Sosyal Sermaye ve Liderlik.pptx
- 1. Okul, Lider ve Sosyal Sermaye Makalelerden Alıntılar
- 2. Sosyal Sermaye sosyal sermaye İng. social capital, 1. Pazarlanabilir ya da pazarlanma olanağı olmayan mal ve hizmetlerin üretilmesini sağlayan toplumun üretken aktiflerinin toplam stoku. 2. Toplumu (okulu) bir arada tutan ve siyasi, kültürel ve sosyoekonomik alanda gelişmesini etkileyen normlar, ağlar, örfler, adetler, gelenekler, görenekler gibi iletişim ve karşılıklı güven esasına dayalı insan ilişkilerini belirleyen kurallar bütünü.
- 3. Sosyal sermaye özellikle 1980’lerden sonra popüler bir kavram olarak birçok araştırmaya konu olmuştur (Woolcock ve Narayan, 2000). Sosyolojiden işletmeye, ekonomiden yoksulluğu önlemeye, eğitimden sosyal politikalara ve siyaset bilimine kadar geniş bir alanda uzun dönemli tartışma ve araştırmalara konu olan bu kavram, bir toplumun veya kurumun zenginlik kaynağı olarak görülmektedir. Bu bakımdan sosyal sermayenin ne olduğu, tespiti, geliştirilmesi ve kullanılması konusu sosyal sermaye alanında yapılan çalışmaların temel hareket noktasını teşkil etmektedir (Ekinci, 2008).
- 4. Sosyal sermayenin bugünkü kavramsal çerçevede kullanılmasına önemli katkıları olan Bourdieu (1986) sosyal sermayeyi, uzun süreli ve amaçlı olarak kurulmuş olan sosyal ağlara dayalı iletişim ve ilişkilerin sağladığı potansiyel yararların bütünü olarak tanımlarken; Coleman (1988) grupların işbirliğine yönelik davranışlarına kaynaklık eden bir kavram; Putnam (1993, 2000) bireyler arasında iletişim ağları, sosyal bağlantılar, karşılıklılık ve güvenin kaynaklık ettiği, işbirliği ve sosyal bütünleşmeye imkân veren bir değer olarak ifade etmektedir. Lin ise (2001) sosyal sermayeyi, toplumsal yapılara gömülü, ulaşılabilir, transfer edilebilir ve kullanışlı etki yaratacak bir potansiyel olarak görür.
- 5. Sosyal sermayeyi, insanların bir arada yaşamalarına ve işbirliğine yönelik çalışmalarına etki eden, ekonomik kalkınma ve toplumsal refahın gelişiminde rol oynayan güven, sosyal ağlar, karşılıklılık, değerler ve normların bileşiminden oluşan potansiyel bir kaynak olarak tanımlamak mümkündür (Ekinci, 2008). Bir başka deyişle sosyal sermaye, bireylerin grup üyeliğine dayalı olarak ortaya çıkan ve şekillenen ilişkilere dayalıdır (Bourdieu, 1986). Bu bakımdan sosyal sermaye, insan unsurunun rol oynadığı mikro ölçekli örgütler ve kurumlardan makro çerçevede toplumlara kadar geniş bir yelpazede önemli işlevlere sahip bir değerdir
- 6. Kolunuzdaki Saatiniz , Üzerinizdeki Kıyafet , Yakışıklı/Güzel Olmanız, Altınızdaki Arabanız, Eşiniz/Sevgiliniz , Arkadadaş Çevreniz, Bitirdiğiniz Okul , Maaşınız , Yaşadığınız Semt/Ev, Çalıştığınız Iş Yeri , Mesleğiniz , Kariyeriniz , Insan Ilişkileriniz , Kişiliğiniz Günümüzde Hepsi Birer Sosyal Sermayedir. Günlük Hayatta Sosyal Sermaye
- 7. Sosyal sermayenin kaynaklarını; aile,okul, sivil toplum örgütleri, firmalar, kamu sektörü, etnik ve diger sosyal gruplar olusturmaktadır. Görüldügü üzere söz konusu gruplar, toplumun en küçük temel tası olan aile’den en genis hali olan millet’e kadar uzanmaktadır.
- 8. I. Bir sosyal grubun üyelerinin karsilikli beklenti ve sorumluluklari, 2. Sosyal iliskilerde zorunlu olan iletisim potansiyeli, 3. Davranislari pekistirebilecek etkili müeyyide ve normlarin varligi, 4. Bir örgütteki iliskilerin düzeni. Sosyal sermayenin dayandigi sekilleri su sekilde ele almaktadirlar: Sosyal sermaye örgütün günlük yasaminin içinde yatan "örgütün insanda canlandirdigi duygular' olarak görülebilir
- 9. Okullarda Sosyal Sermaye Liderligi Sosyal sermaye okul yönetimini etkileyen kritik bir faktördür.. Okulların başarısı, entelektüel sermayenin yanında sosyal sermaye birikimine de bağlıdır. Güvene dayalı bir okul kültürünün oluşturulması, okul yöneticisi, öğretmen ve aileler arasında etkili bir iletişim ağının kurulması ve sosyal adaletin sağlanması, güçlü bir sosyal sermayeye sahip olmayı gerektirmektedir Magoon ve Linkous (1979), bu liderligin boyutlarini sekilde ele almislardir: 1. İnsan ihtiyaçlarina duyarlik, 2. Duygusal olarak güvenirlik, 3. Degerlere saygi.
- 10. Okulun sosyal sermayesi ile öğrenci başarısı arasında yakın bir ilişki vardır. Sosyal sermayesi güçlü olan okullar, öğrencilerle daha iyi iletişim kurmaktadırlar. Öğrenci başarısının artırılması, sadece parasal ve insan kaynağının geliştirilmesine değil, aynı zamanda sosyal sermayenin geliştirilmesine de bağlıdır. Okulun sosyal sermayesini paylaşan ailelerin, çocuklarının okul başarısına olumlu yönde etkide bulundukları belirlenmiştir (Haghighat, 2005, s. 214). Okul ve toplum, karşılıklı konulmuş iki ayna gibidir. Birbirlerini yansıtırlar.
- 11. Sosyal sermaye konusunda yapılan degerlendirmeler genel olarak; iletisim agı, sosyal normlar ve güven ekseni etrafında yogunlasmaktadır. Bu baglamda sosyal sermaye olgusu, topluma yön veren ahlaki degerlere, kültürel ve siyasi yapı ile egitime göre sekillenmektedir. Bu nedenle;adalet, güzellik, iyilik, aşk, arkadaslık ve gelecege duyulan güven gibi maddi olmayan pozitif degerlerin toplumda oynadıgı rolün etkisi fazladır (OECD, 2001; 41).
- 12. Sosyal sermaye liderliği okullarda sosyal sermaye egitim hizmetlerinin kalite ve basarisinin artmasina katkida bulunmaktadir (Ortiz, 2001). Sosyal sermaye liderliğinin temel fonksiyonlarindan birisi herseyden önce örgütlerin sahip oldugu sosyal sermayeyi anlayip koruyarak, örgütlerde birikmis olan bu sermayeye en azindan zarar vermemektir (Cohen ve Prusak, 2001). Bu liderlik anlayisi, koruma anlamindaki yumusak liderligin ifadesidir.
- 13. Egitim kurumlarinda yönetici/liderlerin en önemli sorumluluklarindan birisi bu sermayenin sürekli hale getirilmesi yönündeki çabasidir. Bu bir anlamda tavugun yumurtasini korumak için hassas ve özverili davranmasina benzetilebilir.
- 14. Yumusak liderin önemli fonksiyonlarindan birisi de; örgütte güveni tesis etmesidir. insanlar farkli yaklasimlara farkli tepkiler gösterir. Kendisine güven duyulan çogu kimse bu güvene layik olmaya çalisir;' kendilerine kuskuyla bakildiginda ise, bazen bunu büsbütün hakli çikartici bir davranisa girerler (Cohen ve Prusak, 2001). Güveni insa edici ve koruyucu davranislar, liderlerin yapabilecekleri en önemli sosyal sermaye yatirimidir. Kimse dayatmayla ya da talimatla güven yaratamaz ve güvenden yoksun olan bir örgütle güveni gelistirmek zordur. Ama güveni kazanmak ve tesvik etmek mümkündür ve liderler varolan güveni güçlendirecek sorumlu adimlar atabilir. Bunun için liderler, güvenilir olmakla, açik olmakla ve açikligi tesvik etmekle ve güvenmekle güveni insa edebilirler (Cohenve Prusak, 2001).
- 15. İsbirligi aliskanligi zaman içinde birlikte çalistikça insanlar arasinda daha çok güven yaratir. İsbirligi ilkesini güçlendiren sey, liderin söz ve eylemleri ve basari paylasimidir (Cohen ve Prusak, 2001).
- 16. 1. Sosyal sermayeyi canlandiracak davranislarda bulunmak (Güven telkin etmek, sıkı iliskiler kurmak, adil olmak, çalisanlari benimsemek, tasdik etmek ve onlar destek olmak), 2. Okulda toplu etkinlikler düzenleyerek herkesin birbirlerini tanima ve birbirleriyle kaynasma firsatini elde etmesini saglamak, 3. Okulla ilgili uygulamalarda herkesin sorumluluk almasini saglayarak aidiyet duygusunu güçlendirmek. Bütün bu bilgileri biraraya getirdigimizde; okul yöneticisinin sosyal sermayeyi artirmak üzere üç önemli davranista bulunmasi gerektigi söylenebilir:
- 17. Aile kisinin tanıstıgı ve ait oldugu ilk ve en etkili sosyal birimdir. Bu nedenle ailenin gerek fiziki, gerekse psikolojik alandaki kişilik gelisiminde üstlendigi rol oldukça önemlidir. Dolayısıyla kisilerin çevreleriyle düzenli bir iletisim kurabilmelerinde ve kendilerine ve çevrelerine olan güvenlerinin düzeyinde ait oldukları aile yapısının etkisi azımsanmayacak düzeydedir. (OECD, 2001; 45). Aile ve Sosyal Sermaye
- 18. Sivil toplum örgütleri, sosyal sermayeyi besleyen bir baska unsurdur. Çünkü, ülke insanlarının belirli hedeflere ulasmak amacıyla olusturdukları soysal örgütler, kisilerin ortak amaçlar için ilgili alanda isbirligi yapmalarına imkan vermektedir. Özellikle üyelerine ekonomikve sosyal alanlarda bir dizi menfaatler saglayan söz konusu örgütler, kisilerin çevresiyle olan iletisimini daha da gelistirmekte ve kisiler bu yolla topluma çok daha kolay entegre olabilmektedirler. Sivil toplum örgütlerinin sosyal sermaye birikimine sagladıgı katkı her zaman pozitif yönlü olmamaktadır. Bu baglamda, çogu arastırmacı sivil toplum örgütlerinin olumlu etkisinin yanında olumsuz etkilerinin de oldugunu ortaya koymaktadırlar (Groother ve Bestelaer, 2001; 8). Sivil toplum örgütünün amacının ve faaliyetlerinin ülkenin ve toplumun genel politikalarıyla çatısmaması, bu konuda belirleyici bir ölçüt olarak degerlendirilebilir. Sivil Toplum Örgütleri ve Sosyal Sermaye
- 19. OKULLARDA SOSYAL SERMAYE: KAVRAMSAL· BiR ÇÖZÜMLEME Yard. Doç. Dr. Fatih TÖREMEN Firat Üniversitesi, Egitim Fakültesi KURAM VE UYGULAMADA EGiTiM YÖNETiMi Okul Müdürlerinin Sosyal Sermaye Liderliği Davranışlarının Öğretmenler Arasındaki Sosyal Sermaye Düzeyine Etkisi* Abdurrahman Ekinci, Mardin Artuklu Üniversitesi Mehmet Karakuş, Zirve Üniversitesi Educational Administration: Theory and Practice Kaynaklar: