3. A6 - 3
Б лгийн зорилгоү
• Янз б рийн засгийн газрын ашигладагү
валютын ханшийн тогтолцоог д рслэх;ү
• Засгийн газрууд валютын ханшинд
н л л хийн тулд шууд болон шууд бусө өө ө
интервенцийг хэрхэн ашигладгийг
тайлбарлах;
• Гадаад валютын зах зээл дэх засгийн
газрын зохицуулалт эдийн засгийн
н хц л байдалд хэрхэн н л лдгийгө ө ө өө
тайлбарлах.
4. A6 - 4
Валютын ханшийн систем
• Валютын ханшийн систем д нь засгийнүү
газрын хяналтын т вшингээс хамаарчү
ангилагддаг.
• Валютын ханшийн систем д нь дараахүү
ангиллын аль нэгт харъяалагддаг:
¤ Тогтмол
¤ Ч л т х в гчө өө ө ө
¤ Удирдлагатай х в гчө ө
¤ Уясан
5. A6 - 5
• Тогтмол валютын ханшийн системд,
валютын ханш тогтмол байх эсвэл маш
нарийн хязгаарт хэлбэлздэг.
• Бреттон В дсийн ед (1944-1971) валютүү ү
б рийн нэ цэнэ алтны хувьд тогтмолү ү
байсан.
• 1971 оны Смитсоны гэрээгээр валютын
ханшийг тохируулж, хэлбэлзлийн
хязгаарыг рг н болгосон. Тэгсэн ч угө ө
систем нь тогтмол байсан.
Тогтмол валютын ханшийн
систем
6. A6 - 6
• Pros: ДК-ийн хувьд ажил хялбар болдог.Ү
• Cons: Засгийн газрууд валютын ханшаа
сг ж болох юм. нэндээ АНУ-ын гадаадө ө Ү
худалдааны алдагдлын дараа нэгээс олон
удаа долларын ханш унасан.
• Cons: Улс орон б р бусад орнуудын эдийнү
засгийн н хцл с ил эмзэг болжө өө үү
магадг й юм.ү
Тогтмол валютын ханшийн
систем
7. A6 - 7
• Ч л т х в гч валютын ханшийнө өө ө ө
системд, валютын ханш нь зах зээлийн
х чин з йлсээр тодорхойлогддог.ү ү
• Pros: Улс орон б р бусад улс орнууд дахьү
эдийн засгийн асуудлуудын эсрэг ил ихүү
тусгаарлагдмал болдог.
• Pros: Т в банкны зохицуулалт эдийнө
засагт муугаар н л лж болноө өө
Ч л т х в гч валютынө өө ө ө
ханшийн систем
8. A6 - 8
• Pros: Засгийн газрууд шинэ бодлого
тодорхойлохдоо валютын ханшийн
хилээр хязгаарлагдахг й.ү
• Pros: Х р нгийн урсгалын хязгаарлалтө ө
бага байх тул санх гийн зах зээлийн рүү ү
г жийг дээшл лдэг.ө өө үү
Ч л т х в гч валютынө өө ө ө
ханшийн систем
9. A6 - 9
• Cons: ДК-ууд валютын ханшийнҮ
хэлбэлзлийн тодорхой байдлыг
удирдахын тулд их хэмжээний н цөө
зориулах шаардлагатай байж болох юм.
• Cons: Эдийн засгийн асуудлуудтай
тулгараад байгаа улс орон ( нд рө ө
инфляци, ажилг йдлийн т вшний с лт)ү ү ө ө
рийн асуудалд нэрмээс болж болох юм.өө
Ч л т х в гч валютынө өө ө ө
ханшийн систем
10. A6 - 10
• Удирдлагатай (буюу “бохир”) х в гчө ө
валютын ханшийн системд, валютын ханш
нь д р тутам ч л тэй х дл х боломжтойө ө ө өө ө ө
ба албан ёсны хил хязгаар байдагг й. Хэдийү
тийм боловч засгийн газрууд ханш тодорхой
чиглэлд маш их хэлбэлзэхээс урьдчилан
сэргийлэхийн тулд зохицуулж болно.
• Cons: Засгийн газар бусдын зардлаар рийнөө
улсын ашиг тусын тулд валютын ханшийг
рчилж болно.өө
Удирдлагатай х в гчө ө
валютын ханшийн систем
12. A6 - 12
• Европын валютын систем 1979 онд гиш нүү
орнуудын валютын ханш хамтдаа заасан
хязгаарын х рээнд байж валютын ханшийнү
механизмын дагуу (ERM) Европын Валютын
Нэгжтэй (ECU) уясан байна.
¤ Валютын ханшийн механизм 1992 онд эдийн
засгийн н хц л байдал, зорилго зэрэг ньө ө
гиш н орнуудын хооронд ялгаатайүү
болсноор ноцтой асуудалтай тулгарсан.
Уясан валютын ханшийн
систем
13. A6 - 13
• 1994 онд Мексикийн т в банк песогө
ам.доллартай уясан боловч песогийн нэү
цэнэ долларын эсрэг хэлбэлзэж болохоор
х рээг тогтоосон.ү
¤ Оны эцэст песо ихээхэн унах дарамт сч,үү
т в банк песог ч л тэй х в хө ө өө ө ө
боломжтой болгосон. Мексикийн
песогийн хямрал д нг ж эхэлж байсанө ө
юм...
Уясан валютын ханшийн
систем
25. A6 - 25
Засгийн газрын зохицуулалт
• Улс орон б р ндэсний валютын нэү ү ү
цэнээ хянахын тулд гадаад валютын зах
зээлд зохицуулалт хийх засгийн газрын
агентлагтай (т в банк гэдэг) байдаг.ө
• АНУ-д Холбооны Н цийн Систем (Fed)өө
нь т в банк юм.ө
26. A6 - 26
Засгийн газрын зохицуулалт
• Т в банкууд валютын ханшийг удирддагө
¤ Валютын ханшийн х д лг нийг тэгшитгэх,ө ө өө
¤ Далд валютын ханшийн хил хязгаарыг
тогтоох, эсвэл
¤ Т р зуурын хямралд хариу арга хэмжээ авах.ү
• Ихэнхдээ зах зээлийн х чн д интервенцийгү үү
давж гардаг. Хэдий тийм боловч валютын
х д лг н интервенцг йгээр илө ө өө ү үү
хэлбэлзэлтэй байх болно.
27. A6 - 27
• Шууд интервенц гэж гадаад валютын зах
зээлд бусад валютын н цийг эзэмшижөө
буй т в банкны валютын арилжааг хэлнэ.ө
• Шууд интервенц нь т в банкуудын дундө
зохион байгуулалттай х чин чармайлтү
байх ед ихэвчлэн хамгийн р д нтэйү ү ү
байдаг.
Засгийн газрын зохицуулалт
28. A6 - 28
• Т в банк м нг нийн нийл лэлтийгө ө ө үү
тохируулахг йгээр гадаад валютын захү
зээлд зохицуулалт хийхийг nonsterilized
intervention гэнэ.
• sterilized intervention–ий ед м нг нийү ө ө
нийл лэлтийг барьж байхын тулдүү
т рийн сангийн нэт цаасыг нэг ижилө ү
цаг хугацаанд худалдан авч бас
худалддаг.
Засгийн газрын зохицуулалт
29. A6 - 29
• Зарим спекуляторууд т в банк интервенцө
хийж байна уу, интервенцийн цар х рээ,ү
интервенцийн х чин чармайлтынү
х лээгдэж буй р д нг капиталчлахынү ү ү
тулд тодорхойлох оролдлого хийдэг.
Засгийн газрын зохицуулалт
30. A6 - 30
• Т в банк валютын нэ цэнийгө ү
тодорхойлох х чин з йлсэд н л л хү ү ө өө ө
замаар шууд бус интервенц хийдэг.
• Жишээ нь, Fed АНУ-ын м нг нийө ө
нийл лэлтийг бууруулах замаар х нийүү үү
т вшинг сг х оролдлого хийж болноү ө ө
(долларын нэ цэнийг нэмэгд лэх).ү үү
¤ нд р х ний т вшин орон нутгийнӨ ө үү ү
зээлдэгчдэд с рг р н л лд г болохыгө өө ө өө ө
тэмдэглэе.
Засгийн газрын зохицуулалт
32. A6 - 32
Валютын ханшийн
зорилтот б сү
• Олон эдийн засагчид гол валютуудын
ханшийн их хэмжээний хэлбэлзлээс
болоод одоогийн ханшийн системийг
ш мжилж байна.үү
• Зарим нь тодорхой хил хязгаарт валютын
ханшийг тогтоох зорилтот б сийгү
ашиглахыг санал болгож байна (тогтмол
валютын ханшийн системд ашигладаг
б сээс ил рг н).ү үү ө ө
33. A6 - 33
Валютын ханшийн
зорилтот б сү
• Хамгийн тохиромжтой зорилтот б с ньү
санх гийн зах зээлд айдас т р лж,үү ө үү
олон улсын худалдаанд их хэмжээний
савалгаа сгэхг йгээр эдийн засгийнүү ү
х чин з йлсийг тохируулах ханшийгү ү
з вш р х ёстой.ө өө ө
• Гэсэн хэдий ч бодит р д н нь н д рү ү ө өө ө
байгаагаас ялгааг й систем байж болно.ү
35. A6 - 35
Бодлогын арга хэрэгсэл
б хий зохицуулалтү
• Х чтэй валют нь нд р инфляцийгү ө ө
эмчилж, эрчимжсэн гадаад рс лд н ньө ө өө
дотоодын йлдвэрлэгчид нийнү ү
с лт с татгалзах шалтгаан болдог.ө ө өө
Гэсэн хэдий ч энэ нь нд р ажилг йдэлдө ө ү
х ргэж болно.ү
36. A6 - 36
Т в банкны зохицуулалтын ДК-ийн нэө Ү ү
цэнэд з лэх н лү үү ө өө
( ) ( )[ ]
( )∑
∑
+
×
=
n
t
t
m
j
tjtj
k1=
1
,,
1
ERECFE
=Value
E (CFj,t ) = t еийн эцэст АНУ-ын толгойү
компаний х лээн авахү j валютаарх х лээгдэж буйү
м нг н урсгалө ө
E (ERj,t ) = t еийн эцэст доллар руу х рв хү ө ө
боломжтой j валютын х лээгдэж буй ханшү
Шууд интервенц
Шууд бус интервенц
37. A6 - 37
• Exchange Rate Systems
¤ Fixed Exchange Rate System
¤ Freely Floating Exchange Rate System
¤ Managed Float Exchange Rate System
¤ Pegged Exchange Rate System
¤ Currency Boards
¤ Exposure of a Pegged Currency to Interest
Rate and Exchange Rate Movements
¤ Dollarization
Chapter Review
38. A6 - 38
Chapter Review
• A Single European Currency
¤ Membership
¤ Euro Transactions
¤ Impact on European Monetary Policy
¤ Impact on Business Within Europe
¤ Impact on the Valuation of Businesses in
Europe
¤ Impact on Financial Flows
¤ Impact on Exchange Rate Risk
¤ Status Report on the Euro
39. A6 - 39
Chapter Review
• Government Intervention
¤ Reasons for Government Intervention
¤ Direct Intervention
¤ Indirect Intervention
• Exchange Rate Target Zones
40. A6 - 40
Chapter Review
• Intervention as a Policy Tool
¤ Influence of a Weak Home Currency on the
Economy
¤ Influence of a Strong Home Currency on the
Economy
• How Central Bank Intervention Can Affect
an MNC’s Value