การประกอบการ
- 2. ก่อนที่จะตัดสินใจเลือกรูปแบบธุรกิจนั้น ผู้ประกอบการควรจะต้อง ศึกษาข้อมูลให้ละเอียดรอบคอบเสียก่อน โดยเฉพาะส่วนที่เกี่ยวข้องกับ ลักษณะเฉพาะขององค์การธุรกิจแต่ละรูปแบบ เช่น • ความยุ่งยากในการจัดตั้ง • อานาจในการตัดสินใจ • ความรับผิดชอบในหนี้สินของกิจการ • ระเบียบปฏิบัติทางกฎหมาย • ภาษีที่ต้องเสีย • ข้อดีข้อเสีย
- 3. ประเภทของธุรกิจ หลักในการแบ่งมีแนวความคิดหลายแนว ดังนี้ แนวคิดที่ 1 ใช้วิธีการประกอบธุรกิจ (3) แนวคิดที่ 2 ใช้ผลผลิตเป็นหลักในการแบ่ง (8) แนวคิดที่ 3 ใช้วิธีการได้เงินมาเป็นหลักในการแบ่ง (4)
- 4. แนวคิดที่ 1 ใช้วิธีการประกอบธุรกิจ •ธุรกิจอุตสาหกรรม มุ่งผลิตสินค้า •ธุรกิจการค้า เป็นการซื้อมาขายไป •ธุรกิจบริการ เป็นการเสนอขายบริการต่างๆ
- 6. แนวคิดที่ 2 ใช้ผลผลิตเป็นหลักในการแบ่ง 1. ธุรกิจการเกษตร 5. ธุรกิจการเงิน 2. ธุรกิจเหมืองแร่ 6. ธุรกิจการให้บริการ 3. ธุรกิจอุตสาหกรรม 7. ธุรกิจการก่อสร้าง 4. ธุรกิจการพาณิชย์ 8. ธุรกิจอื่นๆ
- 9. แนวคิดที่ 3 ใช้วิธีการได้เงินมาเป็นหลักในการแบ่ง • อาชีพลูกจ้าง (Employee) • อาชีพทาธุรกิจส่วนตัว (Self Employee) • อาชีพการเป็นเจ้าของกิจการ (Business Employee) เปิดกิจการแล้ว จ้างผู้อื่นมาทาเช่น เปิดคลินิกแล้วจ้างแพทย์มารักษาคนไข้ เป็นต้น • อาชีพนักลงทุน (Investor) เช่น ซื้อหุ้นกองทุนต่าง ๆ เป็นต้น
- 10. การที่จะเริ่มธุรกิจขึ้นใหม่ ควรจะได้ศึกษาปัญหาต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ • การจัดตั้งธุรกิจรูปแบบที่ต้องการนั้นยากหรือง่าย • เจ้าของธุรกิจจะต้องรับผิดชอบเพียงไร • จะต้องการเงินลงทุนสักเท่าไรเพื่อเริ่มกิจการ • จะหาทุนเพิ่มระหว่างดาเนินกิจการได้หรือไม่ เพียงไร • มีกฎหมายบังคับสาหรับธุรกิจประเภทนั้นๆหรือไม่ และอย่างไร • ธุรกิจประเภทนั้นไม่อยู่ในข่ายบังคับของกฎหมายเพียงไร • การมอบโอนอานาจและหน้าที่ให้แก่พนักงานชั้นผู้น้อยจะมีแผนดาเนินการอย่างไร
- 11. รูปแบบการประกอบธุรกิจ มีหลายรูปแบบที่ควรทราบมีดังนี้ 1. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว 2. ห้างหุ้นส่วน 3. บริษัทจากัด 4. บริษัทมหาชนจากัด 5. กิจการร่วมค้า
- 12. 1. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว(sole proprietorship) ข้อดี ข้อเสีย 1)การจัดตั้งและเลิกกิจการทาได้ สะดวก 1) มีทุนจากัด จะขยายกิจการให้ใหญ่โตหรือทา ธุรกิจใหญ่ๆไม่ได้ 2) การดาเนินงานมีอิสระ คล่องตัว 2)ต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายแต่เพียงผู้เดียว 3)กฎหมายและระเบียบข้อบังคับมีน้อย 3)ความรู้ความสามารถมีจากัดเพราะปะกอบการ คนเดียว 4) ควบคุมพนักงานได้ง่าย 4)ขาดความต่อเนื่องในกิจการเมื่อเจ้าของมี ปัญหา เช่น เจ็บป่วย หรือเสียชีวิต เป็นต้น 5)ถ้ามีความลับของธุรกิจ ก็สามารถ ป้องกันการรั่วไหลได้ดี
- 13. สถานการณ์ที่เหมาะแก่การดาเนินแบบเจ้าของคนเดียว 1) ธุรกิจนั้นต้องการลงทุนไม่มากนัก พอที่จะหามาได้โดยไม่ต้องมีการระดมทุนชักชวน คนอื่นมาร่วมด้วย 2) การดาเนินธุรกิจมีขอบเขตไม่กว้างขวางมากนัก ผู้ประกอบการมีโอกาสพบปะ พูดคุยทาความรู้จักกับลูกค้าได้ด้วยตนเอง ทาให้ลูกค้าได้รับความพึงพอใจและมี แนวโน้มที่จะเป็นลูกค้าประจาหรือแนะนาลูกค้าใหม่มาให้ นั้นคือ ควรเป็นธุรกิจที่ ลูกค้าได้รับความเอาใจใส่เป็นรายบุคคล 3) ธุรกิจบางประเภทที่มุ่งให้บริการหรือตอบสนองความต้องการแก่เฉพาะลูกค้าที่มี รสนิยมเป็นการส่วนตัวก็เหมาะที่จะดาเนินธุรกิจแบบเจ้าของคนเดียว 4) ธุรกิจที่มีการเสี่ยงน้อย ได้แก่ ธุรกิจประเภทที่มีการแข่งขันน้อย เสนอขายสินค้า เครื่องอุปโภคบริโภคที่จาเป็นแก่การดารงชีวิต มีตลาดกว้างขวาง เป็นต้น
- 14. การจัดตั้งธุรกิจในรูปของเจ้าของคนเดียว ประกอบธุรกิจขาย สินค้า โรงสี โรงเลื่อย นายหน้าหรือตัวแทน การขนส่ง การหัตกรรม การอุตสาหกรรม ต้องไปยื่นขอจดทะเบียนพาณิชย์ที่กรมพัฒนาธุรกิจ กระทรวงพาณิชย์หรือที่พาณิชย์จังหวัด ภายใน 30 วัน นับแต่วันเริ่ม ประกอบกิจการ ถ้าฝ่าฝืนถูกปรับ หากเป็นกิจการประเภทโรงงาน มี คนงานเกิน 20 คน หรือมีเครื่องจักรเกิน 20 แรงม้า ต้องไปแจ้งกรม โรงงานอุตสาหกรรมหรือ สานักงานอุตสาหกรรมจังหวัดด้วย
- 15. 2. ห้างหุ้นส่วน (partnership) ห้างหุ้นส่วน ห้างหุ้นส่วนสามัญ ห้างหุ้นส่วน (ไม่จดทะเบียน) ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติ บุคคล (จดทะเบียน) ห้างหุ้นส่วนจากัด (จด ทะเบียน)
- 16. การเปรียบเทียบห้างหุ้นส่วนสามัญและห้างหุ้นส่วนจากัด ห้างหุ้นส่วนสามัญ ห้างหุ้นส่วนจากัด 1. ไม่ต้องจดทะเบียน 1. ต้องจดทะเบียน 2. ถ้าจดทะเบียนเป็นห้างหุ้นส่วนสามัญนิติ บุคคล 2. เป็นนิติบุคคล 3. รับผิดชอบหนี้โดยไม่จากัด 3. รับผิดชอบหนี้จากัด 4. หุ้นส่วนประเภทเดียวคือประเภทรับผิดไม่จากัด 4. หุ้นส่วนมี 2 ประเภท คือ รับผิดจากัด และรับ ผิดไม่จากัด 5. หุ้นส่วนทุกคนเข้ามาจัดการงานของห้างได้ 5. หุ้นส่วนประเภทรับผิดไม่จากัดเท่านั้นที่สามารถ เข้ามาจัดการงานของห้างได้
- 17. ข้อดีและข้อเสียของการประกอบธุรกิจแบบห้างหุ้นส่วน ข้อดี ข้อเสีย 1)มีเงินทุนมากขึ้น ถ้ามีหุ้นส่วนมากระดมทุนได้ มาก 1) ทุนจากัดถ้ามีหุ้นส่วนน้อยราย 2)การจัดตั้งและเลิกกิจการไม่ยุ่งยากสะหรับ ห้างหุ้นส่วนสามัญ 2) มีปัญหาเรื่องความซื่อสัตย์ของหุ้นส่วนบางคน 3)เป็นการรวมความรู้ความสามารถหลายด้าน ช่วยกัน ทาให้กิจการเจริญและขยายตัวได้ดี 3) ความรับผิดชอบของห้างหุ้นส่วนไม่จากัด ทาให้ ไม่กล้าเสี่ยงขยายกิจการ 4) มีเครดิตสูงกว่าธุรกิจเจ้าของคนเดียว 4) ทุนที่เข้าหุ้นถอนได้อยาก จนกว่าจะเลิกกิจการ 5)มีกฎหมายและระเบียบควบคุมการ ดาเนินการมากขึ้น 5)อายุการดาเนินการห้างหุ้นส่วนไม่แน่นนอนหาก มีการเปลี่ยนแปลงตัวผู้ถือหุ้น เช่น ถึงแก่กรรม
- 18. การจัดตั้งห้างหุ้นส่วน การจัดตั้งห้างหุ้นส่วนไม่มีอะไรยุ่งยากมากนัก หากเป็นการ จัดตั้งห้างหุ้นส่วนสามัญที่ไม่จดทะเบียนก็ตั้งขึ้นได้เลยเพียงแต่ไป ยื่นขอจดทะเบียนพาณิชย์ภายใน 30 วันนับแต่วันเริ่มแรก จะใช้ ชื่อว่าอย่างไรก็โดยไม่จาเป็นมีคาว่า ห้างหุ้นส่วน หรือ ห้าง หุ้นส่วนสามัญ ประกอบชื่อของห้าง สาหรับห้างหุ้นส่วนจากัด นั้นจะต้องไปจดทะเบียนเสมอ
- 20. การจัดการห้างหุ้นส่วนสามัญ 3) หน้าที่ของห้างหุ้นส่วนผู้จัดการ 3.1) ต้องจัดการงานของห้างฯด้วยตนเอง 3.2) ต้องจัดการงานของห้างฯด้วยความระมัดระวังเสมือนจัดการงานของตนเอง 3.3) ต้องส่งเงินและทรัพย์สินที่ทาในนามของห้างฯให้แก่ห้างหุ้นส่วน 3.4) ต้องเสียดอกเบี้ยเมื่อนาเงินและทรัพย์สินของห้างฯไปใช้ส่วนตัว 3.5) ต้องชดใช้แก่ห้างฯเมื่อเกิดความเสียหายเพราะความประมาทเลินเล่อหรือ กระทานอกเหนือขอบเขตอานาจ 3.6) ต้องแจ้งให้หุ้นส่วนอื่นทราบเมื่อเขามีความประสงค์จะทราบความเป็นไปของ ห้างฯ
- 21. การจัดการห้างหุ้นส่วนสามัญ 4) หุ้นส่วนทุกคนมีสิทธิไต่ถามตรวจ และคัดสาเนาสมุดบัญชีและเอกสาร ต่างๆ ลงมติออกเสียงในปัญหาใดๆของห้างฯ 5) เมื่อห้างฯมีกาไรขาดทุน ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนจะรับผิดชอบร่วมกัน 6) ห้ามมิให้ผู้เป็นหุ้นส่วนทาการค้าขายแข่งกับห้างฯในสภาพเดียวกัน
- 22. การจัดการห้างหุ้นส่วนจากัด 1) หุ้นส่วนจาพวกไม่จากัดความรับผิดชอบเท่านั้นจึงจะเป็นผู้จัดการได้ 2) การจัดการห้างฯให้จัดการเช่นเดียวกับห้างหุ้นส่วนสามัญ 3) หุ้นส่วนจาพวกจากัดความรับผิด มีสิทธิเข้าไปดูแล สอบถาม ให้คาแนะนาแก่ห้างฯ เช่นเดียวกับห้างหุ้นส่วนสามัญ 4) ผู้เป็นหุ้นส่วนจาพวกจากัดความรับผิดจะค้าขายแข่งกับห้างฯก็ได้ 5) ห้ามมิให้เงินปันผลหรือดอกเบี้ยให้แก่ผู้เป็นหุ้นส่วนจาพวกจากัดความรบผิด นอกจากผลกาไร 6) เมื่อห้างฯขาดทุนให้เฉลี่ยกันรับผิด เว้นแต่ผู้เป็นหุ้นส่วนพวกจากัดความรับผิดชอบ เพียงไม่เกินจานวนเงินที่ตนได้จดทะเบียนลงทุนไว้
- 23. การเลิกกิจการห้างหุ้นส่วน ห้างหุ้นส่วนจะเลิกกิจการด้วยเหตุผลหลายประการดังนี้ 1) เมื่อเกิดกรณีที่กาหนดไว้ในสัญญาว่าเป็นเหตุให้เลิก 2) กาหนดอายุของการดาเนินกิจการของห้างหุ้นส่วนนั้นไว้ 3) เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งคนใดบอกเลิกล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 6 เดือนก่อนสิ้นรอบปี ในทางบัญชีการเงินของห้างหุ้นส่วนนั้น 4) สัญญากาหนดไว้เพื่อทากิจการใดกิจการหนึ่งเมื่อเสร็จกิจการนั้นแล้วก็ต้องเลิก 5) เมื่อผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งตาย หรือล้มละลาย หรือตกเป็นผู้ไร้ความสามารถ
- 24. บริษัท (Corporation) คือองค์การธุรกิจที่จัดตั้งขึ้นด้วยการแบ่งทุนเป็นหน่วยเล็กๆ เรียกว่าหุ้น แต่ละหุ้นมีมูลค่าเท่าๆกัน ผู้ถือหุ้นต่างรับผิดจากัดเพียงไม่เกินจานวนเงินที่ ตนยังส่วนใช้ไม่ครบมูลค่าของหุ้นที่ตนถือ บริษัทจากัดแบ่งออกเป็น 2 ประเภท 1) บริษัทจากัด ที่ตั้งขึ้นตามประมวลผลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 2) บริษัทมหาชนจากัด ที่ตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติ บริษัทมหาชนจากัด พ.ศ. 2535
- 25. ลักษณะสาคัญของบริษัทจากัด 1) ต้องมีผู้ถือหุ้นไม่น้อยกว่า 3 คน 2) หุ้นมีมูลค่าหุ้นละเท่าๆกัน ไม่ต่ากว่าหุ้นละ 5 บาท 3) มีคาว่า บริษัท นาหน้าชื่อ และต่อท้ายด้วนคาว่า จากัด เสมอ 4) การดาเนินงานของบริษัทเป็นหน้าที่ของกรรมการบริษัท ผู้ถือหุ้นไม่มีอานาจเข้ามา จัดการ 5) ที่ประชุมใหญ่ผู้ถือหุ้นเป็นผู้กาหนดนโยบายของบริษัท แต่งตั้งหรือถอนกรรมการ และผู้สอบบัญชีและกาหนดเงินปันผลให้แก่ผู้ถือหุ้น 6) บริษัทจะต้องออก ใบหุ้น ให้แก่ผู้ถือหุ้นยึดถือไว้ และหุ้นดังกล่าวโอนกันได้โดยไม่ ต้องบอกกล่าวให้ผู้อื่นๆทราบก่อน
- 26. ข้อดีและข้อเสียของบริษัทจากัด ข้อดี ข้อเสีย 1) สามารถระดมทุนได้มากด้วยการขายหุ้นให้แก่ ผู้สนใจ 1) การจัดตั้งมีความสลับซับซ้อนยุ่งยาก ค่าใช้จ่า ก่อตั้งแพง 2) ความรับผิดชอบของผู้ถือหุ้นมีจากัดเพียงเท่า มูลค่าหุ้นที่ยังมิได้ส่งใช้ครบจานวน 2) การบริหารงานอาจขาดประสิทธิภาพ หารได้ ผู้บริหารที่ไม่มีความรู้ความสามารถ พนักงานอาจ ไม่กระตือรือร้นในการทางาน 3) อายุของบริษัทจากัดยาวนาน มั่นคงถาวร 3) ต้องเสียภาษีสูงกว่าการประกอบธุรกิจในรูปอื่น
- 27. ข้อดีและข้อเสียของบริษัทจากัด ข้อดี ข้อเสีย 4) หุ้นสามารถเปลี่ยนมือได้โดยการโอนหือ ขายหุ้นซึ่งกระทาได้โดยง่าย 4) มีข้อจากัดทางกฎหมายมากมาย เพราะ ต้องการให้เกิดประโยชน์แก่ผู้เกี่ยวข้องและ ประชาชนมากที่สุด 5) บริษัทขยายทุนได้ง่าย โดยออกหุ้นเพิ่ม หรือขายพันธบัตร 5) อาจมีการขดแย้งระหว่างผู้ 6) การจัดการมีประสิทธิภาพ เพราะต้อง มอบให้กรรมการบริษัทจัดผู้ชานาญการมา ทาหน้าที่บริหารแทน บริหารงานและผู้ถือหุ้นเกี่ยวกับการ ดาเนินงานของบริษัท
- 28. ผู้ก่อการ 3 คนทา หนังสือ บริคณห์ไปจด ทะเบียน จัดให้จอง หุ้นให้ครบ ประชุมก่อตั้ง บริษัท มอบกิจการให้ กรรมการที่ เลือกตั้งขึ้นมา ดาเนินการต่อไป เรียกค่าหุ้น อย่างน้อย 25 % จดทะเบียนภาย ใน 3 เดือน บริษัท สมบูรณ์
- 29. ชนิดของหุ้น 1) หุ้นทุนสามัญ 2) หุ้นทุนบุริมสิทธิ 3) หุ้นทุนซึ่งมีสิทธิรองลงมา 4) หุ้นให้เปล่า 5) หุ้นทุนร่วมเป็นเจ้าของ
- 30. การเปรียบเทียบบริษัทมหาชนจากัด รายการ บริษัทจากัด บริษัทมหาชนจากัด 1. ผู้เริ่มก่อการ 2. หนังสือชี้ชวน 3. มูลค่าหุ้น 4. เสนอขายหุ้นต่อประชาชนทั่วไป 5.คาต่อท้ายชื่อบริษัท 6.ขออนุญาตต่อตลาดหลักทรัพย์ แห่งประเทศไทย 7.การเรียกชาระค่าหุ้นครั้งแรก 8.ใบหุ้น 9.การออกหุ้นกู้ 10.กรรมการบริษัท 11.การเสนอขายหุ้น 3 คนขึ้นไป ห้ามออกหนังสือชี้ชวน ไม่ต่ากว่า 5 บาท ห้ามเสนอ จากัด ไม่ต้องขออนุญาต ไม่ต่ากว่า 25 % ไม่รุบุชื่อผู้ถือก็ได้ ออกหุ้นกู้ไม่ได้ กี่คนก็ได้ (คนเดียวก็ได้) ต่ากว่าราคาพาร์ไม่ได้ 15 คนขึ้นไป ออกหนังสือชี้ชวนแจกจ่ายแก่ ประชาชน ตั้งแต่ 1 บาท ขึ้นไป เสนออย่างน้อย 50% จากัด (มหาชน) ต้องขออนุญาต 100 % (ผ่านธนาคาร) ต้องระบุชื่อผู้ถือ ออกหุ้นกู้ได้ ไม่น้อยกว่า 5 คน ต่ากว่าราคาพาร์ได้
- 31. กิจการร่วมค้า(joint venture) เป็นการลงทุนประกอบธุรกิจระหว่างบริษัทกับ บริษัท หรือบริษัทกับห้างหุ้นส่วน อาจเป็น บริษัทต่างประเทศมาลงทุนร่วมกันกับบริษัท ภายในประเทศ กิจการร่วมค้าจะมีการกาทา สัญญาของการเข้าร่วมและผู้เข้าร่วมทุกคน รับผิดชอบในหนี้ที่เกิดโดยไม่จากัด และมีลักษณะเป็นการประกอบธุรกิจในระยะสั้น เมื่อดาเนินกิจการบรรลุวัตถุประสงค์ แล้วกิจการจะสลายตัวไป
- 33. ประเภทของผู้ประกอบการ • ผู้ประกอบการที่เป็นผู้ก่อตั้ง (founder entrepreneur) • ผู้ประกอบการที่เป็นผู้บริหาร (administrative entrepreneur) • ผู้ซื้อสิทธิพิเศษ • ผู้ประกอบการที่เป็นช่างฝีมือ (artisan entrepreneur) • ผู้ประกอบการที่แสวงหาโอกาส (opportunistic entrepreneur) • ผู้ประกอบการที่เป็นผู้หญิง
- 38. ประเภทของผู้ประกอบการ (ต่อ) • ทีมผู้ประกอบการ • ผู้ประกอบการเป็นสามีและภรรยา (copreneur) • ธุรกิจครอบครัว • ผู้ประกอบการที่เป็นหนุ่มสาว • ผู้ประกอบกิจการที่บ้าน • ผู้ลี้ภัย