Abstract image of a woman sitting on books and studying on a laptop

Tài liệu nhóm học lý 360.chương 6

Hồ Việt, profile picture
Hồ Việt

Tài liệu trình bày về tính chất sóng của ánh sáng, bao gồm hiện tượng tán sắc, nhiễu xạ và giao thoa ánh sáng, cùng ứng dụng của chúng trong quang phổ và các khái niệm như tia hồng ngoại, tia tử ngoại, và tia X. Nó cũng đề cập đến các phương pháp phát hiện và phân tích ánh sáng, cũng như ứng dụng trong khoa học và công nghiệp. Các nguyên lý và công thức liên quan đến ánh sáng và sóng điện từ được nêu rõ trong tài liệu.

1 of 67
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM VI. TÍNH CHẤT SÓNG CỦA ÁNH SÁNG A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT 1. Tán sắc ánh sáng. * Sự tán sắc ánh sáng Tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc. * Ánh sáng đơn sắc, ánh sáng trắng Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng đơn sắc có một màu gọi là màu đơn sắc. Mỗi màu đơn sắc trong mỗi môi trường có một bước sóng xác định. Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Dải có màu như cầu vồng (có có vô số màu nhưng được chia thành 7 màu chính là đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím) gọi là quang phổ của ánh sáng trắng. Chiết suất của các chất lỏng trong suốt biến thiên theo màu sắc của ánh sáng và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím. * Ứng dụng của sự tán sắc ánh sáng Hiện tượng tán sắc ánh sáng được dùng trong máy quang phổ để phân tích một chùm sáng đa sắc, do các vật sáng phát ra, thành các thành phần đơn sắc. Nhiều hiện tượng quang học trong khí quyển, như cầu vồng chẳng hạn xảy ra do sự tán sắc ánh sáng. Đó là vì trước khi tới mắt ta, các tia sáng Mặt Trời đã bị khúc xạ và phản xạ trong các giọt nước. Hiện tượng tán sắc làm cho ảnh của một vật trong ánh sáng trắng qua thấu kính không rỏ nét mà bị nhòe, lại bị viền màu sắc (gọi là hiện tượng sắc sai). 2. Nhiễu xạ ánh sáng – Giao thoa ánh sáng. * Nhiểu xạ ánh sáng: Nhiễu xạ ánh sáng là hiện tượng truyền sai lệch với sự truyền thẳng của ánh sáng khi đi qua lỗ nhỏ hoặc gặp vật cản. Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. * Hiện tượng giao thoa ánh sáng Hai chùm sáng kết hợp là hai chùm phát ra ánh sáng có cùng tần số và cùng pha hoặc có độ lệch pha không đổi theo thời gian. Khi hai chùm sáng kết hợp gặp nhau chúng sẽ giao thoa với nhau: Những chổ 2 sóng gặp nhau mà cùng pha với nhau, chúng tăng cường lẫn nhau tạo thành các vân sáng. Những chổ hai sóng gặp nhau mà ngược pha với nhau, chúng triệt tiêu nhau tạo thành các vân tối. Nếu dùng ánh sáng trắng thì hệ thống vân giao thoa của các ánh sáng đơn sắc khác nhau sẽ không trùng khít với nhau: ở chính giữa, vân sáng của các ánh sáng đơn sắc khác nhau nằm trùng với nhau cho một vân sáng trắng gọi là vân trắng chính giữa. Ở hai bên vân trắng chính giữa, các vân sáng khác của các sóng ánh sáng đơn sắc khác nhau không trùng với nhau nữa, chúng nằm kề sát bên nhau và cho những quang phổ có màu như ở cầu vồng. Hiện tượng giao thoa ánh sáng là bằng chứng thực nghiệm khẵng định ánh sáng có tính chất sóng. * Vị trí vân, khoảng vân D + Vị trí vân sáng: xs = k ; với k  Z. a D + Vị trí vân tối: xt = (2k + 1) ; với k  Z. 2a D + Khoảng vân là khoảng cách giữa 2 vân sáng (hoặc 2 vân tối) liên tiếp: i = . Giữa n vân sáng liên tiếp có a (n – 1) khoảng vân. * Bước sóng và màu sắc ánh sáng + Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một bước sóng xác định. Màu ứng với mỗi bước sóng của ánh sáng gọi là màu đơn sắc. + Mọi ánh sáng đơn sắc mà ta nhìn thấy đều có bước sóng trong chân không (hoặc không khí) trong khoảng từ 0,38m (ánh sáng tím) đến 0,76m (ánh sáng đỏ). + Những màu chính trong quang phổ ánh sáng trắng (đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím) ứng với từng vùng có bước sóng lân cận nhau. Mail:vietan16@yahoo.com Page 1
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Bảng màu và bước sóng của ánh sáng trong chân không: Màu Đỏ Cam Vàng Lục Lam Chàm Tím  (m) 0,640 0,590 0,570 0,500 0,450 0,430 0,380 0,760 0,650 0,600 0,575 0,510 0,460 0,440 + Ngoài các màu đơn sắc còn có các màu không đơn sắc là hỗn hợp của nhiều màu đơn sắc với những tỉ lệ khác nhau. 3. Quang phổ. * Máy quang phổ lăng kính + Máy quang phổ là dụng cụ phân tích chùm sáng có nhiều thành phần thành những thành phần đơn sắc khác nhau. + Máy dùng để nhận biết các thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn phát ra. + Máy quang phổ có ba bộ phận chính: - Ống chuẫn trực là bộ phận tạo ra chùm sáng song song. - Hệ tán sắc có tác dụng phân tích chùm tia song song thành nhiều chùm tia đơn sắc song song. - Buồng ảnh dùng để quan sát hay chụp ảnh quang phổ. + Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ lăng kính dựa trên hiện tượng tán sắc ánh sáng. * Quang phổ liên tục + Quang phổ liên tục là một dải màu liên tục từ đỏ đến tím. + Quang phổ liên tục do các chất rắn, chất lỏng hoặc chất khí có áp suất lớn, phát ra khi bị nung nóng. + Quang phổ liên tục của các chất khác nhau ở cùng một nhiệt độ thì hoàn toàn giống nhau và chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của chúng. * Quang phổ vạch phát xạ + Quang phổ vạch phát xạ là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối. + Quang phổ vạch phát xạ do các chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi bị kích thích bằng điện hay bằng nhiệt. + Quang phổ vạch của các nguyên tố khác nhau thì rất khác nhau về số lượng các vạch, vị trí và độ sáng tỉ đối giữa các vạch. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố đó. Ví dụ, trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ở vùng ánh sáng nhìn thấy có bốn vạch đặc trưng là vạch đỏ, vạch lam, vạch chàm và vạch tím. + Phân tích quang phổ vạch, ta có thể xác định sự có mặt của các nguyên tố và cả hàm lượng của chúng trong mẫu vật. * Quang phổ hấp thụ + Quang phổ hấp thụ là các vạch hay đám vạch tối trên nền của một quang phổ liên tục. + Quang phổ hấp thụ của chất lỏng và chất rắn chứa các đám vạch, mỗi đám gồm nhiều vạch hấp thụ nối tiếp nhau một cách liên tục. + Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ chứa các vạch hấp thụ và là đặc trưng cho chất khí đó. 4. Tia hồng ngoại – Tia tử ngoại. * Phát hiện tia hồng ngoại và tử ngoại Ở ngoài quang phổ ánh sáng nhìn thấy được, ở cả hai đầu đỏ và tím, còn có những bức xạ mà mắt không nhìn thấy, nhưng nhờ mối hàn của cặp nhiệt điện và bột huỳnh quang mà ta phát hiện được. Các bức xạ đó gọi là tia hồng ngoại và tia tử ngoại. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại có cùng bản chất với ánh sáng. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại cũng tuân theo các định luật: truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ, và cũng gây được hiện tượng nhiễu xạ, giao thoa như ánh sáng thông thường. * Tia hồng ngoại + Các bức xạ không nhìn thấy có bước sóng dài hơn 0,76m đến khoảng vài milimét được gọi là tia hồng ngoại. + Mọi vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia hồng ngoại. Nguồn phát tia hồng ngoại thông dụng là lò than, lò điện, đèn điện dây tóc. + Tính chất: - Tính chất nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt: vật hấp thụ tia hồng ngoại sẽ nóng lên. - Tia hồng ngoại có khả năng gây ra một số phản ứng hóa học, có thể tác dụng lên một số loại phim ảnh, như loại phim hồng ngoại dùng chụp ảnh ban đêm. Mail:vietan16@yahoo.com Page 2
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM - Tia hồng ngoại có thể điều biến được như sóng điện từ cao tần. - Tia hồng ngoại có thể gây ra hiệu ứng quang điện trong ở một số chất bán dẫn. + Ứng dụng: - Tia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm. - Sử dụng tia hồng ngoại để chụp ảnh bề mặt Trái Đất từ vệ tinh. - Tia hồng ngoại được dùng trong các bộ điều khiển từ xa để điều khiển hoạt động của tivi, thiết bị nghe, nhìn, … - Tia hồng ngoại có nhiều ứng dụng đa dạng trong lĩnh vực quân sự: Tên lửa tự động tìm mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra; camera hồng ngoại dùng để chụp ảnh, quay phim ban đêm; ống nhòm hồng ngoại để quan sát ban đêm. * Tia tử ngoại + Các bức xạ không nhìn thấy có bước sóng ngắn hơn 0,38 m đến cở vài nanômét được gọi là tia tử ngoại. + Nguồn phát: Những vật được nung nóng đến nhiệt độ cao (trên 2000 0 C) đều phát tia tử ngoại. Nguồn phát tia tử ngoại phổ biến hơn cả là đèn hơi thủy ngân và hồ quang điện. + Tính chất: - Tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm ion hóa không khí và nhiều chất khí khác. - Kích thích sự phát quang của nhiều chất, có thể gây một số phản ứng quang hóa và phản ứng hóa học. - Có một số tác dụng sinh lí: hủy diệt tế bào da, làm da rám nắng, làm hại mắt, diệt khuẩn, diệt nấm mốc, … - Có thể gây ra hiện tượng quang điện. - Bị nước, thủy tinh… hấp thụ rất mạnh nhưng lại có thể truyền qua được thạch anh. + Sự hấp thụ tia tử ngoại: Thủy tinh hấp thụ mạnh các tia tử ngoại. Thạch anh, nước và không khí đều trong suốt với các tia có bước sóng trên 200 nm, và hấp thụ mạnh các tia có bước sóng ngắn hơn. Tầng ôzôn hấp thụ hầu hết các tia có bước sóng dưới 300 nm và là “tấm áo giáp” bảo vệ cho người và sinh vật trên mặt đất khỏi tác dụng hủy diệt của các tia tử ngoại của Mặt Trời. + Ứng dụng: Thường dùng để khử trùng nước, thực phẩm và dụng cụ y tế, dùng chữa bệnh (như bệnh còi xương), để tìm vết nứt trên bề mặt kim loại, … 5. Tia X – Thang sóng điện từ. * Tia X: Tia X là những sóng điện từ có bước sóng từ 10 -11 m đến 10-8 m. * Cách tạo ra tia X: Cho một chùm tia catôt – tức là một chùm electron có năng lượng lớn – đập vào một vật rắn thì vật đó phát ra tia X. Có thể dùng ống Rơn-ghen hoặc ống Cu-lít-dơ để tạo ra tia X. * Tính chất của tia X: + Tính chất đáng chú ý của tia X là khả năng đâm xuyên. Tia X xuyên qua được giấy, vải, gổ, thậm chí cả kim loại nữa. Tia X dễ dàng đi xuyên qua tấm nhôm dày vài cm, nhưng lại bị lớp chì vài mm chặn lại. Do đó người ta thường dùng chì để làm các màn chắn tia X. Tia X có bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn; ta nói nó càng cứng. + Tia X có tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm ion hóa không khí. + Tia X có tác dụng làm phát quang nhiều chất. + Tia X có thể gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết kim loại. + Tia X có tác dụng sinh lí mạnh: hủy diệt tế bào, diệt vi khuẩn, … * Công dụng của tia X: Tia X được sử dụng nhiều nhất để chiếu điện, chụp điện, để chẩn đoán hoặc tìm chổ xương gãy, mảnh kim loại trong người…, để chữa bệnh (chữa ung thư). Nó còn được dùng trong công nghiệp để kiểm tra chất lượng các vật đúc, tìm các vết nứt, các bọt khí bên trong các vật bằng kim loại; để kiểm tra hành lí của hành khách đi máy bay, nghiên cứu cấu trúc vật rắn... * Thang sóng điện từ: + Sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia tử ngoại, tia Rơnghen, tia gamma là sóng điện từ. Các loại sóng điện từ đó được tạo ra bởi những cách rất khác nhau, nhưng về bản chất thì thì chúng cũng chỉ là một và giữa chúng không có một ranh giới nào rỏ rệt. Tuy vậy, vì có tần số và bước sóng khác nhau, nên các sóng điện từ có những tính chất rất khác nhau (có thể nhìn thấy hoặc không nhìn thấy, có khả năng đâm xuyên khác nhau, cách phát khác nhau). Các tia có bước sóng càng ngắn (tia X, tia gamma) có tính chất đâm xuyên càng mạnh, dễ tác dụng lên kính ảnh, dễ làm phát Mail:vietan16@yahoo.com Page 3
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM quang các chất và dễ ion hóa không khí. Trong khi đó, với các tia có bước sóng dài ta dễ quan sát hiện tượng giao thoa. + Người ta sắp xếp và phân loại sóng điện từ theo thứ tự bước sóng giảm dần, hay theo thứ tự tần số tăng dần, gọi là thang sóng điện từ. B. CÁC DẠNG BÀI TẬP 1. Sự tán sắc ánh sáng . * Kiến thức liên quan: Tán sắc ánh sáng là hiện tượng một chùm ánh sáng phức tạp bị phân tích thành các chùm ánh sáng đơn sắc. Nguyên nhân của hiện tượng tán sắc là do chiết suất của môi trường biến thiên theo màu sắc ánh sáng, và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím. c Bước sóng ánh sáng trong chân không:  = ; với c = 3.108 m/s. f v c  Bước sóng ánh sáng trong môi trường: ’ =   . f nf n Khi truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác vận tốc truyền của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi nhưng tần số (chu kì, tần số góc) của ánh sáng không thay đổi. Trong một số trường hợp, ta cần giải các bài toán liên quan đến các công thức của lăng kính: + Công thức chung: sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = i2 + i2 - A. Khi i1 = i2 (r1 = r2 ) thì D = Dmin D A A với sin min = n sin 2 2 + Trường hợp góc chiết quang A và góc tới i1 đều nhỏ (≤ 100), ta có các công thức gần đúng: i1 = nr1 ; i2 = nr2 ; A = r1 + r2 ; D = A(n – 1); Dmin = A(n – 1). Trong một số trường hợp khác, ta cần giải một số bài toán liên quan đến định luật phản xạ: i = i’, định luật khúc xạ: n1 sini1 = n2 sini2 . * Bài tập minh họa: 1. Bước sóng của ánh sáng đỏ trong không khí là 0,64 m. Tính bước sóng của ánh sáng đó trong nước biết 4 chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ là . 3 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Một chùm ánh sáng hẹp, đơn sắc có bước sóng trong chân không là  = 0,60 m. Xác định chu kì, tần số của ánh sáng đó. Tính tốc độ và bước sóng của ánh sáng đó khi truyền trong thủy tinh có chiết suất n = 1,5. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Một ánh sáng đơn sắc có bước sóng của nó trong không khí là 0,6 m và trong chất lỏng trong suốt là 0,4 m. Tính chiết suất của chất lỏng đối với ánh sáng đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Một lăng kính có góc chiết quang là 600 . Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là 1,5. Chiếu tia sáng màu đỏ vào mặt bên của lăng kính với góc tới 60 0 . Tính góc lệch của tia ló so với tia tới. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A = 60 0 , có chiết suất đối với tia đỏ là 1,514; đối với tia tím là 1,532. Tính góc lệch cực tiểu của hai tia này. Mail:vietan16@yahoo.com Page 4
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A = 4 0 , đặt trong không khí. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ và tím lần lượt là 1,643 và 1,685. Chiếu một chùm tia sáng song song, hẹp gồm hai bức xạ đỏ và tím vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt này. Tính góc tạo bởi tia đỏ và tia tím sau khi ló ra khỏi mặt bên kia của lăng kính. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Chiếu một tia sáng đơn sắc màu vàng từ không khí (chiết suất coi như bằng 1 đối với mọi ánh sáng) vào mặt phẵng phân cách của một khối chất rắn trong suốt với góc tới 60 0 thì thấy tia phản xạ trở lại không khí vuông góc với tia khúc xạ đi vào khối chất rắn. Tính chiết suất của chất rắn trong suốt đó đối với ánh sáng màu vàng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Chiếu một tia sáng gồm hai thành phần đỏ và tím từ không khí (chiết suất coi như bằng 1 đối với mọi ánh sáng) vào mặt phẵng của một khối thủy tinh với góc tới 60 0 . Biết chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng đỏ là 1,51; đối với ánh sáng tím là 1,56. Tính góc lệch của hai tia khúc xạ trong thủy tinh. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: v c  1. Ta có: ’ =   = 0,48 m. f nf n c 1 c v  2. Ta có: f = = 5.1014 Hz; T = = 2.10-15 s; v = = 2.108 m/s; ’ = = = 0,4 m.  f n f n   3. Ta có: ’ = n= = 1,5. n ' sin i1 4. Ta có: sinr1 = = 0,58 = sin35,30  r1 = 35,30  r2 = A – r1 = 24,70 ; sini2 = nsinr2 = 0,63 = sin38,00 n  i2 = 38,80  D = i2 + i2 – A = 38,80 . D A A D A 5. Với tia đỏ: sin d min = ndsin = sin49,20  d min = 49,20 Ddmin = 2.49,20 – A = 38,40 = 380 24’. 2 2 2 Dt min  A A Dt min  A Với tia tím: sin = nt sin = sin500  = 500 Dtmin = 2.500 – A = 400 . 2 2 2 6. Với A và i1 nhỏ ( 100 ) ta có: D = (n – 1)A. Do đó: Dd = (nd = 1)A; Dt = (nt – 1)A. Góc tạo bởi tia ló đỏ và tia ló tím là: D = Dt – Dd = (nt – nd)A = 0,1680  10’. 7. Ta có: sini = nsinr = nsin(900 – i’) = nsin(900 – i) = ncosi  n = tani = 3 . sin i sin i 8. Ta có: sinrd = = 0,574 = sin350 ; sinrt = = 0,555 = sin33,70  r = rd – rt = 1,30 . nd nt 2. Giao thoa với ánh sáng đơn sắc. * Các công thức: Vị trí vân sáng, vân tối, khoảng vân: D D D xs = k ; xt = (2k + 1) ;i= ; với k  Z. a 2a a Mail:vietan16@yahoo.com Page 5
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM i Nếu khoảng vân trong không khí là i thì trong môi trường có chiết suất n sẽ có khoảng vân là i’ = . n Giữa n vân sáng (hoặc vân tối) liên tiếp là (n – 1) khoảng vân. * Phương pháp giải: + Để tìm các đại lượng trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng đơn sắc ta viết biểu thức liên quan đến các đại lượng đã biết và đại lượng cần tìm từ đó suy ra và tính đại lượng cần tìm. + Để xác định xem tại một điểm M nào đó trên vùng giao thoa có vân sáng (bậc mấy) hay vân tối ta tính x OM khoảng vân i rồi lập tỉ số: M  để kết luận: i i x OM Tại M có vân sáng khi: M  = k, đó là vân sáng bậc k. i i x 1 Tại M có vân tối khi: M = (2k + 1) . i 2 L + Để xác định số vân sáng - tối trong miền giao thoa có bề rộng L ta lập tỉ số N = để rút ra kết luận: 2i Số vân sáng: N s = 2N + 1; với N  Z. Số vân tối: N t = 2N nếu phần thập phân của N < 0,5; N t = 2N + 2 nếu phần thập phân của N > 0,5. * Bài tập minh họa: 1. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng . Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Người ta đo được khoảng cách giữa 6 vân sáng liên tiếp trên màn là 6 mm. Tính bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm và khoảng cách từ vân sáng bậc 3 đến vân sáng bậc 8 ở cùng phía với nhau so với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 3 m. Dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  chiếu vào hai khe thì người ta đo được khoảng cách từ vân sáng trung tâm tới vân sáng thứ tư là 6 mm. Xác định bước sóng  và vị trí vân sáng thứ 6. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,4 m. Khoảng cách giữa hai khe là 0,4 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Xác định khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp và khoảng cách từ vân sáng 4 đến vân sáng 8 ở khác phía nhau so với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,5 m. Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm. Người ta đo được khoảng cách giữa 5 vân sáng liên tiếp trên màn là 4 mm. Tính khoảng cách từ hai khe đến màn và cho biết tại 2 điểm C và E trên màn, cùng phía với nhau so với vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm lần lượt là 2,5 mm và 15 mm là vân sáng hay vân tối? Từ C đến E có bao nhiêu vân sáng? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng . Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Người ta đo được Mail:vietan16@yahoo.com Page 6
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng cách giữa 6 vân sáng liên tiếp trên màn là 6 mm. Xác định bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm và cho biết tại 2 điểm M và N trên màn, khác phía nhau so với vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm lần lượt là 3 mm và 13,2 mm là vân sáng hay vân tối? Nếu là vân sáng thì đó là vân sáng bậc mấy? Trong khoảng cách từ M đến N có bao nhiêu vân sáng? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Young cách nhau 0,5 mm, ánh sáng có bước sóng 0,5 m, màn ảnh cách hai khe 2 m. Bề rộng vùng giao thoa trên màn là 17 mm. Tính số vân sáng, vân tối quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6 μm. Khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2,5 m, bề rộng miền giao thoa là 1,25 cm (vân sáng trung tâm ở chính giữa). Tìm tổng số vân sáng và vân tối có trong miền giao thoa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a = 2 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là D = 1,5 m. Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,6 m. Xét trên khoảng MN trên màn, với MO = 5 mm, ON = 10 mm, (O là vị trí vân sáng trung tâm). Hỏi trên MN có bao nhiêu vân sáng, bao nhiêu vân tối? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: L ai 1. Ta có: i = = 1,2 mm;  = = 0,48.10-6 m; x8 - x3 = 8i – 3i = 5i = 6 mm. 6 1 D L ai 2. Ta có: i = = 1,5 mm;  = = 0,5.10-6 m; x6 = 6i = 9 mm. 5 1 D D 3. Ta có: i = = 2 mm; L = (9 – 1)i = 16 mm; x8 + x4 = 8i + 4i = 12i = 24 mm. a L ai x x 4. Ta có: i = = 1 mm; D = = 1,6 m; C = 2,5 nên tại C ta có vân tối; E = 15 nên tại N ta có vân 5 1  i i sáng; từ C đến E có 13 vân sáng kể cả vân sáng bậc 15 tại E. L ai x x 5. Ta có: i = = 1,2 mm;  = = 0,48.10-6 m; M = 2,5 nên tại M ta có vân tối; N = 11 nên tại N ta có 6 1 D i i vân sáng bậc 11. Trong khoảng từ M đến N có 13 vân sáng không kể vân sáng bậc 11 tại N. D L 6. Ta có: i = = 2 mm; N = = 4,25; quan sát thấy 2N + 1 = 9 vân sáng và 2N = 8 vân tối (vì phần thập a 2i phân của N < 0,5). D L 7. Khoảng vân: i = = 1,5 mm. Ta có: N = = 4,17; số vân sáng: N s = 2N + 1 = 9; số vân tối: vì phần a 2i thập phân của N < 0,5 nên: N t = 2N = 8; tổng số vân sáng và vân tối trong miền giao thoa: N s + Nt = 17. Mail:vietan16@yahoo.com Page 7
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM D xM x 8. i = = 0,45.10-3 m; = 11,1; tại M có vân sáng bậc 11; N = 22,2; tại N có vân sáng bậc 22; trên MN a i i có 34 vân sáng 33 vân tối. 3. Giao thoa với ánh sáng hỗn hợp – Giao thoa với ánh sáng trắng. * Các công thức: Giao thoa với nguồn phát ánh sáng gồm một số ánh sáng đơn sắc khác nhau: Vị trí vân trùng (cùng màu): x = k1 1 = k2 2 = … = kn n ; với k  Z. Khoảng cách ngắn nhất giữa 2 vân trùng: Tại vị trí có k 1 = k2 = … = kn = 0 là vân trùng trung tâm, do đó khoảng cách gần nhau nhất giữa hai vân trùng đúng bằng khoảng cách từ vân trùng trung tâm đến vân trùng bậc 1 của tất cả các ánh sáng đơn sắc: x = k1 1 = k2 2 = … = kn n ; với k  N nhỏ nhất  0. Giao thoa với nguồn phát ra ánh sáng trắng (0,38 m    0,76 m): Ánh sáng đơn sắc cho vân sáng tại vị trí đang xét nếu: D ax ax ax x=k ; kmin = ; kmax = ;= ; với k  Z. a D d D t Dk Ánh sáng đơn sắc cho vân tối tại vị trí đang xét nếu:  .D ax 1 ax 1 2ax x = (2k + 1) ; kmin =  ; kmax =  ;= . 2a Dd 2 Dt 2 D(2k  1) (  t ) D Bề rộng quang phổ bậc n trong giao thoa với ánh sáng trắng:  xn = n d . a * Bài tập minh họa: 1. Hai khe Iâng cách nhau 0,8 mm và cách màn 1,2 m. Chiếu đồng thời 2 bức xạ đơn sắc 1 = 0,75 m và 2 = 0,45 m vào hai khe. Lập công thức xác định vị trí trùng nhau của các vân tối của 2 bức xạ 1 và 2 trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Iâng và phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 = 0,6 m và bước sóng 2 chưa biết. Khoảng cách giữa hai khe là a = 0,2 mm, khoảng cách từ các khe đến màn là D = 1 m. Trong một khoảng rộng L = 2,4 cm trên màn, đếm được 17 vạch sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính bước sóng 2 , biết hai trong 3 vạch trùng nhau nằm ngoài cùng của khoảng L. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2 m. Nguồn sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và 2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm, cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Tìm số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ trên đoạn MN. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 2 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Dùng nguồn sáng phát ra ba bức xạ đơn sắc 1 = 0,4 m, 2 = 0,45 m và 3 = 0,6 m. Xác định vị trí các vân sáng trùng nhau và khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân sáng cùng màu với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 8
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 5. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng λd = 720 nm và bức xạ màu lục có bước sóng λl (có giá trị trong khoảng từ 500 nm đến 575 nm). Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm có 8 vân sáng màu lục. Tính bước sóng λl của ánh sáng màu lục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần là 1 = 700 nm, 2 = 600 nm v 3 = 500 nm. Tại điểm M trong vùng giao thoa trên màn có hiệu khoảng cách đến hai khe là 2,1 m có vân sáng của bức xạ nào? Tại điểm N có hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 0,9 m có vân tối của bức xạ nào? Xác định vị trí một điểm có hiệu đường đi ( 0) để cả ba bức xạ trên đều cho vân sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Dùng ánh sáng trắng (0,76 m    0,38 m) để chiếu sáng hai khe. Xác định bề rộng của quang phổ bậc 1 và bậc 2. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,4 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m., hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng trắng (0,76 m    0,40 m). Xác định bước sóng của những bức xạ cho vân tối và những bức xạ cho vân sáng tại điểm M cách vân sáng trung tâm 8 mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 9. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 1,6 m. Dùng ánh sáng trắng (0,76 m    0,38 m) để chiếu sáng hai khe. Hãy cho biết có những bức xạ nào cho vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh sáng màu vàng có bước sóng v = 0,60 m. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: D D  5 1. Vị trí vân trùng có: k1 1 = k2 2  k2 = k1 1 = k1 ; với k1 và k2  Z thì k1 nhận các giá trị 0, 3, 6, ... a a 2 3 tương ứng với các giá trị 0, 5, 10, ... của k 2 . D L 2. Ta có: i1 = 1 = 3.10-3 m; = 8  có 9 vân sáng của bức xạ có bước sóng 1 và có 17 - 9 + 3 = 11 vân a i1 L ai sáng của bức xạ có bước sóng 2  i2 = = 2,4.10-3 m  2 = 2 = 0,48.10-6 m. 11 1 D D D  3 3. Các vân trùng có: k1 1 = k2 2  k2 = k1 1 = k1 ; các vân sáng trùng ứng với k1 = 0, 4, 8, 12, ... và a a 2 4 D x x k2 = 0, 3, 6, 9, ... . Vì i1 = 1 = 1,8.10-3 m  M = 3,1; N = 12,2  trên đoạn MN có 9 vân sáng của bức a i1 i1 Mail:vietan16@yahoo.com Page 9
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM xM 2 D x xạ 1 (từ vân sáng bậc 4 đến vân sáng bậc 12). Vì i2 = = 2,4.10-3 m  = 2,3; N = 9,2  trên đoạn a i2 i2 MN có 9 vân sáng của bức xạ 1 (từ vân sáng bậc 3 đến vân sáng bậc 9). Vậy trên đoạn MN có 3 vân sáng trùng nhau của 2 bức xạ ứng với k 1 = 4; 8 và 12 và k2 = 3; 6 và 9. D D D 4. Vị tr í vân trùng có: k1 1 = k2 2 = k3 3  9k1 = 8k2 = 6k3 . Khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân sáng a a a D D D cùng màu với vân sáng chính giữa là: x = 9 1 = 8 2 = 6 3 = 3,6.10-3 m. a a a k 5. Vị trí các vân trùng có: kdd = kll  kd = l l . Vì giữa hai vân trùng gần nhau nhất có 8 vân màu lục nên d vân trùng đầu tiên tính từ vân vân trung tâm là vân sáng bậc 9 của ánh sáng màu lục. 9.500 9.575 k  Ta có: = 6,25  kd  = 7,12. Vì kd  Z nên kd = 7  l = d d = 560 nm. 720 720 kl -6 -6 6. Tại M ta có: dM = 2,1.10 m = 3.0,7.10 m = 31 , do đó tại M có vân sáng của bức xạ có bước sóng 1 . Tại N ta có: dN = 0,9.10-6 m = 1,5.0,6.10-6 m = 1,52 , do đó tại N ta có vân tối của bức xạ có bước sóng 2 . Bội số chung nhỏ nhất của 1 , 2 , và 3 là 21.10-6 m, do đó tại điểm có hiệu đường đi 21 m sẽ có vân sáng của cả ba bức xạ. D D 7. Ta có: x1 = (đ - t ) = 0,95 mm; x2 = 2 (đ - t ) = 2x1 = 1,9 mm. a a D axM axM axM 8. Tại M có vân tối khi xM = (k + 0,5) k= - 0,5  kmax = - 0,5 = 3,7; kmin = - 0,5 a D min D max D axM = 1,6; vì k  Z nên k nhận các giá trị: 2 và 3; k = 2 thì  = = 0,64 m; k = 3 thì  = 0,48 m. (k  0,5) D axM D axM axM Tại M có vân sáng khi xM = k’  k’ =  k’max = = 4,2; k'min = = 2,1; vì k’  Z nên k’ a D min D max D ax nhận các giá trị: 3 và 4; với k’ = 3 thì  = M = 0,53 m; với k’ = 4 thì  = 0,40 m. kD  D D 4 9. Vị trí vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh sáng màu vàng có: 4 V = k k= V a a  4V 4V  kmax = = 6,3; kmin = = 3,2; vì k  Z nên k nhận các giá trị: 4, 5, 6. Với k = 4 thì đó là vân sáng min max 4V bậc 4 của ánh sáng màu vàng, với k = 5 thì  = = 0,48 m; với k = 6 thì  = 0,40 m. k 4. Các bức xạ không nhìn thấy. * Kiến thức liên quan: Tia hồng ngoại: là sóng điện từ có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ và lớn hơn bước sóng của sóng vô tuyến (0,76 m    1 mm). Tia tử ngoại: là sóng điện từ có bước sóng lớn ngắn bước sóng của ánh sáng tím và dài hơn bước sóng của tia Rơnghen (1 nm    0,38 m). Tia Rơnghen: là sóng điện từ có bước sóng lớn ngắn bước sóng của tia tử ngoại và dài hơn bước sóng của tia gamma (10- 11 m    10-8 m). 1 hc Trong ống Culitgiơ: mv 2 ax = eU0AK = hfmax = .  min m 2 * Bài tập minh họa: 1. Một đèn phát ra bức xạ có tần số f = 1014 Hz. Bức xạ này thuộc vùng nào của thang sóng điện từ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 10
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 2. Một ống Rơnghen phát ra bức xạ có bước sóng ngắn nhất là 0,04 nm. Xác định hiệu điện thế cực đại giữa hai cực của ống. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Một ống Cu-lit-giơ có công suất trung bình 400 W, điện áp hiệu dụng giữa anôt và catôt là 10 kV. Tính: a) Cường độ dòng điện hiệu dụng qua ống. b) Tốc độ cực đại của các electron khi tới anôt. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Chùm tia X phát ra từ một ống tia X (ống Cu-lít-giơ) có tần số lớn nhất là 6,4.1018 Hz. Bỏ qua động năng các êlectron khi bứt ra khỏi catôt. Tính hiệu điện thế giữa anôt và catôt của ống tia X. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Hiệu điện thế giữa hai điện cực của ống Cu-lít-giơ (ống tia X) là UAK = 2.104 V, bỏ qua động năng ban đầu của êlectron khi bứt ra khỏi catốt. Tính tần số lớn nhất của tia X mà ống có thể phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Ống Rơnghen đặt dưới hiệu điện thế UAK = 19995 V. Động năng ban đầu của của các electron khi bứt ra khỏi catôt là 8.10-19 J. Tính bước sóng ngắn nhất của tia X mà ống có thể phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Khi tăng điện áp giữa hai cực của ống Cu-lit-giơ thêm 4 kV thì tốc độ các electron tới anôt tăng thêm 8000 km/s. Tính tốc độ ban đầu của electron và điện áp ban đầu giữa hai cực của ống Cu-lit-giơ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong ống Cu-lit-giơ, tốc độ của electron khi tới anôt là 50000km/s. Để giảm tốc độ này xuống còn 10000 km/s thì phải giảm điện áp giữa hai đầu ống bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: c 1. Ta có:  = = 3.10-7 m. Bức xạ này thuộc vùng tử ngoại của thang sóng điện từ. f hc hc 2. Ta có: eUAK   =  UAKmax = = 31.103 V.  emin P 1 2eU 2 3. a) Ta có: I = = 0,04 A. b) Ta có: mv 2 ax = eU0 = eU 2  vmax = m = 7.107 m/s. U 2 m Mail:vietan16@yahoo.com Page 11
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM hf max 4. Ta có: eUAK = hfmax  UAK = = 26,5.103 V. e eU AK 5. Ta có: eUAK = hfmax  fmax = = 0,483.10-19 Hz. h hc hc 6. Ta có: eUAK   =  min = = 6,2.10-8 m.  eU AK 1 1 1 1 2 1 7. Ta có: eU = mv2 ; e(U + U) = eU + eU = m(v + v)2  mv2 + eU = mv + mvv + mv2 2 2 2 2 2 1 eU  mv 2 1 2 2 mv 2  eU = mvv + mv  v = = 84.106 m/s; U = = 2.105 V. 2 mv 2e 1 1 1 1 2 1 8. Ta có: eU = mv2 ; e(U - U) = eU - eU = m(v - v)2  mv2 - eU = mv - mvv + mv2 2 2 2 2 2 1 mvv  mv 2  U = 2 = 6825 V. e C. MỘT SỐ CÂU TRẮC NGHIỆM LUYỆN TẬP Chủ đềI: TÁN SẮC ÁNH SÁNG 6.1>Chọn câu trả lời đúng nhất: Chiếu 1 chùm tia sáng hẹp qua một lăng kính. Sau lăng kính ta thu được một chùm sáng có màu sắc khác nhau. Nguyên nhân của hiện tượng này là do: A.giao thoa ánh sáng B.tán sắc ánh sáng C.phản xạ ánh sáng D.khúc xạ ánh sáng ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.2>Chọn phát biểu sai trong các phát biểu sau: A.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi qua lăng kính. B.Lăng kính có khả năng làm làm tán sắc ánh sáng trắng. C.Ánh sáng trắng khi đi qua lăng kính sẽ bị tách thành chùm ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. D.Khi chiếu chùm ánh sáng đơn sắc vào lăng kính thì chùm ánh sáng sau lăng kính vẫn giữ nguyên màu và không bị lệch phương truyền. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.3>Một tia sáng đi qua lăng kính, tia ló mà thí nghiệm thu được không phải là một dải màu mà là một màu duy nhất thì tia sáng đó là: A.Ánh sáng trắng B.Ánh sáng đa sắc C.Ánh sáng đơn sắc D.Ánh sáng bị tán sắc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.4>Chọn phương án trả lời sai: A.Hiện tượng tán sắc chỉ xảy ra ở lăng kính. B.Hiện tượng cầu vồng xảy ra do tán sắc ánh sáng. C.Tia đỏ trong dãy quang phổ trong thí nghiệm tán sắc ánh sáng của Niutơn bị lệch ít nhất. D.Hiện tượng tán sắc ánh sáng xảy ra ở mặt phân cánh hai môi trường chiết quang khác nhau. Mail:vietan16@yahoo.com Page 12
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.5>Khi nói về ánh sáng đơn sắc, phát biểu nào sau đây là sai? A.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có tần số xác định. B.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có chu kì xác định. C.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có tần số hoặc bước sóng xác định. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng khi đi qua lăng kính chỉ bị lệch mà không bị đổi màu. 6.6>Đối với ánh sáng nhìn thấy, yếu tố nào sau đây gây ra cảm giác màu: A.Vận tốc ánh sáng. B.Bước sóng ánh sáng. C.Cường độ ánh sáng. D.Môi trường truyền sóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.7>Khi truyền qua lớp kính cửa sổ, ánh sáng trắng không bị tán sắc thành các màu cơ bản là vì: A.kính cửa sổ là loại thuỷ tinh không tán sắc ánh sáng. B.ánh sáng trắng ngoài trời là những sóng không kết hợp nên chúng không bị tán sắc. C.kính cửa sổ không phải là lăng kính nên không tán sắc ánh sáng. D.các tia sáng màu sau khi đi qua lớp kính và ló ra ngoài thì chồng chất lên nhau. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.8>Chiếu một chùm ánh sáng trắng qua lăng kính thuỷ tinh. Nếu đặt một màn chắn phía sau lăng kính ta sẽ thấy ánh sáng màu đỏ bị lệch ít hơn ánh sáng màu tím, đó là do: A.chiết suất của thuỷ tinh đối với ánh sáng đỏ nhỏ hơn ánh sáng tím. B.vận tốc của ánh sáng đỏ trong thuỷ tinh lớn hơn so với ánh sáng tím. C.chiết suất của thuỷ tinh đối với ánh sáng đỏ lớn hơn ánh sáng tím. D.vận tốc ánh sáng đỏ trong thủy tinh nhỏ hơn so với ánh sáng tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.9>Khi nói về vân giao thoa của ánh sáng trắng trong thí nghiệm Young, nhận xét nào không đúng? A.Vân chính giữa là vân sáng trắng, hai bên là quang phổ các bậc có màu như cầu vồng. B.Các vân sáng, vân tối xen kẽ nhau một cách đều đặn. C.Các vân giao thoa cùng màu đơn sắc, cùng bậc đối xứng nhau qua vân sáng trung tâm. D.Trong dải màu quang phổ, vân tím ở gần vân sáng trung tâm hơn vân đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.10>Trong các hiện tượng được nêu dưới đây, trường hợp nào liên quan hiện tượng tán sắc ánh sáng? A.Màu sắc sặc sỡ trên bong bóng xà phòng. B.Các vạch màu của ánh sáng trắng sau khi chiếu qua lăng kính. C.Vết sáng trên tường khi chiếu ánh sáng từ đèn Pin. D.Bóng đen trên tờ giấy khi dùng một chiếc thước nhựa chắn chùm ánh sáng tới. Mail:vietan16@yahoo.com Page 13
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.11>Chọn câu trả lời sai: A.Ánh sáng trắng là hỗn hợp gồm 7 ánh sáng đơn sắc: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. B.Chiết suất của thủy tinh có giá trị lớn nhất đối với ánh sáng tím. C.Góc lệch của tia sáng đơn sắc khúc xạ qua lăng kính phụ thuộc vào chiết suất của lăng kính: chiết suất của lăng kính càng lớn thì góc lệch càng lớn. D.Dãy cầu vồng thu được khi chiếu ánh sáng trắng vào thủy tinh là quang phổ của ánh sáng trắng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.12>Ánh sáng trắng qua lăng kính thủy tinh bị tán sắc, quan sát thí nghiệm ta thấy: ánh sáng màu tím bị lệch nhiều hơn so với ánh sáng màu đỏ. Nguyên nhân của hiện tượng trên là do: A.Tốc độ ánh sáng tím trong thủy tinh lớn hơn so với ánh sáng đỏ. B.Chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng tím lớn hơn chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng đỏ. C.Tần số của ánh sáng tím nhỏ hơn tần số của ánh sáng đỏ. D.Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có một số tần số khác nhau và do chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng có tần số lớn hơn thì lớn hơn so với ánh sáng có tần số nhỏ hơn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.13>Chọn câu trả lời không đúng: A.Chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng màu vàng nhỏ hơn ánh sáng màu lục. B.Trong hiện tượng tán sắc ánh sáng trắng: tia màu da cam có góc lệch nhỏ hơn so với tia màu lam. C.Khi chiếu chùm ánh sáng trắng vào mặt phân cách hai môi trường chiết quang khác nhau có phương truyền trùng phương pháp tuyến của mặt phân cách thì chùm tia sáng sau khi đi qua mặt phân cách sẽ là chùm sáng có màu cầu vồng. D.Tốc độ của ánh sáng quyết định chiết suất của môi trường. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.14>Chiếu một chùm tia sáng màu vàng vào mặt bên của một lăng kính có góc chiết quang A= 9 0 dưới góc tới nhỏ. Tốc độ của tia màu vàng trong lăng kính là 1,85.10 8 m/s; tốc độ ánh sáng trong chân không c= 3.108 m/s. Góc lệch của tia ló là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,0976rad B.0,2538rad B.5,5946rad D.0,4116rad 6.15>Một lăng kính có góc chiết quang A= 60 , chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ nđ = 1,6145 và đối với tia tím là nt = 1,6623. Thực hiện thí nghiệm tán sắc với ánh sáng trắng thì góc lệch của tia đỏ, góc lệch của tia tím, góc lệch của tia màu đỏ và tia màu tím lần lượt sẽ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Dđ = 0,0644rad; Dt = 0,0694rad; D = 0,005rad. B.Dđ = 0,0694rad; Dt = 0,0644rad; D = 0,005rad. C.Dđ = 0,0464rad; Dt = 0,0964rad; D = 0,05rad. D.Dđ = 0,0964rad; Dt = 0,0464rad; D = 0,05rad. Mail:vietan16@yahoo.com Page 14
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.16>Chiếu một chùm ánh sáng trắng vào mặt bên của một lăng kính có góc chiết quang A= 6 0 theo phương vuông góc mặt phân giác góc chiết quang. Trên màn quan sát E đặt song song và cách mặt phân giác của lăng kính một đoạn d= 1,5m ta thu được dải màu có bề rộng là 6mm. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là nđ = 1,5015. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng tím sẽ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nt = 1,5264 B.nt = 1,5397 C.nt = 1,5543 D.nt = 1,5168 0 6.17>Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A= 7 , chiết suất của lăng kính đối với tia tím là nt = 1,6042. Chiếu vào lăng kính một tia sáng trắng dưới góc tới nhỏ, góc lệch giữa tia ló màu đỏ và tia tím là D = 0,0045rad. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu đỏ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nđ = 1,5872 B.nđ = 1,5798 C.nđ = 1,6005 D.nđ = 1,5672 6.18>Lăng kính có góc chiết quang A= 600 , chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu vàng nv = 1,62; đối với ánh sáng màu đỏ nđ = 1,59. Khi chiếu chùm ánh sáng trắng vào lăng kính trên thì độ lệch của tia sáng màu đỏ và màu vàng ứng với góc lệch cực tiểu của chúng có giá trị bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. D = 20 20’ . B. D = 20 45’ . C. D = 20 53’ . D. D = 20 38’ . 6.19>Chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên của một lăng kính có tiết diện thẳng là một tam giác đều sao cho tia vàng đạt cực tiểu. Chiết suất của lăng kính đối với tia vàng là nv = 1,62. Để cho tia tím có góc lệch cực tiểu thì góc tới phải tăng 200 . Chiết suất của lăng kính đối với tia tím có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nt = 1,68 . B.nt = 1,92 . C.nt = 1,86 . D.nt = 1,75 . Chủ đề: NHIỄU XẠ ÁNH SÁNG, GIAO THOA ÁNH SÁNG. 6.20>Chọn câu trả lời sai: A.Giao thoa ánh sáng là hiện tượng đặc trưng của sóng. B.Nơi nào có sóng thì nơi ấy có giao thoa. C.Nơi nào có giao thoa thì nơi ấy có sóng. D.Hai sóng có cùng tần số và có độ lệch pha không đổi theo thời gian gọi là sóng kết hợp. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.21>Hiện tượng giao thoa chứng tỏ rằng: A.Ánh sáng có thể tán sắc. B.Ánh sáng là sóng điện từ. C.Tốc độ truyền của ánh sáng phụ thuộc chiết suất môi trường D.Ánh sáng là sóng dọc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.22>Để quan sát được hiện tượng giao thoa trên màn thì hai chùm sáng giao thoa nhau cần phải thỏa mãn điều kiện gì? A.Cùng tần số, có độ lệch pha không đổi theo thời gian. B.Cùng biên độ, cùng tần số Mail:vietan16@yahoo.com Page 15
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Cùng pha, cùng biên độ. D.Cùng tần số, cùng chu kỳ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.23>Bước sóng của một ánh sáng đơn sắc trong chân không là  . Bước sóng của ánh sáng đơn sắc đó trong môi trường chiết suất n là  ' xác định theo biểu thức nào? n  A.  '  B.  '  C.  '   D.  '  n  n ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.24>Ứng dụng của thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young là: A.Đo bước sóng ánh sáng. B.Đo cường độ ánh sáng. C.Đo tốc độ ánh sáng. D.Đo độ đơn sắc của ánh sáng. 6.25>Trong thí nghiệm giao thoa Young dùng ánh sáng đơn sắc thì vân trung tâm sẽ là: A.Một vệt màu đen. B.Một vệt màu có cùng màu với nguồn. C.Một vệt trắng. D.Không quan sát được gì. 6.26>Trong thí nghiệm Young với ánh sáng trắng làm thí nghiệm, nếu ta dùng kính lọc sắc: A.màu đỏ thì trên màn quan sát sẽ xuất hiện những vạch màu trắng xen kẽ với những vạch tối. B.màu tím thì trên màn sẽ xuất hiện những vạch màu tím nằm xen kẽ với những vạch tối. C.màu lam thì trên màn sẽ xuất hiện những vạch màu tím nằm xen kẽ với những vạch tối. D.không màu thì trên màn sẽ không quan sát được hiện tượng giao thoa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.27>Chọn câu trả lời sai: A.Nhiễu xạ ánh sáng là hiện tượng ánh sáng không tuân theo định luật truyền thẳng. B.Nhiễu xạ ánh sáng cũng tuân theo định luật truyền thẳng ánh sáng. C.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng cũng chứng tỏ rằng ánh sáng có tính chất sóng. D.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng tương tự hiện nhiễu xạ của sóng trên mặt nước. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.28>Chọn câu trả lời không đúng trong hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng: A.Lỗ nhỏ hoặc khe nhỏ được chiếu sáng có vai trò như một nguồn phát sóng ánh sáng. B.Khi thu hẹp lỗ tròn tới một mức nào đó thì xuất hiện một vết sáng tròn được bao quanh bởi các vành tròn sáng tối nằm đan xen lẫn nhau. C.Ta chỉ có thể quan sát được lỗ tròn khi điểm quan sát nằm trong phạm vi ảnh của lỗ tròn. D.Lỗ tròn càng to thì ảnh của lỗ tròn càng rõ nét. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.29>Hiện tượng nào sau đây là hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng: A.Hiện tượng xuất hiện ánh sáng nhiều màu sắc khi quan sát bong bóng xà phòng. B.Hiện tượng ánh sáng đổi phương truyền khi đi qua một mặt phân cách giữa hai môi trường có chiết suất khác nhau. C.Hiện tượng cầu vồng xuất hiện khi Trời vừa tạnh mưa và có nắng. D.Hiện tượng khi ánh sáng Mặt Trời chiếu qua khung cửa sổ dưới sàn nhà ta không thấy đường nét rõ của khung cửa. Mail:vietan16@yahoo.com Page 16
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.30>Chọn câu trả lời đúng về hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng. A.Khe hẹp trong hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng đóng vai trò là một nguồn phát sáng thứ cấp. B.Lỗ tròn chỉ đóng vai trò là cho ánh sáng từ nguồn đi qua. C.Độ rộng của lỗ tròn không ảnh hưởng gì đến hình ảnh quan sát trên màn. D.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng giống với hiện tượng khúc xạ ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.31>Chọn phát biểu đúng: A.Thí nghiệm giao thoa chứng tỏ ánh sáng có thể bị khúc xạ. B.Thí nghiệm giao thoa chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. C.Hiện tượng phản xạ ánh sáng có thể quan sát được bằng thí nghiệm Young. D.Thí nghiệm giao thoa ánh sáng chỉ thực hiện được bằng thí nghiệm Young. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.32>Tìm phát biểu sai: A.Trong giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai vân tối liên tiếp bằng một khoảng vân. B.Thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng thì vân sáng chính giữa là một vân trắng. C.Trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng thì trong dãy quang phổ bậc một tia tím nằm xa hơn tia đỏ so với vân trung tâm. D.Trong thí nghiệm Young, các vân giao thoa nằm đối xứng nhau qua vân trung tâm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.33>Kết quả thu được trong thí nghiệm nhiễu xạ ánh sáng chứng tỏ rằng : A.Tần số của ánh sáng thay đổi khi gặp mép của lỗ tròn. B.Phương truyền của ánh sáng thay đổi khi ánh sáng đi qua mép của lỗ tròn. C.Ánh sáng có tính chất sóng và là sóng dọc. D.Vận tốc của ánh sáng thay đổi khi ánh sáng bị nhiễu xạ tại mép của khe hẹp. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.34>Ánh sáng màu Lam có bước sóng trong chân không và trong nước lần lượt là 0,4861  m và 0,3635  m . Chiết suất tuyệt đối của nước đối với ánh sáng màu Lam là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n= 1,3373 B.n= 0,7478 C.n= 0,8534 D.n= 1,4142 6.35>Ánh sáng màu đỏ có bước sóng trong chân không là 656,5nm ; chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ là 1,3311. Bước sóng của ánh sáng đỏ trong nước có giá trị bằng : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 17
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.873,9nm B.493,2nm C.567,4nm D.634,1nm 6.36>Chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng màu Tím là nt = 1,54. Tốc độ của ánh sáng Tím trong lăng kính có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.vt = 0,1948.108 m/s B.vt = 194,8.106 m/s C.vt = 19,48.105 m/s D.vt = 1948,0.104 m/s 6.37>Bước sóng của ánh sáng màu Lục trong chân không là 565,8nm; biết chiết suất của nước đối với ánh sáng màu Lục là nLục = 1,335. Tần số của ánh sáng màu Lục trong nước là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.f= 3,97.10(Hz) B.f= 4,53.10(Hz) C.f= 5,30.10(Hz) D.f= 6,12.10(Hz) 6.38>Chiết suất tỉ đối của kim cương đối với nước là 1,814; chiết suất tuyệt đối của nước đối với ánh sáng màu lục là 1,335. Tốc độ của ánh sáng màu lục trong kim cương là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.v= 2,5472.108 m/s B.v=1,8573.108 m/s C.v= 2,7647.108 m/s D.v=1,2388.108 m/s 6.39>Chiếu một chùm ánh sáng đỏ vào một môi trường có chiết suất n, biết bước sóng của ánh sáng đỏ trong chân không và trong môi trường lần lượt là 656,3nm và 410,2nm. Tốc độ của ánh sáng đỏ trong môi trường đó bị giảm đi bao nhiêu lần so với môi trường chân không. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.1,5 lần B.1,6 lần C.2 lần D.1 lần 6.40>Chọn phương án sai: A.Hiện tượng giao thoa và hiện tượng nhiễu xạ đều chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. B.Trong hiện tượng giao thoa thì ở chính giữa luôn là một vân sáng, trong hiện tượng nhiễu xạ với lỗ tròn nhỏ thì điểm chính giữa lỗ tròn là một vân tối. C.Trong hình ảnh nhiễu xạ và giao thoa đều có những vân sáng tối nằm xen kẽ nhau. D.Đối với 1 khe hẹp thì không thể gây ra hiện tượng giao thoa nhưng lại gây ra được hiện tượng nhiễu xạ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.41>Chọn câu phát biểu chính xác về hiện tượng giao thoa: A.Khi tăng kích thước của nguồn sáng thì hệ vân sẽ không có gì thay đổi. B.Độ đơn sắc của nguồn sáng có ảnh hưởng rất lớn đến độ rõ nét của hình ảnh giao thoa. C.Muốn quan sát rõ hình ảnh giao thoa thì nguồn sáng cần phải để gần hai khe. D.Với nguồn sáng trắng thì bậc giao thoa có thể quan sát được trên màn vào cỡ vài chục bậc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ THÍ NGHIỆM YOUNG VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC: 6.42>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, a là khoãng cách giữa hai khe F 1 F2 , D là khoãng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát,  là bước sóng của ánh sáng làm thí nghiệm. Công thức nào sau đây đúng ? Mail:vietan16@yahoo.com Page 18
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ iD ia Da i A.   B.   C.   D.   a D i Da 6.43>Hiệu quang trình  của sóng ánh sáng từ một điểm trên màn quan sát đến hai nguồn kết hợp trong thí nghiệm Young là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ xD aD D ax A.   B.   C.   D.   a x a D 6.44>Chọn câu sai : A.Khoảng vân là khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp. B.Khoảng cách giữa vân tối thứ k và vân tối thứ (k-1) bằng một khoảng vân. C.Khoảng cách giữa vân sáng bậc 1 và vân tối thứ 2 bằng một nửa khoảng vân. D.Khoảng vân là khoảng cách giữa hai vân sáng bất kỳ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.45>Bước sóng của ánh sáng màu Lục trong chân không có giá trị trong khoảng : A.0,450  m  0,510  m B. 0,570  m  0,600  m C.0,500  m  0,575  m D. 0,430  m  0,460  m ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.46>Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bước sóng của ánh sáng theo biểu thức nào sau đây ? A B B A B A. n  2 B. n  A  2 C. n  A  D. n   2      ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.47>Một sóng ánh sáng đơn sắc được đặc trưng nhất bởi : A.Bước sóng B.Tần số. C.Tốc độ truyền. D.Chiết suất của môi trường đối với ánh sáng đó. 6.48>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, a là khoãng cách giữa hai khe F 1 F2 , D là khoãng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F1 F2 đến màn quan sát,  là bước sóng của ánh sáng làm thí nghiệm. Công thức xác định khoảng vân là : D a aD D A. i  B. i  C. i  D. i  k (k  Z) a D  a 6.49>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, công thức xác định vị trí vân sáng là : aD D a aD A. x  k B. x  k C. x  k D. x  k  a D i 6.50>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, công thức xác định vị trí vân tối là : D D D D D A. x  (2 k 1) B. x  k C. x  (2k  1) D. x   a a 2a a 3a Mail:vietan16@yahoo.com Page 19
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.51>Công thức nào sau đây là sai ? D D D   A. x  k B. x   C. i  D. i  a a 2a a D D a 6.52>Sự sắp xếp nào sau đây là đúng ? A.  đỏ >  vàng >  lam . B.  đỏ <  lục <  vàng . C.  đỏ >  chàm >  tím . D.  da cam <  vàng >  lam . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.53>Trong ánh sáng nhìn thấy, yếu tố gây cảm giác màu cho mắt là : A.tần số sóng ánh sáng. B.cường độ ánh sáng. C.tốc độ ánh sáng. D.biên độ sóng ánh sáng. 6.54>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc, kết luận nào sau đây không đúng? A.Vị trí vân sáng bậc 1 tương ứng hệ số k=  1. B.Vị trí vân tối thứ 2 tương ứng hệ số k=  2. C.Vị trí vân tối thứ 1 tương ứng hệ số k= 0 ; -1. D.Vị trí vân sáng bậc n tương ứng hệ số k=  n. 6.55>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, nếu như khoảng cách giữa màn và mặt phẳng chứa hai khe tăng lên thì : A.khoảng vân quan sát được trên màn sẽ tăng lên. B.khoảng vân quan sát được trên màn sẽ giảm đi. C.khoảng vân không thay đổi. D.khoảng vân giảm đến giá trị tới hạn rồi tăng dần. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.56>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young : A.Giá trị khoảng cách giữa hai khe có trị số không quá vài mm. B.Giá trị khoảng cách từ hai khe đến màn có trị số vào cỡ vài trăm cm. C.Khi thay ánh sáng đơn sắc bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng lớn hơn thì vị trí vân sáng bậc k (với k  0) sẽ tăng lên so với vị trí vân sáng bậc k ban đầu. D.Khi khoảng cách giữa hai khe giảm xuống thì khoảng vân cũng giảm xuống. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.57>Tìm câu sai. Trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng đơn sắc: A.Khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 bằng hai lần khoảng vân. B.Tại các bậc giao thoa bậc cao thì các vân giao thoa nằm xa nhau hơn. C.Hệ vân giao thoa sẽ không thay đổi nếu nguồn được di chuyển dọc theo đường thẳng vuông góc với hai khe. D.Hệ vân giao thoa sẽ thay đổi nếu một trong ba đại lượng a, D,  thay đổi. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.58>Tìm phát biểu không chính xác: A.Mỗi ánh sáng đơn sắc có một tần số xác định. B.Mọi ánh sáng đơn sắc mà ta nhìn thấy đều có bước sóng trong khoảng từ 380nm đến 760nm. C.Trong thực tế, do mắt ta không thể phân biệt được màu của các ánh sáng đơn sắc có bước sóng rất gần nhau, nên ta chỉ phân biệt được vài trăm màu. D.Tốc độ của ánh sáng lớn nhất trong môi trường chân không. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 20
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.59>Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm); dùng ánh sáng có bước sóng  = 0,5(  m ) làm thí nghiệm. Trong khoảng MN trên màn với MO= ON= 5(mm) có 11 vân sáng mà hai mép M và N trùng vân sáng. Tìm khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.D= 2(m) B.D= 1(m) C.D=4(m) D.Đáp số khác. 6.60> Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm). Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D= 4(m). Trong khoảng MN trên màn với MN= 10(mm) có 20 vân sáng trong đó MN là vân tối. Bước sóng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm là? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 0,6(  m ) B.  = 0,44(  m ) C.  = 0,55(  m ) D.  = 0,5(  m ) 6.61>Trong thí nghiệm Yâng, nếu khoảng cách giữa hai khe tăng lên 2 lần, còn khoảng cách giữa màn và hai khe giảm đi 3 lần thì khoảng vân i : A.tăng lên 6 lần B.giảm xuống 6 lần C.tăng lên 1,5 lần D.giảm xuống 1,5 lần ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.62> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,45(  m). Hai khe sáng cách nhau 0,2mm và cách màn quan sát 2m. Vân sáng bậc 3 cách vân trung tâm một khoảng bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.13,5(mm) B.1,35(mm) C.13,5(cm) D.135(mm) 6.63> Trong thí nghiệm Yâng: hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn 1(m). Ánh sáng của nguồn có giá trị bằng bao nhiêu nếu như khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 là 0,6(mm): ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  =0,45(  m) B.  =0,54(  m) C.  =0,62(  m) D.  =0,73(  m) 6.64> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,60(  m), khoảng cách giữa hai khe sáng với màn quan sát là 1(m). Trên màn quan sát ta thấy khoãng cách giữa 7 vân sáng liên tiếp có độ lớn là 2,4(mm). Khoảng cách giữa hai khe sáng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 2(mm) B.a= 2,5(mm) C.a= 1,5(mm) D.a= 3(mm) 6.65>Ánh sáng dùng trong thí nghiệm Young có bước sóng  =0,40(  m), khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D= 1,5(m). Khoảng vân thu được trên màn có giá trị: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 21
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. i = 0,5(mm) B. i = 1,5(mm) C. i = 0,6(mm) D.i = 0,3(mm) 6.66>Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng thí nghiệm Young với ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,40(  m); khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm) và cách màn quan sát một khoảng D= 1,5(mm). Vân tối thứ 5 cách vân sáng thứ 2 về cùng một phía một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 0,06(mm) B. x = 0,45(mm) C. x = 0,75(mm) D. x = 0,70(mm) 6.67>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng, một nguồn sáng đơn sắc có bước sóng 0,45(  m) được chiếu vào hai khe hẹp có khoảng cách 2,5(mm), hai khe được đặt cách màn quan sát một khoảng 1(m). Khoảng cách giữa vân sáng bậc 4 và vân tối thứ 4 ở hai phía so với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x =1,35(mm) B. x = 1,50(mm) C. x =2,05(mm) D. x = 2,40(mm) 6.68> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,50(  m), hai khe cách nhau 1,5(mm); khoảng cách giữa hai khe sáng với màn quan sát là 1,5(m). Tại điểm trên màn cách vân trung tâm 2,5(mm) có vân: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.tối thứ 5 B.sáng bậc 5 C.sáng bậc 4 D.tối thứ 4 6.69> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,6mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,2m. Trên vùng giao thoa xác định được khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp bằng 48(mm). Nguồn phát ra bức xạ đơn sắc có màu gì? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tim B.Lam C.Lục D.Cam 6.60>Trong thí nghiệm Young, nguồn đơn sắc có bước sóng  , khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 là 4(mm). Vân tối thứ 5 nằm cách vân sáng trung tâm một đoạn bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.x= 9(mm) B.x= 8(mm) C.x= 7(mm) D.x= 10(mm) 6.61>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 0,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,2m. Nguồn ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,45  m. Bề rộng trường giao thoa đo được là MN= 13mm. Số vân sáng và số vân tối quan sát được trên màn là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.29 vân sáng và 26 vân tối B.31 vân sáng và 28 vân tối C.33 vân sáng và 30 vân tối D.35 vân sáng và 32 vân tối 6.62>Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,2(mm), nguồn bức xạ có bước sóng  . Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song với hai khe và cách hai khe một Mail:vietan16@yahoo.com Page 22
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng D. Nếu dịch chuyển màn ra xa 40(cm) thì khoảng vân tăng thêm 0,15(mm). Bước sóng của nguồn sáng đơn sắc: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 0,40(  m) B.  = 0,55(  m) C.  = 0,75(  m) D.  = 0,45(  m) 6.63> Khoảng cách giữa hai khe Young có độ lớn a= 2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D=1,5(m), nguồn sáng đơn sắc có bước sóng là  = 0,45(  m). Hai điểm M và N ở cùng một phía và cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 4(mm) và 5(mm). Số vân tối quan sát được trong khoảng MN và vị trí của chúng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,25(mm); 4,59(mm); 4,93(mm) B.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,05(mm); 4,39(mm); 4,73(mm) C.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,11(mm); 4,45(mm); 4,79(mm) D.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,30(mm); 4,64(mm); 4,98(mm) 6.64>Trong thí nghiệm Young, ánh sáng được dùng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,450(  m). Khi thay ánh sáng trên bằng nguồn đơn sắc có bước sóng  ' thì khoảng vân i của hệ tăng 1,5 lần. Bước sóng của ánh sáng thay thế có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  ' = 0,675(  m) B.  ' = 0,565(  m) C.  ' = 0,712(  m) D.  ' = 0,750(  m) 6.65>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  . Thực nghiệm đo được khoảng cách giữa vân tối và vân sáng liên tiếp là 0,5(mm). Trong khoảng giữa hai điểm MN trên màn và ở cùng một phía so với vân trung tâm, cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 4(mm) và 6(mm) có bao nhiêu vân tối và vị trí của chúng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân tối; x5 =4,2(mm); x6 =5,0(mm); x7 =5,5(mm) B.2 vân tối; x4 =4,5(mm); x5 = 5,5(mm) C.1 vân tối; x5 = 4,5(mm) D.4 vân tối; x5 =4,2(mm); x6 =5,0(mm); x7 =5,5(mm); x8 = 6,0(mm) 6.66> Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, trên màn đo được khoảng cách từ vân sáng bậc 5 đến vân tối thứ 6 ở phía bên kia so với vân trung tâm là 6(mm). Vị trí vân sáng bậc 7 cách vân trung tâm một đoạn bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x7 =4,12(mm) B. x7 =3,5(mm) C. x7 =5,46(mm) D. x7 =3,99(mm) 6.67>Trong thí nghiệm giao thoa bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là 0,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn là 2(m). Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,50(  m). Bề rộng vùng giao thoa là M0 N0 = 26(mm). Số vân sáng quan sát được trên màn là: Mail:vietan16@yahoo.com Page 23
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.N= 13 vân B.N= 14 vân C.N= 12 vân D.N= 11 vân 6.68>Trên màn quan sát trong thí nghiệm giao thoa, người ta quan sát thấy có 9 vân sáng, khoảng cách giữa hai vân sáng ngoài cùng là 12(mm). Biết hai khe sáng cách nhau 3(mm) và cách màn quan sát 1(m). Chọn câu trả lời sai: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Bước sóng của nguồn sáng đơn sắc là  = 0,450(  m). B.Vị trí vân sáng bậc 3 là: xs3 = 4,5(mm) C.Vị trí vân tối bậc 4 là: xt4 = 5,25(mm) D.Khoảng cách giữa vân sáng bậc 5 và vân tối thứ 6 về cùng một phía: x = 2,25(mm) 6.69>Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young bằng một nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là 450(nm) và 600(nm). Hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn quan sát 1(m). Khoảng cách giữa vân sáng bậc 4 và bậc 7 theo thứ tự của hai ánh sáng đơn sắc trên là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 0,6(mm) B. x = 1,2(mm) C. x = 2,8(mm) D. x = 1,6(mm) 6.70>Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, hai khe cách nhau 3(mm) và cách màn 1,5(m), ánh sáng làm thí nghiệm có bước sóng trong khoảng 410(nm) đến 650(nm). Số bức xạ cho vân tối tại điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm 3(mm) là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.6 B.3 C.5 D.4 6.71>Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,380(  m) đến 0,769(  m), hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 2(m). Tại M cách vân trắng trung tâm 2,5(mm) có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng và bước sóng của chúng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.4 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,604(  m); 0,535(  m); 0,426(  m). B.2 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,535(  m) C.3 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,500(  m); 0,417(  m) D.5 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,573(  m); 0,535(  m); 0,426(  m); 0,417(  m) 6.72>Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young, hiệu quang trình từ hai khe S 1 , S2 đến điểm M trên màn bằng 3,5(  m). Bước sóng của ánh sáng thấy được có bước sóng từ 380(nm) đến 760(nm) khi giao thoa cho vân tối tại M có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,636(  m); 0,538(  m); 0,454(  m); 0,426(  m). B.0,636(  m); 0,538(  m); 0,467(  m); 0,412(  m) Mail:vietan16@yahoo.com Page 24
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.0,686(  m); 0,526(  m); 0,483(  m); 0,417(  m) D.0,720(  m); 0,615(  m); 0,534(  m); 0,456(  m) THÍ NGHIỆM YOUNG VỚI ÁNH SÁNG TRẮNG: 6.73>Thực hiện giao thoa với ánh sáng trắng có bước sóng 380(nm)    760(nm). Hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 1,5(m). Tại điểm M cách vân trung tâm 5(mm) có bao nhiêu vân tối của ánh sáng đơn sắc trùng tại đó? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.9 vân B.10 vân C.8 vân D.11 vân 6.74>Thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng có bước sóng 380(nm)    760(nm), hai khe cách nhau 0,5(mm) và cách màn 2(m). Tại điểm M cách vân đỏ trong dãy quang phổ bậc 1 là 16,04(mm) và ở phía bên kia so với vân trung tâm có những bước sóng của ánh sáng đơn sắc nào cho vân tối? Bước sóng của những bức xạ đó: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; bước sóng tương ứng: 0,400(  m) ; 0,55(  m) ; 0,75(  m) B.4 vân; bước sóng tương ứng: 0,412(  m) ; 0,534(  m) ; 0,605(  m) ; 0,722(  m) C.5 vân; bước sóng tương ứng: 0,382(  m) ; 0,433(  m) ; 0,500(  m) ; 0,591(  m) ; 0,722(  m) D.6 vân; bước sóng tương ứng: 0,384(  m) ; 0,435(  m) ; 0,496(  m) ; 0,565(  m) ; 0,647(  m) ; 0,738(  m) 6.75>Trong thí nghiệm Young, nguồn ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm, bề rộng quang phổ bậc 3 là 2,18mm; khoảng cách từ hai khe đến màn bằng 1,5(m). Khoảng cách giữa hai khe là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 1,2(mm) B.a= 1,5(mm) C.a= 1(mm) D.a= 2(mm) 6.76> Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm; khoảng cách từ hai khe đến màn D= 1,5m. Tại điểm M trên màn cách vân trung tâm một đoạn bằng 2,5mm có bức xạ cho vân sáng và tối nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.2 bức xạ cho vân sáng và 3 bức xạ cho vân tối B.3 bức xạ cho vân sáng và 4 bức xạ cho vân tối C.3 bức xạ cho vân sáng và 2 bức xạ cho vân tối D.4 bức xạ cho vân sáng và 3 bức xạ cho vân tối 6.77> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, khoảng cách giữa hai khe F1 F2 là a= 2(mm); khoảng cách từ hai khe F1 F2 đến màn là D= 1,5(m), dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,6  m làm thí nghiệm. Xét trên khoảng MN, với MO= 5(mm), ON= 10(mm), (O là vị trí vân sáng trung tâm), MN nằm hai phía vân sáng trung tâm. Số vân sáng trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.31 B.32 C.33 D.34 6.78> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm); khoảng cách từ hai khe F1 F2 đến màn là D= 1,5(m), dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,6  m làm thí nghiệm. Xét trên Mail:vietan16@yahoo.com Page 25
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng MN, với MO= 5(mm), ON= 10(mm), (O là vị trí vân sáng trung tâm), MN nằm cùng phía vân sáng trung tâm. Số vân sáng trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.11 B.12 C.13 D.15 6.79>Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, a= 2(mm); D= 2(m), dùng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm (bước sóng từ 0,380  m đến 0,769  m). Tại vị trí cách vân trung tâm 0,6(mm) có một vạch sáng. Bước sóng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Thiếu dữ kiện B.  =0,5  m C.  =0,4  m D.  =0,6  m. 6.80> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, dùng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,4  m đến 0,76  m làm thí nghiệm. Tại vị trí cực đại bậc k1 = 3 của bức xạ 1 = 0,6  m còn có những cực đại bậc mấy của bức xạ nào nữa? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Không có bức xạ nào. B.Rất nhiều, không tính được. C.Bậc k= 4 của bức xạ 2 = 0,45  m. D.Bậc 4 của bức xạ  = 0,45  m, bậc 3 của  ' =0,6  m 6.81>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, sử dụng ánh sáng trắng làm thí nghiệm. cho a= 1mm; D= 2m, Tại vị trí cách vân trung tâm x=1 (mm) có cực tiểu của bức xạ nào? Cho biết 0,4  m    0,76  m. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Không có B.Thiếu dữ kiện C.  =0,4  m D.  =0,6  m. CHIẾU ĐỒNG THỜI VÀO KHE YOUNG VỚI 2 ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC: 6.82> Trong thí nghiệm giao thoa bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn là 2(m). Nguồn sáng chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng lần lượt là 380(nm) và 760(nm). Vị trí của vân sáng cùng màu và gần với vân trung tâm nhất là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.x= 2,02(mm) B.x= 3,05(mm) C.x= 1,01(mm) D.x=0,55(mm) 6.83>Trong thí nghiệm với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a và cách màn 2,5(m). Chiếu đồng thời hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là 0,50(  m) và 0,75(  m). Biết khoảng cách từ vân sáng thứ 2 cùng màu với vân trung tâm nằm cách vân trung tâm một khoảng 2,5(mm). Khoảng cách giữa hai khe trong thí nghiệm trên là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 3,0(mm) B.a= 2,0(mm) C.a= 2,5(mm) D.a= 1,5(mm) 6.84> Trong thí nghiệm với khe Young, hai khe có khoảng cách là a= 2(mm) và cách màn một khoảng D= 1(m). Nếu dùng bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 thì vân tối thứ 2 có vị trí cách vân trung tâm một khoảng Mail:vietan16@yahoo.com Page 26
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 4,5(mm). Thay nguồn có bức xạ 1 bằng một nguồn có bức xạ 2 thì ta thấy tại vị trí vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 có vân tối thứ 3 của bức xạ 2 . Bước sóng 2 của nguồn đơn sắc thứ hai có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 600(nm) B.  = 450(nm) C.  = 550(nm) D.  = 720(nm) 6.85>Trong thí nghiệm Young, nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 và 2 có liên hệ với nhau theo tỉ lệ: 2 = 1,5 1 . Biết khoảng cách giữa hai khe a= 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D= 2(m). Thực nghiệm xác định giữa hai vân cùng màu với vân trung tâm nằm đối xứng và gần với vân trung tâm nhất có khoảng cách là 3,5(mm). Bước sóng của nguồn sáng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 = 0,4563(  m); 2 = 0,6845(  m) B. 1 = 0,4375(  m); 2 = 0,6563(  m) C. 1 = 0,5031(  m); 2 = 0,7547(  m) D. 1 = 0,4102(  m); 2 = 0,6153(  m) 6.86>Hai khe Young cách nhau a= 1,5(mm) và cách màn quan sát D= 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng lần lượt là 0,45(  m) và 0,60(  m). Trường giao thoa quan sát trên màn có độ rộng MN= 13(mm). Trên màn quan sát có bao nhiêu vân cùng màu với vân sáng trung tâm: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.11 vân: vân sáng trung tâm, bậc 2, bậc 4, bậc 6, bậc 8, bậc 10 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). B.7 vân: vân sáng trung tâm, bậc 3, bậc 6, bậc 9 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). C.5 vân: vân sáng trung tâm, bậc 3, bậc 6 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). D.9 vân: vân sáng trung tâm, bậc 4, bậc 8, bậc 12, bậc 16 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m) 6.87>Trong thí nghiệm Young, nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 và 2 có liên hệ với 5 nhau theo tỉ lệ 2 = 1 . Biết khoảng cách giữa hai khe a= 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan 3 sát D= 2(m). Khoảng cách giữa vân cùng màu thứ 3 với vân trung tâm là 9(mm). Độ rộng trường giao thoa trên màn MN= 15(mm). Số vân sáng quan sát được trên màn: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.29 vân B.30 vân C.28 vân D.31 vân 6.88>Thí nghiệm giao thoa bằng khe Young với nguồn gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,6(  m) và bức xạ 2 . Hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn 1,5(m). Trên màn ta nhận thấy vân tối thứ 3 của bức xạ 2 nằm gần hơn vân sáng thứ 9 của bức xạ 1 và cách vân này một khoảng bằng 3,15(mm). Bề rộng trường giao thoa đo được bằng 19(mm). Hai điểm M1 và M2 nằm cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 10(mm) và 16(mm). Số vân sáng cùng màu với vân trung tâm có trong đoạn M 1 M2 là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; vị trí tương ứng là: 10,8(mm) ; 12,6(mm); 14,4(mm) B.4 vân; vị trí tương ứng là: 11,2(mm) ; 12,3(mm) ; 13,5(mm) ; 14,7(mm) C.5 vân; vị trí tương ứng là: 10,3(mm) ; 11,6(mm) ; 12,8(mm) ; 14,5(mm) ; 15,1(mm) Mail:vietan16@yahoo.com Page 27
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM D.6 vân; vị trí tương ứng là: 10,8(mm) ; 11,3(mm) ; 12,4(mm) ; 13,7(mm) ; 14,4(mm) ; 15,8(mm) 6.89>Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, chiếu đồng thời vào hai khe F 1 F2 hai bức xạ 1 = 0,5(  m); 2 =0,7(  m). Khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm); Khoảng cách từ hai khe đến màn D= 2(m). Vạch đen đầu tiên quan sát được cách vân trung tâm bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,25(mm) B.0,35(mm) C.3,75(mm) D.1,75(mm) 6.90>Thực hiện thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,450(  m) và 2 = 0,750(  m) vào hai khe. Trường giao thoa trên màn có độ rộng 23(mm). Khoảng cách ngắn nhất và lớn nhất giữa hai vân sáng cùng màu với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. xmin =3,375(mm); xMax = 20,250(mm) B. xmin = 6,750(mm); xMax = 20,250(mm) C. xmin =3,375(mm); xMax = 10,125(mm) D. xmin = 6,750(mm); xMax = 10,125(mm) 6.91>Thực hiện thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,2(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,45(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Trường giao thoa trên màn có độ rộng 27(mm). Hai điểm MN trên màn cùng phía với vân trung tâm có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 5(mm) và 11(mm). Số vân sáng không cùng màu với vân trung tâm nằm trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.26 vân B.28 vân C.30 vân D.32 vân 6.92>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,40(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Hai điểm MN trên màn có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 6(mm) và 8(mm). Để số vân sáng cùng màu với vân trung tâm ở trong đoạn MN tăng thêm 2 vân thì ta phải dịch điểm N một đoạn tối thiểu bằng bao nhiêu và chiều dịch như thế nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 2,5(mm); lại gần vân trung tâm hơn. B. x = 2,5(mm); ra xa vân trung tâm hơn. C. x = 4,0(mm); lại gần vân trung tâm hơn. C. x = 4,0(mm); ra xa vân trung tâm hơn. 6.93> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 2(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,45(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Hai điểm MN trên màn có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 5(mm) và 11(mm). Khoảng cách giữa vân sáng của bức xạ 1 gần đầu M nhất với vân tối của của bức xạ 2 gần đầu N nhất: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 28
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. x = 4(mm) B. x = 5(mm) C. x = 6(mm) D. x = 7(mm) 6.94>Trong thí nghiệm Young, chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 và 2 vào hai khe. Trên màn quan sát ta thấy rằng vân sáng bậc 3 của của bức xạ thứ nhất trùng với vân sáng vân sáng bậc 2 của bức xạ thứ hai, ta cũng nhận thấy rằng tại một điểm M trên màn thì hiệu quang trình từ hai khe đến điểm M đối với bức xạ thứ nhất bằng 2,5(  m), M là vị trí vân sáng bậc 5 của bức xạ thứ nhất. Bước song của bức xạ thứ hai bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 = 0,50(  m) B. 2 = 0,64(  m) C. 2 = 0,75(  m) D. 2 = 0,70(  m) 6.95>Trong thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe là a, hai khe cách màn một đoạn là D. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,45  m và 2 vào hai khe. Biết rằng vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 trùng với vân sáng bậc k2 nào đó của bước sóng 2 . Bước sóng và bậc giao thoa trùng với vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 có thể có của bức xạ 2 là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,675(  m) – vân sáng bậc 2 ; hoặc 0,450(  m) – vân sáng bậc 3. B.0,550(  m) – vân sáng bậc 3 ; hoặc 0,400(  m) – vân sáng bậc 4. C.0,450(  m) – vân sáng bậc 2 ; hoặc 0,675(  m) – vân sáng bậc 3. D.0,400(  m) – vân sáng bậc 3 ; hoặc 0,550(  m) – vân sáng bậc 4. 6.96> Trong thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, hai khe cách màn một đoạn là D= 1,2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,45  m và 2 vào hai khe. Biết rằng vân sáng bậc 4 của bức xạ 1 trùng với vân tối thứ k2 nào đó của bước sóng 2 . Khoảng cách giữa vân sáng bậc 6 của bức xạ 1 và vân tối thứ 6 của bức xạ 2 có bước sóng ngắn nhất có thể có: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 1,50(mm) B. x = 0,75(mm) B. x = 1,75(mm) D. x = 1,36(mm) 6.97> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,4  m và 2 ( 2 > 1 ) vào hai khe. Biết rằng khoảng cách giữa vân tối thứ 2 của bức xạ 1 và vân tối nào đó của bước sóng 2 đo được có giá trị bằng 2,6(mm) (vân tối thứ 2 nằm gần vân trung tâm hơn). Vị trí vân sáng bậc 5 của bức xạ 2 bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.2,60mm hoặc 2,30mm hoặc 3,80mm hoặc 4,85mm B.2,50mm hoặc 3,10mm hoặc 4,24mm hoặc 5,05mm C.1,25mm hoặc 2,65mm hoặc 3,34mm hoặc 4,67mm D.2,6mm hoặc 3,15mm hoặc 4,55mm hoặc 5,87mm GIAO THOA YOUNG TRONG MÔI TRƯỜNG CHIẾT SUẤT n: 6.98>Khi thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng trong môi trường có chiết suất n thì khoảng vân sẽ thay đổi như thế nào so với khi thực hiện thí nghiệm trong môi trường không khí? Mail:vietan16@yahoo.com Page 29
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng n lần B.Giảm n lần C.Không thay đổi D.Chưa thể xác định được 6.99>Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Young với ánh sáng đơn sắc có bước sóng là  . Kết quả đo được khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp 2,4(cm). Nếu thực hiện thí nghiệm giao thoa với hệ như trên 4 nhưng trong môi trường nước có chiết suất n= thì khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và vân tối thứ 4 ở cùng 3 phía so với vân trung tâm bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 3,375(mm) B. x = 3,225(mm) C. x = 2,558(mm) D. x = 2,760(mm) 6.100>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, sử dụng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm; cho a= 1mm; D= 2(m). Che một trong khe bằng một bản mỏng trong suốt, có bề dày 5(  m), hệ vân giao thoa dịch chuyển một đọan x0 = 6(mm). Chiết suất của bản mỏng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n=1,732 B.n=1,5 C.n=1,6 D.n=1,414 6.101> Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,5m; nguồn sáng gồm hai bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 0,4  m và 2 = 4 0,60(  m). Biết chiết suất của nước là n= . Biết rằng M và N nằm cách vân trung tâm một khoảng lần lượt 3 là 5mm và 10mm. Số vân sáng cùng màu với vân trung tâm có trong đoạn MN bằng 15mm là bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.15 vân B.16 vân C.17 vân D.18 vân 6.102> Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young trong môi trường nước có chiết suất là n= 4 , khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là D= 1,5m. Nguồn sáng đơn sắc 3 có bước sóng  = 0,60(  m). Màn quan sát có độ rộng là 33(mm). Số vân tối thu được trên màn thay đổi như thế nào so với số vân tối thu được nếu thực hiện thí nghiệm trên trong không khí? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng thêm 13 vân B.Giảm đi 15 vân C.Tăng thêm 14 vân D.Giảm đi 16 vân 6.103>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a = 1,5mm; khoảng cách giữa hai khe đến màn là D = 1,5m; nguồn sáng S đơn sắc có bước sóng  = 450nm. Nếu dời S theo phương song song với F 1 F2 một đoạn 1,5mm thì ta thấy tọa độ vân sáng bậc 3 là -0,9mm. Khoảng cách giữa nguồn S và hai khe là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.d = 0,5m B.d = 1m C.d = 1,5m D.d = 2m Mail:vietan16@yahoo.com Page 30
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.104>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a = 1,2mm; khoảng cách từ hai khe đến màn là D = 1,8m; nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,75  m; nguồn sáng S cách màn quan sát là 2,8m. Dịch chuyển nguồn S theo phương song song với hai khe một đoạn y = 1,5mm như hình vẽ. Hai điểm M và N có toạ độ lần lượt là 4mm và 9mm. Số vân tối trong đoạn MN sau khi dịch chuyển nguồn là: A.1 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,68mm B.2 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,45mm; x= 7,68mm C.3 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,12mm; x= 7,45mm; x= 8,05mm D.4 vân; toạ độ tương ứng là x= 4,61mm; x= 5,74mm; x= 6,86mm; x= 7,99mm ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.105> Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng đơn sắc với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a = 0,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 2,5m. Nếu đặt sau một trong hai khe sáng một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày e = 10  m và có chiết suất n = 1,5. Hệ vân thu được trên màn có thay đổi như thế nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 15mm về phía khe sáng có bản mỏng. B.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 25mm về phía khe sáng không có bản mỏng. C.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 25mm về phía khe sáng có bản mỏng. D.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 15mm về phía khe sáng không có bản mỏng. 6.106>Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, hai khe F 1 F2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc. Khoảng cách giữa hai khe là a = 2,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,2m. Nếu đặt sau một trong hai khe sáng một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày e = 15  m. Thực nghiệm xác định được rằng vân tối thứ k khi có bản mỏng đã bị dịch chuyển một đoạn bằng 30mm so với vân tối thứ k trước khi có bản mỏng. Chiết suất của bản mỏng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n = 1,5 B.n = 1,33 C.n = 1,73 D.n = 1,8 65.107> Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, hai khe F 1 F2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc. Khoảng cách giữa hai khe là a = 0,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,5m. Khoảng cách giữa 7 vân sáng liên tiếp 7,2mm. Nếu đặt ngay sau hai khe sáng hai bản mỏng phẳng có 4 hai mặt song song có bề dày e1 = 10  m , e2 = 15  m; chiết suất n1 = 1,5 ; n2 = . Vị trí vân sáng bậc 5 và độ 3 dịch chuyển của hệ vân: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 31
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.x5 = 6mm; x = 0mm B.x5 = 6mm; x = 1,5mm C.x5 = 3mm; x = 3mm D.x5 = 3mm; x = 1,5mm 6.108>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là D, nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  . Nếu ta đặt một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày bằng e = D và có chiết suất n vào giữa khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát, thì hiện tượng giao thoa quan sát được trên màn có gì thay đổi so với khi không có bản mặt song song ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D2 D A.Hệ vân dịch chuyển một đoạn : x0  (n 1) B.Khoảng vân : i  a na D D 2 D C.Vị trí vân sáng : x  k  (n 1) D.Vị trí vân tối : x  (2k  1) a a 2na 6.109>Trong thí nghiệm giao thoa như hình vẽ với nguồn ánh sáng đơn sắc có bước sóng  , khoảng cách giữa hai khe F1 F2 là a. Khoảng cách từ hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D, khoảng cách từ nguồn sáng S đến màn là L. Sau F1 ta đặt một bản mặt song song có bề dày e và chiết suất n, dịch chuyển nguồn sáng S theo phương song song với hai khe F1 F2 một đoạn là y. Chiết suất của bản mặt phải có giá trị như thế nào để hệ vân giao thoa trên màn không bị dịch chuyển ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ay ay ay ay A. n  1 B. n  1 C. n  D. n  1 eL eD e( L  D ) e( L  D ) Chủ đề : MÁY QUANG PHỔ, CÁC LOẠI QUANG PHỔ. 6.110>Ống chuẩn trực trong máy quang phổ lăng kính có tác dụng? A.Tạo chùm sáng song song. B.Làm tán sắc chùm ánh sáng chiếu tới C.Tăng cường độ sáng D.Các phương án trả lời trên đều đúng. 6.111>Lăng kính trong máy quang phổ lăng kính có tác dụng: A.Làm tán sắc chùm sáng hội tụ khi đi qua ống chuẩn trực. B.Làm tán sắc chùm tia song song từ ống chuẩn trực chiếu tới. C.Làm nhiễu xạ chùm ánh sáng từ ống chuẩn trực chiếu tới. D.Làm khúc xạ chùm ánh sáng của nguồn. 6.112>Buồng tối của máy quang phổ lăng kính gồm những dụng cụ nào? A.Thấu kính hội tụ và tấm kính ảnh. B.Thấu kính hội tụ và tấm kính mờ C.Gương cầu lồi và tấm kính ảnh D.Gương cầu lõm và tấm kính mờ. 6.113>Chọn câu không đúng? Máy quang phổ lăng kính: A.Là dụng cụ dùng để phân tích chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc khác nhau. B.Dùng để nhận biết các thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn phát ra. C.Dùng để tổng hợp những chùm ánh sáng đơn sắc khác nhau thành chùm ánh sáng phức tạp. D.Có cấu tạo gồm: ống chuẩn trực, hệ tán sắc, buồng tối. 6.114>Chọn câu sai về máy quang phổ? A.Trong ống chuẩn trực, khoảng cách từ khe hẹp đến thấu kính bằng f. Mail:vietan16@yahoo.com Page 32
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM B.Trong những máy quang phổ hiện đại, hệ tán sắc bằng lăng kính được thay bằng cách tử nhiễu xạ. C.Thấu kính phân kỳ của buồng tối có tác dụng làm hội tụ các chùm song song đơn sắc được chiếu từ lăng kính. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D.Kính ảnh của buồng tối được đặt tại tiêu diện của thấu kính buồng tối. 6.115>Nguồn nào sau đây phát ra quang phổ liên tục? A.Chất khí có áp suất lớn và ở nhiệt độ cao. B.Hơi kim loại ở nhiệt độ cao. C.Chất lỏng bị nén mạnh. D.Chất khí ở áp suất thấp bị kích thích. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.116>Đặc điểm của quang phổ liên tục là: A.Phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. C.Không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng. D.Có nhiều vạch tối xuất hiện trên một nền sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.117>Điều nào sau đây sai khi nói về quang phổ liên tục? A.Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Quang phổ liên tục là những vạch màu riêng lẻ nằm trên một nền tối. C.Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng. D.Quang phổ liên tục là do các vật rắn, lỏng hoặc khí có khối lượng riêng lớn khi bị nung nóng phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.118>Ứng dụng của quang phổ liên tục là: A.Xác định thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Xác định nhiệt độ của vật phát sáng như bóng đèn, Mặt Trời,… C.Xác định bước sóng của nguồn sáng. D.Xác định tần số của các thành phần đơn sắc trong nguồn sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.119>Quang phổ vạch phát xạ thu được khi chất phát sáng ở trạng thái: A.rắn nóng sáng dưới áp suất thấp. B.lỏng bị nén mạnh. C.khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp. D.khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất cao. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.120>Phát biểu nào sau đây sai khi nói về quang phổ vạch phát xạ? A.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm nhiều dãy màu từ đỏ đến tím, nối liền nhau một cách liên tục. B.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm những vạch màu riêng lẻ nằm trên một nền tối. Mail:vietan16@yahoo.com Page 33
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì khác nhau về số lượng các vạch quang phổ, vị trí các vạch và độ sáng tỉ đối của các vạch đó. D.Mỗi nguyên tố hoá học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.121>Quang phổ của hơi Natri có hai vạch vàng rất sáng nằm cạnh nhau có bước sóng: A.589,0 nm và 589,8nm B.589,2nm và 589,9nm C.589,0nm và 589,6nm D.589,2nm và 589,6nm ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.122>Quang phổ vạch phát xạ của Hyđrô có 4 vạch màu đặc trưng nào trong vùng ánh sáng nhìn thấy? A.Đỏ, lục, lam, chàm B.Đỏ, vàng, chàm, tím C.Đỏ, cam, chàm, tím D.Đỏ, lam, chàm, tím ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.123>Điều kiện để thu được quang phổ vạch hấp thụ là: A.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải lớn hơn nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. B.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải nhỏ hơn nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. C.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải bằng nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. D.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ không ảnh hưởng tới quang phổ vạch của đám hơi đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.124>Chọn câu trả lời sai về quang phổ vạch hấp thụ: A.Là hệ thống các vạch tối nằm trên nền một quang phổ liên tục. B.Khi chiếu một nguồn ánh sáng trắng có nhiệt độ cao qua một khối khí hay hơi được đun nóng ở nhiệt độ thấp sẽ thu được quang phổ vạch hấp thụ. C.Có đặc điểm là: vị trí các vạch tối nằm đúng vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch của chất khí hay hơi đó. D.Tất cảc các phương án đưa ra đều sai. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.125>Chọn câu trả lời sai: A.Quang phổ vạch phát xạ do các vật bị đun nóng ở nhiệt độ trên 3000 0 C phát ra. B.Quang phổ vạch phát xạ do các chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi có dòng điện phóng qua. C.Quang phổ vạch phát xạ của hơi Natri có màu vàng trong vùng khả kiến. D.Quang phổ vạch phát xạ của hơi Hyđrô có 4 vạch đặc trưng trong vùng khả kiến. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.126>Để xác định thành phần của một hợp chất khí bằng phép phân tích quang phổ vạch phát xạ của nó. Người ta dựa vào: A.số lượng và vị trí các vạch B.màu sắc các vạch C.độ sáng tỉ đối giữa các vạch D.tất cả các yếu tố trên. Mail:vietan16@yahoo.com Page 34
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.127>Chọn câu trả lời chính xác nhất. Quang phổ vạch hấp thụ của Hyđrô gồm: A.4 vạch tối nằm trên nền một quang phổ phát xạ. B.4 vạch màu đặc trưng: đỏ, lam, chàm, tím C.4 vạch tối ở đúng vị trí 4 vạch: đỏ, lam, chàm, tím trong quang phổ vạch phát xạ của Hyđrô trên nền một quang phổ liên tục. D.4 vạch tối trên nền một quang phổ liên tục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.128>Quang phổ Mặt Trời được máy quang phổ thu được là: A.quang phổ liên tục B.quang phổ vạch phát xạ C.quang phổ vạch hấp thụ D.không xác định được ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.129>Chọn câu trả lời đúng: A.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch tối trong quang phổ vạch phát xạ. B.Vị trí các vạch tối trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch phát xạ. C.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch tối trong quang phổ liên tục. D.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch phát xạ trùng với vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.130>Chọn phát biểu đúng về quang phổ vạch hấp thụ? A.Quang phổ vạch hấp thụ có thể do các vật rắn ở nhiệt độ cao phát sáng ra. B.Quang phổ của các Ngôi Sao mà ta thu được trên Trái Đất là quang phổ vạch hấp thụ. C.Quang phổ vạch hấp thụ có thể do các vật lỏng ở nhiệt độ thấp phát sáng phát ra. D.Tất cả các nhân định trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.131>Điều nào sau đây sai khi nói về quang phổ vạch? A.Quang phổ vạch hấp thụ của mỗi nguyên tố có tính chất đặc trưng riêng cho nguyên tố đó. B.Ở một nhiệt độ nhất định, một đám khí hay hơi có khả năng phát ra ánh sáng đơn sắc nào thì cũng có khả năng hấp thụ ánh sáng đơn sắc đó. C.Có thể căn cứ vào quang phổ vạch hấp thụ để nhận biết sự có mặt của một nguyên tố trong hỗn hợp hay hợp chất. D.Các câu trả lời trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.132>Hiện tượng đảo sắc của các vạch quang phổ là: Mail:vietan16@yahoo.com Page 35
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.Vạch quang phổ đổi màu sắc này thành màu sắc khác. B.Vạch hấp thụ của chất này đổi thành vạch phát xạ của chất khác. C.Vạch hấp thụ đổi thành vạch phát xạ của chính chất ấy. D.Vạch phát xạ của chất này đổi thành vạch phát xạ của chất khác. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.133>Dựa trên cơ sở nào người ta có thể dùng quang phổ vạch để phát hiện các nguyên tố chứa trong một mẫu chất? A.Ứng dụng của máy quang phổ để nhận biết thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn sáng phát ra. B.Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho quang phổ vạch riêng đặc trưng cho nguyên tố đó. C.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm một hệ thống những vạch màu riêng rẽ nằm trên một nền tối. D.Quang phổ vạch của mỗi chất phụ thuộc khối lượng của chất đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.134>Tìm phát biểu sai về phép phân tích quang phổ: A.Phép phân tích thành phần cấu tạo của các chất dựa trên việc nghiên cứu quang phổ của ánh sáng do các chất đó phát ra được gọi là phép phân tích quang phổ. B.Phép phân tích quang phổ không cho biết được nhiệt độ mà chỉ cho biết thành phần cấu tạo của các chất nghiên cứu. C.Phép phân tích quang phổ định lượng rất nhạy, có thể phát hiện nồng độ rất nhỏ của chất trong mẫu. D.Phép phân tích quang phổ định tính thì đơn giản, tốn ít mẫu và nhanh hơn phép phân tích hoá học. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.135>Trong thực tế khi thu được phổ của một chất nào đó người ta dùng phương pháp nào để xác định phổ đó là của nguyên tố nào? A.So sánh phổ của chất khảo sát với phổ của chất chuẩn được đo trong những điều kiện như nhau. B.So sánh với phổ đã được công bố trong các tài liệu tra cứu. C.Dựa vào tỉ số độ hấp thụ tại các cực đại hoặc tại cực đại với cực tiểu hấp thụ. D.Phương án A và B. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Chủ đề: TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI 6.136>Trong các kết luận sau đây về tia hồng ngoại, kết luận nào sai? A.Các vật nóng sáng chỉ phát ra ánh sáng nhìn thấy và không phát ra tia hồng ngoại. B.Tia hồng ngoại nằm ngoài vùng ánh sáng nhìn thấy và có bước sóng lớn hơn 0,75  m . C.Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ, do các vật bị nung nóng phát ra. D.Các vật có nhiệt độ thấp chỉ phát ra tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.137>Phát biểu nào là sai khi nói về tác dụng và ứng dụng tia hồng ngoại? A.Tác dụng nổi bậc nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. B.Tia hồng ngoại tác dụng lên kính ảnh hồng ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 36
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Người ta dùng tia hồng ngoại để Ion hoá các chất khí. D.Người ta dùng tia hồng ngoại để sấy khô sản phẩm hoặc để sưởi. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.138>Khi nói về tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây sai? A.Mặt Trời, đèn hơi thủy ngân, hồ quang điện, các vật có nhiệt độ trên 3000 0 C là các vật phát ra tia tử ngoại rất mạnh. B.Tia tử ngoại có bản chất là sóng điện từ có bước sóng nằm trong khoảng từ tia màu Tím đến tia X. C.Tia tử ngoại là những bức xạ không nhìn thấy được có bước sóng nhỏ hơn tia màu Tím. D.Thủy tinh, nước không hấp thụ tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.139>Tia hồng ngoại có bước sóng nằm trong khoảng nào? Chọn câu chính xác nhất. A.3.104 (m)  10-4 (m) B.10-3 (m)  7,6.10-7 (m) -7 -7 C.7,6.10 (m)  3,8.10 (m) D.3,8.10-7 (m)  10-9 (m) ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.140>Tính chất nào mà tia hồng ngoại không có: A.tác dụng nổi bậc là tác dụng nhiệt. B.tác dụng lên một số loại phim ảnh, như loại phim chụp ảnh ban đêm,… C.dùng để tiêu diệt vi khuẩn. D.có thể gây ra hiện tượng quang điện trong ở một số chất bán dẫn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.141>Chọn câu trả lời đúng về tia hồng ngoại? A.Tia hồng ngoại được ứng dụng để chế tạo ống nhòm hồng ngoại quan sát ban đêm. B.Tia hồng ngoại được sử dụng trong các bộ điều khiển từ xa. C.Tia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm. D.Tất cả các câu trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.142>Chọn câu đúng nhất khi nói về ứng dụng của tia tử ngoại: A.Dùng để tiệt trùng B.Chửa bệnh còi xương. C.Kiểm tra vết nứt trên bề mặt kim loại. D.Tất cả các phương án trả lời trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.143>Một vật phát ra tia hồng ngoại khi: A.Nhiệt độ của vật cao hơn 00 C. B.Nhiệt độ của vật thấp hơn 5000 C. C.Nhiệt độ của vật phải cao hơn nhiệt độ môi trường xung quanh. D.Nhiệt độ của vật phải thấp hơn nhiệt độ môi trường xung quanh. Mail:vietan16@yahoo.com Page 37
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.144>Cơ thể con người có nhiệt độ 370 C phát ra bức xạ nào trong các bức xạ sau? A.Ánh sáng nhìn thấy B.Tia hồng ngoại C.Tia tử ngoại D.Sóng vô tuyến ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.145>Nguồn nào sau đây phát ra tia hồng ngoại? A.Lò than. B.Lò điện. C.Đèn điện dây tóc. D.Tất cả các nguồn trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.146>Tia hồng ngoại có những tính chất nào sau đây? A.Tác dụng nhiệt B.Gây ra một số phản ứng hóa học. C.Có thể biến điệu như sóng điện từ cao tần D.Tất cả các tính chất trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.147>Chọn câu trả lời sai? A.Tia hồng ngoại do các vật bị nung nóng phát ra. B.Tác dụng nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. C.Tia hồng ngoại có khả năng phát huỳnh quang nhiều chất. D.Bước sóng tia hồng ngoại lớn hơn 760nm cho đến vài milimet. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ .148>Nguồn phát tia tử ngoại là: A.Những vật được đun nóng đến nhiệt độ cao trên 2000 0 C đều phát tia tử ngoại. B.Những vật có nhiệt độ lớn hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia tử ngoại. C.Những vật có nhiệt độ 6000 C đều có khả năng phát ra tia tử ngoại. D.Tất cả các nguồn trên đều phát ra tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.149>Chọn câu trả lời sai về nguồn phát tia tử ngoại: A.Hồ quang điện. B.Đèn cao áp thủy ngân. C.Bóng đèn sợi đốt. D.Đèn Hyđrô. 6.150>Tần số tia tử ngoại: A.lớn hơn tần số ánh sáng tím. B.nhỏ hơn tần số ánh sáng đỏ. C.nhỏ hơn tần số tia hồng ngoại. D.nhỏ hơn tần số sóng vô tuyến 6.151>Tác dụng nào sau đây không phải của tia tử ngoại? A.Tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm Ion hóa không khí và nhiều chất khí khác. B.Kích thích sự phát quang của nhiều chất. C.Bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh. D.Tác dụng nhiệt. Mail:vietan16@yahoo.com Page 38
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.152>Chọn câu phát biểu sai: A.Tia tử ngoại là bức xạ không nhìn thấy được có bước sóng ngắn hơn 0,38  m đến cỡ 10-9 m. B.Tia tử ngoại được ứng dụng làm ống nhòm quan sát ban đêm. C.Tia tử ngoại có bước sóng từ 0,18  m đến 0,4  m truyền qua được thạch anh. D.Tia tử ngoại có một số tác dụng sinh lý: huỷ diệt tế bào da, làm da sạm nắng, làm hại mắt, diệt khuẩn, diệt nấm mốc,… 6.153>Chọn phát biểu sai về tia tử ngoại: A.làm đen kính ảnh. B.không bị lệch trong điện trường và từ trường. C.kích thích sự phát quang của nhiều chất. D.truyền qua giấy, vải, gỗ. 6.154> Chọn phát biểu không chính xác về tác dụng tia tử ngoại : A.Có khả năng gây ra hiện tượng quang điện. B.Bị thạch anh hấp thụ rất mạnh. C.Tác dụng mạnh lên phim ảnh. D.Kích thích sự phát quang nhiều chất. 6.155>Ta có thể dùng phương tiện nào sau đây để phát hiện ra tia hồng ngoại: A.Tế bào quang điện B.Mắt người. C.Cặp Pin nhiệt điện. D.Bột huỳnh quang. 6.156>Mặt Trời là nguồn phát ra: A.bức xạ hồng ngoại B.ánh sáng nhìn thấy C.bức xạ tử ngoại D.tất cả các bức xạ trên. 6.157>Dùng phương pháp chụp ảnh có thể phát hiện các bức xạ điện từ nào? A.Tia hồng ngoại B.Tia tử ngoại C.Sóng vô tuyến D.Tia hồng ngoại và tử ngoại. 6.158>Một thiết bị phát ra bức xạ có tần số f= 2,5.10 13 Hz. Bức xạ này thuộc miền nào trong thang sóng điện từ? A.Sóng vô tuyến điện B.Tia hồng ngoại C.Ánh sáng nhìn thấy D.Tia tử ngoại 14 6.159>Bức xạ có tần số f= 15.10 Hz là bức xạ thuộc miền nào? A.Miền hồng ngoại B.Miền ánh sáng nhìn thấy C.Miền tử ngoại D.Miền sóng vô tuyến. 6.160>Chọn câu trả lời đúng? A.Tần số của tia hồng ngoại lớn hơn của ánh sáng tím. B.Bước sóng của tia tử ngoại nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. C.Tần số của bức xạ tử ngoại nhỏ hơn của bức xạ hồng ngoại. D.Bước sóng của tia hồng ngoại nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. 6.161>Điều nào sau đây sai khi nói về tia hồng ngoại và tia tử ngoại? A.Đều không nhìn thấy bằng mắt thường B.Đều có bản chất là sóng điện từ C.Đều có tác dụng quang điện ngoài D.Đều có tác dụng lên kính ảnh 6.162>Năng lượng bức xạ Mặt Trời trên Trái Đất nhiều nhất thuộc về miền nào? A.Sóng vô tuyến. B.Hồng ngoại. C.Ánh sáng nhìn thấy. D.Tử ngoại. Chủ đề: TIA X. THUYẾT ĐIỆN TỪ ÁNH SÁNG, THANG BƯỚC SÓNG 6.163>Tính chất nào sau đây không phải là đặc điểm của tia X? A.Huỷ diệt tế bào B.Làm Ion hoá không khí C.Gây hiện tượng quang điện D.Xuyên qua các tấm Chì dày cỡ cm. 6.164> Tia X là bức xạ có bước sóng từ: A. 10-6 m đến 10-10 m B.10.10-9 m đến 10.10-12 m C.10-9 m đến 10-12 m D.10-8 m đến 10-12 m 6.165>Tia X được tạo ra đầu tiên vào năm nào? A.1985 B.1895 C.1890 D.1930 6.166>Chọn câu trả lời sai? A.Tia X có tác dụng mạnh lên phim ảnh. B.Tia X có thể gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết các kim loại. C.Tia X không làm Ion hoá không khí. D.Tia X có tác dụng sinh lý mạnh: hủy diệt tế bào, diệt khuẩn. Mail:vietan16@yahoo.com Page 39
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.167>Chọn câu trả lời sai: A.Áp suất trong ống Culítgiơ vào khoảng 10 -3 mmHg. B.Hiệu điện thế giữa Anot và Catot trong ống Culítgiơ vào khoảng vài vạn Vôn. C.Đối Catôt thường được nối với Catôt. D.Đối Catot là một điện cực làm bằng kim loại có nguyên tử lượng lớn. 6.168>Tia X dùng trong máy chiếu X quang dùng trong kỹ thuật y học là dựa vào tính chất nào? Chọn câu trả lời đúng nhất. A.Có khả năng đâm xuyên mạnh B.Có tác dụng sinh lý mạnh C.Có tác dụng mạnh lên phim ảnh D.Cả A và C. 6.169>Để tạo ra một chùm tia X, ta cho một chùm electron nhanh bắn vào: A.một kim loại có nguyên tử lượng lớn B.một kim loại có nguyên tử lượng bất kỳ. C.một kim loại có nguyên tử lượng trung bình D.một chất rắn hoặc chất lỏng bất kỳ. 6.170>Tính chất quan trọng nhất và được sử dụng nhiều nhất của tia X là? Chọn câu trả lời đúng nhất. A.Khả năng làm phát quang nhiều chất. B.Khả năng đâm xuyên mạnh C.Khả năng gây ra hiện tượng quang điện. D.Tác dụng làm Ion hóa không khí. 6.171>Có thể nhận ra tia X bằng phương pháp nào sau đây? A.Dùng tế bào quang điện B.Chụp ảnh C.Màn huỳnh quang D.Tất cả các phương pháp trên. 6.172>Chọn câu trả lời không đúng. A.Tia X cứng là tia X có bước sóng rất ngắn B.Tia X mềm là tia X có bước sóng dài hơn C.Tia X có bước sóng 10-11 m là tia X mềm. D.Tia X có tần số 3.1019 Hz là tia X cứng. 6.173>Người ta thường dùng kim loại nào dưới đây để làm màn chắn tia X? A.Nhôm B.Natri C.Đồng D.Chì 5.174>Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về tia X? A.Tia X là sóng điện từ do những vật nóng sáng phát ra. B.Tia X là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng tia tử ngoại. C.Có thể quan sát tia X bằng mắt thường. D.Khả năng đâm xuyên của tia X thấp hơn so với tia tử ngoại. 6.175>Chọn câu trả lời sai? Tia X: A.gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết kim loại. B.có tác dụng mạnh lên kính ảnh C.là sóng điện từ có bước sóng dài D.có tần số lớn hơn tần số tia tử ngoại. 6.176>Chọn câu trả lời đúng. A.Tia X cứng có khả năng đâm xuyên yếu hơn tia X mềm. B.Tia X mềm đâm xuyên yếu hơn so tia X cứng. C.Khả năng đâm xuyên của hai loại tia X là như nhau. D.Chưa thể kết luận được một cách cụ thể. 6.177>Chọn câu trả lời sai khi nói về tia X: A.Tia X có khả năng Ion hóa không khí. B.Tia X có thể chửa bệnh còi xương. C.Tia X có tác dụng làm phát quang nhiều chất. D.Tia X có khả năng đâm xuyên mạnh. 6.178>Chọn câu trả lời sai khi nói về tia X: A.Bị lệch phương truyền trong điện trường và từ trường B.Là sóng điện từ. C.Được phát hiện vào năm 1895 D.Có năng lượng lớn 6.179>Khi so sánh tia X và tia tử ngoại điều nào sau đây không đúng? A.Đều tác dụng lên kính ảnh. B.Đều có khả năng làm phát quang một số chất. C.Đều có bản chất là sóng điện từ. D.Tần số tia X nhỏ hơn tần số tia tử ngoại. 6.180>Dùng phương pháp quang điện ngoài có thể phát hiện các bức xạ điện từ nào ? A.Tia tử ngoại B.Tia hồng ngoại C.Tia X D.Cả 3 bức xạ trên 6.181>Sự sắp xếp nào sau đây là đúng? A.fhồng ngoại > fkhả kiến > ftử ngoại > ftia X. B.  hồng ngoại >  khả kiến >  tử ngoại >  tia X. C.  hồng ngoại >  tử ngoại >  khả kiến >  tia X. D. fkhả kiến > fhồng ngoại > ftia X > ftử ngoại. 6.182>Các bức xạ có thể phát ra do đốt nóng là: A.Hồng ngoại, ánh sáng khả kiến, tia X B.Hồng ngoại, tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy C.Ánh sáng nhìn thấy, tử ngoại, tia X D.Hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia X. 6.183>Mối liên hệ giữa tính chất điện từ và tính chất quang của môi trường được biểu hiện bằng công thức nào sau đây? Với c là tốc độ ánh sáng trong chân không, v là tốc độ ánh sáng trong môi trường có hằng số điện môi  và độ từ thẩm  . Mail:vietan16@yahoo.com Page 40
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM c c c 1 v A.   B.   C.  D.   v v v  c ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI TỐT NGHIỆP CÁC NĂM Câu 1(TN – THPT 2007): Khi cho ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác thì A. tần số không đổi và vận tốc không đổi B. tần số thay đổi và vận tốc thay đổi C. tần số thay đổi và vận tốc thay đổi D. tần số không đổi và vận tốc thay đổi ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 2(TN – THPT 2007): Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ dựa trên hiện tượng A. phản xạ ánh sáng B. giao thoa ánh sáng C. tán sắc ánh sáng D. khúc xạ ánh sáng ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 3(TN – THPT 2007): Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe a = 0,3mm, khỏang cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D = 2m. Hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng. Khoảng cách từ vân sáng bậc 1 màu đỏ ( λđ = 0,76μm) đến vân sáng bậc 1 màu tím ( λt = 0,4μm ) cùng một phía của vân trung tâm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,8mm B. 1,5mm C. 2,7mm D. 2,4mm Câu 4(TN – THPT 2007): Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D, khoảng vân i. Bước sóng ánh sáng chiếu vào hai khe là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ = D/(ai) B. λ= (iD)/a C. λ= (aD)/i D.λ= (ai)/D Câu 5(TN – THPT 2008): Một sóng ánh sáng đơn sắc có tần số f1 , khi truyền trong môi trường có chiết suất tuyệt đối n1 thì có vận tốc v1 và có bước sóng λ1 . Khi ánh sáng đó truyền trong môi trường có chiết suất tuyệt đối n2 (n2 ≠ n1 ) thì có vận tốc v2 , có bước sóng λ2 và tần số f2 . Hệ thức nào sau đây là đúng? A.f2 = f1 . B. v2 . f2 = v1 . f1 . C. v2 = v1 . D. λ2 = λ1 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 6(TN – THPT 2008): Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Iâng (Young), khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ. Trên màn quan sát thu được hình ảnh giao thoa có khoảng vân i = 1,2 mm. Giá trị của λ bằng A.0,45 μm. B. 0,60 μm. C. 0,65 μm. D. 0,75 μm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 7(TN – THPT 2009): Ánh sáng có tần số lớn nhất trong số các ánh sáng đơn sắc: đỏ, lam, chàm, tím là ánh sáng A. lam. B. chàm. C. tím. D. đỏ. Câu 8(TN – THPT 2009): Phát biểu nào sau đây sai? A. Sóng ánh sáng là sóng ngang. B. Các chất rắn, lỏng và khí ở áp suất lớn khi bị nung nóng phát ra quang phổ vạch. Mail:vietan16@yahoo.com Page 41
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều là sóng điện từ. D. Ria Rơn-ghen và tia gamma đều không thuộc vùng ánh sáng nhìn thấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 9(TN – THPT 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m, bước sóng của ánh sáng đơn sắc chiếu đến hai khe là 0,55µm. Hệ vân trên màn có khoảng vân là A. 1,2mm. B. 1,0mm. C. 1,3mm. D. 1,1mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 10(TN – THPT 2009): Tia hồng ngoại A. không truyền được trong chân không. B. là ánh sáng nhìn thấy, có màu hồng. C. không phải là sóng điện từ. D. được ứng dụng để sưởi ấm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 11(TN – THPT 2009): Phát biểu nào sau đây sai? A. Trong chân không, mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng xác định. B. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền với cùng tốc độ. C. Trong chân không, bước sóng của ánh sáng đỏ nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím. D. Trong ánh sáng trắng có vô số ánh sáng đơn sắc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 12(2009):Trong chân không, bước sóng của một ánh sáng màu lục là:A. 0,55nm. B. 0,55mm. C. 0,55µm. D. 0,55pm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 13. (Đề thi TN năm 2010) Khi chiếu một ánh sáng kích thích vào một chất lỏng thì chất lỏng này phát ánh sáng huỳnh quang màu vàng. Ánh sáng kích thích đó không thể là ánh sáng: A. màu đỏ. B. màu chàm. C. màu lam. D. màu tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 14. (Đề thi TN năm 2010) Khi nói về tia hồng ngoại và tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây là đúng? A. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều có khả năng ion hóa chất khí như nhau. B. Nguồn phát ra tia tử ngoại thì không thể phát ra tia hồng ngoại. C. Tia hồng ngoại gây ra hiện tượng quang điện còn tia tử ngoại thì không. D. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều là những bức xạ không nhìn thấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 15. (Đề thi TN năm 2010)Tia Rơn-ghen (tia X) có bước sóng A. nhỏ hơn bước sóng của tia hồng ngoại. B. nhỏ hơn bước sóng của tia gamma. C. lớn hơn bước sóng của tia màu đỏ. D. lớn hơn bước sóng của tia màu tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 42
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 16. (Đề thi TN năm 2010) Tia tử ngoại A. có khả năng đâm xuyên mạnh hơn tia gamma. B. có tần số tăng khi truyền từ không khí vào nước. C. không truyền được trong chân không. D. được ứng dụng để khử trùng, diệt khuẩn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 17. (Đề thi TN năm 2010) Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Ánh sáng chiếu vào hai khe có bước sóng 0,5 µm. Khoảng cách từ vân sáng trung tâm đến vân sáng bậc 4 là A. 4 mm. B. 2,8 mm. C. 2 mm. D. 3,6 mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 18. (Đề thi TN năm 2010)Khi nói về quang phổ vạch phát xạ, phát biểu nào sau đây là sai? A. Quang phổ vạch phát xạ của một nguyên tố là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bằng những khoảng tối. B. Trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ở vùng ánh sáng nhìn thấy có bốn vạch đặc trưng là vạch đỏ, vạch lam, vạch chàm và vạch tím. C. Quang phổ vạch phát xạ do chất rắn và chất lỏng phát ra khi bị nung nóng. D. Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố hóa học khác nhau thì khác nhau. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI CAO ĐẲNG CÁC NĂM Câu 1(CĐ 2007): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng, hai khe hẹp cách nhau một khoảng a = 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,5 m. Hai khe được chiếu bằng bức xạ có bước sóng λ = 0,6 μm. Trên màn thu được hình ảnh giao thoa. Tại điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm (chính giữa) một khoảng 5,4 mm có vân sáng bậc (thứ) ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3. B. 6. C. 2. D. 4. Câu 2(CĐ 2007): Quang phổ liên tục của một nguồn sáng J A. phụ thuộc vào cả thành phần cấu tạo và nhiệt độ của nguồn sáng J. B. không phụ thuộc vào cả thành phần cấu tạo và nhiệt độ của nguồn sáng J. C. không phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng J, mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng đó. D. không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng J, mà chỉ phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng đó. Câu 3(CĐ 2007): Tia hồng ngoại và tia Rơnghen đều có bản chất là sóng điện từ, có bước sóng dài ngắn khác nhau nên A. chúng bị lệch khác nhau trong từ trường đều. B. có khả năng đâm xuyên khác nhau. C. chúng bị lệch khác nhau trong điện trường đều. D. chúng đều được sử dụng trong y tế để chụp X-quang (chụp điện). ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 4(CĐ 2007): Trong các phát biểu sau đây, phát biểu nào là sai? A. Ánh sáng trắng là tổng hợp (hỗn hợp) của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ tới tím. B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. C. Hiện tượng chùm sáng trắng, khi đi qua một lăng kính, bị tách ra thành nhiều chùm sáng có màu sắc khác nhau là hiện tượng tán sắc ánh sáng. D. Ánh sáng do Mặt Trời phát ra là ánh sáng đơn sắc vì nó có màu trắng. Mail:vietan16@yahoo.com Page 43
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 5(CĐ 2007): Một dải sóng điện từ trong chân không có tần số từ 4,0.1014 Hz đến 7,5.1014 Hz. Biết vận tốc ánh sáng trong chân không c = 3.108 m/s. Dải sóng trên thuộc vùng nào trong thang sóng điện từ? A. Vùng tia Rơnghen. B. Vùng tia tử ngoại. C. Vùng ánh sáng nhìn thấy. D. Vùng tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 6(CĐ 2008): Trong một thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ 1 = 540 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có khoảng vân i1 = 0,36 mm. Khi thay ánh sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ2 = 600 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có khoảng vân ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. i2 = 0,60 mm. B. i2 = 0,40 mm. C. i2 = 0,50 mm. D. i2 = 0,45 mm. Câu 7(CĐ 2008): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc. Biết khoảng cách giữa hai khe hẹp là 1,2 mm và khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe hẹp đến màn quan sát là 0,9 m. Quan sát được hệ vân giao thoa trên màn với khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp là 3,6 mm. Bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,50.10-6 m. B. 0,55.10-6 m. C. 0,45.10-6 m. D. 0,60.10-6 m. 14 Câu 8(CĐ 2008): Ánh sáng đơn sắc có tần số 5.10 Hz truyền trong chân không với bước sóng 600 nm. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường trong suốt ứng với ánh sáng này là 1,52. Tần số của ánh sáng trên khi truyền trong môi trường trong suốt này ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. nhỏ hơn 5.1014 Hz còn bước sóng bằng 600 nm. B. lớn hơn 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm. C. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm. D. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng lớn hơn 600 nm. Câu 9(CĐ 2008): Tia hồng ngoại là những bức xạ có A. bản chất là sóng điện từ. B. khả năng ion hoá mạnh không khí. C. khả năng đâm xuyên mạnh, có thể xuyên qua lớp chì dày cỡ cm. D. bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 10(CĐ 2008): Khi nói về tia tử ngoại, phát biểu nào dưới đây là sai? A. Tia tử ngoại có tác dụng mạnh lên kính ảnh. B. Tia tử ngoại có bản chất là sóng điện từ. C. Tia tử ngoại có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng tím. D. Tia tử ngoại bị thuỷ tinh hấp thụ mạnh và làm ion hoá không khí. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 44
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 11(Đề thi cao đẳng năm 2009): Khi nói về quang phổ, phát biểunào sau đây là đúng? A. Các chất rắn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. B. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố ấy. C. Các chất khí ở áp suất lớn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. D. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 12 (Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m và khoảng vân là 0,8 mm. Cho c = 3.108 m/s. Tần số ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5,5.1014 Hz. B. 4,5. 1014 Hz. C. 7,5.1014 Hz. D. 6,5. 1014 Hz. Câu 13(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2 m. Ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm có bước sóng 0,5 m. Vùng giao thoa trên màn rộng 26 mm (vân trung tâm ở chính giữa). Số vân sáng là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 15. B. 17. C. 13. D. 11. Câu 14(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 750 nm, 2 = 675 nm và 3 = 600 nm. Tại điểm M trong vùng giao thỏa trên màn mà hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 1,5 m có vân sáng của bức xạ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 và 3 . B. 3 . C. 1 . D. 2 . Câu 15(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với nguồn sáng đơn sắc, hệ vân trên màn có khoảng vân i. Nếu khoảng cách giữa hai khe còn một nửa và khoảng cách từ hai khe đến màn gấp đôi so với ban đầu thì khoảng vân giao thoa trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. giảm đi bốn lần. B. không đổi. C. tăng lên hai lần. D. tăng lên bốn lần. Câu 16(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Trong hệ vân trên màn, vân sáng bậc 3 cách vân trung tâm 2,4 mm. Bước sóng của ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5 m. B. 0,7 m. C. 0,4 m. D. 0,6 m. Câu 26(Đề thi cao đẳng năm 2009): Phát biểu nào sau đây là đúng? A. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng bị tán sắc khi đi qua lăng kính. B. Ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. C. Chỉ có ánh sáng trắng mới bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. D. Tổng hợp các ánh sáng đơn sắc sẽ luôn được ánh sáng trắng. Mail:vietan16@yahoo.com Page 45
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI ĐẠI HỌC CÁC NĂM Câu 9c5-08: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng (Y-âng), khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất cùng màu với vân chính giữa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm. 1D 2 D k1 33  k  33.n D xM  k1  k2    1  xM  33.n 1  9 ,9.n  mm  HD: a a k2 25  k2  25.n a  GÇn nhÊt khi n  1  9 , 9 mm Câu 13c5-08: Trong quang phổ của nguyên tử hiđrô , nếu biết bước sóng dài nhất của vạch quang phổ trong dãy Laiman là 1 và bước sóng của vạch kề với nó trong dãy này là 2 thì bước sóng   của vạch quang phổ H trong dãy Banme là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 1 2 1 2 A. (1 +  2). B. . C. (1   2). D. 1   2 1   2  hc    E2  E1  HD:  1 hc hc hc     E3  E2     1 2  hc  E  E 2 1  1  2  2  3 1 Câu 22c5-08: Tia Rơnghen có A. cùng bản chất với sóng âm. B. bước sóng lớn hơn bước sóng của tia hồng ngoại. C. cùng bản chất với sóng vô tuyến. D. điện tích âm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: Tia Rơnghen có bản chất là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn tia hồng ngoại Câu 30c5-08: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về ánh sáng đơn sắc? Mail:vietan16@yahoo.com Page 46
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. Chiết suất của một môi trường trong suốt đối với ánh sáng đỏ lớn hơn chiết suất của môi trường đó đối với ánh sáng tím. B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. C. Trong cùng một môi trường truyền, vận tốc ánh sáng tím nhỏ hơn vận tốc ánh sáng đỏ. D. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền đi với cùng vận tốc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: d  t  nd  nt Câu 32c5-08: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về quang phổ? A. Quang phổ liên tục của nguồn sáng nào thì phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng ấy. B. Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. C. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải cao hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. D. Quang phổ hấp thụ là quang phổ của ánh sáng do một vật rắn phát ra khi vật đó được nung nóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: Mỗi nguyên tố hoá học có quang phổ vạch phát xạ đặc trưng riêng Câu 17c5-09: Phát biểu nào sau đây là đúng ? A. Chất khí hay hơi ở áp suất thấp được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện cho quang phổ liên tục. B. Chất khí hay hơi được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện luôn cho quang phổ vạch. C. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy. D. Quang phổ vạch của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 26c5-09: Chiếu xiên một chùm sáng hẹp gồm hai ánh sáng đơn sắc là vàng và lam từ không khí tới mặt nước thì A. chùm sáng bị phản xạ toàn phần. B. so với phương tia tới, tia khúc xạ vàng bị lệch ít hơn tia khúc xạ lam. C. tia khúc xạ chỉ là ánh sáng vàng, còn tia sáng lam bị phản xạ toàn phần. D. so với phương tia tới, tia khúc xạ lam bị lệch ít hơn tia khúc xạ vàng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ (HD : nv  nl ;sin i  nv sin rv nlsin rl  rv  rl rv rl ....) sin sin Câu 27c5-09: Trong chân không, các bức xạ được sắp xếp theo thứ tự bước sóng giảm dần là: A. tia hồng ngoại, ánh sáng tím, tia tử ngoại, tia Rơn-ghen. B. tia hồng ngoại, ánh sáng tím, tia Rơn-ghen, tia tử ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 47
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. ánh sáng tím, tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia Rơn-ghen. D. tia Rơn-ghen, tia tử ngoại, ánh sáng tím, tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 30c5-09: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38 m đến 0,76m. Tại vị trí vân sáng bậc 4 của ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,76 m còn có bao nhiêu vân sáng nữa của các ánh sáng đơn sắc khác? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3. B. 8. C. 7. D. 4. 0 D D k00 3, 04 3, 04 (HD : x  k0 k     m  0,38   0, 76  4  k  8 vậy ngoài k = 4 còn a a k k k có 4 giá trị k =5,6,7,8 ứng với 4 bức xạ cho vân sáng .....) Câu 32c5-09: Quang phổ liên tục A. phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát mà không phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát. B. phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát. C. không phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát. D. phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát mà không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 34c5-09: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và 2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4. B. 2. C. 5. D. 3. k22 4 (HD :tại vị trí hai vân sáng trùng nhau thì x1  x2  k11  k22  k1   k2 1 3 (k1mim  4; k2mim  3) 1D 2 D khoảng vân trùng it  k1min  7, 2mm  các vị trí trùng  k2min a a xt  nit  7, 2n(mm)  5,5  7, 2n  22  0,76  n  3,056  n  1, 2,3 ...cáchvântrungtâm7,2mm ;14,4mm ;21,6mm) Câu 42c5-09: Khi nói về tia hồng ngoại, phát biểu nào sau đây là sai? A. Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ. B. Các vật ở nhiệt độ trên 20000C chỉ phát ra tia hồng ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 48
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. Tia hồng ngoại có tần số nhỏ hơn tần số của ánh sáng tím. D. Tác dụng nổi bật của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 3 C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6 μm. Khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2,5 m, bề rộng miền giao thoa là 1,25 cm. Tổng số vân sáng và vân tối có trong miền giao thoa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 21 vân. B. 15 vân. C. 17 vân. D. 19 vân. HƯỚNG DẪN:Theo công thức tính số vân sáng vân tối trên màn giao thoa ta có tổng số vân sáng vân tối trên màn là: L L   D 0,6.103.2,5.103 N  N S  NT  (2    1)  2   0,5 , i    1,5mm , thay khoảng vân vào ta  2i   2i  a 1  12,5   12,5  được: N  (2    1)  2  2.1,5  0,5  17 (vân)  2.1,5    Câu 11C5-10: Tia tử ngoại được dùng A. để tìm vết nứt trên bề mặt sản phẩm bằng kim loại. B. trong y tế để chụp điện, chiếu điện. C. để chụp ảnh bề mặt Trái Đất từ vệ tinh. D. để tìm khuyết tật bên trong sản phẩm bằng kim loại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Dựa vào tính chất của tia tử ngoại thì tia tử ngoại ứng dụng để tìm khuyết tật trên các sản phẩm đúc Câu 13C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng 720 nm và bức xạ màu lục có bước sóng λ (có giá trị trong khoảng từ 500 nm đến 575 nm). Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm có 8 vân sáng màu lục. Giá trị của λ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 500 nm. B. 520 nm. C. 540 nm. D. 560 nm. HƯỚNG DẪN: Điều kiện để hai bức xạ cho vân sáng rùng nhau là x1 = x2 kd  d 500.kl 575.kl kd d  kl l  l   500nm  l  575nm   kd  .Vì giữa hai vân cùng màu với kl 720 720 vân trung tâm có 8 vân màu lục nên kl=9, thay vào trên ta được kđ= 7, thay kđ= 7 vào ta được bước sóng của ánh sáng lục là 560nm Câu 22C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 380 nm đến 760 nm. Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Trên màn, tại vị trí cách vân trung tâm 3 mm có vân sáng của các bức xạ với bước sóng Mail:vietan16@yahoo.com Page 49
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,48 μm và 0,56 μm. B. 0,40 μm và 0,60 μm. C. 0,45 μm và 0,60 μm. D. 0,40 μm và 0,64 μm. HƯỚNG DẪN: Số bức xạ cho vân sáng có vị trí trùng với vị trí x = 3mm thỏa mãn hệ thức sau: k D x.a x.a 3.0,8 3.0,8 x ;380nm    760nm  k  k  1,57  k  3,15 a max D min D 0, 76.10 .2.10 3 3 0,38.103.2.103 Câu 36:C5-10: Quang phổ vạch phát xạ A. của các nguyên tố khác nhau, ở cùng một nhiệt độ thì như nhau về độ sáng tỉ đối của các vạch. B. là một hệ thống những vạch sáng (vạch màu) riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối. C. do các chất rắn, chất lỏng hoặc chất khí có áp suất lớn phát ra khi bị nung nóng. D. là một dải có màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách liên tục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Dựa vào định nghĩa của quang phổ vạch phát xạ: QPVPX là hệ thống gồm các vạch màu nằm riêng rẽ trên một nền tối Câu 43:C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ. Nếu tại điểm M trên màn quan sát có vân tối thứ ba (tính từ vân sáng trung tâm) thì hiệu đường đi của ánh sáng từ hai khe S , S đến M có độ lớn bằng 1 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2λ. B. 1,5λ. C. 3λ. D. 2,5λ. HƯỚNG DẪN: Hiệu đường đi từ một vân tối tới hai nguồn được xác định theo công thức d2  d1  (2k  1) / 2  vân tối thứ 3 ứng k =2 , suy ra d 2-d 1= 2, 5 Câu 47:C5-10: Khi chiếu chùm tia tử ngoại vào một ống nghiệm đựng dung dịch fluorexêin thì thấy dung dịch này phát ra ánh sáng màu lục. Đó là hiện tượng A. phản xạ ánh sáng. B. quang – phát quang. C. hóa – phát quang. D. tán sắc ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Hiện tượng quang – phát quang Câu 33c5-11: Chiếu từ nước ra không khí một chùm tia sáng song song rất hẹp (coi như một tia sáng) gồm 5 thành phần đơn sắc: tím, lam, đỏ, lục, vàng. Tia ló đơn sắc màu lục đi là là mặt nước (sát với mặt phân cách giữa hai môi trường). Không kể tia đơn sắc màu lục, các tia ló ra ngoài không khí là các tia đơn sắc màu: A. lam, tím. B. đỏ, vàng, lam. C. đỏ, vàng. D. tím, lam, đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: 1 * Các tia sáng tới mặt nước với cùng góc tới i = igh(lục); Với sin igh  n * Vì nđỏ < nvàng < nlục < nlam < ntím  igh(đỏ) > igh(vàng) > igh(lục) = i > igh(lam) > igh(tím). Mail:vietan16@yahoo.com Page 50
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM  tia đỏ, vàng ló ra ngoài; tia lam, tím bị phản xạ toàn phần  Đáp án C. Câu 14c5-11: Thực hiện thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc màu lam ta quan sát được hệ vân giao thoa trên màn. Nếu thay ánh sáng đơn sắc màu lam bằng ánh sáng đơn sắc màu vàng và các điều kiện khác của thí nghiệm vẫn giữ nguyên thì ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. khoảng vân giảm xuống. B. vị trí vân trung tâm thay đổi. C. khoảng vân tăng lên. D. khoảng vân không thay đổi. Giải:  tăng  i tăng  Đáp án C. Câu 41c5-11: Tia Rơn-ghen (tia X) có A. tần số nhỏ hơn tần số của tia hồng ngoại. B. cùng bản chất với sóng âm. C. điện tích âm nên nó bị lệch trong điện trường và từ trường. D. cùng bản chất với tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: Đáp án D. Câu 39c5-11: Khi nói về tia  , phát biểu nào sau đây sai? A. Tia  không phải là sóng điện từ. B. Tia  không mang điện. C. Tia  có tần số lớn hơn tần số của tia X. D. Tia  có khả năng đâm xuyên mạnh hơn tia X. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: Đáp án A. Câu 15c5-11: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 0,6 mm. Khoảng vân trên màn quan sát đo được là 1 mm. Từ vị trí ban đầu, nếu tịnh tiến màn quan sát một đoạn 25 cm lại gần mặt phẳng chứa hai khe thì khoảng vân mới trên màn là 0,8 mm. Bước sóng của ánh sáng dùng thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,50 m . B. 0,48 m . C. 0,64 m . D. 0,45 m . Giải: D * Ban đầu : i = a  ( D  0,25) * Lúc sau : i’ = a i D 1 ai *    D  1,25m     0,48m  Đáp án B. i' D  0,25 0,8 D Câu 19c5-11: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khe hẹp S phát ra đồng thời ba bức xạ đơn sắc có bước sóng là 1  0,42 m ;  2  0,56 m và 3  0,63 m . Trên màn, trong khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân trung tâm, nếu vân sáng của hai bức xạ trùng nhau ta chỉ tính là một vân sáng thì số vân sáng quan sát được là Mail:vietan16@yahoo.com Page 51
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 27. B. 23. C. 26. D. 21. Giải: Vân sáng có màu vân trung tâm là vị trí 3 vân sáng đơn sắc trùng nhau, ta phải có: 3 9 k11  k2 2  k33  k1  k3 ; k2  k3  Vị trí vân trùng đầu tiên (từ vân trung tâm) ứng với k3 = 8. 2 8 83 D 5,04 D  Khoảng cách hai vân liên tiếp cùng màu vân trung tâm là: i =  a a * Xét trên đoạn giữa hai vân này (xét cả hai vị trí ở hai đầu): dễ dàng tính được: 1 D D i + Khoảng vân với 1 : i1   0,42  Số vân sáng 1 : N1   1  13 a a i1 i i Tương tự N 2   1  10; N 3  1  9 i2 i3 D i + Khoảng vân 1 2 trùng: i12  1,68  số vân 1 2 trùng: N12  1  4 a i12 i i Tương tự: N13   1  5; N 23  1  2 i13 i23 * Vì đề bài chỉ xét trong khoảng giữa hai vân liên tiếp cùng màu vân trung tâm (không tính vân ở hai đầu), do đó mỗi loại trên phải trừ đi 2: + Tổng số vân sáng của các bức xạ: (13 - 2) + (10 - 2) + (9 - 2) = 26. + Số vân trùng của hai bức xạ: (4 - 2) + (5 - 2) + (2 - 2) = 5 (ứng với 10 vân sáng đơn sắc) Do mỗi vân trùng của hai bức xạ chỉ tính là một vân sáng (10 vân sáng đơn sắc trên chỉ tính là 5 vân)  số vân sáng quan sát được: 26 - 5 = 21  Đáp án D. Câu 25c5-11: Một lăng kính có góc chiết quang A = 60 (coi là góc nhỏ) được đặt trong không khí. Chiếu một chùm ánh sáng trắng song song, hẹp vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang, rất gần cạnh của lăng kính. Đặt một màn ảnh E sau lăng kính, vuông góc với phương của chùm tia tới và cách mặt phẳng phân giác của góc chiết quang 1,2 m. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là n đ = 1,642 và đối với ánh sáng tím là nt = 1,685. Độ rộng từ màu đỏ đến màu tím của quang phổ liên tục quan sát được trên màn là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5,4 mm. B. 36,9 mm. C. 4,5 mm. D. 10,1 mm.  Giải: ĐT = d.A(nt - nđ ) = 1,2.6. .(1,685 - 1,642)  5,4.10-3 m = 5,4 (mm).  Đáp án A. 180 TỔNG HỢP CÁC CÂU ĐỈNH Câu1: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1m. Tính khoảng cách giữa vân sáng bậc 1 và vân tối bậc 3 ở cùng bên so với vân trung tâm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1mm B. 2,5mm C. 1,5mm D. 2mm Câu 2: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1m. Tại vị trí M cách vân trung tâm một khoảng x = 3,5mm, có vân sáng hay vân tối, bậc mấy ? Mail:vietan16@yahoo.com Page 52
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Vân sáng bậc 3. B. Vân tối bậc 4. C. Vân sáng bậc 4. D. Vân tối bậc 2. Câu 3: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D =1m. Bề rộng vùng giao thoa quan sát được trên màn là L =13mm. Tính số vân tối và vân sáng quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 14vân tối 13 vân sáng B. 12vân tối 13 vân sáng C. 13vân tối 13 vân sáng Câu 4:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, biết D = 1m, a = 1mm. khoảng cách từ vân sáng thứ 4 đến vân sáng thứ 10 ở cùng bên với vân trung tâm là 3,6mm. Tính bước sóng ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,44m B. 0,52m C. 0,60m D. 0,58m. Câu 5: Chiết suất của môi trường thứ nhất đối với một ánh sáng đơn sắc là n 1 = 1,4 và chiết suất tỉ đối của môi trường thứ hai đối với môi trường thứ nhất là n21 = 1,5. Vận tốc của ánh sáng đơn sắc đó trong môi trường thứ hai là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,43.108 m/s B. 2,68.108 m/s C. 4,29.108 m/s D. Tất cả đều sai; Câu 6: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng, khoảng cách giữa hai khe sáng là 0,3mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Khoảng cách từ vân sáng bậc 1 màu đỏ ( d  0,76 m ) đến vân sáng bậc 1 màu tím ( t  0,40  m ) cùng một phía so với vân trung tâm là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 1,8mm C. 2,4mm D. 3,6mm Câu 7:Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe sáng là 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 1,2m, bước sóng ánh sáng là 0,5  m . Xét hai điểm M và N ( ở cùng phía đối với O) có toạ độ lần lượt là xM = 4 mm và xN = 9 mm. Trong khoảng giữa M và N ( không tính M,N ) có: Mail:vietan16@yahoo.com Page 53
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 9 vân sáng ,10 vân tối B. 10 vân sáng,10 vân tối C. 11 vân sáng10 vân tối Câu 8: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, biết D = 3m; a = 1mm. Tại vị trí M cách vân trung tâm 4,5mm, ta thu được vân tối bậc 3. Tính bước sóng ánh dùng trong thí nghiệm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,60m B. 0,55m C. 0,48m D. 0,42m. Câu 9: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, tại vị trí cách vân trung tâm 3,6mm, ta thu được vân sáng bậc 3. Vân tối bậc 3 cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,2mm B. 3,0mm C. 3,6mm D. 5,4mm Câu 10Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe sáng là 2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m, bước sóng ánh sáng là 0,6  m . Xét hai điểm M và N ( ở hai phía đối với O) có toạ độ lần lượt là x M = 3,6 mm và xN = -5,4 mm. Trong khoảng giữa M và N (không tính M,N ) có: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 13 vân tối14 vân sáng B. 14 vân tối 15 vân sáng C. 15 vân tối 16 vân sáng Câu11 Chọn câu đúng: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, bước sóng ánh sáng dùng trong this nghiệm   0,5 m . Khoảng cách giữa hai khe a=1mm. Tại một điểm M trên màn cách vân trung tâm 2,5mm ta có vân sáng bậc 5. để tại đó là vân sáng bậc 2, phải dời màn một đoạn là bao nhiêu? Theo chiều nào: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Ra xa mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 1,5m B. Ra xa mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 0,15m C. Lại gần mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 1,5m D. Lại gần mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 0,15m Câu12 Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 4 (ở hai phía của vân trung tâm) đo được là 9,6mm. Vân tối thứ 3 cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6,4mm B. 6mm C. 7,2mm D. 3mm Mail:vietan16@yahoo.com Page 54
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 13:Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, a = 1,5mm; D = 2m, hai khe được chiếu sáng đồng thời hai bức xạ 1 = 0,5m và  2 = 0,6m. Vị trí 2 vân sáng của hai bức xạ nói trên trùng nhau gần vân trung tâm nhất, cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6mm B. 5mm C. 4mm D. 3,6mm Câu 14: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, biết D = 2m; a = 2mm. Hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng (có bước sóng từ 0,38m đến 0,75m). Tại điểm trên màn quan sát cách vân trắng chính giữa 3,3mm có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng và vân tối tại đó ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3và2 B. 4và 2 C. 5và 4 D. 6 và 5 Câu 15:Ta chiếu sáng hai khe Young bằng ánh sáng trắng với bước sóng ánh sáng đỏ đ = 0,75m và ánh sáng tím t = 0,4m. Biết a = 0,5mm, D = 2m. Ở đúng vị trí vân sáng bậc 4 màu đỏ, có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng nằm trùng ở đó ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 16: Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young trong môi trường nước có 4 chiết suất là n= , khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 3 D= 1,5m. Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,60(  m). Màn quan sát có độ rộng là 33(mm). Số vân tối thu được trên màn thay đổi như thế nào so với số vân tối thu được nếu thực hiện thí nghiệm trên trong không khí? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng thêm 13 vân B.Giảm đi 14 vân C.Tăng thêm 14 vân D.Giảm đi 16 vân Câu 17: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Iâng, hai khe cách nhau 1mm và cách màn quan sát 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,6μm và λ2 vào 2 khe thì thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ λ2 trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ λ1. Giá trị của λ2 là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm. B. 0,52μm. C. 0,44μm. D. 0,75μm. Câu 18: Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Iâng và phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1  0,6 m và bước sóng 2 chưa biết. Khoảng cách hai khe a = 0,2 mm, khoảng cách từ các khe đến màn D = 1m.Trong một khoảng rộng L = 2,4 cm trên màn, đếm Mail:vietan16@yahoo.com Page 55
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM được 17 vạch sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính 2 , biết hai trong ba vạch trùng nhau nằm ngoài cùng của khoảng L. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2  0,8 m B. 2  0, 48 m C. 2  0, 24 m D. 2  0,12 m Câu 19:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng, người ta chiếu sáng 2 khe bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,5 m , khoảng cách giữa 2 khe là 2 mm. Khoảng cách từ 2 khe tới màn là 1m. khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và vân tối thứ 5 ở 2 bên so với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,375 mm B. 1,875 mm. C. 18,75mm D. 3,75 mm Câu 20: Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng, khoảng cỏch giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng đựng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và  2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4. B. 2. C. 5. D.3. Câu 21: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ = 0,5μm. Khoảng cách giữa hai khe a = 2mm. Thay λ bởi λ' = 0,6μm và giữ nguyên khoảng cách từ hai khe đến màn. Để khoảng vân không đổi thì khoảng cách giữa hai khe lúc này là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. a' = 2,2mm. B. a' = 1,5mm. C. a' = 2,4mm. D. a' = 1,8mm. Câu 22: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, hai khe Iâng cách nhau 2 mm, hình ảnh giao thoa được hứng trên màn ảnh cách hai khe 1m. Sử dụng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ, khoảng vân đo được là 0,2 mm. Thay bức xạ trên bằng bức xạ có bước sóng λ'>λ thì tại vị trí của vân sáng thứ 3 của bức xạ λ có một vân sáng của bức xạ λ'.Bức xạ λ'có giá trị nào dưới đây ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ' = 0,48µm B. λ' = 0,60µm C. λ' = 0,52µm D. λ' = 0,58µm Mail:vietan16@yahoo.com Page 56
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 23. Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Young. Nguồn sáng gồm ba bức xạ đỏ, lục, lam để tạo ánh sáng trắng. Bước sóng của ánh sáng đỏ, lục, lam theo thứ tự là 0,64 μm; 0,54 μm; 0,48 μm. Vân trung tâm là vân sáng trắng ứng với sự chồng chập của ba vân sáng bậc k=0 của các bức xạ đỏ, lục, lam. Vân sáng trắng đầu tiên kể từ vân trung tâm ứng với vân sáng bậc mấy của ánh sáng đỏ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 24. B. 27. C. 32. D. 2. Câu 24: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng (Y-âng), khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất cùng màu với vân chính giữa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm. Câu 25:Thí nghiệm giao thoa ánh sáng có bước sóng λ,với hai khe Iâng cách nhau 3mm.Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song song với hai khe và cách hai khe một khoảng D. Nếu ta dời màn ra xa thêm 0,6m thì khoảng vân tăng thêm 0,12mm.Bước sóng λ bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 26: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 750 nm, 2 = 675 nm và  3 = 600 nm. Tại điểm M trong vùng giao thoa trên màn mà hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 1,5 m có vân sáng của bức xạ : A.  2 và  3. B.  3. C.  1. D.  2. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 27: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta chiếu đồng thời vào 2 khe sáng 2 bức xạ có 1  0,6 m và 2 chưa biết. Khoảng cách giữa 2 khe sáng a = 0,2mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn D = 1m. Trong khoảng rộng L = 2,4cm, người ta đếm được có tất cả 17 vân sáng trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Biết rằng 2 trong ba vạch trùng nằm ngoài cùng của khoảng L. Bước sóng  2 bằng bao nhiêu  m ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 57
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. 0,48 B. 0,40 C. 0,58 D. 0, Câu 28: Trong thí nghiệm Iâng, dùng hai ánh sáng có bước sóng  = 0,6m và ' = 0,4m. Hỏi trong khoảng giữa hai vân sáng thứ 3 ở hai bên vân sáng giữa của ánh sáng  có tổng cộng bao nhiêu vân có màu giống vân sáng chính giữa: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 B. 3 C. 5 D. 7 Câu 29: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta chiếu đồng thời vào 2 khe sáng 2 bức xạ có 1  0,6 m và 2 chưa biết. Khoảng cách giữa 2 khe sáng a = 0,2mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn D = 1m. Trong khoảng rộng L = 2,4cm, người ta đếm được có tất cả 17 vân sáng trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Biết rằng 2 trong ba vạch trùng nằm ngoài cùng của khoảng L. Bước sóng 2 bằng bao nhiêu μm ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,48 B. 0,40 C. 0,58 D. 0,8 Câu 30. Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe I âng cách nhau a=2(mm). Khoảng cách hai vân sáng liên tiếp trên màn là 0,34(mm). Di chuyển màn về phía sau 50(cm), khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp bây giờ là 0,51(mm). Tìm độ dài sóng ánh sáng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,68( m ) B. 0,68( m ) C. 0,58( m ) D. 0,54( m ) Caâu 31: Trong thí nghieäm giao thoa qua khe Young. Caùc khe S 1, S2 ñöôïc chieáu bôûi nguoàn S. Bieát khoaûng caùch S 1S2 = a =1,5mm , khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn : D = 3m.Nguoàn S phaùt ra 2 aùnh saùng ñôn saéc: maøu tím coù λ1 = 0,4μm vaø maøu vaøng coù λ2 = 0,6μm . Khoaûng caùch giöõa1 hai vaân saùng lieân tieáp coù maøu gioáng maøu vaân saùng quan saùt ñöôïc ôû ñieåm O ( VSTT ) coù giaù trò : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 4,8mm C. 2,4mm D. Moät giaù trò khaùc Câu 32. Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, 2 khe S1, S2 cách nhau đọan a = 1,2mm, cách màn đọan D = 2,4m. Sử dụng đồng thời 2 bức xạ có bước sóng khác nhau, nhận thấy : 1) - Với 1 và 2 trên màn : VS5 ( 1 ) trùng VS 4 ( 2 ) - Với 2 và 3 trên màn : VS3 ( 2 ) trùng VT3 ( 3 ) Mail:vietan16@yahoo.com Page 58
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM - Với 1 và 3 : khỏang cách từ VS8 ( 1 ) đến VT6 ( 3 ) ở 2 bên VSTT là 13mm. Tính 3 bước sóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,40  m; 0,60  m; 0,75  m b) 0,40  m; 0,50  m; 0,60  m c) 0,40  m; 0,50  m; 0,75  m d) 0,45  m, 0,60  m; 0,75  m 2) Trên đọan b = OB= 12,7mm với O là VSTT có bao nhiêu VS ( 2 ) trùng VT ( 3 ) ? Xác đinh mối quan hệ giữa các hệ số k1 và k2 trong các công thức vân sáng, vân tối’ a) 2 vân trùng nhau, 4k2 = 3k3 + 2 b) 3 vân trùng nhau, 5k2 = 6k3 + 3 c) 2 vân trùng nhau, 5k2 = 6k3 + 3 d) 3 vân trùng nhau, 4k2 = 3k3 + 2 Câu 33. Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, 2khe hẹp S1,S2 cách nhau đọan a= 1,6mm và cách màn đọan D. 1) Nếu sử dụng ánh sáng trắng 0,4  m <  < 0,76  m thì bề rộng quang phổ bậc 5 là b5 = 3,6mm. Tính D a) 1,6m b) 2,0m c) 2,4m d) 2,8m 2) Nếu sử dụng đồng thời 2 bức xạ 1 và 2 = 1 + 0,2 m thì khỏang cách từ VS5( 2 ) đến VT5( 1 ) ở hai bên VSTT bằng với khỏang cách từ VS8( 2 ) đến VSTT . Tính 1 và 2 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,5  m, 0,7  m b) 0,45  m, 0,65  m c) 0,4  m, 0,6  m d) 0,55  m, 0,75  m Câu 34.Thí nghiệm giao thoa ánh sáng có bước sóng ,với hai khe Iâng cách nhau 3mm.Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song song với hai khe và cách hai khe một khoảng D. Nếu ta dời màn ra xa thêm 0,6m thì khoảng vân tăng thêm 0,12mm. Bước sóng bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 35.Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Iâng cách nhau 0,5mm, màn quan sát đặt song song với mặt phẳng chứa hai khe và cách hai khe một đoạn 1m . Tại vị trí M trên màn , cách vân sáng trung tâm một đoạn 4,4mm là vân tối thứ 6 . Tìm bước sóng của ánh sáng đơn sắc được sử dụng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 59
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 36.:Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young ,hiệu đường đi từ hai khe S 1, S2 đến điểm M trên màn bằng 2,5μm .Hãy tìm bước sóng của ánh sáng thấy được có bước sóng từ 0,4μm đến 0,76μm khi giao thoa cho vân sáng tại M . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,625μm B. 0,5μm C. 0,416μm D. A,B,C đúng Đề bài sau đây dùng cho các câu 198,199 . Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng , hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 2(m) Câu 37.: Dùng ánh sáng đơn sắc với bước sóng λ = 0,44(μm). Điểm M trên màn là vân tối thứ 5 , cách VSTT một đoạn là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,44mm B. 1,64mm C. 1,98mm D. Một giá trị khác Câu 38. Dùng ánh sáng trắng gồm nhiều ánh sáng đơn sắc có bước sóng trong khoảng : 0,4(μm) ≤λ ≤ 0,75(μm) . Có bao nhiêu bước sóng đơn sắc trong dãi ánh sáng trắng cho vân sáng tại vị trí M trên ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 B. 2 C. 3 D.4 Đề bài sau đây dùng cho các câu 39,40 Thí nghiệm Young giao thoa ánh sáng với nguồn sáng là hai bức xạ có bước sóng lần lượt là λ1 và λ2. Cho λ1 = 0,5μm. Biết rằng vân sáng bậc 12 của bức xạ λ1 trùng với vân sáng bậc 10 của bức xạ λ2 Câu 39 Bước sóng 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ2 =0,4μm B. λ2 =0,5μm C.λ 2 =0,6μm D. Một giá trị khác Câu 40: Tính khoảng cách từ vân sáng bậc 5 của bức xạ 1 đến vân sáng bậc 11 của bức xạ 2 đều nằm bên trên VSTT , biết hai khe Young cách nhau 1mm và khoảng cách từ hai khe đến màn ảnh là 1m ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,8mm B. 4,1mm C. 8,2mm D. Một giá trị khác Mail:vietan16@yahoo.com Page 60
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 41.: Trong thí nghiệm Young : a=2mm , D=1m . Dùng bức xạ đơn sắc có bước sóng chiếu vào hai khe Young , người ta đo được khoảng vân giao thoa trên màn là i = 0,2mm . Tần số f của bức xạ đơn sắc là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5.1015Hz B. 0,6.1015Hz C. 0,7.1015Hz D. 15 0,75.10 Hz Đề bài sau đây dùng cho các câu 42,43 Trên màn (E) người ta nhận được các vân giao thoa của nguồn sáng đơn sắc S có bước sóng nhờ hai khe nhỏ đặt thẳng đứng tạo ra hai nguồn sóng kết hợp là S 1và S2 , khoảng cách giữa chúng là a = 0,5mm. Khoảng cách giữa mặt phẳng chứa S 1S2 và màn quan sát (E) là D=1,5m . Khoảng cách từ vân sáng bậc 15 đến vân sáng trung tâm là 2,52cm Câu 42.Bước sóng có giá trị : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5μm B. 0,56μm C. 0,6μm D. 0,75μm Câu 43.: Nếu sử dụng đồng thời ánh sáng đơn sắc trên và ánh sáng có bước sóng λ2 thì thấy vân sáng bậc 6 của trùng vân sáng bậc 7 của λ2. Tính λ2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,56μm B. 0,4μm C. 0,64μm D. 0,48μm Câu 44.: Trong thí nghiệm Iâng người ta chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng trắng có bước sóng λ= 0,4μm đến 0,75μm . Khoảng cách giửa hai khe là 2mm , khoảng cách từ hai khe đến màn là 2m . Tại 1 điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm 3mm có bao nhiêu bức xạ cho vân tối trong dãi ánh sáng trắng ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 Câu 45.: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta sử dụng ánh sáng có bước sóng khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp trên màn là 2mm. Vân tối thứ 3 cách vân sáng trung tâm một đoạn là . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6mm B. 7mm C. 5mm D. Một giá trị khác Câu 46.:Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young. Các khe S 1, S2 được chiếu bởi nguồn S. Biết khoảng cách S 1S2 = a =1,5mm , khoảng cách từ hai khe đến màn : D = 3m.Nguồn S phát ra 2 ánh sáng đơn sắc: màu tím có λ1 = 0,4μm và màu vàng có λ2 = 0,6μm. Khoảng cách l giữa Mail:vietan16@yahoo.com Page 61
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân sáng quan sát được ở điểm O ( VSTT ) có giá trị : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 4,8mm C. 2,4mm D. Một giá trị khác Đề bài sau đây dùng cho các câu 47,48,49.Thực hiện giao thoa ánh sáng với hai khe hẹp S1và S2 cách nhau 1mm,màn hứng E đặt song song với mp chứa hai khe cách hai khe 2m. Câu 47.: Khoảng cách từ vân sáng thứ tư bên này đến vân sáng thứ tư bên kia vân trung tâm là 9,6mm Xác định bước sóng ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5μm B. 0,56μm C. 0,6μm D. 0,75μm Câu 48: Cho biết bề rộng của vùng giao thoa trên màn là 49,6mm . Tính số vân sáng và vân tối trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 43vân sáng ; 44 vân tối B. 42vân sáng ; 41 vân tối C. 41vân sáng ; 42 vân tối D. Một giá trị khác Câu 49.: Nếu thực hiện giao thoa trong nước có chiết suất của nước : n = 4/3 . Tính khoảng vân trong trường hợp này ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,6mm B. 0,9mm C. 1,2mm D. Một giá trị khác Câu 50Trong thí nghiệm Iăng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a =1mm , khoảng cách từ hai khe tới màn là D = 2m , ánh sáng có bước sóng λ1=0,66μm . Biết độ rộng của vùng giao thoa trên màn có độ rộng là:13,2mm ,vân sáng trung tâm nằm ở giữa màn . Tính số vân sáng và vân tối trên màn . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 10 vân sáng,11 vân tối B. 11 vân sáng,10 vân tối C. 11 vân sáng,9 vân tối D. 9 vân sáng,10 vân tối Đề bài sau đây dùng cho các câu 51,52, . Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng ,hai khe Young cách nhau a = 0,8mm và cách màn là D = 1,2m . Chiếu ánh sáng đơn sắc bước sóng λ1 = 0,75μm vào 2 khe. Câu 51.: Tìm khoảng vân. Mail:vietan16@yahoo.com Page 62
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. i = 2,5mm B. i = 1,125mm C. i = 1,12mm D. i =1,5mm Câu 52.Điểm M cách vân trung tâm 2,8125mm , điểm M thuộc vân sáng hay vân tối thứ mấy ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Vân sáng thứ 2 B. Vân tối thứ 2 C. Vân tối thứ 3 D. Vân tối thứ 4 Câu 53.: Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,75μm và λ2 = 0,5μm vào hai khe Young . Hỏi trong vùng giao thoa có độ rộng 10mm ( ở hai bên vân sáng trung tâm và cách đều vân sáng trung tâm) có bao nhiêu vân sáng có màu giống màu của vân sáng trung tâm A. có 5 vân sáng. B. có 4 vân sáng. C. có 3 vân sáng. D. có 6 vân sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 54.: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,4μm đến 0,76 μm , bề rộng quang phổ bậc 3 là : 2,16mm và khoảng cách từ hai khe S 1, S2 đến màn là 1,9m . Tìm khoảng cách giửa hai khe S 1, S2 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. a= 0,9mm B. a= 1,2mm C. a= 0,75mm D. a= 0,95mm Câu 55+56: Chọn câu trả lời đúng. Thực hiện thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng với 2khe S1, S2 cách nhau đọan a , 2 khe cách nguồn đọan D = 1,35m. Câu 55.: 1) Tìm bề rộng quang phổ bậc 1 và 4 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,42mm, 1,68mm b) 0,46mm, 1,84mm c) 0,50mm, 2,00mm d) 0,54mm, 2,16mm 2) Tại vị trí M cách VSTT đọan xM =3,6mm có các bức xạ bước sóng  đến đạt cực đại tại đó. Hãy xác định số bức xạ bước sóng  khác nhau đến đó. a) 3 bức xạ b) 4 bức xạ c) 5 bức xạ d) 6 bức xạ Câu 56: Nếu a = 0,8mm và D = 1,2m . Tại vị trí N cách vân sáng trung tâm đọan xN = 4,5mm có các bức xạ bước sóng , , … đến triêt tiêu tại đó. Tìm các bước sóng đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 63
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM a) 0,726  m, 0,667  m, 0,545  m, 0,484  m b) 0,667  m, 0,545  m, 0,462  m, 0,400 m c) 0,726  m, 0,545  m, 0,484  m, 0,444  m d) 0,726  m, 0,667  m, 0,545  m, 0,484 m Câu 57. Chọn câu trả lời dúng. Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, 2 khe hẹp S 1, S2 cách nhau đọan a = 1,2mm, cách màn đọan D = 1,8m. Sử dụng đồng thời 2 bức xạ  1 = 0,4 m và  2= 0,6 m. Trong các công thức xác định vị trí vân sáng , vân tối; hãy tìm hệ thức xác định quan hệ giữa các hệ số k1, k2 và tìm vị trí gần VSTT nhất để có : 1) Vân tối của bức xạ trùng với vân sáng của bức xạ 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 2k1 + 1 = 3k2, x = 0,6mm b) 3k1 + 1 = 5k2, x= 0,54mm c) 4k1 + 2 = 6k2, x = 0,54mm d) 5k1 + 3 = 6k2, x = 0,6mm 2) Vân sáng của bức xạ 1 trùng với vân sáng của bức xạ 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 3k1 = 2k2, x = 1,6mm b) 2k1 = 3k2, x= 1,6mm c) 3k1 = 2k2, x = 1,8mm d) 2k1 = 3k2, x = 1,8mm Câu 58. . Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, nếu sử dụng đồng thời 2 bức xạ  1= 0,4  mvà  2 = 0,6  m. Xác định hệ thức giữa các hệ số k1 và k2 trong các công thức tìm vị trí vân sáng và vân tối : 1) Chứng minh rằng vân sáng của bức xạ  1 không thể trùng vân tối bức xạ  2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 2k1 = 4k2 +1 b) 4k1 = 6k2 + 3 c) 6k1 = 4k2 + 1 d) 4k1 = 2k2 + 1 2) Chứng minh rằng không thể quan sát được vân tối trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 4k1 = 6k2 + 1 b) 4k1 = 6k2 + 3 c) 2k1 = 4k2 + 1 d) 2k1 = 4k2 + 3 Câu 59.Chọn câu trả lời đúng. Xác định bước sóng, Khỏang cách D, Khỏang cách a, đếm số vân, tìm cực đại, cực tiểu trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc qua 2 khe hẹp S1, S2 : 1)D= 2,6m, a= 1,3mm, Khỏang cách giữa 8 VT liên tiếp nhau là 8,12mm và bề rộng vùng giao thoa là l= 34,8mm. Tính bước sóng và đếm số vân quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,62  m, 25VS, 24VT b) 0, 58  m, 31VS, 30VT Mail:vietan16@yahoo.com Page 64
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM c) 0,58  m, 25VS, 24VT d) 0,62  m, 31VS, 30VT 2)  = 0,6  m, a= 1,2mm,khỏang cách từ VS5 đến VT9 ở 2 bên VSTT là 10,125mm. Tính D và xác định vị trí cực đại bậc 12 và cực tiểu bậc 7 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 1,5m, 9mm, 4,875mm b) 1,8m, 10,2mm, 5,125mm c) 1,5m, 10,2mm, 4,875mm d) 1,8m, 9mm, 5,125mm 3)  = 0,4  m, D= 2,1m, khỏang cách giữa một VS và Một VT kế tiếp nhau là 0,35mm. Tính a và tính khỏang cách từ VT3 đến VS8 ở vùng bên VSTT. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 1,4mm, 7,35mm b) 1,4mm, 8,25mm c) 1,2mm, 7,35mm d) 1,2mm, 8,25mm Câu 60.Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng , một thấu kính tiêu cự f= 20cm được cắt thành 2 nửa bằng một mặt phẳng chứa trục chính rồi tách ra một chút để 2 quang tâm O1,O2 cách nhau một đọan b= 0,8mm ở 2 bên trục chính. Một khe hẹp S đơn sắc cách thấu kính một đọan d = 60cm.Màn giao thoa cách thấu kính đọanL = 2,1m. Phần tách rời được che kin để ánh sáng không đi qua khỏang hở giữa 2 bán thấu kính. Ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,4  m. Tính khỏang vân i và đếm số vân sáng, vân tối quan sát được trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,6mm, 7VS,6VT b) 0,64mm, 9VS, 8VT c) 0,6mm, 9VS, 8VT d) 0,64mm, 7VS,6VT Câu 61. Chọn câu trả lời đúng. Sự giao thoa ánh sáng của nguồn sáng S phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc  1 = 0,4  m (tím) và  2 = 0,7  m (đỏ) qua 2 khe hẹp S1 và S2. Cho S 1S2= a= 2mm, khỏang cách từ 2 khe đến nguồn là D = 2mm. Quan sát giao thoa trên khỏang cách AB = 2cm( A&B đối xứng nhau qua tâm O của màn (E). Số lượng và vị trí các vân sáng trùng nhau cùa 2 lọai ánh sáng trên AB là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 7 vân cực đại trùng nhau tại xm= 0,±7i1, ±14 i1 , ±2 i1 b) 4 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0. ± 7 i1 ,±14 i1 , ±2 i1 c) 8 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0, ±7 i1, ±14 i1 , ±2 i1 d) 7 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0, ±16 i1 , ±12 i1 ,±18 i1 Câu 62: Trong TN Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,60m. Hiệu khoảng cách từ hai khe đến vị trí vân sáng bậc 4 bằng bao nhiêu? A. 4,8m B. 2,4m C. 3,6m D. 1,2m Mail:vietan16@yahoo.com Page 65
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 63: Trong TN Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2m. người ta chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc 1 = 0,48m, 2 = 0,60m vào hai khe. Khoảng cách ngắn nhất giữa các vị trí mà vân sáng hai bức xạ tùng nhau là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4mm B. 6mm C. 4,8mm D. 2,4mm Câu 64: Chiếu một chùm tia sáng trắng, hẹp (xem như một tia sáng duy nhất) vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Sau lăng kính, đặt một màn quan sát song song với mặt phân giác của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ là nđ = 1,50 và đối với tia tím là nt = 1,54. Góc chiết quang của lăng kính bằng 50. Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát (khoảng cách từ mép tím đến mép đỏ) là bao nhiêu ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 7,0mm B. 8,0mm C. 6,25mm D. 9,2mm Câu 65: Một thấu kính thuỷ tinh, có hai mặt lồi giống nhau, bán kính mỗi mặt 20cm. Chiết suất của thấu kính đối với tia đỏ là nđ = 1,50 và đối với tia tím là nt = 1,54. Khoảng cách giữa tiêu điểm đối với tia đỏ và tiêu điểm đối với tia tím bằng bao nhiêu ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,60cm B. 1,49cm. C. 1,25cm. D. 2,45cm 0 Câu 66: Góc chiết quang của lăng kính bằng 8 . chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Đặt một màn quan sát sau lăng kính, song song với mặt phân giác của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 1,5m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ là nđ = 1,5 và đối với tia tím là 1,54. Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 7mm B. 8,4mm C. 6,5mm D. 9,3mm Câu 67: Một cái bể sâu 1,5m, chứa đầy nước. Một tia sáng mặt trời rọi vào mặt nước bể dưới góc i, có tgi = 4/3. Biết chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ và ánh sáng tím lần lượt là n đ = 1,328 và nt =1,343. Bề rộng của quang phổ do tia sáng tạo ra ở đáy bể bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 19,66mm B. 14,64mm C. 12,86mm D. 22,52mm Mail:vietan16@yahoo.com Page 66
July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Mail:vietan16@yahoo.com Page 67

More Related Content

DOCX
ôn thi THPT Quốc Gia môn Vật Lý về Sóng Ánh Sáng
Linh Nguyễn
 
PPT
Kqht5
Nguyên Võ
 
DOCX
Giao thoa ánh sáng đơn sắc
VuKirikou
 
DOCX
Tóm tắt kiến thức
tinpham292
 
PPT
14.pho tu ngoai pho kha kien
nhhaih06
 
PDF
Cac phuong phap phan tich vat ly ung dung trong hoa hoc dinh thi truong giang
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PPTX
Sơ lược về laze mau san pham hoc sinh
ann_nguyen
 
PPT
Phan tich quang pho trac quang
vtanguyet88
 
ôn thi THPT Quốc Gia môn Vật Lý về Sóng Ánh Sáng
Linh Nguyễn
 
Kqht5
Nguyên Võ
 
Giao thoa ánh sáng đơn sắc
VuKirikou
 
Tóm tắt kiến thức
tinpham292
 
14.pho tu ngoai pho kha kien
nhhaih06
 
Cac phuong phap phan tich vat ly ung dung trong hoa hoc dinh thi truong giang
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Sơ lược về laze mau san pham hoc sinh
ann_nguyen
 
Phan tich quang pho trac quang
vtanguyet88
 

What's hot (19)

PPT
May quang pho
kimqui91
 
PDF
Slides bai giang hoa dai cuong full
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Phương pháp phân tích phổ nguyên tử
www. mientayvn.com
 
PPTX
Laser lỏng
www. mientayvn.com
 
PDF
Atomic Emission Spectrum
VuTienLam
 
PDF
Pho hong ngoai ir va su dung pho de cau truc
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Quang pho hap thu phan tu uv vis the science of chemical measurements
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Co so pho phan tu va ung dung trong phan tich vat chat
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Phân tích dụng cụ - Cơ sở phổ phân tử -Ứng dụng trong tích vật chất
Hà Nội
 
PDF
Chuong 2 phuong phap pho hap thu phan tu molecular absorption spectrometry 64 p
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Phan tich cong_cu_th_vung_
Trần Nhật Tân
 
PDF
Khai quat ve cac pp phan tich pho nghiem
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Quang pho hong ngoai
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PDF
Phuong phap icp ms bo mon hoa phan tich truong dai hoc vinh
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PPTX
Phổ uv vis
Nhat Tam Nhat Tam
 
PPTX
đạI cương về các phương pháp quang phổ
Nhat Tam Nhat Tam
 
PPT
Mayquangpho 131013024123-phpapp01
Chí Thuần Nguyễn
 
PPT
Nhiễu xạ tia X
www. mientayvn.com
 
PPSX
Bài giảng mass spectrometer đhtp7
Nhat Tam Nhat Tam
 
May quang pho
kimqui91
 
Slides bai giang hoa dai cuong full
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Phương pháp phân tích phổ nguyên tử
www. mientayvn.com
 
Laser lỏng
www. mientayvn.com
 
Atomic Emission Spectrum
VuTienLam
 
Pho hong ngoai ir va su dung pho de cau truc
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Quang pho hap thu phan tu uv vis the science of chemical measurements
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Co so pho phan tu va ung dung trong phan tich vat chat
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Phân tích dụng cụ - Cơ sở phổ phân tử -Ứng dụng trong tích vật chất
Hà Nội
 
Chuong 2 phuong phap pho hap thu phan tu molecular absorption spectrometry 64 p
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Phan tich cong_cu_th_vung_
Trần Nhật Tân
 
Khai quat ve cac pp phan tich pho nghiem
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Quang pho hong ngoai
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Phuong phap icp ms bo mon hoa phan tich truong dai hoc vinh
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Phổ uv vis
Nhat Tam Nhat Tam
 
đạI cương về các phương pháp quang phổ
Nhat Tam Nhat Tam
 
Mayquangpho 131013024123-phpapp01
Chí Thuần Nguyễn
 
Nhiễu xạ tia X
www. mientayvn.com
 
Bài giảng mass spectrometer đhtp7
Nhat Tam Nhat Tam
 
Ad

Similar to Tài liệu nhóm học lý 360.chương 6 (20)

PDF
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ 2 MÔN VẬT LÝ 12 MỚI NHẤT 2018
Hoàng Thái Việt
 
PDF
Trắc nghiệm tính chất sóng hạt
tuituhoc
 
PDF
Lớp 12 chương 5 sóng ánh sáng
Minh huynh
 
PDF
Tóm tắt lý thuyết chương lượng tử ánh sáng
tuituhoc
 
PDF
Vat li chuyen-de_5-song_anh_sang
phanhkyu
 
PDF
Vat li chuyen-de_5-song_anh_sang
phanhkyu
 
PPTX
Bài 26 Các loại quang phổ VẬT LÍ 12 NÈE
MHnLng
 
PPT
Tiếng anh chuyên ngành hóa phân tích
www. mientayvn.com
 
PPT
Dịch tiếng anh trực tuyến
www. mientayvn.com
 
PDF
ÁNH SÁNG VÀ CƠ THỂ SỐNG. YHCT...2022.pdf
LiemNguyen419495
 
PPTX
AaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaAaaaaAAaaaaa
BiMinhQuang7
 
PDF
Lượng tử ánh sáng lý thuyết và bài tập áp dụng
tuituhoc
 
PDF
cấu tạo nguyên tử định luật tuần hoàn ble
nnmt010806
 
PPT
Nguyen lý laser review 3
CAM BA THUC
 
PDF
200 bai-tap-trac-nghiem-ly-thuyet-song-anh-sang
Xuân Hưng Tống
 
PPT
Dịch anh-việt
www. mientayvn.com
 
PDF
CHUYÊN ĐỀ PHỔ HỒNG NGOẠI IR, PHỔ KHỐI LƯỢNG MS PHỤC VỤ VIỆC GIẢNG DẠY CHƯƠNG ...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
PPT
[123doc] - chuong-i-ii-xac-dinh-cau-truc-cac-hop-chat-huu-co-bang-cac-phuong-...
nguyenngocHieu6
 
DOCX
PP trac quang
hwangjiang
 
PPTX
Slide thuyết trình vì sao bầu trời màu xanh.pptx
PhongL197834
 
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ 2 MÔN VẬT LÝ 12 MỚI NHẤT 2018
Hoàng Thái Việt
 
Trắc nghiệm tính chất sóng hạt
tuituhoc
 
Lớp 12 chương 5 sóng ánh sáng
Minh huynh
 
Tóm tắt lý thuyết chương lượng tử ánh sáng
tuituhoc
 
Vat li chuyen-de_5-song_anh_sang
phanhkyu
 
Vat li chuyen-de_5-song_anh_sang
phanhkyu
 
Bài 26 Các loại quang phổ VẬT LÍ 12 NÈE
MHnLng
 
Tiếng anh chuyên ngành hóa phân tích
www. mientayvn.com
 
Dịch tiếng anh trực tuyến
www. mientayvn.com
 
ÁNH SÁNG VÀ CƠ THỂ SỐNG. YHCT...2022.pdf
LiemNguyen419495
 
AaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaAaaaaAAaaaaa
BiMinhQuang7
 
Lượng tử ánh sáng lý thuyết và bài tập áp dụng
tuituhoc
 
cấu tạo nguyên tử định luật tuần hoàn ble
nnmt010806
 
Nguyen lý laser review 3
CAM BA THUC
 
200 bai-tap-trac-nghiem-ly-thuyet-song-anh-sang
Xuân Hưng Tống
 
Dịch anh-việt
www. mientayvn.com
 
CHUYÊN ĐỀ PHỔ HỒNG NGOẠI IR, PHỔ KHỐI LƯỢNG MS PHỤC VỤ VIỆC GIẢNG DẠY CHƯƠNG ...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
[123doc] - chuong-i-ii-xac-dinh-cau-truc-cac-hop-chat-huu-co-bang-cac-phuong-...
nguyenngocHieu6
 
PP trac quang
hwangjiang
 
Slide thuyết trình vì sao bầu trời màu xanh.pptx
PhongL197834
 
Ad

More from Hồ Việt (20)

PDF
đề Thi chất lượng tháng 3 lhh-hhv-bđh
Hồ Việt
 
PDF
bai-tập-điện-buổi-20-20-12-2012-hồ-hoang-việt
Hồ Việt
 
PDF
Bài tập ôn tuần hóa học hồ hoàng việt
Hồ Việt
 
PDF
32 Bài tập ôn tập sóng cơ học-lớp chất lượng
Hồ Việt
 
PDF
De thi lan 1 9-8-2012
Hồ Việt
 
PDF
đề Thi đại học môn toán; khối d
Hồ Việt
 
PDF
đề Thi đại học môn toán; khối b
Hồ Việt
 
PDF
Bài giải đề thi đại học môn lý khối a và khối a1 năm 2012 - giải - hồ hoàng ...
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 32
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 33
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 34
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 35
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 36
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 37
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 38
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 41
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 39
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 40
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 41
Hồ Việt
 
PDF
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 42
Hồ Việt
 
đề Thi chất lượng tháng 3 lhh-hhv-bđh
Hồ Việt
 
bai-tập-điện-buổi-20-20-12-2012-hồ-hoang-việt
Hồ Việt
 
Bài tập ôn tuần hóa học hồ hoàng việt
Hồ Việt
 
32 Bài tập ôn tập sóng cơ học-lớp chất lượng
Hồ Việt
 
De thi lan 1 9-8-2012
Hồ Việt
 
đề Thi đại học môn toán; khối d
Hồ Việt
 
đề Thi đại học môn toán; khối b
Hồ Việt
 
Bài giải đề thi đại học môn lý khối a và khối a1 năm 2012 - giải - hồ hoàng ...
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 32
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 33
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 34
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 35
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 36
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 37
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 38
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 41
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 39
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 40
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 41
Hồ Việt
 
45 đề thi thử đại học môn vật lý năm 2012- đề số 42
Hồ Việt
 

Tài liệu nhóm học lý 360.chương 6

  • 1. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM VI. TÍNH CHẤT SÓNG CỦA ÁNH SÁNG A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT 1. Tán sắc ánh sáng. * Sự tán sắc ánh sáng Tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc. * Ánh sáng đơn sắc, ánh sáng trắng Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng đơn sắc có một màu gọi là màu đơn sắc. Mỗi màu đơn sắc trong mỗi môi trường có một bước sóng xác định. Khi truyền qua các môi trường trong suốt khác nhau vận tốc của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi còn tần số của ánh sáng thì không thay đổi. Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Dải có màu như cầu vồng (có có vô số màu nhưng được chia thành 7 màu chính là đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím) gọi là quang phổ của ánh sáng trắng. Chiết suất của các chất lỏng trong suốt biến thiên theo màu sắc của ánh sáng và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím. * Ứng dụng của sự tán sắc ánh sáng Hiện tượng tán sắc ánh sáng được dùng trong máy quang phổ để phân tích một chùm sáng đa sắc, do các vật sáng phát ra, thành các thành phần đơn sắc. Nhiều hiện tượng quang học trong khí quyển, như cầu vồng chẳng hạn xảy ra do sự tán sắc ánh sáng. Đó là vì trước khi tới mắt ta, các tia sáng Mặt Trời đã bị khúc xạ và phản xạ trong các giọt nước. Hiện tượng tán sắc làm cho ảnh của một vật trong ánh sáng trắng qua thấu kính không rỏ nét mà bị nhòe, lại bị viền màu sắc (gọi là hiện tượng sắc sai). 2. Nhiễu xạ ánh sáng – Giao thoa ánh sáng. * Nhiểu xạ ánh sáng: Nhiễu xạ ánh sáng là hiện tượng truyền sai lệch với sự truyền thẳng của ánh sáng khi đi qua lỗ nhỏ hoặc gặp vật cản. Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. * Hiện tượng giao thoa ánh sáng Hai chùm sáng kết hợp là hai chùm phát ra ánh sáng có cùng tần số và cùng pha hoặc có độ lệch pha không đổi theo thời gian. Khi hai chùm sáng kết hợp gặp nhau chúng sẽ giao thoa với nhau: Những chổ 2 sóng gặp nhau mà cùng pha với nhau, chúng tăng cường lẫn nhau tạo thành các vân sáng. Những chổ hai sóng gặp nhau mà ngược pha với nhau, chúng triệt tiêu nhau tạo thành các vân tối. Nếu dùng ánh sáng trắng thì hệ thống vân giao thoa của các ánh sáng đơn sắc khác nhau sẽ không trùng khít với nhau: ở chính giữa, vân sáng của các ánh sáng đơn sắc khác nhau nằm trùng với nhau cho một vân sáng trắng gọi là vân trắng chính giữa. Ở hai bên vân trắng chính giữa, các vân sáng khác của các sóng ánh sáng đơn sắc khác nhau không trùng với nhau nữa, chúng nằm kề sát bên nhau và cho những quang phổ có màu như ở cầu vồng. Hiện tượng giao thoa ánh sáng là bằng chứng thực nghiệm khẵng định ánh sáng có tính chất sóng. * Vị trí vân, khoảng vân D + Vị trí vân sáng: xs = k ; với k  Z. a D + Vị trí vân tối: xt = (2k + 1) ; với k  Z. 2a D + Khoảng vân là khoảng cách giữa 2 vân sáng (hoặc 2 vân tối) liên tiếp: i = . Giữa n vân sáng liên tiếp có a (n – 1) khoảng vân. * Bước sóng và màu sắc ánh sáng + Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một bước sóng xác định. Màu ứng với mỗi bước sóng của ánh sáng gọi là màu đơn sắc. + Mọi ánh sáng đơn sắc mà ta nhìn thấy đều có bước sóng trong chân không (hoặc không khí) trong khoảng từ 0,38m (ánh sáng tím) đến 0,76m (ánh sáng đỏ). + Những màu chính trong quang phổ ánh sáng trắng (đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím) ứng với từng vùng có bước sóng lân cận nhau. Mail:vietan16@yahoo.com Page 1
  • 2. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Bảng màu và bước sóng của ánh sáng trong chân không: Màu Đỏ Cam Vàng Lục Lam Chàm Tím  (m) 0,640 0,590 0,570 0,500 0,450 0,430 0,380 0,760 0,650 0,600 0,575 0,510 0,460 0,440 + Ngoài các màu đơn sắc còn có các màu không đơn sắc là hỗn hợp của nhiều màu đơn sắc với những tỉ lệ khác nhau. 3. Quang phổ. * Máy quang phổ lăng kính + Máy quang phổ là dụng cụ phân tích chùm sáng có nhiều thành phần thành những thành phần đơn sắc khác nhau. + Máy dùng để nhận biết các thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn phát ra. + Máy quang phổ có ba bộ phận chính: - Ống chuẫn trực là bộ phận tạo ra chùm sáng song song. - Hệ tán sắc có tác dụng phân tích chùm tia song song thành nhiều chùm tia đơn sắc song song. - Buồng ảnh dùng để quan sát hay chụp ảnh quang phổ. + Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ lăng kính dựa trên hiện tượng tán sắc ánh sáng. * Quang phổ liên tục + Quang phổ liên tục là một dải màu liên tục từ đỏ đến tím. + Quang phổ liên tục do các chất rắn, chất lỏng hoặc chất khí có áp suất lớn, phát ra khi bị nung nóng. + Quang phổ liên tục của các chất khác nhau ở cùng một nhiệt độ thì hoàn toàn giống nhau và chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của chúng. * Quang phổ vạch phát xạ + Quang phổ vạch phát xạ là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối. + Quang phổ vạch phát xạ do các chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi bị kích thích bằng điện hay bằng nhiệt. + Quang phổ vạch của các nguyên tố khác nhau thì rất khác nhau về số lượng các vạch, vị trí và độ sáng tỉ đối giữa các vạch. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố đó. Ví dụ, trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ở vùng ánh sáng nhìn thấy có bốn vạch đặc trưng là vạch đỏ, vạch lam, vạch chàm và vạch tím. + Phân tích quang phổ vạch, ta có thể xác định sự có mặt của các nguyên tố và cả hàm lượng của chúng trong mẫu vật. * Quang phổ hấp thụ + Quang phổ hấp thụ là các vạch hay đám vạch tối trên nền của một quang phổ liên tục. + Quang phổ hấp thụ của chất lỏng và chất rắn chứa các đám vạch, mỗi đám gồm nhiều vạch hấp thụ nối tiếp nhau một cách liên tục. + Quang phổ hấp thụ của chất khí chỉ chứa các vạch hấp thụ và là đặc trưng cho chất khí đó. 4. Tia hồng ngoại – Tia tử ngoại. * Phát hiện tia hồng ngoại và tử ngoại Ở ngoài quang phổ ánh sáng nhìn thấy được, ở cả hai đầu đỏ và tím, còn có những bức xạ mà mắt không nhìn thấy, nhưng nhờ mối hàn của cặp nhiệt điện và bột huỳnh quang mà ta phát hiện được. Các bức xạ đó gọi là tia hồng ngoại và tia tử ngoại. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại có cùng bản chất với ánh sáng. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại cũng tuân theo các định luật: truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ, và cũng gây được hiện tượng nhiễu xạ, giao thoa như ánh sáng thông thường. * Tia hồng ngoại + Các bức xạ không nhìn thấy có bước sóng dài hơn 0,76m đến khoảng vài milimét được gọi là tia hồng ngoại. + Mọi vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia hồng ngoại. Nguồn phát tia hồng ngoại thông dụng là lò than, lò điện, đèn điện dây tóc. + Tính chất: - Tính chất nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt: vật hấp thụ tia hồng ngoại sẽ nóng lên. - Tia hồng ngoại có khả năng gây ra một số phản ứng hóa học, có thể tác dụng lên một số loại phim ảnh, như loại phim hồng ngoại dùng chụp ảnh ban đêm. Mail:vietan16@yahoo.com Page 2
  • 3. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM - Tia hồng ngoại có thể điều biến được như sóng điện từ cao tần. - Tia hồng ngoại có thể gây ra hiệu ứng quang điện trong ở một số chất bán dẫn. + Ứng dụng: - Tia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm. - Sử dụng tia hồng ngoại để chụp ảnh bề mặt Trái Đất từ vệ tinh. - Tia hồng ngoại được dùng trong các bộ điều khiển từ xa để điều khiển hoạt động của tivi, thiết bị nghe, nhìn, … - Tia hồng ngoại có nhiều ứng dụng đa dạng trong lĩnh vực quân sự: Tên lửa tự động tìm mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra; camera hồng ngoại dùng để chụp ảnh, quay phim ban đêm; ống nhòm hồng ngoại để quan sát ban đêm. * Tia tử ngoại + Các bức xạ không nhìn thấy có bước sóng ngắn hơn 0,38 m đến cở vài nanômét được gọi là tia tử ngoại. + Nguồn phát: Những vật được nung nóng đến nhiệt độ cao (trên 2000 0 C) đều phát tia tử ngoại. Nguồn phát tia tử ngoại phổ biến hơn cả là đèn hơi thủy ngân và hồ quang điện. + Tính chất: - Tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm ion hóa không khí và nhiều chất khí khác. - Kích thích sự phát quang của nhiều chất, có thể gây một số phản ứng quang hóa và phản ứng hóa học. - Có một số tác dụng sinh lí: hủy diệt tế bào da, làm da rám nắng, làm hại mắt, diệt khuẩn, diệt nấm mốc, … - Có thể gây ra hiện tượng quang điện. - Bị nước, thủy tinh… hấp thụ rất mạnh nhưng lại có thể truyền qua được thạch anh. + Sự hấp thụ tia tử ngoại: Thủy tinh hấp thụ mạnh các tia tử ngoại. Thạch anh, nước và không khí đều trong suốt với các tia có bước sóng trên 200 nm, và hấp thụ mạnh các tia có bước sóng ngắn hơn. Tầng ôzôn hấp thụ hầu hết các tia có bước sóng dưới 300 nm và là “tấm áo giáp” bảo vệ cho người và sinh vật trên mặt đất khỏi tác dụng hủy diệt của các tia tử ngoại của Mặt Trời. + Ứng dụng: Thường dùng để khử trùng nước, thực phẩm và dụng cụ y tế, dùng chữa bệnh (như bệnh còi xương), để tìm vết nứt trên bề mặt kim loại, … 5. Tia X – Thang sóng điện từ. * Tia X: Tia X là những sóng điện từ có bước sóng từ 10 -11 m đến 10-8 m. * Cách tạo ra tia X: Cho một chùm tia catôt – tức là một chùm electron có năng lượng lớn – đập vào một vật rắn thì vật đó phát ra tia X. Có thể dùng ống Rơn-ghen hoặc ống Cu-lít-dơ để tạo ra tia X. * Tính chất của tia X: + Tính chất đáng chú ý của tia X là khả năng đâm xuyên. Tia X xuyên qua được giấy, vải, gổ, thậm chí cả kim loại nữa. Tia X dễ dàng đi xuyên qua tấm nhôm dày vài cm, nhưng lại bị lớp chì vài mm chặn lại. Do đó người ta thường dùng chì để làm các màn chắn tia X. Tia X có bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn; ta nói nó càng cứng. + Tia X có tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm ion hóa không khí. + Tia X có tác dụng làm phát quang nhiều chất. + Tia X có thể gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết kim loại. + Tia X có tác dụng sinh lí mạnh: hủy diệt tế bào, diệt vi khuẩn, … * Công dụng của tia X: Tia X được sử dụng nhiều nhất để chiếu điện, chụp điện, để chẩn đoán hoặc tìm chổ xương gãy, mảnh kim loại trong người…, để chữa bệnh (chữa ung thư). Nó còn được dùng trong công nghiệp để kiểm tra chất lượng các vật đúc, tìm các vết nứt, các bọt khí bên trong các vật bằng kim loại; để kiểm tra hành lí của hành khách đi máy bay, nghiên cứu cấu trúc vật rắn... * Thang sóng điện từ: + Sóng vô tuyến, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia tử ngoại, tia Rơnghen, tia gamma là sóng điện từ. Các loại sóng điện từ đó được tạo ra bởi những cách rất khác nhau, nhưng về bản chất thì thì chúng cũng chỉ là một và giữa chúng không có một ranh giới nào rỏ rệt. Tuy vậy, vì có tần số và bước sóng khác nhau, nên các sóng điện từ có những tính chất rất khác nhau (có thể nhìn thấy hoặc không nhìn thấy, có khả năng đâm xuyên khác nhau, cách phát khác nhau). Các tia có bước sóng càng ngắn (tia X, tia gamma) có tính chất đâm xuyên càng mạnh, dễ tác dụng lên kính ảnh, dễ làm phát Mail:vietan16@yahoo.com Page 3
  • 4. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM quang các chất và dễ ion hóa không khí. Trong khi đó, với các tia có bước sóng dài ta dễ quan sát hiện tượng giao thoa. + Người ta sắp xếp và phân loại sóng điện từ theo thứ tự bước sóng giảm dần, hay theo thứ tự tần số tăng dần, gọi là thang sóng điện từ. B. CÁC DẠNG BÀI TẬP 1. Sự tán sắc ánh sáng . * Kiến thức liên quan: Tán sắc ánh sáng là hiện tượng một chùm ánh sáng phức tạp bị phân tích thành các chùm ánh sáng đơn sắc. Nguyên nhân của hiện tượng tán sắc là do chiết suất của môi trường biến thiên theo màu sắc ánh sáng, và tăng dần từ màu đỏ đến màu tím. c Bước sóng ánh sáng trong chân không:  = ; với c = 3.108 m/s. f v c  Bước sóng ánh sáng trong môi trường: ’ =   . f nf n Khi truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác vận tốc truyền của ánh sáng thay đổi, bước sóng của ánh sáng thay đổi nhưng tần số (chu kì, tần số góc) của ánh sáng không thay đổi. Trong một số trường hợp, ta cần giải các bài toán liên quan đến các công thức của lăng kính: + Công thức chung: sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = i2 + i2 - A. Khi i1 = i2 (r1 = r2 ) thì D = Dmin D A A với sin min = n sin 2 2 + Trường hợp góc chiết quang A và góc tới i1 đều nhỏ (≤ 100), ta có các công thức gần đúng: i1 = nr1 ; i2 = nr2 ; A = r1 + r2 ; D = A(n – 1); Dmin = A(n – 1). Trong một số trường hợp khác, ta cần giải một số bài toán liên quan đến định luật phản xạ: i = i’, định luật khúc xạ: n1 sini1 = n2 sini2 . * Bài tập minh họa: 1. Bước sóng của ánh sáng đỏ trong không khí là 0,64 m. Tính bước sóng của ánh sáng đó trong nước biết 4 chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ là . 3 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Một chùm ánh sáng hẹp, đơn sắc có bước sóng trong chân không là  = 0,60 m. Xác định chu kì, tần số của ánh sáng đó. Tính tốc độ và bước sóng của ánh sáng đó khi truyền trong thủy tinh có chiết suất n = 1,5. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Một ánh sáng đơn sắc có bước sóng của nó trong không khí là 0,6 m và trong chất lỏng trong suốt là 0,4 m. Tính chiết suất của chất lỏng đối với ánh sáng đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Một lăng kính có góc chiết quang là 600 . Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là 1,5. Chiếu tia sáng màu đỏ vào mặt bên của lăng kính với góc tới 60 0 . Tính góc lệch của tia ló so với tia tới. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A = 60 0 , có chiết suất đối với tia đỏ là 1,514; đối với tia tím là 1,532. Tính góc lệch cực tiểu của hai tia này. Mail:vietan16@yahoo.com Page 4
  • 5. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A = 4 0 , đặt trong không khí. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ và tím lần lượt là 1,643 và 1,685. Chiếu một chùm tia sáng song song, hẹp gồm hai bức xạ đỏ và tím vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt này. Tính góc tạo bởi tia đỏ và tia tím sau khi ló ra khỏi mặt bên kia của lăng kính. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Chiếu một tia sáng đơn sắc màu vàng từ không khí (chiết suất coi như bằng 1 đối với mọi ánh sáng) vào mặt phẵng phân cách của một khối chất rắn trong suốt với góc tới 60 0 thì thấy tia phản xạ trở lại không khí vuông góc với tia khúc xạ đi vào khối chất rắn. Tính chiết suất của chất rắn trong suốt đó đối với ánh sáng màu vàng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Chiếu một tia sáng gồm hai thành phần đỏ và tím từ không khí (chiết suất coi như bằng 1 đối với mọi ánh sáng) vào mặt phẵng của một khối thủy tinh với góc tới 60 0 . Biết chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng đỏ là 1,51; đối với ánh sáng tím là 1,56. Tính góc lệch của hai tia khúc xạ trong thủy tinh. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: v c  1. Ta có: ’ =   = 0,48 m. f nf n c 1 c v  2. Ta có: f = = 5.1014 Hz; T = = 2.10-15 s; v = = 2.108 m/s; ’ = = = 0,4 m.  f n f n   3. Ta có: ’ = n= = 1,5. n ' sin i1 4. Ta có: sinr1 = = 0,58 = sin35,30  r1 = 35,30  r2 = A – r1 = 24,70 ; sini2 = nsinr2 = 0,63 = sin38,00 n  i2 = 38,80  D = i2 + i2 – A = 38,80 . D A A D A 5. Với tia đỏ: sin d min = ndsin = sin49,20  d min = 49,20 Ddmin = 2.49,20 – A = 38,40 = 380 24’. 2 2 2 Dt min  A A Dt min  A Với tia tím: sin = nt sin = sin500  = 500 Dtmin = 2.500 – A = 400 . 2 2 2 6. Với A và i1 nhỏ ( 100 ) ta có: D = (n – 1)A. Do đó: Dd = (nd = 1)A; Dt = (nt – 1)A. Góc tạo bởi tia ló đỏ và tia ló tím là: D = Dt – Dd = (nt – nd)A = 0,1680  10’. 7. Ta có: sini = nsinr = nsin(900 – i’) = nsin(900 – i) = ncosi  n = tani = 3 . sin i sin i 8. Ta có: sinrd = = 0,574 = sin350 ; sinrt = = 0,555 = sin33,70  r = rd – rt = 1,30 . nd nt 2. Giao thoa với ánh sáng đơn sắc. * Các công thức: Vị trí vân sáng, vân tối, khoảng vân: D D D xs = k ; xt = (2k + 1) ;i= ; với k  Z. a 2a a Mail:vietan16@yahoo.com Page 5
  • 6. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM i Nếu khoảng vân trong không khí là i thì trong môi trường có chiết suất n sẽ có khoảng vân là i’ = . n Giữa n vân sáng (hoặc vân tối) liên tiếp là (n – 1) khoảng vân. * Phương pháp giải: + Để tìm các đại lượng trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng đơn sắc ta viết biểu thức liên quan đến các đại lượng đã biết và đại lượng cần tìm từ đó suy ra và tính đại lượng cần tìm. + Để xác định xem tại một điểm M nào đó trên vùng giao thoa có vân sáng (bậc mấy) hay vân tối ta tính x OM khoảng vân i rồi lập tỉ số: M  để kết luận: i i x OM Tại M có vân sáng khi: M  = k, đó là vân sáng bậc k. i i x 1 Tại M có vân tối khi: M = (2k + 1) . i 2 L + Để xác định số vân sáng - tối trong miền giao thoa có bề rộng L ta lập tỉ số N = để rút ra kết luận: 2i Số vân sáng: N s = 2N + 1; với N  Z. Số vân tối: N t = 2N nếu phần thập phân của N < 0,5; N t = 2N + 2 nếu phần thập phân của N > 0,5. * Bài tập minh họa: 1. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng . Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Người ta đo được khoảng cách giữa 6 vân sáng liên tiếp trên màn là 6 mm. Tính bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm và khoảng cách từ vân sáng bậc 3 đến vân sáng bậc 8 ở cùng phía với nhau so với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 3 m. Dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  chiếu vào hai khe thì người ta đo được khoảng cách từ vân sáng trung tâm tới vân sáng thứ tư là 6 mm. Xác định bước sóng  và vị trí vân sáng thứ 6. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,4 m. Khoảng cách giữa hai khe là 0,4 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Xác định khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp và khoảng cách từ vân sáng 4 đến vân sáng 8 ở khác phía nhau so với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,5 m. Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm. Người ta đo được khoảng cách giữa 5 vân sáng liên tiếp trên màn là 4 mm. Tính khoảng cách từ hai khe đến màn và cho biết tại 2 điểm C và E trên màn, cùng phía với nhau so với vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm lần lượt là 2,5 mm và 15 mm là vân sáng hay vân tối? Từ C đến E có bao nhiêu vân sáng? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng . Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Người ta đo được Mail:vietan16@yahoo.com Page 6
  • 7. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng cách giữa 6 vân sáng liên tiếp trên màn là 6 mm. Xác định bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm và cho biết tại 2 điểm M và N trên màn, khác phía nhau so với vân sáng trung tâm và cách vân sáng trung tâm lần lượt là 3 mm và 13,2 mm là vân sáng hay vân tối? Nếu là vân sáng thì đó là vân sáng bậc mấy? Trong khoảng cách từ M đến N có bao nhiêu vân sáng? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Young cách nhau 0,5 mm, ánh sáng có bước sóng 0,5 m, màn ảnh cách hai khe 2 m. Bề rộng vùng giao thoa trên màn là 17 mm. Tính số vân sáng, vân tối quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6 μm. Khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2,5 m, bề rộng miền giao thoa là 1,25 cm (vân sáng trung tâm ở chính giữa). Tìm tổng số vân sáng và vân tối có trong miền giao thoa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a = 2 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là D = 1,5 m. Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,6 m. Xét trên khoảng MN trên màn, với MO = 5 mm, ON = 10 mm, (O là vị trí vân sáng trung tâm). Hỏi trên MN có bao nhiêu vân sáng, bao nhiêu vân tối? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: L ai 1. Ta có: i = = 1,2 mm;  = = 0,48.10-6 m; x8 - x3 = 8i – 3i = 5i = 6 mm. 6 1 D L ai 2. Ta có: i = = 1,5 mm;  = = 0,5.10-6 m; x6 = 6i = 9 mm. 5 1 D D 3. Ta có: i = = 2 mm; L = (9 – 1)i = 16 mm; x8 + x4 = 8i + 4i = 12i = 24 mm. a L ai x x 4. Ta có: i = = 1 mm; D = = 1,6 m; C = 2,5 nên tại C ta có vân tối; E = 15 nên tại N ta có vân 5 1  i i sáng; từ C đến E có 13 vân sáng kể cả vân sáng bậc 15 tại E. L ai x x 5. Ta có: i = = 1,2 mm;  = = 0,48.10-6 m; M = 2,5 nên tại M ta có vân tối; N = 11 nên tại N ta có 6 1 D i i vân sáng bậc 11. Trong khoảng từ M đến N có 13 vân sáng không kể vân sáng bậc 11 tại N. D L 6. Ta có: i = = 2 mm; N = = 4,25; quan sát thấy 2N + 1 = 9 vân sáng và 2N = 8 vân tối (vì phần thập a 2i phân của N < 0,5). D L 7. Khoảng vân: i = = 1,5 mm. Ta có: N = = 4,17; số vân sáng: N s = 2N + 1 = 9; số vân tối: vì phần a 2i thập phân của N < 0,5 nên: N t = 2N = 8; tổng số vân sáng và vân tối trong miền giao thoa: N s + Nt = 17. Mail:vietan16@yahoo.com Page 7
  • 8. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM D xM x 8. i = = 0,45.10-3 m; = 11,1; tại M có vân sáng bậc 11; N = 22,2; tại N có vân sáng bậc 22; trên MN a i i có 34 vân sáng 33 vân tối. 3. Giao thoa với ánh sáng hỗn hợp – Giao thoa với ánh sáng trắng. * Các công thức: Giao thoa với nguồn phát ánh sáng gồm một số ánh sáng đơn sắc khác nhau: Vị trí vân trùng (cùng màu): x = k1 1 = k2 2 = … = kn n ; với k  Z. Khoảng cách ngắn nhất giữa 2 vân trùng: Tại vị trí có k 1 = k2 = … = kn = 0 là vân trùng trung tâm, do đó khoảng cách gần nhau nhất giữa hai vân trùng đúng bằng khoảng cách từ vân trùng trung tâm đến vân trùng bậc 1 của tất cả các ánh sáng đơn sắc: x = k1 1 = k2 2 = … = kn n ; với k  N nhỏ nhất  0. Giao thoa với nguồn phát ra ánh sáng trắng (0,38 m    0,76 m): Ánh sáng đơn sắc cho vân sáng tại vị trí đang xét nếu: D ax ax ax x=k ; kmin = ; kmax = ;= ; với k  Z. a D d D t Dk Ánh sáng đơn sắc cho vân tối tại vị trí đang xét nếu:  .D ax 1 ax 1 2ax x = (2k + 1) ; kmin =  ; kmax =  ;= . 2a Dd 2 Dt 2 D(2k  1) (  t ) D Bề rộng quang phổ bậc n trong giao thoa với ánh sáng trắng:  xn = n d . a * Bài tập minh họa: 1. Hai khe Iâng cách nhau 0,8 mm và cách màn 1,2 m. Chiếu đồng thời 2 bức xạ đơn sắc 1 = 0,75 m và 2 = 0,45 m vào hai khe. Lập công thức xác định vị trí trùng nhau của các vân tối của 2 bức xạ 1 và 2 trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 2. Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Iâng và phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 = 0,6 m và bước sóng 2 chưa biết. Khoảng cách giữa hai khe là a = 0,2 mm, khoảng cách từ các khe đến màn là D = 1 m. Trong một khoảng rộng L = 2,4 cm trên màn, đếm được 17 vạch sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính bước sóng 2 , biết hai trong 3 vạch trùng nhau nằm ngoài cùng của khoảng L. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2 m. Nguồn sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và 2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm, cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Tìm số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ trên đoạn MN. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 2 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Dùng nguồn sáng phát ra ba bức xạ đơn sắc 1 = 0,4 m, 2 = 0,45 m và 3 = 0,6 m. Xác định vị trí các vân sáng trùng nhau và khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân sáng cùng màu với vân sáng chính giữa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 8
  • 9. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 5. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng λd = 720 nm và bức xạ màu lục có bước sóng λl (có giá trị trong khoảng từ 500 nm đến 575 nm). Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm có 8 vân sáng màu lục. Tính bước sóng λl của ánh sáng màu lục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần là 1 = 700 nm, 2 = 600 nm v 3 = 500 nm. Tại điểm M trong vùng giao thoa trên màn có hiệu khoảng cách đến hai khe là 2,1 m có vân sáng của bức xạ nào? Tại điểm N có hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 0,9 m có vân tối của bức xạ nào? Xác định vị trí một điểm có hiệu đường đi ( 0) để cả ba bức xạ trên đều cho vân sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m. Dùng ánh sáng trắng (0,76 m    0,38 m) để chiếu sáng hai khe. Xác định bề rộng của quang phổ bậc 1 và bậc 2. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,4 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2 m., hai khe S 1 và S2 được chiếu bằng ánh sáng trắng (0,76 m    0,40 m). Xác định bước sóng của những bức xạ cho vân tối và những bức xạ cho vân sáng tại điểm M cách vân sáng trung tâm 8 mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 9. Trong thí nghiệm của Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 1,6 m. Dùng ánh sáng trắng (0,76 m    0,38 m) để chiếu sáng hai khe. Hãy cho biết có những bức xạ nào cho vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh sáng màu vàng có bước sóng v = 0,60 m. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: D D  5 1. Vị trí vân trùng có: k1 1 = k2 2  k2 = k1 1 = k1 ; với k1 và k2  Z thì k1 nhận các giá trị 0, 3, 6, ... a a 2 3 tương ứng với các giá trị 0, 5, 10, ... của k 2 . D L 2. Ta có: i1 = 1 = 3.10-3 m; = 8  có 9 vân sáng của bức xạ có bước sóng 1 và có 17 - 9 + 3 = 11 vân a i1 L ai sáng của bức xạ có bước sóng 2  i2 = = 2,4.10-3 m  2 = 2 = 0,48.10-6 m. 11 1 D D D  3 3. Các vân trùng có: k1 1 = k2 2  k2 = k1 1 = k1 ; các vân sáng trùng ứng với k1 = 0, 4, 8, 12, ... và a a 2 4 D x x k2 = 0, 3, 6, 9, ... . Vì i1 = 1 = 1,8.10-3 m  M = 3,1; N = 12,2  trên đoạn MN có 9 vân sáng của bức a i1 i1 Mail:vietan16@yahoo.com Page 9
  • 10. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM xM 2 D x xạ 1 (từ vân sáng bậc 4 đến vân sáng bậc 12). Vì i2 = = 2,4.10-3 m  = 2,3; N = 9,2  trên đoạn a i2 i2 MN có 9 vân sáng của bức xạ 1 (từ vân sáng bậc 3 đến vân sáng bậc 9). Vậy trên đoạn MN có 3 vân sáng trùng nhau của 2 bức xạ ứng với k 1 = 4; 8 và 12 và k2 = 3; 6 và 9. D D D 4. Vị tr í vân trùng có: k1 1 = k2 2 = k3 3  9k1 = 8k2 = 6k3 . Khoảng cách ngắn nhất giữa hai vân sáng a a a D D D cùng màu với vân sáng chính giữa là: x = 9 1 = 8 2 = 6 3 = 3,6.10-3 m. a a a k 5. Vị trí các vân trùng có: kdd = kll  kd = l l . Vì giữa hai vân trùng gần nhau nhất có 8 vân màu lục nên d vân trùng đầu tiên tính từ vân vân trung tâm là vân sáng bậc 9 của ánh sáng màu lục. 9.500 9.575 k  Ta có: = 6,25  kd  = 7,12. Vì kd  Z nên kd = 7  l = d d = 560 nm. 720 720 kl -6 -6 6. Tại M ta có: dM = 2,1.10 m = 3.0,7.10 m = 31 , do đó tại M có vân sáng của bức xạ có bước sóng 1 . Tại N ta có: dN = 0,9.10-6 m = 1,5.0,6.10-6 m = 1,52 , do đó tại N ta có vân tối của bức xạ có bước sóng 2 . Bội số chung nhỏ nhất của 1 , 2 , và 3 là 21.10-6 m, do đó tại điểm có hiệu đường đi 21 m sẽ có vân sáng của cả ba bức xạ. D D 7. Ta có: x1 = (đ - t ) = 0,95 mm; x2 = 2 (đ - t ) = 2x1 = 1,9 mm. a a D axM axM axM 8. Tại M có vân tối khi xM = (k + 0,5) k= - 0,5  kmax = - 0,5 = 3,7; kmin = - 0,5 a D min D max D axM = 1,6; vì k  Z nên k nhận các giá trị: 2 và 3; k = 2 thì  = = 0,64 m; k = 3 thì  = 0,48 m. (k  0,5) D axM D axM axM Tại M có vân sáng khi xM = k’  k’ =  k’max = = 4,2; k'min = = 2,1; vì k’  Z nên k’ a D min D max D ax nhận các giá trị: 3 và 4; với k’ = 3 thì  = M = 0,53 m; với k’ = 4 thì  = 0,40 m. kD  D D 4 9. Vị trí vân sáng trùng với vân sáng bậc 4 của ánh sáng màu vàng có: 4 V = k k= V a a  4V 4V  kmax = = 6,3; kmin = = 3,2; vì k  Z nên k nhận các giá trị: 4, 5, 6. Với k = 4 thì đó là vân sáng min max 4V bậc 4 của ánh sáng màu vàng, với k = 5 thì  = = 0,48 m; với k = 6 thì  = 0,40 m. k 4. Các bức xạ không nhìn thấy. * Kiến thức liên quan: Tia hồng ngoại: là sóng điện từ có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ và lớn hơn bước sóng của sóng vô tuyến (0,76 m    1 mm). Tia tử ngoại: là sóng điện từ có bước sóng lớn ngắn bước sóng của ánh sáng tím và dài hơn bước sóng của tia Rơnghen (1 nm    0,38 m). Tia Rơnghen: là sóng điện từ có bước sóng lớn ngắn bước sóng của tia tử ngoại và dài hơn bước sóng của tia gamma (10- 11 m    10-8 m). 1 hc Trong ống Culitgiơ: mv 2 ax = eU0AK = hfmax = .  min m 2 * Bài tập minh họa: 1. Một đèn phát ra bức xạ có tần số f = 1014 Hz. Bức xạ này thuộc vùng nào của thang sóng điện từ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 10
  • 11. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 2. Một ống Rơnghen phát ra bức xạ có bước sóng ngắn nhất là 0,04 nm. Xác định hiệu điện thế cực đại giữa hai cực của ống. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 3. Một ống Cu-lit-giơ có công suất trung bình 400 W, điện áp hiệu dụng giữa anôt và catôt là 10 kV. Tính: a) Cường độ dòng điện hiệu dụng qua ống. b) Tốc độ cực đại của các electron khi tới anôt. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 4. Chùm tia X phát ra từ một ống tia X (ống Cu-lít-giơ) có tần số lớn nhất là 6,4.1018 Hz. Bỏ qua động năng các êlectron khi bứt ra khỏi catôt. Tính hiệu điện thế giữa anôt và catôt của ống tia X. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 5. Hiệu điện thế giữa hai điện cực của ống Cu-lít-giơ (ống tia X) là UAK = 2.104 V, bỏ qua động năng ban đầu của êlectron khi bứt ra khỏi catốt. Tính tần số lớn nhất của tia X mà ống có thể phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6. Ống Rơnghen đặt dưới hiệu điện thế UAK = 19995 V. Động năng ban đầu của của các electron khi bứt ra khỏi catôt là 8.10-19 J. Tính bước sóng ngắn nhất của tia X mà ống có thể phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 7. Khi tăng điện áp giữa hai cực của ống Cu-lit-giơ thêm 4 kV thì tốc độ các electron tới anôt tăng thêm 8000 km/s. Tính tốc độ ban đầu của electron và điện áp ban đầu giữa hai cực của ống Cu-lit-giơ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 8. Trong ống Cu-lit-giơ, tốc độ của electron khi tới anôt là 50000km/s. Để giảm tốc độ này xuống còn 10000 km/s thì phải giảm điện áp giữa hai đầu ống bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ * Hướng dẫn giải và đáp số: c 1. Ta có:  = = 3.10-7 m. Bức xạ này thuộc vùng tử ngoại của thang sóng điện từ. f hc hc 2. Ta có: eUAK   =  UAKmax = = 31.103 V.  emin P 1 2eU 2 3. a) Ta có: I = = 0,04 A. b) Ta có: mv 2 ax = eU0 = eU 2  vmax = m = 7.107 m/s. U 2 m Mail:vietan16@yahoo.com Page 11
  • 12. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM hf max 4. Ta có: eUAK = hfmax  UAK = = 26,5.103 V. e eU AK 5. Ta có: eUAK = hfmax  fmax = = 0,483.10-19 Hz. h hc hc 6. Ta có: eUAK   =  min = = 6,2.10-8 m.  eU AK 1 1 1 1 2 1 7. Ta có: eU = mv2 ; e(U + U) = eU + eU = m(v + v)2  mv2 + eU = mv + mvv + mv2 2 2 2 2 2 1 eU  mv 2 1 2 2 mv 2  eU = mvv + mv  v = = 84.106 m/s; U = = 2.105 V. 2 mv 2e 1 1 1 1 2 1 8. Ta có: eU = mv2 ; e(U - U) = eU - eU = m(v - v)2  mv2 - eU = mv - mvv + mv2 2 2 2 2 2 1 mvv  mv 2  U = 2 = 6825 V. e C. MỘT SỐ CÂU TRẮC NGHIỆM LUYỆN TẬP Chủ đềI: TÁN SẮC ÁNH SÁNG 6.1>Chọn câu trả lời đúng nhất: Chiếu 1 chùm tia sáng hẹp qua một lăng kính. Sau lăng kính ta thu được một chùm sáng có màu sắc khác nhau. Nguyên nhân của hiện tượng này là do: A.giao thoa ánh sáng B.tán sắc ánh sáng C.phản xạ ánh sáng D.khúc xạ ánh sáng ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.2>Chọn phát biểu sai trong các phát biểu sau: A.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi qua lăng kính. B.Lăng kính có khả năng làm làm tán sắc ánh sáng trắng. C.Ánh sáng trắng khi đi qua lăng kính sẽ bị tách thành chùm ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. D.Khi chiếu chùm ánh sáng đơn sắc vào lăng kính thì chùm ánh sáng sau lăng kính vẫn giữ nguyên màu và không bị lệch phương truyền. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.3>Một tia sáng đi qua lăng kính, tia ló mà thí nghiệm thu được không phải là một dải màu mà là một màu duy nhất thì tia sáng đó là: A.Ánh sáng trắng B.Ánh sáng đa sắc C.Ánh sáng đơn sắc D.Ánh sáng bị tán sắc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.4>Chọn phương án trả lời sai: A.Hiện tượng tán sắc chỉ xảy ra ở lăng kính. B.Hiện tượng cầu vồng xảy ra do tán sắc ánh sáng. C.Tia đỏ trong dãy quang phổ trong thí nghiệm tán sắc ánh sáng của Niutơn bị lệch ít nhất. D.Hiện tượng tán sắc ánh sáng xảy ra ở mặt phân cánh hai môi trường chiết quang khác nhau. Mail:vietan16@yahoo.com Page 12
  • 13. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.5>Khi nói về ánh sáng đơn sắc, phát biểu nào sau đây là sai? A.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có tần số xác định. B.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có chu kì xác định. C.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có tần số hoặc bước sóng xác định. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D.Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng khi đi qua lăng kính chỉ bị lệch mà không bị đổi màu. 6.6>Đối với ánh sáng nhìn thấy, yếu tố nào sau đây gây ra cảm giác màu: A.Vận tốc ánh sáng. B.Bước sóng ánh sáng. C.Cường độ ánh sáng. D.Môi trường truyền sóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.7>Khi truyền qua lớp kính cửa sổ, ánh sáng trắng không bị tán sắc thành các màu cơ bản là vì: A.kính cửa sổ là loại thuỷ tinh không tán sắc ánh sáng. B.ánh sáng trắng ngoài trời là những sóng không kết hợp nên chúng không bị tán sắc. C.kính cửa sổ không phải là lăng kính nên không tán sắc ánh sáng. D.các tia sáng màu sau khi đi qua lớp kính và ló ra ngoài thì chồng chất lên nhau. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.8>Chiếu một chùm ánh sáng trắng qua lăng kính thuỷ tinh. Nếu đặt một màn chắn phía sau lăng kính ta sẽ thấy ánh sáng màu đỏ bị lệch ít hơn ánh sáng màu tím, đó là do: A.chiết suất của thuỷ tinh đối với ánh sáng đỏ nhỏ hơn ánh sáng tím. B.vận tốc của ánh sáng đỏ trong thuỷ tinh lớn hơn so với ánh sáng tím. C.chiết suất của thuỷ tinh đối với ánh sáng đỏ lớn hơn ánh sáng tím. D.vận tốc ánh sáng đỏ trong thủy tinh nhỏ hơn so với ánh sáng tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.9>Khi nói về vân giao thoa của ánh sáng trắng trong thí nghiệm Young, nhận xét nào không đúng? A.Vân chính giữa là vân sáng trắng, hai bên là quang phổ các bậc có màu như cầu vồng. B.Các vân sáng, vân tối xen kẽ nhau một cách đều đặn. C.Các vân giao thoa cùng màu đơn sắc, cùng bậc đối xứng nhau qua vân sáng trung tâm. D.Trong dải màu quang phổ, vân tím ở gần vân sáng trung tâm hơn vân đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.10>Trong các hiện tượng được nêu dưới đây, trường hợp nào liên quan hiện tượng tán sắc ánh sáng? A.Màu sắc sặc sỡ trên bong bóng xà phòng. B.Các vạch màu của ánh sáng trắng sau khi chiếu qua lăng kính. C.Vết sáng trên tường khi chiếu ánh sáng từ đèn Pin. D.Bóng đen trên tờ giấy khi dùng một chiếc thước nhựa chắn chùm ánh sáng tới. Mail:vietan16@yahoo.com Page 13
  • 14. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.11>Chọn câu trả lời sai: A.Ánh sáng trắng là hỗn hợp gồm 7 ánh sáng đơn sắc: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. B.Chiết suất của thủy tinh có giá trị lớn nhất đối với ánh sáng tím. C.Góc lệch của tia sáng đơn sắc khúc xạ qua lăng kính phụ thuộc vào chiết suất của lăng kính: chiết suất của lăng kính càng lớn thì góc lệch càng lớn. D.Dãy cầu vồng thu được khi chiếu ánh sáng trắng vào thủy tinh là quang phổ của ánh sáng trắng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.12>Ánh sáng trắng qua lăng kính thủy tinh bị tán sắc, quan sát thí nghiệm ta thấy: ánh sáng màu tím bị lệch nhiều hơn so với ánh sáng màu đỏ. Nguyên nhân của hiện tượng trên là do: A.Tốc độ ánh sáng tím trong thủy tinh lớn hơn so với ánh sáng đỏ. B.Chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng tím lớn hơn chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng đỏ. C.Tần số của ánh sáng tím nhỏ hơn tần số của ánh sáng đỏ. D.Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có một số tần số khác nhau và do chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng có tần số lớn hơn thì lớn hơn so với ánh sáng có tần số nhỏ hơn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.13>Chọn câu trả lời không đúng: A.Chiết suất của thủy tinh đối với ánh sáng màu vàng nhỏ hơn ánh sáng màu lục. B.Trong hiện tượng tán sắc ánh sáng trắng: tia màu da cam có góc lệch nhỏ hơn so với tia màu lam. C.Khi chiếu chùm ánh sáng trắng vào mặt phân cách hai môi trường chiết quang khác nhau có phương truyền trùng phương pháp tuyến của mặt phân cách thì chùm tia sáng sau khi đi qua mặt phân cách sẽ là chùm sáng có màu cầu vồng. D.Tốc độ của ánh sáng quyết định chiết suất của môi trường. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.14>Chiếu một chùm tia sáng màu vàng vào mặt bên của một lăng kính có góc chiết quang A= 9 0 dưới góc tới nhỏ. Tốc độ của tia màu vàng trong lăng kính là 1,85.10 8 m/s; tốc độ ánh sáng trong chân không c= 3.108 m/s. Góc lệch của tia ló là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,0976rad B.0,2538rad B.5,5946rad D.0,4116rad 6.15>Một lăng kính có góc chiết quang A= 60 , chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ nđ = 1,6145 và đối với tia tím là nt = 1,6623. Thực hiện thí nghiệm tán sắc với ánh sáng trắng thì góc lệch của tia đỏ, góc lệch của tia tím, góc lệch của tia màu đỏ và tia màu tím lần lượt sẽ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Dđ = 0,0644rad; Dt = 0,0694rad; D = 0,005rad. B.Dđ = 0,0694rad; Dt = 0,0644rad; D = 0,005rad. C.Dđ = 0,0464rad; Dt = 0,0964rad; D = 0,05rad. D.Dđ = 0,0964rad; Dt = 0,0464rad; D = 0,05rad. Mail:vietan16@yahoo.com Page 14
  • 15. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.16>Chiếu một chùm ánh sáng trắng vào mặt bên của một lăng kính có góc chiết quang A= 6 0 theo phương vuông góc mặt phân giác góc chiết quang. Trên màn quan sát E đặt song song và cách mặt phân giác của lăng kính một đoạn d= 1,5m ta thu được dải màu có bề rộng là 6mm. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là nđ = 1,5015. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng tím sẽ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nt = 1,5264 B.nt = 1,5397 C.nt = 1,5543 D.nt = 1,5168 0 6.17>Một lăng kính thủy tinh có góc chiết quang A= 7 , chiết suất của lăng kính đối với tia tím là nt = 1,6042. Chiếu vào lăng kính một tia sáng trắng dưới góc tới nhỏ, góc lệch giữa tia ló màu đỏ và tia tím là D = 0,0045rad. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu đỏ là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nđ = 1,5872 B.nđ = 1,5798 C.nđ = 1,6005 D.nđ = 1,5672 6.18>Lăng kính có góc chiết quang A= 600 , chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu vàng nv = 1,62; đối với ánh sáng màu đỏ nđ = 1,59. Khi chiếu chùm ánh sáng trắng vào lăng kính trên thì độ lệch của tia sáng màu đỏ và màu vàng ứng với góc lệch cực tiểu của chúng có giá trị bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. D = 20 20’ . B. D = 20 45’ . C. D = 20 53’ . D. D = 20 38’ . 6.19>Chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên của một lăng kính có tiết diện thẳng là một tam giác đều sao cho tia vàng đạt cực tiểu. Chiết suất của lăng kính đối với tia vàng là nv = 1,62. Để cho tia tím có góc lệch cực tiểu thì góc tới phải tăng 200 . Chiết suất của lăng kính đối với tia tím có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.nt = 1,68 . B.nt = 1,92 . C.nt = 1,86 . D.nt = 1,75 . Chủ đề: NHIỄU XẠ ÁNH SÁNG, GIAO THOA ÁNH SÁNG. 6.20>Chọn câu trả lời sai: A.Giao thoa ánh sáng là hiện tượng đặc trưng của sóng. B.Nơi nào có sóng thì nơi ấy có giao thoa. C.Nơi nào có giao thoa thì nơi ấy có sóng. D.Hai sóng có cùng tần số và có độ lệch pha không đổi theo thời gian gọi là sóng kết hợp. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.21>Hiện tượng giao thoa chứng tỏ rằng: A.Ánh sáng có thể tán sắc. B.Ánh sáng là sóng điện từ. C.Tốc độ truyền của ánh sáng phụ thuộc chiết suất môi trường D.Ánh sáng là sóng dọc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.22>Để quan sát được hiện tượng giao thoa trên màn thì hai chùm sáng giao thoa nhau cần phải thỏa mãn điều kiện gì? A.Cùng tần số, có độ lệch pha không đổi theo thời gian. B.Cùng biên độ, cùng tần số Mail:vietan16@yahoo.com Page 15
  • 16. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Cùng pha, cùng biên độ. D.Cùng tần số, cùng chu kỳ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.23>Bước sóng của một ánh sáng đơn sắc trong chân không là  . Bước sóng của ánh sáng đơn sắc đó trong môi trường chiết suất n là  ' xác định theo biểu thức nào? n  A.  '  B.  '  C.  '   D.  '  n  n ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.24>Ứng dụng của thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young là: A.Đo bước sóng ánh sáng. B.Đo cường độ ánh sáng. C.Đo tốc độ ánh sáng. D.Đo độ đơn sắc của ánh sáng. 6.25>Trong thí nghiệm giao thoa Young dùng ánh sáng đơn sắc thì vân trung tâm sẽ là: A.Một vệt màu đen. B.Một vệt màu có cùng màu với nguồn. C.Một vệt trắng. D.Không quan sát được gì. 6.26>Trong thí nghiệm Young với ánh sáng trắng làm thí nghiệm, nếu ta dùng kính lọc sắc: A.màu đỏ thì trên màn quan sát sẽ xuất hiện những vạch màu trắng xen kẽ với những vạch tối. B.màu tím thì trên màn sẽ xuất hiện những vạch màu tím nằm xen kẽ với những vạch tối. C.màu lam thì trên màn sẽ xuất hiện những vạch màu tím nằm xen kẽ với những vạch tối. D.không màu thì trên màn sẽ không quan sát được hiện tượng giao thoa. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.27>Chọn câu trả lời sai: A.Nhiễu xạ ánh sáng là hiện tượng ánh sáng không tuân theo định luật truyền thẳng. B.Nhiễu xạ ánh sáng cũng tuân theo định luật truyền thẳng ánh sáng. C.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng cũng chứng tỏ rằng ánh sáng có tính chất sóng. D.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng tương tự hiện nhiễu xạ của sóng trên mặt nước. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.28>Chọn câu trả lời không đúng trong hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng: A.Lỗ nhỏ hoặc khe nhỏ được chiếu sáng có vai trò như một nguồn phát sóng ánh sáng. B.Khi thu hẹp lỗ tròn tới một mức nào đó thì xuất hiện một vết sáng tròn được bao quanh bởi các vành tròn sáng tối nằm đan xen lẫn nhau. C.Ta chỉ có thể quan sát được lỗ tròn khi điểm quan sát nằm trong phạm vi ảnh của lỗ tròn. D.Lỗ tròn càng to thì ảnh của lỗ tròn càng rõ nét. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.29>Hiện tượng nào sau đây là hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng: A.Hiện tượng xuất hiện ánh sáng nhiều màu sắc khi quan sát bong bóng xà phòng. B.Hiện tượng ánh sáng đổi phương truyền khi đi qua một mặt phân cách giữa hai môi trường có chiết suất khác nhau. C.Hiện tượng cầu vồng xuất hiện khi Trời vừa tạnh mưa và có nắng. D.Hiện tượng khi ánh sáng Mặt Trời chiếu qua khung cửa sổ dưới sàn nhà ta không thấy đường nét rõ của khung cửa. Mail:vietan16@yahoo.com Page 16
  • 17. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.30>Chọn câu trả lời đúng về hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng. A.Khe hẹp trong hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng đóng vai trò là một nguồn phát sáng thứ cấp. B.Lỗ tròn chỉ đóng vai trò là cho ánh sáng từ nguồn đi qua. C.Độ rộng của lỗ tròn không ảnh hưởng gì đến hình ảnh quan sát trên màn. D.Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng giống với hiện tượng khúc xạ ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.31>Chọn phát biểu đúng: A.Thí nghiệm giao thoa chứng tỏ ánh sáng có thể bị khúc xạ. B.Thí nghiệm giao thoa chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. C.Hiện tượng phản xạ ánh sáng có thể quan sát được bằng thí nghiệm Young. D.Thí nghiệm giao thoa ánh sáng chỉ thực hiện được bằng thí nghiệm Young. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.32>Tìm phát biểu sai: A.Trong giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai vân tối liên tiếp bằng một khoảng vân. B.Thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng thì vân sáng chính giữa là một vân trắng. C.Trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng thì trong dãy quang phổ bậc một tia tím nằm xa hơn tia đỏ so với vân trung tâm. D.Trong thí nghiệm Young, các vân giao thoa nằm đối xứng nhau qua vân trung tâm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.33>Kết quả thu được trong thí nghiệm nhiễu xạ ánh sáng chứng tỏ rằng : A.Tần số của ánh sáng thay đổi khi gặp mép của lỗ tròn. B.Phương truyền của ánh sáng thay đổi khi ánh sáng đi qua mép của lỗ tròn. C.Ánh sáng có tính chất sóng và là sóng dọc. D.Vận tốc của ánh sáng thay đổi khi ánh sáng bị nhiễu xạ tại mép của khe hẹp. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.34>Ánh sáng màu Lam có bước sóng trong chân không và trong nước lần lượt là 0,4861  m và 0,3635  m . Chiết suất tuyệt đối của nước đối với ánh sáng màu Lam là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n= 1,3373 B.n= 0,7478 C.n= 0,8534 D.n= 1,4142 6.35>Ánh sáng màu đỏ có bước sóng trong chân không là 656,5nm ; chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ là 1,3311. Bước sóng của ánh sáng đỏ trong nước có giá trị bằng : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 17
  • 18. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.873,9nm B.493,2nm C.567,4nm D.634,1nm 6.36>Chiết suất của chất làm lăng kính đối với ánh sáng màu Tím là nt = 1,54. Tốc độ của ánh sáng Tím trong lăng kính có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.vt = 0,1948.108 m/s B.vt = 194,8.106 m/s C.vt = 19,48.105 m/s D.vt = 1948,0.104 m/s 6.37>Bước sóng của ánh sáng màu Lục trong chân không là 565,8nm; biết chiết suất của nước đối với ánh sáng màu Lục là nLục = 1,335. Tần số của ánh sáng màu Lục trong nước là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.f= 3,97.10(Hz) B.f= 4,53.10(Hz) C.f= 5,30.10(Hz) D.f= 6,12.10(Hz) 6.38>Chiết suất tỉ đối của kim cương đối với nước là 1,814; chiết suất tuyệt đối của nước đối với ánh sáng màu lục là 1,335. Tốc độ của ánh sáng màu lục trong kim cương là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.v= 2,5472.108 m/s B.v=1,8573.108 m/s C.v= 2,7647.108 m/s D.v=1,2388.108 m/s 6.39>Chiếu một chùm ánh sáng đỏ vào một môi trường có chiết suất n, biết bước sóng của ánh sáng đỏ trong chân không và trong môi trường lần lượt là 656,3nm và 410,2nm. Tốc độ của ánh sáng đỏ trong môi trường đó bị giảm đi bao nhiêu lần so với môi trường chân không. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.1,5 lần B.1,6 lần C.2 lần D.1 lần 6.40>Chọn phương án sai: A.Hiện tượng giao thoa và hiện tượng nhiễu xạ đều chứng tỏ ánh sáng có tính chất sóng. B.Trong hiện tượng giao thoa thì ở chính giữa luôn là một vân sáng, trong hiện tượng nhiễu xạ với lỗ tròn nhỏ thì điểm chính giữa lỗ tròn là một vân tối. C.Trong hình ảnh nhiễu xạ và giao thoa đều có những vân sáng tối nằm xen kẽ nhau. D.Đối với 1 khe hẹp thì không thể gây ra hiện tượng giao thoa nhưng lại gây ra được hiện tượng nhiễu xạ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.41>Chọn câu phát biểu chính xác về hiện tượng giao thoa: A.Khi tăng kích thước của nguồn sáng thì hệ vân sẽ không có gì thay đổi. B.Độ đơn sắc của nguồn sáng có ảnh hưởng rất lớn đến độ rõ nét của hình ảnh giao thoa. C.Muốn quan sát rõ hình ảnh giao thoa thì nguồn sáng cần phải để gần hai khe. D.Với nguồn sáng trắng thì bậc giao thoa có thể quan sát được trên màn vào cỡ vài chục bậc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ THÍ NGHIỆM YOUNG VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC: 6.42>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, a là khoãng cách giữa hai khe F 1 F2 , D là khoãng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát,  là bước sóng của ánh sáng làm thí nghiệm. Công thức nào sau đây đúng ? Mail:vietan16@yahoo.com Page 18
  • 19. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ iD ia Da i A.   B.   C.   D.   a D i Da 6.43>Hiệu quang trình  của sóng ánh sáng từ một điểm trên màn quan sát đến hai nguồn kết hợp trong thí nghiệm Young là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ xD aD D ax A.   B.   C.   D.   a x a D 6.44>Chọn câu sai : A.Khoảng vân là khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp. B.Khoảng cách giữa vân tối thứ k và vân tối thứ (k-1) bằng một khoảng vân. C.Khoảng cách giữa vân sáng bậc 1 và vân tối thứ 2 bằng một nửa khoảng vân. D.Khoảng vân là khoảng cách giữa hai vân sáng bất kỳ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.45>Bước sóng của ánh sáng màu Lục trong chân không có giá trị trong khoảng : A.0,450  m  0,510  m B. 0,570  m  0,600  m C.0,500  m  0,575  m D. 0,430  m  0,460  m ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.46>Chiết suất của môi trường trong suốt phụ thuộc vào bước sóng của ánh sáng theo biểu thức nào sau đây ? A B B A B A. n  2 B. n  A  2 C. n  A  D. n   2      ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.47>Một sóng ánh sáng đơn sắc được đặc trưng nhất bởi : A.Bước sóng B.Tần số. C.Tốc độ truyền. D.Chiết suất của môi trường đối với ánh sáng đó. 6.48>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, a là khoãng cách giữa hai khe F 1 F2 , D là khoãng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F1 F2 đến màn quan sát,  là bước sóng của ánh sáng làm thí nghiệm. Công thức xác định khoảng vân là : D a aD D A. i  B. i  C. i  D. i  k (k  Z) a D  a 6.49>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, công thức xác định vị trí vân sáng là : aD D a aD A. x  k B. x  k C. x  k D. x  k  a D i 6.50>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, công thức xác định vị trí vân tối là : D D D D D A. x  (2 k 1) B. x  k C. x  (2k  1) D. x   a a 2a a 3a Mail:vietan16@yahoo.com Page 19
  • 20. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.51>Công thức nào sau đây là sai ? D D D   A. x  k B. x   C. i  D. i  a a 2a a D D a 6.52>Sự sắp xếp nào sau đây là đúng ? A.  đỏ >  vàng >  lam . B.  đỏ <  lục <  vàng . C.  đỏ >  chàm >  tím . D.  da cam <  vàng >  lam . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.53>Trong ánh sáng nhìn thấy, yếu tố gây cảm giác màu cho mắt là : A.tần số sóng ánh sáng. B.cường độ ánh sáng. C.tốc độ ánh sáng. D.biên độ sóng ánh sáng. 6.54>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc, kết luận nào sau đây không đúng? A.Vị trí vân sáng bậc 1 tương ứng hệ số k=  1. B.Vị trí vân tối thứ 2 tương ứng hệ số k=  2. C.Vị trí vân tối thứ 1 tương ứng hệ số k= 0 ; -1. D.Vị trí vân sáng bậc n tương ứng hệ số k=  n. 6.55>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, nếu như khoảng cách giữa màn và mặt phẳng chứa hai khe tăng lên thì : A.khoảng vân quan sát được trên màn sẽ tăng lên. B.khoảng vân quan sát được trên màn sẽ giảm đi. C.khoảng vân không thay đổi. D.khoảng vân giảm đến giá trị tới hạn rồi tăng dần. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.56>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young : A.Giá trị khoảng cách giữa hai khe có trị số không quá vài mm. B.Giá trị khoảng cách từ hai khe đến màn có trị số vào cỡ vài trăm cm. C.Khi thay ánh sáng đơn sắc bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng lớn hơn thì vị trí vân sáng bậc k (với k  0) sẽ tăng lên so với vị trí vân sáng bậc k ban đầu. D.Khi khoảng cách giữa hai khe giảm xuống thì khoảng vân cũng giảm xuống. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.57>Tìm câu sai. Trong thí nghiệm giao thoa với ánh sáng đơn sắc: A.Khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 bằng hai lần khoảng vân. B.Tại các bậc giao thoa bậc cao thì các vân giao thoa nằm xa nhau hơn. C.Hệ vân giao thoa sẽ không thay đổi nếu nguồn được di chuyển dọc theo đường thẳng vuông góc với hai khe. D.Hệ vân giao thoa sẽ thay đổi nếu một trong ba đại lượng a, D,  thay đổi. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.58>Tìm phát biểu không chính xác: A.Mỗi ánh sáng đơn sắc có một tần số xác định. B.Mọi ánh sáng đơn sắc mà ta nhìn thấy đều có bước sóng trong khoảng từ 380nm đến 760nm. C.Trong thực tế, do mắt ta không thể phân biệt được màu của các ánh sáng đơn sắc có bước sóng rất gần nhau, nên ta chỉ phân biệt được vài trăm màu. D.Tốc độ của ánh sáng lớn nhất trong môi trường chân không. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 20
  • 21. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.59>Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm); dùng ánh sáng có bước sóng  = 0,5(  m ) làm thí nghiệm. Trong khoảng MN trên màn với MO= ON= 5(mm) có 11 vân sáng mà hai mép M và N trùng vân sáng. Tìm khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.D= 2(m) B.D= 1(m) C.D=4(m) D.Đáp số khác. 6.60> Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm). Khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D= 4(m). Trong khoảng MN trên màn với MN= 10(mm) có 20 vân sáng trong đó MN là vân tối. Bước sóng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm là? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 0,6(  m ) B.  = 0,44(  m ) C.  = 0,55(  m ) D.  = 0,5(  m ) 6.61>Trong thí nghiệm Yâng, nếu khoảng cách giữa hai khe tăng lên 2 lần, còn khoảng cách giữa màn và hai khe giảm đi 3 lần thì khoảng vân i : A.tăng lên 6 lần B.giảm xuống 6 lần C.tăng lên 1,5 lần D.giảm xuống 1,5 lần ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.62> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,45(  m). Hai khe sáng cách nhau 0,2mm và cách màn quan sát 2m. Vân sáng bậc 3 cách vân trung tâm một khoảng bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.13,5(mm) B.1,35(mm) C.13,5(cm) D.135(mm) 6.63> Trong thí nghiệm Yâng: hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn 1(m). Ánh sáng của nguồn có giá trị bằng bao nhiêu nếu như khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 là 0,6(mm): ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  =0,45(  m) B.  =0,54(  m) C.  =0,62(  m) D.  =0,73(  m) 6.64> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,60(  m), khoảng cách giữa hai khe sáng với màn quan sát là 1(m). Trên màn quan sát ta thấy khoãng cách giữa 7 vân sáng liên tiếp có độ lớn là 2,4(mm). Khoảng cách giữa hai khe sáng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 2(mm) B.a= 2,5(mm) C.a= 1,5(mm) D.a= 3(mm) 6.65>Ánh sáng dùng trong thí nghiệm Young có bước sóng  =0,40(  m), khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D= 1,5(m). Khoảng vân thu được trên màn có giá trị: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 21
  • 22. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. i = 0,5(mm) B. i = 1,5(mm) C. i = 0,6(mm) D.i = 0,3(mm) 6.66>Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng thí nghiệm Young với ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,40(  m); khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm) và cách màn quan sát một khoảng D= 1,5(mm). Vân tối thứ 5 cách vân sáng thứ 2 về cùng một phía một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 0,06(mm) B. x = 0,45(mm) C. x = 0,75(mm) D. x = 0,70(mm) 6.67>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng, một nguồn sáng đơn sắc có bước sóng 0,45(  m) được chiếu vào hai khe hẹp có khoảng cách 2,5(mm), hai khe được đặt cách màn quan sát một khoảng 1(m). Khoảng cách giữa vân sáng bậc 4 và vân tối thứ 4 ở hai phía so với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x =1,35(mm) B. x = 1,50(mm) C. x =2,05(mm) D. x = 2,40(mm) 6.68> Trong thí nghiệm Yâng, nguồn sáng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,50(  m), hai khe cách nhau 1,5(mm); khoảng cách giữa hai khe sáng với màn quan sát là 1,5(m). Tại điểm trên màn cách vân trung tâm 2,5(mm) có vân: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.tối thứ 5 B.sáng bậc 5 C.sáng bậc 4 D.tối thứ 4 6.69> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,6mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,2m. Trên vùng giao thoa xác định được khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp bằng 48(mm). Nguồn phát ra bức xạ đơn sắc có màu gì? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tim B.Lam C.Lục D.Cam 6.60>Trong thí nghiệm Young, nguồn đơn sắc có bước sóng  , khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 1 là 4(mm). Vân tối thứ 5 nằm cách vân sáng trung tâm một đoạn bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.x= 9(mm) B.x= 8(mm) C.x= 7(mm) D.x= 10(mm) 6.61>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 0,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,2m. Nguồn ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,45  m. Bề rộng trường giao thoa đo được là MN= 13mm. Số vân sáng và số vân tối quan sát được trên màn là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.29 vân sáng và 26 vân tối B.31 vân sáng và 28 vân tối C.33 vân sáng và 30 vân tối D.35 vân sáng và 32 vân tối 6.62>Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,2(mm), nguồn bức xạ có bước sóng  . Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song với hai khe và cách hai khe một Mail:vietan16@yahoo.com Page 22
  • 23. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng D. Nếu dịch chuyển màn ra xa 40(cm) thì khoảng vân tăng thêm 0,15(mm). Bước sóng của nguồn sáng đơn sắc: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 0,40(  m) B.  = 0,55(  m) C.  = 0,75(  m) D.  = 0,45(  m) 6.63> Khoảng cách giữa hai khe Young có độ lớn a= 2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D=1,5(m), nguồn sáng đơn sắc có bước sóng là  = 0,45(  m). Hai điểm M và N ở cùng một phía và cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 4(mm) và 5(mm). Số vân tối quan sát được trong khoảng MN và vị trí của chúng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,25(mm); 4,59(mm); 4,93(mm) B.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,05(mm); 4,39(mm); 4,73(mm) C.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,11(mm); 4,45(mm); 4,79(mm) D.3 vân; vị trí tương ứng là: 4,30(mm); 4,64(mm); 4,98(mm) 6.64>Trong thí nghiệm Young, ánh sáng được dùng là ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,450(  m). Khi thay ánh sáng trên bằng nguồn đơn sắc có bước sóng  ' thì khoảng vân i của hệ tăng 1,5 lần. Bước sóng của ánh sáng thay thế có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  ' = 0,675(  m) B.  ' = 0,565(  m) C.  ' = 0,712(  m) D.  ' = 0,750(  m) 6.65>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  . Thực nghiệm đo được khoảng cách giữa vân tối và vân sáng liên tiếp là 0,5(mm). Trong khoảng giữa hai điểm MN trên màn và ở cùng một phía so với vân trung tâm, cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 4(mm) và 6(mm) có bao nhiêu vân tối và vị trí của chúng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân tối; x5 =4,2(mm); x6 =5,0(mm); x7 =5,5(mm) B.2 vân tối; x4 =4,5(mm); x5 = 5,5(mm) C.1 vân tối; x5 = 4,5(mm) D.4 vân tối; x5 =4,2(mm); x6 =5,0(mm); x7 =5,5(mm); x8 = 6,0(mm) 6.66> Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, trên màn đo được khoảng cách từ vân sáng bậc 5 đến vân tối thứ 6 ở phía bên kia so với vân trung tâm là 6(mm). Vị trí vân sáng bậc 7 cách vân trung tâm một đoạn bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x7 =4,12(mm) B. x7 =3,5(mm) C. x7 =5,46(mm) D. x7 =3,99(mm) 6.67>Trong thí nghiệm giao thoa bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là 0,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn là 2(m). Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,50(  m). Bề rộng vùng giao thoa là M0 N0 = 26(mm). Số vân sáng quan sát được trên màn là: Mail:vietan16@yahoo.com Page 23
  • 24. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.N= 13 vân B.N= 14 vân C.N= 12 vân D.N= 11 vân 6.68>Trên màn quan sát trong thí nghiệm giao thoa, người ta quan sát thấy có 9 vân sáng, khoảng cách giữa hai vân sáng ngoài cùng là 12(mm). Biết hai khe sáng cách nhau 3(mm) và cách màn quan sát 1(m). Chọn câu trả lời sai: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Bước sóng của nguồn sáng đơn sắc là  = 0,450(  m). B.Vị trí vân sáng bậc 3 là: xs3 = 4,5(mm) C.Vị trí vân tối bậc 4 là: xt4 = 5,25(mm) D.Khoảng cách giữa vân sáng bậc 5 và vân tối thứ 6 về cùng một phía: x = 2,25(mm) 6.69>Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young bằng một nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là 450(nm) và 600(nm). Hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn quan sát 1(m). Khoảng cách giữa vân sáng bậc 4 và bậc 7 theo thứ tự của hai ánh sáng đơn sắc trên là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 0,6(mm) B. x = 1,2(mm) C. x = 2,8(mm) D. x = 1,6(mm) 6.70>Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, hai khe cách nhau 3(mm) và cách màn 1,5(m), ánh sáng làm thí nghiệm có bước sóng trong khoảng 410(nm) đến 650(nm). Số bức xạ cho vân tối tại điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm 3(mm) là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.6 B.3 C.5 D.4 6.71>Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young với ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,380(  m) đến 0,769(  m), hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 2(m). Tại M cách vân trắng trung tâm 2,5(mm) có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng và bước sóng của chúng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.4 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,604(  m); 0,535(  m); 0,426(  m). B.2 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,535(  m) C.3 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,500(  m); 0,417(  m) D.5 vân sáng; bước sóng tương ứng: 0,625(  m); 0,573(  m); 0,535(  m); 0,426(  m); 0,417(  m) 6.72>Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young, hiệu quang trình từ hai khe S 1 , S2 đến điểm M trên màn bằng 3,5(  m). Bước sóng của ánh sáng thấy được có bước sóng từ 380(nm) đến 760(nm) khi giao thoa cho vân tối tại M có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,636(  m); 0,538(  m); 0,454(  m); 0,426(  m). B.0,636(  m); 0,538(  m); 0,467(  m); 0,412(  m) Mail:vietan16@yahoo.com Page 24
  • 25. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.0,686(  m); 0,526(  m); 0,483(  m); 0,417(  m) D.0,720(  m); 0,615(  m); 0,534(  m); 0,456(  m) THÍ NGHIỆM YOUNG VỚI ÁNH SÁNG TRẮNG: 6.73>Thực hiện giao thoa với ánh sáng trắng có bước sóng 380(nm)    760(nm). Hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 1,5(m). Tại điểm M cách vân trung tâm 5(mm) có bao nhiêu vân tối của ánh sáng đơn sắc trùng tại đó? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.9 vân B.10 vân C.8 vân D.11 vân 6.74>Thí nghiệm giao thoa với ánh sáng trắng có bước sóng 380(nm)    760(nm), hai khe cách nhau 0,5(mm) và cách màn 2(m). Tại điểm M cách vân đỏ trong dãy quang phổ bậc 1 là 16,04(mm) và ở phía bên kia so với vân trung tâm có những bước sóng của ánh sáng đơn sắc nào cho vân tối? Bước sóng của những bức xạ đó: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; bước sóng tương ứng: 0,400(  m) ; 0,55(  m) ; 0,75(  m) B.4 vân; bước sóng tương ứng: 0,412(  m) ; 0,534(  m) ; 0,605(  m) ; 0,722(  m) C.5 vân; bước sóng tương ứng: 0,382(  m) ; 0,433(  m) ; 0,500(  m) ; 0,591(  m) ; 0,722(  m) D.6 vân; bước sóng tương ứng: 0,384(  m) ; 0,435(  m) ; 0,496(  m) ; 0,565(  m) ; 0,647(  m) ; 0,738(  m) 6.75>Trong thí nghiệm Young, nguồn ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm, bề rộng quang phổ bậc 3 là 2,18mm; khoảng cách từ hai khe đến màn bằng 1,5(m). Khoảng cách giữa hai khe là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 1,2(mm) B.a= 1,5(mm) C.a= 1(mm) D.a= 2(mm) 6.76> Thực hiện thí nghiệm giao thoa Young bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm; khoảng cách từ hai khe đến màn D= 1,5m. Tại điểm M trên màn cách vân trung tâm một đoạn bằng 2,5mm có bức xạ cho vân sáng và tối nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.2 bức xạ cho vân sáng và 3 bức xạ cho vân tối B.3 bức xạ cho vân sáng và 4 bức xạ cho vân tối C.3 bức xạ cho vân sáng và 2 bức xạ cho vân tối D.4 bức xạ cho vân sáng và 3 bức xạ cho vân tối 6.77> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, khoảng cách giữa hai khe F1 F2 là a= 2(mm); khoảng cách từ hai khe F1 F2 đến màn là D= 1,5(m), dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,6  m làm thí nghiệm. Xét trên khoảng MN, với MO= 5(mm), ON= 10(mm), (O là vị trí vân sáng trung tâm), MN nằm hai phía vân sáng trung tâm. Số vân sáng trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.31 B.32 C.33 D.34 6.78> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a= 2(mm); khoảng cách từ hai khe F1 F2 đến màn là D= 1,5(m), dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,6  m làm thí nghiệm. Xét trên Mail:vietan16@yahoo.com Page 25
  • 26. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM khoảng MN, với MO= 5(mm), ON= 10(mm), (O là vị trí vân sáng trung tâm), MN nằm cùng phía vân sáng trung tâm. Số vân sáng trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.11 B.12 C.13 D.15 6.79>Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, a= 2(mm); D= 2(m), dùng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm (bước sóng từ 0,380  m đến 0,769  m). Tại vị trí cách vân trung tâm 0,6(mm) có một vạch sáng. Bước sóng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Thiếu dữ kiện B.  =0,5  m C.  =0,4  m D.  =0,6  m. 6.80> Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, dùng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,4  m đến 0,76  m làm thí nghiệm. Tại vị trí cực đại bậc k1 = 3 của bức xạ 1 = 0,6  m còn có những cực đại bậc mấy của bức xạ nào nữa? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Không có bức xạ nào. B.Rất nhiều, không tính được. C.Bậc k= 4 của bức xạ 2 = 0,45  m. D.Bậc 4 của bức xạ  = 0,45  m, bậc 3 của  ' =0,6  m 6.81>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, sử dụng ánh sáng trắng làm thí nghiệm. cho a= 1mm; D= 2m, Tại vị trí cách vân trung tâm x=1 (mm) có cực tiểu của bức xạ nào? Cho biết 0,4  m    0,76  m. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Không có B.Thiếu dữ kiện C.  =0,4  m D.  =0,6  m. CHIẾU ĐỒNG THỜI VÀO KHE YOUNG VỚI 2 ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC: 6.82> Trong thí nghiệm giao thoa bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn là 2(m). Nguồn sáng chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng lần lượt là 380(nm) và 760(nm). Vị trí của vân sáng cùng màu và gần với vân trung tâm nhất là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.x= 2,02(mm) B.x= 3,05(mm) C.x= 1,01(mm) D.x=0,55(mm) 6.83>Trong thí nghiệm với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a và cách màn 2,5(m). Chiếu đồng thời hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng lần lượt là 0,50(  m) và 0,75(  m). Biết khoảng cách từ vân sáng thứ 2 cùng màu với vân trung tâm nằm cách vân trung tâm một khoảng 2,5(mm). Khoảng cách giữa hai khe trong thí nghiệm trên là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.a= 3,0(mm) B.a= 2,0(mm) C.a= 2,5(mm) D.a= 1,5(mm) 6.84> Trong thí nghiệm với khe Young, hai khe có khoảng cách là a= 2(mm) và cách màn một khoảng D= 1(m). Nếu dùng bức xạ đơn sắc có bước sóng 1 thì vân tối thứ 2 có vị trí cách vân trung tâm một khoảng Mail:vietan16@yahoo.com Page 26
  • 27. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 4,5(mm). Thay nguồn có bức xạ 1 bằng một nguồn có bức xạ 2 thì ta thấy tại vị trí vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 có vân tối thứ 3 của bức xạ 2 . Bước sóng 2 của nguồn đơn sắc thứ hai có giá trị bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.  = 600(nm) B.  = 450(nm) C.  = 550(nm) D.  = 720(nm) 6.85>Trong thí nghiệm Young, nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 và 2 có liên hệ với nhau theo tỉ lệ: 2 = 1,5 1 . Biết khoảng cách giữa hai khe a= 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan sát là D= 2(m). Thực nghiệm xác định giữa hai vân cùng màu với vân trung tâm nằm đối xứng và gần với vân trung tâm nhất có khoảng cách là 3,5(mm). Bước sóng của nguồn sáng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 = 0,4563(  m); 2 = 0,6845(  m) B. 1 = 0,4375(  m); 2 = 0,6563(  m) C. 1 = 0,5031(  m); 2 = 0,7547(  m) D. 1 = 0,4102(  m); 2 = 0,6153(  m) 6.86>Hai khe Young cách nhau a= 1,5(mm) và cách màn quan sát D= 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng lần lượt là 0,45(  m) và 0,60(  m). Trường giao thoa quan sát trên màn có độ rộng MN= 13(mm). Trên màn quan sát có bao nhiêu vân cùng màu với vân sáng trung tâm: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.11 vân: vân sáng trung tâm, bậc 2, bậc 4, bậc 6, bậc 8, bậc 10 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). B.7 vân: vân sáng trung tâm, bậc 3, bậc 6, bậc 9 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). C.5 vân: vân sáng trung tâm, bậc 3, bậc 6 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m). D.9 vân: vân sáng trung tâm, bậc 4, bậc 8, bậc 12, bậc 16 của bức xạ có bước sóng 0,06(  m) 6.87>Trong thí nghiệm Young, nguồn sáng gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 1 và 2 có liên hệ với 5 nhau theo tỉ lệ 2 = 1 . Biết khoảng cách giữa hai khe a= 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn quan 3 sát D= 2(m). Khoảng cách giữa vân cùng màu thứ 3 với vân trung tâm là 9(mm). Độ rộng trường giao thoa trên màn MN= 15(mm). Số vân sáng quan sát được trên màn: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.29 vân B.30 vân C.28 vân D.31 vân 6.88>Thí nghiệm giao thoa bằng khe Young với nguồn gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,6(  m) và bức xạ 2 . Hai khe cách nhau 1,5(mm) và cách màn 1,5(m). Trên màn ta nhận thấy vân tối thứ 3 của bức xạ 2 nằm gần hơn vân sáng thứ 9 của bức xạ 1 và cách vân này một khoảng bằng 3,15(mm). Bề rộng trường giao thoa đo được bằng 19(mm). Hai điểm M1 và M2 nằm cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm một khoảng lần lượt là 10(mm) và 16(mm). Số vân sáng cùng màu với vân trung tâm có trong đoạn M 1 M2 là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.3 vân; vị trí tương ứng là: 10,8(mm) ; 12,6(mm); 14,4(mm) B.4 vân; vị trí tương ứng là: 11,2(mm) ; 12,3(mm) ; 13,5(mm) ; 14,7(mm) C.5 vân; vị trí tương ứng là: 10,3(mm) ; 11,6(mm) ; 12,8(mm) ; 14,5(mm) ; 15,1(mm) Mail:vietan16@yahoo.com Page 27
  • 28. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM D.6 vân; vị trí tương ứng là: 10,8(mm) ; 11,3(mm) ; 12,4(mm) ; 13,7(mm) ; 14,4(mm) ; 15,8(mm) 6.89>Trong thí nghiệm giao thoa khe Young, chiếu đồng thời vào hai khe F 1 F2 hai bức xạ 1 = 0,5(  m); 2 =0,7(  m). Khoảng cách giữa hai khe a= 2(mm); Khoảng cách từ hai khe đến màn D= 2(m). Vạch đen đầu tiên quan sát được cách vân trung tâm bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,25(mm) B.0,35(mm) C.3,75(mm) D.1,75(mm) 6.90>Thực hiện thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,450(  m) và 2 = 0,750(  m) vào hai khe. Trường giao thoa trên màn có độ rộng 23(mm). Khoảng cách ngắn nhất và lớn nhất giữa hai vân sáng cùng màu với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. xmin =3,375(mm); xMax = 20,250(mm) B. xmin = 6,750(mm); xMax = 20,250(mm) C. xmin =3,375(mm); xMax = 10,125(mm) D. xmin = 6,750(mm); xMax = 10,125(mm) 6.91>Thực hiện thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,2(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,45(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Trường giao thoa trên màn có độ rộng 27(mm). Hai điểm MN trên màn cùng phía với vân trung tâm có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 5(mm) và 11(mm). Số vân sáng không cùng màu với vân trung tâm nằm trong đoạn MN là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.26 vân B.28 vân C.30 vân D.32 vân 6.92>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,2(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 1,5(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,40(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Hai điểm MN trên màn có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 6(mm) và 8(mm). Để số vân sáng cùng màu với vân trung tâm ở trong đoạn MN tăng thêm 2 vân thì ta phải dịch điểm N một đoạn tối thiểu bằng bao nhiêu và chiều dịch như thế nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 2,5(mm); lại gần vân trung tâm hơn. B. x = 2,5(mm); ra xa vân trung tâm hơn. C. x = 4,0(mm); lại gần vân trung tâm hơn. C. x = 4,0(mm); ra xa vân trung tâm hơn. 6.93> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe a = 1,5(mm), khoảng cách giữa hai khe đến màn D = 2(m). Chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 = 0,45(  m) và 2 = 0,60(  m) vào hai khe. Hai điểm MN trên màn có vị trí so với vân trung tâm lần lượt là 5(mm) và 11(mm). Khoảng cách giữa vân sáng của bức xạ 1 gần đầu M nhất với vân tối của của bức xạ 2 gần đầu N nhất: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 28
  • 29. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. x = 4(mm) B. x = 5(mm) C. x = 6(mm) D. x = 7(mm) 6.94>Trong thí nghiệm Young, chiếu đồng thời hai bức xạ có bước sóng 1 và 2 vào hai khe. Trên màn quan sát ta thấy rằng vân sáng bậc 3 của của bức xạ thứ nhất trùng với vân sáng vân sáng bậc 2 của bức xạ thứ hai, ta cũng nhận thấy rằng tại một điểm M trên màn thì hiệu quang trình từ hai khe đến điểm M đối với bức xạ thứ nhất bằng 2,5(  m), M là vị trí vân sáng bậc 5 của bức xạ thứ nhất. Bước song của bức xạ thứ hai bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 = 0,50(  m) B. 2 = 0,64(  m) C. 2 = 0,75(  m) D. 2 = 0,70(  m) 6.95>Trong thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe là a, hai khe cách màn một đoạn là D. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,45  m và 2 vào hai khe. Biết rằng vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 trùng với vân sáng bậc k2 nào đó của bước sóng 2 . Bước sóng và bậc giao thoa trùng với vân sáng bậc 3 của bức xạ 1 có thể có của bức xạ 2 là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.0,675(  m) – vân sáng bậc 2 ; hoặc 0,450(  m) – vân sáng bậc 3. B.0,550(  m) – vân sáng bậc 3 ; hoặc 0,400(  m) – vân sáng bậc 4. C.0,450(  m) – vân sáng bậc 2 ; hoặc 0,675(  m) – vân sáng bậc 3. D.0,400(  m) – vân sáng bậc 3 ; hoặc 0,550(  m) – vân sáng bậc 4. 6.96> Trong thí nghiệm Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, hai khe cách màn một đoạn là D= 1,2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,45  m và 2 vào hai khe. Biết rằng vân sáng bậc 4 của bức xạ 1 trùng với vân tối thứ k2 nào đó của bước sóng 2 . Khoảng cách giữa vân sáng bậc 6 của bức xạ 1 và vân tối thứ 6 của bức xạ 2 có bước sóng ngắn nhất có thể có: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 1,50(mm) B. x = 0,75(mm) B. x = 1,75(mm) D. x = 1,36(mm) 6.97> Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ trong miền ánh sáng nhìn thấy (0,38  m    0,76  m) có bước sóng 1 = 0,4  m và 2 ( 2 > 1 ) vào hai khe. Biết rằng khoảng cách giữa vân tối thứ 2 của bức xạ 1 và vân tối nào đó của bước sóng 2 đo được có giá trị bằng 2,6(mm) (vân tối thứ 2 nằm gần vân trung tâm hơn). Vị trí vân sáng bậc 5 của bức xạ 2 bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.2,60mm hoặc 2,30mm hoặc 3,80mm hoặc 4,85mm B.2,50mm hoặc 3,10mm hoặc 4,24mm hoặc 5,05mm C.1,25mm hoặc 2,65mm hoặc 3,34mm hoặc 4,67mm D.2,6mm hoặc 3,15mm hoặc 4,55mm hoặc 5,87mm GIAO THOA YOUNG TRONG MÔI TRƯỜNG CHIẾT SUẤT n: 6.98>Khi thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng trong môi trường có chiết suất n thì khoảng vân sẽ thay đổi như thế nào so với khi thực hiện thí nghiệm trong môi trường không khí? Mail:vietan16@yahoo.com Page 29
  • 30. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng n lần B.Giảm n lần C.Không thay đổi D.Chưa thể xác định được 6.99>Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Young với ánh sáng đơn sắc có bước sóng là  . Kết quả đo được khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp 2,4(cm). Nếu thực hiện thí nghiệm giao thoa với hệ như trên 4 nhưng trong môi trường nước có chiết suất n= thì khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và vân tối thứ 4 ở cùng 3 phía so với vân trung tâm bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. x = 3,375(mm) B. x = 3,225(mm) C. x = 2,558(mm) D. x = 2,760(mm) 6.100>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, sử dụng ánh sáng đơn sắc làm thí nghiệm; cho a= 1mm; D= 2(m). Che một trong khe bằng một bản mỏng trong suốt, có bề dày 5(  m), hệ vân giao thoa dịch chuyển một đọan x0 = 6(mm). Chiết suất của bản mỏng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n=1,732 B.n=1,5 C.n=1,6 D.n=1,414 6.101> Thực hiện giao thoa ánh sáng bằng khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a= 1,5mm, khoảng cách giữa hai khe đến màn là D= 1,5m; nguồn sáng gồm hai bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 0,4  m và 2 = 4 0,60(  m). Biết chiết suất của nước là n= . Biết rằng M và N nằm cách vân trung tâm một khoảng lần lượt 3 là 5mm và 10mm. Số vân sáng cùng màu với vân trung tâm có trong đoạn MN bằng 15mm là bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.15 vân B.16 vân C.17 vân D.18 vân 6.102> Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young trong môi trường nước có chiết suất là n= 4 , khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là D= 1,5m. Nguồn sáng đơn sắc 3 có bước sóng  = 0,60(  m). Màn quan sát có độ rộng là 33(mm). Số vân tối thu được trên màn thay đổi như thế nào so với số vân tối thu được nếu thực hiện thí nghiệm trên trong không khí? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng thêm 13 vân B.Giảm đi 15 vân C.Tăng thêm 14 vân D.Giảm đi 16 vân 6.103>Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a = 1,5mm; khoảng cách giữa hai khe đến màn là D = 1,5m; nguồn sáng S đơn sắc có bước sóng  = 450nm. Nếu dời S theo phương song song với F 1 F2 một đoạn 1,5mm thì ta thấy tọa độ vân sáng bậc 3 là -0,9mm. Khoảng cách giữa nguồn S và hai khe là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.d = 0,5m B.d = 1m C.d = 1,5m D.d = 2m Mail:vietan16@yahoo.com Page 30
  • 31. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.104>Thực hiện thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a = 1,2mm; khoảng cách từ hai khe đến màn là D = 1,8m; nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,75  m; nguồn sáng S cách màn quan sát là 2,8m. Dịch chuyển nguồn S theo phương song song với hai khe một đoạn y = 1,5mm như hình vẽ. Hai điểm M và N có toạ độ lần lượt là 4mm và 9mm. Số vân tối trong đoạn MN sau khi dịch chuyển nguồn là: A.1 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,68mm B.2 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,45mm; x= 7,68mm C.3 vân; toạ độ tương ứng là x= 5,12mm; x= 7,45mm; x= 8,05mm D.4 vân; toạ độ tương ứng là x= 4,61mm; x= 5,74mm; x= 6,86mm; x= 7,99mm ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.105> Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng đơn sắc với khe Y-âng, khoảng cách giữa hai khe F 1 F2 là a = 0,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 2,5m. Nếu đặt sau một trong hai khe sáng một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày e = 10  m và có chiết suất n = 1,5. Hệ vân thu được trên màn có thay đổi như thế nào? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 15mm về phía khe sáng có bản mỏng. B.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 25mm về phía khe sáng không có bản mỏng. C.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 25mm về phía khe sáng có bản mỏng. D.Hệ vân dịch chuyển một đoạn 15mm về phía khe sáng không có bản mỏng. 6.106>Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, hai khe F 1 F2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc. Khoảng cách giữa hai khe là a = 2,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,2m. Nếu đặt sau một trong hai khe sáng một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày e = 15  m. Thực nghiệm xác định được rằng vân tối thứ k khi có bản mỏng đã bị dịch chuyển một đoạn bằng 30mm so với vân tối thứ k trước khi có bản mỏng. Chiết suất của bản mỏng là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.n = 1,5 B.n = 1,33 C.n = 1,73 D.n = 1,8 65.107> Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, hai khe F 1 F2 được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc. Khoảng cách giữa hai khe là a = 0,5mm; khoảng cách giữa mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,5m. Khoảng cách giữa 7 vân sáng liên tiếp 7,2mm. Nếu đặt ngay sau hai khe sáng hai bản mỏng phẳng có 4 hai mặt song song có bề dày e1 = 10  m , e2 = 15  m; chiết suất n1 = 1,5 ; n2 = . Vị trí vân sáng bậc 5 và độ 3 dịch chuyển của hệ vân: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 31
  • 32. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.x5 = 6mm; x = 0mm B.x5 = 6mm; x = 1,5mm C.x5 = 3mm; x = 3mm D.x5 = 3mm; x = 1,5mm 6.108>Trong thí nghiệm giao thoa với khe Young, khoảng cách giữa hai khe là a, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là D, nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  . Nếu ta đặt một bản mỏng phẳng có hai mặt song song có bề dày bằng e = D và có chiết suất n vào giữa khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát, thì hiện tượng giao thoa quan sát được trên màn có gì thay đổi so với khi không có bản mặt song song ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D2 D A.Hệ vân dịch chuyển một đoạn : x0  (n 1) B.Khoảng vân : i  a na D D 2 D C.Vị trí vân sáng : x  k  (n 1) D.Vị trí vân tối : x  (2k  1) a a 2na 6.109>Trong thí nghiệm giao thoa như hình vẽ với nguồn ánh sáng đơn sắc có bước sóng  , khoảng cách giữa hai khe F1 F2 là a. Khoảng cách từ hai khe F 1 F2 đến màn hứng ảnh là D, khoảng cách từ nguồn sáng S đến màn là L. Sau F1 ta đặt một bản mặt song song có bề dày e và chiết suất n, dịch chuyển nguồn sáng S theo phương song song với hai khe F1 F2 một đoạn là y. Chiết suất của bản mặt phải có giá trị như thế nào để hệ vân giao thoa trên màn không bị dịch chuyển ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ay ay ay ay A. n  1 B. n  1 C. n  D. n  1 eL eD e( L  D ) e( L  D ) Chủ đề : MÁY QUANG PHỔ, CÁC LOẠI QUANG PHỔ. 6.110>Ống chuẩn trực trong máy quang phổ lăng kính có tác dụng? A.Tạo chùm sáng song song. B.Làm tán sắc chùm ánh sáng chiếu tới C.Tăng cường độ sáng D.Các phương án trả lời trên đều đúng. 6.111>Lăng kính trong máy quang phổ lăng kính có tác dụng: A.Làm tán sắc chùm sáng hội tụ khi đi qua ống chuẩn trực. B.Làm tán sắc chùm tia song song từ ống chuẩn trực chiếu tới. C.Làm nhiễu xạ chùm ánh sáng từ ống chuẩn trực chiếu tới. D.Làm khúc xạ chùm ánh sáng của nguồn. 6.112>Buồng tối của máy quang phổ lăng kính gồm những dụng cụ nào? A.Thấu kính hội tụ và tấm kính ảnh. B.Thấu kính hội tụ và tấm kính mờ C.Gương cầu lồi và tấm kính ảnh D.Gương cầu lõm và tấm kính mờ. 6.113>Chọn câu không đúng? Máy quang phổ lăng kính: A.Là dụng cụ dùng để phân tích chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc khác nhau. B.Dùng để nhận biết các thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn phát ra. C.Dùng để tổng hợp những chùm ánh sáng đơn sắc khác nhau thành chùm ánh sáng phức tạp. D.Có cấu tạo gồm: ống chuẩn trực, hệ tán sắc, buồng tối. 6.114>Chọn câu sai về máy quang phổ? A.Trong ống chuẩn trực, khoảng cách từ khe hẹp đến thấu kính bằng f. Mail:vietan16@yahoo.com Page 32
  • 33. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM B.Trong những máy quang phổ hiện đại, hệ tán sắc bằng lăng kính được thay bằng cách tử nhiễu xạ. C.Thấu kính phân kỳ của buồng tối có tác dụng làm hội tụ các chùm song song đơn sắc được chiếu từ lăng kính. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ D.Kính ảnh của buồng tối được đặt tại tiêu diện của thấu kính buồng tối. 6.115>Nguồn nào sau đây phát ra quang phổ liên tục? A.Chất khí có áp suất lớn và ở nhiệt độ cao. B.Hơi kim loại ở nhiệt độ cao. C.Chất lỏng bị nén mạnh. D.Chất khí ở áp suất thấp bị kích thích. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.116>Đặc điểm của quang phổ liên tục là: A.Phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. C.Không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng. D.Có nhiều vạch tối xuất hiện trên một nền sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.117>Điều nào sau đây sai khi nói về quang phổ liên tục? A.Quang phổ liên tục không phụ thuộc vào thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Quang phổ liên tục là những vạch màu riêng lẻ nằm trên một nền tối. C.Quang phổ liên tục phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng. D.Quang phổ liên tục là do các vật rắn, lỏng hoặc khí có khối lượng riêng lớn khi bị nung nóng phát ra. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.118>Ứng dụng của quang phổ liên tục là: A.Xác định thành phần cấu tạo của nguồn sáng. B.Xác định nhiệt độ của vật phát sáng như bóng đèn, Mặt Trời,… C.Xác định bước sóng của nguồn sáng. D.Xác định tần số của các thành phần đơn sắc trong nguồn sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.119>Quang phổ vạch phát xạ thu được khi chất phát sáng ở trạng thái: A.rắn nóng sáng dưới áp suất thấp. B.lỏng bị nén mạnh. C.khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp. D.khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất cao. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.120>Phát biểu nào sau đây sai khi nói về quang phổ vạch phát xạ? A.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm nhiều dãy màu từ đỏ đến tím, nối liền nhau một cách liên tục. B.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm những vạch màu riêng lẻ nằm trên một nền tối. Mail:vietan16@yahoo.com Page 33
  • 34. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì khác nhau về số lượng các vạch quang phổ, vị trí các vạch và độ sáng tỉ đối của các vạch đó. D.Mỗi nguyên tố hoá học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.121>Quang phổ của hơi Natri có hai vạch vàng rất sáng nằm cạnh nhau có bước sóng: A.589,0 nm và 589,8nm B.589,2nm và 589,9nm C.589,0nm và 589,6nm D.589,2nm và 589,6nm ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.122>Quang phổ vạch phát xạ của Hyđrô có 4 vạch màu đặc trưng nào trong vùng ánh sáng nhìn thấy? A.Đỏ, lục, lam, chàm B.Đỏ, vàng, chàm, tím C.Đỏ, cam, chàm, tím D.Đỏ, lam, chàm, tím ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.123>Điều kiện để thu được quang phổ vạch hấp thụ là: A.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải lớn hơn nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. B.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải nhỏ hơn nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. C.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải bằng nhiệt độ của nguồn phát ra quang phổ liên tục. D.Nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ không ảnh hưởng tới quang phổ vạch của đám hơi đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.124>Chọn câu trả lời sai về quang phổ vạch hấp thụ: A.Là hệ thống các vạch tối nằm trên nền một quang phổ liên tục. B.Khi chiếu một nguồn ánh sáng trắng có nhiệt độ cao qua một khối khí hay hơi được đun nóng ở nhiệt độ thấp sẽ thu được quang phổ vạch hấp thụ. C.Có đặc điểm là: vị trí các vạch tối nằm đúng vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch của chất khí hay hơi đó. D.Tất cảc các phương án đưa ra đều sai. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.125>Chọn câu trả lời sai: A.Quang phổ vạch phát xạ do các vật bị đun nóng ở nhiệt độ trên 3000 0 C phát ra. B.Quang phổ vạch phát xạ do các chất khí hay hơi ở áp suất thấp phát ra khi có dòng điện phóng qua. C.Quang phổ vạch phát xạ của hơi Natri có màu vàng trong vùng khả kiến. D.Quang phổ vạch phát xạ của hơi Hyđrô có 4 vạch đặc trưng trong vùng khả kiến. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.126>Để xác định thành phần của một hợp chất khí bằng phép phân tích quang phổ vạch phát xạ của nó. Người ta dựa vào: A.số lượng và vị trí các vạch B.màu sắc các vạch C.độ sáng tỉ đối giữa các vạch D.tất cả các yếu tố trên. Mail:vietan16@yahoo.com Page 34
  • 35. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.127>Chọn câu trả lời chính xác nhất. Quang phổ vạch hấp thụ của Hyđrô gồm: A.4 vạch tối nằm trên nền một quang phổ phát xạ. B.4 vạch màu đặc trưng: đỏ, lam, chàm, tím C.4 vạch tối ở đúng vị trí 4 vạch: đỏ, lam, chàm, tím trong quang phổ vạch phát xạ của Hyđrô trên nền một quang phổ liên tục. D.4 vạch tối trên nền một quang phổ liên tục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.128>Quang phổ Mặt Trời được máy quang phổ thu được là: A.quang phổ liên tục B.quang phổ vạch phát xạ C.quang phổ vạch hấp thụ D.không xác định được ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.129>Chọn câu trả lời đúng: A.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch tối trong quang phổ vạch phát xạ. B.Vị trí các vạch tối trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch phát xạ. C.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ trùng với vị trí các vạch tối trong quang phổ liên tục. D.Vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch phát xạ trùng với vị trí các vạch màu trong quang phổ vạch hấp thụ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.130>Chọn phát biểu đúng về quang phổ vạch hấp thụ? A.Quang phổ vạch hấp thụ có thể do các vật rắn ở nhiệt độ cao phát sáng ra. B.Quang phổ của các Ngôi Sao mà ta thu được trên Trái Đất là quang phổ vạch hấp thụ. C.Quang phổ vạch hấp thụ có thể do các vật lỏng ở nhiệt độ thấp phát sáng phát ra. D.Tất cả các nhân định trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.131>Điều nào sau đây sai khi nói về quang phổ vạch? A.Quang phổ vạch hấp thụ của mỗi nguyên tố có tính chất đặc trưng riêng cho nguyên tố đó. B.Ở một nhiệt độ nhất định, một đám khí hay hơi có khả năng phát ra ánh sáng đơn sắc nào thì cũng có khả năng hấp thụ ánh sáng đơn sắc đó. C.Có thể căn cứ vào quang phổ vạch hấp thụ để nhận biết sự có mặt của một nguyên tố trong hỗn hợp hay hợp chất. D.Các câu trả lời trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.132>Hiện tượng đảo sắc của các vạch quang phổ là: Mail:vietan16@yahoo.com Page 35
  • 36. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A.Vạch quang phổ đổi màu sắc này thành màu sắc khác. B.Vạch hấp thụ của chất này đổi thành vạch phát xạ của chất khác. C.Vạch hấp thụ đổi thành vạch phát xạ của chính chất ấy. D.Vạch phát xạ của chất này đổi thành vạch phát xạ của chất khác. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.133>Dựa trên cơ sở nào người ta có thể dùng quang phổ vạch để phát hiện các nguyên tố chứa trong một mẫu chất? A.Ứng dụng của máy quang phổ để nhận biết thành phần cấu tạo của một chùm sáng phức tạp do một nguồn sáng phát ra. B.Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho quang phổ vạch riêng đặc trưng cho nguyên tố đó. C.Quang phổ vạch phát xạ bao gồm một hệ thống những vạch màu riêng rẽ nằm trên một nền tối. D.Quang phổ vạch của mỗi chất phụ thuộc khối lượng của chất đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.134>Tìm phát biểu sai về phép phân tích quang phổ: A.Phép phân tích thành phần cấu tạo của các chất dựa trên việc nghiên cứu quang phổ của ánh sáng do các chất đó phát ra được gọi là phép phân tích quang phổ. B.Phép phân tích quang phổ không cho biết được nhiệt độ mà chỉ cho biết thành phần cấu tạo của các chất nghiên cứu. C.Phép phân tích quang phổ định lượng rất nhạy, có thể phát hiện nồng độ rất nhỏ của chất trong mẫu. D.Phép phân tích quang phổ định tính thì đơn giản, tốn ít mẫu và nhanh hơn phép phân tích hoá học. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.135>Trong thực tế khi thu được phổ của một chất nào đó người ta dùng phương pháp nào để xác định phổ đó là của nguyên tố nào? A.So sánh phổ của chất khảo sát với phổ của chất chuẩn được đo trong những điều kiện như nhau. B.So sánh với phổ đã được công bố trong các tài liệu tra cứu. C.Dựa vào tỉ số độ hấp thụ tại các cực đại hoặc tại cực đại với cực tiểu hấp thụ. D.Phương án A và B. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Chủ đề: TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI 6.136>Trong các kết luận sau đây về tia hồng ngoại, kết luận nào sai? A.Các vật nóng sáng chỉ phát ra ánh sáng nhìn thấy và không phát ra tia hồng ngoại. B.Tia hồng ngoại nằm ngoài vùng ánh sáng nhìn thấy và có bước sóng lớn hơn 0,75  m . C.Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ, do các vật bị nung nóng phát ra. D.Các vật có nhiệt độ thấp chỉ phát ra tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.137>Phát biểu nào là sai khi nói về tác dụng và ứng dụng tia hồng ngoại? A.Tác dụng nổi bậc nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. B.Tia hồng ngoại tác dụng lên kính ảnh hồng ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 36
  • 37. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C.Người ta dùng tia hồng ngoại để Ion hoá các chất khí. D.Người ta dùng tia hồng ngoại để sấy khô sản phẩm hoặc để sưởi. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.138>Khi nói về tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây sai? A.Mặt Trời, đèn hơi thủy ngân, hồ quang điện, các vật có nhiệt độ trên 3000 0 C là các vật phát ra tia tử ngoại rất mạnh. B.Tia tử ngoại có bản chất là sóng điện từ có bước sóng nằm trong khoảng từ tia màu Tím đến tia X. C.Tia tử ngoại là những bức xạ không nhìn thấy được có bước sóng nhỏ hơn tia màu Tím. D.Thủy tinh, nước không hấp thụ tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.139>Tia hồng ngoại có bước sóng nằm trong khoảng nào? Chọn câu chính xác nhất. A.3.104 (m)  10-4 (m) B.10-3 (m)  7,6.10-7 (m) -7 -7 C.7,6.10 (m)  3,8.10 (m) D.3,8.10-7 (m)  10-9 (m) ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.140>Tính chất nào mà tia hồng ngoại không có: A.tác dụng nổi bậc là tác dụng nhiệt. B.tác dụng lên một số loại phim ảnh, như loại phim chụp ảnh ban đêm,… C.dùng để tiêu diệt vi khuẩn. D.có thể gây ra hiện tượng quang điện trong ở một số chất bán dẫn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.141>Chọn câu trả lời đúng về tia hồng ngoại? A.Tia hồng ngoại được ứng dụng để chế tạo ống nhòm hồng ngoại quan sát ban đêm. B.Tia hồng ngoại được sử dụng trong các bộ điều khiển từ xa. C.Tia hồng ngoại dùng để sấy khô, sưởi ấm. D.Tất cả các câu trên đều đúng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.142>Chọn câu đúng nhất khi nói về ứng dụng của tia tử ngoại: A.Dùng để tiệt trùng B.Chửa bệnh còi xương. C.Kiểm tra vết nứt trên bề mặt kim loại. D.Tất cả các phương án trả lời trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.143>Một vật phát ra tia hồng ngoại khi: A.Nhiệt độ của vật cao hơn 00 C. B.Nhiệt độ của vật thấp hơn 5000 C. C.Nhiệt độ của vật phải cao hơn nhiệt độ môi trường xung quanh. D.Nhiệt độ của vật phải thấp hơn nhiệt độ môi trường xung quanh. Mail:vietan16@yahoo.com Page 37
  • 38. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.144>Cơ thể con người có nhiệt độ 370 C phát ra bức xạ nào trong các bức xạ sau? A.Ánh sáng nhìn thấy B.Tia hồng ngoại C.Tia tử ngoại D.Sóng vô tuyến ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.145>Nguồn nào sau đây phát ra tia hồng ngoại? A.Lò than. B.Lò điện. C.Đèn điện dây tóc. D.Tất cả các nguồn trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.146>Tia hồng ngoại có những tính chất nào sau đây? A.Tác dụng nhiệt B.Gây ra một số phản ứng hóa học. C.Có thể biến điệu như sóng điện từ cao tần D.Tất cả các tính chất trên. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.147>Chọn câu trả lời sai? A.Tia hồng ngoại do các vật bị nung nóng phát ra. B.Tác dụng nổi bật nhất của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. C.Tia hồng ngoại có khả năng phát huỳnh quang nhiều chất. D.Bước sóng tia hồng ngoại lớn hơn 760nm cho đến vài milimet. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ .148>Nguồn phát tia tử ngoại là: A.Những vật được đun nóng đến nhiệt độ cao trên 2000 0 C đều phát tia tử ngoại. B.Những vật có nhiệt độ lớn hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia tử ngoại. C.Những vật có nhiệt độ 6000 C đều có khả năng phát ra tia tử ngoại. D.Tất cả các nguồn trên đều phát ra tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 6.149>Chọn câu trả lời sai về nguồn phát tia tử ngoại: A.Hồ quang điện. B.Đèn cao áp thủy ngân. C.Bóng đèn sợi đốt. D.Đèn Hyđrô. 6.150>Tần số tia tử ngoại: A.lớn hơn tần số ánh sáng tím. B.nhỏ hơn tần số ánh sáng đỏ. C.nhỏ hơn tần số tia hồng ngoại. D.nhỏ hơn tần số sóng vô tuyến 6.151>Tác dụng nào sau đây không phải của tia tử ngoại? A.Tác dụng mạnh lên phim ảnh, làm Ion hóa không khí và nhiều chất khí khác. B.Kích thích sự phát quang của nhiều chất. C.Bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh. D.Tác dụng nhiệt. Mail:vietan16@yahoo.com Page 38
  • 39. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.152>Chọn câu phát biểu sai: A.Tia tử ngoại là bức xạ không nhìn thấy được có bước sóng ngắn hơn 0,38  m đến cỡ 10-9 m. B.Tia tử ngoại được ứng dụng làm ống nhòm quan sát ban đêm. C.Tia tử ngoại có bước sóng từ 0,18  m đến 0,4  m truyền qua được thạch anh. D.Tia tử ngoại có một số tác dụng sinh lý: huỷ diệt tế bào da, làm da sạm nắng, làm hại mắt, diệt khuẩn, diệt nấm mốc,… 6.153>Chọn phát biểu sai về tia tử ngoại: A.làm đen kính ảnh. B.không bị lệch trong điện trường và từ trường. C.kích thích sự phát quang của nhiều chất. D.truyền qua giấy, vải, gỗ. 6.154> Chọn phát biểu không chính xác về tác dụng tia tử ngoại : A.Có khả năng gây ra hiện tượng quang điện. B.Bị thạch anh hấp thụ rất mạnh. C.Tác dụng mạnh lên phim ảnh. D.Kích thích sự phát quang nhiều chất. 6.155>Ta có thể dùng phương tiện nào sau đây để phát hiện ra tia hồng ngoại: A.Tế bào quang điện B.Mắt người. C.Cặp Pin nhiệt điện. D.Bột huỳnh quang. 6.156>Mặt Trời là nguồn phát ra: A.bức xạ hồng ngoại B.ánh sáng nhìn thấy C.bức xạ tử ngoại D.tất cả các bức xạ trên. 6.157>Dùng phương pháp chụp ảnh có thể phát hiện các bức xạ điện từ nào? A.Tia hồng ngoại B.Tia tử ngoại C.Sóng vô tuyến D.Tia hồng ngoại và tử ngoại. 6.158>Một thiết bị phát ra bức xạ có tần số f= 2,5.10 13 Hz. Bức xạ này thuộc miền nào trong thang sóng điện từ? A.Sóng vô tuyến điện B.Tia hồng ngoại C.Ánh sáng nhìn thấy D.Tia tử ngoại 14 6.159>Bức xạ có tần số f= 15.10 Hz là bức xạ thuộc miền nào? A.Miền hồng ngoại B.Miền ánh sáng nhìn thấy C.Miền tử ngoại D.Miền sóng vô tuyến. 6.160>Chọn câu trả lời đúng? A.Tần số của tia hồng ngoại lớn hơn của ánh sáng tím. B.Bước sóng của tia tử ngoại nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. C.Tần số của bức xạ tử ngoại nhỏ hơn của bức xạ hồng ngoại. D.Bước sóng của tia hồng ngoại nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. 6.161>Điều nào sau đây sai khi nói về tia hồng ngoại và tia tử ngoại? A.Đều không nhìn thấy bằng mắt thường B.Đều có bản chất là sóng điện từ C.Đều có tác dụng quang điện ngoài D.Đều có tác dụng lên kính ảnh 6.162>Năng lượng bức xạ Mặt Trời trên Trái Đất nhiều nhất thuộc về miền nào? A.Sóng vô tuyến. B.Hồng ngoại. C.Ánh sáng nhìn thấy. D.Tử ngoại. Chủ đề: TIA X. THUYẾT ĐIỆN TỪ ÁNH SÁNG, THANG BƯỚC SÓNG 6.163>Tính chất nào sau đây không phải là đặc điểm của tia X? A.Huỷ diệt tế bào B.Làm Ion hoá không khí C.Gây hiện tượng quang điện D.Xuyên qua các tấm Chì dày cỡ cm. 6.164> Tia X là bức xạ có bước sóng từ: A. 10-6 m đến 10-10 m B.10.10-9 m đến 10.10-12 m C.10-9 m đến 10-12 m D.10-8 m đến 10-12 m 6.165>Tia X được tạo ra đầu tiên vào năm nào? A.1985 B.1895 C.1890 D.1930 6.166>Chọn câu trả lời sai? A.Tia X có tác dụng mạnh lên phim ảnh. B.Tia X có thể gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết các kim loại. C.Tia X không làm Ion hoá không khí. D.Tia X có tác dụng sinh lý mạnh: hủy diệt tế bào, diệt khuẩn. Mail:vietan16@yahoo.com Page 39
  • 40. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM 6.167>Chọn câu trả lời sai: A.Áp suất trong ống Culítgiơ vào khoảng 10 -3 mmHg. B.Hiệu điện thế giữa Anot và Catot trong ống Culítgiơ vào khoảng vài vạn Vôn. C.Đối Catôt thường được nối với Catôt. D.Đối Catot là một điện cực làm bằng kim loại có nguyên tử lượng lớn. 6.168>Tia X dùng trong máy chiếu X quang dùng trong kỹ thuật y học là dựa vào tính chất nào? Chọn câu trả lời đúng nhất. A.Có khả năng đâm xuyên mạnh B.Có tác dụng sinh lý mạnh C.Có tác dụng mạnh lên phim ảnh D.Cả A và C. 6.169>Để tạo ra một chùm tia X, ta cho một chùm electron nhanh bắn vào: A.một kim loại có nguyên tử lượng lớn B.một kim loại có nguyên tử lượng bất kỳ. C.một kim loại có nguyên tử lượng trung bình D.một chất rắn hoặc chất lỏng bất kỳ. 6.170>Tính chất quan trọng nhất và được sử dụng nhiều nhất của tia X là? Chọn câu trả lời đúng nhất. A.Khả năng làm phát quang nhiều chất. B.Khả năng đâm xuyên mạnh C.Khả năng gây ra hiện tượng quang điện. D.Tác dụng làm Ion hóa không khí. 6.171>Có thể nhận ra tia X bằng phương pháp nào sau đây? A.Dùng tế bào quang điện B.Chụp ảnh C.Màn huỳnh quang D.Tất cả các phương pháp trên. 6.172>Chọn câu trả lời không đúng. A.Tia X cứng là tia X có bước sóng rất ngắn B.Tia X mềm là tia X có bước sóng dài hơn C.Tia X có bước sóng 10-11 m là tia X mềm. D.Tia X có tần số 3.1019 Hz là tia X cứng. 6.173>Người ta thường dùng kim loại nào dưới đây để làm màn chắn tia X? A.Nhôm B.Natri C.Đồng D.Chì 5.174>Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về tia X? A.Tia X là sóng điện từ do những vật nóng sáng phát ra. B.Tia X là sóng điện từ có bước sóng nhỏ hơn bước sóng tia tử ngoại. C.Có thể quan sát tia X bằng mắt thường. D.Khả năng đâm xuyên của tia X thấp hơn so với tia tử ngoại. 6.175>Chọn câu trả lời sai? Tia X: A.gây ra hiện tượng quang điện ở hầu hết kim loại. B.có tác dụng mạnh lên kính ảnh C.là sóng điện từ có bước sóng dài D.có tần số lớn hơn tần số tia tử ngoại. 6.176>Chọn câu trả lời đúng. A.Tia X cứng có khả năng đâm xuyên yếu hơn tia X mềm. B.Tia X mềm đâm xuyên yếu hơn so tia X cứng. C.Khả năng đâm xuyên của hai loại tia X là như nhau. D.Chưa thể kết luận được một cách cụ thể. 6.177>Chọn câu trả lời sai khi nói về tia X: A.Tia X có khả năng Ion hóa không khí. B.Tia X có thể chửa bệnh còi xương. C.Tia X có tác dụng làm phát quang nhiều chất. D.Tia X có khả năng đâm xuyên mạnh. 6.178>Chọn câu trả lời sai khi nói về tia X: A.Bị lệch phương truyền trong điện trường và từ trường B.Là sóng điện từ. C.Được phát hiện vào năm 1895 D.Có năng lượng lớn 6.179>Khi so sánh tia X và tia tử ngoại điều nào sau đây không đúng? A.Đều tác dụng lên kính ảnh. B.Đều có khả năng làm phát quang một số chất. C.Đều có bản chất là sóng điện từ. D.Tần số tia X nhỏ hơn tần số tia tử ngoại. 6.180>Dùng phương pháp quang điện ngoài có thể phát hiện các bức xạ điện từ nào ? A.Tia tử ngoại B.Tia hồng ngoại C.Tia X D.Cả 3 bức xạ trên 6.181>Sự sắp xếp nào sau đây là đúng? A.fhồng ngoại > fkhả kiến > ftử ngoại > ftia X. B.  hồng ngoại >  khả kiến >  tử ngoại >  tia X. C.  hồng ngoại >  tử ngoại >  khả kiến >  tia X. D. fkhả kiến > fhồng ngoại > ftia X > ftử ngoại. 6.182>Các bức xạ có thể phát ra do đốt nóng là: A.Hồng ngoại, ánh sáng khả kiến, tia X B.Hồng ngoại, tử ngoại, ánh sáng nhìn thấy C.Ánh sáng nhìn thấy, tử ngoại, tia X D.Hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy, tia X. 6.183>Mối liên hệ giữa tính chất điện từ và tính chất quang của môi trường được biểu hiện bằng công thức nào sau đây? Với c là tốc độ ánh sáng trong chân không, v là tốc độ ánh sáng trong môi trường có hằng số điện môi  và độ từ thẩm  . Mail:vietan16@yahoo.com Page 40
  • 41. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM c c c 1 v A.   B.   C.  D.   v v v  c ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI TỐT NGHIỆP CÁC NĂM Câu 1(TN – THPT 2007): Khi cho ánh sáng đơn sắc truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác thì A. tần số không đổi và vận tốc không đổi B. tần số thay đổi và vận tốc thay đổi C. tần số thay đổi và vận tốc thay đổi D. tần số không đổi và vận tốc thay đổi ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 2(TN – THPT 2007): Nguyên tắc hoạt động của máy quang phổ dựa trên hiện tượng A. phản xạ ánh sáng B. giao thoa ánh sáng C. tán sắc ánh sáng D. khúc xạ ánh sáng ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 3(TN – THPT 2007): Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe a = 0,3mm, khỏang cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát D = 2m. Hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng. Khoảng cách từ vân sáng bậc 1 màu đỏ ( λđ = 0,76μm) đến vân sáng bậc 1 màu tím ( λt = 0,4μm ) cùng một phía của vân trung tâm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,8mm B. 1,5mm C. 2,7mm D. 2,4mm Câu 4(TN – THPT 2007): Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D, khoảng vân i. Bước sóng ánh sáng chiếu vào hai khe là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ = D/(ai) B. λ= (iD)/a C. λ= (aD)/i D.λ= (ai)/D Câu 5(TN – THPT 2008): Một sóng ánh sáng đơn sắc có tần số f1 , khi truyền trong môi trường có chiết suất tuyệt đối n1 thì có vận tốc v1 và có bước sóng λ1 . Khi ánh sáng đó truyền trong môi trường có chiết suất tuyệt đối n2 (n2 ≠ n1 ) thì có vận tốc v2 , có bước sóng λ2 và tần số f2 . Hệ thức nào sau đây là đúng? A.f2 = f1 . B. v2 . f2 = v1 . f1 . C. v2 = v1 . D. λ2 = λ1 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 6(TN – THPT 2008): Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Iâng (Young), khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ. Trên màn quan sát thu được hình ảnh giao thoa có khoảng vân i = 1,2 mm. Giá trị của λ bằng A.0,45 μm. B. 0,60 μm. C. 0,65 μm. D. 0,75 μm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 7(TN – THPT 2009): Ánh sáng có tần số lớn nhất trong số các ánh sáng đơn sắc: đỏ, lam, chàm, tím là ánh sáng A. lam. B. chàm. C. tím. D. đỏ. Câu 8(TN – THPT 2009): Phát biểu nào sau đây sai? A. Sóng ánh sáng là sóng ngang. B. Các chất rắn, lỏng và khí ở áp suất lớn khi bị nung nóng phát ra quang phổ vạch. Mail:vietan16@yahoo.com Page 41
  • 42. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều là sóng điện từ. D. Ria Rơn-ghen và tia gamma đều không thuộc vùng ánh sáng nhìn thấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 9(TN – THPT 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m, bước sóng của ánh sáng đơn sắc chiếu đến hai khe là 0,55µm. Hệ vân trên màn có khoảng vân là A. 1,2mm. B. 1,0mm. C. 1,3mm. D. 1,1mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 10(TN – THPT 2009): Tia hồng ngoại A. không truyền được trong chân không. B. là ánh sáng nhìn thấy, có màu hồng. C. không phải là sóng điện từ. D. được ứng dụng để sưởi ấm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 11(TN – THPT 2009): Phát biểu nào sau đây sai? A. Trong chân không, mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng xác định. B. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền với cùng tốc độ. C. Trong chân không, bước sóng của ánh sáng đỏ nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng tím. D. Trong ánh sáng trắng có vô số ánh sáng đơn sắc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 12(2009):Trong chân không, bước sóng của một ánh sáng màu lục là:A. 0,55nm. B. 0,55mm. C. 0,55µm. D. 0,55pm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 13. (Đề thi TN năm 2010) Khi chiếu một ánh sáng kích thích vào một chất lỏng thì chất lỏng này phát ánh sáng huỳnh quang màu vàng. Ánh sáng kích thích đó không thể là ánh sáng: A. màu đỏ. B. màu chàm. C. màu lam. D. màu tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 14. (Đề thi TN năm 2010) Khi nói về tia hồng ngoại và tia tử ngoại, phát biểu nào sau đây là đúng? A. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều có khả năng ion hóa chất khí như nhau. B. Nguồn phát ra tia tử ngoại thì không thể phát ra tia hồng ngoại. C. Tia hồng ngoại gây ra hiện tượng quang điện còn tia tử ngoại thì không. D. Tia hồng ngoại và tia tử ngoại đều là những bức xạ không nhìn thấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 15. (Đề thi TN năm 2010)Tia Rơn-ghen (tia X) có bước sóng A. nhỏ hơn bước sóng của tia hồng ngoại. B. nhỏ hơn bước sóng của tia gamma. C. lớn hơn bước sóng của tia màu đỏ. D. lớn hơn bước sóng của tia màu tím. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 42
  • 43. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 16. (Đề thi TN năm 2010) Tia tử ngoại A. có khả năng đâm xuyên mạnh hơn tia gamma. B. có tần số tăng khi truyền từ không khí vào nước. C. không truyền được trong chân không. D. được ứng dụng để khử trùng, diệt khuẩn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 17. (Đề thi TN năm 2010) Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe hẹp là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Ánh sáng chiếu vào hai khe có bước sóng 0,5 µm. Khoảng cách từ vân sáng trung tâm đến vân sáng bậc 4 là A. 4 mm. B. 2,8 mm. C. 2 mm. D. 3,6 mm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 18. (Đề thi TN năm 2010)Khi nói về quang phổ vạch phát xạ, phát biểu nào sau đây là sai? A. Quang phổ vạch phát xạ của một nguyên tố là một hệ thống những vạch sáng riêng lẻ, ngăn cách nhau bằng những khoảng tối. B. Trong quang phổ vạch phát xạ của hiđrô, ở vùng ánh sáng nhìn thấy có bốn vạch đặc trưng là vạch đỏ, vạch lam, vạch chàm và vạch tím. C. Quang phổ vạch phát xạ do chất rắn và chất lỏng phát ra khi bị nung nóng. D. Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố hóa học khác nhau thì khác nhau. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI CAO ĐẲNG CÁC NĂM Câu 1(CĐ 2007): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng, hai khe hẹp cách nhau một khoảng a = 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1,5 m. Hai khe được chiếu bằng bức xạ có bước sóng λ = 0,6 μm. Trên màn thu được hình ảnh giao thoa. Tại điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm (chính giữa) một khoảng 5,4 mm có vân sáng bậc (thứ) ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3. B. 6. C. 2. D. 4. Câu 2(CĐ 2007): Quang phổ liên tục của một nguồn sáng J A. phụ thuộc vào cả thành phần cấu tạo và nhiệt độ của nguồn sáng J. B. không phụ thuộc vào cả thành phần cấu tạo và nhiệt độ của nguồn sáng J. C. không phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng J, mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng đó. D. không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng J, mà chỉ phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng đó. Câu 3(CĐ 2007): Tia hồng ngoại và tia Rơnghen đều có bản chất là sóng điện từ, có bước sóng dài ngắn khác nhau nên A. chúng bị lệch khác nhau trong từ trường đều. B. có khả năng đâm xuyên khác nhau. C. chúng bị lệch khác nhau trong điện trường đều. D. chúng đều được sử dụng trong y tế để chụp X-quang (chụp điện). ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 4(CĐ 2007): Trong các phát biểu sau đây, phát biểu nào là sai? A. Ánh sáng trắng là tổng hợp (hỗn hợp) của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ tới tím. B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. C. Hiện tượng chùm sáng trắng, khi đi qua một lăng kính, bị tách ra thành nhiều chùm sáng có màu sắc khác nhau là hiện tượng tán sắc ánh sáng. D. Ánh sáng do Mặt Trời phát ra là ánh sáng đơn sắc vì nó có màu trắng. Mail:vietan16@yahoo.com Page 43
  • 44. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 5(CĐ 2007): Một dải sóng điện từ trong chân không có tần số từ 4,0.1014 Hz đến 7,5.1014 Hz. Biết vận tốc ánh sáng trong chân không c = 3.108 m/s. Dải sóng trên thuộc vùng nào trong thang sóng điện từ? A. Vùng tia Rơnghen. B. Vùng tia tử ngoại. C. Vùng ánh sáng nhìn thấy. D. Vùng tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 6(CĐ 2008): Trong một thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ 1 = 540 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có khoảng vân i1 = 0,36 mm. Khi thay ánh sáng trên bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ2 = 600 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn quan sát có khoảng vân ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. i2 = 0,60 mm. B. i2 = 0,40 mm. C. i2 = 0,50 mm. D. i2 = 0,45 mm. Câu 7(CĐ 2008): Trong thí nghiệm Iâng (Y-âng) về giao thoa ánh sáng với ánh sáng đơn sắc. Biết khoảng cách giữa hai khe hẹp là 1,2 mm và khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe hẹp đến màn quan sát là 0,9 m. Quan sát được hệ vân giao thoa trên màn với khoảng cách giữa 9 vân sáng liên tiếp là 3,6 mm. Bước sóng của ánh sáng dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,50.10-6 m. B. 0,55.10-6 m. C. 0,45.10-6 m. D. 0,60.10-6 m. 14 Câu 8(CĐ 2008): Ánh sáng đơn sắc có tần số 5.10 Hz truyền trong chân không với bước sóng 600 nm. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường trong suốt ứng với ánh sáng này là 1,52. Tần số của ánh sáng trên khi truyền trong môi trường trong suốt này ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. nhỏ hơn 5.1014 Hz còn bước sóng bằng 600 nm. B. lớn hơn 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm. C. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng nhỏ hơn 600 nm. D. vẫn bằng 5.1014 Hz còn bước sóng lớn hơn 600 nm. Câu 9(CĐ 2008): Tia hồng ngoại là những bức xạ có A. bản chất là sóng điện từ. B. khả năng ion hoá mạnh không khí. C. khả năng đâm xuyên mạnh, có thể xuyên qua lớp chì dày cỡ cm. D. bước sóng nhỏ hơn bước sóng của ánh sáng đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 10(CĐ 2008): Khi nói về tia tử ngoại, phát biểu nào dưới đây là sai? A. Tia tử ngoại có tác dụng mạnh lên kính ảnh. B. Tia tử ngoại có bản chất là sóng điện từ. C. Tia tử ngoại có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng tím. D. Tia tử ngoại bị thuỷ tinh hấp thụ mạnh và làm ion hoá không khí. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 44
  • 45. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 11(Đề thi cao đẳng năm 2009): Khi nói về quang phổ, phát biểunào sau đây là đúng? A. Các chất rắn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. B. Mỗi nguyên tố hóa học có một quang phổ vạch đặc trưng của nguyên tố ấy. C. Các chất khí ở áp suất lớn bị nung nóng thì phát ra quang phổ vạch. D. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 12 (Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2m và khoảng vân là 0,8 mm. Cho c = 3.108 m/s. Tần số ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5,5.1014 Hz. B. 4,5. 1014 Hz. C. 7,5.1014 Hz. D. 6,5. 1014 Hz. Câu 13(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2 m. Ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm có bước sóng 0,5 m. Vùng giao thoa trên màn rộng 26 mm (vân trung tâm ở chính giữa). Số vân sáng là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 15. B. 17. C. 13. D. 11. Câu 14(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 750 nm, 2 = 675 nm và 3 = 600 nm. Tại điểm M trong vùng giao thỏa trên màn mà hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 1,5 m có vân sáng của bức xạ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 và 3 . B. 3 . C. 1 . D. 2 . Câu 15(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với nguồn sáng đơn sắc, hệ vân trên màn có khoảng vân i. Nếu khoảng cách giữa hai khe còn một nửa và khoảng cách từ hai khe đến màn gấp đôi so với ban đầu thì khoảng vân giao thoa trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. giảm đi bốn lần. B. không đổi. C. tăng lên hai lần. D. tăng lên bốn lần. Câu 16(Đề thi cao đẳng năm 2009): Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 1mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn là 2m. Trong hệ vân trên màn, vân sáng bậc 3 cách vân trung tâm 2,4 mm. Bước sóng của ánh sáng đơn sắc dùng trong thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5 m. B. 0,7 m. C. 0,4 m. D. 0,6 m. Câu 26(Đề thi cao đẳng năm 2009): Phát biểu nào sau đây là đúng? A. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng bị tán sắc khi đi qua lăng kính. B. Ánh sáng trắng là hỗn hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. C. Chỉ có ánh sáng trắng mới bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. D. Tổng hợp các ánh sáng đơn sắc sẽ luôn được ánh sáng trắng. Mail:vietan16@yahoo.com Page 45
  • 46. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ SÓNG ÁNH SÁNG – TỔNG HỢP ĐỀ THI ĐẠI HỌC CÁC NĂM Câu 9c5-08: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng (Y-âng), khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất cùng màu với vân chính giữa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm. 1D 2 D k1 33  k  33.n D xM  k1  k2    1  xM  33.n 1  9 ,9.n  mm  HD: a a k2 25  k2  25.n a  GÇn nhÊt khi n  1  9 , 9 mm Câu 13c5-08: Trong quang phổ của nguyên tử hiđrô , nếu biết bước sóng dài nhất của vạch quang phổ trong dãy Laiman là 1 và bước sóng của vạch kề với nó trong dãy này là 2 thì bước sóng   của vạch quang phổ H trong dãy Banme là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ 1 2 1 2 A. (1 +  2). B. . C. (1   2). D. 1   2 1   2  hc    E2  E1  HD:  1 hc hc hc     E3  E2     1 2  hc  E  E 2 1  1  2  2  3 1 Câu 22c5-08: Tia Rơnghen có A. cùng bản chất với sóng âm. B. bước sóng lớn hơn bước sóng của tia hồng ngoại. C. cùng bản chất với sóng vô tuyến. D. điện tích âm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: Tia Rơnghen có bản chất là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn tia hồng ngoại Câu 30c5-08: Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về ánh sáng đơn sắc? Mail:vietan16@yahoo.com Page 46
  • 47. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. Chiết suất của một môi trường trong suốt đối với ánh sáng đỏ lớn hơn chiết suất của môi trường đó đối với ánh sáng tím. B. Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. C. Trong cùng một môi trường truyền, vận tốc ánh sáng tím nhỏ hơn vận tốc ánh sáng đỏ. D. Trong chân không, các ánh sáng đơn sắc khác nhau truyền đi với cùng vận tốc. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: d  t  nd  nt Câu 32c5-08: Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về quang phổ? A. Quang phổ liên tục của nguồn sáng nào thì phụ thuộc thành phần cấu tạo của nguồn sáng ấy. B. Mỗi nguyên tố hóa học ở trạng thái khí hay hơi nóng sáng dưới áp suất thấp cho một quang phổ vạch riêng, đặc trưng cho nguyên tố đó. C. Để thu được quang phổ hấp thụ thì nhiệt độ của đám khí hay hơi hấp thụ phải cao hơn nhiệt độ của nguồn sáng phát ra quang phổ liên tục. D. Quang phổ hấp thụ là quang phổ của ánh sáng do một vật rắn phát ra khi vật đó được nung nóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HD: Mỗi nguyên tố hoá học có quang phổ vạch phát xạ đặc trưng riêng Câu 17c5-09: Phát biểu nào sau đây là đúng ? A. Chất khí hay hơi ở áp suất thấp được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện cho quang phổ liên tục. B. Chất khí hay hơi được kích thích bằng nhiệt hay bằng điện luôn cho quang phổ vạch. C. Quang phổ liên tục của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy. D. Quang phổ vạch của nguyên tố nào thì đặc trưng cho nguyên tố ấy. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 26c5-09: Chiếu xiên một chùm sáng hẹp gồm hai ánh sáng đơn sắc là vàng và lam từ không khí tới mặt nước thì A. chùm sáng bị phản xạ toàn phần. B. so với phương tia tới, tia khúc xạ vàng bị lệch ít hơn tia khúc xạ lam. C. tia khúc xạ chỉ là ánh sáng vàng, còn tia sáng lam bị phản xạ toàn phần. D. so với phương tia tới, tia khúc xạ lam bị lệch ít hơn tia khúc xạ vàng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ (HD : nv  nl ;sin i  nv sin rv nlsin rl  rv  rl rv rl ....) sin sin Câu 27c5-09: Trong chân không, các bức xạ được sắp xếp theo thứ tự bước sóng giảm dần là: A. tia hồng ngoại, ánh sáng tím, tia tử ngoại, tia Rơn-ghen. B. tia hồng ngoại, ánh sáng tím, tia Rơn-ghen, tia tử ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 47
  • 48. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. ánh sáng tím, tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia Rơn-ghen. D. tia Rơn-ghen, tia tử ngoại, ánh sáng tím, tia hồng ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 30c5-09: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,38 m đến 0,76m. Tại vị trí vân sáng bậc 4 của ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,76 m còn có bao nhiêu vân sáng nữa của các ánh sáng đơn sắc khác? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3. B. 8. C. 7. D. 4. 0 D D k00 3, 04 3, 04 (HD : x  k0 k     m  0,38   0, 76  4  k  8 vậy ngoài k = 4 còn a a k k k có 4 giá trị k =5,6,7,8 ứng với 4 bức xạ cho vân sáng .....) Câu 32c5-09: Quang phổ liên tục A. phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát mà không phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát. B. phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát. C. không phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của nguồn phát. D. phụ thuộc vào bản chất của nguồn phát mà không phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn phát. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 34c5-09: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng dùng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và 2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4. B. 2. C. 5. D. 3. k22 4 (HD :tại vị trí hai vân sáng trùng nhau thì x1  x2  k11  k22  k1   k2 1 3 (k1mim  4; k2mim  3) 1D 2 D khoảng vân trùng it  k1min  7, 2mm  các vị trí trùng  k2min a a xt  nit  7, 2n(mm)  5,5  7, 2n  22  0,76  n  3,056  n  1, 2,3 ...cáchvântrungtâm7,2mm ;14,4mm ;21,6mm) Câu 42c5-09: Khi nói về tia hồng ngoại, phát biểu nào sau đây là sai? A. Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ. B. Các vật ở nhiệt độ trên 20000C chỉ phát ra tia hồng ngoại. Mail:vietan16@yahoo.com Page 48
  • 49. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM C. Tia hồng ngoại có tần số nhỏ hơn tần số của ánh sáng tím. D. Tác dụng nổi bật của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 3 C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,6 μm. Khoảng cách giữa hai khe là 1 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2,5 m, bề rộng miền giao thoa là 1,25 cm. Tổng số vân sáng và vân tối có trong miền giao thoa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 21 vân. B. 15 vân. C. 17 vân. D. 19 vân. HƯỚNG DẪN:Theo công thức tính số vân sáng vân tối trên màn giao thoa ta có tổng số vân sáng vân tối trên màn là: L L   D 0,6.103.2,5.103 N  N S  NT  (2    1)  2   0,5 , i    1,5mm , thay khoảng vân vào ta  2i   2i  a 1  12,5   12,5  được: N  (2    1)  2  2.1,5  0,5  17 (vân)  2.1,5    Câu 11C5-10: Tia tử ngoại được dùng A. để tìm vết nứt trên bề mặt sản phẩm bằng kim loại. B. trong y tế để chụp điện, chiếu điện. C. để chụp ảnh bề mặt Trái Đất từ vệ tinh. D. để tìm khuyết tật bên trong sản phẩm bằng kim loại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Dựa vào tính chất của tia tử ngoại thì tia tử ngoại ứng dụng để tìm khuyết tật trên các sản phẩm đúc Câu 13C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc, trong đó bức xạ màu đỏ có bước sóng 720 nm và bức xạ màu lục có bước sóng λ (có giá trị trong khoảng từ 500 nm đến 575 nm). Trên màn quan sát, giữa hai vân sáng gần nhau nhất và cùng màu với vân sáng trung tâm có 8 vân sáng màu lục. Giá trị của λ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 500 nm. B. 520 nm. C. 540 nm. D. 560 nm. HƯỚNG DẪN: Điều kiện để hai bức xạ cho vân sáng rùng nhau là x1 = x2 kd  d 500.kl 575.kl kd d  kl l  l   500nm  l  575nm   kd  .Vì giữa hai vân cùng màu với kl 720 720 vân trung tâm có 8 vân màu lục nên kl=9, thay vào trên ta được kđ= 7, thay kđ= 7 vào ta được bước sóng của ánh sáng lục là 560nm Câu 22C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 380 nm đến 760 nm. Khoảng cách giữa hai khe là 0,8 mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 2 m. Trên màn, tại vị trí cách vân trung tâm 3 mm có vân sáng của các bức xạ với bước sóng Mail:vietan16@yahoo.com Page 49
  • 50. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,48 μm và 0,56 μm. B. 0,40 μm và 0,60 μm. C. 0,45 μm và 0,60 μm. D. 0,40 μm và 0,64 μm. HƯỚNG DẪN: Số bức xạ cho vân sáng có vị trí trùng với vị trí x = 3mm thỏa mãn hệ thức sau: k D x.a x.a 3.0,8 3.0,8 x ;380nm    760nm  k  k  1,57  k  3,15 a max D min D 0, 76.10 .2.10 3 3 0,38.103.2.103 Câu 36:C5-10: Quang phổ vạch phát xạ A. của các nguyên tố khác nhau, ở cùng một nhiệt độ thì như nhau về độ sáng tỉ đối của các vạch. B. là một hệ thống những vạch sáng (vạch màu) riêng lẻ, ngăn cách nhau bởi những khoảng tối. C. do các chất rắn, chất lỏng hoặc chất khí có áp suất lớn phát ra khi bị nung nóng. D. là một dải có màu từ đỏ đến tím nối liền nhau một cách liên tục. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Dựa vào định nghĩa của quang phổ vạch phát xạ: QPVPX là hệ thống gồm các vạch màu nằm riêng rẽ trên một nền tối Câu 43:C5-10: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ. Nếu tại điểm M trên màn quan sát có vân tối thứ ba (tính từ vân sáng trung tâm) thì hiệu đường đi của ánh sáng từ hai khe S , S đến M có độ lớn bằng 1 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2λ. B. 1,5λ. C. 3λ. D. 2,5λ. HƯỚNG DẪN: Hiệu đường đi từ một vân tối tới hai nguồn được xác định theo công thức d2  d1  (2k  1) / 2  vân tối thứ 3 ứng k =2 , suy ra d 2-d 1= 2, 5 Câu 47:C5-10: Khi chiếu chùm tia tử ngoại vào một ống nghiệm đựng dung dịch fluorexêin thì thấy dung dịch này phát ra ánh sáng màu lục. Đó là hiện tượng A. phản xạ ánh sáng. B. quang – phát quang. C. hóa – phát quang. D. tán sắc ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ HƯỚNG DẪN:Hiện tượng quang – phát quang Câu 33c5-11: Chiếu từ nước ra không khí một chùm tia sáng song song rất hẹp (coi như một tia sáng) gồm 5 thành phần đơn sắc: tím, lam, đỏ, lục, vàng. Tia ló đơn sắc màu lục đi là là mặt nước (sát với mặt phân cách giữa hai môi trường). Không kể tia đơn sắc màu lục, các tia ló ra ngoài không khí là các tia đơn sắc màu: A. lam, tím. B. đỏ, vàng, lam. C. đỏ, vàng. D. tím, lam, đỏ. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: 1 * Các tia sáng tới mặt nước với cùng góc tới i = igh(lục); Với sin igh  n * Vì nđỏ < nvàng < nlục < nlam < ntím  igh(đỏ) > igh(vàng) > igh(lục) = i > igh(lam) > igh(tím). Mail:vietan16@yahoo.com Page 50
  • 51. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM  tia đỏ, vàng ló ra ngoài; tia lam, tím bị phản xạ toàn phần  Đáp án C. Câu 14c5-11: Thực hiện thí nghiệm Y-âng về giao thoa với ánh sáng đơn sắc màu lam ta quan sát được hệ vân giao thoa trên màn. Nếu thay ánh sáng đơn sắc màu lam bằng ánh sáng đơn sắc màu vàng và các điều kiện khác của thí nghiệm vẫn giữ nguyên thì ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. khoảng vân giảm xuống. B. vị trí vân trung tâm thay đổi. C. khoảng vân tăng lên. D. khoảng vân không thay đổi. Giải:  tăng  i tăng  Đáp án C. Câu 41c5-11: Tia Rơn-ghen (tia X) có A. tần số nhỏ hơn tần số của tia hồng ngoại. B. cùng bản chất với sóng âm. C. điện tích âm nên nó bị lệch trong điện trường và từ trường. D. cùng bản chất với tia tử ngoại. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: Đáp án D. Câu 39c5-11: Khi nói về tia  , phát biểu nào sau đây sai? A. Tia  không phải là sóng điện từ. B. Tia  không mang điện. C. Tia  có tần số lớn hơn tần số của tia X. D. Tia  có khả năng đâm xuyên mạnh hơn tia X. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Giải: Đáp án A. Câu 15c5-11: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe là 0,6 mm. Khoảng vân trên màn quan sát đo được là 1 mm. Từ vị trí ban đầu, nếu tịnh tiến màn quan sát một đoạn 25 cm lại gần mặt phẳng chứa hai khe thì khoảng vân mới trên màn là 0,8 mm. Bước sóng của ánh sáng dùng thí nghiệm là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,50 m . B. 0,48 m . C. 0,64 m . D. 0,45 m . Giải: D * Ban đầu : i = a  ( D  0,25) * Lúc sau : i’ = a i D 1 ai *    D  1,25m     0,48m  Đáp án B. i' D  0,25 0,8 D Câu 19c5-11: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, khe hẹp S phát ra đồng thời ba bức xạ đơn sắc có bước sóng là 1  0,42 m ;  2  0,56 m và 3  0,63 m . Trên màn, trong khoảng giữa hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân trung tâm, nếu vân sáng của hai bức xạ trùng nhau ta chỉ tính là một vân sáng thì số vân sáng quan sát được là Mail:vietan16@yahoo.com Page 51
  • 52. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 27. B. 23. C. 26. D. 21. Giải: Vân sáng có màu vân trung tâm là vị trí 3 vân sáng đơn sắc trùng nhau, ta phải có: 3 9 k11  k2 2  k33  k1  k3 ; k2  k3  Vị trí vân trùng đầu tiên (từ vân trung tâm) ứng với k3 = 8. 2 8 83 D 5,04 D  Khoảng cách hai vân liên tiếp cùng màu vân trung tâm là: i =  a a * Xét trên đoạn giữa hai vân này (xét cả hai vị trí ở hai đầu): dễ dàng tính được: 1 D D i + Khoảng vân với 1 : i1   0,42  Số vân sáng 1 : N1   1  13 a a i1 i i Tương tự N 2   1  10; N 3  1  9 i2 i3 D i + Khoảng vân 1 2 trùng: i12  1,68  số vân 1 2 trùng: N12  1  4 a i12 i i Tương tự: N13   1  5; N 23  1  2 i13 i23 * Vì đề bài chỉ xét trong khoảng giữa hai vân liên tiếp cùng màu vân trung tâm (không tính vân ở hai đầu), do đó mỗi loại trên phải trừ đi 2: + Tổng số vân sáng của các bức xạ: (13 - 2) + (10 - 2) + (9 - 2) = 26. + Số vân trùng của hai bức xạ: (4 - 2) + (5 - 2) + (2 - 2) = 5 (ứng với 10 vân sáng đơn sắc) Do mỗi vân trùng của hai bức xạ chỉ tính là một vân sáng (10 vân sáng đơn sắc trên chỉ tính là 5 vân)  số vân sáng quan sát được: 26 - 5 = 21  Đáp án D. Câu 25c5-11: Một lăng kính có góc chiết quang A = 60 (coi là góc nhỏ) được đặt trong không khí. Chiếu một chùm ánh sáng trắng song song, hẹp vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang, rất gần cạnh của lăng kính. Đặt một màn ảnh E sau lăng kính, vuông góc với phương của chùm tia tới và cách mặt phẳng phân giác của góc chiết quang 1,2 m. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là n đ = 1,642 và đối với ánh sáng tím là nt = 1,685. Độ rộng từ màu đỏ đến màu tím của quang phổ liên tục quan sát được trên màn là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5,4 mm. B. 36,9 mm. C. 4,5 mm. D. 10,1 mm.  Giải: ĐT = d.A(nt - nđ ) = 1,2.6. .(1,685 - 1,642)  5,4.10-3 m = 5,4 (mm).  Đáp án A. 180 TỔNG HỢP CÁC CÂU ĐỈNH Câu1: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1m. Tính khoảng cách giữa vân sáng bậc 1 và vân tối bậc 3 ở cùng bên so với vân trung tâm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1mm B. 2,5mm C. 1,5mm D. 2mm Câu 2: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D = 1m. Tại vị trí M cách vân trung tâm một khoảng x = 3,5mm, có vân sáng hay vân tối, bậc mấy ? Mail:vietan16@yahoo.com Page 52
  • 53. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Vân sáng bậc 3. B. Vân tối bậc 4. C. Vân sáng bậc 4. D. Vân tối bậc 2. Câu 3: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe được chiếu bằng ánh sáng có bước sóng  = 0,5m, biết S1S2 = a = 0,5mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là D =1m. Bề rộng vùng giao thoa quan sát được trên màn là L =13mm. Tính số vân tối và vân sáng quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 14vân tối 13 vân sáng B. 12vân tối 13 vân sáng C. 13vân tối 13 vân sáng Câu 4:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, biết D = 1m, a = 1mm. khoảng cách từ vân sáng thứ 4 đến vân sáng thứ 10 ở cùng bên với vân trung tâm là 3,6mm. Tính bước sóng ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,44m B. 0,52m C. 0,60m D. 0,58m. Câu 5: Chiết suất của môi trường thứ nhất đối với một ánh sáng đơn sắc là n 1 = 1,4 và chiết suất tỉ đối của môi trường thứ hai đối với môi trường thứ nhất là n21 = 1,5. Vận tốc của ánh sáng đơn sắc đó trong môi trường thứ hai là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,43.108 m/s B. 2,68.108 m/s C. 4,29.108 m/s D. Tất cả đều sai; Câu 6: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng, khoảng cách giữa hai khe sáng là 0,3mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Khoảng cách từ vân sáng bậc 1 màu đỏ ( d  0,76 m ) đến vân sáng bậc 1 màu tím ( t  0,40  m ) cùng một phía so với vân trung tâm là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 1,8mm C. 2,4mm D. 3,6mm Câu 7:Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe sáng là 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 1,2m, bước sóng ánh sáng là 0,5  m . Xét hai điểm M và N ( ở cùng phía đối với O) có toạ độ lần lượt là xM = 4 mm và xN = 9 mm. Trong khoảng giữa M và N ( không tính M,N ) có: Mail:vietan16@yahoo.com Page 53
  • 54. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 9 vân sáng ,10 vân tối B. 10 vân sáng,10 vân tối C. 11 vân sáng10 vân tối Câu 8: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, biết D = 3m; a = 1mm. Tại vị trí M cách vân trung tâm 4,5mm, ta thu được vân tối bậc 3. Tính bước sóng ánh dùng trong thí nghiệm. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,60m B. 0,55m C. 0,48m D. 0,42m. Câu 9: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, tại vị trí cách vân trung tâm 3,6mm, ta thu được vân sáng bậc 3. Vân tối bậc 3 cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,2mm B. 3,0mm C. 3,6mm D. 5,4mm Câu 10Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc, khoảng cách giữa hai khe sáng là 2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m, bước sóng ánh sáng là 0,6  m . Xét hai điểm M và N ( ở hai phía đối với O) có toạ độ lần lượt là x M = 3,6 mm và xN = -5,4 mm. Trong khoảng giữa M và N (không tính M,N ) có: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 13 vân tối14 vân sáng B. 14 vân tối 15 vân sáng C. 15 vân tối 16 vân sáng Câu11 Chọn câu đúng: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Young, bước sóng ánh sáng dùng trong this nghiệm   0,5 m . Khoảng cách giữa hai khe a=1mm. Tại một điểm M trên màn cách vân trung tâm 2,5mm ta có vân sáng bậc 5. để tại đó là vân sáng bậc 2, phải dời màn một đoạn là bao nhiêu? Theo chiều nào: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Ra xa mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 1,5m B. Ra xa mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 0,15m C. Lại gần mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 1,5m D. Lại gần mặt phẳng chứa hai khe một đoạn 0,15m Câu12 Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, khoảng cách giữa hai vân sáng bậc 4 (ở hai phía của vân trung tâm) đo được là 9,6mm. Vân tối thứ 3 cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6,4mm B. 6mm C. 7,2mm D. 3mm Mail:vietan16@yahoo.com Page 54
  • 55. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 13:Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, a = 1,5mm; D = 2m, hai khe được chiếu sáng đồng thời hai bức xạ 1 = 0,5m và  2 = 0,6m. Vị trí 2 vân sáng của hai bức xạ nói trên trùng nhau gần vân trung tâm nhất, cách vân trung tâm một khoảng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6mm B. 5mm C. 4mm D. 3,6mm Câu 14: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, biết D = 2m; a = 2mm. Hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng (có bước sóng từ 0,38m đến 0,75m). Tại điểm trên màn quan sát cách vân trắng chính giữa 3,3mm có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng và vân tối tại đó ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 3và2 B. 4và 2 C. 5và 4 D. 6 và 5 Câu 15:Ta chiếu sáng hai khe Young bằng ánh sáng trắng với bước sóng ánh sáng đỏ đ = 0,75m và ánh sáng tím t = 0,4m. Biết a = 0,5mm, D = 2m. Ở đúng vị trí vân sáng bậc 4 màu đỏ, có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng nằm trùng ở đó ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 5 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 16: Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young trong môi trường nước có 4 chiết suất là n= , khoảng cách giữa hai khe là a= 1,2mm, khoảng cách từ hai khe đến màn là 3 D= 1,5m. Nguồn sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,60(  m). Màn quan sát có độ rộng là 33(mm). Số vân tối thu được trên màn thay đổi như thế nào so với số vân tối thu được nếu thực hiện thí nghiệm trên trong không khí? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A.Tăng thêm 13 vân B.Giảm đi 14 vân C.Tăng thêm 14 vân D.Giảm đi 16 vân Câu 17: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Iâng, hai khe cách nhau 1mm và cách màn quan sát 2m. Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,6μm và λ2 vào 2 khe thì thấy vân sáng bậc 3 của bức xạ λ2 trùng với vân sáng bậc 2 của bức xạ λ1. Giá trị của λ2 là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm. B. 0,52μm. C. 0,44μm. D. 0,75μm. Câu 18: Một nguồn sáng điểm nằm cách đều hai khe Iâng và phát ra đồng thời hai bức xạ đơn sắc có bước sóng 1  0,6 m và bước sóng 2 chưa biết. Khoảng cách hai khe a = 0,2 mm, khoảng cách từ các khe đến màn D = 1m.Trong một khoảng rộng L = 2,4 cm trên màn, đếm Mail:vietan16@yahoo.com Page 55
  • 56. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM được 17 vạch sáng, trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Tính 2 , biết hai trong ba vạch trùng nhau nằm ngoài cùng của khoảng L. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2  0,8 m B. 2  0, 48 m C. 2  0, 24 m D. 2  0,12 m Câu 19:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng, người ta chiếu sáng 2 khe bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  =0,5 m , khoảng cách giữa 2 khe là 2 mm. Khoảng cách từ 2 khe tới màn là 1m. khoảng cách giữa vân sáng bậc 3 và vân tối thứ 5 ở 2 bên so với vân trung tâm là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,375 mm B. 1,875 mm. C. 18,75mm D. 3,75 mm Câu 20: Trong thí nghiệm về giao thoa ánh sáng, khoảng cỏch giữa hai khe là 0,5 mm, khoảng cách từ hai khe đến màn quan sát là 2m. Nguồn sáng đựng trong thí nghiệm gồm hai bức xạ có bước sóng 1 = 450 nm và  2 = 600 nm. Trên màn quan sát, gọi M, N là hai điểm ở cùng một phía so với vân trung tâm và cách vân trung tâm lần lượt là 5,5 mm và 22 mm. Trên đoạn MN, số vị trí vân sáng trùng nhau của hai bức xạ là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4. B. 2. C. 5. D.3. Câu 21: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng bằng khe Young, dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ = 0,5μm. Khoảng cách giữa hai khe a = 2mm. Thay λ bởi λ' = 0,6μm và giữ nguyên khoảng cách từ hai khe đến màn. Để khoảng vân không đổi thì khoảng cách giữa hai khe lúc này là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. a' = 2,2mm. B. a' = 1,5mm. C. a' = 2,4mm. D. a' = 1,8mm. Câu 22: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, hai khe Iâng cách nhau 2 mm, hình ảnh giao thoa được hứng trên màn ảnh cách hai khe 1m. Sử dụng ánh sáng đơn sắc có bước sóng λ, khoảng vân đo được là 0,2 mm. Thay bức xạ trên bằng bức xạ có bước sóng λ'>λ thì tại vị trí của vân sáng thứ 3 của bức xạ λ có một vân sáng của bức xạ λ'.Bức xạ λ'có giá trị nào dưới đây ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ' = 0,48µm B. λ' = 0,60µm C. λ' = 0,52µm D. λ' = 0,58µm Mail:vietan16@yahoo.com Page 56
  • 57. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 23. Thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Young. Nguồn sáng gồm ba bức xạ đỏ, lục, lam để tạo ánh sáng trắng. Bước sóng của ánh sáng đỏ, lục, lam theo thứ tự là 0,64 μm; 0,54 μm; 0,48 μm. Vân trung tâm là vân sáng trắng ứng với sự chồng chập của ba vân sáng bậc k=0 của các bức xạ đỏ, lục, lam. Vân sáng trắng đầu tiên kể từ vân trung tâm ứng với vân sáng bậc mấy của ánh sáng đỏ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 24. B. 27. C. 32. D. 2. Câu 24: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với khe Iâng (Y-âng), khoảng cách giữa hai khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa hai khe đến màn quan sát là 1,2m. Chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng hỗn hợp gồm hai ánh sáng đơn sắc có bước sóng 500 nm và 660 nm thì thu được hệ vân giao thoa trên màn. Biết vân sáng chính giữa (trung tâm) ứng với hai bức xạ trên trùng nhau. Khoảng cách từ vân chính giữa đến vân gần nhất cùng màu với vân chính giữa là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,9 mm. B. 19,8 mm. C. 9,9 mm. D. 29,7 mm. Câu 25:Thí nghiệm giao thoa ánh sáng có bước sóng λ,với hai khe Iâng cách nhau 3mm.Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song song với hai khe và cách hai khe một khoảng D. Nếu ta dời màn ra xa thêm 0,6m thì khoảng vân tăng thêm 0,12mm.Bước sóng λ bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 26: Trong thí nghiệm Y-âng về giao thoa ánh sáng, nguồn sáng gồm các bức xạ có bước sóng lần lượt là 1 = 750 nm, 2 = 675 nm và  3 = 600 nm. Tại điểm M trong vùng giao thoa trên màn mà hiệu khoảng cách đến hai khe bằng 1,5 m có vân sáng của bức xạ : A.  2 và  3. B.  3. C.  1. D.  2. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 27: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta chiếu đồng thời vào 2 khe sáng 2 bức xạ có 1  0,6 m và 2 chưa biết. Khoảng cách giữa 2 khe sáng a = 0,2mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn D = 1m. Trong khoảng rộng L = 2,4cm, người ta đếm được có tất cả 17 vân sáng trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Biết rằng 2 trong ba vạch trùng nằm ngoài cùng của khoảng L. Bước sóng  2 bằng bao nhiêu  m ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 57
  • 58. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. 0,48 B. 0,40 C. 0,58 D. 0, Câu 28: Trong thí nghiệm Iâng, dùng hai ánh sáng có bước sóng  = 0,6m và ' = 0,4m. Hỏi trong khoảng giữa hai vân sáng thứ 3 ở hai bên vân sáng giữa của ánh sáng  có tổng cộng bao nhiêu vân có màu giống vân sáng chính giữa: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 B. 3 C. 5 D. 7 Câu 29: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta chiếu đồng thời vào 2 khe sáng 2 bức xạ có 1  0,6 m và 2 chưa biết. Khoảng cách giữa 2 khe sáng a = 0,2mm, khoảng cách từ 2 khe đến màn D = 1m. Trong khoảng rộng L = 2,4cm, người ta đếm được có tất cả 17 vân sáng trong đó có 3 vạch là kết quả trùng nhau của hai hệ vân. Biết rằng 2 trong ba vạch trùng nằm ngoài cùng của khoảng L. Bước sóng 2 bằng bao nhiêu μm ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,48 B. 0,40 C. 0,58 D. 0,8 Câu 30. Thực hiện thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe I âng cách nhau a=2(mm). Khoảng cách hai vân sáng liên tiếp trên màn là 0,34(mm). Di chuyển màn về phía sau 50(cm), khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp bây giờ là 0,51(mm). Tìm độ dài sóng ánh sáng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,68( m ) B. 0,68( m ) C. 0,58( m ) D. 0,54( m ) Caâu 31: Trong thí nghieäm giao thoa qua khe Young. Caùc khe S 1, S2 ñöôïc chieáu bôûi nguoàn S. Bieát khoaûng caùch S 1S2 = a =1,5mm , khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn : D = 3m.Nguoàn S phaùt ra 2 aùnh saùng ñôn saéc: maøu tím coù λ1 = 0,4μm vaø maøu vaøng coù λ2 = 0,6μm . Khoaûng caùch giöõa1 hai vaân saùng lieân tieáp coù maøu gioáng maøu vaân saùng quan saùt ñöôïc ôû ñieåm O ( VSTT ) coù giaù trò : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 4,8mm C. 2,4mm D. Moät giaù trò khaùc Câu 32. Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, 2 khe S1, S2 cách nhau đọan a = 1,2mm, cách màn đọan D = 2,4m. Sử dụng đồng thời 2 bức xạ có bước sóng khác nhau, nhận thấy : 1) - Với 1 và 2 trên màn : VS5 ( 1 ) trùng VS 4 ( 2 ) - Với 2 và 3 trên màn : VS3 ( 2 ) trùng VT3 ( 3 ) Mail:vietan16@yahoo.com Page 58
  • 59. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM - Với 1 và 3 : khỏang cách từ VS8 ( 1 ) đến VT6 ( 3 ) ở 2 bên VSTT là 13mm. Tính 3 bước sóng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,40  m; 0,60  m; 0,75  m b) 0,40  m; 0,50  m; 0,60  m c) 0,40  m; 0,50  m; 0,75  m d) 0,45  m, 0,60  m; 0,75  m 2) Trên đọan b = OB= 12,7mm với O là VSTT có bao nhiêu VS ( 2 ) trùng VT ( 3 ) ? Xác đinh mối quan hệ giữa các hệ số k1 và k2 trong các công thức vân sáng, vân tối’ a) 2 vân trùng nhau, 4k2 = 3k3 + 2 b) 3 vân trùng nhau, 5k2 = 6k3 + 3 c) 2 vân trùng nhau, 5k2 = 6k3 + 3 d) 3 vân trùng nhau, 4k2 = 3k3 + 2 Câu 33. Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, 2khe hẹp S1,S2 cách nhau đọan a= 1,6mm và cách màn đọan D. 1) Nếu sử dụng ánh sáng trắng 0,4  m <  < 0,76  m thì bề rộng quang phổ bậc 5 là b5 = 3,6mm. Tính D a) 1,6m b) 2,0m c) 2,4m d) 2,8m 2) Nếu sử dụng đồng thời 2 bức xạ 1 và 2 = 1 + 0,2 m thì khỏang cách từ VS5( 2 ) đến VT5( 1 ) ở hai bên VSTT bằng với khỏang cách từ VS8( 2 ) đến VSTT . Tính 1 và 2 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,5  m, 0,7  m b) 0,45  m, 0,65  m c) 0,4  m, 0,6  m d) 0,55  m, 0,75  m Câu 34.Thí nghiệm giao thoa ánh sáng có bước sóng ,với hai khe Iâng cách nhau 3mm.Hiện tượng giao thoa được quan sát trên một màn ảnh song song với hai khe và cách hai khe một khoảng D. Nếu ta dời màn ra xa thêm 0,6m thì khoảng vân tăng thêm 0,12mm. Bước sóng bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 35.Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng với hai khe Iâng cách nhau 0,5mm, màn quan sát đặt song song với mặt phẳng chứa hai khe và cách hai khe một đoạn 1m . Tại vị trí M trên màn , cách vân sáng trung tâm một đoạn 4,4mm là vân tối thứ 6 . Tìm bước sóng của ánh sáng đơn sắc được sử dụng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 59
  • 60. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM A. 0,4μm B. 0,6μm C. 0,75μm D. Một giá trị khác Câu 36.:Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young ,hiệu đường đi từ hai khe S 1, S2 đến điểm M trên màn bằng 2,5μm .Hãy tìm bước sóng của ánh sáng thấy được có bước sóng từ 0,4μm đến 0,76μm khi giao thoa cho vân sáng tại M . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,625μm B. 0,5μm C. 0,416μm D. A,B,C đúng Đề bài sau đây dùng cho các câu 198,199 . Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng , hai khe cách nhau 2(mm) và cách màn quan sát 2(m) Câu 37.: Dùng ánh sáng đơn sắc với bước sóng λ = 0,44(μm). Điểm M trên màn là vân tối thứ 5 , cách VSTT một đoạn là : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,44mm B. 1,64mm C. 1,98mm D. Một giá trị khác Câu 38. Dùng ánh sáng trắng gồm nhiều ánh sáng đơn sắc có bước sóng trong khoảng : 0,4(μm) ≤λ ≤ 0,75(μm) . Có bao nhiêu bước sóng đơn sắc trong dãi ánh sáng trắng cho vân sáng tại vị trí M trên ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1 B. 2 C. 3 D.4 Đề bài sau đây dùng cho các câu 39,40 Thí nghiệm Young giao thoa ánh sáng với nguồn sáng là hai bức xạ có bước sóng lần lượt là λ1 và λ2. Cho λ1 = 0,5μm. Biết rằng vân sáng bậc 12 của bức xạ λ1 trùng với vân sáng bậc 10 của bức xạ λ2 Câu 39 Bước sóng 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. λ2 =0,4μm B. λ2 =0,5μm C.λ 2 =0,6μm D. Một giá trị khác Câu 40: Tính khoảng cách từ vân sáng bậc 5 của bức xạ 1 đến vân sáng bậc 11 của bức xạ 2 đều nằm bên trên VSTT , biết hai khe Young cách nhau 1mm và khoảng cách từ hai khe đến màn ảnh là 1m ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4,8mm B. 4,1mm C. 8,2mm D. Một giá trị khác Mail:vietan16@yahoo.com Page 60
  • 61. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 41.: Trong thí nghiệm Young : a=2mm , D=1m . Dùng bức xạ đơn sắc có bước sóng chiếu vào hai khe Young , người ta đo được khoảng vân giao thoa trên màn là i = 0,2mm . Tần số f của bức xạ đơn sắc là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5.1015Hz B. 0,6.1015Hz C. 0,7.1015Hz D. 15 0,75.10 Hz Đề bài sau đây dùng cho các câu 42,43 Trên màn (E) người ta nhận được các vân giao thoa của nguồn sáng đơn sắc S có bước sóng nhờ hai khe nhỏ đặt thẳng đứng tạo ra hai nguồn sóng kết hợp là S 1và S2 , khoảng cách giữa chúng là a = 0,5mm. Khoảng cách giữa mặt phẳng chứa S 1S2 và màn quan sát (E) là D=1,5m . Khoảng cách từ vân sáng bậc 15 đến vân sáng trung tâm là 2,52cm Câu 42.Bước sóng có giá trị : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5μm B. 0,56μm C. 0,6μm D. 0,75μm Câu 43.: Nếu sử dụng đồng thời ánh sáng đơn sắc trên và ánh sáng có bước sóng λ2 thì thấy vân sáng bậc 6 của trùng vân sáng bậc 7 của λ2. Tính λ2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,56μm B. 0,4μm C. 0,64μm D. 0,48μm Câu 44.: Trong thí nghiệm Iâng người ta chiếu sáng hai khe bằng ánh sáng trắng có bước sóng λ= 0,4μm đến 0,75μm . Khoảng cách giửa hai khe là 2mm , khoảng cách từ hai khe đến màn là 2m . Tại 1 điểm M trên màn cách vân sáng trung tâm 3mm có bao nhiêu bức xạ cho vân tối trong dãi ánh sáng trắng ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 Câu 45.: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta sử dụng ánh sáng có bước sóng khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp trên màn là 2mm. Vân tối thứ 3 cách vân sáng trung tâm một đoạn là . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 6mm B. 7mm C. 5mm D. Một giá trị khác Câu 46.:Trong thí nghiệm giao thoa qua khe Young. Các khe S 1, S2 được chiếu bởi nguồn S. Biết khoảng cách S 1S2 = a =1,5mm , khoảng cách từ hai khe đến màn : D = 3m.Nguồn S phát ra 2 ánh sáng đơn sắc: màu tím có λ1 = 0,4μm và màu vàng có λ2 = 0,6μm. Khoảng cách l giữa Mail:vietan16@yahoo.com Page 61
  • 62. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM hai vân sáng liên tiếp có màu giống màu vân sáng quan sát được ở điểm O ( VSTT ) có giá trị : ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,2mm B. 4,8mm C. 2,4mm D. Một giá trị khác Đề bài sau đây dùng cho các câu 47,48,49.Thực hiện giao thoa ánh sáng với hai khe hẹp S1và S2 cách nhau 1mm,màn hứng E đặt song song với mp chứa hai khe cách hai khe 2m. Câu 47.: Khoảng cách từ vân sáng thứ tư bên này đến vân sáng thứ tư bên kia vân trung tâm là 9,6mm Xác định bước sóng ánh sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,5μm B. 0,56μm C. 0,6μm D. 0,75μm Câu 48: Cho biết bề rộng của vùng giao thoa trên màn là 49,6mm . Tính số vân sáng và vân tối trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 43vân sáng ; 44 vân tối B. 42vân sáng ; 41 vân tối C. 41vân sáng ; 42 vân tối D. Một giá trị khác Câu 49.: Nếu thực hiện giao thoa trong nước có chiết suất của nước : n = 4/3 . Tính khoảng vân trong trường hợp này ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 0,6mm B. 0,9mm C. 1,2mm D. Một giá trị khác Câu 50Trong thí nghiệm Iăng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách giữa hai khe là a =1mm , khoảng cách từ hai khe tới màn là D = 2m , ánh sáng có bước sóng λ1=0,66μm . Biết độ rộng của vùng giao thoa trên màn có độ rộng là:13,2mm ,vân sáng trung tâm nằm ở giữa màn . Tính số vân sáng và vân tối trên màn . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 10 vân sáng,11 vân tối B. 11 vân sáng,10 vân tối C. 11 vân sáng,9 vân tối D. 9 vân sáng,10 vân tối Đề bài sau đây dùng cho các câu 51,52, . Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng ,hai khe Young cách nhau a = 0,8mm và cách màn là D = 1,2m . Chiếu ánh sáng đơn sắc bước sóng λ1 = 0,75μm vào 2 khe. Câu 51.: Tìm khoảng vân. Mail:vietan16@yahoo.com Page 62
  • 63. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. i = 2,5mm B. i = 1,125mm C. i = 1,12mm D. i =1,5mm Câu 52.Điểm M cách vân trung tâm 2,8125mm , điểm M thuộc vân sáng hay vân tối thứ mấy ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. Vân sáng thứ 2 B. Vân tối thứ 2 C. Vân tối thứ 3 D. Vân tối thứ 4 Câu 53.: Chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc λ1 = 0,75μm và λ2 = 0,5μm vào hai khe Young . Hỏi trong vùng giao thoa có độ rộng 10mm ( ở hai bên vân sáng trung tâm và cách đều vân sáng trung tâm) có bao nhiêu vân sáng có màu giống màu của vân sáng trung tâm A. có 5 vân sáng. B. có 4 vân sáng. C. có 3 vân sáng. D. có 6 vân sáng. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Câu 54.: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng có bước sóng từ 0,4μm đến 0,76 μm , bề rộng quang phổ bậc 3 là : 2,16mm và khoảng cách từ hai khe S 1, S2 đến màn là 1,9m . Tìm khoảng cách giửa hai khe S 1, S2 . ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. a= 0,9mm B. a= 1,2mm C. a= 0,75mm D. a= 0,95mm Câu 55+56: Chọn câu trả lời đúng. Thực hiện thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng trắng với 2khe S1, S2 cách nhau đọan a , 2 khe cách nguồn đọan D = 1,35m. Câu 55.: 1) Tìm bề rộng quang phổ bậc 1 và 4 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,42mm, 1,68mm b) 0,46mm, 1,84mm c) 0,50mm, 2,00mm d) 0,54mm, 2,16mm 2) Tại vị trí M cách VSTT đọan xM =3,6mm có các bức xạ bước sóng  đến đạt cực đại tại đó. Hãy xác định số bức xạ bước sóng  khác nhau đến đó. a) 3 bức xạ b) 4 bức xạ c) 5 bức xạ d) 6 bức xạ Câu 56: Nếu a = 0,8mm và D = 1,2m . Tại vị trí N cách vân sáng trung tâm đọan xN = 4,5mm có các bức xạ bước sóng , , … đến triêt tiêu tại đó. Tìm các bước sóng đó. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ Mail:vietan16@yahoo.com Page 63
  • 64. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM a) 0,726  m, 0,667  m, 0,545  m, 0,484  m b) 0,667  m, 0,545  m, 0,462  m, 0,400 m c) 0,726  m, 0,545  m, 0,484  m, 0,444  m d) 0,726  m, 0,667  m, 0,545  m, 0,484 m Câu 57. Chọn câu trả lời dúng. Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, 2 khe hẹp S 1, S2 cách nhau đọan a = 1,2mm, cách màn đọan D = 1,8m. Sử dụng đồng thời 2 bức xạ  1 = 0,4 m và  2= 0,6 m. Trong các công thức xác định vị trí vân sáng , vân tối; hãy tìm hệ thức xác định quan hệ giữa các hệ số k1, k2 và tìm vị trí gần VSTT nhất để có : 1) Vân tối của bức xạ trùng với vân sáng của bức xạ 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 2k1 + 1 = 3k2, x = 0,6mm b) 3k1 + 1 = 5k2, x= 0,54mm c) 4k1 + 2 = 6k2, x = 0,54mm d) 5k1 + 3 = 6k2, x = 0,6mm 2) Vân sáng của bức xạ 1 trùng với vân sáng của bức xạ 2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 3k1 = 2k2, x = 1,6mm b) 2k1 = 3k2, x= 1,6mm c) 3k1 = 2k2, x = 1,8mm d) 2k1 = 3k2, x = 1,8mm Câu 58. . Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm Iâng, nếu sử dụng đồng thời 2 bức xạ  1= 0,4  mvà  2 = 0,6  m. Xác định hệ thức giữa các hệ số k1 và k2 trong các công thức tìm vị trí vân sáng và vân tối : 1) Chứng minh rằng vân sáng của bức xạ  1 không thể trùng vân tối bức xạ  2 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 2k1 = 4k2 +1 b) 4k1 = 6k2 + 3 c) 6k1 = 4k2 + 1 d) 4k1 = 2k2 + 1 2) Chứng minh rằng không thể quan sát được vân tối trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 4k1 = 6k2 + 1 b) 4k1 = 6k2 + 3 c) 2k1 = 4k2 + 1 d) 2k1 = 4k2 + 3 Câu 59.Chọn câu trả lời đúng. Xác định bước sóng, Khỏang cách D, Khỏang cách a, đếm số vân, tìm cực đại, cực tiểu trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng đơn sắc qua 2 khe hẹp S1, S2 : 1)D= 2,6m, a= 1,3mm, Khỏang cách giữa 8 VT liên tiếp nhau là 8,12mm và bề rộng vùng giao thoa là l= 34,8mm. Tính bước sóng và đếm số vân quan sát được trên màn. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,62  m, 25VS, 24VT b) 0, 58  m, 31VS, 30VT Mail:vietan16@yahoo.com Page 64
  • 65. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM c) 0,58  m, 25VS, 24VT d) 0,62  m, 31VS, 30VT 2)  = 0,6  m, a= 1,2mm,khỏang cách từ VS5 đến VT9 ở 2 bên VSTT là 10,125mm. Tính D và xác định vị trí cực đại bậc 12 và cực tiểu bậc 7 ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 1,5m, 9mm, 4,875mm b) 1,8m, 10,2mm, 5,125mm c) 1,5m, 10,2mm, 4,875mm d) 1,8m, 9mm, 5,125mm 3)  = 0,4  m, D= 2,1m, khỏang cách giữa một VS và Một VT kế tiếp nhau là 0,35mm. Tính a và tính khỏang cách từ VT3 đến VS8 ở vùng bên VSTT. ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 1,4mm, 7,35mm b) 1,4mm, 8,25mm c) 1,2mm, 7,35mm d) 1,2mm, 8,25mm Câu 60.Chọn câu trả lời đúng. Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng , một thấu kính tiêu cự f= 20cm được cắt thành 2 nửa bằng một mặt phẳng chứa trục chính rồi tách ra một chút để 2 quang tâm O1,O2 cách nhau một đọan b= 0,8mm ở 2 bên trục chính. Một khe hẹp S đơn sắc cách thấu kính một đọan d = 60cm.Màn giao thoa cách thấu kính đọanL = 2,1m. Phần tách rời được che kin để ánh sáng không đi qua khỏang hở giữa 2 bán thấu kính. Ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,4  m. Tính khỏang vân i và đếm số vân sáng, vân tối quan sát được trên màn ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 0,6mm, 7VS,6VT b) 0,64mm, 9VS, 8VT c) 0,6mm, 9VS, 8VT d) 0,64mm, 7VS,6VT Câu 61. Chọn câu trả lời đúng. Sự giao thoa ánh sáng của nguồn sáng S phát đồng thời hai bức xạ đơn sắc  1 = 0,4  m (tím) và  2 = 0,7  m (đỏ) qua 2 khe hẹp S1 và S2. Cho S 1S2= a= 2mm, khỏang cách từ 2 khe đến nguồn là D = 2mm. Quan sát giao thoa trên khỏang cách AB = 2cm( A&B đối xứng nhau qua tâm O của màn (E). Số lượng và vị trí các vân sáng trùng nhau cùa 2 lọai ánh sáng trên AB là ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ a) 7 vân cực đại trùng nhau tại xm= 0,±7i1, ±14 i1 , ±2 i1 b) 4 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0. ± 7 i1 ,±14 i1 , ±2 i1 c) 8 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0, ±7 i1, ±14 i1 , ±2 i1 d) 7 vân cực đại trùng nhau tại xm = 0, ±16 i1 , ±12 i1 ,±18 i1 Câu 62: Trong TN Iâng về giao thoa ánh sáng, người ta dùng ánh sáng đơn sắc có bước sóng  = 0,60m. Hiệu khoảng cách từ hai khe đến vị trí vân sáng bậc 4 bằng bao nhiêu? A. 4,8m B. 2,4m C. 3,6m D. 1,2m Mail:vietan16@yahoo.com Page 65
  • 66. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Câu 63: Trong TN Iâng về giao thoa ánh sáng, khoảng cách từ hai khe đến màn là 2m. người ta chiếu đồng thời hai bức xạ đơn sắc 1 = 0,48m, 2 = 0,60m vào hai khe. Khoảng cách ngắn nhất giữa các vị trí mà vân sáng hai bức xạ tùng nhau là: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 4mm B. 6mm C. 4,8mm D. 2,4mm Câu 64: Chiếu một chùm tia sáng trắng, hẹp (xem như một tia sáng duy nhất) vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Sau lăng kính, đặt một màn quan sát song song với mặt phân giác của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 2m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ là nđ = 1,50 và đối với tia tím là nt = 1,54. Góc chiết quang của lăng kính bằng 50. Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát (khoảng cách từ mép tím đến mép đỏ) là bao nhiêu ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 7,0mm B. 8,0mm C. 6,25mm D. 9,2mm Câu 65: Một thấu kính thuỷ tinh, có hai mặt lồi giống nhau, bán kính mỗi mặt 20cm. Chiết suất của thấu kính đối với tia đỏ là nđ = 1,50 và đối với tia tím là nt = 1,54. Khoảng cách giữa tiêu điểm đối với tia đỏ và tiêu điểm đối với tia tím bằng bao nhiêu ? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 1,60cm B. 1,49cm. C. 1,25cm. D. 2,45cm 0 Câu 66: Góc chiết quang của lăng kính bằng 8 . chiếu một tia sáng trắng vào mặt bên của lăng kính, theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang. Đặt một màn quan sát sau lăng kính, song song với mặt phân giác của lăng kính và cách mặt phân giác này một đoạn 1,5m. Chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ là nđ = 1,5 và đối với tia tím là 1,54. Độ rộng của quang phổ liên tục trên màn quan sát bằng bao nhiêu? ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 7mm B. 8,4mm C. 6,5mm D. 9,3mm Câu 67: Một cái bể sâu 1,5m, chứa đầy nước. Một tia sáng mặt trời rọi vào mặt nước bể dưới góc i, có tgi = 4/3. Biết chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ và ánh sáng tím lần lượt là n đ = 1,328 và nt =1,343. Bề rộng của quang phổ do tia sáng tạo ra ở đáy bể bằng: ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ A. 19,66mm B. 14,64mm C. 12,86mm D. 22,52mm Mail:vietan16@yahoo.com Page 66
  • 67. July 28, TÀI LIỆU CHƯƠNG VI BIÊNSOẠN: HỒ HOÀNG VIỆT 2011 HOCNHOM360.HNSV.COM Mail:vietan16@yahoo.com Page 67