Weather Academy

1. 11. ภูมิอากาศกับมนุษยชาติ ที่อยู่อาศัยในแต่ละถิ่นภูมิอากาศ/ อิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่ออารยธรรมมนุษย์/ ภูมิอากาศในมหานครทันสมัย10. พลังงานคืออะไร?พลังงานรูปแบบต่างๆ/ การเปลี่ยนรูปและสมดุลพลังงาน/ เชื้อเพลิงฟอสซิลและวิกฤตการณ์พลังงานของโลก/ “My Energy Footprint”12. การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศรูรั่วของชั้นโอโซน/ภาวะเรือนกระจก/ วัฏจักรคาร์บอนและการเปลี่ยนแปลงจากฝีมือมนุษย์9. ความร้อน และพลังงานความร้อน กฎของก๊าซ/ อุณหภูมิกับพลังงานความร้อน/ การแพร่ความร้อน/ พลังงานความร้อนกับการเปลี่ยนสถานะของสาร/ การใช้ประโยชน์จากความร้อน3. มนุษย์กับเทคโนโลยี“My Sci Project”4. The Atmosphereสภาพแวดล้อมที่เคลื่อนไหว/ ความกดอากาศ/ ชั้นบรรยากาศ2. กำเนิดวิทยาการ และเทคโนโลยี13. Sci Camp: “Is Global Warming?” Weather Forecasting /Evidences of Human Impact on Global Warming8. การพยากรณ์อากาศ ลมมรสุม/ การเกิดพายุฝนฟ้าคะนอง - พายุโซนร้อน -ไต้ฝุ่น/การอ่านแผนที่ลมฟ้าอากาศ1. เทคโนโลยี คืออะไร?5. เพราะอากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยอุณหภูมิ/ การเกิดลม/ความชื้น/ วัฏจักรน้ำ/ การเกิดเมฆ/ มวลอากาศ/ ระบบความกดอากาศ/ แนวปะทะมวลอากาศ/ การเกิดหมอกและฝน7. อิทธิพลดวงอาทิตย์กับระบบภูมิอากาศการเอียงของแกนโลก/ เขตภูมิอากาศของโลก/ น้ำแข็งขั้วโลก/ ฤดูกาล/ แรงโคริโอลิสกับกระแสลมของโลก/ การเกิดคลื่น น้ำขึ้น-น้ำลง/กระแสน้ำอุ่น-กระแสน้ำเย็น6. สถานีตรวจอากาศเทอโมมิเตอร์/ บาโรมิเตอร์/ การวัดทิศทางและความเร็วลม/ รู้จักเมฆชนิดต่างๆ/ การวัดปริมาณน้ำฝน/ ค่าความสกปรกของหยาดฝน/ “Weather Diary”วัฏจักรลมฟ้าอากาศWeather Academyระดับมัธยม ๓ เทอม ๑/๒๕๕๒

2. “Some are weatherwise, some are otherwise …” Benjamin Franklinวัฏจักรลมฟ้าอากาศ

3. Our Fluid Environmentรู้จัก สภาพแวดล้อมที่เลื่อนไหล รายล้อมอยู่รอบๆ ตัวเราพื้นผิวดาวเคราะห์โลกของเรานั้นถูกห่อหุ้มคลุมไว้ด้วยชั้นของก๊าซ ที่เรียกว่า “บรรยากาศ” หรือ ATMOSPHERE(แอท-โมส-เฟียร์)

4. หากปราศจากบรรยากาศ สิ่งมีชีวิตทั้งหลายจะไม่สามารถอยู่รอดได้ เพราะเราจะถูกเผามอดไหม้ด้วยความร้อนแรงจากดวงอาทิตย์ในยามกลางวัน หรือถูกแช่แข็งจากความหนาวเย็นสุดขั้วในยามค่ำคืนในวันฟ้าโปร่ง เราอาจสามารถมองเห็นชั้นบรรยากาศที่อยู่สูงขึ้นไปถึงราว ๑,๐๐๐ กิโลเมตรได้ ทั้งนี้เพราะราว ๙๙% ของบรรยากาศนั้นสงบนิ่ง ไร้การเปลี่ยนแปลงเช่นเดียวกับอวกาศที่อยู่ถัดออกไป

5. แต่เพียงแค่ระยะความสูงราว ๑๐ กิโลเมตรล่างสุด ที่เรียกว่า TROPOSPHERE(โทร-โพส-เฟียร์) เท่านั้น ที่ชีวิตทั้งหลายสามารถหายใจและดำรงอยู่ได้ ซึ่งเป็นส่วนที่มีการเคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลา และเป็นที่กำเนิดของปรากฏการณ์ทั้งหมดที่เรียกว่า “ลมฟ้าอากาศ” หรือ WEATHERComposition of the Atmosphereอ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ข อ ง บ ร ร ย า ก า ศจากข้อมูลข้างบน สร้างกราฟวงกลมให้ได้ตามอัตราส่วนที่ถูกต้องจากกราฟวงกลมนี้ ก๊าซชนิดใดบ้าง ที่เป็นองค์ประกอบหลักของบรรยากาศ?

6. Weather Academyในช่วงทศวรรษ 1770 การทดลองของ Joseph Priestley (ซ้าย) ทำให้เชื่อว่าในอากาศมี “สารพลังชีวิต” (phlogiston – โฟล-จิส-ตัน) ที่สิ่งมีชีวิตต้องการ แต่ในทศวรรษต่อมา Antoine Lavoisierนักเคมีชาวฝรั่งเศสพบว่าที่จริงแล้วมันคือก๊าซออกซิเจน

7. Oxygen (21%) ช่วยในกระบวนการเผาผลาญสารอาหารเพื่อปลดปล่อยพลังงานให้แก่เซลล์ของสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่ในโลกองค์ประกอบสำคัญในกระบวนการสันดาป(combustion) เชื้อเพลิงต่างๆทำปฏิกิริยากับโลหะต่างๆ เกิด “สนิมโลหะ” (rust – iron oxide)โดยทั่วไป โมเลกุลประกอบด้วย 2 อะตอม ยกเว้น “โอโซน” (Ozone) มี 3 อะตอมNitrogen (78%) ส่วนประกอบสำคัญของกรดอะมิโน ที่ประกอบกันขึ้นเป็นโปรตีน ที่พบอยู่ในสิ่งมีชีวิตArgon, Carbon Dioxide, and other trace gases*ทั้งหมดนี้เป็นองค์ประกอบของ “อากาศแห้ง” (dry air)

8. แต่ความเป็นจริงนั้น ในอากาศยังมี “ไอน้ำ” (watervapor)เป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบสำคัญที่มีบทบาทอย่างสูงต่อสภาพลมฟ้าอากาศทั่วโลกความสำคัญของบรรยากาศ คือการสร้างเงื่อนไขที่ทำให้โลกเป็นพื้นที่ที่เหมาะสมแก่การดำรงชีวิต มีออกซิเจนและก๊าซอื่นๆ ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต

9. เก็บกักความร้อนจากดวงอาทิตย์ไว้อย่างพอดีแก่การรักษาน้ำให้อยู่ในสถานะ ของเหลว ปกป้องสิ่งมีชีวิตให้ปลอดภัยจากอันตรายของรังสีและอุกกาบาตจากนอกโลกLayers of theAtmosphereExosphereชั้ น บ ร ร ย า ก า ศบรรยากาศของโลกแบ่งออกเป็น 4 ชั้น ได้แก่1. Troposphere (โทรโพสเฟียร์)2. Stratosphere(สตราโทสเฟียร์)3. Mesosphere (มีโซสเฟียร์ )4. Thermosphere (เทอร์โมสเฟียร์ )IonosphereTHERMOSPHEREซึ่งแบ่งออกเป็นอีก 2 ชั้น คือIonosphere (ไอโอโนสเฟียร์) และ Exosphere (เอกโซสเฟียร์ )MESOSPHERESTRATOSPHERETROPOSPHERE

10. Troposphereชั้ น แ ห่ ง ก า ร แ ป ร เ ป ลี่ ย น ข อ ง ล ม ฟ้ า อ า ก า ศ สูงเฉลี่ยจากพื้นผิวโลกขึ้นไปราว12 กิโลเมตร

11. ในเขตศูนย์สูตร จะมีความหนาราว 16กม.ขณะที่เขตอบอุ่นจะมีความหนาราว 10 กม. และต่ำกว่า 9กม. บริเวณขั้วโลกเป็นชั้นที่มีปรากฏการณ์ต่างๆ ของลมฟ้า อากาศที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันเกิดขึ้น ได้แก่ เมฆ หมอก ฝน หิมะ และพายุต่างๆ เป็นต้น อุณหภูมิของบรรยากาศชั้นนี้ จะค่อยๆลด ลงตามระดับความสูงที่เพิ่มขึ้น ประมาณ 6.5 องศาเซลเซียส ต่อความสูง 1 กิโลเมตร

12. Stratosphereชั้ น แ ห่ ง โ อ โ ซ น ผู้ ป ก ป้ อ งอยู่ถัดจากโทรโพสเฟียร์ขึ้นไปจนถึงระดับความสูงประมาณ 50 กม.

13. อากาศเบาบาง มีความชื้นและฝุ่นละอองเพียงเล็กน้อย

14. ที่ระดับความสูงประมาณ 25 – 30 กม. มีความเข้มข้นของก๊าซโอโซน (O3) มาก จึงอาจเรียกบรรยากาศชั้นนี้ได้ว่า “โอโซโนสเฟียร์” (Ozonosphere)

15. ด้านล่างของชั้นนี้จะหนาวเย็น แต่อุณหภูมิจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นตามความสูง เนื่องจากโอโซนดูดซับพลังงานและรังสี UV จากแสงอาทิตย์ จึงทำให้อากาศอุ่นขึ้น

16. บรรยากาศชั้นนี้มีความสงบราบเรียบ จึงใช้ประโยชน์ในการคมนาคมทางอากาศMesosphereโ ล่ ห์ ป้ อ ง กั น อุ ก ก า บ า ตอยู่ถัดจากสตราโทสเฟียร์ ที่ระดับ 50 กม. ขึ้นไปจนถึงระดับประมาณ 80 กม.

17. เมื่อเข้าสู่ชั้นนี้ อุณหภูมิจะเริ่มลดลงอีกครั้ง และลดลงต่ำสุดที่ราว -90 oC เมื่อถึงขอบบนของชั้นนี้

18. แหล่งกำเนิดปรากฏการณ์ดาวตก คือ อุกกาบาตที่ตกลงสู่โลก ซึ่งส่วนใหญ่จะถูกเผาไหม้หมดไปในบรรยากาศชั้นนี้

19. แหล่งกำเนิดปรากฏการณ์เมฆเรืองแสง (Noctilucent Cloud) ซึ่งเกิดจากการสะท้อนแสงของเกล็ดน้ำแข็งในเมฆระดับสูง

22. Thermosphereชั้ น แ ห่ ง อ นุ ภ า ค พ ลั ง ง า น สู งบรรยากาศชั้นนอกสุด อากาศเบาบางมาก ความหนาแน่นเพียง 0.001% หรือ 1 ในแสนเท่าของอากาศที่ระดับน้ำทะเล

23. เริ่มตั้งแต่ระดับความสูงราว 80 กม. ขึ้นไปจนออกสู่อวกาศภายนอก

24. โมเลกุลอากาศในชั้นนี้มีความร้อนสูงมาก อุณหภูมิเฉลี่ยสูงถึง 1,800 oCเนื่องจากต้องปะทะกับแสงอาทิตย์โดยตรง

25. แต่เพราะว่าอากาศเบาบางมาก โมเลกุลอากาศจึงมีจำนวนไม่มากพอที่จะ “ชน” เทอร์โมมิเตอร์ให้อ่านค่าได้สูงกว่า 0 oCชั้นนี้แบ่งออกได้อีก เป็น ๒ ชั้นย่อยIONOSPHERE (ไอโอโนสเฟียร์) ความสูงตั้งแต่ 80กม. ถึงประมาณ 400 – 500 กม.

26. โมเลกุลก๊าซพลังงานสูงมีสภาพเป็นประจุไฟฟ้า หรือ “อิออน” ช่วยทำหน้าที่สะท้อนคลื่นวิทยุกลับมายังพื้นผิวโลก

27. แหล่งกำเนิดปรากฏการณ์แสงเหนือ-แสงใต้ (aurora) ที่เกิดจากอนุภาคจากดวงอาทิตย์วิ่งเข้าชนกับอิออนในชั้นนี้ เกิดการเรืองแสงขึ้นEXOSPHERE (เอกโซสเฟียร์ ) เป็นบรรยากาศชั้นนอกสุดที่ห่อหุ้มโลกไว้เจือจางมาก ไม่มีรอยต่อที่ชัดเจนระหว่างบรรยากาศชั้นนี้กับอวกาศ

28. เป็นระดับชั้นที่ดาวเทียมพยากรณ์อากาศโคจรอยู่รอบโลก

35. มี น้ำ อยู่บนท้องฟ้า ... จริงๆนะ!!

58. Mission 4 : Cloud Detectiveนั ก สื บ ( เ ห นื อ ) เ ม ฆสร้างคอลเลคชั่นภาพถ่ายเมฆด้วยฝีมือของคุณเองใช้กล้องดิจิตัล หรือกล้องติดโทรศัพท์ของคุณ บันทึกภาพเมฆแบบต่างๆ ที่ได้พบสังเกต และพิจารณารูปร่างลักษณะ ความสูงของเมฆ และสภาพอากาศขณะที่พบ (เช่น ความร้อน ความชื้น) รวมถึงการเปลี่ยนแปลงก่อน หรือหลังจากที่พบเมฆนั้น ศึกษาเปรียบเทียบกับข้อมูลใน “คู่มือระบบการจำแนกชนิดเมฆ” เพื่อลองทายชนิดของเมฆที่พบบันทึกภาพถ่าย พร้อมข้อมูล วัน - เวลา และสภาพลมฟ้าอากาศ ลงใน facebookของคุณตลอดเทอมนี้ ลองค้นหาเมฆแบบต่างๆ ให้ได้อย่างน้อย ๕ แบบ

61. Mission 4 # Cloud Detective

66. Mission 4 # Cloud Detective

67. ทฤษฎี กำเนิดเมฆเมฆ คือกลุ่มของหยดน้ำเล็กๆ และผลึกน้ำแข็ง ที่อยู่รวมกันในอากาศ ที่ระดับสูงจากพื้นดินขึ้นไปมาก

68. เมฆ Cloudsเกิดจากมวลของอากาศบริเวณใกล้พื้นดินมีอุณหภูมิสูง จึงลอยตัวสูงขึ้น

69. ในขณะที่ลอยตัวสูงขึ้นในระดับหนึ่งอุณหภูมิของมวลอากาศจะลดลง

70. ไอน้ำที่มวลอากาศพามาด้วยก็จะมีอุณหภูมิลดลง และไอน้ำจะกลั่นตัวเป็นหยดน้ำและก่อตัวเป็นเมฆ

71. โดยสามารถจัดจำแนกเมฆตาม รูปร่างลักษณะ ออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ1. เมฆคิวมูลัส หรือ เมฆก้อน2. เมฆสเตรตัส หรือ เมฆแผ่น3. เมฆเซอรัส หรือ เมฆริ้ว

72. เมฆคิวมูลัส (Cumulus) หรือเมฆก้อนมักพบเห็นในยามท้องฟ้าแจ่มใส อากาศดี มองดูเหมือนปุยสำลีลอยอยู่บนฟ้า มีรูปร่างเปลี่ยนไปเรื่อยๆ

73. เมฆสเตรตัส (Stratus) หรือเมฆแผ่ คำว่า “สเตรตัส” ในภาษาละตินแปลว่าเป็นชั้นๆ แต่มักไม่ค่อยเห็นเมฆ สเตรตัสเกิดเป็นชั้นๆตามชื่อ กลับจะพบเป็นเมฆสีเทาแผ่เป็นแผ่นกว้างใหญ่ บางทีอาจแผ่ไปไกลหลายร้อยกิโลเมตร

74. เมฆเซอรัส (Cirrus) หรือ เมฆริ้วเป็นริ้วๆ เหมือนขนนก เกิดที่ระดับสูงมาก อุณหภูมิอากาศหนาวจัดจนหยดน้ำกลายเป็นผลึกน้ำแข็งขนาดจิ๋ว บางครั้งอาจเรียกว่า “เมฆหางม้า” เพราะกระแสลมแรงจัดเบื้องบนพัดจนกลุ่มเมฆกระจายออกเป็นริ้วโค้งๆ เหมือนกับหางม้า

75. ในปี ค.ศ. 1903 Luke Howard เภสัชกรชาวอังกฤษจัดระบบการแบ่งกลุ่มเมฆออกเป็น 10 ชนิด

76. ขึ้นกับการกำเนิดในระดับความสูงที่แตกต่างกันภายในชั้นโทรโพสเฟียร์

77. เป็นระบบที่นักอุตุนิยมวิทยาใช้อยู่ในปัจจุบันเมฆระดับต่ำ (Low Clouds)มีความสูงประมาณ 500 – 2,000 เมตร ประกอบด้วยอนุภาคน้ำเกือบทั้งหมด ได้แก่1. เมฆสเตรตัส ลักษณะแผ่ออกเป็นแผ่น แบนๆ มักมีละอองฝนปรอย (drizzle) ร่วมด้วย เกิดจากการยกตัวขึ้นของอากาศอุ่นที่มีความชื้นสูงหากเกิดใกล้พื้นผิวโลกเรียกว่า “หมอก” (fog)

78. เมฆระดับต่ำ (Low Clouds)มีความสูงประมาณ 500 – 2,000 เมตร ประกอบด้วยอนุภาคน้ำเกือบทั้งหมด ได้แก่2. เมฆสเตรโตคิวมูลัส ลักษณะเป็นลอนแผ่ออกเป็นแผ่น กระจายเป็นหย่อมๆ มีสีอ่อนจนถึงเทาเข้ม หากปรากฏขึ้นยามเช้ามักเกิดฝนตกในวันนั้น

79. เมฆระดับต่ำ (Low Clouds)มีความสูงประมาณ 500 – 2,000 เมตร ประกอบด้วยอนุภาคน้ำเกือบทั้งหมด ได้แก่3. เมฆนิมโบสเตรตัส ลักษณะเป็นแผ่น หรือเป็นหย่อมๆ มีสีเทาเข้มค่อนข้างดำ หากมีเมฆนี้เกิดขึ้น มักมีฝนพรำๆตกแผ่เป็นบริเวณกว้าง ต่อเนื่องเป็นเวลานาน3

80. เมฆระดับปานกลาง (Middle Clouds)ความสูงประมาณ 2,000 – 6,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งและอนุภาคน้ำ ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “อัลโต” (Alto) ได้แก่4. เมฆอัลโตสเตรตัส เมฆแผ่นบาง โปร่งแสง สีเทาหรือน้ำเงินอ่อน แผ่กระจายคลุมท้องฟ้าเป็นบริเวณกว้าง ทำให้เห็นพระอาทิตย์เหมือนมองผ่านกระจกฝ้า3

81. เมฆระดับปานกลาง (Middle Clouds)ความสูงประมาณ 2,000 – 6,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งและอนุภาคน้ำ ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “อัลโต” (Alto) ได้แก่5. เมฆอัลโตคิวมูลัสมีสีขาวหรือสีเทา ลักษณะเป็นคลื่นหรือเป็นลอน หากปรากฏในยามเช้าของวันที่ร้อนชื้น มักเกิดพายุฝนฟ้าคะนองขึ้นในวันนั้น3

82. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่6. เซอโรสเตรตัส เป็นเมฆแผ่นสีขาว ที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์ หรือพระจันทร์ “ทรงกลด” (haloes)

83. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่7. เซอโรคิวมูลัส เป็นเมฆสีขาว มีลักษณะคล้ายระลอก หรือฟองคลื่นเล็กๆหรือเกล็ดปลา

84. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่8. เซอรัสเมฆสีขาว โปร่งแสง ลักษณะเป็นเส้นๆ ยาวต่อเนื่องกันคล้ายขนนก หรือหางม้า

85. เมฆก่อตัวในแนวตั้ง (Vertical Development Clouds)ฐานเมฆอยู่ที่ระดับประมาณ 1 กิโลเมตร แต่ยอดเมฆอาจมีความสูงได้มากถึงสุดขอบชั้นโทรโพสเฟียร์ ที่ราว 10 – 12 กิโลเมตร9. คิวมูลัสเมฆก้อน เกิดจากการยกตัวของมวลอากาศอุ่นขึ้นจากพื้นโลก ไอน้ำในอากาศเย็นลงและควบแน่นเป็นหยดเล็กๆ โดยทั่วไปมีอายุสั้น ราว 5 – 40 นาที แต่ก็อาจพัฒนาไปเป็นเมฆฝนได้

86. เมฆก่อตัวในแนวตั้ง (Vertical Development Clouds)ฐานเมฆอยู่ที่ระดับประมาณ 1 กิโลเมตร แต่ยอดเมฆอาจมีความสูงได้มากถึงสุดขอบชั้นโทรโพสเฟียร์ ที่ราว 10 – 12 กิโลเมตร10. คิวมูโลนิมบัส(cumulonimbus)“นิมบัส” ในภาษาละตินหมายถึง “ฝน” พัฒนามาจากเมฆคิวมูลัส เป็นเมฆพายุฝนฟ้าคะนอง สีเทาเข้มถึงดำ บางครั้งในเขตศูนย์สูตร สามารถก่อตัวขึ้นสูงถึง 15 กม. (เมฆหอคอย) และกระหน่ำฝน 0.9 เมตร ได้ภายในบ่ายเดียว

87. Mission # 4 มายากล อากาศยกน้ำรินน้ำใส่แก้วจนปริ่ม วางกระดาษแข็งปิดปากไว้ ถือแก้วไว้เหนืออ่าง ค่อยๆ คว่ำแก้วลง น้ำจะยังอยู่ในแก้วบันทึกการทดลอง และร่วมกันวิเคราะห์ว่าทำไม น้ำจึงไม่ไหลออกมา?อากาศมีแรงดันทุกทิศทาง

88. แรงดันของอากาศในทิศที่ขึ้นสู่ด้านบน มีมากกว่าน้ำหนักของน้ำในแก้ว จึงทำให้น้ำยังคงอยู่ในแก้วได้

89. ค่อยๆ กดมุมกระดาษเพื่อเปิดปากแก้วให้อากาศเข้า ขณะนี้อากาศจะมีแรงกดลงเช่นเดียวกับแรงดันขึ้น กระดาษจึงหล่นลงและน้ำไหลออกจากแก้วแล้วเมื่อใด ที่มายากลนี้ ไม่ได้ผล?รูปทรงของภาชนะมีผลต่อการทดลองนี้หรือไม่ วัดขนาดของปากแก้วและความสูง ทำการทดลองและเปรียบเทียบผลกับภาชนะรูปทรงต่างๆ กันมายามายากล กระดาษหนัก?เมื่อทุบปลายไม้บรรทัดแรงๆ พบว่ายกกระดาษขึ้นได้ยาก เพราะว่ามี “น้ำหนัก” ของมวลอากาศกดทับลงบนกระดาษเชื่อหรือไม่? แม้สาวนักปีนเขาคนนี้ปลดเป้ลงจากหลังแล้ว แต่ยังคงมีน้ำหนักลึกลับ กดทับบนไหล่ของเธออยู่ อนุภาคของอากาศประกอบด้วยอะตอมและโมเลกุล ซึ่งมี “มวล” ดังนั้นอากาศจึงมีมวล และ เพราะว่าอากาศมีมวลจึงมี “ความหนาแน่น”(Density)และ “ความดัน” (Pressure)ในปริมาตรที่เท่ากัน หากโมเลกุลของอากาศ เพิ่มขึ้น หรือ ลดลง ความหนาแน่นของอากาศจะเป็นอย่างไร?“ความหนาแน่น” หมายถึง สัดส่วนของมวลต่อปริมาตรAir Pressureค ว า ม ดั น อ า ก า ศจากการทดลองที่ผ่านมา (อากาศยกน้ำ/ กระดาษหนัก) เราได้เรียนรู้ว่า อากาศมีแรงดันทุกทิศทุกทาง

90. แรงดันอากาศบนพื้นที่ขนาดต่างๆกัน จะมีค่าไม่เท่ากัน

91. ถ้าพื้นที่มาก แรงดันอากาศที่กระทำต่อพื้นที่จะมีมาก

92. ความดันอากาศ หรือ ความกดอากาศ หมายถึง แรง ที่เกิดจากน้ำหนักของแท่งมวลอากาศ (air column) ที่กดทับลงบน พื้นที่ นั้น แท่งมวลอากาศ จะมีความสูงขึ้นไปตลอดจนสุดขอบ ของบรรยากาศ

93. Measuring Air Pressure“Torricelli’s emptiness” สูญญากาศทอริเซลลี่ก า ร วั ด ค ว า ม ดั น อ า ก า ศลำน้ำความสูง 10ม.ค.ศ.1644 EVANGELISTA TORRICELLI (ลูกศิษย์ของกาลิเลโอ) ประดิษฐ์ “บารอมิเตอร์” เครื่องแรก และพิสูจน์ว่า อากาศมีความดันเขาตระหนักว่าเป็นเพราะน้ำหนัก หรือ “ความดัน” ของอากาศที่กระทำต่อน้ำในอ่าง ที่ทำให้น้ำในหลอดแก้วไม่ไหลลงมาเนื่องจากลำน้ำมีความสูงเกินไป ไม่สะดวก ต่อการใช้งาน ต่อมา เขาจึงเปลี่ยนเป็นใช้ปรอทหลอดแก้วปลายปิดด้านบนอ่างน้ำ

94. Barometerเ ค รื่ อ ง มื อ วั ด ค ว า ม ก ด อ า ก า ศเติมปรอทลงในหลอดแก้วยาว 1 เมตร จนเต็ม คว่ำปลายด้านเปิดลงในอ่างปรอทระดับปรอทในหลอดแก้วลดต่ำลงอยู่ที่ราว 76 ซม. โดยมีด้านบนสุดของปลายปิดเป็นสุญญากาศVacuum สุญญากาศระดับปรอทความดันอากาศกดลงบนผิวปรอทในอ่าง ทำให้ลำปรอทยกค้างอยู่ในหลอดเมื่อความดันอากาศสูงขึ้น ทำให้ลำปรอทถูกยกสูงขึ้น

95. Mercury Barometerปรอทมีความหนาแน่นมากกว่าน้ำ 13.6 เท่า ระดับปรอทในบารอมิเตอร์จึงต่ำกว่าระดับน้ำในบารอมิเตอร์ 13.6 เท่าความกดอากาศที่ระดับน้ำทะเล สามารถดันปรอท ในหลอดแก้วให้สูงได้ถึง 760 มิลลิเมตร (mm.) เรียกว่า “ความดัน 1 บรรยากาศ” (atm)บารอมิเตอร์แบบปรอท เป็นแบบที่วัดความดันอากาศได้แม่นยำที่สุดในทางอุตุนิยมวิทยา เรียก ความดันของอากาศว่า “ความกดอากาศ” หน่วยความกดอากาศที่นิยมใช้มีอยู่หลายหน่วย ได้แก่ มิลลิบาร์ (millibar)นิ้วปรอท (inchHg)มิลลิเมตรปรอท (mmHg) ฯลฯ1 บาร์ เท่ากับ 1,000 มิลลิบาร์

96. 1,013.25 มิลลิบาร์ เท่ากับ 1 บรรยากาศAneroid Barometerแอนิรอยด์บารอมิเตอร์มีหน้าปัดคล้ายนาฬิกา

97. ทำงานโดยใช้หลักความแตกต่างของความดัน อากาศของ 2 บริเวณประกอบด้วยตลับโลหะปิดผนึกที่นำอากาศออก บางส่วน เชื่อมต่อกับกลไกที่แสดงค่าความดันอากาศได้โดยตรงหน่วยมิลลิบาร์หน่วยปอนด์ต่อตร.นิ้ว เมื่อความดันอากาศภายนอกเพิ่มขึ้นจะดันให้ตลับโลหะยุบตัวลง แต่ถ้าความดันภายนอกลดลง ตลับโลหะจะพองตัวขึ้น การยุบหรือพองตัวของตลับโลหะจะเชื่อมต่อกับกลไกแสดงค่าความดันอากาศค่าความดันที่ตกลงอย่างรวดเร็วคือแนวโน้ม ว่าฝนจะตก ในขณะที่ค่าความดันที่เพิ่มขึ้น คือสัญญาณของอากาศปลอดโปร่ง

98. Mission 4 : Measuring Air Pressureภ า ร กิ จ วั ด ค ว า ม ก ด อ า ก า ศทดลองสร้างเครื่องมือวัดความกดอากาศด้วยตนเองทำ nature sketch เครื่องมือที่สร้างขึ้นสังเกตและบันทึกการเปลี่ยนแปลงของความกดอากาศและสภาพลมฟ้าอากาศตลอดทั้งวัน เป็นเวลา ๑ สัปดาห์22 มิ.ย. 15.30 น. ลดลง 2 ขีด ครึ้มฟ้าครึ้มฝน

99. Altitude and Density & Pressure of The Airความหนาแน่นและความดันของอากาศที่ระดับความสูงต่างๆที่ระยะความสูงจากพื้นผิวโลกต่างกัน ความหนาแน่นของอากาศก็จะแตกต่างกัน

100. เมื่อความสูงเพิ่มขึ้น ความหนาแน่นของอากาศจะลดลง หมายถึงโมเลกุลของก๊าซในบรรยากาศจะอยู่ห่างไกลกันมากกว่า เมื่อเทียบกับ ณ ระดับน้ำทะเล

101. เมื่อความหนาแน่นของอากาศลดลง ความกดอากาศก็จะลดลงด้วยAltitude and Density & Pressure of The Airความหนาแน่นและความดันของอากาศที่ระดับความสูงต่างๆณ ยอดเขาเอเวอเรสต์ ความสูง8,800 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล ความหนาแน่นของอากาศรอบตัวลดลงเหลือเพียงราว 1 ใน 4 เท่าของระดับปกติ จะส่งผลอย่างไรต่อร่างกายของนักไต่เขาผู้นี้?อัลติมิเตอร์ (altimeter)เครื่องมือวัดความสูง โดยใช้หลักการเดียวกับ แอนิรอยด์บารอมิเตอร์ โดยเฉลี่ยแล้ว ความกดอากาศจะลดลง 1 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) เมื่อความสูงเพิ่มขึ้นประมาณ 11 เมตร จากระดับน้ำทะเล

102. มายากล “เสกขวดให้แบนเทน้ำเดือดประมาณครึ่งถ้วยกาแฟใส่ขวดพลาสติกเปล่าปิดฝาจุกให้แน่น จับบริเวณคอขวดด้านบน แกว่งขวดไปมาเบาๆ ให้น้ำร้อนกระจายไปทั่วภายในขวดราว ๑ นาที สังเกตว่ารูปทรงของขวดมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรค่อยๆ หมุนเพื่อเปิดฝา สังเกตสิ่งที่เกิดขึ้นขณะที่ฝาถูกเปิดคว่ำขวดเพื่อเทน้ำร้อนออกจนหมด แล้วรีบปิดฝาอย่างรวดเร็ววางขวดลงบนโต๊ะ ร่ายเวทมนตร์สังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับขวด!

103. มายากลมือที่มองไม่เห็นตัดแผ่นอลูมิเนียมเป็นวงกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราว ๑๐ เซนติเมตร เจาะรูเล็กๆ ตรงกลางด้วยปลายวงเวียน ตัดแผ่นวงกลมให้เป็รูปเกลียวคล้ายขดยากันยุง ร้อยเส้นด้ายยาว ๑ เมตรกับรูที่เจาะไว้จับปลายอีกด้านหนึ่งของเส้นด้าย ห้อยแผ่นรูปเกลียวไว้เหนือแหล่งความร้อน (เช่น เปลวเทียน หรือ hot plate)ที่ระดับความสูงราว ๑๐ เซนติเมตรสังเกตปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นกับแผ่นรูปเกลียว คิดว่าเกิดขึ้นจากสาเหตุใด

104. เกิดอะไรขึ้น เมื่อ อากาศ ร้อน ถ้าคนกลุ่มหนึ่งยืนนิ่ง พวกเขาสามารถยืนอยู่ใกล้กัน และไม่ใช้พื้นที่ว่างมากนัก

105. แต่ถ้าคนกลุ่มนี้เริ่มเต้นรำ พวกเขาจะต้องการใช้ที่ว่างมากขึ้น และขนาดของกลุ่มจะเริ่มขยายออก

106. ในทำนองเดียวกัน เมื่ออากาศร้อนขึ้น โมเลกุลของอากาศมี พลังงาน สูงขึ้นเริ่มเคลื่อนที่มากขึ้น มันจึงต้องการพื้นที่ว่างมากขึ้น อากาศจึงขยายตัว

107. สังเกตว่าจำนวนโมเลกุลไม่ได้เพิ่มขึ้น หรือขนาดของโมเลกุลไม่ได้ใหญ่ขึ้น แต่เพราะกลุ่มโมเลกุลต้องการครอบครองพื้นที่ว่างมากขึ้นความร้อน กับความดันอากาศและลมเมื่ออากาศได้รับความร้อน โมเลกุลอากาศมีพลังงานสูงขึ้น

108. โมเลกุลเคลื่อนที่เร็วขึ้น ต้องการพื้นที่ว่างมากขึ้น เกิดการชนกระแทกกับโมเลกุลอื่นๆ ที่อยู่ใกล้กัน

109. ทำให้เกิดระยะห่างระหว่างโมเลกุลมากขึ้น ปริมาตรของอากาศจึงขยายตัว

110. โมเลกุลอากาศร้อนลอยขึ้นสู่ที่สูง ความหนาแน่นของอากาศบริเวณนั้นจึง ลดลง

111. ทำให้ความดันของอากาศบริเวณนั้น ลดลง

112. เกิดความแตกต่างของความดันอากาศระหว่างบริเวณนั้น กับพื้นที่ใกล้เคียง

113. มวลอากาศบริเวณที่มีความดันสูงกว่า ไหลเข้ามาสู่บริเวณที่มีความดันต่ำกว่า

114. เกิด “กระแสลม”การถ่ายเทความร้อน Heat Transferความร้อน สามารถถ่ายเทจากวัตถุที่ร้อนกว่าไปสู่วัตถุที่เย็นกว่าได้ 3 วิธีการนำความร้อน (Conductionคอน-ดัค-ชัน) ถ่ายเทโดยการสัมผัส จากโมเลกุลวัตถุหนึ่งสู่โมเลกุลของอีกวัตถุหนึ่งheat convection currentการพาความร้อน (Convectionคอน-เว็ค-ชัน) เกิดในของเหลวและก๊าซ โดยขณะโมเลกุลเคลื่อนที่ จะมีการพาความร้อนไปด้วยการแผ่รังสี (Radiationเร-ดิ-เอ-ชัน) ถ่ายเทโดยตรงในรูปของพลังงานคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

115. ลมWINDลม คืออากาศที่เคลื่อนที่

116. เกิดขึ้นเนื่องจากอุณหภูมิของอากาศมีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งทำให้ความกดอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย

117. ซึ่งเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น อากาศขยายตัว ความกดอากาศจะลดลง และเมื่ออุณหภูมิลดลง อากาศหดตัว ความกดอากาศก็จะเพิ่มขึ้น

118. ลม จะพัดจากบริเวณที่มีความกดอากาศสูง (อุณหภูมิต่ำ) ไปสู่บริเวณที่มีความกดอากาศต่ำ (อุณหภูมิสูง)ลมในท้องถิ่น Local Windsกระแสลมอ่อนที่พัดอยู่ในระยะใกล้ๆ เกิดจากความแตกต่างของระดับความร้อนที่พื้นผิวโลกภายในอาณาบริเวณเล็กๆตอนกลางวัน แผ่นดินดูดความร้อนได้เร็วกว่าน้ำ อากาศอุ่นบนแผ่นดินลอยขึ้น อากาศเย็นจากทะเลไหลเข้าสู่ฝั่งเพื่อแทนที่ เกิด “ลมทะเล”

119. ตอนกลางคืน แผ่นดินคายความร้อนได้เร็วกว่าน้ำ จึงเย็นกว่า อากาศเย็นจากแผ่นดินไหลออกสู่ทะเล เข้าแทนที่อากาศอุ่นเหนือผิวน้ำที่ลอยขึ้น เกิด “ลมบก”Global Air Convection Currentsวงจรพาความร้อนของอากาศในระดับโลกพื้นผิวโลกได้รับความร้อนจากดวงอาทิตย์ไม่เท่ากัน

120. ใกล้เขตศูนย์สูตร รังสีจากดวงอาทิตย์ทำมุมตรงเข้าสู่พื้นผิวโลก ได้รับพลังงานมากกว่า

121. ใกล้ขั้วโลก รังสีจากดวงอาทิตย์ทำมุมเฉียงกับพื้นผิวโลก จึงได้รับพลังงานน้อยกว่าอากาศร้อนที่ลอยตัวอยู่เหนือเส้นศูนย์สูตรจะแผ่ออกและเย็นลง และจมตัวลงบริเวณละติจูดที่ 30o เหนือ และ ใต้ เส้นศูนย์สูตร

122. อากาศที่จมลง จะ กด ลงบนพื้นผิวโลก ก่อให้เกิดบริเวณความกดอากาศสูง จากนั้น จะเคลื่อนไปทางเหนือและใต้ เข้าสู่บริเวณความกดอากาศต่ำ

123. ที่บริเวณละติจูด 60o เหนือและใต้ อากาศเย็นเคลื่อนที่ออกจากขั้วโลก มาปะทะกับอากาศร้อนจากเขตศูนย์สูตร

124. อากาศร้อนมีความหนาแน่นน้อยกว่า ถูกบังคับให้ลอยสูงขึ้น ทำให้เกิดบริเวณความกดอากาศต่ำที่พื้นผิว

125. อากาศนี้จะเย็นและจมลงที่ขั้วโลกเกิดเป็นบริเวณความกดอากาศสูงบริเวณความกดอากาศ ที่สำคัญของโลก

126. หากว่า“โลกไม่หมุนลมจะพัดตรงจากขั้วโลกไปสู่เส้นศูนย์สูตรตามแนวเหนือใต้

127. วงจรการไหลเวียนของอากาศ จะมีเพียง 2 วงจร จากขั้วโลกทั้งสองไปสู่แถบศูนย์สูตร

128. โดยอากาศร้อนจากแถบศูนย์สูตรจะลอยขึ้นสูง แล้วไหลไปสู่ขั้วโลกที่อากาศเย็นกว่า ขณะที่อากาศเย็นจากขั้วโลกจะไหลมาตามผิวโลกกลับสู่เขตศูนย์สูตรแต่เพราะว่า โลกหมุนทิศการหมุนของโลกขณะที่กระแสลมพัดอยู่เบื้องบน พื้นผิวโลกเบื้องล่างมีการหมุนจากตะวันตกไปสู่ตะวันออก

129. จึงทำให้กระแสลมเคลื่อนที่เป็นเส้นโค้งโดยมีสาเหตุมาจากการหมุนรอบตัวเองของโลก

130. แรงที่ทำให้ลมมีทิศทางการเคลื่อนที่เปลี่ยนไปนี้เรียกว่า “แรงเฉ” หรือ “แรงโคริโอลิส”เส้นทางกระแสลมที่เป็นจริงเส้นทางกระแสลมหากโลกไม่หมุนเส้นทางกระแสลมที่เป็นจริงGustaveGaspard de Coriolis (1792 – 1843)

131. Global Wind Beltsกระแสลมสำคัญบนโลกลมขั้วโลกในซีกโลกเหนือ ลมที่พัดไปทางทิศเหนือหรือใต้จะเบนไปทาง ขวา ขณะที่ใน ซีกโลกใต้ ลมจะเบนไปทาง ซ้าย

132. วงจรการไหลเวียนของอากาศแตกออกเป็น 6 วง แต่ละวงมีรูปแบบการพัดที่แน่นอน

133. ชาวเรือใช้ในการเดินเรือมาแต่ครั้งโบราณ

134. ระหว่างละติจูดที่ 30 องศาเหนือ และ 30 องศาใต้ ลมที่พัดเข้าหาศูนย์สูตรจะพัดจากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตก เรียกว่า “ลมสินค้า”

135. ในเขตอบอุ่น ลมที่พัดสู่ขั้วโลกจะเบนจากทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออก เรียกว่า “ลมตะวันตก”

136. และในเขตขั้วโลก ก็มี “ลมตะวันออกแถบขั้วโลก”ลมตะวันตกลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือลมตะวันตก

137. Seasonal Wind ลมประจำฤดูเนื่องจากลมบกและลมทะเลเป็นลมที่พัดอย่างเด่นชัดในช่วงระยะเวลาใดเวลาหนึ่งในรอบวันจึงเรียกลมนี้ว่า “ลมประจำเวลา”

138. แต่นอกจากนี้ ยังมีลมที่พัดอยู่อย่างเด่นชัดในช่วงฤดูใดฤดูหนึ่งในรอบปีเรียกว่า “ลมประจำฤดู” ชนิดหนึ่งที่ปรากฏในแถบอุษาคเนย์ ได้แก่ “ลมมรสุม”ตำแหน่งการหันมุมแกนโลกและการเกิดฤดูกาลกันยายนซีกโลกฝั่งเหนือเป็นฤดูใบไม้ร่วงมิถุนายนซีกโลกฝั่งเหนือหันสู่ดวงอาทิตย์ เป็นช่วงฤดูร้อนธันวาคมซีกโลกฝั่งเหนือหันออกจากดวงอาทิตย์ เป็นฤดูหนาวกันยายนซีกโลกฝั่งเหนือเป็นฤดูใบไม้ร่วง

139. Monsoonลมมรสุม มาจากคำว่า Mausim ในภาษาอาหรับ แปลว่า “ฤดูกาล” (season)

140. ก่อนนี้ใช้เรียกลมที่เกิดขึ้นในทะเลอาหรับเท่านั้น

141. เป็น ลมประจำฤดูกาล เกิดขึ้นจากความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิของแผ่นพื้นทวีปและทะเล ในช่วงฤดูร้อน และฤดูหนาว

142. พัดจากพื้นทวีปไปสู่ทะเลเป็นระยะเวลา 6 เดือน และเปลี่ยนกลับไปทิศทางตรงข้ามคือ พัดจากทะเลไปสู่พื้นทวีปเป็นระยะเวลา 6 เดือน ใน ฤดูหนาว อุณหภูมิของดินบนพื้นทวีปเย็นกว่าอุณหภูมิของน้ำในมหาสมุทร อากาศเหนือมหาสมุทรมีอุณหภูมิสูงกว่าและลอยตัวขึ้นสู่เบื้องบน อากาศเหนือพื้นทวีปซึ่งเย็นกว่าจะไหลเข้าไป แทนที่ ทำให้เกิดลมพัดออก จากทวีปไปสู่มหาสมุทรใน ฤดูร้อน อุณหภูมิของ ดินบนภาคพื้นทวีปจะร้อนกว่าอุณหภูมิของน้ำในมหาสมุทร ทำให้เกิดลมพัดจาก มหาสมุทรเข้าสู่ฝั่งทวีป

143. ประเทศไทยอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมมรสุม 2 ชนิดคือ ฤ ดู ห น า วฤ ดู ร้ อ นลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ (Southwest monsoon)ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ (Northeast monsoon)

144. Southwest Monsoonลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปสู่ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ

145. เกิดขึ้นในช่วงฤดูร้อนจึงเรียกว่า “ลมมรสุมฤดูร้อน” โดยจะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม

146. ลมมรสุมนี้จะพัดนำมวลอากาศชื้นจากมหาสมุทรอินเดียมาสู่ประเทศไทย ทำให้มีเมฆมากและฝนตกชุกโดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณชายฝั่งทะเลฤ ดู ร้ อ น

147. Northeast Monsoonลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือเป็นลมมรสุมที่พัดจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือไปสู่ทิศตะวันตกเฉียงใต้

148. เกิดขึ้นในช่วงฤดูหนาวจึงเรียกว่า “ลมมรสุมฤดูหนาว” โดยจะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนถึงเดือนกุมภาพันธ์

149. ลมมรสุมชนิดนี้จะพัดพานำมวลอากาศเย็นและแห้งแถบประเทศมองโกเลียและจีนนำมาสู่ประเทศไทย ทำให้ภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ มีอากาศหนาวเย็นและแห้งแล้ง ภาคใต้มีฝนตกชุกฤ ดู ห น า ว

151. Measuring The Wind

154. มายากล สร้างเมฆในขวดเตรียมขวดพลาสติกใสหนึ่งใบ เติมน้ำใส่ขวดเพียงเล็กน้อยเขย่าขวดแรงๆ เพื่อให้ไอน้ำจับตัวกับอากาศในขวดเทน้ำออก รีบปิดฝาขวดให้แน่นใช้มือสองข้างจับขวดให้แน่น บีบขวดอย่างแรง แล้วคลาย สังเกตภายในขวดคว่ำขวดลง เปิดฝา ใส่ควันธูปเข้าไปในขวด ปิดฝาให้แน่นลองบีบขวดอย่างแรงอีกครั้งหนึ่ง คลายแรงบีบ แล้วสังเกตสิ่งที่เกิดขึ้นภายในขวดลองอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นตามความเข้าใจ

155. ทฤษฎี การเกิดเมฆเกิดจากการเย็นตัวลงของอากาศ ทำให้ไอน้ำ (water vapor) ในอากาศ เกิดการ “กลั่นตัว” หรือ “ควบแน่น” (condensation) เป็น “หยาดเมฆ” ที่มีขนาดใหญ่ขึ้นกำเนิดเมฆแตกต่างกันไปตามอุณหภูมิการกลั่นตัว หรือเรียกว่า “จุดน้ำค้าง” (dew point) หยาดเมฆอาจอยู่ในรูปของเหลว หรือผลึกน้ำแข็งหยาดเมฆที่มีขนาดเล็ก เบาพอที่กระแสอากาศสามารถพยุงให้ลอยอยู่ในอากาศได้จนกว่าจะควบแน่นจนมีขนาดใหญ่ น้ำหนักมาก จึงตกลงสู่พื้นโลกในรูป “หยาดน้ำฟ้า” ได้แก่ ฝน หิมะ และ ลูกเห็บ

156. ทฤษฎี การเกิดเมฆไอน้ำจะควบแน่นเป็นละอองน้ำได้ จำเป็นต้องมีแกนให้ไอน้ำเกาะ เรียกว่า “แกนการกลั่นตัว” (condensation nuclei – คอนเดนเซชั่น นิวคลีไอ) ซึ่งได้แก่ ฝุ่นละออง ผงเกลือ เขม่าจากโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้นหากอากาศสะอาด ปราศจากฝุ่นละออง (aerosol - แอโรซอล) การกลั่นตัวของไอน้ำจะเกิดขึ้นได้ยากมาก การเคลื่อนที่ของกระแสอากาศมีผลต่อการกำเนิดของเมฆขณะลมสงบ มีการยกตัวเบาบาง มีแนวโน้มที่จะเกิดเมฆแผ่ (stratus)ในภาวะที่มีลมพัดแรง หรือกระแสอากาศยกตัวขึ้นในแนวดิ่งอย่างรุนแรง เมฆจะก่อตัวเป็น “เมฆก้อน” (cumulus) หรือ “เมฆหอคอย” (cumulonimbus)

157. เมฆที่เกิดจากการพาความร้อนเกิดจากอากาศได้รับความร้อนจากพื้นดิน

158. ทำให้ความหนาแน่นลดลง จึงลอยสูงขึ้น

159. อุณหภูมิลดลง ไอน้ำเกิดการควบแน่นเป็นหยดน้ำเล็กๆเมฆที่เกิดจากแนวปะทะของอากาศเกิดจากการชนกัน ระหว่างมวลอากาศร้อน และมวลอากาศเย็น มวลอากาศร้อนถูกยกให้ลอยขึ้นเหนือมวลอากาศเย็นซึ่งมีความหนาแน่นมากกว่าบริเวณที่ชนกันเรียกว่า “แนวปะทะของอากาศ”

163. เมฆที่เกิดจากการปะทะภูเขาเกิดจากลมพัดผ่านภูเขา บังคับให้มวลอากาศยกตัวสูงขึ้นตามลาดเขา

164. ขณะมวลอากาศเคลื่อนที่ขึ้นที่สูง ความกดอากาศลดลง ทำให้มวลอากาศขยายตัว และเย็นลงช้าๆ

165. ไอน้ำในอากาศ ค่อยๆ รวมตัวกลายเป็นหยดน้ำ และกลายเป็นเมฆ

166. ทำไม กรุงเทพฯ ฝนตกบ่อยจัง!

167. เลย จอดรถ ที่ใต้ สะพาน สายสี่ ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะ กลัว กระจกแตก และ ลมแรงมากๆ ตอนนี้ อากาศ คง สุดๆ แล้ว ใน กรุงเทพ ก็มีพายุลูกเห็บโลกร้อน มาใกล้ ตัว มากๆ แล้วรูปนี้ หาจากแถมในวันที่ร้อนจัด บางทีก็มี ลูกเห็บ ตก!พายุฝน-ลูกเห็บกระหน่ำกรุงร่วม 3 ชม.รถติดหนักเมื่อเวลา 15.30 น. ผู้สื่อข่าวรายงานว่าในเขตอุดมสุข บางนา พระโขนง และประเวศ เกิดพายุฝนกระหน่ำลงมาอย่างหนัก และลมกระโชกแรง พร้อมกับมีลูกเห็บขนาดเท่าหัวแม่มือหล่นลงมาจำนวนมาก ซึ่งพายุลูกเห็บตกลงมานานกว่า 10 นาทีผู้สื่อข่าวรายงานอีกว่า พายุฝนลมแรงและลูกเห็บตกดังกล่าวได้ตกลงอย่างต่อเนื่อง เป็นเวลานานร่วม3 ชั่วโมง เป็นเหตุให้เกิดน้ำท่วมขัง โดยเฉพาะถนนศรีนครินทร์ตั้งแต่บริเวณโรงแรมโนโวเทลยาวไปเกือบถึงห้างเสรีเซ็นเตอร์ ระยะทางประมาณ 3 กิโลเมตร เกิดน้ำท่วมขัง ทำให้รถที่สัญจรไปมาเดินทางได้ลำบาก เป็นเหตุให้การจราจรติดขัด ขณะเดียวกัน บริเวณปากซอยอุดมสุข 58 มีต้นไม้หักโค่นกีดขวางการจราจร เนื่องจากลมกระโชกแรง ส่งผลให้การจราจรติดขัดเช่นกัน (22 กย. 52 - กรุงเทพธุรกิจ)

168. วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4 โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่ รถ และ กระจก ดังแรงมากๆ วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่ รถ และ กระจก ดังแรงมากๆเลย จอดรถ ที่ใต้ สะพาน สายสี่ ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะ กลัว กระจกแตก และ ลมแรงมากๆ ตอนนี้ อากาศ คง สุดๆ แล้ว ใน กรุงเทพ ก็มีพายุลูกเห็บโลกร้อน มาใกล้ ตัว มากๆ แล้วรูปนี้๖(วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4 โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่รถ และกระจก ดังแรงมากๆ เลยจอดรถที่ใต้สะพานสายสี่ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะกลัวกระจกแตก และลมแรงมากๆ ตอนนี้อากาศคงสุดๆแล้ว ในกรุงเทพก็มีพายุลูกเห็บ โลกร้อนมาใกล้ตัวมากๆ แล้ว (Bloggang.com)

169. กทม.ร้อนจัดวันนี้ เตือนระวังพายุ-ลูกเห็บโดย : กรุงเทพธุรกิจออนไลน์กรุงเทพฯร้อนสุดวันนี้ อุณภูมิไม่เกิน 40 องศา หลังจากนั้นอีกสัปดาห์ถึงคิวเชียงใหม่ อุตุฯเตือนระวังพายุฤดูร้อน ลูกเห็บอาจตกในกรุงนายอานนท์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ผู้อำนวยการศูนย์เครือข่ายงานวิเคราะห์วิจัยและฝึกอบรมการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลกแห่งภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยว่า สถานการณ์อากาศร้อนของประเทศ วันที่ร้อนที่สุดในพื้นที่กรุงเทพมหานคร จะเป็นวันนี้(22 เม.ย.) โดยอุณหภูมิจะอยู่ที่ประมาณ 40 องศาเซลเซียส เนื่องจากเป็นช่วงที่ดวงอาทิตย์อยู่เหนือกรุงเทพฯ พอดีส่วนจังหวัดอื่นๆ จะแตกต่างกันไป โดยภาคเหนือ วันที่ร้อนที่สุด จะช้ากว่ากรุงเทพฯ ประมาณ 1 สัปดาห์ เช่น เชียงใหม่ จะร้อนช้ากว่ากรุงเทพฯ 5-6 วันขณะที่กรมอุตุนิยมวิทยา เตือนว่า อากาศร้อนอบอ้าวไม่ใช่เรื่องน่ากังวล เพราะตลอดเดือนนี้อุณหภูมิไม่น่าสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส แต่สิ่งที่ต้องกังวลคือ พายุฤดูร้อนในช่วงเปลี่ยนฤดู เนื่องจากจะเกิดลมกระโชกแรง อาจส่งผลให้เกิดลูกเห็บในพื้นที่ตอนบนของประเทศไทย ซึ่งพื้นที่กรุงเทพฯ มีแนวโน้มจะเกิดลูกเห็บด้วย

170. ลูกเห็บ(HAIL)แถมในวันที่ร้อนจัด บางทีก็มี ลูกเห็บ ตก!ชิ้นน้ำแข็งขนาดเล็กถูกพัดขึ้นๆ ลงๆ อยู่ภายในเมฆคิวมูโลนิมบัส มีน้ำแข็งมาเกาะพอกจนเป็นชั้นหนาขึ้นจนมีขนาดใหญ่และหนักมากพอ จึงตกลงสู่พื้นดิน

172. Air Humidity ความชื้นของอากาศคือปริมาณของไอน้ำ ที่มีอยู่ในบรรยากาศไอน้ำถูกเพิ่มสู่บรรยากาศตลอดเวลา โดยการระเหย และการคายน้ำของพืช และถูกนำออกจากบรรยากาศเมื่ออากาศ “อิ่มตัว” ไอน้ำจึงเกิดการ “ควบแน่น” และตกกลับมาสู่โลกภาวะ “อากาศอิ่มตัว” (saturated air) คือ อากาศที่รับไอน้ำไว้เต็มที่แล้ว ณ อุณหภูมิหนึ่ง ไม่สามารถรับไอน้ำที่ระเหยเข้ามาเพิ่มได้อีกอุณหภูมิที่ไอน้ำในภาวะอากาศอิ่มตัว เริ่มกลั่นตัว เป็นหยดน้ำ เรียกว่า “จุดน้ำค้าง” (dew point)

173. วิธีการวัด ปริมาณความชื้นของอากาศได้แก่ความชื้นสัมบูรณ์ (Absolute Humidity) หมายถึง มวลของไอน้ำ ที่มีอยู่จริงในอากาศ ณ ขณะใดขณะหนึ่ง หน่วยเป็น กรัมต่อลูกบาศก์เมตร ความชื้นสัมบูรณ์ = มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศ (กรัม) ปริมาตรของอากาศ (ลูกบาศก์เมตร)

174. วิธีการวัด ปริมาณความชื้นของอากาศความชื้นสัมพัทธ์ (Relative Humidity) คือการเปรียบเทียบ มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศ (ความชื้นสัมบูรณ์) กับ มวลไอน้ำในอากาศอิ่มตัว ที่อุณหภูมิและปริมาตรเดียวกัน คิดเป็น ร้อยละ (%) ความชื้นสัมพัทธ์ =มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศมวลไอน้ำในอากาศอิ่มตัว ที่อุณหภูมิและปริมาตรเดียวกันX 100%

175. HYGROMETER ไฮโกรมิเตอร์ - เครื่องมือวัดค่าความชื้นสัมพัทธ์ไฮโกรมิเตอร์แบบเส้นผม ใช้เส้นผมของคนหรือสัตว์อื่น เมื่ออากาศชื้นจะยืดออก แต่เมื่ออากาศแห้งจะหดตัว ทำให้แสดงผลผ่านกลไกได้

176. HYGROMETER ไฮโกรมิเตอร์ - เครื่องมือวัดค่าความชื้นสัมพัทธ์ไฮโกรมิเตอร์แบบกระเปาะเปียก – กระเปาะแห้ง ประกอบด้วยเทอร์โมมิเตอร์สองตัว โดยเทอร์โมมิเตอร์กระเปาะเปียกจะบอกอุณหภูมิต่ำกว่าของกระเปาะแห้งถ้าเทอร์โมมิเตอร์ทั้งสองตัวบอกค่าอุณหภูมิเท่ากัน แสดงว่าน้ำในผ้าหุ้มกระเปาะเปียกไม่สามารถระเหยกลายเป็นไอน้ำสู่อากาศได้ คืออากาศขณะนั้นอยู่ในภาวะ “อิ่มตัว” ด้วยไอน้ำ ความชื้นสัมพัทธ์จะเท่ากับ 100%

177. Wet and Dry Hygrometerไฮโกรมิเตอร์กระเปาะเปียก-กระเปาะแห้งกระเปาะเปียก Wet Bulbกระเปาะแห้ง Dry Bulb

178. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ความชื้นสัมพัทธ์ที่ 60% เป็นความชื้นที่พอเหมาะ ทำให้เรารู้สึกสบาย ถ้ามากกว่านี้ จะทำให้รู้สึกอึดอัด ตัวเหนียวเหนอะหนะ แต่ถ้าความชื้นน้อยกว่านี้ จะรู้สึกว่าอากาศแห้ง บางครั้งผิวแห้งและแตกณ ภาวะอากาศอิ่มตัว ความชื้นสัมพันธ์มีค่า 100% ถ้าค่าความชื้นสัมพัทธ์มากกว่า 100% อากาศจะอยู่ในภาวะ “อิ่มตัวยิ่งยวด” (supersaturated) ไอน้ำจะควบแน่นกลายเป็นหยดน้ำ หรือแข็งตัวเป็นผลึกน้ำแข็ง

179. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ปริมาณของไอน้ำที่มีอยู่ในอากาศ ณ ภาวะอิ่มตัวจะขึ้นอยู่กับอุณหภูมิของอากาศ โดยปริมาณของไอน้ำ ณ ภาวะอากาศอิ่มตัวจะเพิ่มขึ้น เมื่ออุณหภูมิของอากาศเพิ่มขึ้น(ดังตัวอย่างจากมายากล “สร้างเมฆในขวด”) จึงเห็นได้ว่า เมื่ออุณหภูมิเปลี่ยน ความชื้นสัมพัทธ์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ถึงแม้ว่าปริมาณไอน้ำในอากาศจะยังคงเดิม

180. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ในวันอากาศสงบ แจ่มใส อุณหภูมิของอากาศจะค่อยๆ สูงขึ้น ตั้งแต่พระอาทิตย์ขึ้น กระทั่งถึงเวลาช่วงบ่าย แล้วอุณหภูมิจะค่อยๆ ลดต่ำลง จนกว่าพระอาทิตย์ขึ้นอีกครั้งในวันถัดมา ในช่วงระหว่างวัน หากปริมาณความชื้นของอากาศมีค่าคงตัว ความชื้นสัมพัทธ์ย่อมจะแปรผกผันกับอุณหภูมิ นั่นหมายความว่า ความชื้นสัมพัทธ์จะลดลงในช่วงเช้าไปจนถึงกลางบ่าย และเพิ่มขึ้นในช่วงเย็นตลอดจนถึงเช้ามืดของวันรุ่งขึ้น

181. การใช้ประโยชน์จากความเข้าใจเรื่องความชื้นสัมพัทธ์เป็นปัจจัยร่วมแสดงการก่อตัวของกลุ่มเมฆ และร่วมทำนายว่าฝนจะตกหรือไม่ ไอน้ำในบรรยากาศเป็นส่วนสำคัญของระบบวัฏจักรน้ำ การวัดปริมาณไอน้ำในบรรยากาศสามารถใช้จำแนกลักษณะสภาพภูมิอากาศในแต่ละพื้นที่ว่าเป็นประเภทแห้งแล้ง หรือประเภทชื้น ความชื้นสัมพัทธ์ มีผลกับการทำให้อากาศร้อนหรือเย็นด้วยเช่นกัน เนื่องจากน้ำมีค่าความจุความร้อนมากกว่าอากาศ ปริมาณไอน้ำที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงเพียงเล็กน้อยส่งผลต่ออัตราเร็วของการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของมวลอากาศได้ สิ่งนี้คือสาเหตุของการเย็นตัวอย่างรวดเร็วของอากาศในทะเลทรายตอนกลางคืน ซึ่งมีความชื้นสัมพัทธ์น้อย ขณะที่บริเวณที่มีความชื้นอากาศจะเย็นตัวลงช้ากว่า

182. ความร้อน กับ ความชื้นอุณหภูมิ (Temperature) หมายถึงระดับของความร้อนในวัตถุเครื่องมือที่ใช้วัดอุณหภูมิ คือ เทอร์โมมิเตอร์ (Thermometer)มักทำด้วยแท่งแก้วใสปลายปิดสองด้าน มีรูตรงกลาง ด้านล่างเป็นกระเปาะบรรจุของเหลวที่ขยายตัวและ หดตัวได้ดี เมื่อรับและคายความร้อน ได้แก่ ปรอท หรือ แอลกอฮอลหน่วยของเทอร์โมมิเตอร์ที่ใช้อยู่ทั่วไปได้แก่ ระบบเมตริก : องศาเซลเซียส (oC)ระบบอังกฤษ : องศาฟาเรนไฮต์ (oF)ระบบเอสไอ : เคลวิน (K)

183. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วย

184. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วยจากภาพจะพบว่า อัตราส่วนระหว่าง อุณหภูมิที่อ่านได้ - จุดเยือกแข็งจะมีค่าเท่ากันทุกหน่วยจุดเดือด - จุดเยือกแข็ง

185. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วยจึงเขียนเป็นสูตรการแปลงหน่วยอุณหภูมิได้ดังนี้C=R = F - 32 = K - 273 = X - M 5 4 9 5 B - Mจากภาพจะพบว่า อัตราส่วนระหว่าง อุณหภูมิที่อ่านได้ - จุดเยือกแข็งจะมีค่าเท่ากันทุกหน่วยจุดเดือด - จุดเยือกแข็ง หรือเทียบเฉพาะองศาเซลเซียสกับเคลวิน ได้ดังนี้ C = K - 273หรือ K =273+ C

186. อุณหภูมิมวลอากาศในภาพนี้มีหน่วยเป็น องศาฟาเรนไฮต์ จงแปลงให้เป็น องศาเซลเซียส5.6 oC0 oC-3.9 oC12.8 oC10 oCสูตรการแปลงหน่วยอุณหภูมิที่ต้องใช้C = F - 32 5 9 3.9 oC

187. M8 & M9 การทดลองหา จุดเดือด ของน้ำและ จุดหลอมเหลว ของน้ำแข็งสังเกตการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของน้ำขณะที่ได้รับความร้อน และขณะที่มีการเปลี่ยนสถานะสถานะทั้ง ๓ ของสสารสารทุกชนิด สามารถปรากฏได้ ๓ สถานะ คือ ก๊าซ ของเหลว และ ของแข็ง ขึ้นกับระดับของ พลังงานภายในโมเลกุล และ แรงระหว่าง-โมเลกุลขณะที่เป็น ก๊าซ โมเลกุลเคลื่อนที่เร็วมาก เพราะมีพลังงานสูง จนสามารถเอาชนะแรงระหว่างโมเลกุลได้ จึง มีรูปร่าง และปริมาตรไม่แน่นอน

188. สถานะทั้ง ๓ ของสสารในของเหลว โมเลกุลเคลื่อนที่ช้า ถูกยึดให้อยู่ใกล้กันด้วยแรงระหว่างโมเลกุลคือสาเหตุให้ก๊าซปริมาตรมาก เมื่อควบแน่นแล้วจะกลายเป็นของเหลวที่มีปริมาตรน้อยลงแรงระหว่างโมเลกุล ทำให้ของเหลวมีปริมาตรแน่นอน แต่ยังสามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่าง และไหลได้

189. สถานะทั้ง ๓ ของสสารในของแข็ง มีพลังงานภายในโมเลกุลต่ำมาก จึงถูกแรงระหว่างโมเลกุลที่มากกว่ายึดโมเลกุลไว้ให้อยู่ในตำแหน่งที่แน่นอน ของแข็งจึงมีรูปร่างและปริมาตรคงที่แรงระหว่างโมเลกุลมีอยู่ ๒ ชนิด คือ แรงดึงดูด และ แรงผลัก ทั้งสองอย่างนี้เป็นแรงทางไฟฟ้า ที่ปกติแล้วจะสมดุลกัน

190. จุดหลอมเหลวและ จุดเยือกแข็งช่วงที่น้ำแข็งกำลังหลอมเหลวเป็นช่วงที่น้ำแข็งกำลังเปลี่ยนสถานะเป็นน้ำ อุณหภูมิช่วงนี้จะคงที่ เรียกว่า “จุดหลอมเหลว”(Melting Point) ของน้ำแข็งในทางกลับกัน เมื่ออุณหภูมิของน้ำลดลงถึงจุดหนึ่ง จะเกิดการแข็งตัวเป็นน้ำแข็ง เรียกว่า “จุดเยือกแข็ง” (Freezing Point)

191. จุดเดือดและ จุดควบแน่นเมื่อให้ความร้อนแก่น้ำ อุณหภูมิของน้ำจะสูงขึ้น และเมื่ออุณหภูมิถึงจุดหนึ่ง น้ำก็จะเดือด มีไอน้ำเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก ช่วงนี้อุณหภูมิของน้ำจะคงที่ เรียกอุณหภูมิขณะนี้ว่า “จุดเดือด” (Boiling Point) ของน้ำ

192. I. ขณะอุณหภูมิเปลี่ยนแปลง สถานะไม่เปลี่ยนความร้อน กับการเปลี่ยนแปลง อุณหภูมิและ สถานะ ของสสารค่าความจุความร้อนจำเพาะ (Specific Heat Capacity – C)หมายถึง ปริมาณความร้อน ที่ทำให้สสารมวล ๑ หน่วย มีอุณหภูมิเปลี่ยนไป ๑ องศา

193. ค่า C มีหน่วยเป็น cal/g oC , J/ kg oC , J/ kg K

194. 1 แคลอรี (cal) คือปริมาณความร้อน ที่ทำให้น้ำ 1 g มีอุณหภูมิเปลี่ยนไป 1 oC

195. ค่าความจุความร้อนจำเพาะของน้ำ เท่ากับ 1 cal/g oCหมายถึง ต้องใช้ปริมาณความร้อน 1 แคลอรี ในการทำให้น้ำ 1 กรัมมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น 1 oCQ = m c ∆tปริมาณความร้อนที่สสารรับเพิ่ม หรือคายออก (cal)อุณหภูมิที่เปลี่ยนไปของสสาร(oC )ค่าความจุความร้อนจำเพาะของสสาร(cal/g oC )มวลของสสาร(g)

196. II. ขณะเปลี่ยนสถานะอุณหภูมิไม่เปลี่ยนแปลงความร้อน กับการเปลี่ยนแปลง อุณหภูมิและ สถานะ ของสสารค่าความร้อนแฝงของการเปลี่ยนสถานะ (Specific Latent Heat – L)หมายถึง ปริมาณความร้อน ที่ทำให้สสารมวล ๑ หน่วย เกิดการเปลี่ยนสถานะ โดยขณะนั้นอุณหภูมิจะคงที่ (อยู่ที่จุดหลอมเหลว/เยือกแข็ง หรือจุดเดือด/ควบแน่น)

197. ค่า L มีหน่วยเป็น cal/g , kcal/ kg , J/ kg

198. ค่าความร้อนแฝงของการหลอมเหลว (Lf)ของน้ำ 80 แคลอรีต่อกรัม หมายถึงการทำให้น้ำแข็ง 1 g ที่ 0oCหลอมเหลวเป็นน้ำต้องใช้ความร้อน 80 แคลอรี

199. ค่าความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ (Lv)ของน้ำ 540 แคลอรีต่อกรัม หมายถึงการทำให้น้ำ 1 g ที่ 100oCระเหยกลายเป็นไอ ต้องใช้ความร้อน 540 แคลอรีQ = m Lค่าความร้อนแฝงในการเปลี่ยนสถานะของสสาร(cal/g )ปริมาณความร้อนที่สสารรับเพิ่ม หรือคายออก (cal)มวลของสสาร(g)

200. พายุหมุนเขตร้อน Tropical Cycloneเกิดในมหาสมุทรที่มีกระแสน้ำอุ่นไหลผ่าน มักเกิดในช่วงฤดูร้อน ก่อให้เกิดฝนตกหนักและกระแสลมที่มีความรุนแรง

201. สามารถสร้างภัยพิบัติรุนแรงต่อพื้นที่ที่พัดผ่าน ได้แก่ น้ำท่วม ดินถล่ม วาตภัย

202. ในบริเวณที่พายุนี้เคลื่อนผ่าน ท้องฟ้าจะมืดครึ้มและปกคลุมด้วยเมฆหนาทึบ มีฝนตกปานกลางหรือฝนตกหนักแผ่เป็นบริเวณกว้างและตกติดต่อกันเป็นเวลานาน

203. พายุหมุนเขตร้อน Tropical Cycloneในช่วงฤดูร้อน เมื่อมหาสมุทรร้อนจัด ความกดอากาศเหนือพื้นน้ำแตกต่างจากพื้นทวีปมาก ก่อกระแสลมที่มีความรุนแรง

204. แรงโคริโอลิส ทำให้กระแสลมเลี้ยวเบนจนพัดเวียนเข้าหาจุดศูนย์กลาง มีกำลังแรง และความเร็วสูงการจำแนกขนาดของพายุหมุนเขตร้อนใช้ความเร็วลมรอบศูนย์กลางเป็นเกณฑ์แบ่งได้ 3 ชนิดคือ1. พายุดีเปรสชั่น (Depression)2. พายุโซนร้อน (Tropical Storm)3. พายุรุนแรง (Severe Storm)

205. พายุดีเปรสชั่นDepressionมีความเร็วลมรอบศูนย์กลางเฉลี่ยไม่เกิน 63 กิโลเมตรต่อชั่วโมง พายุโซนร้อน Tropical Stormความเร็วของลมรอบศูนย์กลางระหว่าง 63 -118 กิโลเมตรต่อชั่วโมงพายุรุนแรง Severe Stormมีความเร็วของลมรอบศูนย์กลางเกิน 118 กิโลเมตรต่อชั่วโมง

206. มีชื่อเรียกแตกต่างกันตามแหล่งกำเนิดระดับมาตรวัดพายุหมุนเขตร้อนของ ซัฟเฟอร์ – ซิมป์สัน (Saffir – Simpson Scale) พยากรณ์โดยศูนย์ร่วมการเตือนภัยไต้ฝุ่น (Joint Typhoon Warning Center หรือ JTWC) ของสหรัฐ ฯ ตามข้อกำหนดจากต่างประเทศบริเวณที่ได้รับอิทธิพลจากเฮอร์ริเคน

207. ตุลาคม – พฤศจิกายน ช่วงเปลี่ยนฤดูกาล เมื่อฝนอำลา ลมหนาวมาเยือน

208. วัฏจักรน้ำWater Cycle

209. วัฏจักรน้ำ ภายในระบบของโลกThe Water Cycle in The Earth Systemควบแน่น/กลั่นตัวCondensationฝนตกRainfallการคายน้ำของพืชTranspirationระเหยEvaporationน้ำหลากผิวดิน RunoffมหาสมุทรOceanซึมผ่าน Infiltrationแม่น้ำ Riverน้ำใต้ดิน Subsurface waterน้ำบาดาล Ground waterสะสมในชั้นหิน Percolationชั้นหินฐาน Bedrock

210. LiquidWater vaporมี น้ำ อยู่ที่ไหน ในโลกใบนี้มหาสมุทรน้ำจืดน้ำแข็งถาวรธารน้ำแข็งน้ำบาดาลSolidพื้นที่ชุ่มน้ำทะเลสาปน้ำจืดความชื้นในดินน้ำผิวดินและ ในบรรยากาศ0.4 %แม่น้ำบรรยากาศอยู่ในสิ่งมีชีวิต

Weather Academy

More Related Content

What's hot (20)

Similar to Weather Academy (20)

Weather Academy