SlideShare a Scribd company logo
Chuyeân ñeà 10: CAÙC BAØI TOAÙN CÔ BAÛN
COÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN KHAÛO SAÙT HAØM SOÁ
1.BAØI TOAÙN 1 : ÑOÀ THÒ CUÛA HAØM SOÁ
COÙ MANG DAÁU GIAÙ TRÒ TUYEÄT ÑOÁI
TOÙM TAÉT GIAÙO KHOA
Phöông phaùp chung:
Ñeå veõ ñoà thò cuûa haøm soá coù mang daáu giaù trò tuyeät ñoái ta coù theå thöïc hieän nhö sau:
Böôùc 1: Xeùt daáu caùc bieåu thöùc chöùa bieán beân trong daáu giaù trò tuyeät ñoái .
Böôùc 2: Söû duïng ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái ñeå khöû daáu giaù trò tuyeät ñoái
Phaân tích haøm soá ñaõ cho thaønh caùc phaàn khoâng coù chöùa daáu giaù trò tuyeät ñoái
( Daïng haøm soá cho bôûi nhieàu coâng thöùc)
Böôùc 3: Veõ ñoà thò töøng phaàn roài gheùp laïi( Veõ chung treân moät heä truïc toïa ñoä)
* Caùc kieán thöùc cô baûn thöôøng söû duïng:
1. Ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái :
⎩
⎨
⎧
<−
≥
=
0Aneáu
0Aneáu
A
A
A
2. Ñònh lyù cô baûn:
⎩
⎨
⎧
±=
≥
⇔=
BA
B
BA
0
3. Moät soá tính chaát veà ñoà thò:
a) Ñoà thò cuûa hai haøm soá y=f(x) vaø y=-f(x) ñoái xöùng nhau qua truïc hoaønh
b) Ñoà thò haøm soá chaün nhaän truïc tung laøm truïc ñoái xöùng
c) Ñoà thò haøm soá leû nhaän goác toïa ñoä laøm taâm ñoái xöùng
* Ba daïng cô baûn:
Baøi toaùn toång quaùt:
Töø ñoà thò (C):y=f(x), haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau:
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
=
=
=
)(:)(
)(:)(
)(:)(
3
2
1
xfyC
xfyC
xfyC
54
Daïng 1: Töø ñoà thò )(:)()(:)( 1 xfyCxfyC =→=
Caùch giaûi
B1. Ta coù :
⎩
⎨
⎧
<−
≥
==
(2)0f(x)neáu
(1)0f(x)neáu
)(
)(
)(:)( 1
xf
xf
xfyC
B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C1) nhö sau:
• Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (1) )
• Laáy ñoái xöùng qua Ox phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ( do (2) )
• Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ta seõ ñöôïc (C1)
Minh hoïa
55
Daïng 2: Töø ñoà thò ))(:)()(:)( 2 xfyCxfyC =→= ( ñaây laø haøm soá chaün)
Caùch giaûi
B1. Ta coù :
⎩
⎨
⎧
<−
≥
==
(2)0xneáu
(1)0xneáu
)(
)(
))(:)( 2
xf
xf
xfyC
B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C2) nhö sau:
• Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân phaûi truïc Oy ( do (1) )
• Laáy ñoái xöùng qua Oy phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân phaûi truïc Oy
( do do tính chaát haøm chaün )
• Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân traùi truïc Oy (neáu coù) ta seõ ñöôï (C2)
f(x)=x^3-3*x+2
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
y = x3
-3x+2
f(x)=x^3-3*x+2
f(x)=abs(x^3-3*x+2)
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
(C): y = x3
-3x+2
23:)( 3
1 +−= xxyC
y=x3
-3x+2
y=x3
-3x+2
Minh hoïa:
x
f(x)=x^3-3*x+2
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
y = x3
-3x+2
f(x)=x^3-3*x+2
f(x)=abs(x^3)-abs(3*x)+2
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
(C): y = x3
-3x+2
23:)(
3
2 +−= xxyC
y=x3
-3x+2
y=x3
-3x+2
yy
xx
Daïng 3: Töø ñoà thò )(:)()(:)( 3 xfyCxfyC =→=
Caùch giaûi
B1. Ta coù :
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
⎢
⎣
⎡
−=
=
≥
⇔=
(2)
(1)
)(
)(
0)(
)(:)( 3
xfy
xfy
xf
xfyC
B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C3) nhö sau:
• Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (1) )
• Laáy ñoái xöùng qua Ox phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (2) )
• Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ta seõ ñöôïc (C3)
Minh hoïa:
56
f(x)=x^3-3*x+2
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
y = x3-3x+2
y=x3
-3x+2
x
y f(x)=x^3-3*x+2
f(x)=x^3-3*x+2
f(x)=-(x^3-3*x+2)
-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9
-8
-6
-4
-2
2
4
6
8
x
y
(C): y = x3
-3x+2
23:)( 3
3 +−= xxyC
x
y
y=x3
-3x+2
BAØI TAÄP REØN LUYEÄN
Baøi 1: Cho haøm soá : (1)xxy 33
+−=
1. Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò (C) cuûa haøm soá (1)
2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ, haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau:
xxya 3) 3
+−= b) xxy 3
3
+−= c) xxy 33
+−=
Baøi 2: Cho haøm soá :
1
1
−
+
=
x
x
y (1)
1. Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò (C) cuûa haøm soá (1)
2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ, haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau:
1
1
)
−
+
=
x
x
ya b)
1
1
−
+
=
x
x
y c)
1
1
−
+
=
x
x
y d)
1
1
−
+
=
x
x
y e)
1
1
−
+
=
x
x
y
2.BAØI TOAÙN 2 : SÖÏ TÖÔNG GIAO CUÛA HAI ÑOÀ THÒ
Baøi toaùn toång quaùt:
Trong mp(Oxy) . Haõy xeùt söï töông giao cuûa ñoà thò hai haøm soá :
1
2
(C ): y f(x)
(C ): y g(x)
=⎧
⎨
=⎩
x
y y y
x x
OOO
)( 1C
)( 2C
)( 1C
)( 2C
1x 2x
1M 2M2y
1y 0M
)( 2C
)( 1C
(C1) vaø (C2) khoâng coù ñieåm chung (C1) vaø (C2) caét nhau (C1) vaø (C2) tieáp xuùc nhau
Phöông phaùp chung:
* Thieát laäp phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa ñoà thò hai haøm soá ñaõ cho:
f(x) = g(x) (1)
* Khaûo saùt nghieäm soá cuûa phöông trình (1) . Soá nghieäm cuûa phöông trình (1)
chính laø soá giao ñieåm cuûa hai ñoà thò (C1) vaø (C2).
57
Ghi nhôù: Soá nghieäm cuûa pt (1) = soá giao ñieåm cuûa hai ñoà thò (C1) vaø (C2).
Chuù yù 1 :
* (1) voâ nghieäm ⇔ (C1) vaø (C2) khoâng coù ñieåm ñieåm chung
* (1) coù n nghieäm ⇔ (C1) vaø (C2) coù n ñieåm chung
Chuù yù 2 :
* Nghieäm x0 cuûa phöông trình (1) chính laø hoaønh ñoä ñieåm chung cuûa (C1) vaø (C2).
Khi ñoù tung ñoä ñieåm chung laø y0 = f(x0) hoaëc y0 = g(x0).
x
y
0y
0x O
AÙp duïng:
Ví duï: Tìm toïa ñoä giao ñieåm cuûa ñöôøng cong (C):
1
12
+
−
=
x
x
y vaø ñöôøng thaúng 13:)( −−= xyd
Minh hoïa:
f(x)=(2*x-1)/(x+1)
f(x)=-3*x-1
x(t)=-1 , y(t)=t
f(x)=2
-20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25
-20
-15
-10
-5
5
10
15
x
y
1
12
:)(
+
−
=
x
x
yC
13:)( −−= xyd
`
b. Ñieàu kieän tieáp xuùc cuûa ñoà thò hai haøm soá :
Ñònh lyù :
(C1) tieáp xuùc vôùi (C1) ⇔ heä : coù nghieäm' '
f(x) g(x)
f (x) g (x)
=⎧⎪
⎨
=⎪⎩
M
O Δ
)( 1C
)( 2C
y
x
AÙp duïng:
Ví duï: Cho vaø13:)( 2
−−= xxyP
1
32
:)(
2
−
−+−
=
x
xx
yC . Chöùng minh raèng (P) vaø (C) tieáp xuùc nhau
Minh hoïa:
58
f(x)=x^2-3*x-1
f(x)=(-x^2+2*x-3)/(x-1)
-20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25
-15
-10
-5
5
10
15
x
y
)(C )(P
BAØI TAÄP REØN LUYEÄN
Baøi 1: Cho haøm soá (1)2
( 1)( )y x x mx m= − + +
Xaùc ñònh m sao cho ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taïi 3 ñieåm phaân bieät.
Baøi 2: Cho haøm soá (C)3 2
2 3y x x= − −1
Goïi (d) laø ñöôøngthaúng ñi qua ñieåm M(0;-1) vaø coù heä soá goùc baèng k. Tìm k ñeå ñöôøng thaúng (d) caét
(C) taïi ba ñieåm phaân bieät.
Baøi 3: Cho haøm soá (C)233
+−= xxy
Goïi (d) laø ñöôøngthaúng ñi qua ñieåm A(3;20) vaø coù heä soá goùc baèng m. Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d)
caét (C) taïi ba ñieåm phaân bieät.
Baøi 4 : Cho haøm soá (1)4 2
1y x mx m= − + −
Xaùc ñònh m sao cho ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taïi 4 ñieåm phaân bieät.
Baøi 5: Cho haøm soá
2
2 4
2
x x
y
x
− +
=
−
(1)
Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d): y = mx+2-2m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät
Baøi 6: Cho haøm soá
1
12
+
−−
=
x
xx
y (1)
Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d): y = m(x-3)+1 caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät
Baøi 7: Cho haøm soá
2
4 1
2
x x
y
x
+ +
=
+
Tìm caùc giaù trò cuûa m ñeå ñöôøng thaúng (d):y=mx+2-m caét ñoà thò haøm soá taïi hai ñieåm phaân bieät
thuoäc cuøng moät nhaùnh cuûa ñoà thò.
Baøi 8: Cho haøm soá
2
1
mx x m
y
x
+ +
=
−
(1)
Tìm m ñeå ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taò hai ñieåm phaân bieät vaø hai ñieåm ñoù coù hoaønh ñoä
döông .
Baøi 9: Cho haøm soá
2
1
1
x mx
y
x
+ −
=
−
(1)
Ñònh m ñeå ñöôøng thaúng y=m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät A, B sao cho OA OB⊥ .
Baøi 10: Tìm m ñeå tieäm caän xieân cuûa haøm soá
2
1
1
x mx
y
x
+ −
=
−
caét caùc truïc toaï ñoä taïi hai ñieåm A,B sao cho
dieän tích tam giaùc OAB baèng 8.
Baøi 11: Cho haøm soá
2
3
1
x
y
x
+
=
+
Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) ñi qua ñieåm M(2;
2
5
) sao cho (d) caét ñoà thò (C) taïi hai ñieåm
phaân A,B vaø M laø trung ñieåm cuûa AB.
Baøi 12: Cho haøm soá
)1(2
332
−
−+−
=
x
xx
y (1)
Tìm m ñeå ñöôøng thaúng y=m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm A,B sao cho AB=1
Baøi 13: Cho haøm soá 2
( 1)( )y x x mx m= − + + (1)
Tìm m ñeå ñoà thò haøm soá (1) tieáp xuùc vôùi truïc hoaønh. Xaùc ñònh toïa ñoä tieáp ñieåm trong moãi tröôøng
hôïp tìm ñöôïc
59
Baøi 14: Cho haøm soá
1
12
−
+−
=
x
xx
y . Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua M(0;1) vaø tieáp xuùc vôùi ñoà thò
haøm soá
Baøi 15: Cho haøm soá
2
632
−
+−
=
x
xx
y (C)
Tìm treân (C) taát caû caùc caëp ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñieåm )1;
2
1
(I
Baøi 16: Cho haøm soá
1
222
−
+−
=
x
xx
y (C) vaø hai ñöôøng thaúng 3:)(&:)( 21 +=+−= xydmxyd
Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa m ñeå (C) caét (d1) taïi hai ñieåm phaân bieät A, B ñoái xöùng nhau qua (d2)
Baøi 17: Cho haøm soá
x
xy
4
+= (1)
Chöùng minh raèng ñöôøng thaúng mxyd += 3:)( luoân caét (C) taïi hai ñieåm phaân bieät A,B. Goïi I laø
trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng AB, haõy tìm m ñeå I naèm treân ñöôøng thaúng 32:)( +=Δ xy
60
3.BAØI TOAÙN 3: TIEÁP TUYEÁN VÔÙI ÑÖÔØNG CONG
a. Daïng 1:
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñoà thò (C):y = f(x) taïi ñieåm 0 0 0M (x ;y ) (C)∈
(C): y=f(x)
0x
x
0y
y
0M Δ
Phöông phaùp:
Phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) taïi M(x0;y0) coù daïng:
61
y - y0 = k ( x - x0 )
Trong ñoù : x0 : hoaønh ñoä tieáp ñieåm
y0: tung ñoä tieáp ñieåm vaø y0=f(x0)
k : heä soá goùc cuûa tieáp tuyeán vaø ñöôïc tính bôûi coâng thöùc : k = f'
(x0)
AÙp duïng:
Ví duï: Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñoà thò haøm soá taïi ñieåm uoán cuûa noù333
+−= xxy
`b. Daïng 2:
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñoà thò (C): y=f(x) bieát tieáp tuyeán coù heä soá goùc k cho tröôùc
Phöông phaùp: Ta coù theå tieán haønh theo caùc böôùc sau
Böôùc 1: Goïi 0 0( ; ) ( )M x y C∈ laø tieáp ñieåm cuûa tieáp tuyeán vôùi (C)
Böôùc 2: Tìm x0 baèng caùch giaûi phöông trình : '
0( )f x k= , töø ñoù suy ra =?0 0( )y f x=
Böôùc 3: Thay caùc yeáu toá tìm ñöôïc vaøo pt: y - y0 = k ( x - x0 ) ta seõ ñöôïc pttt caàn tìm.
(C): y=f(x)
0x
x
0y
y
0M Δ
Chuù yù : Ñoái vôùi daïng 2 ngöôøi ta coù theå cho heä soá goùc k döôùi daïng giaùn tieáp nhö : tieáp tuyeán song song,
tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi moät ñöôøng thaúng cho tröôùc .
(C): y=f(x)
Δ
x
y
ak /1−=
O
baxy +=Δ :2
(C): y=f(x)
x
y
ak =
baxy +=
1Δ
2Δ
Khi ñoù ta caàn phaûi söû duïng caùc kieán thöùc sau:
Ñònh lyù 1: Neáu ñöôøng thaúng ( ) coù phöông trình daïng : y= ax+b thì heä soá goùc cuûa (Δ Δ ) laø:
k aΔ =
62
Ñònh lyù 2: Neáu ñöôøng thaúng ( ) ñi qua hai ñieåmΔ B A( ; ) vaø B(x ; ) vôùi x xA A B BA x y y ≠ thì heä soá
goùc cuûa ( ) laø :Δ
B A
B A
y y
k
x x
Δ
−
=
−
Ñònh lyù 3: Trong mp(Oxy) cho hai ñöôøng thaúng ( )1 2vaø ( )Δ . Khi ñoù:Δ
1 2
1 2
1 2
1 2
// k k
k .k 1
Δ Δ
Δ Δ
Δ Δ ⇔ =
Δ ⊥ Δ ⇔ = −
AÙp duïng:
Ví duï1: Cho ñöôøng cong (C): 3 21 1
2
3 2
y x x x= + − −
4
3
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán song song vôùi ñöôøng thaúng (d): y = 4x+2.
Ví duï 2: Cho ñöôøng cong (C):
1
32
+
+
=
x
x
y
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng xy 3:)( −=Δ
c. Daïng 3:
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C): y=f(x) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(xA;yA)
y
x
AAAA yxxkyxxkyy +−=⇔−=−Δ )()(:
O
);( AA yxA
)(:)( xfyC =
Phöông phaùp: Ta coù theå tieán haønh theo caùc böôùc sau
Böôùc 1: Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ( Δ ) qua A vaø coù heä soá
goùc laø k bôûi coâng thöùc:
( ) ( )A A Ay y k x x y k x x y− = − ⇔ = − + A (*)
Böôùc 2: Ñònh k ñeå ( ) tieáp xuùc vôùi (C). Ta coù:Δ
A
'
f(x)=k(x-x )
tieáp xuùc (C) heä coù nghieäm (1)
f ( )
Ay
x k
+⎧⎪
Δ ⇔ ⎨
=⎪⎩
Böôùc 3: Giaûi heä (1) tìm k. Thay k tìm ñöôïc vaøo (*) ta seõ ñöôïc pttt caàn tìm.
AÙp duïng:
Ví duï1: Cho ñöôøng cong (C): 43 23
++= xxy
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(0;-1)
Ví duï 2: Cho ñöôøng cong (C):
2 5
2
x
y
x
−
=
−
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(-2;0).
BAØI TAÄP REØN LUYEÄN
Baøi 1: Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (C) cuûa haøm soáΔ xxxy 32
3
1 23
+−= taïi ñieåm uoán vaø
chöùng minh raèng laø tieáp tuyeán cuûa (C) coù heä soá goùc nhoû nhaátΔ
Baøi 2: Cho ñöôøng cong (C):
2
12
+
−+
=
x
xx
y
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng 2:)( −=Δ xy
Baøi 3: Cho haøm soá
1
632
+
++
=
x
xx
y (C)
Tìm treân ñoà thò (C) caùc ñieåm maø tieáp tuyeán taïi ñoù vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng xyd
3
1
:)( =
Baøi 4: Cho ñöôøng cong (C):
2
1
1
x x
y
x
+ +
=
+
Tìm caùc ñieåm treân (C) maø tieáp tuyeán vôùi (C) taïi ñoù vuoâng goùc vôùi tieäm caän xieân cuûa (C).
Baøi 5: Cho haøm soá
1
12
−
−+
=
x
xx
y (C)
Tìm caùc ñieåm treân ñoà thò (C) maø tieáp tuyeán taïi moãi ñieåm aáy vôùi ñoà thò (C) vuoâng goùc vôùi ñöôøng
thaúng ñi qua hai ñieåm cöïc ñaïi, cöïc tieåu cuûa (C).
Baøi 6: Cho haøm soá
3
1
23
1 23
++= x
m
xy (Cm)
Goïi M laø ñieåm thuoäc (Cm) coù hoaønh ñoä baèng -1 . Tìm m ñeå tieáp tuyeán cuûa (Cm) taïi ñieåm M song
song vôùi ñöôøng thaúng 5x-y=0
Baøi 7: Cho ñöôøng cong (C): 23 23
+−= xxy
Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm M(2;-7)
63
4.BAØI TOAÙN 4: BIEÄN LUAÄN SOÁ NGHIEÄM CUÛA PHÖÔNG TRÌNH BAÈNG ÑOÀ THÒ
Cô sôû cuûa phöông phaùp:
Xeùt phöông trình f(x) = g(x) (1)
Nghieäm x0 cuûa phöông trình (1) chính laø hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C1):y=f(x) vaø (C2):y=g(x)
64
Daïng 1 : Baèng ñoà thò haõy bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình : f(x) = m (*)
Phöông phaùp:
Böôùc 1: Xem (*) laø phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa hai ñoà thò:
( ): ( ) : (C) laø ñoà thò coá ñònh
( ): : ( ) laø ñöôøng thaúng di ñoäng cuøng phöông Ox
vaø caét Oy taïi M(0;m)
C y f x
y m
• =
• Δ = Δ
Böôùc 2: Veõ (C) vaø ( ) leân cuøng moät heä truïc toïa ñoäΔ
Böôùc 3: Bieän luaän theo m soá giao ñieåm cuûa (Δ ) vaø (C)
Töø ñoù suy ra soá nghieäm cuûa phöông trình (*)
Minh hoïa:
y
x
0x
)( 1C
)( 2C
y
x
)(:)( xfyC =
);0( m
1m
2m
mΔ
O
y =
Daïng 2: Baèng ñoà thò haõy bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình : f(x) = g(m) (* *)
Phöông phaùp: Ñaët k=g(m)
Böôùc 1: Xem (**) laø phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa hai ñoà thò:
( ): ( ) : (C) laø ñoà thò coá ñònh
( ): : ( ) laø ñöôøng thaúng di ñoäng cuøng phöông Ox
vaø caét Oy taïi M(0;k)
C y f x
y k
• =
• Δ = Δ
Böôùc 2: Veõ (C) vaø ( ) leân cuøng moät heä truïc toïa ñoäΔ
Böôùc 3: Bieän luaän theo k soá giao ñieåm cuûa (Δ ) vaø (C) . Döï a vaøo heä thöùc k=g(m) ñeå suy ra m
Töø ñoù keát luaän veà soá nghieäm cuûa phöông trình (**).
Minh hoïa:
65
x
y
Δ ky =
);0( k
K
1M
O
2K
AÙp duïng:
Ví duï: 1) Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò haøm soá 41292 23
−+−= xxxy
2) Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình: 041292 23
=−−+− mxxx
3) Tìm m ñeå phöông trình sau coù 6 nghieäm phaân bieät: mxxx =+− 1292 23
BAØI TAÄP REØN LUYEÄN
Baøi 1: Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa caùc phöông trình :
a.
2
1
x
m
x
=
−
b.
2
1
x
m
x
=
−
Baøi 2: Tìm k ñeå phöông trình sau coù ba nghieäm phaân bieät:
3 2 3 2
3 3x x k k− + + − = 0
Baøi 3: Tìm m ñeå phöông trình sau coù nghieäm duy nhaát:
3
3 2x mx− + = 0
Baøi 4 :Tìm m ñeå phöông trình sau coù hai nghieäm phaân bieät:
2
2 4 3 2 1x x m x− − + − = 0
Baøi 5: Tìm m ñeå phöông trình sau coù 6 nghieäm phaân bieät:
3 2
23 2 logx x m− + − − = 0
Baøi 6: Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình :
3
2
2 3
3
x
x xe
e e m− + =
Baøi 7: Tìm a ñeå phöông trình sau coù nghieäm:
2 2
1 1 1 1
9 ( 2).3 2 1t t
a a+ − + −
− + + + = 0
5. BAØI TOAÙN 5: HOÏ ÑÖÔØNG CONG
BAØI TOAÙN TOÅNG QUAÙT:
Cho hoï ñöôøng cong ( m laø tham soá )),(:)( mxfyCm =
Bieän luaän theo m soá ñöôøng cong cuûa hoï ñi qua ñieåm cho tröôùc.)( mC );( 000 yxM
PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI:
Ta coù :
Hoï ñöôøng cong ñi qua ñieåm );( 000 yxM ⇔ ),( 00 mxfy = (1))( mC
Xem (1) laø phöông trình theo aån m.
Tuøy theo soá nghieäm cuûa phöông trình (1) ta suy ra soá ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñi qua M0
Cuï theå:
• Neáu phöông trình (1) coù n nghieäm phaân bieät thì coù n ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñi qua M0
• Neáu phöông trình (1) voâ nghieäm thì moïi ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñeàu khoâng ñi qua M0
• Neáu phöông trình (1) nghieäm ñuùng vôùi moïi m thì moïi ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñeàu ñi qua M0
Trong tröôøng hôïp naøy ta noùi raèng M0 laø ñieåm coá ñònh cuûa hoï ñöôøng cong )( mC
AÙp duïng:
Ví duï: Goïi (Cm) laø ñoà thò haøm soá
mx
m
mxy
+
−++−=
2
1 . Tìm m ñeå tieäm caän xieân cuûa (Cm) ñi qua ñieåm
A(2;0)
Ví duï: Cho haøm soá (1). Tìm m ñeå ñieåm uoán cuûa ñoà thò haøm soá (1) thuoäc ñöôøng193 23
++−= xmxxy
thaúng y=x+1
TÌM ÑIEÅM COÁ ÑÒNH CUÛA HOÏ ÑÖÔØNG CONG
BAØI TOAÙN TOÅNG QUAÙT:
Cho hoï ñöôøng cong ( m laø tham soá )),(:)( mxfyCm =
Tìm ñieåm coá ñònh cuûa hoï ñöôøng cong (Cm)
PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI
Böôùc 1: Goïi laø ñieåm coá ñònh (neáu coù) maø hoï (C);( 000 yxM m) ñi qua. Khi ñoù phöông trình:
nghieäm ñuùng),( 00 mxfy = ∀ m (1)
Böôùc 2: Bieán ñoåi phöông trình (1) veà moät trong caùc daïng sau:
Daïng 1: 0=+ BAm m∀
Daïng 2: 02
=++ CBmAm m∀
AÙp duïng ñònh lyù: (2)0=+ BAm
⎩
⎨
⎧
=
=
⇔∀
0
0
B
A
m
66
(3)
⎪
⎩
⎪
⎨
⎧
=
=
=
⇔∀=++
0
0
0
02
C
B
A
mCBmAm
Böôùc 3: Giaûi heä (2) hoaëc (3) ta seõ tìm ñöôïc );( 00 yx
6. BAØI TOAÙN 6: TÌM CAÙC ÑIEÅM ÑAËC BIEÄT TREÂN ÑOÀ THÒ CUÛA HAØM SOÁ
Baøi 1: Cho haøm soá
2
3 6
2
x x
y
x
+ +
=
+
Tìm treân ñoà thò haøm soá taát caû nhöõng ñieåm coù caùc toaï ñoä laø nguyeân .
Baøi 2: Cho haøm soá
2
2 2
1
x x
y
x
+ +
=
+
Tìm ñieåm thuoäc ñoà thò haøm soá sao cho khoaûng caùch töø ñoù ñeán truïc hoaønh baèng hai laàn khoaûng
caùch töø ñoù ñeán truïc tung .
Baøi 3: Cho haøm soá
2 1
1
x
y
x
+
=
+
Tìm treân ñoà thò haøm soá nhöõng ñieåm coù toång khoaûng caùch ñeán hai tieäm caän nhoû nhaát
Baøi 4: Cho haøm soá
2
2 2
1
x x
y
x
+ −
=
−
Tìm ñieåm M treân ñoà thò (C) sao cho khoaûng caùch töø M ñeán giao ñieåm cuûa hai ñöôøng tieäm caän laø
nhoû nhaát
Baøi 5: Cho haøm soá
2
4 5
2
x x
y
x
+ +
=
+
Tìm ñieåm thuoäc ñoà thò haøm soá sao cho khoaûng caùch töø ñieåm ñoù ñeán ñöôøng thaúng y+3x+6=0 laø
nhoû nhaát.
Baøi 6: Cho haøm soá 4 2
2 3 2 1y x x x= − + +
Tìm treân ñoà thò haøm soá ñieåm M sao cho khoaûng caùch töø M ñeán ñöôøng thaúng (d):y=2x-1 laø nhoû
nhaát.
Baøi 7: Cho haøm soá
1
1
y x
x
= +
−
(C)
Tìm hai ñieåm A,B treân hai nhaùnh khaùc nhau cuûa (C) sao cho ñoä daøi ñoaïn AB nhoû nhaát
Baøi 8: Cho haøm soá
2
2
1
x x
y
x
+ +
=
−
Tìm treân ñoà thò haøm soá hai ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñieåm
5
(0; )
2
I
Baøi 9: Cho haøm soá
2
1
x
y
x
=
−
Tìm treân ñoà thò haøm soá hai ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñöôøng thaúng y=x-1
67
7. BAØI TOAÙN 7: CAÙC BAØI TOAÙN VEÀ SÖÏ ÑOÁI XÖÙNG
Baøi 1: Cho haøm soá
1
12
−
+−
=
x
xx
y (C). Chöùng minh raèng (C) nhaän giao ñieåm hai tieäm caän ñöùng vaø xieân
laøm taâm ñoái xöùng.
Baøi 2: Cho haøm soá
2 2
2
1
2
x m x m
y
x
+ +
=
+
(Cm)
Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác
toaï ñoä
Baøi 3: Cho haøm soá (C3 2 2
3 3( 1) 1y x mx m x m= − + − + − 2
m)
Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác
toïa ñoä
Baøi 4: Cho haøm soá
2
4 5
2
x mx m
y
x
− +
=
−
(Cm)
Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác
toaïñoä
----------------------------------Heát-----------------------------------
68

More Related Content

DOC
Cac bai toan co ban lien quan den kshs
PDF
Ham so
PDF
De bai-toan-lien-quan-khao-sat-ham-so
PDF
Hàm bậc 4
PDF
PDF
Toan pt.de057.2010
PDF
PDF
Toan pt.de115.2011
Cac bai toan co ban lien quan den kshs
Ham so
De bai-toan-lien-quan-khao-sat-ham-so
Hàm bậc 4
Toan pt.de057.2010
Toan pt.de115.2011

What's hot (15)

DOC
Bài tập toán 10 học kì 1
PDF
Tiếp tuyến của đồ thị hàm số
PDF
Phuong phap toa do trong khong gian
PDF
Đường tròn ( hình học )
PDF
Cd bptdaiso
PDF
14.hinhgiaitichphang
PDF
Cực trị-hàm-đa-thức
PDF
Toan pt.de087.2010
PDF
Toan pt.de111.2011
PDF
Hình học Đường Thẳng
PDF
Toan pt.de081.2010
PDF
1.3 bien luan_pt_bang_do_thi
PDF
Dtnc29 cach ung dung loi giai coc chiu luc ngang khi hsn pbo hinh thang
DOC
Chude1
DOC
204 de thi vao lop 10 chuyen chon
Bài tập toán 10 học kì 1
Tiếp tuyến của đồ thị hàm số
Phuong phap toa do trong khong gian
Đường tròn ( hình học )
Cd bptdaiso
14.hinhgiaitichphang
Cực trị-hàm-đa-thức
Toan pt.de087.2010
Toan pt.de111.2011
Hình học Đường Thẳng
Toan pt.de081.2010
1.3 bien luan_pt_bang_do_thi
Dtnc29 cach ung dung loi giai coc chiu luc ngang khi hsn pbo hinh thang
Chude1
204 de thi vao lop 10 chuyen chon
Ad

Viewers also liked (15)

PDF
10.khaosaths
DOC
curiculam vita-cpsingh
PDF
Chde hamsobac4
PDF
1.3 bien luan_pt_bang_do_thi
PDF
Cd su tuong-giao-cua-hai-do-thi-ltdh_2014
PDF
10.khaosaths
PDF
1.2 tuong giao_cua_do_thi_cac_ham_so
PDF
Organización, sistemas de gestion y desarrollo 081016
PDF
Chde cuctri-tieptuyen
PDF
Hamhuuti
DOC
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
PDF
410 bai-he-pt-hay
DOCX
On thi-dh-tiep-tuyen-cua-do-thi-ham-so
DOC
Екологічні проблеми річки прут та їх вирішення
DOCX
« загальні відомості про мінеральні добрива»
10.khaosaths
curiculam vita-cpsingh
Chde hamsobac4
1.3 bien luan_pt_bang_do_thi
Cd su tuong-giao-cua-hai-do-thi-ltdh_2014
10.khaosaths
1.2 tuong giao_cua_do_thi_cac_ham_so
Organización, sistemas de gestion y desarrollo 081016
Chde cuctri-tieptuyen
Hamhuuti
1.2.tinh don dieu_cua_ham_so.1
410 bai-he-pt-hay
On thi-dh-tiep-tuyen-cua-do-thi-ham-so
Екологічні проблеми річки прут та їх вирішення
« загальні відомості про мінеральні добрива»
Ad

Similar to 10.khaosaths (20)

PDF
64 bài khảo sát hàm số có đáp án
PDF
Ve do thi ham tri tuyet doi
PDF
Tichphan mathvn.com-transitung
PDF
Nguyen ham va tich phan
PDF
Tom tat-mon-toan
PDF
Hambac4
DOC
Tóm tắt chương trình toán
PDF
Tóm tắt chương trình toán
PDF
14.hinhgiaitichphang
PDF
Tong hop kien thuc on thi dai hoc mon toan
PDF
Toan pt.de073.2012
PDF
Cau hoi phu
PDF
Thi thử toán chuyên nguyễn quang diêu đt 2012 lần 2 k d
PDF
De12
PDF
Thi tn-ppt-mau
PDF
Da toan cd_ct_14
PDF
Hinh hoc phang cuc hay[phongmath]
PDF
Phương pháp số và lập trình - Tính sai số
DOC
[Www.toan capba.net] cac phuong phap tim gioi han ham so tsy
64 bài khảo sát hàm số có đáp án
Ve do thi ham tri tuyet doi
Tichphan mathvn.com-transitung
Nguyen ham va tich phan
Tom tat-mon-toan
Hambac4
Tóm tắt chương trình toán
Tóm tắt chương trình toán
14.hinhgiaitichphang
Tong hop kien thuc on thi dai hoc mon toan
Toan pt.de073.2012
Cau hoi phu
Thi thử toán chuyên nguyễn quang diêu đt 2012 lần 2 k d
De12
Thi tn-ppt-mau
Da toan cd_ct_14
Hinh hoc phang cuc hay[phongmath]
Phương pháp số và lập trình - Tính sai số
[Www.toan capba.net] cac phuong phap tim gioi han ham so tsy

More from vanthuan1982 (13)

PDF
100 bai-toan-khao-sat-kshs-tran-si-tung
DOCX
200caukhaosathamso 130720043224-phpapp01
PDF
PDF
PDF
PDF
Bai giang trong_tam-mu_logarit
PDF
Chde giai tich12-hki
PDF
Ham so da thuc
PDF
Khao sat-ham-so
DOC
On thi-dh-su-tuong-giao-cua-dths
DOC
Ontaphamsobac3
PDF
Cd su tuong-giao-cua-hai-do-thi-ltdh_2014
PDF
De toan-ve-phuong-trinh-chua-can-thuc 1
100 bai-toan-khao-sat-kshs-tran-si-tung
200caukhaosathamso 130720043224-phpapp01
Bai giang trong_tam-mu_logarit
Chde giai tich12-hki
Ham so da thuc
Khao sat-ham-so
On thi-dh-su-tuong-giao-cua-dths
Ontaphamsobac3
Cd su tuong-giao-cua-hai-do-thi-ltdh_2014
De toan-ve-phuong-trinh-chua-can-thuc 1

10.khaosaths

  • 1. Chuyeân ñeà 10: CAÙC BAØI TOAÙN CÔ BAÛN COÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN KHAÛO SAÙT HAØM SOÁ 1.BAØI TOAÙN 1 : ÑOÀ THÒ CUÛA HAØM SOÁ COÙ MANG DAÁU GIAÙ TRÒ TUYEÄT ÑOÁI TOÙM TAÉT GIAÙO KHOA Phöông phaùp chung: Ñeå veõ ñoà thò cuûa haøm soá coù mang daáu giaù trò tuyeät ñoái ta coù theå thöïc hieän nhö sau: Böôùc 1: Xeùt daáu caùc bieåu thöùc chöùa bieán beân trong daáu giaù trò tuyeät ñoái . Böôùc 2: Söû duïng ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái ñeå khöû daáu giaù trò tuyeät ñoái Phaân tích haøm soá ñaõ cho thaønh caùc phaàn khoâng coù chöùa daáu giaù trò tuyeät ñoái ( Daïng haøm soá cho bôûi nhieàu coâng thöùc) Böôùc 3: Veõ ñoà thò töøng phaàn roài gheùp laïi( Veõ chung treân moät heä truïc toïa ñoä) * Caùc kieán thöùc cô baûn thöôøng söû duïng: 1. Ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái : ⎩ ⎨ ⎧ <− ≥ = 0Aneáu 0Aneáu A A A 2. Ñònh lyù cô baûn: ⎩ ⎨ ⎧ ±= ≥ ⇔= BA B BA 0 3. Moät soá tính chaát veà ñoà thò: a) Ñoà thò cuûa hai haøm soá y=f(x) vaø y=-f(x) ñoái xöùng nhau qua truïc hoaønh b) Ñoà thò haøm soá chaün nhaän truïc tung laøm truïc ñoái xöùng c) Ñoà thò haøm soá leû nhaän goác toïa ñoä laøm taâm ñoái xöùng * Ba daïng cô baûn: Baøi toaùn toång quaùt: Töø ñoà thò (C):y=f(x), haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau: ⎪ ⎩ ⎪ ⎨ ⎧ = = = )(:)( )(:)( )(:)( 3 2 1 xfyC xfyC xfyC 54
  • 2. Daïng 1: Töø ñoà thò )(:)()(:)( 1 xfyCxfyC =→= Caùch giaûi B1. Ta coù : ⎩ ⎨ ⎧ <− ≥ == (2)0f(x)neáu (1)0f(x)neáu )( )( )(:)( 1 xf xf xfyC B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C1) nhö sau: • Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (1) ) • Laáy ñoái xöùng qua Ox phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ( do (2) ) • Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ta seõ ñöôïc (C1) Minh hoïa 55 Daïng 2: Töø ñoà thò ))(:)()(:)( 2 xfyCxfyC =→= ( ñaây laø haøm soá chaün) Caùch giaûi B1. Ta coù : ⎩ ⎨ ⎧ <− ≥ == (2)0xneáu (1)0xneáu )( )( ))(:)( 2 xf xf xfyC B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C2) nhö sau: • Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân phaûi truïc Oy ( do (1) ) • Laáy ñoái xöùng qua Oy phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân phaûi truïc Oy ( do do tính chaát haøm chaün ) • Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía beân traùi truïc Oy (neáu coù) ta seõ ñöôï (C2) f(x)=x^3-3*x+2 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -8 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y y = x3 -3x+2 f(x)=x^3-3*x+2 f(x)=abs(x^3-3*x+2) -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -8 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y (C): y = x3 -3x+2 23:)( 3 1 +−= xxyC y=x3 -3x+2 y=x3 -3x+2 Minh hoïa: x f(x)=x^3-3*x+2 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y y = x3 -3x+2 f(x)=x^3-3*x+2 f(x)=abs(x^3)-abs(3*x)+2 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -8 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y (C): y = x3 -3x+2 23:)( 3 2 +−= xxyC y=x3 -3x+2 y=x3 -3x+2 yy xx
  • 3. Daïng 3: Töø ñoà thò )(:)()(:)( 3 xfyCxfyC =→= Caùch giaûi B1. Ta coù : ⎪ ⎩ ⎪ ⎨ ⎧ ⎢ ⎣ ⎡ −= = ≥ ⇔= (2) (1) )( )( 0)( )(:)( 3 xfy xfy xf xfyC B2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ ta coù theå suy ra ñoà thò (C3) nhö sau: • Giöõ nguyeân phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (1) ) • Laáy ñoái xöùng qua Ox phaàn ñoà thò (C) naèm phía treân truïc Ox ( do (2) ) • Boû phaàn ñoà thò (C) naèm phía döôùi truïc Ox ta seõ ñöôïc (C3) Minh hoïa: 56 f(x)=x^3-3*x+2 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -8 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y y = x3-3x+2 y=x3 -3x+2 x y f(x)=x^3-3*x+2 f(x)=x^3-3*x+2 f(x)=-(x^3-3*x+2) -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 -8 -6 -4 -2 2 4 6 8 x y (C): y = x3 -3x+2 23:)( 3 3 +−= xxyC x y y=x3 -3x+2 BAØI TAÄP REØN LUYEÄN Baøi 1: Cho haøm soá : (1)xxy 33 +−= 1. Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò (C) cuûa haøm soá (1) 2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ, haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau: xxya 3) 3 +−= b) xxy 3 3 +−= c) xxy 33 +−= Baøi 2: Cho haøm soá : 1 1 − + = x x y (1) 1. Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò (C) cuûa haøm soá (1) 2. Töø ñoà thò (C) ñaõ veõ, haõy suy ra ñoà thò caùc haøm soá sau: 1 1 ) − + = x x ya b) 1 1 − + = x x y c) 1 1 − + = x x y d) 1 1 − + = x x y e) 1 1 − + = x x y
  • 4. 2.BAØI TOAÙN 2 : SÖÏ TÖÔNG GIAO CUÛA HAI ÑOÀ THÒ Baøi toaùn toång quaùt: Trong mp(Oxy) . Haõy xeùt söï töông giao cuûa ñoà thò hai haøm soá : 1 2 (C ): y f(x) (C ): y g(x) =⎧ ⎨ =⎩ x y y y x x OOO )( 1C )( 2C )( 1C )( 2C 1x 2x 1M 2M2y 1y 0M )( 2C )( 1C (C1) vaø (C2) khoâng coù ñieåm chung (C1) vaø (C2) caét nhau (C1) vaø (C2) tieáp xuùc nhau Phöông phaùp chung: * Thieát laäp phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa ñoà thò hai haøm soá ñaõ cho: f(x) = g(x) (1) * Khaûo saùt nghieäm soá cuûa phöông trình (1) . Soá nghieäm cuûa phöông trình (1) chính laø soá giao ñieåm cuûa hai ñoà thò (C1) vaø (C2). 57 Ghi nhôù: Soá nghieäm cuûa pt (1) = soá giao ñieåm cuûa hai ñoà thò (C1) vaø (C2). Chuù yù 1 : * (1) voâ nghieäm ⇔ (C1) vaø (C2) khoâng coù ñieåm ñieåm chung * (1) coù n nghieäm ⇔ (C1) vaø (C2) coù n ñieåm chung Chuù yù 2 : * Nghieäm x0 cuûa phöông trình (1) chính laø hoaønh ñoä ñieåm chung cuûa (C1) vaø (C2). Khi ñoù tung ñoä ñieåm chung laø y0 = f(x0) hoaëc y0 = g(x0). x y 0y 0x O AÙp duïng: Ví duï: Tìm toïa ñoä giao ñieåm cuûa ñöôøng cong (C): 1 12 + − = x x y vaø ñöôøng thaúng 13:)( −−= xyd
  • 5. Minh hoïa: f(x)=(2*x-1)/(x+1) f(x)=-3*x-1 x(t)=-1 , y(t)=t f(x)=2 -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 -20 -15 -10 -5 5 10 15 x y 1 12 :)( + − = x x yC 13:)( −−= xyd ` b. Ñieàu kieän tieáp xuùc cuûa ñoà thò hai haøm soá : Ñònh lyù : (C1) tieáp xuùc vôùi (C1) ⇔ heä : coù nghieäm' ' f(x) g(x) f (x) g (x) =⎧⎪ ⎨ =⎪⎩ M O Δ )( 1C )( 2C y x AÙp duïng: Ví duï: Cho vaø13:)( 2 −−= xxyP 1 32 :)( 2 − −+− = x xx yC . Chöùng minh raèng (P) vaø (C) tieáp xuùc nhau Minh hoïa: 58 f(x)=x^2-3*x-1 f(x)=(-x^2+2*x-3)/(x-1) -20 -15 -10 -5 5 10 15 20 25 -15 -10 -5 5 10 15 x y )(C )(P
  • 6. BAØI TAÄP REØN LUYEÄN Baøi 1: Cho haøm soá (1)2 ( 1)( )y x x mx m= − + + Xaùc ñònh m sao cho ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taïi 3 ñieåm phaân bieät. Baøi 2: Cho haøm soá (C)3 2 2 3y x x= − −1 Goïi (d) laø ñöôøngthaúng ñi qua ñieåm M(0;-1) vaø coù heä soá goùc baèng k. Tìm k ñeå ñöôøng thaúng (d) caét (C) taïi ba ñieåm phaân bieät. Baøi 3: Cho haøm soá (C)233 +−= xxy Goïi (d) laø ñöôøngthaúng ñi qua ñieåm A(3;20) vaø coù heä soá goùc baèng m. Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d) caét (C) taïi ba ñieåm phaân bieät. Baøi 4 : Cho haøm soá (1)4 2 1y x mx m= − + − Xaùc ñònh m sao cho ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taïi 4 ñieåm phaân bieät. Baøi 5: Cho haøm soá 2 2 4 2 x x y x − + = − (1) Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d): y = mx+2-2m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät Baøi 6: Cho haøm soá 1 12 + −− = x xx y (1) Tìm m ñeå ñöôøng thaúng (d): y = m(x-3)+1 caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät Baøi 7: Cho haøm soá 2 4 1 2 x x y x + + = + Tìm caùc giaù trò cuûa m ñeå ñöôøng thaúng (d):y=mx+2-m caét ñoà thò haøm soá taïi hai ñieåm phaân bieät thuoäc cuøng moät nhaùnh cuûa ñoà thò. Baøi 8: Cho haøm soá 2 1 mx x m y x + + = − (1) Tìm m ñeå ñoà thò haøm soá (1) caét truïc hoaønh taò hai ñieåm phaân bieät vaø hai ñieåm ñoù coù hoaønh ñoä döông . Baøi 9: Cho haøm soá 2 1 1 x mx y x + − = − (1) Ñònh m ñeå ñöôøng thaúng y=m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm phaân bieät A, B sao cho OA OB⊥ . Baøi 10: Tìm m ñeå tieäm caän xieân cuûa haøm soá 2 1 1 x mx y x + − = − caét caùc truïc toaï ñoä taïi hai ñieåm A,B sao cho dieän tích tam giaùc OAB baèng 8. Baøi 11: Cho haøm soá 2 3 1 x y x + = + Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) ñi qua ñieåm M(2; 2 5 ) sao cho (d) caét ñoà thò (C) taïi hai ñieåm phaân A,B vaø M laø trung ñieåm cuûa AB. Baøi 12: Cho haøm soá )1(2 332 − −+− = x xx y (1) Tìm m ñeå ñöôøng thaúng y=m caét ñoà thò haøm soá (1) taïi hai ñieåm A,B sao cho AB=1 Baøi 13: Cho haøm soá 2 ( 1)( )y x x mx m= − + + (1) Tìm m ñeå ñoà thò haøm soá (1) tieáp xuùc vôùi truïc hoaønh. Xaùc ñònh toïa ñoä tieáp ñieåm trong moãi tröôøng hôïp tìm ñöôïc 59
  • 7. Baøi 14: Cho haøm soá 1 12 − +− = x xx y . Vieát phöông trình ñöôøng thaúng (d) qua M(0;1) vaø tieáp xuùc vôùi ñoà thò haøm soá Baøi 15: Cho haøm soá 2 632 − +− = x xx y (C) Tìm treân (C) taát caû caùc caëp ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñieåm )1; 2 1 (I Baøi 16: Cho haøm soá 1 222 − +− = x xx y (C) vaø hai ñöôøng thaúng 3:)(&:)( 21 +=+−= xydmxyd Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa m ñeå (C) caét (d1) taïi hai ñieåm phaân bieät A, B ñoái xöùng nhau qua (d2) Baøi 17: Cho haøm soá x xy 4 += (1) Chöùng minh raèng ñöôøng thaúng mxyd += 3:)( luoân caét (C) taïi hai ñieåm phaân bieät A,B. Goïi I laø trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng AB, haõy tìm m ñeå I naèm treân ñöôøng thaúng 32:)( +=Δ xy 60
  • 8. 3.BAØI TOAÙN 3: TIEÁP TUYEÁN VÔÙI ÑÖÔØNG CONG a. Daïng 1: Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñoà thò (C):y = f(x) taïi ñieåm 0 0 0M (x ;y ) (C)∈ (C): y=f(x) 0x x 0y y 0M Δ Phöông phaùp: Phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) taïi M(x0;y0) coù daïng: 61 y - y0 = k ( x - x0 ) Trong ñoù : x0 : hoaønh ñoä tieáp ñieåm y0: tung ñoä tieáp ñieåm vaø y0=f(x0) k : heä soá goùc cuûa tieáp tuyeán vaø ñöôïc tính bôûi coâng thöùc : k = f' (x0) AÙp duïng: Ví duï: Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñoà thò haøm soá taïi ñieåm uoán cuûa noù333 +−= xxy `b. Daïng 2: Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñoà thò (C): y=f(x) bieát tieáp tuyeán coù heä soá goùc k cho tröôùc Phöông phaùp: Ta coù theå tieán haønh theo caùc böôùc sau Böôùc 1: Goïi 0 0( ; ) ( )M x y C∈ laø tieáp ñieåm cuûa tieáp tuyeán vôùi (C) Böôùc 2: Tìm x0 baèng caùch giaûi phöông trình : ' 0( )f x k= , töø ñoù suy ra =?0 0( )y f x= Böôùc 3: Thay caùc yeáu toá tìm ñöôïc vaøo pt: y - y0 = k ( x - x0 ) ta seõ ñöôïc pttt caàn tìm. (C): y=f(x) 0x x 0y y 0M Δ
  • 9. Chuù yù : Ñoái vôùi daïng 2 ngöôøi ta coù theå cho heä soá goùc k döôùi daïng giaùn tieáp nhö : tieáp tuyeán song song, tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi moät ñöôøng thaúng cho tröôùc . (C): y=f(x) Δ x y ak /1−= O baxy +=Δ :2 (C): y=f(x) x y ak = baxy += 1Δ 2Δ Khi ñoù ta caàn phaûi söû duïng caùc kieán thöùc sau: Ñònh lyù 1: Neáu ñöôøng thaúng ( ) coù phöông trình daïng : y= ax+b thì heä soá goùc cuûa (Δ Δ ) laø: k aΔ = 62 Ñònh lyù 2: Neáu ñöôøng thaúng ( ) ñi qua hai ñieåmΔ B A( ; ) vaø B(x ; ) vôùi x xA A B BA x y y ≠ thì heä soá goùc cuûa ( ) laø :Δ B A B A y y k x x Δ − = − Ñònh lyù 3: Trong mp(Oxy) cho hai ñöôøng thaúng ( )1 2vaø ( )Δ . Khi ñoù:Δ 1 2 1 2 1 2 1 2 // k k k .k 1 Δ Δ Δ Δ Δ Δ ⇔ = Δ ⊥ Δ ⇔ = − AÙp duïng: Ví duï1: Cho ñöôøng cong (C): 3 21 1 2 3 2 y x x x= + − − 4 3 Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán song song vôùi ñöôøng thaúng (d): y = 4x+2. Ví duï 2: Cho ñöôøng cong (C): 1 32 + + = x x y Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng xy 3:)( −=Δ c. Daïng 3: Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C): y=f(x) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(xA;yA) y x AAAA yxxkyxxkyy +−=⇔−=−Δ )()(: O );( AA yxA )(:)( xfyC =
  • 10. Phöông phaùp: Ta coù theå tieán haønh theo caùc böôùc sau Böôùc 1: Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ( Δ ) qua A vaø coù heä soá goùc laø k bôûi coâng thöùc: ( ) ( )A A Ay y k x x y k x x y− = − ⇔ = − + A (*) Böôùc 2: Ñònh k ñeå ( ) tieáp xuùc vôùi (C). Ta coù:Δ A ' f(x)=k(x-x ) tieáp xuùc (C) heä coù nghieäm (1) f ( ) Ay x k +⎧⎪ Δ ⇔ ⎨ =⎪⎩ Böôùc 3: Giaûi heä (1) tìm k. Thay k tìm ñöôïc vaøo (*) ta seõ ñöôïc pttt caàn tìm. AÙp duïng: Ví duï1: Cho ñöôøng cong (C): 43 23 ++= xxy Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(0;-1) Ví duï 2: Cho ñöôøng cong (C): 2 5 2 x y x − = − Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm A(-2;0). BAØI TAÄP REØN LUYEÄN Baøi 1: Vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñoà thò (C) cuûa haøm soáΔ xxxy 32 3 1 23 +−= taïi ñieåm uoán vaø chöùng minh raèng laø tieáp tuyeán cuûa (C) coù heä soá goùc nhoû nhaátΔ Baøi 2: Cho ñöôøng cong (C): 2 12 + −+ = x xx y Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng 2:)( −=Δ xy Baøi 3: Cho haøm soá 1 632 + ++ = x xx y (C) Tìm treân ñoà thò (C) caùc ñieåm maø tieáp tuyeán taïi ñoù vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng xyd 3 1 :)( = Baøi 4: Cho ñöôøng cong (C): 2 1 1 x x y x + + = + Tìm caùc ñieåm treân (C) maø tieáp tuyeán vôùi (C) taïi ñoù vuoâng goùc vôùi tieäm caän xieân cuûa (C). Baøi 5: Cho haøm soá 1 12 − −+ = x xx y (C) Tìm caùc ñieåm treân ñoà thò (C) maø tieáp tuyeán taïi moãi ñieåm aáy vôùi ñoà thò (C) vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng ñi qua hai ñieåm cöïc ñaïi, cöïc tieåu cuûa (C). Baøi 6: Cho haøm soá 3 1 23 1 23 ++= x m xy (Cm) Goïi M laø ñieåm thuoäc (Cm) coù hoaønh ñoä baèng -1 . Tìm m ñeå tieáp tuyeán cuûa (Cm) taïi ñieåm M song song vôùi ñöôøng thaúng 5x-y=0 Baøi 7: Cho ñöôøng cong (C): 23 23 +−= xxy Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi (C) bieát tieáp tuyeán ñi qua ñieåm M(2;-7) 63
  • 11. 4.BAØI TOAÙN 4: BIEÄN LUAÄN SOÁ NGHIEÄM CUÛA PHÖÔNG TRÌNH BAÈNG ÑOÀ THÒ Cô sôû cuûa phöông phaùp: Xeùt phöông trình f(x) = g(x) (1) Nghieäm x0 cuûa phöông trình (1) chính laø hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa (C1):y=f(x) vaø (C2):y=g(x) 64 Daïng 1 : Baèng ñoà thò haõy bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình : f(x) = m (*) Phöông phaùp: Böôùc 1: Xem (*) laø phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa hai ñoà thò: ( ): ( ) : (C) laø ñoà thò coá ñònh ( ): : ( ) laø ñöôøng thaúng di ñoäng cuøng phöông Ox vaø caét Oy taïi M(0;m) C y f x y m • = • Δ = Δ Böôùc 2: Veõ (C) vaø ( ) leân cuøng moät heä truïc toïa ñoäΔ Böôùc 3: Bieän luaän theo m soá giao ñieåm cuûa (Δ ) vaø (C) Töø ñoù suy ra soá nghieäm cuûa phöông trình (*) Minh hoïa: y x 0x )( 1C )( 2C y x )(:)( xfyC = );0( m 1m 2m mΔ O y =
  • 12. Daïng 2: Baèng ñoà thò haõy bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình : f(x) = g(m) (* *) Phöông phaùp: Ñaët k=g(m) Böôùc 1: Xem (**) laø phöông trình hoaønh ñoä giao ñieåm cuûa hai ñoà thò: ( ): ( ) : (C) laø ñoà thò coá ñònh ( ): : ( ) laø ñöôøng thaúng di ñoäng cuøng phöông Ox vaø caét Oy taïi M(0;k) C y f x y k • = • Δ = Δ Böôùc 2: Veõ (C) vaø ( ) leân cuøng moät heä truïc toïa ñoäΔ Böôùc 3: Bieän luaän theo k soá giao ñieåm cuûa (Δ ) vaø (C) . Döï a vaøo heä thöùc k=g(m) ñeå suy ra m Töø ñoù keát luaän veà soá nghieäm cuûa phöông trình (**). Minh hoïa: 65 x y Δ ky = );0( k K 1M O 2K AÙp duïng: Ví duï: 1) Khaûo saùt söï bieán thieân vaø veõ ñoà thò haøm soá 41292 23 −+−= xxxy 2) Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình: 041292 23 =−−+− mxxx 3) Tìm m ñeå phöông trình sau coù 6 nghieäm phaân bieät: mxxx =+− 1292 23 BAØI TAÄP REØN LUYEÄN Baøi 1: Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa caùc phöông trình : a. 2 1 x m x = − b. 2 1 x m x = − Baøi 2: Tìm k ñeå phöông trình sau coù ba nghieäm phaân bieät: 3 2 3 2 3 3x x k k− + + − = 0 Baøi 3: Tìm m ñeå phöông trình sau coù nghieäm duy nhaát: 3 3 2x mx− + = 0 Baøi 4 :Tìm m ñeå phöông trình sau coù hai nghieäm phaân bieät: 2 2 4 3 2 1x x m x− − + − = 0 Baøi 5: Tìm m ñeå phöông trình sau coù 6 nghieäm phaân bieät: 3 2 23 2 logx x m− + − − = 0 Baøi 6: Bieän luaän theo m soá nghieäm cuûa phöông trình : 3 2 2 3 3 x x xe e e m− + = Baøi 7: Tìm a ñeå phöông trình sau coù nghieäm:
  • 13. 2 2 1 1 1 1 9 ( 2).3 2 1t t a a+ − + − − + + + = 0 5. BAØI TOAÙN 5: HOÏ ÑÖÔØNG CONG BAØI TOAÙN TOÅNG QUAÙT: Cho hoï ñöôøng cong ( m laø tham soá )),(:)( mxfyCm = Bieän luaän theo m soá ñöôøng cong cuûa hoï ñi qua ñieåm cho tröôùc.)( mC );( 000 yxM PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI: Ta coù : Hoï ñöôøng cong ñi qua ñieåm );( 000 yxM ⇔ ),( 00 mxfy = (1))( mC Xem (1) laø phöông trình theo aån m. Tuøy theo soá nghieäm cuûa phöông trình (1) ta suy ra soá ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñi qua M0 Cuï theå: • Neáu phöông trình (1) coù n nghieäm phaân bieät thì coù n ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñi qua M0 • Neáu phöông trình (1) voâ nghieäm thì moïi ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñeàu khoâng ñi qua M0 • Neáu phöông trình (1) nghieäm ñuùng vôùi moïi m thì moïi ñöôøng cong cuûa hoï (Cm) ñeàu ñi qua M0 Trong tröôøng hôïp naøy ta noùi raèng M0 laø ñieåm coá ñònh cuûa hoï ñöôøng cong )( mC AÙp duïng: Ví duï: Goïi (Cm) laø ñoà thò haøm soá mx m mxy + −++−= 2 1 . Tìm m ñeå tieäm caän xieân cuûa (Cm) ñi qua ñieåm A(2;0) Ví duï: Cho haøm soá (1). Tìm m ñeå ñieåm uoán cuûa ñoà thò haøm soá (1) thuoäc ñöôøng193 23 ++−= xmxxy thaúng y=x+1 TÌM ÑIEÅM COÁ ÑÒNH CUÛA HOÏ ÑÖÔØNG CONG BAØI TOAÙN TOÅNG QUAÙT: Cho hoï ñöôøng cong ( m laø tham soá )),(:)( mxfyCm = Tìm ñieåm coá ñònh cuûa hoï ñöôøng cong (Cm) PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI Böôùc 1: Goïi laø ñieåm coá ñònh (neáu coù) maø hoï (C);( 000 yxM m) ñi qua. Khi ñoù phöông trình: nghieäm ñuùng),( 00 mxfy = ∀ m (1) Böôùc 2: Bieán ñoåi phöông trình (1) veà moät trong caùc daïng sau: Daïng 1: 0=+ BAm m∀ Daïng 2: 02 =++ CBmAm m∀ AÙp duïng ñònh lyù: (2)0=+ BAm ⎩ ⎨ ⎧ = = ⇔∀ 0 0 B A m 66 (3) ⎪ ⎩ ⎪ ⎨ ⎧ = = = ⇔∀=++ 0 0 0 02 C B A mCBmAm
  • 14. Böôùc 3: Giaûi heä (2) hoaëc (3) ta seõ tìm ñöôïc );( 00 yx 6. BAØI TOAÙN 6: TÌM CAÙC ÑIEÅM ÑAËC BIEÄT TREÂN ÑOÀ THÒ CUÛA HAØM SOÁ Baøi 1: Cho haøm soá 2 3 6 2 x x y x + + = + Tìm treân ñoà thò haøm soá taát caû nhöõng ñieåm coù caùc toaï ñoä laø nguyeân . Baøi 2: Cho haøm soá 2 2 2 1 x x y x + + = + Tìm ñieåm thuoäc ñoà thò haøm soá sao cho khoaûng caùch töø ñoù ñeán truïc hoaønh baèng hai laàn khoaûng caùch töø ñoù ñeán truïc tung . Baøi 3: Cho haøm soá 2 1 1 x y x + = + Tìm treân ñoà thò haøm soá nhöõng ñieåm coù toång khoaûng caùch ñeán hai tieäm caän nhoû nhaát Baøi 4: Cho haøm soá 2 2 2 1 x x y x + − = − Tìm ñieåm M treân ñoà thò (C) sao cho khoaûng caùch töø M ñeán giao ñieåm cuûa hai ñöôøng tieäm caän laø nhoû nhaát Baøi 5: Cho haøm soá 2 4 5 2 x x y x + + = + Tìm ñieåm thuoäc ñoà thò haøm soá sao cho khoaûng caùch töø ñieåm ñoù ñeán ñöôøng thaúng y+3x+6=0 laø nhoû nhaát. Baøi 6: Cho haøm soá 4 2 2 3 2 1y x x x= − + + Tìm treân ñoà thò haøm soá ñieåm M sao cho khoaûng caùch töø M ñeán ñöôøng thaúng (d):y=2x-1 laø nhoû nhaát. Baøi 7: Cho haøm soá 1 1 y x x = + − (C) Tìm hai ñieåm A,B treân hai nhaùnh khaùc nhau cuûa (C) sao cho ñoä daøi ñoaïn AB nhoû nhaát Baøi 8: Cho haøm soá 2 2 1 x x y x + + = − Tìm treân ñoà thò haøm soá hai ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñieåm 5 (0; ) 2 I Baøi 9: Cho haøm soá 2 1 x y x = − Tìm treân ñoà thò haøm soá hai ñieåm ñoái xöùng nhau qua ñöôøng thaúng y=x-1 67
  • 15. 7. BAØI TOAÙN 7: CAÙC BAØI TOAÙN VEÀ SÖÏ ÑOÁI XÖÙNG Baøi 1: Cho haøm soá 1 12 − +− = x xx y (C). Chöùng minh raèng (C) nhaän giao ñieåm hai tieäm caän ñöùng vaø xieân laøm taâm ñoái xöùng. Baøi 2: Cho haøm soá 2 2 2 1 2 x m x m y x + + = + (Cm) Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác toaï ñoä Baøi 3: Cho haøm soá (C3 2 2 3 3( 1) 1y x mx m x m= − + − + − 2 m) Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác toïa ñoä Baøi 4: Cho haøm soá 2 4 5 2 x mx m y x − + = − (Cm) Tìm taát caû caùc giaù trò cuûa tham soá m ñeå ñoà thò (Cm) coù hai ñieåm phaân bieät ñoái xöùng nhau qua goác toaïñoä ----------------------------------Heát----------------------------------- 68