 บทที่ 2-เอกสารที่เกี่ยวข้อง
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ...
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคมที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
Overview of Information Security & Privacy (March 11, 2019)
Ad

Viewers also liked (20)

PDF
Health Information 4.0 (November 18, 2016)
PDF
#HelloMyNameIs - Dr Stuart Berry
PPTX
The use of internet and social media by
PDF
Multiprofessional social media communities: improving health and care - Naomi...
PDF
Security Management ของโรงพยาบาลไทย: เมื่อไรจะไล่ทัน Sector อื่น?
PDF
Driving new ways of working through Connected Health Ecosystems - Damian O'Co...
PPTX
Dr Liz Mear - Welcome to Ecosystem 11 - Digital Innovation in Medicines Optim...
PDF
Overview of Health IT (October 2, 2016)
PPT
Interoperability Protocols and Standards in LIS
PPTX
Learning Tools for Modern Doctors
PDF
EngageWell Introduction - Caroline Kenyon, Director of Communications, Innova...
PDF
EHRs and PHRs (October 16, 2016)
PDF
Hl7 Standards (September 15, 2016)
PDF
Overview of Health Informatics
PDF
RACM 302: Health Systems IV - Health Informatics (December 6, 2016)
PDF
Health is Wealth: Supporting and Spreading Innovation - Dr Liz Mear
PDF
Informatics for Health Policy and Systems Research: Lessons Learned from a St...
PDF
Clinical Information Systems (October 9, 2016)
PDF
Meaningful Use of Electronic Health Records (October 16, 2016)
PDF
Hl7 Standards (November 6, 2016)
Health Information 4.0 (November 18, 2016)
#HelloMyNameIs - Dr Stuart Berry
The use of internet and social media by
Multiprofessional social media communities: improving health and care - Naomi...
Security Management ของโรงพยาบาลไทย: เมื่อไรจะไล่ทัน Sector อื่น?
Driving new ways of working through Connected Health Ecosystems - Damian O'Co...
Dr Liz Mear - Welcome to Ecosystem 11 - Digital Innovation in Medicines Optim...
Overview of Health IT (October 2, 2016)
Interoperability Protocols and Standards in LIS
Learning Tools for Modern Doctors
EngageWell Introduction - Caroline Kenyon, Director of Communications, Innova...
EHRs and PHRs (October 16, 2016)
Hl7 Standards (September 15, 2016)
Overview of Health Informatics
RACM 302: Health Systems IV - Health Informatics (December 6, 2016)
Health is Wealth: Supporting and Spreading Innovation - Dr Liz Mear
Informatics for Health Policy and Systems Research: Lessons Learned from a St...
Clinical Information Systems (October 9, 2016)
Meaningful Use of Electronic Health Records (October 16, 2016)
Hl7 Standards (November 6, 2016)
Ad

Similar to Social Media Use by Doctors: Advice for Safety and for Effectiveness (February 4, 2017) (20)

PDF
Social Media for Medical Professionals (January 16, 2020)
PDF
ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการใช้สื่อสังคมออนไลน์กับผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ (...
PDF
Social Media for Dental Students (June 15, 2016)
PDF
Physicians & Social Media in the 4.0 Era
PDF
Social Media for Medical Students (June 4, 2016)
PDF
Social Media in Health and Corporate Communication (September 15, 2016)
PDF
การใช้สื่อสังคมออนไลน์ด้านสุขภาพ: Help or Harm?
PDF
Social Media Communication (July 26, 2019)
PDF
Social Media and Threats to Patient Data Privacy
PDF
สื่อออนไลน์ ผลกระทบกับการแพทย์และสาธารณสุข
PDF
IT and Social Network Ethical Awareness and AI (April 22, 2019)
PDF
Social Networking in Healthcare
PDF
Social Media and Corporate Communication
PDF
Ethical Issues of Information Technology & Social Media
PDF
Social Media in Health: Opportunities and Threats (June 24, 2015)
PDF
Social Media in Health: Opportunities and Threats (Suan Dusit, July 9, 2015)
PDF
Social Media in Health: Help or Harm?
PDF
Social Media (October 25, 2018)
PDF
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคม ที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
PDF
Social Media in Healthcare
Social Media for Medical Professionals (January 16, 2020)
ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการใช้สื่อสังคมออนไลน์กับผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ (...
Social Media for Dental Students (June 15, 2016)
Physicians & Social Media in the 4.0 Era
Social Media for Medical Students (June 4, 2016)
Social Media in Health and Corporate Communication (September 15, 2016)
การใช้สื่อสังคมออนไลน์ด้านสุขภาพ: Help or Harm?
Social Media Communication (July 26, 2019)
Social Media and Threats to Patient Data Privacy
สื่อออนไลน์ ผลกระทบกับการแพทย์และสาธารณสุข
IT and Social Network Ethical Awareness and AI (April 22, 2019)
Social Networking in Healthcare
Social Media and Corporate Communication
Ethical Issues of Information Technology & Social Media
Social Media in Health: Opportunities and Threats (June 24, 2015)
Social Media in Health: Opportunities and Threats (Suan Dusit, July 9, 2015)
Social Media in Health: Help or Harm?
Social Media (October 25, 2018)
ผลกระทบทางจริยธรรม และประเด็นทางสังคม ที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
Social Media in Healthcare

More from Nawanan Theera-Ampornpunt (20)

PDF
Health Informatics for Health Service Systems (March 11, 2024)
PDF
Personal Data Protection Act and the Four Subordinate Laws (February 29, 2024)
PDF
Privacy & PDPA Awareness Training for Ramathibodi Residents (October 5, 2023)
PDF
Case Study PDPA Workshop (September 15, 2023)
PDF
Case Studies on Overview of PDPA and its Subordinate Laws (September 15, 2023)
PDF
Ramathibodi Security & Privacy Awareness Training (Fiscal Year 2023)
PDF
Relationship Between Thailand's Official Information Act and Personal Data Pr...
PDF
Social Media - PDPA: Is There A Way Out? (October 19, 2022)
PDF
Do's and Don'ts on PDPA for Doctors (May 31, 2022)
PDF
Telemedicine: A Health Informatician's Point of View
PDF
Meeting Management (March 2, 2022)
PDF
การบริหารความเสี่ยงคณะฯ (February 9, 2022)
PDF
จริยธรรมและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศทางสุขภาพ (February 8, 2022)
PDF
พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 (PDPA) (January 21, 2022)
PDF
Digital Health Transformation for Health Executives (January 18, 2022)
PDF
Updates on Privacy & Security Laws (November 26, 2021)
PDF
Hospital Informatics (November 26, 2021)
PDF
Health Informatics for Clinical Research (November 25, 2021)
PDF
Research Ethics and Ethics for Health Informaticians (November 15, 2021)
PDF
Consumer Health Informatics, Mobile Health, and Social Media for Health: Part...
Health Informatics for Health Service Systems (March 11, 2024)
Personal Data Protection Act and the Four Subordinate Laws (February 29, 2024)
Privacy & PDPA Awareness Training for Ramathibodi Residents (October 5, 2023)
Case Study PDPA Workshop (September 15, 2023)
Case Studies on Overview of PDPA and its Subordinate Laws (September 15, 2023)
Ramathibodi Security & Privacy Awareness Training (Fiscal Year 2023)
Relationship Between Thailand's Official Information Act and Personal Data Pr...
Social Media - PDPA: Is There A Way Out? (October 19, 2022)
Do's and Don'ts on PDPA for Doctors (May 31, 2022)
Telemedicine: A Health Informatician's Point of View
Meeting Management (March 2, 2022)
การบริหารความเสี่ยงคณะฯ (February 9, 2022)
จริยธรรมและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีสารสนเทศทางสุขภาพ (February 8, 2022)
พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 (PDPA) (January 21, 2022)
Digital Health Transformation for Health Executives (January 18, 2022)
Updates on Privacy & Security Laws (November 26, 2021)
Hospital Informatics (November 26, 2021)
Health Informatics for Clinical Research (November 25, 2021)
Research Ethics and Ethics for Health Informaticians (November 15, 2021)
Consumer Health Informatics, Mobile Health, and Social Media for Health: Part...

Social Media Use by Doctors: Advice for Safety and for Effectiveness (February 4, 2017)

  • 1. 11 Social Media Use by Doctors: Advice for Safety and for Effectiveness นพ.นวนรรน ธีระอัมพรพันธุ์ ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล SlideShare.net/Nawanan nawanan.the@mahidol.ac.th February 4, 2017
  • 2. 22 2546 แพทยศาสตรบัณฑิต (รามาธิบดีรุ่นที่ 33) 2554 Ph.D. (Health Informatics), Univ. of Minnesota อาจารย์ ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ความสนใจ: Health IT, Social Media, Security & Privacy nawanan.the@mahidol.ac.th SlideShare.net/Nawanan Nawanan Theera-Ampornpunt Line ID: NawananT แนะนาตัว
  • 3. 33 Social Media • “A group of Internet-based applications that build on ideological and technological foundations of Web 2.0, and that allow the creation and exchange of user-generated content” (Andreas Kaplan & Michael Haenlein) Kaplan Andreas M., Haenlein Michael (2010). "Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media". Business Horizons 53 (1). p. 61.
  • 4. 44 Types of Social Media & Examples • Collaborative projects (Wikipedia) • Blogs & microblogs (Twitter) • Social news networking sites (Digg) • Content communities (YouTube) • Social networking sites (Facebook) • Virtual game-worlds (World of Warcraft) • Virtual social worlds (Second Life) Kaplan Andreas M., Haenlein Michael (2010). "Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media". Business Horizons 53 (1). p. 61.
  • 5. 55 The Age of User-Generated Content Time’s Person of the Year 2006: You
  • 6. 66 Thailand Internet User Profile (2016) • Electronic Transactions Development Agency (Public Organization) https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
  • 7. 77 Source: ETDA (2016) Thailand Internet User Profile (2016) https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
  • 8. 88 Source: ETDA (2016) Thailand Internet User Profile (2016) https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
  • 9. 99 Source: ETDA (2016) Thailand Internet User Profile (2016) https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
  • 10. 1010 Source: ETDA (2016) Thailand Internet User Profile (2016) https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2016-th.html
  • 11. 1111 Let’s look at some social media case studies...
  • 12. 1212 Social Media Case Study #1: พฤติกรรมไม่เหมาะสม Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็นกรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้ เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มี เจตนาลบหลู่ ดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด องค์กรใด หรือวิชาชีพใดเสียหาย โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
  • 13. 1313 Social Media Case Study #1: พฤติกรรมไม่เหมาะสม Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็นกรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้ เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มี เจตนาลบหลู่ ดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด องค์กรใด หรือวิชาชีพใดเสียหาย โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
  • 17. 1717 Social Media Case Study #5: ละเมิดผู้รับบริการ Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็น กรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มีเจตนาดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด เสียหาย และไม่มีเจตนาสร้างประเด็นทาง การเมือง ชื่อ สัญลักษณ์ หรือเครื่องหมายของบุคคล หรือองค์กรใด เป็นเพียงการให้ข้อมูลแวดล้อม เพื่อการทาความเข้าใจกรณีศึกษาเท่านั้น ไม่ใช่ การใส่ความว่าผู้นั้นกระทาการใด อันจะทาให้ ผู้นั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
  • 18. 1818 Lessons Learned จาก Case Study #5 • องค์กรไม่มีทางห้ามพนักงานไม่ให้โพสต์ข้อมูลได้ – ช่องทางการโพสต์มีมากมาย ไม่มีทางห้ามได้ 100% – นโยบายที่เหมาะสม คือการกาหนดกรอบไว้ให้พนักงานโพสต์ได้ตามความ เหมาะสม ภายในกรอบที่กาหนด • พนักงานย่อมสวมหมวกขององค์กรอยู่เสมอ (แม้จะโพสต์เป็นการส่วนตัว แต่องค์กรก็เสียหายได้) – คิดก่อนโพสต์, สร้างวัฒนธรรมภายในองค์กร • การรักษาความลับขององค์กรและข้อมูลส่วนบุคคลของลูกค้า • มีนโยบายให้ระบุตัวตนและตาแหน่งให้ชัดเจน • องค์กรควรยอมรับปัญหาอย่างตรงไปตรงมาและทันท่วงที http://www.siamintelligence.com/social-media-policy-cathay-pacific-case/
  • 19. 1919 Social Media Case Study #6: Professionalism
  • 21. 2121 Social Media Case Study #8: Privacy Risks ข้อความจริง บน • "อาจารย์ครับ เมื่อวาน ผมออก OPD เจอ คุณ... คนไข้... ที่อาจารย์ผ่าไป แล้ว มา ฉายรังสีต่อที่... ตอนนี้ Happy ดี ไม่ค่อยปวด เดินได้สบาย คนไข้ ฝากขอบคุณอาจารย์อีกครั้ง -- อีกอย่างคนไข้ช่วงนี้ไม่ค่อยสะดวกเลยไม่ได้ ไป กทม. บอกว่าถ้าพร้อมจะไป Follow-up กับอาจารย์ครับ"
  • 23. 2323 Social Media Case Study #10: ไม่แยก Account
  • 24. 2424 Social Media Case Study #11: ไม่ตรวจสอบข้อมูล Disclaimer (นพ.นวนรรน): นาเสนอเป็น กรณีศึกษาเพื่อการเรียนรู้เรื่อง Social Media เท่านั้น ไม่มีเจตนาดูหมิ่น หรือทาให้ผู้ใด เสียหาย ชื่อ สัญลักษณ์ หรือเครื่องหมายของบุคคล หรือองค์กรใด เป็นเพียงการให้ข้อมูลแวดล้อม เพื่อการทาความเข้าใจกรณีศึกษาเท่านั้น ไม่ใช่ การใส่ความว่าผู้นั้นกระทาการใด อันจะทาให้ ผู้นั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านเนื้อหา
  • 25. 2525 Social Media Case Study #12: ไม่ตรวจสอบข้อมูล Source: Facebook Page โหดสัส V2 อ้างอิงภาพจากหน้า 7 นสพ.ไทยรัฐ วันที่ 6 พ.ค. 2557 และ http://www.reuters.com/article/2013/10/16/us-philippines-quake-idUSBRE99E01R20131016
  • 26. 2626 Social Media Case Study #13: ไม่ตรวจสอบข้อมูล
  • 27. 2727 Social Media Case Study #14: ข้อมูลความรู้ผิดๆ
  • 28. 2828 From a forwarded message in “LINE” in early July, 2015 Social Media Case Study #15: ความรับผิดในการให้คาปรึกษาออนไลน์
  • 29. 2929 Social Media Case Study #16: Digital Marketing
  • 30. 3030 Social Media Case Study #17: Relevance?
  • 31. 3131 Social Media Case Study #18: Organizations as Facebook Profile (Rather than Facebook Page)
  • 32. 3232 Social Media Case Study #18: Organizations as Facebook Profile (Rather than Facebook Page) • เพศ, วันเกิด, Relationship status เป็นคุณสมบัติของ “คน” ไม่ใช่ “หน่วยงาน” • การ like, share, comment ของ profile ในชื่อหน่วยงาน อาจถูกตีความเป็นจุดยืนทางการ (official position) หรือ endorsement ของหน่วยงานต่อเรื่องนั้นๆ ได้ • เกิดการแสดงตนผิด (misrepresentation) หรือเสีย ภาพพจน์/credibility ของหน่วยงานได้
  • 36. 3636 Risks of Social Media • Blurring lines between personal & professional lives • Work-life balance • Inappropriate & unprofessional conduct • False/misleading information • Limitations & liability of online consultations • Privacy risks
  • 37. 3737 Line เสี่ยงต่อการละเมิด Privacy ผู้ป่วยได้อย่างไร? • ข้อมูลใน Line group มีคนเห็นหลายคน • ข้อมูลถูก capture หรือ forward ไป share ต่อได้ • ส่ง/แชร์ ผิดคน • ข้อมูล cache ที่เก็บใน mobile device อาจถูกอ่านได้ (เช่น ทา อุปกรณ์หาย หรือเผลอวางเอาไว้) • ข้อมูลที่ส่งผ่าน network เข้ารหัสหรือไม่? (ข่าวล่าสุดเพิ่งเข้ารหัส end- to-end encryption ตั้งแต่ ก.ค. 2559) • ข้อมูลที่เก็บใน server ของ Line ทางบริษัทเข้าถึงได้ และอาจถูก hack • Password Discovery
  • 38. 3838 เนื่องจาก Social media มีความเสี่ยง • เราควรหยุดใช้ social media หรือไม่? • ผู้บริหารไอทีควร ban การใช้ social media ในองค์กรหรือไม่?
  • 39. 3939 Maslow's Hierarchy of Needs Image Source: http://en.wikipedia.org/wiki/Maslow's_hierarchy_of_needs
  • 40. 4040 Why People Use Social Media? • To seek & to share information/knowledge • To seek & to share valued opinion • To seek & to give friendship/relationship • To seek & to give mental support, respect, love, acceptance • In simplest terms: To “socialize”
  • 41. 4141 Some Social Media in Healthcare: PatientsLikeMe PatientsLikeMe.com
  • 42. 4242 Why People Use Social Media in Healthcare? • To seek & to share health information/knowledge – Information asymmetry in healthcare – Information could be general or personalized • To seek & to share health-related valued opinion • To seek & to give friendship/relationship • To seek & to give mental support, respect, love, acceptance during medical journeys • To consult/socialize/give support among colleagues
  • 43. 4343 • Richard Davies deBronkart Jr. • Cancer survivor & blogger • Found proper cancer treatment through online social network after diagnosis • Activist for participatory medicine & patient engagement through information technology Meet E-Patient Dave http://www.epatientdave.com/
  • 44. 4444 • Not “Electronic” Patient • Engaged • Equipped • Empowered • Educated • Enlightened • Etc. Dave’s E-Patient Definition From Dr. Danny Sands’ tutorial presentation at AMIA2013
  • 46. 4646 ทางออกสาหรับการ Consult Case ผู้ป่วย • ใช้ช่องทางอื่นที่ไม่มีการเก็บ record ข้อมูล ถ้าเหมาะสม • หลีกเลี่ยงการระบุหรือ include ชื่อ, HN, เลขที่เตียง หรือ ข้อมูลที่ระบุตัวตนผู้ป่วยได้ (รวมทั้งในภาพ image) • ใช้ app ที่ปลอดภัยกว่า • Limit คนที่เข้าถึง (เช่น ไม่คุยผ่าน Line group) • ใช้อย่างปลอดภัย (Password, ดูแลอุปกรณ์ไว้กับตัว, เช็ค malware ฯลฯ)
  • 47. 4747 Social Media Case Study #20: มั่วนิ่มเรื่องกฎหมาย
  • 48. 4848 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลสุขภาพ • พรบ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 • มาตรา 7 ข้อมูลด้านสุขภาพของบุคคล เป็นความลับส่วนบุคคล ผู้ใดจะนาไปเปิดเผยในประการที่น่าจะทาให้บุคคลนั้นเสียหาย ไม่ได้ เว้นแต่การเปิดเผยนั้นเป็นไปตามความประสงค์ของ บุคคลนั้นโดยตรง หรือมีกฎหมายเฉพาะบัญญัติให้ต้องเปิดเผย แต่ไม่ว่าในกรณีใด ๆ ผู้ใดจะอาศัยอานาจหรือสิทธิตามกฎหมายว่า ด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการหรือกฎหมายอื่นเพื่อขอเอกสาร เกี่ยวกับข้อมูลด้านสุขภาพของบุคคลที่ไม่ใช่ของตนไม่ได้
  • 49. 4949 ประมวลกฎหมายอาญา • มาตรา 323 ผู้ใดล่วงรู้หรือได้มาซึ่งความลับของผู้อื่นโดยเหตุที่เป็นเจ้า พนักงานผู้มีหน้าที่ โดยเหตุที่ประกอบอาชีพเป็นแพทย์ เภสัชกร คน จาหน่ายยา นางผดุงครรภ์ ผู้พยาบาล นักบวช หมอความ ทนายความ หรือผู้สอบบัญชีหรือโดยเหตุที่เป็นผู้ช่วยในการประกอบอาชีพนั้น แล้ว เปิดเผยความลับนั้นในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด ต้อง ระวางโทษจาคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจาทั้ง ปรับ • ผู้รับการศึกษาอบรมในอาชีพดังกล่าวในวรรคแรก เปิดเผยความลับของ ผู้อื่น อันตนได้ล่วงรู้หรือได้มาในการศึกษาอบรมนั้น ในประการที่น่าจะเกิด ความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใดต้องระวางโทษเช่นเดียวกัน
  • 50. 5050 คาประกาศสิทธิผู้ป่วย • เพื่อให้ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพกับผู้ป่วย ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเข้าใจอันดีและเป็นที่ไว้วางใจซึ่งกันและกัน แพทยสภา สภาการ พยาบาล สภาเภสัชกรรม ทันตแพทยสภา คณะกรรมการควบคุมการประกอบโรคศิลปะ จึงได้ร่วมกันออกประกาศรับรองสิทธิของผู้ป่วยไว ้ดังต่อไปนี้ 1. ผู้ป่วยทุกคนมีสิทธิพื้นฐานที่จะได้รับบริการด้านสุขภาพ ตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ 2. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับบริการจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ เนื่องจากความแตกต่างด้านฐานะ เชื้อชาติ สัญชาติ ศาสนา สังคม ลัทธิ การเมือง เพศ อายุ และ ลักษณะของความเจ็บป่วย 3. ผู้ป่วยที่ขอรับบริการด้านสุขภาพมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลอย่างเพียงพอ และเข้าใจชัดเจน จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเลือกตัดสินใจ ในการยินยอมหรือไม่ยินยอมให้ผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพปฏิบัติต่อตน เว้นแต่เป็นการช่วยเหลือรีบด่วนหรือ จาเป็น 4. ผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะเสี่ยงอันตรายถึงชีวิต มีสิทธิที่จะได้รับการช่วยเหลือรีบด่วนจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยทันทีตามความจาเป็นแก่กรณี โดยไม่คานึงว่า ผู้ป่วยจะร้อง ขอความช่วยเหลือหรือไม่ 5. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบชื่อ สกุล และประเภทของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพที่เป็น ผู้ให้บริการแก่ตน 6. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะขอความเห็นจากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพอื่น ที่มิได้เป็นผู้ให้บริ การแก่ตน และมีสิทธิในการขอเปลี่ยนผู้ให้บริการ และสถานบริการได้ 7. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับการปกปิดข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยเคร่งครัด เว้นแต่จะได้รับความยินยอมจากผู้ป่วยหรือการปฏิบัติหน้าที่ ตามกฎหมาย 8. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลอย่างครบถ้วน ในการตัดสินใจเข้าร่วมหรือถอนตัวจากการเป็นผู้ถูกทดลองในการทาวิจัยของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ 9. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลเฉพาะของตนที่ปรากฏใน เวชระเบียนเมื่อร้องขอ ทั้งนี้ ข้อมูลดังกล่าวต้องไม่เป็นการละเมิดสิทธิ ส่วนตัวของบุคคลอื่น 10.บิดา มารดา หรือผู้แทนโดยชอบธรรม อาจใช้สิทธิแทนผู้ป่วยที่เป็นเด็กอายุยังไม่เกิน สิบแปดปีบริบูรณ์ ผู้บกพร่องทางกายหรือจิต ซึ่งไม่สามารถใช้สิทธิด้วยตนเอง ได้ 7. ผู้ป่วยมีสิทธิที่จะได้รับการปกปิดข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง จากผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพโดยเคร่งครัด เว้นแต่ จะได้รับความยินยอมจากผู้ป่วยหรือการปฏิบัติหน้าที่ ตามกฎหมาย
  • 52. 5252 ตัวอย่างนโยบายด้าน Social Media ขององค์กร/มหาวิทยาลัย
  • 53. 5353 • ข้อความบน Social Network สามารถเข้าถึงได้โดยสาธารณะ ผู้เผยแพร่ต้องรับผิดชอบ ทั้งทางสังคมและกฎหมาย และอาจ ส่งผลกระทบต่อชื่อเสียง การทางาน และวิชาชีพของตน • ระมัดระวังอย่างยิ่ง ในการเผยแพร่ประเด็นที่ Controversial เช่น การเมือง ศาสนา • ไม่ได้ห้าม แต่ให้ระวัง เพราะอาจส่งผลลบต่อตนหรือองค์กรได้ MU Social Network Policy
  • 54. 5454 • ความรับผิดชอบทางกฎหมาย – ประมวลกฎหมายอาญา ความผิดฐานหมิ่นประมาท – พรบ.ว่าด้วยการกระทาความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ – ข้อบังคับสภาวิชาชีพ เกี่ยวกับจริยธรรมแห่งวิชาชีพ – ข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยจรรยาบรรณของบุคลากรและ นักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล – ข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยวินัยนักศึกษา MU Social Network Policy
  • 55. 5555 • ไม่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาของผู้อื่น อ้างถึงแหล่งที่มาเสมอ (Plagiarism = การนาผลงานของคนอื่นมานาเสนอเสมือนหนึ่ง เป็นผลงานของตนเอง) • แบ่งแยกเรื่องส่วนตัวกับหน้าที่การงาน/การเรียน – แยก Account ของหน่วยงาน/องค์กร ออกจาก Account บุคคล – Facebook Profile (ส่วนตัว) vs. Facebook Page (องค์กร/หน่วยงาน) • ในการโพสต์ที่อาจเข้าใจผิดได้ว่าเป็นความเห็นจากมหาวิทยาลัย/หน่วยงาน ให้ ระบุ Disclaimer เสมอว่าเป็นความเห็นส่วนตัว MU Social Network Policy
  • 56. 5656 • ห้ามเผยแพร่ข้อมูล sensitive ที่ใช้ภายในมหาวิทยาลัยก่อนได้รับอนุญาต • บุคลากรทางการแพทย์หรือผู้ให้บริการสุขภาพ – ระวังการใช้ Social Network ในการปฏิสัมพันธ์กับผู้ป่วย (ความลับผู้ป่วย และการ แยกแยะเรื่องส่วนตัวจากหน้าที่การงาน) – ปฏิบัติตามจริยธรรมของวิชาชีพ – ระวังเรื่องความเป็นส่วนตัว (Privacy) และความลับของข้อมูลผู้ป่วย – การเผยแพร่ข้อมูล/ภาพผู้ป่วย เพื่อการศึกษา ต้องขออนุญาตผู้ป่วยก่อนเสมอ และลบ ข้อมูลที่เป็น identifiers ทั้งหมด (เช่น ชื่อ, HN, ภาพใบหน้า หรือ ID อื่นๆ) ยกเว้น ผู้ป่วยอนุญาต (รวมถึงกรณีการโพสต์ใน closed groups ด้วย) • ตั้งค่า Privacy Settings ให้เหมาะสม MU Social Network Policy
  • 63. 6363 • หลักการเคารพกฎหมาย • หลักการเคารพในจริยธรรมแห่งวิชาชีพ • หลักการเคารพในกฎระเบียบและนโยบายขององค์กร • หลักการเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และการหลีกเลี่ยง การทาให้ผู้อื่นเสียหาย • หลักการรายงานพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม • หลักเสรีภาพทางวิชาการ Social Media Guidelines: หลักทั่วไป
  • 64. 6464 • หลักการป้องกันอันตรายต่อผู้อื่น (Protection from Harms) • หลักการมุ่งประโยชน์ของผู้ป่วยเป็นสาคัญ (Beneficence) Social Media Guidelines: หลักจริยธรรมทั่วไปของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพ
  • 65. 6565 • หลักการรักษา Professionalism ตลอดเวลา • หลัก “คิดก่อนโพสต์” • หลักการมีพฤติกรรมออนไลน์อย่างเหมาะสม • หลักการตั้งค่า Privacy อย่างเหมาะสมและแยก เรื่องส่วนตัวกับวิชาชีพ • หลักการตรวจสอบเนื้อหาออนไลน์ของตนอยู่เสมอ Social Media Guidelines: ความเป็นวิชาชีพ (Professionalism)
  • 66. 6666 • หลักการกาหนดขอบเขตความเป็นวิชาชีพกับ ผู้ป่วย (Professional Boundaries with Patients) • หลักการกาหนดขอบเขตความเป็นวิชาชีพกับผู้อื่น Social Media Guidelines: ความเป็นวิชาชีพ (Professionalism)
  • 67. 6767 • หลักการรักษา Security และ Privacy ของข้อมูล ผู้ป่วย • หลัก Informed Consent (สาหรับการเก็บ รวบรวม ใช้ และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลของ ผู้ป่วย) Social Media Guidelines: การคุ้มครอง Patient Privacy
  • 68. 6868 • หลักการไม่โฆษณา • หลักการเปิดเผยข้อมูลอย่างครบถ้วน (Full Disclosure) • หลักการระบุวิชาชีพและความรู้ความชานาญของตน (Self-Identification) • หลักการหลีกเลี่ยงการสาคัญผิดว่าเป็นผู้แทนองค์กร (Avoiding Misrepresentation) • หลัก “เช็คก่อนแชร์” Social Media Guidelines: Integrity (การยึดมั่นในความถูกต้องชอบธรรมและจริยธรรม)
  • 71. 7171 สรุป • Social Media เป็น trend ของสังคมในปัจจุบันที่ปฏิเสธไม่ได้ • Social Media สาคัญในชีวิตประจาวัน เพราะเป็นโอกาสใน การเข้าถึงข้อมูล และการเข้าสังคม • Social Media สาคัญในทางสุขภาพ เพราะเป็นโอกาส (Help) ในการ empower, engage และ educate ผู้ป่วย (“e-patient”) • Social Media สาคัญ เพราะเป็นความเสี่ยง (Harm) ที่หาก ไม่ตระหนักและระมัดระวัง ก็ส่งผลร้ายต่อผู้ใช้และผู้ป่วยได้
  • 72. 7272 สรุป • รพ. ควรมีนโยบายและอบรมด้าน Social Media และ Security & Privacy และควรจากัดการใช้ Social Media ในการ consult หรือ ส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยเท่าที่จาเป็น โดยไม่ควรระบุตัวตนผู้ป่วยได้ และ ตระหนักในข้อจากัดของการใช้ IT ในการดูแลผู้ป่วย • วิชาชีพต่างๆ โดยเฉพาะวิชาชีพทางสุขภาพ ควรมีนโยบายและสร้าง ความตระหนักเรื่องการใช้ Social Media อย่างเหมาะสมแก่ผู้ ประกอบวิชาชีพนั้นๆ • บุคคลควรตระหนักถึงความเสี่ยงในการใช้ Social Media อยู่เสมอ และใช้อย่างระมัดระวัง รับผิดชอบ และมีจริยธรรม