Lecture5 ฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์
- 1. ิ ั ฐานข้อมูลเชงสมพ ันธ์ Relational Database
- 2. ิ ั ฐานข ้อมูลเชงสมพันธ์ (Relational Database) • คือ การรวบรวมเอนทิต ี้ หรือตารางทีอยูในระบบ ่ ่ ั ทีมความสมพันธ์ระหว่างกันเข ้าด ้วยกัน ่ ี
- 3. ั ศพท์ตางๆในระบบฐานข ้อมูล ่ • เอนทิต ี้ ( Entity ) เป็ นคาทีอ ้างถึงบุคคล สถานที่ และ ่ ิ่ ่ ิ ั่ ้ื สงของต่างๆ เชน สนค ้า ใบสงซอ และลูกค ้า เป็ นต ้น ั่ ื้ ิ ถ ้าเราสนใจในการสร ้างระบบฐานข ้อมูลการสงซอสนค ้า เอนทิต ี้ เอนทิตของระบบนีจะประกอบด ้วยเอนทิต ี้ ี้ ้ ั่ ื้ ิ ิ ลูกค ้า ใบสงซอสนค ้ากับสนค ้า ดังรูป ลูกค ้า (Customer) ิ สนค ้า (Product) ั่ ื้ ใบสงซอ (Order)
- 4. แอตทริบวต์ (Attribute) ิ ิ สนค้า • เป็ นข ้อมูลทีแสดงลักษณะของเอนทิต ี้ เชน ่ ่ ิ รหัสสนค ้า แอตทริบวต์ของเอนทิตลกค ้า จะมีชอ ทีอยู่ ิ ี้ ู ื่ ่ ื่ ิ ชอสนค ้า ่ และรหัสไปรษณีย ์ สวนแอตทริบวต์ของ ิ ราคาต่อหน่วย ั่ ื้ ิ เอนทิตใบสงซอสนค ้า จะมีรหัสใบสซอ วันที่ ี้ ั่ ื้ รามภาษี ด ้วยหรือไม่ ั่ ื้ ื่ ิ สงซอ ชอ สนค ้า จานวนสนค ้าทีสง และ ิ ่ ่ ิ จานวนสนค ้าในคลัง ิ ึ่ ราคาสนค ้า เป็ นต ้น ซงเราสามารถแสดง รหัสชนิดสนค ้า ิ เอนทิต ี้ รวมทังแอตทริบวต์ได ้ ดังรูป ้ ิ ื่ ชอชนิดสนค ้า ิ ื่ ชอเอนทิต ี้ ลูกค้า ่ ั ้ื ใบสงซอ ิ รหัสสนค ้า รหัสใบสงซอ ั่ ื้ ื่ ชอลูกค ้า ่ ั่ ิ วันทีสงสนค ้า แอตทริบวต์ทงหมด ิ ั้ ทีอยูลกค ้า ่ ่ ู ่ ่ ิ วันทีสงสนค ้า รหัสไปรษณีย ์ รหัสลูกค ้าทีสง ่ ั่ หมายเลขโทรศพท์ ั ิ รหัสสนค ้าทีสง ่ ั่ ิ จานวนสนค ้าทีสง ่ ่ั ่ สวนลด
- 5. ั ความสมพันธ์ (Relationships) ั • จะหมายถึง ความสมพันธ์ระหว่างเอนทิตตางๆในระบบ ี้ ่ ่ ั่ ิ เชน ในระบบการสงสนค ้า จะประกอบด ้วยเอนทิตใบสงซอ ี้ ั่ ื้ ิ ึ่ ั สนค ้าและเอนทิตลกค ้า ซงมีความสมพันธ์จากลูกค ้าไปยัง ี้ ู ั่ ื้ ิ ใบสงซอสนค ้า One-to-Many ลูกค้า ่ ั ื้ ใบสงซอ ิ รหัสสนค ้า รหัสใบสงซอ ั่ ื้ ื่ ชอลูกค ้า ่ ั่ ิ วันทีสงสนค ้า ทีอยูลกค ้า ่ ่ ู ่ ่ ิ วันทีสงสนค ้า รหัสไปรษณีย ์ รหัสลูกค ้าทีสง ่ ั่ หมายเลขโทรศพท์ ั ิ รหัสสนค ้าทีสง ่ ั่ ิ จานวนสนค ้าทีสง ่ ั่ ่ สวนลด
- 6. ั ชนิดของความสมพันธ์ ั • ความสมพันธ์หนึงต่อหนึง ่ ่ (One-to-One Relationships) ั • ความสมพันธ์แบบหนึงต่อกลุม ่ ่ (One-to-Many Relationships) ั • ความสมพันธ์แบบกลุมต่อกลุม ่ ่ (Many-to-Many Relationships)
- 7. ั ความสมพันธ์หนึงต่อหนึง ่ ่ (One-to-One Relationships) • 1 เรคอร์ดในตารางหนึงจะมีความสมพันธ์ ่ ั กับอีกเรคอร์ด 1 เรคอร์ดในอีกตารางหนึง ่ ่ เท่านั น ไม่สามารถมีเกิน 1 ได ้ เชน ้ ิ ตารางราคาสนค ้า และตารางจานวน ิ ั สนค ้า จะมีความสมพันธ์แบบ One-to- One
- 8. One-to-One ิ ตารางราคาสนค ้า ราคาต่อหน่วย ิ รหัสสนค ้า ื่ ิ ชอสนค ้า ภาษี (บาท) 0005 คูมอสาหรับผู ้นาในยุค 90 ่ ื 219.63 yes 0100 พูดอย่างมีวาทะ 219.63 yes 0051 SECRETS OF STARGATE 1842.99 yes เรคอร์ดของตารางทัง 2 มี ้ ั ความสมพันธ์แบบ 1 ต่อ 1 ิ ตารางจานวนสนค ้าในคลัง ราคาต่อหน่วย ิ รหัสสนค ้า ื่ ิ ชอสนค ้า ภาษี (บาท) 0005 คูมอสาหรับผู ้นาในยุค 90 ่ ื 219.63 yes 0100 พูดอย่างมีวาทะ 219.63 yes 0051 SECRETS OF STARGATE 1842.99 yes
- 9. • ั เป็ นความสมพันธ์ทเรคอร์ด 1 เรคอร์ดในตารางหนึง ี่ ่ ั จะสมพันธ์กบจานวนเรคอร์ด 2 เรคอร์ดหรือมากกว่า ั ่ ั่ ในอีกตารางหนึง ตัวอย่างเชน ลูกค ้าสามารถสง ่ ิ ั่ ิ ั่ ิ สนค ้าได ้หลายใบสงสนค ้า แต่ใบสงสนค ้าใบหนึงจะ ่ ู ั่ มีลกค ้าสงเพียงรายเดียวเท่านั น ้ ั ความสมพันธ์แบบหนึงต่อกลุม ่ ่ (One-to-Many Relationships)
- 10. One-to-Many Relationships ั่ ื้ ตารางใบสงซอ ั่ ื้ รหัสการสงซอ รหัสลูกค ้า ่ ั่ ิ วันทีสงสนค ้า ่ ่ ิ วันทีสงสนค ้า ิ รหัสสนค ้า ิ ่ ั่ ื้ จานวนสนค ้าทีสงซอ ่ สวนลด (%) 10258 015 21/10/94 28/10/06 0005 8 25.00% 10265 181 21/10/94 27/10/06 0005 31 0.00% 10258 015 24/10/06 3/11/06 007 16 0.00% ั่ ิ ลูกค ้า 1 ราย สามารถสงสนค ้าได ้หลายครัง ้ หมายเลข รหัสลูกค ้า ื่ ชอลูกค ้า ทีอยูลกค ้า ่ ่ ู รหัสไปรษณีย ์ ั โทรศพท์ 015 Hope Shop สมาคมฝรั่งเศส 29 ถ.สาธรใต ้ ทุง ่ 10330 267-8850-5 มหาชน ยานนาวา กรุงเทพฯ 181 The book Shop Asia Hotel 296 ถ.พญาไท 10330 267-8850-5 กรุงเทพฯ ตารางลูกค ้า
- 11. ั • ความสมพันธ์ทสมาชกมากกว่าหนึง ี่ ิ ่ ิ สมาชกใน เอนทิตหนึงมี ี้ ่ ั ความสมพันธ์กบสมาชกในอีกหนึง ั ิ ่ เอนทิตมากกว่าหนึงสมาชก หรือ ี้ ่ ิ กล่าวได ้ว่า ความสมพันธ์ ดังกล่าว ั เป็ นแบบกลุมต่อกลุม เชน เอนทิต ี ่ ่ ่ ึ นักศกษาและเอนทิตชดวิชามี ี ุ ั ความสมพันธ์กนแบบกลุมต่อกลุมั ่ ่ ึ กล่าวคือ นักศกษาแต่ละคนสามารถ ลงทะเบียนเรียนได ้หลายชุดวิชา และแต่ละชุดวิชาสามารถมี ึ นักศกษาลงทะเบียนเรียนได ้หลาย คน ั ความสมพันธ์แบบกลุมต่อกลุม ่ ่ (Many-to-Many Relationships)
- 12. Many-to-Many Relationships ั่ ื้ รหัสการสงซอ รหัสลูกค ้า ่ ั่ ิ วันทีสงสนค ้า ่ ่ ิ วันทีสงสนค ้า 10258 015 21/10/06 28/10/06 10265 181 21/10/06 27/10/06 ั่ ื้ รหัสการสงซอ ิ รหัสสนค ้า ิ ่ ั่ ื้ จานวนสนค ้าทีสงซอ ่ สวนลด (%) 10258 0005 8 25.00% 10258 0008 8 0.00% ิ รหัสชนิดสนค ้า ิ รหัสสนค ้า ื่ ิ ชอสนค ้า ราคาต่อหน่วย(บาท) ภาษี จานวนในคลัง 01 0005 คูมอสาหรับผู ้นาในยุค 90 ่ ื 219.63 Yes 409 01 0100 พูดอย่างมีวาทะ 219.63 Yes 155
- 14. Primary Key (คียหลัก) ์ • ่ ้ คียหลัก คือ Key หลักทีใชในการอ ้างถึง Entity ในฐานข ้อมูล ์ การเลือกคียหลักสามารถเลือกได ้จากRecord ใดๆ ก็ได ้ทีไม่ม ี ์ ่ โอกาสซ้าซอนกันบนฐานข ้อมูลนั น ้ ้
- 15. • คียรอง คือ คียเดียวหรือคีย ์ ์ ์ ่ ผสม (Single or Composite ึ่ ่ ้ key) ซงเมือใชในการค ้นหา ั ข ้อมูลจากความสมพันธ์จะได ้ มากกว่าหนึงเรคคอร์ด ต่างจาก ่ คียหลักทีทาให ้ข ้อมูลในตาราง ์ ่ ไม่ซ้ากัน Secondary Key (คียรอง) ์
- 16. Foreign Key (คียนอก) ์ • ่ ่ ี ั เป็ นฟิ ลด์ในตารางหนึง (ฝั่ ง Many) ทีมความสมพันธ์กบฟิ ลด์ท ี่ ั เป็ น Primary Key ในอีกตารางหนึง (ฝั่ ง One) โดยทีตารางทัง ่ ่ ้ ั สองมีความสมพันธ์แบบ One-to-Many ต่อกัน ั่ ื้ รหัสการสงซอ รหัสลูกค ้า ่ ั่ ิ วันทีสงสนค ้า ่ ่ ิ วันทีสงสนค ้า 10258 015 21/10/06 28/10/06 10265 181 21/10/06 27/10/06 Primary Key Foreign Key ั่ ื้ รหัสการสงซอ ิ รหัสสนค ้า ิ ่ ั่ ื้ จานวนสนค ้าทีสงซอ ่ สวนลด (%) 10258 0005 8 25.00% 10258 0008 8 0.00%
- 17. Candidate Key (คียคแข่ง) ์ ู่ • เป็ นฟิ ลด์หนึง หรือหลายฟิ ลด์ทมคณสมบัตทเป็ น Primary Key ่ ี่ ี ุ ิ ี่ ่ ื่ ได ้ แต่ไม่ได ้เป็ นคียหลัก เชน ชอและนามสกุล สามารถรวมกัน ์ เป็ นคียคแข่งได ้ เป็ นต ้น ์ ู่ Candidate Key หมายเลข รหัสลูกค ้า ื่ ชอลูกค ้า นามสกุล รหัสไปรษณีย ์ ั โทรศพท์ 001 ศราวุธ หมูโยธา ่ 10330 267-8850-5 002 ิ เตชสทธิ์ ั คลองชนนันทื 10330 267-8850-5 Primary Key