Hool lecture 4

Хоол тэжээлийн байдлыг
үнэлэх

Эрүүл хэвийн хүний байдал









Хэвийн байх
Өндөр жин насанд тохирсон
Шүдний хөгжил хэвийн, буйл эрүүл, салст
бүрхэвч хэвийн
Хоолны дуршил хэвийн
Шээс, өтгөний ялгаралт хэвийн
Нойр хэвийн
Гемоглобин, эритроцит, уураг хэвийн
хэмжээнд байх

Эрүүл хүн






Идэвхитэй, анхаарал төвлөрсөн
Эрүүл арьстай, нүд нь тунгалаг
Биеийн байдал тэгш, эгцхэн
Булчингийн хөгжил хэвийн
Хоол тэжээлийн холбоотой эмгэггүй
байх

Ү йлчлүүлэгчийн хоололтонд
үнэлгээ өгөх
Өвчтөн хоол тэжээлийн эрсдэлтэй байх
гэдэг нь:
1.

2.

3.
4.

6 сарын дотор жингийнхээ 10 ба түүнээс дээш
хувийг алдсан эсвэл 1 сарын дотор 5%-аас их
хэмжээгээр жин буурах
5 буюу түүнээс дээш хоног хангалтгүй
хооллосон
Цусны сийвэнгийн уураг 3.4 г/дл-ээс бага
Өндөртэй харьцуулсан стандарт жин 90%-аас
бага

Идэж уухад нөлөөлдөг хүчин
зүйлүүд
1. Амны хөндийн байдал

Төрөлхийн гаж хөгжил

Шүдлэлтийн байдал

Амны хөндийн эрүүл мэнд

Мэдрэхүйн өөрчлөлт
2. Зажлах, залгихад бэрхшээлтэй байдал

Нас

Шүдний байдал

Дисфаги

зүйлүүд
3. Хөдөлгөөн
 Мэдрэхүйн өөрчлөлт
 Дээд мөчний үйл ажиллагаа
 Хөдөлгөөний идэвхи
 Байрлал
4. Бусад хүчин зүйл
 Диспноэ ба бусад архаг өвчлөлүүд
 Өвдөлт
 Эм тариа
 Архи

зүйлүүд
5. Сэтгэц нийгмийн хүчин зүйл

Идэж байгаагүй хоол

Мотиваци бага байх

Хоолны үнэр харагдах байдал

Хамт хооллож байгаа хүмүүс

Ухаан санаа муу байх

Ярих

Бусдын дэмжлэгтэйгээр хооллох

Идэж уухад нө лөө лдө г
хү чин зү йлүү д
6. Орчны хүчин зүйлүүд
 Орондоо идэх
 Хооллож байгаа өрөө
 Бие засах газар ойрхон байх
 Өөр өвчтөний үнэр, дуу чимээ
7. Эдийн засаг, соёлын хүчин зүйл
 Санхүү /худалдан авах чадвар/
 Сонголт /соёлын шашны хувийн/

Объектив мэдээлэл






Бүх биеийн үзлэг /ялангуяа амны
хөндий, хоолой/
Хоол ундны хэрэглээг ажиглах
Биохимийн үзүүлэлтийг тодорхойлох
Антропометрийн хэмжилтүүд

Хооллолтын дадал, заншлыг
үнэлэх
Өвчтөний хооллолтын байдлыг үнэлэхдээ түүний
хэрхэн хооллодог талаар заавал асууж,
анхаарал хандуулах хэрэгтэй.
1. Хооллоход бие махбодийн талаас гарах
өөрчлөлтүүд, үргэлжлэх хугацаа болон хир
хэмжээ
2. Хооллох дур буурдаг бол нөлөөлж байгаа хүчин
зүйлсийг нарийвчлан судлах
• Хоол залгихад саадтай эсэх
• Бөөлжис цутгах, огих
• Суулгах

үнэлэх
• Хоолны шингэц ямар байгаа
• Тодорхой хүнс, хоолны зүйлээс харшил өгөх,
дургүйцэх, хүнсний ямар нэгэн бодист
тэсвэргүй болох
• Зажлахад саадтай эсэх
3. Өмнө нь хоолны дэглэмд өөрчлөлт орж байсан
эсэх, нэмэлт ямар хоол хэрэглэж байсан эсвэл
түрүүчийн хүнс, хоолыг амаар болон судсаар
хооллох зэрэг тусгай хооллолт байсан эсэх
4. Хэрэглэж байгаа хоолны тооцоог гаргаж, түүний
зохистой эсэхийг үнэлэх

үнэлэх
5. Биеийн жингийн байдал
• Биеийн жин хэвийн
• Биеийн жин буурсан эсвэл нэмэгдсэн
хэмжээ, хэдий хугацаанд жин хасагдаж,
нэмэгдсэн
6. Эмийн бодис хэрэглэдэг эсэх
7. Хоол тэжээлтэй холбоотой эмгэг

Биохимийн үзүүлэлтээр
хооллолтын байдалд үнэлгээ өгөх
Лабораторит
Альбумин

Лимфоцитын
Тоо

Ү лдэгдэл
азот

Хэвийн
хэмжээ

Ямар эмгэгийн ү ед ториолдох

38-54
г/л

Ихэсвэл: Усгү йжих
Багасвал: Бөө рний дутагдал, Стресс,
гэмтэл, Цус алдах, Элэгний ө вчин,
Тү лэгдэлтийн ү ед

18003000
эс/мм3

Их: Архаг лимфолейкоз, Ясны
чө мө гний олон үү сэлт хавдар,
Аддисоны ө вчин, Халдвар,
Бага: Хоол тэжээлийн дутал, Хорт
хавдар, Уушигны архаг бө глө рө л
бү хий ө вчин, Стресс

20-40
мг/дл

Их: Катаболизм, Бөө рний дутагдал,
Чихрийн шижин, Ходоод гэдэсний
замын цус алдалт,
Бага: Элэгний дутагдал, Усгү йжилт,
Жирэмслэлт


Үлдэгдэл
азот
Креатинины
харьцаа
Трансфер
-рин

Хэвийн
хэмжээ

10:1 –
15:1

170-370
мг/дл


судасны эзэлхүүн буурсан ба бөөрний
дутагдлын өмнөх үе, бөөрний
дутагдлын үе

Их: Төмөр дутлын цусбагадалт, элэгний
үрэвсэл, усгүйжилт, архаг цус алдалт
Бага: Аминдэм В12, фолийн хүчлийн
дутлын цус багадалт, архаг халдвар,
хурц катаболизм


Хэвийн
хэмжээ


Холесте
рин

<200 мг/дл
(5.5 ммол/л)

Их: Таргалалт, Өө х тос ихтэй хү нс
идсэний дараа
Бага:Элэгний ө вчин, стресс, цус
багадалт,
цусан ү жил, Хорт хавдар

Шээсэн
дэх
мочевин

20-35 г/24
цаг
333.0-587.0
ммол/л/24
цагт

Багассан: Бөө рний ө вчин,
Элэгний дутагдлын
улмаас ийлдсэнд байх NH3
ихэссэн

Эрсдэлт хүчин зүйлийг
тодорхойлох
1. Бие махбодийн
 Жин алдах, ядрах, булчин сулрах
 Таргалалт
 Анорекси, дотор муухайрах, бөөлжих
 Дисфаги, зажлах асуудал
 Үүссэн бэрхшээлүүдийн үргэлжлэх
хугацаа
 Хоол боловсруулах архаг ба хурц өвчлөл
 Амин дэм дутлын шинжүүд

2. Нийгэм эдийн засгийн хүчин
зүйлүүд







Эмийн хэрэглээ-антиацид, стеройд,
инсулин, хими эмчилгээ
Архи хэрэглэх
Хүнс худалдан авах бэлтгэх мөнгө
бага байх
Ганц бие настай хүн

Сувилахуйн тусламж









Өвчтөнөө үнэлэх ( хоолонд дуртай
дургүй эсэх)
Хоолны байдал /аппетит, халуун нь
тохиромжтой эсэх/
Идэж, уухыг хянах
Хэрэгцээг тодорхойлох
Ажиглалт
Бичиг баримтжуулах

Сувилахуйн тусламж
Их хүнд үед сувилагч
 Гуурсаар хооллох
 Судсаар хооллох замаар хооллоно.

Анхаарал

тавьсанд
баярлалаа

Hool lecture 4

More Related Content

What's hot (20)

Similar to Hool lecture 4 (20)

More from bulgaaubuns (20)

Hool lecture 4