Sintaksis.pdf
- 1. Sintaksis
- 2. ØAng sintaks ay mula sa salitang Griyego na“syntattein”na ang ibig sabihin ay pagsama- sama o pagsama-samahin. ØIto rin ay pag- aaral ng istruktura ng mga pangungusap,pagsasama- sama ng mga salita para makabuo ng mga parirala o mga pangungusap.
- 4. 1. Simuno o Paksa (Subject sa wikang Ingles) • ang bahaging pinag-uusapan o pinagtutuunan ng pansin sa loob ng pangungusap. Ang paksa o simuno ay maaaring gumaganap ng kilos o pinagtutuunan ng diwang isinasaad sa pandiwaat ganapan ng kilos ng pandiwa. • Ang ang/si ay nagpapakilala sa simuno at ipinakita na rin ang mga panghalili sa mga iyon na mga panghalip paano at pamatlig.
- 5. 2. Panaguri (Predicate sa wikang Ingles) • ang bahagi ng pangungusap na nagbibigay ng kaalaman o impormasyon tungkol sa paksa. Ito ay naglalahad ng mga bagay hinggil sa simuno. Halimbawa: Siya ay maganda. Siya – simuno maganda - panaguri
- 6. Ayos at Uri ng Pangungusap ayon sa Kayarian
- 7. Karaniwang Ayos • Nauuna ang panaguri sa simuno. Halimbawa: Nag – aaral ng medisina si Coleen. panaguri simuno
- 8. Di Karaniwang Ayos • Nauuna ang simuno sa panaguri. Halimbawa: Ang mga anak ay nagsisimba tuwing linggo. simuno panaguri
- 9. Uri ng Pangungusap Ayon sa Kayarian A.Payak - Kung ang pangungusap ay nagbibigay ng iisang kaisipan lamang. Halimbawa: Si Eunice ay humiram ng aklat at nagbasa ng pahayagan sa silid – aklatan. B. Tambalan – kung ang pangungusap ay binubuo ng dalawa o mahigit pang mga sugnay na makapag – iisa at pinag – uugnay ng mga pangatnig na panimbang. (at, o, ngunit, habang, samantalang, pero) o ng tuldok – kuwit (;) Halimbawa: Ang mga lalaki ay tumutugtog at ang mga babae ay umaawit.
- 10. C. Hugnayan – binubuo ng isang punong sugnay at isa o higit pang pantulong na sugnay. Pinag – uugnay ito ng pantulong na pangatnig (nang, kung, kapag, kaya, sapagkat, dahil…) Halimbawa: Binigyang – parangal ang mga bayani dahil nag – alay sila ng buhay para sa bayan. D. Langkapan – binubuo ng dalawa o higit pang malayang sugnay at isa o higit pang pantulong na sugnay. Halimbawa: Kapag yumaman ako, maglalakbay ako sa buong mundo at bibilhin ko lahat ng bagay na magustuhan ko.
- 12. Paningit Ang mga paningit o ingklitik ay mga katagang isinasama sa pangungusap upang higit na maging malinaw ang kahulugan nito. Ang mga ito ay ang mga sumusunod: ba kasi kaya daw/raw na naman nga pa din/rin ho lamang lang man muna pala po sana tuloy yata Halimbawa: Ako muna ang maglalaba ngayong linggo. Hindi pa po ba tayo aalis ngayon?
- 13. Panuring (Pang – uri/ Pang – abay) Dalawang Kategorya ng mga salita ang magagamit na panuring ang; A. Pang – uri na panuring sa pangngalan o panghalip B. Pang – abay na panuring sa pandiwa, pang – uri o kapwa pang – abay.
- 14. A.Pang – uri na panuring sa pangngalan o panghalip Batayang Pangungusap • Ang mag- aaral ay iskolar. qPagpapalawak sa pamamagitan ng karaniwang pang – uri • Ang matalinong mag – aaral ay iskolar. qPagpapalawak sa pamamagitan ng pariralang panuring • Ang matalinong mag – aaral sa klase ko ay iskolar. • Ang matalinong mag – aaral ng kasaysayan as iskolar. • Ang matalinong mag – aaral ng kasaysayan ay iskolar sa pamantasan.
- 15. B. Pang – abay na panuring sa pandiwa, pang – uri o kapwa pang – abay Batayang Pangungusap • Ang mag- aaral ay iskolar. qPagpapalawak sa pamamagitan ng ibang bahagi ng pananalita na gumaganap ng tungkulin ng pang – uri • Pangngalang ginagamit na panuring • Ang mag – aaral na babae ay iskolar. • Panghalip na ginagamit sa panuring • Ang mag – aaral na babaing iyon ay iskolar. • Pandiwang ginagamit sa panuring • Ang mag – aaral na babaing iyon na nagtatalumpati ay iskolar.
- 16. B. Pang – abay na panuring sa pandiwa, pang – uri o kapwa pang – abay qPagpapalawak sa pamamagitan ng ibang bahagi ng pananalita na gumaganap ng tungkulin ng pang – uri Batayang Pangungusap • Umalis ang mag – anak. 1. Pagpapalawak sa pamamagitan ng pang – abay na pamanahon (Kailan) • Umalis agad ang mag – anak. 2. Pagpapalawak sa pamamagitan ng pang – abay na pamaraan (Paano) • Patalilis na umalis agad ang mag – anak. 3. Pagpapalawak sa pamamagitan ng pang – abay na panlipunan (Saan) • Patalilis na umalis agad ang mag – anak sa bahay.
- 17. Kaganapan ng Pandiwa 1. Kaganapang ganapan ng kilos ng pandiwa • Nagpiknik ang mag – anak sa tabing dagat. 2. Kaganapang kagamitan sa kilos ng pandiwa • Sinugpo niya ang mga kulisap sa kanyang mga pananim sa pamamagitan ng bagong gamot na ito. 3. Kaganapang sanhi • Yumaman siya dahil sa sipag at tiyaga. 4. Kaganapang direksyunal • Tumakbo ang criminal patungo sa liblib na pook na iyon.
- 18. 5. Kaganapang tagaganap ng kilos ng pandiwa • Pinagalitan ni Aling Maria ang kanyang anak. 6. Kaganapang layon • Namili ng mga alahas si Josefina. 7. Kaganapang tagatangga • Nagluto si Pining para sa mga bata.
- 19. Mga miyembro: Ligutom, Catherine May A. Maata, Jubelle Marie Maata, Rikka Maghilum, Jumar Iyon lamang at maraming salamat!