ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024

66ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ – « ΑΡΙΣΤΟΚΛΕΙΟ» ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ
1
ΕΝΟΤΗΤΑ 1η :
« Η εποχή του Διαφωτισμού» [ σελίδες 11 έως 13]
▪ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ: Σημαντικό πνευματικό κίνημα αλλά και βαθύτατα πολιτικό. Πνευματικό γιατί ουσιαστικά είναι επακόλουθο
της επιστημονικής επανάστασης του 17ου αιώνα και πολιτικό γιατί έδωσε στην αστική τάξη τα επιχειρήματα , ώστε να
διεκδικήσει την εξουσία.
▪ ΦΥΣΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ : Όλοι οι ανθρωποι εχουν, μονο και μονο επειδη ειναι ανθρωποι, ορισμενα δικαιώματα (ζωης,
ιδιοκτησιας, ισοτητας απεναντι στο νομο, ελευθεριας σκεψης και εκφρασης), τα οποια ειναι απαράγραπτα και
απαραβίαστα και καμια εξουσια δεν μπορει να τα καταργησει . Αντιθετα καθε εξουσια πρεπει να τα σεβεται και να κυβερνα
συμφωνα με αυτα.
▪ ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ: Η αποψη των Διαφωτιστων οτι η λογική ειναι ο μονος ασφαλης τροπος ερμηνειας του κοσμου.
▪ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ : Τα άτομα δέχτηκαν να παραχωρήσουν ορισμένες από τις ελευθερίες τους, προκειμένου να
συμβιώσουν, και το κράτος εγγυήθηκε αυτή τη συμφωνία, το κοινωνικό συμβόλαιο. Αν το κράτος παραβεί τους όρους αυτού
του συμβολαίου και γίνει τυραννικό, τότε οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της αντίστασης. ( Τζον Λοκ )
▪ ΓΕΝΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ: Ειναι η συνθεση των ατομικων βουλησεων μεσα απο την οποια εκφραζεται το δημοσιο συμφερον. Η
γενικη βουληση εκφραζεται με τη συμμετοχη του λαου στη ληψη των αποφασεων. ( Ζαν Ζακ Ρουσό)
▪ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΞΟΥΣΙΩΝ :Οι φορεις της εξουσιας θα πρεπει να ειναι διαφορετικοι: η εκτελεστικη εξουσια να ασκειται απο το
σωμα που εφαρμοζει τους νομους (κυβερνηση), η νομοθετικη απο το σωμα που θεσπιζει τους νομους (βουλη) και η δικαστικη
απο εκεινους που ελεγχουν την τηρηση των νομων (δικαστες). Έτσι, πιστευαν οι υποστηρικτες της διακρισης των εξουσιων,
δεν θα ηταν ευκολο οι εκαστοτε φορεις της εκτελεστικης εξουσιας να συγκεντρωσουν τοση δυναμη ωστε να κανουν
καταχρηση της. ( Μοντεσκιέ )
▪ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ: Το δικαιωμα που εχει καθε ανθρωπος να διαλεγει τη θρησκεια που θελει. (Βολτέρος)
▪ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ: Έργο 33 τομων στο οποιο οι διαφωτιστες παρουσιασαν ολες τις νεες γνωσεις, καθως και τις νεες ιδεες
και αντιληψεις για διαφορα οικονομικα, κοινωνικα, πολιτικα και αλλα θεματα. Πρωτεργατες της Εγκυκλοπαιδειας ηταν οι
Γαλλοι διαφωτιστες (Ντιντερό και Ντ’ Αλαμπέρ)
ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Παραθεματα 3α/3β [ σελιδα 11] και παραθεμα 4 [ σελιδα 12] :
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αφου μελετησετε τις πηγες 3α, 3β και 4, να παρουσιασετε σε συντομο κειμενο τις πολιτικες θεσεις του
Διαφωτισμου που υποστηριζονται σε αυτες.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Διαφωτισμος υπηρξε κατεξοχην πολιτικο κινημα. Οι κυριες πολιτικες του θεσεις ηταν:
α) Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ατόμου και του πολίτη, δικαιώματα που θεωρήθηκαν «φυσικά» και
απαραβίαστα.
Συμφωνα με τον Διαφωτισμο, ο λαος εχει το δικαιωμα ακομα και της χρησης βιας απεναντι στο μεχρι προτινος ιερο προσωπο
του ηγεμονα. Το δικαιωμα αντιστασης του λαου κατοχυρωνεται με το σκεπτικο του «κοινωνικου συμβολαιου»:
ο ηγεμονας κυβερναει στο ονομα του λαου του, επομενως πρεπει οι αποφασεις του να μη θιγουν τα συμφεροντα του λαου.
Σε περιπτωση που ο ηγεμονας ενεργει διαφορετικα, ο λαος εχει το δικαιωμα να αντιδρασει δυναμικα (Tζον Λοκ).
β) Η νομιμότητα της εξουσίας που πηγάζει από το λαό.
Καθε εξουσια, λοιπον, πηγαζει απο τον λαο και ασκειται για χαρη του λαου. Ο λαος εχει τη δυναμη να διοριζει τους δημοσιους
λειτουργους και να τους παυει συμφωνα με τη θεληση του. Οι κρατικοι αξιωματουχοι και υπαλληλοι οφειλουν να εξυπηρετουν
τις αναγκες των πολιτων και σε καμια περιπτωση να τους τυραννουν και να τους εξουσιαζουν (Zαν Zακ Pουσό).
γ) Η διάκριση των εξουσιών.
Η διακριση των εξουσιων ειναι θεμελιωδης προυποθεση για την υπαρξη ελευθεριας σε ενα κρατος. Σε διαφορετικη
περιπτωση, η καταχρηση της εξουσιας θα γεννησει τη διαφθορα και την αδικια (Μοντεσκιέ)

2
«Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι.» [σελ. 23 έως 25 ]
Από τα μέσα του 18ου αιώνα οι Έλληνες διακρίνονται στο εμπόριο και στη ναυτιλία .
Οι συγκυρίες που ευνόησαν τους Έλληνες πλοιοκτήτες:
1/ Η ρωσοτουρκικη συνθηκη του Κιουτσουκ Καιναρτζη (1774), που επετρεπε την ελευθερη κινηση των πλοιων με ρωσικη
σημαια στα Στενα του Βοσπορου
2/ Οι ναπολεοντειοι πολεμοι (1797-1815),που ειχαν ως συνεπεια την περιορισμενη παρουσια αγγλικων και γαλλικων πλοιων
στη Μεσογειο.
▪ ΠΑΡΟΙΚΙΑ: κοινοτητα ομοεθνων που κατοικει σε πολη ξενης χωρας.
▪ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ του Ελληνισμου:
1/ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ : Εναντιωνεται στις ιδεες του Διαφωτισμου και στην επανασταση.
2/ ΦΑΝΑΡΙΩΤΕΣ: Κατειχαν σημαντικες θεσεις και υψηλα αξιωματα της οθωμανικης αυτοκρατοριας.
3/ ΠΡΟΕΣΤΟΙ: Διοικουσαν τον υποδουλο ελληνισμο, μαζευαν τους φορους και τους απεδιδαν στους Τουρκους.
4/ ΕΜΠΟΡΟΙ – ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΗΔΕΣ: Πολυ καλη οικονομικη κατασταση, οπαδοι των ιδεων του Διαφωτισμου. Ιδρυουν σχολεια
στις πατριδες τους, τυπωνουν εφημεριδες, βιβλια, χορηγουν υποτροφιες.
5/ ΚΛΕΦΤΕΣ: Αγροτες που αναγκαζονται η επιλεγουν να καταφυγουν στα βουνα. Για να ζησουν κανουν επιδρομες.
6/ ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ: Ανηκαν σε ενοπλα σωματα της Οθωμανικης αυτοκρατοριας για την τηρηση της ταξης.
7/ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ – ΝΑΥΤΕΣ: Αυξανοταν οσο αναπτυσσονταν το εμποριο και η ναυτιλια
▪ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ (μεσα 18ου αι.)
ΟΡΙΣΜΟΣ: Κινημα που επεδιωκε τη διαδοση διαφωτιστικων ιδεων μεταξυ των Ελληνων· αποσκοπουσε στην ιδεολογικη
προετοιμασια του αγωνα για την ελευθερια.
ΣΤΟΧΟΣ: Η καλλιεργεια της ιδεας οτι η εκπαιδευση των Ελληνων συνδεεται αμεσα με τον αγωνα για την ελευθερια.
ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ: 1. Ρηγας Φεραιος 2. Αδαμαντιος Κοραης 3. Ανωνυμος ΄Έλληνας
ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ:
1/ Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικής [παραθεμα 1 /σελ. 23 ]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αφου μελετησετε το παραθεμα, προσπαθηστε να ερμηνευσετε την κυριαρχια της ελληνικης γλωσσας στα
Βαλκανια μετα τα μεσα του 18ου αιωνα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το οτι τα ελληνικα αποτελουσαν τη γλωσσα στην οποια γινονταν οι εμπορικες συναλλαγες στα Βαλκανια στην
περιοδο που εξεταζουμε μαρτυρα τον κυριαρχο ρολο των Ελληνων στο βαλκανικο εμποριο, γεγονος μεγαλης οικονομικης
αλλα και πολιτιστικης σημασιας. Όπως μαρτυρει και η πηγη, η ελληνικη γλωσσα ηταν κυριαρχη και χρησιμοποιουνταν απο
ολους, ανεξαρτητα απο την εθνικη τους προελευση, καθως ηταν ενα βασικο «εργαλειο» της δουλειας (του εμπορου) και της
καθημερινοτητας.
2/ Η «Νέα Πολιτική Διοίκησις», το σύνταγμα του Ρήγα (1797) [παράθεμα 3/ σελ. 25 ]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αφου μελετησετε το παραθεμα, αναζητησετε επιδρασεις της «Διακηρυξης των δικαιωματων του ανθρωπου
και του πολιτη» της Γαλλικης επαναστασης στις πολιτικες αποψεις του Ρηγα οπως αυτες διατυπωνονται στην πηγη.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ειναι εντελως ξεκαθαρο οτι η « Νεα Πολιτικη Διοικησης » ειναι αμεσα επηρεασμενη απο τη «Διακηρυξη
των Δικαιωματων του Ανθρωπου και του Πολιτη» της Γαλλικης Επαναστασης» . Με το αρθρο 2 γινεται σαφης αναφορα
στα φυσικά και αναφαιρετα δικαιωματα του καθε ανθρωπου. Η επιρροη απο τις ιδεες του Τζον Λοκ ειναι ξεκαθαρη.
Στη Νεα Πολιτικη Διοικηση συνανταμε εκφρασεις που μας θυμιζουν τη γαλλικη Διακηρυξη: φυσικα δικαιωματα, ισοτητα,
ελευθερια, προστασια περιουσιας. Συμφωνα με το συνταγμα του Ρηγα, ολοι οι ανθρωποι ειναι ισοι και ελευθεροι, ενω
ο καθενας έχει δικαίωμα να νιώθει ασφάλεια για τη ζωή του και να προστατεύεται η προσωπική του περιουσία.

3
« Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες» [ σελ. 28 έως 29 ]
▪ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
ΠΟΤΕ; 1814
ΠΟΥ; Οδησσος [ Ρωσια ]
ΣΚΟΠΟΣ: Η ενοπλη προετοιμασια των για την ανεξαρτησια
ΗΓΕΣΙΑ: Αλεξανδρος Υψηλαντης
ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ:
▪ Η εταιρεια ακολουθουσε το προτυπο των καρμποναρων.
▪ Υπηρχαν σταδια μυησης. Τα μελη της οργανωσης δοκιμαζονταν πρωτα.
▪ Τα μελη ορκιζονταν πιστη και αφοσιωση
▪ Οι επιορκοι τιμωρουνταν με θανατο
▪ Τα μελη χρησιμοποιουσαν ψευδωνυμο και κρυπτογραφικο αλφαβητο
▪ Γυναικες γινοταν δεκτες μονο κατ’ εξαιρεση
▪ Η ΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΗΓΕΜΟΝΙΕΣ
ΤΟΠΟΣ: Παραδουναβιες Ηγεμονιες (σημερινη Ρουμανια)
Γ Ι Α Τ Ι στις Ηγεμονιες;
α) απουσια τουρκικου στρατου στην περιοχη
β) λιγο βορειοτερα, βρισκοταν ρωσικος στρατος που υπηρχε ελπιδα οτι θα βοηθουσε
ΧΡΟΝΟΣ: 24 Φεβρουαριου 1821 (στο Ιασιο της Βλαχιας)
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ:
α) Οι πλουσιοι Έλληνες της περιοχης δεν ανταποκριθηκαν υλικα
β) Ο τσαρος αποκηρυξε τον Υψηλαντη και επετρεψε στο σουλτανο να στειλει στρατο
γ) Ο Πατριαρχης Γρηγοριος Ε’ αφορισε τους επαναστατες
ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ:
1/ Ο όρκος των Φιλικών [ παραθεμα 1/ σελ.28 ]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αφου μελετησετε το παραθεμα, να συνθεσετε συντομο κειμενο στο οποιο θα παρουσιαζετε τις κυριες επιδιωξεις
και τις αρχες λειτουργιας της Φιλικης Εταιρειας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μεσα απο τον ορκο φαινεται η μεγαλη σημασια που δινεται στη διαφυλαξη του μυστικου χαρακτηρα της
οργανωσης, καθως και στην τεραστια προσωπικη ευθυνη που αναλαμβανει αυτος που γινεται μελος της Φιλικης Εταιρειας.
Ο ορκος των μελων της Φιλικης Εταιρειας αποτελουσε την κορυφαια στιγμη της μυησης. Τα νεα μελη της Εταιρειας
ορκιζονταν οτι θα εμεναν πιστα στην Εταιρεια «κατα παντα και δια παντα». Ορκιζονταν, επισης, οτι θα ετρεφαν αδιαλλακτο
μισος εναντιον των τυραννων της πατριδας και οτι θα ενεργουσαν με στοχο να τους εξολοθρευσουν. Τελος, ορκιζονταν να
μη λησμονουν τις δυστυχιες της πατριδας τους και οτι, αν δεν εκπληρωναν το χρεος τους, να εβρισκαν ως τιμωρια τον
θανατο.
2/ Μία από τις επαναστατικές προκηρύξεις του Αλέξανδρου Υψηλάντη [παραθεμα 2/ σελ.29]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Να μελετησετε την επαναστατικη προκηρυξη του Αλεξανδρου Yψηλαντη και να καταγραψετε τα κυρια
επιχειρηματα με τα οποια αυτη προτρεπει σε επανασταση.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Υψηλαντης καλει τους Έλληνες να αγωνιστουν για την πιστη τους και την πατριδα. Κανοντας σαφη αναφορα
στη γαλλικη επανασταση, ζητα απο τους Έλληνες να ακολουθησουν το παραδειγμα των λαων τους Ευρωπης. Άλλωστε, οι
Ευρωπαιοι επιθυμουν τη ελευθερια των Ελληνων και πολλοι ειναι προθυμοι να ερθουν και να πολεμησουν γι’ αυτη. Έτσι οι
Έλληνες πρεπει να φανουν ανταξιοι των προγονων τους και να επαναστατησουν με σκοπο την κατακτηση τους ελευθερια
τους. Μαλιστα υπαρχει μια «Κραταια δυναμις» (σαφης υπαινιγμος για τη Ρωσια και τον Τσαρο) που θα βοηθησει τους
Έλληνες.

4
« Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)» [ σελ. 30 έως 32]
▪ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
• Μαχη στην Αλαμανα – Απριλιος 1821 / Αθανασιος Διακος
• Μαχη στο χανι της Γραβιας – Μαιος 1821 / Οδυσσεας Ανδρουτσος
• Άλωση της Τριπολιτσας – Σεπτεμβριος 1821 / Θεοδωρος Κολοκοτρωνης
• Μαρτιος 1822 – Σφαγη της Χιου
• Ιουνιος 1882 – Πυρποληση της τουρκικης ναυαρχιδας / Κωνσταντινος Καναρης [ απαντηση την καταστροφη της Χιου]
• Ιουλιος 1882 – Μαχη στα Δερβενακια / Θεοδωρος Κολοκοτρωνης
• Αυγουστος 1824 – Ναυμαχια του Γεροντα / Ανδρεας Μιαουλης
• Μαιος 1825 – Μαχη στο Μανιακι / Παπαφλεσσας
• Ιουνιος 1825 – Μαχη στους Μυλους / Μακρυγιαννης – Δ. Υψηλαντης
ΕΡΩΤΗΣΗ : Ποια η σημασια των μαχων της Αλαμανας και της Γραβιας για την εξελιξη της επαναστασης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η σθεναρη αντισταση των οπλαρχηγων της Στερεας Ελλαδας απεναντι στα τουρκικα στρατευματα που
κατεβαιναν για να πνιξουν την επανασταση στην Πελοποννησο, ανακοπτει την πορεια τους , καθυστερωντας τον εχθρο
δινοντας ετσι την ευκαιρια στους οπλαρχηγους στην Πελοποννησο να εδραιωσουν την επανασταση.
«Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για συγκρότηση κράτους» [ σελ. 33-34]
*Eθνικές Γαίες ή Eθνικά Kτήματα ονομάστηκαν οι αγροτικές εκτάσεις που ανήκαν σε μουσουλμάνους ιδιώτες, στo οθωμανικό
κράτος ή σε μουσουλμανικά θρησκευτικά ιδρύματα και οι οποιες στη διαρκεια της Eπαναστασης περιηλθαν στη δικαιοδοσια
της ελληνικης διοικησης.
Α΄ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ:
ΠΟΥ; Επιδαυρος
ΠΟΤΕ; Δεκεμβριος 1821
«Εθνοσυνελευση της Επιδαυρου» ψηφίζει το πρωτο ελληνικο συνταγμα, το: ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
Έντονα επηρεασμενο απο τα συνταγματα της Γαλλικης επαναστασης ανακηρύσσει την ελληνικη ανεξαρτησια και θεσπίζει το
πολιτευμα της αβασιλευτης δημοκρατιας.
Γ΄ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ:
ΠΟΥ; Τροιζηνα
ΠΟΤΕ; 1827
Εκλέγει τον Ιωαννη Καποδιστρια Κυβερνητη της Ελλαδος . Ψηφίζει το Πολιτικο Συνταγμα της Ελλαδος,
το πιο δημοκρατικο συνταγμα της εποχης του, βασισμενο στη διακριση των εξουσιων.
Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ :Εκδηλωθηκε το φθινοπωρο του 1823, αρχικα ως σφοδρη πολιτικη συγκρουση
στη συνεχεια ως ανοιχτη ενοπλη συγκρουση
Φάσεις του εμφύλιου πολέμου:
Α΄ φαση: φθινοπωρο 1823 – καλοκαιρι 1824
Β’ φαση: Ιουλιος 1824 – Ιανουαριος 1825

5
Αντίπαλα στρατόπεδα:
1. Όσοι διεθεταν εξουσια προεπαναστατικα δηλαδη ιεραρχες , προεστοι , Φαναριωτες και τωρα επεδιωκαν να τη
διατηρησουν.
2. Όσοι αναδειχθηκαν στα πεδια της μαχης και τωρα ζητουσαν συμμετοχη στην εξουσια
Αιτίες της σ:ύγκρουσης: Οι διαφωνιες για τη διαχειριση των χρηματων του δανειου απο την Αγγλια και οι προσωπικες
φιλοδοξιες για την εξουσια .
ΠΑΡΑΘΕΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ:
1. Ο Κολοκοτρώνης μιλά σε αγωνιστές που απειλούσαν προκρίτους [παραθεμα 1/ σελ.33]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μελετηστε το παραθεμα και απαντηστε στις ερωτησεις:
α/ Ποιο γεγονος προσπαθει να αποτρεψει ο Κολοκοτρωνης; β/ Ποια επιχειρηματα χρησιμοποιει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο Κολοκοτρωνης , στην προσπαθεια του να ηρεμησει τα πνευματα και να εμποδισει τους αγωνιστες να επιτεθουν
στους προκριτους, στεκεται ιδιαιτερα στην εικονα που θα σχηματιζαν στην Ευρωπη για τους εξεγερμενους Έλληνες και την
Ελληνικη επανασταση. Ο φοβος του Κολοκοτρωνη μηπως « μας πουνε Καρμποναρους, ρεμπελους» φαινεται οτι απηχει μια
αποψη που ειχαν αρκετοι Έλληνες συμφωνα με την οποια η επανασταση οφειλε να εχει αποκλειστικα και μονο
εθνικοαπελευθερωτικες επιδιωξεις και οχι κοινωνικα αιτηματα.
« Ο Ιωάννης Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831)» [ σελ. 55 έως 56 ]
1827 : Η Εθνοσυνελευση της Τροιζηνας εκλεγει κυβερνητη της Ελλαδας τον Ιωάννη Καποδίστρια
1828 : Άφιξη του Κυβερνητη στο Ναυπλιο
1830: Υπογραφεται το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας που αναγνωριζει την Ελλαδα ως κρατος ανεξαρτητο το οποιο θα
εκτεινεται νοτια της συνοριακης γραμμης που οριζεται απο τους ποταμους Αχελωο- Σπερχειο και περιλαμβάνει:
Τη Στερεα Ελλαδα , την Πελοποννησο, τα νησια του Αργοσαρωνικου, την Ευβοια, τις Κυκλαδες και τις Σποραδες
1831: Δολοφονια Καποδιστρια
1832: Υπογραφεται η Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης με την οποια τα συνορα της Ελλαδας θα επεκταθουν νοτια της
γραμμης Αμβρακικου- Παγασητικου. Όταν υπογραφεται η Συνθηκη ο Καποδιστριας ειναι νεκρος.
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ:
ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ: Ανεστειλε τις αποφασεις της Εθνοσυνελευσης της Τροιζηνας και συγκεντρωσε στα χερια του ολες
τις εξουσιες. Η Δ΄ Εθνοσυνελευση ( Άργος 1829) επικυρωσε αυτες τις αποφασεις.
ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ: Αξιοποιησε στον στρατο αγωνιστες της επαναστασης , ιδρυσε τον Λοχο των Ευελπιδων, καταπολεμησε
την πειρατεια.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: α) σχηματισε ενα πρωτο κρατικο ταμειο, β) προχωρησε στην ιδρυση τραπεζας και την κοπη νομισματος
(φοινικας), γ) εφαρμοσε αυστηρη λιτοτητα στις δημοσιες δαπανες , δ) εκσυγχρονισε τη γεωργια (νεες καλλιεργειες, νεες μεθοδοι
καλλιεργειας.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Ίδρυσε:
α/ το ορφανοτροφείο της Αίγινας, στο οποίο λειτούργησαν:
▪ τρία αλληλοδιδακτικά σχολεία ( όπου οι μεγαλύτεροι και πιο προχωρημένοι μαθητές δίδασκαν τους μικρότερους)
▪ τρία ελληνικά σχολεία (αντίστοιχα των σημερινών γυμνασίων)
▪ αρκετά χειροτεχνεία (επαγγελματικές σχολές)
β/ το Πρότυπον Σχολείον στο οποίο σπούδαζαν οι δάσκαλοι που προορίζονταν για τα αλληλοδιδακτικά
γ/ το Κεντρικόν Σχολείον στο οποίο φοιτούσαν όσοι προορίζονταν για σπουδές στο εξωτερικό
ε/ το Πρότυπον Αγροκήπιον (γεωργική σχολή)
Προσοχή!!!!!Δεν προχώρησε στην ίδρυση πανεπιστημίου γιατί πίστευε ότι τη δεδομένη στιγμή , με το 97% του ελληνικού
πληθυσμού να είναι αναλφάβητο , έπρεπε να δοθεί βάρος στη βασική εκπαίδευση και της επαγγελματική κατάρτιση των Ελλήνων.

6
Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ : Η πολιτικη του Καποδιστρια συναντησε αντιδρασεις απο:
▪ Ισχυρους προκριτους (εχασαν το δικαιωμα να συλλεγουν φορους, να δικαζουν και να ειναι κυριαρχοι στις επαρχιες τους)
▪ Πλουσιους πλοιοκτητες οπως ο Γ. Κουντουριωτης που ζητουσαν υπερογκες αποζημιωσεις για την απωλεια των πλοιων τους
στον αγωνα
▪ Φαναριωτες οπως ο Α. Μαυροκορδατος
▪ Φιλελευθερους διανοουμενους οπως ο Κοραης (αυτοι καυτηριαζαν τον αυταρχισμο του Καποδιστρια και ηθελαν συνταγμα)
«Από την άφιξη του Όθωνα (1833) έως την 3η Σεπτεμβρίου 1843» [ σελίδες 57-58]
1832: Οι Μεγάλες Δυνάμεις υπογράφουν τη συνθήκη του Λονδίνου με την οποία:
α) ορίζουν βασιλιά της Ελλάδας το 17χρονο ΟΘΩΝΑ, γιο του βασιλιά της Βαυαρίας, Λουδοβίκου
β) δίνουν στην Ελλάδα την πρώτη δόση δανείου που θα φτάσει τα 60.000.000 φράγκα
γ) ορίζουν ως πολίτευμα της Ελλάδας την απόλυτη μοναρχία
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ήταν η απολυτη μοναρχια μια αποφαση των αντιπροσωπων του ελληνικου εθνους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η απόλυτη μοναρχία δεν στηριζόταν σε απόφαση των αντιπροσώπων του έθνους, αλλά στη Διεθνή συνθήκη
του Λονδίνου που υπέγραψαν οι τρεις προστάτιδες δυνάμεις. Οι Έλληνες ουσιαστικά αναγκάστηκαν να αποδεχθούν ή να
ανεχθούν το μοναρχικό θεσμό, μέσω του οποίου οι ισχυροί της Ευρώπης επεδίωκαν να εξασφαλίσουν ότι το νεοσύστατο κράτος
θα ακολουθούσε μια «συνετή» εξωτερική πολιτική, πλήρως προσαρμοσμένη στα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων.
ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ (1832-1862)
Α. Περιοδος Αντιβασιλειας (1832-1835)
Β. Περιοδος Απολυτης μοναρχιας (1835-1843)
Γ. Περιοδος Συνταγματικης μοναρχιας (1844-1862)
Η 3η ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 1843
ΑΙΤΙΑ:
• Κακη οικονομικη κατασταση αγροτων
• Αδυναμια εξοφλησης δανειων / Οικονομικος ελεγχος Δυναμεων και περικοπη δαπανων
• Δυσαρεσκεια αγωνιστων της επαναστασης
• Γενικη αναταραχη
ΑΙΤΗΜΑΤΑ: Παραχώρηση Συντάγματος , απομακρυνση Βαυαρων, οικονομικη & κοινωνικη ανακουφιση
« Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) [ σελίδες 59-60]
Το Σύνταγμα του 1844 ψηφίστηκε από την Εθνοσυνέλευση που συγκλήθηκε ύστερα από το κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843
και καθιέρωσε το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας
Συμφωνα με το Συνταγμα του 1844:
1. την νομοθετική εξουσία ασκούσαν : ο βασιλιάς, η Γερουσία (διορίζονταν από το βασιλιά και ήταν ισόβια) και η Βουλή
(εκλεγόταν από το λαό)
2. την εκτελεστική εξουσία ασκούσαν: ο βασιλιάς και οι υπουργοί που διορίζονταν και παύονταν από το βασιλιά
3. τη δικαστική εξουσία ασκούσαν οι δικαστές που διορίζονταν και παύονταν από το βασιλιά χωρίς την έγκριση της Βουλής

7
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ήταν το συνταγμα του 1844 ενα δημοκρατικο συνταγμα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το σύνταγμα του 1844 δεν είναι δημοκρατικό σύνταγμα. Η θέσπισή του όσο κι αν αποτελεί σημαντική πρόοδο σε
σχέση με τη βαυαρική και οθωνική απολυταρχία, συνιστά μια συντηρητική οπισθοδρόμηση σε σχέση με τη δημοκρατική
παράδοση των συνταγμάτων του Αγώνα ,αφού στην ουσία δεν περιορίζει τις υπερεξουσίες του βασιλιά , οι οποίες
νοθεύουν τον δημοκρατικό χαρακτήρα του πολιτεύματος.
ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ: Η θέση ότι για να αναπτυχθεί η χώρα, έπρεπε πρώτα να διευρυνθούν τα ελληνικά σύνορα ώστε να περιλάβουν
περιοχές με ελληνικούς πληθυσμούς που βρίσκονταν υπό ξένη κυριαρχία.
Τον όρο Μεγάλη Ιδέα χρησιμοποίησε πρώτος ο Ι. Κωλέττης σε ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση το 1844.
ΑΛΥΤΡΩΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: : Έτσι ονομάστηκαν οι Έλληνες που έμεναν εκτός των συνόρων του ελληνικού κράτους .
ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΣ: η πολιτική που στόχευε στην ένταξή των Αλύτρωτων Ελλήνων καθώς και την ένταξη των εδαφών που
κατοικούσαν , στο ελληνικό κράτος.
«Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) (σελίδα 61)»
Μετά την έξωση του Όθωνα (1862) , οι Δυνάμεις αναγόρευσαν βασιλιά των Ελλήνων το 18χρονο Δανό πρίγκηπα Γεώργιο
Γκλύξμπουργκ (Γεώργιος Α΄).Παράλληλα, η Αγγλία μη μπορώντας να κρατήσει τα Επτάνησα, πιεζόμενη από τους αγώνες των
Επτανησίων που αξίωναν ένωση με την Ελλάδα τα προσφέρει στον νέο βασιλιά
1864: Τα Επτάνησα ενσωματώνονται στο ελληνικό κράτος
Όταν ο Γεώργιος φτάνει στην Ελλάδα (1863), είχε ήδη συγκληθεί Εθνοσυνέλευση με σκοπό την ψήφιση συντάγματος: Ψηφίζεται:
Το σύνταγμα του 1864 το οποίο:
▪ Θεμελιωνόταν στη δημοκρατική αρχή, αναγνώριζε δηλαδή το λαό ως κυρίαρχο παράγοντα του πολιτεύματος.
▪ Ο βασιλιάς ορίζεται ανώτατος άρχοντας της πολιτείας και
θεσπίζεται το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας
▪ Η Νομοθετική εξουσία ασκείται από το βασιλιά και τη βουλή
▪ Η Γερουσία καταργείται ως θεσμός αντιδημοκρατικός
▪ Δικαίωμα ψήφου έχουν μόνο οι άνδρες που έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους
▪ Η Εκτελεστική εξουσία ασκείται από το βασιλιά με τη συνεργασία των υπουργών, που ο ίδιος διόριζε
▪ Η Δικαστική εξουσία κηρύσσεται ανεξάρτητη
ΕΡΩΤΗΣΗ: Συγκρίνετε το Σύνταγμα του 1864 με αυτό του 1844.Πόσο πιο δημοκρατικό είναι το νέο Σύνταγμα; Στην ουσία
έχει περιοριστεί η εξουσία το βασιλιά ή μπορεί ακόμα να παρεμβαίνει στις αποφάσεις του πρωθυπουργού και της εκάστοτε
κυβέρνησης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το Συνταγμα του 1864 ειναι σαφως δημοκρατικοτερο απο αυτο του 1844. Αρχικα αναγνωριζει τον λαο ως
κυριαρχο παραγοντα του πολιτευματος , θεμελιωνεται δηλαδη στην αρχη της δημοκρατιας. Καταργει τη γερουσια ως θεσμο
αντιδημοκρατικο και κηρυσσει τη δικαιοσυνη ανεξαρτητη. Το γεγονος ομως οτι ο βασιλιας εχει το δικαιωμα να διοριζει και να
παυει τους υπουργους της καθε κυβερνησης νοθευει τον δημοκρατικο του χαρακτηρα και δημιουργει πολιτικη ασταθεια. Στην
ουσια , ο βασιλιας ειναι αυτος που παιρνει τις τελικες αποφασεις , χωρις να σεβεται τη δημοκρατικα εκλεγμενη απο τον λαο
εκαστοτε κυβερνηση.
ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΕ02
66ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ – «ΑΡΙΣΤΟΚΛΕΙΟ»

ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024

More Related Content

What's hot (20)

Similar to ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024 (20)

More from Χρύσα Παπακωνσταντίνου (20)

Recently uploaded (8)

ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024