ÖĞRETİM TASARIM MODELLERİ
- 3. Dick ve Carey’nin (1990) aşama aşama tasarım modeli, tasarımcının öğrenme hedeflerini ve bu hedeflere ulaşılmasını sağlayacak öğretim stratejilerini belirlediği bir dizi olay ve olguları içermektedir. Dick ve Carey tasarım modeline örnek olarak tek yönlü öğretimsel televizyon veya video-kaset kullanımı verilebilir. Birbiriyle ilgili olan ve birlikte çalışan parçalar, hedefi gerçekleştirmek amaçlı çalışır. • Sistem hedefe ulaşmışsa değerlendirme yapılır, ulaşmamışsa modife edilir • Öğretimsel hedefler üzerine dikkat toplanır. • Her bir adım birbiriyle bağlantılıdır. • Farklı seviye ve statüdeki öğrencilere uygulanabilir.
- 4. Öğretim analizi Giriş davranışları ve öğrenen özellikleri Performans hedefleri Kriter Öğretim stratejisi Öğretim malzemeleri Biçimlendirici değerlendirme Son değerlendirme
- 6. Bu modelde, her geliştirme aşamasının gelişim süresince sürekli olarak değerlendirilmesi üzerinde durulmaktadır. Bu model, doğrusal değil dairesel bir modeldir ve modeldeki 9 basamak birbirinden bağımsızdır, sıralı bir şekilde ele alınmaları gerekmez.
- 7.
- 8. Morrison, Ross ve Kemp Geliştirme Modeli, genel olarak üç ana başlık altında toplanmaktadır. Burada yapılması gereken ilk etkinlik, öğrenci ihtiyaçlarının ve hazır bulunuşluk düzeylerinin belirlenmesini kapsayan genel bir değerlendirmenin yapılmasıdır.
- 9. Ġkinci basamakta, yoğun bir öğretim etkinliği söz konusudur. Öncelikle, öğrenme sorunları ortaya çıkarılır. Öğrenme sorunlarının öğrenci özellikleri ile ilgili olan kısmı belirlenir. Daha sonra, görev değerlendirilmesi yapılır. Değerlendirme sonuçlarına göre kazandırılacak davranışlar ortaya çıkarılır ve bu davranışlar ile ilgili konu kapsamları saptanarak öğretim yöntemleri belirlenir. Belirlenen öğretim yönteminin nasıl uygulanacağı açıklanır. Öğrenme etkinliği gerçekleştirilirken, uygun olan eğitim teknolojileri ortaya çıkarılır ve bunlara uygun bilgi kaynakları açıklanır. En son aşamada ise, yapılan eğitim-öğretim etkinlikleri değerlendirilir. Eğer eksiklikler ya da hatalar ortaya çıkarsa, ikinci bölümden itibaren süreç tekrarlanır.
- 10. Bir dersin geliştirilmesinde kullanılan adım-adım işlemler bütünüdür. Bilindiği gibi Ġngilizce’ de ASSURE sözcüğü garanti etmek, temin etmek anlamına da gelmektedir. - Bu sözcük aynı zamanda, modelin öngördüğü aşamaların Ġngilizce yazılışlarının baş harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır. Etkili ve verimli bir şekilde materyal ve teknoloji kullanılmak isteniyorsa, sistemli bir planlama yapılmalıdır. Assure modeli böylesine bir plan yapmak için en uygun yöntemdir.
- 11. Assure modeli ile öğrencilerimizin karakteristik özellikleri ve ulaşılmak istenen öğretim hedefleri değerlendirilerek öğretim programını hazırlanabilir. Bu değerlendirmeler sonucunda en uygun materyali kullanılabilir ve öğrenenlerden en verimli geri bildirimler alınabilir. Öğrenenler, öğretim esnasında araç-gereç ve materyalleri çok sık kullandıkları için, çok dikkatli bir seçilmesi gerekir. Öğretim programı esnasında kullanılacak olan araç-gereç ve materyaller hangi amaçlarla kullanılacak sorusu çok iyi yanıtlanmalıdır. Assure modeli, öğrenenlerin öğrenme etkinliklerine katılmalarına büyük önem vermektedir.
- 12. 1. ÖĞRENEN ANALĠZĠ - Öğretimin merkezinde, odağında öğrenci vardır. - Öğretsel mesajın ve materyallerin etkin kullanabilmesi, öğrenci özellikleri ve öğretim yöntemleri, mesaj ve materyalleri arasındaki uygunluğa bağlıdır.
- 13. 2. HEDEF VE KAZANIMLARIN BELĠRLENMESĠ - Hedef ve kazanım yol göstericidir. - Öğretimin sonucunda öğrenciden ne tür bilgi ve beceriler kazanacağı belirlenir. - Öğrenciye dönük, öğrencinin yapacaklarına ve kazanacaklarına açık olarak ifade etmelidir.
- 14. 3. YÖNTEM, MEDYA VE MATERYAL SEÇĠMĠ - Yapılması gereken işlemler için uygun metodun seçilmesi. - Metodun uygulanması için en uygun medyanın seçilmesi. - Bu medyaya uygun materyallerin seçilmesi güncellenmesi ve tasarlanması.
- 15. ARCS Motivasyon Modeli, öğretimde motivasyon faktörünün dikkate alındığı hatta öğretimin merkezine konularak sunulduğu bir modeldir. Bu model, eğitimcilere öğrencilerin derse karşı meraklarının uyandırılması ve sürdürülmesi için imkanlar sağlar. Bu modelin üç özeliği bulunmaktadır. Birincisi, modelin kuramsal bir yapısının olmasıdır. Çünkü Keller modeli, gerçek anlamda belirgin bir güdülenme kuramına dayanmaktadır. Güdülenmeye ilişkin değişkenlerin belirlenmesine bilimsel bir dayanak oluşturması açısından bu özellik çok önemlidir. Ġkincisi, model, güdülenme ve öğretim tasarımı kuramlarının birleştirilmesi sonucu oluşmuştur. Bu nedenle, tasarım çalışmalarında rahatça kullanılabilmektedir. Üçüncüsü, söz konusu model, güdülenmeye ilişkin sorunların belirlenmesinde ve çözümünde yardımcı olabilecek stratejiler içermektedir. Bu yönüyle de, eğitim süreçlerini iyileştirebilmektedir.
- 17. ARCS Motivasyon Modeli, dört alt kategoriden oluşur. ARSC modelinin dört ana kategorisinin altında üç alt kategori mevcuttur. Keller tarafından ilk sunulmasından bu yana motivasyonel model bazı ufak tefek değişikliklere uğramıştır. Dayandığı dört kategoriden ikisinin ismi “ilgi”den “dikkat”e ve “beklentiden” “güvene” değiştirilmiştir. Her kategorinin Ġngilizce isminin baş harfi alınınca modele ARSC modeli denmiştir.
- 18. Dikkat (Attention) Motivasyonun ilk basamağıdır. ARCS güdüleme modelinin en önemli ve ilk unsuru, öğrencinin dikkatini çekmek ve eğitim boyunca devamını sağlamaktır. Algısal Uyarılma (Perceptual Arousal): Belirsizlik, sürpriz, yenilik v.s. gibi değişik, belirsiz ve ilgi çekici ortamlar oluşturularak öğrencinin dikkatinin çekilmesi. Araştırmaya Yönelik Uyarılma (Inquiry Arousal): Öğrencilerin problem çözmeleri ve soru sormaları için teşvik edilmesi. Değişkenlik (Variability): Çeşitli öğretim öğeleri ile öğrencinin derse karşı ilgisini sürdürmesini sağlama.
- 19. Uygunluk (Relevance) Bu aşamada öğrencilerin ihtiyaçlarıyla bağlantılar kurulur. Dış dünyada be dersle ilgili nelerle karşılaşabileceği hakkında bilgiler verilmeye çelışılır. Yakınlık-Aşinalık (Familiarity): Derste sunulan örnek, kavram ve ilkelerin somutlaştırılarak öğrencilerin birikimleri ve ilgileriyle ilişkilendirilerek sunulması. Hedefe Yöneltme (Goal Orientation): Öğretimin (ders) amaçlarını gösteren ifadelerin kullanılması veya bunun öğrenciler tarafından belirtilmesi. Güdü Uygunluğu (Motive Matching): Öğrencilerin motivasyon profillerine uygun öğretim stratejilerinin kullanılması.
- 20. Güven (Confıdence) Bu strateji, öğrencilerin başarı için olumlu düşünceler geliştirmesine yardımcı olur. Öğrencilerin başarı beklentileri, kişisel özellikleri, denetim odağı (öğretmen, okul idaresi, aile vs.) ve geçmiş tecrübelerinden etkilenmektedir. Ayrıca, soruların zorluğu da başarı beklentisini etkileyen faktörlerden birisidir. Çünkü, risk ve zorluk derecesi yüksek olan bir soru ile karşılaşan kişiler daha fazla çaba göstermeye niyetlidirler. Eğer öğrenci eğitim programının hedeflerine ulaşamayacağını düşünürse veya programı başarı ile tamamlamanın çok fazla çaba ve zaman gerektirdiği hissine kapılırsa güdülenmesi düşecektir. -Başarı Beklentisi (Expentancy for Success): Öğrencilerin, başarı elde etmelerinin bilincinde olmaları ve bunu nasıl elde edebileceklerinin farkına varmaları durumu. -Güç Deneme Durumu (Challenge Setting): Öğrencilere, başarılı olabilmeleri için uygun fırsat ve olanakların sağlanması. -Destekleme Durumu (Attribution Molding): Başarı elde etmek için çaba gösteren öğrencilere, çaba ve yeteneklerini destekleyici dönüt verilmesi.
- 21. Doyum (Satisfaction) ARCS güdüleme modelindeki son madde tatmindir. Öğrenciler, beklentileri ile bu beklentilerini elde etmek için gösterdikleri çabaların sonuçları arasında bir tutarlılık ve uygunluk bulamamaları durumunda, motivasyon kaybına uğrayabilirler. Bu nedenle bu strateji, öğrencilerin çaba ve gayretlerini sürdürmeleri için içsel ve dışsal motive edilmeleri gerektiğini savunur. -Doğal Sonuçlar (Natural Consequences): Yeni kazanılan bilgi ve yeteneklerin gerçek ya da benzetişim ortamlarında kullanılması için imkânlar sağlanması. -Olumlu Sonuçlar (Positive Consequences): Ġstenilen davranışın sürdürülmesi için pekiçtireç ve dönüt verilmesi. -Eşitlik (Equity): Başarı elde etmek için ortaya konan hedefler ile sonuçların uygunluğunun sağlanması.
- 22. ARCS Motivasyon Modeli, Keller tarafından öğretim tasarımlarında, motivasyon faktörünü belirleyici kılmak ve öğretim ortamının etkiliğini arttırmak için geliştirilen bir öğretim modelidir. ARCS Motivasyon Modeli, adını 4 temel stratejisinin baş harflerinden almıştır ve bu modelin bileşenlerinin gösterimi aşağıdadır:
- 24. Dikkat (Attention) Motivasyonun ilk basamağıdır. ARCS güdüleme modelinin en önemli ve ilk unsuru, öğrencinin dikkatini çekmek ve eğitim boyunca devamını sağlamaktır. Dikkat kavramı, merakın uyarımı, sürdürülmesi ve dikkati sağlama olarak ele alınmıştır. Keller’a göre güdülemenin ilk adımı dikkati oluşturmak ve bunun devamını sağlamaktır. Bilgisayar ortamında öğrenme uygulamaları öğrencinin dikkatini ayakta tutmada büyük avantajlar sağlamaktadır. Çünkü bu öğrenme içeriklerinde bilgi sunma yöntemlerinin tamamı kullanılır. Bu yöntemler, yazılı anlatım, görsel anlatım, sesli anlatım ve animasyondur.
- 25. Uygunluk (Relevance) Bu strateji, öğrencinin ilgi, beklenti ve ihtiyaçlarıyla b ağlantılar kurup, onların öğrenme sonucunun önemi hakkında bilgilendirilmesini içerir. -Yakınlık-Aşinalık (Familiarity): Derste sunulan örnek, kavram ve ilkelerin somutlaştırılarak öğrencilerin birikimleri ve ilgileriyle ilişkilendirilerek sunulması. -Hedefe Yöneltme (Goal Orientation): Öğretimin (ders) amaçlarını gösteren ifadelerin kullanılması veya bunun öğrenciler tarafından belirtilmesi. -Güdü Uygunluğu (Motive Matching): Öğrencilerin motivasyon profillerine uygun öğretim stratejilerinin kullanılması.
- 26. Güven (Confıdence) Bu strateji, öğrencilerin başarı için olumlu düşünceler geliştirmesine yardımcı olur. Öğrencilerin başarı beklentileri, kişisel özellikleri, denetim odağı (öğretmen, okul idaresi, aile vs.) ve geçmiş tecrübelerinden etkilenmektedir. -Başarı Beklentisi (Expentancy for Success): Öğrencilerin, başarı elde etmelerinin bilincinde olmaları ve bunu nasıl elde edebileceklerinin farkına varmaları durumu. -Güç Deneme Durumu (Challenge Setting): Öğrencilere, başarılı olabilmeleri için uygun fırsat ve olanakların sağlanması. -Destekleme Durumu (Attribution Molding): Başarı elde etmek için çaba gösteren öğrencilere, çaba ve yeteneklerini destekleyici dönüt verilmesi.
- 27. Öğrencilerin çaba ve gayretlerini sürdürmeleri için içsel ve dışsal motive edilmeleri gerektiğini savunur. Öğretim tasarımcıları, öğrencilerin bir derse yönelik içsel motivasyonlarının sürdürülmesi ve geliştirilmesi için dışsal pekiştireçlerin dikkatli bir şekilde kullanılmasını önermektedirler -Doğal Sonuçlar (Natural Consequences): Yeni kazanılan bilgi ve yeteneklerin gerçek ya da benzetişim ortamlarında kullanılması için imkânlar sağlanması. -Olumlu Sonuçlar (Positive Consequences): Ġstenilen davranışın sürdürülmesi için pekiçtireç ve dönüt verilmesi. -Eşitlik (Equity): Başarı elde etmek için ortaya konan hedefler ile sonuçların uygunluğunun sağlanması
- 28. betülsen6.blogspot.com yaseminuzum.blogspot.com busesonmez.wordpress.com ummuhanyigit.blogspot.com ogrtmtsrmamasyauni.blogspot.com