SlideShare a Scribd company logo
GIÁO TRÌNH
TIN H C VĂN PHÒNG
T NG QUAN V H TH NG MÁY TÍNH
H ðI U HÀNH WINDOWS 7
MICROSOFT WORD 2010
MICROSOFT EXCEL 2010
MICROSOFT POWERPOINT 2010
INTERNET VÀ CÁC D CH V
PH L C – HƯ NG D N ðÁNH MÁY
Lưu hành n i b
-2011-
ð I H C CÔNG NGHI P TP.HCM
KHOA KHOA H C & K THU T MÁY TÍNH
--------------
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 1 -
Chương 1. T NG QUAN V H TH NG
MÁY TÍNH
1.1. Thông Tin Và X Lý Thông Tin
1.1.1. Khái ni m v thông tin
D li u (data) là các d ki n không có ý nghĩa rõ ràng. Khi d
li u ñư c x lý ñ xác ñ nh ý nghĩa th c s c a chúng, khi ñó chúng
ñư c g i là thông tin (information). ð i v i con ngư i, d li u ñư c
m c th p nh t c a ki n th c và thông tin là m c ñ th hai. Thông tin
mang l i cho con ngư i s hi u bi t v th gi i xung quanh.
Quá trình x lý thông tin cơn b n như sau: D li u ñư c nh p
ñ u vào (Input), sau ñó máy tính (hay con ngư i) s th c hi n x lý nh n
ñư c thông tin ñ u ra (Output). Lưu ý là d li u có th lưu tr b t c
giai ño n nào.
Ví d : Ngư i ta ti n hành ghi nh n có d li u t camera các hình
nh ñư ng ph , sau ñó ti n hành phân tích d li u ñó có thông tin v
m t s xe nào ñó. Toàn b quá trình lưu tr trên ñĩa c ng máy tính.
Trong th i ñ i hi n nay, khi lư ng thông tin ñ n v i chúng ta
càng lúc càng nhi u thì con ngư i có th dùng m t công c h tr cho
vi c lưu tr , ch n l c và x lý l i thông tin g i là máy tính ñi n t
(Computer). Máy tính ñi n t giúp con ngư i ti t ki m r t nhi u th i
gian, công s c và tăng ñ chính xác, giúp t ñ ng hóa m t ph n hay toàn
ph n c a quá trình x lý d li u.
Cùng m t thông tin có th ñư c bi u di n b ng nh ng d li u
khác nhau, ví d như s 1 hay I. Tuy nhiên ñ i v i máy tính, bi u di n
này ph i là duy nh t ñ có th sao chép mà không m t thông tin. Máy
tính bi u di n d li u b ng h ñ m nh phân. Tuy ch dùng 2 ký s là 0
và 1 (g i là bit) nhưng h nh phân này giúp máy tính bi u di n - x lý
ñư c trên h u h t các lo i thông tin mà con ngư i hi n ñang s d ng
như văn b n, hình nh, âm thanh, video,...
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 2 -
1.1.2. ðơn v thông tin
ð i v i máy tính, ñơn v nh nh t dùng ñ bi u di n thông tin
g i là bit (Binary digit). Bit là m t ch s trong h th ng s nh phân,
nó có th có giá tr 0 ho c 1. Trong b nh máy tính, m t bit là m t công
t c ñi n nh có th b t (giá tr 1) ho c t t (giá tr 0).
H nh phân s d ng hai ký s 0 và 1 ñ bi u di n các s . Khi
bi u di n d li u, bit không bi u di n ñ c l p mà ñư c l p theo nhóm 8
bit, g i là m t byte, vi t t t là B. Do ñó, m t Kilobyte c a RAM = 1024
byte ho c 8192 bit. Th c t , ngư i ta ít khi s d ng ñơn v mà dùng
byte. Xem b ng bên dư i ñ th y các bi u di n khác. Ch n h n, th nh
máy ch p hình là 32GB, ñĩa CDROM là 650MB, ñĩa DVD là 4.3GB, ñĩa
c ng là 1TB.
Lưu ý 1: Khi ñ c p ñ n dung lư ng lưu tr , ngư i ta s d ng
m t Kilo tương ng v i1024, s d ng K vi t hoa, và thư ng ñ c p ñ n
byte (Ví d 1KB=1024Byte). Nhưng khi ñ c p ñ n t c ñ truy n d
li u, ngư i ta s d ng Kilo tương ng 1000, s d ng k vi t thư ng, và
ñ c p ñ n bit (ví d : 1 kbit/s = 1000 bits per second).
Lưu ý 2: Vào năm 1998, t ch c IEC (International
Electrotechnical
Commission) ñã công b
b ng quy ñ i ñơn v thông tin
theo quy t ñ nh IEC 60027-2.
Theo ñó, ñơn v m i g i là bi
dùng cho h nh phân khi
chuy n ñ i. Ví d ng 1kibi
tương ng v i 1024, trong
khi 1 Kilo tương ng v i
1000. Ví d : kibibit=1024bit, và 1Kbit=1000bit; 1 kibibyte = 1024 byte
Tên g i Ký hi u Giá tr
Byte B =8bit
KiloByte KB =210
B=1024Byte
MegaByte MB = 1024 KB=220
B
GigaByte GB = 1024 MB=230
B
TetraByte TB =1024GB=240
B
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 3 -
và 1 KB=1000Byte. Tuy v y, m t s các nhà s n xu t công nghi p v n
tính toán và hi n th theo ñơn v ban ñ u.
1.2. Cơ B n V C u Trúc Máy Tính
Tài li u này không t p trung vào ki n trúc và c u hình máy tính,
tuy nhiên vi c n m rõ cơ b n c u hình máy tính hi n t i là ñi u quan
trong giúp h c viên có th ch n l a máy tính phù h p công vi c c a
mình. Trư c khi mua máy tính b n nên tham kh o ý ki n c a các chuyên
gia v lĩnh v c này.
V m t thương m i, hi n t i máy tính ñư c chia làm các dòng:
-Desktop: máy bàn, ít di chuy n, to, giá r , c n ngu n ñi n lư i,
t c ñ cao, d nâng c p, s a ch a
-Laptop (di chuy n, s d ng pin, t c ñ ch m hơn desktop, khó
nâng c p và s a ch a)
-Netbook: gi ng laptop nhưng có c u hình th p, r , th i gian s
d ng pin dài, thư ng r t nh và nh , ch s d ng các vi c ñơn gi n như
so n văn b n và duy t Web.
-TablePC: thư ng không có bàn phím, s d ng màn hình c m
ng, t c ñ ch m, pin lâu, thích h p cho vi c ghi chú và duy t web.
Các dòng máy tính này phù h p cho m i lo i công vi c tùy theo
m i ngư i, và không th thay th l n nhau.
D a trên tiêu chí s d ng, máy tính ñư c chia thành ba lo i
chính: máy tính văn phòng, ñ h a và gi i trí. M i h th ng ñư c trang
b nh ng ph n c ng cơ b n là bo m ch ch (mainboard), thi t b x lý,
b nh (RAM), c ng (hard disk), v máy kèm b ngu n (case), bàn
phím (keyboard), chu t (mouse) và màn hình (monitor), và cài ñ t ph n
m m tùy theo công vi c. Ngoài ra, tuỳ theo yêu c u công vi c mà m i
ngư i có th mua thêm modem, máy in (printer), máy quét (scanner) và
các lo i ñĩa...
M i lo i máy tính có th có hình d ng ho c c u trúc khác nhau,
tùy theo m c ñích s d ng. M t cách t ng quát, máy tính ñi n t là m t
h x lý thông tin t ñ ng g m 2 ph n chính: ph n c ng và ph n m m.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 4 -
1.2.1. Ph n c ng (Hardware)
Ph n c ng có th ñư c hi u ñơn gi n là t t c các ph n trong
máy tính mà chúng ta có th th y ho c s ñư c. Ph n c ng bao g m 3
ph n chính:
− ðơn v x lý trung ương (CPU - Central Processing Unit).
− B nh (Memory).
− Thi t b nh p xu t (Input/Output).
• B x lý trung ương (CPU)
B x lý trung ương ch huy các ho t ñ ng c a máy tính theo
l nh và th c hi n các phép tính. CPU có 3 b ph n chính: kh i ñi u
khi n, kh i tính toán s h c và logic, và m t s thanh ghi. Kh i ñi u
khi n (Control Unit) là trung tâm ñi u hành máy tính có nhi m v gi i
mã các l nh, t o ra các tín hi u ñi u khi n công vi c c a các b ph n
khác c a máy tính theo yêu c u c a ngư i s d ng ho c theo chương
trình ñã cài ñ t. Kh i tính toán s h c và logic (Arithmetic-Logic Unit)
th c hi n các phép tính s h c (c ng, tr , nhân, chia,...), các phép tính
logic (AND, OR, NOT, XOR) và các phép tính quan h (so sánh l n
hơn, nh hơn, b ng nhau,...). Các thanh ghi (Registers) ñóng vai trò b
nh trung gian, giúp tăng t c ñ trao ñ i thông tin trong máy tính.
Ngoài ra, CPU còn ñư c g n v i m t ñ ng h (clock) hay còn
g i là b t o xung nh p. T n s ñ ng h càng cao thì t c ñ x lý thông
tin càng nhanh. Thư ng thì ñ ng h ñư c g n tương x ng v i c u hình
máy và có các t n s dao ñ ng (cho các máy Pentium 4 tr lên) là 2.0
GHz, 2.2 GHz,... ho c cao hơn.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 5 -
B vi x lý thông d ng hi n nay có các dòng Core I7 (X lý ña
nhi m b n-ho c tám-lu n), Core I5 (X lý ña nhi m b n-ho c tám-
lu ng), Core I3 (X lý ña nhi m b n-lu ng)
• B nh
B nh là thi t b lưu tr thông tin, ñư c chia làm hai lo i: b
nh trong và b nh ngoài.
B nh trong g m ROM và RAM. ROM (Read Only Memory) là
b nh ch ñ c, dùng lưu tr các chương trình h th ng, chương trình
ñi u khi n vi c nh p xu t cơ s (ROM-BIOS: ROM-Basic Input/Output
System). D li u trên ROM ñư c không th thay ñ i, không b m t ngay
c khi không có ñi n. RAM (Random Access Memory) là b nh truy
xu t ng u nhiên, ñư c dùng ñ lưu tr d ki n và chương trình trong quá
trình thao tác và tính toán. D li u lưu trong RAM s m t ñi khi m t
ñi n ho c t t máy. Dung lư ng b nh RAM cho các máy tính hi n nay
thông thư ng vào kho ng 2GB MB, 4GB, 8GB ….
B nh ngoài bao g m các thi t b lưu tr thông tin v i dung
lư ng l n, thông tin không b m t khi không có ñi n, có th c t gi và di
chuy n ñ c l p v i máy tính. Có nhi u lo i b nh ngoài ph bi n như:
ñĩa c ng (hard disk) v i dung lư ng hi n nay kho ng 250 GB, 500 GB,
1TB, 2 TB... Lưu ý là ñĩa c ng là lo i b nh ngoài m c dù chúng luôn
ñư c g n bên trong máy tính. ðĩa quang (CD-dung lư ng ph bi n
kho ng 650 MB, DVD-kho ng 4.7 GB…) thư ng lưu tr âm thanh, video
ñư c s d ng trong các phương ti n ña truy n thông (multimedia). Các lo i
b nh ngoài khác như th nh (Memory Stick, Compact Flash Card),
USB Flash Drive có dung lư ng ph bi n là 4G, 8GB, 16 GB...
• Các thi t b ngo i vi
Thi t b ngo i vi là các thi t b giúp máy tính k t n i, trao ñ i d
li u v i th gi i bên ngoài. Thi t b ngo i vi ñư c chia làm hai nhóm là
thi t b nh p và thi t b xu t tùy theo d li u ñi vào hay ñi ra máy tính.
Các thi t b nh p g m:
-Bàn phím (keyboard) là thi t b nh p chu n, lo i ph bi n ch a
104 phím chia làm 3 nhóm phím chính: nhóm phím ñánh máy g m các
phím ch , phím s và phím các ký t ñ c bi t (~, !, @, #, $, %, ^,&,
?,...); nhóm phím ch c năng g m các phím t F1 ñ n F12 và các phím như
← ↑ → ↓ (phím di chuy n), phím PgUp (lên trang màn hình), PgDn (xu ng
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 6 -
trang màn hình), Insert (chèn), Delete (xóa), Home (v ñ u), End (v cu i);
nhóm phím s (numeric keypad).
-Thi t b xác ñ nh ñi m (Pointing Device) như chu t (Mouse) ñ
ch n m t v trí trên màn hình, màn hình c m ng (Touch Screen)
-Thi t b ñ c: có nhi u lo i như ñ u ñ c quang h c (Optical-
mark reader) dùng ánh sáng ph n x ñ nh n thông tin ñư c ñánh d u,
thi t b ñ c mã v ch (Barcode reader) dùng ánh sáng ñ ñ c mã v ch,
máy quét (Scanner), máy nh s (Digital camera), máy quay phim s
(Digital video camera)… Máy quét, máy nh, máy quay là các thi t b s hóa
th gi i th c.
Các thi t b xu t bao g m:
-Màn hình (Monitor): thi t b xu t chu n. Màn hình ph hi n t i
là màn hình LCD v i ñ phân gi i có th ñ t 1280 X 1024 pixel. Tương t
v i màn hình còn có máy chi u (Projector).
-Máy in (Printer): in thông tin ra gi y. Máy in ph bi n hi n t i
máy in phun, máy in laser tr ng ñen.
1.2.2. Ph n m m (Software)
Ph n m m là các chương trình ñi u khi n ho t ñ ng c a máy tính
nh m th c hi n yêu c u x lý công vi c c a ngư i s d ng. Ph n m m
ñư c chia làm 2 lo i: H ñi u hành và ph n m m ng d ng. H ñi u
hành (Operating System Software) ch a t p các câu l nh ñ ch d n
ph n c ng máy tính và các ph n m m ng d ng làm vi c v i nhau.
Không có h ñi u hành thì máy tính không th ho t ñ ng ñư c. Ch c
năng chính c a h ñi u hành là th c hi n các l nh theo yêu c u c a
ngư i s d ng; qu n lý tài nguyên máy tính: b nh , các thi t b ngo i
vi. M t s h ñi u hành ph bi n là MS Windows (Windows 7, Vista,
XP…), Linux (Unbutu, Fedora), Mac, Unix … Ph n m m ng d ng
(Application Software) r t phong phú và ña d ng tùy theo yêu c u x lý
công vi c cho ngư i s d ng: so n th o văn b n, tính toán, phân tích s
li u, ñ h a, games. Ph n m m ñư c các hãng s n xu t nâng c p liên
t c, tuy nhiên các tính năng chính c a ph n m m thư ng ñư c gi l i
nh m t o s thân thi n cho ngư i s d ng. M t s ph n m m ng d ng
ñư c s d ng r t ph bi n hi n nay như: MS Word (ch b n ñi n t ),
MS Excel (b ng tính), MS Access (cơ s d li u), Corel Draw, Auto-
Cad, Photoshop (ñ h a), Internet Explorer, Google Chrome, FireFox
(trình duy t web)…
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 7 -
Chương 2. MICROSOFT WINDOWS
Hi n nay có nhi u h ñi u hành khác nhau như Microsoft Win-
dows (MS Windows), Linux, Mac... trong ñó ph bi n hơn c là MS
Windows do hãng Microft s n xu t. Phiên b n hi n t i c a MS Windows
là Windows 7 (g i t t là Win7) là phiên b n ñư c s d ng cho toàn b
giáo trình này.
MS Windows chia làm 2 dòng s n ph m: dòng desktop cho
ngư i dung cu i, và dòng server dung ñ ph c v và qu n lý h th ng
m ng. Dòng desktop có nhi u phiên b n như: Win 3.1, Windows 95,
Win 97, Win 98, Win Me, Win XP, Win Vista, Win 7. Giao di n ñ h a
ñ p m t và thân thi n, d s d ng, chương trình ng d ng phong phú
giúp Windows chi m th ph n l n khi so v i các h ñi u hành c a các
hãng khác.
V i giao di n ñ h a Aero, Windows 7 t o s mư t mà và ñ p
m t nh t trong các dòng Windows, v i các c a s 3D và trong su t t o
s thích thú cho ngư i dùng.
Ngoài ra Windows 7 cho phép nh n 4GB, ñi u mà Windows Xp
không th làm do XP ch s d ng 32 bit. N u máy tính b n có 4GB
RAM thì s lãng phí n u s d ng XP, do XP không th s d ng h t 4GB
RAM.
Windows 7 ñư c chia làm 2 dòng 32 bit và 64 bit, có nhi u phiên
b n khác nhau: Starter, Home Preminum, Professional, Ultimate. Phiên
b n Starter nh nh t và t i gi n nh t dành cho các máy netbook. Phiên
b n Ultimate là phiên b n ñ y ñ và giá cao nh t. H c viên nên nghiên
c u thêm s khác bi t gi a các phiên b n các website sau ñây ñ có
ch n l a ñúng khi s d ng Windows 7:
http://www.microsoft.com/windows/windows-7/compare/ và
http://www.microsoft.com/windows/windows-7/compare/32-bit-64-bit-
faq.aspx.
2.1. T p Tin, Thư M c, ðĩa Và ðư ng D n
2.1.1. T p tin (File)
T p tin là t p h p d li u ñư c t ch c theo m t c u trúc nào ñó.
N i dung c a t p tin có th là chương trình, d li u, văn b n,... M i t p
tin ñư c lưu lên ñĩa v i m t tên (filename) thư ng có 2 ph n: ph n tên
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 8 -
(name) và ph n phân lo i (extension) cách nhau b i d u ch m, ví d
như: giaotrinhCSE.docx.
Ph n tên là ph n b t bu c, còn ph n phân lo i thì có th có ho c
không. Ph n tên do ngư i t o t p tin ñ t bao g m các ký t ch t A ñ n
Z, các ch s t 0 ñ n 9, các ký t khác như #, $, %, ~, ^, @, (, ), !, _,
kho ng tr ng.
Ph n phân lo i (còn g i là ñuôi file) m c ñ nh do chương trình
ng d ng t o ra, là 3 ho c 4 ký t trong các ký t nêu trên. D a vào
ñuôi file ñ xác t p tin lưu tr d li u lo i nào, v i m t s lo i ph bi n
c n bi t như sau: com, exe (các file có kh năng th c thi m t ng d ng
nào ñó trên h ñi u hành); txt (file văn b n ñơn gi n); doc (file MS
Word); xls (file MS Excel); bmp, gif, jpg (file nh); mp3, dat, wma,
wmv, mov,mp4 (file âm thanh, video).
Ký hi u ñ i di n (Wildcard): ñ ch m t nhóm các t p tin có
tính tương ñ ng nào ñó, ta có th s d ng hai ký hi u ñ i di n. D u ?
dùng ñ ñ i di n cho m t ký t b t kỳ trong tên t p tin t i v trí nó xu t
hi n. D u * ñ i di n cho m t chu i ký t b t kỳ trong tên t p tin t v trí
nó xu t hi n.
2.1.2. ðĩa - thư m c
ðĩa (Drive): ñĩa là nơi lưu tr thông tin ph thu c vào thi t b
lưu tr và ñư c qu n lý b i MS Windows (không ph i là thi t b lưu tr
v n ñ c l p v i h ñi u hành). Như ta ñã bi t, máy tính dùng thi t b là
ñĩa c ng (hay CD, ñĩa USB) ñ lưu d li u. Tuy nhiên, m t ñĩa c ng có
th chia làm nhi u ñĩa logic ( ví d như máy tính có m t HDD dung
lư ng 500 GB có th chia làm 3 ñĩa: ñĩa C (100 GB) ch a h ñi u
hành, ñĩa D (200 GB) ch a tài li u, ñĩa E (200 GB) ch a b n sao d li u
quan tr ng). M i ñĩa logic ñ u ñư c MS Windows gán cho m t tên. ðĩa
A hay B thư ng dung cho ñĩa m m mà hi n nay không còn thong d ng.
ðĩa C, D, E … thư ng là các ñĩa c ng, CDROM hay ñĩa USB.
Thư m c (Folder/ Directory) là nơi lưu gi các t p tin theo m t
ch ñ nào ñó theo ý ngư i s d ng giúp d dàng qu n lý t p tin.
Trên m i ñĩa có m t thư m c chung g i là thư m c g c. Thư
m c g c không có tên riêng và ñư c ký hi u là “” (backslash). Dư i
m i thư m c g c có các t p tin tr c thu c và các thư m c con. Trong các
thư m c con cũng có các t p tin tr c thu c và thư m c con c a nó. Thư
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 9 -
m c ch a thư m c con g i là thư m c cha. Thư m c ñang làm vi c g i
là thư m c hi n hành. Tên c a thư m c tuân th theo cách ñ t tên c a t p
tin.
ðư ng d n (Path) dùng ñ ch ñư ng ñi ñ n thư m c (hay file)
c n truy xu t. Khi s d ng thư m c nhi u c p (cây thư m c) thì ta c n
ch rõ thư m c c n truy xu t. ðư ng d n là m t dãy các thư m c liên
ti p nhau, b t ñ u b i tên ñĩa, ñư c phân cách b i d u . Ví d :
D:baitapbaibapWinbai.docx.
2.2. Kh i ð ng MS Windows
2.2.1. Kh i ñ ng và thoát kh i Windows 7
Windows 7 ñư c t ñ ng kh i ñ ng sau khi b t máy. S có thông
báo yêu c u nh p vào tài kho n (User name) và m t kh u (PassWord)
c a ngư i dùng. Thao tác này g i là ñăng nh p (Logging on).
ðóng Windows 7: Khi mu n thoát kh i Windows 7, ch n nút
Start-> Shut down ñ t t máy. Lưu ý: trư c khi Shut down, chúng ta nên
ñóng t t c các c a s ñang m ñ ñ m b o sao lưu các công vi c ñang
làm.
Bên c nh nút Shut down có m t
nút mũi tên ch a các tùy ch n khác như
sau: Switch user-Chuy n ñ i qua l i
gi a các tài kho n khác nhau; Log off:
thoát các chương trình và khóa tài
kho n hi n t i ñang s d ng, Lock:
Khóa máy tính b ng cách ñưa máy tính
v màn hình ñăng nh p (nên th c hi n ch c năng khi r i kh i máy tính);
Restart: Kh i ñ ng l i máy tính; Sleep: Lưu l i các phiên làm vi c, ñưa
máy tính v ch ñ ti t ki m năng lư ng và cho phép h th ng ho t ñ ng
l i m t cách nhanh chóng.
2.2.2. Màn hình Windows 7
Sau khi kh i ñ ng, màn hình Windows 7 ch a nh ng thành ph n cơ
b n như sau:
-Màn hình n n (Desktop) ch a các bi u tư ng: My Computer: Bi u
tư ng này cho phép duy t nhanh tài nguyên trên máy tính, Recycle Bin: nơi
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 10 -
lưu tr t m th i các t p tin và các ñ i tư ng ñã b xoá. (Right click nút ph i
chu t vào Recycle Bin r i ch n Empty Recycle Bin ho c Restore ñ xóa
hoàn toàn ho c ph c h i các ñ i tư ng). Ngoài ra, trên Desktop còn có các
Bi u tư ng chương trình khác-là các Shortcut: giúp b n truy nh p nhanh m t
ñ i tư ng nào ñó b ng cách Double click vào bi u tư ng ñó.
-Thanh Taskbar: ch a Start Menu, các bi u tư ng chương trình
và b n thu nh các chương trình ñang th c thi, cùng v i khay h th ng
hi n th ngày gi , thi t l p âm thanh…
Menu Start: H u h t t t c ch c năng c a Windows ñư c b trí
trong các menu xu t hi n t m c Start.
2.2.3. S d ng chương trình trong Windows
• Kh i ñ ng m t chương trình
Có nhi u cách ñ kh i ñ ng m t chương trình t Windows:
ch n Start Menu All Programs [Group chương trình] Tên
chương trình ng d ng. Ho c t Start Menu nh p tên chương trình
trong m c Search programs and files click ch n chương trình t danh
sách tìm th y. Ho c double click vào Shortcut (n u có) ñ kh i ñ ng
các chương trình.
ð thoát kh i chương trình ng d ng: Nh n t h p phím Alt +
F4, ho c click vào nút Close, ho c Ch n Tab File Exit.
• T ñ ng ch y ng d ng khi kh i ñ ng Windows
M t s c n ñư c t kh i ñ ng ngay khi b t ñ u phiên làm vi c
v i Windows. ð th c hi n ñi u này ta t o Shortcut c a chương trình ñó
trong m c Start up: Click Start Menu All Programs Right click tên
Startup, ch n Open ñ m c a s Startup.
• C a s chương trình
Ngư i s d ng giao ti p v i các chương trình thông qua các c a
s , m t c a s chương trình g m các thành ph n sau:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 11 -
Title bar: hi n th tên chương trình
Toolbar: Ch a các l nh thư ng s d ng dư i d ng các công c .
Statusbar: Thanh tr ng thái, hi n th thông tin trong c a s .
Scrollbar: Thanh cu n, dùng ñ xem ph n n i dung b che khu t.
Các nút Minimize, Maximize, Close: Phóng to, thu nh , ñóng
c a s chương trình.
• Các thao tác trên m t c a s
-Di chuy n c a s : kéo thanh Title ñ c a s ñ n v trí m i.
-Thay ñ i kích thư c c a c a s : Di chuy n con tr chu t ñ n
c nh ho c góc c a s , khi con tr chu t bi n thành hình mũi tên hai
chi u thì drag cho ñ n khi ñ t ñư c kích thư c mong mu n.
-Phóng to c a s ra toàn màn hình: click nút Maximize.
-Ph c h i kích thư c trư c ñó c a c a s : click nút Restore.
-Thu nh c a s thành bi u tư ng trên Taskbar: Click lên nút
Minimize
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 12 -
-Chuy n ñ i gi a các c a s c a các ng d ng ñang m : ð
chuy n ñ i gi a các ng d ng nh n t h p phím Alt + Tab ho c ch n
ng d ng tương ng trên thanh Taskbar.
• Sao chép d li u gi a các ng d ng
Trong Windows vi c sao chép d li u trong m t ng d ng ho c
gi a các ng d ng ñư c th c hi n thông qua b nh ñ m (Clipboard).
T i m t th i ñi m, b nh ñ m ch ch a m t thông tin m i nh t. Khi
m t thông tin khác ñư c ñưa vào b nh ñ m thì thông tin trư c ñó s b
xoá. Khi thoát kh i Windows thì n i dung trong b nh ñ m cũng b
xoá.
Các bư c sao chép d li u:
− Ch n ñ i tư ng c n sao chép.
− Ch n Edit Copy.
− Ch n v trí c n chép t i.
− Ch n Edit Paste ñ chép d li u t Clipboard vào v trí c n chép.
• Tìm ki m d li u
Ch c năng tìm ki m trong Windows 7 giúp tìm h u như t t c
nh ng gì có trên PC c a b n m t cách nhanh chóng và d dàng. Có
nhi u cách ñ tìm ki m, ngư i dùng có th s d ng Search box Start
Button, Search box trong thư m c hay thư vi n…
• Tìm ki m b ng Search box Start Menu
Click chu t vào Start button Search và nh p t hay b ph n c a
t c n tìm vào Search box. K t qu s ñư c xu t tr c ti p lên Start
Menu.
• Tìm ki m b ng Search box thư m c
M ñĩa, thư m c hay
thư vi n nơi mà b n mu n tìm
ki m, nh p vào Search box t
hay b ph n c a t c n tìm.
(có th b sung ñi u ki n tìm
b ng cách ch n Date modified
hay Size).
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 13 -
2.3. Qu n Lý Và C u Hình C a Windows
Control Panel là nơi qu n lý c u hình c a h th ng máy tính, m
t menu Start Control Panel. Thư ng thì màn hình Control Panel hi u
th dư i d ng Category ( m c View by). Ngư i dùng có th ch n d ng
Large icons/Small icons. Trong m c này ng m hi u là chúng ta ñang m
s n c a s Control Panel. H c viên t tìm các ch c năng mô t sau b ng
cách s d ng ch c năng tìm ki m.
2.3.1. Qu n lý Font ch
Dùng ch c năng Fonts ñ cài ñ t thêm ho c lo i b các font
không s d ng. Ch n các font c n xóa, b m phím Delete ñ xóa font. ð
thêm font ch m i: Copy font c n thêm vào và Paste trong folder Fonts.
2.3.2. Thay ñ i thu c tính c a màn hình
M màn hình Personalization (ho c R_Click trên Desktop, ch n
Personalization). T màn hình này chúng ta có th thay ñ i:
Desktop Background: nh n n cho Desktop b ng cách Click
ch n nh có s n ho c kích nút Browse ñ ch n t p tin nh khác.
Screen Saver: Thi t l p ch ñ b o v màn hình, ñ ng th i có th
cài Password ñ b o v
phiên làm vi c hi n hành.
Windows Color:
Thay ñ i màu s c, Font
ch và c ch c a các
Tab, Shortcut, Title bar,
…
Sounds: cho phép
thi t l p âm thanh phát ra
khi Windows th c thi
ñóng/m c a s , t t/kh i
ñ ng h th ng.
Theme: m t t p h p nh ng y u t t o nên giao di n cho máy tính
g m các hi u ng ñ h a, âm thanh, màu s c, con chu t, hình n n.. T c
là thay vì thay ñ i t ng m c Desktop Background, Windows Color.
Sounds…, chúng ta có th ch n theme có s n ñư c thi t l p theo các ch
ñ .
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 14 -
2.3.3. Thay ñ i ñ phân gi i, ch ñ màu
ð phân gi i càng l n thì màn hình càng hi n th nhi u thông tin
nhưng các ñ i tư ng trên màn hình s thu nh l i. Các ch ñ phân gi i
màn hình thông d ng là 640x480, 800x600, 1024x768…. Tùy theo lo i
màn hình và card màn hình mà có th thi t l p ñ phân gi i, ch ñ màu
khác nhau.
Ch ñ màu càng cao thì hình nh càng ñ p và rõ nét. Các ch ñ
màu ph bi n là 256 màu (8 bits), 64.000 màu (16 bits), 16 tri u màu (24
bits).
ð thay ñ i ñ phân gi i: m m c Adjust screen resolution.
Ch n m c Resolution ñ thay ñ i ñ phân gi i màn hình, sau ñó b m nút
Apply. Lưu ý: n u b n ch n phân gi i không phù h p, màn hình s
không hi n th gì. Khi ñó ñ ng b m phím nào và ch c n ch m t giây
lát, màn hình s quay v ch ñ ban ñ u.
ð thay ñ i ch ñ màu: t màn hình Adjust screen resolution,
ch n Advance settings Monitor Colors ñ thay ñ i ch ñ màu
2.3.4. Lo i b chương trình
ð lo i b các chương trình không còn s d ng, ta th c hi n:
M m c Programs and Features, ch n chương trình c n lo i b
và clik nút Uninstall.
2.3.5. C u hình ngày, gi h th ng
B n có th thay ñ i ngày gi c a h th ng b ng cách D_Click lên
bi u tư ng ñ ng h trên thanh Taskbar ho c ch n m c Date and Time t
Control Panel. T màn hình Date and Time cho phép chúng ta: Change
date & time: Thay ñ i ngày, tháng, năm, gi , phút, giây; Change time
zone: Thay ñ i múi gi , cho phép ch nh l i các giá tr múi gi theo khu
v c ho c theo tên các thành ph l n.
2.3.6. Thay ñ i thu c tính c a chu t
Thay ñ i thu c tính c a bàn phím: T m c Mouse cho phép thay
ñ i t c ñ di chuy n c a con tr chu t m c Motion trong th Pointer
Options, thay ñ i t c ñ nh n phím double click m c Double-click
trong th Buttons.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 15 -
2.3.7. Thay ñ i thu c tính vùng mi n (Regional Settings)
ð thay ñ i các thu c tính như ñ nh d ng ti n t , hi n th ngày
gi , ñơn v ño lư ng,.. theo khu v c chúng ta s d ng, ch n m c Region
and Language.
Th Formats: Cho phép ñ nh d ng hi n th các thông s ngày
tháng, ti n t , s theo vùng mi n (qu c gia), …. Ngư i dùng có th ch n
nút Additional settings ñ tùy ý thay ñ i thi t l p v :
− Number: Thay ñ i ñ nh d ng s , v i các m c cơ b n: Decimal sym-
bol (ký hi u phân cách hàng th p phân); No. of digits after decimal
(s các s l ph n th p phân); Digit grouping symbol (ký hi u phân
nhóm hàng ngàn); Digit grouping (s ký s trong m t nhóm (m c
ñ nh là 3); Measurement system: (h th ng ño lư ng như cm, inch)
− Currency: Thay ñ i ñ nh d ng ti n t ($,VND,...).
− Time: Thay ñ i ñ nh d ng th i gian theo ch ñ 12 gi hay 24 gi .
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 16 -
− Date: Thay ñ i ñ nh d ng hi n th ngày tháng.
Th Location: Thay ñ i thu c tính vùng, vi c ch n m t vùng
nào ñó s kéo theo s thay ñ i thu c tính c a Windows.
Th Keyboards and Languages: Cho phép thi t l p m i quan
h gi a bàn phím và ngôn ng ñư c nh p vào.
Th Administrative: Th c thi ñ nh d ng hi n hành cho các tài
kho n khác ho c tài kho n m i.
2.3.8. Thi t l p hi n th t p tin, thư m c n
Ch n m c Folder Options, ch n th View. T m c Hiden files
and folders, ch n m c Don’t show hidden files, folders, or drives n u
mu n không hi n th t p tin, thư m c hay ñĩa n, ch n m c Show hid-
den files, folders, and drives n u mu n hi n th t p tin, thư m c hay
ñĩa n.
2.3.9. Gadgets
Gadgets là nh ng ti n ích mà Windows 7 cung c p cho ngư i
dùng ñ hi n th nhanh m t s thông tin c n thi t ra màn hình Desktop
như ñ ng h , l ch, th i ti t hay thông s tài nguyên ñư c s d ng…
Ch n m c Desktop Gadgets, kéo các gadget c n hi n th ra
Desktop. ð b gadget trên desktop, ch c n b m nút X bên c nh.
2.3.10. Máy in
V i m t s máy in thông d ng thì MS Windows ñã tích h p s n
chương trình ñi u khi n (driver) cho máy in, n u không chúng ta ph i
cài ñ t driver kèm theo máy in. Tuy nhiên chúng ta cũng nên cài ñ t
driver cung c p theo máy ngay c khi MS Windows ñã tích h p nh m
ñư c h tr t t nh t theo hãng s n xu t máy in. Vi c qu n lý máy in
ñư c th c hi n t m c View devices and printers.
ð cài ñ t thêm máy in: T c a s View devices and printers
ch n nút Add a Printer, xu t hi n h p tho i Add Printer. Sau ñó làm theo
các bư c hư ng d n c a MS Windows.
ð lo i b máy in ñã cài: T c a s View devices and printers
ch n nút Add a Printer, R_click trên máy in tương ng, và ch n menu
Remove device.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 17 -
ð th c hi n in n m t tài li u ra gi y: t chương trình ng d ng
ch n m c Print (thư ng trong menu File v i bi u tư ng hình máy in).
Khi ñó h p tho i Print xu t hi n.
Tùy theo ph n m m s d ng mà h p tho i này có th khác nhau,
nhưng nh ng ch c năng chính như sau:
Printer
Ch n máy in mu n s d ng. Có th ch n máy in o
(như Microsoft XPS Document Writer, Primo
Pdf…) ñ t o ra file xps hay pdf tương ng.
Page Range Ch n ph m vi mu n in: toàn b (All), trang hi n
hành (Current page), vùng tài li u ñang ch n (Se-
lection), trang in (Page) – nh p s trang mu n in,
ho c nhi u trang in cách nhau b i d u ph y, ho c
d u – ñ in liên t c nhi u trang (ví d : 2;4;5;9-
12;15-20).
Number of Copy S b n in
Paper per Sheet S trang in trên m t m t gi y
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 18 -
Khi chúng ta in m t hay nhi u tài li u, Windows s qu n lý các
ti n trình in, còn ñư c g i là hang ñ i in (print queue). ð xem các ti n
trình này, chúng ta double click lên bi u tư ng máy in trong c a s
View
devices
and
printers.
Mu n b
tài li u
nào
trong
hàng ñ i
in ta ch n tài li u ñó và nh n Delete.
2.3.11. Thay ñ i Taskbar và Start Menu
Ch n m c Taskbar and Start Menu t control panel ñ thay ñ i
các thi t l p.
ð thay ñ i thi t l p v taskbar, ch n th Taskbar v i các tùy
ch nh như sau: Lock the taskbar (khóa thanh Taskbar); Auto hide (t
ñ ng n thanh Taskbar khi không s d ng, khi di chuy n chu t vào m i
hi n ra); Use small icons (s d ng icon trên Taskbar v i kích thư c
nh ); Taskbar location on screen (v trí c a Taskbar),Taskbar buttons
(gom nhóm các th hi n c a m t chương trình); Notification area (Cho
n/hi n các chương trình ch y n n).
Th Start Menu giúp thay ñ i Start Menu như thêm Run box,
Devices and Printers…b ng cách ch n Button Customize. Chú ý m c
Power Button Action dung ñ tùy ch nh ch ñ máy tính là Shutdown,
Sleep… khi ngư i dùng b m nút Power trên thùng máy tính. Do ñó, khi
s d ng m t máy tính l , vì không bi t c u hình cho nút Power m c
này nên chúng ta nên chúng ta tránh s d ng nút Power b a bãi.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 19 -
2.3.12. Backup và Restore
Backup và Restore –ñư c c i ti n r t nhi u trong Windows 7—
cho phép t o các b n sao c a tài li u quan tr ng c a chúng ta. ưu ñi m
khi s d ng ch c năng này so v i vi c chúng ta t chép b ng tay, là h
th ng t ñ ng backup ñ nh kỳ theo l ch do chúng ta thi t l p.
Ch n m c Backup and Restore t Control Panel. N u l n ñ u
tiên s d ng Windows Backup, click ch n Set up backup, và theo các
hư ng d n ñ ch n folder c n backup và v trí lưu file backup. N u ñã
t o backup r i, chúng ta ch vi c ch ñ vi c backup t ñ ng th c hi n
hay t backup b ng cách click nút Back up now. Chúng ta không nên
back up file/folder lên cùng m t ñĩa, và nên ch n m c Full Backup.
ð th c hi n Restore: t m c Backup and Restore, ch n file
backup, click Restore my files.
2.3.13. ð i m t kh u ñăng nh p
Thay ñ i password ñăng nh p là vi c nên làm thư ng xuyên ñ nh
kỳ giúp b o v t t hơn máy tính c a b n. T Control Panel, ch n m c
User Accounts. Click vào m c Change your password. Nh p password
m i và ch n OK.
2.4. Windows Explorer
2.4.1. Giao di n chính.
Windows Explorer ( n m trong nhóm Accessories trong Start
Menu) giúp qu n lý tài nguyên máy tính như t p tin, thư m c, ñĩa….
và và nh ng tài nguyên trong h th ng m ng. V i Windows Explorer,
các thao tác như sao chép, xóa, ñ i tên thư m c và t p tin,... ñư c th c
hi n m t cách thu n ti n và d dàng.
ð kh i ñ ng Explorer, có th double click trên My Computer,
ho c tìm t m c Search, ho c R_Click lên nút Start, ch n Open Win-
dows Explorer.
C a s làm vi c c a Windows Explorer g m các ph n:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 20 -
C a s trái (Folder): Trình bày c u trúc thư m c c a các ñĩa
c ng và các tài nguyên kèm theo máy tính, bao g m ñĩa m m, ñĩa
c ng, ñĩa CD... Nh ng ñ i tư ng có d u mũi tên ngang phía trư c
cho bi t ñ i tư ng ñó còn ch a nh ng ñ i tư ng khác trong nó nhưng
không ñư c hi n th , có th m r ng khi click vào.
C a s gi a: Li t kê n i dung c a ñ i tư ng ñư c ch n
tương ng bên c a s trái.
C a s ph i (Preview pane): Hi n th nhanh n i dung t p tin
ñư c ch n. Có th t t hi n th c a s này.
Thanh ñ a ch (Address): Cho phép nh p ñư ng d n thư
m c/t p tin c n t i ho c ñ xác ñ nh ñư ng d n hi n hành.
Có th thay ñ i cách cách hi n th c a Explorer b ng cách ch n
m c Chang your view ) v i các tùy ch n: Extra Large Icons
/Large Icons /Medium Icons /Small icons /List /Details/ Tiles /Content.
ð i v i tùy ch n Details, ta có th xem chi ti t Name, Size, Type, Date
Modified c a file/folder. Có th thay ñ i th t s p x p b ng cách ch n
m c View/ Sort By (S p x p theo) v i các tùy ch n: Name, Date modi-
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 21 -
fied, Type, Size, theo ki u Ascending/Descending (Tăng d n/ Gi m
d n).
2.4.2. Thao tác v i file và folder
+T o folder m i: Ch n v trí ch a folder c n t o, Ch n Menu
File New Folder (ho c R_Click New Folder ). Nh p tên thư m c
m i, nh n Enter.
+Sao chép thư m c/t p tin: Ch n các thư m c và t p tin c n sao
chép, sau ñó th c hi n copy vào clipboard (b m Ctrl + C ho c R_Click
và ch n Copy), sau ñó paste vào nơi c n chép (b m Ctrl + V ho c
R_Click và ch n Paste). Có th dùng cách gi phím Ctrl và kéo rê folder
vào nơi c n chép.
+Di chuy n thư m c và t p tin: Ch n các thư m c và t p tin c n
di chuy n, sau ñó c t ñ i tư ng vào clipboard (b m Ctrl + X ho c
R_Click và ch n Cut), sau ñó paste vào nơi chuy n ñ n. Lưu ý: ñ i v i
ngư i m i b t ñ u nên h n ch vi c dùng chu t kéo th khi di chuy n
trong Expoler vì n u dùng chu t không chu n, có th làm folder b th
ñ n m t folder nào ñó.
+Xóa thư m c và t p tin: Ch n thư m c và t p tin c n xóa, b m
phím Delete (ho c R_Click và ch n Delete). Lưu ý: tùy theo c u hình
thi t l p mà file/folder b xóa có th ñư c lưu trong Recycle Bin. Chúng
ta ph i c n th n trư c khi ñ ng ý xóa.
+ð i tên thư m c và t p tin: ch n ñ i tư ng mu n ñ i tên,
R_Click trên ñ i tư ng và ch n Rename (ho c b m phím F2), nh p tên
m i, sau ñó gõ Enter ñ k t thúc.
+Thay ñ i thu c tính thư m c và t p tin: R_Click trên
file/folder, ch n Properties. Th c hi n thay ñ i các thu c tính, sau ñó
b m Apply ñ xác nh n thay ñ i.
Lưu ý: V i t p tin ñang s d ng thì các thao tác di chuy n, xoá,
ñ i tên không th th c hi n ñư c.
2.4.3. Thao tác v i Shortcut
Shortcut là m t bi u tư ng dùng ñ kh i ñ ng nhanh m t chương
trình ho c m t t p tin/folder trên máy. Shortcut có th ñư c ñ t trong
m t Folder ho c ngay trên màn hình n n. Shortcut ch lưu ñư ng d n
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 22 -
(ho c tr ) ñ n ñ i tư ng, vì th có th xoá nó mà không nh hư ng ñ n
chương trình ng d ng.
+T o Shortcut: R_Click lên v trí c n t o Shortcut, ch n New
Shortcut. Trong m c Type the location of the item, nh p ñư ng d n
c a t p tin c n t o Shortcut (ho c b m Browse ñ tìm t p tin). Click
Next ñ qua bư c k ti p ñ nh p tên cho Shortcut c n t o, click Finish
ñ hoàn thành.
Lưu ý: Có th t o shortcut t file g c trong Explorer ho c (file su
khi tìm th y s d ng ch c năng Search) b ng cách Copy, và Click ph i
chu t vào nơi mu n t o Shortcut, ch n Paste Shortcut).
+Thay ñ i thu c tính cho Shortcut: cũng như file/folder, shortcut
cũng có th thay ñ i thu c tính. T c a s Properties c a Shortcut, ch n
th Shortcut. Chúng ta có th thay ñ i Target (ñư ng d n file g c c a
shortcut); Change icon (thay ñ i bi u tư ng c a Shortcut); Shortcut key
(Gán phím nóng cho Shortcut, ví d : nh n phím A n u mu n ñ t phím
nóng cho Shortcut là Ctrl + Alt + A ho c nh n t h p phím g n gán. Khi
mu n m ñ i tư ng ta ch c n nh n t h p phím v a gán); Run(ch n ch
ñ hi n th khi m là bình thư ng/ thu nh / phóng to);
2.4.4. Thao tác v i ñĩa
+ð nh d ng ñĩa (Format): ð nh d ng ñĩa là chuy n m t ñĩa thành
m t d ng phù h p v i nh ng tiêu chu n c a h ñi u hành. ð format
ñĩa: R_Click vào tên c a ñĩa, ch n m c Format. T c a s Format,
thi p l p nhãn cho ñĩa (Volumn label), ch n m c Quick Format n u
mu n ñ nh d ng nhanh – khi ch c ch n ñĩa không có l i. B m nút Start
ñ ti n hành ñ nh d ng.
Chú ý: D li u trong ñĩa s b xoá hoàn toàn, không th ph c
h i ñư c.
+Hi n th thông tin c a ñĩa: R_Click vào tên c a ñĩa c n hi n
th thông tin, ch n m c Properties. T c a s này, cho phép xem dung
lư ng ñĩa (Capacity), ñã s d ng bao nhiêu (Used space), còn l i bao
nhiêu (Free space) t th General.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 23 -
Chú ý: Th Tools: cung c p công c ki m tra ñĩa (Error-
checking), và ch ng phân m nh ñĩa (Defragment). Vi c ch ng phân
m nh ñĩa giúp máy tính ch y nhanh hơn sau m t th i gian s d ng.
2.5. M t S Ti n Ích
2.5.1. Libraries
Có th xem như Libraries là thư m c o giúp chúng ta t ch c và
tìm ki m nhanh chóng các file/folder tương ñ ng n m r i rác trên máy
tính. Chúng ta có th t o m i, thêm các folder/file vào Libraries. C n
phân bi t rõ gi a My
Documents (hay My
Pictures) và Libraries
là, My Documents là
folder ch a d li u,
còn Libraries không
ch a d li u gì, d
li u c a chúng ta v n
v trí ban ñ u, và
Libraries giúp qu n lý
theo nhóm cho ti n
d ng. Ngoài ra, My
Documents ñư c
Windows t o s n c
ñ nh v i tính năng l p
ch m c ñ tăng t c cho vi c tìm ki m, còn Libraries do ngư i dung ñ nh
nghĩa.
L y ví d như, chúng ta có 3 folder, m i folder ch a m t môn
h c g m 3 file: bài gi ng, bài t p, ñ án. Chúng ta t o m t Library tên là
ñ án n p, vào ñưa 3 ñ án vào Library này. Như v y, 3 file ñ án v n
v trí cũ, và khi mu n n p bài, chúng ta ch vi c truy xu t ñ n Library ñ
án này. Vi c xóa Libraries không nh hư ng gì ñ n các file g c.
ð t o m i m t Library, t màn hình Explorer, right click trên
m c Libraries, ch n New-Library, nh p tên cho Library và b m Enter.
ð import m t folder vào Library v a t o, click ch n Library v a t o ra,
b m nút Include new folder, và ch n folder mu n import vào Library.
Như v y, sau này b n có th truy xu t nhanh chóng ñ n Library.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 24 -
2.5.2. Bitlocker
Bitlocker là tính năng m i c a Windows 7 (h tr ñ y ñ nh t
b n Ultimate) giúp mã hóa và b o v d li u cho m t ñĩa hay partition,
ñ t bi t là ñĩa USB v i kh năng ñánh m t là r t cao. Ngư i dùng ph i
có ñúng m t kh u m i có th truy xu t ñĩa ñư c b o v , nên tránh t i
ña vi c l thông tin.
T Control
Panel, m m c
Bitlocker Drive
Encryption.
Click vào m c
Turn On Bitlocker
ñĩa c n b o v . Ch n
m c Use a password
to unlock the drive và
nh p m t kh u (2 l n).
B m Next ñ ti n hành
mã hóa. L n sau, m i
khi truy nh p ñĩa b o
v , chúng ta ph i nh p
m t kh u.
ð t t ch c năng Bitlocker, chúng ta cũng vào Control Panel -
m c Bitlocker Drive Encryption, và ch n Turn off Bitlocker.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 25 -
2.5.3. Snipping Tool
Snipping
Tool dùng ñ ch p
m t ph n hay toàn
b màn hình dư i
d nh hình ch nh t
hay d ng b t kỳ,
sau ñó cho phép
ghi chú, v ,
hightlight và g i
email ñi ngay t
ti n ích này.
Sau khi kh i ñ ng Snipping Tool, click ch n New, sau ñó click
ch n vào mũi tên g n nút New và tùy ch n hình c t ñ ch p: Free-form
Snip (ch p v i hình bao b t kỳ t
v ); Rectangular Snip (ch p v i
hình bao ch nh t), Window Snip
(ch p m t c a s ); Full-screen Snip
(ch p toàn b màn hình).
Sau ñó dùng các công c trên
toolbar ñ v hay nghi chú cho hình
ch p.
2.5.4. Wordpad
WordPad là chương
trình so n th o văn b n ñơn
gi n thu c nhóm
Accessories ñã ñư c nâng
c p r t nhi u phiên b n
Windows 7, v i giao di n
ribbon m i.
V i nhi u tính năng ñ nh
d ng ñư c b sung, như
highlight, bullets, line
breaks, và nhi u ch n l a
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 26 -
v màu s c, cho phép chèn hình nh và ch c năng Zoom giúp WordPad
tr nên m nh m , có th thay th Winword trong trư ng h p máy tính
không có s n b Office.
Cách s d ng Wordpad tương ñ ng v i cách s d ng MS Word, h c
viên có th tham kh o ph n th Home c a m c s d ng MS Word.
2.5.5. Paint
Paint là
chương trình ñ
h a cơ b n giúp
v và x lý các
hình nh bitmap.
V i giao di n
ribbon, Paint
nâng khá nhi u
v ch c năng c
v (brushes).
Paint h tr t t
cho màn hình ña
ñi m c m ng,
nên là m t ch n
l a tuy t v i khi
s d ng v i
Table PC.
V
ñư ng (line): Có
nhi u ch c năng
cho phép v line
trong Paint, chúng ta ph i ch n công c v và quy t ñ nh hình d ng c a
nét v . Môt s công c v là: Pencil tool,
Brushes, Line tool, Curve tool.
V hình hình h c (shape): Có th
v nhi u lo i shape: ñư ng cong, mũi tên,
tam giác, elip, ch nh t, tròn, vuông...
Chúng ta có th b sung text (nút l nh ch A) và format cho text,
có th ch n (select tool) m t ph n hình nh ñ copy, xóa. Có th xoay
nh, resize kích thư c nh, s d ng công c ñ t y ñi m nh.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 27 -
Các ch c năng ñ h a c a Paint hi n th th Home, h c viên
nên l n lư t th t ng công c m t ñ th y s khác bi t gi a các công c
v c a Paint.
2.5.6. Connect to Projector
Vi c k t n i máy tính v i Projector ngày nay tr nên ph bi n
ñ n t t c
sinh viên.
Tùy theo
m i máy có
các phím t t
khác nhau
(ho c tùy theo driver màn hình) nên gây ra s lúng túng cho ngư i di n
thuy t, ñ t bi t khi ñ ng trư c s ñông ngư i. Windows 7 cung c p ch c
năng Connect to Projector thu c nhóm Accessories tr giúp nhanh
chóng cho vi c k t n i này. Chúng ta có các ch n l a:
Computer Only: ch hi n th máy tính- khi không mu n cho
ngư i xem th y chúng ta ñang chu n b gì trên máy.
Duplicate: hi n thi ñ ng th i trên máy tính và projector gi ng
nhau.
Extend: hi n th khác nhau gi a máy tính và projector, r t h u
d ng khi trình chi u PowerPoint, ngư i xem nhìn ph n trình chi u, còn
chúng ta nhìn th y ghi chú (note) ñ nh c bài trên máy tính.
Projector Only: ch hi n th trên projector, t t màn hình laptop ñ
ti t ki m pin cho nh ng lúc trình chi u dài.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 28 -
2.5.7. Math Input
Panel
Vi c so n th o
công th c toán h c là
vi c r t c n thi t ñ i v i
h c sinh sinh viên và
nh ng ngư i làm công
tác k thu t, Chúng ta có
th so n th o v i
Equation (xem chi ti t
ph n WinWord), nhưng
Windows 7 cung c p
m t công c m i s
d ng r t ti n l i và
nhanh chóng là Math
Input Panel thu c nhóm Accessories.
Ngư i dùng ch c n dùng chu t hay bút v vi t công th c toán
vào vùng 3, công th c s ñư c d ch và hi n th vùng 1. Vùng 4 cung
c p các công c ñ hi u ch nh công th c. Sau khi so n th o công th c
k t thúc, ch n nút 5 ñ copy công th c vào clipboard, và dán vào MS
Word.
2.6. S D ng Ti ng Vi t Trong Windows
2.6.1. Ti ng Vi t trong Windows
Các ph n m m gõ ti ng Vi t thông d ng trong Windows như
Unikey, Vietkey... trong ñó ph n Unikey r t ñư c ưa chu ng vì mi n phí
và có nhi u ưu ñi m. Khi nh p ti ng Vi t, chúng ta c n bi t font ch và
ki u gõ.
M i font ch tương m t b ng mã, do ñó khi so n th o b ng lo i
font nào, ñ ñ c ñư c chính xác nh t, chúng ta ph i có lo i font tương
ng v i b ng mã ñó. M t b ng mã có nhi u font ch v i hình dáng khác
nhau. Font ch thông d ng nh t hi n nay là font Unicode (như Tahoma,
Arial, Times New Roman...) có s n trong MS Windows, tích h p t t c
các ký t c a các ngôn ng . ðây là font ch chu n c a nư c ta cũng như
nhi u nư c khác trên th gi i. Do ñó, khi s d ng ti ng Vi t trên máy
tính b n nên ch n b font Unicode. Ngoài ra còn có m t s b font dành
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 29 -
riêng cho ngư i Vi t ñư c s d ng trư c kia như: Font VNI (như font
VNI-Times), TCVN3...
Có r t nhi u ki u gõ ti ng Vi t trong Windows do bàn phím
chu n không có s n các ký t ti ng Vi t. ð gõ ñư c các ký t ti ng
Vi t như ô, ư, ê.. thì chúng ta ph i s d ng các t h p phím. M i ki u gõ
ti ng Vi t ñ u có nh ng ưu ñi m và như c ñi m nh t ñ nh, hai ki u gõ
thông d ng nh t là VNI và Telex. Giáo trình này ch ñ c p ñ n ki u
VNI do nh ng ưu ñi m c a nó trong th i ñi m hi n nay khi văn b n có
khá nhi u t ti ng Anh. H c viên có th tìm hi u các ki u gõ khác t
Internet.
Ký t s c huy n h i ngã n ng Mũ (â,ô) ơ,ư ă ñ
Phím 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Ví d : ñ nh p t K Thu t: nh p Ky4 Thua65t
2.6.2. S d ng UniKey
Thư ng thì
Unikey ñư c ñ t
StartUp folder ñ t
th c thi, và hi n th
khay h th ng (tray)
v i bi u tư ng V n u
cho phép gõ ti ng
Vi t, và bi u tư ng E
n u t t ch ñ gõ
ti ng Vi t. N u
Unikey chưa kh i
ñ ng, có th th c thi
Unikey t shortcut
trên màn hình ho c t
file Unikey.exe. ð
b t/t t ch ñ gõ
ti ng Vi t, ch c n click vào bi u tư ng E hay V này.
T màn hình Unikey, chúng ta ch n b ng mã là Unicode, và
ki u gõ phím là VNI.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 30 -
Chương 3. MICROSOFT WORD
3.1. Gi i Thi u Microsoft Word
Microsoft Word, là ph n m m so n th o văn b n ñư c dùng ph
bi n hi n nay c a hãng ph n m m Microsoft. Word cho phép ngư i
dùng so n th o văn b n (text) v i các ñ nh d ng như phông ch , màu
s c, cùng v i hình nh ñ h a (graphics) và các d li u ña phương ti n
(multimedia) như âm thanh, video, … khi n cho vi c so n th o văn b n
ñư c thu n ti n hơn. Ngoài ra Word cũng có các công c như ki m tra
chính t , ng pháp c a nhi u ngôn ng khác. Các phiên b n trư c c a
Word lưu tên t p tin v i ñuôi là .doc, phiên b n 2007 và 2010 dùng ñuôi
là .docx. H u h t các phiên b n c a Word ñ u có th m ñư c các d ng
t p tin khác như văn b n thô (.txt), các trang web (.html), …
3.1.1. Các thành ph n cơ b n trên màn hình Word
Hình 3.1: Giao di n MS Word 2010
− Vùng so n th o văn b n: Nh p văn b n, ñ nh d ng, chèn hình nh,
…
− Thanh Tab: Ch a các l nh c a Word.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 31 -
− Thanh công c (Toolbar): Ch a các l nh thư ng s d ng, dư i d ng
các công c .
− Ruler: G m thư c ngang và thư c d c, dùng ñ canh l văn b n và
ñ nh v các ñi m d ng (Tab) m t cách tr c quan.
− Status bar: Thanh tr ng thái, hi n th thông tin tr ng thái c a c a s
làm vi c như: v trí hi n hành c a d u nháy, trang hi n hành trên
t ng s trang, …
3.1.2. Các khái ni m cơ b n
− Character (ký t ): M t ký t ñư c nh p t bàn phím, tr các phím
ch c năng.
− Word (t ): M t nhóm ký t liên t c, gi a các t cách nhau m t
kho ng tr ng.
− Line (dòng): Các t n m trên cùng m t dòng.
− Paragraph (ño n): Là m t ño n văn b n ñư c k t thúc b ng phím
Enter.
− Page (trang): Kích thư c m t trang ñư c xác ñ nh trong Page setup.
− Section (phân ño n): Là nh ng ph n c a văn b n có nh ng ñ nh
d ng khác nhau.
3.1.3. Các thao tác cơ b n
Kh i ñ ng và thoát kh i Word
− Kh i ñ ng: Ch n m t trong các cách sau:
+ Start All Programs Microsoft Office Microsoft Word 2010.
+ Double Click vào Shortcut Microsoft Word trên
Desktop.
+ Start gõ Winword vào ô Search… r i nh n Enter.
− Thoát kh i Word:
+ Trong c a s làm vi c, ch n File Exit .
+ Click nút Close .
Nh p và hi u ch nh văn b n
− Các phím di chuy n d u nháy (cursor):
+ Sang trái m t ký t : 
+ Sang ph i m t ký t :
+ Lên dòng trên:
+ Xu ng dòng dư i:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 32 -
+ Sang trái m t t : Ctrl +
+ Sang ph i m t t : Ctrl +
+ V cu i dòng: End
+ V ñ u dòng: Home
+ Lên trên m t trang: PageUp
+ Xu ng dư i m t trang: PageDown
+ V ñ u văn b n: Ctrl+Home
+ V cu i văn b n: Ctrl+End
+ Di chuy n ñ n m t trang b t kỳ: Ctrl+G
+ Shift+Enter: Ng t dòng
+ Ctrl+Enter: Ng t trang
− Các phím xóa:
+ Xóa m t ký t bên trái d u nháy: BackSpace
+ Xóa m t ký t bên ph i d u nháy: Delete
+ Xóa m t t trư c d u nháy: Ctrl+BackSpace
+ Xóa m t t sau d u nháy: Ctrl+Delete
+ Xóa m t kh i ch n: Ch n kh i và nh n phím Delete
− Thao tác ch n kh i
+ Shift + Các phím  : Ch n m t ký t .
+ Shift + Home: Ch n t ñi m chèn ñ n ñ u dòng.
+ Shift + End : Ch n t ñi m chèn ñ n cu i dòng.
+ Shift + PgDn: Ch n t ñi m chèn ñ n cu i trang.
+ Ctrl + Shift + End: Ch n t ñi m chèn ñ n cu i văn b n.
+ Ctrl + A: Ch n c văn b n.
+ Gi phím Alt + Drag chu t: Ch n m t kh i tùy ý.
− Nh p văn b n:
+ Nh p văn b n chính xác, ch n font ch rõ ràng d ñ c.
+ Nh p ñúng n i dung, không sai chính t , không th a kho ng
tr ng.
+ Nh p văn b n trư c, ñ nh d ng sau, không nên v a nh p v a
ñ nh d ng.
+ Không nên dùng phím kho ng tr ng ñ canh l cho văn b n.
Thao tác v i t p tin văn b n
− T o m t t p tin văn b n m i:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 33 -
File New Blank Document (Ctrl+N), ho c Click nút New trên
thanh công c .
− M t p tin ñã có:
File Open (Ctrl+O), ho c Click nút Open trên thanh công c .
− Lưu t p tin văn b n:
File Save (Ctrl+S): Lưu, n u t p tin chưa ñ t tên thì xu t hi n h p
tho i ñ t tên cho nó.
File Save As (lưu theo version): Lưu l i t p tin v i tên m i.
Các ch ñ hi n th tài li u khi so n th o
− Print Layout: ch ñ như khi in (WYSIWYG).
− Full Screen Reading: ch ñ xem toàn màn hình.
− Web Layout: ch ñ trang web.
− Outline: ch ñ ñ cương nhi u c p.
− Draft: ch ñ thô giúp d dàng ch nh s a tài li u.
Hình 3.2: Các ch d hi n th tài li u so n th o
In tài li u: File Print
− H p tho i ñ khai báo các thông s in n như: ch n máy in, kh gi y,
s b n in, in t trang ñ n trang, …
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 34 -
Hình 3.3: H p tho i thi t l p trang in
3.2. ð nh D ng Văn B n
Các Tab (Home, Insert, …) khi ñư c ch n thì các nhóm l nh
tương ng c a nó hi n th theo t ng nhóm d ng Ribbon (dãi băng) giúp
cho vi c ñ nh d ng văn b n tr nên thu n ti n và nhanh chóng hơn.
Ngoài ra ngư i dùng cũng có th t o thêm các Tab m i ñ ch a các ch c
năng thư ng dùng cho riêng mình.
Hình 3.4: Menu ki u Ribbon c a MS Word 2010
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 35 -
3.2.1. T o Tab ch a các công c riêng
Do ñ c thù riêng c a công vi c, có nh ng tính năng dùng l i
nhi u l n mà l i n m nh ng v trí khác nhau gây b t l i trong quá trình
ñ nh d ng. Word 2010 cho phép ngư i dùng t o ra nh ng Tab ch a các
công c ñ nh d ng cho riêng mình.
Th c hi n: R_Click lên vùng tr ng c a Ribbon Customize the
Ribbon ho c File Options Customize Ribbon, xu t hi n h p tho i
Word Options:
Hình 3.5: H p tho i Word Options
− Customize the Ribbon: Li t kê theo lo i Tab có trên Ribbon.
− New Tab: Thêm Tab m i.
− Rename: ð i tên Tab.
− New Group: Thêm nhóm công c m i.
− Thêm công c ñ nh d ng: Ch n Group c n thêm Ch n công c
c a s bên trái Ch n Add.
− Xóa công c trong Group: Ch n Group hay công c c n xóa Ch n
Remove.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 36 -
− Xóa main Tab/Group: Ch n main Tab/Group/Th c hi n R_Click
ch n Remove.
Ví d : Thêm m t Main Tab có tên là Online v i Group Internet g m m t
s ch c năng liên quan ñ n Internet.
Th c hi n:
− R_Click lên Ribbon Customize the Ribbon xu t hi n h p tho i
Word Options.
− M c Customize the Ribbon ch n Main Tabs. Ch n New Tab ñ t o
Main Tab sau ñó ñ i tên b ng cách ch n Rename.
− T o Tool Tab b ng cách ch n New Group sau ñó ñ i tên b ng cách
ch n Rename.
− Ch n Tool Tab c n thêm công c , c a s bên trái ch n công c c n
thêm và Click Add.
3.2.2. ð nh d ng ký t
Nguyên t c chung: Có 2 cách là ñ nh d ng trư c, nh p văn b n
sau ho c nh p văn b n trư c ñ nh d ng sau. ð i v i cách 2, kh i văn b n
ph i ñươc ch n r i th c hi n các l nh ñ nh d ng.
Th c hi n: Home (Group) Font: ch n các ch c năng ñ nh d ng
tương ng:
Hình 3.6: Group Font
− Bold : ð nh d ng in ñ m.
− Italic : ð nh d ng in nghiêng.
− Underline : ð nh d ng g ch chân.
− Strikethrough : T o ñư ng g ch ngang qua ch .
− Subscript : ð nh d ng ch s dư i dòng như H2O
− Superscript : ð nh d ng ch s trên dòng như X3
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 37 -
− Text Highlight Color : Tô màu n n cho ch
− Clear formating : Xóa m i ñ nh d ng.
− Text Effect : T o hi u ng cho ch .
− Grow Font : Tăng ñ l n cho ch .
− Shrink Font : Gi m ñ l n cho ch .
− Change case : Chuy n ñ i ki u ch HOA thư ng.
− Text Highlight Color : Tô màu ñánh d u cho ch .
− Font Color : Màu ch .
Các ch c năng khác ñ
ñ nh d ng ký t n m trong h p
tho i Font. Ctrl+D ñ m h p tho i
này ho c click ch n góc ph i dư i c a hình bên dư i.
Hình 3.7: M r ng h p tho i Font
Hình 3.8: H p tho i Font
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 38 -
− Th font:
+ Font: Ch n font ch
+ Font Style: Ch n ki u ch ñ m, nghiêng, …
+ Size: Ch n c ch (ñơn v dùng là point, 1 inch = 72 point)
+ Font color: Ch n màu ch
+ Underline Style: Ch n ki u g ch dư i
− Th Advanced:
+ Scale: Ch n t l co giãn cho văn b n
+ Spacing: Nén ho c giãn văn b n
+ Position: Thay ñ i v trí c a văn b n lên trên ho c xu ng dư i so
v i dòng chu n
Chuy n ñ i ki u ch HOA thư ng (change case)
Chuy n ñ i t ch hoa sang ch thư ng và ngư c l i, ch hoa
ñ u câu ho c ch hoa ñ u m i t .
Th c hi n: Ch n Home (Group Font)
Change Case
− Sentense case: ký t ñ u câu là ch hoa.
− lowercase: t t c chuy n thành ch thư ng.
− UPPERCASE: t t c chuy n thành ch in hoa.
− Capitalize Each Word: Ký t ñ u c a m i t là
ch in hoa.
− tOGGLE cASE: Chuy n ch hoa thành ch thư ng và ngư c l i.
T o và hi u ch nh hi u ng cho ch
− Ch n ph n văn b n c n ñ nh d ng.
− Home (Group Font) Text Effects và
ch n hi u ng mong mu n.
− Hi u ch nh hi u ng:
+ Outline: Màu c a ñư ng vi n.
+ Shadow: Ch n hi u ng bóng.
Ch n ti p Shadow Options
ñ hi u
ch nh các thu c tính c a bóng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 39 -
+ Reflection: Hi u ng ph n chi u.
+ Glow: Hi u ng t o vi n xung quanh ký t .
3.2.3. ð nh d ng ño n văn b n (Paragraph)
ðo n văn b n là ph n văn b n ñư c k t thúc b ng phím Enter, ñ
hi n th d u Enter, ta Click nút Show/Hide .
ð ñ nh d ng ño n văn b n, ta ñ t d u nháy trong ño n ñó, ch n
Home (Group Paragraph), ch n các ch c năng ñ nh d ng tương ng:
Hình 3.9: Group Paragraph
− Bullets : T o danh sách
− Numbering : T o danh sách ñánh s th t
− Multilevel List : T o danh sách nhi u c p
− Decrease Indent : ðưa ño n văn qua trái
− Increase Indent : ðưa ño n văn qua ph i
− Sort : S p x p
− Show/Hide : n, hi n các mã ñ nh d ng n
− Align Text Left : Canh trái
− Center : Canh gi a
− Align Text Right : Canh ph i
− Justify : Canh ñ u hai bên
− Line and Paragraph Spacing : Kho ng cách gi a các dòng
− Shading : Tô n n
− Border and Shadding : T o màu n n và ñư ng vi n
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 40 -
Các ch c năng ñ nh d ng ño n văn khác có trong h p tho i Para-
graph. ð m h p tho i này.
Hình 3.11: H p tho i Paragraph
Th Indents and Spacing: Canh l cho ño n văn:
− Alignment: Canh l ño n văn (Left/Right/Center/Justified)
− Indentation: Th t l cho ño n văn:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 41 -
+ Left/Right: Kho ng cách th t vào so v i l trái/ph i c a trang.
+ Special: Ki u th t l :
+ First line: Dòng ñ u c a ño n văn th t vào/ra so v i các dòng
còn l i.
+ Hanging: các dòng c a ño n văn (tr dòng ñ u) th t vào/ra so
v i dòng ñ u tiên.
− Spacing: Ch nh kho ng cách gi a các dòng và các ño n:
+ Before/After: Ch nh kho ng cách t ño n hi n hành (ño n ch a
d u nháy) ñ n ño n trư c nó ho c sau nó.
+ Line spacing: Ch nh kho ng cách gi a các dòng.
Borders and Shading
Ch c năng này cho phép ñ nh d ng ñư ng vi n khung và màu
n n cho ño n văn b n. Ch n Home/Group Paragraph /Borders and Shad-
ing và ch n các ki u ñư ng vi n có s n.
Các ch c năng khác thông qua h p tho i Borders and Shading.
ð m h p tho i này ch n Borders and Shading…
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 42 -
H p tho i 3.12: H p tho i Borders and Shading
− Th Borders: ðóng khung ño n văn b n.
+ Setting: Ch n ki u khung.
+ Style: Xác ñ nh hình th c ñư ng vi n khung: Style, Color,
Width.
+ Apply to: Xác ñ nh ph m vi ñóng khung:
- Text: ðóng khung kh i văn b n ñư c ch n.
- Paragraph: ðóng khung c ño n văn b n hi n hành.
− Th Page Border: ðóng khung trang văn b n.
+ Các ñ nh d ng gi ng như Borders
+ Art: Ch n các ki u ñư ng vi n ngh thu t.
+ Apply to: Ph m vi ñóng khung.
- Whole document: ðóng khung t t c các trang c a tài li u.
- This section: ðóng khung các trang trong section hi n hành.
- This section – first page only: Ch ñóng khung trang ñ u c a
section hi n hành
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 43 -
- This section- all except first page: ðóng khung t t c các
trang tr trang ñ u.
+ Options: Thay ñ i kho ng cách t khung ñ n văn b n.
- Edge of page: Kho ng cách ñư c tính t l trang gi y ñ n
khung.
- Text: Kho ng cách ñư c tính t văn b n ñ n khung.
− Th Shading: Dùng ñ tô màu n n ño n văn b n.
Bullets and Numbering
Ch c năng Bullets and Numbering dùng ñ chèn t ñ ng các ký
t ñ c bi t (Bullets) ho c s (Numbers) ñ u m i ño n.
− Bullets: Trình bày văn b n theo ki u li t kê, ñ u m i ño n ñư c chèn
m t ký t ñ c bi t.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 44 -
− Define New Bullet: Ch n ki u ký t , ho c hi u ch nh l i các thông
s c a Bullets.
Hình 3.13: H p tho i Define New Bullet
+ Bullet character: Symbol, Picture, Font: Ch n ký hi u làm bullet.
+ Alignment: Canh l cho Bullet.
+ Preview: Xem nhanh ñ nh d ng.
− Numbering: ðánh s th t danh sách, ch n ki u Numbering c n
ñ nh d ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 45 -
Define New Number Format: Ch n ki u s th t , ho c hi u
ch nh l i các thông s c a Numbering:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 46 -
H p tho i 3.14: H p tho i Define New Number Format
+ Number Style: Ch n ki u s
+ Number format : S b t ñ u trong danh sách
+ Alignment: Canh l cho s th t
+ Preview: Xem nhanh ñ nh d ng
− Multilevel List: ð nh d ng văn b n d ng danh sách nhi u c p. Ch n
Define New Multilevel List ñ thi t l p thông s cho t ng c p.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 47 -
Hình 3.15: H p tho i Define new Multilevel list
+ Click level to modify: Ch n c p, t i ña là 9 c p.
+ Number format: ð nh d ng ki u s th t .
+ Number style for this level: Ch n ki u s th t : 1, 2, 3 ho c I,
II, III,…
+ Start at : S b t ñ u.
+ Position: Ch n v trí ñ t s và văn b n.
S d ng Tab
Tab là các ñi m d ng ñư c dùng ñ di chuy n con nháy nhanh
sang ph i khi nh n phím Tab thay vì dùng kho ng tr ng thư ng ch m và
không như mong mu n. Có 2 lo i tab là tab m c ñ nh (có kho ng cách
ñ u ñ n 0.5 inch) và tab do ngư i dùng ñ nh nghĩa. Tab thư ng dung khi
nhi u ño n văn (ch có 1 dòng) có các n i dung c n dóng (trái, gi a,
ph i, …) v i nhau. ð t o Tab do ngư i dùng ñ nh nghĩa
− Ch n kh i văn b n c n ñ nh d ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 48 -
− ð t Tab tr c ti p trên thư c b ng cách Click chu t trong ô Select
Tab ñ ch n ki u Tab, sau ñó Click chu t lên thư c t i các v trí
thích h p. Các ki u Tab:
+ Left Tab: Canh trái.
+ Center Tab: Canh gi a.
+ Right Tab: Canh ph i.
+ Decimal Tab: Canh theo d u th p phân.
+ Bar Tab: Tab v ch ñ ng.
− Hi u ch nh Tab: Double Click lên Tab ñ h p tho i Tab.
Hình 3.16: H p tho i Tabs
+ Tab stop position: Nh p v trí c a Tab.
+ Alignment: Canh l cho Tab.
+ Set: Thi t l p giá tr cho Tab.
+ Clear: Xóa Tab
+ Clear all: Xóa t t c Tab ñã ñ t.
+ Leader: Ch n ký t ñi n vào ch tr ng trư c Tab.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 49 -
H p tho i Tab có th m ñ ñ nh nghĩa Tab b ng cách ch n
Home Paragraph Tabs:
Hình 3.17: H p tho i Paragraph
Khai báo s lư ng tab, lo i, v trí, …
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 50 -
Hình 3.18: Thi t l p t a ñ Tab
Format Painter : Cho phép copy nhanh ñ nh d ng.
− Ch n m u văn b n c n sao chép ñ nh d ng r i click ch n Format
Painter.
− Quét lên ph n văn b n c n ñư c ñ nh d ng gi ng như m u.
3.3. Chèn Các ð i Tư ng Vào Văn B n
3.3.1. Chèn hình nh vào văn b n
Hình nh (Picture) là các d ng th c t p tin ñ h a thư ng có
ph n ñuôi là .jpg, .gif, … có th ñư c chèn vào cùng v i văn b n. Word
cho phép ngư i dùng ñưa vào hình nh là nh ng t p tin có s n ho c t
thư vi n hình nh ñi theo b Office.
Chèn hình nh có s n
Insert (Group Illustrations) Picture: duy t ñ n hình c n chèn
và click Insert.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 51 -
Chèn Clip Art
Insert (Group Illustrations) Clipt Art: xu t hi n h p tho i
Clipt Art. ð tr ng Text box Search for ch n Go, các Clip Art ñư c li t
kê bên dư i. Click chu t lên m t Clip Art ñ ñưa nó vào tài li u.
Chèn Shapes
Insert (Group Illustra-
tions) Shapes: ch n hình c n chèn
r i rê chu t (Drag) v vào vùng
mu n chèn.
Chèn SmartArt
Insert (Group Illustrations) SmartArt: ch n hình c n chèn,
Click OK r i hi u ch nh như mong mu n.
Hình 3.19: H p tho i Choose a SmartArt Graphic
Chèn bi u ñ
Insert (Group Illustrations) Chart ch n ki u bi u ñ c n chèn.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 52 -
Hình 3.20: H p tho i Insert Chart
Giá tr ñ v bi u ñ ñư c l y t màn hình Excel kèm theo.
Hình 3.21: H p tho i bi u ñ và giá tr lưu trong b ng tính Excel
Ch p màn hình v i Screenshot
Insert (Group Illustrations) Screenshot.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 53 -
− Available Windows hi n th các chương trình ñang ch y. Ngư i
dùng ch c n Click ch n thì hình ch p màn hình ñó s xu t hi n
trong tài li u.
− Screen Slipping: cho phép ngư i dùng tr c ti p ch n vùng mu n
ch p.
Hình 3.22: Ch p hình b ng Screen Slipping
3.3.2. Hi u ch nh Picture
Phiên b n Office 2010 h tr tính năng hi u ch nh hình nh như
m t chương trình x lý nh chuyên nghi p. Ngư i dùng ch c n Click
chu t lên hình nh mu n hi u ch nh và ch n Tab Format, h th ng công
c ña d ng s xu t hi n trên Ribbon.
Hình 3.23: Tab ch a công c hi u ch nh hình nh
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 54 -
(Group) Picture Style
Hình 3.24: M r ng Picture Style
M r ng và ch n hi u ng mong mu n
− Các ch c năng khác:
+ Picture Border: T o màu vi n khung nh.
+ Picture Effects: T o hi u ng tr c quan. cho
nh như bóng, ánh sáng, ph n chi u hay là
hi u ng 3D.
+ Picture Layout: Chuy n ñ i hình nh hi n t i sang d ng
SmartArt.
(Group) Adjust
Hình 3.25: Group Adjust
− Remove Background: Lo i b hình n n.
− Corrections: Hi u ch nh ánh sáng cũng như ñ tương ph n.
− Color: Thay ñ i màu c a hình nh.
− Artistic Effects: T o hi u ng ngh thu t phác h a cho hình nh.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 55 -
− Compress Picture: Làm gi m ñ l n hình nh (nén hình nh).
− Change Picture: Thay ñ i hình hi n t i b ng m t hình khác.
− Reset Picture: ðưa hình nh v tr ng thái như khi m i chèn vào.
(Group) Arrange
Hình 3.26: Group Arrange
− Wrap Text:
+ In Line with Text: Hình và ch cùng n m trên m t hàng.
+ Square: Ch bao quanh hình theo hình vuông.
+ Tight: Ch bao quanh hình theo ñư ng vi n c a hình.
+ Through: Ch bao quanh xuyên
su t hình.
+ Top and Bottom: Ch canh theo l
trên và l dư i c a hình.
+ Behind Text: Hình n m dư i ch
t o hình n n.
+ In Front of Text: Hình n m trên b
m t ch .
+ Edit Wrap Points: Thi t l p gi i
h n ch ñè lên hình.
+ More Layout Options: M màn
hình Layout.
− Các ch c năng khác:
+ Position: Thi t l p v trí c a ñ i
tư ng trên trang.
+ Rotate: Thi t l p góc xoay cho các
ñ i tư ng.
+ Align: Canh l cho ñ i tư ng hay các ñ i tư ng v i nhau.
+ Group (Ungroup): G p nhóm (b g p nhóm)
cho các ñ i tư ng.
+ Bring Forward: Thi t l p ñ i tư ng n m trên
ñ i tư ng khác.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 56 -
+ Send Backward: Thi t l p ñ i tư ng n m dư i ñ i tư ng khác.
+ Selection Pane: Hi n th các ñ i tư ng d ng danh sách giúp d
dàng ch n l a và th c thi các hi u ch nh trên ñ i tư ng.
Lưu ý: Canh l cho các ñ i tư ng v i nhau hay g p nhóm ch
th c hi n ñư c khi ta ch n nhi u ñ i tư ng cùng lúc b ng cách ñè và gi
phím Shift k t h p Click chu t ch n các ñ i tư ng.
(Group) Size
Cho phép thi t l p chi u r ng hay chi u cao c a ñ i tư ng.
Hình 3.27: Group Size
Lưu ý: M r ng Size, Wrap Text, Position cũng cho các ch c năng
tương t như trên.
− Ch c năng c t xén hình nh:
+ Crop: C t b nh ng ph n không c n thi t c a hình nh.
+ Crop to Shape: C t theo hình ñư c g i ý t Auto Shape.
+ Aspect Ratio: C t theo t l .
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 57 -
+ Fill: C t b nh ng vùng không ñư c ch n.
+ Fit: C t b nh ng vùng ñư c ch n.
3.3.3. Chèn các lo i Text vào tài li u
Chèn WordArt
WordArt là công c t o ch ngh thu t. WordArt ñư c x lý như
m t hình nh chèn vào văn b n.
Ch n Insert (Group Text) WordArt.
Ch n ki u WordArt và nh p n i dung
Hình 3.28: T o ch ngh thu t b ng WordArt
Hi u ch nh WordArt
Ch n ñ i tư ng, ch n Tab Format.
Hình 3.29: Tab ch a công c ñ nh d ng WordArt
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 58 -
(Group) Shape Styles:
Ch n ñ i tư ng WordArt th c hi n m r ng Shape Styles, ch n
hi u ng tương ng.
Hình 3.30: M r ng Shape Styles
Các ch c năng khác:
+ Shape Fill: T o màu n n cho WordArt.
+ Shape Outline: T o màu vi n cho WordArt.
+ Shape Effects: T o hi u ng cho WordArt như
là bóng, ph n chi u, 3D…
(Group) WordArt Style:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 59 -
Hình 3.31: Group WordArt Style
+ Text Fill : Màu n n ch WordArt.
+ Text Outline : Màu ñư ng vi n ch WordArt.
+ Text Effect : Hi u ng ch WordArt.
+ More : M r ng WordArt Styles.
− Hi u ng cho WordArt:
Ngoài các hi u
ng như bóng, ph n
chi u, 3D… ngư i dùng
có th thay ñ i hình d ng
c a WordArt b ng ch c
năng Transform.
Chèn Text Box:
Text Box là các ô cho
phép ngư i dùng nh p d li u
vào và có th ñư c ñ t b t c ñâu
trong tài li u.
Insert (Group
Text) Text Box.
Ngư i dùng có th ch n
Text Box m u mà Word 2010
cung c p hay t thi t k Text Box
riêng cho mình b ng cách ch n
Draw Text Box.
AutoText
AutoText là ch c năng chèn văn b n t ñ ng. Trong so n th o
văn b n, có nh ng c m t mà ta ph i nh p ñi nh p l i nhi u l n, ñ ti t
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 60 -
ki m th i gian và thao tác ta có th s d ng ch c năng AutoText. Cách
th c hi n:
− T o AutoText:
+ ðánh d u ch n kh i văn b n mu n t o AutoText.
+ Insert (Group Text) Quick Part, ch n AutoText, ch n Save
Selection to AutoText Gallery.
+ Trong khung Create new Building Block: nh p t ñ i di n vào
Textbox Name.
+ Click nút OK.
− S d ng AutoText:
+ T i v trí c n chèn AutoText, nh p t ñ i di n, nh n phím F3.
3.3.4. Object
Công c cho phép chèn các ñ i tư ng t các ph n m m khác vào
văn b n, b ng cách ch n Insert (Group Text) Object, ch n lo i object
c n chèn.
Chèn công th c toán h c: Insert (Group Text) Object Mi-
crosoft Equation 3.0, xu t hi n thanh công c Equation, ch n công c ,
nh p công th c, khi k t thúc ta click chu t ra ngoài thanh công c t
ñ ng ñóng l i.
Hình 3.32: Thanh công c Equation
Chèn các m u ngày và th i gian:
− ð t d u nháy t i v trí mà b n mu n chèn.
− Ch n Tab Insert (Group Text) Date & Time.
− Trong h p Date & Time click ch n m u c n ñưa vào, click OK.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 61 -
Hình 3.33: H p tho i Date and Time
Equation: So n th o công th c toán h c theo m u.
Insert (Group Symbols) Equation: ch n công th c m u và
hi u ch nh.
3.3.5. Drop Cap
Ch c năng Drop Cap dùng ñ t o m t ký t HOA có kích thư c
l n ñ u c a m i ño n văn b n. Cách th c hi n:
− ð t d u nháy trong ño n văn b n mu n t o ch Drop Cap.
− Tab Insert (Group Text) Drop Cap.
− Trong c a s Drop Cap, ch n ki u ch Drop Cap.
+ None: B Drop Cap.
+ Dropped: Ch Drop Cap n m trong văn b n.
+ In margin: Ch Drop Cap n m l trái văn b n.
− Font: Ch n ki u ch cho Drop Cap.
− Lines to drop: S dòng văn b n ng v i chi u cao c a ch Drop Cap.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 62 -
Hình 3.34: H p tho i Drop Cap
− Position: V trí gi a ñ i tư ng ñư c Drop Cap và các hàng trong
ño n văn.
− Font: Thi t l p ki u ch cho Drop Cap.
− Lines to drop: ð l n cho Drop Cap (ñơn v ñư c tính b ng dòng).
− Distance from text: Kho ng cách t ch Drop Cap ñ n văn b n.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 63 -
3.3.6. Chèn bi u tư ng và ký hi u ñ c bi t (Symbols)
Insert (Group Symbols) Symbol ch n các bi u tư ng có s n
ho c ch n More Symbols
Hình 3.35: H p tho i Symbol
Ch n ký hi u và click Insert ñ ñưa vào tài li u.
3.3.7. T o Bookmark và Hyperlink
Bookmark dùng ñánh d u m t v trí trong tài li u v i m t tên,
ch c năng này thư ng dùng trong các tài li u có n i dung dài.
Hyperlink dùng ñ t o liên k t ñ n m t trang Web, m t hình nh,
m t bookmark hay m t chương trình.
T o Bookmark
− ð t d u nháy t i v trí mu n ñánh d u .
− Ch n Insert (Group Links) Bookmark.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 64 -
Hình 3.36: H p tho i Bookmark
− Bookmark name: Nh p tên Bookmark.
− Click Add. Trong tài li u có th có nhi u v trí c n t o Bookmark,
m i Bookmark có m t tên riêng.
T o Hyperlink
ðánh d u kh i n i dung văn b n làm nhãn liên k t:
− Ch n Tab Insert (Group Links) Hyperlink
− Xu t hi n c a s Hyperlink:
+ Link to: Trang web, bookmark, …
Hình 3.37: H p tho i Insert Hyperlink
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 65 -
3.3.8. Cross-reference (T o tham chi u chéo)
Dùng ñ tham chi u ñ n m t ñ i tư ng như tiêu
ñ (heading), hình minh h a, b ng bi u, … trong tài
li u. M c ñ nh nó ñư c chèn như m t hyperlink.
Cách t o:
− Trong tài li u hi n hành, nh p nhãn tham chi u.
− Ch n Insert (Group Links) Cross-reference.
Hình 3.38: H p tho i Cross-reference
+ Trong Combobox Reference type, click ch n lo i ñ i tư ng
mu n tham chi u ñ n — Ví d : a heading.
+ Trong h p Insert reference to, click ch n thông tin mu n chèn
vào tài li u — Ví d : the heading text.
+ Trong h p For which, click ch ñ nh ñ i tư ng mu n tham chi u
ñ n.
+ Insert as hyperlink : Cho phép ngư i s d ng di chuy n ñ n ph n
t tham chi u.
+ Click Insert.
3.3.9. T o Header & Footer
Insert (Group Header & Footer) Header ho c Footer, ngư i
dùng có th ch n các m u Header/Footer có s n ho c Edit Head-
er/Footer ñ nh p n i dung. Ch n Remove Header/Footer ñ b Head-
er/Footer
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 66 -
Hi u ch nh Header & Footer:
Hình 3.39: Tab ch a công c t o Header and Footer
− Page Number: Thêm vào s trang t ñ ng.
− Date & Time: Thêm vào ngày tháng hi n hành l y t h th ng.
− Quick Parts: Th c hi n ch c năng
AutoText.
− Picture: Chèn hình nh t file có s n.
− Go to Header/Go to Footer: Di
chuy n t i Footer ho c Header.
− Previous, Next: ði u hư ng ñ n
trang trư c ho c sau.
− Different First Page: T o trang ñ u
khác bi t so v i các trang còn l i.
− Different Odd & Even Pages: T o
trang ch n khác bi t so v i trang l
− Show Document Text: T t b t hi n
th tài li u trong trang.
3.3.10. Thao tác trên trang:
− T o trang bìa theo m u (Cover
Page):
Insert (Group Pages) Cover Page
ch n m t m u có s n.
− Remove Current Cover Page: Xóa trang bìa.
− Blank Page: Chèn trang tr ng, Page Break: Qua trang m i.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 67 -
3.4. B ng – Chia C t Và Trình Bày Trang
B ng (table) là ki u trình bày văn b n có c u trúc g m các c t
(column) và các dòng (row), giao gi a các dòng và các c t là các ô
(cell).
3.4.1. Cách t o b ng
Insert (Group Table) Table.
Rê chu t ch n s dòng và c t c n t o. Tuy nhiên cách này ch t o
ñư c b ng có s dòng và c t gi i h n.
− Insert Table: Cho phép t o b ng v i s dòng và c t ñư c ngư i dùng
nh p vào, sau ñó Click OK ñ t o b ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 68 -
− Excel Spreadsheet: Nhúng b ng tính (Excel) vào trong Word.
− Quick Tables: T o b ng nhanh theo m u.
3.4.2. Hi u ch nh b ng (Table)
Click chu t lên b ng ñ xu t hi n Tab Table Tools ch n Layout
Hình 3.40: Tab ch a công c t o b ng
Ch n các thành ph n trong b ng
− Ch n Ô: Click chu t lên hàng, ch n Tab Layout Group Table
Select ch n Select Cell.
− Ch n c t: Click chu t lên c t, ch n Tab
Layout Group Table Select ch n Select
Column.
− Ch n hàng: Click chu t lên hàng, ch n Tab
Layout Group Table Select ch n Select Row.
− Ch n c b ng: Click chu t lên b ng, ch n Tab Layout Group Ta-
ble Select ch n Select Table.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 69 -
Thao tác trên hàng và c t
Click chu t lên b ng, ch n
Layout Group Row & Column
g m các ch c năng sau:
− Insert Above: Thêm m t hàng
phía trên.
− Insert Below: Thêm m t hàng
phía dư i .
− Insert Left: Thêm c t bên trái.
− Insert Right: Thêm c t bên ph i.
− Delete:
+ Delete Cells: Xóa ô.
+ Delete Columns: Xóa c t.
+ Delete Rows: Xóa hàng.
+ Delete Table: Xóa b ng.
Tr n ho c tách các ô
Ch n các ô c n tr n, ch n Tab Layout Group Merge có các
ch c năng sau:
− Merge Cell: Tr n các ô ñang ch n thành m t
ô duy nh t.
− Split Cells: Tách thành nhi u ô.
− Split Table: Tách thành hai b ng khác nhau.
Thay ñ i ñ l n c a các ô
Click chu t lên b ng, Ch n Tab Layout Group Cell Size g m
các ch c năng sau:
− AutoFit:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 70 -
+ AutoFit Contents: Kích thư c b ng co giãn theo lư ng d li u
trong b ng.
+ AutoFit Window: Kích thư c b ng m r ng b ng chi u r ng
vùng so n th o.
+ Fixed Column Width: C ñ nh chi u r ng c t.
− Height: Hi u ch nh chi u cao c a hàng.
− Width: Hi u ch nh chi u r ng c a c t.
− Distribute Rows: Hi u ch nh cho các hàng có kích thư c b ng nhau.
− Distribute Columns: Hi u ch nh cho các c t có kích thư c b ng
nhau.
Canh l cho d li u trong ô
Ch n các ô c n canh l d li u, Tab Layout Group Alignment
có các ch c năng sau:
Hình 3.41: Group Alignment
− Text Direction: Thay ñ i hư ng c a d li u trong ô.
− Cell Margins: Thi t l p kho ng cách gi a d li u và l ô.
Thao tác v i d li u trong b ng
Click chu t lên b ng, Tab Layout Group Data g m các ch c
năng:
Hình 3.42: Group Data
− Sort: S p x p d li u trong b ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 71 -
− Repeat Header Rows: Hàng ñang ñư c ch n s ñư c l p l i khi ñ
l n c a b ng vư t quá m t trang.
− Convert to Text: Lo i b b ng và chuy n d li u bên trong v d ng
chu i.
− Formula: Th c hi n tính toán v i các trư ng d li u trong b ng
Ví d : C n tính t ng ti n các linh ki n ñư c li t kê trong b ng
sau:
Th c hi n: Click chu t lên ô c n tính toán ch n Tab Lay-
out Group Data Formula.
Hình 3.43: H p tho i Formula
3.4.3. Thi t k b ng
Th c hi n: Click chu t lên b ng ch n Tab Design.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 72 -
Hình 3.44: Tab ch a công c trang trí b ng
Group Table Styles
Cho phép t o ra các b ng d li u ñ p m t theo m u ñư c t o s n.
Th c hi n: Click chu t lên b ng và ch n Style. Có th m r ng
Style ñ có nhi u Style hơn.
Hình 4.45: Group Table Styles
− Shading: Tô màu n n.
− Borders: T o ñư ng vi n.
(Group) Draw Borders
− Draw Table: t o b ng t do.
− Pen Color: Ch n màu cho ñư ng
vi n.
− Eraser: Xóa các ñư ng trong b ng.
(Group) Table Style Options
− Header Row: Nh n m nh hàng ñ u tiên (tiêu ñ ).
− Total Row: Nh n m nh hàng
cu i.
− Banded Rows: T o s phân bi t
gi a các hàng (tô màu cách
hàng).
− First Column: Nh n m nh c t ñ u.
− Last Column: Nh n m nh c t cu i.
− Banded Column: T o s phân bi t gi a các c t (tô màu cách c t).
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 73 -
3.4.4. Chia c t (columns)
Ch c năng Columns cho phép ñ nh d ng văn b n d ng c t báo.
Ch n kh i văn b n mu n chia c t, ch n Page Layout (Group
Page Setup) Columns. Ngư i dùng ch n s lư ng c t c n chia ho c
ch n More Columns ñ m h p tho i Columns.
Hình 3.46: H p tho i Columns
− Presets: ch n m t trong các m u có s n ho c nh p s c t vào ô
Number of columns.
− Line between: K /Không k ñư ng phân cách gi a các c t.
− Width and spacing: ð r ng c a c t và kho ng cách gi a các c t.
− Apply to: Ph m vi chia c t.
Lưu ý: Khi chia c t ngư i dùng thư ng m c các l i như chia hai
c t d li u năm bên m t c t, không th thoát ra kh i hai c t… Các l i
này x y ra khâu quét ch n d li u (thư ng là không ng t ño n). ð
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 74 -
chia c t luôn thành công ngư i dùng nên b t nút Show/Hide ñ khi quét
ch n d li u không quét ph i d u Enter cu i cùng .
3.4.5. Trình bày trang
Tô màu n n cho trang (Page Color):
Th c hi n: Page Layout Group Page Background Page Color.
T o Watermark
Ch c năng Watermark cho phép ngư i d ng t o l p ch m dư i
văn b n. Watermark thư ng dùng ñ báo hi u lo i tài li u c n ñư c quan
tâm ñ c bi t như Confidential (m t) ho c Urgent (kh n).
Page Layout (Group Page Background) Watermark.
− Custom Watermark: T o Watermark theo ý ngư i dùng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 75 -
Hình 3.48: H p tho i Printed Watermark
+ No Watermark: B Watermark.
+ Picture Watermark: T o Watermark là hình nh ñư c ch n.
+ Text Watermark: T o Watermark là ch ñư c nh p vào Textbox
Text
+ Remove Watermark: Xóa Watermark.
Footnote và Endnote
Chèn chú thích cho tài li u, t i v trí chú thích s ñư c ñánh d u
và n i dung chú thích xu t hi n cu i trang (Footnote) ho c cu i tài li u
(Endnote).
− ð t d u nháy t i v trí mu n t o chú thích.
− Tab References (Group Footnotes) Insert Footnote ñ t o chú
thích cu i trang ho c Insert Endnote ñ t o chú thích cu i tài li u
− Các ch c năng khác:
+ Next Footnote: Di chuy n ñ n footnote k ti p trong tài li u
+ Show Notes: Di chuy n nhanh ñ n nơi ñ t Footnote ho c
Endnote
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 76 -
3.5. Style
3.5.1. Khái ni m
Trong quá trình so n th o văn b n, có nh ng n i dung có ñ nh
d ng gi ng nhau, n u ñ nh d ng l n lư t cho t ng n i dung riêng s m t
nhi u th i gian và không nh t quán. M t trong nh ng cách ñơn gi n ñ
th c hi n ñi u này là dùng Style.
Style là m t t p h p các ñ nh d ng ñư c t o trư c và có m t tên.
Style r t c n thi t khi so n th o giáo trình ho c tài li u có nhi u m c,
nhi u lo i văn b n khác nhau.
Style có th áp d ng cho cho ño n văn (Paragraph), cho ký t
(Character) ho c c hai (Linked). Word có s n các Style m c ñ nh, ngư i
dùng có th ñ nh nghĩa thêm Style. Các Style ñư c ch a trong trong
Group Styles trên thanh Ribbon c a tab Home.
3.5.2. Các thao tác trên Style
Cách t o Style
− ð nh d ng cho kh i văn b n.
− Ch n kh i văn b n v a ñ nh d ng.
− M r ng Style, ch n Save Selection as a New Quick Style.
− Nh p tên Style trong textbox Name:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 77 -
Hình 3.49: H p tho i ñ t tên Style
− Ch n Modify… t h p tho i trên ñ hi u ch nh Style:
Hình 3.50: H p tho i Create New Style from Formatting
− Name: Nh p tên Style m i.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 78 -
− Style type: Ch n lo i Style (paragraph, character, linked).
− Style based on: Ch n Style làm cơ s cho Style ñang t o, Style ñang
t o s bao g m các ñ nh d ng c a Style n n.
− Style for following paragraph: Ch n Style cho ño n k ti p.
− Formatting: Ch n các ñ nh d ng cho Style.
− Click nút Format cho phép m r ng các ñ nh d ng như: Font, Para-
graph, Tabs, Border, Language, Frame, Numbering, Shortcut Key,
Text Effects.
Gán Style
− Ch n kh i văn b n mu n ñ nh d ng theo m t Style nào ñó..
− Ch n tên Style trong h p Group Styles, ho c nh n t h p phím t t.
Hi u ch nh Style
− Trong c a s Styles and Formatting.
− Right Click vào tên Style mu n hi u ch nh, ch n Modify...
− Th c hi n hi u ch nh.
3.5.3. T o b ng m c l c
ð t o m c l c c n ph i t o Style trư c, n i dung nào mu n xu t
hi n trong m c l c thì n i dung ñó ph i ñư c gán Style.
− Ch n Tab References Group Table of Contents Table of Contents
ch n Insert Table of Contents.
− Show page numbers: Hi n th s trang.
− Tab leader: Ki u Tab t tên ñ m c ñ n s trang.
− Formats: Ch n ki u ñ nh d ng.
− Show levels: S c p xu t hi n trong m c l c.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 79 -
Hình 3.51: H p tho i Table of Contents
− Click ch n Options…xu t hi n c a s Table of Contents Options.
Hình 3.52: H p tho i Table
of Contents Options
− M c Available Styles:
Danh sách các Style
ñang t n t i.
− Trong m c TOC lev-
el: Ch ñ nh c p xu t
hi n c a Style tương
ng.
− Click OK ñ hoàn t t.
3.5.3.2.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 80 -
3.6. Template
3.6.1. Khái ni m
Template là m t t p tin m u, cho phép t o m t t p tin m i v i
m u ñã ñư c t o s n. T p tin m u có th bao g m tiêu ñ , logo, nh ng
ñ nh d ng khác. T p tin m u có ph n ñuôi là .dotx.
Trong Word có s n các t p tin Template, ta có th s d ng b ng
cách:
− Ch n File New Sample Templates xu t hi n c a s Template,
ch a các m u Template, ch n m t m u phù h p v i n i dung c a tài
li u sau ñó ch n ti p:
+ Document ch n Create ñ s d ng Template.
+ Template ch n Create ñ s a Template t Template có s n.
+
Hình 3.53: H p tho i ch n Templates
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 81 -
3.6.2. T o t p tin m u m i
− Ch n File New My Templates.
Hình 3.54: H p tho i t o Template m i
+ Trong th Personal Templates ch n Blank document.
+ T i m c Create New ch n Template, OK.
+ So n th o và ñ nh d ng cho t p tin m u.
+ Lưu t p tin m u trong thư m c m c ñ nh
C:WINDOWSApplication DataMicrosoftTemplates.
3.6.3. Download t p tin m u
File New trong m c Office.com Templates ch n lĩnh v c,
ch n m u và click Download ñ t i v . Yêu c u máy ph i n i m ng In-
ternet.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 82 -
Hình 3.55: Download Templates t Office.com
3.7. Các Ch c Năng Khác
3.7.1. Tr n thư (Mail Merge)
Công vi c văn phòng thư ng có
nhu c u t o các gi y m i, phi u báo, thư
c m ơn, gi y ch ng nh n, … Nh ng
m u thư tín này thư ng có chung m u
mã, ch khác nhau thông tin c a ngư i
nh n. ð th c hi n công vi c này m t
cách nhanh chóng và chính xác Word h
tr công c g i là Mail Merge
− T o Data source: Là m t Table ch a
danh sách ngư i nh n thư, trong ñó
các c t s ch a các thông tin c a
ngư i nh n, lưu thành t p tin
dulieu.doc
− T o m u thư tín: Ch a n i dung
chung cho t t c các thư.
− Th c hi n tr n thư: G m 6 bư c:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 83 -
+ T i trang thư tín, ch n Tab Mailings (Group Start Mail
Merge) Start Mail Merge Step by Step Mail Merge Wizard.
Xu t hi n c a s Mail Merge.
+ Select document type: Ch n lo i thư (Ch n Letters), next.
+ Select starting document:
- Ch n Use the current document: Ch n tài li u hi n hành làm
m u thư tr n
- Start from a Template: Ch n m u Template
- Start from existing document: Ch n m t tài li u ñã có, ch n
xong click next sang bư c k ti p
+ Use an existing list: Ch n b ng d li u ch a danh sách ngư i
nh n, click nút browse, m danh sách, click nút select all, OK,
Next.
+ Xem trư c thông tin ñư c tr n.
+ Th c hi n tr n: Có th dùng thanh công c Mail merge, Click nút
Merge to new document, xu t hi n c a s Merge, ch n ph m vi
tr n, OK hoàn t t, các thư tr n xong ñư c lưu vào m t t p tin
m i.
+ Tính năng nâng cao:
− ð khai thác h t nh ng tính năng c a tr n thư như thêm ñi u ki n (If
Then Else…), Next Record, Next Record If… ch n Tab Mail-
ings Group Write & Insert Fields Rules.
3.7.2. Tìm ki m và thay th (Find and Replace)
Tìm ki m
Tìm ki m là bài toán khá ph bi n trong lĩnh v c Tin h c. Vi c
tìm ki m b ng tay v i kh i lư ng văn b n l n luôn là ñi u không kh
thi, t n nhi u công s c mà l i kém hi u qu . Word cung c p cho ngư i
dùng tính năng tìm ki m r t m nh m , rút ng n th i gian tìm ki m và
luôn ñ m b o tính chính xác.
View (Group Show) Navigation Pane xu t hi n h p tho i
Navigation cho phép ngư i dùng nh p n i dung c n tìm trong m c
Search Document.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 84 -
Hình 3.56: H p tho i Navigation
Thay th n i dung
Ch c năng Replace ñ thay th n i dung cũ b ng n i dung m i.
View (Group Show) Navigation Pane, click m r ng Combo
box Search Document ch n Replace.
Hình 3.57: Ch n ch c năng Replace
Xu t hi n h p tho i Find and Replace:
Hình 3.58: H p tho i Find and Replace
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 85 -
− Find what: Nh p n i dung c n tìm.
− Find Next: Tìm t i n i dung k ti p.
− Replace with: Nh p n i dung thay th .
− Replace: Thay th n i dung ñang ñư c ñánh d u hi n hành.
− Replace All: Thay th toàn b n i dung ñư c ñánh d u trong tài li u.
− Cancel: H y b .
3.7.3. Thêm chú thích
Chú thích ñư c thêm vào tài li u Word nh m di n gi i cho m t
n i dung nào ñó.
Review (Group Comments) New Comment, nh p n i dung
chú thích.
− Các ch c năng khác c a Group Comments:
+ Delete: Xóa chú thích.
+ Previous: Di chuy n ñ n chú thích bên trên.
+ Next: Di chuy n ñ n chú thích phía dư i.
3.8. In n Trong Word
ð th c hi n in n t MS Word, t th File Print. Ch n thông
s thi t l p như mô t ph n Windows trư c khi in n. Nhưng trư c khi
th c hi n in n, chúng ta ph i thi t l p thông s trư c khi in.
3.8.1. ð nh d ng trang in
Page Layout Group Page
Setup, v i các m c chính như sau:
Nút Margins: Ch ñ nh
thông s v l cho trang in. Chúng
ta có th ch n t các m u có s n,
ho c ch n Custom margins ñ tùy nh p thông s v l : l trên, dư i, trái,
ph i (Top, Bottom, Left, Right).
Nút Orientation: ch n hư ng in d c hay ngang.
Nút size: Ch n kích thư c gi y in trong danh sách, ho c nh p
kích thư c trang theo yêu c u c a ngư i dùng t m c More Paper Sizes.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 86 -
Chúng ta có th m r ng Page Setup (click vào v trí mũi tên
phía cu i bên ph i c a th ) xu t hi n h p tho i Page Setup.
Hình 4.39: H p tho i Page Setup
− Th Page: ð t hư ng trang, ch n
kh gi y in.
+ Orientation: Ch n hư ng .
+ Scaling : Ch n t l in.
+ Paper size: Ch n kh gi y.
+ Print quality: Ch t lư ng in.
+ First page number: S b t ñ u
c a trang ñ u.
3.8.2. Thi t l p trư c khi in
− Copies: S lư ng b n in.
− Printer: Ch n máy in.
− Print All Pages: In t t c ho c nh p
s trang in vào Textbox Pages.
− Print One Sided: Ch n in m t m t
hay hai m t.
− Collated: Th t trang in
− Portrait Orientation: Hư ng gi y in.
− Custom Page Size: Kh gi y in.
− Custom Margins: Thi t l p l .
− 1 Page Per Sheet: Thi t l p s lư ng trang in trên m t t gi y in.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 87 -
Chương 4. MICROSOFT EXCEL
4.1. Gi i Thi u Microsoft Excel
Microsoft Excel là ph n m m v b ng tính ñi n t dùng ñ lưu tr , t
ch c và thao tác trên d li u. Vùng làm vi c c a Excel là m t b ng g m nhi u
hàng và c t. Hàng (row) ñư c ñư c nh n di n b i s (1,2,3,…) và c t (col-
umn) ñư c nh n di n b i ký t (A,B,C,…). Giao gi a hàng và c t là ô (cell) và
có ñ a ch là <c t-hàng> ví d A7. Ô là ñơn v cơ s ñ lưu tr d li u c a b ng
tính.
4.1.1. Các thành ph n trong c a s Excel
Hình 4.1: Giao di n MS Excel 2010
Các thành ph n trong c a s Excel g m:
− Title bar: Thanh tiêu ñ .
− Tab bar: Thanh l nh.
− Ribbon: Thanh ch a các Group công c .
− Formula bar: Thanh công th c.
− Sheet Tab: Ch a các sheet trong workbook.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 88 -
4.1.2. C u trúc c a m t workbook
Workbook
M t t p tin c a Excel 2010 ñư c g i là m t Workbook và có
ph n phân lo i m c ñ nh là .xlsx. M t Workbook ñư c xem như là m t
tài li u g m nhi u trang g i là sheet, m t workbook có t i ña 255 sheet.
Worksheet
M i m t sheet là m t b ng tính g m các hàng và c t
− Hàng: Có t i ña là 1.048.576 hàng, ñư c ñánh s th t t 1,2,3,…
− C t: Có t i ña là 256 c t, ñư c ñánh s t A,B,C,…
− Ô: Là giao c a c t và hàng, d li u ñư c ch a trong các ô, gi a các
ô có lư i phân cách.
− M i ô có m t ñ a ch ñư c xác ñ nh b ng tên c a c t và s th t
hàng.
− Con tr ô: Là m t khung nét ñôi, ô ch a con tr ô ñư c g i là ô hi n
hành.
− Vùng (Range): G m nhi u ô liên ti p nhau, m i vùng có m t ñ a ch
ñư c g i là ñ a ch vùng. ð a ch vùng ñư c xác ñ nh b i ñ a ch c a
ô góc trên bên trái và ô góc dư i bên ph i, gi a ñ a ch c a 2 ô này là
d u hai ch m (:) ví d C5:F10
− Gridline: Trong b ng tính có các lư i (Gridline) dùng ñ phân cách
gi a các ô, các lư i này s không xu t hi n trong trang in.
− Mu n b t/t t Gridline, ch n l nh View (Group Show) Gridlines
Các thao tác trên sheet
− Ch n Sheet làm vi c: Click vào tên Sheet.
− ð i tên Sheet: D_Click ngay tên Sheet c n ñ i tên, sau ñó nh p vào
tên m i.
− Chèn thêm m t Sheet: Ch n l nh Insert WorkSheet.
− Xóa m t Sheet: Ch n Sheet c n xóa, R_Click Delete.
4.1.3. Các ki u d li u và cách nh p
Ki u d li u s
<tên c t><Ch s hàng>
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 89 -
Khi nh p vào s bao g m: 0..9, +, -, *, /, (, ), E, %, $, ngày và gi
thì s theo ñúng quy ư c trong môi trư ng Windows s m c ñ nh ñư c
canh l ph i trong ô.
ð ñ t quy ñ nh v cách nh p và hi n th s trong Windows:
ch n l nh Start Control Panel Regional and Language Formats
Additional Settings Number
Hình 4.2: H p tho i Customize Format
− D li u d ng s (Number):
+ Decimal symbol: Quy ư c d u phân cách ph n th p phân.
+ No. of digits after decimal: S ch s th p phân.
+ Digits grouping symbol: D u phân cách hàng ngàn.
+ Digits grouping : S s h ng trong Group.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 90 -
+ Negative number format: ð nh d ng s âm.
+ List separator: Quy ư c d u phân cách ngàn.
− D li u d ng ti n t (Currency):
Excel cho phép ngư i dùng ñ nh d ng cách hi n th các lo i ti n
t khác nhau. D u phân cách gi a các ph n theo quy ñ nh c a h th ng
như ki u Number. Ki u d li u ti n t ñúng s t ñ ng canh ph i.
− D li u d ng ngày (Date):
Excel s hi u d li u ki u Date khi ta nh p vào ñúng theo s quy
ñ nh c a Windows, d li u s canh ph i trong ô. Ngư c l i Excel s hi u
là ki u chu i.
ð ki m tra và thay ñ i quy ñ nh khi nh p d li u ki u Date cho
Windows: ch n Start Control Panel Regional and Language For-
mats Additional Settings Date.
− D li u d ng gi (Time):
Excel s hi u d li u ki u Time khi ta nh p ñúng theo quy ñ nh
c a Windows, m c ñ nh là gi :phút:giây (hh:mm:ss AM/PM). D li u
s canh ph i trong ô.
D li u ki u chu i (Text)
D li u chu i bao g m ký t ch và s , khi nh p thì m c ñ nh là
canh trái trong ô.
Công th c (Formula)
Công th c b t ñ u b ng d u =, giá tr hi n th trong ô là k t qu
c a công th c, có th là m t tr s , m t ngày tháng, m t gi , m t chu i
hay m t thông báo l i.
Công th c là s k t h p gi a các toán t và toán h ng.
− Các toán t như: +, -, *, /, &,^, >, <, >=, <=, =,<>, …
− Các toán h ng như: h ng, hàm, ñ a ch ô, ñ a ch vùng, …
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 91 -
4.1.4. Các lo i ñ a ch và các thông báo l i thư ng g p
ð a ch tương ñ i
Là ñ a ch mà nó t ñ ng c p nh t theo s thay ñ i c a ñ a ch ô
ngu n khi th c hi n thao tác copy công th c ñ b o toàn m i quan h
tương ñ i gi a các ô trong công th c.
Quy ư c: ð a ch tương ñ i c a ô có d ng:
Ví d :
Hình 4.3: Ví d ñ a ch tương ñ i
ð a ch tuy t ñ i:
Là ñ a ch mà nó không thay ñ i khi th c hi n thao tác copy công
th c.
Quy ư c: ð a ch tuy t ñ i c a ô có d ng:
Ví d :
Hình 4.4: Ví d ñ a ch tuy t ñ i
Trong ví d trên, ñ a ch ô D1 không ñ i khi copy công th c
<Tên c t><Ch s hàng>
$<Tên c t>$<Ch s hàng>
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 92 -
ð a ch h n h p
Là ñ a ch mà nó ch thay ñ i m t trong hai thành ph n (hàng
ho c c t) khi copy công th c.
Quy ư c: ð a ch h n h p có d ng.
gi c ñ nh c t
khi copy công
th c
Ví d : $A1
gi c ñ nh
hàng khi copy
công th c
Ví d : A$1
Ví d :
Hình 4.5: Ví d ñ a ch h n h p
Khi copy công th c t D3 sang F3 thì c t B không ñ i -> c ñ nh
c t B.
Cách chuy n ñ i gi a các lo i ñ a ch
Khi nh p m t ñ a ch trong công th c và nh n phím F4 ñ
chuy n t ñ a ch tương ñ i sang tuy t ñ i và h n h p.
Hình 4.6: Chuy n ñ i qua l i các lo i ñ a ch
Các thông báo l i thư ng g p trong Excel
Khi Excel không tính ñư c m t công th c thì chương trình s
báo l i sai, b t ñ u b ng d u #, dư i ñây là danh sách các thông báo l i
thư ng g p.
$<Tên c t><Ch s hàng>
<Tên c t>$<Ch s hàng>
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 93 -
Thông báo
l i
Nguyên nhân
#DIV/0! Trong công th c có phép tính chia cho 0.
#N/A
Công th c tham chi u ñ n ô có giá tr không
tìm th yho c nh p hàm thi u ñ i s .
#NAME? Trong công th c có tên hàm ho c tên ô sai.
#NULL
X y ra khi xác ñ nh giao gi a 2 vùng
nhưng vùng giao nhau là r ng.
#NUM! D li u s b sai.
#REF!
X y ra khi trong công th c có tham chi u
ñ n m t ñ a ch không h p l .
#VALUE!
Trong công th c có các toán h ng và
toán t sai ki u.
4.2. Các Thao Tác Cơ B n
4.2.1. X lý trên kh i d li u
ð t tên cho vùng
ð thu n ti n cho vi c thao tác trên d li u, ta có th ñ t tên cho
m t vùng d li u ñư c ch n như sau:
− Ch n vùng d li u c n ñ t tên.
− Nh p tên vùng vào m c Name box. Nh n enter.
Sao chép d li u t ô này sang ô khác và ñi n d li u
− S d ng ch c năng Copy và Paste:
+ Ch n vùng d li u ngu n c n sao chép.
+ Ch n Home (Group Clipboard) Copy ho c nh n Ctrl+C
+ Di chuy n con tr ô ñ n ô ñ u tiên c a vùng ñích.
+ Ch n Home (Group Clipboard) Paste ho c nh n Ctrl+V
− T ñ ng ñi n d li u (AutoFill):
+ S d ng tính năng AutoFill: Khi Drag t i Fill handle xu ng phía
dư i ho c sang ph i, AutoFill s t o ra dãy các giá tr tăng d n
d a theo m u trong dãy ô ñã ñư c ch n.
+ S d ng tính năng Fill t Ribbon: Ngoài tính năng AutoFill, còn
có th s d ng l nh Fill t Group Editing ñ th c hi n nh ng sao
chép ñơn gi n.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 94 -
- ð t tr t i ô mu n sao chép và Drag ñ n nh ng ô mu n ñi n
vào
- Ch n Home (Group Editing) Fill, sau ñó ch n l nh
Down, Right, Up, Left thích h p v i hư ng mu n sao chép
− S d ng ch c năng Copy và Paste Special
Ch c năng Paste Special giúp ngư i dùng có th sao chép m t
thành ph n nào ñó c a d li u.
+ Ch n d li u c n sao chép.
+ Ch n Home (Group Clipboard) Copy.
+ Ch n v trí c n sao chép ñ n
+ Ch n Tab Home Group Clipboard Paste Paste Special.
+ Xu t hi n h p tho i Paste Special. Ch n d ng sao chép:
Hình 4.7: H p tho i Paste Special
- Formulas: Ch sao chép công th c.
- Values: Ch sao chép giá tr .
- Formats: Ch sao chép ñ nh d ng.
- Comments: Ch sao chép chú thích.
- Validation: Sao chép ki m tra tính h p l d li u.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 95 -
- All except Borders: Sao chép t t c ngo i tr ñư ng vi n.
- Column widths: Sao chép ñ r ng c a c t.
- Formulas and number formats: Sao chép công th c và ñ nh
d ng d li u s .
- Values and number formats: Sao chép giá tr và ñ nh d ng d
li u s .
- Operation: Add, Subtract, Multiply, Divide: Sao chép ñ ng
th i th c hi n phép toán c ng, tr , nhân, chia.
4.2.2. Thao tác trên hàng và c t
Thêm hàng
− Ch n các hàng mà t i ñó mu n chèn thêm hàng m i vào.
− Vào Home (Group Cells) Insert Sheet Rows ho c R_Click, ch n
Insert
Thêm c t
− Ch n các c t mà t i ñó mu n chèn thêm c t m i vào.
− Vào Home (Group Cells) Insert Sheet Columns ho c R_Click,
ch n Insert
Thêm ô m i
− Ch n các ô ho c ñưa con tr ñ n ô mà t i ñó mu n chèn các ô tr ng
vào.
− Ch n Home (Group Cells) Insert Cells ho c R_Click, ch n In-
sert..., xu t hi n h p tho i sau:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 96 -
+ Shift cells right: D li u trong ô hi n hành b ñ y sang ph i.
+ Shift cells down: D li u trong ô hi n hành b ñ y xu ng dư i.
+ Entire row: Chèn c dòng m i.
+ Entire column: Chèn c c t m i.
Xóa hàng, c t, ho c ô
− Xóa hàng/c t: Ch n các hàng/c t c n xóa. Ch n Home Group
Cells Delete Delete Sheet Rows/Delete Sheet Columns ho c
R_Click ch n Delete.
− Xóa ô: Ch n các ô c n xóa. Ch n Home Group
Cells Delete Delete Cells ho c R_Click ch n Delete...
Thay ñ i ñ r ng c a c t và chi u cao c a hàng
− Có th thay ñ i ñ r ng c a c t ho c chi u cao c a hàng b ng cách
ñưa chu t ñ n biên gi a tên c t/hàng sau ñó drag chu t ñ thay ñ i
kích thư c.
+ Dùng Home (Group Cells) Format.
+ Ch n Row Height ñ thay ñ i chi u cao c a hàng (ho c ch n
Column Width ñ thay ñ i ñ r ng c a c t).
+ Ch n AutoFit Row Height/AutoFit Column Width ñ t ñ ng
ñi u ch nh kích thư c v a v i d li u.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 97 -
4.2.3. ð nh d ng cách hi n th d li u
ð nh d ng cách hi n th d li u s
− Ch n vùng d li u c n ñ nh d ng.
− Ch n Home (Group Cells) Format Format Cells, ch n th
Number.
Hình 4.8: H p tho i Format Cells
− D li u s khi nh p vào m t ô trên b ng tính ph thu c vào 2 thành
ph n: Lo i (Category) và mã ñ nh d ng (Format code). M t s có th
hi n th theo nhi u lo i như Number, Date, Percentage,… m i lo i
có nhi u cách ch n mã ñ nh d ng.
− Ch n lo i th hi n trong khung Category.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 98 -
LO I CÔNG D NG VÍ D
General
ð nh d ng s m c ñ nh, canh ph i, gi
nguyên d ng ban ñ u như khi nh p vào
15.75
15234
Number
ð nh d ng s v i d u ch m ñ ng có
th h tr b ng các d u ph y, s ch s
th p phân tùy ý.
3.14159
(1,234.57)
Currency ð nh d ng ñơn v ti n t
$12.345
1234 VNð
Accounting
ð nh d ng ti n t ñư c thi t k ñ canh
các c t theo d u th p phân c a giá tr
ti n t
$75.50
$5.50
Date
ð nh d ng ngày tháng chung, ngày
tháng ñư c hi n th theo m t s ki u
tiêu chu n
09/12/2010
Sep-12-10
Time
ð nh d ng gi chung, gi ñư c hi n th
theo m t s ki u tiêu chu n
2:30 PM
14:30:20
Percentage
M t cách ñ nh d ng mà các giá tr
trong các ô ñư c ch n ñư c nhân v i
100 và k t qu hi n th v i bi u tư ng
%
100%
68.8%
Fraction ð nh d ng dư i d ng phân s 1/5
Scientific
ð nh d ng s khoa h c, s d ng mũ
cho các s có quá nhi u ch s
1.25E+3
2.0E-2
Text ð nh d ng s như văn b n 123
Special
Các d ng ñ c bi t Zip Code, Phone
Number
9810-
12312-34-
56
Custom
Danh sách các d ng tiêu chu n ho c
các d ng tùy ch n
15/06/2010
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 99 -
Ngoài ra có th ñ nh d ng nhanh cách hi n th s b ng cách dùng
công c trên thanh công c Formatting.
Hình 4.9: ð nh d ng hi n th s b ng công c Formatting
− Currency: ð nh d ng ki u ti n t .
− Percent Style : ð nh d ng ki u ph n trăm.
− Comma Style: ð nh d ng có d u phân cách ngàn.
− Increase Decimal: Tăng thêm m t s l ph n th p phân.
− Decrease Decimal: Gi m b t m t s l ph n th p phân.
ð nh d ng ñơn v ti n t
ð ki m tra, thay ñ i ñ nh d ng cách hi n th ti n t trong môi
trư ng Windows, Ch n Start Control Panel Regional and Lan-
guage Additional Settings Currency.
− Currency symbol: Nh p d ng ký hi u ti n t .
− Positive currency format: Ch n v trí ñ t ký hi u ti n t .
Canh l d li u trong ô
Ch n Home (Group Cells) Format FormatCells Alignment.
Hình 4.10: H p tho i Format Cells
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 100 -
− Text Alignment: Canh l cho d li u trong ô.
+ Horizontal : Canh l theo chi u ngang (Left/ Right/ Center/
Justified/ Center Across Selection/ Distributed/ Fill).
+ Vertical: Canh l theo chi u ñ ng (Top/ Center/ Bottom/ Justify/
Distributed).
− Orientation: Ch n hư ng cho d li u (nh p s ño góc quay trong ô
Degrees).
− Text Control: ði u ch nh d li u.
+ Wrap text: D li u t ñ ng xu ng dòng khi g p l ph i c a ô.
+ Shrink to fit: D li u t ñ ng thu nh kích thư c cho v a v i ô.
+ Merge cells: K t h p các ô thành 1 ô.
ð nh d ng ký t
− Ch n Home Group Cells Format Format Cells Font: Ch n
ki u ñ nh d ng.
− Có th ñ nh d ng b ng công c Group Font.
K khung cho b ng tính
− Ch n Home Group Cells Format Format Cells Border.
− Presets: Ch n ki u k khung.
+ None: B k khung.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 101 -
= TÊN HÀM ([Danh sách ñ i s ])
+ Inside: K các ñư ng trong.
+ Outside: K ñư ng vi n xung quanh.
− Border: cho phép ch n ñư ng k tr c quan theo yêu c u.
− Line:
+ Style: Ch n ki u c a ñư ng k .
+ Color: Màu c a ñư ng k .
Tô n n cho b ng tính
− Ch n Home (Group Cells) Format Format Cells Fill
+ Pattern Color: Ch n màu n n.
+ Pattern Style: Ch n các m u n n.
− Có th tô nhanh b ng cách Click nút Fill Color Group Font.
Lưu ý: Có th m h p tho i Format Cells b ng cách ch n vùng
d li u, R_Click ch n Format Cells trong Shortcut menu.
4.3. M t S Hàm Trong Excel
Hàm dùng ñ tính toán và tr v m t giá tr , trong ô ch a hàm s
tr v m t giá tr , m t chu i ký t ho c m t thông báo l i, … Excel có
m t t p h p các hàm r t phong phú và ñư c phân lo i theo t ng nhóm
ph c v cho vi c tính toán trên nhi u ki u d li u và nhi u m c ñích
khác nhau.
4.3.1. Cú pháp chung và cách s d ng
Cú pháp chung
ða s các hàm c a Excel ñ u có ñ i s nhưng cũng có nh ng
hàm không có ñ i s . N u hàm có nhi u ñ i s thì gi a các ñ i s ph i
ñư c phân cách b ng ký hi u phân cách, các ký hi u phân cách ñư c
quy ñ nh trong Control Panel… v i m c ñ nh là d u ph y
Cách s d ng
N u công th c b t ñ u là m t hàm thì ph i có d u = (ho c d u
@, ho c d u +) phía trư c. N u hàm là ñ i s c a m t hàm khác thì
không c n nh p các d u trên. Có 2 cách nh p hàm:
− Cách 1: Nh p tr c ti p t bàn phím
+ ð t tr chu t t i ô mu n nh p hàm.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 102 -
+ Nh p d u = (ho c d u @, ho c d u +).
+ Nh p tên hàm cùng các ñ i s theo ñúng cú pháp.
+ Nh n Enter ñ k t thúc.
− Cách 2: Thông qua h p tho i Insert Function
+ ð t tr t i ô mu n nh p hàm.
+ Click ch n Insert Function ho c Shift+F3.
Hình 4.11: H p tho i Insert Function
+ Ch n Group hàm trong danh sách Function category.
+ Ch n hàm c n s d ng trong danh sách Function name.
+ Click OK ñ ch n hàm.
+ Tùy theo hàm ñư c ch n, Excel s m h p tho i k ti p cho phép
nh p các ñ i s (nh p ho c quét ch n). Ti n hành nh p các ñ i
s . Ví d danh sách các ñ i s c n nh p c a hàm IF
Hình 4.12: H p tho i Function Arguments
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 103 -
4.3.2. Các hàm thông d ng
Các hàm toán h c (Math)
CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D
ABS(number)
Tr v giá tr tuy t ñ i c a m t s th c.
=ABS(12 - 20) 8
INT(number)
Tr v s nguyên l n nh t không vư t quá
number.
=INT(5.6) 5
=INT(-5.6) -6
MOD(number, divisor)
Tr v s dư c a phép chia nguyên number
cho divisor (number, divisor là các s nguyên).
=MOD(5, 3) 2
ODD(number)
Làm tròn lên t i m t s nguyên l g n nh t.
=ODD(3.6) 5
=ODD(-2.2) -3
PRODUCT(number1,
number2, ...)
Tính tích c a các giá tr trong danh sách tham
s .
=PRODUCT(2, -6, 3, 4) -144
RAND( )
Tr v m t s ng u nhiên trong kho ng t 0
ñ n 1.
=RAND( ) S ng u nhiên
ROUND(number,
num_digits)
Làm tròn s number v i ñ chính xác ñ n
num_digits ch s th p phân (v i qui ư c 0 là
làm tròn t i hàng ñơn v , 1 là l y 1 ch s th p
phân, -1 là làm tròn t i hàng ch c, ...).
=ROUND(5.13687, 2) 5.14
=ROUND(145.13687, -2) 100
SQRT(number)
Tính căn b c 2 c a m t s dương number.
=SQRT(36) 6
SUM(number1, num-
ber2, ...)
Tính t ng c a các giá tr trong danh sách tham
s .
=SUM(2, -6, 8, 4) 8
SUMIF(range, crite-
ria [, sum_range])
Tính t ng các ô th a mãn ñi u ki n.
- range: vùng mà ñi u ki n s ñư c so sánh.
- criteria: chu i mô t ñi u ki n. Ví d : "10",
">15", "<20", …
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 104 -
Các hàm th ng kê (Statistical)
CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D
MAX(number1, number2, ...)
Tr v giá tr l n nh t c a các giá tr s
trong danh sách tham s .
=MAX(1, 2, 3, 5) 5
MIN(number1, number2, ...)
Tr v giá tr nh nh t c a các giá tr s
trong danh sách tham s .
=MIN(1, 2, 3, 5) 1
AVERAGE(number1,
number2, ...)
Tr v giá tr trung bình c ng c a các s
trong danh sách tham s .
=AVERAGE(1, 2, 3, 5) 2.75
COUNT(value1, value2, ...)
ð m s các giá tr s trong danh sách tham
s .
=COUNT(2, “hai”, 4, -6) 3
COUNTA(value1, value2, ...)
ð m s các ô không r ng trong danh sách
tham s .
=COUNTA(2, “hai”, 4, -6) 4
COUNTBLANK(range)
ð m s các ô r ng trong vùng range.
=COUNTBLANK(B4:B12)
COUNTIF(range, criteria)
ð m các ô th a mãn ñi u ki n criteria
trong vùng range.
- range: là vùng mà ñi u ki n s ñư c so
sánh.
- criteria: là chu i mô t ñi u ki n. Ví d :
"10", ">15", "<20".
=COUNTIF(B4:B12, “>=6”)
- sum_range: vùng ñư c tính t ng. Các ô trong
vùng này s ñư c tính t ng n u các ô tương
ng trong vùng range th a ñi u ki n. N u
không có sum_range thì vùng range s ñư c
tính.
=SUMIF(C4:C12, “>=6”, F4:F12)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 105 -
RANK(number, ref [, or-
der])
Tr v th h ng c a number trong ref, v i
order là cách x p h ng.
N u order = 0 ho c ñư c b qua thì ref
ñư c hi u là có th t gi m.
N u order <> 0 thì ref ñư c hi u là có th
t tăng.
Các hàm Logic
CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D
AND(logical1, logical2, …)
Tr v giá tr TRUE n u t t c các ñi u
ki n ñ u là TRUE.
=AND(3>2, 5<8, 9>-12) TRUE
OR(logical1, logical2, …)
Tr v giá tr FALSE n u t t c ñi u ki n
là FALSE.
=OR(2>3, 12<8, 9>3) TRUE
=OR(2>3, 12<8, -9>3) FALSE
NOT(logical)
L y ph ñ nh c a giá tr logical.
=NOT(2>3) TRUE
IF(logical_test, val-
ue_if_true, value_if_false)
Tr v giá tr value_if_true n u ñi u ki n
logical_test là TRUE, ngư c l i s tr v
giá tr value_if_false.
=IF(A1 >=5, “ð u”,”R t”)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 106 -
Các hàm x lý chu i (Text)
CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D
LOWER(text)
Chuy n chu i text thành ch thư ng.
=LOWER(“ð i H c Công Nghi p”)
ñ i h c công nghi p
UPPER(text)
Chuy n chu i text thành ch in hoa.
=UPPER(“ð i H c Công Nghi p”)
ð I H C CÔNG NGHI P TPHCM
PROPER(text)
ð i các ký t ñ u c a m i t trong chu i
text thành ch in hoa, còn l i ñ u là ch
thư ng.
=PROPER(“ð I H C CÔNG NGI P”)
ð i H c Công Nghi p
TRIM(text)
C t b các ký t tr ng vô ích trong chu i
text.
=TRIM(“ ð i H c Công Nghi p ”) ð i
H c Công Nghi p
LEN(text)
Tr v ñ dài c a chu i text.
=LEN(“ð I H C CÔNG
NGHI P”) 19
LEFT(text, num_chars)
Tr v num_char ký t bên trái chu i text.
=LEFT(“ð I H C CÔNG NGHI P”, 7)
ð I H C
RIGHT(text, num_chars)
Tr v num_char ký t bên ph i chu i
text.
=RIGHT(“ð I H C CÔNG NGHI P”,
11) CÔNG NGHI P
MID(text, start_num,
num_chars)
Tr v chu i ký t có ñ dài num_chars
b t ñ u t v trí start_num c a chu i text.
=MID(“ð I H C CÔNG NGI P”, 5, 3)
H C
VALUE(text)
Chuy n chu i có d ng s thành tr s .
= VALUE("123") + 2 125
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 107 -
Các hàm ngày và gi (Date & Time)
CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D
TODAY( )
Tr v ngày hi n hành c a h th ng.
=TODAY( )
NOW( )
Tr v ngày và gi hi n hành c a h th ng.
=NOW( )
DAY(date)
Tr v giá tr ngày trong tháng c a bi u
th c ngày date.
=DAY(A1) 14
MONTH(date)
Tr v giá tr tháng trong năm c a bi u
th c ngày date.
=MONTH(A1) 8
YEAR(date)
Tr v giá tr năm c a bi u th c ngày date.
=YEAR(A1) 2010
WEEKDAY(date)
Tr v s th t ngày trong tu n c a bi u
th c date.
Giá tr 1: Sunday, 2:Monday, ..., 7: Satur-
day.
=WEEKDAY(A1) 3
DATE(year, month, day)
Tr v giá tr d ng Date theo quy ñ nh c a
h th ng.
=DATE(2010,08,14) 14/08/2010
=DATE(10,8,14) 14/08/2010
TIME(hour, minute,
second)
Tr v giá tr d ng Time.
=TIME(8,25,28) 8:25:28 AM
=TIME(17,2,46) 5:2:46 PM
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 108 -
Các hàm tìm ki m (Lookup & Reference)
Hàm VLOOKUP
− Ch c năng: Tìm giá tr lookup_value trong c t trái nh t c a b ng
table_array theo chu n dò tìm range_lookup, tr v tr tương ng
trong c t th col_index_num (n u tìm th y).
− Cú pháp:
+ range_lookup = 1: Tìm tương ñ i, danh sách các giá tr dò tìm
c a b ng Table_array ph i s p x p theo th t tăng d n. N u tìm
không th y s tr v giá tr l n nh t nhưng nh hơn
lookup_value.
+ range_lookup = 0: Tìm chính xác, danh sách các giá tr dò tìm
c a b ng Table_array không c n s p x p th t . N u tìm không
th y s tr v l i #N/A.
Ví d :
Hình 4.13: Ví d s d ng hàm Vlookup
Hàm HLOOKUP
− Ch c năng: Tìm giá tr lookup_value trong dòng trên cùng c a
b ng table_array theo chu n dò tìm range_lookup, tr v tr tương
ng trong dòng th row_index_num (n u tìm th y).
VLOOKUP(lookup_value, Table_array,
col_index_num, range_lookup)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 109 -
− Cú pháp:
Ý nghĩa c a các ñ i s c a hàm Hlookup tương t như hàm
Vlookup.
Ví d :
Hình 4.14: Ví d s d ng hàm Hlookup
Hàm MATCH
− Ch c năng: Hàm tr v v trí c a lookup_value trong m ng
lookup_array theo cách tìm match_type
− Cú pháp:
+ match_type = 1: Tìm tương ñ i, danh sách các giá tr dò tìm c a
b ng Table_array ph i s p x p theo th t tăng d n. N u tìm
không th y s tr v v trí c a giá tr l n nh t nhưng nh hơn
lookup_value.
+ match_type = 0: Tìm chính xác, danh sách các giá tr dò tìm c a
b ng Table_array không c n s p x p th t . N u tìm không th y
s tr v l i #N/A.
+ match_type = -1: Tìm tương ñ i, danh sách ph i s p x p các giá
tr dò tìm c a b ng Table_array theo th t gi m d n. N u tìm
HLOOKUP(lookup_value, Table_array,
row_index_num, range_lookup)
MATCH(lookup_value, lookup_array, match_type)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 110 -
không th y s tr v v trí c a giá tr nh nh t nhưng l n hơn
lookup_value.
Ví d :
Hình 4.15: Ví d s d ng hàm Match
Hàm INDEX
− Ch c năng: Tr v giá tr trong ô hàng th row_num, c t th
column_num trong m ng array.
− Cú pháp:
Ví d :
Hình 4.16: Ví d s d ng hàm Index
Các hàm ki m tra (IS_function)
Các hàm ki m tra dùng ñ ki m tra xem ki u c a m t giá tr hay
c a m t ô có th a mãn m t ñi u ki n nào ñó không. Ch ng h n: ô d
li u có ph i là giá tr s không? Có ph i là chu i ký t không?...
Các hàm ki m tra luôn tr v m t trong hai giá tr TRUE ho c
FALSE. Như v y các hàm này có th ñáp ng ñư c trong các trư ng
h p mà có m t s d li u ngo i l trong m t b ng d li u c n tính toán.
− ISERROR(value): Tr v giá tr TRUE n u value là m t l i b t kỳ,
ngư c l i thì tr v giá tr FALSE.
− ISNA(value): Tr v giá tr TRUE n u value là l i #N/A, ngư c l i
thì tr v giá tr FALSE.
INDEX(array, row_num, column_num)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 111 -
− ISNUMBER(value): Tr v giá tr TRUE n u value là giá tr s ,
ngư c l i thì tr v giá tr FALSE.
− ISTEXT(value): Tr v giá tr TRUE n u value là m t chu i,
ngư c l i thì tr v FALSE.
4.3.3. Công th c m ng
H tr th ng kê, tính toán d a trên nhi u ñi u ki n khác nhau và
ñư c th c hi n trên m ng d li u.
Khi th c hi n tính toán b ng công th c m ng thì công th c ñư c
bao b c b i hai d u ngo c {}. Hai d u ngo c này ngư i dùng không gõ
mà ñư c t phát sinh khi ngư i dùng th c hi n tính toán b ng cách nh n
t h p phím Ctrl+Shift+Enter. N u khi th c hi n tính toán ho c s a
ch a công th c mà quên nh n t h p phím trên thì công th c s tr v
giá tr không ñúng hay thông báo l i #VALUE! Error.
Ví d : Tính t ng s lư ng ñi n tho i do Minh bán:
Th c hi n:
N u ph n t Bi là ði n tho i, t c là 1 (True) ñư c tr v ngư c
l i 0 (False) ñư c tr v . N u ph n t Ci là Minh, 1 ñư c tr v ngư c
l i 0 ñư c tr v . Cu i cùng ph n t Di ñư c tr v . 3 giá tr này ñư c
nhân l i v i nhau. Sau ñó hàm Sum ngoài s tính t ng cho t t c các
dòng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 112 -
4.4. Thao Tác Trên Cơ S D Li u
4.4.1. Khái ni m v cơ s d li u
Khi qu n lý thông tin v m t ñ i tư ng, ta ph i qu n lý các thu c
tính liên quan ñ n ñ i tư ng ñó. Ví d , qu n lý nhân viên thì c n qu n lý
thông tin c a nhân viên như h tên, mã nhân viên, phái, năm sinh, nơi
sinh, ñ a ch , mã ng ch, b c, h s , lương, ph c p, ch c v ,... ðó là các
thu c tính ph n ánh n i dung c a m t ñ i tư ng c n qu n lý. Các thu c
tính ñó thư ng ñư c bi u di n dư i d ng các ki u d li u khác nhau (là
chu i, s , ngày tháng, …) và ñư c h p nh t thành m t ñơn v thông tin
duy nh t g i là m u tin (record). Các m u tin cùng “d ng” (cùng c u
trúc) h p l i thành m t cơ s d li u.
Trong Excel, cơ s d li u có d ng như m t danh sách, ví d như
danh sách nhân viên, danh sách hàng hóa,... M i danh sách có th g m
có m t hay nhi u c t, m i c t ñư c g i là m t trư ng (field) c a cơ s
d li u, tên c a c t s ñư c g i là tên trư ng.
Hàng ñ u tiên trong danh sách (cơ s d li u) ch a các tên
trư ng ñư c g i là hàng tiêu ñ (Header row), các hàng ti p theo m i
hàng là m t m u tin (record) cho bi t thông tin v ñ i tư ng mà ta qu n
lý.
4.4.2. Các hàm cơ s d li u
Các hàm cơ s d li u mang tính ch t th ng kê nh ng m u tin
trong CSDL có trư ng th a ñi u ki n c a vùng tiêu chu n ñã ñư c thi t
l p trư c.
Cú pháp chung:
− database: ð a ch vùng CSDL (Ch n ñ a ch tuy t ñ i ñ sao chép).
− field: C t c n tính toán, field có th là tên trư ng, ñ a ch c a ô tên
field ho c s th t c a trư ng ñó (c t th nh t c a vùng CSDL ñã
ch n tính là 1 và tăng d n sang trái).
− criteria: ð a ch vùng ñi u ki n
Ví d : Ta có m t cơ s d li u như sau:
=Tên hàm(database, field, criteria)
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 113 -
Hình 4.17: Ví d s d ng hàm co s d li u
Tên hàm Ý nghĩa và ví d
DAVERAGE(database,
field, criteria)
Tính trung bình c ng các giá tr trong
c t field c a các m u tin th a ñi u ki n
criteria.
=DAVERAGE($A$1:$D$8,D1,F1:F2)
DMAX(database, field,
criteria)
Tìm tr l n nh t trong c t field c a các
m u tin th a ñi u ki n criteria.
=DMAX($A$1:$D$8,D1,F1:F2)
DMIN(database, field, cri-
teria)
Tìm tr nh nh t trong c t field c a các
m u tin th a ñi u ki n criteria.
=DMIN($A$1:$D$8,D1,F1:F2)
DCOUNT(database, field,
criteria)
ð m các ô ki u s trong c t field c a
các m u tin th a ñi u ki n criteria.
=DCOUNT($A$1:$D$8,D1,F1:F2)
DCOUNTA(database,
field, criteria)
ð m các ô khác r ng trong c t field c a
các m u tin th a ñi u ki n criteria.
=DCOUNTA($A$1:$D$8,D1,F1:F2)
4.4.3. Các l nh x lý d li u
Trích l c d li u
L c d li u t ñ ng (AutoFilter).
− Ch c năng: L nh Data (Group Sort & Filter) Filter dùng ñ l c
các m u tin th a mãn nh ng tiêu chu n nào ñó t cơ s d li u ban
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 114 -
ñ u. K t qu ch hi n th nh ng m u tin th a ñi u ki n còn nh ng
m u tin khác s t m th i b che
− Th c hi n:
+ Ch n vùng CSDL v i tiêu ñ .
+ Ch n Tab Data (Group Sort & Filter) Filter, Excel s t ñ ng
xu t hi n các nút th c nh tên field cho phép ch n ñi u ki n l c
tương ng v i các field ñó.
+ Ch n ñi u ki n l c trong h p li t kê c a t ng field tương ng.
+ Ch n Text Fillter ñ th c hi n ch c năng l c nâng cao theo yêu
c u c a ngư i dùng:
Hình 4.18: H p tho i Custom AutoFilter
Show rows where: Cho phép ngư i dùng ch n ñi u ki n và nh p
giá tr so sánh combobox k bên. Ngư i dùng có th k t h p v i ñi u
ki n “và”, “ho c” phía dư i.
L c d li u nâng cao (Advanced Filter)
− Ch c năng: L nh Data (Group Sort & Filter) Advanced dùng ñ
trích ra các m u tin theo các ñi u ki n ch ñ nh trong vùng ñi u ki n
ñư c t o trư c.
− Th c hi n:
Bư c 1: T o vùng ñi u ki n l c. S d ng m t trong hai cách sau:
Cách 1: S d ng tên trư ng ñ t o vùng ñi u ki n: Vùng ñi u
ki n s có ít nh t hai hàng, hàng ñ u ch a các tên field ñi u ki n, các
hàng khác dùng ñ mô t ñi u ki n.
+ Ch n các ô tr ng trong b ng tính ñ làm vùng ñi u ki n.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 115 -
+ Sao chép tên field ñi u ki n làm tiêu ñ c a vùng ñi u ki n.
+ Nh p tr c ti p các ñi u ki n vào ô dư i tên trư ng tương ng.
Các ñi u ki n ghi trên cùng m t hàng là các ñi u ki n th a mãn
ñ ng th i (AND), nh ng ñi u ki n ghi trên các hàng khác nhau
là nh ng ñi u ki n th a mãn không ñ ng th i (OR).
Ví d :
Cách 2: S d ng công th c ñ t o vùng ñi u ki n: Vùng ñi u
ki n s có hai ô, ô trên ch a tiêu ñ như: “ñi u ki n”, …ho c b tr ng
nhưng ph i khác v i tên trư ng, ô dư i là công th c mô t ñi u ki n.
+ Ch n hai ô tr ng trong b ng tính ñ làm vùng tiêu chu n.
+ Nh p tiêu ñ ô trên c a vùng tiêu chu n.
+ Nh p công th c vào ô bên dư i mô t ñi u ki n, dùng m u tin
ñ u tiên trong cơ s d li u ñ ñ t ñi u ki n so sánh, hàm AND
dùng ñ l p các ñi u ki n th a mãn ñ ng th i, hàm OR dùng ñ
l p các ñi u ki n th a mãn không ñ ng th i.
Ví d :
Bư c 2: Vào Data (Group Sort & Filter) Advanced, xu t
hi n h p tho i có các tùy ch n sau
− Action:
+ Filter the list, in-place: k t
qu hi n th tr c ti p trên
vùng CSDL.
+ Copy to another location:
k t qu ñư c ñ t t i m t v
trí khác.
− List range: Ch n ñ a ch vùng
CSDL.
− Criteria range: Ch n ñ a ch
vùng tiêu chu n.
ð i tư ng ði m
A >5
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 116 -
− Copy to: Ch n ñ a ch c a ô ñ u tiên trong vùng k t qu (ph i ch n
m c Copy to another location).
− Unique records only: N u có nhi u m u tin gi ng nhau thì ch l y
duy nh t m t m u tin ñ i di n, ngư c l i thì l y h t các m u tin th a
ñi u ki n c a vùng tiêu chu n (dù gi ng nhau).
S p x p d li u
L nh Data Sort dùng ñ s p x p các hàng ho c các c t trong
vùng ñư c ch n theo th t tùy ch n tương ng khoá s p x p ñư c ch
ñ nh, vùng s p x p ph i ch n t t c các ô có liên h v i nhau.
− Th c hi n:
+ Ch n vùng d li u c n s p x p.
+ Vào Data (Group Sort & Filter) Sort, xu t hi n h p tho i.
Hình 4.19: H p tho i Sort
− Sort by: Ch n khóa s p x p.
− Sort On: Giá tr s p x p (giá tr , màu n n, màu ch , bi u tư ng).
− Order: Th t tăng d n ho c gi m d n.
− Add Level: Thêm khóa s p x p, n u d li u trong c t khóa phía trên
b trùng.
− Copy Level: Copy ñi u ki n.
− Delete Level: Xóa ñi u ki n.
− N u mu n s p x p theo hàng thì ch n nút l nh Options c a h p tho i
Sort, sau ñó ch n m c Sort left to right.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 117 -
Mu n s p x p nhanh theo c t nào ñó thì ñ t tr vào ô b t kỳ c a
c t ñó Click ch n nút Sort A->Z ho c Z->A trên thanh công c
chu n.
4.4.4. Subtotals
Ch c năng: Th ng kê d li u theo t ng nhóm trong cơ s d
li u. Ví d tính t ng ti n lương theo t ng nhóm ðƠN V .
Th c hi n: Xét CSDL B NG LƯƠNG dư i ñây. V n ñ ñ t ra
là c n tính t ng ti n lương theo t ng nhóm ðƠN V .
− Dùng l nh Data (Group Sort & Filter) Sort ñ s p x p d li u
theo ðƠN V , m c ñích ñ các m u tin có cùng ðƠN V thì n m
li n k nhau.
− Ch n b ng CSDL c n t ng h p v i tiêu ñ là m t hàng.
− Vào Data (Group Outline Subtotals), xu t hi n h p tho i Subtotal
v i các tùy ch n sau:
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 118 -
Hình 4.20: H p tho i Subtotal
+ At each change in: Ch n tên trư ng c n t ng h p.
+ Use function: Ch n hàm s d ng tính toán hay th ng kê.
+ Add subtotal to: Ch n tên trư ng ch a d li u c n th c hi n tính
toán hay th ng kê.
+ Replace current subtotals: Thay th các dòng t ng h p cũ ñ ghi
dòng t ng h p m i.
+ Page break between groups: T o ng t trang gi a các nhóm.
+ Summary below data: Thêm dòng t ng h p sau m i nhóm.
K t qu :
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 119 -
Làm vi c v i màn hình k t qu sau khi t ng h p.
− Click vào các nút ñ ch n các m c d li u b n mu n xem.
+ Ch hi n th t ng chính (Grand Total Only).
+ Hi n th t ng chính và t ng ph (Grand Total And Subtotal).
+ Hi n th chi ti t t t c các m u tin cùng các t ng h p (All
Record).
4.4.5. Ch c năng PivotTable
Ch c năng: Th ng kê d li u theo nhi u c p ñ khác nhau v i
nhi u hình th c ña d ng t m t b ng d li u chính.
Th c hi n:
− ð t con tr trong b ng d li u.
− Ch n l nh Tab Insert (Group Tables) PivotTable PivotTable
xu t hi n h p tho i yêu c u ch n vùng d li u làm th ng kê và nơi
xu t b ng th ng kê.
Hình 4.21: H p tho i Create PivotTable
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 120 -
+ Select a Table or range: Cho phép ch n vùng d li u là Sheet
hi n hành.
+ Use an external data source: Cho phép ch n vùng d li u t file
Excel có s n.
+ New Worksheet: Phát sinh b ng th ng kê trên sheet m i.
+ Existing Worksheet: Phát sinh b ng th ng kê t ñ a ch ñư c
nh p vào.
Click OK xu t hi n h p tho i cho phép kéo th các field là ñi u
ki n th ng kê.
Hình 4.22: H p tho i PivotTable Field List
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 121 -
− Vùng Row Labels và Column Labels s ch a Field làm ñi u ki n
th ng kê
− Vùng Values ch a nh ng Field s li u mu n th ng kê.
Drag chu t kéo Field vào vùng tương ng k t qu s t ñ ng c p
nh t t o thành b ng th ng kê.
4.4.6. Ch c năng Consolidate
Dùng ñ th ng kê d li u t nhi u b ng cơ s d li u ngu n
nhi u t p tin khác nhau.
Bư c 1: T o b ng th ng kê, b ng th ng kê là m t khung g m row
header ho c column header, ho c c hai.
− Column header: Ch a tên các field mu n th ng kê, trong ñó c t ñ u
tiên là c t làm ñi u ki n th ng kê.
− Row header: Ch a giá tr mu n th ng kê
Bư c 2: ðánh d u ch n b ng th ng kê
Bư c 3: Ch n l nh Tab Data (Group Data Tools) Consolidate
xu t hi n h p tho i Consolidate
Hình 4.23: H p tho i Consolidate
+ Function: Ch n phép th ng kê.
+ Reference: ð a ch c a b ng cơ s d li u mu n th ng kê, click
nút Add. N u có nhi u b ng d li u thì click nút Add ñ thêm
vào khung all references.
+ Click nút Browse ñ ch n d li u t p tin khác.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 122 -
+ Use labels in: Ch n column header và row header theo m u c a
b ng th ng kê.
+ Create links to source data: B ng d li u th ng kê liên k t v i d
li u ngu n n u m c này ñư c check, khi d li u ngu n thay ñ i
thì d li u trong b ng th ng kê cũng thay ñ i theo.
Ví d : Có b ng d li u như hình, ta c n th ng kê t ng lương và
t ng ph c p ch c v c a cán b công nhân viên.
Lưu ý: Khi ch n ñ a ch c a b ng d li u ta ñánh d u t c t ch a
giá tr làm row header.
4.5. T o Bi u ð Trong Excel
Khi c n trình bày d li u c a b ng tính thì vi c hi n th các s
ki n và con s dư i d ng bi u ñ r t có ý nghĩa. Bi u ñ cho phép bi u
di n s tương quan c a d li u trong b ng tính trên phương di n ñ h a,
bi n ñ i các hàng, c t thông tin thành nh ng hình nh có ý nghĩa. Bi u
ñ giúp b n so sánh s li u trong b ng tính m t cách tr c quan, tránh
vi c ph i ñ c các s li u chi chít trên b ng, tiên ñoán ñư c s phát tri n
c a d li u mô t trong b ng, làm cho b ng tr nên sinh ñ ng và thuy t
ph c hơn.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 123 -
4.5.1. Các lo i bi u ñ
Có 3 lo i bi u ñ thư ng g p là bi u ñ d ng c t (Column), d ng
ñư ng th ng (Line) và d ng bánh (Pie). T 3 d ng này Excel tri n khai
thành 14 lo i bi u ñ chu n (Standard types) và 20 ki u bi u ñ tuỳ ch n
(Customize types) có th dùng ñ bi u di n s li u trong b ng tính thành
nhi u cách nhìn khác nhau tùy theo yêu c u c a ngư i dùng.
Các lo i bi u ñ chu n trong Excel và công d ng cơ b n c a m i
lo i
Bi u
tư ng
Lo i
bi u ñ
Ch c năng
Column So sánh các lo i d li u v i nhau theo
chi u d c.
Bar So sánh các lo i d li u v i nhau theo
chi u ngang.
Line Cho xem s thay ñ i d li u trong m t giai
ño n.
Pie So sánh t l c a các thành ph n trong m t
t ng th .
XY (Scat-
ter)
Mô t quan h gi a hai lo i d li u liên
quan.
Area Nh n m nh t m quan tr ng tương ñ i c a
các giá tr qua m t giai ño n.
Doughnut So sánh các ph n v i t ng th trong m t
ho c nhi u ph m trù d li u (Bi u ñ Pie
có m t l gi a).
Rada Ch ra các thay ñ i trong d li u ho c t n
s d li u tương ñ i v i tâm ñi m.
Surface T o v t các thay ñ i trong hai bi n s khi
bi n s th ba (như th i gian) thay ñ i, là
m t ñ h a 3 chi u.
Buble Hi n sáng các chùm giá tr , tương t như
ñ h a Scatter.
Stock K t h p ñ h a Line và ñ h a Column.
ðư c thi t k ñ c bi t ñ t o v t giá c
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 124 -
phi u.
Cylinder S d ng m t hình tr ñ trình bày các d
li u ñ h a Bar hay ñ h a Column.
Các thành ph n c a bi u ñ
Hình 4.24: Bi u ñ trong Excel
− Chart Title: Tiêu ñ c a bi u ñ .
− Legend: Chú gi i, dùng ñ mô t dãy s li u trong bi u ñ .
− Category (X) axis : Tiêu ñ tr c X.
− Value (Y) axis: Giá tr c a các ñ m c.
D ng bi u ñ
M t bi u ñ trong Excel ñư c t o ra t d li u trong b ng tính
hi n hành. Vì v y trư c khi xây d ng bi u ñ c n t o d li u.
Ví d :
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 125 -
Cách t o
Quét vùng d li u c n t o bi u ñ , ch n Tab Insert Group
Charts Ch n lo i bi u ñ (Column, Line, Pie, Bar, Area, Scatter, Other
Charts).
Hình 4.25: Group Charts
Ch n ki u bi u ñ
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 126 -
Bi u ñ ñư c phát sinh ngay trong sheet hi n hành
Hình 4.26: Bi u ñ k t qu
Hi u ch nh bi u ñ
Sau khi t o xong bi u ñ , ta có
th hi u ch nh bi u ñ như thay ñ i lo i
bi u ñ , vùng d li u, hi u ch nh các tiêu
ñ , …b ng cách: Click chu t lên bi u ñ , ch n Tab Chart Tools.
Design
Group Chart Styles cho phép ch n Style cho bi u ñ . Phiên b n
Excel 2010 cung c p h th ng Style cho bi u ñ r t phong phú và ñ p
m t.
− Group Chart Layout cho phép ch n các cách b trí cho bi u ñ .
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 127 -
− Group Data:
+ Switch Row/Column chuy n ñ i Legend là
hàng hay c t.
+ Select Data cho phép thêm, xóa, s a các
field c a legend hay chuy n ñ i qua l i
gi a legend và category axis.
− Group Type:
+ Change Chart Type cho phép ch n l i ki u
bi u ñ .
+ Save As Template lưu làm bi u ñ m u.
− Group Location:
+ Move Chart di chuy n bi u ñ sang v trí khác.
− Group Current Selection:
+ Combobox Chart Area: Cho phép
ch n các thành ph n c a bi u ñ .
+ Format Selection: Cho phép ñ nh d ng
các thành ph n c a bi u ñ ñư c ch n.
+ Reset to Match Style: B m i ñ nh
d ng do ngư i dùng thi t l p.
− Group Labels:
+ Chart Title: Thêm, xóa,
ñ nh v trí cho tiêu ñ c a
bi u ñ .
+ Axis Titles: Thêm, xóa,
ñ nh v trí cho tiêu ñ các tr c c a bi u ñ .
+ Legend: Thêm, xóa, ñ nh v trí cho chú thích.
+ Data Table: Hi n th giá tr ñư c l y t b ng
lên bi u ñ .
− Group Axes:
+ Axes thay ñ i ñ nh d ng và b trí c a các tr c
trên bi u ñ .
+ Gridlines b t/t t hi n th lư i trên bi u ñ .
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 128 -
− Group Background:
+ Chart Wall: ð nh d ng cho vách
c a bi u ñ .
+ Chart Floor: ð nh d ng cho sàn
c a bi u ñ .
+ 3-d Rotation: Xoay bi u ñ ñ có các góc nhìn khác nhau.
Format
− Group Shape Styles:
Excel 2010 cung c p h th ng Style màu n n phong phú, ñ p
m t. Ngư i dùng ch c n m r ng ñ th y t t c Style và click ch n
Style ưng ý.
+ Shape Fill: Màu n n; Shape Outline: Màu ñư ng vi n; Shape
Effects: Hi u ng.
− Group WordArt Styles:
+ WordArt Styles: Ch n ki u
Style ch cho bi u ñ ; Text Fill:
Màu ch ; Text Outline: Màu
ñư ng vi n ch ; Text Effects: Hi u ng cho
ch .
− Group Size:
Thi t l p chi u cao chi u r ng cho bi u ñ .
4.6. ð nh D ng Trang In Trong Excel
Tương t như khi ñ nh d ng trư c khi in c a Word, tuy nhiên t
Excel có ñi m khác như sau:
− Print Area: Ch n vùng d li u c n in. ð in m t ph n tài li u, chúng
ta ch n ph m vi c n in, sau ñó ch n menu Set Print Area.
− Background: Cho phép ch n file hình có s n làm hình n n.
− Print Titles: Thi t l p hàng ho c c t c n l p l i khi in: ch n vùng d
li u in m c Print area t th Sheet, ch n in các ñư ng lư i hay
không t m c Gridlines, ch n tiêu ñ dòng và tiêu ñ c t in l p l i
trên m i trang m c Print titles, t o tiêu ñ u và cu i trang, ñánh s
trang… t th Header/Footer, ch n th t in t th Page order…
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 129 -
Chương 5. MICROSOFT POWERPOINT
5.1. Gi i Thi u Microsoft Powerpoint
PowerPoint là ph n m m t o trình di n (presentation) chuyên
nghi p có nhi u ti n ích giúp trình bày, thuy t trình các v n ñ tr nên
sinh ñ ng và hi u qu hơn, ñư c s d ng trong các báo cáo, h i ngh ,
gi ng d y....Ph n này ch ñ c p các tính năng thu c riêng v
PowerPoint, nh ng ñi m gi ng v i Word và Excel h c viên xem các
chương trên.
M t file trình di n PowerPoint 2010 ñư c t o t nhi u trang, g i
là slide, có ñuôi là pptx (có th có ñuôi là ppsx -PowerPoint Show dùng
cho vi c trình chi u, không cho phép so n th o).
5.1.1. Giao di n chính
Kh i ñ ng chương trình Microsoft PowerPoint t nhóm Mi-
crosoft Office.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 130 -
Màn hình PowerPoint có 3 khung chính: khung Slide là nơi so n
th o trình di n, khung Note là nơi nh p ghi chú c a slide, và khung
Slide/Outline dùng ñ li t kê danh sách các Slide và so n th o outline.
5.1.2. Các ch ñ View
PowerPoint có nhi u ch ñ View khác nhau tùy m c ñích s
d ng. Ch ñ View ñư c thay ñ i t th Tab View Group Presenta-
tions Views ch n ch ñ thi n th tương ng: Normal view, Slide
Sorter view, Reading View, Slide Show.
Normal View: Ch ñ so n th o Slide ñư c s d ng khi ngư i
dùng so n th o n i dung, note c a t ng slide c a file trình di n.
Slide Sorter: hi n th nhi u Slide cùng lúc, không cho phép so n
th o n i dung slide mà ñư c dùng ñ thay ñ i th t , s p x p, d i (b ng
cách drag-drop), chép, xóa các Slide. Ki u này cho m t cái nhìn t ng th
v toàn b slide.
Reading View: Hi n th t ng Slide d ng ñ c tài li u.
Slide Show: Hi n th t ng Slide ch ñ trình chi u, toàn màn
hình v i các hi u ng ho t hình. ð thoát kh i ch ñ Slide Show, nh n
phím ESC.
5.1.3. T o file trình di n m i
Trong PowerPoint, ta có th t o m t trình di n m i b ng cách
d a trên các khuôn m u (template) có s n, tuỳ theo ch ñ . Ch n Tab
File New xu t hi n màn hình t o m i file t nhi u m u (template) chia
làm 2 nhóm: Home và Office.com. Nhóm Office.com Template ch a các
Template ñư c Microsoft cung c p s n, máy tính ph i có k t n i Internet
ñ t i v .
M t Theme thi t k trư c cho m t file trình chi u v : màu ch
ñ , font ch , và hi u ng ho t hình (effects). Ngư i dùng có th ch n
m t theme có s n, sau ñó thi t l p l i t ng ph n v màu s c, font ch , và
hi u ng ho t hình. Tài li u này ch t p trung nhóm Home, d a trên
các template ñã có s n trong máy, bao g m các m u như sau:
+Blank Presentaion: T o trình di n tr ng. Ngư i dùng ph i thi t
k m u và nh p n i dung m i cho file trình chi u.
+Recent Templates: Nh ng template v a ñư c s d ng trư c ñó.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 131 -
Sample Templates: T o trình di n b ng m t s m u có s n bao
g m c n i dung, theo các ch ñ khác nhau. Ngư i dùng ch vi c ch n
m t m u trong nhóm Sample ng v i ch ñ c n t o, sau ñó ch nh s a
l i n i dung.
Themes: T o trình di n t các m u ñư c thi t k Themes, không
có n i dung. ðây là lo i template ñư c s d ng nhi u nh t.
My Templates: T o trình di n t Template do ngư i dùng ñ nh
d ng trư c.
New from exsiting: T o trình di n t file Template ho c file
PowerPoint có s n nào ñó.
Lưu ý là ngư i dùng có th thay ñ i l i theme khác b t c lúc
nào, b ng cách ch n th Design Group Themes, ch n m t m u thích
h p (có th m r ng danh sách Themes t mũi tên phía dư i bên ph i),
sau ñó có th tùy ch nh v màu, font và Effect c a theme. Có th áp
d ng m t theme cho toàn b slide, hay các slide ñang ch n b ng cách
R_click trên theme ñó, và ch n Apply to All Slides hay Apply to Select-
ed Slides.
5.1.4. T o Slide m i
Thêm Slide m i: Ch n th Home Group Slide New Slide
ch n Slide có layout thích h p (t danh sách các slide master có s n c a
file trình di n) ho c b m phím Ctrl+N. Slide sau khi t o xong có th
thay ñ i Layout b ng cách ch n th Tab Home Group Slides Layout
và ch n m u có s n.
Xoá b /Copy/Paste Slide: Ch n m t hay nhi u Slide t khung
Slide/Outline, và th c hi n thao tác như các ñ i tư ng khác. Ngoài ra
ngư i dùng có th t o b n Copy b ng cách R_Click lên Slide c n Copy
ch n Duplicate Slide.
S p x p l i các Slide: t t nh t nên dùng ch ñ View là Slide
Sorter, sau ñó kéo th các slide v v trí mong mu n.
Như v y, chúng ta lưu ý r ng: t o file m i d a trên các Design
template, còn t o silde m i d a trên các Slide outline.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 132 -
5.1.5. So n th o n i dung Slide
Trong PowerPoint, văn b n ñư c ñ t trong các Place holder ho c
các Textbox. Chú ý: các thao tác ñ nh d ng văn b n (font, ñ m, nghiêng,
g ch dư i, Bullets
and Number-
ing…) và chèn các
ñ i tư ng (table,
bi u ñ , wordart,
hình nh, header,
footer…) ñư c
th c hi n tương t như khi s d ng MS Word. So v i các phiên b n
trư c, PowerPoint 2010 b sung them ch c năng Insert Equation ñ chèn
và so n th o công th c toán như MS Word.
PowerPoint cho phép ñ i thay ñ i font ch toàn b tài li u v i
ch ng năng Replace Font (ñư c m t Tab Home Group Edit-
ing Replace Replace Font). Sau khi ch n font ñang s d ng c n thay
th ( h p ch n Replace) và font m i ( h p ch n With), b m nút Re-
place ñ th c hi n thay th .
Chèn âm thanh/Video vào slide: thêm âm thanh/video giúp demo
t t hơn ý tư ng trình bày. Âm thanh/Video hi n th trong slide dư i d ng
bi u tư ng và ñư c phát khi click
vào bi u tư ng ñó. ð chèn
âm/video thành vào slide, ch n Tab
Insert Group Media Au-
dio/Video, ch n Audio from file
(chèn t file có s n), ho c Clip Art Audio (ñ chèn t thư vi n c a Of-
fice).
M t c i ti n ñáng giá trong PowerPoint 2010 là cho phép hi u
ch nh Video ñã insert vào tài li u. Video có có th ch nh s a màu s c
(Color, Coreections), ñóng khung (video style), hi u ch nh hình d ng
(video shape, video border, video effects….) r t nhanh và ti n l i mà
không c n dùng b t kỳ ph n m m x lý video c ng k nh nào khác.
Ngoài ra PowerPoint 2010 cho phép chèn video t các link (như
youtube, myspace) vào file trình chi u.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 133 -
Chèn hành ñ ng (action) cho m t ñ i tư ng
M t action cho phép nh y ñ n m t slide khác, th c thi m t
chương trình khác, m m t trang Web, … khi ngư i dùng b ng cách
click chu t ho c ñưa tr chu t “ñi” ngang qua ñ i tư ng ñư c ch n. Sau
khi ch n ñ i tư ng mu n
chèn action, t th In-
sert Group Links Ac-
tion xu t hi n h p tho i
Action Settings.
Th Mouse Click:
hành ñ ng thi hành khi
Click chu t lên ñ i tư ng.
Th Mouse over: Ch n
hành ñ ng khi ñưa chu t
ngang qua ñ i tư ng. ng
v i m i hành ñ ng x y ra,
chúng ta có th ch n: Hy-
perlink to (nh y ñ n Slide
khác), Run program (kh i
ñ ng m t chương trình
ng d ng khác), Play
sound (phát âm thanh tùy
ch n).
Section: Khi so n th o m t file v i hàng trăm slide các phiên
b n PowerPoint cũ là r t b t ti n khi không th gom nhóm cho các slide.
PowerPoint 2010 cung c p m t tính năng m i – section – giúp t ch c
các slide vào các nhóm g i là section. Chúng ta có th Insert them sec-
tion m i (t th Home->Slides->nút Section), ñ i tên section ñó (dùng
context menu), xóa section và các slide thu c section, kéo th các slide
qua l i gi a các section giúp t ch c tài li u m t cách khoa h c hơn.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 134 -
5.2. Slide Master
Slide Master là nơi qui ñ nh t t c các m u ñ nh d ng c a các
Slide trong b n trình bày. Khi thay ñ i các thu c tính c a Slide Master
thì nh ng thay ñ i ñó s có hi u l c v i t t c các Slide trong b n trình
di n. Vi c s d ng t t Slide Master giúp t o ra m t b n trình di n có
tính nh t quán cao v m t ñ nh d ng, gi m kích thư c file trình chi u.
L y ví d , n u ñ logo trư ng ðH Công Nghi p Tp.HCM slide master,
thì hang trăm slide c a file s ch a logo này, thay vì ph i chép hàng
trăm hình vào các slide.
ð m ch ñ hi u ch nh slide Master, ch n th View Group
Master Views Slide Master. Trong màn hình so n th o Slide Master,
có nhi u m u slide khác nhau trong file trình di n. Ngư i dùng ch n
t ng m u slide, hi u ch nh khuôn d ng ñ thay ñ i m u cho t t c slide
c a file d a trên m u này. Ngư i dùng có th thêm Slide Master. ð nh
d ng các thu c tính c a Slide Master gi ng như ñ nh d ng m t Slide
thông thư ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 135 -
V cơ b n, khi thay ñ i m t Slide Master, có các thành ph n như
sau: Title Area for Autolayouts: vùng áp d ng cho tiêu ñ slide; Object
Area for Autolayouts: vùng áp d ng cho danh sách ñánh d u ñ u m c,
vùng này có th thi t l p cho t ng level text khác nhau; Date Area, Foot-
er Area, Number Area: thay ñ i các thu c tính cho ngày gi , tiêu ñ ñ u
và cu i trang, s trang…
Sau khi hi u ch nh xong ph i t t ch ñ so n th o Slide Master,
quay v ch ñ so n slide b ng cách b m nút Close Master View.
5.3. Animation
ð ph n trình di n tr nên sinh ñ ng, PowerPoint cung c p nhi u
hi u ng ho t hình (animation) ñ minh h a ý tư ng m t cách tr c quan
d hi u, ho c gây s chú ý.
T o animation
M t ñ i tư ng trong slide (textbox, table, picture…) có th gán
nhi u animation khác nhau, b ng cách ch n ñ i tư ng ñó, ch n th An-
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 136 -
imations Group Animation, và ch n animation thích h p (có th m
r ng ñ ch n), ho c có th add animation t group Advanced Animation.
Animation ñư c chia làm 4 nhóm: Entrance (Cách th hi n hi u
ng khi ñ i tư ng b t ñ u xu t hi n); Emphasis (Cách th hi n hi u ng
khi ñ i tư ng ñã c ñ nh, thư ng dùng ñ nh n m nh n i dung c n bi u
di n); Exit: (Hi u ng th hi n khi k t thúc Slide); Motion Paths: Cách
th hi n hi u ng di chuy n.
Danh sách các animation hi n th trong c a s Animation Pane
(có th b t hay t t t group Advanced Animation), và các tùy ch nh hi n
th Group Timing. ng v i m i animation, chúng ta có th tùy ch nh
ñi u ki n ñ animation kích ho t m c Start: Start On Click (b t ñ u
animation khi click chu t), Start With Previous: b t ñ u song song v i
animation trư c nó trong Animation Pane, Start After Previous( b t ñ u
sau khi animation ñ ng trư c
nó ñã hoàn t t).
Ngoài ra, m t anima-
tion còn có th tùy ch nh Du-
ration (th i gian th c hi n
hi u ng) và Delay (th i gian
ch cho hi u ng).
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 137 -
T c a s Animation Pane cho phép xóa animation, hi u ch nh
l i animation, thay ñ i th t animation b ng cách kéo-th .
Ví d t o animation
Trong ví d này chúng ta s t o m t slide ch a 3 trái banh di
chuy n xung quanh màn hình. S d ng ch c năng Inser-Shape ñ t o 3
trái banh có màu xanh (b1), ñ (b2), vàng (b3).
Ch n b1, ch n animation, ch n Custom Path, click chu t ñ v 4
ñi m d i c a banh, double click ñ k t thúc. Tương t , thêm animation
cho b2 và b3. Trên Animation Pane s xu t hi n 3 hàng. Ch n hàng ñ u
tiên, và ñ m c ñ nh là Start On Click, ch n repeat là Until End of Slide
( m c Effect Options- Timing), hàng th 2 và ch n Start After Previ-
ous, hàng th 3 và ch n là Start With Previous. Repeat t t c ñ u là re-
peat là Until End of Slide. B m F5 ñ xem th k t qu c a b n.
5.4. Slide Transition
Silde Transition là ch c năng t o hi u ng chuy n ti p gi a các
Slide trong ch ñ Slide Show. PowerPoint 2010 cung c p thêm r t
nhi u hi u ng transition m i, ñ t bi t là nhóm Exciting v i các hi u
ng 3D r t ñ p mà các phiên b n trư c không có.
ð ch n Slide Transition, t th Transitions Group Transition
to This Slide và ch n hi u ng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 138 -
V i m i hi u ng Slide transition, t m c Effect Options cho
phép ch n hư ng xu t hi n c a slide m i. Cũng như Animation, Slide
Transition cho phép hi u ch nh các thi t l p nhóm Timing, và cho
phép áp d ng transition vào m t nhóm hay toàn b slide.
5.5. Trình Chi u
Sau khi so n th o các Slide, bư c cu i cùng là th c hi n trình
chi u slide trư c thính gi ..
Thi t l p trư c khi trình chi u
Ch n th Slide Show Group Set Up.
M c Set
Up Slide Show:
m c a s thi t
l p trình chi u v i
các tùy ch n.
Show type: Cách th c hi n trình di n, bao g m: Presented by a
speaker (full screen): Cho phép th c hi n trình di n ch ñ toàn màn
hình; Browsed by an individual (Windows): Cho phép trình di n v i
thanh cu n khi slide thi t k ñ phân gi i cao khi n vi c hi n th
không ñ y ñ trang, Browsed at a kiosk (full screen): Cho phép th c
hi n trình di n ch ñ toàn màn hình, di n ra m t cách t ñ ng, và
ñư c l p ñi l p l i.
Show options: v i các ch n l a: Loop continuously until ‘Esc’:
Cho phép trình di n l p ñi l p l i liên t c ñ n khi nh n phím Esc, tùy
ch n này là m c ñ nh khi s d ng ch ñ Browsed at a kiosk; Show
without animation: t t các hi u ng.
Show Slides: Ch n các Slide c n trình di n: All (trình di n t t c
các Slide); From … To … (trình di n m t nhóm Slide liên t c);
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 139 -
Advanced Slides: Các tùy ch n nâng cao, bao g m: Manually
(ch ñ chuy n trang th công - nh n phím ho c Click chu t ñ qua
Slide khác); Using timings, if present: Ch ñ chuy n trang t ñ ng (sau
m t kho ng th i gian nào ñó).
Th c hi n trình chi u
Ch n th Slide
Show Group Start Slide
Show, v i các tùy ch n
như sau: From Beginning
(trình chi u t slide ñ u);
From Current Slide (B t ñ u
trình di n t slide hi n hành);
Broadcast Slide Show (Th c hi n
trình chi u qua Internet, ñây là
ch c năng m i c a PowerPoint
2010); Custom Slide Show (t o
trình chi u t vi c ch n l a m t
s slide nào ñó thay vì chi u tu n
t toàn b ).
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 140 -
PowerPoint 2010 cho phép ch p thành phim (ho c t i file pdf)
khi trình chi u Slide s d ng menu Record Slide Show. Ho c t th
File->Save &Send -> Create Video (ho c ch n menu Create pdf/xps
document ñ t o tài li u pdf). PowerPoint 2010 t o file wmv ch a toàn
b quá trình trình chi u t ñ ng ñ ngư i dung có th ghi thành ñĩa
phim.
5.6. M t S Lưu Ý
ð vi c trình chi u thành công, nên lưu ý m t s ñ c ñi m sau
ñây:
Không nên ñ c slide, vì ngư i nghe có th t ñ c l y. Ngư i
nghe quan tâm và thích thú v i s hi u bi t c a ngư i di n thuy t v ch
ñ hi n t i.
Không “tr n” sau các slide, mà nên nhìn th ng vào ngư i nghe.
Ngư i nghe mu n nhìn th y ngư i di n thuy t như hai ngư i ñang nói
chuy n v i nhau v y.
Các phim minh h a là các “slide” s ng ñ ng nh t.
S d ng m t hay hai font cho bài trình chi u, không dùng quá
nhi u font. S d ng font ch rõ ràng và d ñ c (font Roman và Gothic
ñư c ñ ngh ).
Font size không nên nh hơn 22 pt. Các tiêu ñ có font c 28 pt.
Không nên nh p quá nhi u text cho m t slide.
S d ng ch hoa cho các keyword mu n nh n m nh.
Chú ý màu n n c a file trình di n. Trên máy tính, màu n n ñen
s m v i font ch sáng thư ng khá ñ p, tuy nhiên khi trình chi u trong
môi trư ng sáng và kho ng cách xa thì r t khó nhìn rõ.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 141 -
Chương 6. S D NG INTERNET
6.1. Gi i Thi u Internet
Internet là h th ng thông tin toàn c u có th ñư c truy nh p
công c ng g m các m ng máy tính ñư c liên k t v i nhau. H th ng này
truy n thông tin theo ki u chuy n m ch gói d li u (packet switching)
d a trên b giao th c ñã ñư c chu n hóa (giao th c TCP/IP). H th ng
này bao g m hàng ngàn m ng máy tính nh hơn c a các doanh nghi p,
c a các vi n nghiên c u và các trư ng ñ i h c, c a ngư i dùng cá nhân,
và các chính ph trên toàn c u.
Ti n thân c a m ng Internet ngày nay là m ng ARPANET do b
qu c phòng M liên k t v i m t s trư ng ðH c a M th c hi n.
Hi n nay nhu c u khai thác thông tin trên m ng Internet ngày
càng tăng. Vì v y trong chương này s gi i thi u nh ng khái ni m cơ
b n v Internet, các d ch v trên Internet và cách s d ng trình duy t In-
ternet Explorer ñ khai thác thông tin trên Internet.
M ng Internet có th ch d ng l i ñ y n u như không có s ra
ñ i c a World Wide Web, ñư c phát minh b i Tim Berners-Lee trong
th i gian làm vi c t i CERN (T ch c nghiên c u nguyên t c a Châu
Âu ñ t t i Th y Sĩ). Ông Tim ñã tìm ra cách th c ñ máy tính các v
trí, ñ a ñi m khác nhau có th hi n th nh ng văn b n có liên k t ñ n các
t p tin văn b n khác. K t qu nghiên c u c a ông Tim ñó là ngôn ng
ñánh d u siêu văn b n HTML (Hyper Text Markup Language).
ð hi u nguyên lý ho t ñ ng c a Internet theo cách ñơn gi n
nh t, ta có th hình dung thông tin g i và nh n t các máy tính gi ng
như vi c g i thư qua h th ng bưu ñi n. Khi mu n g i thư, ngư i ta
thư ng ñ n m t tr m bưu ñi n g n nh t ñ b thư vào thùng. T i ñây thư
c a chúng ta và c a nhi u ngư i khác n a s ñư c phân lo i theo ñ a ch
r i ti p t c ñư c g i lên tuy n cao hơn. Quy trình c ti p t c như th cho
ñ n khi thư c a chúng ta t i ñư c ñ a ch c a ngư i nh n.
Tương t như v y, khi nh n và g i thông tin trên Internet, thông
tin c n ph i ñư c xác ñ nh ñ a ch duy nh t. ð a ch Internet c a các tư
li u ñư c qu n lý b ng b ñ nh v tài nguyên ñ ng d ng URL (Uniform
Resource Locator). M i trang Web khi ñư c ñưa lên Internet s có ít
nh t m t ñ a ch URL tham chi u ñ n nó.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 142 -
6.2. M t S Khái Ni m
ð a ch IP (Internet Protocol Address)
Khi tham gia vào Interntet, m i máy tính g i là host, ph i có m t
ñ a ch IP dùng ñ nh n d ng. ð a ch IPv4 ñư c chia làm 4 s th p phân
có giá tr t 0-255, phân cách nhau b ng d u ch m (ví d như:
172.16.19.5 ho c 172.16.0.3). ð truy xu t trang ch c a ðH Công
Nghi p Tp.HCM thì gõ IP là 220.231.93.18 vào trình duy t.
Cách ñánh IP g m 4 s th p phân như trình bày trên g i là
IPv4. Hi n nay do t c ñ phát tri n quá nhanh c a Internet, IPv4 (có
chi u dài 32 bit) ñã c n ki t. Internet ñang chuy n ñ i d n sang IPv6
(128 bit).
H th ng tên mi n DNS (Domain Name System)
ð i v i con ngư i, cách truy xu t m t website (như trang ch
trư ng ðH Công Nghi p Tp.HCM nói trên) b ng IP như trên là r t khó
nh . Do ñó h th ng tên mi n DNS giúp ánh x gi a tên và IP giúp d
dàng s d ng hơn. Ví d , www.hui.edu.vn d nh hơn nhi u so v i IP là
220.231.93.18. Tên mi n DNS do các DNS server ñ m trách, do ñó
chúng ta ph i tr phí hàng năm cho vi c ñăng ký tên mi n.
Các ph n com, edu hay vn trong ñ a ch tên mi n trên ñư c g i
là tên mi n c p 1, chia làm 2 nhóm chính:
− Domain mang tính t ch c:
Domain T ch c
com (Commercial) Thương m i
edu (Educational) Giáo d c
gov (Governmental) Nhà nư c
int (International) T ch c qu c t
mil (Military) Quân ñ i
net (Networking) Tài nguyên trên m ng
org (Organizational) Các t ch c khác
− Domain mang tính ñ a lý: G m 2 ký t t t ñ i di n cho t ng qu c
gia, như vn (Vi t Nam), au (Úc), in ( n ð ), …
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 143 -
IAP
IAP (Internet Access Provider) là nhà cung c p d ch v ñư ng
truy n ñ k t n i v i Internet, qu n lý c ng (gateway) n i v i qu c t .
Các máy tính các qu c gia khác mu n k t n i v i nhau ph i có cơ s
h t ng, do ñó ph i nh ñ n IAP. T i Vi t Nam, IAP là công ty d ch v
truy n s li u VDC thu c t ng công ty bưu chính vi n thông, cơ quan
th c hi n tr c ti p là VNN.
ISP
ISP (Internet Service Provider) là nhà cung c p d ch v Internet
cho các t ch c và cá nhân. ISP ph i thuê ñư ng truy n và c ng c a m t
IAP. Vi t Nam có nhi u ISP thương m i: Công ty d ch v truy n s li u
VDC, Công ty FPT, …
Khi ñăng ký v i m t ISP, ngư i dùng ñư c cung c p m t tài
kho n ñ qu n lý truy c p và tính phí. M i tài kho n bao g m tên (User
name) và m t kh u ñăng nh p (Password). Tài kho n này thư ng ñư c
lưu s n trong các thi t b (như các modem) ñư c c u hình b i ISP nên
ngư i dùng không s d ng tr c ti p.
6.3. Các D ch V Thông D ng Trên Internet
D ch v truy xu t t xa (Remote Login)
D ch v truy xu t t xa cho phép n i k t, và s d ng m t máy
tính v trí khác. Ví d , Telnet là m t d ch v cho phép remote login.
Ngày nay, nhi u d ch v an toàn hơn ñã ra ñ i thay th cho telnet như
ssh, vpn…
D ch v thư ñi n t (Mail Service)
ð có th g i ho c nh n các thư ñi n t (Electronic Mail -
Email) t b t c m t nơi nào v i ñi u ki n là ngư i nh n và ngư i g i
ph i có m t ñ a ch Email và máy tính s d ng có n i m ng Internet.
D ch v tin ñi n t (News)
Cho phép trao ñ i các bài báo và b n tin ñi n t (bulletin) xuyên
su t Internet. Các bài báo ñư c ñ t t i trung tâm cơ s d li u trên su t
không gian Internet. Ngư i dùng truy c p vào cơ s d li u ñó ñ l y v
các bài báo h c n. ði u này làm gi m t c ngh n trên m ng và lo i tr
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 144 -
vi c lưu tr nhi u b n sao không c n thi t c a m i bài báo trên t ng h
th ng c a ngư i dùng.
D ch v truy n t p tin (FTP: File Transfer Protocol)
FTP là m t h th ng chính y u ñ chuy n t i file gi a các máy vi
tính vào Internet. File ñư c chuy n t i có dung lư ng r t l n. FTP h u
h t ñư c s d ng cho vi c chuy n t i nh ng d li u mang tính cá nhân.
Thông thư ng, b n s dùng FPT ñ chép file trên m t máy ch t
xa vào máy c a b n, vi c x lý này g i là n p xu ng (downloading).
Tuy nhiên, b n cũng có th chuy n file t máy c a b n vào máy ch t
xa, ñi u này g i là n p lên (uploading). Thêm vào ñó, n u c n thi t, FTP
s cho phép b n chép file t m t máy ch t xa t i m t máy khác.
D ch v Web (World Wide Web – WWW)
ðây là d ch v ñư c dùng nhi u nh t. Ngư i ta vi t t t là WWW
hay g i ng n g n là Web. Web ch a thông tin bao g m văn b n, hình
nh, âm thanh và th m chí c video ñư c k t h p v i nhau. Web cho
phép b n có th thâm nh p vào m i ngõ ngách trên Internet, là nh ng
ñi m ch a d li u g i là Web site. Nh có Web, nên dù không ph i là
m t chuyên gia, b n v n có th s d ng Internet.
Ph n m m s d ng ñ n p, d ch và hi n th Web g i là trình duy-
t Web (Web browser). Hi n nay, trình duy t thông d ng nh t là là In-
ternet Explorer c a Microsoft, ngoài ra còn có Mozilla Firefox, Chrome
c a Google, Opera, Safari c a Apple …
6.4. Trình Duy t Web Internet Explorer 9.0
ð kh i ñ ng trình duy t: Ch n Start/ All Programs/ Internet
Explorer.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 145 -
Các thành ph n trong màn hình Internet Explorer
Các nút công c cho phép th c hi n các thao tác nhanh hơn.
Ch c năng c a các nút trên thanh công c như sau:
− Back: Tr v trang trư c ñó.
− Forward: Hi n th trang k ti p trong l ch s duy t.
− Stop: Ngưng t i trang web hi n hành t máy ch .
− Refresh: T i l i n i dung trang Web hi n hành.
− Home: Hi n th trang home, ñ a ch trang này ñư c config theo m i
máy khác nhau, là website t ñ ng n p m i khi kh i ñ ng IE.
− Favorites: Danh sách nh ng trang Web ưa thích.
− New Tab: Thêm m t Tab m i.
− Address: Dùng ñ nh p ñ a ch c a trang Web mu n truy c p. Thanh
ñ a ch cũng hi n lên ñ a ch c a trang Web hi n hành. B n có th
Click vào h p th xu ng ñ ch n ñ a ch c a nh ng trang Web
thư ng truy c p.
− Current Tab: Tab hi n ñang hi n th .
− Tools: Ch a các nhóm công c c a Internet Explorer.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 146 -
− Tr ng thái n p : Dùng ñ hi n th ti n trình n p trang Web khi
trang Web ñang ñư c n p. Sau khi n p xong bi u tư ng n p s ñư c
chuy n thành bi u tư ng Internet Explorer.
Lưu n i dung trang Web
Ngư i dùng có th lưu n i dung c a các trang Web trên máy c c
b , sau ñó ta có th xem n i dung c a các trang này mà không c n ph i
có k t n i Internet. Sau khi truy c p ñ n trang Web c n lưu n i dung,
ch n Tools File Save As, và ch n v trí cùng v i tên file c n lưu.
Lưu các ñ a ch thư ng dùng
Ch c năng này giúp ngư i dùng lưu ñ a ch c a các trang Web
thư ng s d ng, giúp ngư i dùng không c n ph i nh ch c a nó. Sauk
hi truy c p ñ n trang Web c n lưu ñ a ch , Ch n Favorites/ Add to Fa-
vorites, nh p tên cho ñ a ch mu n lưu->OK.
6.5. Tìm ki m thông tin trên Internet
Tìm ki m thông tin là ho t ñ ng ph bi n ñ i v i ngư i s d ng
Internet. So v i thông tin ñư c lưu tr trên nh ng phương ti n khác,
thông tin ñư c lưu tr trên Internet phong phú và tìm ki m d dàng hơn.
Ngoài ra, k t qu tìm ki m ñ t ñư c nhi u hơn so v i vi c tìm ki m
thông tin ñư c lưu tr trên các phương ti n khác. ðây là ñi m m nh
nhưng ñôi khi cũng là ñi m y u c a Internet vì khi tìm ñư c quá nhi u
thông tin liên quan ñ n thông tin c n tìm, ta ph i t n th i gian ñ l c l i
nh ng thông tin phù h p.
Hi n t i có nhi u hãng cung c p d ch v tìm ki m khác nhau:
google (www.google.com), microsoft (www.bing.com), yahoo
(www.yahoo.com)… M i hang có nh ng ñi m m nh và ñi m y u riêng,
tuy nhiên d n ñ u hi n nay là www.google.com.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 147 -
Hình 6.2: Trang Web tìm hi m c a Google
− Nh p thông tin mu n tìm vào h p văn b n r i nh n Enter ho c Click
vào nút l nh Google Search. Thông tin tìm ki m thư ng là các t
khóa (Keyword) ho c m t c m t ñ c trưng nh t. Vi c ch n t khóa
chính xác cho giúp cho vi c tìm ki m d dàng, nhanh chóng.
Hình 6.3: K t qu tìm ñư c t trang Web c a Google
Chú ý:
− ð t d u “ trư c t khóa ñ yêu c u tìm ki m chính xác c m t c n
tìm (liên k t AND).
− Không nên nh p vào nh ng t khóa có n i dung t ng quát vì k t qu
tìm ki m s r t nhi u, thông tin ñư c tr v s không g n v i n i
dung mu n tìm.
Tìm ki m nâng cao v i Google
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 148 -
Trong trư ng h p mu n có k t qu tìm ki m g n v i thông tin
ñang tìm, ta s d ng ch c năng tìm ki m nâng cao c a Google (Ad-
vanced Search).
− Find results: ð t ñi u ki n cho k t qu tìm ki m:
− With all of the Words: K t qu tìm ki m ph i bao g m t t c các t
c n tìm
− With the exact phase: K t qu tìm ki m ph i có chính xác c m t
c n tìm.
− With at least one of the Word: K t qu tìm ki m ph i có ít nh t m t
trong nh ng t c n tìm
− Without the Word: K t qu tìm ki m không ch a nh ng t này
Hi n th k t qu tr v : ch n s k t qu tr v t h p kê th , m c
nhiên s tr v 10 k t qu n u tìm ñư c t 10 trang Web tr lên.
Ngoài ra ta có th ñ t thêm ñi u ki n vào nh ng tùy ch n khác
như ngôn ng , th i gian, ñ nh d ng, …
6.6. D ch V Email
Gi i thi u
Thư ñi n t (Email) là phương ti n liên l c vô cùng ti n l i trong
th i ñ i công ngh thông tin ngày nay. S d ng Email ta có th trao ñ i
thông tin v i b n bè, ñ ng nghi p trên toàn c u mà không quan tâm ñ n
vi c ngư i nh n ñâu.
ð a ch Email (Email Address), g i t t là email, là m t ñ nh danh
duy nh t trên Internet cho phép ngư i s d ng giao d ch v i nhau. C u
trúc m t ñ a ch Email: <Tên tài kho n>@<Tên mi n>. Tên mi n: Tên
c a máy ch cung c p d ch v Email (Email Server), tên tài kho n là tên
ñư c ñăng ký, ñ phân bi t v i các ñ a ch Email khác có cùng tên mi n.
Ví d : ttcntt@yahoo.com; email@hui.edu.vn; list@hotmail.com; …
Mu n g i email thì ngư i dùng ph i có n i k t Internet (ho c n i
k t vào Mail Server. Khi ngư i A g i Email cho ngư i B, n i dung thư
s ñư c lưu tr t i Email Server. Ch duy nh t ngư i B có th ñăng nh p
vào tài kho n c a mình và ñ c t t c Email g i cho mình. Có nhi u cách
ñ làm vi c v i email: s d ng Webbrowser ñ s d ng Webmail (n u
nhà cung c p email có d ch v này), ho c dùng công c khác.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 149 -
Webmail là h th ng cung c p các d ch v Email thông qua m t
Website. Ngư i dùng s d ng Webbrowser truy c p vào ñ a ch Website
c a nhà cung c p d ch v , s d ng tài kho n Email ñã ñư c cung c p ñ
s d ng các d ch v Email. M t s webmail thông d ng:
www.gmail.com, www.hotmail.com, www.mail.yahoo.com... Cách s
d ng các d ch v email c a các hang l n g n như tương t , do ñó trong
giáo trình này ch t p trung mô t v d ch v email c a Google. Google
t ñ ng hi n th ngôn ng theo vùng truy xu t email, t c là ti ng Vi t,
và cung c p nhi u d ch v khác d a trên tài kho n email mà th gi i r t
ưa chu ng.
ðăng ký tài kho n email
ð ñăng ký m t tài
kho n Email m i: t Webmail
(ch ng h n, t trang
www.gmail.com), ch n m c
T o tài kho n.
Sau ñó ñi n các thông tin vào bi u m u, và b m nút t o tài
kho n.
Lưu ý là gmail yêu c u b n ph i có s ñi n tho i di ñ ng ñ g i
mã xác nh n nh m b o v ngư i dùng.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 150 -
S dung email v i Webmail
Sau khi ñã có tài kho n Email, trư c khi s d ng Email ph i
ñăng nh p t trang www.gmail.com.
Các email nh n ñư c s hi n th khi ch n m c Thư.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 151 -
ð so n Email m i, ch n nút So n thư. Nh p n i dung Email v i
các m c như sau: T i (Email m t hay nhi u ngư i nh n -cách nhau b ng
d u ;); CC
(Email ngư i
ñ ng nh n);
BCC (Email
ngư i ñ ng
nh n nhưng
không hi n
th cho bi t
cùng nh n
Email v i hai
nhóm Email
trên); Ch
ñ (Subject -
tiêu ñ
Email); Body
(n i dung Email);
ð g i file ñính kèm Email, ch n nút ðính kèm. Sau ñó ch n file
c n g i ñi.
Chú ý: sau khi s d ng Email xong, chúng ta ph i b m nút Sign-
out ñ tránh vi c m t tài kho n Email, b o v thông tin riêng tư.
S d ng email v i Outlook Express
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 152 -
Outlook Express là ph n m m qu n lý Email c a hãng Microsoft
Windows (tương t v i Thunderbird
c a Mozilla). Ph n m m này cung
c p h u h t các tính năng c n thi t ñ
ngư i dùng có th qu n lý Email m t
cách hi u qu . Outlook Express s
giúp giao ti p v i Email Server ñ
chuy n-nh n Email v i m t s tính
năng qu n lý r t ti n d ng. Kh i ñ ng
Outlook Express t m c All Pro-
grams Outlook Express.
ð s d ng
email v i Oulook, ñ u
tiên chúng ta ph i
khai báo tài kho n
email cho Outlook.
T menu Info, ch n
Add Account.
Sau ñó nh p
thông tin email
Thanh công
c :
New E-Mail: So n Email m i.
Reply: tr l i
Email ñang m cho
ngư i g i.
Forward: G i
Email nh n ñư c cho
nh ng ngư i khác.
6.7. D ch v Office Online
Ph n m m online là các ph n m m th c thi t i các máy ch , và
tr v k t qu cho ngư i dùng cu i. Office Online là m t trong các ph n
m m online ñư c cung c p mi n phí, cho phép nhi u ngư i dùng ñ ng
th i so n th o m t văn b ng, b ng tính, file trình di n online, ñ h a.. và
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 153 -
chia x cho nh ng ngư i khác v i kh năng phân quy n giúp b o v
thông tin ñư c tòa v n. Office Online ngày càng ti n d ng và m nh m
khi công ngh ñi n toán ñám mây ñư c các hãng l n ñ u tư phát tri n
trong các năm g n ñây. Có nhi u hãng cung c p Office Online như Mir-
osoft v i d ch v Officelive, Google v i Google Docs & Spreadsheets,
ThinkFree Online và Zoho Office Suite … Trong tài li u này ch ñ c p
ñ n d ch v c a Google, là Google Docs (so n th o văn b n -) &
Spreadsheets (b ng tính) ñ a ch https://docs.google.com. B n ph i có
tài kho n gmail ñ ñăng nh p và s d ng d ch v mi n phí này.
Sau khi ñăng nh p, t màn hình chính c a googledoc, ch n Cre-
ate new, và ch n ti p Document (n u so n văn b n), Presentation (n u
so n th o trình di n), Spreadsheet (n u so n th o b ng tính)…
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 154 -
Màn hình so n th o c a googledoc v i ch c năng gi ng như v i
b n Office thông thư ng, do ñó cách s d ng h u như tương t , h c viên
t tìm hi u.
Sau khi so n th o xong, ngư i dùng có th download file v máy
mình b ng cách s d ng menu File – Download as. Ho c có th chia x
tài li u này cho nhi u ngư i xác xem hay ñ ng so n th o b ng cách b m
nút Share và phân quy n.
6.8. D ch v chia s nh tr c tuy n
V i s phát tri n c a máy ch p nh s , ñi n tho i ch p nh, ngày
nay h u như ngư i nào cũng có th ch p ñư c nh m i lúc m i nơi. Các
nh s này có th ñư c upload lên internet, qu n lý theo ngày tháng, nơi
ch p, và chia x cho nhi u ngư i ho c ch ñơn gi n là nơi lưu nh an
toàn cho chính mình. Nhi u d ch v cung c p ch c năng lưu nh mi n
phí, nhưng thông d ng nh t là d ch v Web Picasa c a google h tr
ti ng Vi t và h th ng b n ñ qu c t . Dĩ nhiên là b n ph i có tài kho n
c a google.
Truy xu t vào trang https://picasaweb.google.com, ch n nút T i
lên, nh p thông tin v anbom hình, sau ñó ti n hành upload hình. V i
giao di n ti ng Vi t thân thi n, h c viên t tìm hi u và s d ng ch c
năng qu n lý – xem nh.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 155 -
6.9. D ch v Online Calendar
Ngày nay, t c ñ công nghi p yêu c u chúng ta ph i s p x p và
b trí l ch bi u, nghi nh các ngày l , s ki n quan tr ng, nh c nh các
công vi c c n làm…. Thông thư ng
ngư i ta hay s d ng PDA (máy tr
giúp cá nhân như Palm) hay các dòng
smart phone như Iphone, Windows
phone, Adroid phone..). Tuy nhiên,
d ch v l ch tr c tuy n là không th
thi u vì nó ñ ng b l ch v i PAD,
Smartphone, giúp ngư i dùng so n
th o, xem l ch m i lúc m i nơi. N u
b n ñang s d ng smartphone thì
không th b qua d ch v này, và
ñ ng quên ñ ng b c danh b ñi n
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 156 -
tho i ñ không bao gi b m t danh b ngay c khi b m t ñi n tho i.
Tài li u này ch ñ c p ñ n d ch v Calendar c a Google. ðăng
nh p vào tài kho n gmail t trang https://www.google.com/calendar
B n có th xem l ch theo ngày, tu n, tháng. ð them s ki n cho
l ch, click nút T o s ki n, sau ñó nh p thông tin cho s ki n: tiêu ñ ,
ñ a ñi m, th i gian, mô t , l i nh c… V i giao di n ti ng Vi t thân
thi n, h c viên t tìm hi u và s d ng ch c năng qu n lý l ch online.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 157 -
Chương 7. PH L C
7.1. B o V D Li u
Vi c b o v d li u là v n ñ mà t t c các ngư i s d ng máy
tính ph i quan tâm, bao g m vi c m t mát d li u hay b l d li u. Các
tác nhân có th gây h i ñ n d li u như sau: ph n c ng máy tính h ng,
ñ t bi t là ñĩa h ng do tu i th c a ñĩa c ng ch vài năm tùy theo m t ñ
s d ng, h a ho n, thiên tai, virus, s phá ho i c a các tin t c, s vô ý
c a ngư i dùng…
Tùy thu c vào t m quan tr ng c a d li u mà ta s áp d ng
nh ng cách b o v khác nhau. ð i v i nh ng d li u thông thư ng thì
cách b o v h u hi u nh t là thư ng xuyên t o ra các b n sao (backup)
c a d li u lưu trên ñĩa USB, CD-ROM, lưu lên internet, lưu vào
email…. Lưu ý là các b n sao này ph i ñư c lưu bên ngoài máy tính.
Vi c backup thư ng xuyên giúp không m t d li u, tuy nhiên
chúng ta c n ph i quan tâm ñ vi c l thông tin, như tài kho n ngân
hàng, tài kho n ñăng nh p máy tính hay ph n m m, tài kho n email….
K gian s dùng nhi u cách ñ ñánh c p thông tin, và m t trong các cách
h u hi u nh t ñ ch ng l i là s d ng ph n m m di t Virus.
Virus tin h c (hay còn g i virus máy tính) là các chương trình
ñ c bi t do con ngư i t o ra, ch y n, t lây lan b ng cách nhân b n. Khi
máy tính b nhi m Virus thì có th có nh ng bi u hi n b t thư ng như
kh i ñ ng ch m, th c thi ch m, không in ñư c văn b n ra máy in...
nhưng hi n nay các lo i virus không gây bi u hi n khác thư ng. Virus
có th làm h ng h ñi u hành, h ng các ph n m m, phá h y d li u hay
ñánh c p thông tin, password c a b n…
ð ch ng virus, chúng ta c n s d ng các chương trình di t virus
m nh m nh t, không nên cài ñ ng th i nhi u chương trình di t virus
ñ ng th i. th i ñi m hi n t i, m t s ph n m m di t Virus m nh ñư c
s d ng trên kh p th gi i, nhóm có phí như: Norton AntiVirus,
Kaspersky, BitDefender, ESET NOD32, Trend Micro Antivirus, Avira
Antivir, McAfree, Avast, …. Nhóm mi n phí như Panda Cloud Antivi-
rus, AVG Antivirus, FortiClient, Avira Antivir Free Edition, BitDe-
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 158 -
fender antivirus free edition, Avast antivirus free edition cũng cung c p
r t t t kh năng tìm và di t tuy thi u nhi u tính năng hơn so v i b n có
phí. ð t bi t ph n m m Microsoft Security Essentials mi n phí c a
Micorosft ñư c ñánh giá r t cao, hơn h n m t s ph n m m di t Virus
có phí khác vì t c ñ cao, máy tính ch y nh nhàng, và di t nhi u ch ng
lo i Virus, kh năng c p nh t Virus m i thông minh và ti n l i.
Tuy có ph n m m AntiVirus tr giúp, nhưng ki n th c c a s
d ng là r t quan tr ng khi b o v d li u. Chúng ta không nên th c thi
các chương trình không rõ ngu n g c, không m các tài li u không rõ
ngu n g c, luôn quét ñĩa USB hay CDROM trư c khi s d ng, thư ng
xuyên c p nh t chương trình antivirus, không m các email l , không
chat v i ngư i l hay click vào ñư ng link Internet mà ngư i khác g i,
không truy xu t các website có n i dung không lành m nh hay website
ñư c c nh báo nguyen hi m vì các website này thư ng n ch a mã ñ c
gây h i cho máy tính.
7.2. Hư ng D n ðánh Máy
Cách b trí ngón tay
trên bàn phím:
Trên bàn phím
hai phím F và J có hai cái
g nhô cao là nơi ñ ngư i
nh p li u ñ nh v ñ t các
ngón tay cho chính xác.
Hai ngón tr c a hai bàn
tay s ñư c ñ t t i hai
phím này và các ngón tay
còn l i s ñư c phân b ñ u các phím còn l i trên cùng m t hàng.
Cách ñánh các phím ch :
Nhóm phím 1
Phím Ngón tay
a Ngón út tay trái
s Ngón áp út tay trái
Space Ngón cái tay trái ho c ph i
d Ngón gi a tay trái
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 159 -
Nhóm phím 2
Phím Ngón tay
f Ngón tr tay trái
j Ngón tr tay ph i
k Ngón gi a tay ph i
; Ngón út tay ph i
Nhóm phím 3
Phím Ngón tay
l Ngón áp chót tay ph i
g Ngón tr tay trái
h Ngón tr tay ph i
backspace Ngón út tay ph i
q Ngón út tay trái
Nhóm phím 4
Phím Ngón tay
z Ngón út tay trái
w Ngón áp út tay trái
x Ngón áp út tay trái
u Ngón tr tay ph i
Nhóm phím 5
Phím Ngón tay
m Ngón tr tay ph i
i Ngón gi a tay ph i
, Ngón gi a tay ph i
b Ngón tr tay trái
Nhóm phím 6
Phím Ngón tay
n Ngón tr tay ph i
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 160 -
o Ngón áp chót tay ph i
p Ngón út tay ph i
. Ngón áp chót tay ph i
Nhóm phím 7
Phím Ngón tay
t Ngón tr tay trái
e Ngón gi a tay trái
r Ngón tr tay trái
y Ngón tr tay ph i
Nhóm phím 8
Phím Ngón tay
c Ngón gi a tay trái
v Ngón tr tay trái
/ Ngón út tay ph i
[ ] Ngón út tay ph i
Cách ñánh các ký t in hoa
ðánh như bình thư ng nhưng k t h p v i phím Shift. Phím Shift
dùng ngón út c a tay còn l i ñ ñánh (thư ng là ñánh và gi ).
ðánh máy là m t k năng do t p luy n thư ng xuyên mà có. Do
ñó ñ ñánh máy thành công các b n ph i t p luy n thư ng xuyên và ph i
luôn luôn ñ m b o ñánh ñúng ngón tay. Sau khi t p luy n thành công
các b n có th nh p li u mà không nhìn bàn phím, t c ñ có th ñ t trên
60 ch /phút.
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 161 -
M C L C
Chương 1. T NG QUAN V H TH NG MÁY TÍNH.................................. 1
1.1. Thông Tin Và X Lý Thông Tin........................................................ 1
1.2. Cơ B n V C u Trúc Máy Tính ....................................................... 3
Chương 2. MICROSOFT WINDOWS ........................................................... 7
2.1. T p Tin, Thư M c, ðĩa Và ðư ng D n........................................ 7
2.2. Kh i ð ng MS Windows.................................................................. 9
2.3. Qu n Lý Và C u Hình C a Windows ............................................ 13
2.4. Windows Explorer.......................................................................... 19
2.5. M t S Ti n Ích.............................................................................. 23
2.6. S D ng Ti ng Vi t Trong Windows ............................................. 28
Chương 3. MICROSOFT WORD ................................................................ 30
3.1. Gi i Thi u Microsoft Word ............................................................. 30
3.2. ð nh D ng Văn B n ....................................................................... 34
3.3. Chèn Các ð i Tư ng Vào Văn B n............................................... 50
3.4. B ng – Chia C t Và Trình Bày Trang ............................................ 67
3.5. Style ............................................................................................... 76
3.6. Template ........................................................................................ 80
3.7. Các Ch c Năng Khác .................................................................... 82
3.8. In n Trong Word........................................................................... 85
Chương 4. MICROSOFT EXCEL................................................................ 87
4.1. Gi i Thi u Microsoft Excel............................................................. 87
4.2. Các Thao Tác Cơ B n ................................................................... 93
4.3. M t S Hàm Trong Excel............................................................. 101
4.4. Thao Tác Trên Cơ S D Li u .................................................. 112
4.5. T o Bi u ð Trong Excel............................................................. 122
4.6. ð nh D ng Trang In Trong Excel ................................................. 128
Chương 5. MICROSOFT POWERPOINT................................................. 129
Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính
- 162 -
5.1. Gi i Thi u Microsoft Powerpoint.................................................. 129
5.2. Slide Master ................................................................................. 134
5.3. Animation ..................................................................................... 135
5.4. Slide Transition ............................................................................ 137
5.5. Trình Chi u .................................................................................. 138
5.6. M t S Lưu Ý............................................................................... 140
Chương 6. S D NG INTERNET ............................................................ 141
6.1. Gi i Thi u Internet ....................................................................... 141
6.2. M t S Khái Ni m........................................................................ 142
6.3. Các D ch V Thông D ng Trên Internet ...................................... 143
6.4. Trình Duy t Web Internet Explorer 9.0........................................ 144
6.5. Tìm ki m thông tin trên Internet................................................... 146
6.6. D ch V Email .............................................................................. 148
6.7. D ch v Office Online ................................................................... 152
6.8. D ch v chia s nh tr c tuy n .................................................... 154
6.9. D ch v Online Calendar.............................................................. 155
Chương 7. PH L C ................................................................................ 157
7.1. B o V D Li u............................................................................ 157
7.2. Hư ng D n ðánh Máy................................................................. 158

More Related Content

DOC
56 câu hỏi tự luận và đáp án chi tiết Tư Tưởng Hồ Chí Minh
PDF
Tiểu luận thực trạng cạnh tranh và độc quyền ở nước ta hiện nay và những biện...
PPT
Bai 6 nhtm qua trinh cung ung tien te
PDF
Giáo trình kinh tế xây dựng
DOCX
đàM phán
DOCX
TIỂU LUẬN: QUẢN TRỊ HỌC TRONG NỀN KINH TẾ TRI THỨC (TẢI FREE ZALO 093 457 3149)
PPTX
Đường lối Cách mạng đảng CSVN 1939-1945
PDF
GIÁO TRÌNH CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC (K-2021).pdf
56 câu hỏi tự luận và đáp án chi tiết Tư Tưởng Hồ Chí Minh
Tiểu luận thực trạng cạnh tranh và độc quyền ở nước ta hiện nay và những biện...
Bai 6 nhtm qua trinh cung ung tien te
Giáo trình kinh tế xây dựng
đàM phán
TIỂU LUẬN: QUẢN TRỊ HỌC TRONG NỀN KINH TẾ TRI THỨC (TẢI FREE ZALO 093 457 3149)
Đường lối Cách mạng đảng CSVN 1939-1945
GIÁO TRÌNH CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC (K-2021).pdf

What's hot (20)

PDF
Btap qtri san xuat 2016-semester 2 - Quản trị sản xuất
PDF
Một số biện pháp góp phần hoàn thiện chi phí sản xuất và tính giá thành sản p...
DOC
Đề tài: Công tác quản lý vật tư tại Công ty may Thăng Long, 9đ
PDF
Giáo trình Quản trị học.pdf
PDF
Giáo trình quản lý chất lượng
DOC
TIỂU LUẬN Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong tư tưởn...
PDF
Thiết kế dây chuyền may bài 8 thiết kế công nghệ các quy trình
DOC
Nâng cao năng lực cạnh tranh của chuỗi cửa hàng tiện lợi Vinmart tại HN.doc
PDF
Luận văn: Nhân tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao năng suất lao động ngành dệ...
PDF
Giáo Trình Kinh Tế Lao Động.pdf
PDF
Tài liệu thiết kế dây chuyền may bố trí mặt bằng phân xưởng may
PDF
[123doc.vn] on-tap-mon-quan-tri-san-xuat-theo-de-thi-co-dap-an
PDF
[Kho tài liệu ngành may ] giáo trình thiết kế trang phục 3 võ phước tấn đh ...
DOC
Hồ sơ mời thầu
DOC
Cơ Sở Thiết Kế Mặt Bằng Nhà Xưởng Xí Nghiệp May Công Nghiệp
PDF
7 giáo trình thiết kế trang phục 5 z
DOCX
Báo cáo thực tập ngành công nghệ may xây dựng quy trình sản xuất mã hàng áo...
DOCX
Cách làm báo cáo thực tập đại học uef điểm cao
PDF
Báo cáo thực tập tại công ty dệt nhuộm phan văn trị
PPT
Tthcm chương 5
Btap qtri san xuat 2016-semester 2 - Quản trị sản xuất
Một số biện pháp góp phần hoàn thiện chi phí sản xuất và tính giá thành sản p...
Đề tài: Công tác quản lý vật tư tại Công ty may Thăng Long, 9đ
Giáo trình Quản trị học.pdf
Giáo trình quản lý chất lượng
TIỂU LUẬN Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong tư tưởn...
Thiết kế dây chuyền may bài 8 thiết kế công nghệ các quy trình
Nâng cao năng lực cạnh tranh của chuỗi cửa hàng tiện lợi Vinmart tại HN.doc
Luận văn: Nhân tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao năng suất lao động ngành dệ...
Giáo Trình Kinh Tế Lao Động.pdf
Tài liệu thiết kế dây chuyền may bố trí mặt bằng phân xưởng may
[123doc.vn] on-tap-mon-quan-tri-san-xuat-theo-de-thi-co-dap-an
[Kho tài liệu ngành may ] giáo trình thiết kế trang phục 3 võ phước tấn đh ...
Hồ sơ mời thầu
Cơ Sở Thiết Kế Mặt Bằng Nhà Xưởng Xí Nghiệp May Công Nghiệp
7 giáo trình thiết kế trang phục 5 z
Báo cáo thực tập ngành công nghệ may xây dựng quy trình sản xuất mã hàng áo...
Cách làm báo cáo thực tập đại học uef điểm cao
Báo cáo thực tập tại công ty dệt nhuộm phan văn trị
Tthcm chương 5
Ad

Viewers also liked (20)

PDF
Titán una capa - Pincolor
PDF
Dossier Fruta de caroço - Fermac Cargo España (por)
PPTX
Pendidikan dan pengentasan kemiskinan
PDF
ALTUX presentation sep.09
PPTX
Lifts - ლიფტები
PPTX
as-t CRMexpo2010
PDF
Science Park Graz Jahresbericht 2009/10
PDF
Viva v __vs_en_508-510_r5
PPTX
Actualizacion de telecomunicaciones clase i
DOCX
Administra sistemas operativos
PDF
El papel de los estudiantes en la definición de los sistemas de garantía de c...
DOCX
Informe VNC
PDF
Sfmh catalogo 2015 2016
PDF
Hacia una educación más digital, Suplemento Extra de Actualidad Economica, es...
PPTX
Conceptos básicos de la informática jp
PDF
20151104 ANFACO Experiencia de los operadores Protocolo de Sistema Auditado
DOCX
Cuestionario correo electronico.
PDF
Convocatoria CAS JEC 2015 II ETAPA
PDF
Circontrol cir carlife-short-form-catalogue-2016
PDF
Catálogo productos Asuer Group
Titán una capa - Pincolor
Dossier Fruta de caroço - Fermac Cargo España (por)
Pendidikan dan pengentasan kemiskinan
ALTUX presentation sep.09
Lifts - ლიფტები
as-t CRMexpo2010
Science Park Graz Jahresbericht 2009/10
Viva v __vs_en_508-510_r5
Actualizacion de telecomunicaciones clase i
Administra sistemas operativos
El papel de los estudiantes en la definición de los sistemas de garantía de c...
Informe VNC
Sfmh catalogo 2015 2016
Hacia una educación más digital, Suplemento Extra de Actualidad Economica, es...
Conceptos básicos de la informática jp
20151104 ANFACO Experiencia de los operadores Protocolo de Sistema Auditado
Cuestionario correo electronico.
Convocatoria CAS JEC 2015 II ETAPA
Circontrol cir carlife-short-form-catalogue-2016
Catálogo productos Asuer Group
Ad

Similar to Giao trinh tin a iuh (20)

PDF
056 giao trinh thvp2011
PDF
Phan 2
DOCX
Viết lại SGK TH10
DOCX
Viết lại SGK TH 10
PDF
May tinh mang_windows7
PDF
MD1-Hardware.pdf
PPTX
Bai1-Tongquan.pptx
PDF
Kien thuc coban
PPT
Bai giang tin_hoc_co_ban
PDF
Chg1. Tong quan ve CNTT.pdf
PDF
Tin 10 - Bai 3: Gioi thieu ve may tinh
PDF
PDF
Giao trinh cntt
PDF
Giao trinh tin dai cuong kiem phan i
PDF
Chuan bi thiet bi cho bo may tinh
PPT
Gioithieumaytinh
DOC
Giao trinh phan cung
PPT
Chuong i
PPT
Chuong i
056 giao trinh thvp2011
Phan 2
Viết lại SGK TH10
Viết lại SGK TH 10
May tinh mang_windows7
MD1-Hardware.pdf
Bai1-Tongquan.pptx
Kien thuc coban
Bai giang tin_hoc_co_ban
Chg1. Tong quan ve CNTT.pdf
Tin 10 - Bai 3: Gioi thieu ve may tinh
Giao trinh cntt
Giao trinh tin dai cuong kiem phan i
Chuan bi thiet bi cho bo may tinh
Gioithieumaytinh
Giao trinh phan cung
Chuong i
Chuong i

More from Hải Finiks Huỳnh (20)

PDF
Giao trinh-xu-ly-du-lieu-nghien-cuu-voi-spss-for-windows
PDF
BÍ KIẾP VIẾT CV HOÀN HẢO
PPTX
Slide báo cáo tốt nghiệp
DOCX
Bao cao tot nghiep ve marketing truc tiep bang internet
PDF
Giải chi tiết đề thi đh lí 2007-2014
PDF
Phương Pháp Giải Nhanh Toán Đại Học - Tôi Là Quản Trị
PDF
De thi-dai-hoc-toan-2002-2014 tôi là quản trị blog
PDF
Qc tin chi_moi_iuh_2014
DOC
Niên giám 2012 đại học công nghiệp tphcm chuyên ngành kinh tế IUH
PDF
100 bai nghe tieng anh can ban
PDF
100 bai nghe anh van can ban
PDF
Si(hệ đo lường quốc tế)
PDF
Hướng dẫn cách trích dẫn và ghi tài liệu tham khảo cho luận văn, luận án tại ...
PDF
Huong dan thuc hanh kinh te luong
PDF
Giai thich ngu phap tieng anh mai-lan-huong
DOCX
Tieu luan marketing ngan hang techcombank
PDF
10 vạn câu hỏi vì sao
DOCX
Tieu luan qttc cty-kinh do-iuh-2010-2012
PDF
Noi dung LTDH toan 2014 - hai phung huynh
PDF
Everyday english, second edition
Giao trinh-xu-ly-du-lieu-nghien-cuu-voi-spss-for-windows
BÍ KIẾP VIẾT CV HOÀN HẢO
Slide báo cáo tốt nghiệp
Bao cao tot nghiep ve marketing truc tiep bang internet
Giải chi tiết đề thi đh lí 2007-2014
Phương Pháp Giải Nhanh Toán Đại Học - Tôi Là Quản Trị
De thi-dai-hoc-toan-2002-2014 tôi là quản trị blog
Qc tin chi_moi_iuh_2014
Niên giám 2012 đại học công nghiệp tphcm chuyên ngành kinh tế IUH
100 bai nghe tieng anh can ban
100 bai nghe anh van can ban
Si(hệ đo lường quốc tế)
Hướng dẫn cách trích dẫn và ghi tài liệu tham khảo cho luận văn, luận án tại ...
Huong dan thuc hanh kinh te luong
Giai thich ngu phap tieng anh mai-lan-huong
Tieu luan marketing ngan hang techcombank
10 vạn câu hỏi vì sao
Tieu luan qttc cty-kinh do-iuh-2010-2012
Noi dung LTDH toan 2014 - hai phung huynh
Everyday english, second edition

Recently uploaded (20)

PPTX
2. tràn khí màng phổi bệnh học nộii.pptx
PDF
SÁNG KIẾN “NGHIÊN CỨU VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TỰ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG MỀM CHO HỌC S...
PDF
TUYỂN TẬP ĐỀ KIỂM TRA HÓA HỌC HỮU CƠ THI THỬ OLYMPIC HÓA HỌC QUỐC TẾ (VÒNG 2)...
PDF
bo-trac-nghiem-toan-11 dành cho cả năm học
PPTX
Bài 9.4 TUYẾN SINH DỤC NAM VÀ NU CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG
PDF
BÁO CÁO THỰC TẬP KỸ SƯ 2 ĐỀ TÀI TÌM HIỂU QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT BÁNH SN...
PPTX
Chương3,Buổi7,8,9,10(Buổi10 kiểmtraL2).pptx
PPTX
Slide chương 3 môn thẩm định tài chính dự án
PDF
BỘ TÀI LIỆU CHINH PHỤC ĐỈNH CAO TIẾNG ANH NĂM 2026 CHUYÊN ĐỀ ÔN HỌC SINH GIỎI...
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 10 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
PPTX
CHƯƠNG I excel,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
DOCX
Cao Thuy Linh-San pham cuoi khoa.- bồi dưỡng thường xuyêndocx
PPTX
CASE LÂM SÀNG MỤN TRỨNG CÁd (final, BS Vân Thanh)-SV tai lop.pptx
PDF
TeétOrganicChemistryFromVietNamVeryHardd
PDF
Dao tao va Phat trien NỘI DUNG ÔN THI CHO SINH VIÊN
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
PPTX
17. ĐẠI CƯƠNG GÃY XƯƠNG bệnh học ngoại.pptx
PDF
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
DOCX
Ôn tập văn học phương đông thi giữa kì ..
2. tràn khí màng phổi bệnh học nộii.pptx
SÁNG KIẾN “NGHIÊN CỨU VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TỰ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG MỀM CHO HỌC S...
TUYỂN TẬP ĐỀ KIỂM TRA HÓA HỌC HỮU CƠ THI THỬ OLYMPIC HÓA HỌC QUỐC TẾ (VÒNG 2)...
bo-trac-nghiem-toan-11 dành cho cả năm học
Bài 9.4 TUYẾN SINH DỤC NAM VÀ NU CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG
BÁO CÁO THỰC TẬP KỸ SƯ 2 ĐỀ TÀI TÌM HIỂU QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT BÁNH SN...
Chương3,Buổi7,8,9,10(Buổi10 kiểmtraL2).pptx
Slide chương 3 môn thẩm định tài chính dự án
BỘ TÀI LIỆU CHINH PHỤC ĐỈNH CAO TIẾNG ANH NĂM 2026 CHUYÊN ĐỀ ÔN HỌC SINH GIỎI...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 11 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 10 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
CHƯƠNG I excel,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Cao Thuy Linh-San pham cuoi khoa.- bồi dưỡng thường xuyêndocx
CASE LÂM SÀNG MỤN TRỨNG CÁd (final, BS Vân Thanh)-SV tai lop.pptx
TeétOrganicChemistryFromVietNamVeryHardd
Dao tao va Phat trien NỘI DUNG ÔN THI CHO SINH VIÊN
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
17. ĐẠI CƯƠNG GÃY XƯƠNG bệnh học ngoại.pptx
CHUYÊN ĐỀ DẠY THÊM HÓA HỌC LỚP 12 CẢ NĂM THEO FORM THI MỚI BGD - CÓ ÔN TẬP + ...
Ôn tập văn học phương đông thi giữa kì ..

Giao trinh tin a iuh

  • 1. GIÁO TRÌNH TIN H C VĂN PHÒNG T NG QUAN V H TH NG MÁY TÍNH H ðI U HÀNH WINDOWS 7 MICROSOFT WORD 2010 MICROSOFT EXCEL 2010 MICROSOFT POWERPOINT 2010 INTERNET VÀ CÁC D CH V PH L C – HƯ NG D N ðÁNH MÁY Lưu hành n i b -2011- ð I H C CÔNG NGHI P TP.HCM KHOA KHOA H C & K THU T MÁY TÍNH --------------
  • 2. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 1 - Chương 1. T NG QUAN V H TH NG MÁY TÍNH 1.1. Thông Tin Và X Lý Thông Tin 1.1.1. Khái ni m v thông tin D li u (data) là các d ki n không có ý nghĩa rõ ràng. Khi d li u ñư c x lý ñ xác ñ nh ý nghĩa th c s c a chúng, khi ñó chúng ñư c g i là thông tin (information). ð i v i con ngư i, d li u ñư c m c th p nh t c a ki n th c và thông tin là m c ñ th hai. Thông tin mang l i cho con ngư i s hi u bi t v th gi i xung quanh. Quá trình x lý thông tin cơn b n như sau: D li u ñư c nh p ñ u vào (Input), sau ñó máy tính (hay con ngư i) s th c hi n x lý nh n ñư c thông tin ñ u ra (Output). Lưu ý là d li u có th lưu tr b t c giai ño n nào. Ví d : Ngư i ta ti n hành ghi nh n có d li u t camera các hình nh ñư ng ph , sau ñó ti n hành phân tích d li u ñó có thông tin v m t s xe nào ñó. Toàn b quá trình lưu tr trên ñĩa c ng máy tính. Trong th i ñ i hi n nay, khi lư ng thông tin ñ n v i chúng ta càng lúc càng nhi u thì con ngư i có th dùng m t công c h tr cho vi c lưu tr , ch n l c và x lý l i thông tin g i là máy tính ñi n t (Computer). Máy tính ñi n t giúp con ngư i ti t ki m r t nhi u th i gian, công s c và tăng ñ chính xác, giúp t ñ ng hóa m t ph n hay toàn ph n c a quá trình x lý d li u. Cùng m t thông tin có th ñư c bi u di n b ng nh ng d li u khác nhau, ví d như s 1 hay I. Tuy nhiên ñ i v i máy tính, bi u di n này ph i là duy nh t ñ có th sao chép mà không m t thông tin. Máy tính bi u di n d li u b ng h ñ m nh phân. Tuy ch dùng 2 ký s là 0 và 1 (g i là bit) nhưng h nh phân này giúp máy tính bi u di n - x lý ñư c trên h u h t các lo i thông tin mà con ngư i hi n ñang s d ng như văn b n, hình nh, âm thanh, video,...
  • 3. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 2 - 1.1.2. ðơn v thông tin ð i v i máy tính, ñơn v nh nh t dùng ñ bi u di n thông tin g i là bit (Binary digit). Bit là m t ch s trong h th ng s nh phân, nó có th có giá tr 0 ho c 1. Trong b nh máy tính, m t bit là m t công t c ñi n nh có th b t (giá tr 1) ho c t t (giá tr 0). H nh phân s d ng hai ký s 0 và 1 ñ bi u di n các s . Khi bi u di n d li u, bit không bi u di n ñ c l p mà ñư c l p theo nhóm 8 bit, g i là m t byte, vi t t t là B. Do ñó, m t Kilobyte c a RAM = 1024 byte ho c 8192 bit. Th c t , ngư i ta ít khi s d ng ñơn v mà dùng byte. Xem b ng bên dư i ñ th y các bi u di n khác. Ch n h n, th nh máy ch p hình là 32GB, ñĩa CDROM là 650MB, ñĩa DVD là 4.3GB, ñĩa c ng là 1TB. Lưu ý 1: Khi ñ c p ñ n dung lư ng lưu tr , ngư i ta s d ng m t Kilo tương ng v i1024, s d ng K vi t hoa, và thư ng ñ c p ñ n byte (Ví d 1KB=1024Byte). Nhưng khi ñ c p ñ n t c ñ truy n d li u, ngư i ta s d ng Kilo tương ng 1000, s d ng k vi t thư ng, và ñ c p ñ n bit (ví d : 1 kbit/s = 1000 bits per second). Lưu ý 2: Vào năm 1998, t ch c IEC (International Electrotechnical Commission) ñã công b b ng quy ñ i ñơn v thông tin theo quy t ñ nh IEC 60027-2. Theo ñó, ñơn v m i g i là bi dùng cho h nh phân khi chuy n ñ i. Ví d ng 1kibi tương ng v i 1024, trong khi 1 Kilo tương ng v i 1000. Ví d : kibibit=1024bit, và 1Kbit=1000bit; 1 kibibyte = 1024 byte Tên g i Ký hi u Giá tr Byte B =8bit KiloByte KB =210 B=1024Byte MegaByte MB = 1024 KB=220 B GigaByte GB = 1024 MB=230 B TetraByte TB =1024GB=240 B
  • 4. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 3 - và 1 KB=1000Byte. Tuy v y, m t s các nhà s n xu t công nghi p v n tính toán và hi n th theo ñơn v ban ñ u. 1.2. Cơ B n V C u Trúc Máy Tính Tài li u này không t p trung vào ki n trúc và c u hình máy tính, tuy nhiên vi c n m rõ cơ b n c u hình máy tính hi n t i là ñi u quan trong giúp h c viên có th ch n l a máy tính phù h p công vi c c a mình. Trư c khi mua máy tính b n nên tham kh o ý ki n c a các chuyên gia v lĩnh v c này. V m t thương m i, hi n t i máy tính ñư c chia làm các dòng: -Desktop: máy bàn, ít di chuy n, to, giá r , c n ngu n ñi n lư i, t c ñ cao, d nâng c p, s a ch a -Laptop (di chuy n, s d ng pin, t c ñ ch m hơn desktop, khó nâng c p và s a ch a) -Netbook: gi ng laptop nhưng có c u hình th p, r , th i gian s d ng pin dài, thư ng r t nh và nh , ch s d ng các vi c ñơn gi n như so n văn b n và duy t Web. -TablePC: thư ng không có bàn phím, s d ng màn hình c m ng, t c ñ ch m, pin lâu, thích h p cho vi c ghi chú và duy t web. Các dòng máy tính này phù h p cho m i lo i công vi c tùy theo m i ngư i, và không th thay th l n nhau. D a trên tiêu chí s d ng, máy tính ñư c chia thành ba lo i chính: máy tính văn phòng, ñ h a và gi i trí. M i h th ng ñư c trang b nh ng ph n c ng cơ b n là bo m ch ch (mainboard), thi t b x lý, b nh (RAM), c ng (hard disk), v máy kèm b ngu n (case), bàn phím (keyboard), chu t (mouse) và màn hình (monitor), và cài ñ t ph n m m tùy theo công vi c. Ngoài ra, tuỳ theo yêu c u công vi c mà m i ngư i có th mua thêm modem, máy in (printer), máy quét (scanner) và các lo i ñĩa... M i lo i máy tính có th có hình d ng ho c c u trúc khác nhau, tùy theo m c ñích s d ng. M t cách t ng quát, máy tính ñi n t là m t h x lý thông tin t ñ ng g m 2 ph n chính: ph n c ng và ph n m m.
  • 5. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 4 - 1.2.1. Ph n c ng (Hardware) Ph n c ng có th ñư c hi u ñơn gi n là t t c các ph n trong máy tính mà chúng ta có th th y ho c s ñư c. Ph n c ng bao g m 3 ph n chính: − ðơn v x lý trung ương (CPU - Central Processing Unit). − B nh (Memory). − Thi t b nh p xu t (Input/Output). • B x lý trung ương (CPU) B x lý trung ương ch huy các ho t ñ ng c a máy tính theo l nh và th c hi n các phép tính. CPU có 3 b ph n chính: kh i ñi u khi n, kh i tính toán s h c và logic, và m t s thanh ghi. Kh i ñi u khi n (Control Unit) là trung tâm ñi u hành máy tính có nhi m v gi i mã các l nh, t o ra các tín hi u ñi u khi n công vi c c a các b ph n khác c a máy tính theo yêu c u c a ngư i s d ng ho c theo chương trình ñã cài ñ t. Kh i tính toán s h c và logic (Arithmetic-Logic Unit) th c hi n các phép tính s h c (c ng, tr , nhân, chia,...), các phép tính logic (AND, OR, NOT, XOR) và các phép tính quan h (so sánh l n hơn, nh hơn, b ng nhau,...). Các thanh ghi (Registers) ñóng vai trò b nh trung gian, giúp tăng t c ñ trao ñ i thông tin trong máy tính. Ngoài ra, CPU còn ñư c g n v i m t ñ ng h (clock) hay còn g i là b t o xung nh p. T n s ñ ng h càng cao thì t c ñ x lý thông tin càng nhanh. Thư ng thì ñ ng h ñư c g n tương x ng v i c u hình máy và có các t n s dao ñ ng (cho các máy Pentium 4 tr lên) là 2.0 GHz, 2.2 GHz,... ho c cao hơn.
  • 6. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 5 - B vi x lý thông d ng hi n nay có các dòng Core I7 (X lý ña nhi m b n-ho c tám-lu n), Core I5 (X lý ña nhi m b n-ho c tám- lu ng), Core I3 (X lý ña nhi m b n-lu ng) • B nh B nh là thi t b lưu tr thông tin, ñư c chia làm hai lo i: b nh trong và b nh ngoài. B nh trong g m ROM và RAM. ROM (Read Only Memory) là b nh ch ñ c, dùng lưu tr các chương trình h th ng, chương trình ñi u khi n vi c nh p xu t cơ s (ROM-BIOS: ROM-Basic Input/Output System). D li u trên ROM ñư c không th thay ñ i, không b m t ngay c khi không có ñi n. RAM (Random Access Memory) là b nh truy xu t ng u nhiên, ñư c dùng ñ lưu tr d ki n và chương trình trong quá trình thao tác và tính toán. D li u lưu trong RAM s m t ñi khi m t ñi n ho c t t máy. Dung lư ng b nh RAM cho các máy tính hi n nay thông thư ng vào kho ng 2GB MB, 4GB, 8GB …. B nh ngoài bao g m các thi t b lưu tr thông tin v i dung lư ng l n, thông tin không b m t khi không có ñi n, có th c t gi và di chuy n ñ c l p v i máy tính. Có nhi u lo i b nh ngoài ph bi n như: ñĩa c ng (hard disk) v i dung lư ng hi n nay kho ng 250 GB, 500 GB, 1TB, 2 TB... Lưu ý là ñĩa c ng là lo i b nh ngoài m c dù chúng luôn ñư c g n bên trong máy tính. ðĩa quang (CD-dung lư ng ph bi n kho ng 650 MB, DVD-kho ng 4.7 GB…) thư ng lưu tr âm thanh, video ñư c s d ng trong các phương ti n ña truy n thông (multimedia). Các lo i b nh ngoài khác như th nh (Memory Stick, Compact Flash Card), USB Flash Drive có dung lư ng ph bi n là 4G, 8GB, 16 GB... • Các thi t b ngo i vi Thi t b ngo i vi là các thi t b giúp máy tính k t n i, trao ñ i d li u v i th gi i bên ngoài. Thi t b ngo i vi ñư c chia làm hai nhóm là thi t b nh p và thi t b xu t tùy theo d li u ñi vào hay ñi ra máy tính. Các thi t b nh p g m: -Bàn phím (keyboard) là thi t b nh p chu n, lo i ph bi n ch a 104 phím chia làm 3 nhóm phím chính: nhóm phím ñánh máy g m các phím ch , phím s và phím các ký t ñ c bi t (~, !, @, #, $, %, ^,&, ?,...); nhóm phím ch c năng g m các phím t F1 ñ n F12 và các phím như ← ↑ → ↓ (phím di chuy n), phím PgUp (lên trang màn hình), PgDn (xu ng
  • 7. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 6 - trang màn hình), Insert (chèn), Delete (xóa), Home (v ñ u), End (v cu i); nhóm phím s (numeric keypad). -Thi t b xác ñ nh ñi m (Pointing Device) như chu t (Mouse) ñ ch n m t v trí trên màn hình, màn hình c m ng (Touch Screen) -Thi t b ñ c: có nhi u lo i như ñ u ñ c quang h c (Optical- mark reader) dùng ánh sáng ph n x ñ nh n thông tin ñư c ñánh d u, thi t b ñ c mã v ch (Barcode reader) dùng ánh sáng ñ ñ c mã v ch, máy quét (Scanner), máy nh s (Digital camera), máy quay phim s (Digital video camera)… Máy quét, máy nh, máy quay là các thi t b s hóa th gi i th c. Các thi t b xu t bao g m: -Màn hình (Monitor): thi t b xu t chu n. Màn hình ph hi n t i là màn hình LCD v i ñ phân gi i có th ñ t 1280 X 1024 pixel. Tương t v i màn hình còn có máy chi u (Projector). -Máy in (Printer): in thông tin ra gi y. Máy in ph bi n hi n t i máy in phun, máy in laser tr ng ñen. 1.2.2. Ph n m m (Software) Ph n m m là các chương trình ñi u khi n ho t ñ ng c a máy tính nh m th c hi n yêu c u x lý công vi c c a ngư i s d ng. Ph n m m ñư c chia làm 2 lo i: H ñi u hành và ph n m m ng d ng. H ñi u hành (Operating System Software) ch a t p các câu l nh ñ ch d n ph n c ng máy tính và các ph n m m ng d ng làm vi c v i nhau. Không có h ñi u hành thì máy tính không th ho t ñ ng ñư c. Ch c năng chính c a h ñi u hành là th c hi n các l nh theo yêu c u c a ngư i s d ng; qu n lý tài nguyên máy tính: b nh , các thi t b ngo i vi. M t s h ñi u hành ph bi n là MS Windows (Windows 7, Vista, XP…), Linux (Unbutu, Fedora), Mac, Unix … Ph n m m ng d ng (Application Software) r t phong phú và ña d ng tùy theo yêu c u x lý công vi c cho ngư i s d ng: so n th o văn b n, tính toán, phân tích s li u, ñ h a, games. Ph n m m ñư c các hãng s n xu t nâng c p liên t c, tuy nhiên các tính năng chính c a ph n m m thư ng ñư c gi l i nh m t o s thân thi n cho ngư i s d ng. M t s ph n m m ng d ng ñư c s d ng r t ph bi n hi n nay như: MS Word (ch b n ñi n t ), MS Excel (b ng tính), MS Access (cơ s d li u), Corel Draw, Auto- Cad, Photoshop (ñ h a), Internet Explorer, Google Chrome, FireFox (trình duy t web)…
  • 8. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 7 - Chương 2. MICROSOFT WINDOWS Hi n nay có nhi u h ñi u hành khác nhau như Microsoft Win- dows (MS Windows), Linux, Mac... trong ñó ph bi n hơn c là MS Windows do hãng Microft s n xu t. Phiên b n hi n t i c a MS Windows là Windows 7 (g i t t là Win7) là phiên b n ñư c s d ng cho toàn b giáo trình này. MS Windows chia làm 2 dòng s n ph m: dòng desktop cho ngư i dung cu i, và dòng server dung ñ ph c v và qu n lý h th ng m ng. Dòng desktop có nhi u phiên b n như: Win 3.1, Windows 95, Win 97, Win 98, Win Me, Win XP, Win Vista, Win 7. Giao di n ñ h a ñ p m t và thân thi n, d s d ng, chương trình ng d ng phong phú giúp Windows chi m th ph n l n khi so v i các h ñi u hành c a các hãng khác. V i giao di n ñ h a Aero, Windows 7 t o s mư t mà và ñ p m t nh t trong các dòng Windows, v i các c a s 3D và trong su t t o s thích thú cho ngư i dùng. Ngoài ra Windows 7 cho phép nh n 4GB, ñi u mà Windows Xp không th làm do XP ch s d ng 32 bit. N u máy tính b n có 4GB RAM thì s lãng phí n u s d ng XP, do XP không th s d ng h t 4GB RAM. Windows 7 ñư c chia làm 2 dòng 32 bit và 64 bit, có nhi u phiên b n khác nhau: Starter, Home Preminum, Professional, Ultimate. Phiên b n Starter nh nh t và t i gi n nh t dành cho các máy netbook. Phiên b n Ultimate là phiên b n ñ y ñ và giá cao nh t. H c viên nên nghiên c u thêm s khác bi t gi a các phiên b n các website sau ñây ñ có ch n l a ñúng khi s d ng Windows 7: http://www.microsoft.com/windows/windows-7/compare/ và http://www.microsoft.com/windows/windows-7/compare/32-bit-64-bit- faq.aspx. 2.1. T p Tin, Thư M c, ðĩa Và ðư ng D n 2.1.1. T p tin (File) T p tin là t p h p d li u ñư c t ch c theo m t c u trúc nào ñó. N i dung c a t p tin có th là chương trình, d li u, văn b n,... M i t p tin ñư c lưu lên ñĩa v i m t tên (filename) thư ng có 2 ph n: ph n tên
  • 9. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 8 - (name) và ph n phân lo i (extension) cách nhau b i d u ch m, ví d như: giaotrinhCSE.docx. Ph n tên là ph n b t bu c, còn ph n phân lo i thì có th có ho c không. Ph n tên do ngư i t o t p tin ñ t bao g m các ký t ch t A ñ n Z, các ch s t 0 ñ n 9, các ký t khác như #, $, %, ~, ^, @, (, ), !, _, kho ng tr ng. Ph n phân lo i (còn g i là ñuôi file) m c ñ nh do chương trình ng d ng t o ra, là 3 ho c 4 ký t trong các ký t nêu trên. D a vào ñuôi file ñ xác t p tin lưu tr d li u lo i nào, v i m t s lo i ph bi n c n bi t như sau: com, exe (các file có kh năng th c thi m t ng d ng nào ñó trên h ñi u hành); txt (file văn b n ñơn gi n); doc (file MS Word); xls (file MS Excel); bmp, gif, jpg (file nh); mp3, dat, wma, wmv, mov,mp4 (file âm thanh, video). Ký hi u ñ i di n (Wildcard): ñ ch m t nhóm các t p tin có tính tương ñ ng nào ñó, ta có th s d ng hai ký hi u ñ i di n. D u ? dùng ñ ñ i di n cho m t ký t b t kỳ trong tên t p tin t i v trí nó xu t hi n. D u * ñ i di n cho m t chu i ký t b t kỳ trong tên t p tin t v trí nó xu t hi n. 2.1.2. ðĩa - thư m c ðĩa (Drive): ñĩa là nơi lưu tr thông tin ph thu c vào thi t b lưu tr và ñư c qu n lý b i MS Windows (không ph i là thi t b lưu tr v n ñ c l p v i h ñi u hành). Như ta ñã bi t, máy tính dùng thi t b là ñĩa c ng (hay CD, ñĩa USB) ñ lưu d li u. Tuy nhiên, m t ñĩa c ng có th chia làm nhi u ñĩa logic ( ví d như máy tính có m t HDD dung lư ng 500 GB có th chia làm 3 ñĩa: ñĩa C (100 GB) ch a h ñi u hành, ñĩa D (200 GB) ch a tài li u, ñĩa E (200 GB) ch a b n sao d li u quan tr ng). M i ñĩa logic ñ u ñư c MS Windows gán cho m t tên. ðĩa A hay B thư ng dung cho ñĩa m m mà hi n nay không còn thong d ng. ðĩa C, D, E … thư ng là các ñĩa c ng, CDROM hay ñĩa USB. Thư m c (Folder/ Directory) là nơi lưu gi các t p tin theo m t ch ñ nào ñó theo ý ngư i s d ng giúp d dàng qu n lý t p tin. Trên m i ñĩa có m t thư m c chung g i là thư m c g c. Thư m c g c không có tên riêng và ñư c ký hi u là “” (backslash). Dư i m i thư m c g c có các t p tin tr c thu c và các thư m c con. Trong các thư m c con cũng có các t p tin tr c thu c và thư m c con c a nó. Thư
  • 10. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 9 - m c ch a thư m c con g i là thư m c cha. Thư m c ñang làm vi c g i là thư m c hi n hành. Tên c a thư m c tuân th theo cách ñ t tên c a t p tin. ðư ng d n (Path) dùng ñ ch ñư ng ñi ñ n thư m c (hay file) c n truy xu t. Khi s d ng thư m c nhi u c p (cây thư m c) thì ta c n ch rõ thư m c c n truy xu t. ðư ng d n là m t dãy các thư m c liên ti p nhau, b t ñ u b i tên ñĩa, ñư c phân cách b i d u . Ví d : D:baitapbaibapWinbai.docx. 2.2. Kh i ð ng MS Windows 2.2.1. Kh i ñ ng và thoát kh i Windows 7 Windows 7 ñư c t ñ ng kh i ñ ng sau khi b t máy. S có thông báo yêu c u nh p vào tài kho n (User name) và m t kh u (PassWord) c a ngư i dùng. Thao tác này g i là ñăng nh p (Logging on). ðóng Windows 7: Khi mu n thoát kh i Windows 7, ch n nút Start-> Shut down ñ t t máy. Lưu ý: trư c khi Shut down, chúng ta nên ñóng t t c các c a s ñang m ñ ñ m b o sao lưu các công vi c ñang làm. Bên c nh nút Shut down có m t nút mũi tên ch a các tùy ch n khác như sau: Switch user-Chuy n ñ i qua l i gi a các tài kho n khác nhau; Log off: thoát các chương trình và khóa tài kho n hi n t i ñang s d ng, Lock: Khóa máy tính b ng cách ñưa máy tính v màn hình ñăng nh p (nên th c hi n ch c năng khi r i kh i máy tính); Restart: Kh i ñ ng l i máy tính; Sleep: Lưu l i các phiên làm vi c, ñưa máy tính v ch ñ ti t ki m năng lư ng và cho phép h th ng ho t ñ ng l i m t cách nhanh chóng. 2.2.2. Màn hình Windows 7 Sau khi kh i ñ ng, màn hình Windows 7 ch a nh ng thành ph n cơ b n như sau: -Màn hình n n (Desktop) ch a các bi u tư ng: My Computer: Bi u tư ng này cho phép duy t nhanh tài nguyên trên máy tính, Recycle Bin: nơi
  • 11. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 10 - lưu tr t m th i các t p tin và các ñ i tư ng ñã b xoá. (Right click nút ph i chu t vào Recycle Bin r i ch n Empty Recycle Bin ho c Restore ñ xóa hoàn toàn ho c ph c h i các ñ i tư ng). Ngoài ra, trên Desktop còn có các Bi u tư ng chương trình khác-là các Shortcut: giúp b n truy nh p nhanh m t ñ i tư ng nào ñó b ng cách Double click vào bi u tư ng ñó. -Thanh Taskbar: ch a Start Menu, các bi u tư ng chương trình và b n thu nh các chương trình ñang th c thi, cùng v i khay h th ng hi n th ngày gi , thi t l p âm thanh… Menu Start: H u h t t t c ch c năng c a Windows ñư c b trí trong các menu xu t hi n t m c Start. 2.2.3. S d ng chương trình trong Windows • Kh i ñ ng m t chương trình Có nhi u cách ñ kh i ñ ng m t chương trình t Windows: ch n Start Menu All Programs [Group chương trình] Tên chương trình ng d ng. Ho c t Start Menu nh p tên chương trình trong m c Search programs and files click ch n chương trình t danh sách tìm th y. Ho c double click vào Shortcut (n u có) ñ kh i ñ ng các chương trình. ð thoát kh i chương trình ng d ng: Nh n t h p phím Alt + F4, ho c click vào nút Close, ho c Ch n Tab File Exit. • T ñ ng ch y ng d ng khi kh i ñ ng Windows M t s c n ñư c t kh i ñ ng ngay khi b t ñ u phiên làm vi c v i Windows. ð th c hi n ñi u này ta t o Shortcut c a chương trình ñó trong m c Start up: Click Start Menu All Programs Right click tên Startup, ch n Open ñ m c a s Startup. • C a s chương trình Ngư i s d ng giao ti p v i các chương trình thông qua các c a s , m t c a s chương trình g m các thành ph n sau:
  • 12. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 11 - Title bar: hi n th tên chương trình Toolbar: Ch a các l nh thư ng s d ng dư i d ng các công c . Statusbar: Thanh tr ng thái, hi n th thông tin trong c a s . Scrollbar: Thanh cu n, dùng ñ xem ph n n i dung b che khu t. Các nút Minimize, Maximize, Close: Phóng to, thu nh , ñóng c a s chương trình. • Các thao tác trên m t c a s -Di chuy n c a s : kéo thanh Title ñ c a s ñ n v trí m i. -Thay ñ i kích thư c c a c a s : Di chuy n con tr chu t ñ n c nh ho c góc c a s , khi con tr chu t bi n thành hình mũi tên hai chi u thì drag cho ñ n khi ñ t ñư c kích thư c mong mu n. -Phóng to c a s ra toàn màn hình: click nút Maximize. -Ph c h i kích thư c trư c ñó c a c a s : click nút Restore. -Thu nh c a s thành bi u tư ng trên Taskbar: Click lên nút Minimize
  • 13. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 12 - -Chuy n ñ i gi a các c a s c a các ng d ng ñang m : ð chuy n ñ i gi a các ng d ng nh n t h p phím Alt + Tab ho c ch n ng d ng tương ng trên thanh Taskbar. • Sao chép d li u gi a các ng d ng Trong Windows vi c sao chép d li u trong m t ng d ng ho c gi a các ng d ng ñư c th c hi n thông qua b nh ñ m (Clipboard). T i m t th i ñi m, b nh ñ m ch ch a m t thông tin m i nh t. Khi m t thông tin khác ñư c ñưa vào b nh ñ m thì thông tin trư c ñó s b xoá. Khi thoát kh i Windows thì n i dung trong b nh ñ m cũng b xoá. Các bư c sao chép d li u: − Ch n ñ i tư ng c n sao chép. − Ch n Edit Copy. − Ch n v trí c n chép t i. − Ch n Edit Paste ñ chép d li u t Clipboard vào v trí c n chép. • Tìm ki m d li u Ch c năng tìm ki m trong Windows 7 giúp tìm h u như t t c nh ng gì có trên PC c a b n m t cách nhanh chóng và d dàng. Có nhi u cách ñ tìm ki m, ngư i dùng có th s d ng Search box Start Button, Search box trong thư m c hay thư vi n… • Tìm ki m b ng Search box Start Menu Click chu t vào Start button Search và nh p t hay b ph n c a t c n tìm vào Search box. K t qu s ñư c xu t tr c ti p lên Start Menu. • Tìm ki m b ng Search box thư m c M ñĩa, thư m c hay thư vi n nơi mà b n mu n tìm ki m, nh p vào Search box t hay b ph n c a t c n tìm. (có th b sung ñi u ki n tìm b ng cách ch n Date modified hay Size).
  • 14. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 13 - 2.3. Qu n Lý Và C u Hình C a Windows Control Panel là nơi qu n lý c u hình c a h th ng máy tính, m t menu Start Control Panel. Thư ng thì màn hình Control Panel hi u th dư i d ng Category ( m c View by). Ngư i dùng có th ch n d ng Large icons/Small icons. Trong m c này ng m hi u là chúng ta ñang m s n c a s Control Panel. H c viên t tìm các ch c năng mô t sau b ng cách s d ng ch c năng tìm ki m. 2.3.1. Qu n lý Font ch Dùng ch c năng Fonts ñ cài ñ t thêm ho c lo i b các font không s d ng. Ch n các font c n xóa, b m phím Delete ñ xóa font. ð thêm font ch m i: Copy font c n thêm vào và Paste trong folder Fonts. 2.3.2. Thay ñ i thu c tính c a màn hình M màn hình Personalization (ho c R_Click trên Desktop, ch n Personalization). T màn hình này chúng ta có th thay ñ i: Desktop Background: nh n n cho Desktop b ng cách Click ch n nh có s n ho c kích nút Browse ñ ch n t p tin nh khác. Screen Saver: Thi t l p ch ñ b o v màn hình, ñ ng th i có th cài Password ñ b o v phiên làm vi c hi n hành. Windows Color: Thay ñ i màu s c, Font ch và c ch c a các Tab, Shortcut, Title bar, … Sounds: cho phép thi t l p âm thanh phát ra khi Windows th c thi ñóng/m c a s , t t/kh i ñ ng h th ng. Theme: m t t p h p nh ng y u t t o nên giao di n cho máy tính g m các hi u ng ñ h a, âm thanh, màu s c, con chu t, hình n n.. T c là thay vì thay ñ i t ng m c Desktop Background, Windows Color. Sounds…, chúng ta có th ch n theme có s n ñư c thi t l p theo các ch ñ .
  • 15. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 14 - 2.3.3. Thay ñ i ñ phân gi i, ch ñ màu ð phân gi i càng l n thì màn hình càng hi n th nhi u thông tin nhưng các ñ i tư ng trên màn hình s thu nh l i. Các ch ñ phân gi i màn hình thông d ng là 640x480, 800x600, 1024x768…. Tùy theo lo i màn hình và card màn hình mà có th thi t l p ñ phân gi i, ch ñ màu khác nhau. Ch ñ màu càng cao thì hình nh càng ñ p và rõ nét. Các ch ñ màu ph bi n là 256 màu (8 bits), 64.000 màu (16 bits), 16 tri u màu (24 bits). ð thay ñ i ñ phân gi i: m m c Adjust screen resolution. Ch n m c Resolution ñ thay ñ i ñ phân gi i màn hình, sau ñó b m nút Apply. Lưu ý: n u b n ch n phân gi i không phù h p, màn hình s không hi n th gì. Khi ñó ñ ng b m phím nào và ch c n ch m t giây lát, màn hình s quay v ch ñ ban ñ u. ð thay ñ i ch ñ màu: t màn hình Adjust screen resolution, ch n Advance settings Monitor Colors ñ thay ñ i ch ñ màu 2.3.4. Lo i b chương trình ð lo i b các chương trình không còn s d ng, ta th c hi n: M m c Programs and Features, ch n chương trình c n lo i b và clik nút Uninstall. 2.3.5. C u hình ngày, gi h th ng B n có th thay ñ i ngày gi c a h th ng b ng cách D_Click lên bi u tư ng ñ ng h trên thanh Taskbar ho c ch n m c Date and Time t Control Panel. T màn hình Date and Time cho phép chúng ta: Change date & time: Thay ñ i ngày, tháng, năm, gi , phút, giây; Change time zone: Thay ñ i múi gi , cho phép ch nh l i các giá tr múi gi theo khu v c ho c theo tên các thành ph l n. 2.3.6. Thay ñ i thu c tính c a chu t Thay ñ i thu c tính c a bàn phím: T m c Mouse cho phép thay ñ i t c ñ di chuy n c a con tr chu t m c Motion trong th Pointer Options, thay ñ i t c ñ nh n phím double click m c Double-click trong th Buttons.
  • 16. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 15 - 2.3.7. Thay ñ i thu c tính vùng mi n (Regional Settings) ð thay ñ i các thu c tính như ñ nh d ng ti n t , hi n th ngày gi , ñơn v ño lư ng,.. theo khu v c chúng ta s d ng, ch n m c Region and Language. Th Formats: Cho phép ñ nh d ng hi n th các thông s ngày tháng, ti n t , s theo vùng mi n (qu c gia), …. Ngư i dùng có th ch n nút Additional settings ñ tùy ý thay ñ i thi t l p v : − Number: Thay ñ i ñ nh d ng s , v i các m c cơ b n: Decimal sym- bol (ký hi u phân cách hàng th p phân); No. of digits after decimal (s các s l ph n th p phân); Digit grouping symbol (ký hi u phân nhóm hàng ngàn); Digit grouping (s ký s trong m t nhóm (m c ñ nh là 3); Measurement system: (h th ng ño lư ng như cm, inch) − Currency: Thay ñ i ñ nh d ng ti n t ($,VND,...). − Time: Thay ñ i ñ nh d ng th i gian theo ch ñ 12 gi hay 24 gi .
  • 17. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 16 - − Date: Thay ñ i ñ nh d ng hi n th ngày tháng. Th Location: Thay ñ i thu c tính vùng, vi c ch n m t vùng nào ñó s kéo theo s thay ñ i thu c tính c a Windows. Th Keyboards and Languages: Cho phép thi t l p m i quan h gi a bàn phím và ngôn ng ñư c nh p vào. Th Administrative: Th c thi ñ nh d ng hi n hành cho các tài kho n khác ho c tài kho n m i. 2.3.8. Thi t l p hi n th t p tin, thư m c n Ch n m c Folder Options, ch n th View. T m c Hiden files and folders, ch n m c Don’t show hidden files, folders, or drives n u mu n không hi n th t p tin, thư m c hay ñĩa n, ch n m c Show hid- den files, folders, and drives n u mu n hi n th t p tin, thư m c hay ñĩa n. 2.3.9. Gadgets Gadgets là nh ng ti n ích mà Windows 7 cung c p cho ngư i dùng ñ hi n th nhanh m t s thông tin c n thi t ra màn hình Desktop như ñ ng h , l ch, th i ti t hay thông s tài nguyên ñư c s d ng… Ch n m c Desktop Gadgets, kéo các gadget c n hi n th ra Desktop. ð b gadget trên desktop, ch c n b m nút X bên c nh. 2.3.10. Máy in V i m t s máy in thông d ng thì MS Windows ñã tích h p s n chương trình ñi u khi n (driver) cho máy in, n u không chúng ta ph i cài ñ t driver kèm theo máy in. Tuy nhiên chúng ta cũng nên cài ñ t driver cung c p theo máy ngay c khi MS Windows ñã tích h p nh m ñư c h tr t t nh t theo hãng s n xu t máy in. Vi c qu n lý máy in ñư c th c hi n t m c View devices and printers. ð cài ñ t thêm máy in: T c a s View devices and printers ch n nút Add a Printer, xu t hi n h p tho i Add Printer. Sau ñó làm theo các bư c hư ng d n c a MS Windows. ð lo i b máy in ñã cài: T c a s View devices and printers ch n nút Add a Printer, R_click trên máy in tương ng, và ch n menu Remove device.
  • 18. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 17 - ð th c hi n in n m t tài li u ra gi y: t chương trình ng d ng ch n m c Print (thư ng trong menu File v i bi u tư ng hình máy in). Khi ñó h p tho i Print xu t hi n. Tùy theo ph n m m s d ng mà h p tho i này có th khác nhau, nhưng nh ng ch c năng chính như sau: Printer Ch n máy in mu n s d ng. Có th ch n máy in o (như Microsoft XPS Document Writer, Primo Pdf…) ñ t o ra file xps hay pdf tương ng. Page Range Ch n ph m vi mu n in: toàn b (All), trang hi n hành (Current page), vùng tài li u ñang ch n (Se- lection), trang in (Page) – nh p s trang mu n in, ho c nhi u trang in cách nhau b i d u ph y, ho c d u – ñ in liên t c nhi u trang (ví d : 2;4;5;9- 12;15-20). Number of Copy S b n in Paper per Sheet S trang in trên m t m t gi y
  • 19. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 18 - Khi chúng ta in m t hay nhi u tài li u, Windows s qu n lý các ti n trình in, còn ñư c g i là hang ñ i in (print queue). ð xem các ti n trình này, chúng ta double click lên bi u tư ng máy in trong c a s View devices and printers. Mu n b tài li u nào trong hàng ñ i in ta ch n tài li u ñó và nh n Delete. 2.3.11. Thay ñ i Taskbar và Start Menu Ch n m c Taskbar and Start Menu t control panel ñ thay ñ i các thi t l p. ð thay ñ i thi t l p v taskbar, ch n th Taskbar v i các tùy ch nh như sau: Lock the taskbar (khóa thanh Taskbar); Auto hide (t ñ ng n thanh Taskbar khi không s d ng, khi di chuy n chu t vào m i hi n ra); Use small icons (s d ng icon trên Taskbar v i kích thư c nh ); Taskbar location on screen (v trí c a Taskbar),Taskbar buttons (gom nhóm các th hi n c a m t chương trình); Notification area (Cho n/hi n các chương trình ch y n n). Th Start Menu giúp thay ñ i Start Menu như thêm Run box, Devices and Printers…b ng cách ch n Button Customize. Chú ý m c Power Button Action dung ñ tùy ch nh ch ñ máy tính là Shutdown, Sleep… khi ngư i dùng b m nút Power trên thùng máy tính. Do ñó, khi s d ng m t máy tính l , vì không bi t c u hình cho nút Power m c này nên chúng ta nên chúng ta tránh s d ng nút Power b a bãi.
  • 20. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 19 - 2.3.12. Backup và Restore Backup và Restore –ñư c c i ti n r t nhi u trong Windows 7— cho phép t o các b n sao c a tài li u quan tr ng c a chúng ta. ưu ñi m khi s d ng ch c năng này so v i vi c chúng ta t chép b ng tay, là h th ng t ñ ng backup ñ nh kỳ theo l ch do chúng ta thi t l p. Ch n m c Backup and Restore t Control Panel. N u l n ñ u tiên s d ng Windows Backup, click ch n Set up backup, và theo các hư ng d n ñ ch n folder c n backup và v trí lưu file backup. N u ñã t o backup r i, chúng ta ch vi c ch ñ vi c backup t ñ ng th c hi n hay t backup b ng cách click nút Back up now. Chúng ta không nên back up file/folder lên cùng m t ñĩa, và nên ch n m c Full Backup. ð th c hi n Restore: t m c Backup and Restore, ch n file backup, click Restore my files. 2.3.13. ð i m t kh u ñăng nh p Thay ñ i password ñăng nh p là vi c nên làm thư ng xuyên ñ nh kỳ giúp b o v t t hơn máy tính c a b n. T Control Panel, ch n m c User Accounts. Click vào m c Change your password. Nh p password m i và ch n OK. 2.4. Windows Explorer 2.4.1. Giao di n chính. Windows Explorer ( n m trong nhóm Accessories trong Start Menu) giúp qu n lý tài nguyên máy tính như t p tin, thư m c, ñĩa…. và và nh ng tài nguyên trong h th ng m ng. V i Windows Explorer, các thao tác như sao chép, xóa, ñ i tên thư m c và t p tin,... ñư c th c hi n m t cách thu n ti n và d dàng. ð kh i ñ ng Explorer, có th double click trên My Computer, ho c tìm t m c Search, ho c R_Click lên nút Start, ch n Open Win- dows Explorer. C a s làm vi c c a Windows Explorer g m các ph n:
  • 21. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 20 - C a s trái (Folder): Trình bày c u trúc thư m c c a các ñĩa c ng và các tài nguyên kèm theo máy tính, bao g m ñĩa m m, ñĩa c ng, ñĩa CD... Nh ng ñ i tư ng có d u mũi tên ngang phía trư c cho bi t ñ i tư ng ñó còn ch a nh ng ñ i tư ng khác trong nó nhưng không ñư c hi n th , có th m r ng khi click vào. C a s gi a: Li t kê n i dung c a ñ i tư ng ñư c ch n tương ng bên c a s trái. C a s ph i (Preview pane): Hi n th nhanh n i dung t p tin ñư c ch n. Có th t t hi n th c a s này. Thanh ñ a ch (Address): Cho phép nh p ñư ng d n thư m c/t p tin c n t i ho c ñ xác ñ nh ñư ng d n hi n hành. Có th thay ñ i cách cách hi n th c a Explorer b ng cách ch n m c Chang your view ) v i các tùy ch n: Extra Large Icons /Large Icons /Medium Icons /Small icons /List /Details/ Tiles /Content. ð i v i tùy ch n Details, ta có th xem chi ti t Name, Size, Type, Date Modified c a file/folder. Có th thay ñ i th t s p x p b ng cách ch n m c View/ Sort By (S p x p theo) v i các tùy ch n: Name, Date modi-
  • 22. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 21 - fied, Type, Size, theo ki u Ascending/Descending (Tăng d n/ Gi m d n). 2.4.2. Thao tác v i file và folder +T o folder m i: Ch n v trí ch a folder c n t o, Ch n Menu File New Folder (ho c R_Click New Folder ). Nh p tên thư m c m i, nh n Enter. +Sao chép thư m c/t p tin: Ch n các thư m c và t p tin c n sao chép, sau ñó th c hi n copy vào clipboard (b m Ctrl + C ho c R_Click và ch n Copy), sau ñó paste vào nơi c n chép (b m Ctrl + V ho c R_Click và ch n Paste). Có th dùng cách gi phím Ctrl và kéo rê folder vào nơi c n chép. +Di chuy n thư m c và t p tin: Ch n các thư m c và t p tin c n di chuy n, sau ñó c t ñ i tư ng vào clipboard (b m Ctrl + X ho c R_Click và ch n Cut), sau ñó paste vào nơi chuy n ñ n. Lưu ý: ñ i v i ngư i m i b t ñ u nên h n ch vi c dùng chu t kéo th khi di chuy n trong Expoler vì n u dùng chu t không chu n, có th làm folder b th ñ n m t folder nào ñó. +Xóa thư m c và t p tin: Ch n thư m c và t p tin c n xóa, b m phím Delete (ho c R_Click và ch n Delete). Lưu ý: tùy theo c u hình thi t l p mà file/folder b xóa có th ñư c lưu trong Recycle Bin. Chúng ta ph i c n th n trư c khi ñ ng ý xóa. +ð i tên thư m c và t p tin: ch n ñ i tư ng mu n ñ i tên, R_Click trên ñ i tư ng và ch n Rename (ho c b m phím F2), nh p tên m i, sau ñó gõ Enter ñ k t thúc. +Thay ñ i thu c tính thư m c và t p tin: R_Click trên file/folder, ch n Properties. Th c hi n thay ñ i các thu c tính, sau ñó b m Apply ñ xác nh n thay ñ i. Lưu ý: V i t p tin ñang s d ng thì các thao tác di chuy n, xoá, ñ i tên không th th c hi n ñư c. 2.4.3. Thao tác v i Shortcut Shortcut là m t bi u tư ng dùng ñ kh i ñ ng nhanh m t chương trình ho c m t t p tin/folder trên máy. Shortcut có th ñư c ñ t trong m t Folder ho c ngay trên màn hình n n. Shortcut ch lưu ñư ng d n
  • 23. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 22 - (ho c tr ) ñ n ñ i tư ng, vì th có th xoá nó mà không nh hư ng ñ n chương trình ng d ng. +T o Shortcut: R_Click lên v trí c n t o Shortcut, ch n New Shortcut. Trong m c Type the location of the item, nh p ñư ng d n c a t p tin c n t o Shortcut (ho c b m Browse ñ tìm t p tin). Click Next ñ qua bư c k ti p ñ nh p tên cho Shortcut c n t o, click Finish ñ hoàn thành. Lưu ý: Có th t o shortcut t file g c trong Explorer ho c (file su khi tìm th y s d ng ch c năng Search) b ng cách Copy, và Click ph i chu t vào nơi mu n t o Shortcut, ch n Paste Shortcut). +Thay ñ i thu c tính cho Shortcut: cũng như file/folder, shortcut cũng có th thay ñ i thu c tính. T c a s Properties c a Shortcut, ch n th Shortcut. Chúng ta có th thay ñ i Target (ñư ng d n file g c c a shortcut); Change icon (thay ñ i bi u tư ng c a Shortcut); Shortcut key (Gán phím nóng cho Shortcut, ví d : nh n phím A n u mu n ñ t phím nóng cho Shortcut là Ctrl + Alt + A ho c nh n t h p phím g n gán. Khi mu n m ñ i tư ng ta ch c n nh n t h p phím v a gán); Run(ch n ch ñ hi n th khi m là bình thư ng/ thu nh / phóng to); 2.4.4. Thao tác v i ñĩa +ð nh d ng ñĩa (Format): ð nh d ng ñĩa là chuy n m t ñĩa thành m t d ng phù h p v i nh ng tiêu chu n c a h ñi u hành. ð format ñĩa: R_Click vào tên c a ñĩa, ch n m c Format. T c a s Format, thi p l p nhãn cho ñĩa (Volumn label), ch n m c Quick Format n u mu n ñ nh d ng nhanh – khi ch c ch n ñĩa không có l i. B m nút Start ñ ti n hành ñ nh d ng. Chú ý: D li u trong ñĩa s b xoá hoàn toàn, không th ph c h i ñư c. +Hi n th thông tin c a ñĩa: R_Click vào tên c a ñĩa c n hi n th thông tin, ch n m c Properties. T c a s này, cho phép xem dung lư ng ñĩa (Capacity), ñã s d ng bao nhiêu (Used space), còn l i bao nhiêu (Free space) t th General.
  • 24. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 23 - Chú ý: Th Tools: cung c p công c ki m tra ñĩa (Error- checking), và ch ng phân m nh ñĩa (Defragment). Vi c ch ng phân m nh ñĩa giúp máy tính ch y nhanh hơn sau m t th i gian s d ng. 2.5. M t S Ti n Ích 2.5.1. Libraries Có th xem như Libraries là thư m c o giúp chúng ta t ch c và tìm ki m nhanh chóng các file/folder tương ñ ng n m r i rác trên máy tính. Chúng ta có th t o m i, thêm các folder/file vào Libraries. C n phân bi t rõ gi a My Documents (hay My Pictures) và Libraries là, My Documents là folder ch a d li u, còn Libraries không ch a d li u gì, d li u c a chúng ta v n v trí ban ñ u, và Libraries giúp qu n lý theo nhóm cho ti n d ng. Ngoài ra, My Documents ñư c Windows t o s n c ñ nh v i tính năng l p ch m c ñ tăng t c cho vi c tìm ki m, còn Libraries do ngư i dung ñ nh nghĩa. L y ví d như, chúng ta có 3 folder, m i folder ch a m t môn h c g m 3 file: bài gi ng, bài t p, ñ án. Chúng ta t o m t Library tên là ñ án n p, vào ñưa 3 ñ án vào Library này. Như v y, 3 file ñ án v n v trí cũ, và khi mu n n p bài, chúng ta ch vi c truy xu t ñ n Library ñ án này. Vi c xóa Libraries không nh hư ng gì ñ n các file g c. ð t o m i m t Library, t màn hình Explorer, right click trên m c Libraries, ch n New-Library, nh p tên cho Library và b m Enter. ð import m t folder vào Library v a t o, click ch n Library v a t o ra, b m nút Include new folder, và ch n folder mu n import vào Library. Như v y, sau này b n có th truy xu t nhanh chóng ñ n Library.
  • 25. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 24 - 2.5.2. Bitlocker Bitlocker là tính năng m i c a Windows 7 (h tr ñ y ñ nh t b n Ultimate) giúp mã hóa và b o v d li u cho m t ñĩa hay partition, ñ t bi t là ñĩa USB v i kh năng ñánh m t là r t cao. Ngư i dùng ph i có ñúng m t kh u m i có th truy xu t ñĩa ñư c b o v , nên tránh t i ña vi c l thông tin. T Control Panel, m m c Bitlocker Drive Encryption. Click vào m c Turn On Bitlocker ñĩa c n b o v . Ch n m c Use a password to unlock the drive và nh p m t kh u (2 l n). B m Next ñ ti n hành mã hóa. L n sau, m i khi truy nh p ñĩa b o v , chúng ta ph i nh p m t kh u. ð t t ch c năng Bitlocker, chúng ta cũng vào Control Panel - m c Bitlocker Drive Encryption, và ch n Turn off Bitlocker.
  • 26. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 25 - 2.5.3. Snipping Tool Snipping Tool dùng ñ ch p m t ph n hay toàn b màn hình dư i d nh hình ch nh t hay d ng b t kỳ, sau ñó cho phép ghi chú, v , hightlight và g i email ñi ngay t ti n ích này. Sau khi kh i ñ ng Snipping Tool, click ch n New, sau ñó click ch n vào mũi tên g n nút New và tùy ch n hình c t ñ ch p: Free-form Snip (ch p v i hình bao b t kỳ t v ); Rectangular Snip (ch p v i hình bao ch nh t), Window Snip (ch p m t c a s ); Full-screen Snip (ch p toàn b màn hình). Sau ñó dùng các công c trên toolbar ñ v hay nghi chú cho hình ch p. 2.5.4. Wordpad WordPad là chương trình so n th o văn b n ñơn gi n thu c nhóm Accessories ñã ñư c nâng c p r t nhi u phiên b n Windows 7, v i giao di n ribbon m i. V i nhi u tính năng ñ nh d ng ñư c b sung, như highlight, bullets, line breaks, và nhi u ch n l a
  • 27. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 26 - v màu s c, cho phép chèn hình nh và ch c năng Zoom giúp WordPad tr nên m nh m , có th thay th Winword trong trư ng h p máy tính không có s n b Office. Cách s d ng Wordpad tương ñ ng v i cách s d ng MS Word, h c viên có th tham kh o ph n th Home c a m c s d ng MS Word. 2.5.5. Paint Paint là chương trình ñ h a cơ b n giúp v và x lý các hình nh bitmap. V i giao di n ribbon, Paint nâng khá nhi u v ch c năng c v (brushes). Paint h tr t t cho màn hình ña ñi m c m ng, nên là m t ch n l a tuy t v i khi s d ng v i Table PC. V ñư ng (line): Có nhi u ch c năng cho phép v line trong Paint, chúng ta ph i ch n công c v và quy t ñ nh hình d ng c a nét v . Môt s công c v là: Pencil tool, Brushes, Line tool, Curve tool. V hình hình h c (shape): Có th v nhi u lo i shape: ñư ng cong, mũi tên, tam giác, elip, ch nh t, tròn, vuông... Chúng ta có th b sung text (nút l nh ch A) và format cho text, có th ch n (select tool) m t ph n hình nh ñ copy, xóa. Có th xoay nh, resize kích thư c nh, s d ng công c ñ t y ñi m nh.
  • 28. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 27 - Các ch c năng ñ h a c a Paint hi n th th Home, h c viên nên l n lư t th t ng công c m t ñ th y s khác bi t gi a các công c v c a Paint. 2.5.6. Connect to Projector Vi c k t n i máy tính v i Projector ngày nay tr nên ph bi n ñ n t t c sinh viên. Tùy theo m i máy có các phím t t khác nhau (ho c tùy theo driver màn hình) nên gây ra s lúng túng cho ngư i di n thuy t, ñ t bi t khi ñ ng trư c s ñông ngư i. Windows 7 cung c p ch c năng Connect to Projector thu c nhóm Accessories tr giúp nhanh chóng cho vi c k t n i này. Chúng ta có các ch n l a: Computer Only: ch hi n th máy tính- khi không mu n cho ngư i xem th y chúng ta ñang chu n b gì trên máy. Duplicate: hi n thi ñ ng th i trên máy tính và projector gi ng nhau. Extend: hi n th khác nhau gi a máy tính và projector, r t h u d ng khi trình chi u PowerPoint, ngư i xem nhìn ph n trình chi u, còn chúng ta nhìn th y ghi chú (note) ñ nh c bài trên máy tính. Projector Only: ch hi n th trên projector, t t màn hình laptop ñ ti t ki m pin cho nh ng lúc trình chi u dài.
  • 29. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 28 - 2.5.7. Math Input Panel Vi c so n th o công th c toán h c là vi c r t c n thi t ñ i v i h c sinh sinh viên và nh ng ngư i làm công tác k thu t, Chúng ta có th so n th o v i Equation (xem chi ti t ph n WinWord), nhưng Windows 7 cung c p m t công c m i s d ng r t ti n l i và nhanh chóng là Math Input Panel thu c nhóm Accessories. Ngư i dùng ch c n dùng chu t hay bút v vi t công th c toán vào vùng 3, công th c s ñư c d ch và hi n th vùng 1. Vùng 4 cung c p các công c ñ hi u ch nh công th c. Sau khi so n th o công th c k t thúc, ch n nút 5 ñ copy công th c vào clipboard, và dán vào MS Word. 2.6. S D ng Ti ng Vi t Trong Windows 2.6.1. Ti ng Vi t trong Windows Các ph n m m gõ ti ng Vi t thông d ng trong Windows như Unikey, Vietkey... trong ñó ph n Unikey r t ñư c ưa chu ng vì mi n phí và có nhi u ưu ñi m. Khi nh p ti ng Vi t, chúng ta c n bi t font ch và ki u gõ. M i font ch tương m t b ng mã, do ñó khi so n th o b ng lo i font nào, ñ ñ c ñư c chính xác nh t, chúng ta ph i có lo i font tương ng v i b ng mã ñó. M t b ng mã có nhi u font ch v i hình dáng khác nhau. Font ch thông d ng nh t hi n nay là font Unicode (như Tahoma, Arial, Times New Roman...) có s n trong MS Windows, tích h p t t c các ký t c a các ngôn ng . ðây là font ch chu n c a nư c ta cũng như nhi u nư c khác trên th gi i. Do ñó, khi s d ng ti ng Vi t trên máy tính b n nên ch n b font Unicode. Ngoài ra còn có m t s b font dành
  • 30. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 29 - riêng cho ngư i Vi t ñư c s d ng trư c kia như: Font VNI (như font VNI-Times), TCVN3... Có r t nhi u ki u gõ ti ng Vi t trong Windows do bàn phím chu n không có s n các ký t ti ng Vi t. ð gõ ñư c các ký t ti ng Vi t như ô, ư, ê.. thì chúng ta ph i s d ng các t h p phím. M i ki u gõ ti ng Vi t ñ u có nh ng ưu ñi m và như c ñi m nh t ñ nh, hai ki u gõ thông d ng nh t là VNI và Telex. Giáo trình này ch ñ c p ñ n ki u VNI do nh ng ưu ñi m c a nó trong th i ñi m hi n nay khi văn b n có khá nhi u t ti ng Anh. H c viên có th tìm hi u các ki u gõ khác t Internet. Ký t s c huy n h i ngã n ng Mũ (â,ô) ơ,ư ă ñ Phím 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ví d : ñ nh p t K Thu t: nh p Ky4 Thua65t 2.6.2. S d ng UniKey Thư ng thì Unikey ñư c ñ t StartUp folder ñ t th c thi, và hi n th khay h th ng (tray) v i bi u tư ng V n u cho phép gõ ti ng Vi t, và bi u tư ng E n u t t ch ñ gõ ti ng Vi t. N u Unikey chưa kh i ñ ng, có th th c thi Unikey t shortcut trên màn hình ho c t file Unikey.exe. ð b t/t t ch ñ gõ ti ng Vi t, ch c n click vào bi u tư ng E hay V này. T màn hình Unikey, chúng ta ch n b ng mã là Unicode, và ki u gõ phím là VNI.
  • 31. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 30 - Chương 3. MICROSOFT WORD 3.1. Gi i Thi u Microsoft Word Microsoft Word, là ph n m m so n th o văn b n ñư c dùng ph bi n hi n nay c a hãng ph n m m Microsoft. Word cho phép ngư i dùng so n th o văn b n (text) v i các ñ nh d ng như phông ch , màu s c, cùng v i hình nh ñ h a (graphics) và các d li u ña phương ti n (multimedia) như âm thanh, video, … khi n cho vi c so n th o văn b n ñư c thu n ti n hơn. Ngoài ra Word cũng có các công c như ki m tra chính t , ng pháp c a nhi u ngôn ng khác. Các phiên b n trư c c a Word lưu tên t p tin v i ñuôi là .doc, phiên b n 2007 và 2010 dùng ñuôi là .docx. H u h t các phiên b n c a Word ñ u có th m ñư c các d ng t p tin khác như văn b n thô (.txt), các trang web (.html), … 3.1.1. Các thành ph n cơ b n trên màn hình Word Hình 3.1: Giao di n MS Word 2010 − Vùng so n th o văn b n: Nh p văn b n, ñ nh d ng, chèn hình nh, … − Thanh Tab: Ch a các l nh c a Word.
  • 32. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 31 - − Thanh công c (Toolbar): Ch a các l nh thư ng s d ng, dư i d ng các công c . − Ruler: G m thư c ngang và thư c d c, dùng ñ canh l văn b n và ñ nh v các ñi m d ng (Tab) m t cách tr c quan. − Status bar: Thanh tr ng thái, hi n th thông tin tr ng thái c a c a s làm vi c như: v trí hi n hành c a d u nháy, trang hi n hành trên t ng s trang, … 3.1.2. Các khái ni m cơ b n − Character (ký t ): M t ký t ñư c nh p t bàn phím, tr các phím ch c năng. − Word (t ): M t nhóm ký t liên t c, gi a các t cách nhau m t kho ng tr ng. − Line (dòng): Các t n m trên cùng m t dòng. − Paragraph (ño n): Là m t ño n văn b n ñư c k t thúc b ng phím Enter. − Page (trang): Kích thư c m t trang ñư c xác ñ nh trong Page setup. − Section (phân ño n): Là nh ng ph n c a văn b n có nh ng ñ nh d ng khác nhau. 3.1.3. Các thao tác cơ b n Kh i ñ ng và thoát kh i Word − Kh i ñ ng: Ch n m t trong các cách sau: + Start All Programs Microsoft Office Microsoft Word 2010. + Double Click vào Shortcut Microsoft Word trên Desktop. + Start gõ Winword vào ô Search… r i nh n Enter. − Thoát kh i Word: + Trong c a s làm vi c, ch n File Exit . + Click nút Close . Nh p và hi u ch nh văn b n − Các phím di chuy n d u nháy (cursor): + Sang trái m t ký t :  + Sang ph i m t ký t : + Lên dòng trên: + Xu ng dòng dư i:
  • 33. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 32 - + Sang trái m t t : Ctrl + + Sang ph i m t t : Ctrl + + V cu i dòng: End + V ñ u dòng: Home + Lên trên m t trang: PageUp + Xu ng dư i m t trang: PageDown + V ñ u văn b n: Ctrl+Home + V cu i văn b n: Ctrl+End + Di chuy n ñ n m t trang b t kỳ: Ctrl+G + Shift+Enter: Ng t dòng + Ctrl+Enter: Ng t trang − Các phím xóa: + Xóa m t ký t bên trái d u nháy: BackSpace + Xóa m t ký t bên ph i d u nháy: Delete + Xóa m t t trư c d u nháy: Ctrl+BackSpace + Xóa m t t sau d u nháy: Ctrl+Delete + Xóa m t kh i ch n: Ch n kh i và nh n phím Delete − Thao tác ch n kh i + Shift + Các phím  : Ch n m t ký t . + Shift + Home: Ch n t ñi m chèn ñ n ñ u dòng. + Shift + End : Ch n t ñi m chèn ñ n cu i dòng. + Shift + PgDn: Ch n t ñi m chèn ñ n cu i trang. + Ctrl + Shift + End: Ch n t ñi m chèn ñ n cu i văn b n. + Ctrl + A: Ch n c văn b n. + Gi phím Alt + Drag chu t: Ch n m t kh i tùy ý. − Nh p văn b n: + Nh p văn b n chính xác, ch n font ch rõ ràng d ñ c. + Nh p ñúng n i dung, không sai chính t , không th a kho ng tr ng. + Nh p văn b n trư c, ñ nh d ng sau, không nên v a nh p v a ñ nh d ng. + Không nên dùng phím kho ng tr ng ñ canh l cho văn b n. Thao tác v i t p tin văn b n − T o m t t p tin văn b n m i:
  • 34. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 33 - File New Blank Document (Ctrl+N), ho c Click nút New trên thanh công c . − M t p tin ñã có: File Open (Ctrl+O), ho c Click nút Open trên thanh công c . − Lưu t p tin văn b n: File Save (Ctrl+S): Lưu, n u t p tin chưa ñ t tên thì xu t hi n h p tho i ñ t tên cho nó. File Save As (lưu theo version): Lưu l i t p tin v i tên m i. Các ch ñ hi n th tài li u khi so n th o − Print Layout: ch ñ như khi in (WYSIWYG). − Full Screen Reading: ch ñ xem toàn màn hình. − Web Layout: ch ñ trang web. − Outline: ch ñ ñ cương nhi u c p. − Draft: ch ñ thô giúp d dàng ch nh s a tài li u. Hình 3.2: Các ch d hi n th tài li u so n th o In tài li u: File Print − H p tho i ñ khai báo các thông s in n như: ch n máy in, kh gi y, s b n in, in t trang ñ n trang, …
  • 35. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 34 - Hình 3.3: H p tho i thi t l p trang in 3.2. ð nh D ng Văn B n Các Tab (Home, Insert, …) khi ñư c ch n thì các nhóm l nh tương ng c a nó hi n th theo t ng nhóm d ng Ribbon (dãi băng) giúp cho vi c ñ nh d ng văn b n tr nên thu n ti n và nhanh chóng hơn. Ngoài ra ngư i dùng cũng có th t o thêm các Tab m i ñ ch a các ch c năng thư ng dùng cho riêng mình. Hình 3.4: Menu ki u Ribbon c a MS Word 2010
  • 36. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 35 - 3.2.1. T o Tab ch a các công c riêng Do ñ c thù riêng c a công vi c, có nh ng tính năng dùng l i nhi u l n mà l i n m nh ng v trí khác nhau gây b t l i trong quá trình ñ nh d ng. Word 2010 cho phép ngư i dùng t o ra nh ng Tab ch a các công c ñ nh d ng cho riêng mình. Th c hi n: R_Click lên vùng tr ng c a Ribbon Customize the Ribbon ho c File Options Customize Ribbon, xu t hi n h p tho i Word Options: Hình 3.5: H p tho i Word Options − Customize the Ribbon: Li t kê theo lo i Tab có trên Ribbon. − New Tab: Thêm Tab m i. − Rename: ð i tên Tab. − New Group: Thêm nhóm công c m i. − Thêm công c ñ nh d ng: Ch n Group c n thêm Ch n công c c a s bên trái Ch n Add. − Xóa công c trong Group: Ch n Group hay công c c n xóa Ch n Remove.
  • 37. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 36 - − Xóa main Tab/Group: Ch n main Tab/Group/Th c hi n R_Click ch n Remove. Ví d : Thêm m t Main Tab có tên là Online v i Group Internet g m m t s ch c năng liên quan ñ n Internet. Th c hi n: − R_Click lên Ribbon Customize the Ribbon xu t hi n h p tho i Word Options. − M c Customize the Ribbon ch n Main Tabs. Ch n New Tab ñ t o Main Tab sau ñó ñ i tên b ng cách ch n Rename. − T o Tool Tab b ng cách ch n New Group sau ñó ñ i tên b ng cách ch n Rename. − Ch n Tool Tab c n thêm công c , c a s bên trái ch n công c c n thêm và Click Add. 3.2.2. ð nh d ng ký t Nguyên t c chung: Có 2 cách là ñ nh d ng trư c, nh p văn b n sau ho c nh p văn b n trư c ñ nh d ng sau. ð i v i cách 2, kh i văn b n ph i ñươc ch n r i th c hi n các l nh ñ nh d ng. Th c hi n: Home (Group) Font: ch n các ch c năng ñ nh d ng tương ng: Hình 3.6: Group Font − Bold : ð nh d ng in ñ m. − Italic : ð nh d ng in nghiêng. − Underline : ð nh d ng g ch chân. − Strikethrough : T o ñư ng g ch ngang qua ch . − Subscript : ð nh d ng ch s dư i dòng như H2O − Superscript : ð nh d ng ch s trên dòng như X3
  • 38. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 37 - − Text Highlight Color : Tô màu n n cho ch − Clear formating : Xóa m i ñ nh d ng. − Text Effect : T o hi u ng cho ch . − Grow Font : Tăng ñ l n cho ch . − Shrink Font : Gi m ñ l n cho ch . − Change case : Chuy n ñ i ki u ch HOA thư ng. − Text Highlight Color : Tô màu ñánh d u cho ch . − Font Color : Màu ch . Các ch c năng khác ñ ñ nh d ng ký t n m trong h p tho i Font. Ctrl+D ñ m h p tho i này ho c click ch n góc ph i dư i c a hình bên dư i. Hình 3.7: M r ng h p tho i Font Hình 3.8: H p tho i Font
  • 39. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 38 - − Th font: + Font: Ch n font ch + Font Style: Ch n ki u ch ñ m, nghiêng, … + Size: Ch n c ch (ñơn v dùng là point, 1 inch = 72 point) + Font color: Ch n màu ch + Underline Style: Ch n ki u g ch dư i − Th Advanced: + Scale: Ch n t l co giãn cho văn b n + Spacing: Nén ho c giãn văn b n + Position: Thay ñ i v trí c a văn b n lên trên ho c xu ng dư i so v i dòng chu n Chuy n ñ i ki u ch HOA thư ng (change case) Chuy n ñ i t ch hoa sang ch thư ng và ngư c l i, ch hoa ñ u câu ho c ch hoa ñ u m i t . Th c hi n: Ch n Home (Group Font) Change Case − Sentense case: ký t ñ u câu là ch hoa. − lowercase: t t c chuy n thành ch thư ng. − UPPERCASE: t t c chuy n thành ch in hoa. − Capitalize Each Word: Ký t ñ u c a m i t là ch in hoa. − tOGGLE cASE: Chuy n ch hoa thành ch thư ng và ngư c l i. T o và hi u ch nh hi u ng cho ch − Ch n ph n văn b n c n ñ nh d ng. − Home (Group Font) Text Effects và ch n hi u ng mong mu n. − Hi u ch nh hi u ng: + Outline: Màu c a ñư ng vi n. + Shadow: Ch n hi u ng bóng. Ch n ti p Shadow Options ñ hi u ch nh các thu c tính c a bóng.
  • 40. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 39 - + Reflection: Hi u ng ph n chi u. + Glow: Hi u ng t o vi n xung quanh ký t . 3.2.3. ð nh d ng ño n văn b n (Paragraph) ðo n văn b n là ph n văn b n ñư c k t thúc b ng phím Enter, ñ hi n th d u Enter, ta Click nút Show/Hide . ð ñ nh d ng ño n văn b n, ta ñ t d u nháy trong ño n ñó, ch n Home (Group Paragraph), ch n các ch c năng ñ nh d ng tương ng: Hình 3.9: Group Paragraph − Bullets : T o danh sách − Numbering : T o danh sách ñánh s th t − Multilevel List : T o danh sách nhi u c p − Decrease Indent : ðưa ño n văn qua trái − Increase Indent : ðưa ño n văn qua ph i − Sort : S p x p − Show/Hide : n, hi n các mã ñ nh d ng n − Align Text Left : Canh trái − Center : Canh gi a − Align Text Right : Canh ph i − Justify : Canh ñ u hai bên − Line and Paragraph Spacing : Kho ng cách gi a các dòng − Shading : Tô n n − Border and Shadding : T o màu n n và ñư ng vi n
  • 41. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 40 - Các ch c năng ñ nh d ng ño n văn khác có trong h p tho i Para- graph. ð m h p tho i này. Hình 3.11: H p tho i Paragraph Th Indents and Spacing: Canh l cho ño n văn: − Alignment: Canh l ño n văn (Left/Right/Center/Justified) − Indentation: Th t l cho ño n văn:
  • 42. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 41 - + Left/Right: Kho ng cách th t vào so v i l trái/ph i c a trang. + Special: Ki u th t l : + First line: Dòng ñ u c a ño n văn th t vào/ra so v i các dòng còn l i. + Hanging: các dòng c a ño n văn (tr dòng ñ u) th t vào/ra so v i dòng ñ u tiên. − Spacing: Ch nh kho ng cách gi a các dòng và các ño n: + Before/After: Ch nh kho ng cách t ño n hi n hành (ño n ch a d u nháy) ñ n ño n trư c nó ho c sau nó. + Line spacing: Ch nh kho ng cách gi a các dòng. Borders and Shading Ch c năng này cho phép ñ nh d ng ñư ng vi n khung và màu n n cho ño n văn b n. Ch n Home/Group Paragraph /Borders and Shad- ing và ch n các ki u ñư ng vi n có s n. Các ch c năng khác thông qua h p tho i Borders and Shading. ð m h p tho i này ch n Borders and Shading…
  • 43. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 42 - H p tho i 3.12: H p tho i Borders and Shading − Th Borders: ðóng khung ño n văn b n. + Setting: Ch n ki u khung. + Style: Xác ñ nh hình th c ñư ng vi n khung: Style, Color, Width. + Apply to: Xác ñ nh ph m vi ñóng khung: - Text: ðóng khung kh i văn b n ñư c ch n. - Paragraph: ðóng khung c ño n văn b n hi n hành. − Th Page Border: ðóng khung trang văn b n. + Các ñ nh d ng gi ng như Borders + Art: Ch n các ki u ñư ng vi n ngh thu t. + Apply to: Ph m vi ñóng khung. - Whole document: ðóng khung t t c các trang c a tài li u. - This section: ðóng khung các trang trong section hi n hành. - This section – first page only: Ch ñóng khung trang ñ u c a section hi n hành
  • 44. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 43 - - This section- all except first page: ðóng khung t t c các trang tr trang ñ u. + Options: Thay ñ i kho ng cách t khung ñ n văn b n. - Edge of page: Kho ng cách ñư c tính t l trang gi y ñ n khung. - Text: Kho ng cách ñư c tính t văn b n ñ n khung. − Th Shading: Dùng ñ tô màu n n ño n văn b n. Bullets and Numbering Ch c năng Bullets and Numbering dùng ñ chèn t ñ ng các ký t ñ c bi t (Bullets) ho c s (Numbers) ñ u m i ño n. − Bullets: Trình bày văn b n theo ki u li t kê, ñ u m i ño n ñư c chèn m t ký t ñ c bi t.
  • 45. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 44 - − Define New Bullet: Ch n ki u ký t , ho c hi u ch nh l i các thông s c a Bullets. Hình 3.13: H p tho i Define New Bullet + Bullet character: Symbol, Picture, Font: Ch n ký hi u làm bullet. + Alignment: Canh l cho Bullet. + Preview: Xem nhanh ñ nh d ng. − Numbering: ðánh s th t danh sách, ch n ki u Numbering c n ñ nh d ng.
  • 46. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 45 - Define New Number Format: Ch n ki u s th t , ho c hi u ch nh l i các thông s c a Numbering:
  • 47. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 46 - H p tho i 3.14: H p tho i Define New Number Format + Number Style: Ch n ki u s + Number format : S b t ñ u trong danh sách + Alignment: Canh l cho s th t + Preview: Xem nhanh ñ nh d ng − Multilevel List: ð nh d ng văn b n d ng danh sách nhi u c p. Ch n Define New Multilevel List ñ thi t l p thông s cho t ng c p.
  • 48. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 47 - Hình 3.15: H p tho i Define new Multilevel list + Click level to modify: Ch n c p, t i ña là 9 c p. + Number format: ð nh d ng ki u s th t . + Number style for this level: Ch n ki u s th t : 1, 2, 3 ho c I, II, III,… + Start at : S b t ñ u. + Position: Ch n v trí ñ t s và văn b n. S d ng Tab Tab là các ñi m d ng ñư c dùng ñ di chuy n con nháy nhanh sang ph i khi nh n phím Tab thay vì dùng kho ng tr ng thư ng ch m và không như mong mu n. Có 2 lo i tab là tab m c ñ nh (có kho ng cách ñ u ñ n 0.5 inch) và tab do ngư i dùng ñ nh nghĩa. Tab thư ng dung khi nhi u ño n văn (ch có 1 dòng) có các n i dung c n dóng (trái, gi a, ph i, …) v i nhau. ð t o Tab do ngư i dùng ñ nh nghĩa − Ch n kh i văn b n c n ñ nh d ng.
  • 49. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 48 - − ð t Tab tr c ti p trên thư c b ng cách Click chu t trong ô Select Tab ñ ch n ki u Tab, sau ñó Click chu t lên thư c t i các v trí thích h p. Các ki u Tab: + Left Tab: Canh trái. + Center Tab: Canh gi a. + Right Tab: Canh ph i. + Decimal Tab: Canh theo d u th p phân. + Bar Tab: Tab v ch ñ ng. − Hi u ch nh Tab: Double Click lên Tab ñ h p tho i Tab. Hình 3.16: H p tho i Tabs + Tab stop position: Nh p v trí c a Tab. + Alignment: Canh l cho Tab. + Set: Thi t l p giá tr cho Tab. + Clear: Xóa Tab + Clear all: Xóa t t c Tab ñã ñ t. + Leader: Ch n ký t ñi n vào ch tr ng trư c Tab.
  • 50. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 49 - H p tho i Tab có th m ñ ñ nh nghĩa Tab b ng cách ch n Home Paragraph Tabs: Hình 3.17: H p tho i Paragraph Khai báo s lư ng tab, lo i, v trí, …
  • 51. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 50 - Hình 3.18: Thi t l p t a ñ Tab Format Painter : Cho phép copy nhanh ñ nh d ng. − Ch n m u văn b n c n sao chép ñ nh d ng r i click ch n Format Painter. − Quét lên ph n văn b n c n ñư c ñ nh d ng gi ng như m u. 3.3. Chèn Các ð i Tư ng Vào Văn B n 3.3.1. Chèn hình nh vào văn b n Hình nh (Picture) là các d ng th c t p tin ñ h a thư ng có ph n ñuôi là .jpg, .gif, … có th ñư c chèn vào cùng v i văn b n. Word cho phép ngư i dùng ñưa vào hình nh là nh ng t p tin có s n ho c t thư vi n hình nh ñi theo b Office. Chèn hình nh có s n Insert (Group Illustrations) Picture: duy t ñ n hình c n chèn và click Insert.
  • 52. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 51 - Chèn Clip Art Insert (Group Illustrations) Clipt Art: xu t hi n h p tho i Clipt Art. ð tr ng Text box Search for ch n Go, các Clip Art ñư c li t kê bên dư i. Click chu t lên m t Clip Art ñ ñưa nó vào tài li u. Chèn Shapes Insert (Group Illustra- tions) Shapes: ch n hình c n chèn r i rê chu t (Drag) v vào vùng mu n chèn. Chèn SmartArt Insert (Group Illustrations) SmartArt: ch n hình c n chèn, Click OK r i hi u ch nh như mong mu n. Hình 3.19: H p tho i Choose a SmartArt Graphic Chèn bi u ñ Insert (Group Illustrations) Chart ch n ki u bi u ñ c n chèn.
  • 53. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 52 - Hình 3.20: H p tho i Insert Chart Giá tr ñ v bi u ñ ñư c l y t màn hình Excel kèm theo. Hình 3.21: H p tho i bi u ñ và giá tr lưu trong b ng tính Excel Ch p màn hình v i Screenshot Insert (Group Illustrations) Screenshot.
  • 54. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 53 - − Available Windows hi n th các chương trình ñang ch y. Ngư i dùng ch c n Click ch n thì hình ch p màn hình ñó s xu t hi n trong tài li u. − Screen Slipping: cho phép ngư i dùng tr c ti p ch n vùng mu n ch p. Hình 3.22: Ch p hình b ng Screen Slipping 3.3.2. Hi u ch nh Picture Phiên b n Office 2010 h tr tính năng hi u ch nh hình nh như m t chương trình x lý nh chuyên nghi p. Ngư i dùng ch c n Click chu t lên hình nh mu n hi u ch nh và ch n Tab Format, h th ng công c ña d ng s xu t hi n trên Ribbon. Hình 3.23: Tab ch a công c hi u ch nh hình nh
  • 55. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 54 - (Group) Picture Style Hình 3.24: M r ng Picture Style M r ng và ch n hi u ng mong mu n − Các ch c năng khác: + Picture Border: T o màu vi n khung nh. + Picture Effects: T o hi u ng tr c quan. cho nh như bóng, ánh sáng, ph n chi u hay là hi u ng 3D. + Picture Layout: Chuy n ñ i hình nh hi n t i sang d ng SmartArt. (Group) Adjust Hình 3.25: Group Adjust − Remove Background: Lo i b hình n n. − Corrections: Hi u ch nh ánh sáng cũng như ñ tương ph n. − Color: Thay ñ i màu c a hình nh. − Artistic Effects: T o hi u ng ngh thu t phác h a cho hình nh.
  • 56. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 55 - − Compress Picture: Làm gi m ñ l n hình nh (nén hình nh). − Change Picture: Thay ñ i hình hi n t i b ng m t hình khác. − Reset Picture: ðưa hình nh v tr ng thái như khi m i chèn vào. (Group) Arrange Hình 3.26: Group Arrange − Wrap Text: + In Line with Text: Hình và ch cùng n m trên m t hàng. + Square: Ch bao quanh hình theo hình vuông. + Tight: Ch bao quanh hình theo ñư ng vi n c a hình. + Through: Ch bao quanh xuyên su t hình. + Top and Bottom: Ch canh theo l trên và l dư i c a hình. + Behind Text: Hình n m dư i ch t o hình n n. + In Front of Text: Hình n m trên b m t ch . + Edit Wrap Points: Thi t l p gi i h n ch ñè lên hình. + More Layout Options: M màn hình Layout. − Các ch c năng khác: + Position: Thi t l p v trí c a ñ i tư ng trên trang. + Rotate: Thi t l p góc xoay cho các ñ i tư ng. + Align: Canh l cho ñ i tư ng hay các ñ i tư ng v i nhau. + Group (Ungroup): G p nhóm (b g p nhóm) cho các ñ i tư ng. + Bring Forward: Thi t l p ñ i tư ng n m trên ñ i tư ng khác.
  • 57. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 56 - + Send Backward: Thi t l p ñ i tư ng n m dư i ñ i tư ng khác. + Selection Pane: Hi n th các ñ i tư ng d ng danh sách giúp d dàng ch n l a và th c thi các hi u ch nh trên ñ i tư ng. Lưu ý: Canh l cho các ñ i tư ng v i nhau hay g p nhóm ch th c hi n ñư c khi ta ch n nhi u ñ i tư ng cùng lúc b ng cách ñè và gi phím Shift k t h p Click chu t ch n các ñ i tư ng. (Group) Size Cho phép thi t l p chi u r ng hay chi u cao c a ñ i tư ng. Hình 3.27: Group Size Lưu ý: M r ng Size, Wrap Text, Position cũng cho các ch c năng tương t như trên. − Ch c năng c t xén hình nh: + Crop: C t b nh ng ph n không c n thi t c a hình nh. + Crop to Shape: C t theo hình ñư c g i ý t Auto Shape. + Aspect Ratio: C t theo t l .
  • 58. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 57 - + Fill: C t b nh ng vùng không ñư c ch n. + Fit: C t b nh ng vùng ñư c ch n. 3.3.3. Chèn các lo i Text vào tài li u Chèn WordArt WordArt là công c t o ch ngh thu t. WordArt ñư c x lý như m t hình nh chèn vào văn b n. Ch n Insert (Group Text) WordArt. Ch n ki u WordArt và nh p n i dung Hình 3.28: T o ch ngh thu t b ng WordArt Hi u ch nh WordArt Ch n ñ i tư ng, ch n Tab Format. Hình 3.29: Tab ch a công c ñ nh d ng WordArt
  • 59. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 58 - (Group) Shape Styles: Ch n ñ i tư ng WordArt th c hi n m r ng Shape Styles, ch n hi u ng tương ng. Hình 3.30: M r ng Shape Styles Các ch c năng khác: + Shape Fill: T o màu n n cho WordArt. + Shape Outline: T o màu vi n cho WordArt. + Shape Effects: T o hi u ng cho WordArt như là bóng, ph n chi u, 3D… (Group) WordArt Style:
  • 60. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 59 - Hình 3.31: Group WordArt Style + Text Fill : Màu n n ch WordArt. + Text Outline : Màu ñư ng vi n ch WordArt. + Text Effect : Hi u ng ch WordArt. + More : M r ng WordArt Styles. − Hi u ng cho WordArt: Ngoài các hi u ng như bóng, ph n chi u, 3D… ngư i dùng có th thay ñ i hình d ng c a WordArt b ng ch c năng Transform. Chèn Text Box: Text Box là các ô cho phép ngư i dùng nh p d li u vào và có th ñư c ñ t b t c ñâu trong tài li u. Insert (Group Text) Text Box. Ngư i dùng có th ch n Text Box m u mà Word 2010 cung c p hay t thi t k Text Box riêng cho mình b ng cách ch n Draw Text Box. AutoText AutoText là ch c năng chèn văn b n t ñ ng. Trong so n th o văn b n, có nh ng c m t mà ta ph i nh p ñi nh p l i nhi u l n, ñ ti t
  • 61. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 60 - ki m th i gian và thao tác ta có th s d ng ch c năng AutoText. Cách th c hi n: − T o AutoText: + ðánh d u ch n kh i văn b n mu n t o AutoText. + Insert (Group Text) Quick Part, ch n AutoText, ch n Save Selection to AutoText Gallery. + Trong khung Create new Building Block: nh p t ñ i di n vào Textbox Name. + Click nút OK. − S d ng AutoText: + T i v trí c n chèn AutoText, nh p t ñ i di n, nh n phím F3. 3.3.4. Object Công c cho phép chèn các ñ i tư ng t các ph n m m khác vào văn b n, b ng cách ch n Insert (Group Text) Object, ch n lo i object c n chèn. Chèn công th c toán h c: Insert (Group Text) Object Mi- crosoft Equation 3.0, xu t hi n thanh công c Equation, ch n công c , nh p công th c, khi k t thúc ta click chu t ra ngoài thanh công c t ñ ng ñóng l i. Hình 3.32: Thanh công c Equation Chèn các m u ngày và th i gian: − ð t d u nháy t i v trí mà b n mu n chèn. − Ch n Tab Insert (Group Text) Date & Time. − Trong h p Date & Time click ch n m u c n ñưa vào, click OK.
  • 62. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 61 - Hình 3.33: H p tho i Date and Time Equation: So n th o công th c toán h c theo m u. Insert (Group Symbols) Equation: ch n công th c m u và hi u ch nh. 3.3.5. Drop Cap Ch c năng Drop Cap dùng ñ t o m t ký t HOA có kích thư c l n ñ u c a m i ño n văn b n. Cách th c hi n: − ð t d u nháy trong ño n văn b n mu n t o ch Drop Cap. − Tab Insert (Group Text) Drop Cap. − Trong c a s Drop Cap, ch n ki u ch Drop Cap. + None: B Drop Cap. + Dropped: Ch Drop Cap n m trong văn b n. + In margin: Ch Drop Cap n m l trái văn b n. − Font: Ch n ki u ch cho Drop Cap. − Lines to drop: S dòng văn b n ng v i chi u cao c a ch Drop Cap.
  • 63. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 62 - Hình 3.34: H p tho i Drop Cap − Position: V trí gi a ñ i tư ng ñư c Drop Cap và các hàng trong ño n văn. − Font: Thi t l p ki u ch cho Drop Cap. − Lines to drop: ð l n cho Drop Cap (ñơn v ñư c tính b ng dòng). − Distance from text: Kho ng cách t ch Drop Cap ñ n văn b n.
  • 64. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 63 - 3.3.6. Chèn bi u tư ng và ký hi u ñ c bi t (Symbols) Insert (Group Symbols) Symbol ch n các bi u tư ng có s n ho c ch n More Symbols Hình 3.35: H p tho i Symbol Ch n ký hi u và click Insert ñ ñưa vào tài li u. 3.3.7. T o Bookmark và Hyperlink Bookmark dùng ñánh d u m t v trí trong tài li u v i m t tên, ch c năng này thư ng dùng trong các tài li u có n i dung dài. Hyperlink dùng ñ t o liên k t ñ n m t trang Web, m t hình nh, m t bookmark hay m t chương trình. T o Bookmark − ð t d u nháy t i v trí mu n ñánh d u . − Ch n Insert (Group Links) Bookmark.
  • 65. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 64 - Hình 3.36: H p tho i Bookmark − Bookmark name: Nh p tên Bookmark. − Click Add. Trong tài li u có th có nhi u v trí c n t o Bookmark, m i Bookmark có m t tên riêng. T o Hyperlink ðánh d u kh i n i dung văn b n làm nhãn liên k t: − Ch n Tab Insert (Group Links) Hyperlink − Xu t hi n c a s Hyperlink: + Link to: Trang web, bookmark, … Hình 3.37: H p tho i Insert Hyperlink
  • 66. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 65 - 3.3.8. Cross-reference (T o tham chi u chéo) Dùng ñ tham chi u ñ n m t ñ i tư ng như tiêu ñ (heading), hình minh h a, b ng bi u, … trong tài li u. M c ñ nh nó ñư c chèn như m t hyperlink. Cách t o: − Trong tài li u hi n hành, nh p nhãn tham chi u. − Ch n Insert (Group Links) Cross-reference. Hình 3.38: H p tho i Cross-reference + Trong Combobox Reference type, click ch n lo i ñ i tư ng mu n tham chi u ñ n — Ví d : a heading. + Trong h p Insert reference to, click ch n thông tin mu n chèn vào tài li u — Ví d : the heading text. + Trong h p For which, click ch ñ nh ñ i tư ng mu n tham chi u ñ n. + Insert as hyperlink : Cho phép ngư i s d ng di chuy n ñ n ph n t tham chi u. + Click Insert. 3.3.9. T o Header & Footer Insert (Group Header & Footer) Header ho c Footer, ngư i dùng có th ch n các m u Header/Footer có s n ho c Edit Head- er/Footer ñ nh p n i dung. Ch n Remove Header/Footer ñ b Head- er/Footer
  • 67. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 66 - Hi u ch nh Header & Footer: Hình 3.39: Tab ch a công c t o Header and Footer − Page Number: Thêm vào s trang t ñ ng. − Date & Time: Thêm vào ngày tháng hi n hành l y t h th ng. − Quick Parts: Th c hi n ch c năng AutoText. − Picture: Chèn hình nh t file có s n. − Go to Header/Go to Footer: Di chuy n t i Footer ho c Header. − Previous, Next: ði u hư ng ñ n trang trư c ho c sau. − Different First Page: T o trang ñ u khác bi t so v i các trang còn l i. − Different Odd & Even Pages: T o trang ch n khác bi t so v i trang l − Show Document Text: T t b t hi n th tài li u trong trang. 3.3.10. Thao tác trên trang: − T o trang bìa theo m u (Cover Page): Insert (Group Pages) Cover Page ch n m t m u có s n. − Remove Current Cover Page: Xóa trang bìa. − Blank Page: Chèn trang tr ng, Page Break: Qua trang m i.
  • 68. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 67 - 3.4. B ng – Chia C t Và Trình Bày Trang B ng (table) là ki u trình bày văn b n có c u trúc g m các c t (column) và các dòng (row), giao gi a các dòng và các c t là các ô (cell). 3.4.1. Cách t o b ng Insert (Group Table) Table. Rê chu t ch n s dòng và c t c n t o. Tuy nhiên cách này ch t o ñư c b ng có s dòng và c t gi i h n. − Insert Table: Cho phép t o b ng v i s dòng và c t ñư c ngư i dùng nh p vào, sau ñó Click OK ñ t o b ng.
  • 69. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 68 - − Excel Spreadsheet: Nhúng b ng tính (Excel) vào trong Word. − Quick Tables: T o b ng nhanh theo m u. 3.4.2. Hi u ch nh b ng (Table) Click chu t lên b ng ñ xu t hi n Tab Table Tools ch n Layout Hình 3.40: Tab ch a công c t o b ng Ch n các thành ph n trong b ng − Ch n Ô: Click chu t lên hàng, ch n Tab Layout Group Table Select ch n Select Cell. − Ch n c t: Click chu t lên c t, ch n Tab Layout Group Table Select ch n Select Column. − Ch n hàng: Click chu t lên hàng, ch n Tab Layout Group Table Select ch n Select Row. − Ch n c b ng: Click chu t lên b ng, ch n Tab Layout Group Ta- ble Select ch n Select Table.
  • 70. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 69 - Thao tác trên hàng và c t Click chu t lên b ng, ch n Layout Group Row & Column g m các ch c năng sau: − Insert Above: Thêm m t hàng phía trên. − Insert Below: Thêm m t hàng phía dư i . − Insert Left: Thêm c t bên trái. − Insert Right: Thêm c t bên ph i. − Delete: + Delete Cells: Xóa ô. + Delete Columns: Xóa c t. + Delete Rows: Xóa hàng. + Delete Table: Xóa b ng. Tr n ho c tách các ô Ch n các ô c n tr n, ch n Tab Layout Group Merge có các ch c năng sau: − Merge Cell: Tr n các ô ñang ch n thành m t ô duy nh t. − Split Cells: Tách thành nhi u ô. − Split Table: Tách thành hai b ng khác nhau. Thay ñ i ñ l n c a các ô Click chu t lên b ng, Ch n Tab Layout Group Cell Size g m các ch c năng sau: − AutoFit:
  • 71. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 70 - + AutoFit Contents: Kích thư c b ng co giãn theo lư ng d li u trong b ng. + AutoFit Window: Kích thư c b ng m r ng b ng chi u r ng vùng so n th o. + Fixed Column Width: C ñ nh chi u r ng c t. − Height: Hi u ch nh chi u cao c a hàng. − Width: Hi u ch nh chi u r ng c a c t. − Distribute Rows: Hi u ch nh cho các hàng có kích thư c b ng nhau. − Distribute Columns: Hi u ch nh cho các c t có kích thư c b ng nhau. Canh l cho d li u trong ô Ch n các ô c n canh l d li u, Tab Layout Group Alignment có các ch c năng sau: Hình 3.41: Group Alignment − Text Direction: Thay ñ i hư ng c a d li u trong ô. − Cell Margins: Thi t l p kho ng cách gi a d li u và l ô. Thao tác v i d li u trong b ng Click chu t lên b ng, Tab Layout Group Data g m các ch c năng: Hình 3.42: Group Data − Sort: S p x p d li u trong b ng.
  • 72. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 71 - − Repeat Header Rows: Hàng ñang ñư c ch n s ñư c l p l i khi ñ l n c a b ng vư t quá m t trang. − Convert to Text: Lo i b b ng và chuy n d li u bên trong v d ng chu i. − Formula: Th c hi n tính toán v i các trư ng d li u trong b ng Ví d : C n tính t ng ti n các linh ki n ñư c li t kê trong b ng sau: Th c hi n: Click chu t lên ô c n tính toán ch n Tab Lay- out Group Data Formula. Hình 3.43: H p tho i Formula 3.4.3. Thi t k b ng Th c hi n: Click chu t lên b ng ch n Tab Design.
  • 73. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 72 - Hình 3.44: Tab ch a công c trang trí b ng Group Table Styles Cho phép t o ra các b ng d li u ñ p m t theo m u ñư c t o s n. Th c hi n: Click chu t lên b ng và ch n Style. Có th m r ng Style ñ có nhi u Style hơn. Hình 4.45: Group Table Styles − Shading: Tô màu n n. − Borders: T o ñư ng vi n. (Group) Draw Borders − Draw Table: t o b ng t do. − Pen Color: Ch n màu cho ñư ng vi n. − Eraser: Xóa các ñư ng trong b ng. (Group) Table Style Options − Header Row: Nh n m nh hàng ñ u tiên (tiêu ñ ). − Total Row: Nh n m nh hàng cu i. − Banded Rows: T o s phân bi t gi a các hàng (tô màu cách hàng). − First Column: Nh n m nh c t ñ u. − Last Column: Nh n m nh c t cu i. − Banded Column: T o s phân bi t gi a các c t (tô màu cách c t).
  • 74. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 73 - 3.4.4. Chia c t (columns) Ch c năng Columns cho phép ñ nh d ng văn b n d ng c t báo. Ch n kh i văn b n mu n chia c t, ch n Page Layout (Group Page Setup) Columns. Ngư i dùng ch n s lư ng c t c n chia ho c ch n More Columns ñ m h p tho i Columns. Hình 3.46: H p tho i Columns − Presets: ch n m t trong các m u có s n ho c nh p s c t vào ô Number of columns. − Line between: K /Không k ñư ng phân cách gi a các c t. − Width and spacing: ð r ng c a c t và kho ng cách gi a các c t. − Apply to: Ph m vi chia c t. Lưu ý: Khi chia c t ngư i dùng thư ng m c các l i như chia hai c t d li u năm bên m t c t, không th thoát ra kh i hai c t… Các l i này x y ra khâu quét ch n d li u (thư ng là không ng t ño n). ð
  • 75. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 74 - chia c t luôn thành công ngư i dùng nên b t nút Show/Hide ñ khi quét ch n d li u không quét ph i d u Enter cu i cùng . 3.4.5. Trình bày trang Tô màu n n cho trang (Page Color): Th c hi n: Page Layout Group Page Background Page Color. T o Watermark Ch c năng Watermark cho phép ngư i d ng t o l p ch m dư i văn b n. Watermark thư ng dùng ñ báo hi u lo i tài li u c n ñư c quan tâm ñ c bi t như Confidential (m t) ho c Urgent (kh n). Page Layout (Group Page Background) Watermark. − Custom Watermark: T o Watermark theo ý ngư i dùng.
  • 76. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 75 - Hình 3.48: H p tho i Printed Watermark + No Watermark: B Watermark. + Picture Watermark: T o Watermark là hình nh ñư c ch n. + Text Watermark: T o Watermark là ch ñư c nh p vào Textbox Text + Remove Watermark: Xóa Watermark. Footnote và Endnote Chèn chú thích cho tài li u, t i v trí chú thích s ñư c ñánh d u và n i dung chú thích xu t hi n cu i trang (Footnote) ho c cu i tài li u (Endnote). − ð t d u nháy t i v trí mu n t o chú thích. − Tab References (Group Footnotes) Insert Footnote ñ t o chú thích cu i trang ho c Insert Endnote ñ t o chú thích cu i tài li u − Các ch c năng khác: + Next Footnote: Di chuy n ñ n footnote k ti p trong tài li u + Show Notes: Di chuy n nhanh ñ n nơi ñ t Footnote ho c Endnote
  • 77. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 76 - 3.5. Style 3.5.1. Khái ni m Trong quá trình so n th o văn b n, có nh ng n i dung có ñ nh d ng gi ng nhau, n u ñ nh d ng l n lư t cho t ng n i dung riêng s m t nhi u th i gian và không nh t quán. M t trong nh ng cách ñơn gi n ñ th c hi n ñi u này là dùng Style. Style là m t t p h p các ñ nh d ng ñư c t o trư c và có m t tên. Style r t c n thi t khi so n th o giáo trình ho c tài li u có nhi u m c, nhi u lo i văn b n khác nhau. Style có th áp d ng cho cho ño n văn (Paragraph), cho ký t (Character) ho c c hai (Linked). Word có s n các Style m c ñ nh, ngư i dùng có th ñ nh nghĩa thêm Style. Các Style ñư c ch a trong trong Group Styles trên thanh Ribbon c a tab Home. 3.5.2. Các thao tác trên Style Cách t o Style − ð nh d ng cho kh i văn b n. − Ch n kh i văn b n v a ñ nh d ng. − M r ng Style, ch n Save Selection as a New Quick Style. − Nh p tên Style trong textbox Name:
  • 78. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 77 - Hình 3.49: H p tho i ñ t tên Style − Ch n Modify… t h p tho i trên ñ hi u ch nh Style: Hình 3.50: H p tho i Create New Style from Formatting − Name: Nh p tên Style m i.
  • 79. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 78 - − Style type: Ch n lo i Style (paragraph, character, linked). − Style based on: Ch n Style làm cơ s cho Style ñang t o, Style ñang t o s bao g m các ñ nh d ng c a Style n n. − Style for following paragraph: Ch n Style cho ño n k ti p. − Formatting: Ch n các ñ nh d ng cho Style. − Click nút Format cho phép m r ng các ñ nh d ng như: Font, Para- graph, Tabs, Border, Language, Frame, Numbering, Shortcut Key, Text Effects. Gán Style − Ch n kh i văn b n mu n ñ nh d ng theo m t Style nào ñó.. − Ch n tên Style trong h p Group Styles, ho c nh n t h p phím t t. Hi u ch nh Style − Trong c a s Styles and Formatting. − Right Click vào tên Style mu n hi u ch nh, ch n Modify... − Th c hi n hi u ch nh. 3.5.3. T o b ng m c l c ð t o m c l c c n ph i t o Style trư c, n i dung nào mu n xu t hi n trong m c l c thì n i dung ñó ph i ñư c gán Style. − Ch n Tab References Group Table of Contents Table of Contents ch n Insert Table of Contents. − Show page numbers: Hi n th s trang. − Tab leader: Ki u Tab t tên ñ m c ñ n s trang. − Formats: Ch n ki u ñ nh d ng. − Show levels: S c p xu t hi n trong m c l c.
  • 80. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 79 - Hình 3.51: H p tho i Table of Contents − Click ch n Options…xu t hi n c a s Table of Contents Options. Hình 3.52: H p tho i Table of Contents Options − M c Available Styles: Danh sách các Style ñang t n t i. − Trong m c TOC lev- el: Ch ñ nh c p xu t hi n c a Style tương ng. − Click OK ñ hoàn t t. 3.5.3.2.
  • 81. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 80 - 3.6. Template 3.6.1. Khái ni m Template là m t t p tin m u, cho phép t o m t t p tin m i v i m u ñã ñư c t o s n. T p tin m u có th bao g m tiêu ñ , logo, nh ng ñ nh d ng khác. T p tin m u có ph n ñuôi là .dotx. Trong Word có s n các t p tin Template, ta có th s d ng b ng cách: − Ch n File New Sample Templates xu t hi n c a s Template, ch a các m u Template, ch n m t m u phù h p v i n i dung c a tài li u sau ñó ch n ti p: + Document ch n Create ñ s d ng Template. + Template ch n Create ñ s a Template t Template có s n. + Hình 3.53: H p tho i ch n Templates
  • 82. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 81 - 3.6.2. T o t p tin m u m i − Ch n File New My Templates. Hình 3.54: H p tho i t o Template m i + Trong th Personal Templates ch n Blank document. + T i m c Create New ch n Template, OK. + So n th o và ñ nh d ng cho t p tin m u. + Lưu t p tin m u trong thư m c m c ñ nh C:WINDOWSApplication DataMicrosoftTemplates. 3.6.3. Download t p tin m u File New trong m c Office.com Templates ch n lĩnh v c, ch n m u và click Download ñ t i v . Yêu c u máy ph i n i m ng In- ternet.
  • 83. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 82 - Hình 3.55: Download Templates t Office.com 3.7. Các Ch c Năng Khác 3.7.1. Tr n thư (Mail Merge) Công vi c văn phòng thư ng có nhu c u t o các gi y m i, phi u báo, thư c m ơn, gi y ch ng nh n, … Nh ng m u thư tín này thư ng có chung m u mã, ch khác nhau thông tin c a ngư i nh n. ð th c hi n công vi c này m t cách nhanh chóng và chính xác Word h tr công c g i là Mail Merge − T o Data source: Là m t Table ch a danh sách ngư i nh n thư, trong ñó các c t s ch a các thông tin c a ngư i nh n, lưu thành t p tin dulieu.doc − T o m u thư tín: Ch a n i dung chung cho t t c các thư. − Th c hi n tr n thư: G m 6 bư c:
  • 84. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 83 - + T i trang thư tín, ch n Tab Mailings (Group Start Mail Merge) Start Mail Merge Step by Step Mail Merge Wizard. Xu t hi n c a s Mail Merge. + Select document type: Ch n lo i thư (Ch n Letters), next. + Select starting document: - Ch n Use the current document: Ch n tài li u hi n hành làm m u thư tr n - Start from a Template: Ch n m u Template - Start from existing document: Ch n m t tài li u ñã có, ch n xong click next sang bư c k ti p + Use an existing list: Ch n b ng d li u ch a danh sách ngư i nh n, click nút browse, m danh sách, click nút select all, OK, Next. + Xem trư c thông tin ñư c tr n. + Th c hi n tr n: Có th dùng thanh công c Mail merge, Click nút Merge to new document, xu t hi n c a s Merge, ch n ph m vi tr n, OK hoàn t t, các thư tr n xong ñư c lưu vào m t t p tin m i. + Tính năng nâng cao: − ð khai thác h t nh ng tính năng c a tr n thư như thêm ñi u ki n (If Then Else…), Next Record, Next Record If… ch n Tab Mail- ings Group Write & Insert Fields Rules. 3.7.2. Tìm ki m và thay th (Find and Replace) Tìm ki m Tìm ki m là bài toán khá ph bi n trong lĩnh v c Tin h c. Vi c tìm ki m b ng tay v i kh i lư ng văn b n l n luôn là ñi u không kh thi, t n nhi u công s c mà l i kém hi u qu . Word cung c p cho ngư i dùng tính năng tìm ki m r t m nh m , rút ng n th i gian tìm ki m và luôn ñ m b o tính chính xác. View (Group Show) Navigation Pane xu t hi n h p tho i Navigation cho phép ngư i dùng nh p n i dung c n tìm trong m c Search Document.
  • 85. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 84 - Hình 3.56: H p tho i Navigation Thay th n i dung Ch c năng Replace ñ thay th n i dung cũ b ng n i dung m i. View (Group Show) Navigation Pane, click m r ng Combo box Search Document ch n Replace. Hình 3.57: Ch n ch c năng Replace Xu t hi n h p tho i Find and Replace: Hình 3.58: H p tho i Find and Replace
  • 86. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 85 - − Find what: Nh p n i dung c n tìm. − Find Next: Tìm t i n i dung k ti p. − Replace with: Nh p n i dung thay th . − Replace: Thay th n i dung ñang ñư c ñánh d u hi n hành. − Replace All: Thay th toàn b n i dung ñư c ñánh d u trong tài li u. − Cancel: H y b . 3.7.3. Thêm chú thích Chú thích ñư c thêm vào tài li u Word nh m di n gi i cho m t n i dung nào ñó. Review (Group Comments) New Comment, nh p n i dung chú thích. − Các ch c năng khác c a Group Comments: + Delete: Xóa chú thích. + Previous: Di chuy n ñ n chú thích bên trên. + Next: Di chuy n ñ n chú thích phía dư i. 3.8. In n Trong Word ð th c hi n in n t MS Word, t th File Print. Ch n thông s thi t l p như mô t ph n Windows trư c khi in n. Nhưng trư c khi th c hi n in n, chúng ta ph i thi t l p thông s trư c khi in. 3.8.1. ð nh d ng trang in Page Layout Group Page Setup, v i các m c chính như sau: Nút Margins: Ch ñ nh thông s v l cho trang in. Chúng ta có th ch n t các m u có s n, ho c ch n Custom margins ñ tùy nh p thông s v l : l trên, dư i, trái, ph i (Top, Bottom, Left, Right). Nút Orientation: ch n hư ng in d c hay ngang. Nút size: Ch n kích thư c gi y in trong danh sách, ho c nh p kích thư c trang theo yêu c u c a ngư i dùng t m c More Paper Sizes.
  • 87. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 86 - Chúng ta có th m r ng Page Setup (click vào v trí mũi tên phía cu i bên ph i c a th ) xu t hi n h p tho i Page Setup. Hình 4.39: H p tho i Page Setup − Th Page: ð t hư ng trang, ch n kh gi y in. + Orientation: Ch n hư ng . + Scaling : Ch n t l in. + Paper size: Ch n kh gi y. + Print quality: Ch t lư ng in. + First page number: S b t ñ u c a trang ñ u. 3.8.2. Thi t l p trư c khi in − Copies: S lư ng b n in. − Printer: Ch n máy in. − Print All Pages: In t t c ho c nh p s trang in vào Textbox Pages. − Print One Sided: Ch n in m t m t hay hai m t. − Collated: Th t trang in − Portrait Orientation: Hư ng gi y in. − Custom Page Size: Kh gi y in. − Custom Margins: Thi t l p l . − 1 Page Per Sheet: Thi t l p s lư ng trang in trên m t t gi y in.
  • 88. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 87 - Chương 4. MICROSOFT EXCEL 4.1. Gi i Thi u Microsoft Excel Microsoft Excel là ph n m m v b ng tính ñi n t dùng ñ lưu tr , t ch c và thao tác trên d li u. Vùng làm vi c c a Excel là m t b ng g m nhi u hàng và c t. Hàng (row) ñư c ñư c nh n di n b i s (1,2,3,…) và c t (col- umn) ñư c nh n di n b i ký t (A,B,C,…). Giao gi a hàng và c t là ô (cell) và có ñ a ch là <c t-hàng> ví d A7. Ô là ñơn v cơ s ñ lưu tr d li u c a b ng tính. 4.1.1. Các thành ph n trong c a s Excel Hình 4.1: Giao di n MS Excel 2010 Các thành ph n trong c a s Excel g m: − Title bar: Thanh tiêu ñ . − Tab bar: Thanh l nh. − Ribbon: Thanh ch a các Group công c . − Formula bar: Thanh công th c. − Sheet Tab: Ch a các sheet trong workbook.
  • 89. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 88 - 4.1.2. C u trúc c a m t workbook Workbook M t t p tin c a Excel 2010 ñư c g i là m t Workbook và có ph n phân lo i m c ñ nh là .xlsx. M t Workbook ñư c xem như là m t tài li u g m nhi u trang g i là sheet, m t workbook có t i ña 255 sheet. Worksheet M i m t sheet là m t b ng tính g m các hàng và c t − Hàng: Có t i ña là 1.048.576 hàng, ñư c ñánh s th t t 1,2,3,… − C t: Có t i ña là 256 c t, ñư c ñánh s t A,B,C,… − Ô: Là giao c a c t và hàng, d li u ñư c ch a trong các ô, gi a các ô có lư i phân cách. − M i ô có m t ñ a ch ñư c xác ñ nh b ng tên c a c t và s th t hàng. − Con tr ô: Là m t khung nét ñôi, ô ch a con tr ô ñư c g i là ô hi n hành. − Vùng (Range): G m nhi u ô liên ti p nhau, m i vùng có m t ñ a ch ñư c g i là ñ a ch vùng. ð a ch vùng ñư c xác ñ nh b i ñ a ch c a ô góc trên bên trái và ô góc dư i bên ph i, gi a ñ a ch c a 2 ô này là d u hai ch m (:) ví d C5:F10 − Gridline: Trong b ng tính có các lư i (Gridline) dùng ñ phân cách gi a các ô, các lư i này s không xu t hi n trong trang in. − Mu n b t/t t Gridline, ch n l nh View (Group Show) Gridlines Các thao tác trên sheet − Ch n Sheet làm vi c: Click vào tên Sheet. − ð i tên Sheet: D_Click ngay tên Sheet c n ñ i tên, sau ñó nh p vào tên m i. − Chèn thêm m t Sheet: Ch n l nh Insert WorkSheet. − Xóa m t Sheet: Ch n Sheet c n xóa, R_Click Delete. 4.1.3. Các ki u d li u và cách nh p Ki u d li u s <tên c t><Ch s hàng>
  • 90. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 89 - Khi nh p vào s bao g m: 0..9, +, -, *, /, (, ), E, %, $, ngày và gi thì s theo ñúng quy ư c trong môi trư ng Windows s m c ñ nh ñư c canh l ph i trong ô. ð ñ t quy ñ nh v cách nh p và hi n th s trong Windows: ch n l nh Start Control Panel Regional and Language Formats Additional Settings Number Hình 4.2: H p tho i Customize Format − D li u d ng s (Number): + Decimal symbol: Quy ư c d u phân cách ph n th p phân. + No. of digits after decimal: S ch s th p phân. + Digits grouping symbol: D u phân cách hàng ngàn. + Digits grouping : S s h ng trong Group.
  • 91. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 90 - + Negative number format: ð nh d ng s âm. + List separator: Quy ư c d u phân cách ngàn. − D li u d ng ti n t (Currency): Excel cho phép ngư i dùng ñ nh d ng cách hi n th các lo i ti n t khác nhau. D u phân cách gi a các ph n theo quy ñ nh c a h th ng như ki u Number. Ki u d li u ti n t ñúng s t ñ ng canh ph i. − D li u d ng ngày (Date): Excel s hi u d li u ki u Date khi ta nh p vào ñúng theo s quy ñ nh c a Windows, d li u s canh ph i trong ô. Ngư c l i Excel s hi u là ki u chu i. ð ki m tra và thay ñ i quy ñ nh khi nh p d li u ki u Date cho Windows: ch n Start Control Panel Regional and Language For- mats Additional Settings Date. − D li u d ng gi (Time): Excel s hi u d li u ki u Time khi ta nh p ñúng theo quy ñ nh c a Windows, m c ñ nh là gi :phút:giây (hh:mm:ss AM/PM). D li u s canh ph i trong ô. D li u ki u chu i (Text) D li u chu i bao g m ký t ch và s , khi nh p thì m c ñ nh là canh trái trong ô. Công th c (Formula) Công th c b t ñ u b ng d u =, giá tr hi n th trong ô là k t qu c a công th c, có th là m t tr s , m t ngày tháng, m t gi , m t chu i hay m t thông báo l i. Công th c là s k t h p gi a các toán t và toán h ng. − Các toán t như: +, -, *, /, &,^, >, <, >=, <=, =,<>, … − Các toán h ng như: h ng, hàm, ñ a ch ô, ñ a ch vùng, …
  • 92. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 91 - 4.1.4. Các lo i ñ a ch và các thông báo l i thư ng g p ð a ch tương ñ i Là ñ a ch mà nó t ñ ng c p nh t theo s thay ñ i c a ñ a ch ô ngu n khi th c hi n thao tác copy công th c ñ b o toàn m i quan h tương ñ i gi a các ô trong công th c. Quy ư c: ð a ch tương ñ i c a ô có d ng: Ví d : Hình 4.3: Ví d ñ a ch tương ñ i ð a ch tuy t ñ i: Là ñ a ch mà nó không thay ñ i khi th c hi n thao tác copy công th c. Quy ư c: ð a ch tuy t ñ i c a ô có d ng: Ví d : Hình 4.4: Ví d ñ a ch tuy t ñ i Trong ví d trên, ñ a ch ô D1 không ñ i khi copy công th c <Tên c t><Ch s hàng> $<Tên c t>$<Ch s hàng>
  • 93. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 92 - ð a ch h n h p Là ñ a ch mà nó ch thay ñ i m t trong hai thành ph n (hàng ho c c t) khi copy công th c. Quy ư c: ð a ch h n h p có d ng. gi c ñ nh c t khi copy công th c Ví d : $A1 gi c ñ nh hàng khi copy công th c Ví d : A$1 Ví d : Hình 4.5: Ví d ñ a ch h n h p Khi copy công th c t D3 sang F3 thì c t B không ñ i -> c ñ nh c t B. Cách chuy n ñ i gi a các lo i ñ a ch Khi nh p m t ñ a ch trong công th c và nh n phím F4 ñ chuy n t ñ a ch tương ñ i sang tuy t ñ i và h n h p. Hình 4.6: Chuy n ñ i qua l i các lo i ñ a ch Các thông báo l i thư ng g p trong Excel Khi Excel không tính ñư c m t công th c thì chương trình s báo l i sai, b t ñ u b ng d u #, dư i ñây là danh sách các thông báo l i thư ng g p. $<Tên c t><Ch s hàng> <Tên c t>$<Ch s hàng>
  • 94. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 93 - Thông báo l i Nguyên nhân #DIV/0! Trong công th c có phép tính chia cho 0. #N/A Công th c tham chi u ñ n ô có giá tr không tìm th yho c nh p hàm thi u ñ i s . #NAME? Trong công th c có tên hàm ho c tên ô sai. #NULL X y ra khi xác ñ nh giao gi a 2 vùng nhưng vùng giao nhau là r ng. #NUM! D li u s b sai. #REF! X y ra khi trong công th c có tham chi u ñ n m t ñ a ch không h p l . #VALUE! Trong công th c có các toán h ng và toán t sai ki u. 4.2. Các Thao Tác Cơ B n 4.2.1. X lý trên kh i d li u ð t tên cho vùng ð thu n ti n cho vi c thao tác trên d li u, ta có th ñ t tên cho m t vùng d li u ñư c ch n như sau: − Ch n vùng d li u c n ñ t tên. − Nh p tên vùng vào m c Name box. Nh n enter. Sao chép d li u t ô này sang ô khác và ñi n d li u − S d ng ch c năng Copy và Paste: + Ch n vùng d li u ngu n c n sao chép. + Ch n Home (Group Clipboard) Copy ho c nh n Ctrl+C + Di chuy n con tr ô ñ n ô ñ u tiên c a vùng ñích. + Ch n Home (Group Clipboard) Paste ho c nh n Ctrl+V − T ñ ng ñi n d li u (AutoFill): + S d ng tính năng AutoFill: Khi Drag t i Fill handle xu ng phía dư i ho c sang ph i, AutoFill s t o ra dãy các giá tr tăng d n d a theo m u trong dãy ô ñã ñư c ch n. + S d ng tính năng Fill t Ribbon: Ngoài tính năng AutoFill, còn có th s d ng l nh Fill t Group Editing ñ th c hi n nh ng sao chép ñơn gi n.
  • 95. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 94 - - ð t tr t i ô mu n sao chép và Drag ñ n nh ng ô mu n ñi n vào - Ch n Home (Group Editing) Fill, sau ñó ch n l nh Down, Right, Up, Left thích h p v i hư ng mu n sao chép − S d ng ch c năng Copy và Paste Special Ch c năng Paste Special giúp ngư i dùng có th sao chép m t thành ph n nào ñó c a d li u. + Ch n d li u c n sao chép. + Ch n Home (Group Clipboard) Copy. + Ch n v trí c n sao chép ñ n + Ch n Tab Home Group Clipboard Paste Paste Special. + Xu t hi n h p tho i Paste Special. Ch n d ng sao chép: Hình 4.7: H p tho i Paste Special - Formulas: Ch sao chép công th c. - Values: Ch sao chép giá tr . - Formats: Ch sao chép ñ nh d ng. - Comments: Ch sao chép chú thích. - Validation: Sao chép ki m tra tính h p l d li u.
  • 96. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 95 - - All except Borders: Sao chép t t c ngo i tr ñư ng vi n. - Column widths: Sao chép ñ r ng c a c t. - Formulas and number formats: Sao chép công th c và ñ nh d ng d li u s . - Values and number formats: Sao chép giá tr và ñ nh d ng d li u s . - Operation: Add, Subtract, Multiply, Divide: Sao chép ñ ng th i th c hi n phép toán c ng, tr , nhân, chia. 4.2.2. Thao tác trên hàng và c t Thêm hàng − Ch n các hàng mà t i ñó mu n chèn thêm hàng m i vào. − Vào Home (Group Cells) Insert Sheet Rows ho c R_Click, ch n Insert Thêm c t − Ch n các c t mà t i ñó mu n chèn thêm c t m i vào. − Vào Home (Group Cells) Insert Sheet Columns ho c R_Click, ch n Insert Thêm ô m i − Ch n các ô ho c ñưa con tr ñ n ô mà t i ñó mu n chèn các ô tr ng vào. − Ch n Home (Group Cells) Insert Cells ho c R_Click, ch n In- sert..., xu t hi n h p tho i sau:
  • 97. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 96 - + Shift cells right: D li u trong ô hi n hành b ñ y sang ph i. + Shift cells down: D li u trong ô hi n hành b ñ y xu ng dư i. + Entire row: Chèn c dòng m i. + Entire column: Chèn c c t m i. Xóa hàng, c t, ho c ô − Xóa hàng/c t: Ch n các hàng/c t c n xóa. Ch n Home Group Cells Delete Delete Sheet Rows/Delete Sheet Columns ho c R_Click ch n Delete. − Xóa ô: Ch n các ô c n xóa. Ch n Home Group Cells Delete Delete Cells ho c R_Click ch n Delete... Thay ñ i ñ r ng c a c t và chi u cao c a hàng − Có th thay ñ i ñ r ng c a c t ho c chi u cao c a hàng b ng cách ñưa chu t ñ n biên gi a tên c t/hàng sau ñó drag chu t ñ thay ñ i kích thư c. + Dùng Home (Group Cells) Format. + Ch n Row Height ñ thay ñ i chi u cao c a hàng (ho c ch n Column Width ñ thay ñ i ñ r ng c a c t). + Ch n AutoFit Row Height/AutoFit Column Width ñ t ñ ng ñi u ch nh kích thư c v a v i d li u.
  • 98. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 97 - 4.2.3. ð nh d ng cách hi n th d li u ð nh d ng cách hi n th d li u s − Ch n vùng d li u c n ñ nh d ng. − Ch n Home (Group Cells) Format Format Cells, ch n th Number. Hình 4.8: H p tho i Format Cells − D li u s khi nh p vào m t ô trên b ng tính ph thu c vào 2 thành ph n: Lo i (Category) và mã ñ nh d ng (Format code). M t s có th hi n th theo nhi u lo i như Number, Date, Percentage,… m i lo i có nhi u cách ch n mã ñ nh d ng. − Ch n lo i th hi n trong khung Category.
  • 99. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 98 - LO I CÔNG D NG VÍ D General ð nh d ng s m c ñ nh, canh ph i, gi nguyên d ng ban ñ u như khi nh p vào 15.75 15234 Number ð nh d ng s v i d u ch m ñ ng có th h tr b ng các d u ph y, s ch s th p phân tùy ý. 3.14159 (1,234.57) Currency ð nh d ng ñơn v ti n t $12.345 1234 VNð Accounting ð nh d ng ti n t ñư c thi t k ñ canh các c t theo d u th p phân c a giá tr ti n t $75.50 $5.50 Date ð nh d ng ngày tháng chung, ngày tháng ñư c hi n th theo m t s ki u tiêu chu n 09/12/2010 Sep-12-10 Time ð nh d ng gi chung, gi ñư c hi n th theo m t s ki u tiêu chu n 2:30 PM 14:30:20 Percentage M t cách ñ nh d ng mà các giá tr trong các ô ñư c ch n ñư c nhân v i 100 và k t qu hi n th v i bi u tư ng % 100% 68.8% Fraction ð nh d ng dư i d ng phân s 1/5 Scientific ð nh d ng s khoa h c, s d ng mũ cho các s có quá nhi u ch s 1.25E+3 2.0E-2 Text ð nh d ng s như văn b n 123 Special Các d ng ñ c bi t Zip Code, Phone Number 9810- 12312-34- 56 Custom Danh sách các d ng tiêu chu n ho c các d ng tùy ch n 15/06/2010
  • 100. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 99 - Ngoài ra có th ñ nh d ng nhanh cách hi n th s b ng cách dùng công c trên thanh công c Formatting. Hình 4.9: ð nh d ng hi n th s b ng công c Formatting − Currency: ð nh d ng ki u ti n t . − Percent Style : ð nh d ng ki u ph n trăm. − Comma Style: ð nh d ng có d u phân cách ngàn. − Increase Decimal: Tăng thêm m t s l ph n th p phân. − Decrease Decimal: Gi m b t m t s l ph n th p phân. ð nh d ng ñơn v ti n t ð ki m tra, thay ñ i ñ nh d ng cách hi n th ti n t trong môi trư ng Windows, Ch n Start Control Panel Regional and Lan- guage Additional Settings Currency. − Currency symbol: Nh p d ng ký hi u ti n t . − Positive currency format: Ch n v trí ñ t ký hi u ti n t . Canh l d li u trong ô Ch n Home (Group Cells) Format FormatCells Alignment. Hình 4.10: H p tho i Format Cells
  • 101. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 100 - − Text Alignment: Canh l cho d li u trong ô. + Horizontal : Canh l theo chi u ngang (Left/ Right/ Center/ Justified/ Center Across Selection/ Distributed/ Fill). + Vertical: Canh l theo chi u ñ ng (Top/ Center/ Bottom/ Justify/ Distributed). − Orientation: Ch n hư ng cho d li u (nh p s ño góc quay trong ô Degrees). − Text Control: ði u ch nh d li u. + Wrap text: D li u t ñ ng xu ng dòng khi g p l ph i c a ô. + Shrink to fit: D li u t ñ ng thu nh kích thư c cho v a v i ô. + Merge cells: K t h p các ô thành 1 ô. ð nh d ng ký t − Ch n Home Group Cells Format Format Cells Font: Ch n ki u ñ nh d ng. − Có th ñ nh d ng b ng công c Group Font. K khung cho b ng tính − Ch n Home Group Cells Format Format Cells Border. − Presets: Ch n ki u k khung. + None: B k khung.
  • 102. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 101 - = TÊN HÀM ([Danh sách ñ i s ]) + Inside: K các ñư ng trong. + Outside: K ñư ng vi n xung quanh. − Border: cho phép ch n ñư ng k tr c quan theo yêu c u. − Line: + Style: Ch n ki u c a ñư ng k . + Color: Màu c a ñư ng k . Tô n n cho b ng tính − Ch n Home (Group Cells) Format Format Cells Fill + Pattern Color: Ch n màu n n. + Pattern Style: Ch n các m u n n. − Có th tô nhanh b ng cách Click nút Fill Color Group Font. Lưu ý: Có th m h p tho i Format Cells b ng cách ch n vùng d li u, R_Click ch n Format Cells trong Shortcut menu. 4.3. M t S Hàm Trong Excel Hàm dùng ñ tính toán và tr v m t giá tr , trong ô ch a hàm s tr v m t giá tr , m t chu i ký t ho c m t thông báo l i, … Excel có m t t p h p các hàm r t phong phú và ñư c phân lo i theo t ng nhóm ph c v cho vi c tính toán trên nhi u ki u d li u và nhi u m c ñích khác nhau. 4.3.1. Cú pháp chung và cách s d ng Cú pháp chung ða s các hàm c a Excel ñ u có ñ i s nhưng cũng có nh ng hàm không có ñ i s . N u hàm có nhi u ñ i s thì gi a các ñ i s ph i ñư c phân cách b ng ký hi u phân cách, các ký hi u phân cách ñư c quy ñ nh trong Control Panel… v i m c ñ nh là d u ph y Cách s d ng N u công th c b t ñ u là m t hàm thì ph i có d u = (ho c d u @, ho c d u +) phía trư c. N u hàm là ñ i s c a m t hàm khác thì không c n nh p các d u trên. Có 2 cách nh p hàm: − Cách 1: Nh p tr c ti p t bàn phím + ð t tr chu t t i ô mu n nh p hàm.
  • 103. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 102 - + Nh p d u = (ho c d u @, ho c d u +). + Nh p tên hàm cùng các ñ i s theo ñúng cú pháp. + Nh n Enter ñ k t thúc. − Cách 2: Thông qua h p tho i Insert Function + ð t tr t i ô mu n nh p hàm. + Click ch n Insert Function ho c Shift+F3. Hình 4.11: H p tho i Insert Function + Ch n Group hàm trong danh sách Function category. + Ch n hàm c n s d ng trong danh sách Function name. + Click OK ñ ch n hàm. + Tùy theo hàm ñư c ch n, Excel s m h p tho i k ti p cho phép nh p các ñ i s (nh p ho c quét ch n). Ti n hành nh p các ñ i s . Ví d danh sách các ñ i s c n nh p c a hàm IF Hình 4.12: H p tho i Function Arguments
  • 104. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 103 - 4.3.2. Các hàm thông d ng Các hàm toán h c (Math) CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D ABS(number) Tr v giá tr tuy t ñ i c a m t s th c. =ABS(12 - 20) 8 INT(number) Tr v s nguyên l n nh t không vư t quá number. =INT(5.6) 5 =INT(-5.6) -6 MOD(number, divisor) Tr v s dư c a phép chia nguyên number cho divisor (number, divisor là các s nguyên). =MOD(5, 3) 2 ODD(number) Làm tròn lên t i m t s nguyên l g n nh t. =ODD(3.6) 5 =ODD(-2.2) -3 PRODUCT(number1, number2, ...) Tính tích c a các giá tr trong danh sách tham s . =PRODUCT(2, -6, 3, 4) -144 RAND( ) Tr v m t s ng u nhiên trong kho ng t 0 ñ n 1. =RAND( ) S ng u nhiên ROUND(number, num_digits) Làm tròn s number v i ñ chính xác ñ n num_digits ch s th p phân (v i qui ư c 0 là làm tròn t i hàng ñơn v , 1 là l y 1 ch s th p phân, -1 là làm tròn t i hàng ch c, ...). =ROUND(5.13687, 2) 5.14 =ROUND(145.13687, -2) 100 SQRT(number) Tính căn b c 2 c a m t s dương number. =SQRT(36) 6 SUM(number1, num- ber2, ...) Tính t ng c a các giá tr trong danh sách tham s . =SUM(2, -6, 8, 4) 8 SUMIF(range, crite- ria [, sum_range]) Tính t ng các ô th a mãn ñi u ki n. - range: vùng mà ñi u ki n s ñư c so sánh. - criteria: chu i mô t ñi u ki n. Ví d : "10", ">15", "<20", …
  • 105. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 104 - Các hàm th ng kê (Statistical) CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D MAX(number1, number2, ...) Tr v giá tr l n nh t c a các giá tr s trong danh sách tham s . =MAX(1, 2, 3, 5) 5 MIN(number1, number2, ...) Tr v giá tr nh nh t c a các giá tr s trong danh sách tham s . =MIN(1, 2, 3, 5) 1 AVERAGE(number1, number2, ...) Tr v giá tr trung bình c ng c a các s trong danh sách tham s . =AVERAGE(1, 2, 3, 5) 2.75 COUNT(value1, value2, ...) ð m s các giá tr s trong danh sách tham s . =COUNT(2, “hai”, 4, -6) 3 COUNTA(value1, value2, ...) ð m s các ô không r ng trong danh sách tham s . =COUNTA(2, “hai”, 4, -6) 4 COUNTBLANK(range) ð m s các ô r ng trong vùng range. =COUNTBLANK(B4:B12) COUNTIF(range, criteria) ð m các ô th a mãn ñi u ki n criteria trong vùng range. - range: là vùng mà ñi u ki n s ñư c so sánh. - criteria: là chu i mô t ñi u ki n. Ví d : "10", ">15", "<20". =COUNTIF(B4:B12, “>=6”) - sum_range: vùng ñư c tính t ng. Các ô trong vùng này s ñư c tính t ng n u các ô tương ng trong vùng range th a ñi u ki n. N u không có sum_range thì vùng range s ñư c tính. =SUMIF(C4:C12, “>=6”, F4:F12)
  • 106. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 105 - RANK(number, ref [, or- der]) Tr v th h ng c a number trong ref, v i order là cách x p h ng. N u order = 0 ho c ñư c b qua thì ref ñư c hi u là có th t gi m. N u order <> 0 thì ref ñư c hi u là có th t tăng. Các hàm Logic CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D AND(logical1, logical2, …) Tr v giá tr TRUE n u t t c các ñi u ki n ñ u là TRUE. =AND(3>2, 5<8, 9>-12) TRUE OR(logical1, logical2, …) Tr v giá tr FALSE n u t t c ñi u ki n là FALSE. =OR(2>3, 12<8, 9>3) TRUE =OR(2>3, 12<8, -9>3) FALSE NOT(logical) L y ph ñ nh c a giá tr logical. =NOT(2>3) TRUE IF(logical_test, val- ue_if_true, value_if_false) Tr v giá tr value_if_true n u ñi u ki n logical_test là TRUE, ngư c l i s tr v giá tr value_if_false. =IF(A1 >=5, “ð u”,”R t”)
  • 107. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 106 - Các hàm x lý chu i (Text) CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D LOWER(text) Chuy n chu i text thành ch thư ng. =LOWER(“ð i H c Công Nghi p”) ñ i h c công nghi p UPPER(text) Chuy n chu i text thành ch in hoa. =UPPER(“ð i H c Công Nghi p”) ð I H C CÔNG NGHI P TPHCM PROPER(text) ð i các ký t ñ u c a m i t trong chu i text thành ch in hoa, còn l i ñ u là ch thư ng. =PROPER(“ð I H C CÔNG NGI P”) ð i H c Công Nghi p TRIM(text) C t b các ký t tr ng vô ích trong chu i text. =TRIM(“ ð i H c Công Nghi p ”) ð i H c Công Nghi p LEN(text) Tr v ñ dài c a chu i text. =LEN(“ð I H C CÔNG NGHI P”) 19 LEFT(text, num_chars) Tr v num_char ký t bên trái chu i text. =LEFT(“ð I H C CÔNG NGHI P”, 7) ð I H C RIGHT(text, num_chars) Tr v num_char ký t bên ph i chu i text. =RIGHT(“ð I H C CÔNG NGHI P”, 11) CÔNG NGHI P MID(text, start_num, num_chars) Tr v chu i ký t có ñ dài num_chars b t ñ u t v trí start_num c a chu i text. =MID(“ð I H C CÔNG NGI P”, 5, 3) H C VALUE(text) Chuy n chu i có d ng s thành tr s . = VALUE("123") + 2 125
  • 108. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 107 - Các hàm ngày và gi (Date & Time) CÚ PHÁP Ý NGHĨA VÀ VÍ D TODAY( ) Tr v ngày hi n hành c a h th ng. =TODAY( ) NOW( ) Tr v ngày và gi hi n hành c a h th ng. =NOW( ) DAY(date) Tr v giá tr ngày trong tháng c a bi u th c ngày date. =DAY(A1) 14 MONTH(date) Tr v giá tr tháng trong năm c a bi u th c ngày date. =MONTH(A1) 8 YEAR(date) Tr v giá tr năm c a bi u th c ngày date. =YEAR(A1) 2010 WEEKDAY(date) Tr v s th t ngày trong tu n c a bi u th c date. Giá tr 1: Sunday, 2:Monday, ..., 7: Satur- day. =WEEKDAY(A1) 3 DATE(year, month, day) Tr v giá tr d ng Date theo quy ñ nh c a h th ng. =DATE(2010,08,14) 14/08/2010 =DATE(10,8,14) 14/08/2010 TIME(hour, minute, second) Tr v giá tr d ng Time. =TIME(8,25,28) 8:25:28 AM =TIME(17,2,46) 5:2:46 PM
  • 109. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 108 - Các hàm tìm ki m (Lookup & Reference) Hàm VLOOKUP − Ch c năng: Tìm giá tr lookup_value trong c t trái nh t c a b ng table_array theo chu n dò tìm range_lookup, tr v tr tương ng trong c t th col_index_num (n u tìm th y). − Cú pháp: + range_lookup = 1: Tìm tương ñ i, danh sách các giá tr dò tìm c a b ng Table_array ph i s p x p theo th t tăng d n. N u tìm không th y s tr v giá tr l n nh t nhưng nh hơn lookup_value. + range_lookup = 0: Tìm chính xác, danh sách các giá tr dò tìm c a b ng Table_array không c n s p x p th t . N u tìm không th y s tr v l i #N/A. Ví d : Hình 4.13: Ví d s d ng hàm Vlookup Hàm HLOOKUP − Ch c năng: Tìm giá tr lookup_value trong dòng trên cùng c a b ng table_array theo chu n dò tìm range_lookup, tr v tr tương ng trong dòng th row_index_num (n u tìm th y). VLOOKUP(lookup_value, Table_array, col_index_num, range_lookup)
  • 110. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 109 - − Cú pháp: Ý nghĩa c a các ñ i s c a hàm Hlookup tương t như hàm Vlookup. Ví d : Hình 4.14: Ví d s d ng hàm Hlookup Hàm MATCH − Ch c năng: Hàm tr v v trí c a lookup_value trong m ng lookup_array theo cách tìm match_type − Cú pháp: + match_type = 1: Tìm tương ñ i, danh sách các giá tr dò tìm c a b ng Table_array ph i s p x p theo th t tăng d n. N u tìm không th y s tr v v trí c a giá tr l n nh t nhưng nh hơn lookup_value. + match_type = 0: Tìm chính xác, danh sách các giá tr dò tìm c a b ng Table_array không c n s p x p th t . N u tìm không th y s tr v l i #N/A. + match_type = -1: Tìm tương ñ i, danh sách ph i s p x p các giá tr dò tìm c a b ng Table_array theo th t gi m d n. N u tìm HLOOKUP(lookup_value, Table_array, row_index_num, range_lookup) MATCH(lookup_value, lookup_array, match_type)
  • 111. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 110 - không th y s tr v v trí c a giá tr nh nh t nhưng l n hơn lookup_value. Ví d : Hình 4.15: Ví d s d ng hàm Match Hàm INDEX − Ch c năng: Tr v giá tr trong ô hàng th row_num, c t th column_num trong m ng array. − Cú pháp: Ví d : Hình 4.16: Ví d s d ng hàm Index Các hàm ki m tra (IS_function) Các hàm ki m tra dùng ñ ki m tra xem ki u c a m t giá tr hay c a m t ô có th a mãn m t ñi u ki n nào ñó không. Ch ng h n: ô d li u có ph i là giá tr s không? Có ph i là chu i ký t không?... Các hàm ki m tra luôn tr v m t trong hai giá tr TRUE ho c FALSE. Như v y các hàm này có th ñáp ng ñư c trong các trư ng h p mà có m t s d li u ngo i l trong m t b ng d li u c n tính toán. − ISERROR(value): Tr v giá tr TRUE n u value là m t l i b t kỳ, ngư c l i thì tr v giá tr FALSE. − ISNA(value): Tr v giá tr TRUE n u value là l i #N/A, ngư c l i thì tr v giá tr FALSE. INDEX(array, row_num, column_num)
  • 112. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 111 - − ISNUMBER(value): Tr v giá tr TRUE n u value là giá tr s , ngư c l i thì tr v giá tr FALSE. − ISTEXT(value): Tr v giá tr TRUE n u value là m t chu i, ngư c l i thì tr v FALSE. 4.3.3. Công th c m ng H tr th ng kê, tính toán d a trên nhi u ñi u ki n khác nhau và ñư c th c hi n trên m ng d li u. Khi th c hi n tính toán b ng công th c m ng thì công th c ñư c bao b c b i hai d u ngo c {}. Hai d u ngo c này ngư i dùng không gõ mà ñư c t phát sinh khi ngư i dùng th c hi n tính toán b ng cách nh n t h p phím Ctrl+Shift+Enter. N u khi th c hi n tính toán ho c s a ch a công th c mà quên nh n t h p phím trên thì công th c s tr v giá tr không ñúng hay thông báo l i #VALUE! Error. Ví d : Tính t ng s lư ng ñi n tho i do Minh bán: Th c hi n: N u ph n t Bi là ði n tho i, t c là 1 (True) ñư c tr v ngư c l i 0 (False) ñư c tr v . N u ph n t Ci là Minh, 1 ñư c tr v ngư c l i 0 ñư c tr v . Cu i cùng ph n t Di ñư c tr v . 3 giá tr này ñư c nhân l i v i nhau. Sau ñó hàm Sum ngoài s tính t ng cho t t c các dòng.
  • 113. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 112 - 4.4. Thao Tác Trên Cơ S D Li u 4.4.1. Khái ni m v cơ s d li u Khi qu n lý thông tin v m t ñ i tư ng, ta ph i qu n lý các thu c tính liên quan ñ n ñ i tư ng ñó. Ví d , qu n lý nhân viên thì c n qu n lý thông tin c a nhân viên như h tên, mã nhân viên, phái, năm sinh, nơi sinh, ñ a ch , mã ng ch, b c, h s , lương, ph c p, ch c v ,... ðó là các thu c tính ph n ánh n i dung c a m t ñ i tư ng c n qu n lý. Các thu c tính ñó thư ng ñư c bi u di n dư i d ng các ki u d li u khác nhau (là chu i, s , ngày tháng, …) và ñư c h p nh t thành m t ñơn v thông tin duy nh t g i là m u tin (record). Các m u tin cùng “d ng” (cùng c u trúc) h p l i thành m t cơ s d li u. Trong Excel, cơ s d li u có d ng như m t danh sách, ví d như danh sách nhân viên, danh sách hàng hóa,... M i danh sách có th g m có m t hay nhi u c t, m i c t ñư c g i là m t trư ng (field) c a cơ s d li u, tên c a c t s ñư c g i là tên trư ng. Hàng ñ u tiên trong danh sách (cơ s d li u) ch a các tên trư ng ñư c g i là hàng tiêu ñ (Header row), các hàng ti p theo m i hàng là m t m u tin (record) cho bi t thông tin v ñ i tư ng mà ta qu n lý. 4.4.2. Các hàm cơ s d li u Các hàm cơ s d li u mang tính ch t th ng kê nh ng m u tin trong CSDL có trư ng th a ñi u ki n c a vùng tiêu chu n ñã ñư c thi t l p trư c. Cú pháp chung: − database: ð a ch vùng CSDL (Ch n ñ a ch tuy t ñ i ñ sao chép). − field: C t c n tính toán, field có th là tên trư ng, ñ a ch c a ô tên field ho c s th t c a trư ng ñó (c t th nh t c a vùng CSDL ñã ch n tính là 1 và tăng d n sang trái). − criteria: ð a ch vùng ñi u ki n Ví d : Ta có m t cơ s d li u như sau: =Tên hàm(database, field, criteria)
  • 114. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 113 - Hình 4.17: Ví d s d ng hàm co s d li u Tên hàm Ý nghĩa và ví d DAVERAGE(database, field, criteria) Tính trung bình c ng các giá tr trong c t field c a các m u tin th a ñi u ki n criteria. =DAVERAGE($A$1:$D$8,D1,F1:F2) DMAX(database, field, criteria) Tìm tr l n nh t trong c t field c a các m u tin th a ñi u ki n criteria. =DMAX($A$1:$D$8,D1,F1:F2) DMIN(database, field, cri- teria) Tìm tr nh nh t trong c t field c a các m u tin th a ñi u ki n criteria. =DMIN($A$1:$D$8,D1,F1:F2) DCOUNT(database, field, criteria) ð m các ô ki u s trong c t field c a các m u tin th a ñi u ki n criteria. =DCOUNT($A$1:$D$8,D1,F1:F2) DCOUNTA(database, field, criteria) ð m các ô khác r ng trong c t field c a các m u tin th a ñi u ki n criteria. =DCOUNTA($A$1:$D$8,D1,F1:F2) 4.4.3. Các l nh x lý d li u Trích l c d li u L c d li u t ñ ng (AutoFilter). − Ch c năng: L nh Data (Group Sort & Filter) Filter dùng ñ l c các m u tin th a mãn nh ng tiêu chu n nào ñó t cơ s d li u ban
  • 115. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 114 - ñ u. K t qu ch hi n th nh ng m u tin th a ñi u ki n còn nh ng m u tin khác s t m th i b che − Th c hi n: + Ch n vùng CSDL v i tiêu ñ . + Ch n Tab Data (Group Sort & Filter) Filter, Excel s t ñ ng xu t hi n các nút th c nh tên field cho phép ch n ñi u ki n l c tương ng v i các field ñó. + Ch n ñi u ki n l c trong h p li t kê c a t ng field tương ng. + Ch n Text Fillter ñ th c hi n ch c năng l c nâng cao theo yêu c u c a ngư i dùng: Hình 4.18: H p tho i Custom AutoFilter Show rows where: Cho phép ngư i dùng ch n ñi u ki n và nh p giá tr so sánh combobox k bên. Ngư i dùng có th k t h p v i ñi u ki n “và”, “ho c” phía dư i. L c d li u nâng cao (Advanced Filter) − Ch c năng: L nh Data (Group Sort & Filter) Advanced dùng ñ trích ra các m u tin theo các ñi u ki n ch ñ nh trong vùng ñi u ki n ñư c t o trư c. − Th c hi n: Bư c 1: T o vùng ñi u ki n l c. S d ng m t trong hai cách sau: Cách 1: S d ng tên trư ng ñ t o vùng ñi u ki n: Vùng ñi u ki n s có ít nh t hai hàng, hàng ñ u ch a các tên field ñi u ki n, các hàng khác dùng ñ mô t ñi u ki n. + Ch n các ô tr ng trong b ng tính ñ làm vùng ñi u ki n.
  • 116. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 115 - + Sao chép tên field ñi u ki n làm tiêu ñ c a vùng ñi u ki n. + Nh p tr c ti p các ñi u ki n vào ô dư i tên trư ng tương ng. Các ñi u ki n ghi trên cùng m t hàng là các ñi u ki n th a mãn ñ ng th i (AND), nh ng ñi u ki n ghi trên các hàng khác nhau là nh ng ñi u ki n th a mãn không ñ ng th i (OR). Ví d : Cách 2: S d ng công th c ñ t o vùng ñi u ki n: Vùng ñi u ki n s có hai ô, ô trên ch a tiêu ñ như: “ñi u ki n”, …ho c b tr ng nhưng ph i khác v i tên trư ng, ô dư i là công th c mô t ñi u ki n. + Ch n hai ô tr ng trong b ng tính ñ làm vùng tiêu chu n. + Nh p tiêu ñ ô trên c a vùng tiêu chu n. + Nh p công th c vào ô bên dư i mô t ñi u ki n, dùng m u tin ñ u tiên trong cơ s d li u ñ ñ t ñi u ki n so sánh, hàm AND dùng ñ l p các ñi u ki n th a mãn ñ ng th i, hàm OR dùng ñ l p các ñi u ki n th a mãn không ñ ng th i. Ví d : Bư c 2: Vào Data (Group Sort & Filter) Advanced, xu t hi n h p tho i có các tùy ch n sau − Action: + Filter the list, in-place: k t qu hi n th tr c ti p trên vùng CSDL. + Copy to another location: k t qu ñư c ñ t t i m t v trí khác. − List range: Ch n ñ a ch vùng CSDL. − Criteria range: Ch n ñ a ch vùng tiêu chu n. ð i tư ng ði m A >5
  • 117. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 116 - − Copy to: Ch n ñ a ch c a ô ñ u tiên trong vùng k t qu (ph i ch n m c Copy to another location). − Unique records only: N u có nhi u m u tin gi ng nhau thì ch l y duy nh t m t m u tin ñ i di n, ngư c l i thì l y h t các m u tin th a ñi u ki n c a vùng tiêu chu n (dù gi ng nhau). S p x p d li u L nh Data Sort dùng ñ s p x p các hàng ho c các c t trong vùng ñư c ch n theo th t tùy ch n tương ng khoá s p x p ñư c ch ñ nh, vùng s p x p ph i ch n t t c các ô có liên h v i nhau. − Th c hi n: + Ch n vùng d li u c n s p x p. + Vào Data (Group Sort & Filter) Sort, xu t hi n h p tho i. Hình 4.19: H p tho i Sort − Sort by: Ch n khóa s p x p. − Sort On: Giá tr s p x p (giá tr , màu n n, màu ch , bi u tư ng). − Order: Th t tăng d n ho c gi m d n. − Add Level: Thêm khóa s p x p, n u d li u trong c t khóa phía trên b trùng. − Copy Level: Copy ñi u ki n. − Delete Level: Xóa ñi u ki n. − N u mu n s p x p theo hàng thì ch n nút l nh Options c a h p tho i Sort, sau ñó ch n m c Sort left to right.
  • 118. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 117 - Mu n s p x p nhanh theo c t nào ñó thì ñ t tr vào ô b t kỳ c a c t ñó Click ch n nút Sort A->Z ho c Z->A trên thanh công c chu n. 4.4.4. Subtotals Ch c năng: Th ng kê d li u theo t ng nhóm trong cơ s d li u. Ví d tính t ng ti n lương theo t ng nhóm ðƠN V . Th c hi n: Xét CSDL B NG LƯƠNG dư i ñây. V n ñ ñ t ra là c n tính t ng ti n lương theo t ng nhóm ðƠN V . − Dùng l nh Data (Group Sort & Filter) Sort ñ s p x p d li u theo ðƠN V , m c ñích ñ các m u tin có cùng ðƠN V thì n m li n k nhau. − Ch n b ng CSDL c n t ng h p v i tiêu ñ là m t hàng. − Vào Data (Group Outline Subtotals), xu t hi n h p tho i Subtotal v i các tùy ch n sau:
  • 119. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 118 - Hình 4.20: H p tho i Subtotal + At each change in: Ch n tên trư ng c n t ng h p. + Use function: Ch n hàm s d ng tính toán hay th ng kê. + Add subtotal to: Ch n tên trư ng ch a d li u c n th c hi n tính toán hay th ng kê. + Replace current subtotals: Thay th các dòng t ng h p cũ ñ ghi dòng t ng h p m i. + Page break between groups: T o ng t trang gi a các nhóm. + Summary below data: Thêm dòng t ng h p sau m i nhóm. K t qu :
  • 120. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 119 - Làm vi c v i màn hình k t qu sau khi t ng h p. − Click vào các nút ñ ch n các m c d li u b n mu n xem. + Ch hi n th t ng chính (Grand Total Only). + Hi n th t ng chính và t ng ph (Grand Total And Subtotal). + Hi n th chi ti t t t c các m u tin cùng các t ng h p (All Record). 4.4.5. Ch c năng PivotTable Ch c năng: Th ng kê d li u theo nhi u c p ñ khác nhau v i nhi u hình th c ña d ng t m t b ng d li u chính. Th c hi n: − ð t con tr trong b ng d li u. − Ch n l nh Tab Insert (Group Tables) PivotTable PivotTable xu t hi n h p tho i yêu c u ch n vùng d li u làm th ng kê và nơi xu t b ng th ng kê. Hình 4.21: H p tho i Create PivotTable
  • 121. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 120 - + Select a Table or range: Cho phép ch n vùng d li u là Sheet hi n hành. + Use an external data source: Cho phép ch n vùng d li u t file Excel có s n. + New Worksheet: Phát sinh b ng th ng kê trên sheet m i. + Existing Worksheet: Phát sinh b ng th ng kê t ñ a ch ñư c nh p vào. Click OK xu t hi n h p tho i cho phép kéo th các field là ñi u ki n th ng kê. Hình 4.22: H p tho i PivotTable Field List
  • 122. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 121 - − Vùng Row Labels và Column Labels s ch a Field làm ñi u ki n th ng kê − Vùng Values ch a nh ng Field s li u mu n th ng kê. Drag chu t kéo Field vào vùng tương ng k t qu s t ñ ng c p nh t t o thành b ng th ng kê. 4.4.6. Ch c năng Consolidate Dùng ñ th ng kê d li u t nhi u b ng cơ s d li u ngu n nhi u t p tin khác nhau. Bư c 1: T o b ng th ng kê, b ng th ng kê là m t khung g m row header ho c column header, ho c c hai. − Column header: Ch a tên các field mu n th ng kê, trong ñó c t ñ u tiên là c t làm ñi u ki n th ng kê. − Row header: Ch a giá tr mu n th ng kê Bư c 2: ðánh d u ch n b ng th ng kê Bư c 3: Ch n l nh Tab Data (Group Data Tools) Consolidate xu t hi n h p tho i Consolidate Hình 4.23: H p tho i Consolidate + Function: Ch n phép th ng kê. + Reference: ð a ch c a b ng cơ s d li u mu n th ng kê, click nút Add. N u có nhi u b ng d li u thì click nút Add ñ thêm vào khung all references. + Click nút Browse ñ ch n d li u t p tin khác.
  • 123. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 122 - + Use labels in: Ch n column header và row header theo m u c a b ng th ng kê. + Create links to source data: B ng d li u th ng kê liên k t v i d li u ngu n n u m c này ñư c check, khi d li u ngu n thay ñ i thì d li u trong b ng th ng kê cũng thay ñ i theo. Ví d : Có b ng d li u như hình, ta c n th ng kê t ng lương và t ng ph c p ch c v c a cán b công nhân viên. Lưu ý: Khi ch n ñ a ch c a b ng d li u ta ñánh d u t c t ch a giá tr làm row header. 4.5. T o Bi u ð Trong Excel Khi c n trình bày d li u c a b ng tính thì vi c hi n th các s ki n và con s dư i d ng bi u ñ r t có ý nghĩa. Bi u ñ cho phép bi u di n s tương quan c a d li u trong b ng tính trên phương di n ñ h a, bi n ñ i các hàng, c t thông tin thành nh ng hình nh có ý nghĩa. Bi u ñ giúp b n so sánh s li u trong b ng tính m t cách tr c quan, tránh vi c ph i ñ c các s li u chi chít trên b ng, tiên ñoán ñư c s phát tri n c a d li u mô t trong b ng, làm cho b ng tr nên sinh ñ ng và thuy t ph c hơn.
  • 124. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 123 - 4.5.1. Các lo i bi u ñ Có 3 lo i bi u ñ thư ng g p là bi u ñ d ng c t (Column), d ng ñư ng th ng (Line) và d ng bánh (Pie). T 3 d ng này Excel tri n khai thành 14 lo i bi u ñ chu n (Standard types) và 20 ki u bi u ñ tuỳ ch n (Customize types) có th dùng ñ bi u di n s li u trong b ng tính thành nhi u cách nhìn khác nhau tùy theo yêu c u c a ngư i dùng. Các lo i bi u ñ chu n trong Excel và công d ng cơ b n c a m i lo i Bi u tư ng Lo i bi u ñ Ch c năng Column So sánh các lo i d li u v i nhau theo chi u d c. Bar So sánh các lo i d li u v i nhau theo chi u ngang. Line Cho xem s thay ñ i d li u trong m t giai ño n. Pie So sánh t l c a các thành ph n trong m t t ng th . XY (Scat- ter) Mô t quan h gi a hai lo i d li u liên quan. Area Nh n m nh t m quan tr ng tương ñ i c a các giá tr qua m t giai ño n. Doughnut So sánh các ph n v i t ng th trong m t ho c nhi u ph m trù d li u (Bi u ñ Pie có m t l gi a). Rada Ch ra các thay ñ i trong d li u ho c t n s d li u tương ñ i v i tâm ñi m. Surface T o v t các thay ñ i trong hai bi n s khi bi n s th ba (như th i gian) thay ñ i, là m t ñ h a 3 chi u. Buble Hi n sáng các chùm giá tr , tương t như ñ h a Scatter. Stock K t h p ñ h a Line và ñ h a Column. ðư c thi t k ñ c bi t ñ t o v t giá c
  • 125. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 124 - phi u. Cylinder S d ng m t hình tr ñ trình bày các d li u ñ h a Bar hay ñ h a Column. Các thành ph n c a bi u ñ Hình 4.24: Bi u ñ trong Excel − Chart Title: Tiêu ñ c a bi u ñ . − Legend: Chú gi i, dùng ñ mô t dãy s li u trong bi u ñ . − Category (X) axis : Tiêu ñ tr c X. − Value (Y) axis: Giá tr c a các ñ m c. D ng bi u ñ M t bi u ñ trong Excel ñư c t o ra t d li u trong b ng tính hi n hành. Vì v y trư c khi xây d ng bi u ñ c n t o d li u. Ví d :
  • 126. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 125 - Cách t o Quét vùng d li u c n t o bi u ñ , ch n Tab Insert Group Charts Ch n lo i bi u ñ (Column, Line, Pie, Bar, Area, Scatter, Other Charts). Hình 4.25: Group Charts Ch n ki u bi u ñ
  • 127. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 126 - Bi u ñ ñư c phát sinh ngay trong sheet hi n hành Hình 4.26: Bi u ñ k t qu Hi u ch nh bi u ñ Sau khi t o xong bi u ñ , ta có th hi u ch nh bi u ñ như thay ñ i lo i bi u ñ , vùng d li u, hi u ch nh các tiêu ñ , …b ng cách: Click chu t lên bi u ñ , ch n Tab Chart Tools. Design Group Chart Styles cho phép ch n Style cho bi u ñ . Phiên b n Excel 2010 cung c p h th ng Style cho bi u ñ r t phong phú và ñ p m t. − Group Chart Layout cho phép ch n các cách b trí cho bi u ñ .
  • 128. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 127 - − Group Data: + Switch Row/Column chuy n ñ i Legend là hàng hay c t. + Select Data cho phép thêm, xóa, s a các field c a legend hay chuy n ñ i qua l i gi a legend và category axis. − Group Type: + Change Chart Type cho phép ch n l i ki u bi u ñ . + Save As Template lưu làm bi u ñ m u. − Group Location: + Move Chart di chuy n bi u ñ sang v trí khác. − Group Current Selection: + Combobox Chart Area: Cho phép ch n các thành ph n c a bi u ñ . + Format Selection: Cho phép ñ nh d ng các thành ph n c a bi u ñ ñư c ch n. + Reset to Match Style: B m i ñ nh d ng do ngư i dùng thi t l p. − Group Labels: + Chart Title: Thêm, xóa, ñ nh v trí cho tiêu ñ c a bi u ñ . + Axis Titles: Thêm, xóa, ñ nh v trí cho tiêu ñ các tr c c a bi u ñ . + Legend: Thêm, xóa, ñ nh v trí cho chú thích. + Data Table: Hi n th giá tr ñư c l y t b ng lên bi u ñ . − Group Axes: + Axes thay ñ i ñ nh d ng và b trí c a các tr c trên bi u ñ . + Gridlines b t/t t hi n th lư i trên bi u ñ .
  • 129. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 128 - − Group Background: + Chart Wall: ð nh d ng cho vách c a bi u ñ . + Chart Floor: ð nh d ng cho sàn c a bi u ñ . + 3-d Rotation: Xoay bi u ñ ñ có các góc nhìn khác nhau. Format − Group Shape Styles: Excel 2010 cung c p h th ng Style màu n n phong phú, ñ p m t. Ngư i dùng ch c n m r ng ñ th y t t c Style và click ch n Style ưng ý. + Shape Fill: Màu n n; Shape Outline: Màu ñư ng vi n; Shape Effects: Hi u ng. − Group WordArt Styles: + WordArt Styles: Ch n ki u Style ch cho bi u ñ ; Text Fill: Màu ch ; Text Outline: Màu ñư ng vi n ch ; Text Effects: Hi u ng cho ch . − Group Size: Thi t l p chi u cao chi u r ng cho bi u ñ . 4.6. ð nh D ng Trang In Trong Excel Tương t như khi ñ nh d ng trư c khi in c a Word, tuy nhiên t Excel có ñi m khác như sau: − Print Area: Ch n vùng d li u c n in. ð in m t ph n tài li u, chúng ta ch n ph m vi c n in, sau ñó ch n menu Set Print Area. − Background: Cho phép ch n file hình có s n làm hình n n. − Print Titles: Thi t l p hàng ho c c t c n l p l i khi in: ch n vùng d li u in m c Print area t th Sheet, ch n in các ñư ng lư i hay không t m c Gridlines, ch n tiêu ñ dòng và tiêu ñ c t in l p l i trên m i trang m c Print titles, t o tiêu ñ u và cu i trang, ñánh s trang… t th Header/Footer, ch n th t in t th Page order…
  • 130. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 129 - Chương 5. MICROSOFT POWERPOINT 5.1. Gi i Thi u Microsoft Powerpoint PowerPoint là ph n m m t o trình di n (presentation) chuyên nghi p có nhi u ti n ích giúp trình bày, thuy t trình các v n ñ tr nên sinh ñ ng và hi u qu hơn, ñư c s d ng trong các báo cáo, h i ngh , gi ng d y....Ph n này ch ñ c p các tính năng thu c riêng v PowerPoint, nh ng ñi m gi ng v i Word và Excel h c viên xem các chương trên. M t file trình di n PowerPoint 2010 ñư c t o t nhi u trang, g i là slide, có ñuôi là pptx (có th có ñuôi là ppsx -PowerPoint Show dùng cho vi c trình chi u, không cho phép so n th o). 5.1.1. Giao di n chính Kh i ñ ng chương trình Microsoft PowerPoint t nhóm Mi- crosoft Office.
  • 131. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 130 - Màn hình PowerPoint có 3 khung chính: khung Slide là nơi so n th o trình di n, khung Note là nơi nh p ghi chú c a slide, và khung Slide/Outline dùng ñ li t kê danh sách các Slide và so n th o outline. 5.1.2. Các ch ñ View PowerPoint có nhi u ch ñ View khác nhau tùy m c ñích s d ng. Ch ñ View ñư c thay ñ i t th Tab View Group Presenta- tions Views ch n ch ñ thi n th tương ng: Normal view, Slide Sorter view, Reading View, Slide Show. Normal View: Ch ñ so n th o Slide ñư c s d ng khi ngư i dùng so n th o n i dung, note c a t ng slide c a file trình di n. Slide Sorter: hi n th nhi u Slide cùng lúc, không cho phép so n th o n i dung slide mà ñư c dùng ñ thay ñ i th t , s p x p, d i (b ng cách drag-drop), chép, xóa các Slide. Ki u này cho m t cái nhìn t ng th v toàn b slide. Reading View: Hi n th t ng Slide d ng ñ c tài li u. Slide Show: Hi n th t ng Slide ch ñ trình chi u, toàn màn hình v i các hi u ng ho t hình. ð thoát kh i ch ñ Slide Show, nh n phím ESC. 5.1.3. T o file trình di n m i Trong PowerPoint, ta có th t o m t trình di n m i b ng cách d a trên các khuôn m u (template) có s n, tuỳ theo ch ñ . Ch n Tab File New xu t hi n màn hình t o m i file t nhi u m u (template) chia làm 2 nhóm: Home và Office.com. Nhóm Office.com Template ch a các Template ñư c Microsoft cung c p s n, máy tính ph i có k t n i Internet ñ t i v . M t Theme thi t k trư c cho m t file trình chi u v : màu ch ñ , font ch , và hi u ng ho t hình (effects). Ngư i dùng có th ch n m t theme có s n, sau ñó thi t l p l i t ng ph n v màu s c, font ch , và hi u ng ho t hình. Tài li u này ch t p trung nhóm Home, d a trên các template ñã có s n trong máy, bao g m các m u như sau: +Blank Presentaion: T o trình di n tr ng. Ngư i dùng ph i thi t k m u và nh p n i dung m i cho file trình chi u. +Recent Templates: Nh ng template v a ñư c s d ng trư c ñó.
  • 132. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 131 - Sample Templates: T o trình di n b ng m t s m u có s n bao g m c n i dung, theo các ch ñ khác nhau. Ngư i dùng ch vi c ch n m t m u trong nhóm Sample ng v i ch ñ c n t o, sau ñó ch nh s a l i n i dung. Themes: T o trình di n t các m u ñư c thi t k Themes, không có n i dung. ðây là lo i template ñư c s d ng nhi u nh t. My Templates: T o trình di n t Template do ngư i dùng ñ nh d ng trư c. New from exsiting: T o trình di n t file Template ho c file PowerPoint có s n nào ñó. Lưu ý là ngư i dùng có th thay ñ i l i theme khác b t c lúc nào, b ng cách ch n th Design Group Themes, ch n m t m u thích h p (có th m r ng danh sách Themes t mũi tên phía dư i bên ph i), sau ñó có th tùy ch nh v màu, font và Effect c a theme. Có th áp d ng m t theme cho toàn b slide, hay các slide ñang ch n b ng cách R_click trên theme ñó, và ch n Apply to All Slides hay Apply to Select- ed Slides. 5.1.4. T o Slide m i Thêm Slide m i: Ch n th Home Group Slide New Slide ch n Slide có layout thích h p (t danh sách các slide master có s n c a file trình di n) ho c b m phím Ctrl+N. Slide sau khi t o xong có th thay ñ i Layout b ng cách ch n th Tab Home Group Slides Layout và ch n m u có s n. Xoá b /Copy/Paste Slide: Ch n m t hay nhi u Slide t khung Slide/Outline, và th c hi n thao tác như các ñ i tư ng khác. Ngoài ra ngư i dùng có th t o b n Copy b ng cách R_Click lên Slide c n Copy ch n Duplicate Slide. S p x p l i các Slide: t t nh t nên dùng ch ñ View là Slide Sorter, sau ñó kéo th các slide v v trí mong mu n. Như v y, chúng ta lưu ý r ng: t o file m i d a trên các Design template, còn t o silde m i d a trên các Slide outline.
  • 133. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 132 - 5.1.5. So n th o n i dung Slide Trong PowerPoint, văn b n ñư c ñ t trong các Place holder ho c các Textbox. Chú ý: các thao tác ñ nh d ng văn b n (font, ñ m, nghiêng, g ch dư i, Bullets and Number- ing…) và chèn các ñ i tư ng (table, bi u ñ , wordart, hình nh, header, footer…) ñư c th c hi n tương t như khi s d ng MS Word. So v i các phiên b n trư c, PowerPoint 2010 b sung them ch c năng Insert Equation ñ chèn và so n th o công th c toán như MS Word. PowerPoint cho phép ñ i thay ñ i font ch toàn b tài li u v i ch ng năng Replace Font (ñư c m t Tab Home Group Edit- ing Replace Replace Font). Sau khi ch n font ñang s d ng c n thay th ( h p ch n Replace) và font m i ( h p ch n With), b m nút Re- place ñ th c hi n thay th . Chèn âm thanh/Video vào slide: thêm âm thanh/video giúp demo t t hơn ý tư ng trình bày. Âm thanh/Video hi n th trong slide dư i d ng bi u tư ng và ñư c phát khi click vào bi u tư ng ñó. ð chèn âm/video thành vào slide, ch n Tab Insert Group Media Au- dio/Video, ch n Audio from file (chèn t file có s n), ho c Clip Art Audio (ñ chèn t thư vi n c a Of- fice). M t c i ti n ñáng giá trong PowerPoint 2010 là cho phép hi u ch nh Video ñã insert vào tài li u. Video có có th ch nh s a màu s c (Color, Coreections), ñóng khung (video style), hi u ch nh hình d ng (video shape, video border, video effects….) r t nhanh và ti n l i mà không c n dùng b t kỳ ph n m m x lý video c ng k nh nào khác. Ngoài ra PowerPoint 2010 cho phép chèn video t các link (như youtube, myspace) vào file trình chi u.
  • 134. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 133 - Chèn hành ñ ng (action) cho m t ñ i tư ng M t action cho phép nh y ñ n m t slide khác, th c thi m t chương trình khác, m m t trang Web, … khi ngư i dùng b ng cách click chu t ho c ñưa tr chu t “ñi” ngang qua ñ i tư ng ñư c ch n. Sau khi ch n ñ i tư ng mu n chèn action, t th In- sert Group Links Ac- tion xu t hi n h p tho i Action Settings. Th Mouse Click: hành ñ ng thi hành khi Click chu t lên ñ i tư ng. Th Mouse over: Ch n hành ñ ng khi ñưa chu t ngang qua ñ i tư ng. ng v i m i hành ñ ng x y ra, chúng ta có th ch n: Hy- perlink to (nh y ñ n Slide khác), Run program (kh i ñ ng m t chương trình ng d ng khác), Play sound (phát âm thanh tùy ch n). Section: Khi so n th o m t file v i hàng trăm slide các phiên b n PowerPoint cũ là r t b t ti n khi không th gom nhóm cho các slide. PowerPoint 2010 cung c p m t tính năng m i – section – giúp t ch c các slide vào các nhóm g i là section. Chúng ta có th Insert them sec- tion m i (t th Home->Slides->nút Section), ñ i tên section ñó (dùng context menu), xóa section và các slide thu c section, kéo th các slide qua l i gi a các section giúp t ch c tài li u m t cách khoa h c hơn.
  • 135. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 134 - 5.2. Slide Master Slide Master là nơi qui ñ nh t t c các m u ñ nh d ng c a các Slide trong b n trình bày. Khi thay ñ i các thu c tính c a Slide Master thì nh ng thay ñ i ñó s có hi u l c v i t t c các Slide trong b n trình di n. Vi c s d ng t t Slide Master giúp t o ra m t b n trình di n có tính nh t quán cao v m t ñ nh d ng, gi m kích thư c file trình chi u. L y ví d , n u ñ logo trư ng ðH Công Nghi p Tp.HCM slide master, thì hang trăm slide c a file s ch a logo này, thay vì ph i chép hàng trăm hình vào các slide. ð m ch ñ hi u ch nh slide Master, ch n th View Group Master Views Slide Master. Trong màn hình so n th o Slide Master, có nhi u m u slide khác nhau trong file trình di n. Ngư i dùng ch n t ng m u slide, hi u ch nh khuôn d ng ñ thay ñ i m u cho t t c slide c a file d a trên m u này. Ngư i dùng có th thêm Slide Master. ð nh d ng các thu c tính c a Slide Master gi ng như ñ nh d ng m t Slide thông thư ng.
  • 136. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 135 - V cơ b n, khi thay ñ i m t Slide Master, có các thành ph n như sau: Title Area for Autolayouts: vùng áp d ng cho tiêu ñ slide; Object Area for Autolayouts: vùng áp d ng cho danh sách ñánh d u ñ u m c, vùng này có th thi t l p cho t ng level text khác nhau; Date Area, Foot- er Area, Number Area: thay ñ i các thu c tính cho ngày gi , tiêu ñ ñ u và cu i trang, s trang… Sau khi hi u ch nh xong ph i t t ch ñ so n th o Slide Master, quay v ch ñ so n slide b ng cách b m nút Close Master View. 5.3. Animation ð ph n trình di n tr nên sinh ñ ng, PowerPoint cung c p nhi u hi u ng ho t hình (animation) ñ minh h a ý tư ng m t cách tr c quan d hi u, ho c gây s chú ý. T o animation M t ñ i tư ng trong slide (textbox, table, picture…) có th gán nhi u animation khác nhau, b ng cách ch n ñ i tư ng ñó, ch n th An-
  • 137. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 136 - imations Group Animation, và ch n animation thích h p (có th m r ng ñ ch n), ho c có th add animation t group Advanced Animation. Animation ñư c chia làm 4 nhóm: Entrance (Cách th hi n hi u ng khi ñ i tư ng b t ñ u xu t hi n); Emphasis (Cách th hi n hi u ng khi ñ i tư ng ñã c ñ nh, thư ng dùng ñ nh n m nh n i dung c n bi u di n); Exit: (Hi u ng th hi n khi k t thúc Slide); Motion Paths: Cách th hi n hi u ng di chuy n. Danh sách các animation hi n th trong c a s Animation Pane (có th b t hay t t t group Advanced Animation), và các tùy ch nh hi n th Group Timing. ng v i m i animation, chúng ta có th tùy ch nh ñi u ki n ñ animation kích ho t m c Start: Start On Click (b t ñ u animation khi click chu t), Start With Previous: b t ñ u song song v i animation trư c nó trong Animation Pane, Start After Previous( b t ñ u sau khi animation ñ ng trư c nó ñã hoàn t t). Ngoài ra, m t anima- tion còn có th tùy ch nh Du- ration (th i gian th c hi n hi u ng) và Delay (th i gian ch cho hi u ng).
  • 138. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 137 - T c a s Animation Pane cho phép xóa animation, hi u ch nh l i animation, thay ñ i th t animation b ng cách kéo-th . Ví d t o animation Trong ví d này chúng ta s t o m t slide ch a 3 trái banh di chuy n xung quanh màn hình. S d ng ch c năng Inser-Shape ñ t o 3 trái banh có màu xanh (b1), ñ (b2), vàng (b3). Ch n b1, ch n animation, ch n Custom Path, click chu t ñ v 4 ñi m d i c a banh, double click ñ k t thúc. Tương t , thêm animation cho b2 và b3. Trên Animation Pane s xu t hi n 3 hàng. Ch n hàng ñ u tiên, và ñ m c ñ nh là Start On Click, ch n repeat là Until End of Slide ( m c Effect Options- Timing), hàng th 2 và ch n Start After Previ- ous, hàng th 3 và ch n là Start With Previous. Repeat t t c ñ u là re- peat là Until End of Slide. B m F5 ñ xem th k t qu c a b n. 5.4. Slide Transition Silde Transition là ch c năng t o hi u ng chuy n ti p gi a các Slide trong ch ñ Slide Show. PowerPoint 2010 cung c p thêm r t nhi u hi u ng transition m i, ñ t bi t là nhóm Exciting v i các hi u ng 3D r t ñ p mà các phiên b n trư c không có. ð ch n Slide Transition, t th Transitions Group Transition to This Slide và ch n hi u ng.
  • 139. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 138 - V i m i hi u ng Slide transition, t m c Effect Options cho phép ch n hư ng xu t hi n c a slide m i. Cũng như Animation, Slide Transition cho phép hi u ch nh các thi t l p nhóm Timing, và cho phép áp d ng transition vào m t nhóm hay toàn b slide. 5.5. Trình Chi u Sau khi so n th o các Slide, bư c cu i cùng là th c hi n trình chi u slide trư c thính gi .. Thi t l p trư c khi trình chi u Ch n th Slide Show Group Set Up. M c Set Up Slide Show: m c a s thi t l p trình chi u v i các tùy ch n. Show type: Cách th c hi n trình di n, bao g m: Presented by a speaker (full screen): Cho phép th c hi n trình di n ch ñ toàn màn hình; Browsed by an individual (Windows): Cho phép trình di n v i thanh cu n khi slide thi t k ñ phân gi i cao khi n vi c hi n th không ñ y ñ trang, Browsed at a kiosk (full screen): Cho phép th c hi n trình di n ch ñ toàn màn hình, di n ra m t cách t ñ ng, và ñư c l p ñi l p l i. Show options: v i các ch n l a: Loop continuously until ‘Esc’: Cho phép trình di n l p ñi l p l i liên t c ñ n khi nh n phím Esc, tùy ch n này là m c ñ nh khi s d ng ch ñ Browsed at a kiosk; Show without animation: t t các hi u ng. Show Slides: Ch n các Slide c n trình di n: All (trình di n t t c các Slide); From … To … (trình di n m t nhóm Slide liên t c);
  • 140. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 139 - Advanced Slides: Các tùy ch n nâng cao, bao g m: Manually (ch ñ chuy n trang th công - nh n phím ho c Click chu t ñ qua Slide khác); Using timings, if present: Ch ñ chuy n trang t ñ ng (sau m t kho ng th i gian nào ñó). Th c hi n trình chi u Ch n th Slide Show Group Start Slide Show, v i các tùy ch n như sau: From Beginning (trình chi u t slide ñ u); From Current Slide (B t ñ u trình di n t slide hi n hành); Broadcast Slide Show (Th c hi n trình chi u qua Internet, ñây là ch c năng m i c a PowerPoint 2010); Custom Slide Show (t o trình chi u t vi c ch n l a m t s slide nào ñó thay vì chi u tu n t toàn b ).
  • 141. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 140 - PowerPoint 2010 cho phép ch p thành phim (ho c t i file pdf) khi trình chi u Slide s d ng menu Record Slide Show. Ho c t th File->Save &Send -> Create Video (ho c ch n menu Create pdf/xps document ñ t o tài li u pdf). PowerPoint 2010 t o file wmv ch a toàn b quá trình trình chi u t ñ ng ñ ngư i dung có th ghi thành ñĩa phim. 5.6. M t S Lưu Ý ð vi c trình chi u thành công, nên lưu ý m t s ñ c ñi m sau ñây: Không nên ñ c slide, vì ngư i nghe có th t ñ c l y. Ngư i nghe quan tâm và thích thú v i s hi u bi t c a ngư i di n thuy t v ch ñ hi n t i. Không “tr n” sau các slide, mà nên nhìn th ng vào ngư i nghe. Ngư i nghe mu n nhìn th y ngư i di n thuy t như hai ngư i ñang nói chuy n v i nhau v y. Các phim minh h a là các “slide” s ng ñ ng nh t. S d ng m t hay hai font cho bài trình chi u, không dùng quá nhi u font. S d ng font ch rõ ràng và d ñ c (font Roman và Gothic ñư c ñ ngh ). Font size không nên nh hơn 22 pt. Các tiêu ñ có font c 28 pt. Không nên nh p quá nhi u text cho m t slide. S d ng ch hoa cho các keyword mu n nh n m nh. Chú ý màu n n c a file trình di n. Trên máy tính, màu n n ñen s m v i font ch sáng thư ng khá ñ p, tuy nhiên khi trình chi u trong môi trư ng sáng và kho ng cách xa thì r t khó nhìn rõ.
  • 142. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 141 - Chương 6. S D NG INTERNET 6.1. Gi i Thi u Internet Internet là h th ng thông tin toàn c u có th ñư c truy nh p công c ng g m các m ng máy tính ñư c liên k t v i nhau. H th ng này truy n thông tin theo ki u chuy n m ch gói d li u (packet switching) d a trên b giao th c ñã ñư c chu n hóa (giao th c TCP/IP). H th ng này bao g m hàng ngàn m ng máy tính nh hơn c a các doanh nghi p, c a các vi n nghiên c u và các trư ng ñ i h c, c a ngư i dùng cá nhân, và các chính ph trên toàn c u. Ti n thân c a m ng Internet ngày nay là m ng ARPANET do b qu c phòng M liên k t v i m t s trư ng ðH c a M th c hi n. Hi n nay nhu c u khai thác thông tin trên m ng Internet ngày càng tăng. Vì v y trong chương này s gi i thi u nh ng khái ni m cơ b n v Internet, các d ch v trên Internet và cách s d ng trình duy t In- ternet Explorer ñ khai thác thông tin trên Internet. M ng Internet có th ch d ng l i ñ y n u như không có s ra ñ i c a World Wide Web, ñư c phát minh b i Tim Berners-Lee trong th i gian làm vi c t i CERN (T ch c nghiên c u nguyên t c a Châu Âu ñ t t i Th y Sĩ). Ông Tim ñã tìm ra cách th c ñ máy tính các v trí, ñ a ñi m khác nhau có th hi n th nh ng văn b n có liên k t ñ n các t p tin văn b n khác. K t qu nghiên c u c a ông Tim ñó là ngôn ng ñánh d u siêu văn b n HTML (Hyper Text Markup Language). ð hi u nguyên lý ho t ñ ng c a Internet theo cách ñơn gi n nh t, ta có th hình dung thông tin g i và nh n t các máy tính gi ng như vi c g i thư qua h th ng bưu ñi n. Khi mu n g i thư, ngư i ta thư ng ñ n m t tr m bưu ñi n g n nh t ñ b thư vào thùng. T i ñây thư c a chúng ta và c a nhi u ngư i khác n a s ñư c phân lo i theo ñ a ch r i ti p t c ñư c g i lên tuy n cao hơn. Quy trình c ti p t c như th cho ñ n khi thư c a chúng ta t i ñư c ñ a ch c a ngư i nh n. Tương t như v y, khi nh n và g i thông tin trên Internet, thông tin c n ph i ñư c xác ñ nh ñ a ch duy nh t. ð a ch Internet c a các tư li u ñư c qu n lý b ng b ñ nh v tài nguyên ñ ng d ng URL (Uniform Resource Locator). M i trang Web khi ñư c ñưa lên Internet s có ít nh t m t ñ a ch URL tham chi u ñ n nó.
  • 143. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 142 - 6.2. M t S Khái Ni m ð a ch IP (Internet Protocol Address) Khi tham gia vào Interntet, m i máy tính g i là host, ph i có m t ñ a ch IP dùng ñ nh n d ng. ð a ch IPv4 ñư c chia làm 4 s th p phân có giá tr t 0-255, phân cách nhau b ng d u ch m (ví d như: 172.16.19.5 ho c 172.16.0.3). ð truy xu t trang ch c a ðH Công Nghi p Tp.HCM thì gõ IP là 220.231.93.18 vào trình duy t. Cách ñánh IP g m 4 s th p phân như trình bày trên g i là IPv4. Hi n nay do t c ñ phát tri n quá nhanh c a Internet, IPv4 (có chi u dài 32 bit) ñã c n ki t. Internet ñang chuy n ñ i d n sang IPv6 (128 bit). H th ng tên mi n DNS (Domain Name System) ð i v i con ngư i, cách truy xu t m t website (như trang ch trư ng ðH Công Nghi p Tp.HCM nói trên) b ng IP như trên là r t khó nh . Do ñó h th ng tên mi n DNS giúp ánh x gi a tên và IP giúp d dàng s d ng hơn. Ví d , www.hui.edu.vn d nh hơn nhi u so v i IP là 220.231.93.18. Tên mi n DNS do các DNS server ñ m trách, do ñó chúng ta ph i tr phí hàng năm cho vi c ñăng ký tên mi n. Các ph n com, edu hay vn trong ñ a ch tên mi n trên ñư c g i là tên mi n c p 1, chia làm 2 nhóm chính: − Domain mang tính t ch c: Domain T ch c com (Commercial) Thương m i edu (Educational) Giáo d c gov (Governmental) Nhà nư c int (International) T ch c qu c t mil (Military) Quân ñ i net (Networking) Tài nguyên trên m ng org (Organizational) Các t ch c khác − Domain mang tính ñ a lý: G m 2 ký t t t ñ i di n cho t ng qu c gia, như vn (Vi t Nam), au (Úc), in ( n ð ), …
  • 144. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 143 - IAP IAP (Internet Access Provider) là nhà cung c p d ch v ñư ng truy n ñ k t n i v i Internet, qu n lý c ng (gateway) n i v i qu c t . Các máy tính các qu c gia khác mu n k t n i v i nhau ph i có cơ s h t ng, do ñó ph i nh ñ n IAP. T i Vi t Nam, IAP là công ty d ch v truy n s li u VDC thu c t ng công ty bưu chính vi n thông, cơ quan th c hi n tr c ti p là VNN. ISP ISP (Internet Service Provider) là nhà cung c p d ch v Internet cho các t ch c và cá nhân. ISP ph i thuê ñư ng truy n và c ng c a m t IAP. Vi t Nam có nhi u ISP thương m i: Công ty d ch v truy n s li u VDC, Công ty FPT, … Khi ñăng ký v i m t ISP, ngư i dùng ñư c cung c p m t tài kho n ñ qu n lý truy c p và tính phí. M i tài kho n bao g m tên (User name) và m t kh u ñăng nh p (Password). Tài kho n này thư ng ñư c lưu s n trong các thi t b (như các modem) ñư c c u hình b i ISP nên ngư i dùng không s d ng tr c ti p. 6.3. Các D ch V Thông D ng Trên Internet D ch v truy xu t t xa (Remote Login) D ch v truy xu t t xa cho phép n i k t, và s d ng m t máy tính v trí khác. Ví d , Telnet là m t d ch v cho phép remote login. Ngày nay, nhi u d ch v an toàn hơn ñã ra ñ i thay th cho telnet như ssh, vpn… D ch v thư ñi n t (Mail Service) ð có th g i ho c nh n các thư ñi n t (Electronic Mail - Email) t b t c m t nơi nào v i ñi u ki n là ngư i nh n và ngư i g i ph i có m t ñ a ch Email và máy tính s d ng có n i m ng Internet. D ch v tin ñi n t (News) Cho phép trao ñ i các bài báo và b n tin ñi n t (bulletin) xuyên su t Internet. Các bài báo ñư c ñ t t i trung tâm cơ s d li u trên su t không gian Internet. Ngư i dùng truy c p vào cơ s d li u ñó ñ l y v các bài báo h c n. ði u này làm gi m t c ngh n trên m ng và lo i tr
  • 145. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 144 - vi c lưu tr nhi u b n sao không c n thi t c a m i bài báo trên t ng h th ng c a ngư i dùng. D ch v truy n t p tin (FTP: File Transfer Protocol) FTP là m t h th ng chính y u ñ chuy n t i file gi a các máy vi tính vào Internet. File ñư c chuy n t i có dung lư ng r t l n. FTP h u h t ñư c s d ng cho vi c chuy n t i nh ng d li u mang tính cá nhân. Thông thư ng, b n s dùng FPT ñ chép file trên m t máy ch t xa vào máy c a b n, vi c x lý này g i là n p xu ng (downloading). Tuy nhiên, b n cũng có th chuy n file t máy c a b n vào máy ch t xa, ñi u này g i là n p lên (uploading). Thêm vào ñó, n u c n thi t, FTP s cho phép b n chép file t m t máy ch t xa t i m t máy khác. D ch v Web (World Wide Web – WWW) ðây là d ch v ñư c dùng nhi u nh t. Ngư i ta vi t t t là WWW hay g i ng n g n là Web. Web ch a thông tin bao g m văn b n, hình nh, âm thanh và th m chí c video ñư c k t h p v i nhau. Web cho phép b n có th thâm nh p vào m i ngõ ngách trên Internet, là nh ng ñi m ch a d li u g i là Web site. Nh có Web, nên dù không ph i là m t chuyên gia, b n v n có th s d ng Internet. Ph n m m s d ng ñ n p, d ch và hi n th Web g i là trình duy- t Web (Web browser). Hi n nay, trình duy t thông d ng nh t là là In- ternet Explorer c a Microsoft, ngoài ra còn có Mozilla Firefox, Chrome c a Google, Opera, Safari c a Apple … 6.4. Trình Duy t Web Internet Explorer 9.0 ð kh i ñ ng trình duy t: Ch n Start/ All Programs/ Internet Explorer.
  • 146. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 145 - Các thành ph n trong màn hình Internet Explorer Các nút công c cho phép th c hi n các thao tác nhanh hơn. Ch c năng c a các nút trên thanh công c như sau: − Back: Tr v trang trư c ñó. − Forward: Hi n th trang k ti p trong l ch s duy t. − Stop: Ngưng t i trang web hi n hành t máy ch . − Refresh: T i l i n i dung trang Web hi n hành. − Home: Hi n th trang home, ñ a ch trang này ñư c config theo m i máy khác nhau, là website t ñ ng n p m i khi kh i ñ ng IE. − Favorites: Danh sách nh ng trang Web ưa thích. − New Tab: Thêm m t Tab m i. − Address: Dùng ñ nh p ñ a ch c a trang Web mu n truy c p. Thanh ñ a ch cũng hi n lên ñ a ch c a trang Web hi n hành. B n có th Click vào h p th xu ng ñ ch n ñ a ch c a nh ng trang Web thư ng truy c p. − Current Tab: Tab hi n ñang hi n th . − Tools: Ch a các nhóm công c c a Internet Explorer.
  • 147. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 146 - − Tr ng thái n p : Dùng ñ hi n th ti n trình n p trang Web khi trang Web ñang ñư c n p. Sau khi n p xong bi u tư ng n p s ñư c chuy n thành bi u tư ng Internet Explorer. Lưu n i dung trang Web Ngư i dùng có th lưu n i dung c a các trang Web trên máy c c b , sau ñó ta có th xem n i dung c a các trang này mà không c n ph i có k t n i Internet. Sau khi truy c p ñ n trang Web c n lưu n i dung, ch n Tools File Save As, và ch n v trí cùng v i tên file c n lưu. Lưu các ñ a ch thư ng dùng Ch c năng này giúp ngư i dùng lưu ñ a ch c a các trang Web thư ng s d ng, giúp ngư i dùng không c n ph i nh ch c a nó. Sauk hi truy c p ñ n trang Web c n lưu ñ a ch , Ch n Favorites/ Add to Fa- vorites, nh p tên cho ñ a ch mu n lưu->OK. 6.5. Tìm ki m thông tin trên Internet Tìm ki m thông tin là ho t ñ ng ph bi n ñ i v i ngư i s d ng Internet. So v i thông tin ñư c lưu tr trên nh ng phương ti n khác, thông tin ñư c lưu tr trên Internet phong phú và tìm ki m d dàng hơn. Ngoài ra, k t qu tìm ki m ñ t ñư c nhi u hơn so v i vi c tìm ki m thông tin ñư c lưu tr trên các phương ti n khác. ðây là ñi m m nh nhưng ñôi khi cũng là ñi m y u c a Internet vì khi tìm ñư c quá nhi u thông tin liên quan ñ n thông tin c n tìm, ta ph i t n th i gian ñ l c l i nh ng thông tin phù h p. Hi n t i có nhi u hãng cung c p d ch v tìm ki m khác nhau: google (www.google.com), microsoft (www.bing.com), yahoo (www.yahoo.com)… M i hang có nh ng ñi m m nh và ñi m y u riêng, tuy nhiên d n ñ u hi n nay là www.google.com.
  • 148. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 147 - Hình 6.2: Trang Web tìm hi m c a Google − Nh p thông tin mu n tìm vào h p văn b n r i nh n Enter ho c Click vào nút l nh Google Search. Thông tin tìm ki m thư ng là các t khóa (Keyword) ho c m t c m t ñ c trưng nh t. Vi c ch n t khóa chính xác cho giúp cho vi c tìm ki m d dàng, nhanh chóng. Hình 6.3: K t qu tìm ñư c t trang Web c a Google Chú ý: − ð t d u “ trư c t khóa ñ yêu c u tìm ki m chính xác c m t c n tìm (liên k t AND). − Không nên nh p vào nh ng t khóa có n i dung t ng quát vì k t qu tìm ki m s r t nhi u, thông tin ñư c tr v s không g n v i n i dung mu n tìm. Tìm ki m nâng cao v i Google
  • 149. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 148 - Trong trư ng h p mu n có k t qu tìm ki m g n v i thông tin ñang tìm, ta s d ng ch c năng tìm ki m nâng cao c a Google (Ad- vanced Search). − Find results: ð t ñi u ki n cho k t qu tìm ki m: − With all of the Words: K t qu tìm ki m ph i bao g m t t c các t c n tìm − With the exact phase: K t qu tìm ki m ph i có chính xác c m t c n tìm. − With at least one of the Word: K t qu tìm ki m ph i có ít nh t m t trong nh ng t c n tìm − Without the Word: K t qu tìm ki m không ch a nh ng t này Hi n th k t qu tr v : ch n s k t qu tr v t h p kê th , m c nhiên s tr v 10 k t qu n u tìm ñư c t 10 trang Web tr lên. Ngoài ra ta có th ñ t thêm ñi u ki n vào nh ng tùy ch n khác như ngôn ng , th i gian, ñ nh d ng, … 6.6. D ch V Email Gi i thi u Thư ñi n t (Email) là phương ti n liên l c vô cùng ti n l i trong th i ñ i công ngh thông tin ngày nay. S d ng Email ta có th trao ñ i thông tin v i b n bè, ñ ng nghi p trên toàn c u mà không quan tâm ñ n vi c ngư i nh n ñâu. ð a ch Email (Email Address), g i t t là email, là m t ñ nh danh duy nh t trên Internet cho phép ngư i s d ng giao d ch v i nhau. C u trúc m t ñ a ch Email: <Tên tài kho n>@<Tên mi n>. Tên mi n: Tên c a máy ch cung c p d ch v Email (Email Server), tên tài kho n là tên ñư c ñăng ký, ñ phân bi t v i các ñ a ch Email khác có cùng tên mi n. Ví d : ttcntt@yahoo.com; email@hui.edu.vn; list@hotmail.com; … Mu n g i email thì ngư i dùng ph i có n i k t Internet (ho c n i k t vào Mail Server. Khi ngư i A g i Email cho ngư i B, n i dung thư s ñư c lưu tr t i Email Server. Ch duy nh t ngư i B có th ñăng nh p vào tài kho n c a mình và ñ c t t c Email g i cho mình. Có nhi u cách ñ làm vi c v i email: s d ng Webbrowser ñ s d ng Webmail (n u nhà cung c p email có d ch v này), ho c dùng công c khác.
  • 150. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 149 - Webmail là h th ng cung c p các d ch v Email thông qua m t Website. Ngư i dùng s d ng Webbrowser truy c p vào ñ a ch Website c a nhà cung c p d ch v , s d ng tài kho n Email ñã ñư c cung c p ñ s d ng các d ch v Email. M t s webmail thông d ng: www.gmail.com, www.hotmail.com, www.mail.yahoo.com... Cách s d ng các d ch v email c a các hang l n g n như tương t , do ñó trong giáo trình này ch t p trung mô t v d ch v email c a Google. Google t ñ ng hi n th ngôn ng theo vùng truy xu t email, t c là ti ng Vi t, và cung c p nhi u d ch v khác d a trên tài kho n email mà th gi i r t ưa chu ng. ðăng ký tài kho n email ð ñăng ký m t tài kho n Email m i: t Webmail (ch ng h n, t trang www.gmail.com), ch n m c T o tài kho n. Sau ñó ñi n các thông tin vào bi u m u, và b m nút t o tài kho n. Lưu ý là gmail yêu c u b n ph i có s ñi n tho i di ñ ng ñ g i mã xác nh n nh m b o v ngư i dùng.
  • 151. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 150 - S dung email v i Webmail Sau khi ñã có tài kho n Email, trư c khi s d ng Email ph i ñăng nh p t trang www.gmail.com. Các email nh n ñư c s hi n th khi ch n m c Thư.
  • 152. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 151 - ð so n Email m i, ch n nút So n thư. Nh p n i dung Email v i các m c như sau: T i (Email m t hay nhi u ngư i nh n -cách nhau b ng d u ;); CC (Email ngư i ñ ng nh n); BCC (Email ngư i ñ ng nh n nhưng không hi n th cho bi t cùng nh n Email v i hai nhóm Email trên); Ch ñ (Subject - tiêu ñ Email); Body (n i dung Email); ð g i file ñính kèm Email, ch n nút ðính kèm. Sau ñó ch n file c n g i ñi. Chú ý: sau khi s d ng Email xong, chúng ta ph i b m nút Sign- out ñ tránh vi c m t tài kho n Email, b o v thông tin riêng tư. S d ng email v i Outlook Express
  • 153. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 152 - Outlook Express là ph n m m qu n lý Email c a hãng Microsoft Windows (tương t v i Thunderbird c a Mozilla). Ph n m m này cung c p h u h t các tính năng c n thi t ñ ngư i dùng có th qu n lý Email m t cách hi u qu . Outlook Express s giúp giao ti p v i Email Server ñ chuy n-nh n Email v i m t s tính năng qu n lý r t ti n d ng. Kh i ñ ng Outlook Express t m c All Pro- grams Outlook Express. ð s d ng email v i Oulook, ñ u tiên chúng ta ph i khai báo tài kho n email cho Outlook. T menu Info, ch n Add Account. Sau ñó nh p thông tin email Thanh công c : New E-Mail: So n Email m i. Reply: tr l i Email ñang m cho ngư i g i. Forward: G i Email nh n ñư c cho nh ng ngư i khác. 6.7. D ch v Office Online Ph n m m online là các ph n m m th c thi t i các máy ch , và tr v k t qu cho ngư i dùng cu i. Office Online là m t trong các ph n m m online ñư c cung c p mi n phí, cho phép nhi u ngư i dùng ñ ng th i so n th o m t văn b ng, b ng tính, file trình di n online, ñ h a.. và
  • 154. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 153 - chia x cho nh ng ngư i khác v i kh năng phân quy n giúp b o v thông tin ñư c tòa v n. Office Online ngày càng ti n d ng và m nh m khi công ngh ñi n toán ñám mây ñư c các hãng l n ñ u tư phát tri n trong các năm g n ñây. Có nhi u hãng cung c p Office Online như Mir- osoft v i d ch v Officelive, Google v i Google Docs & Spreadsheets, ThinkFree Online và Zoho Office Suite … Trong tài li u này ch ñ c p ñ n d ch v c a Google, là Google Docs (so n th o văn b n -) & Spreadsheets (b ng tính) ñ a ch https://docs.google.com. B n ph i có tài kho n gmail ñ ñăng nh p và s d ng d ch v mi n phí này. Sau khi ñăng nh p, t màn hình chính c a googledoc, ch n Cre- ate new, và ch n ti p Document (n u so n văn b n), Presentation (n u so n th o trình di n), Spreadsheet (n u so n th o b ng tính)…
  • 155. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 154 - Màn hình so n th o c a googledoc v i ch c năng gi ng như v i b n Office thông thư ng, do ñó cách s d ng h u như tương t , h c viên t tìm hi u. Sau khi so n th o xong, ngư i dùng có th download file v máy mình b ng cách s d ng menu File – Download as. Ho c có th chia x tài li u này cho nhi u ngư i xác xem hay ñ ng so n th o b ng cách b m nút Share và phân quy n. 6.8. D ch v chia s nh tr c tuy n V i s phát tri n c a máy ch p nh s , ñi n tho i ch p nh, ngày nay h u như ngư i nào cũng có th ch p ñư c nh m i lúc m i nơi. Các nh s này có th ñư c upload lên internet, qu n lý theo ngày tháng, nơi ch p, và chia x cho nhi u ngư i ho c ch ñơn gi n là nơi lưu nh an toàn cho chính mình. Nhi u d ch v cung c p ch c năng lưu nh mi n phí, nhưng thông d ng nh t là d ch v Web Picasa c a google h tr ti ng Vi t và h th ng b n ñ qu c t . Dĩ nhiên là b n ph i có tài kho n c a google. Truy xu t vào trang https://picasaweb.google.com, ch n nút T i lên, nh p thông tin v anbom hình, sau ñó ti n hành upload hình. V i giao di n ti ng Vi t thân thi n, h c viên t tìm hi u và s d ng ch c năng qu n lý – xem nh.
  • 156. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 155 - 6.9. D ch v Online Calendar Ngày nay, t c ñ công nghi p yêu c u chúng ta ph i s p x p và b trí l ch bi u, nghi nh các ngày l , s ki n quan tr ng, nh c nh các công vi c c n làm…. Thông thư ng ngư i ta hay s d ng PDA (máy tr giúp cá nhân như Palm) hay các dòng smart phone như Iphone, Windows phone, Adroid phone..). Tuy nhiên, d ch v l ch tr c tuy n là không th thi u vì nó ñ ng b l ch v i PAD, Smartphone, giúp ngư i dùng so n th o, xem l ch m i lúc m i nơi. N u b n ñang s d ng smartphone thì không th b qua d ch v này, và ñ ng quên ñ ng b c danh b ñi n
  • 157. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 156 - tho i ñ không bao gi b m t danh b ngay c khi b m t ñi n tho i. Tài li u này ch ñ c p ñ n d ch v Calendar c a Google. ðăng nh p vào tài kho n gmail t trang https://www.google.com/calendar B n có th xem l ch theo ngày, tu n, tháng. ð them s ki n cho l ch, click nút T o s ki n, sau ñó nh p thông tin cho s ki n: tiêu ñ , ñ a ñi m, th i gian, mô t , l i nh c… V i giao di n ti ng Vi t thân thi n, h c viên t tìm hi u và s d ng ch c năng qu n lý l ch online.
  • 158. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 157 - Chương 7. PH L C 7.1. B o V D Li u Vi c b o v d li u là v n ñ mà t t c các ngư i s d ng máy tính ph i quan tâm, bao g m vi c m t mát d li u hay b l d li u. Các tác nhân có th gây h i ñ n d li u như sau: ph n c ng máy tính h ng, ñ t bi t là ñĩa h ng do tu i th c a ñĩa c ng ch vài năm tùy theo m t ñ s d ng, h a ho n, thiên tai, virus, s phá ho i c a các tin t c, s vô ý c a ngư i dùng… Tùy thu c vào t m quan tr ng c a d li u mà ta s áp d ng nh ng cách b o v khác nhau. ð i v i nh ng d li u thông thư ng thì cách b o v h u hi u nh t là thư ng xuyên t o ra các b n sao (backup) c a d li u lưu trên ñĩa USB, CD-ROM, lưu lên internet, lưu vào email…. Lưu ý là các b n sao này ph i ñư c lưu bên ngoài máy tính. Vi c backup thư ng xuyên giúp không m t d li u, tuy nhiên chúng ta c n ph i quan tâm ñ vi c l thông tin, như tài kho n ngân hàng, tài kho n ñăng nh p máy tính hay ph n m m, tài kho n email…. K gian s dùng nhi u cách ñ ñánh c p thông tin, và m t trong các cách h u hi u nh t ñ ch ng l i là s d ng ph n m m di t Virus. Virus tin h c (hay còn g i virus máy tính) là các chương trình ñ c bi t do con ngư i t o ra, ch y n, t lây lan b ng cách nhân b n. Khi máy tính b nhi m Virus thì có th có nh ng bi u hi n b t thư ng như kh i ñ ng ch m, th c thi ch m, không in ñư c văn b n ra máy in... nhưng hi n nay các lo i virus không gây bi u hi n khác thư ng. Virus có th làm h ng h ñi u hành, h ng các ph n m m, phá h y d li u hay ñánh c p thông tin, password c a b n… ð ch ng virus, chúng ta c n s d ng các chương trình di t virus m nh m nh t, không nên cài ñ ng th i nhi u chương trình di t virus ñ ng th i. th i ñi m hi n t i, m t s ph n m m di t Virus m nh ñư c s d ng trên kh p th gi i, nhóm có phí như: Norton AntiVirus, Kaspersky, BitDefender, ESET NOD32, Trend Micro Antivirus, Avira Antivir, McAfree, Avast, …. Nhóm mi n phí như Panda Cloud Antivi- rus, AVG Antivirus, FortiClient, Avira Antivir Free Edition, BitDe-
  • 159. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 158 - fender antivirus free edition, Avast antivirus free edition cũng cung c p r t t t kh năng tìm và di t tuy thi u nhi u tính năng hơn so v i b n có phí. ð t bi t ph n m m Microsoft Security Essentials mi n phí c a Micorosft ñư c ñánh giá r t cao, hơn h n m t s ph n m m di t Virus có phí khác vì t c ñ cao, máy tính ch y nh nhàng, và di t nhi u ch ng lo i Virus, kh năng c p nh t Virus m i thông minh và ti n l i. Tuy có ph n m m AntiVirus tr giúp, nhưng ki n th c c a s d ng là r t quan tr ng khi b o v d li u. Chúng ta không nên th c thi các chương trình không rõ ngu n g c, không m các tài li u không rõ ngu n g c, luôn quét ñĩa USB hay CDROM trư c khi s d ng, thư ng xuyên c p nh t chương trình antivirus, không m các email l , không chat v i ngư i l hay click vào ñư ng link Internet mà ngư i khác g i, không truy xu t các website có n i dung không lành m nh hay website ñư c c nh báo nguyen hi m vì các website này thư ng n ch a mã ñ c gây h i cho máy tính. 7.2. Hư ng D n ðánh Máy Cách b trí ngón tay trên bàn phím: Trên bàn phím hai phím F và J có hai cái g nhô cao là nơi ñ ngư i nh p li u ñ nh v ñ t các ngón tay cho chính xác. Hai ngón tr c a hai bàn tay s ñư c ñ t t i hai phím này và các ngón tay còn l i s ñư c phân b ñ u các phím còn l i trên cùng m t hàng. Cách ñánh các phím ch : Nhóm phím 1 Phím Ngón tay a Ngón út tay trái s Ngón áp út tay trái Space Ngón cái tay trái ho c ph i d Ngón gi a tay trái
  • 160. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 159 - Nhóm phím 2 Phím Ngón tay f Ngón tr tay trái j Ngón tr tay ph i k Ngón gi a tay ph i ; Ngón út tay ph i Nhóm phím 3 Phím Ngón tay l Ngón áp chót tay ph i g Ngón tr tay trái h Ngón tr tay ph i backspace Ngón út tay ph i q Ngón út tay trái Nhóm phím 4 Phím Ngón tay z Ngón út tay trái w Ngón áp út tay trái x Ngón áp út tay trái u Ngón tr tay ph i Nhóm phím 5 Phím Ngón tay m Ngón tr tay ph i i Ngón gi a tay ph i , Ngón gi a tay ph i b Ngón tr tay trái Nhóm phím 6 Phím Ngón tay n Ngón tr tay ph i
  • 161. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 160 - o Ngón áp chót tay ph i p Ngón út tay ph i . Ngón áp chót tay ph i Nhóm phím 7 Phím Ngón tay t Ngón tr tay trái e Ngón gi a tay trái r Ngón tr tay trái y Ngón tr tay ph i Nhóm phím 8 Phím Ngón tay c Ngón gi a tay trái v Ngón tr tay trái / Ngón út tay ph i [ ] Ngón út tay ph i Cách ñánh các ký t in hoa ðánh như bình thư ng nhưng k t h p v i phím Shift. Phím Shift dùng ngón út c a tay còn l i ñ ñánh (thư ng là ñánh và gi ). ðánh máy là m t k năng do t p luy n thư ng xuyên mà có. Do ñó ñ ñánh máy thành công các b n ph i t p luy n thư ng xuyên và ph i luôn luôn ñ m b o ñánh ñúng ngón tay. Sau khi t p luy n thành công các b n có th nh p li u mà không nhìn bàn phím, t c ñ có th ñ t trên 60 ch /phút.
  • 162. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 161 - M C L C Chương 1. T NG QUAN V H TH NG MÁY TÍNH.................................. 1 1.1. Thông Tin Và X Lý Thông Tin........................................................ 1 1.2. Cơ B n V C u Trúc Máy Tính ....................................................... 3 Chương 2. MICROSOFT WINDOWS ........................................................... 7 2.1. T p Tin, Thư M c, ðĩa Và ðư ng D n........................................ 7 2.2. Kh i ð ng MS Windows.................................................................. 9 2.3. Qu n Lý Và C u Hình C a Windows ............................................ 13 2.4. Windows Explorer.......................................................................... 19 2.5. M t S Ti n Ích.............................................................................. 23 2.6. S D ng Ti ng Vi t Trong Windows ............................................. 28 Chương 3. MICROSOFT WORD ................................................................ 30 3.1. Gi i Thi u Microsoft Word ............................................................. 30 3.2. ð nh D ng Văn B n ....................................................................... 34 3.3. Chèn Các ð i Tư ng Vào Văn B n............................................... 50 3.4. B ng – Chia C t Và Trình Bày Trang ............................................ 67 3.5. Style ............................................................................................... 76 3.6. Template ........................................................................................ 80 3.7. Các Ch c Năng Khác .................................................................... 82 3.8. In n Trong Word........................................................................... 85 Chương 4. MICROSOFT EXCEL................................................................ 87 4.1. Gi i Thi u Microsoft Excel............................................................. 87 4.2. Các Thao Tác Cơ B n ................................................................... 93 4.3. M t S Hàm Trong Excel............................................................. 101 4.4. Thao Tác Trên Cơ S D Li u .................................................. 112 4.5. T o Bi u ð Trong Excel............................................................. 122 4.6. ð nh D ng Trang In Trong Excel ................................................. 128 Chương 5. MICROSOFT POWERPOINT................................................. 129
  • 163. Giáo trình Tin h c Văn phòng Khoa Khoa h c và K thu t Máy tính - 162 - 5.1. Gi i Thi u Microsoft Powerpoint.................................................. 129 5.2. Slide Master ................................................................................. 134 5.3. Animation ..................................................................................... 135 5.4. Slide Transition ............................................................................ 137 5.5. Trình Chi u .................................................................................. 138 5.6. M t S Lưu Ý............................................................................... 140 Chương 6. S D NG INTERNET ............................................................ 141 6.1. Gi i Thi u Internet ....................................................................... 141 6.2. M t S Khái Ni m........................................................................ 142 6.3. Các D ch V Thông D ng Trên Internet ...................................... 143 6.4. Trình Duy t Web Internet Explorer 9.0........................................ 144 6.5. Tìm ki m thông tin trên Internet................................................... 146 6.6. D ch V Email .............................................................................. 148 6.7. D ch v Office Online ................................................................... 152 6.8. D ch v chia s nh tr c tuy n .................................................... 154 6.9. D ch v Online Calendar.............................................................. 155 Chương 7. PH L C ................................................................................ 157 7.1. B o V D Li u............................................................................ 157 7.2. Hư ng D n ðánh Máy................................................................. 158