hội chứng động mạch chủ cấp.pdf
0 likes134 views
Tài liệu mô tả các loại bóc tách động mạch chủ, phân loại theo mức độ nghiêm trọng và các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, giới tính, và các tình trạng bệnh lý liên quan. Nó cũng cung cấp thông tin về các phương pháp chẩn đoán như CT và MRI, cũng như các phương pháp điều trị nội khoa và phẫu thuật cho tình trạng này. Tỷ lệ tử vong và biến chứng liên quan đến bóc tách động mạch chủ cũng được nhấn mạnh.
![Đ
NG
M
CH
CH
1-3
1
H I CH NG Đ NG M CH CH C P
Đ nh nghĩa (Circ 2003;108:628)
• Bóc tách kinh đi n: rách n i m c S tràn máu vào l p gi a ĐMC
• Bóc tách không hoàn toàn: rách l p gi a và l p n i m c mà k có tràn máu vào trong thành ĐMC
• T máu trong thành (IMH): rách l p áo trong S xu t huy t vào l p gi a
• Loét xuyên thành: loét m ng xơ v a xuyên l p n i m c S xu t huy t vào l p gi a
Phân lo i
• Bóc tách g n: g m nhánh lên ĐMC, không k ph n g c ĐMC ( Stanford A, DeBakey I II)
• Bóc tách xa: ch g m nhánh xu ng ĐMC, xa ĐM dư i đòn ( Stanford B, DeBakey III)
Y u t nguy cơ
• THA (ti n s THA 70% trong bóc tachs ĐMC); nam gi i (70% nan)
• B nh mô liên k t: HC Marfan (fibrillin): ngón chân nh n, tr t kh p, pectus,ectopia lentis, MVP;
Ehlers-Danlos type IV (type III procollagen): da s m màu; th ng ru t ho c t cung; Loeys-Dietz;
giãn vòng ĐMC, ti n s gia đình có bóc tách ĐMC; PCKD
• D t t ĐMC b m sinh: van ĐMC có 2 lá van ho c h p (như trong HCTurner)
• Viêm ĐMC:HC Takayasu, viêm ĐM t bào kh ng l , HC Behçet, giang mai
• Mang thai: thư ng trong 3 tháng cu i; có th th y bóc tách ĐMV t phát
• Ch n thương: ăn mòn, th thu t bơm bóng n i ĐMC, ph u thu t tim ho c ĐMC, thông tim
Bi u hi n lâm sàng và khám th c th (JAMA 2000;283:897)
Đ c đi m G n Xa
Đau ki u “ĐMC”(thư ng n ng, đau d d i ho c xé nát, đ t 94% 98%
t i đa lúc kh i phát[so v i đau tăng d n trong HC vành c p]) (ng c, lưng) (lưng, ng c, b ng)
Ng t (thư ng do chèn ép) 13% 4%
Suy tim (thư ng do h van ĐMC) 9% 3%
Tai bi n m ch máu não 6% 2%
Tăng huy t áp 35% 70%
T t HA/s c (chèn ép,h ch , NMCT, v phình) 25% 4%
M t m ch 19% 9%
Ti ng th i do h van ĐMC 44% 12%
Các xét nghi m ch n đoán (Circ 2005;112:3802)
• Ki m tra HA và m ch quay 2 bên đ xem có đ i x ng hay không
• XQ ng c: b t thư ng trong 60–90% (trung th t r ng, tràn d ch), nhưng không th dung đ lo i tr bóc
tách ĐMC
• CT: nhanh, k xâm nh p, đ nh y cao (80% cho đo n g n; 90–95% cho đo n xa); CT đa lát c t có th
tăng đ nh y; tuy nhiên n u lâm sàng nghi ng cao S thêm các XN khác
• SÂ tim qua thành ng c: Đ nh y 95% cho đo n g n, 80% cho đo n xa; có th đánh giá đư c
ĐMV, màng ngoài tim, h van ĐMC
• MRI: đ nh y đ đ c hi u 98%, nhưng m t th i gian không có s n
• Ch p ĐMC: đ nh y 90%, m t th i gian, k phát hi n đư c t máu trong thành; có th đánh giá
đư c cách nhánh m ch máu
• D-dimer500ng/mL có th giúp lo i tr bóc tách ĐMC khi tri u ch ng24h (Circ 2009;119:2702)
Đi u tr (Lancet 2008;372:55; Circ 2010;121:1544)
• N i khoa: T Thay đ i HA/đơn v th i gian, TST đích 60 và HATT 100–120mmHg
Kh i đ u v i ch n đư ng TM ( propranolol, esmolol, labetalol) đ đ y lùi ph n x c TST
tăng co s x y ra khi dùng các thu c giãn m ch
Sau đó T HATT v i thu c giãn m ch tiêm TM (nitroprusside), ki m soát đau v i MSO4 n u
c n
• Ph u thu t
G n (thay th đo n g c):t t c trư ng h p c p tính; m n n u ti n tri n,h ch ho c phình Xa:
n u ti n tri n, có s tham gia c a nhánh ĐM quan trong, THA k ki m soát, phình m ch
• Can thi p n i m ch: stent ph đ đánh d u đư ng vào; stent kim lo i tr n đ khôi ph c dòng
ch y xu ng nhánh ĐM b t n thương; m c a s trong lòng gi
Bi n ch ng
• V : vào khoang màng ngoài tim S chèn ép (tránh ch c dò màng ngoài tim tr khi có s c/ho t
đ ng đi n th vô m ch); v vào khoang màng ph i; trung th t; khoang sau phúc m c
• T c nhánh đ ng m ch
Có th tĩnh (bóc tách/huy t kh i) ho c đ ng (chênh áp gi a lòng th t và lòng gi )
T c ĐMV SNMCT (thư ng là ĐMV ph i SNMCT thành dư i, khi bóc tách x y ra d c b cong ngoài)
Thân cánh tay đ u/ĐM c nh S TBMMN, Horner. ĐM gian sư n/th t lưng S thi u máu t y s ng/li t
Thân cánh tay đ u/ĐM dư i đòn S thi u máu chi trên. ĐM ch u S thi u máu chi dư i
ĐM thân t ng/m c treo S thi u máu ng tiêu hóa; ĐM th n S suy th n c p
• H van ĐMC: do giãn vòng van, rách ho c di chuy n lá van b i lòng gi
• T vong:1–2%/h 48h cho bóc tách đo n g n c p; 10% trong 30 ngày v i bóc tách đo n xa c p](https://image.slidesharecdn.com/hichngngmchchcp-221120093839-9a970aaf/85/h-i-ch-ng-d-ng-m-ch-ch-c-p-pdf-1-320.jpg)
hội chứng động mạch chủ cấp.pdf
- 1. Đ NG M CH CH 1-3 1 H I CH NG Đ NG M CH CH C P Đ nh nghĩa (Circ 2003;108:628) • Bóc tách kinh đi n: rách n i m c S tràn máu vào l p gi a ĐMC • Bóc tách không hoàn toàn: rách l p gi a và l p n i m c mà k có tràn máu vào trong thành ĐMC • T máu trong thành (IMH): rách l p áo trong S xu t huy t vào l p gi a • Loét xuyên thành: loét m ng xơ v a xuyên l p n i m c S xu t huy t vào l p gi a Phân lo i • Bóc tách g n: g m nhánh lên ĐMC, không k ph n g c ĐMC ( Stanford A, DeBakey I II) • Bóc tách xa: ch g m nhánh xu ng ĐMC, xa ĐM dư i đòn ( Stanford B, DeBakey III) Y u t nguy cơ • THA (ti n s THA 70% trong bóc tachs ĐMC); nam gi i (70% nan) • B nh mô liên k t: HC Marfan (fibrillin): ngón chân nh n, tr t kh p, pectus,ectopia lentis, MVP; Ehlers-Danlos type IV (type III procollagen): da s m màu; th ng ru t ho c t cung; Loeys-Dietz; giãn vòng ĐMC, ti n s gia đình có bóc tách ĐMC; PCKD • D t t ĐMC b m sinh: van ĐMC có 2 lá van ho c h p (như trong HCTurner) • Viêm ĐMC:HC Takayasu, viêm ĐM t bào kh ng l , HC Behçet, giang mai • Mang thai: thư ng trong 3 tháng cu i; có th th y bóc tách ĐMV t phát • Ch n thương: ăn mòn, th thu t bơm bóng n i ĐMC, ph u thu t tim ho c ĐMC, thông tim Bi u hi n lâm sàng và khám th c th (JAMA 2000;283:897) Đ c đi m G n Xa Đau ki u “ĐMC”(thư ng n ng, đau d d i ho c xé nát, đ t 94% 98% t i đa lúc kh i phát[so v i đau tăng d n trong HC vành c p]) (ng c, lưng) (lưng, ng c, b ng) Ng t (thư ng do chèn ép) 13% 4% Suy tim (thư ng do h van ĐMC) 9% 3% Tai bi n m ch máu não 6% 2% Tăng huy t áp 35% 70% T t HA/s c (chèn ép,h ch , NMCT, v phình) 25% 4% M t m ch 19% 9% Ti ng th i do h van ĐMC 44% 12% Các xét nghi m ch n đoán (Circ 2005;112:3802) • Ki m tra HA và m ch quay 2 bên đ xem có đ i x ng hay không • XQ ng c: b t thư ng trong 60–90% (trung th t r ng, tràn d ch), nhưng không th dung đ lo i tr bóc tách ĐMC • CT: nhanh, k xâm nh p, đ nh y cao (80% cho đo n g n; 90–95% cho đo n xa); CT đa lát c t có th tăng đ nh y; tuy nhiên n u lâm sàng nghi ng cao S thêm các XN khác • SÂ tim qua thành ng c: Đ nh y 95% cho đo n g n, 80% cho đo n xa; có th đánh giá đư c ĐMV, màng ngoài tim, h van ĐMC • MRI: đ nh y đ đ c hi u 98%, nhưng m t th i gian không có s n • Ch p ĐMC: đ nh y 90%, m t th i gian, k phát hi n đư c t máu trong thành; có th đánh giá đư c cách nhánh m ch máu • D-dimer500ng/mL có th giúp lo i tr bóc tách ĐMC khi tri u ch ng24h (Circ 2009;119:2702) Đi u tr (Lancet 2008;372:55; Circ 2010;121:1544) • N i khoa: T Thay đ i HA/đơn v th i gian, TST đích 60 và HATT 100–120mmHg Kh i đ u v i ch n đư ng TM ( propranolol, esmolol, labetalol) đ đ y lùi ph n x c TST tăng co s x y ra khi dùng các thu c giãn m ch Sau đó T HATT v i thu c giãn m ch tiêm TM (nitroprusside), ki m soát đau v i MSO4 n u c n • Ph u thu t G n (thay th đo n g c):t t c trư ng h p c p tính; m n n u ti n tri n,h ch ho c phình Xa: n u ti n tri n, có s tham gia c a nhánh ĐM quan trong, THA k ki m soát, phình m ch • Can thi p n i m ch: stent ph đ đánh d u đư ng vào; stent kim lo i tr n đ khôi ph c dòng ch y xu ng nhánh ĐM b t n thương; m c a s trong lòng gi Bi n ch ng • V : vào khoang màng ngoài tim S chèn ép (tránh ch c dò màng ngoài tim tr khi có s c/ho t đ ng đi n th vô m ch); v vào khoang màng ph i; trung th t; khoang sau phúc m c • T c nhánh đ ng m ch Có th tĩnh (bóc tách/huy t kh i) ho c đ ng (chênh áp gi a lòng th t và lòng gi ) T c ĐMV SNMCT (thư ng là ĐMV ph i SNMCT thành dư i, khi bóc tách x y ra d c b cong ngoài) Thân cánh tay đ u/ĐM c nh S TBMMN, Horner. ĐM gian sư n/th t lưng S thi u máu t y s ng/li t Thân cánh tay đ u/ĐM dư i đòn S thi u máu chi trên. ĐM ch u S thi u máu chi dư i ĐM thân t ng/m c treo S thi u máu ng tiêu hóa; ĐM th n S suy th n c p • H van ĐMC: do giãn vòng van, rách ho c di chuy n lá van b i lòng gi • T vong:1–2%/h 48h cho bóc tách đo n g n c p; 10% trong 30 ngày v i bóc tách đo n xa c p