Podniesienie poziomu bezpieczeństwa w strefie robót drogowych
Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie
Bezpieczeństwo zaczyna się od Porozumienia 🤝
Za pomocą technicznych środków organizacji ruchu – mobilne progi ostrzegawcze
Roboty prowadzone w obrębie jezdni lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie należą do grupy prac szczególnie niebezpiecznych, co wymaga od kierujących pojazdami wzmożonej koncentracji, a od pracowników prowadzących roboty szczególnej samodyscypliny, gdyż to właśnie oni są narażenia na utratę zdrowia lub życia.
Efektywności organizacji ruchu, czyli zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego, bezpieczeństwa pracowników prowadzących roboty oraz maksymalnej płynności ruchu powinno stanowić najwyższy cel czasowej organizacji ruchu.
Przepisy dopuszczające produkty brd do stosowania na drogach
Sposób umieszczania znaków i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego drogach oraz ich szczegółowe warunki techniczne określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2311, z późn. zm.). Niniejszy akt stanowi katalog wymogów jakie powinny spełniać produkty stosowane na drogach.
W zakresie urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego ustawodawca dopuszcza możliwość ich umieszczania w przypadku wydania atestu lub certyfikatu w kraju wytworzenia, co do których nie jest wymagane nadanie znaku bezpieczeństwa, lub gdy dokonano oceny zgodności i wydano certyfikat zgodności lub deklarację zgodności z odpowiednią normą lub aprobatą techniczną – w odniesieniu do wyrobów niepodlegających certyfikacji, lub wydano certyfikat na znak bezpieczeństwa, wykazujący, że zapewniono zgodność z kryteriami technicznymi określonymi na podstawie odpowiednich norm, aprobat technicznych oraz właściwych przepisów i dokumentów technicznych – w odniesieniu do wyrobów podlegających tej certyfikacji.
Mobilne progi ostrzegawcze
Badania zdarzeń podczas prac krótkotrwałych na autostradach w Holandii przeprowadzone w latach 1989-1997 przez van VEENENDAAL/MESKEN/KLEM wykazały, że ilość zdarzeń przy zastosowaniu mobilnych progów ostrzegawczych spadła blisko trzykrotnie.
Zgodnie ze standardem Szwajcarskiego Stowarzyszenia Ekspertów Drogowych i Ruchu Drogowego (VSS) od końca 2017 r. wprowadzono tymczasowe progi ostrzegawcze mające na celu ostrzeganie użytkowników dróg, którzy przeoczyli sygnał wstępny (oznakowanie ostrzegawcze) za pomocą efektu wstrząsania wywołanym przejazdem przez progi.
Federalny Instytut Badawczy Autostrad (BAST) z Niemiec w raporcie Inżynieria Ruchu V118 zaleca aby progi tymczasowe stosować również do prac nocnych.
Mobilne progi ostrzegawcze to produkt stosunkowo nowy na naszych drogach, na drogach szybkiego ruchu w Polsce stosowany od 2020 r. przez Operatora Autostrady A1, Intertoll Polska sp. z o.o.
Przed wprowadzeniem urządzeń przeanalizowano rozwiązania stosowane na świecie, w takich krajach jak: Austria, Czechy, Holandia, Norwegia, Szwajcaria, Niemcy, Stany Zjednoczone, w Austrii Straż Pożarna stosuje progi do zabezpieczania swoich działań na drogach, w rejonie Langquaid. Ponadto dokonano weryfikacji dokumentacji dopuszczającej produkty w drogownictwie.
Zaś schematy oznakowania robót z zastosowaniem progów zostały zaimplementowane z rozwiązań niemieckich oraz rozszerzone o schematy związane z zabezpieczeniem nieplanowanych zdarzeń drogowych.
Progi wykonuje się ze specjalnego tworzywa o nieporowatej powierzchni, odpornego na warunki atmosferyczne i promieniowanie UV. Materiał z jakiego są wykonane gwarantuje ich sprężystość, stabilność i odporność na ścieranie podczas przejazdu samochodem przez co dostosowują się do profilu nawierzchni drogi.
Zastosowane elementy odblaskowe zwiększają widoczność w nocy, bądź przy słabszych warunkach atmosferycznych. Waga jednego elementu wacha się w granicach 16 kg, co umożliwia ułożenie na drodze przez 1 pracownika.
Pierwszy próg winien znajdować się przy linii segregacyjnej, ostatni przy linii krawędziowej zewnętrznej, kolejny winien być ustawiony na środku zgodnie rysunkiem nr 4.
W celu większego zauważenia progów na drodze zaleca się stosowanie pachołków drogowych, bądź ośmiopunktowej strzały w rejonie pierwszego najazdu progu od strony pobocza. Przykład na rys. nr 5.
Podczas obserwacji wdrożonej organizacji ruchu na A1 z zastosowaniem mobilnych progów ostrzegawczych stwierdzono, że kierujący zmieniali dotychczasowe zachowania w obszarze robót, traktując progi jako przeszkodę na drodze. Ustawione w odległości 100–150m od strefy robót powodują wcześniejsze przeplatanie się pojazdów i zmniejszenie prędkości pojazdów, przez co uzyskujemy zamierzony efekt.
Zastosowanie najnowocześniejszych rozwiązań zabezpieczenia i zarządzania ruchem w obszarze robót gwarantuje większy poziom bezpieczeństwa użytkownikom oraz pracownikom znajdującym się w strefie robót.
mgr inż. Paweł Słomiński
Intertoll Polska Sp. z o.o.
Piśmiennictwo
Guidance for the Use of Temporary Rumble Strips in Work Zones, wrzesień 2014r.
Bernd Vasmer, Erfahrungen mit dem Einsatz von Warnschwellen in Nordrhein – Westfalen, Strassenverkherstechnik 12.2009
Słomiński P.: Analiza ogólna bezpieczeństwa ruchu drogowego - Podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego na czas prowadzenia robót utrzymaniowych i zabezpieczenia zdarzeń drogowych na autostradzie A1 relacji Rusocin – Toruń Południe poprzez testowe wdrożenie przenośnych progów ostrzegawczych. Ropuchy, 2020.
B.Steinauer, M.Baier, D.Kemper, O.Baur, A.Meyer Einsatz neuer Methoden zur Sicherung von Arbeitsstellen kürzerer Dauer - Institut für Straßenwesen (isac) Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule Aachen (RWTH Aachen), Berichte der Bundesanstalt für Straßenwesen, Verkehrstechnik Heft V 118.
Słomiński P.: Aktualne trendy w zabezpieczaniu robót drogowych na drogach szybkiego ruchu, Magazyn Autostrady, 2022
Słomiński P.: Projekt uproszczonej organizacji ruchu drogowego - Schematy dla prac utrzymaniowych, zabezpieczenia miejsc awarii, wypadku/kolizji, nieprzewidzianego zdarzenia w zakresie progów ostrzegawczych Nr ITP/PUOR/PROGI/2023. Ropuchy 2023.
Słomiński P.: Aktualne trendy w zabezpieczeniu robót drogowych na drogach szybkiego ruchu, na przykładzie autostrady A1 Rusocin - Toruń. IV Pomorskie Forum Drogowe Utrzymanie Dróg, Gdańsk 2021.