Kinh tế
Download as DOCX, PDF0 likes266 views
Tài liệu trình bày sự phát triển của kinh tế và quản lí từ thời kỳ nguyên thủy đến chế độ phong kiến, nêu rõ những đặc điểm của nền kinh tế phương Đông và phương Tây. Trong khi phương Đông chủ yếu dựa vào nền nông nghiệp tự cung tự cấp, phương Tây dần chuyển sang kinh tế hàng hóa và tiền tệ với các cải tiến kỹ thuật và sự phát triển của thị trấn. Cuối cùng, tài liệu chỉ ra sự tan rã của chế độ phong kiến và sự hình thành của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa.
Kinh tế
- 1. “Kinhtế và quản lí là 2 hoạt động đã xuất hiệntừrất lâu. Bằng chứng là ở thời kì nguyênthuỷcuộccách mạng đá mới đã làmnảy sinhnôngnghiệ vàchăn nuôi, xuấthiệnhát triểncao của công cụ kimkhí phục vụ chơ đời sốngvà sản xuấtmới đầu là đồng sauđó là thau r tới sắt…từ đó mở rộng chăn nuôi,trồngtrọt ..chuyểnnềnkinhtế từhái lượmsangsản xuất. Xã hội công xã nguyênthủyđã tồntại quyềnlựcvà hệ thống quảnlí đơn giảnđể quảnlí các công việc của thị tộc. Và rồi đến thời kì trước công nguyên Nềnkinhtế chuyểnbiếncao,con người biếttrồngtrọt theomùa vụ,thâm canh thuầnhóa và nuôi thú. Bắt đầu hình thành thủcông nghiệ… Bắt đầu hình thành nênxãhội có nhànước .” (phần này là nếuem bị lên thuyếttrình thì em chémmở đầu) Hình thái kinhtế xã hội của chế dộphongkiếnra đời dựa trên sự tan rã của chế độ chiếmhữunô lệ. Đặc điểmchungcủa chế độ này làgiai cấp phongkiếnnắmgiữhấu hếtruộng đất và tiếnhànhbóc lột địa tô ( dưới nhiềuhìnhthứctô lao dịch,tô sảnhẩm, tô tiềnhaynhữnghính thức kếthợp..) Cơ sở kinhtế chủ yếulà nôngnghiệpdựatrên cơ sở sản xuấtnhỏ của nông dânnhữnggiai đoạn cuối kinhtế hang hóa hát triểndẫnđến sự ra đời của kếtcấu kinhtế xã hội tư bản chủ nghĩa. Ta có thể chia nềnkinhtế xã hội phongkiếnra làm2 nửa là đặc điểmnềnkinhtế phươngĐông và phươngtây . Đặc điểmcủa nềnkinhtế phươngĐông- Sự thốngtrị của nềnkinhtế tự nhiên,tựcung,tự cấp trên nền tảng nôngnghiệp,sựkếthợpchặt chẽ giữanông nghiệpvới cáchoạt động kinhtế phi nông nghiệp. Sự phát triểnchậm chạp,yếuớt của kinhtế hàng hóa Quan hệ bóc lộtđịa chủ, tá điềnchiếmưuthế trong suốtthời phongkiến.mầmmốngcủa quanhệ sản xuấtmới nhỏ,không có điềukiệnpháttriển. Hình thức bóc lột chủyếulà tô hiệnvậtvà tô tiền.Kinhtế hàng hóa,tiềntệ kémphát triển.Vấnđề đặt ra: Vì sao kinhtế tự nhiêntồntại lâudài ? + Kinhtế tự nhiêntồntại lâu dài,biểuhiệncảtrong sản xuấtnôngnghiệp,quymôcủa thợ thủ công và hoạt độngbuôn bán.Cónhiềuđịachủ có nhiềuruộngđất nhưnglại chia cho nhiềuhộgiađình, sản xuất manhmún. Vừasản xuấtnông nghiệp,thủcôngnghiệpvàhoạt độngbuôn bán.Sản xuấtkhôngphải để tạo ra vốn mà để đáp ứng nhucầu sinhhoạt,đời sốnghàng ngày. Quan niệmcoi nôngnghiệplàngành kinhtế quan trọngnhất, xemnhẹ côngthương“dĩ nôngvi bản”.Quan niệmnàyxuấthiệnngaytừ thời cổ đại và được củng cố thời phongkiến.Nhànướccoi nhẹ hoạt độngbuônbán “ sĩ nôngcông thương”, độc quyềnnhữngsản phẩm.ngànhthủ công quantrọng.Sựtác động tổnghợpcủa các nhân tố: chính trị, tư tưởng,sự hạn chế của trình độ sảnxuất,sự nhỏ lẻ,manhmúncủa ruộngđất. Sự bềnvững của quanhệ sản xuấtphongkiến,phươngthứcbóc lộtvà sự trì trệ của lực lượngsản xuuất
- 2. 1. Đặc điểmkinhtế của phongkiếnphươngTây.Kinhtế phươngTâytươngđối đồng nhất,sự chuyển biếntươngđối rõ, chịuảnh hưởng,phảnánh nhữnggiai đoạn, thời kỳlịchsử khác nhau.Nềnkinhtế tự nhiêntrongcác lãnhđịa phongkiếnthời sơ kỳtrung đại.Tính chất của nó giốngvới nềnkinhtế phương Đông phongkiến:kỹthuật,phươngthức canh tác lạc hậu, đời sốngnông nôhết sức thấpkém.Đây là đặc điểmkinhtế nổi bật của kinhtế phươngTây nhưngkhôngphải làđặc điểmxuyênsuốt.Nóchỉ đúng với thời sơ kỳ trungđại. Sau nó từngbước bị suy tàn dosự xuất hiệncủakinhtế hàng hóa, tiềntệ đã lôi cuốn lãnhđịa phongkiếnvàoguồngquaycủa nó. Phươngthức bóc lộtchủ yếudưới hình thứcđịa tô lao dịchvà địa tô tiền- hìnhthức bóc lộthầu như khôngxuấthiệnở phươngĐông. Đặc điểmnày phùhợp với trình độ sản xuấtlạc hậu của phươngTây lúc đó và liênquantới tínhtập trung của lãnhđịa phong kiến.Kéotheohệ lụy,tạora sựràng buộc, khốngchế chặt chẽ giữa lãnhchúa và nôngnô. PhươngTây sơ kỳ: Nềnkinhtế tự nhiên,tựcung, tự cấp. Phươngthức canh tác lạc hậu chủ yếulàluân canh 2,3 mảnh(khu),côngcụ canh tác lạc hậu,chưa biếtsử dụngphân bón,khôngbiếtthuhoạch,đời sốngnông nô thấpkém. Cùngvới trồng trọt, chăn nuôi vầnlà hoạt độngkinhtế chủ yếu,chưachăn nuôi được gia súc lớn.Thủcông nghiệpgắnbó chặt chẽ với nông nghiệp.Mỗi giađình nôngnô vừa làmnông nghiệp,vừalàmthủ côngnghiệp,thủcông nghiệpđượcxemlànghề hụ tronggia đình nông nô.- Hoạt động thươngmại trong các lãnhđịahầu như khôngcó, nếucó nó giữvai trò thứ yếuvàrất mờ nhạt. Nềnkinhtế trong lãnhđịa chủ yếulàphục vụ cho lãnhchúa và nôngnô cho nênlãnhđịa mang tính khép kín. Mỗi lãnhđịa làmột nềnkinhtế độc lậpvà mỗi lãnhchua là một ông “vuacon” trong lãnhđịa của mình. Mác gọi Tây Âu thời kỳnày nhưmột “bao khoai tây. - Xuấthiệnmâu thuẫntrong lãnhđịa.Đó làmâu thuẫntrong đời sống giữacác lãnhđịa. Mâu thuẫn giữa nôngnô- lựclượngsản xuấtchính nhưngmức sống thấp với lãnhchúaphongkiến- chiếmsốít nhưng mức sốngcao dựa trênsự bóc lộtnông nô.Mâu thuẫngiữa nhucầu của lãnhchúa với mức sốngthấp trong lãnhđịa. + PhươngTâytrung kỳ Từ thời trungkỳ trung đại,nềnkinhtế phongkiếnphươngTâycó nhữngchuyển biếnlớn.Đólà sự pháttriểnmạnh mẽ của lực lượngsảnxuất,sự ra đời của thành thị.Tính chất của nền kinhtế cũng từng bướcthay đổi chuyểndầntừ kinhtế tự nhiênsangkinhtế hàng hóa, tiềntệ. Sức sản xuất của xã hội phongkiếncónhiềutiếnbộđáng kể.Người ta biếtmở rộngdiệntích đất canh tác bằng cách khai phárừng rậm, tát cạn đầm lầy.Kỹthuật canh tác có nhiềucải tiếnnhưphươngpháp luâncanh 3 khu,người ta biếtsửdụng phânbón,thu hoạch mùamàng. Chănnuôi nhờ trồng trọt phát triển,thứcăn cho gia súc nhiềuhơn.- Thủcôngnghiệpcó sựkhởi sắc, nhiềunghề thue côngphát triển như khai mỏ,luyệnkim,thuộcda,lendạ…- Hình thức bóc lộtthay đổi chuyểntừ địa tô hiệnvậtsang địa tô tiền. Kinhtế hànghoa tiềntệ ra đời,lànhân tố gópphần thúc đẩy sự tan rã của nềnkinhtế tự nhiêntrong các lãnhđịa phongkiến.
- 3. + Hậu kỳtrung đại Tây Âu - Đây là thời kỳsuy tàncủa của chế độ phongkiếnTâyÂu trongđó có sự xuấthiệncủa quanhệ sảnxuất TBCN tronglòngxã hội phongkiếnTây Âu. - Phườnghội thủcông dần dần tan rã thay thế bằng côngtrường thủcông. - Lãnh địa phongkiếntanrã, hình thànhcác tranh trại kinhdoanhtheolối tưbản chủ nghĩa. - Các hội buôn tanrã thay thế bằngcác công ty thươngmại,hình thức sản xuấttư bản chủ nghĩa thay thế hình thức sản xuấtphongkiến.