Module grade 1
- 1. LSEF FILIPINO 1 1 Ang Pangngalan at ang mga Kategorya nito Ang pangngalan ay salitang pantawag sa tao, hayop, bagay, at pook. Ang mga ito ang apat na kategorya ng pangngalan: Tao – Binibining Lara, Lisa, Carissa, kamag-aral, magsasaka, Ginoong Cruz Hayop – aso, isda, usa, kabayo Bagay – gamot, telepono, relo, damit, mansanas Pook – silid-aralan, simbahan, bahay, Boracay
- 2. LSEF FILIPINO 1 2 Sanayin Natin A. Panuto: Isulat ang T kung tao, H kung hayop, B kung bagay, at P kung pook ang pangngalang may salungguhit sa pangungusap. _____1. Mabait ang aming guro. _____2. Nagbakasyon si Lito sa lalawigan. _____3. Ang silid ni Marita ay laging malinis. _____4. Masipag ang dyanitor sa paaralan. _____5. Nabasag ang bote. _____6. Tatawag ako ng pulis. _____7. Ang manok ay biglang lumipad. _____8. Masustansya ang keso. _____9. Mabilis tumakbo ang usa. _____10. Kumain tayo ng prutas araw-araw. B. Panuto: Gumuhit ng kung tao, kung hayop, kung bagay, at kung pook ang kategorya ng mga pangngalan. 1. ubas, kutsara, kama, medyas 2. lungsod, bukid, sinehan, ampunan 3. ninong, dentista, pinsan, Ana 4. baka, ahas, pating, pusit 5. karpintero, lola, tita, tubero
- 3. LSEF FILIPINO 1 3 Gawin Natin Panuto: Ikabit ng guhit ang angkop na kategorya ng pangngalan. 1. tao 2. pook 3. hayop 4. bagay
- 4. LSEF FILIPINO 1 4 Pangngalang Tiyak o Di-Tiyak May dalawang uri ng pangngalan. Ang mga ito ay tiyak at di-tiyak. Tiyak ang pangngalang tao, hayop, bagay, at pook na nagsisimula sa malaking titik. Halimbawa: Laguna, Lola Basyang, Nilo, Pilipinas Di-tiyak ang pangngalang tao, hayop, bagay, at pook na nagsisimula naman sa maliit na titik. Halimbawa: kapatid, mag-aaral, bansa, guro
- 5. LSEF FILIPINO 1 5 Sanayin Natin A. Panuto: Isulat ang mga pangngalan sa ilalim ng tamang uri nito. bulaklak kabinet barangay Hesus Colgate Coca-Cola karpintero artista laruan klinika Mickey Mouse kagubatan Barbie San Pedro magulang Batanes papaya Toyota Bulkang Taal Tsina Pangngalang Tiyak Pangngalang Di-Tiyak
- 6. LSEF FILIPINO 1 6 B. Panuto: Bilugan ang pangngalan. Isulat ang T kung tiyak at DT kung di-tiyak. ____1. Umiiyak ang bata. ____2. Bumili siya ng sasakyan. ____3. Mabait si Allan. ____4. Ang aso ko ay matapang. ____5. Darating na ang panauhin. ____6. Si Lolo Denny ay masayahin. ____7. Lagi sa initan ang kalabaw. ____8. Papunta ka na ba sa palengke? ____9. Namasyal kami sa Tagaytay. ____10. Ang paborito niya ay Selecta. Gawin Natin Magbigay ng tiyak na pangngalan para sa mga sumusunod na panggalang di-tiyak. 1. kaibigan 2. bansa 3. tsokolate 4. keso 5. simbahan
- 7. LSEF FILIPINO 1 7 MGA PANTUKOY NA ANG/ANG MGA, SI/SINA AT KAY/KINA ang at ang mga – mga pantukoy ginagamit sa di-tiyak na ngalan ng tao, bagay, hayop, at lugar. Ang “ang” ay ginagamit sa isang pangngalan lamang. Ang “ang mga” ay ginagamit sa dalawa o higit pang pangngalan. Ang mga pantukoy na si – sina, kay – kina, ni – nina ay ginagamit sa mga tanging ngalan ng tao. si – sina : Halimbawa: 1. Dahil sa basa ang daan, nadulas ang bata. 2. Ang Pangulo ay nagbibigay ng tulong sa mga nasalanta ng bagyo. Halimbawa: 1. Naglalaro ang mga bata sa palaruan kahit umuulan. 2. Ang mga artista ay nagbibigay ng tulong sa mga nasalanta ng bagyo. Halimbawa: 1. Si Migs ay nasa ikalawang baitang. 2. Sina Migs at Josh ay nasa ikalawang baitang.
- 8. LSEF FILIPINO 1 8 kay – kina: Sanayin Natin A. Punan ang angkop na pantukoy na si at sina ang patlang upang mabuo ang diwa ng pangungusap. 1. Nagdala ng pagkain _________ Miggy at Seth. 2. _________ Maria ang naguna sa paligsahan sa pagtakbo. 3. Ang may-ari ng bakuran ay __________ Manong Ben at Manang Lucy. 4. _________ Mang Cris ay masungit na kapitbahay. 5. _________ Bb. Cruz ang gumawa ng mga banderitas. 6. Pumunta sa silid-aklatan __________ Bea at Lorie. 7. _________ Nicole ay isang matalinong bata. 8. Galing sa palengke ___________ Nanay at Ate Veron. 9. Tutulungan ko ___________ Kuya Mike sa pagdidilig sa bakuran. 10. Magpapatingin sa doctor ___________ Lolo Popoy at Lola Hilda. B. Gumawa ng limang pangungusap gamit ang mga pantukoy na si at sina. Isulat ito sa iyong kwaderno. Halimbawa: 1. Ang bag na ito ay kay Nina. 2. Ang bahay na iyon ay kina Aling Flor at Mang Berting,
- 9. LSEF FILIPINO 1 9 C. Punan ang angkop na pantukoy na kay at kina ang patlang upang mabuo ang diwa ng pangungusap. 1. Ang asul na tsinelas sa harap ng pinto ay _________ Mang Domingo. 2. __________ Wilma at Michelle ba itong diorama sa mesa? 3. _________ Lani ba itong bagong itim na pantalon? 4. May sorpresa kaming inihanda para _________ Tatay at Nanay sa okasyon ng kanilang anibersaryo. 5. Pakibigay itong liham __________ G. del Rosario 6. Pakisabi __________ Inay at Ate na magsisimula na ang programang inaabangan nila sa telebisyon. 7. Sumama ka __________ Mateo at Linda dahil alam nila ang daan patungong simbahan. 8. Ang susi ng tindahan ay iniwan ko ___________ Manang Auring. 9. Ibibilin ko ___________ Mariel at Jacob na bantayan muna ang mga bata. 10.___________ Nanay ka magpaalam kung nais mong lumabas sa Sabado.
- 10. LSEF FILIPINO 1 10 Gawin Natin A. Panuto: Isulat sa patlang ang angkop na pananda sa pangungusap. Gamitin ang panandang ang o ang mga. 1.___________ kulay sa ating watawat ay asul, pula, dilaw, at puti. 2.___________ pangulo ng Pilipinas ay inihahalal ng mga mamamayang Pilipino. 3.Inilipad ng malakas na hangin tuyong dahon sa lupa. 4.Huwag mong kalimutang isuot I.D. mo. 5.Handa na bang making mag-aaral ni Binibining Delacruz sa ikatlong baitang? 6.__________ “Lupang Hinirang” ay sabay-sabay na inaawit ng mga estudyante. 7.Hinahabol ng asong kalye _ itim na pusa. 8.Nakapila na mamimili sa labas ng tindahan. 9.Ano paksa ng sanaysay sa isinusulat mo? 10. __________ pamilya ni Rene ay magbabakasyon sa Palawan.
- 11. LSEF FILIPINO 1 11 Pang-Uri Ang pang-uri– ay salitang naglalarawan sa tao, hayop, bagay, lugar at pangyayari. Ibinibigay nito ang mga sumusunod: kulay, lasa, hugis ng bagay anyo o itsura, laki , taas , bigat at amoy katangian, kakayahan, at ugali Mga salitang nagsasabi ng kulay Halimbawa: asul na ulap puting pusa kahel na basket berdeng dahon dilaw na araw rosas na bulaklak pulang puso lilang blusa kayumangging Pilipino Mga salitang nagsasabi ng lasa Halimbawa: matamis na mangga mapait na ampalaya matabang na inumin maasim na suka maalat na asin maanghang na sili Mga salitang nagsasabi ng hugis Halimbawa: bilog na bola biluhabang laruan parisukat na kahon parihabang pinto tatsulok na sombrero hugis-pusong pinto hugis-talang bintana hugis-dyamanteng salamin
- 12. LSEF FILIPINO 1 12 Mga salitang nagsasabi ng anyo o itsura, laki, taas, bigat at amoy Halimbawa: magandang babae matangkad na manlalaro mabalahibong aso matabang baboy makapal na kahoy makinis na balat makipot na daan maliit na sapatos mabangong sabon magaan na bag Mga salitang nagsasabi ng katangian, kakayahan, o ugali Halimbawa: makinis na balat mahusay na guro mabait na tatay mabangong bata matalinong bata magalang na Pilipino mayamang pamilya masipag na karpintero Sanayin Natin A. Panuto: Bilugan ang pang-uring ginamit sa pangungusap. 1. Mabait na anak si Jordan. 2. Ang mga gulay na ito ay sariwa. 3. Ang kaibigan ko ay matalino. 4. Masarap magluto si David. 5. Mahusay na manunulat ang tito ko.
- 13. LSEF FILIPINO 1 13 B. Ikabit ng guhit ang salitang panlalarawan para sa pangngalang nasa larawan. 1. mabango mabaho 2. matangkad pandak 3. mabagal mabilis 4. payat mataba 5. malamig mainit
- 14. LSEF FILIPINO 1 14 Gawin Natin Panuto: basahin ang mga sumusunod na mga pangungusap. Bilugan ang salitang naglalarawan. 1. Ang pulot ay matamis. 2. Malambot ang unan. 3. Kulot ang buhok ng bata. 4. Ang mga mata ng bata ay singkit. 5. Malamig ang simoy ng hangin.
- 15. LSEF FILIPINO 1 15 PANGHALIP Ang panghalip ay bahagi ng pananalita na inihahalili o ipinapalit sa pangungusap. Panghalip Panao – ay ipinapalit sa ngalan ng taong nagsasalita, sa taong kausap, at sa taong pinag-uusapan. May mga kailanan ang panghalip na panao. Ito ay maaring isahan, dalawahan at maramihan. Isahan: Ako – bilang pamalit sa pangngalan ng taong nagsasalita. Ikaw – bilang pamalit sa pangngalan ng taong kinakausap. Siya – bilang pamalit sa pangngalan ng taong pinag-uusapan. Ako si Lerry. Ako ay nasa unang baitang. Ikaw ba ang bagong mag-aaral dito? Siya na ba ang taya?
- 16. LSEF FILIPINO 1 16 Dalawahan o Maramihan: Kami – ginagamit na pamalit sa pangngalan ng taong nagsasalita kasama ang dalawa o higit pang taong nagsasalita. Tayo – ginagamit na pamalit sa pangngalan ng taong nagsasalita kasama at kausap ang dalawa o higit pang tao. Kayo – ginagamit na pamalit sa pangngalan ng dalawa o higit pang taong kinakausap. Sila – ginagamit na pamalit sa pangngalan ng dalawa o higit pang taong pinag- uusapan. Kami ay magkakamag-anak. Kayo po ba ang mga bisita ng aking Lola? Tayo ay magbabasa ng isang kwento. Sila ang aming Lolo at Lola.
- 17. LSEF FILIPINO 1 17 Sanayin Natin Punan ng ako, ikaw, siya, kami, tayo, kayo o sila ang patlang. 1. Si Myrna ang kaibigan ko. ____________ ay mabuting kaibigan. 2. Binuksan ko ang telebisyon. ____________ay nanunuod ng cartoons. 3. Bebang, tinatawag ka ni Nanay. ____________ang uutusan niya na pumunta sa tindahan. 4. Alicia, nariyan na ang sundo mo. Naghihintay ____________ sa labas ng silid-aralan natin. 5. Victor, tulungan mo akong maglinis. Ang ang magwawalis at ____________naman ang magbubura sa pisara. 6. Pagod na pagod na ako kaya magpapahinga muna ____________ sa sala. 7. Ako at si Kevin ay gigising nang maaga. Magbibisikleta ____________ sa parke. 8. Narito na ang mga kaibigan mo. Sasabay ____________sa iyo papunta sa paaralan. 9. Mga bata, nagbibihis pa si April. Umupo muna ____________ sa sopa habang hinihintay ninyo siya. 10. Ako at aking mga magulang ay magsisimba. Pupunta ____________ sa Simbahan ng Penefrancia.
- 18. LSEF FILIPINO 1 18 Gawin Natin Bilugan ang panghalip na panaong maramihan sa bawat pangungusap. 1. Sila ang susunod sa istasyon. 2. Mag-ingat kayo sa pagtawid sa daan. 3. Kami ang unang nakarating sa paaralan. 4. Kayo ang bahala sa pagluluto ng hapunan. 5. Nahuli kami sa pagpasok dahil sa malakas na ulan. 6. Handa na ba kayo sa pagsusulit? 7. Kami ay sisimba sa Our Lady of Guadalupe Church. 8. Kumanta sila nang maayos sa misa kanina. 9. Magsuot kayo ng maayos na damit kung papasok sa simbahan. 10. Sila ay kasama kong magdasal para sa mga nasalanta ng bagyo.
- 19. LSEF FILIPINO 1 19 Sanayin Natin Kahunan ang salitang kilos o pandiwa sa bawat pangungusap. 1. Si Miguel ay gumising nang maaga. 2. Kumakain ng almusal si ate Martha. 3. Si Nanay ay nagtimpla ng kape. 4. Sina Ben at Betty ay nagbibihis sa kanilang kuwarto. 5. Nagsipilyo ng ngipin si Miguel sa banyo. 6. Si Tatay ay umiinom ng mainit na kape. 7. Pinakain ni Miguel ang mga manok sa bakuran. 8. Si Ate Martha ay nag plaplantsa ng damit niya. 9. Naghuhugas ng mga pinggan si Nanay 10. Tumatahol ang aso ng kapitbahay.
- 20. LSEF FILIPINO 1 20 Sanayin Natin: Ang pandiwa ay salitang nag papahiwatig ng kilos o gawa. Bilugan ang pandiwa sa bawat pangungusap. 1. Tangkilikin natin ang mga produkto ng ating bansa. 2. Ang mabuting mamamayan ay hindi lumalabag sa batas-trapiko. 3. Sa wastong lalagyan natin itapon ang basura at hindi sa kalye. 4. Matiyagang naghahanapbuhay ang mga magulang ni Linda. 5. Ang mga bata ay nagmano sa kanilang lolo at lola. 6. Tumututol tayo sa mga patakaran na hindi makatarungan. 7. Naunawaan mo ba ang paliwanag ng guro mo? 8. Ngayong umaga natin tatalakayin ang mga suhestiyon ninyo. 9. Huwag mo laktawan ang huling aralin at pagsusulit na kabanata. 10. Madalas mapinsala ng mga bagyo ang hilagang bahagi ng Luzon.
- 21. LSEF FILIPINO 1 21 Pag-aralan Sagutin mo 1. Ano ang nais gawin ni Luis kasama si Tina? 2. Ano ang gagawin ni Tina para makasama kay Luis? 3. Ano ang gagawin ni Luis sa mga kaibigan niya? 4. Ano ang ipinakikita sa mga sagot sa bilang 1-3? 5. Ano ang tawag sa mga salitang ito? Yunit II Tina, maglaro na tayo. Ipapakilala kita sa mga kaibigan ko. Oo ba! Magpapalit lang muna ako ng damit.
- 22. LSEF FILIPINO 1 22 Tandaan Mo: Ang mga salitang nagpapakita ng kilos o galaw ay tinatawag na salitang-kilos. Pandiwa ang isa pang tawag sa salitang-kilos. Halimbawa: naghanap mag-uusap sasama gumagalaw aalis makita nagsusulat nagbabasa kumakanta nagbibilang umaakyat natutulog nagluluto naglilinis tumatahol nagtatanim nagsaing umupo namamalimos humihiga humihilik Sanayin Mo: Panuto: Bilugan ang salitang-kilos sa bawat pangkat. 1. 2. naglaro tumakbo masaya sumayaw lumipad guro tatalon paaralan nagtuturo umiinom nagsusulat kahoy lumangoy naglakad
- 23. LSEF FILIPINO 1 23 Panuto: Kahunan ang salitang-kilos na ipinakikita sa larawan. 1. umaawit umiiyak umaakyat 2. nanghuhula nagpapagamot nagpapahinga 3. naglalaro nagluluto nagsasayaw naglalaro 4. nagbabasa naglilinis nagsusuklay 5. lumalagoy lumalakad gumagapang 6. kumakain tumatahol natutulog
- 24. LSEF FILIPINO 1 24 Pagsusulit Salungguhitan ang salitang-kilos na ginamit sa pangungusap. 1. Tinatawag ni Annie si Tina. 2. Ang kaibigan ay dumungaw sa bintana 3. “Maghintay ka sandali,” wika nito. 4. Magpapaalam siya sa kanyang nanay. 5. Sumama na si Tina kay Annie. 6. Pumili ng laro ang magkakaibigan. 7. Sila ay magtataguan. 8. Si Tina ay nagbilang. 9. “Magtago na kayo,” ani niya. 10. Siya ay naghanap sa mga kalaro.
- 25. LSEF FILIPINO 1 25 Pagsusulit Panuto: Gumamit ng salitang-kilos na angkop sa nakikita at gawan ito ng pangungusap. 1. B ________________________________________________________ 2. __________________________________________________ 3. ________________________________________________________ 4. ________________________________________________________
- 26. LSEF FILIPINO 1 26 ________________________________________________________ May mga magagalang na pantawag sa tao. Ang unang letra ay isinusulat sa malaking titik at may tuldok kung ang salita ay dinaglat o pinaikli. Ang mga ito ay ginagamit upang ipakita ang respeto lalo na sa mga taong nakakatanda sa atin o may mahalagang katungkulan. Inhinyero/Engr. Heneral/ Hen. Gobernador/Gob. Attorney/Atty.Binibini/Bb. Ginang/Gng. Senador/Sen. Pangulo/Pang. Kapitan/Kap. Doktor/Dr. Ginoo/G. Father/Fr.
- 27. LSEF FILIPINO 1 27 Ang mga salitang Sister, Father, Binibini, Ginoo, Ginang, Doktor, Pangulo, Haneral, Kapitan at iba pa ay mga panawag sa tao. Inilalagay ang mga ito sa unahan ng pangngalan ng tao. Ang mga panawag ay maaaring daglatin. Pangdadaglat ang tawag sa pagpapakli ng mga panawag sa tao. Ang daglat ng isang panawag ay nagsisimula sa malaking titik at nagtatapos sa tuldok. Mga Halimbawa: Sister – Sr. Ginoo – G. Father – Fr. Doktor – Dr. Binibini – Bb. Pangulo – Pang. Ginang – Gng. Heneral – Hen. Ang pangngalan ng tao at lugar ay maaari ring paikliin. Ito ay sa pamamagitan ng pagsulat ng inisyal. Tulad ng daglat, ang inisyal ng pangngalan ng tao at lugar ay isinusulat sa malaking titik at nilalagyan ng tuldok sa hulihan. Halimbawa: Jose