استراتژی در شرایط عدم قطعیت

‫استراتژی‬‫در‬‫شرایط‬‫عدم‬‫قطعیت‬
‫حسین‬،‫نوریان‬‫مشاور‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬
‫نشریه‬‫صبح‬‫اندیشه‬‫شماره‬011
www.hosseinnourian.com
‫فر‬‫ض‬‫روش‬‫های‬‫سنتی‬‫استراتژی‬‫گذاری‬‫بر‬‫این‬‫استوار‬‫است‬‫که‬‫تحلیل‬‫گران‬‫می‬‫توانند‬‫با‬‫دقت‬‫قاب‬‫ل‬‫قبولی‬‫آینده‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬
‫کنند‬‫و‬‫جهت‬‫گیری‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫خ‬‫و‬‫د‬‫را‬‫بر‬‫مبنا‬‫ی‬‫آن‬‫مشخص‬‫نماین‬‫د‬.‫ب‬‫ا‬‫این‬‫پیش‬‫فرض‬‫معموال‬‫عدم‬‫قطعی‬‫ت‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫نادیده‬‫گرفته‬‫می‬‫شو‬‫د‬‫یا‬‫حداقل‬‫تاثیر‬‫آن‬‫کمتر‬‫از‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫قابل‬‫پذیرش‬‫براورد‬‫می‬‫گرد‬‫د‬.‫گویی‬‫باور‬‫غالب‬‫در‬‫روش‬
‫های‬‫پیشین‬‫آ‬‫ن‬‫است‬‫که‬‫وقوع‬‫رخدادهای‬‫آینده‬‫تا‬‫حدود‬‫زیادی‬‫قطعیت‬‫دارد‬‫و‬‫پیش‬‫بینی‬‫صحیح‬‫آنها‬‫بستگی‬‫به‬‫کارامدی‬‫ف‬‫ر‬‫ایند‬
‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫یعنی‬‫رصد‬‫تغییرات‬‫محیطی‬‫اثر‬‫گذاز‬‫کامال‬‫ممکن‬‫است‬‫و‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬
‫باید‬‫از‬‫آن‬‫درجه‬‫از‬‫بینش‬‫برخوردار‬‫باشند‬‫که‬‫بتوانند‬‫آنه‬‫ا‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬‫نماین‬‫د‬.‫اما‬‫در‬‫واقع‬‫اینگونه‬‫نیس‬‫ت‬.‫بررسی‬‫تحوالت‬‫محیطی‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫دهه‬‫گذشته‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫بسیاری‬‫از‬‫اتفاقات‬‫حادث‬‫شده‬‫به‬‫سختی‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫بوده‬‫است‬‫و‬‫یا‬‫حداقل‬
‫درک‬‫روشنی‬‫از‬‫میزان‬‫احتمال‬‫رخداد‬‫و‬‫شدت‬‫اثر‬‫گذاری‬‫آن‬‫وجود‬‫نداشته‬‫اس‬‫ت‬.‫در‬‫نظر‬‫نگرفتن‬‫ع‬‫دم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫موجب‬
‫می‬‫شو‬‫د‬‫ک‬‫ه‬‫سازمان‬‫نتواند‬‫چالش‬‫های‬‫آسیب‬‫زای‬‫محیط‬‫را‬‫رصد‬‫نما‬‫ی‬‫د‬‫ضمن‬‫اینکه‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫به‬‫صورت‬‫بالقوه‬
‫می‬‫تواند‬‫منشا‬‫فرصت‬‫های‬‫ارزش‬‫افزای‬‫زیادی‬‫برای‬‫سازمان‬‫باشد‬‫زیرا‬‫این‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫تعادل‬‫بازار‬‫را‬‫به‬‫هم‬‫می‬‫زند‬‫که‬‫این‬
‫شرایط‬‫بهترین‬‫ف‬‫رصت‬‫برای‬‫سازمان‬‫جهت‬‫بهره‬‫برداری‬‫و‬‫درامد‬‫زایی‬‫اس‬‫ت‬.‫ویژگی‬‫تعامالت‬‫در‬‫بازار‬‫محصوالت‬‫و‬‫خدمات‬‫به‬
‫گونه‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫ساختار‬‫بازار‬‫باید‬‫بر‬‫عدم‬‫تعادل‬‫غلبه‬‫کند‬‫و‬‫به‬‫سرعت‬‫تعادل‬‫اولیه‬‫را‬،‫بازیابد‬‫حا‬‫ل‬‫آ‬‫ن‬‫بنگاه‬‫اقتصادی‬‫که‬‫بتواند‬
‫این‬‫بی‬‫تعادلی‬‫را‬‫زودتر‬‫از‬‫بق‬‫ی‬‫ه‬‫تشخیص‬‫ده‬‫د‬،‫می‬‫تواند‬‫با‬‫ارائه‬‫محصول‬‫یا‬‫خدمت‬‫جدید‬‫یا‬‫تغیی‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫ارزش‬‫پیشنهادی‬‫برای‬
‫مشتر‬‫ی‬،‫ضمن‬‫بازگرداندن‬‫تعادل‬‫د‬‫ر‬‫وضعیت‬‫بازا‬‫ر‬‫به‬‫نفع‬‫خو‬‫د‬،‫سود‬‫چشمگی‬‫ر‬‫ی‬‫را‬‫برای‬‫سازمان‬‫خود‬‫رقم‬‫زن‬‫د‬.‫تحقیقات‬
‫سازما‬‫ن‬CAPQ‫در‬‫سال‬۴۱۰۲‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫در‬‫نمودار‬‫زیر‬‫مشخص‬،‫است‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫درصد‬‫قابل‬‫توجهی‬‫از‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫بنگاه‬‫های‬،‫اقتصادی‬‫وضعیتی‬‫غیر‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫دار‬‫د‬.

‫این‬‫واقعیت‬‫ها‬‫نشان‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫رویکردهای‬‫سنتی‬‫به‬‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫برای‬‫مواجهه‬‫با‬‫بازارهای‬‫جدید‬‫کارائی‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬
‫داده‬‫است‬‫و‬‫تحلیل‬‫گران‬‫استراتژیک‬‫باید‬‫از‬‫الگوهای‬‫جدیدی‬‫برای‬‫بررسی‬‫وضعیت‬‫بازار‬‫و‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫استفاده‬
‫کنن‬‫د‬.‫مشکل‬‫مدیران‬‫با‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫محدود‬‫به‬‫دو‬‫خاصیت‬‫ذکر‬‫شده‬‫نیست‬‫بلکه‬‫این‬‫ویژگی‬‫بر‬‫شکست‬‫یا‬‫موفقیت‬
‫احتمالی‬‫سازمان‬‫در‬‫دستیابی‬‫به‬‫استراتژی‬‫هایش‬‫نیز‬‫بسیار‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫اس‬‫ت‬.‫زیرا‬‫اگر‬‫استراتژی‬‫های‬‫سازمان‬‫با‬‫فرض‬‫عدم‬‫تغییر‬‫در‬
‫شرایط‬‫محیطی‬‫وضع‬‫شده‬،‫باشد‬‫در‬‫هنگام‬‫بروز‬‫تغییر‬‫پیش‬‫بینی‬،‫نشده‬‫مدیران‬‫عمال‬‫برای‬‫واکنش‬‫مناسب‬‫به‬‫شرایط‬‫جدید‬‫منفعل‬
‫و‬‫بالتکلیف‬‫خواهند‬‫بو‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫طبیعتا‬‫استراتژی‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫شده‬‫فراموش‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫عمال‬‫نظام‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬
‫سازمان‬‫تاثیر‬‫گذاری‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫دست‬‫می‬‫دهد‬‫و‬‫ثبات‬‫در‬‫مقاصد‬‫و‬‫اهداف‬‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫از‬‫بین‬‫می‬‫رو‬‫د‬.‫حال‬‫اگر‬‫در‬‫شرکت‬
‫روشی‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬‫که‬‫بتواند‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیط‬‫را‬‫قب‬‫ل‬‫از‬‫وقوع‬‫پیش‬‫بینی‬،‫کند‬‫مدیران‬‫می‬‫توانند‬‫تاکتیک‬‫های‬
‫مناسب‬‫برای‬‫مواجهه‬‫با‬‫آن‬‫شرایط‬‫را‬‫از‬‫پیش‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫و‬‫تمرین‬‫نماین‬‫د‬.‫میزان‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫محیطی‬‫به‬‫مق‬‫د‬‫ار‬‫در‬‫اختیار‬
‫داشت‬‫ن‬‫اطالعات‬‫بازار‬‫مانند‬‫نرخ‬‫تقاضا‬‫برای‬‫یک‬‫مح‬‫ص‬‫ول‬‫خاص‬‫یا‬‫مشخصات‬‫دموگرافیک‬‫بازا‬‫ر‬‫یا‬‫رفتار‬‫مص‬‫رف‬‫کننده‬‫بستگی‬
‫دار‬‫د‬.‫هرچه‬‫از‬‫این‬‫قیبل‬‫اطالعات‬‫بیشتر‬‫فراهم‬،‫باشد‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫فضا‬‫کمتر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.‫از‬‫سوی‬‫دیگر‬‫برخی‬‫از‬‫تغییرات‬‫در‬
‫محیط‬‫به‬‫صورت‬‫تدریجی‬‫اثر‬‫می‬‫کند‬‫مثال‬‫مدیران‬‫سازمان‬‫هم‬‫اکنون‬‫تغییرات‬‫تکنولوژیکی‬‫که‬‫می‬‫تواند‬‫در‬‫آ‬‫ینده‬‫بر‬‫بازار‬‫اثرگذار‬
‫باشد‬‫ر‬‫ا‬‫مشاهده‬‫می‬‫کند‬‫و‬‫اگرچه‬‫این‬‫تغییرات‬‫هنوز‬‫اثر‬‫خود‬‫را‬‫نگذاشته‬‫است‬‫اما‬‫م‬‫ی‬‫توانند‬‫تاثیر‬‫آن‬‫را‬‫پیش‬‫بینی‬‫نماین‬‫د‬.‫اما‬‫اثر‬
‫برخی‬‫دیگر‬‫از‬‫تغییرات‬‫و‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫ناگهانی‬‫و‬‫دفعی‬‫است‬‫و‬‫قبل‬‫از‬‫وقوع‬‫بینش‬‫دقیقی‬‫از‬‫حیطه‬‫و‬‫نحوه‬‫تاثیر‬‫گذاری‬‫آنها‬
‫و‬‫جود‬‫ندارد‬‫که‬‫طبیعتا‬‫در‬‫حالت‬‫دوم‬‫دشواری‬‫استراتژی‬‫گذاری‬‫به‬‫مراتب‬‫بیشتر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.
‫به‬‫منظور‬‫شناخت‬‫روش‬‫پیش‬‫بینی‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬،‫محیطی‬‫الزم‬‫است‬‫که‬‫در‬‫ابتدا‬‫انواع‬‫محیط‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫بر‬‫اساس‬‫میزان‬
‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫آن‬‫بررسی‬‫گرد‬‫د‬.‫به‬‫این‬‫منظور‬‫گروه‬‫مشاوران‬‫مکنزی‬‫چارچوبی‬‫را‬‫پیشنهاد‬‫داده‬‫است‬‫که‬‫بر‬‫مبنای‬‫آن‬‫فضای‬
‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫سازمان‬‫ها‬‫به‬‫چهار‬‫الیه‬‫به‬‫شرح‬‫زیر‬‫تقسیم‬‫می‬‫گردن‬‫د‬:
‫الیه‬‫او‬‫ل‬:‫وضعیت‬‫آینده‬‫کامال‬‫روشن‬‫و‬‫قابل‬‫پیش‬‫بینی‬‫اس‬‫ت‬:
‫در‬‫این‬‫فضای‬‫متعادل‬‫کسب‬‫و‬،‫کار‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫چندانی‬‫وجود‬‫ندارد‬‫و‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬‫بر‬‫این‬‫باورند‬‫که‬‫با‬‫انجام‬
‫تحلیل‬‫های‬‫متداول‬‫مانند‬‫تحلیل‬‫داخل‬‫ی‬–،‫محیطی‬‫تحلیل‬‫رقابت‬‫بر‬‫اساس‬‫پنج‬‫نیروی‬‫رقابتی‬‫مایکل‬،‫پورتر‬‫انجام‬‫تحقیقات‬،‫بازار‬
‫تحلیل‬‫های‬‫هزینه‬‫و‬‫ظرفیت‬‫و‬…‫می‬‫توانند‬‫آینده‬‫را‬‫به‬‫خوبی‬‫و‬‫با‬‫دقت‬‫مناسب‬‫پیش‬‫بینی‬‫کنن‬‫د‬.‫طبیعتا‬‫در‬‫چنین‬‫شرایطی‬–
‫که‬‫برای‬‫اغلب‬‫بازارها‬‫در‬‫زمان‬‫حاضر‬‫مصداق‬‫ندارد‬–‫استراتژی‬‫گذاری‬‫سازمان‬‫بلند‬‫مدت‬‫خواهد‬‫بود‬‫تا‬‫با‬‫ایجاد‬‫ثبات‬‫در‬‫مقاصد‬
‫استراتژی‬‫ک‬،‫اهداف‬‫سازمان‬‫را‬‫پیگیری‬‫کنند‬‫و‬‫منابع‬‫سازمان‬‫را‬‫با‬‫اطمینان‬‫زیادی‬‫به‬‫استراتژی‬‫های‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شده‬‫تخصیص‬
‫دهن‬‫د‬.‫در‬‫چنین‬‫وضعیتی‬‫استراتژی‬‫سازمان‬‫ها‬‫معموال‬‫به‬‫نگرش‬‫انطباق‬‫بخشی‬‫خود‬‫با‬‫وض‬‫عیت‬‫آینده‬‫بازار‬‫گرایش‬‫خواهد‬
‫داش‬‫ت‬(gAdaptin).‫به‬‫این‬‫صورت‬‫که‬‫استراتژیست‬‫های‬‫سازمان‬‫با‬‫پیش‬‫بینی‬‫دقیق‬،‫آینده‬‫بهترین‬‫وضعیت‬‫ارزش‬‫افزا‬‫برای‬
‫سازمان‬‫را‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫توسعه‬‫مزیت‬‫های‬‫رقابتی‬‫سازمان‬‫را‬‫منطبق‬‫با‬‫آن‬‫وضعیت‬‫برنامه‬‫ریزی‬‫می‬‫نماین‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬‫مدیران‬
‫سازمان‬‫کامال‬‫می‬‫دانند‬‫که‬‫در‬‫کجای‬‫بازار‬‫و‬‫چگونه‬‫و‬‫با‬‫چه‬‫کسی‬‫باید‬‫رقابت‬‫کنند‬‫پس‬‫بر‬‫ایجاد‬‫تمایزات‬‫الزم‬‫با‬‫سایر‬‫رقبا‬‫تمرکز‬
‫می‬‫کنن‬‫د‬.

‫الیه‬‫دو‬‫م‬:‫وضعیت‬‫آینده‬‫نا‬‫مشخص‬‫است‬‫اما‬‫ع‬‫د‬‫م‬‫قطعیت‬‫های‬‫آن‬‫قابل‬‫شناسائی‬‫اس‬‫ت‬
‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫الیه‬‫دوم‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫در‬‫محیط‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫وجود‬‫دارد‬‫و‬‫آینده‬‫را‬‫نمی‬‫توان‬‫با‬
‫دقت‬‫کامل‬‫ارزیابی‬‫کرد‬‫اما‬‫تعداد‬‫این‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫محدود‬‫است‬‫و‬‫نحوه‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫آنها‬‫نیز‬‫مشخص‬‫اس‬‫ت‬.‫این‬‫عدم‬
‫قطعیت‬‫ها‬‫را‬‫می‬‫توان‬‫در‬‫قالب‬‫چند‬‫سن‬‫اریو‬‫مدل‬‫کرد‬‫و‬‫تحلیل‬‫گران‬‫سازمان‬‫می‬‫توانند‬‫میزان‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫آن‬‫سناریوها‬
‫را‬‫تحلیل‬‫کنن‬‫د‬.‫میزان‬‫قابل‬‫توجهی‬‫از‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫کنونی‬‫اینگونه‬‫است‬‫و‬‫قانون‬‫گذاری‬‫های‬‫ملی‬‫و‬‫جهانی‬‫می‬‫تواند‬
‫اینگونه‬‫از‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫ها‬‫را‬‫برای‬‫سازمان‬‫ها‬‫ایجاد‬‫کند‬‫مثال‬‫افزایش‬‫قیمت‬‫حامل‬‫های‬‫انرژی‬‫اگر‬‫اتفاق‬‫بیافتد‬‫بر‬‫ارزش‬‫آفرینی‬
‫گونه‬‫های‬‫زیادی‬‫از‬‫محصوالت‬‫اثر‬‫مثبت‬‫و‬‫بر‬‫گونه‬‫های‬‫فراوان‬‫دیگری‬‫اثر‬‫مخرب‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫به‬‫عنوان‬‫نمونه‬‫برخالف‬‫اغلب‬
‫خودرو‬‫سازهای‬‫مطرح‬،‫جهان‬‫شرکت‬‫تویوتا‬‫به‬‫موقع‬‫توانست‬‫اثرات‬‫افزایش‬‫قیمت‬‫نفت‬‫در‬‫دهه‬‫اول‬‫قرن‬‫بیست‬‫و‬‫یکم‬‫را‬‫به‬‫همراه‬
‫اثرات‬‫فعالیت‬‫پویشگران‬‫زیست‬‫محیطی‬‫را‬‫رصد‬‫نماید‬‫و‬‫بر‬‫روی‬‫خودروهای‬‫هیبریدی‬‫سرمایه‬‫گذاری‬‫کند‬‫که‬‫این‬‫استراتژی‬‫که‬
‫محصول‬‫یک‬‫تحلیل‬‫سنا‬‫ر‬‫یو‬‫در‬‫شرایط‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫بود‬،‫برای‬‫آن‬‫بنگاه‬‫بازدهی‬‫مالی‬‫فراوانی‬‫را‬‫به‬‫همراه‬‫آور‬‫د‬.‫استراتژیست‬‫هایی‬
‫که‬‫با‬‫این‬‫گونه‬‫از‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫مواجه‬،‫هستند‬‫مدل‬‫های‬‫تحلیلی‬‫خود‬‫را‬–‫مخصوصا‬‫در‬‫حوزه‬‫تحلیل‬‫محیط‬–‫بر‬‫روش‬
‫های‬‫مبتنی‬‫بر‬‫سناریو‬‫استوار‬‫می‬‫کنن‬‫د‬.‫آنها‬‫ریسک‬‫پذیری‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫را‬‫در‬‫صورت‬‫وقوع‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫این‬‫سناریو‬‫ها‬
‫تخمین‬‫می‬‫زنند‬‫و‬‫سبد‬‫منعطفی‬‫از‬‫استراتژی‬‫ها‬‫و‬‫اقداماتی‬‫که‬‫می‬‫توانند‬‫حسب‬‫شرایط‬‫جایگزین‬‫ه‬‫م‬‫دیگ‬‫ر‬‫شوند‬‫را‬‫فراهم‬‫می‬
‫آورن‬‫د‬.‫گونه‬‫مناسب‬‫استراتژی‬‫در‬‫این‬‫الیه‬‫می‬‫تواند‬‫مبتنی‬‫بر‬‫راهبردهای‬‫شکل‬‫دهی‬‫بازار‬(gShapin)‫باشد‬‫یعنی‬‫بنگاه‬‫بتواند‬
‫با‬‫ایجاد‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫های‬‫جدید‬‫در‬‫بازار‬‫یا‬‫بهره‬‫برداری‬‫از‬‫آنها‬‫ساخت‬‫ار‬‫بازار‬‫را‬‫متناسب‬‫با‬‫منفعت‬‫خود‬‫شکل‬‫ده‬‫د‬.
‫الیه‬‫سو‬‫م‬:‫دامنه‬‫ای‬‫از‬‫اینده‬‫ه‬‫ا‬
‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫در‬‫الیه‬‫سوم‬‫نسبت‬‫به‬‫الیه‬‫قبل‬‫از‬‫آن‬‫از‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫بیشتری‬‫برخوردار‬‫است‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫تعداد‬‫دگرگونی‬
‫های‬‫محتمل‬‫و‬‫تاثیر‬‫گذار‬‫از‬‫سوی‬‫محیط‬‫بر‬‫سازمان‬‫زیاد‬‫است‬‫و‬‫البته‬‫نحوه‬‫تاثیر‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫این‬‫سناریو‬‫ها‬‫هم‬‫ک‬‫امال‬‫قطعی‬‫و‬‫قابل‬
‫پیش‬‫بینی‬‫نیست‬‫و‬‫در‬‫این‬،‫فضا‬‫سناریوهای‬‫متفاوت‬‫پی‬‫در‬‫پی‬‫ظهور‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫نحوه‬‫اثر‬‫گذاری‬‫هریک‬‫بستگی‬‫به‬‫سناریو‬
‫قبلی‬‫و‬‫بعدی‬‫خواهد‬‫داش‬‫ت‬.‫این‬‫نوع‬‫فضای‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫برای‬‫بنگاه‬‫هایی‬‫که‬‫ورود‬‫به‬‫یک‬‫بازا‬‫ر‬‫یا‬‫صنع‬‫ت‬‫کامال‬‫جدید‬‫و‬‫ناشناخته‬
‫را‬‫تجربه‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫یا‬‫یک‬‫محصول‬‫کامال‬‫جدید‬‫را‬‫به‬‫بازار‬‫عرضه‬‫کرده‬‫ان‬‫د‬‫مصداق‬‫فراوان‬‫می‬‫یاب‬‫د‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬‫استراتژیست‬‫ها‬
‫ناگزیراند‬‫که‬‫اینده‬‫بنگاه‬‫را‬‫به‬‫صورت‬‫طیفی‬‫از‬‫وقایع‬‫و‬‫حالت‬‫های‬‫گوناگون‬‫در‬‫نظر‬‫گیرند‬‫که‬‫در‬‫یک‬‫سوی‬‫آ‬‫ن‬‫طیف‬‫عدم‬‫قطعیت‬
‫ها‬‫موجب‬‫بازدهی‬‫زیاد‬‫می‬‫شوند‬‫و‬‫در‬‫سوی‬‫دیگ‬‫ر‬،‫اثرگ‬‫ذ‬‫اری‬‫آنها‬‫به‬‫شدت‬‫مخرب‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.‫ورود‬‫به‬‫این‬‫گونه‬‫از‬‫بازار‬‫ریسک‬
‫فراوانی‬‫را‬‫به‬‫همراه‬‫خواهد‬‫داشت‬‫و‬‫چاره‬‫تحلیل‬‫استراتژیک‬‫در‬‫این‬‫حالت‬‫در‬‫آن‬‫است‬‫که‬‫مدیران‬‫این‬‫طیف‬‫مبهم‬‫را‬‫با‬‫تعداد‬
‫انگشت‬‫شماری‬‫از‬‫سناریوها‬‫توصیف‬‫کرده‬‫و‬‫روش‬‫تحلیلی‬‫مشابه‬‫با‬‫الیه‬‫قبلی‬‫و‬‫مبتنی‬‫بر‬‫بررسی‬‫های‬‫ریسک‬‫پذیری‬‫استراتژی‬‫را‬
‫به‬‫کار‬‫بندند‬‫طبیعتا‬‫استراتژی‬‫هایی‬‫که‬‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫وضع‬‫می‬‫گردند‬‫کوتاه‬‫مدت‬‫تر‬‫خواهند‬‫بود‬‫و‬‫متناوبا‬‫و‬‫در‬‫فاصله‬‫زما‬‫ن‬‫ی‬‫بسیار‬
‫کوتاه‬‫بازنگری‬‫می‬‫گردند‬‫در‬‫این‬‫الیه‬‫نیز‬‫مانند‬‫الیه‬‫قبل‬‫تالش‬‫برای‬‫شکل‬‫دهی‬‫بازار‬‫متناسب‬‫با‬‫مزیت‬‫های‬‫رقابتی‬‫بنگاه‬‫از‬
‫تالش‬‫برای‬‫منطبق‬‫کردن‬‫بنگاه‬‫با‬‫ویژگی‬‫های‬،‫بازار‬‫سودمند‬‫تر‬‫خواهد‬‫بو‬‫د‬.
‫الیه‬‫چهار‬‫م‬:‫آینده‬‫کامال‬‫مبه‬‫م‬
‫وجود‬‫چنین‬‫فضایی‬‫برای‬‫استراتژیست‬‫های‬‫یک‬‫کسب‬‫و‬‫کار‬‫به‬‫مثابه‬‫فاجعه‬‫خواهد‬‫بود‬‫زیرا‬‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫تقریبا‬‫تمامی‬‫مولفه‬
‫های‬‫اثر‬‫گذار‬‫محیطی‬‫از‬‫قبیل‬‫قانون‬،‫گذاری‬‫وضعیت‬‫تغییرات‬،‫تکنولوژی‬‫وضعیت‬‫هزینه‬‫های‬،‫تولید‬‫نحوه‬‫مواجهه‬،‫رقبا‬‫میزان‬
‫تقاضا‬‫برای‬،‫محصول‬‫رفتار‬‫مصرف‬‫کننده‬‫و‬‫غیره‬‫با‬‫عدم‬‫قطعیت‬‫کامل‬‫مواجه‬‫است‬‫و‬‫تاثیر‬‫هر‬‫یک‬‫نیز‬‫می‬‫تواند‬‫بسیار‬‫چشمگیر‬
‫باش‬‫د‬.‫این‬‫نوع‬‫از‬‫محیط‬‫معموال‬‫نادر‬‫است‬‫و‬‫در‬‫صورت‬‫وقوع‬‫نیز‬‫نمی‬‫تواند‬‫چندان‬‫طوالنی‬‫مدت‬‫باش‬‫د‬.‫در‬‫چنین‬‫وضعیتی‬‫راهبرد‬
‫استراتژیک‬‫سازمان‬‫طبیعتا‬‫کاستن‬‫از‬‫پیچیدگی‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫تاکتیک‬‫های‬‫کوتاه‬‫مدت‬‫مواجهه‬‫با‬‫محیط‬‫به‬‫جای‬‫استراتژی‬‫گذاری‬
‫خواهد‬‫بود‬‫تا‬‫زمانی‬‫که‬‫شرایط‬‫آن‬‫به‬‫ثبات‬‫بیشتری‬‫برس‬‫د‬.
‫مناب‬‫ع‬:

4201,C,APQPLANNINGSTRATEGICANDAGILITYORGANIZATIONAL
,KirklandJaneCourtney,G.Hugh,yuncertaintunderStrategynPublicatioyMckiens
‫استفاده‬‫از‬‫مطالب‬‫فوق‬‫با‬‫ذکر‬‫منبع‬‫مجاز‬‫اس‬‫ت‬
‫برای‬‫دریافت‬‫اطالعات‬‫بیشتر‬‫یا‬‫مشاوره‬‫مدیریت‬‫استراتژیک‬‫با‬‫ایمیل‬h.nourian@irisaco.com‫تماس‬‫حاصل‬‫فرمایید‬.

استراتژی در شرایط عدم قطعیت

More Related Content

What's hot (6)

Viewers also liked (20)

More from Hossein Nourian, DBA (20)

استراتژی در شرایط عدم قطعیت