ΕΚΘΕΣΗ ΕΟΔΥ ΓΙΑ ΓΡΙΠΗ, ΚΟΡΟΝΟΙΟ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
1. 1
Εβδομαδιαία Έκθεση
Επιδημιολογικής Επιτήρησης Αναπνευστικών Λοιμώξεων
Εβδομάδα 48/2024 (25 Νοεμβρίου 2024 – 01 Δεκεμβρίου 2024)
Σύνοψη επιδημιολογικών δεδομένων – εβδομάδα 48/2024
Στην παρούσα έκθεση, περιλαμβάνονται τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα των συστημάτων
επιτήρησης του ΕΟΔΥ για τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος (SARS-CoV-2, ιοί
γρίπης και αναπνευστικός συγκυτιακός ιός - RSV) στη χώρα μας για την εβδομάδα 48/2024 (25
Νοεμβρίου 2024 – 01 Δεκεμβρίου 2024)
Συνοπτικά την εβδομάδα 48/2024:
Γριπώδης συνδρομή - ILI (ανεξαρτήτως παθογόνου)
✓ Ο αριθμός κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις παρουσιάζει ανοδική τάση.
Σοβαρή Οξεία Λοίμωξη Αναπνευστικού – SARI (ανεξαρτήτως παθογόνου)
✓ Ο αριθμός κρουσμάτων SARI ανά 1.000 επισκέψεις βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα.
Ιός SARS-CoV2 – λοίμωξη COVID-19
✓ Η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων παρουσίασε μικρή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.
✓ Ο αριθμός των νέων εισαγωγών παρουσίασε μικρή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Καταγράφηκαν 577
νέες εισαγωγές. Ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός νέων εισαγωγών κατά τις προηγούμενες 4 εβδομάδες ήταν 558.
✓ Ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων ήταν έξι. Ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός νέων διασωληνώσεων κατά τις
προηγούμενες 4 εβδομάδες ήταν 12.
✓ Ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 26.
✓ Ο αριθμός των θανάτων ήταν 24, συμπίπτοντας με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό των θανάτων τις προηγούμενες 4
εβδομάδες. Από την αρχή του έτους οι καταγεγραμμένοι θάνατοι σε σοβαρά περιστατικά (διασωλημένοι ή/και με
νοσηλεία σε ΜΕΘ) ανέρχονται σε 313.
✓ Από 27/9 αναγνωρίστηκε από το ECDC ως στέλεχος ενδιαφέροντος η υπο-παραλλαγή KP.3 της ΒΑ.2.86, ενώ υπό
παρακολούθηση τέθηκε και η υπο-παραλλαγή XEC της ΒΑ.2.86. Τόσο η KP.3 όσο η XEC δεν έχουν συσχετιστεί με αυξημένο
κίνδυνο σοβαρής νόσου. Το στέλεχος που συνεχίζει να επικρατεί στις ανιχνεύσεις είναι το KP.3, ενώ το XEC παρουσιάζει
ανοδική τάση.
✓ Σε εθνικό επίπεδο, το σταθμισμένο ιικό φορτίο στα αστικά λύματα βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με τα ιστορικά
δεδομένα, παραμένοντας σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Αναλυτικότερα, σε μία από τις
εννέα ελεγχόμενες περιοχές τα επίπεδα του ιικού φορτίου εμφανίζονται υψηλά (με καταγραφόμενη αύξηση σε σχέση με
την προηγούμενη εβδομάδα), σε μία μέτρια (με καταγραφόμενη πτώση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα), ενώ
στις υπόλοιπες περιοχές τα επίπεδα είναι χαμηλά.
Ιός της γρίπης
✓ Η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα (όπως εκτιμάται από το δίκτυο επιτήρησης Sentinel ΠΦΥ) παρουσιάζει ανοδική
τάση. Δεν ανιχνεύτηκαν θετικά δείγματα για γρίπη από το δίκτυο επιτήρησης SARI.
✓ Δεν καταγράφηκαν νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ, ούτε νέος θάνατος από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη
γρίπη. Συνολικά, από την εβδομάδα 40/2024 έως την εβδομάδα 48/2024 έχουν καταγραφεί τρία εργαστηριακά
επιβεβαιωμένα κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ και ένας θάνατος από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη. Από την αρχή
του έτους οι καταγεγραμμένοι θάνατοι σε σοβαρά περιστατικά με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, ανέρχονται σε 62.
✓ Από την εβδομάδα 40/2024 έως και την εβδομάδα 48/2024, μεταξύ 902 δειγμάτων (προέλευσης Sentinel κοινότητας,
επιτήρησης SARI και νοσοκομείων εκτός δικτύων επιτήρησης), ανευρέθηκαν δέκα θετικά δείγματα για ιούς γρίπης και
συγκεκριμένα εννιά τύπου Α και ένα τύπου Β.
✓ Από τα εννιά στελέχη τύπου Α που υποτυποποιήθηκαν, τα δύο ανήκαν στον υπότυπο Α(Η3) και τα εφτά στον υπότυπο
Α(Η1)pdm09.
Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός - RSV
✓ Δεν ανευρέθηκαν θετικά δείγματα στην κοινότητα (δίκτυο επιτήρησης Sentinel ΠΦΥ), ούτε στα νοσοκομεία (δίκτυο
επιτήρησης SARI).
- Τόσο η γρίπη όσο και η λοίμωξη COVID-19 σχετίζονται με σημαντικό αριθμό θανάτων μεταξύ σοβαρών περιστατικών, με
τη λοίμωξη COVID-19 να υπερτερεί έναντι της γρίπης. Συστήνεται τα άτομα που πληρούν τις προϋποθέσεις για
εμβολιασμό, ιδιαίτερα εκείνοι που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών εκβάσεων (ηλικιωμένοι και άτομα με
υποκείμενα νοσήματα), να εμβολιάζονται για τα δύο νοσήματα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: τα στοιχεία δύνανται να τροποποιηθούν με την ενσωμάτωση δεδομένων που δηλώνονται αναδρομικά.
2. 2
Α] ΕΝΙΑΙΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ (INTEGRATED RESPIRATORY SURVEILLANCE) –
ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ
A1. Δίκτυο Sentinel σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) – Επιτήρηση γριπώδους
συνδρομής στην κοινότητα (INFLUENZA LIKE ILLNESS (ILI))
Στόχος της ενιαίας επιτήρησης αναπνευστικών λοιμώξεων σε δομές ΠΦΥ (Δίκτυο Παρατηρητών
Νοσηρότητας στην ΠΦΥ (Sentinel ΠΦΥ)) της Διεύθυνσης Επιδημιολογικής Επιτήρησης και
Παρέμβασης για τα Λοιμώδη Νοσήματα είναι η παρακολούθηση της διαχρονικής τάσης της
συχνότητας εμφάνισης γριπώδους συνδρομής στην κοινότητα (Influenza Like Illness – ILI).
Σημειώνεται ότι ο σκοπός των συστημάτων επιτήρησης sentinel στην ΠΦΥ, διεθνώς, δεν είναι η
καταγραφή του συνόλου των κρουσμάτων, ή η εκτίμηση της πραγματικής επίπτωσης των λοιμώξεων
αυτών στην κοινότητα, αλλά η παρακολούθηση της διαχρονικής τάσης τους μέσω δειγματοληπτικής
καταγραφής του ποσοστού των ατόμων με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής επί του συνόλου των
επισκέψεων σε δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Η γριπώδης συνδρομή ορίζεται σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC)
ως αιφνίδια έναρξη συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν τουλάχιστον ένα συστηματικό σύμπτωμα
(πυρετό, καταβολή, κεφαλαλγία, μυαλγίες) και τουλάχιστον ένα σύμπτωμα από το αναπνευστικό
σύστημα (βήχας, πονόλαιμος, δύσπνοια).
Επιλεγμένοι γιατροί της ΠΦΥ (ειδικότητας γενικής ιατρικής, παθολογίας και παιδιατρικής), τόσο από
δημόσιες δομές ΠΦΥ, όσο και από ιδιωτικά ιατρεία, από όλη την επικράτεια, με κατάλληλη
γεωγραφική κατανομή, καταγράφουν τον αριθμό κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής σε
εβδομαδιαία βάση, μαζί με το σύνολο των επισκέψεων στις εν λόγω δομές για οποιαδήποτε αιτία.
Ο δείκτης γριπώδους συνδρομής (αριθμός των κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000
επισκέψεις) υπολογίζεται για την επικράτεια, καθώς και ανά ηλικιακή ομάδα (0-4, 5-14, 15-64, 65+
έτη) για κάθε εβδομάδα.
Αποτελέσματα - Εβδομάδα 48/2024
Κατά την εβδομάδα 48/2024, ο αριθμός των ιατρών του δικτύου που απέστειλε κλινικά δεδομένα
ανήλθε στους 136 και οι επισκέψεις για κάθε αιτία στις 12.432. Ο αριθμός κρουσμάτων γριπώδους
συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις παρουσιάζει τάση ανόδου (Διαγράμματα 1 και 2).
3. 3
Διάγραμμα 1. Αριθμός κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις, ανά εβδομάδα,
σύνολο χώρας, περίοδοι γρίπης: 2020-2021, 2021-2022, 2022-2023, 2023-2024, 2024-2025
Σημείωση 1: Ο αριθμός κρουσμάτων ανά 1.000 επισκέψεις εκτιμάται με στάθμιση ως προς τον μόνιμο πληθυσμό της χώρας κατά γεωγραφικό
διαμέρισμα και αστικότητα (ΕΛΣΤΑΤ, απογραφή 2011).
Σημείωση 2: Προσωρινά στοιχεία. Επισημαίνεται ότι μπορεί να υπάρξουν εβδομαδιαίες μικρές τροποποιήσεις της καμπύλης, δεδομένου ότι
συνεχίζεται η αποστολή δεδομένων από το σύστημα Sentinel και μετά τη δημοσίευση της παρούσας έκθεσης.
Σημείωση 3: Δεν παρουσιάζεται στο παραπάνω διάγραμμα η εβδομάδα 53 του έτους 2020 (δίσεκτο έτος).
4. 4
Διάγραμμα 2. Aριθμός κρουσμάτων γριπώδους συνδρομής ανά 1.000 επισκέψεις, ανά εβδομάδα
και ηλικιακή ομάδα. Σύνολο χώρας, περίοδοι γρίπης: 2020-2021, 2021-2022, 2022-2023,2023-
2024, 2024-2025
Σημείωση 1: Ο αριθμός κρουσμάτων ανά 1.000 επισκέψεις εκτιμάται με στάθμιση ως προς τον μόνιμο πληθυσμό της χώρας κατά γεωγραφικό
διαμέρισμα και αστικότητα (ΕΛΣΤΑΤ, απογραφή 2011).
Σημείωση 2: Προσωρινά στοιχεία. Επισημαίνεται ότι μπορεί να υπάρξουν εβδομαδιαίες μικρές τροποποιήσεις της καμπύλης, δεδομένου ότι
συνεχίζεται η αποστολή δεδομένων από το σύστημα Sentinel και μετά τη δημοσίευση της παρούσας έκθεσης.
Σημείωση 3: Δεν παρουσιάζεται στο παραπάνω διάγραμμα η εβδομάδα 53 του έτους 2020 (δίσεκτο έτος).
5. 5
A2. Δίκτυο Sentinel σε νοσοκομεία – Επιτήρηση Σοβαρής Οξείας Λοίμωξης Αναπνευστικού
(SEVERE ACUTE RESPIRATORY ILLNESS (SARI))
Στόχος της ενιαίας επιτήρησης αναπνευστικών λοιμώξεων σε νοσοκομεία (Δίκτυο επιτήρησης SARI),
είναι η παρακολούθηση της διαχρονικής τάσης της συχνότητας εμφάνισης σοβαρής οξείας
αναπνευστικής λοίμωξης (Severe Acute Respiratory Illness – SARI). Το SARI ορίζεται σύμφωνα με τον
Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) ως εισαγωγή στο νοσοκομείο με λοίμωξη αναπνευστικού, ήτοι
πυρετό ≥38οC και βήχα, με έναρξη μέσα στις τελευταίες 10 ημέρες.
Η επιτήρηση της σοβαρής οξείας αναπνευστικής λοίμωξης σχεδιάστηκε με βάση τις οδηγίες των
διεθνών οργανισμών ECDC/WHO για ενισχυμένη επιτήρηση των αναπνευστικών λοιμώξεων και
ξεκίνησε να λειτουργεί στη χώρα μας κατά την εβδομάδα 48/2022. Στο σύστημα περιλαμβάνονται
14 νοσοκομεία: Γ.Ν. Παίδων "Η Αγία Σοφία", Γ.Ν. Παίδων "Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού", Γ.Ν.Α
"Γ. Γεννηματάς", Γ.Ν.Θ. "Ιπποκράτειο", Γ.Ν.Ν.Θ.Α. "Η Σωτηρία", Πανεπιστημιακό Γ.Ν.
Αλεξανδρούπολης, Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Ηρακλείου, Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Ιωαννίνων,
Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Λάρισας, Πανεπιστημιακό Γ.Ν.Θ. "ΑΧΕΠΑ", Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Πατρών, Γ.Ν.Α
Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ., Γ.Ν.Α. “Λαϊκό”, Πανεπιστημιακό Γ.Ν. "Αττικόν".
Στο πλαίσιο της επιτήρησης, τα εν λόγω νοσοκομεία καταγράφουν σε εβδομαδιαία βάση τον αριθμό
των λοιμώξεων του αναπνευστικού που εισάγονται για νοσηλεία, καθώς και το συνολικό αριθμό
εισαγωγών για οποιαδήποτε αιτία. Ο δείκτης σοβαρής οξείας λοίμωξης του αναπνευστικού
(αριθμός κρουσμάτων ανά 1.000 εισαγωγές) υπολογίζεται για το σύνολο των συμμετεχόντων
νοσοκομείων κάθε εβδομάδα, καθώς και χωριστά για τον παιδικό πληθυσμό, με βάση τα στοιχεία
από τα δύο συμμετέχοντα νοσοκομεία Παίδων και τις Παιδιατρικές Κλινικές τεσσάρων
συμμετεχόντων νοσοκομείων (Γ.Ν.Θ. "Ιπποκράτειο", Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης,
Πανεπιστημιακό Γ.Ν.Θ. "ΑΧΕΠΑ" και Πανεπιστημιακό Γ.Ν. «Αττικόν»).
Αποτελέσματα – Εβδομάδα 48/2024
Κατά την εβδομάδα 48/2024, κλινικά δεδομένα απέστειλαν 13 νοσοκομεία του δικτύου και οι
εισαγωγές για οποιαδήποτε αιτία ανήλθαν σε 9.061. Ο αριθμός κρουσμάτων SARI ανά 1.000
εισαγωγές παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (Διαγράμματα 3 και 4).
6. 6
Διάγραμμα 3. Αριθμός κρουσμάτων σοβαρής οξείας αναπνευστικής λοίμωξης (SARI) ανά 1.000
εισαγωγές, ανά εβδομάδα, σύνολο πληθυσμού που καλύπτεται από τα νοσοκομεία του δικτύου
επιτήρησης SARI, 2022-2023*, 2023-2024, 2024-2025
Διάγραμμα 4. Αριθμός κρουσμάτων σοβαρής οξείας αναπνευστικής λοίμωξης (SARI) ανά 1.000
εισαγωγές, ανά εβδομάδα, παιδικός πληθυσμός#, 2022-2023*, 2023-2024, 2024-2025
# Περιλαμβάνονται δεδομένα από τα νοσοκομεία του δικτύου SARI Γ.Ν. Παίδων "Η Αγία Σοφία", Γ.Ν. Παίδων "Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού" και
από τις Παιδιατρικές Κλινικές των Γ.Ν.Θ. "Ιπποκράτειο", Πανεπιστημιακό Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης και Πανεπιστημιακό Γ.Ν.Θ. "ΑΧΕΠΑ".
*Η λειτουργία του δικτύου επιτήρησης SARI (κλινικό σκέλος επιτήρησης) ξεκίνησε την εβδομάδα 47/2022
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η ερμηνεία των τάσεων, ιδιαίτερα για τις πιο πρόσφατες εβδομάδες, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επίδραση των πιθανών
καθυστερήσεων στη δήλωση ή της μη δήλωσης από μεμονωμένα σημεία επιτήρησης.
Β] ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Β1. Ενιαία επιτήρηση αναπνευστικών λοιμώξεων (Integrated Respiratory Surveillance) –
εργαστηριακό σκέλος επιτήρησης
Β1.1 Δειγματοληψίες από ασθενείς με γριπώδη συνδρομή (INFLUENZA LIKE ILLNESS (ILI))- Δίκτυο
Sentinel σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ)
7. 7
Στο πλαίσιο της ενιαίας επιτήρησης αναπνευστικών λοιμώξεων, επιλεγμένοι ιατροί του Δικτύου
Sentinel ΠΦΥ (ειδικότητας γενικής ιατρικής, παθολογίας και παιδιατρικής, τόσο από δημόσιες δομές
ΠΦΥ, όσο και από ιδιωτικά ιατρεία, από όλη την επικράτεια, με κατάλληλη γεωγραφική κατανομή)
λαμβάνουν ρινοφαρυγγικά δείγματα από ασθενείς που προσέρχονται με συμπτώματα γριπώδους
συνδρομής, με στόχο τον προσδιορισμό της θετικότητας ανά αναπνευστικό παθογόνο στην
κοινότητα.
Τα δείγματα ελέγχονται μοριακά για την παρουσία ιού SARS-CoV-2, ιών γρίπης και αναπνευστικού
συγκυτιακού ιού (RSV), ενώ τα θετικά για γρίπη δείγματα αποστέλλονται για περαιτέρω έλεγχο στα
δύο Κέντρα αναφοράς Γρίπης (Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ και Β' Εργαστήριο Μικροβιολογίας,
Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.) και τα θετικά για SARS-CoV-2 για γονιδιωματική ανάλυση στα εργαστήρια του
Eθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης.
Σημειώνεται ότι η προσέλευση ατόμων με γριπώδη συνδρομή σε μονάδες ΠΦΥ, καθώς και η
διαχείρισή τους, έχουν αλλάξει κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, οπότε η θετικότητα που
προκύπτει από τον εργαστηριακό έλεγχο των δειγμάτων του δικτύου Sentinel - ΠΦΥ μπορεί να
διαφέρει από τη θετικότητα στο γενικό πληθυσμό ή σε επιμέρους ομάδες του πληθυσμού. Εκτιμάται
ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη θετικότητα του SARS-CoV-2.
Αποτελέσματα - Εβδομάδα 48/2024
Την εβδομάδα 48/2024, ελήφθησαν 59 δείγματα από τους εργαστηριακούς παρατηρητές του
δικτύου Sentinel της ΠΦΥ. Από αυτά, οκτώ (14%) ήταν θετικά για SARS-CoV-2, πέντε (8%) ήταν θετικά
για γρίπη, ενώ δεν βρέθηκε κανένα θετικό για RSV. Το ποσοστό θετικότητας των δειγμάτων Sentinel
της ΠΦΥ ανά εβδομάδα παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 5.
Διάγραμμα 5. Ποσοστό θετικότητας ρινοφαρυγγικών δειγμάτων για SARS-CoV-2, ιούς γρίπης και
αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV), από ασθενείς με γριπώδη συνδρομή σε δομές ΠΦΥ (Δίκτυο
Sentinel ΠΦΥ), σύνολο χώρας, εβδομάδα 01/2024 – εβδομάδα 48/2024
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η ερμηνεία των τάσεων, ιδιαίτερα για τις πιο πρόσφατες εβδομάδες, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επίδραση των πιθανών
καθυστερήσεων στη δήλωση των αποτελεσμάτων, της μη δήλωσης αποτελεσμάτων από μεμονωμένα σημεία επιτήρησης ή του χαμηλού αριθμού
διαθέσιμων δειγμάτων.
8. 8
Β1.2. Μαζικές δειγματοληψίες στην κοινότητα (non-sentinel)
Οι Κινητές Ομάδες Υγείας του ΕΟΔΥ πραγματοποιούν έλεγχο με διαγνωστικό τεστ ταχείας
ανίχνευσης αντιγόνων (Rapid Ag test) για SARS-CoV-2 στην κοινότητα σε άτομα που προσέρχονται
αυτοβούλως για να εξεταστούν (συμπτωματικά και ασυμπτωματικά). Κατά την εβδομάδα 48/2024,
πραγματοποιήθηκαν 438 δράσεις δειγματοληπτικών ελέγχων από τις Κινητές Ομάδες Υγείας, στις
οποίες διενεργήθηκαν 5.241 έλεγχοι και βρέθηκαν 574 θετικά για SARS-CoV-2 δείγματα (11%).
Β.1.3 Δειγματοληψίες από ασθενείς με Σοβαρή Οξεία Λοίμωξη Αναπνευστικού (SEVERE ACUTE
RESPIRATORY ILLNESS (SARI))- Δίκτυο επιτήρησης SARI)
Στο πλαίσιο της ενιαίας επιτήρησης αναπνευστικών λοιμώξεων, οι γιατροί των νοσοκομείων του
Δικτύου Επιτήρησης SARI, λαμβάνουν ρινοφαρυγγικά δείγματα από ασθενείς που εισάγονται με
σοβαρή οξεία λοίμωξη αναπνευστικού, με στόχο τον προσδιορισμό της θετικότητας ανά
αναπνευστικό παθογόνο στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Η εργαστηριακή επιτήρηση SARI άρχισε
από την εβδομάδα 03/2024.
Τα δείγματα ελέγχονται μοριακά για την παρουσία ιού SARS-CoV-2, ιών γρίπης και αναπνευστικού
συγκυτιακού ιού (RSV). Τα θετικά για γρίπη δείγματα αποστέλλονται από τα νοσοκομεία για
περαιτέρω έλεγχο στα δύο Κέντρα αναφοράς Γρίπης (Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ και Β' Εργαστήριο
Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.) και τα θετικά για SARS-CoV-2 δείγματα αποστέλλονται για
γονιδιωματική ανάλυση στα εργαστήρια του Eθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης.
Αποτελέσματα - Εβδομάδα 48/2024
Την εβδομάδα 48/2024 ελήφθησαν 57 δείγματα από τα νοσοκομεία του Δικτύου Επιτήρησης SARI.
Από αυτά, εφτά (12%) ήταν θετικά για SARS-CoV-2, ενώ δεν βρέθηκε κανένα θετικό για γρίπη ή RSV.
Το ποσοστό θετικότητας των δειγμάτων SARI ανά εβδομάδα παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 6.
9. 9
Διάγραμμα 6. Ποσοστό θετικότητας ρινοφαρυγγικών δειγμάτων για SARS-CoV-2, ιούς γρίπης και
αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV), από ασθενείς με Σοβαρή Οξεία Λοίμωξη Αναπνευστικού
(SARI), Δίκτυο Επιτήρησης SARI, σύνολο χώρας, εβδομάδα 03*/2024 – εβδομάδα 48/2024
*Η λειτουργία της εργαστηριακής επιτήρησης SARI ξεκίνησε την εβδομάδα 3/2024.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η ερμηνεία των τάσεων, ιδιαίτερα για τις πιο πρόσφατες εβδομάδες, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την επίδραση των πιθανών
καθυστερήσεων στη δήλωση των αποτελεσμάτων, της μη δήλωσης αποτελεσμάτων από μεμονωμένα σημεία επιτήρησης ή του χαμηλού αριθμού
διαθέσιμων δειγμάτων.
Β2. Σύνολο εργαστηριακών ελέγχων SARS-CoV-2 στη χώρα (RT-PCR/Rapid-ag) - Στοιχεία Εθνικού
Μητρώου COVID-19
Στο μητρώο COVID-19 καταγράφονται βάσει νομοθεσίας (Υ.Α. 2650/2020 (ΦΕΚ 1298/Β` 10.4.2020),
Υ.Α. ΓΠ.οικ. 70414/2021 (ΦΕΚ 5397/Β` 19.11.2021)) δειγματοληψίες που πραγματοποιούνται για
ανίχνευση του ιού SARS-CoV-2, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, σε συμπτωματικά και μη άτομα. Με
βάση στοιχεία από το μητρώο COVID-19, την εβδομάδα 48/2024 το ποσοστό θετικότητας για τον ιό
SARS-CoV-2 ήταν 10,9%, σε σύνολο 70.479 εργαστηριακών ελέγχων (RT-PCR/Rapid-Ag) (Διάγραμμα
7).
Διάγραμμα 7. Σύνολο δειγμάτων (Rapid-Ag/Rt-PCR) και ποσοστό θετικότητας με βάση το σύνολο
των ελεγχθέντων δειγμάτων COVID-19, εβδομάδα 17/2022 - εβδομάδα 48/2024
10. 10
Γ] ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΜΕΝΩΝ ΣΟΒΑΡΩΝ
ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ COVID-19 ΚΑΙ ΓΡΙΠΗΣ ΜΕ Ή ΧΩΡΙΣ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΣΕ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
(ΜΕΘ) – ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Γ1. Νέες εισαγωγές COVID-19
Το σύνολο των νέων εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία της επικράτειας για COVID-19 την
εβδομάδα 48/2024 ήταν 577. Καταγράφηκε αύξηση 3% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό
νέων εισαγωγών κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες (μέσος εβδομαδιαίος αριθμός
εισαγωγών εβδομάδες 44/2024-47/2024: 558).
Στο Διάγραμμα 8 παρουσιάζεται η εβδομαδιαία κατανομή των νέων εισαγωγών ασθενών COVID-19
στα νοσοκομεία της επικράτειας.
Διάγραμμα 8. Εβδομαδιαίος αριθμός νέων εισαγωγών κρουσμάτων με λοίμωξη COVID-19 στα
νοσοκομεία της επικράτειας, σύνολο χώρας, 2023, 2024
Πηγή: Τα δεδομένα αφορούν στις εισαγωγές που έχουν δηλωθεί στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας
Γ2. Νέες διασωληνώσεις COVID-19
Σε καθημερινή βάση πραγματοποιείται ενεργητική επιτήρηση όλων των κρουσμάτων με λοίμωξη
COVID-19 που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ ή που βρίσκονται διασωληνωμένοι σε θάλαμο νοσηλείας
(καθολικό σύστημα) από τη Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης για τα
Λοιμώδη Νοσήματα.
Στο Διάγραμμα 9 παρουσιάζεται ο εβδομαδιαίος αριθμός των νέων διασωληνώσεων ασθενών
COVID-19 ανά εβδομάδα.
11. 11
Διάγραμμα 9. Εβδομαδιαίος αριθμός νέων διασωληνώσεων ασθενών COVID-19, σύνολο χώρας,
2023, 2024
Ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων COVID-19 την εβδομάδα 48/2024 ήταν έξι. Ο μέσος
εβδομαδιαίος αριθμός νέων διασωληνώσεων κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες (44/2024-
47/2024) ήταν 12.
Η ηλικιακή κατανομή των ασθενών που διασωληνώθηκαν τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες
(εβδομάδα 45/2024 – εβδομάδα 48/2024) παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 10. Η διάμεση ηλικία των
ασθενών ήταν 78 έτη (εύρος: 56-91 έτη), ενώ όλοι οι ασθενείς είχαν υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία
70 ετών και άνω.
Διάγραμμα 10. Αριθμός νέων διασωληνώσεων ασθενών με λοίμωξη COVID-19 στα νοσοκομεία
της επικράτειας ανά ηλικιακή ομάδα, εβδομάδα 45/2024 – εβδομάδα 48/2024
Συνολικά, ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι στην
επικράτεια είναι 26 (τελευταία επικαιροποίηση 03/12/2024).
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
Αριθμός
νέων
διασωληνώσεων
Ηλικιακή Ομάδα (έτη)
12. 12
Γ3. Επιτήρηση σοβαρών κρουσμάτων γρίπης
Σε καθημερινή βάση πραγματοποιείται ενεργητική επιτήρηση των κρουσμάτων με εργαστηριακά
επιβεβαιωμένη λοίμωξη γρίπης που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ από τη Διεύθυνση Επιδημιολογικής
Επιτήρησης και Παρέμβασης για τα Λοιμώδη Νοσήματα.
Την εβδομάδα 48/2024 δεν καταγράφηκαν νέα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης
γρίπης.
Συνολικά, από την εβδομάδα 40/2024 έως και την 48/2024 νοσηλεύτηκαν με γρίπη τρία άτομα σε
ΜΕΘ, δύο άνδρες και μία γυναίκα, με εύρος ηλικιών από 64 έως 91 έτη. Ανιχνεύτηκε και στους τρεις
γρίπη τύπου Α (δύο Α(Η1)pdm09 και ένα Α(Η3)). Στο Διάγραμμα 11 παρουσιάζεται ο εβδομαδιαίος
αριθμός των νέων εισαγωγών ασθενών με γρίπη σε ΜΕΘ στο σύνολο της χώρας, από την εβδομάδα
40/2024 έως την 48/2024.
Διάγραμμα 11. Εβδομαδιαίος αριθμός εισαγωγών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ)
ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, σύνολο χώρας, εβδομάδα 40/2024 - εβδομάδα
48/2024 (n=3)
Δ] ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ - ΘΑΝΑΤΩΝ
Δ1. Επιτήρηση υπερβάλλουσας θνησιμότητας από όλες τις αιτίες (EUROMOMO Surveillance)
Το σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες λειτουργεί στο
πλαίσιο του προγράμματος European MOnitoring of excess MOrtality for public health action (Euro-
MOMO), στο οποίο συμμετέχουν 25 ευρωπαϊκές χώρες.
Το συντονισμό του προγράμματος στην Ελλάδα έχει η Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης και
Παρέμβασης για τα Λοιμώδη Νοσήματα του ΕΟΔΥ. Η καταγραφή των θανάτων γίνεται από τα
ληξιαρχεία των δήμων της χώρας και αφορά στους θανάτους που δηλώθηκαν κάθε εβδομάδα. Τα
δεδομένα αφορούν στο σύνολο της χώρας, και προέρχονται από το Πληροφοριακό Σύστημα
Διαχείρισης Ληξιαρχικών Πράξεων που λειτουργεί από το Μάιο του 2013 στη Διεύθυνση
Μηχανοργάνωσης & ΗΕΣ της Γεν. Διεύθυνσης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του Υπουργείου
13. 13
Εσωτερικών. Στο πλαίσιο αυτό, o ΕΟΔΥ έχει οριστεί από το Υπουργείο Εσωτερικών ως
διαπιστευμένος φορέας.
Για τον υπολογισμό της υπερβάλλουσας θνησιμότητας εκτιμάται η διαφορά μεταξύ του
παρατηρούμενου αριθμού θανάτων από όλες τις αιτίες από τον αντίστοιχο αναμενόμενο αριθμό
θανάτων που βασίζεται στο μέσο όρο των προηγούμενων ετών και προκύπτει με τη χρήση μοντέλων
κοινών για τις 25 χώρες. Για την εκτίμηση του μεγέθους της διαφοράς μεταξύ παρατηρούμενου και
αναμενόμενου εκτιμάται ο λόγος της προηγούμενης διαφοράς προς την τυπική απόκλιση (z-score).
Ανάλογα με τα επίπεδα του z-score, η αύξηση στην υπερβάλλουσα θνησιμότητα θεωρείται μέτρια
όταν είναι μεγαλύτερη από 4 και μικρότερη ή ίση με 7 τυπικές αποκλίσεις, υψηλή όταν είναι
μεγαλύτερη από 7 και μικρότερη ή ίση με 10 τυπικές αποκλίσεις, πολύ υψηλή όταν είναι μεγαλύτερη
από 10 και μικρότερη ή ίση με 15 τυπικές αποκλίσεις, και ασυνήθιστα πολύ υψηλή όταν είναι
μεγαλύτερη από 15 τυπικές αποκλίσεις.
Κατά την εβδομάδα 48/2024, το z-score για την Ελλάδα υποδεικνύει χαμηλή υπερβάλλουσα
θνησιμότητα (Διάγραμμα 12).
Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η υπερβάλλουσα θνησιμότητα για την εβδομάδα 47/2024 και την
εβδομάδα 48/2024 στις χώρες που συμμετέχουν στο δίκτυο EuroMomo.
Διάγραμμα 12. Διαχρονική εξέλιξη της απόκλισης της παρατηρούμενης θνησιμότητας από την
αναμενόμενη (z-score), Ελλάδα, εβδομάδα 48/2018 έως εβδομάδα 48/2024
Σημείωση: Η διακεκομμένη γραμμή με κόκκινο χρώμα υποδηλώνει το όριο πάνω από το οποίο η αύξηση στην
υπερβάλλουσα θνησιμότητα θεωρείται ως μέτρια ή μεγαλύτερη, ανάλογα με το σχετικό δείκτη (z-score).
14. 14
Εικόνα 1. Υπερβάλλουσα θνησιμότητα, χώρες που συμμετέχουν στο δίκτυο EUROMOMΟ,
εβδομάδα 47/2024 και εβδομάδα 48/2024
Πηγή: EuroMomo, https://www.euromomo.eu/graphs-and-maps#excess-mortality
15. 15
Δ2. Επιτήρηση θανάτων λοίμωξης COVID-19
Την εβδομάδα 48/2024 καταγράφηκαν 24 θάνατοι COVID-19. Ο μέσος εβδομαδιαίος αριθμός
θανάτων κατά τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες (44/2024-47/2024) ήταν επίσης 24. Η διάμεση
ηλικία των θανόντων ήταν τα 86,5 έτη (εύρος 70-95). Όλοι οι θανόντες είχαν υποκείμενο νόσημα
ή/και ηλικία 70 ετών και άνω. Στο Διάγραμμα 13 παρουσιάζεται η εβδομαδιαία κατανομή των
θανάτων*. Σημειώνεται ότι από την αρχή του έτους οι καταγεγραμμένοι θάνατοι σε σοβαρά
περιστατικά (διασωλημένοι ή/και με νοσηλεία σε ΜΕΘ) ανέρχονται σε 313.
Διάγραμμα 13. Εβδομαδιαίος αριθμός θανάτων COVID-19, σύνολο χώρας, 2023, 2024
* Πραγματοποιήθηκε ενσωμάτωση θανάτων που καταγράφηκαν με καθυστέρηση στο Εθνικό Μητρώο COVID-19
Η ηλικιακή κατανομή των θανάτων τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες (εβδομάδα 45/2024 –
εβδομάδα 48/2024) παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 14.
Διάγραμμα 14. Αριθμός θανάτων COVID-19 ανά ηλικιακή ομάδα, εβδομάδα 45/2024 – εβδομάδα
48/2024
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
Αριθμός
νέων
θανάτων
Ηλικιακή Ομάδα (έτη)
16. 16
Δ3. Επιτήρηση θανάτων γρίπης
Από την εβδομάδα 40/2024 έως και την εβδομάδα 48/2024 καταγράφηκε ένας θάνατος από
εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, τύπου Α (υπότυπος Α(Η3)). Πρόκειται για άνδρα, 64 ετών.
Σημειώνεται ότι από την αρχή του έτους, οι καταγεγραμμένοι θάνατοι σε σοβαρά περιστατικά με
εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, ανέρχονται σε 62.
Ε] ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ ΛΟΙΜΩΞΗΣ COVID-19 ΚΑΙ ΓΡΙΠΗΣ
Ε1. Δείγματα θετικά για τον ιό SARS-CoV-2
Από την έναρξη λειτουργίας του Εθνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού SARS-CoV-2
(αρχές του 2021) έως και την εβδομάδα 44/2024, έχουν αναλυθεί γονιδιωματικά συνολικά 87.376#
δείγματα.
Από την αρχή του έτους, το στέλεχος που έχει επικρατήσει στις ανιχνεύσεις είναι το ΒΑ.2.86. Από τις
27/9/2024 το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) και το Ευρωπαϊκό Γραφείο του
Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO-EURO) αναγνώρισαν ως στέλεχος ενδιαφέροντος την υπο-
παραλλαγή KP.3 της ΒΑ.2.86. Επιπλέον, εντάχθηκε στα στελέχη υπό παρακολούθηση, η υπο-
παραλλαγή XEC της ΒΑ.2.86. Η κατανομή των στελεχών που παρουσιάζουν επιδημιολογικό
ενδιαφέρον ανά εβδομάδα παρουσιάζονται στο Διάγραμμα 15 (από την εβδομάδα 13/2024, όπου
ανιχνεύτηκαν για πρώτη φορά στελέχη που εμπίπτουν στην υπο-παραλλαγή KP.3).
✓ Η υπο-παραλλαγή KP.3 της ΒΑ.2.86 είναι το στέλεχος που επικρατεί στις ανιχνεύσεις. Την
εβδομάδα 33/2024 ανιχνεύτηκαν τα πρώτα στελέχη της XEC, η οποία από αρχές Οκτώβρη
παρουσιάζει ανοδική τάση. Κανένα από τα εν λόγω στελέχη δεν έχει επί του παρόντος
συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου.
Διάγραμμα 15. Ποσοστό αλληλουχηθέντων δειγμάτων ανά παραλλαγή επιδημιολογικού
ενδιαφέροντος, ανά εβδομάδα
*Προσωρινά δεδομένα.
**Περιλαμβάνονται στελέχη που δεν είναι KP.3 ή XEC.
***Περιλαμβάνονται στελέχη που δεν είναι BA.2.86.
17. 17
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
ι) Οι παρουσιαζόμενες κατανομές δύνανται να επικαιροποιηθούν ανάλογα με τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα.
ιι) Καθώς η διαδικασία τυποποιημένης ονοματολογίας των στελεχών ενδιαφέροντος είναι σε εξέλιξη παγκοσμίως, η ονομασία τους
είναι δυνατό να τροποποιείται στο χρόνο
#Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της εβδομαδιαίας διαδικασίας συλλογής, αποστολής και ανάλυσης των δειγμάτων
δύναται να διαφέρει από εβδομάδα σε εβδομάδα, με αποτέλεσμα ο αριθμός των νέων διαθέσιμων αποτελεσμάτων γονιδιωματικής
ανάλυσης να εμφανίζει διακυμάνσεις. Τα αποτελέσματα της γονιδιωματικής ανάλυσης που κοινοποιούνται με καθυστέρηση,
προστίθενται αναδρομικά στις εκθέσεις.
Ε2. Δείγματα θετικά για γρίπη
Στα θετικά δείγματα για γρίπη που προέρχονται από το Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας στην
ΠΦΥ (Sentinel ΠΦΥ) και το Δίκτυο Επιτήρησης Σοβαρής Οξείας Λοίμωξης Αναπνευστικού (SARI),
καθώς και σε δείγματα που αποστέλλονται από νοσοκομεία στα δύο Κέντρα Αναφοράς Γρίπης,
πραγματοποιείται υποτύπηση, ενώ ένα υποσύνολο των θετικών δειγμάτων κάθε έτος ελέγχεται για
γενετικό και αντιγονικό προσδιορισμό, καθώς και για ευαισθησία σε αντιϊκά φάρμακα.
Κατά την εβδομάδα 48/2024, ελέγχθηκαν για σκοπούς επιτήρησης συνολικά 118 κλινικά δείγματα,
59 από το Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας στην ΠΦΥ, 57 από το Δίκτυο επιτήρησης SARI και δύο
από νοσοκομείο εκτός δικτύου επιτήρησης SARI. Τα έξι εξ’ αυτών ήταν θετικά για ιούς γρίπης, και
συγκεκριμένα τα πέντε ήταν τύπου Α και το ένα τύπου Β. Από τα πέντε τύπου Α, το ένα ανήκε στον
υπότυπο Α(Η3) και τα τέσσερα στον υπότυπο Α(Η1)pdm09.
Συνολικά, από την εβδομάδα 40/2024 έως και την εβδομάδα 48/2024 έχουν ελεγχθεί για σκοπούς
επιτήρησης 902* κλινικά δείγματα: 488 από το Δίκτυο Παρατηρητών Νοσηρότητας στην ΠΦΥ και
407 από το Δίκτυο επιτήρησης SARI, ενώ έχουν σταλεί εφτά δείγματα από νοσοκομεία εκτός δικτύου
επιτήρησης στα Κέντρα Αναφοράς. Από το σύνολο των ανωτέρω δειγμάτων, δέκα (1%) ήταν θετικά
για ιούς γρίπης και συγκεκριμένα εννιά τύπου Α και ένα τύπου Β. Από τα εννιά στελέχη τύπου Α που
υποτοποποιήθηκαν, τα δύο (22%) ανήκαν στον υπότυπο Α(Η3) και τα εφτά (78%) στον υπότυπο
Α(Η1)pdm09. Στα Διαγράμματα 16α και 16β απεικονίζεται ο αριθμός των ρινοφαρυγγικών δειγμάτων
ανά υπότυπο ανά εβδομάδα, για τα δείγματα Sentinel ΠΦΥ και τα δείγματα των νοσοκομείων (εκτός
δικτύων επιτήρησης).
*Πραγματοποιήθηκε αναδρομική ενσωμάτωση δειγμάτων και αποτελεσμάτων.
18. 18
Διάγραμμα 16α. Εβδομαδιαίος αριθμός απομονωθέντων στελεχών ιού γρίπης στα Εργαστήρια
Αναφοράς Γρίπης, δείγματα δικτύου Sentinel ΠΦΥ (κοινότητα), σύνολο χώρας, εβδομάδα 40/2024
- εβδομάδα 48/2024
Διάγραμμα 16β. Εβδομαδιαίος αριθμός απομονωθέντων στελεχών ιού γρίπης στα Εργαστήρια
Αναφοράς Γρίπης, δείγματα από νοσοκομεία, σύνολο χώρας, εβδομάδα 40/2024 - εβδομάδα
48/2024
19. 19
ΣΤ] ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ
Ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων του Εθνικού Δικτύου
Επιδημιολογίας Λυμάτων για την επιδημιολογική επιτήρηση του ιού SARS-CoV-2 σε αστικά λύματα,
το οποίο λειτουργεί υπό το συντονισμό του ΕΟΔΥ.
Τα δείγματα προέρχονται από την Περιφέρεια Αττικής και τις πόλεις της Θεσσαλονίκης, της
Λάρισας, του Βόλου, της Ξάνθης, της Αλεξανδρούπολης, του Ηρακλείου, των Χανίων, της Πάτρας
και των Ιωαννίνων. Τα δείγματα λαμβάνονται από τις εισόδους των κατά τόπους Μονάδων
Επεξεργασίας Λυμάτων (ΜΕΛ) και αντιστοιχούν στον πληθυσμό που εξυπηρετείται από αυτές.
Αυτή την εβδομάδα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ανάλυσης δειγμάτων από 9 περιοχές. Το
επίπεδο του εθνικού δείκτη ιικού φορτίου ήταν χαμηλό1, χωρίς αξιόλογη μεταβολή σε σχέση με την
προηγούμενη εβδομάδα.
Αναλυτικότερα, τα αποτελέσματα του δικτύου συνοψίζονται στον Πίνακα 1.
Πίνακας 1: Ποσοστιαία μεταβολή στη μέση συγκέντρωση του ιικού φορτίου του SARS-CoV-2 στα
αστικά λύματα ανά 100.000 κατοίκους την εβδομάδα 48/2024 σε σχέση με την εβδομάδα
47/2024*
Περιφέρεια –
Πόλη
Ποσοστιαία μεταβολή του μέσου εβδομαδιαίου ιικού
φορτίου*
Αττική +11%
Θεσσαλονίκη +28%
Ηράκλειο** -
Ιωάννινα +1%
Χανιά -20%
Λάρισα +38%
Πάτρα +21%
Βόλος +34%
Ξάνθη +26%
Αλεξανδρούπολη +8%
* Μεταβολές της τάξης +/- 30% είναι κοντά στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας.
** Δεν δίνεται η ποσοστιαία μεταβολή για την πόλη του Ηρακλείου, λόγω τεχνικών προβλημάτων κατά την ανάλυση των δειγμάτων.
Την εβδομάδα 48/2024 παρατηρήθηκε αυξητική τάση σε σχέση με την εβδομάδα 47/2024 στο μέσο
εβδομαδιαίο ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα σε έξι από τις εννέα (6/9) περιοχές που
ελέγχθηκαν από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων (ΕΔΕΛ) του ΕΟΔΥ. Μείωση
παρατηρήθηκε σε μία από τις εννέα πόλεις (1/9). Σταθεροποιητική τάση παρατηρήθηκε σε δύο
πόλεις αυτή την εβδομάδα αναφοράς (2/9). Αύξηση παρατηρήθηκε στη Λάρισα (+38%), στο Βόλο
(+34%), ενώ οριακή αύξηση παρατηρήθηκε στην Θεσσαλονίκη (+28%), στην Ξάνθη (+26%), στην
Πάτρα (+21%) και στην Αττική (+11%). Οριακή μείωση παρατηρήθηκε στα Χανιά (-20%).
Σταθεροποίηση παρατηρήθηκε στα Ιωάννινα (+1%) και στην Αλεξανδρούπολη (+8%).
1
Δεν περιλαμβάνονται δεδομένα από τις πόλεις των Χανίων και του Ηρακλείου Κρήτης
20. 20
Στην Εικόνα 2 παρουσιάζονται τα επίπεδα ιικού φορτίου στα αστικά λύματα κατά την εβδομάδα
48/2024. Ο χαρακτηρισμός των επιπέδων του ιικού φορτίου (χρωματικός κώδικας) έχει προκύψει
από την επεξεργασία των ιστορικών δεδομένων της κάθε πόλης χωριστά από την 1η Ιουνίου 2021
και μετά. Συγκεκριμένα, οι μετρήσεις κάθε περιοχής ταξινομούνται σε αύξουσα σειρά (από την
χαμηλότερη στην υψηλότερη) και στη συνέχεια ομαδοποιούνται σε 5 κατηγορίες (0-20%, 20.1-40%,
40.1-60%, 60.1-80%, 80.1-100%). Η χρωματική κλίμακα από ελαφριά έως έντονη απόχρωση (από το
ροζ/μπεζ έως το βαθύ κόκκινο/καφέ) δείχνει, για κάθε πόλη/περιοχή, τα επίπεδα του SARS-CoV-2
στα αστικά λύματα την τελευταία εβδομάδα σε σχέση με τα ιστορικά δεδομένα της πόλης/περιοχής
(από 01/06/2021 και μετά). Για παράδειγμα, όταν μια πόλη/περιοχή χαρακτηρίζεται με ροζ /μπεζ
χρώμα (0-20%), τα επίπεδα του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα στις μετρήσεις της τελευταίας
εβδομάδας ανήκουν στο χαμηλότερο 20% των συνολικών μετρήσεών της, ενώ όταν χαρακτηρίζεται
με βαθύ κόκκινο/καφέ (80.1-100%), τα επίπεδα του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα στις μετρήσεις
της τελευταίας εβδομάδας ανήκουν στο υψηλότερο 20% των συνολικών μετρήσεών της. Τα βέλη
μέσα στους κύκλους δείχνουν την τάση στην εβδομαδιαία ποσοστιαία μεταβολή, όπως φαίνεται και
στον Πίνακα 1.
Εικόνα 2: Γεωγραφική απεικόνιση των επιπέδων ιικού φορτίου στα αστικά λύματα και τάση
μεταβολής κατά την εβδομάδα 48/2024
Η διακύμανση των επιπέδων ιικού φορτίου στα αστικά λύματα κατά το διάστημα 01/01/2023-
01/12/2024 για τις συμμετέχουσες περιοχές παρουσιάζεται στο Διάγραμμα 17. Οι καμπύλες έχουν
προκύψει από τοπικά εκτιμώμενη εξομάλυνση διασποράς (loess) των χρονοσειρών
κανονικοποιημένου (ως προς τον ισοδύναμο πληθυσμό) ιικού φορτίου. Η κλίμακα του κάθε
Εβδομαδιαία μεταβολή: : άνοδος >30% : πτώση >30% : οριακή άνοδος (+10 έως +30%) : οριακή πτώση (-10 έως -
30%) : σταθεροποίηση (+/-10%)
21. 21
γραφήματος καθορίζεται από το εύρος των μετρήσεων που αντιστοιχούν σε κάθε πόλη και δεν είναι
ενιαία για όλα τα γραφήματα (ως εκ τούτου τα επίπεδα του ιικού φορτίου μεταξύ των πόλεων δεν
είναι συγκρίσιμα. Δεν παρουσιάζονται τα γραφήματα για τις πόλεις των Χανίων και του Ηρακλείου
λόγω ανάγκης προσαρμογής των ιστορικών μετρήσεων με βάση καινούριο εργαστηριακό
πρωτόκολλο.
Διάγραμμα 17: Διακύμανση επιπέδων ιικού φορτίου (γονιδιωματικά αντίγραφα/100.000
πληθυσμό) στα αστικά λύματα συναρτήσει του χρόνου κατά την περίοδο 01/01/2023-01/12/2024
Τα εργαστήρια που συμμετέχουν στο δίκτυο είναι:
Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Διεπιστημονική Εργαστηριακή Ομάδα
Επιδημιολογίας Λυμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας Θεσσαλίας,
Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας Κρήτης, Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, Εργαστήριο
Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
22. 22
Ζ] Καταγραφή αποτελεσμάτων εργαστηριακής διερεύνησης σοβαρών λοιμώξεων του
αναπνευστικού από δίκτυο ιδιωτικών νοσοκομείων
Στο πλαίσιο της ενιαίας επιτήρησης σοβαρών λοιμώξεων αναπνευστικού, ο ΕΟΔΥ συλλέγει σε
εβδομαδιαία βάση -συμπληρωματικά προς τα υπόλοιπα συστήματα επιτήρησης- δεδομένα από
ιδιωτικά νοσοκομεία της χώρας, προερχόμενα από την εργαστηριακή διερεύνηση περιστατικών που
εισάγονται για νοσηλεία (ανάλυση δειγμάτων με μέθοδο ταυτόχρονης ανίχνευσης παθογόνων του
αναπνευστικού).
Κατόπιν σχετικής πρόσκλησης για συμμετοχή στα ιδιωτικά νοσοκομεία της χώρας, στο δίκτυο
συμμετέχουν 7 νοσοκομεία, που δήλωσαν δυνατότητα αποστολής στοιχείων σε εβδομαδιαία βάση:
5 νοσοκομεία στην Αττική (Ιασώ Αθηνών, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Λευκός Σταυρός Αθηνών,
Metropolitan General, Ερρίκος Ντυνάν), ένα στη Θεσσαλία (Ιασώ Θεσσαλίας) και ένα στη
Θεσσαλονίκη (Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης).
Η θετικότητα για το κάθε παθογόνο υπολογίζεται επί του συνόλου των δειγμάτων των νοσοκομείων
που εξετάστηκαν για το εν λόγω παθογόνο. Η εργαστηριακή διερεύνηση πραγματοποιείται με
μεθόδους πολλαπλής ανίχνευσης παθογόνων του αναπνευστικού.
Παρακάτω παρουσιάζεται η θετικότητα για τον συγκυτιακό ιό RSV, ιούς γρίπης, αδενοϊό και
ρινοϊό/εντεροϊό από την αρχή του έτους (έναρξη της συλλογής δεδομένων) (Διαγράμματα 18 και
19). Εξαιρείται επί του παρόντος η εκτίμηση της θετικότητας για τον ιό SARS-CoV-2, λόγω
ιδιαιτεροτήτων στη διαγνωστική προσπέλαση και αντιμετώπιση της COVID-19 λοίμωξης.
Κατά τις εβδομάδες 47-48 του 2024, επί συνόλου 270 δειγμάτων που εξετάστηκαν για ιούς γρίπης
και RSV, εφτά (3%) ήταν θετικά για γρίπη, ενώ τέσσερα (1%) ήταν θετικά για RSV. Επί συνόλου 268
δειγμάτων που εξετάστηκαν για αδενοϊό και ρινοϊό/εντεροϊό, 31 (12%) ήταν θετικά για αδενοϊό και
67 (25%) για ρινοϊό/εντεροϊό, αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι η επιλογή των ασθενών που εισάγονται για νοσηλεία και υποβάλλονται στον εν
λόγω εργαστηριακό έλεγχο δεν γίνεται με επιδημιολογικά κριτήρια, αλλά με κριτήρια των
θεραπόντων ιατρών των συμμετεχόντων νοσοκομείων. Η δε ερμηνεία της εκτιμώμενης θετικότητας
θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, καθώς η συμμετοχή των ιδιωτικών νοσοκομείων της χώρας στην
καταγραφή είναι εθελοντική και δεν έχει προκύψει από τυχαία δειγματοληψία.
23. 23
Διάγραμμα 18. Ποσοστό θετικότητας για ιούς γρίπης και RSV σε δείγματα ασθενών με οξεία
σοβαρή λοίμωξη αναπνευστικού που εξετάστηκαν με μέθοδο πολλαπλής ανίχνευσης παθογόνων
αναπνευστικού, ανά εβδομάδα, δίκτυο ιδιωτικών νοσοκομείων, 2023, 2024
Διάγραμμα 19. Ποσοστό θετικότητας για αδενοϊό και ρινοϊό/εντεροϊό, σε δείγματα ασθενών με
οξεία σοβαρή λοίμωξη αναπνευστικού που εξετάστηκαν με μέθοδο πολλαπλής ανίχνευσης
παθογόνων αναπνευστικού, ανά εβδομάδα, δίκτυο ιδιωτικών νοσοκομείων, 2023, 2024
24. 24
Η] ΕΥΡΩΠΗ: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ – ΕΒΔΟΜΑΔΑ 47/2024*
H συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων του αναπνευστικού στην κοινότητα (ILI/ARI rate), αλλά και στα
νοσοκομεία (SARI rate) βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, με ενδείξεις ανόδου σε ορισμένες χώρες.
Συνολικά 6 από 29 χώρες υπερέβησαν τα εκτός εποχικής δράσης επίπεδα στην κοινότητα (baseline),
παραμένοντας όμως ακόμη σε χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας.
Αναλυτικότερα, όσον αφορά στη θετικότητα των τριών βασικών παθογόνων ενδιαφέροντος:
- ο συγκεντρωτικός δείκτης θετικότητας για τη γρίπη σε επίπεδο ΕΕ/ΕΟΧ παραμένει χαμηλός
(κάτω του 5%), ωστόσο μεμονωμένες χώρες ανέφεραν θετικότητα άνω του επιδημικού ορίου
έναρξης της εποχικής δραστηριότητας της γρίπης (10%).
- το επιδημικό κύμα RSV φαίνεται να έχει αρχίσει, με παρατηρούμενη αύξηση στη θετικότητα
σε επίπεδο μεμονωμένων χωρών, αλλά και στο συγκεντρωτικό δείκτη θετικότητας RSV σε
επίπεδο ΕΕ/ΕΟΧ.
- η δραστηριότητα του SARS-CoV-2 στην κοινότητα και στα νοσοκομεία συνεχίζει την πτωτική
τάση στις περισσότερες χώρες. Ωστόσο, παρατηρείται σημαντική διακύμανση μεταξύ των
χωρών (τέσσερις χώρες δήλωσαν θετικότητα άνω του 10% και οκτώ χώρες μεταξύ 5 και 10%).
Η θετικότητα SARS-CoV-2 στη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας είναι μεγαλύτερη στην
ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών, υποδεικνύοντας ότι οι ευπαθείς ομάδες παραμένουν σε
υψηλό κίνδυνο για εμφάνιση σοβαρής νόσου. Η παραλλαγή ΒΑ.2.86 και οι υπο-παραλλαγές
της (συμπεριλαμβανομένης της KP.3) επικρατούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αναλυτικές πληροφορίες διαθέσιμες στο: https://erviss.org/
*Τελευταία διαθέσιμα δεδομένα
Ευχαριστίες
Ο ΕΟΔΥ ευχαριστεί θερμά όσους συμβάλλουν στην επιτήρηση των λοιμώξεων του αναπνευστικού
συστήματος παρέχοντας σε εθελοντική βάση δεδομένα, συχνά σε συνθήκες ιδιαίτερα υψηλού φόρτου
εργασίας:
− Τα νοσοκομεία που συμμετέχουν στο Δίκτυο Επιτήρησης Σοβαρής Οξείας Λοίμωξης Αναπνευστικού
(Δίκτυο SARI)1
− Τους παρατηρητές του Δικτύου Παρατηρητών Νοσηρότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
(Δίκτυο Sentinel)2
− Το προσωπικό των νοσοκομείων για τη συμβολή τους στην ενεργητική επιτήρηση
διασωληνώσεων/θανάτων COVID-19 και εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης
− Τα ιδιωτικά νοσοκομεία που συμμετέχουν στην καταγραφή αποτελεσμάτων ταυτόχρονης ανίχνευσης
παθογόνων του αναπνευστικού σε περιστατικά που εισάγονται για νοσηλεία3