Lecture 11
- 1. Лекц-11
- 2. Эдийн засгийн нөөцүүд, тэдгээрийн үнэ Хүчин зүйлийн зах зээлийн бүтэц Хүчин зүйлийн эрэлт, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйл Хүчин зүйлийн эрэлтийн мэдрэмж Хөдөлмөрийн зах зээл Газрын зах зээл Капиталын зах зээл
- 3. Үйлдвэрлэлийн Эдийн засгийн хүчин зүйлс нөөц Газар Хөдөлмөр Капитал Удирдах ур чадвар
- 4. ҮХЗ ҮХЗ-н үнэ Хөдөлмөр Цалин Газар Рент Капитал Хүү Үйлдвэрлэл эрхлэх Ашиг, урамшуулал ур чадвар
- 5. Хэрэглэгчийн орлого Пүүсийн зардал Нөөцүүдийн хувиарлалт
- 6. Хүчин зүйлийн эрэлт нь тухайн хугацаанд тогтож байгаа тухайн хүчин зүйлийн үнийн түвшинд пүүсийн зүгээс худалдан авахад бэлэн байгаа хүчин зүйлийн тоо хэмжээгээр илэрхийлэгдэнэ. ХЗЗЗ дээр: ◦ Пүүс эрэлтийг бий болгодог ◦ Өрх гэр нийлүүлэлтийг бий болгодог
- 7. ҮХЗ-н ýðýëò ¿¿ñìýë, óëàìæëàãäñàí øèíæ чàíàðтай. ¯ХЗ íü ýäèéí çàñãèéí ñóáúåêò¿¿äèéí õýðýãöýýã øóóä õàíãàäàãã¿é ҮХЗ-н тóñëàìæòàéãààð ¿éëäâýðëýãäñýí á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éëчèëãýýãýýð äàìæèæ äàì áàéäëààð õàíãàäàã
- 8. Үнийн хүчин зүйл • Тухайн хүчин зүйлийн үнэ Үнийн бус хүчин зүйлс • Хүчин зүйлийн бүтээмж • Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний эрэлт • Бусад хүчин зүйлийн үнэ
- 9. Хүчин зүйлийн эрэлтийн муруй нь тухайн хүчин зүйлийн ахиуц бүтээгдэхүүний орлогын муруйгаар тодорхойлогдоно. X MPx MRPx
- 10. Хүчин зүйлийн хэмжээг нэг нэгжээр нэмэгдүүлэхэд нийт орлогод гарч байгаа өөрчлөлт юм. TR MRPx X MRPx – Х хүчин зүйлийн ахиуц бүтээгдэхүүний орлого ΔTR – Нийт орлогын өөрчлөлт ΔX – Х хүчин зүйлийн тоо хэмжээний өөрчлөлт
- 11. MRP, r A r1 B r2 D=MRP 0 x1 x2 Хүчин зүйлийн тоо хэмжээ
- 12. 1. Õ¿÷èí ç¿éëèéí á¿òýýìæ õýäèé чèíýý ºíäºð áàéíà òºäèé чèíýý ýðýëò íü èõ áàéíà. 2. Á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýэíèé ýðýëò èõ áàéíà òýð á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éëчèëãýýã ¿éëäâýðëýõýä îðîëöîæ áàéãàà õ¿чèí ç¿éë¿¿äèéí ýðýëò òºäèé чèíýý ºíäºð áàéíà. 3. Áóñàä õ¿÷èí ç¿éëèéí ¿íý ãýäýãò òóõàéí íººöòýé õàðèëöàí îðîëäîã áîëîí õîñîëäîã õ¿чèí ç¿éë¿¿äèéí ¿íèéí ººðчëºëòèéã àâч ¿çäýã.
- 13. ҮХЗ-н үнэ Эрэлтийн өсөлт Эрэлтийн бууралт D2 D0 D1 0 ҮХЗ-нТоо хэмжээ
- 14. Хүчин зүйлийн зах зээл Газрын зах Капиталын зах Хөдөлмөрийн зээл зээл зах зээл
- 15. Газар арилжуулагдаж буй зах зээлийг газрын зах зээл гэнэ Үйлдвэрлэлийн үйл явцад ашиглагддаг байгалын гаралтай бүх зүйлсийг багтаадаг. Газрын дээрх болон доорх баялгыг газар гэсэн нөөцөд хамруулдаг. Үйлдвэрлэлийн салбар бүрийн хувьд газар гэдэг нөөц нь харилцан адилгүй байдлаар ашиглагддаг.
- 16. Газрын эрэлт нь үүсмэл эрэлт байна. Газрын эрэлт нь тухайн үнийн түвшинд(рент) пүүсийн зүгээс худалдан авахад бэлэн байгаа газрын хэмжээ юм.
- 17. Рент R1 R2 Dгазар 0 La1 La2 Газрын хэмжээ
- 18. Ãàçðûã õýí ч ¿éëäâýðëýí á¿òýýæ чàäàõã¿é Гàçðûã îðëóóëàõ нөөц байхгүй Ãàçðûã í¿¿ëãýí øèëæ¿¿ëýõ áîëîìæã¿é Ãàçðûí íººöèéí õýìæýý хÿçãààðëàãäìàë буюу нийлүүлэлт нь огт мэдрэмжгүй байна
- 19. Рент Sгазар R1 R2 0 La Газрын хэмжээ
- 20. Газрын рент нь газрын эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэрээр тодорхойлогдоно. Ãàçðûí õýñýã òóñ á¿ð íü õºðñíèé ¿ðæèë øèì áîëîí áàéðøëûí ÿëãààíààñ õàìààðààä õàðèëöàí àäèëã¿é ¿íý öýíýòýé áàéíà.
- 21. Рент Sгазар R* Dгазар 0 La* Газрын хэмжээ
- 22. Эдийн засгийн рент гэж юу вэ? Рентийн төрлүүд?