Chapter 10
- 1. การประเมินคุณภาพสื่อการเรียนรู้ INNOVATION AND INFORMATION TECHNOLOGY FOR LEARNING นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ 241203 Sec. 2
- 2. สถานการณ์ปัญหา(Problem-based learning) ท่านเป็นศึกษานิเทศก์ซึ่งรับผิดชอบหน้าที่ในการพัฒนาครู เกี่ยวกับการออกแบบและผลิตสื่อวันหนึ่งมีครูสองคนมาปรึกษาว่าจะมีวิธีการ ที่ทาให้รู้ว่าสื่อที่สร้างขึ้นมานั้นมีคุณภาพได้อย่างไร ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้ • ครูสายใจเป็นครูสังคมศึกษาได้พัฒนาชุดการสอน • ครูสมหญิงเป็นครูสอนวิชาวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาสิ่งแวดล้อมทางการ เรียนรู้ • ครูมาโนชเป็นสอนวิชาภาษาได้พัฒนาชุดสร้างความรู้ • ครูประพาสเป็นครูสอนวิชาคอมพิวเตอร์ได้พัฒนาบทเรียนคอมพิวเตอร์ ช่วยสอนเพื่อใช้ในการเรียนของตนเอง
- 3. ภารกิจ 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล 2. อธิบายข้อจากัดของการประเมินสื่อการสอน 3. เปรียบเทียบความแตกต่างของแนวคิดการประเมินสื่อการสอน สื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้
- 4. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูสายใจ การทดสอบประสิทธิภาพตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ E1/E2 เป็นแนวคิดการ ประเมินที่เกิดขึ้นเพื่อประเมินประสิทธิภาพของชุดการสอนและสื่อการสอนประเภทต่างๆ ยกเว้น บทเรียนโปรแกรม ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นฐานของกลุ่มพฤติกรรมนิยมที่ต้องการ ประเมินผลพฤติกรรมของผู้เรียนใน 2 ประเภท คือ พฤติกรรมต่อเนื่อง (กระบวนการ) และพฤติกรรมสุดท้าย (ผลลัพธ์) โดยกาหนดค่าประสิทธิภาพเป็น E1 (ประสิทธิภาพ ของกระบวนการ) E2 (ประสิทธิภาพของผลลัพธ์) นิยามประสิทธิภาพ E1/E2 • E1 หมายถึง ค่าร้อยละของคะแนนเฉลี่ยที่เกิดจากการทากิจกรรมระหว่างเรียนจากชุด การสอนหรือสื่ออื่นๆ ของผู้เรียน (ประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู้) • E2 หมายถึง ค่าร้อยละของคะแนนเฉลี่ยที่เกิดจากการทาแบบทดสอบหลังการเรียน ของผู้เรียน (ประสิทธิภาพของผลลัพธ์การเรียนรู้)
- 5. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูสายใจ(ต่อ) • E1 หมายถึง ค่าประสิทธิภาพของกระบวนการเรียนรู้ • ΣX หมายถึง ผลรวมของคะแนนกิจกรรมระหว่างเรียนของผู้เรียนทุกคน (N คน) • N หมายถึง จานวนผู้เรียนที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพสื่อการสอนครั้งนี้ • A หมายถึง คะแนนเต็มของกิจกรรมระหว่างเรียน
- 6. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูสายใจ(ต่อ) • E2 หมายถึง ค่าประสิทธิภาพของผลลัพธ์การเรียนรู้ • ΣF หมายถึง ผลรวมของคะแนนกิจกรรมระหว่างเรียนของผู้เรียนทุกคน (N คน) • N หมายถึง จานวนผู้เรียนที่ใช้ในการประเมินประสิทธิภาพสื่อการสอนครั้งนี้ • B หมายถึง คะแนนเต็มของแบบทดสอบหลังเรียน
- 7. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูสมหญิง การออกแบบตามแนวคอนสตรัคติวิสต์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบ จะ ทาการตรวจสอบการออกแบบการสอนที่อาศัยพื้นฐานทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ซึ่งนา หลักการสาคัญของ ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เชิงปัญญา ของ Piajet และ ทฤษฎีคอน สตรัคติวิสต์เชิงสังคมของ Vygotsky มาเป็นพื้นฐานในการออกแบบ หรือเรียกว่า การนาทฤษฎีสู่การปฏิบัติ ที่อยู่ในลักษณะองค์ประกอบที่สาคัญ ได้แก่ สถานการณ์ปัญหา ธนาคารความรู้ ฐานการช่วยเหลือ การร่วมมือกันแก้ปัญหา ดังรายละเอียดต่อไปนี้ • 1 การเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสวงหาความรู้โดยการปฏิบัติจริง • 2 เปิดโอกาสให้ผู้เรียนควบคุมการเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง (Learner control) • 3 สถานการณ์ปัญหากระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดแรงจูงใจในการเสาะแสวงหาความรู้ หรือ ค้นหา ค้นพบคาตอบด้วยตนเอง
- 8. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูสมหญิง(ต่อ) • 4 ระดับภารกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้พัฒนาความสามารถในการคิดขั้นสูง • 5 ภาระกิจการเรียนรู้กระตุ้นให้ผู้เรียนได้คิดวิเคราะห์ ไตร่ตรองประเด็นปัญหาที่ต้องการค้นหาคาตอบ • 5 ธนาคารความรู้ (Resource) มีการออกแบบที่สนับสนุนข้อมูลให้ผู้เรียนสามารถค้นหาสารสนเทศจากแหล่ง ต่างๆอย่างหลากหลาย เพื่อนามาใช้ในการแก้สถานการณ์ปัญหาที่กาหนดให้ รวมทั้งช่วยสนับสนุนในการสร้าง ความรู้ของผู้เรียน • 6 เครื่องมือทางปัญญา (Cognitive tool) ในการเรียน กระตุ้นกระบวนการคิดของผู้เรียนและเกิดความเข้าใจ อย่างลึกซึ้งในการเรียน • 7 ฐานการช่วยเหลือ (scaffolding) ส่งเสริมให้ผู้เรียนใช้ความพยายามในการเรียนรู้ • 8 กรณีใกล้เคียง (Related case) ส่งเสริมให้ผู้เรียนเชื่อมโยงประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องมาใช้ในการแก้ปัญหาได้ • 9 ห้องแลกเปลี่ยนเรียนรู้ มีการออกแบบที่สนับสนุนให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และแก้ปัญหาร่วมกัน • 10 การโค้ช (coaching) โดยครูผู้สอนทาการวิเคราะห์ผู้เรียน สามารถสื่อสารและสะท้อนผลเกี่ยวกับผู้เรียนใน กระบวนการเรียนรู้ และกระตุ้นให้ผู้เรียนกระทาภารกิจการเรียนรู้อย่างตื่นตัว
- 9. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูมาโนช มีหลักการสาคัญที่นามาเป็นพื้นฐานในการพิจารณาคุณลักษณะของสื่อดังนี้ • 1 การนาเสนอเนื้อหาที่ดึงดูดความใส่ใจของผู้เรียน ได้แก่ การใช้ตัวหนังสือที่มีการเน้นด้วยสี การนาเสนอด้วยภาพนิ่ง • 2 การออกแบบองค์ประกอบทางศิลปะ มีความเหมาะสม สะดุดตา น่าสนใจ • 3 ภาพประกอบมีความสอดคล้องกับเนื้อหาและส่งเสริมการเรียนรู้ขนาดของตัวอักษรที่ใช้มี ความสอดคล้องกับเนื้อหา • 4 การใช้ขนาดตัวอักษรเหมาะกับผู้เรียน มีจุดดึงดูดความสนใจและอ่านง่าย • 5 ภาพกราฟิกที่ใช้ประกอบ มีความเหมาะสม สอดคล้องกับเนื้อหา และทาให้สามารถเรียนรู้ ได้ดีและง่ายมากยิ่งขึ้น • 6 การใช้สีมีความเหมาะสม กลมกลืน ดึงดูดความสนใจ
- 10. 1. เลือกวิธีการประเมินคุณภาพสื่อให้สอดคล้องกับลักษณะของสื่อ ของครูแต่ละคนพร้อมทั้งให้เหตุผล ครูประพาส เกณฑ์มาตรฐาน 90/90 เป็นวิธีการที่ได้รับการพัฒนามาเพื่อประเมิน ประสิทธิภาพของบทเรียนโปรแกรม มีพื้นฐานมาจากการเรียนรู้แบบรอบรู้ (Mastery learning) นิยามของเกณฑ์มาตรฐาน 90/90 นั้นได้อธิบายไว้ว่า 90 ตัวแรกเป็นคะแนนของทั้งกลุ่ม ซึ่งหมายถึงนักเรียนทุกคน เมื่อสอนครั้ง หลังเสร็จให้คะแนนเสร็จ นาคะแนนมาหาค่าร้อยละให้หมดทุกคะแนน แล้วหาค่าร้อยละ เฉลี่ยของทั้งกลุ่ม ถ้าบทเรียนโปรแกรมถึงเกณฑ์ค่าร้อยละเฉลี่ยของกลุ่มจะต้องเป็น 90 หรือสูง 90 ตัวที่สองแทนคุณสมบัติที่ว่า ร้อยละ 90 ของนักเรียนทั้งหมด ได้รับ ผลสัมฤทธิ์ตามมุ่งหมายแต่ละข้อ และทุกข้อของบทเรียนโปรแกรม
- 11. 2. อธิบายข้อจากัดของการประเมินสื่อการสอน การนาการวัดผลจากสื่อการเรียนการสอน มาตีความหมายและตัดสิน คุณค่าเพื่อที่จะรู้ว่าสิ่งนั้นบรรลุตามวัตถุประสงค์เพียงไหน การประเมินผลสื่อการ สอนทาได้โดยการพิจารณาสื่อนั้นเทียบกับวัตถุประสงค์ที่กาหนดไว้ข้อมูลที่ได้จาก ผลลัพธ์จึงมีความสาคัญการวัดผลจึงต้องกระทาอย่างมีหลักการและเหตุผลที่เป็น ระเบียบเพื่อที่จะจัดการข้อมูลที่เที่ยงตรงและบอกศักยภาพได้อย่างถูกต้องและ แม่นยาเพื่อประโยชน์ของการประเมินสื่อต่อไป
- 12. 3. เปรียบเทียบความแตกต่างของแนวคิดการประเมินสื่อการสอน สื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ การประเมินผลสื่อการเรียนการสอน หมายถึง การนาผลจากการวัดผลสื่อการ เรียนการสอนมาตีความหมาย (Interretation) และตัดสินคุณค่า (Value Judgement) เพื่อที่จะรู้ว่าสื่อนั้นทาหน้าที่ตามที่วัตถุประสงค์กาหนดไว้ได้แค่ไหน มี คุณภาพดีหรือไม่ดีเพียงใด มีลักษณะถูกต้องตรงตามที่ต้องการหรือไม่ ประการใด จะเห็นว่า การประเมินผลสื่อการเรียนการสอน กระทาได้โดยการพิจารณา ข้อมูลที่ได้จากการวัดผลสื่อนั้นเทียบกับวัตถุประสงค์ที่กาหนดไว้ ข้อมูลที่ได้จากการวัดผล สื่อจึงมีความสาคัญ การวัดผลจึงต้องกระทาอย่างมีหลักการเหตุผลและเป็นระบบเพื่อที่จะ ได้ข้อมูลที่เที่ยงตรง สามารถบอกศักยภาพของสื่อได้ถูกต้องตรงตามความเป็นจริงเพื่อ ประโยชน์ของการประเมินผลสื่ออย่างเที่ยงตรงต่อไป
- 13. 3. เปรียบเทียบความแตกต่างของแนวคิดการประเมินสื่อการสอน สื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ การประเมินสื่อการเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ : เป็นการประเมิน ที่อาศัยข้อมูลเชิงประมาณที่เป็นค่าคะแนนหรือตัวเลข ตลอดจนสัญลักษณ์ของสื่ีอที่ พิจารณาคุณลักษณะของสื่อในลักษณะภาพ เสียง ที่ส่งผลต่อการประมวลสารสนเทศใน กระบวนการรู้คิดของผู้เรียนรวมทั้งยังอาศัยข้อมูลเชิงคุณภาพซึ่งจะช่วยให้สามารถนามา ปรับปรุงสื่อนวัตกรรมการเรียนรู้หรือสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้ให้มีคุณภาพหรือมี ประสิทธิภาพมากขึ้น หลักการสาคัญที่ควรพิจารณา 1.การประเมินด้านผลผลิต 2.การประเมินบริบทการใช้ 3.การประเมินด้านความคิดเห็น 4.การประเมินด้านความสามารถทางสติปัญญา 5.การประเมินผลสัมฤทธิ์
- 14. ผู้จัดทา นายปริญญา สินยัง 553050005-1 นายณฐกร มิลิน 553050071-8 นายปณิธาน ศักดิ์สุภา 553050085-7 สาขาคณิตศาสตรศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น