BilgeAdam Nesne Yönelimli Programlama
- 1. C# ile Nesne Yönelimli Programlama Object Oriented Programming Sinan BOZKUŞ sinan.bozkus@bilgeadam.com
- 2. - Nesne ve Sınıflardan oluşur. - İlişkili parçalardan meydana gelir. - Esnek ve genişletilebilir bir yapı sağlar. - Tekrar kullanılabilirdir, kod tekrarını önler. - Yönetimi ve bakımı kolaydır, kodlar düzen içerisindedir. - Ekip halinde çalışmalar için avantaj sağlar. - Günümüzde bir çok popüler dil tarafından kullanılır. (C#, Java, Php, Phyton…) - SOLID İlkeleri Nesne Yönelimli Programlama
- 3. - İçerisinde metotlar ve alanlar barındırabilirler. - Yapıcı ve Yıkıcı Metotları vardır. - Sınıflar aynı zamanda birer nesnedir. - Erişim belirleyiciler (Access Modifiers) ile istenilen düzeyde erişim sağlanabilir. - Sınıflar içerisinde tanımlanan değişkenlere field (alan) adı verilir. Her bir alan nesnenin bir özelliğidir (property) Class (Sınıf)
- 4. - “New” anahtar sözcüğü ile kullanılır. - Bir nesneden (class) istenilen sayıda türetilebilir. - Türetme işlemi yapılırken yapıcı metoda parametre gönderilebilir. Instance (Türetmek)
- 5. Method (Metot) - Değer döndüren ve döndürmeyen olmak üzere ikiye ayrılırlar. - Metot tanımlamak için sırasıyla erişim belirleyici, dönüş tipi, metot adı ve aldığı parametler yazılacak şekilde tanımlanır. - Metot geriye bir değer döndürmüyorsa dönüş tipi olarak “void” anahtar sözcüğü, değer döndürüyorsa ilgili tip yazılır. - Değer döndürme işlemi metot içerisinde kullanılan “return” anahtar sözcüğü ile yapılır. - Metotlar istenilen sayıda ve tipte parameter alabilir. Her bir parametre virgül ile ayrılarak yazılır. - Aynı isimde birden fazla overload (aşırı yükleme) metot tanımlanabilir.
- 6. Access Modifiers (Erişim Belirleyiciler) Özel bir durum olmadıkça varsayılan olarak değişkenler ve metotlar private, classlar ise internal dır.
- 7. Constructor (Yapıcı Metot) - Sanal bellek (RAM) üzerinde nesneyi türeten metottur. - Sınıf ile aynı isimde tanımlanır. - Metot olmasına rağmen geriye dönüş tipi olmayan tek metottur. - Eğer bir yapıcı metot tanımlanırsa varsayılan yapıcı metot iptal olur, tanımlanan varsayılan olur. - Overload yapılabilir, yani birden fazla tanımlanabilir. - Nesne üretilirken sınıfla ilgili yapılmasını istediğimiz bir işlem varsa veya sınıfa parameter göndermemiz gerekiyorsa yapıcı metotları kullanabiliriz. - Tanımlanmazsa varsayılan olarak parameter almayan default constructor geçerlidir.
- 8. Encapsulation (Kapsülleme) - Nesne tabanlı programlamanın temel ilkelerinden bir tanesidir. - Kapsülleme ile veriye dışarıdan direkt erişimi engelleyebiliriz. (private) - Başka kod veya sınıflar tarafından doğrudan kullanılmaması için bariyer görevi görür. Bu sayede nesneler bilinçsiz kullanımdan korunabilir. - Veri değeri atanırken (set) veya çağırılırken (get) istediğimiz iş kurallarını uygulayabiliriz.
- 9. Inheritance (Miras/Kalıtım) - Bir sınıf üzerindeki özelliklerin bir diğer sınıfa aktarılmasına yarar. - Temel sınıftaki özellikler istenen sayıdaki sınıflara katılım yoluyla dağıtılabilir. - Ortak özellikler tek yerde toplanarak kod tekrarı yapılmasına engel olur. - Bir sınıftan miras alınırken gerekirse yapıcı metotuna parameter göndererek sınıflar arasında veri taşıyabiliriz.
- 10. Polymorphism (Çok Biçimlilik) - Ana sınıftan başka bir sınıf türetildiğinde, türeyen sınıfın ana sınıf içindeki üyeleri kendine göre farklı olarak uygulamasıdır - Ana sınıf, kendi içindeki bir üyenin (method, değişken, event vs.)-, kendinden türeyen başka sınıflar tarafından değiştirilebilmesini istiyorsa virtual anahtar kelimesi ile tanımlanmalıdır. - Türeyen sınıf, gerektiğinde ana sınıf içindeki üyeyi değiştirmek istiyorsa override olarak yeniden tanımlayabilir. (Örnek: Class ToString())
- 11. - Sınıflara (class) benzer yapıda olup daha basit ve daha performanslıdır. - Ram üzerinde daha az yer kaplar. - Miras/katılım almaz, struct ile çok biçimlilik (Polymorphism) kullanılamaz. - Parametresiz yapıcı metot tanımlamazsınız. - Sınıflardan eski bir geçmişe sahiptir, sınıflar bu yapının üzerine geliştirilerek kurulmuşlardır. - Örneğin Int struct, String ise sınıftır. Struct
- 12. - Uygulama içerisinde sabit olan ve uygulama boyunca hiç değişmeyen seçenekleri tanımlamak için kullanılır. - Kod yazarken seçeneklerin anlaşılır olmasını sağlar. Enum (=> Enumeration)
- 13. - Ram üzerinde bir kez tanımlanır, herkes için aynıdır. - Türetme işlemi yapılmadan ulaşılan elemanlardır. - Bir kez tanımlandığı için ram üzerinde az yer kaplar ve performanslıdır. - Herkes için aynı olduğundan web tabanlı yapılarda kullanıcı değerleri gibi verilerin taşınması amaçlı kullanılamaz. - Metotlarda parametreye this anahtar kelimesi verilerek extension method oluşturulabilir. - Statik metotlara en güzel örnek MessageBox.Show() dur. Static (Statik)
- 14. - Abstract Sınıf, ortak özellikli Sınıflara Base(taban) Sınıf olma görevini üstlenir - Standart kalıtım gibi bir diğer sınıfın özelliklerini alırken aynı zamanda da sınıf içerisinde oluşturulması gereken zorunlu tanımlamaları (şablon) alır. - Abstract sınıflar türetilemezler. - Abstract method, sadece Abstract Class’ların içerisinde tanımlanır ve Abstract Class’ı kalıtan sınıf tarafından override edilmek zorundadır. - Oluşturduğumuz Abstract Class içerisine, Abstract Method yazılırken gövdesi yazılmaz ve daha sonra Abstract Class’ımızı kalıtacağımız sınıfta Abstract Method’u override ederiz. Abstract (Soyut)
- 15. - Diğer sınıflara rehberlik eden bir sınıftır. - İşi diğer sınıflara rehberlik etmek olduğundan sadece metot şablonları tanımlanır. - Metot içerikleri Interface içerisinde yer almaz. - Bir interface istenilen sayıda sınıf ile kullanılabilir. - Interface kullanan sınıflar türetilirken interface tipinde türetilebilir, bu sayede esnek yapılar oluşturulabilir. Interface (Arayüz/Şablon)